Rok szkolny 2015/2016 - Szkoła Podstawowa nr 8 w Stargardzie
Transkrypt
Rok szkolny 2015/2016 - Szkoła Podstawowa nr 8 w Stargardzie
Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły SZKOŁA PODSTAWOWA NR 8 W STARGARDZIE SZCZECIŃSKIM STYCZEŃ-LUTY** ROK SZKOLNY 2015/2016 W tym numerze: Ósemkowe nowinki Karnawał, zapusty, ostatki Dzień Babci i Dziadka 1050. Rocznica chrztu Polski Dzień Bezpiecznego Internetu Jak zrobić wielkanocne ozdoby? Wierszem łatwiej i weselej Strona 1 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Matylda Michaliszyn, Natalia Rogozińska, Wiktoria Cygan, Emilia Nałódka, Adam Traczyk. PRZYGOTOWANIE DO DRUKU: Ewa Wiaderek WYDAWCA: Szkoła Podstawowa nr 8 ul. Romualda Traugutta 16, 73-102 Stargard Międzyszkolny Konkurs Recytatorski Poezji K. I. Gałczyńskiego „Ocalić od zapomnienia” 11 stycznia 2016 roku w Gimnazjum nr 1 w Stargardzie odbył się konkurs recytatorski dla uczniów kl. IV-VI szkół podstawowych i gimnazjów. Udział wzięło 10 zespołów, czyli 20 uczestników. Naszą szkołę reprezentowali uczniowie klasy IVb - Wiktoria Pycz i Adam Traczyk. W tym roku jury miało bardzo trudne zadanie, gdyż poziom wszystkich wykonawców był bardzo wysoki. W kategorii szkół podstawowych III miejsce zajął uczeń naszej szkoły - Adam Traczyk z SP nr 8 - ex aequo z uczennicą z SP nr 5. Jury doceniło, mimo wielkiej tremy deklamatora, recytację wiersza K. I. Gałczyńskiego „Sen psa” w wykonaniu Adasia Traczyka. Szkolny Konkurs Kolęd i Pastorałek 13.01.2016r. odbył się szkolny konkurs kolęd i pastorałek. Konkurs rozpoczął się wspólnym odśpiewaniem przepięknej, staropolskiej kolędy „ Jezus malusieńki”. Jury, w składzie: p.Anita Włodarczyk – Zakierska, p. Aurielia Makowska oraz p. Violetta Śląska – Erens, oceniało występy dzieci w dwóch kategoriach: soliści klas I – III i soliści klas IV – VI. Poza konkursem wystąpiły dzieci z klas Oa i Ob. Zaśpiewały po dwie kolędy. W kategorii klas I – III: I miejsce zajęła Julia Lichacz z klasy IIIa II miejsce – Joanna Pardus z klasy IIb III miejsce – Piotr Lichacz z klasy IIIa W kategorii klas IV – VI: I miejsce – Patrycja Sprycha z klasy V i Wiktoria Górska z klasy VIb II miejsce – Rogalska Martyna z klasy Vb III miejsce – Wiktoria Werla z klasy VIa Jury wyróżniło Patrycję Rogalską z klasy Vb za szczególne wykonanie kolędy „Gdy śliczna Panna”. Strona 2 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły VIII Międzyszkolny Festiwal "Nasze Kolędowanie" 15 stycznia 2016 roku w Szkole Podstawowej nr 3 im. Kornela Makuszyńskiego w Stargardzie odbył się VIII MIĘDZYSZKOLNY FESTIWAL KOLĘD I PASTORAŁEK pt. „NASZE KOLĘDOWANIE”. Przesłaniem imprezy było kultywowanie tradycji śpiewania kolęd i pastorałek oraz promocja dorobku artystycznego uczniów. Uczniowie naszej szkoły wyśpiewali wysokie miejsca: - w kategorii soliści klas IV – VI Patrycja Sprycha zajęła II miejsce - w kategorii soliści klas I – III Julia Lichacz – II miejsce - w kategorii zespoły klasy IV – VI zespół wokalny naszej szkoły „Ósemeczki” – II miejsce - w kategorii zespoły klasy I – III zespół wokalny naszej szkoły „Nutki” – III miejsce Wszystkim naszym uczniom gratulujemy! Międzyszkolny Konkurs Recytatorski Poezji Wisławy Szymborskiej i Czesława Miłosza W tegorocznym konkursie recytatorskim, który odbył się 27 stycznia 2016 roku w Gimnazjum nr 4 w Stargardzie, naszą szkołę reprezentowali uczniowie: Dawid Rataj (kl. VIa) i Wiktoria Pycz (kl. IVb). Jury oceniało uczestników w kategoriach: szkoły podstwowe kl. IV-VI i gimnazja. Członkowie komisji oceniającej zwrócili uwagę na wysoki poziom, jaki zaprezentowali recytatorzy. Stwierdzili, że uczestnicy konkursu byli w pełni świadomi, iż słowo jest materią nieprzypadkową, nad którą warto jest się pochylać i wykorzystywać ją do pełniejszego wyrażenia samego siebie tak na scenie, jak i w życiu codziennym. Zwycięzcą, na poziomie szkół podstawowych, został uczeń naszej szkoły - Dawid Rataj. Gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów! źródło: https://sp8stargard.edupage.org Strona 3 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Czas liczony od Nowego Roku lub Trzech Króli (6 stycznia) do wtorku zwanego kusym, poprzedzającym Środę Popielcową, to okres hucznych zabaw tanecznych, maskarad i ogólnej wesołości, czyli karnawał. Nazwa pochodzi od włoskiego słowa carnavale. Jego człony: caro – mięso i vale – żegnaj, oznaczają razem, w wolnym przekładzie, pożegnanie mięsa, a wraz z nim wszelkiego rodzaju uczt i zabaw oraz nieuchronne zbliżanie się Wielkiego Postu. Stąd też staropolskie mięsopusty, tak nazywano ostatni tydzień karnawału, trwający od tłustego czwartku do kusego wtorku. Zapusty Polski karnawał nazywano zapustami. Był to jedyny w roku czas „tańców, hulanek i swawoli”. W rozrywkach zapustnych znaczącą rolę odgrywały kobiety. Panny na wydaniu wkraczały wtedy „na salony”, aby znaleźć mężów. Wyprawiano najwięcej wesel. Po rocznym „chodzeniu ze sobą” młodzi trafiali na ślubny kobierzec. Był też bezwzględny termin poważnych zalotów, przypadający najdalej do Matki Boskiej Gromnicznej (2 luty). W tym czasie młodzi ludzie dawali sobie „słowo”, a ci, co byli już „po słowie”, spieszyli do ołtarza. Na wsi panowały „szalone dni”, zbierano się na wspólne skubanie pierza, które kończyło się muzyką i sutym poczęstunkiem. Pędzą, pędzą sanie Szczególnie huczne były zapusty w dworach szlacheckich i magnackich. W XVII wieku śpiewano, że na zapusty „nie chcą państwo kapusty; wolą sarny, jelenie i żubrowe pieczenie”. Strona 4 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły We dworach szykowano zapasy jadła i picia, bo w każdej chwili można było spodziewać się najazdu gości. A okazją do niezapowiedzianych odwiedzin były kuligi. Rozbawione towarzystwo, z muzyką, często w przebraniach, najeżdżało okoliczne domy, by wśród zabawy ogołocić spiżarnię sąsiadów, rozgrzać się i wytańczyć. Ciąg sań oświetlonych pochodniami i prowadzonych przez wodzireja jeździł od dworu do dworu. Tańce trwały przez całe noce do białego rana, czego echa przetrwały w znanej do dziś w piosence pt. “Jeszcze jeden mazur dzisiaj, choć poranek świta”. Oprócz mazura w modzie był wówczas polonez, młynek, hajduk i taniec świeczkowy. Faworki, pączki i... boczek W ostatnie dni zapustne, zwane diabelskimi lub ostatkami, zabawom i jedzeniu nie było umiaru. Raczono się tłustymi słodkościami - racuchami, blinami i pampuchami oraz ciastem nadziewanym słoniną i smażonym na smalcu, tłustą kaszę ze skwarkami, kapustę z mięsem i słoniną, boczek i kiełbasę. Ludzie chcieli się „na zapas” najeść różnych frykasów przed nadchodzącym czterdziestodniowym postem. Stąd pochodzi tradycja „tłustego czwartku”, który rozpoczynał „tłusty tydzień”, wieńczący karnawał. Dziś z bogactwa dawnych obyczajów pozostał tylko „tłusty czwartek”, w którym królują na naszych stołach pączki i faworki, czyli chrust. Historia pączka sięga czasów rzymskich. Ostatnie dni karnawału w starożytnym Rzymie były czasem zabawy, obfitego jedzenia i picia. Wszyscy z lubością spożywali wówczas tłuste potrawy, w szczególności pączki. W Polsce zwyczaj smażenia tego specjału pojawił się w XIX wieku. Także obecnie najwięcej pączków zjada się na koniec karnawału. Mówi się, że jeśli ktoś w tłusty czwartek w ogóle nie zje pączka, nie będzie się mu wiodło. Przebierańcy z bocianem Po wsiach i miasteczkach w ostatnie dni karnawału chodziły korowody różnych przebierańców. Przebieranie się i wkładanie masek, czy choćby tylko czernienie sobie twarzy sadzą, było Strona 5 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły regułą. Na wsi, która najdłużej zachowywała dawne swe zwyczaje, biegały po drogach i przychodziły do domów przebrane postacie, a wśród nich postacie zwierzęce, znane z wcześniejszych obchodów kolędniczych: koza, turoń, niedźwiedź i konik, a także bocian i żuraw (zwiastuny wiosny). Wierzono powszechnie, że wraz z nimi przychodzi do domów dostatek i urodzaj. Wszyscy przebierańcy natarczywie domagali się datków. Specyficznym przebierańcem był Zapust – przebrany w kożuch wywrócony wełną na wierzch, przepasany sznurem, a na głowie noszący wysoką czapkę ozdobioną gałązkami choinkowymi i kolorowymi wstążkami. Zapowiadał on rychły koniec karnawału. Gdy po wsiach biegali usmarowani sadzą przebierańcy, na bogatych dworach urządzano reduty, czyli eleganckie bale kostiumowe. Natomiast na ulice miast wychodziły kolorowe korowody taneczne. Miastem, w którym ta tradycja trwa nadal, jest Wenecja. Co roku na Placu Świętego Marka tysiące osób przebranych w stroje karnawałowe żegna zimę. Są to zazwyczaj stroje z XVII i XVIII wieku, a nieodzowną ich częścią jest maska. Najbardziej chyba znanym karnawałem jest brazylijski karnawał w Rio de Janeiro. Zaczyna się przekazaniem uczestnikom parady kluczy do miasta i pokazem sztucznych ogni, po czym przez pięć dni i nocy trwa rywalizacja w tańczeniu samby. Specjalnie na tą okazję uczestnicy parady (i nie tylko) przygotowują pełne przepychu stroje karnawałowe. Babski comber Legenda głosi, że ostatni czwartek karnawału wziął swą nazwę od nazwiska żyjącego w XVII w. krakowskiego wójta Combra, złego i surowego dla kobiet rozstawiających swe kramy i handlujących na rynku. W rocznicę śmierci wójta krakowskie przekupki urządzały wielką zabawę. Z czasem stała się ona dorocznym zwyczajem krakowskim. Wybierały spośród siebie marszałkową i - za krzywdy, jakich niegdyś doznawały od wójta Combra - brały odwet na wszystkich przechodzących przez rynek mężczyznach, a zwłaszcza Strona 6 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły tych nieżonatych. Ściągały z nich futra, zabierały kapelusze, stroiły - na pośmiewisko - w słomiane wieńce, a nawet zmuszały do tańca i podskoków. Wprzęgały ich do drewnianego kloca i kazały go ciągnąć za to, że pozostali kawalerami. Trwało to tak długo, aż wykupili się brzęczącą monetą. Musieli też obiecać, że wkrótce się ożenią. Do dziś babskie zapusty przetrwały w Niemczech, gdzie tego dnia panie grasują z nożycami po mieście i... obcinają panom krawaty. Ostatki Kusakami albo kusymi dniami zwano niegdyś ostatki – trzy ostatnie dni karnawału. Tłoczno było wtedy w karczmach, tańczono i ucztowano do białego rana. Bawiły się tu zamężne kobiety, wprowadzające do swego grona zaślubione w karnawale dziewczęta. Zbierali się również kawalerowie i panny na podkoziołek. W ostatni wtorek przed Popielcem panny opłacały muzykę i tańczyły ze sobą, podczas każdego tańca rzucając pieniądze na talerz ustawiony w pobliżu orkiestry, na beczce z piwem, pod umieszczoną na niej figurką drewnianą, wyobrażającą chłopca lub kozła - czyli pod koziołka. Mówiono, że dają w ten sposób okup, aby zapewnić sobie rychłe zamążpójście. Dziewczęta śpiewały przy tym: Oj, trzeba dać podkoziołek, trzeba dać, Dobrze było cały roczek wywijać! Oj, trzeba dać koziołkowi, trzeba dać, Jeśli która z nas ma jeszcze się wydać! Śledzik Wierzono, że w ostatni wtorek karnawału tańczy z innymi także sam diabeł, dlatego nazywano go kusym, czyli diabelskim. Tego dnia bawiono się do upadłego. Obecnie bardziej popularna jest nazwa śledzik. Wzięła się stąd, że tańce o północy przerywało wejście człowieka w łachmanach. Trzymał on w dłoni rybi szkielet – symbol nadchodzącego postu – i wypędzał z izby tancerzy. Pomagała mu postać przebrana za diabła, która maruderów za karę częstowała słonym śledziem. Podkurek Tak więc w kusy wtorek o północy karnawał miał się spotkać z Wielkim Postem. Tańce, obżarstwo i swawole ostatkowe kończyły się z wybiciem zegara. Podawano gościom tzw. podku- rek - bo spożywany przed pierwszym pianiem koguta – postny posiłek złożony z jaj, mleka i śledzi. Czasem w półmisku z podkurkiem ukrywano żywego wróbla. Gdy pan domu zdejmował pokrywę - ptak ulatywał. Był to znak, że wraz nim na Strona 7 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły całe sześć tygodni odlatują sute poczęstunki i zabawy. Wszystkie te zwyczaje oznaczały nie tylko pożegnanie karnawału i wszystkich jego uciech. Symbolizowały również pożegnanie zimy i zbliżanie się przedwiośnia. Dla gospodyń nadchodził czas na szorowanie popiołem zatłuszczonych garnków... A dzisiaj? Prawie wszystkie dawne wierzenia, obrzędy i zabawy zapustne odeszły w przeszłość. Nieliczne tylko dotrwały do naszych czasów. Można jeszcze zobaczyć inscenizacje pochodów podczas imprez folklorystycznych. Zachowały się też tradycje zabaw tanecznych ostatkowych, ale nie mają one dawnego rozmachu i swej żywiołowości. A przecież warto urozmaicić te spotkania i zabawy zgodnie z ich bogatą tradycją. Duży i mały, Franciszek Kobryńczuk Zapusty Chudy i tłusty, Z balu wracały Bracia Zapusty. Jeszcze im w głowach Płynie spod smyka Karnawałowa Skoczna muzyka. Bolą ich nogi, Bo buty pieką. A tu szmat drogi, Do wsi daleko. Nie pójdą więcej Na żadne bale. Chyba, że w drugim Znów karnawale. źródło: www.bibliotekawszkole.pl Strona 8 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły 21 stycznia 22 stycznia DZIEŃ BABCI DZIEŃ DZIADKA Piosenek, wierszy, wierszyków Dziadkom bez liku poświęcono. Co roku w swej pamięci je odświeżamy. A czy historię dnia, bliskiego serca każdemu wnuczkowi, znamy? Babcię i Dziadka wszyscy kochamy. Wdzięczność, miłość, szacunek każdego dnia Im okazujemy. Jednak 21 i 22 stycznia, w Polsce, w sposób szczególny wyrażamy to, co czujemy do Nich. Nikt jednak nie potrafi powiedzieć, dlaczego akurat tym datom przypisano szczególne znaczenie w okazywaniu miłości i wdzięczności Dziadkom. W polskich kalendarzach zapisy: „Dzień Babci” i „Dzień Dziadka” znalazły się w latach 60 i 70 XX wieku. W Bułgarii natomiast Dzień Babci – Babin den – świętowano kiedyś 8 stycznia (według kalendarza juliańskiego), w dniu św. Georgi Hozewit. Według kalendarza gregoriańskiego święto to przypada 21 stycznia i dzisiaj, mimo oficjalnego zatwierdzenia kalendarza juliańskiego, Babin den, podobnie jak w Polsce, w niektórych miejscowościach świętowany jest 21 stycznia lub 20 stycznia. Co ciekawe, w tym dniu nie tylko świętują bułgarskie babcie, ale i mamy oraz dzieci! W bułgarskich wioskach w tym dniu uwaga skupia się na dziecku narodzonym w ostatnim roku. Mama tego dziecka wraz z nim odwiedza tego dnia krewnych obdarowując ich prezentami i życząc im zdrowia. Amerykanie odwiedzają swoich Dziadków w pierwszą niedzielę po „Święcie Pracy”, czyli około 9 - 10 września. Amerykańska historia tego święta wiąże się z pewną gospodynią domową z Fayette County w za- Strona 9 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły chodniej Wirginii - Marian McQuade. Przekonała ona grupę osób, aby poświęcając dzień w kalendarzu Babciom i Dziadkom, uczcić seniorów. Początkowo obchodzono to święto tylko w tym stanie. W 1978 r. prezydent Jimmy Carter ogłosił National Grandparents Day. Francuzi od niedawna świętują ten szczególny dzień. Ich Fete des Grand-meres przypada na pierwszą niedzielę marca. W Japonii nie obchodzi się Dnia Babci i Dziadka, a Dzień Szacunku dla Wieku (jap. Keiro no Hi). Święto to obchodzone jest rokrocznie, od 1966 r. w dniu 15 września. Włoskie początki święta Babci i Dziadka mają swe korzenie w Lombardii. Tam właśnie, po raz pierwszy oficjalnie, obchodzono ten dzień... dwa lata temu. Patronat nad świętem objął prezydent Włoch. Na obchody wybrano szczególną datę - 2 października - kościelne święto aniołów stróżów. Święto Dziadków - Opa- en Omadag w Holandii to święto ruchome. Brazylijczycy idą do Dziadków z kwiatami 26 lipca. Wielka Brytania Dzień Babci - Grandmother Achievement Day - świętuje 11 lutego. W Meksyku Día de Abuelos – Święta Dziadków - obchodzi się w czerwcu. W latach 90 XX wieku papież Jan Paweł II zaproponował, by uczynić 26 lipca Dniem Dziadków, bo to dzień świętych Anny i Joachima, dziadków Jezusa. Strona 10 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły A jak w innych językach brzmią te drogie nam słowa: Babcia i Dziadek? po angielsku: grandmother i grandfather, granparents, po niemiecku: Oma i Opa, po francusku: grand-maman i aďeul lub grand-père, grand-papa, po włosku: Nonna i Nonno, po hiszpańsku: abuela, mamá grande i abuelo, papá grande, po rosyjsku: бабушка i дедушка, po hindusku: Nana-ji i Nani-ji, po koreańsku: Halmonee i Halabujee, po grecku: Ya-ya i Pa-pu, po japońsku: Oba-chan i Oji-chan, po chińsku: Popo i Gong-gong. to ukochana osoba, która potrafi nas zrozumieć, przytuli, jeśli mamy kłopoty, i wytłumaczy, że nie ma się czym martwić. Babcia nigdy się nie gniewa, nawet gdy coś porządnie przeskrobiemy. To ona wciska w małą rączkę, to co najsmaczniejsze, ona potrafi najlepiej wysłuchać cierpliwie zwierzeń i marzeń rodzących się w małych główkach. To Babcia najskuteczniej ukoi łzy. także daje nam swoją miłość. Jesteśmy zasłuchani, kiedy zaczyna snuć opowieści o dawnych latach. Cieszymy się, gdy uczy nas, jak postępować w życiu. Zawsze cieszy się z naszych sukcesów i pomaga, gdy coś nam się nie udaje. Niechaj Dziadzio z Babunią tak nam długo żyją, póki komar i mucha morza nie wypiją. źródło: www.bibliotekawszkole.pl Strona 11 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Chrzest Polski był procesem długotrwałym, który w 966 roku rozpoczął Mieszko I, co pozwoliło mu na włączenie się do gry politycznej w chrześcijańskiej Europie. Nie da się ukryć, że Mieszko I zdecydował się na chrzest raczej ze względów politycznych, aniżeli duchowych. Coraz więcej państw ościennych wkraczało w orbitę kultury chrześcijańskiej. Aby więc liczyć się na arenie międzynarodowej również państwo Mieszka I, musiało zdecydować się na ten krok. Chrzest Polski był dopełnieniem rządów Mieszka I, który zdążył już dobrze zorganizować nowo powstałe Państwo. Zapewne nigdy nie dowiemy się, gdzie dokładnie odbył się chrzest Polski, historycy podają bowiem jedynie hipotetyczne miejsca. Wskazują na Ratyzbonę, Kolonię, Czechy, Poznań, Gniezno i Ostrów Lednicki — „świętą wyspę”, jak pisał o niej Ignacy Józef Kraszewski, gdzie odkryto baptysterium datowane na II połowę X w. Można jednak podać najbardziej prawdopodobną datę tego wydarzenia: 14 kwietnia 966 r. Zgodnie ze średniowiecznym zwyczajem, ceremonia odbywała się bowiem w Wielką Sobotę. Przypuszcza się, że razem z księciem został ochrzczony cały jego dwór. Nie wiadomo, jak wyglądał sam rytuał chrztu, ale można spróbować rekonstruować go na zasadzie analogii. Na pewno więc Mieszko i jego dwór nie byli polewani wodą jedynie po głowie, ale zanurzali się cali w specjalnym basenie chrzcielnym. Dwa lata później do Polski z Rzymu przybył pierwszy biskup — Jordan, a na jego siedzibę wybrano Poznań. Strona 12 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Chrzest Polski – skutki polityczne Wśród przyczyny, które niejako nakłoniły Mieszka I do przyjęcia chrztu należy przede wszystkim dostrzegać elementów politycznych. Państwa zachodniej Europy wykorzystując wiarę chrześcijańską, pod hasłem „nawracania” pragnęły poszerzać zdobycze terytorialne. Do czego idealnie nadawały się ziemie należące do pogańskich Słowian. Mieszko I widząc realne zagrożenie ze strony Cesarza Ottona I i czeskiego księcia Bolesława I Okrutnego. Ponieważ Mieszko I nie chciał za bardzo uzależniać się od Cesarza, któremu już płacił trybut, zdecydował się na przyjęcie chrztu z rąk biskupów czeskich. Jednocześnie aby zawrzeć trwały sojusz z czeskim księciem, Mieszko I decyduje się poślubić czeską księżniczkę Dobrawę. Po przyjęciu chrztu Mieszko I umacnia swoją władzę, zarówno zewnętrznie jak i wewnętrznie. Chrześcijaństwo głosi bowiem, że władza pochodzi od Boga, dlatego nie wolno sprzeciwiać się decyzją księcia. Ślub z Dobrawą zapewnia Mieszko I sojusz z księstwem czeskim, i rozpad sojuszu czesko-wieleckiego, co pozwoliło Mieszko I na pokonanie Wichmana i zakończenie wojny z Wieletami. Ponad to Mieszko I dołączył do grona książąt chrześcijańskich znajdujących się w orbicie Cesarza Ottona I. Pozwoliło mu to na zbliżenie się z Panami saksońskimi przeciwko plemionom połabskim. Przede wszystkim jednak na niezależną władzę nad państwem Polan i zatrzymanie niemieckiej ekspansji na tereny słowiańskie. Dzięki kościołowi władza Mieszka I została utrwalona wewnętrznie. Kościół bowiem głosił, że władza królewska pochodzi od Boga i każde wystąpienie przeciwko władzy uznawano za grzech. Chrzest Polski – skutki gospodarcze Chrzest zapewnił państwu Mieszka I napływ nowych duchownych, którzy byli jedyną obok dworzan grupą osób wykształconych. Duchowni jako jedynie potrafili pisać i czytać, a także znali łacinę, co było wykorzystywane w kontaktach międzynarodowych. Zapotrzebowanie na nowe kościoły i klasztory rozwinęło budownictwo i sztukę sakralną. Dzięki znajomości uprawy roli, wykorzystania nowych narzędzi i zastosowania dwupolówki, rozwinęła się gospodarka rolna, która przez kolejne wieki będzie główną gałęzią gospodarczą Państwa Polskiego. Chrzest zapewnił Mieszkowi I nie tylko bezpieczeństwo przed ewentualną próbą nawracania, ale również umocnił jego władzę i pozwolił na rozwój intelektualny i gospodarczy plemion znad Wisły. źródło:http://www.polskatradycja.pl/historia-polski/wydarzenia/chrzest-polski.html Strona 13 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Dzień Bezpiecznego Internetu (DBI) obchodzony jest z inicjatywy Komisji Europejskiej od 2004 roku i ma na celu inicjowanie i propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do zasobów internetowych. W Polsce Dzień Bezpiecznego Internetu od 2005 roku organizowany jest przez Fundację Dzieci Niczyje oraz Naukową i Akademicką Sieć Komputerową (NASK) – realizatorów unijnego programu Safer Internet. Głównym partnerem wydarzenia jest Fundacja Orange. DBI ma na celu przede wszystkim inicjowanie i propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do zasobów internetowych, zaznajomienie rodziców, nauczycieli i wychowawców z problematyką bezpieczeństwa dzieci w Internecie oraz nagłośnienie tematyki dotyczącej bezpieczeństwa online. Podczas obchodów DBI organizatorzy zachęcają szkoły, organizacje pozarządowe, firmy i osoby prywatne do wspierania tego przedsięwzięcia przez organizację lokalnych inicjatyw na rzecz bezpieczeństwa młodych internautów (m.in. zajęć edukacyjnych, happeningów, gazetek szkolnych, kampanii informacyjnych, konkursów) oraz zgłaszania ich za pośrednictwem umieszczonego na stronie formularza. Organizatorzy najlepszych inicjatyw mają szanse wygrać atrakcyjne nagrody ufundowane przez partnerów DBI w Polsce. W 2016 DBI obchodziliśmy 9 lutego. Wszystkie działania podejmowane w ramach DBI były realizowane pod hasłem Lepszy internet zależy od Ciebie! Podczas obchodów chcieliśmy podkreślić to, że każdy internauta może przyczynić się do tego, że Internet będzie miejscem bezpiecznym i pozytywnym. Każdy z nas ponosi odpowiedzialność za to, co robi w sieci i w jaki sposób z niej korzysta. Chcieliśmy również zwrócić szczególną uwagę na potencjał sieci, który dzieci mogą wykorzystać zarówno w edukacji, kontaktach z rówieśnikami jak również jako formę twórczej rozrywki. Hasło tegorocznych obchodów Lepszy internet zależy od Ciebie! zwraca uwagę na to, że każdy internauta może przyczynić się do tego, że Internet będzie miejscem bezpiecznym i pozytywnym. Każdy z nas ponosi odpowiedzialność za to, co robi w Sieci i w jaki sposób z niej korzysta. Chcemy również zwrócić szczególną uwagę na potencjał sieci oraz różne możliwości jej zastosowania - w edukacji, w kontaktach z rówieśnikami, a także jako formę twórczej rozrywki. Strona 14 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Jak co roku, centralnym punktem obchodów DBI w Polsce była konferencja dla przedstawicieli sektora edukacyjnego i profesjonalistów pracujących z dziećmi, która odbyła się 9 lutego 2016 roku. Obchodom DBI 2016 we wszystkich krajach europejskich towarzyszyła kampania medialna Play your part for a better internet! (w Polsce realizowana pod hasłem Lepszy internet zależy od Ciebie). http://www.saferinternet.pl/pl/ CO KOMPUTER MOŻE ZROBIĆ ZA CIEBIE? Pecet może posłużyć: ZAMIAST PIÓRA Edytor tekstu umożliwi Ci stworzenie ciekawego wypracowania. ZAMIAST LICZYDŁA W arkuszu kalkulacyjnym możesz założyć dzienniczek ocen lub obliczyć zadanie z matematyki. ZAMIAST PODRĘCZNIKA W nauce pomogą Ci różne multimedialne programy edukacyjne, a internetowa baza wiadomości czynna jest całą dobę. ZAMIAST STOSU PAPIERÓW Z pomocą różnych baz danych łatwo zgromadzisz potrzebne numery telefonów, adresy lub spiszesz swoje płyty. ZAMIAST PĘDZLA Zdolności manualne nie są już tak potrzebne, jak wyobraźnia i pomysłowość. ZAMIAST MAGNETOFONU Pecet może stać się domowym studiem; nie tylko odtworzy muzykę, ale pomoże Tobie stworzyć swoją własną. Strona 15 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły ZAMIAST KINA Możesz zmienić peceta w telewizor lub użyć go do zmontowania swojego pierwszego filmu. ZAMIAST SALONU GIER Różnorodność gier sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie. ZAMIAST KLASERA Komputer znakomicie pomaga rozwijać bardzo różnorodne zainteresowania. DZIECKO W SIECI Internet nie jest sam w sobie niebezpieczny ani zły, ale źli ludzie mogą go wykorzystywać w niewłaściwy sposób (podobnie, jak każdą inną rzecz stworzoną przez człowieka). Właśnie tacy ludzie zagrażają Ci w Sieci. Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie. Strona 16 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Najczęstsze zagrożenia, na jakie narażone są dzieci w Internecie: kontakt z treściami pornograficznymi, kontakt z materiałami epatującymi przemocą , kontakt z pedofilami, uzależnienie od Internetu, kontakt z internetowymi oszustami, nieświadome uczestniczenie w działaniach niezgodnych z prawem, konsekwencje finansowe (np. korzystanie z dialerów) nieświadome udostępnianie informacji (np. numerów kart, adresów, haseł) Strona 17 z 29 Rok szkolny 2015/2016 ZASADY Ósmy Cud Szkoły BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJE - nie udzielaj Jeśli nie musisz, nie ujawniaj prawdziwych danych, a jeśli takie informacje są wymagane zapytaj rodziców, czy możesz je podać w tej konkretnej sytuacji. NIEZNAJOMI - nie ufaj TY - Pamiętaj o tym, że tak naprawdę wcale nie znasz osób spotkanych w Sieci, a to, co piszą o sobie, nie musi być prawdą. odpowiadaj za siebie Nie zapominaj też, że w każdej chwili możesz się wylogować. kiedy coś Cię zdenerwuje lub sprawi, że poczujesz się zakłopotany. ETYKIETA - przestrzegaj Główne zasady obowiązujące wszystkich użytkowników Internetu: 1. myśl (!); 2. nie działaj na czyjąś szkodę; 3. nie nadużywaj. RODZICE – ufaj Jeżeli w Sieci przytrafi Ci się coś, co sprawi, że poczujesz się zakłopotany, urażony albo w jakikolwiek sposób skrzywdzony, powiedz o tym właśnie rodzicom. Oni będą wiedzieli, co zrobić. NIEUCZCIWOŚĆ - wystrzegaj się W Internecie można znaleźć mnóstwo materiałów, z których nie można korzystać bez zapłacenia, bo jest to po prostu kradzież, za którą grożą surowe kary. EDUKACJA - ucz się i ucz rodziców Rodzice wiele Cię nauczyli, teraz Ty możesz zrobić coś dla nich. Pokaż im, jakie możliwości kryją się w Internecie, a na pewno ułatwisz im życie. TABELA - używaj Opracuj z rodzicami Umowę dotyczącą korzystania z Internetu. Ich doświadczenie życiowe i Twoja znajomość sieci pozwoli Wam ustalić zasady, dzięki którym unikniecie zagrożeń związanych z surfowaniem po Internecie. Strona 18 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły PAMIĘTAJ! Więcej informacji na stronach: www.dzieckowsieci.pl www.sieciaki.pl www.kidprotect.pl źródło: http://www.saferinternet.pl/pl/ Strona 19 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Zajączek ze skarpety Potrzebne będą: - niewielka, ale długa skarpetka, - biały i różowy filc, - duży biały pompon, - oczy do maskotek, - przezroczyste gumki recepturki, - ryż, - wstążeczka ozdobna z materiału, - nożyczki, - klej w tubce. 1.Napełnij skarpetkę około 1 szklanką ryżu (ilość zależy od rozmiarów skarpety). Mniej więcej w jednej trzeciej długości przewiąż skarpetę pierwszą bezbarwną gumką. Nieco wyżej zawiąż drugą gumkę. Uzyskasz w ten sposób tułów i głowę. 2.Z białego filcu wytnij owalny kształt – brzuszek zająca. Naklej go na skarpetce w odpowiednim miejscu. Użyj białego kleju w tubce. 3.Z białego filcu wytnij dwa małe prostokąty – zęby zajączka, a z różowego - trójkątny nosek. Przyklej je na środku głowy zająca. Nad nimi zamocuj oczy. Jak zrobić gniazdko z pisklakami z pomponów? Potrzebne będą: - papierowa miseczka, - brązowa farba, - pędzel, - brązowy brystol, - nożyczki, - duże, niebieskie pompony, - niebieskie piórka dekoracyjne, - czarny brystol, - żółty lub pomarańczowy brystol, Strona 20 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły - dziurkacz, - klej. 1. Papierową miseczkę pomaluj brązową farbą akrylową. Pozostaw do wyschnięcia. 2. Z brązowego brystolu powycinaj wąskie paski papieru. Pozaginaj je i poskręcaj, a następnie wyłóż nimi pomalowaną w kroku poprzednim miseczkę. 3. Odetnij końcówki dwóch niebieskich piórek. Przyklej je od spodu bo bokach pomponika. Analogicznie postępuj z drugim pomponem. 4. Za pomocą dziurkacza wytnij z czarnego brystolu 4 kółka – po dwa dla każdego ptaszka. Przyklej je parami u góry każdego z pomponów. 5. Teraz czas zrobić dzióbki. Z żółtego lub pomarańczowego brystolu wytnij dwa małe kwadraciki. Złóż je po przekątnej. Przyklej po jednym do każdego z pomponów (klej nałóż wzdłuż linii zgięcia). 6. Umieść pisklaki w papierowym gniazdku. Jeśli chcesz, możesz włożyć do niego również zafarbowane na niebiesko pisanki, najlepiej zrobione z jaj przepiórczych Matylda Michaliszyn z kl. VIb Strona 21 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Jak zapamiętać trudne wzory matematyczne, zasady ortograficzne czy inne wiadomości z różnych przedmiotów? Może do pomocy użyć wiersza? Żartobliwe wierszyki, rymowanki, czasami śmieszne rysunki bardzo pomagają w nauce, a ich nauczenie się przychodzi dzieciom z łatwością. Żmudną naukę można przekształcić w zabawę, można będzie się uczyć przyjemniej i skuteczniej. Język polski Sposób na zapamiętywanie przypadków w języku polskim: Mianownik - Mama Dopełniacz - Dała Celownik - Celince Biernik - Bańkę Narzędnik - Na Miejscownik - Mleko Wołacz - O! Strona 22 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły „U” czy „ó”? Makówka, dachówka – przez ó pisz te słówka. Wyjątek: zasuwka. Kto kreskuje -uje, Otrzymuje dwóje. Stara rymowanka, przekazywana od kilku pokoleń, ułatwiająca zapamiętanie kolejności liter w alfabecie: Adam Babie Cebulę Daje Ewa Figę Gryzie Hanka I Janka Kapuściane Liście Łamią Mama Nóż Oknem Podaje Rasio Stasio Tatko Uciekł Wszyscy Zapłakani Piszemy „ą”, „ę” czy „om”, „em”? Z ortografii chcesz mieć pięć, Więc w bij w głowę, zapamiętaj: Dętka, cętka, węzeł, chęć, Kolędnicy, kądziel, święta. Nie chcesz smętny być jak sęp? Przepędź prędko wstrętne błędy: „En” w wyrazach takich tęp: Pędzel, frędzla, lęk, którędy. Gdy masz czas, powtarzaj wciąż: Gąbka, flądra, brąz, najwięcej, Kępa, ląd, lękliwy, wąż. Tęgo, rąbać, węgiel, ręce. Sprawdź w słowniczku, proszę, zobacz, Jak się pisze: bęben, kąt, Bąbel, głębia, prąd, wątroba, Kąpać, tęcza, mądry, sąd. Jeśli jeszcze: pręt, pąs, trąd I wędlinę zapamiętasz Wnet zapomnisz, co to błąd, Spadną z ciebie dwójek pęta. Strona 23 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły A oto wiersz na zapamiętanie spółgłosek, po których piszemy "rz": pierwsze litery wyrazów stanowią spółgłoski, po których należy pisać "rz". Babcia dała Gosi piękne bratki, bo jej wnuczka chciała takie kwiatki. Jest też inny sposób – rymowanka pomaga zapamiętać te spółgłoski: Niech pamięta każdy z was, Kiedy pióro puszcza w tan: Brzoza, brzydal, brzytwa, brzask, Chrząstka, chrząszczyk, chrzest i chrzan. Kto to wie, ten z dwójek drwi, Zapamięta bowiem w lot: Drzemka, drzazga, drzewo, drzwi, Grzegorz, grzanka, grzebień, grzmot. Wesół będzie tata twój, Że już zastęp dwójek znikł: Wejrzyj, ujrzyj, wyjrzyj, spójrz, Przejazd, przejście, przetak, prztyk. A profesor powie w głos: Piątkę dam, niech ma ją raz! Trzęsawisko, trzoda, trzos, Wrzosowisko, wrzenie, wrzask. Jak zapamiętać spółgłoski, na które wymienia się „ż”? W rymowance pierwsze litery wyrazów to te, na które wymienia się „ż”. Grześ dziś hałasuje, źle się zachowuje. Problemy z „h” wyjaśni wiersz: Kłopotliwe samo „h” Dość szczególną skłonność ma; Strona 24 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Lubi hałaśliwe słowa: Huk, harmider, hałasować, Heca, hurmem, hej, hop, hura, Hola, horda, hejnał, hulać, Hasać, halo, hop, wataha.. W tych wypadkach się nie wahaj! Kiedy „i”, a kiedy „j”? Powiedz to każdemu gapie, Co z dyktanda dwójki łapie, Że wyrazy: Anastazja, Telewizja, fuzja, Azja, Francja, akcja i akacja, Lekcja, porcja oraz racja, Sesja, pensja i hortensja, Misja, scysja i pretensja Mają zawsze „j”, nie „i”. Kto to wie, ten z dwójek drwi. Do słów: kopia, biolog, Dania, Zofia, Maria, dioda, kiosk – Wstaw „i krótkie” bez wahania, A unikniesz gaf i trosk. Gdy na karku jest twa głowa, To bez trudu pojmiesz wnet: „jot” piszemy w obcych słowach tylko po „ce”, „es” i „zet”. Na kłopoty z pisownią „nie” z rzeczownikiem, przymiotnikiem i czasownikiem: Z „nie” rzeczownik i przymiotnik niech się łączą jak brat z bratem. Pisz więc razem: niepoważny, nieuwaga, niedostatek... Każdy uczeń dobrze wie, że czasowniki piszemy rozdzielnie z „nie”! Strona 25 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Wierszyki, które ułatwiają zapamiętanie pisowni wielkich i małych liter: WIELKĄ LITERĄ zawsze się pisze: nazwy urzędów, władz, stowarzyszeń oraz imiona wszelakich istot: Sejm Polski, Jowisz, Azor, Mefisto. Nazwy mieszkańców ziem, części świata: Marsjanin, Polak, Ślązak, Azjata, geograficzne nazwy, więc: Ural, Bałtyk, Lubelskie, Barania Góra. Nazwy miast, ulic, dzielnic: Ochota, plac Zbawiciela, ulica Złota, nazwy odznaczeń oraz medali, świąt, wszelkich zlotów i festiwali. Wreszcie – w tytułach ustaw, dzieł, wierszy dużą literę wstaw w wyraz pierwszy. Pisz: Konstytucja 3 maja, Zew krwi, Hołd pruski, Ostatni zajazd. Śmiało pisz LITERKI MAŁE w słowach: ferie, średniowiecze, maj, karnawał, poniedziałek bo to określenie czasu, człecze. Mała lubi też literka nazwy członków zrzeszeń, wyznań jak: dąbrowszczak, konfederat, jezuita. Łatwe, przyznasz? A że głodni poznaniacy raz litery duże zjedli, maleńkimi pisz, mój Pankracy, nazwy mieszkańców miast i osiedli: Strona 26 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły województwo białostockie, powiat łódzki – nie kraina, administracyjny okręg małą literką zaczynaj. Także zdarzenia dziejowe, Przykład: wojna polsko-szwedzka, Powstanie listopadowe... Ale dość! Nie męczmy dziecka. Matematyka Kolejność wykonywania działań: Moi drodzy przyjaciele, najpierw w nawiasach liczymy wiele, potem mnożymy i dzielimy, a na koniec nam zostanie dodawanie i odejmowanie. Utrwalanie tabliczki mnożenia: Teraz idź do domu, czołem, czuwaj, cześć, 8 razy 7 jest 56. Gruszka jest dojrzała, trzeba ją zjeść. 7 razy 8 jest 56. Teraz ci to powiem: kruki lubią sery. 8 razy 8 jest 64. Rymowanka, która przypomina wzór na pole i obwód koła: Jak to ładnie, pięknie brzmi: obwód koła "dwa er pi" ( 2rπ ), pole zaś "er kwadrat pi" ( r2π ), niech w pamięci zawsze tkwi. Strona 27 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Sposób zapamiętania jednostek w matematyce przez stworzenie wizualnej przestrzeni, która to zobrazuje. Tu jako przykład „Lokomotywa”: Przyroda Rymowanka na zapamiętanie kolorów tęczy po kolei: pierwsze litery to litery kolorów - czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, granatowy i fioletowy: Czemu Patrzysz Żabko Zielona Na Głupiego Fanfarona? Oto rymowanka pomagająca w zapamiętaniu kierunków geograficznych (patrząc na mapę): W lewej ręce zachód mam, A wschód w ręce prawej! U góry północ, w dole południe. I już kierunki świata umiem cudnie! Strona 28 z 29 Rok szkolny 2015/2016 Ósmy Cud Szkoły Pomysł na zapamiętanie kolejności planet: Moja Merkury Moją Merkury wiecznie Wenus wolę Wenus zapracowana Ziemia znaj Ziemia mama Mars matole Mars jutro Jowisz jak Jowisz sama Saturn się Saturn usmaży Uran uprę Uran nam Neptun nie Neptun placki Pluton pozwolę Pluton lub Historia Zapamiętanie roku, w którym Krzysztof Kolumb odkrył Amerykę ułatwia prosta rymowanka: Jeden, cztery, dziewięć, dwa, - Kolumb Amerykę zna. Data założenia Rzymu - 753 r. p.n.e. Na siedmiu wzgórzach piętrzy się Rzym. 7 5 3 A datę chrztu Polski i koronacji Bolesława Chrobrego można zapamiętać tak: Dziewięć sześć sześć (966) – Mieszko przyjmuje chrzest. Życzymy powodzenia w nauce! Tysiąc dwadzieścia pięć – Bolesław królem jest. źródło: www.bibliotekawszkole.pl Strona 29 z 29