Maria Kubicka

STOWARZYSZENIE INSPEKTRÓW OCHRONY RADIOLOGICZNEJ
NASZE DOKONANIA I ZAMIERZENIA
Maria Kubicka
Stowarzyszenie Inspektorów Ochrony Radiologicznej
z siedzibą w Wielkopolskim Centrum Onkologii w Poznaniu, ul. Garbary 15
W Wielkopolskim Centrum Onkologii (w osobach Marii Kubickiej i Jerzego
Kierzkowskiego) w Poznaniu zrodził się pomysł organizowania regularnych spotkań
Inspektorów Ochrony Radiologicznej. W pierwszym spotkaniu w 1998 roku uczestniczyły 33
osoby z ośrodków onkologicznych. W następnych latach 48 osób (1990r), 78 osób, (2000r), 91
osób w 2001 i 2002 r. Poruszano istotne tematy z dziedziny praktyki ochrony radiologicznej
m.in. przepisy prawne, nowe programy szkolenia, zapewnienie jakości w radioterapii i
diagnostyce radiologicznej, działalności pracowni wzorcowania prowadzonej dla potrzeb
ochrony radiologicznej i wiele innych.
W każdym ze spotkań uczestniczyli przedstawiciele Państwowej Agencji Atomistyki,
Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej, firm produkujących urządzenia
diagnostyczne i terapeutyczne, przedstawiciele Stacji Sanitarno Epidemiologicznych, ośrodków
onkologicznych i zakładów medycyny nuklearnej.
Ze względu na rosnące zainteresowanie naszymi spotkaniami zrodził się pomysł
powołania Stowarzyszenia Inspektorów Ochrony Radiologicznej.
Spotkanie Komitetu Założycielskiego Stowarzyszenia Inspektorów Ochrony
Radiologicznej odbyło się dnia 08.03.2001r w Wielkopolskim Centrum Onkologii w
Poznaniu. Brało w nim udział 15 osób reprezentujących ośrodki onkologiczne oraz
przedstawiciele Państwowej Agencji Atomistyki.
Powołano Stowarzyszenie Inspektorów Ochrony Radiologicznej z siedzibą w Wielkopolskim
Centrum Onkologii w Poznaniu, uchwalono Statut Stowarzyszenia i powołano jego organy.
Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w Krajowym Sądzie Rejestrowym dn. 2.10.2001.
Terenem działania Stowarzyszenia jest obszar całej Rzeczpospolitej Polskiej, zaś siedziba
Zarządu i Komisji Rewizyjnej mieści się w Wielkopolskim Centrum Onkologii. ul. Garbary 15,
61-866 Poznań.
Stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy społecznej członków.
Zasadniczymi celami Stowarzyszenia są:
1. Działanie jako niezależnej organizacji zaufania społecznego w zakresie działalności w
narażeniu na promieniowanie jonizujące.
2. Integrowanie środowiska inspektorów i osób zainteresowanych problematyką oraz tworzenie
ram organizacyjnych do współpracy tych osób.
1
3. Tworzenie dogodnych warunków relacji i wzajemnej pomocy w rozwiązywaniu zagadnień
dotyczących zastosowania promieniowania jonizującego między osobami zainteresowanymi
problematyką i możliwością realizacji indywidualnych zadań.
4. Propagowanie wśród społeczeństwa stanu wiedzy związanej ze stosowaniem promieniowania
jonizującego w technice i medycynie oraz jego wpływu na środowisko naturalne, pracy,
zamieszkania itd.
5. Stworzenie forum dyskusyjnego oraz promowanie prac badawczych w dziedzinie ochrony
radiologicznej.
6. Angażowanie członków Stowarzyszenia i innych osób do aktywnego udziału w życiu
środowiska.
Stowarzyszenie chce realizować swoje cele poprzez:
1. Organizowanie kursów, zjazdów, szkoleń, odczytów, wykładów publicznych itp.
2. Działalność wydawniczą, prasową i kolportażową zgodnie z obowiązującymi w tym
względzie przepisami.
3. Prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie szeroko pojętej ochrony radiologicznej.
4. Współpraca z Państwową Agencją Atomistyki, z Ministerstwami, Agencjami Rządowymi i
innymi urzędami i organizacjami, których działalność związana jest z wykorzystaniem
promieniowania jonizującego.
5. Organizowanie spotkań ze społeczeństwem celem propagowania wiedzy z zakresu ochrony
radiologicznej i stosowania promieniowania jonizującego.
6. Powoływanie sekcji tematycznych o charakterze stałym lub doraźnym.
7. Gromadzenie i udostępnianie zainteresowanym materiałów piśmiennych i elektronicznych z
zakresu ochrony radiologicznej, działalności Stowarzyszenia i współpracy z innymi
organizacjami.
8. Reprodukcja zapisanych nośników informacji.
9. Przetwarzanie danych.
10. Działalność w zakresie projektowania budowlanego, urbanistycznego i technicznego.
11. Badania i analizy.
12. Pomoc przy unieszkodliwianiu odpadów.
13. Działalność pozostałych organizacji członkowskich, gdzie indziej niesklasyfikowanych.
14. Promowanie prac badawczo - rozwojowych w dziedzinie pozostałych nauk przyrodniczych i
technicznych.
Członkami Stowarzyszenia mogą być osoby fizyczne i prawne. Osoba prawna może
zostać jedynie członkiem wspierającym Stowarzyszenia.
2
Członkowie Stowarzyszenia dzielą się na:
1. Zwyczajnych.
2. Wspierających.
3. Honorowych.
4. Korespondencyjnych.
Członkiem Stowarzyszenia może zostać każdy obywatel niekoniecznie posiadający uprawnienia
IOR. Szczegółowe informacje zawarte są w Statucie Stowarzyszenia.
W marcu 2003 r. Prezes Państwowej Agencji Atomistyki zatwierdził programy
kursów typu S-A, IOR-1, IOR-2, IOR-3 opracowane zgodnie z obowiązującymi przepisami
dotyczącymi działalności w zakresie ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego
przez Zarząd Stowarzyszenia Inspektorów Ochrony Radiologicznej.
Uprawnienia IOR 1 dotyczą działalności związanej z:
- wytwarzaniem, przetwarzaniem, produkowaniem, składowaniem, transportem lub stosowaniem
materiałów jądrowych, źródeł i odpadów promieniotwórczych oraz obrót nimi, z wyłączeniem
stosowania źródeł w celach medycznych,
- budową i eksploatacją, zamknięciem i likwidacją składowisk odpadów promieniotwórczych,
- produkowaniem, instalowaniem, stosowaniem i obsługą urządzeń zawierających źródła
promieniotwórcze oraz obrót tymi urządzeniami, z wyłączeniem urządzeń zawierających
źródła promieniotwórcze stosowane w celach medycznych,
- produkowaniem, nabywaniem uruchamianiem i stosowaniem wytwarzających
promieniowanie jonizujące, oraz obrót tymi urządzeniami, z wyłączeniem urządzeń
zawierających źródła promieniotwórcze stosowane w celach medycznych,
- zamierzone dodawanie substancji promieniotwórczych z procesie produkcyjnym wyrobów
powszechnego użytku i antyków medycznych oraz obrót tymi artykułami.
Uprawnienia IOR 2 dotyczą działalności związanej z :
- przetwarzaniem, przechowywaniem, składowaniem i transportem wypalonego paliwa
jądrowego,
- budową, rozruchem, próbną i stałą eksploatacją oraz likwidacją obiektów jądrowych oraz
składowisk wypalonego paliwa jądrowego, a także budowie i eksploatacji przechowalników
wypalonego paliwa jądrowego.
Uprawnienia IOR 3 dotyczą działalności związanej z:
- stosowaniem źródeł promieniotwórczych, urządzeń zawierających takie źródła oraz urządzeń
wytwarzających promieniowanie jonizujące w celach medycznych, uruchamianie pracowni rtg,
w których mają być stosowane aparaty rtg o energii powyżej 300 keV w celach medycznych, a
także zamierzone podawanie substancji promieniotwórczych ludziom i zwierzętom w celach
medycznej lub weterynaryjnej diagnostyki, leczenia lub badań naukowych.
Uprawnienia S-A dotyczą:
- operatorów akceleratorów lub urządzeń do teleterapii i brachyrerapii ze źródłami
promieniotwórczymi.
Uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej w pracowniach rtg dotyczą:
- osób pracujących w pracowniach rtg stosujących aparaty rentgenowskie o energii
promieniowania do 300 keV w celach medycznych.
3
Kreowanie wizerunku Stowarzyszenia
Informacja o powstaniu, zadaniach i celach SIOR została opublikowana w zeszycie
Bezpieczeństwo Jądrowe i Ochrona Radiologiczna PAA.
We wrześniu 2003 roku opracowano i przesłano do Wydawnictwa „Intermedia” obszerną
informację o celach i zakresie działalności SIOR. Informacja ta została zamieszczona w zeszycie
Onkologia Współczesna nr 7 z 2003 r.
W dniach 6-8.11.2003. odbyła się w Poznaniu konferencja „ Współczesne osiągnięcia w
onkologii” połączona z 50- leciem Wielkopolskiego Centrum Onkologii. Podczas sesji
plakatowej przedstawiono informację o zadaniach, celach oraz kursach i szkoleniach
zorganizowanych w latach 2002, 2003. Autorem plakatu była Maria Kubicka.
W latach 2002-2003 2004 zorganizowano V, VI i VII spotkanie Inspektorów Ochrony
Radiologicznej w Dymaczewie Nowym koło Poznania. W każdym z nich brało ponad sto osób.
Wygłoszono referaty dotyczące nowelizacji przepisów z zakresu ochrony radiologicznej,
problematyki medycyny nuklearnej, brachyterapii i radioterapii. W Vi spotkaniu uczestniczyło
101 osób m.in. z Państwowej Agencji Atomistyki, Centralnego Laboratorium Ochrony
Radiologicznej, ośrodków onkologicznych, zakładów medycyny nuklearnej, firm
współpracujących z Wielkopolskim Centrum Onkologii w Poznaniu. Na 4 sesjach wygłoszono
29 referatów z dziedziny ochrony radiologicznej, zagadnień medycyny nuklearnej, nowelizacji
przepisów z zakresu ochrony radiologicznej.
W lutym i maju 2004 odbyły się spotkania w Waplewie i Kazimierzu Dolnym dla
inspektorów zatrudnionych w medycznych pracowniach rtg. Spotkanie w Kazimierzu Dolnym
zorganizowano we współpracy z Wojewódzkim Klubem Techniki i Racjonalizacji w Lublinie.
Brało w nich udział łącznie ok. 140 osób. Tematyka spotkań to Pracownie rentgenowskie. Nowe
Rozporządzenia Ministra Zdrowia.
Ponadto przeprowadzono kursy typu S-A w ośrodkach onkologicznych w Poznaniu,
Olsztynie, Łodzi, Brzozowie, Opolu, Szczecinie Gdańsku i Bydgoszczy, IOR-1, IOR-3 w
Poznaniu oraz kursy na uprawnienia inspektora rtg w pracowniach medycznych w Poznaniu. W
kursach S-A uczestniczyło 140 osób, w kursach IOR-1 20 osób w kursie dla inspektorów rtg 31
osób.
Podjęto współpracę z Akademią Medyczną w Warszawie w zakresie prowadzenia wykładów na
szkoleniach dla lekarzy ubiegających się o specjalizację z medycyny nuklearnej. Działalność
związana z prowadzeniem kursów będzie kontynuowana.
W krajowych konferencjach w badaniach radiograficznych w Popowie brali udział
przedstawiciele Państwowej Agencji Atomistyki, a jednocześnie członkowie SIOR.
Pragniemy rozszerzyć nasza działalność o zagadnienia związane ze stosowaniem
promieniowania jonizującego w przemyśle tzn. dla inspektorów ochrony radiologicznej
zajmujących się defektoskopią rentgenowską (rtg) i izotopową.
4