„Paradygmat finansowy w obliczu współczesnej ekonomii”

Transkrypt

Witamy uczestników
ogólnopolskiej konferencji naukowej
której organizatorem jest
www.wsb.pl/chorzow
„Paradygmat finansowy
w obliczu
współczesnej ekonomii”
Chorzów, 22 listopada 2013 r.
PATRON honorowy
PARTNER konferencji
2 2 l i s t o p a d a 2 0 1 3 r.
program konferencji
harmonogram ogólny
08:00
Rejestracja uczestników
hall budynku
09:00
Otwarcie konferencji.
Wprowadzenie do tematyki i celu konferencji
aula B
09:20
SESJA PLENARNA
aula B
11:00
Dyskusja plenarna
aula B
11:20
Przerwa kawowa
sala 5
11:40
SESJA PLENARNA c.d.
aula B
13:20
Dyskusja plenarna
aula B
13:40
Podsumowanie sesji plenarnych
aula B
14:00
Obiad
sala 5
15:00
OBRADY W SEKCJACH równoległych
sekcja I
sekcja II
sekcja III
sekcja IV
16:00
Przerwa kawowa
16:30
OBRADY W SEKCJACH równoległych c.d.
aula B
sala 2
sala 3
sala 7
sala 5
sekcja I
sekcja II
sekcja III
sekcja IV
aula B
sala 2
sala 3
sala 7
17:30
Podsumowanie obrad w sekcjach
aula B
17:50
Zakończenie i podsumowanie konferencji
aula B
18:00
Kolacja
sala 5
Or g an i zat o r
M i e j s c e o b r a d : Chorzów, ul. Sportowa 29
P AT R ON h o n o ro wy
P ART N E R ko n f e ren c ji
2 2 l i s t o p a d a 2 0 1 3 r.
programy sesji
SESJA PLENARNA: Dylematy współczesnej ekonomii
aula B
prowadząca: prof. dr hab. Maria Smejda
09:00
09:00
POWITANIE UCZESTNIKÓW
dr Krzysztof Koj, Dziekan Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie WSB w Poznaniu
09:10
WPROWADZENIE DO TEMATYKI I CELU KONFERENCJI prof. dr hab. Maria Smejda (Komitet Naukowy Konferencji)
prof. dr hab. Joanna Żabińska (Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego Konferencji)
09:20
prof. dr hab. Grażyna Musiał
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Ontologia ekonomii
09:40
prof. dr hab. Jarosław Mielcarek
Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu
Istota nowego paradygmatu finansów
10:00
prof. dr hab. Maciej Miszewski
10:20
prof. dr hab. Bożena Mikołajczyk
Uniwersytet Łódzki
10:40
Adam Kotucha
Demokracja Bezpośrednia
11:00
Cele gospodarowania a finansyzacja gospodarki.
Teoretyczne podłoże kryzysu kapitalistycznej gospodarki
Innowacyjność polskiej gospodarki w drugiej rynkowej
dekadzie
XXI wieku
Demokracja bezpośrednia a ekonomia (w skali
ogólnokrajowej)
DYSKUSJA
11:20
Przerwa kawowa
11:40
mgr Stanisław Adamczyk
Szkoła Główna Handlowa
12:00
prof. dr hab. Joanna Żabińska
12:20
doc. Ing. PhD.Emília Zimková
12:40
dr inż. Krzysztof Lachowski
13:20
DYSKUSJA
13:40
PODSUMOWANIE SESJI PLENARNYCH
Uniwersytet Mateja Bela w Bańskiej
Bystrzycy / Wyższa Szkoła Bankowa w
Poznaniu
Towarzystwo Spółdzielców
Stowarzyszenie Klub Inteligencji Polskiej
Obiad
15:00
Obrady w sekcjach
PODSUMOWANIE OBRAD W SEKCJACH
17:50
ZAKOŃCZENIE I PODSUMOWANIE KONFERENCJI
18:00
Public Debt Sustainability: the Case of Poland
Świat na rozdrożu
prof. dr hab. Maria Smejda
14:00
17:30
Społeczna odpowiedzialność banków z perspektywy
kredytów w CHF udzielanych w latach 2004-2008
Kryzys finansowy a zmiany w polityce pieniężnej
głównych banków centralnych świata
prof. dr hab. Maria Smejda
Kolacja
Or g an i zat o r
2 2 l i s t o p a d a 2 0 1 3 r.
programy sesji c.d.
aula B
SEKCJA I: Dylematy współczesnej ekonomii c.d.
prowadząca: dr Kazimiera Kotra
15:00
15:00 prof. dr hab. Mariusz ZIELIŃSKI
Politechnika Śląska
CSR a efektywność przedsiębiorstwa
15:15
dr Marcin JAŁOWIECKI
Rozwój gospodarczy Chin jako głównego centrum gospodarczego świata
15:30
dr Kazimiera KOTRA
Wpływ zmian zachodzących w otoczeniu na naukę ekonomii
15:45
dr Lidia GABRYŚ
Państwo i jego funkcje w kontekście globalnych przemian
16:00-16:30
Przerwa kawowa
Gospodarka jako element rywalizacji partyjnej w Polsce. Analiza programów
wyborczych z 2011 roku
Region jako płaszczyzna tworzenia kapitału społecznego i społeczeństwa
obywatelskiego
16:30
dr Łukasz WAWROWSKI
16:45
mgr Katarzyna GABRYŚ
Politechnika Częstochowska
17:00
dr inż. Michalina KULESZA
Zrównoważony rozwój i konsumpcja Polski na tle innych państw UE
17:15
dr hab. Mariusz WOJEWODA
Homo oeconomicus. Państwo liberalne czy państwo socjalne?
SEKCJA II: Banki i rynki finansowe w zglobalizowanej gospodarce
sala 2
prowadząca: prof. dr hab. Joanna Żabińska
15:00
mgr Andrzej PIETRASZ
Dylematy pokryzysowe polskiej bankowości spółdzielczej
dr Maciej BANASIK
15:15
mgr Hanna NAPORA-LEŃDŹWA
dr Henryk KORZUSZNIK
15:30
mgr Hanna MICHALSKA
Śląsko-Dąbrowska Spółka Mieszkaniowa
Ocena dostępności źródeł finansowania sektora MSP na przykładzie
województwa śląskiego
Finanse osobiste. Wybrane zagadnienia
15:00
15:45
Sektor bankowy w neoliberalnym nurcie ekonomii
dr Anna FIGNA
16:00-16:30
Przerwa kawowa
16:30
mgr Damian SIWICA
SKOK Ziemi Rybnickiej
Rola Credit Default Swaps w powstaniu, rozwoju i transmisji zjawisk kryzysowych
zapoczątkowanych na rynku kredytów hipotecznych subprime Stanów
16:45
dr Artur STEFAŃSKI
Analiza znaków przepływów pieniężnych a ocena ryzyka kredytowego
17:00
mgr Łukasz SZEWCZYK
17:15
mgr Małgorzata OSTAFIN
Or g an i zat o r
Znaczenie międzynarodowych regulacji w funkcjonowaniu systemów
gwarantowania depozytów
Publiczne wsparcie rozwoju przedsiębiorstw w Niemczech, Finlandii i Wielkiej
Brytanii
2 2 l i s t o p a d a 2 0 1 3 r.
programy sesji c.d.
sala 3
SEKCJA III: Determinanty współczesnego zarządzania
prowadząca: dr inż. Aleksandra Sulik-Górecka
15:00
Kształtowanie się kosztów produkcji węgla kamiennego jako podstawowy
czynnik determinujący funkcjonowanie przemysłu wydobywczego w Polsce
15:00
dr Miłosz STANISŁAWSKI
Wyższa Szkoła Informatyki i
15:15
dr Piotr KOĆWIN
Aspekty finansowe w funkcjonowaniu organizacji sieciowej
Zarządzania w Rzeszowie
15:30
mgr Elena PAWĘTA
Funkcjonowanie polskich przedsiębiorstw typu „born global” w warunkach
gospodarczych Unii Europejskiej
15:45
dr inż. Aneta MICHALAK
Struktura i koszt kapitału jako determinanty wartości przedsiębiorstwa
16:00-16:30
Przerwa kawowa
Kształtowanie się wartości EVA w zależności od kosztu kapitału na
przykładzie przedsiębiorstw górniczych
Perspektywy przejęcia własnych udziałów i akcji przez spółki kapitałowe dla
potrzeb ich umorzenia
16:30
dr Adam SOJDA
16:45
dr Gracjan CHROBAK
17:00
mgr Małgorzata STĘPIEŃ
Uniwersytet Ekonomiczny w
Katowicach
Analiza problemów związanych z nadzorem korporacyjnym
17:15
dr inż. Aleksandra SULIKGÓRECKA
Katowicach
Wytyczne polityki zarządzania ryzykiem dla przedsiębiorstwa produkcyjnego
SEKCJA IV: Polityka bilansowa jako instrument rachunkowości kreatywnej
sala 7
prowadząca: dr Małgorzata Rówińska
15:00
Podatkowe aspekty podziału zysku spółki kapitałowej w kontekście zasad
podatkowych
15:00
prof. dr hab. Jacek UCHMAN
Uniwersytet Ekonomiczny we
15:15
dr Małgorzata GARSTKA
Uniwersytet Jana Kochanowskiego
w Kielcach
Czynniki wpływające na politykę rachunkowości – wybrane aspekty praktyczne
15:30
dr Magdalena GŁĘBOCKA
Katowicach
15:45
dr Lucyna PONIATOWSKA
Polityka bilansowa a możliwości kształtowania wysokości i struktury wyniku
finansowego
Polityka bilansowa w zakresie rezerw na zobowiązania i jej znaczenie
w kreowaniu wyniku finansowego
Przerwa kawowa
16:30
dr Ireneusz WIECZOREK
Wykorzystanie paradygmatu w rachunkowości finansowej
16:45
mgr Andrzej STOLARSKI
Wpływ optymalizacji podatkowych na płynność finansową przedsiębiorstw MSP
17:00
dr Jan PURZYŃSKI
Opodatkowanie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub
pochodzących ze źródeł nieujawnionych w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia
17:15
dr Krzysztof PRYMON
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Rachunkowość w rolnictwie - nowe wyzwanie dla księgowego i audytora
Wrocławiu
Katowicach
16:00-16:30
Or g an i zat o r
2 2 l i s t o p a d a 2 0 1 3 r.
Komitet Naukowy
prof. dr hab. Halina Buk
prof. dr hab. Wojciech Czakon
dr Krzysztof Koj
Dziekan Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
prof. nadzw. dr hab. Adam Samborski
prof. nadzw. dr hab. Maria Smejda
prof. nadzw. dr hab. Sławomir Smyczek
prof. dr hab. Joanna Żabińska
Komitet Organizacyjny
prof. dr hab. Joanna Żabińska – Przewodnicząca
Wydział Zamiejscowy w Chorzowie Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
dr Kazimiera Kotra – Wiceprzewodnicząca
Wydział Zamiejscowy w Chorzowie Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
dr Jarosław Szostak – Sekretarz
Pełnomocnik Dziekana Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie
Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
strona 6 z 35
2 2 l i s t o p a d a 2 0 1 3 r.
Uczestnicy konferencji
nazwisko
imię
tytuł/stopień
organizacja (afiliacja)
Adamczyk
Stanisław
mgr
Banasik
Maciej
dr
Batóg
Michalina
mgr
Brzozowiec
Buk
Dariusz
Halina
dr
prof. zw. dr
hab.
Szkoła Główna Handlowa, Kolegium Nauk
o Przedsiębiorstwie – – doktorant
Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu, Wydział
Zamiejscowy w Chorzowie, Katedra Finansów i
Rachunkowości
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katedra
Zarządzania Przedsiębiorstwem
Barter System Polska Sp z o.o. – Prezes Zarządu
Chrobak
Gracjan
dr
Ciak
Figna
Gabryś
Jolanta
Anna
Katarzyna
dr
dr
mgr
Gabryś
Lidia
dr
Garstka
Małgorzata
dr
Głębocka
Magdalena
dr
Haber
Józef
dr
Jałowiecki
Marcin
dr
Jonek-Kowalska
Izabela
dr
Kisil
Aleksander
dr
Koćwin
Piotr
dr
Korzusznik
Henryk
dr
Kotra
Kazimiera
dr
Kotucha
Kowalska-Napora
Krzysztofek
Adam
Ewa
Anna
—
dr inż.
mgr
Kulesza
Michalina
dr inż.
Kuzior
Anna
dr
Lachowski
Krzysztof
dr inż.
Maćkowiak
Ewa
dr
Michalak
Aneta
dr inż.
Michalska
Hanna
mgr
Mielcarek
Jarosław
prof.
nadzw. dr
hab.
Zamiejscowy w Chorzowie, Kierownik Katedry
Finansów i Rachunkowości
Zamiejscowy w Chorzowie, Katedra Finansów
i Rachunkowości
Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu
—
Politechnika Częstochowska, Katedra Finansów,
Bankowości i Rachunkowości
Ekonomii
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach,
Wydział Zarządzania i Administracji
Rachunkowości
Zamiejscowy w Chorzowie, Katedra Nauki
o Polityce
i Rachunkowości
Politechnika Śląska, Wydział Organizacji i
Zarządzania
Uczelnia Łazarskiego; Stowarzyszenie „Klub
Inteligencji Polskiej”
Zamiejscowy w Chorzowie, Katedra Zarządzania
i Rachunkowości
Demokracja Bezpośrednia – Przewodniczący
—
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach,
Instytut Zarządzania; Uniwersytet Ekonomiczny
w Katowicach – doktorant
Rachunkowości
Towarzystwo Spółdzielców – Prezes Zarządu;
Stowarzyszenie „Klub Inteligencji Polskiej” –
Wiceprezes
Rachunkowości
Politechnika Śląska, Wydział Organizacji
i Zarządzania, Instytut Ekonomii i Informatyki
Zamiejscowy w Chorzowie
Finansów i Bankowości
streszczenie referatu
na stronie nr
11
11
—
—
11
12
—
12
13
13
13
14
—
14
14
—
15
15
15
16
—
—
16
16
—
17
17; 17
15
18
strona 7 z 35
2 2 l i s t o p a d a 2 0 1 3 r.
nazwisko
imię
tytuł/stopień
Mikołajczyk
Bożena
Miszewski
Maciej
Uniwersytet Łódzki, Katedra Finansów
i Rachunkowości MSP
Ekonomii i Polityki Transformacji
Musiał
Grażyna
Napora-Leńdźwa
Hanna
prof. zw. dr
hab.
prof.
nadzw. dr
hab.
prof.
nadzw. dr
hab.
mgr
Ostafin
Małgorzata
mgr
Pawęta
Elena
mgr
Pietrasz
Andrzej
mgr
Poniatowska
Lucyna
dr
Prymon
Krzysztof
dr
Purzyński
Jan
dr
Rówińska
Małgorzata
dr
Rupik
Katarzyna
dr
Sabuhoro
Angelika
mgr
Samborski
Adam
Siwica
Damian
prof.
nadzw. dr
hab.
mgr
Smejda
Maria
Sojda
Adam
prof.
nadzw. dr
hab.
dr
Stanisławski
Miłosz
dr
Stefański
Artur
dr
Stępień
Małgorzata
mgr
Stolarski
Andrzej
mgr
Strojek-Filus
Marzena
dr
Sulik-Górecka
Aleksandra
dr inż.
Suski-Borek
Gabriela
mgr
Szewczyk
Łukasz
mgr
Tkocz-Wolny
Katarzyna
dr
Turek
Marian
Uchman
Jacek
Waliszewski
Krzysztof
prof.
nadzw. dr
hab.
prof. UE dr
hab.
dr
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Wydział
Finansów i Ubezpieczeń. Samodzielny Zakład
Teorii i Metodologii Ekonomii
na stronie nr
18
18
19
Śląsko-Dąbrowska Spółka Mieszkaniowa Sp. z o.o.,
Dział Analiz, Planowania i Strategii
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Wydział
Zarządzania – doktorant
Uniwersytet Łódzki, Wydział EkonomicznoSocjologiczny – – doktorant
Rachunkowości
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wydział
Przyrodniczo-Technologiczny, Instytut Nauk
Ekonomicznych i Społecznych
i Rachunkowości
Rachunkowości
Polityki Rynkowej i Zarządzania Marketingowego
11
SKOK Ziemi Rybnickiej – Specjalista ds.
zarządzania ryzykiem
Rachunkowości
22
i Zarządzania, Instytut Ekonomii i Informatyki
Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w
Rzeszowie, Wydział Ekonomiczny, Katedra
Mikroekonomii
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach –
doktorantka
Uniwersytet Łódzki, Katedra Finansów
i Rachunkowości MSP
Rachunkowości
Rachunkowości
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach –
doktorant
Rachunkowości
Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku, Katedra
Ekonomii
23
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Katedra
Finansów
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra
Bankowości
19
20
20
20
21
21
21
22
22
—
22
23
22; 24
24
24
25
25
—
25
26
—
26
27
strona 8 z 35
2 2 l i s t o p a d a 2 0 1 3 r.
nazwisko
imię
tytuł/stopień
Wawrowski
Łukasz
dr
Wieczorek
Ireneusz
dr
Wielgórka
Wojewoda
Dariusz
Mariusz
dr inż.
dr hab.
Zamiejscowy w Chorzowie, Katedra Nauki
o Polityce
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania
Wszelaki
Aneta
dr
Zieliński
Mariusz
Zimková
Emília
prof.
nadzw. dr
hab.
doc. Ing.
PhD.
Żabińska
Joanna
Żyminkowski
Tomasz
prof. zw. dr
hab.
dr
Rachunkowości
i Zarządzania
i Rachunkowości
na stronie nr
27
28
—
28
28
29
29
29
—
strona 9 z 35
Streszczenia
referatów
strona 10 z 35
Streszczenia referatów
Stanisław ADAMCZYK
Społeczna odpowiedzialność sektora bankowego z perspektywy
kredytów w CHF udzielanych w latach 2004-2008
Tzw. „kredyty frankowe”, najczęściej zaciągnięte w latach 2004-2008, stają się coraz
bardziej palącym problemem społecznym w Polsce. Zobowiązania wynikające z zaciągnięcia
około 700.000 kredytów frankowych wzrosły znacząco z powodu nagłej zmiany w 2008 r. kursu
walutowego PLN/CHF. Specjaliści oceniają, że obecnie w Polsce istnieje 200 tysięcy kredytów
we frankach przekraczających o 100 procent wartość nieruchomości.
Jeśli ktoś chciałby albo byłby zmuszony wyjść z takiego kredytu w trybie
natychmiastowym, to może być tak, że do spłacenia ma kwotę dwa razy większą niż wynosi
wartość kredytowanej nieruchomości. Spłacające je osoby właściwie zostały uwięzione w
swoich mieszkaniach, bo w wielu przypadkach pieniądze ze sprzedaży lokalu nie wystarczą na
spłatę kredytu, a jeśli nawet ktoś pożyczał na niewielką część nieruchomości to i tak trudno mu
się będzie pogodzić z faktem, że trzeba oddać do banku znacznie więcej niż się pożyczyło.
Pojawiają się głosy, że kredyty frankowe naruszyły zasadę prawną ekwiwalentności świadczeń.
Autor niniejszego artykułu podejmie próbę oceny, czy roszczenia osób poszkodowanych
przez „kredyty frankowe” są uzasadnione z punktu widzenia celu systemu gospodarczego
i zasad elementarnej sprawiedliwości społecznej. Celem autora jest pobudzenie innych
reprezentantów świata nauki do dokonywania publikacji w tym zakresie.
Maciej BANASIK, Hanna NAPORA-LEŃDŹWA
Ocena dostępności źródeł finansowania sektora MSP na przykładzie
województwa śląskiego
W Polsce w ostatnich dwóch dekadach najszybciej rozwijającym się sektorem jest sektor
małych i średnich przedsiębiorstw (MSP). Stanowi on podstawę gospodarki, zapewnia miejsca
pracy i w dużym stopniu tworzy PKB. Największym problemem sektora MSP jest finansowanie
działalności. Celem opracowania jest przeanalizowanie z jakich źródeł finansowania firmy
korzystają, świadomość ich istnienia oraz bariery dostępności poszczególnych form
finansowania.
Halina BUK
Współczesna rachunkowość w świetle kryzysu finansowego
Aktualnie bezdyskusyjnym już jest, że kraje Unii Europejskiej zostały zainfekowane
ostatnim kryzysem finansowym. Dane makroekonomiczne potwierdzają, że zwłaszcza kraje
strefy euro stanęły na skraju recesji. Kryzys bankowy przenosi się do sfery realnej gospodarki,
czego świadectwem jest malejący wzrost produktu krajowego brutto, wzrost bezrobocia w wielu
krajach europejskich, a zwłaszcza rosnąca fala upadłości przedsiębiorstw. W świetle tych
ostatnich negatywnych skutków powstaje zasadnicze pytanie o rolę współczesnej
rachunkowości w generowaniu wiarygodnej informacji ekonomicznej, o rolę biegłych
rewidentów w badaniu sprawozdań finansowych.
Celem niniejszego artykułu podjęta będzie skromna próba udzielenia odpowiedzi na
powyższe pytania. Uwaga zostanie skoncentrowana na jakości sprawozdań finansowych
z punktu widzenia potencjalnych sytuacji kryzysowych.
Zdecydowana większość ekonomistów nadal uważa, że rachunkowość odzwierciedla
rzeczywisty stan i zmiany zasobów gospodarczych, że jest najlepszą podstawą podejmowania
strona 11 z 35
decyzji zarządczych, że dokonuje właściwego pomiaru różnych wielkości ekonomicznych.
Tymczasem znany finansista i inwestor giełdowy, George Soros wyraża opinię, że obecnie nie
ceny odzwierciedlają równowagę pomiędzy popytem i podażą, lecz właśnie informacje o cenach
wpływają na kształtowanie popytu i podaży. I należy przyznać rację tej tezie. Obecnie w realnej
gospodarce świata, ten powszechnie uznany kanon w teorii ekonomii o współzależności popytu,
podaży i cenach został całkowicie odwrócony. Taki stan rzeczy jest jedną z głównych przyczyn
destabilizacji rynków finansowych w całym świecie. W dzisiejszym świecie pierwotnym
impulsem dla systemu rachunkowości nie są zaistniałe zdarzenia i procesy gospodarcze. Te
faktycznie występujące zdarzenia są skutkiem wykreowanej przez otoczenie zewnętrzne
informacji (przez różne osoby i instytucje, nawet celowo zajmujące się de facto dezinformacją).
W miarę rozwoju gospodarki wolnorynkowej, a szczególnie w ostatnich dwudziestu
latach nastąpiły niekorzystne zmiany. Służby finansowo-księgowe oraz najemni doradcy stają
się świadomymi bądź nieświadomymi zakładnikami kadry zarządzającej, a ta z kolei musi stać
na straży interesów dawców kapitału. Powyższe sprawiło, że nie tylko do uprawiania
rachunkowości traci się zaufanie, ale także podważa się rolę biegłych rewidentów w badaniu
sprawozdań finansowych. Nie bez przyczyny rodzi się nurt tzw. społecznej odpowiedzialności
przedsiębiorstw.
Gracjan CHROBAK
Perspektywy przejęcia własnych udziałów i akcji przez spółki kapitałowe
dla potrzeb ich umorzenia
Kapitały pełnią szczególną rolę w jednostce będąc źródłem finansowania jej aktywów.
Konieczność ich zwrotu implikuje podział na kapitały własne, występujące tradycyjnie w postaci
instrumentów kapitałowych, zaangażowane w jednostce bezterminowo, i kapitały obce,
rozumiane jako zobowiązania, wymagające spłaty w określonym horyzoncie czasu.
Co do zasady własne instrumenty kapitałowe nie są przedmiotem transakcji pomiędzy
spółką a jej właścicielami. Regulacje prawne wielu państw coraz częściej jednak przewidują
odstępstwa od tej reguły, dając możliwość przeprowadzenia takiej operacji w ściśle określonych
sytuacjach. Jedną z nich jest okoliczność umorzenia.
Anna FIGNA
Sektor bankowy w neoliberalnym nurcie ekonomicznym
Zmiany dokonujące się na arenie finansów międzynarodowych, w szczególności
w sektorze bankowym nakreślają nowy ład światowych finansów. Rzeczywistość finansowa
odbiegająca od wzorców nakreślonych w teorii ekonomii skłania do poszukiwań nowych
wzorców i teoretycznych podstaw wyborów ekonomicznych.
Świat zglobalizowanych finansów, konglomeratów finansowych kontrolujących aktywa
światowe stawia pod znakiem zapytania teoretyczne podstawy ideologiczne.
Artykuł stanowi próbę analizy poczynań i zachowań banków komercyjnych w Unii
Europejskiej w dobie kryzysu w świetle teorii neoliberalnej. Stawia znak zapytania nad rolą
państwa w dobie złożonej rzeczywistości finansowej, w szczególności w aspekcie
funkcjonowania banków. Rola państwa, z jednej strony jako stróża nocnego, z drugiej – szeroka
pomoc w ratowaniu banków – gigantów, skłania do poszukiwania nowych rozwiązań
teoretycznych.
W pierwszej części artykułu przedstawiona została próba scharakteryzowania
specyficznych cech neoliberalnego systemu gospodarczego, w drugiej części teoretycznym
strona 12 z 35
podstawom została przeciwstawiona praktyka funkcjonowania banków w dobie spowolnienia
gospodarczego.
Katarzyna GABRYŚ
Region jako płaszczyzna budowania kapitału społecznego i
społeczeństwa obywatelskiego
Unia Europejska wobec mizernych osiągnięć państw jako instytucji zapewniających
konkurencyjność i innowacyjność krajów członkowskich – wyznaczyła tę rolę regionom.
Z założenia ma wynikać, że lokalne i regionalne siły są w stanie zaangażować się bardziej
dynamicznie w rozwój społeczno-ekonomiczny regionu niż państwo. Jeśli region ma spełnić
oczekiwania UE to konieczna jest budowa sieciowej struktury opartej na kooperacji i wspólnych
celach. Do tego jednak potrzebne są: zrozumienie roli dostępu do informacji, wiedzy, sprzyjające
mechanizmy komunikowania się; przede wszystkim jednak polskie regiony muszą znaleźć
sposoby na budowanie lokalnego środowiska biznesowego i odpowiedniego poziomu kapitału
społecznego. Gdyby to udało się większości polskich regionów, sukcesem zaowocowałyby
wysiłki UE na rzecz podniesienia poziomu ich konkurencyjności, ale także, co w przypadku
polskich regionów miałoby szczególne znaczenie, budowania kapitału społecznego
i społeczeństwa obywatelskiego. Jak wskazują doświadczenia niektórych brytyjskich czy
szwedzkich regionów, budowanie obu wymienionych – to nie tylko efektywne wyzwalanie
inicjatyw społeczności lokalnych; to także przesłanka wspierania ekonomicznych i społecznych
celów współczesnej gospodarki.
Lidia GABRYŚ
Państwo i jego funkcje w kontekście globalnych przemian
Proces globalizacji zaznaczył się wieloma zjawiskami o nowej jakości. Są one przejawem
krystalizowania się nowego porządku, a może raczej narastającego chaosu. Ponieważ proces
globalizacji z towarzyszącymi jej zjawiskami dotyka najgłębiej przestrzeni ekonomicznej, warto
poszukiwać cech współczesnego gospodarowania. Wzajemne przenikanie efektów wyborów
i decyzji podmiotów na poziomie mikro, mezo, makro, jest tym bardziej skomplikowane jeśli
uwzględni się podmioty międzynarodowe i ponadnarodowe. W tej sytuacji państwo, jako ważne
ogniwo w przestrzeni ekonomiczno-społecznej, ma coraz trudniejsze zadanie godzenia interesu
własnego społeczeństwa, gospodarki i jej podmiotów z tym co „dyktuje” rzeczywistość
pozakrajowa. Warto więc spojrzeć jeszcze raz na keynesowskie funkcje państwa, a przede
wszystkim na możliwości wyjaśnienia współczesnych zagadnień gospodarowania przez naukę
ekonomii jako wykładni naukowej.
Małgorzata GARSTKA
Czynniki wpływające na politykę rachunkowości – wybrane aspekty
praktyczne
Referat dotyczy kształtowania polityki rachunkowości przez podmioty gospodarcze oraz
jej stosowania, na co spojrzano przez pryzmat praktycznego podejścia księgowych do polityki
rachunkowości. Regulacje w tym obszarze są często przedmiotem zainteresowania autorów,
natomiast tutaj skupiono się w szczególności na tym jak wygląda praktyka w obszarze polityki
strona 13 z 35
rachunkowości. Próbowano odpowiedzieć na pytanie czy polityka rachunkowości jest
analizowana i modyfikowana, czy podstawowe kwestie są w niej ustalone, czy ma obszary
szczególnie trudne i jakie są przyczyny tych trudności. Zauważono również rolę czynnika
ludzkiego w jakości polityki rachunkowości. To wszystko ma przełożenie w efekcie na jakość
sprawozdań finansowych, w tym kształtowanie wyniku finansowego.
Magdalena GŁĘBOCKA
Tytuł referatu: Polityka bilansowa a możliwości kształtowania wysokości
i struktury wyniku finansowego
Funkcjonowanie podmiotów gospodarczych wymaga komunikowania się z ich
otoczeniem gospodarczym. Rachunkowość stanowi język opisu przebiegu procesów
gospodarczych zachodzących w jednostce, które znajdują odzwierciedlenie w wartości
i strukturze zasobów majątkowych oraz wysokości wyniku finansowego. Wymiana informacji
następuje najczęściej za pośrednictwem sprawozdań finansowych a dane ujawniane w tych
raportach stanowią podstawę podejmowania decyzji gospodarczych. Przedsiębiorstwa w trosce
o swój wizerunek mogą oddziaływać na zawartość informacyjną sprawozdań wykorzystując
przyznane im prawem o rachunkowości możliwości wyboru rozwiązań szczegółowych lub
postępowania według uznania w obszarze wyceny aktywów, pasywów i ustalania wyniku
finansowego. Wynik finansowy stanowi kategorię ekonomiczną wykorzystywaną do oceny
efektywności działalności jednostki. Celem artykułu jest wskazanie przyczyn i dostępnych
instrumentów polityki bilansowej wykorzystywanych w procesie kreowania wyniku
finansowego jednostki.
Marcin JAŁOWIECKI
Rozwój gospodarczy Chin jako głównego centrum gospodarczego
świata
Artykuł opisuje perspektywy makroekonomiczne Chin do 2030 roku w świetle
zakończonego 3. plenum Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin (KC KPCh).
Przywódcy partii wytyczyli plany reform, głównie gospodarczych. Zapowiedziano m.in. oddanie
rynkowi „decydującej roli” w gospodarce. Kraj ten będzie utrzymać swoje tempo wzrostu
gospodarczego poprzez przejście od gospodarki opartej na inwestycjach do gospodarki
napędzanej konsumpcją i usługami do roku 2030. W ostatnich latach dużo firm przeniosło swoje
główne siedziby do Chin oraz rośnie znaczenie największych chińskich miast jako głównych
centrów gospodarczych świata. Takie kierunki rozwoju pokazują, że gospodarka Chin będzie
musiała przejść dużą zmianę i w dalszym ciągu się rozwijać to w konsekwencji powinno
przynieść przyrost prognoz wzrostu PKB.
Izabela JONEK-KOWALSKA
Corporate Social Responsibility a środowiskowe i społeczne skutki
likwidacji kopalń
Głównym celem artykułu jest ocena społecznych i środowiskowych skutków likwidacji
kopalń węgla kamiennego oraz określenie roli CSR w procesie likwidacji przedsiębiorstw
wydobywczych. By tak postawiony cel zrealizować w pierwszej części artykułu identyfikuje się i
strona 14 z 35
ocenia środowiskowe i społeczne skutki likwidacji kopalń na przykładzie polskiego górnictwa
węgla kamiennego. Następnie, prowadzoną analizę rozszerza się o międzynarodowe studia
przypadków z zakresu funkcjonowania i likwidacji przedsiębiorstw wydobywczych.
W zakończeniu prezentuje się wykorzystanie koncepcji CSR w zarządzaniu ryzykiem
środowiskowym i społecznym w fazie likwidacji przedsiębiorstwa wydobywczego, posługując
się przykładami z praktyki gospodarczej oraz formułując wytyczne pod adresem doskonalenia
tej koncepcji w przemyśle wydobywczym.
Piotr KOĆWIN
Aspekty finansowe w funkcjonowaniu organizacji sieciowej
Wiedza naukowa występuje wyłącznie w postaci uzewnętrznionej jako system znaków,
dlatego też jest ona przedmiotem zainteresowania semiotyki. Biorąc pod uwagę fakt, iż
podstawowe zadanie nauki jako działalności poznawczej powinno być realizowane w sposób
obiektywny, bezstronny, pozbawiony emocji, należy uznać, że wiodącym aspektem badań
semiotycznych jest aspekt semantyczny. Z kolei, uwzględniając wieloaspektowość poznawania
desygnatów nazw, w tym przypadku organizacji sieciowej, w ramach analizowanego pola
semantycznego można wyróżnić różne subpola, w tym subpole behawioralne. Subpole
behawioralne przedmiotem zainteresowania niniejszego referatu. Główny problem referatu
można ująć w postaci pytania: jaki obraz funkcjonowania organizacji sieciowej wyłania się
z analizy tekstów poświęconych tej organizacji? W nawiązaniu do wiodącej problematyki
konferencji można problem uściślić do postaci: jakie jest miejsce zagadnień finansowych w
charakterystyce funkcjonowania organizacji sieciowej? Celem referatu jest przedstawienie
wyników badania semantycznego, pozwalającego uzyskać odpowiedź na powyższe pytania.
Henryk KORZUSZNIK, Hanna MICHALSKA
Finanse osobiste –wybrane zagadnienia
Przedmiotem artykułu są wybrane, ekonomiczno-prawne aspekty finansów osobistych.
Ta subdyscyplina nauki o finansach człowieka i gospodarstw domowych staje się w Polsce coraz
częściej przedmiotem fachowych publikacji oraz różnych, poznawczo-edukacyjnych działań
praktycznych.
W opracowaniu uwagę skoncentrowano w szczególności na następujących
zagadnieniach: liczba i struktura gospodarstw domowych, poziom i struktura dochodów,
zachowania ekonomiczne gospodarstw domowych, planowanie finansów osobistych,
uwarunkowania prawne gromadzenia i gospodarowania finansami, zależności i obowiązki
finansowe między członkami rodziny, planowanie sukcesji majątkowej.
Opracowanie może skłaniać do poszerzania wiedzy o zarządzaniu portfelem prywatnym
zwłaszcza, że nie trzeba mieć pieniędzy, aby stać się zamożnym. Jak twierdzą znawcy potrzebny
jest kapitał – to czas oraz inteligencja finansowa.
Kazimiera KOTRA
Wpływ zmian zachodzących w otoczeniu na naukę ekonomii
Thomas Kuhn jest twórcą sloganu „zmiana paradygmatu”. W książce „Struktura
rewolucji naukowych” przedstawia, jak naukowcy reagują na nowe zjawiska, które wynikają ze
zmian strukturalnych będących wstrząsem dla społeczeństwa. Naukowcy używają różnych
strona 15 z 35
argumentów, żeby zakwestionować nowe teorie, które wymagają zmian w sposobie ich
myślenia. Z socjologicznego punktu widzenia jest to zmiana paradygmatu. Wymaga to innego
spojrzenia na kategorię zysku, pieniądza, pracy, czasu, ekologii, techniki, rynku, czy też
własności. Jak wynika z historii, to kraje przemysłowe które szybko rozwijały się, jak Stany
Zjednoczone uczyły kraje słabo rozwinięte ekonomii. Japonia, która wchłaniała amerykańskie
teorie ekonomiczne, obecnie sama stała się źródłem myśli dla innych krajów, a zwłaszcza
praktycznego zastosowania tych teorii. Przyzwyczajenie do przyjętych dogmatów i oporne
dokonywanie zmian w sferze przekonań prowokuje dyskusję o ekonomii. Celem referatu jest
wyjaśnienie, jak zmieniające się otoczenie wpływa na nowe spojrzenie na ekonomię społeczną.
Adam KOTUCHA
Demokracja bezpośrednia a ekonomia (w skali ogólnokrajowej)
Celem referatu jest przedstawienie wpływu mechanizmów ustrojowych demokracji
bezpośredniej na gospodarkę państwa. Użyte zostaną do tego przykłady szwajcarskie,
z pominięciem przykładów amerykańskich. Wystąpienie podobne będzie do tego
przeprowadzonego na konferencji „Nowa Ekonomia w działaniu” w dniu 12 października 2013
w Gmachu Biblioteki Narodowej (nagranie z konferencji zamieszczone jest na serwisie
YouTube). Nastąpią jednak istotne różnice. Omawiany będzie wpływ ustroju referendalnego na
gospodarkę z odwołaniem do badań prowadzonych przez badaczy z Sankt-Gallen (Gebhard
Kirchgassner, Fiscal Instutions at the Cantonal Level in Switzerland, St. Gallen 2013), a także
Stefana Voigta (The Economic Effect of Direct Democracy – A First Global Assestment, CESifo
working paper no. 2149, 2007). Do prezentacji użyty będzie materiał wizualny, zawierający
m.in. wykresy korespondujące z treścią wystąpienia.
Michalina KULESZA
Zrównoważony rozwój i konsumpcja Polski na tle innych państw UE
Artykuł przybliża pojęcia zrównoważonego rozwoju i zrównoważonej konsumpcji
i zawiera wykaz mierników tych zjawisk stosowanych w Polsce i Unii Europejskiej. Na
podstawie wybranych wielkości charakteryzujących te zjawiska dokonana zostanie następnie
analiza realizacji polityki zrównoważonego rozwoju w Polsce i porównanie jej wyników
z wynikami osiąganymi przez inne państwa Unii Europejskiej. Na podstawie otrzymanych
wyników zostaną wyciągnięte wnioski.
Anna KUZIOR
Możliwości kształtowania polityki rachunkowości przez jednostki
sektora MŚP
Artykuł zaprezentuje, wynikające z ustawy o rachunkowości, narzędzia i instrumenty
polityki rachunkowości, które mogą być stosowane przez małe i średnie podmioty gospodarcze.
Zagadnienia przedstawione będą z uwzględnieniem zasad wyceny aktywów i zobowiązań oraz
zasad sporządzania sprawozdań finansowych.
W opracowaniu opisane zostaną możliwości w zakresie wyceny aktywów i zobowiązań
oraz klasyfikacji operacji gospodarczych, ze szczególnym uwzględnieniem tych rozwiązań, które
dotyczą mniejszych jednostek gospodarczych, np.
–
wycena aktywów finansowych,
strona 16 z 35
transakcje leasingowe,
podatek odroczony
Przedstawione zostaną również możliwości stosowania uproszczeń przy sporządzaniu
sprawozdań finansowych. Wskazane zostaną kierunki zmian w zakresie sprawozdawczości
najmniejszych podmiotów (mikropodmiotów) wynikające z przyjęcia przez Unię Europejską
nowej Dyrektywy o rachunkowości .
Dopuszczone rozwiązania zostaną ocenione w kontekście cech jakościowych
sprawozdania finansowego.
–
–
Ewa MAĆKOWIAK
Miejsce sprawozdania finansowego w zarządzaniu wartością
przedsiębiorstwa
Pomnażanie bogactwa właścicieli stało się nadrzędnym celem funkcjonowania każdego
przedsiębiorstwa. Prawidłowe zarządzanie finansami przedsiębiorstwa powinno mieć na celu
pomnażanie jego wartości. Sprawozdanie finansowe jest podstawowym źródłem informacji o
kondycji finansowej i majątkowej, wypracowanych zyskach, przepływach środków pieniężnych
jednostki prowadzącej działalność gospodarczą. Jednak rozpatrując problem wartości
przedsiębiorstwa, przez pryzmat wykorzystania sprawozdania finansowego, należy zwrócić
uwagę czy przedmiotem prowadzonej analizy jest wycena wartości przedsiębiorstwa, czy też
zarządzanie jego wartością. Pojęcia te nie są tożsame ze sobą dlatego tego należy wskazać
przedmiot prowadzonej analizy.
Aneta MICHALAK
Struktura i koszt kapitału jako determinanty wartości przedsiębiorstwa
W teorii i praktyce powszechny jest pogląd o kluczowym znaczeniu struktury i kosztu
kapitału w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa. Są to jedne z podstawowych i wciąż
dyskutowanych zagadnień gospodarki finansowej przedsiębiorstw. Celem artykułu jest przegląd
teorii potwierdzającej tezę, że rynkowa wartość dodana jest w dużym stopniu zależna od kosztu
kapitału w przedsiębiorstwie, a pośrednio również od struktury jego kapitału. W artykule
zaprezentowano rozważania F. Modiglianiego i M. Millera jako pierwsze modelowe rozwiązania,
odnoszące się do podejmowanej problematyki. Nawiązano także do innych modeli powstałych
na bazie tych rozważań.
Aneta MICHALAK, Adam SOJDA
Wpływ kosztu kapitału na wartość prognozy w metodzie MVA na
przykładzie przedsiębiorstwa górniczego
Celem artykułu jest zbadanie wpływu kosztu kapitału na wartość MVA wybranego
przedsiębiorstwa górniczego. Celowi głównemu podporządkowano cele cząstkowe, jakimi są:
budowa prognozy EBIT dla wybranego przedsiębiorstwa górniczego, stworzenie wariantowej
struktury kapitału oraz oszacowanie kosztu kapitału własnego i kosztu kapitału obcego wraz z
kalkulacją średniego ważonego kosztu kapitału i efektu dźwigni finansowej dla poszczególnych
wariantów struktury kapitałowej w badanym przedsiębiorstwie górniczym. W badaniach
strona 17 z 35
zastosowano metody prognozowania szeregów czasowych. Okres badań obejmuje dane
historyczne z lat 2008-2012 oraz prognozę na okres 10 lat.
Jarosław MIELCAREK
Istota nowego paradygmatu finansów
Rozważania nad istotą nowego paradygmatu finansów koncentrują się na dwóch
grupach zagadnień. Pierwsza dotyczy założeń ontologicznych, czyli określających perspektywę
poznawczą badacza. Takie podejście jest zgodne z poglądami R.S. Kuhna, że paradygmat określa
listę nie rozwiązanych problemów oraz ocenę ich ważności. Zaskakujące zjawiska mogą być
wykrywane w wyniku prac badawczych, prowadzonych w ramach dominującego paradygmatu,
lub występują one niespodziewanie w życiu gospodarczym. Mogą w związku z tym zostać
podzielone na dwie grupy, z których do jednej należą zaskakujące zjawiska na gruncie danego
paradygmatu, a do drugiej typowe dla nauk społecznych zaskakujące zjawiska z tego powodu, że
są niezamierzonymi społecznymi skutkami celowych działań ludzkich. Z założeń ontologicznych
wyprowadzono konsekwencje dotyczące głównych metod badawczych. Jeżeli mamy do
czynienia z zaskakującym zjawiskiem w ramach danego paradygmatu, w szczególności gdy jest
ono uznawane za anomalię podstawowym narzędziem badawczym wyjaśniania powinna być
procedura dekompozycji. Jej stosowanie do analizy zaskakujących zjawisk prowadzi dla
określenia czynnika, czy procesu głównego, który je wywołuje. Szukając odpowiedzi na pytanie,
jak dany czynnik lub proces wywołuje zjawisko zaskakujące, ponieważ jest ono
niezamierzonym skutkiem celowych działań ludzkich wykazano, że zmodyfikowane wyjaśnianie
funkcjonalno-genetyczne jest odpowiednim narzędzie badawcze.
Bożena MIKOŁAJCZYK
Innowacyjność polskiej gospodarki w drugiej dekadzie XXI wieku
Krajowe programy reform krajów członkowskich są ukierunkowane na inteligentny
rozwój Unii Europejskiej. Wymaga to zwiększania roli wiedzy i innowacji a więc sił napędowych
przyszłego rozwoju gospodarek. Osiągnięcie tego celu wymaga zarówno poprawy wiedzy w
powiązaniu z praktyką gospodarczą jak i otoczenia finansowego przyjaznego innowacyjności.
Sukces Strategii Europa 2020 zależy w znacznej mierze od skutecznej koordynacji realizacji
krajowych programów reform. Stąd celem artykułu jest przedstawienie postępów w tworzeniu
Unii Innowacji w Polsce w drugiej dekadzie XXI.
Maciej MISZEWSKI
Cele gospodarowania a finansyzacja gospodarki. Teoretyczne podłoże
kryzysu kapitalistycznej gospodarki rynkowej
Artykuł obejmuje kwestię finansyzacji gospodarki globalnej jako przejaw ogólnego
kryzysu systemu kapitalistycznej gospodarki rynkowej. Odwołuje się do podstaw ekonomii
takich jak dążenie do zaspokojenia potrzeb ludzkich jako celu gospodarowania. Wskazuje, że
pierwotną rolą sektora finansowego było zasilanie wolnymi środkami pieniężnymi realnych
procesów gospodarczych. Dotyka również zawartych implicite w założeniach tzw. ekonomii
głównego nurtu ułomności wyrażających się w pomijaniu konsekwencji monopolizacji rynków
oraz równie istotnej a ściśle z nią związaną koncentracją podmiotową gospodarki globalnej, jak
też braku rozmrożenia przez instytucje regulacyjne podmiotów uczestniczących w procesach
strona 18 z 35
konkurencji i podmiotów stanowiących instytucje zaufania publicznego. Brak ten implikuje
zrównanie uprawnień tych podmiotów do redukcji ryzyka ich działalności.
Grażyna MUSIAŁ
Ontologia ekonomii
Celem niniejszego referatu jest przedstawienie problemów poznania naukowego.
W referacie przyjęto spójną perspektywę, w jakiej analizuje się problemy badawcze w nauce
ekonomii. Punkt wyjścia i podstawę rozważań stanowią idee metodologii ogólnej. Rozjaśnia się
pojęcie prawdy jako wartości konstytutywnej dla nauki. Omawia się naturę prawdy
korespondencyjnej oraz ogólną ideę korespondencyjności istotną dla korespondencyjnego
rozumienia prawdy, jak również inne koncepcje prawdy. Rozwijając problem ontologii ekonomii
nie jest do zaakceptowania stwierdzenie, że granicami poznania jest świat materialny
doświadczany empirycznie. Wskazuje się, że pojęcie wartości stanowi jedną z największych
metafizycznych idei w nauce ekonomii.
Małgorzata OSTAFIN
Publiczne wsparcie rozwoju przedsiębiorstw w Niemczech, Finlandii
i Wielkiej Brytanii
Rola przedsiębiorczości we współczesnej gospodarce jest nie do przecenienia. Istnieje
powszechna zgoda, że funkcjonowanie rozwiniętego sektora przedsiębiorstw jest
determinantem wzrostu gospodarczego, dobrobytu i kreowania miejsc pracy1. Przedsiębiorstwa
zatem, są podstawą gospodarki, jej regulatorem oraz źródłem dynamiki, dzięki czemu łatwiej
przystosowuje się ona do zmian strukturalnych. Ten aspekt nabiera szczególnie doniosłego
znaczenia w czasach, gdy gospodarki świata doświadczają drastycznych zmian w postaci
kryzysów ekonomicznych, rewolucji politycznych czy innowacji technologicznych.
Z tych względów, na rozwój przedsiębiorczości chcą wpływać państwa, które za pomocą
polityk i programów oddziałują na ten sektor gospodarki. Wśród ekonomistów, polityków
i praktyków gospodarczych nie ma zgody co do potrzeby i zakresu angażowania się władz
państwowych w procesy gospodarcze i wpływania na gospodarkę i przedsiębiorstwa.
Celem niniejszej pracy jest przeanalizowanie i porównanie programów na rzecz rozwoju
przedsiębiorczości w trzech dobrze rozwiniętych gospodarczo krajach: Niemczech, Finlandii
i Wielkiej Brytanii wprowadzonych w ciągu ostatnich lat. Zostaną zidentyfikowane
podobieństwa i różnice, a ich cele zostaną skonfrontowane z wyzwaniami rozwojowymi, jakie
stoją współcześnie przed przedsiębiorstwami2. Następnie, w oparciu o dostępne dane zostanie
podjęta próba oceny ich skuteczności w postaci wystąpienia mierzalnych efektów ich realizacji.
Z uwagi na to, że w gospodarce funkcjonują różne rodzaje przedsiębiorstw, dokonana zostanie
ocena, które z nich są najbardziej efektywne, które aspekty ich działania maja najistotniejsze
znaczenie dla realizacji ich celów powszechnych i autonomicznych oraz które, w związku z tym,
należy wspierać3. W badaniach zostanie wykorzystany szeroki dorobek teorii przedsiębiorstw,
które to teorie będą służyły jako punkt odniesienia w dyskusji uzyskanych wyników.
J. De Kok, et.al., Do SMEs create more and better jobs?; EIM Business & Policy Research, Zoetermeer, 2011
Zakrzewska-Bielawska, A. (red.), Wyzwania rozwojowe małych i średnich przedsiębiorstw. Innowacje,
technologie, kryzys; Difin, Warszawa 2011
3 Noga, A., Teorie przedsiębiorstw, PWE, Warszawa 2009
1
2
strona 19 z 35
W oparciu o uzyskane wyniki zostaną wyprowadzone konkluzje dla opracowania
optymalnego zestawu narzędzi efektywnie stymulujących rozwój przedsiębiorstw dla
długofalowego, stabilnego wzrostu gospodarczego.
Elena PAWĘTA
Funkcjonowanie polskich przedsiębiorstw typu „born global”
w warunkach gospodarczych Unii Europejskiej
Tradycyjne podejście do internacjonalizacji biznesu mówi o tym, że firmy najpierw
ustatkowują się na rynku narodowym, a dopiero na kolejnych etapach rozwoju rozpoczynają
działania globalnie. Jednak istnieją wyjątki od tej reguły – przedsiębiorstwa które się
umiędzynarodawiają niedługo po rozpoczęciu swojej działalności – firmy typu „born global”.
Takie przedsiębiorstwa są innowacyjne, elastyczne oraz mają duży potencjał konkurencyjny.
Rozwój polskich firm „born global” na terenie Unii Europejskiej mógłby się przyczynić do
jej wzrostu gospodarczego. Jednak, takie przedsiębiorstwa mają zazwyczaj ograniczony dostęp
do finansowych zasobów, małą wiedzę o nowych rynkach oraz brak doświadczenia. Są więc
potrzebne specyficzne programy wsparcia, aby umożliwić funkcjonowanie międzynarodowym
przedsiębiorstwom typu „born global”.
Andrzej PIETRASZ
Dylematy pokryzysowe polskiej bankowości spółdzielczej
Kryzys zmienił rynki i zmieniły się zachowania w otoczeniu rynkowym, pojawia się więc
pytanie, jak zmiany te wpłynęły na polską bankowość spółdzielczą?
Celem podjętego przedstawienia analityczno-badawczego jest próba określenia
i zrozumienia dylematów występujących w pokryzysowych realiach rynkowych funkcjonowania
polskiej bankowości spółdzielczej, a w szczególności aktualnie, tj. po roku 2012.
Opracowanie zawiera charakterystykę bankowości spółdzielczej po roku 2012, w tym
charakterystykę ogólną sektora banków spółdzielczych w Polsce, prezentuje ich wyniki
finansowe i wskaźniki efektywności oraz krótkie wnioski z funkcjonowania w analizowanym
okresie. Ponadto rozważa wizerunek banków spółdzielczych w bezpośrednim otoczeniu, a także
podnosi próbę poszukiwania dalszych dróg rozwoju tej bankowości. Wreszcie podejmuje próby
zdiagnozowania przyszłości bankowości spółdzielczej w oparciu o zmiany regulacyjne w jej
funkcjonowaniu, dalszej roli informatyki i e-bankowości spółdzielczej, jak również przyszłości
banku spółdzielczego jako partnera biznesowego przedsiębiorcy.
Lucyna PONIATOWSKA
„Polityka bilansowa w zakresie rezerw na zobowiązania i jej znaczenie
w kreowaniu wyniku finansowego”
Rezerwy tworzone w rachunkowości ze względu na to, że są kategorią szacunkową,
o niepewnym charakterze, związaną z ryzykiem gospodarczym stwarzają duże możliwości w
wykorzystaniu ich jako instrumentu polityki bilansowej, szczególnie do zarządzania zyskami i
kształtowania wyniku finansowego. Swoboda w wyborze rozwiązań dotyczących tworzenia i
rozwiązywania rezerw, sposobów ich wyceny oraz to, że są kategorią oddziałującą na wynik
strona 20 z 35
finansowy jednostki w każdym segmencie jego ustalania, sprawia, że jest to jeden
z najistotniejszych i najbardziej skutecznych instrumentów polityki bilansowej.
Artykuł poświęcony jest problematyce polityki bilansowej w obszarze rezerw na
zobowiązania i jej wykorzystania w procesie zarządzania zyskami. Celem artykułu jest
przedstawienie wpływu rezerw na wynik finansowy oraz możliwości ich wykorzystania do
kreowania tego wyniku.
Krzysztof PRYMON
Rachunkowość w rolnictwie- nowe wyzwanie dla księgowego i audytora
Celem artykułu jest wskazanie problemów wdrażania podatku dochodowego
w rolnictwie. Zmiany w zakresie opodatkowania działalności rolniczej będą zmianami
„rewolucyjnymi”. Do tej pory gospodarstwa rolne nie były powszechnie objęte obowiązkiem
prowadzenia rachunkowości. Zmiany w strukturze obszarowej gospodarstw rolnych będą
powodować coraz większe zapotrzebowania na umiejętność prowadzenia rachunkowości w
gospodarstwie rolnym. W artykule przedstawiono wyniki badań własnych autora
przeprowadzone w dużych gospodarstwach rolnych, ośrodkach doradztwa rolniczego oraz
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Badania dowodzą, że na chwilę obecną ani
rolnicy, ani organizacje rządowe, ani organy podatkowe nie są przygotowane na tak istotne
zmiany w systemie finansów publicznych, jakie stanowić ma (zgodnie z expose Premiera RP z
18.11.2011) opodatkowanie podatkiem dochodowym działalności rolniczej.
Jan PURZYŃSKI
Opodatkowanie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych
źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych w świetle wyroku
Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 lipca 2013 roku
Tematem artykułu jest problematyka opodatkowania przychodów nieznajdujących
pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych w związku z
wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 lipca 2013roku. Orzeczenia dotyczy
bezpośrednio okresu od 1 stycznia 1998 r. do 31 grudnia 2006 r i stwierdza, iż regulacje
prawne związane z zakresem opodatkowania takich przychodów były niezgodne z Konstytucją
w związku z czym nie pozwalały na wymierzenie podatku z tego tytułu. Celem artykułu jest
ukazanie aktualnej sytuacji prawnej podatnika osiągającego przychody ze źródeł
nieujawnionych po opublikowaniu przedmiotowego wyroku.
Małgorzata RÓWIŃSKA
Polityka bilansowa w zakresie instrumentów pochodnych – jej wpływ na
kształtowanie wyniku finansowego
Zgodnie z regulacjami prawa bilansowego – w ramach polityki bilansowej – jednostka
gospodarcza ma prawo doboru zasad ujmowania i rozliczania instrumentów pochodnych. Może
ujmować je na dwa sposoby, wskazując zastosowany sposób w swojej polityce bilansowej. I tak
instrumenty pochodne mogą być ujmowane i rozliczane:
–
zgodnie z zasadami tzw. rachunkowości zabezpieczeń (osłonowej) albo
strona 21 z 35
na zasadach ogólnych, czyli podobnie do instrumentów nabywanych w celach
spekulacyjnych.
Przyjęcie jednego z powyższych sposobów rozliczania instrumentów pochodnych
wynika z przyjętej polityki bilansowej i warunkuje zasady odzwierciedlenia skutków ich wyceny
bilansowej. Zastosowanie odpowiednich zasad rachunkowości w zakresie instrumentów
pochodnych stanowi narzędzie, które w istotny sposób wpływa na kształtowanie wyniku
finansowego jednostki. W artykule zaprezentowane zostaną zasady ujmowania, rozliczania i
wyceny instrumentów pochodnych właściwe dla rachunkowości zabezpieczeń oraz wynikające z
zasad ogólnych ujmowania instrumentów finansowych. Te dwa podejścia do instrumentów
pochodnych zostaną sobie przeciwstawione z punktu widzenia ich wpływu na wynik finansowy
jednostki.
–
Katarzyna RUPIK
Planowanie marketingowe w kreowaniu wartości przedsiębiorstwa
Celem referatu jest rozpoznanie roli planowania marketingowego w kształtowaniu
wartości przedsiębiorstwa. Autorka identyfikuje związki między planowaniem marketingowym,
orientacją rynkową i wynikami przedsiębiorstwa. Ponadto interpretuje efekty działań
marketingowych przedsiębiorstwa na gruncie koncepcji marketingu opartego na wartości oraz
przy wykorzystaniu modelu łańcucha produktywności marketingu. W konsekwencji w referacie
podjęta zostaje próba określenia związku między planowaniem marketingowym i aktywami
rynkowymi, które są zorientowanymi na klienta miernikami wartości przedsiębiorstwa.
Angelika SABUHORO, Artur STEFAŃSKI
Porównanie skuteczności wybranych modeli analitycznych
w prognozowaniu zagrożenia kredytowego
Celem artykułu jest porównanie skuteczności wybranych modeli dyskryminacyjnych
oraz miernika szansy bankructwa w ocenie ryzyka kredytowego. Wykorzystane zostaną w tym
celu: macierz klasyfikacji i współczynnik Breira. Wyniki analiz zostaną skonfrontowane
z syntetyczną oceną ryzyka kredytowego dokonaną przez banki, która przyjmuje postać
kwalifikacji należności banku od danego podmiotu do właściwej kategorii należności.
Analiza przeprowadzona zostanie z wykorzystaniem danych finansowych
77 przedsiębiorstw usługowych z siedzibą na terenie województwa wielkopolskiego.
Wyniki badania wskazują, że wyższy jest stopień zbieżności ocen bankowych w zakresie
ryzyka kredytowego ze wskazaniami modeli analizy dyskryminacyjnej (86%-94%), niż
w przypadku zastosowania zmodyfikowanego miernika szans na bankructwo. W tym drugim
przypadku wyniki zbieżności z oceną bankową sięgają 70%.
Damian SIWICA
Rola Credit Default Swaps w powstaniu, rozwoju i transmisji zjawisk
kryzysowych zapoczątkowanych na rynku kredytów hipotecznych
subprime Stanów Zjednoczonych
Kryzys finansowy zapoczątkowany na rynku kredytów hipotecznych subprime poprzez
kanały transmisji w szybkim tempie ogarnął wiele segmentów międzynarodowego systemu
strona 22 z 35
finansowego. Zasadniczą rolę w transmisji ryzyka kredytowego odgrywały kredytowe
instrumenty pochodne CDO, które poprzez sekurytyzację przenosiły ryzyko z portfeli banków na
rynki kapitałowe, a stąd na wiele innych instytucji finansowych, które wykupując instrumenty
CDS dodatkowo zabezpieczały się przed ryzykiem. Stąd dokonano w niniejszym artykule analizy
co do roli instrumentów CDS w powstaniu, rozwoju i transmisji zjawisk kryzysowych poprzez
analizę specyfiki tych instrumentów, ich rynku oraz dokonano oceny czy instrumenty CDS
pełniły funkcję stabilizacyjną, czy kryzysogenną.
Maria SMEJDA
Rachunkowość kreatywna – sposób na ekspansję kapitału finansowego
Celem artykułu jest wykazanie, że aktualne zjawisko rachunkowości kreatywnej,
polegające na możliwościach stosowania różnych procedur pomiarowych w rachunkowości,
wynika z poszukiwania przez kapitał finansowy atrakcyjnych zwrotów na kapitale. Zmiany w
aktualnym nurcie rachunkowości, ułatwiające stosowanie rachunkowości kreatywnej, mają
swoje zaplecze w dominującej w teorii ekonomii koncepcji monetaryzmu. W koncepcji tej
pieniądz traktowany jest jako towar, a więc jego zmienność może być kształtowana pod
wpływem prawa popytu i podaży. Wykorzystanie szerokie wartości godziwej w rachunkowości
do wyceny składników majątkowych wciela zmienność pieniądza do systemu informacyjnego
rachunkowości. Pojawia się obszar zafałszowań w wielkościach wyniku finansowego i
wielkościach kapitału. Cel inwestorów poszukujących rzetelnej informacji dla własnych alokacji
kapitałowych, także nie może być osiągnięty. Rachunkowość przestala być dziedziną wiedzy
neutralnej. Stała się dziedziną wiedzy usługowej na rzecz wybranej grupy użytkowników.
Adam SOJDA
Kształtowanie się wartości EVA w zależności od kosztu kapitału na
przykładzie przedsiębiorstw górniczych
W artykule przedstawiono koncepcję EVA (ekonomicznej wartość dodanej) jak i
również zaprezentowano wybrane sposoby oszacowania wartości WACC. Na danych
historycznych z lat 2008 – 2011 dla wybranych przedsiębiorstw górniczych wykonano analizę
wrażliwości EVA ze względu na zmieniającą się wartość WACC. Zaprezentowano również
dynamikę zmian EVA na tle dynamiki zmian WACC przy wykorzystaniu metod statystycznej
analizy danych. Wszystkie analizy zmierzały do realizacji celu głównego artykułu jakim jest
przedstawienie wpływu kosztu kapitału na wartość EVA dla wybranych przedsiębiorstw
górniczych.
Miłosz STANISŁAWSKI
Kształtowanie się kosztów produkcji węgla kamiennego jako
podstawowy czynnik determinujący funkcjonowanie przemysłu
wydobywczego w Polsce
Dynamicznie zmieniająca się rzeczywistości ekonomiczno-gospodarcza ostatnich lat
spowodowała, iż zarządzanie kosztami stało się jednym z najbardziej kluczowych obszarów
zarządzania. Narastająca konkurencja w warunkach globalizacji wymusiła na
przedsiębiorstwach wydobywczych podejmowanie działań zmierzających do poprawy
strona 23 z 35
efektywności gospodarowania zasobami, a przede wszystkim do racjonalizacji kosztów
produkcji węgla kamiennego. Podstawowym czynnikiem determinującym funkcjonowanie
górnictwa węglowego w Polsce w przyszłości będzie zdolność spółek węglowych do
elastycznego kształtowania poziomu kosztów wytwarzania, w szczególności w tych obszarach,
które znajdują się w ich bezpośrednim zasięgu oraz na które mają one realny wpływ.
Celem niniejszego artykułu jest dokonanie analizy i oceny kształtowania się kosztów
produkcji węgla kamiennego w Polsce w latach 2006-2012. Na podstawie przeprowadzonych
badań podjęto próbę sformułowania wytycznych, mogących posłużyć poprawie pozycji
konkurencyjnej polskiego górnictwa węgla kamiennego na rodzimych i zagranicznych rynkach.
Artur STEFAŃSKI
Analiza znaków przepływów pieniężnych a ocena ryzyka kredytowego
Celem artykułu jest porównanie wyników identyfikacji pozycji finansowej podmiotu
gospodarczego przy wykorzystaniu metody analizy znaków przepływów pieniężnych z oceną
poziomu ryzyka kredytowego mierzoną zakwalifikowaniem należności od danego
przedsiębiorstwa do kategorii należności zagrożonych bądź niezagrożonych.
Badanie oparto na wynikach finansowych 546 podmiotów za lata 2009-2010 oraz
kwalifikacji należności od tych podmiotów dokonanych przez banki wg stanu na 30.06.2011
roku.
W badaniu zastosowano współczynniki korelacji: Yule’a i Bykowskiego. Wyniki badania
wskazują na silną dodatnią współzależność między analizowanymi zmiennymi, tj. między
kwalifikacją należności jako zagrożonej a występowaniem 7 lub 8 przypadku (uznawanymi za
świadczące o złej sytuacji finansowej jednostki) z analizy znaków przepływów pieniężnych.
Małgorzata STĘPIEŃ
Analiza problemów związanych z nadzorem korporacyjnym
W ostatnim czasie nastąpiła szczegółowa analiza problemów jakie wiążą się z nadzorem
korporacyjnym. Właściwy nadzór korporacyjny powinien sprzyjać skutecznemu śledzeniu
wyników, usprawnić proces podejmowania decyzji, służyć efektywnej alokacji władzy jak i
sprzyjać efektywnemu wykorzystaniu zasobów przez spółki. Skoncentrowany powinien być na
zachowaniu jak najwyższego poziomu konkurencyjności danej korporacji. Należy zatem
zastanowić się nad zagrożeniami funkcjonowania nadzoru korporacyjnego w
przedsiębiorstwach. Aktualnie problematyka nadzoru korporacyjnego skupia się na znalezieniu
równowagi pomiędzy interesami różnego typu inwestorów, zagadnieniem akcjonariuszy
dominujących, jak i motywowaniu pracowników korporacji, których wiedza jest najistotniejszą
wartością przedsiębiorstwa.
Andrzej STOLARSKI
Wpływ optymalizacji podatkowych na płynność finansową
przedsiębiorstw sektora MSP
Małe i średnie przedsiębiorstwa posiadają w Polsce wiele wariantów wyboru form
opodatkowania działalności podatkiem dochodowym oraz podatkiem od towarów i usług.
Najwięcej możliwości
rozliczenia podatku mają osoby fizyczne prowadzące
przedsiębiorstwa a także tworzone przez nie spółki osobowe. Podjęcie decyzji dotyczącej formy
strona 24 z 35
rozliczenia pociąga za sobą konsekwencje finansowe w postaci zobowiązań podatkowych. Brak
odpowiedniej analizy rozwiązań dla przedsiębiorstwa prowadzącego określoną działalność
może skutkować powstaniem wysokich zobowiązań podatkowych, prowadzących do utraty lub
pogorszenia płynności. Niniejsze opracowanie jest próbą opisu kryteriów jakimi powinni
kierować się przedsiębiorcy przy wyborze form opodatkowania w celu optymalizacji
zobowiązań podatkowych oraz zwiększeniu dzięki temu płynności.
Marzena STROJEK-FILUS
Zarządzanie wynikami a polityka rachunkowości jednostki gospodarczej
– głos w dyskusji
Polityka rachunkowości jest pojęciem szerokim, definiowanym w prawie bilansowym
oraz w teorii rachunkowości. W znaczeniu prawa międzynarodowego polityka rachunkowości
sprowadza się do opcji wyboru, co w polskiej praktyce nazywane jest polityką bilansową.
Problematyka zarządzania wynikami, nazywana w literaturze earnings management
(ang.) w dużym stopniu odnosi się do polityki rachunkowości w znaczeniu MSR/MSSF, ale
również wykracza poza jej obszar. W literaturze przedmiotu zarządzanie wynikami jest różnie
definiowane, przy czym można wskazać skrajnie pozytywne i skrajnie negatywne podejścia do
tego zjawiska.
Celem opracowania jest wykazanie zależności pomiędzy pojęciami „polityka
rachunkowości” i „zarządzanie wynikami” oraz wskazanie i uporządkowanie obszarów
problemowych zarządzania wynikami. W zależności od przyjętego spojrzenia na to zagadnienie
oraz przyjętego prawa bilansowego definiującego politykę rachunkowości, można w różny
sposób określić relacje pomiędzy tymi pojęciami.
Aleksandra SULIK-GÓRECKA
Wytyczne polityki zarządzania ryzykiem dla przedsiębiorstwa
produkcyjnego
Pomimo wzrastającego wpływu czynników ryzyka na działalność współczesnego
przedsiębiorstwa, menedżerowie wykazują niską świadomość konieczności podjęcia
integralnych działań w obszarze zarządzania ryzykiem. Jednym z warunków kompleksowego
zarządzania ryzykiem jest opracowanie polityki zarządzania ryzykiem, spójnej z przyjętą
strategią korporacyjną przedsiębiorstwa. Celem publikacji jest zaprezentowanie
najistotniejszych elementów polityki zarządzania ryzykiem dla przykładowego
przedsiębiorstwa produkcyjnego ze szczególnym uwzględnieniem
ryzyka posiadanych
instrumentów finansowych.
Łukasz SZEWCZYK
Znaczenie międzynarodowych regulacji w funkcjonowaniu systemów
gwarantowania depozytów
Systemy gwarantowania depozytów stanowią istotny element sieci bezpieczeństwa
finansowego. Globalny kryzys finansowy zwrócił jednak uwagę ekonomistów na istotne kwestie
odnoszące się do ich funkcjonowania, które należy zmienić. Zmiany te są szczególnie ważne w
strona 25 z 35
kontekście dyskusji nad nadmierną regulacją sektora finansowego i zagrożeń, jakie wynikają z
funkcjonowania tych systemów oraz ich znaczenia dla stabilności finansowej.
Efektem szerokiej debaty na temat zmian w systemach gwarancyjnych na poziomie
ponadnarodowym są m.in. zasady efektywnego gwarantowania depozytów opracowane przez
Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego, czy propozycja nowej dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady w sprawie gwarantowania depozytów.
Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest prezentacja nowych regulacji
odnoszących się funkcjonowania systemów gwarantowania depozytów i mających
zagwarantować właściwe wypełnianie powierzonych im zadań.
Katarzyna TKOCZ-WOLNY
Polityka bilansowa w zakresie nieruchomości inwestycyjnych
Przedsiębiorstwo dysponuje instrumentami wpływania na zawartość informacyjną
sprawozdania często niezależnie od przebiegu realnych procesów. Instrumenty te są prawami
wyboru jednego z dwóch lub kilku rozwiązań danego problemu rachunkowości, oczywiście
dopuszczonych przepisami prawa bilansowego.
Obiektem, w przypadku którego może być mowa o wariantowych rozwiązaniach, są
nieruchomości. Rosnące zainteresowanie inwestorów rynkiem nieruchomości doprowadziło do
wyeksponowania nowych funkcji nieruchomości. Obok dotychczas podstawowej – użytkowej,
ważne stały się, szczególnie z punktu widzenia inwestora, funkcja dochodowa i lokacyjna,
czyniąc nieruchomość dobrem ekonomicznym mającym charakter inwestycyjny.
Celem zasadniczym artykułu jest stwierdzenie, że polityka bilansowa w zakresie
nieruchomości wywiera wpływ na zawartość informacyjną sprawozdania finansowego
przedsiębiorstwa pod warunkiem, że prawo bilansowe zawiera przepisy pozwalające na wariantowe
rozwiązania.
Jacek UCHMAN
Podatkowe aspekty podziału zysku spółki kapitałowej w kontekście
zasad podatkowych
Opodatkowanie zysku przedsiębiorstwa obejmuje opodatkowanie wypracowanego
zysku a także opodatkowanie transferów dokonywanych z zysku. Dotyczy ono więc transferów
dywidend na rzecz akcjonariuszy i wspólników. Pojawia się wtedy podwójne opodatkowanie,
które ma znaczenie dla decyzji finansowych i inwestycyjnych podmiotów gospodarczych.
Zjawisko to można analizować w różny sposób.
Jednym ze sposobów oceny tego
opodatkowania są powszechnie znane, sformułowane jeszcze przez A. Smitha zasady
podatkowe. Przydatna do oceny tego zjawiska może być również sformułowana współcześnie
zasada neutralności opodatkowania. Zasady podatkowe są dosyć dobrym narzędziem
porządkującym teoretycznie tę złożoną problematykę, chociaż możliwości wykorzystania ich do
analizy wszystkich konsekwencji opodatkowania podziału zysku nie należy przeceniać
strona 26 z 35
Krzysztof WALISZEWSKI
Modele wynagradzania osobistych doradców finansowych –
doświadczenia polskie a rozwiązania międzynarodowe
Osobiste doradztwo finansowe choć jest dość młodym segmentem rynku finansowego w
Polsce i na świecie (początki zawodu financial planner datuje się na lata 70. XX w.), to
rozwijającym się bardzo dynamicznie. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele – rosnąca
konkurencja między instytucjami finansowymi prowadzi do tworzenia coraz większej ilości
usług finansowych nazywanych innowacjami finansowymi (produktowymi), które różnią się
coraz bardziej subtelnymi cechami, a brak dostatecznej wiedzy i inteligencji finansowej
przeciętnego obywatela uniemożliwia trafny wybór najlepszej usługi z punktu widzenia klienta.
Przejście instytucji finansowych od orientacji dystrybucyjnej do marketingowej, a następnie
relacyjnej wyzwala konieczność budowania długoterminowych relacji z klientami, co jest
możliwe wyłącznie dzięki rzetelnemu, bezstronnemu doradztwu. Dodatkowo popyt na usługi
konsultingu finansowego rośnie i będzie nadal rósł ze względu na niewydolność krajowych
systemów emerytalnych spowodowaną zmianami demograficznymi, a jedynym rozwiązaniem
jest samodzielne, dobrowolne oszczędzanie na starość.
Na tle tak przedstawionej charakterystyki zawodu doradcy finansowego pojawia się
pytanie, przez kogo powinien być wynagradzany – czy przez instytucje finansowe, których
usługi sprzedaje, czy przez klientów, na rzecz których świadczy swoje usługi optymalizacji
finansów konsumenckich. Praktyka wskazuje, że dotychczas dominującym rozwiązaniem jest
wynagradzanie doradców finansowych w postaci prowizji od instytucji finansowych. W
niektórych systemach występuje model mieszany.
Jednak na uwagę zasługuje rozwiązanie obowiązujące od 1 stycznia 2013 r. w Wielkiej
Brytanii, gdzie jest 45 tys. doradców finansowych i jest to druga lokata w Europie po Niemczech.
Tamtejszy nadzór finansowy FSA (Financial Services Authority) zakazała pobierania
wynagrodzenia przez doradców od instytucji finansowych, co oznacza, że ciężar opłacenia
doradcy spoczął na kliencie. Celem artykułu jest przedstawienie możliwych modeli
wynagradzania doradców finansowych w wybranych krajach europejskich oraz wskazanie ich
wad i zalet biorąc pod uwagę najważniejszy cel działalności doradców finansowych –
optymalizację finansów osobistych klientów w kilku płaszczyznach: zarządzania płynnością
finansową, zadłużeniem, oszczędnościami i inwestycjami, ryzykiem i ubezpieczeniami oraz
kapitałem emerytalnym.
Łukasz WAWROWSKI
Gospodarka jako element rywalizacji partyjnej w Polsce. Analiza
programów wyborczych z 2011 roku
Polityka gospodarcza jest jednym z fundamentalnych obszarów aktywności każdego
państwa. Realizowane w jej ramach cele, kierunki i konkretne działania przekładają się na
sytuację ekonomiczną państwa oraz pozycję w systemie międzynarodowym. Polityka
gospodarcza prowadzona jest przez konstytucyjnie określone organy państwa, które
sprawowane są – zgodnie z istotą współczesnego państwa demokratycznego – przez polityków
czerpiących legitymizację swej władzy z wyborów powszechnych. W wyborach tych suweren
oddaje swój głos na opcję polityczną, która najbardziej mu odpowiada. Niewątpliwie
współczesna scena polityczna zmonopolizowana jest przez partie polityczne, które kuszą
elektorat odpowiednio dobranymi programami wyborczymi. O celach, kierunkach i metodach
przyszłej polityki gospodarczej państwa decydują zatem formalnie sami obywatele, którzy w
wyborach (w polskich warunkach ustrojowych zwłaszcza parlamentarnych) oddają głosy na
konkretne – reprezentujące określone opcje programowe – ugrupowania polityczne. Aby jednak
strona 27 z 35
ich decyzja wyborcza miała charakter w pełni świadomy i racjonalny, oparta musi być na
posiadanej wiedzy.
Mając na względzie powyższe uwarunkowania, celem prowadzonych rozważań jest
ilościowa i jakościowa analiza kwestii związanych z polityką gospodarczą w programach
wyborczych polskich ugrupowań politycznych w trakcie wyborów parlamentarnych z 2011
roku. Wśród szczegółowych pytań, na które poszukiwana będzie odpowiedź, wskazać należy
zwłaszcza: Czy polityka gospodarcza należy do ważnego obszaru zainteresowania polskich partii
politycznych? Czego na temat planowanych działań z owych programów mogą dowiedzieć się
wyborcy? Czy jest możliwe, aby racjonalnie podejmowali decyzje odnośnie przyszłej polityki
gospodarczej państwa?
Ireneusz WIECZOREK
Wykorzystanie paradygmatu w rachunkowości finansowej
W referacie omawia się wykorzystanie paradygmatu w rachunkowości finansowej.
Celem referatu jest zaprezentowanie możliwości zastosowania paradygmatu finansowego. Na tej
bazie przykładowo pokazano oddziaływanie kategorii „kapitał”, będącego podstawą tworzenia
paradygmatu finansowego, na praktykę życia gospodarczego, która dotyczy całej ekonomii, a
szczególnie finansów i rachunkowości. Podstawowa teza referatu jest taka, że paradygmat
finansowy służy do wielu objaśnień zachodzących zjawisk ekonomicznych.
Mariusz WOJEWODA
Homo oeconomicus. Państwo liberalne czy państwo socjalne?
Człowiek rozumiany jako homo oceconomicus jest istotą, która analizuje korzyści i straty
wynikające ze swojego działania. Wybiera takie, które przy określonym wkładzie własnej pracy
okażą się najkorzystniejsze. Jednostka nie jest w stanie zrealizować swoich potrzeb ani rozwinąć
zdolności bez odniesienia do społeczności. Państwo, bądź struktury pośrednie (samorządy)
mają za zadanie uzupełnić naturalną niesamodzielność jednostek. Tutaj jednak pojawia się
problem jaka formuła państwa jest najkorzystniejsza z punktu widzenia realizacji tkwiących w
jednostce możliwości. W swoim referacie autor zderza ze sobą dwa modele państwa, o dwóch
różnych podejściach do gospodarki – czyli państwo liberalne i państwo socjalne – przy czym
skupia się na wątkach filozoficzno-etycznych stojących u podstaw rozwiązań ekonomicznych. W
części analitycznej referatu prześledzono argumenty myślicieli umieszczanych w nurcie
libertariańskim: August von Hayek, Lysander Spooner, Murray N. Rothbard, Ludwig von Mises.
Przedstawiono ponadto krytyczną analizę ich poglądów i zwrócono uwagę na potrzebę
uwzględniania aspektów społecznych w gospodarce, czyniąc to w oparciu o refleksję teoretyków
ekonomii społecznej.
Aneta WSZELAKI
Rachunkowość kreatywna – zjawisko pozytywne czy negatywne (ujęcie
teoretyczne)
W artykule zaprezentowano w ujęciu teoretycznym na podstawie aktualnej literatury
zjawisko kreatywnej rachunkowości i starano się udowodnić, że w literaturze i w praktyce
rachunkowości może ten termin być postrzegany zarówno jako zjawisko pozytywne jak i
negatywne. W literaturze przedmiotu rachunkowość kreatywna określana jest również mianem
strona 28 z 35
kreatywnej księgowości czy twórczej rachunkowości. Często również utożsamiana jest z
zagadnieniem oszustwa księgowego czy tak zwanej rachunkowości agresywnej. Kreatywna
rachunkowość to z pewnością zjawisko kontrowersyjne, szczególnie w czasach kryzysu
finansowego, jakkolwiek samo określenie „kreatywna” nacechowane jest pozytywnie.
Mariusz ZIELIŃSKI
CSR a efektywność przedsiębiorstwa
Efektywność w ujęciu ekonomicznym opiera się na porównaniu przychodów i kosztów.
W ujęciu społecznym uwzględnia się dodatkowo tzw. koszty społeczne prowadzenia działalności
gospodarczej, tj.: zanieczyszczenie środowiska, zmniejszenie wartości majątku, uszczerbek na
zdrowiu okolicznych mieszkańców, wyczerpywanie bogactw naturalnych itp. Próbą pogodzenia
efektywności w ujęciu ekonomicznym i społecznym jest koncepcja społecznej
odpowiedzialności biznesu (CSR), definiowana jako odpowiedzialność przedsiębiorstw za ich
wpływ na społeczeństwo. CSR zaleca dążenie do uzyskania równowagi ekonomicznej, społecznej
i ekologicznej w relacjach przedsiębiorstwa z jego interesariuszami. Z perspektywy
efektywności działań w zakresie CSR istotne dla przedsiębiorstwa jest rozróżnienie otoczenia
bliższego (rynek, dostawcy, klienci, kredytodawcy) i dalszego (sytuacja społeczna, polityczna,
prawna).
Emília ZIMKOVÁ
Public Debt Sustainability: the Case of Poland
In the light of surging public debt, the issue of debt sustainability has increasingly
attracted attention. In the paper, we understand debt sustainability as a sovereign’s ability to
service debt without large adjustments to revenue and/or expenditure and without increasing
the public-debt-to-GDP-ratio. The paper offers a debt sustainability analysis for Poland. Four
scenarios of the Polish primary balance development till 2021 are modelled. The first scenario,
the so called baseline, indicates how much Poland would be indebted in 2021 if there were no
adjustments to revenue and/or expenditure of public finance (the primary balance). The other
three scenarios provide answers to the questions of how much Poland would have to
consolidate its primary balance if it aimed to sustain a public-debt-to-GDP-ratio at (a) a stable
debt level, (b) the pre-crisis level, and (c) the threshold point. The paper contributes to the
theory of economic growth and public debt sustainability. The methodology applied is based on
Deutsche Bank research.
Joanna ŻABIŃSKA
Kryzys finansowy a zmiany w polityce pieniężnej głównych banków
centralnych świata
Zmiany obserwowane w ciągu ostatnich 30 lat w obrębie instytucji, rynków oraz
produktów finansowych doprowadziły do poważnych zaburzeń na rynkach finansowych.
Zaburzenia te, ich skala, zasięg i dynamika spowodowały, że zaczęto wątpić w prawdziwość
obowiązującego paradygmatu ekonomii, a w jego ramach w neoklasyczną teorię finansów
strona 29 z 35
uznając, że nie opisuje on w sposób adekwatny rzeczywistości gospodarczej i zjawisk na rynkach
finansowych.4
Istotną rolę w falsyfikacji obowiązującego paradygmatu odegrały badania empiryczne,
których wyniki coraz częściej były trudne do wyjaśnienia na gruncie neoklasycznej teorii
finansów.
W literaturze przedmiotu zjawiska sprzeczne z obowiązującymi paradygmatami określa
się jako anomalie, które mogą być rozwiązane dopiero w ramach nowego paradygmatu.5
Wychodząc ze stwierdzenia T.S. Kuhna, że paradygmat określa listę nierozwiązanych
problemów oraz ocenę ich ważności6, konieczne jest w tej sytuacji poszukiwanie nowych
rozwiązań dla aktualnych problemów.
Jednym z obszarów poszukiwań nowego adekwatnego do rzeczywistości paradygmatu
finansowego są zmiany dokonujące się w obszarze polityki pieniężnej głównych banków
centralnych, na które ukierunkowano analizę w referacie.
Celem referatu jest zatem przedstawienie zmian w polityce pieniężnej jakie dokonały się
w obszarze:
–
celów i instrumentów polityki pieniężnej głównych banków centralnych, zwłaszcza w
obszarze komunikacji strategii polityki pieniężnej
–
skutków polityki niskich stóp procentowych i zagrożeń związanych z odejściem od tej
polityki.
Do czasu globalnego kryzysu uważano, że rynki finansowe dążyły do równowagi, a jest to pogląd
fałszywy w: „Ku nowemu paradygmatowi nauk o finansach”, red. W. Frąckowiak, J. Szambelańczyk,
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2010, s. 8-20
5 Mielcarek J., Refleksje nad tworzeniem nowego paradygmatu” w: „Ku nowemu...”, op.cit., s. 47-48
6 Ibidem, s. 53
4
strona 30 z 35
Notatki
strona 31 z 35
Notatki
strona 32 z 35
Notatki
strona 33 z 35
Notatki
strona 34 z 35
Notatki
strona 35 z 35

„Paradygmat finansowy w obliczu współczesnej ekonomii”

Transkrypt

Podobne dokumenty

Ustawa o rachunkowości

Szkoła Policealna dla Dorosłych technik rachunkowości

Nazwa stanowiska Audytor Zakres

GWP.PL Sp z o.o. Ul. Bema 4/1A Sopot Wydawca: Wydawnictwo

zastosowanie metod ilościowych w analizach piłkarskich

Przemysław Karwowski biegły rewident, prezes Zarządu

Informacja dotycząca zmiany przepisów ustawy o rachunkowości

dr Iwona Cieślak Doktor nauk ekonomicznych w zakresie nauk o