Przebieg zajęć

Osobowość: warsztat praktycznych zastosowań teorii w interpretacji zachowania, 2015/16
dr Wacław Bąk
WYTYCZNE DO PRZYGOTOWANIA PRACY SEMESTRALNEJ
Jednym z elementów zaliczenia ćwiczeń jest napisanie pracy semestralnej. Praca ma być interpretacją
wybranej postaci w świetle wybranej teorii osobowości. Temat jest proponowany przez studenta, który
sam wybiera przedmiot swojej interpretacji oraz teorię, na gruncie której interpretacja będzie
przygotowana.
TEMAT PRACY
Temat jest autorskim pomysłem studenta, który proponuje zarówno to co będzie przedmiotem
interpretacji jak i teorię, w świetle której interpretacja zostanie przeprowadzona. Duża swoboda wyboru
daje możliwość zaproponowania takiego tematu, który będzie ciekawy dla autora pracy. Przedmiotem
interpretacji może być zarówno postać realna (historyczna lub żyjąca obecnie) jak i postać fikcyjna
(bohater literacki, postać z filmu, baśni lub legendy).
STRUKTURA
1. Tytuł
Powinien jasno informować o tym co jest przedmiotem interpretacji i w świetle jakiej teorii
interpretacja zostanie przeprowadzona.
2. Wstęp
Jest to krótka informacja o wybranym temacie. Może znaleźć się tu np. uzasadnienie wyboru
tematu lub sugestia na temat tego co jest w nim interesującego.
3. Przedstawienie (opis) postaci
W tej części pracy należy możliwie dokładnie opisać postać, która jest tematem pracy i która
zostanie poddana interpretacji psychologicznej w kolejnych rozdziałach. Ma to być maksymalnie
konkretny opis faktów, wydarzeń i danych z życia interpretowanej postaci.
Bardzo ważne jest, aby na tym etapie nie było jeszcze interpretacji oraz wyjaśnień odwołujących
się do pojęć psychologicznych. Włączanie elementów interpretacji do opisu będzie traktowane jako
błąd. Chodzi o to, aby wyraźnie oddzielić warstwę faktów (danych) od ich interpretacji. W tej części
pracy należy przedstawić wyłącznie dane, których interpretacja będzie przeprowadzona w dalszej
części pracy.
4. Pytanie
Po przedstawieniu postaci należy sformułować pytanie, na które ma odpowiedzieć wybrana
teoria osobowości.
5. Interpretacja
Na tym etapie dokonujemy psychologicznej interpretacji wybranej postaci lub zjawiska w świetle
wybranej teorii. Autor powinien tu przede wszystkim odnieść się do postawionego wcześniej
pytania i podjąć próbę odpowiedzi. Dopuszczalne jest odniesienie się do dodatkowych kwestii,
które nie były ujęte w pytaniu, najlepiej jednak zrobić to w drugiej kolejności. Interpretacja powinna
być przede wszystkim próbą wykorzystania danej teorii do udzielenia odpowiedzi na postawione
pytanie.
Ważne jest, aby możliwie wiernie trzymać się teorii, która została wybrana jako podstawa
rozważań. Nawet jeśli autor pracy dojdzie do wniosku, że interpretacja w świetle tej teorii ma swoje
ograniczenia, to na tym etapie pracy powinien ściśle trzymać się aparatu pojęciowego, założeń oraz
twierdzeń pochodzących z danej teorii. Włączanie interpretacji pochodzących z innych teorii na
tym etapie pracy będzie traktowane jako błąd wskazujący na to, że autor nie zna teorii albo
dokonuje nadinterpretacji.
Tak jak błędem byłoby formułowanie interpretacji w części dotyczącej opisu postaci (por. pkt
3), tak błędem jest również wprowadzanie nowych, nieprzedstawionych wcześniej faktów na etapie
interpretacji. Interpretacja powinna bazować tylko na tych faktach, które zostały wcześniej
1
Wacław Bąk
Katedra Psychologii Osobowości KUL
[email protected], http://pracownik.kul.pl/waclaw.bak
Osobowość: warsztat praktycznych zastosowań teorii w interpretacji zachowania, 2015/16
dr Wacław Bąk
przedstawione. Można formułować też hipotezy interpretacyjne, na poparcie których nie ma
pełnych dowodów w opisie postaci, powinno jednak być wyraźnie zaznaczone, że ma to status
hipotezy.
6. Podsumowanie
Na koniec należy krótko podsumować pracę formułując ogólne wnioski i konkluzje oraz
przemyślenia autora. Powinno tu również znaleźć się syntetyczne podsumowanie odpowiedzi na
pytanie postawione w pkt 4.
Na tym etapie można też wskazać na ewentualne słabe strony teorii, która była podstawą
interpretacji oraz przeprowadzić dyskusję z przedstawionym wcześniej sposobem myślenia. Można
napisać z jakimi aspektami analizowanego zjawiska teoria „nie radzi” sobie najlepiej oraz wskazać
na alternatywne możliwości interpretacji, odwołujące się do innych teorii. Te kierunki
alternatywnych interpretacji nie muszą oczywiście być tak rozbudowane jak wcześniejsza właściwa
interpretacja.
7. Spis literatury
Jest to lista wszystkich źródeł, z jakich korzystano podczas przygotowywania pracy. Lista może
uwzględniać zarówno źródła psychologiczne (podręczniki, rozdziały, artykuły naukowe) jak i
„pozapsychologiczne” (np. biografie, artykuły prasowe, źródła filmowe, itp.). Źródła
„pozapsychologiczne” będę podstawą opisu interpretowanej postaci lub zjawiska. Natomiast źródła
psychologiczne będą potrzebne Autorowi do pogłębienia znajomości teorii, która jest podstawą
interpretacji.
Dobrze widziane jest sięganie nie tylko do podstawowych podręczników z psychologii
osobowości. Skorzystanie z dodatkowych źródeł w postaci tekstów źródłowych, opracowań
monograficznych, książek, rozdziałów, artykułów itp., w których dana teoria jest opisana dokładniej
niż w podstawowym podręczniku, może pozytywnie wpłynąć na jakość pracy i w efekcie na jej
ocenę. Wszystkie tego typu dodatkowe źródła należy zamieścić w spisie literatury, ale mogą znaleźć
się tu oczywiście wyłącznie te pozycje, z których autor rzeczywiście korzystał.
Spis literatury powinien być sporządzony według standardów APA. Można tu opierać się na
wytycznych opisanych w: Harasimczuk, J., Cieciuch, J. (2012). Podstawowe standardy edytorskie
naukowych tekstów psychologicznych w języku polskim na podstawie reguł APA. Wydawnictwo Liberi Libri.
Kolejne elementy pracy powinny być wyraźnie wyodrębnione w jej strukturze. Najlepiej jest zrobić to
poprzez wprowadzenie odpowiednich nagłówków. Struktura pracy powinna być jasna, komunikatywna
i przejrzysta.
W centrum uwagi autora ma być interpretowana postać lub zjawisko, a nie teoria. Teoria ma być
narzędziem użytym do interpretacji, wyjaśniania czy przewidywania. Napisanie pracy zakłada oczywiście
dobrą znajomość danej teorii, ale to czy autor zna i rozumie teorię będzie oceniane na podstawie treści
interpretacji a nie przez referowanie samej teorii.
2
Wacław Bąk
Katedra Psychologii Osobowości KUL
[email protected], http://pracownik.kul.pl/waclaw.bak
Osobowość: warsztat praktycznych zastosowań teorii w interpretacji zachowania, 2015/16
dr Wacław Bąk
INFORMACJE FORMALNE I TECHNICZNE

Długość pracy – od 3 do 5 stron. Trudno będzie w sposób wyczerpujący zamieścić wszystkie
wymagane elementy na mniej niż 3 stronach. Z drugiej strony praca nie powinna przekraczać 5
stron.

Proszę zwrócić uwagę, aby tekst był komunikatywny, a myśli sformułowane w sposób jasny
i precyzyjny.

Praca nie może mieć formy konspektu złożonego z wypunktowań i równoważników zdań.
Poszczególne elementy pracy należy pisać narracyjnie, ciągłym tekstem, złożonym z pełnych zdań.
Wypunktowania mogą się zdarzyć jeśli jest to uzasadnione, generalnie jednak należy ich unikać.
Ważne jest aby całość stanowiła jasny, komunikatywny i logiczny wywód

Ważne również jest, aby tekst był poprawny w warstwie formalnej, językowej i stylistycznej. Dobry
styl, konstrukcja zdań, poprawność gramatyczna i edycyjna mogą bardzo ułatwić odbiór tekstu. Z
kolei niechlujny styl, błędy gramatyczne i w konstrukcji zdań, błędy edycyjne (np. „literówki”,
powtórzenia, podwójne spacje, za duże lub za małe odstępy między wierszami, różne
niekonsekwencje w formatowaniu, itp.) mogą bardzo przeszkadzać i utrudniać zrozumienie sensu
merytorycznego. Najbardziej genialna myśl napisana „byle jak” traci na wartości.

Informacje techniczne
- Praca ma być oddana w formie wydruku.
- Czcionka „Garamond” lub „Calibri”, 12 pkt
- Odstęp 1,5
- Marginesy 2,5 cm
- Druk jednostronny.
- Proszę nie oprawiać ani nie bindować pracy, a jedynie spiąć zszywką w lewym górnym rogu.

Pierwsza strona powinna zawierać następujące elementy:
- Lewy górny róg: imię i nazwisko autora pracy oraz numer grupy ćwiczeniowej
- Niżej: wyśrodkowany tytuł pracy zapisany dużymi literami (bez kropki).
- W następnej kolejności przedstawiane są dalsze elementy pracy. Nie tworzymy oddzielnej
strony tytułowej (tekst pracy zaczyna się bezpośrednio pod tytułem). Między
poszczególnymi elementami pracy powinien być jeden dodatkowy wiersz odstępu (nie
więcej).

Ważne terminy:
- 17 grudnia 2015 – termin do którego można konsultować temat pracy (w trakcie konsultacji
w czwartki, w godzinach od 10:50 – 12:20, pokój C-450). Konsultowanie tematu nie jest
obowiązkowe, ale można z tego skorzystać.
- 7 stycznia 2016 – ostateczny termin oddania gotowej pracy.
3
Wacław Bąk
Katedra Psychologii Osobowości KUL
[email protected], http://pracownik.kul.pl/waclaw.bak