Spis treści
Transkrypt
Spis treści
V Spis treści 1 Szkodliwe substancje w naturalnych używkach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.1Metyloksantyny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2Nikotyna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3Etanol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.4Metanol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.5Glikol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.6 Oleje fuzlowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.7 Niepożądane składniki piwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.8 Niepożądane składniki wina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.9 Składniki napojów spirytusowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.10Absynt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.11 Alkoholowe napoje gazowane (alkopop) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.12 Khat (czuwaliczka jadalna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.13Meskalina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.14Bieluń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.15 Maté, herbata paragwajska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.16 Erythroksylon coca i kokaina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.17 Orzechy kola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.18 3,4-metylenedioksymetamfetamina (ecstasy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1 10 12 25 26 27 27 28 29 29 32 33 36 38 40 41 44 45 2 Szkodliwe działanie substancji pochodzenia roślinnego . . . . . . . . . . . 2.1 Rośliny strączkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2 Gałka muszkatołowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3 Zatrucie przez alkaloidy występujące w roślinach jadalnych . . . . . . . . . . . 2.4 Bez czarny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5 Kwas szczawiowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6Saponiny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7Kumaryna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.8 Olej bawełniany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 53 60 62 64 65 67 68 70 3 Toksyny powstające w wyniku procesów przetwórczych żywności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1 Akryloamid i glicydamid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2Furan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.3 Karbaminian etylu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.5 Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) . . . . . . . . . . . . . . . 3.6 Heterocykliczne aminy aromatyczne (HCA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.7Nitrozoaminy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.8 Kwasy tłuszczowe trans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.9Akroleina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 74 79 80 81 84 87 89 90 94 VI Spis treści 4 Szkodliwe działania wywoływane przez dodatki do żywności . . . . . . 4.1 Alergizujące działanie dodatków do żywności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2 Czy dodatki do żywności mogą działać rakotwórczo? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3 Zespół nadpobudliwosci z deficytem uwagi (ADHD) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4 Choroba Alzheimera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.5 Zespół chińskiej restauracji – nietolerancja glutaminianów . . . . . . . . . . . . 4.6Fenyloketonuria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.7 Zaburzenia trawienia i przemiany materii powodowane przez zamienniki cukru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 104 106 111 112 112 115 115 5 Szkodliwe działanie zanieczyszczeń żywności i pozostałości występujących w produktach spożywczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 5.1Pozostałości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 5.2Zanieczyszczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129 6 6.1 6.2 6.3 Wpływ środków spożywczych i używek na działanie leków . . . . . . . . Informacje ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wpływ na farmakokinetykę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wpływ na farmakodynamikę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 143 145 151