Prawo Kanoniczne - Ks. prof. dr hab. Wiesław Wenz

Ks. prof. zw. dr hab. WIESŁAW WENZ
Pl. Katedralny 12/6, 50-329 Wrocław, telefax. 0-71/321-74-15
Tezy z prawa kanonicznego - 2014/2015
(STUDIA DOKTORANCKIE III-IV)
Sankcje i kary istotnym elementem dyscypliny kanonicznej
we wspólnocie Kościoła
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Autonomia porządku kanonicznego i cywilnego w zakresie sankcji i kar za przestępstwa. Celowość karania we wspólnocie
kościelnej.
Ogólne pojęcie przestępstwa i kar w Kościele, systematyka kar kanonicznych, kary latae sententiae – ferendae sententiae,
zastrzeżone i niezastrzeżone…
Pojęcie czynu karalnego, warunki jego zaistnienia i współudział (współuczestnictwo) w przestępstwie.
Poczytalność sprawcy: okoliczności wykluczające – zmniejszające – zwiększające poczytalność karną.
Podział kar poprawczych: ekskomunika – interdykt - suspensa.
Ekskomuniki latae sententiae zastrzeżone Stolicy Apostolskiej. Możliwość uwolnienia podmiotu czynu przestępczego z
nałożonej kary.
Uwolnienie z kary nałożonej ekskomuniki za: znieważenie Eucharystii (kan. 1367); wywarcie przymusu fizycznego względem
papieża (kan. 1370§1); Absolucja wspólnika w grzechu przeciw VI Przykazaniu Dekalogu ( kan. 1378§1); naruszenie tajemnicy
sakramentalnej (kan. 1388§1-2); bezprawne udzielenie lub przyjęcie sakry biskupiej (kan. 1382).
Skuteczność kar niezastrzeżonych: ekskomunik – interdyktów - suspens.
Przestępstwa przeciwko religii i jedności Kościoła: apostazja, herezja i schizma (kan. 1364). Formalny akt: istota i elementy
formalnego aktu wystąpienia z Kościoła.
Zaistnienie przestępstwa usunięcia ciąży (kan. 1398). Okoliczności nałożenia sankcji karnej. Karanie wspólników przestępstwa.
Okoliczności uniknięcia sankcji karnej.
Inne kary-cenzury niezastrzeżone: zastosowanie przymusu względem biskupa (kan. 1370); symulowanie sprawowania
Eucharystii i Pokuty (kan. 1378§2-3); fałszywe oskarżenie o solicytację (kan. 1390§1); usiłowanie zawarcia małżeństwa przez
duchownego lub zakonnika (kan. 1394).
Wspólnota Kościoła wobec osób ukaranych kanonicznie. Obowiązek przestrzegania kar latae sententiae na forum
zewnętrznym. Zasady wymierzania cenzur. Zwolnienie od kar kościelnych w zakresie zewnętrznym i wewnętrznym.
Władza spowiednika w zakresie zwalniania od cenzur latae sententiae. Przedawnienie czyli wygaśnięcie prawa karania.
LITERATURA:





Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 roku.
Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich, Lublin 2002.
Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, red. J. Krukowski, tom V, Księga VII Procesy, Poznań 2008, ss. 463.
Wenz W., Kancelaria parafialna jako przestrzeń posługiwania. Studium kanoniczno-pastoralne, część siódma, Wrocław 2008, s. 275-336.
Syryjczyk J., Niektóre gwarancje sprawiedliwego wymiaru kar w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r., w: Prawo Kanoniczne 34:1991, nr 3-4, s.147-163.

Syryjczyk J., Ochrona tajemnicy spowiedzi w świetle kanonicznego prawa karnego, w: Prawo Kanoniczne 44(2001), nr 1-2, s. 111-124.

Syryjczyk J., Ochrona wiary w kanonicznym prawie karnym, w: Między prawowiernością a swobodą poszukiwań teologicznych. Materiały ze spotkania
wykładowców prawa kanonicznego (WSD Diecezji Radomskiej, Radom 6-7 listopada 2002 roku), red. A. Kaczor, Lublin 2003, s.51-68.

Syryjczyk J., Pojęcie ekskomuniki w świetle zadań pastoralnych Kościoła w projekcie prawa karnego z 1973 r. oraz w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983
r., w: Prawo Kanoniczne 32:1989, nr 1-2, s.127-156.

Syryjczyk J., Pojęcie przestępstwa w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego Jana Pawła II, w: Prawo Kanoniczne 28:1985, nr 1-2, s.85-96.

Syryjczyk J., Problem apostazji od wiary w projektach nowego prawa kościelnego, w: Prawo Kanoniczne 25:1982, nr 3-4, s.177-185.

Syryjczyk J., Sakrament pokuty w karnym prawie kanonicznym, w: Duszpasterstwo w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego, red. J. Syryjczyk, Warszawa
1985, s.279-289.


Syryjczyk J., Wymiar kar „latae sententiae” w świetle przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku, w: Prawo Kanoniczne 28:1985, nr 3-4, s.41-64.
Gajda P. M., Sankcje karne w Kościele w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego Jana Pawła II oraz późniejszych zmian i uzupełnień, Tarnów 2008.