Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016

Transkrypt

Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016
UCHWAŁA NR XVI/80/16
RADY GMINY WĄDROŻE WIELKIE
z dnia 24 lutego 2016 r.
w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015
r. poz. 1515) uchwala się, co następuje:
§ 1. Przyjmuje się „Strategię Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025” w brzmieniu
określonym w załączniku do niniejszej uchwały.
§ 2. Wykonanie niniejszej uchwały powierza się Wójtowi Gminy Wądroże Wielkie.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady
Dariusz Żołnierczyk
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 1
Załącznik do Uchwały Nr XVI/80/16
Rady Gminy Wądroże Wielkie
z dnia 24 lutego 2016 r.
Strategia rozwoju gminy
Wądroże Wielkie na lata
2016 - 2025
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 2
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
Spis treści
1.
Wstęp ......................................................................................................................................... 3
2.
Zgodność strategii z innymi dokumentami ................................................................................ 4
2.1 Zgodność z dokumentami unijnymi – Strategia Europa 2020................................................. 5
2.2 Krajowe dokumenty strategiczne ............................................................................................ 5
3.
Diagnoza Stanu Wyjściowego ................................................................................................... 9
3.1 Analiza uwarunkowań zewnętrznych rozwoju gminy............................................................. 9
3.2 Analiza uwarunkowań wewnętrznych rozwoju gminy ........................................................... 9
3.2.1 Ogólne informacje o gminie ........................................................................................... 10
3.2.2 Przestrzeń i środowisko .................................................................................................. 10
3.2.3 Społeczeństwo ................................................................................................................ 11
3.2.4 Gospodarka ..................................................................................................................... 12
3.2.5 Infrastruktura techniczna................................................................................................. 12
3.2.6 Rolnictwo ........................................................................................................................ 13
3.2.7 Infrastruktura społeczna .................................................................................................. 13
3.3 Analiza SWOT....................................................................................................................... 14
4.
Wizja strategicznego rozwoju gminy....................................................................................... 15
5.
Cele operacyjne oraz kierunki działań ..................................................................................... 18
6.
System wdrażania i monitoringu strategii ................................................................................ 22
7.
System ewaluacji strategii ........................................................................................................ 25
8.
Finansowanie działań strategicznych ....................................................................................... 26
Strona 2
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 3
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
1. Wstęp
Strategia rozwoju gminy wiejskiej Wądroże Wielkie jest kluczowym elementem planowania
rozwoju lokalnego. Jest to dokument, którego celem jest wskazanie wizji oraz strategicznych
kierunków rozwoju gminy. Strategia jest podstawowym instrumentem długofalowego zarządzania
gminą. Pozwala na zapewnienie ciągłości i trwałości w poczynaniach władz gminy Wądroże
Wielkie, niezależnie od zmieniających się uwarunkowań politycznych. Strategia umożliwia
również efektywne gospodarowanie własnymi zasobami, takimi jak: środowisko kulturowe i
przyrodnicze, zasoby ludzkie, infrastruktura czy też środki finansowe.
Dobrze zorganizowany proces opracowania strategii umożliwia zaangażowanie władz lokalnych
oraz mieszkańców gminy w planowanie swojej przyszłości. Uwzględnienie zgłaszanych opinii i
pomysłów pozwala na wypracowanie strategii, z którą społeczność lokalna będzie się utożsamiała,
co stanowi niezbędny warunek jej skutecznej realizacji.
Konieczność posiadania aktualnej strategii rozwoju gminy podyktowana jest nie tylko względami
praktycznymi „dobrego rządzenia”, ale również wynika z uregulowań prawnych, zawartych
między innymi w ustawie o samorządzie gminnym i ustawie o zasadach prowadzenia polityki
rozwoju, w której strategie gmin i powiatów zostały zaliczone – obok strategii rozwoju kraju,
strategii sektorowych oraz strategii wojewódzkich – do kluczowych dokumentów planistycznych,
na podstawie których powinna być prowadzona polityka rozwoju kraju. Strategia rozwoju gminy
stanowi również formalną podstawę do przygotowania i oceny wniosków o finansowanie zadań ze
źródeł zewnętrznych (krajowych i zagranicznych).
Istotną kwestią jest czas opracowania nowej Strategii. Jest to bowiem okres wejścia w życie nowej
perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2014-2020. Dzięki temu otwiera się dla nas,
samorządów i społeczeństw lokalnych, wielka szansa dla dalszego rozwoju, ale jednocześnie jest
to ogromna odpowiedzialność i wyzwanie, którego celem jest należyte wykorzystanie środków
pomocowych.
Prace nad strategią Gminy Wądroże Wielkie uwzględniały następujące zasady:
 Zasada koncentracji na zagadnieniach najistotniejszych dla przyszłości - przyjęto, że
główny cel strategiczny powinien być rozpatrywany w kontekście jego doniosłości dla
przyszłości Gminy.
 Zasada koncentracji na realnych siłach Gminy – strategia powinna zmierzać do
wszechstronnego wykorzystania unikalnych zasobów lokalnych, w szczególności
przyrodniczych, a także kapitału ludzkiego.
 Zasada koncentracji tematycznej – Strategia Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie 2016 –
2025 będzie koncentrowała się na kilku, ale najważniejszych zagadnieniach z punktu
widzenia rozwoju społeczno-gospodarczego.
Dokument powstał w wyniku prac zespołu złożonego z przedstawicieli pracowników Urzędu
Gminy, Rady Gminy Wądroże Wielkie, liderów społeczności lokalnej. Strategia została poddana
szerokiej partycypacji społecznej i stanowi istotny wkład w budowanie społeczeństwa
obywatelskiego. Założono, że zaktualizowana strategia będzie dokumentem długookresowym, a
Strona 3
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 4
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
okres jej realizacji przypadnie na lata 2016-2025. Przyjęcie takiego horyzontu czasowego jest
zgodne z zaleceniami planistycznymi oraz pozwala na dostosowanie strategii do wymogów
wynikających z obowiązującej perspektywy finansowej Unii Europejskiej 2014-2020. Z uwagi na
dość długi okres obowiązywania strategii, przyjęto, że musi to być dokument uniwersalny,
koncentrujący się na rozwiązaniu najważniejszych problemów rozwojowych gminy i jej
mieszkańców.
Znowelizowana strategia składa się z czterech zasadniczych części:
a) diagnozy uwarunkowań rozwoju społeczno-ekonomicznego rozwoju gminy,
b) analizy SWOT, w której poddano badaniu główne obszary rozwoju społecznogospodarczego gminy z uwzględnieniem uwarunkowań wewnętrznych (tj. słabych i
mocnych stron gminy) oraz zewnętrznych (tj. możliwych szans i zagrożeń rozwoju
gminy),
c) wizji strategicznej oraz głównych kierunków rozwoju gminy, uwzględniających jej
specyfikę i zewnętrzne warunki jej funkcjonowania,
d) systemu realizacyjnego strategii, w tym ram finansowych oraz wykazu projektów
kluczowych ujętych w formie załącznika jako indeks zadań.
Przy opracowaniu niniejszej strategii przyjęto model ekspercko-partycypacyjny, polegający na
możliwie szerokim udziale władz i społeczności lokalnej w pracach nad strategią, przy
jednoczesnym zaangażowaniu ekspertów zewnętrznych, odpowiadających między innymi za
zorganizowanie procesu konsultacji społecznych oraz przygotowanie końcowej wersji dokumentu.
Prace nad aktualizacją strategii trwały dwa miesiące i obejmowały następujące etapy:
a) analizę obowiązujących w gminie dokumentów o charakterze strategicznym,
b) przygotowanie diagnozy stanu wyjściowego, czyli opisu sytuacji społeczno-gospodarczej
gminy wraz z elementami analizy strategicznej,
c) konsultacje społeczne, służące między innymi weryfikacji analizy strategicznej oraz
wypracowaniu wizji rozwoju gminy,
d) identyfikację kluczowych zadań i projektów przyczyniających się do realizacji strategii,
e) przygotowanie ostatecznej wersji strategii oraz jej zatwierdzenie przez Radę Gminy.
Bazę do opracowania niniejszego dokumentu stanowiła poprzednia wersja strategii. Dokument ten
i stopień jego realizacji stanowił punkt wyjścia do dalszych prac analitycznych. Ponadto, niniejsza
wersja bazuje na innych dokumentach planistycznych, które z mocy prawa zostały opracowane
przez gminę Wądroże Wielkie. Ważnym źródłem informacji były również dane statystyczne,
uzyskane głównie z opracowań posiadanych przez gminę i Banku Danych Lokalnych.
2. Zgodność strategii z innymi dokumentami
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025 wpisuje się w szereg dokumentów
strategicznych poziomu krajowego, regionalnego i lokalnego. Zgodność założeń Strategii z
dokumentami wyższego szczebla gwarantuje, że podejmowane działania będą u porządkowane i
spójne na poziomie lokalnym i regionalnym. Nawiązanie do celów strategicznych wyższego
poziomu powoduje, że zaplanowane w strategii działania nie są przypadkowe, lecz służą
osiągnięciu celów długoterminowych będących kontynuacją jednorodnej polityki strategicznej.
Strona 4
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 5
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
Cele i działania zaproponowane w Strategii wynikają z następujących dokumentów
strategicznych.
2.1 Zgodność z dokumentami unijnymi – Strategia Europa 2020
Fundamentalne wytyczne dotyczące polityki rozwoju płyną z nadrzędnych dokumentów
europejskich, określających zasady Europejskiej Polityki Spójności. Ważna jest też sama filozofia
redystrybucji środków europejskich, która w ostatnich latach uległa przeorientowaniu z funkcji
wyrównawczej na wzmacnianie konkurencyjności obszarów silnych i lepsze wykorzystanie
istniejących potencjałów rozwojowych.
Założenia strategicznych celów Strategii Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025 są
zgodne są z założeniami Strategii Europa 2020. Celem Strategii Europa 2020 jest osiągnięcie
wzrostu gospodarczego, który będzie
a) inteligentny − dzięki bardziej efektywnym inwestycjom w edukację, badania naukowe i
innowacje;
b) zrównoważony − dzięki zdecydowanemu przesunięciu w kierunku gospodarki niskoemisyjnej i
konkurencyjnego przemysłu;
c) sprzyjający włączeniu społecznemu, ze szczególnym naciskiem na tworzenie nowych miejsc
pracy i ograniczanie ubóstwa. Postępy w realizacji Strategii Europa 2020 będą monitorowane
przez pakiet pięciu głównych celów ilościowych. Na poziomie UE są to:





wzrost stopy zatrudnienia populacji w wieku 20 - 64 lata do 75%;
wzrost nakładów na inwestycje w B+R do 3% PKB UE;
osiągnięcie celów pakietu energetyczno - klimatycznego 3x20;
ograniczenie liczby osób przedwcześnie kończących naukę szkolną do 10%
wzrost udziału osób w wieku 30-34 posiadających wyższe wykształcenie lata do co
najmniej 40%; zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem o co najmniej 20 mln.
Aby zagwarantować, że Strategia Europa 2020 przyniesie oczekiwane rezultaty, ustanowiono
solidny i skuteczny system zarządzania gospodarczego, który ułatwi koordynowanie działań
politycznych na szczeblu unijnym i krajowym. Strategia Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie jest
spójna z założeniami Strategii Europa 2020, przede wszystkim na poziomie dwóch wzajemnie ze
sobą powiązanych priorytetów:
 rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów,
bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej;
 rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie
zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną.
2.2 Krajowe dokumenty strategiczne
2.2.1 Polska 2030. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraj u Polska 2030. Trzecia fala
nowoczesności (DSRK)
Strategia Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie 2016 - 2025 wpisuje się w logikę interwencji
Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności, m.in. na
poziomie następujących wyzwań:
Strona 5
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 6
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025







sytuacja demograficzna;
wysoka aktywność zawodowa oraz adaptacyjność zasobów pracy;
odpowiedni potencjał infrastruktury;
solidarność i spójność regionalna;
poprawa spójności społecznej;
sprawne państwo;
wzrost kapitału społecznego Polski.
Tym samym wdraża nie założeń SRGL 2015 - 2020 przyczyni się do poprawy jakości życia
mieszkańców, w tym przede wszystkim dotkniętych niekorzystnymi zjawiskami ekonomiczno społecznymi.
2.2.2 Strategia Rozwoju Kraju 2020 – Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka,
sprawne państwo (SRK)
Strategia Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 – 2025 wpisuje się w logikę interwencji
Strategii Rozwoju Kraju 2020 – Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne
państwo na poziomie:
1. Obszaru strategicznego I. Sprawne i efektywne państwo – poprzez wdrażanie działań
zapewniających ład administracyjny, działań prowadzących do rozwoju kapitału
społecznego oraz zwiększenie efektywności instytucji publicznych.
2. Obszaru strategicznego II. Konkurencyjna gospodarka – poprzez rozwój kapitału
ludzkiego, zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego i środowiska oraz silniejsze
wykorzystanie technologii cyfrowych.
3. Obszaru strategicznego III. Spójność społeczna i terytorialna – poprzez zwiększenie
aktywności osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym, zmniejszenie
ubóstwa w grupach najbardziej nim zagrożonych, zapewnienie dostępu i określonych
standardów usług publicznych oraz podnoszenie jakości i dostępności usług publicznych.
2.2.3 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 - 2020: Regiony, Miasta, Obszary
Wiejskie (KSRR)
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 - 2020: regiony, miasta, obszary wiejskie stanowi
kompleksowy średniookresowy dokument strategiczny odnoszący się do prowadzenia polityki
rozwoju społeczno - gospodarczego kraju w ujęciu wojewódzkim. Celem strategicznym polityki
regionalnej, wskazanym w Strategii, jest efektywne wykorzystywanie specyficznych regionalnych
oraz terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwoju kraju – wzrostu,
zatrudnienia i spójności w horyzoncie długookresowym. Ponadto w dokumencie ustalone zostały
trzy cele, z którymi zgodne są cele strategiczne niniejszej Strategii:


Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów – spójność poprzez rozwijanie
potencjału rozwojowego obszarów wiejskich; wykorzystanie walorów środowiska
przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego; tworzenie warunków do zwiększania
inwestycji pozarolniczych; ukierunkowanie na poprawę jakości życia, budowanie
atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej.
Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów
problemowych – spójność poprzez restrukturyzację społeczną, gospodarczą i
przestrzenną, poprawianie dostępu do usług publicznych i zwiększanie ich jakości,
Strona 6
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 7
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025

zwiększanie dostępu do e-usług, przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego i
wzrost integracji społecznej.
Tworzenie warunków dla skuteczniej, efektywnej i partnerskiej realizacji działań
rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie – spójność poprzez wzmacnianie
strategicznego podejścia na wszystkich szczeblach, budowanie kapitału społecznego
przez sieci współpracy miedzy uczestnikami życia społeczno -gospodarczego.
2.2.4 Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa do 2020 roku
Strategia Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie 2016 – 2025 wpisuje się w logikę Strategii rozwoju
obszarów wiejskich, rolnictwa i rybactwa do 2020 r. na poziomie:
1. Cel 1. Wzrost jakości kapitału ludzkiego, społecznego, zatrudnienia i przedsiębiorczości na
obszarach wiejskich poprzez zaplanowanie kierunków działań skierowanych na rozwój obszarów
wiejskich, w tym promowanie innowacyjności rolnictwa, usługi doradczo -szkoleniowe dla
przedsiębiorców prowadzących działalność rolniczą czy różnicowanie w kierunku działalności
nierolniczej.
2. Cel 2. Poprawa warunków życia na obszarach wiejskich oraz poprawa ich dostępności
przestrzennej m.in. poprzez zaplanowane kierunki działań związane z inwestycjami w
infrastrukturę komunalną oraz rewitalizację obszarów wiejskich.
3. Cel 3. Bezpieczeństwo żywnościowe m.in. poprzez zaplanowane kierunki działań związane z
podniesieniem efektywności produkcji rolnej.
4. Cel 4. Wzrost produktywności i konkurencyjności sektora rolno-spożywczego m.in. poprzez
zaplanowane kierunki działań związane z tworzeniem i promowaniem grup producenckich.
5. Cel 5. Ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu na obszarach wiejskich m.in. poprzez
zaplanowane kierunki działań związane z gospodarką niskoemisyjną dla obszarów wiejskich
2.2.5 Strategia Polski Zachodniej 2020
Dokument wyznacza główne kierunki rozwoju makroregionu i stanowi punkt odniesienia dla
programowania działań rozwojowych w ramach programów operacyjnych na lata 2014 - 2020.
Inicjatywa wypracowania Strategii dla Polski Zachodniej podjęta została przez samorządy
województw dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego,
które dostrzegły potrzebę współpracy wykraczającej poza granice swoich województw.
Głównym celem Strategii jest wzrost konkurencyjności Polski Zachodniej poprzez efektywne
wykorzystanie potencjałów makroregionów. Cel główny będzie realizowany poprzez trzy cele
szczegółowe, którymi są:
 integracja przestrzenna i funkcjonalna makroregionu – cel koncentrujący się na
zewnętrznej i wewnętrznej dostępności transportowej i spójności terytorialnej;
 budowa oferty gospodarczej makroregionu – mająca na celu dążenie do dalszego
wzmocnienia siły gospodarczej makroregionu poprzez współpracę i sieciowanie przede
wszystkim we wiodących branżach przemysłowych Polski Zachodniej;
 wzmocnienie potencjału naukowo - badawczego makroregionu – cel zakładający działania
w zakresie wykorzystania i wzmocnienia zaplecza badawczo – rozwojowego i transferu
wiedzy dla budowania gospodarki opartej na wiedzy.
Strategia Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie w obrębie swych celów operacyjnych przewiduje
promocję i realizacje działań niskoemisyjnych, wspieranie efektywności energetycznej oraz
Strona 7
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 8
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
ochronę i rozwój dziedzictwa kulturalnego naturalnego, w związku z tym wpisuje się w założenia
Strategii Rozwoju Polski Zachodniej.
2.2.6 Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 (SRWD)
Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego wpisuje się w krajowy i unijny system
programowania rozwoju, który ma zapewnić spójność celów i działań rozwojowych. Na poziomie
unijnym priorytety rozwoju w okresie do roku 2020 określa Strategia Europa 2020.
2.2.7 Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 2014-2020
RPO Województwa Dolnośląskiego 2014-2020 będzie stanowił narzędzie realizacji polityki
spójności na obszarze województwa dolnośląskiego w perspektywie finansowej UE na lata 2014 2020. Założenia dokumentu są spójne i wpisują się w poszczególne osie priorytetowe RPO, tym
samym stanowią kontynuację i uszczegółowienie założeń polityki regionalnej i przyczynią się do
realizacji jej założeń na szczeblu regionalnym.
2.2.8 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich – PROW
Celem głównym PROW 2014 – 2020 jest poprawa konkurencyjności rolnictwa, zrównoważone
zarządzanie zasobami naturalnymi i działania w dziedzinie klimatu oraz zrównoważony rozwój
terytorialny obszarów wiejskich.
Program będzie realizował wszystkie sześć priorytetów wyznaczonych dla unijnej polityki
rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014 – 2020, a mianowicie:
 Ułatwianie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, leśnictwie i na obszarach wiejskich;
 Poprawa konkurencyjności wszystkich rodzajów gospodarki rolnej i zwiększenie
rentowności gospodarstw rolnych;
 Poprawa organizacji łańcucha żywnościowego i promowanie zarządzania ryzykiem w
rolnictwie.- Odtwarzanie, chronienie i wzmacnianie ekosystemów zależnych od rolnictwa i
leśnictwa.
 Wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami i przechodzenia na gospodarkę
niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu w sektorach: rolnym, spożywczym i leśnym.
 Zwiększanie włączenia społecznego, ograniczanie ubóstwa i promowanie rozwoju
gospodarczego na obszarach wiejskich.
Strona 8
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 9
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
3. Diagnoza Stanu Wyjściowego
Zaprezentowana poniżej diagnoza stanu wyjściowego obejmuje szczegółową analizę
uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych rozwoju gminy. Do czynników zewnętrznych
mogących w istotny sposób wpłynąć na rozwój gminy zaliczono postępujące procesy integracyjne
i globalizacyjne w Europie oraz takie zjawiska jak rozwój społeczeństwa informacyjnego czy
niekorzystnie kształtujące się w regionie i kraju trendy demograficzne.
Oceny czynników wewnętrznych rozwoju gminy dokonano w sześciu najważniejszych obszarach
rozwoju społeczno-gospodarczego , zwracając szczególną uwagę na powiązanie analizowanych
obszarów z przyjętym w strategii systemem monitorowania. Analiza SWOT jest podsumowaniem
przeprowadzonych badań analitycznych i stanowi podstawę do sformułowania diagnozy
strategicznej, która z kolei służy do określenia właściwej wizji i strategii rozwoju gminy
3.1 Analiza uwarunkowań zewnętrznych rozwoju gminy
Należy przypuszczać, że rozwój gminy Wądroże Wielkie, podobnie jak zdecydowanej większości
ośrodków gminnych w Polsce, będzie mocno uzależniony od szeregu czynników zewnętrznych.
Niektóre z nich będą miały pozytywny wpływ na rozwój gminy, natomiast inne mogą w sposób
istotny powodować ograniczenia jego rozwoju. W niniejszej analizie zaprezentowano krótką
charakterystykę najważniejszych pozytywnych i negatywnych zjawisk, które mogą mieć wpływ
na rozwój gminy Wądroże Wielkie. Od uświadomienia sobie znaczenia tych zjawisk zależy w
dużej mierze poprawność sformułowania diagnozy i strategicznej wizji rozwoju gminy.
Do głównych czynników zewnętrznych, mogących pozytywnie wpłynąć na rozwój
gminy, należy z pewnością zaliczyć:
 Postępujące procesy integracyjne w Unii Europejskiej, dokonujące się
w wymiarze przestrzennym, społecznym i gospodarczym. Z licznych analiz oceniających możliwy
wpływ procesów integracyjnych na rozwój całego województwa wynika, że w dłuższej
perspektywie czasu należy spodziewać się szeregu pozytywnych zjawisk związanych z
modernizacją gospodarki i infrastruktury technicznej, napływem inwestycji i nowych technologii,
rozwojem nowych form zatrudnienia, a także poprawą poziomu wykształcenia i jakości życia
mieszkańców regionu. Należy przypuszczać, że również gmina Wądroże Wielkie będzie objęta
częścią pozytywnych procesów rozwojowych zachodzących na obszarze Polski i województwa
dolnośląskiego.
 Transfer do regionu znacznych środków finansowych związanych z realizacją rzez
Polskę programów współfinansowanych z Unii Europejskiej. Od wielkości i efektywności
wykorzystania tych środków będzie między innymi w dużej mierze zależał rozwój
społeczności lokalnych, w tym również gminy Wądroże Wielkie.
3.2 Analiza uwarunkowań wewnętrznych rozwoju gminy
Analiza uwarunkowań wewnętrznych rozwoju gminy została dokonana w następujących
kategoriach, obejmujących takie zagadnienia jak: przestrzeń i środowisko, sfera społeczna i
gospodarcza, infrastruktura techniczna i społeczna. Analizę oparto na najbardziej aktualnych
danych statystycznych, starając się opisywać zachodzące trendy i zjawiska w układzie graficznym
na przestrzeni ostatnich lat. Wiele zaprezentowanych danych porównano ze średnimi wartościami
Strona 9
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 10
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
w województwie i kraju. Takie podejście pozwala na ukazanie pozycji konkurencyjnej jednostki i
jest przydatne w procesie monitorowania rozwoju gminy
w kolejnych latach.
3.2.1 Ogólne informacje o gminie
Gmina Wądroże Wielkie położona jest na pograniczu dwóch makroregionów Polski PołudniowoZachodniej: Niziny Śląsko-Łużyckiej oraz Makroregionu Przedgórza Sudeckiego. Pod względem
administracyjnym gmina położona jest w środkowej części województwa dolnośląskiego i
wschodniej części powiatu jaworskiego. Sąsiaduje z gminą Ruja, Środa Śląska, Malczyce, Udanin,
Mściwojów i Legnickie Pole. Gmina Wądroże Wielkie zajmuje powierzchnię 89,15 km2. W jej
skład wchodzi 18 sołectw. Ogólna liczba mieszkańców gminy wg stanu na koniec 2015 r.
wynosiła 4 104 osób, co stanowiło ok. 7,8% mieszkańców powiatu jaworskiego. Średni wskaźniki
gęstości zaludnienia gminy wynosi 46,3 os./km2.
3.2.2 Przestrzeń i środowisko
 Środowisko naturalne
Gmina Wądroże Wielkie posiada charakter rolniczy. Użytki rolne gminy stanowią ok. 90 % jej
powierzchni. Wśród użytków rolnych największy udział mają grunty orne, wśród których
dominują gleby dobre i gleby średnie. Gleby bardzo dobre stanowią kilka procent. Pozostałą część
gruntów ornych stanowią gleby słabe. Lasy na terenie gminy zajmują niewielką powierzchnię.
Wskaźnik zalesienia gminy wynosi ok. 3,7 %. Kompleksy leśne na terenie gminy znajdują się w
jej centralnej części, a pozostałe mniejsze obszary leśne występują w południowo-wschodniej
części gminy. Na terenie gminy stwierdzono występowanie chronionych gatunków fauny i flory.
Do prawnej ochrony w postaci pomników przyrody wytypowano kilkadziesiąt obiektów oraz
kilkanaście w formie użytków ekologicznych.
Gmina Wądroże Wielkie położona jest w dorzeczu dwóch rzek: Wierzbiaka – dopływu Kaczawy i
Cichej Wody - dopływu Odry. Cieki powierzchniowe zasilane są wodami spływającymi z
gruntów rolnych. Wg badań WIOŚ jakość wód tych rzek w ostatnich latach odpowiadała klasie IV
(wody niezadawalającej jakości) lub klasie V (wody złej jakości). Główne zanieczyszczenia rzek
stanowią substancje biogenne, zawiesina i zły stan sanitarny. Wody podziemne gminy
wykorzystują poziom czwartorzędowy i trzeciorzędowy. Wody podziemne odpowiadają klasie III
- wody zadawalającej jakości i IV klasie czystości - wody niezadawalającej jakości.
 Środowisko kulturowe
Teren Gminy Wądroże Wielkie posiada bardzo bogatą historię. Ośrodek kultury łużyckiej - jako
jeden z najstarszych na Dolnym Śląsku odkryto w Mierczycach. Na terenie obecnej wsi
znajdowała się w okresie halsztackim Osada Obronna. W średniowieczu na jej miejsce powstało
grodziszcze. Relikty tych osad są dzisiaj niedostępne. Rejon Wądroża Wielkiego znany jest jako
miejsce intensywnej eksploatacji złota w średniowieczu, zwłaszcza w XIV w. Źródła historyczne
podają, że w 1343r. pracowało tu 15 tys. górników, a roczne wydobycie dochodziło do 150 kg.
Eksploatacje przerwano po około 30 latach (w 1370r.) w wyniku zalewania szybów przez wody
gruntowe.
Wśród zachowanych do dziś zabytków dominują głównie obiekty kultury sakralnej. Do
najstarszych należy Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej (pierwotnie pw. Św. Piotra i Pawła datowany już w 1283 r.) w Wądrożu Wielkim. Romański portal w południowej ścianie nawy stał
Strona 10
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 11
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
się wzorem dla herbu Gminy Wądroże Wielkie. Srebrne wnętrze portalu w polu tarczy herbu dla
godła. Wizerunek orła świadczy o tym, że tereny Gminy Wądroże Wielkie należały do Księstwa
średzko - jaworskiego. Barwa pola pod godło (srebro), barwa orła (czerwono - czarne z
dzieleniem w „słup” pionowo) dotyczy czasów Bolka II świdnicko - jaworskiego, zwanego
„Małym”. Złoty kłos na czerwonym kobiercu na stopniach portalu to podkreślenie rolniczej
tradycji i dzisiejszej specjalności gminy. Jako trzymacza do herbu wykorzystano jednorożca (z
herbu Nimptsch) znajdującego się na pięknie wykonanej płycie epitafijnej w kościele w
Kosiskach.
3.2.3 Społeczeństwo
Liczba ludności w gminie Wądroże Wielkie –
stan na dzień 31.12.2015 - 4104
Bielany
87
Biernatki
139
Budziszów Mały
161
Budziszów Wielki
617
Gądków
157
Granowice
269
Jenków
154
Kępy
134
Kosiska
141
Mierczyce
656
Pawłowice Wielkie
154
Postolice
180
Rąbienice
41
Skała
161
Sobolew
93
Wądroże Małe
212
Wądroże Wielkie
674
Wierzchowice
74
Wiek
0-2
3-5
6-12
13-18
19-65
>66
ogółem
Statystyka mieszkańców według wieku i płci
Kobiet
Mężczyzn
43
45
70
76
160
156
158
132
1321
1376
341
226
2093
2011
Ogółem
88
146
316
290
2697
567
4104
Strona 11
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 12
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
3.2.4 Gospodarka
Korzystna lokalizacja gminy względem szlaków komunikacyjnych sprzyjają rozwojowi różnych
form działalności gospodarczej. Spośród podmiotów działalności gospodarczej największą grupę
stanowią zajmujące się rzemiosłem oraz handlem i usługami. Na terenie gminy występują jedynie
zakłady przemysłowe branży rolno-spożywczej: piekarnia w Wądrożu Wielkim, młyn w
Mierczycach oraz ferma drobiu w Gądkowie i Bielanach. Ponadto działa ponad 160 podmiotów
gospodarczych w branży: usługi, handel, budownictwo i kamieniarstwo.
Dla rozwoju funkcji przemysłowo-składowej wyznaczono tereny zlokalizowane w takich
obrębach wiejskich jak: Wądroże Wielkie, Wądroże Małe, Postolice, Budziszów Wielki, Bielany,
Gądków i Jenków. Dla terenów tych opracowany jest Miejscowy Plan Zagospodarowania
Przestrzennego.
3.2.5 Infrastruktura techniczna
 Układ komunikacyjny
Przez połnocno-wschodnią część gminy przebiega autostrada A4. Ponadto na
terenie gminy znajdują się dwie drogi wojewódzkie. Pozostałą sieć dróg stanowią drogi
powiatowe i gminne, które są podstawą systemu komunikacyjnego gminy.
 Gospodarka wodno-ściekowa
Gmina jest zwodociągowania w 100%. Korzysta z wodociągu miejskiego m. Legnicy i z systemu
wodociągowego gminy Mściwojów, z którego zaopatrywana jest jedna wieś. Skanalizowanych
jest 6 z 18 miejscowości. Kanalizację posiadają miejscowości: Mierczyce, Skała, Wądroże
Wielkie i Wądroże Małe, Wierzchowice, Granowice. Ścieki sanitarne kierowane są do gminnej
mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków w Mierczycach. Na terenie gminy znajduje się
także lokalna oczyszczalnia ścieków w Budziszowie Wielkim, do której podłączone jest osiedle
mieszkaniowe i gimnazjum
 Gospodarka komunalna
Gospodarka odpadami w Gminie realizowana jest na podstawie znowelizowanej ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. 2013 poz. 1399).
W gminie obowiązuje system selektywnej zbiórki odpadów wg. którego odpady zmieszane
zbierane są u źródła, natomiast odpady ze szkła, tworzyw sztucznych i papieru zbierane są w
wyznaczonych, ogólnie dostępnych punktach (tzw. gniazdach ) do odpowiednio oznaczonych
pojemników. Odbiór odpadów od właścicieli posesji i z gniazd na terenie Gminy realizowany jest
przez specjalistyczną firmę transportową, wybraną zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień
publicznych. Odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektroniczny, opony i gruz budowany
przyjmowane są w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Odbierane odpady
kierowane są do Regionalnej Instalacji Przetwarzana Odpadów Komunalnych w Lubawce.
Funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami Komunalnymi na terenie Gminy Wądroże
Wielkie finansowane jest z opłat wnoszonych przez właścicieli nieruchomości ,na których
powstają odpady, w oparciu o złożone przez nich deklaracje. Nadzór nad realizacją systemu
sprawuje Urząd Gminy Wądroże Wielkie.
Strona 12
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 13
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
3.2.6 Rolnictwo
Gmina Wądroże Wielkie posiada charakter rolniczy. Użytki rolne gminy stanowią ok. 90 % jej
powierzchni. Wśród użytków rolnych największy udział mają grunty orne, wśród których
dominują gleby dobre i gleby średnie. Gleby bardzo dobre stanowią kilka procent. Pozostałą część
gruntów ornych stanowią gleby słabe. Lasy na terenie gminy zajmują niewielką powierzchnię.
Wskaźnik zalesienia gminy wynosi ok. 3,7 %. Kompleksy leśne na terenie gminy znajdują się w
jej centralnej części, a pozostałe mniejsze obszary leśne występują w południowo-wschodniej
części gminy.
3.2.7 Infrastruktura społeczna
Infrastruktura społeczna jest to zespół instytucji i obiektów publicznych zaspokajających potrzeby
socjalne, oświatowe i kulturalne ludności. Do infrastruktury społecznej zaliczamy infrastrukturę z
zakresu oświaty i wychowania, kultury, ochrony zdrowia i opieki społecznej, wypoczynku i
kultury fizycznej oraz bezpieczeństwa. Od stanu infrastruktury społecznej zależy jakość życia
mieszkańców i ich szanse rozwoju.
 Infrastruktura edukacyjna
Na terenie gminy działają trzy jednostki oświatowe: Gimnazjum w Budziszowie Wielkim, Szkoły
Podstawowej w Wądrożu Wielkim i Gminnego Przedszkola. Tak zorganizowana sieć szkół w
chwili obecnej jest racjonalna ze względu na niskie koszty utrzymania i dowozu dzieci.
 Infrastruktura sportowa
Baza sportowa gminy to: boiska sportowe w Granowicach i Budziszowie Wielkim, hala sportowa
w Budziszowie Wielkim oraz boisko wielofunkcyjne – ORLIK w Wądrożu Wielkim. W gminie
Wądroże Wielkie prężnie działają zespoły sportowe, których zadaniem jest krzewienie zajęć
sportowo-rekreacyjnych wśród mieszkańców wsi poprze organizowanie różnego rodzaju imprez
sportowych.
 Infrastruktura kultury
Działalność kulturalno-oświatowa w gminie prowadzona jest przez Gminna Bibliotekę Publiczną
w Wądrożu Wielkim oraz jej filię w Budziszowie Wielkim oraz szkoły w różnych formach pracy
z dziećmi i młodzieżą, do których między innymi można zaliczyć: konkursy czytelnicze,
recytatorskie zajęcia plastyczne, zajęcia z czytelnikiem dziecięcym, turnieje wiedzy, festiwale
piosenki. Każdego roku przeprowadzane są różnego rodzaju formy pracy z dziećmi między
innymi (spotkania autorskie, konkursy, zajęcia plastyczne, dyskusje nad wybraną książką).
 Infrastruktura ochrony zdrowia i opieki społecznej
Na terenie gminy działa Gminny Ośrodek Zdrowia w Wądrożu Wielkim i filia w Budziszowie
Wielkim. Na obszarze gminy działają także, Gminny Punkt Konsultacyjny dla Uzależnionych i
Współuzależnionych oraz Ofiar Przemocy w Rodzinie i Gminna Komisja ds. Profilaktyki i
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Wądrożu Wielkim, która prowadzi terapie
indywidualne i rodzinne w zakresie wszelkich uzależnień oraz profilaktykę. Działają także
świetlice środowiskowe, których celem jest organizowanie opieki i pomocy dzieciom z różnych
środowisk szczególnie z rodzin dysfunkcyjnych oraz zapewnienie im poczucia bezpieczeństwa i
akceptacji.
Strona 13
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 14
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
 Organizacje pozarządowe
Na terenie gminy Wądroże Wielkie działają licznie aktywnie organizacje pozarządowe.
a także trzy OSP.
3.3 Analiza SWOT
Analiza SWOT jest podsumowaniem mocnych i słabych stron gminy wynikających z
uwarunkowań wewnętrznych oraz szans i zagrożeń zdeterminowanych w dużej mierze przez
czynniki zewnętrzne. Uwarunkowania wewnętrzne rozwoju gminy Wądroże Wielkie wynikają z
obecnej sytuacji w sferze zaspokojenia potrzeb społecznych, gospodarki lokalnej, ochrony
środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego, wyposażenia w infrastrukturę techniczną,
finansową, współpracy gminy z innymi jednostkami samorządu terytorialnego w kraju i za
granicą. Uwarunkowania te analizowano w kategoriach silnych i słabych stron. Analiza potencjału
i barier rozwojowych gminy obejmuje również uwarunkowania zewnętrzne określające
potencjalne szanse i zagrożenia w rozwoju.
Mocna strony
- położenie w sąsiedztwie granicy polsko niemieckiej
- położenie w geograficznym centrum
Europy,
- położenie na trasie przebiegu autostrady A4
- krajowego i międzynarodowego szlaku
komunikacyjnego,
- położenie w sąsiedztwie miast Legnica,
Jawor, Strzegom – ważnych ośrodków
gospodarczych, osadniczych i kulturalnych,
- zwodociągowanie gminy
- wysokiej jakości gleby
- zasoby kruszyw mineralnych –piasków i
łupków,
- wysoka dostępność gruntów, które mogą
zostać przeznaczone pod działalność
gospodarczą
- tereny inwestycyjne przeznaczone pod
utworzenie strefy ekonomicznej
- aktywni mieszkańcy
Szanse
- efektywne wykorzystanie możliwości
sfinansowania wybranych zadań
inwestycyjnych ze źródeł zewnętrznych,
- rozwój turystyki i rekreacji oraz stworzenie
niezbędnej bazy
- uzbrojenie i rozwój terenów
inwestycyjnych
- opracowanie oferty inwestycyjnej dla
Słabe strony
- słaby stan techniczny dróg
- niewystarczająca ilość ścieżek i chodników
- brak uzbrojonych terenów przemysłowych
umożliwiających rozwój gminy
- słaby poziom rozwoju infrastruktury
turystycznej
- niezadawalający stan bazy sportowej
- niezadawalający poziom wyposażenia
placówek oświatowych
- niski procent skanalizowania gminy
mała liczba przedsiębiorstw na terenie
gminy,
wysokie bezrobocie
- brak bazy hotelarsko gastronomicznej
Zagrożenia
- odpływ wykształconych młodych ludzi za
granicę
- starzenie się społeczeństwa i jego
marginalizacja
- nierówny start edukacyjny dzieci i
młodzieży
- rosnące zagrożenie bezrobociem
- słaba świadomość ekologiczna
Strona 14
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 15
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
potencjalnych inwestorów
mieszkańców gminy
- rozwój społeczeństwa informacyjnego
- niskie dochody własne gminy
(dostęp mieszkańców do informacji, wiedzy i
zatrudnienia)
- podnoszenie kwalifikacji mieszkańców
gminy
- integracja społeczności lokalnej
- rozwój ekonomii społecznej i sektora
Pozarządowego
- rozwój infrastruktury technicznej w
zakresie poprawy jakości dróg, zwiększenia
sieci kanalizacyjnej,
- rozwój odnawialnych źródeł energii na
terenie gminy
4. Wizja strategicznego rozwoju gminy
Punktem wyjścia dla sformułowania Strategii Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie 2016- 2025, jak
w przypadku innych strategii, są generalne założenia rozwojowe. Gwarantują one
usystematyzowanie, jak również podporządkowanie całego procesu rozwoju, głównej i nadrzędnej
idei, przez co możliwa jest spójność Strategii. Wizja i cel nadrzędny określają główny kierunek,
co przekłada się na kryterium doboru poszczególnych zadań, przedsięwzięć i rozwojowych
projektów. Założenia Strategii Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie powinny sięgać jak najdalej w
przyszłość, bowiem w długiej perspektywie oddziaływanie bieżących barier rozwojowych jest
bardzo ograniczone, a dodatkowo przekłada się na inspirację wszystkich prekursorskich działań,
które przyczynią się do rozwoju danej jednostki terytorialnej. Tym samym możliwe jest
odkrywanie szans, których wykorzystanie jest nierealne w perspektywie bieżącej czy
krótkoterminowej. W związku z tym, podstawowym założeniem rozwojowym Gminy Wądroże
Wielkie jest wizja, która musi odpowiadać życzeniom, aspiracjom i potrzebom całej lokalnej
społeczności Wszystkie te aspekty opierają się na planowaniu, które polega na decydowaniu o
podjęciu różnych działań mających w przyszłości wywołać inne, bardziej pożądane skutki. Ta
istota ma wyraz właśnie w formie owej Strategii. Warto również pamiętać, że bardzo trudno jest
dokładnie przewidzieć przyszłość gminy. Oprócz uwzględnienia często pewnego
wyidealizowanego obrazu, samo planowanie powinno opierać się na świadomym ustaleniu
przyszłych celów, tak aby działania nie były tylko i wyłącznie przypadkowe.
Wizja rozwoju powinna odpowiedzieć na pytanie, jak będzie wyglądała sytuacja społecznogospodarcza gminy po upływie danego okresu czasu i skutek przeprowadzenia działań
strategicznych. Rozwój gminy Wądroże Wielkie jest złożonym procesem i zależy od bardzo wielu
czynników. Dlatego projektując wizję rozwoju gminy Wądroże Wielkie, zwrócono uwagę na
następujące czynniki:
 uwarunkowania zewnętrzne, czyli czynniki niezależne od działań podejmowanych na
szczeblu gminy; w analizie SWOT zdefiniowane zostały jako potencjalne szanse i
zagrożenia,
 uwarunkowania wewnętrzne, czyli potencjały i problemy określone w analizie SWOT jako
mocne i słabe strony gminy,
Strona 15
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 16
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
 aktualne dokumenty strategiczne na poziomie gminnym, powiatowym, regionalnym i
krajowym,
 kompetencje samorządu gminnego oraz jego możliwości finansowe,
 instrumenty i programy finansowe, dostępne dla gminy w ramach środków unijnych oraz
budżetu państwa,
 wnioski z konsultacji społecznych.
Gmina, ze względu na swoje położenie, ma duże szanse na wykreowanie impulsów rozwojowych,
związanych z obsługą turystów, dalszym rozwojem przedsiębiorczości, a także rozwijaniem
funkcji edukacyjnych. Wykorzystanie tych wewnętrznych potencjałów, przy pomocy środków
własnych oraz zewnętrznych przyczyni się do przyśpieszenia procesów modernizacyjnych
lokalnej gospodarki i poprawy poziomu życia mieszkańców.
Przyjęta logika działań strategicznych
Istotą planowania strategicznego gminy Wądroże Wielkie jest podniesienie standardu życia
mieszkańców przy zachowaniu walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz
podniesienie rangi gminy w zakresie usług turystycznych w oparciu o położenie przyrodniczogeograficzne. Gmina Wądroże Wielkie posiada wewnętrzne potencjały (mocne strony), które
należy wykorzystać w dalszej perspektywie czasowej. Strategiczne kierunki rozwoju gminy
Wądroże Wielkie obejmują przede wszystkim:
 rozwój i modernizację infrastruktury technicznej, społecznej i usługowej, szczególnie w
zakresie odprowadzania ścieków, wodociągów i dróg oraz zabezpieczenie usług dla osób
korzystających z rekreacji i turystyki,
 rozwój turystyki lokalnej (ścieżki rowerowe i piesze, trasy wycieczkowe, turystyka
kwalifikowana, szlaki historyczne, rozwój infrastruktury noclegowej i żywieniowej,
rozwój obiektów sportowo-rekreacyjnych, działania związane z promocją gminy),
 zaktywizowanie społeczności lokalnej poprzez stworzenie partnerstw lokalnych do
różnych inicjatyw gminnych i ponadlokalnych,
 promocję Wądroża Wielkiego jako miejsca atrakcyjnego dla mieszkańców i turystów.
Na obszarze gminy należy w najbliższym czasie podjąć wiele działań umożliwiających efektywne
wykorzystanie wyżej wymienionych potencjałów rozwojowych. Wiąże się to z przezwyciężaniem
słabych stron, których istnienie uniemożliwia przyśpieszenie procesów rozwojowych.
Zatem proponowane obszary strategiczne i kierunki działań skupiać się powinny przede
wszystkim na ograniczaniu barier hamujących wykorzystanie mocnych stron. Należy oczekiwać,
iż zmiany, jakie zajdą w wyniku realizacji szeregu działań nakierowanych na rozwój gospodarki i
zasobów ludzkich przyczynią się w dłuższej perspektywie czasu do poprawy jakości życia
mieszkańców, co jest celem nadrzędnym niniejszej strategii.
Pożądany stan rozwoju gminy
Strategia wskazuje główne obszary, których wsparcie jest konieczne do rozwoju procesów
gospodarczych i społecznych wywołujących pozytywne skutki. Obszary te wynikają z
uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych gminy, a układ proponowanych do realizacji
kierunków działań respektuje zasadę zrównoważonego rozwoju. Zakłada się, że w wyniku
Strona 16
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 17
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
realizacji założeń strategii w przyszłości gmina Wądroże Wielkie będzie gminą zrównoważonego
rozwoju, tj.: gminą atrakcyjną i miejscem przyjaznym dla mieszkańców i turystów.
Wizja rozwoju gminy:
Gmina Wądroże Wielkie – gmina przyjazna dla mieszkańców,
otwarta na rozwój i współpracę oraz zapewniająca atrakcyjne
warunki życia
Misja oraz cele strategii
W strategii wyróżnia się następującą hierarchię celów:
 misja strategii stanowi cel nadrzędny, do którego dąży gmina projektując
działania rozwojowe,
 cele strategiczne, wskazujące najważniejsze obszary, których wsparcie jest
konieczne dla przyśpieszenia rozwoju gminy,
 cele operacyjne, które uszczegółowiają cele strategiczne i zawierają propozycje
kierunków działań, koniecznych dla osiągnięcia poszczególnych celów operacyjnych.
Konsekwentne dążenie do osiągania celów strategicznych i operacyjnych będzie przybliżało
gminę Wądroże Wielkie do wyznaczonej misji.
Misja Strategii
Misja rozwoju gminy wskazuje na cel nadrzędny, do jakiego należy dążyć realizując poszczególne
elementy strategii. Zwykle misja formułowana jest w sposób ogólny i adresowana jest do ogółu
osób zamieszkujących daną gminę.
Misją rozwoju gminy Wądroże Wielkie jest podnoszenie poziomu życia mieszkańców oraz
wspieranie zrównoważonego rozwoju w oparciu o posiadane zasoby przyrodniczokrajobrazowe, społeczne i kulturowe
Cele strategiczne:
Wypełnianie misji będzie możliwe poprzez skupienie się na ograniczonej liczbie priorytetowych
obszarów (celów strategicznych). Biorąc pod uwagę położenie i potencjały, a także główne
bariery rozwojowe gminy Wądroże Wielkie, wybrano trzy cele strategiczne.
Cel strategiczny 1.: Poprawa warunków życia poprzez rozwój podstawowej infrastruktury
technicznej i społecznej
Warunkiem zapewnienia wysokiej jakości życia mieszkańców jest przede wszystkim zwiększanie
dochodów gospodarstw domowych. Jednak jakość życia zależy również od dostępności do
podstawowej infrastruktury. Szczególną uwagę należy zwrócić na poprawę jakości dróg oraz
kwestie dalszego sukcesywnego rozwoju infrastruktury technicznej. Rozwój infrastruktury
technicznej warunkuje poziom jakości życia mieszkańców oraz stanowi podstawę do rozwoju
usług.
Strona 17
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 18
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
Cel strategiczny 2.: Rozwój oświaty, kultury i turystyki jako elementów zrównoważonego
rozwoju gminy
Na postęp ekonomiczny coraz większy wpływ ma jakość zasobów ludzkich. Wykształcone,
świadome społeczeństwo jest bardziej otwarte na zmiany. Konieczny jest ciągły wysiłek na rzecz
umożliwiania mieszkańcom uczestnictwa w różnych formach kształcenia, w życiu kulturalnym i
społecznym. Niezwykle ważne jest budowanie relacji współpracy i współtworzenia rzeczywistości
społecznej i ekonomicznej. Istotne jest również jest zachowanie tożsamości kulturowej,
przywiązania do gminy, jego tradycji i osiągnięć. Dodatkowo potencjał rozwojowy gminy
powinien być wzmacniany o posiadane zasoby przy wykorzystaniu aktywności mieszkańców.
Podstawowym atutem gminy i jej mieszkańców jest
rozwijanie funkcji turystycznych i rekreacyjnych, które będą stanowić w przyszłości dodatkowe
źródło dochodów.
Cel strategiczny 3.: Podnoszenie jakości kapitału ludzkiego i wspieranie rozwoju
Przedsiębiorczości
W budowaniu kapitału społecznego bardzo duże znaczenie odgrywa samorząd terytorialny, który
poprzez swoją otwartą postawę (przejrzystość procedur, właściwe gospodarowanie budżetem,
konsultacje z partnerami społecznymi) buduje zaufanie do władzy i stanowi katalizator zmian
gospodarczych i społecznych w gminie. Pozycja konkurencyjna gminy w dużej mierze zależy od
bazy ekonomicznej – stopnia i dynamiki jej rozwoju. Podstawę bazy ekonomicznej stanowią
przedsiębiorstwa działające na terenie gminy. To one generują miejsca pracy, to od poziomu płac,
jakie oferują, zależy chłonność rynku wewnętrznego. Rozwinięte przedsiębiorstwa,
charakteryzujące się wysokimi zyskami, stanowią jednocześnie źródło zwiększonych dochodów
dla samorządu (podatek CIT, od nieruchomości, itp.). Samorząd gminny nie może ingerować w
sferę komercyjną, jednak dostrzegając wagę i wpływ rozwoju sektora przedsiębiorstw na rozwój
całej gminy powinien
dążyć do tworzenia jak najlepszych warunków funkcjonowania firm. Oprócz stosowania
instrumentów fiskalnych przejawia się to dbałością o przygotowanie infrastruktury sprzyjającej i
zachęcającej do lokowania inwestycji (obniżenie kosztów „wejścia na rynek” inwestora). Rozwój
przedsiębiorczości zależy od aktywności mieszkańców, dostępu do kapitału a także ilości
działających organizacji, instytucji wsparcia przedsiębiorczości i jakości oferowanych przez nie
usług.
5. Cele operacyjne oraz kierunki działań
W ramach każdego z obszarów (celów) strategicznych zaproponowano zestaw wynikających z
nich celów operacyjnych. Wskazane kierunki działań stanowić będą podstawę do opracowania i
realizacji konkretnych projektów. Odpowiedzialność za realizację części tych zadań będzie
spoczywała na samorządzie (zadania własne samorządu gminnego, które zostaną ujęte w
Wieloletniej Prognozie Finansowej). Część kierunków i zadań stanowi swoisty „kierunkowskaz”
dla innych podmiotów funkcjonujących na obszarze gminy. W tym przypadku rolą Urzędu Gminy
będzie udzielanie głównie wsparcia informacyjnego i merytorycznego.
Cele operacyjne nie mają układu hierarchicznego i będą realizowane równocześnie, w zależności
od dostępnych źródeł finansowania oraz zaangażowania się poszczególnych instytucji i
podmiotów we wdrażanie strategii. Realizacja działań w ramach poprawy sfery gospodarczej
Strona 18
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 19
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
wymaga bowiem jednoczesnego przygotowania ludzi w sferze edukacyjnej, kulturalnej i
społecznej.
CEL STRATEGICZNY 1: POPRAWA WARUNKÓW ŻYCIA POPRZEZ ROZWÓJ
PODSTAWOWEJ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ I SPOŁECZNEJ
1.1. Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej
Słabo rozwinięta infrastruktura techniczna i społeczna wpływa na obniżenie atrakcyjności danego
obszaru zarówno pod względem gospodarczym jak i społecznym. Niska dostępność do ułatwień
cywilizacyjnych ma również negatywny wpływ na jakość życia mieszkańców. Układ
komunikacyjny gminy oraz powiązania z otaczającym obszarem oraz innymi ośrodkami w dużym
stopniu determinują rozwój danej gminy. Stan dróg gminnych (ich parametry techniczne), a także
jakość nawierzchni, stanowią znaczącą barierę dla przyciągania nowych i funkcjonowania
działających inwestorów oraz są dużym utrudnieniem dla mieszkańców.
Główne kierunki działań:
 poprawa stanu technicznego dróg, chodników oraz modernizacja oświetlenia;
 rozbudowa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej;
 podniesienie stanu technicznego placówek oświatowych i obiektów użyteczności
publicznej;
 inwestycje w infrastrukturę bazy rekreacyjno-turystycznej wykorzystującej potencjał
przyrodniczy i kulturowy gminy.
1.2. Racjonalne gospodarowanie przestrzenią
Na obszarze gminy znajdują się znaczne rezerwy terenów, które obecnie są użytkowane rolniczo.
Ich zagospodarowanie powinno być prowadzone w sposób planowy, z uwzględnieniem
uwarunkowań przyrodniczych. Gospodarując przestrzenią należy w pierwszej kolejności
zagospodarować te tereny, gdzie już istnieje aktywność gospodarcza oraz są możliwości do
wyznaczenia terenów inwestycyjnych
Główne kierunki działań:
 przystosowanie obiektów i zagospodarowanie przestrzeni gminnej z myślą o poprawie ich
dostępności dla turystów (wyznaczanie szlaków turystycznych, restauracja/renowacja
materialnych obiektów dziedzictwa kulturowego leżących na terenie gminy, ścieżki
rowerowe);
 ochrona, odnowa i zagospodarowanie obszarów stanowiących miejsca wypoczynku i
rekreacji;
 racjonalne zagospodarowanie terenów wyznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe (z
uwzględnieniem niezbędnej infrastruktury technicznej, społecznej, zagospodarowania
otoczenia budynków mieszkalnych, itp.).
CEL STRATEGICZNY 2: ROZWÓJ OŚWIATY, KULTURY I TURYSTYKI JAKO
ELEMENTÓW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY WĄDROŻE WIELKIE
2.1 Rozwijanie sfery oświaty i kultury oraz zwiększanie świadomości
społecznej mieszkańców gminy
O rozwoju gminy w coraz w większym stopniu decydują również takie czynniki jak kultura i
kapitał społeczny. Kultura pozwala na kształtowanie postaw i zachowań ludzkich. Jest
nieodłącznym elementem procesu kształcenia ludzi. Lokalne tradycje kulturowe i instytucje je
promujące stanowią ponadto ważny zasób rozwoju sektora usług turystycznych. Z kolei kapitał
Strona 19
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 20
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
społeczny to przede wszystkim więzi międzyludzkie, stopień zaufania między nimi, a także
umiejętność i chęć współdziałania. Wysoki poziom kultury i kapitału społecznego wpływa na
jakość rządzenia w gminie, wyzwala wśród ludzi kreatywność, a także przyczynia się do
ograniczenia patologii i wykluczenia społecznego.
Główne kierunki działań
 rozwój placówek oświatowych;
 aktywne wspieranie partnerstw i inicjatyw oddolnych na rzecz rozwoju gminy (formalnych
i nieformalnych);
 prowadzenie efektywnej polityki społecznej prowadzącej do integracji i aktywizacji osób
zagrożonych wykluczeniem (w tym wsparcie dla osób bezrobotnych i instytucji rynku
pracy);
 zwiększanie świadomości mieszkańców wokół najważniejszych problemów rozwoju
gminy.
2.2 Podnoszenie potencjału turystycznego gminy Wądroże Wielkie
Gmina Wądroże Wielkie posiada potencjał przyrodniczo-krajobrazowy do rozwoju turystyki.
Głównym problemem jest brak kompleksowej oferty turystycznej i słaba efektywność
podejmowanych działań promocyjnych i turystycznych. Przekłada się to na następujące problemy
pośrednie: słaby poziom infrastruktury turystycznej, brak jednolitej wizualizacji, brak produktów
turystycznych oraz słaby poziom wiedzy mieszkańców na temat możliwości wykorzystania
walorów turystycznych jako elementu pozyskiwania dodatkowych źródeł dochodu.
Główne kierunki działań
 stworzenie kompleksowej oferty turystycznej na bazie istniejących walorów przyrodniczokrajobrazowych
 rozbudowa istniejącej i utworzenie nowych obiektów infrastruktury turystycznej i
rekreacyjnej dla turystów (szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych, oznakowania,
odnowa obiektów zabytkowych, itd.) w oparciu o materialne obiekty dziedzictwa
kulturowego i obszary przyrodnicze (w tym współpraca z sąsiednimi gminami w
tworzeniu pełnego produktu turystycznego)
 podnoszenie kwalifikacji mieszkańców z zakresu agroturystyki i obsługi turystów
 prowadzenie działań promujących gminę Wądroże Wielkie jako miejsca przyjaznego dla
turystów
 zwiększanie świadomości mieszkańców z możliwości rozwoju turystyki i agroturystyki
jako dodatkowego źródła dochodu
CEL STRATEGICZNY 3: PODNOSZENIE JAKOŚCI
WSPIERANIE ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
KAPITAŁU
LUDZKIEGO
I
3.1. Poprawa poziomu wykształcenia mieszkańców
W planowaniu działań na rzecz podniesienia poziomu edukacji należy obok zagadnień
infrastrukturalnych zwrócić szczególną uwagę na jakość kształcenia. Obok form szkolnych należy
wspierać kształcenie przed i pozaszkolne, a także dbać o uzupełnianie kwalifikacji i wiedzy w
systemie kształcenia ustawicznego. Do rozwijania różnego typu działalności powinna być
wykorzystywana przede wszystkim istniejąca infrastruktura oświaty oraz infrastruktura
edukacyjna zasobów biblioteki publicznej. Obok infrastruktury edukacyjnej należy dążyć do
uzupełniania infrastruktury sportowej, zwiększając w ten sposób możliwości rozwoju ruchowego
dzieci i młodzieży.
Strona 20
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 21
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
Główne kierunki działań
 dostosowanie infrastruktury edukacyjnej i sportowej do zmieniających się standardów i
potrzeb (modernizacja budynków, doposażenie i dostosowanie do standardów istniejącej
bazy sportowej, powstawanie nowych obiektów sportowo-rekreacyjnych, itd.);
 podnoszenie jakości kształcenia w szkołach (doskonalenie kadr nauczycielskich,
doposażenie szkół w niezbędny sprzęt i pomoce dydaktyczne, wymiana młodzieży i
współpraca międzynarodowa szkół, organizowanie zajęć pozalekcyjnych których celem
jest podnoszenie kompetencji kluczowych i cywilizacyjnych, podnoszenie dostępu do
infrastruktury teleinformatycznej i przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu,
dostosowanie kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy itd.);
 wspieranie edukacji przedszkolnej (rozwój alternatywnych form edukacji przedszkolnej z
wykorzystaniem istniejącej bazy oświatowej i kulturalnej, promocja edukacji
przedszkolnej wśród mieszkańców, itd.);
 promocja różnych form edukacji pozaszkolnej (kształcenie ustawiczne osób starszych,
organizowanie szkoleń przekwalifikowujących, edukacja na odległość, itd.);
 kontynuacja działań edukacyjnych i promocyjnych mieszkańców w zakresie ochrony
środowiska.
3.2 Wspieranie działań sprzyjających inwestycjom przedsiębiorstw
Przyciągnięcie inwestycji zewnętrznych to jeden z ważnych elementów zwiększania potencjału
kapitałowego gminy. Nowe inwestycje to nowe miejsca pracy, które pozwolą na podniesienie
dochodów ludności. Przyciągnięcie inwestorów zależy od istnienia odpowiednich terenów
inwestycyjnych, spełniających oczekiwania inwestorów. Równolegle należy zapewnić
odpowiednią informację i promocję możliwości inwestowania na terenie gminy.
Główne kierunki działań:
 przygotowanie terenów inwestycyjnych pod działalność gospodarczą;
 uzupełnienie brakujących elementów infrastruktury technicznej w już funkcjonujących
strefach aktywności gospodarczej;
 zapewnienie kompleksowej obsługi inwestora (promocja terenów inwestycyjnych,
opracowanie oferty inwestycyjnej, udzielanie informacji i pomocy zainteresowanym
inwestorom).
3.3 Rozwijanie lokalnej przedsiębiorczości
Gmina Wądroże Wielkie charakteryzuje się dość niską aktywnością gospodarczą mieszkańców.
Podstawę sektora przedsiębiorstw stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
Jednakże ich dochody nie są zbyt wielkie, co znajduje swoje odzwierciedlenie w niskim poziomie
zarobków pracowników. Sytuacja powyższa świadczy z jednej strony o przedsiębiorczości
mieszkańców, z drugiej o niskiej chłonności rynku spowodowanej niskimi dochodami. Rozwijanie
sektora przedsiębiorstw jest konieczne, aby obecna atrakcyjność gminy do zamieszkania (niski
odpływ ludności) nie obniżała się.
Główne kierunki działań:
 aktywne wspieranie funkcjonujących i zakładających działalność przedsiębiorców w
pozyskiwaniu środków na rozwój;
 wspieranie rozwoju infrastruktury i produktów turystycznych (w tym bazy noclegowogastronomicznej, szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych, oznakowania, odnowa
obiektów zabytkowych, itd.) w oparciu o materialne obiekty dziedzictwa kulturowego i
obszary przyrodnicze (w tym współpraca z sąsiednimi gminami w tworzeniu pełnego
produktu turystycznego);
Strona 21
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 22
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
 wspieranie działalności instytucji wsparcia biznesu,
 aktywna promocja gminy na forum krajowym i międzynarodowym.
6.
System wdrażania i monitoringu strategii
Dla skutecznej i efektywnej realizacji ustaleń Strategii Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie
niezbędne jest stworzenie systemu monitoringu założonych celów i zadań.
Umożliwia on modyfikację poszczególnych elementów przyjętych ustaleń strategicznych.
Jednocześnie system ten może być wykorzystywany do ciągłego monitorowania zdarzeń,
tendencji i procesów zachodzących w otoczeniu gminy, jak i wewnątrz niej, które mogą wywierać
pozytywny lub negatywny wpływ na osiąganie przyjętych celów rozwoju. Podstawowym
instrumentem realizacji Strategii Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie jest Wieloletnia Prognoza
Finansowa, który zawiera konkretne zadania inwestycyjne przewidziane do realizacji w
założonym okresie oraz projekty, które gmina będzie realizowało przy współudziale funduszy
zewnętrznych.
System wdrażania Strategii Rozwoju będzie odnosił się przede wszystkim do:
 komunikacji społecznej w zakresie przyjmowania nowych zadań inwestycyjnych,
 przygotowywania dokumentacji projektowo-kosztorysowej dla inwestycji i zadań ujętych
w strategii,
 składania wniosków aplikacyjnych o przyznanie dofinansowania,
 realizacji zadań zgodnie z określonymi wymogami,
 monitorowania i raportowania wydatków i efektów realizacji poszczególnych zadań.
Wdrażanie i monitoring realizacji ustaleń strategii mają za zadanie szybko wykrywać tendencje i
zdarzenia mogące mieć negatywny wpływ na skalę i tempo realizacji założonych celów
strategicznych, a także umożliwiają – poprzez odpowiednio dobrany system mierników - badać
rezultaty w zaspokojeniu potrzeb mieszkańców.
Wszystkie zadania przyjęte do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie
zostaną objęte monitoringiem rzeczowym, który dostarczy danych obrazujących postęp we
wdrażaniu programu oraz umożliwi ocenę jego wykonania. Odpowiedzialność za wyniki
wdrożenia strategii spoczywa na Wójcie i Radzie Gminy. Realizacja poszczególnych zadań
prowadzona będzie przez Wójta Gminy Wądroże Wielkie przy pomocy pracowników
odpowiedzialnych za poszczególne zadania w urzędzie.
Zadanie to należy do Urzędu Gminy Wądroże Wielkie i będzie polegało na:
 zbieraniu i przekazywaniu partnerom społecznym i gospodarczym (potencjalnym
beneficjentom) informacji o dostępnych źródłach finansowania zewnętrznego (kierowanie
potencjalnych beneficjentów do odpowiednich instytucji);
 synchronizowaniu procesów planowania przestrzennego z zapisami strategii;
 ścisłej współpracy z jednostkami odpowiedzialnymi za przeprowadzanie inwestycji;
 wydawaniu jednostkom ubiegającym się o środki zewnętrzne opinii o zgodności
planowanej inwestycji/zadania z zapisami strategii (w przypadku gdy taka opinia jest
wymagana);
 inicjowaniu i koordynacji opracowania średniookresowych dokumentów programowych;
 informowaniu społeczności lokalnej o istnieniu strategii i obranych kierunkach rozwoju,
postępach i efektach wdrażania strategii (media, broszury);
Strona 22
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 23
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
 dokonywaniu koniecznych modyfikacji i zmian wynikających z zmieniających się
uwarunkowań zewnętrznych i sytuacji wewnętrznej gminy.
Główne instytucje i podmioty zaangażowane we wdrażanie strategii
Główną instytucją odpowiedzialną za wdrożenie strategii jest Wójt wraz z podległym mu
Urzędem Gminy. Wójt odpowiada za ogólną koordynację procesu wdrażania i monitorowania
strategii. W szczególności odpowiedzialny jest za przygotowanie i wdrożenie projektów
wynikających z Wieloletniej Prognozy Finansowej.
Instytucjami wspomagającymi Urząd Gminy w procesie wdrażania strategii są:
 Rada Gminy, która powinna zadbać o promocję i właściwe zrozumienie strategii wśród
społeczności lokalnej;
 Placówki szkolne (szczególna ważna rola nauczycieli jako liderów lokalnych);
 Inne jednostki podległe Gminie (np. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej);
 Kościoły i związki wyznaniowe;
 Organizacje pozarządowe działające na terenie gminy;
 Inne.
Instytucje partnerskie, zarządzające określonymi instrumentami i programami, w ramach
których będą finansowane niektóre działania wynikające ze strategii, w tym:
 Urząd Marszałkowski (jako instytucja zarządzająca RPO WD
 Starostwo Powiatowe (jako realizujący projekty będące w kompetencjach powiatu a
realizowane na obszarze gminy);
 Powiatowy Urząd Pracy;
 Powiatowy Oddział Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;
 inne.
Do ważnych podmiotów, które w istotny sposób będą przyczyniać się do realizacji
celów strategii, należy również zaliczyć docelowe grupy beneficjentów pomocy,
w tym przede wszystkim:
 przedsiębiorcy i ich związki;
 bezrobotni;
 osoby podnoszące swoje kwalifikacje.
Ocena postępów we wdrażaniu strategii będzie dokonywana w cyklu rocznym i będzie oparta o
zestaw bazowych wskaźników. Wyniki oceny będą prezentowane w postaci krótkiego raportu
Nazwa celu
1. Poprawa warunków życia poprzez
rozwój podstawowej infrastruktury
technicznej i społecznej
Rodzaj wskaźnika
- długość wybudowanej/zmodernizowanej
sieci kanalizacji sanitarnej
- długość wybudowanej/zmodernizowanej
sieci wodociągowej
- ilość wybudowanych/zmodernizowanych
oczyszczalni ścieków
- długość zmodernizowanych dróg gminnych
- długość
wybudowanych/zmodernizowanych
ciągów pieszych
- długość utworzonych/urządzonych ścieżek
Strona 23
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 24
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
Rowerowych
- ilość zmodernizowanych obiektów
użyteczności publicznej, zabytkowych
- ilość przedsięwzięć dotyczących. rozwoju
sieci gazowej, energetycznej,
teleinformatycznej, którym gmin udzieliła
wsparcia
- ilość zmodernizowanych obiektów
infrastruktury dydaktycznej
- liczba zmodernizowanych obiektów
użyteczności publicznej
- ilość wybudowanych/zmodernizowanych
punktów oświetlenia
2. Rozwój oświaty, kultury i turystyki jako - ilość ogólnodostępnych obiektów
elementów zrównoważonego rozwoju
infrastruktury sportowo-rekreacyjnej
wybudowanych/zmodernizowanych na
gminy
terenie gminy
- ilość zorganizowanych imprez kulturalno
oświatowych
- ilość nauczycieli przeszkolonych w ramach
podnoszenia kwalifikacji
- odsetek osób z wyższym i średnim
wykształceniem
- odsetek dzieci objętych wychowaniem
Przedszkolnym
3.Podnoszenie jakości kapitału ludzkiego i
wspieranie rozwoju przedsiębiorczości
- liczba organizacji pozarządowych
- struktura wykształcenia mieszkańców
- liczba wdrożonych projektów społecznych
- liczba osób, które podniosły swoje
kwalifikacje
zawodowe
- liczba podmiotów zewnętrznych, które
zainwestowały na terenie gminy
- poziom dochodów własnych gminy
- liczba osób pracujących
- liczba działających podmiotów
gospodarczych
na 1000 mieszkańców
- wartość kapitału zainwestowanego przez
podmioty zewnętrzne
- powierzchnia dostępnych terenów
inwestycyjnych
- liczba firm, które ulokowały się na
stworzonych terenach inwestycyjnych
Strona 24
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 25
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
7. System ewaluacji strategii
W ramach zarządzania strategią całościowa ewaluacja działań prowadzona będzie w układzie
standardowym i obejmie trzy zasadnicze fazy:
 Ewaluacja ex ante, na koniec każdego roku kalendarzowego – koncentrująca się na
ocenie strategii lub jej znaczącej aktualizacji według kryterium trafności i odpowiedniości
oraz kryterium wewnętrznej spójności i zgodności programowej.
 Ewaluacja mid-term, w trakcie realizacji strategii – przeprowadzana w układzie
kadencyjnym w ostatnim roku każdej kolejnej kadencji samorządu, koncentrująca się na
ocenie czy i na ile przyjęta strategia jest faktycznie realizowana oraz jakie są jej efekty
krótko- i średnioterminowe, według kryterium skuteczności działań, a także efektywności,
koordynacji i zgodności działań z zasadami i założeniami ustalonymi w dokumencie
strategii.
 Ewaluacja ex post, po zakończeniu realizacji strategii – w zakresie podobnym do
ewaluacji mid-term, poszerzonym o ocenę (przewidywanych) efektów długoterminowych
związanych z osiągnięciem założonej wizji, misji oraz celów strategicznych.
Ewaluacja realizacji strategii na lata 2016 – 2025 obejmować będzie okresową ocenę
odpowiedzialności, efektywności, skuteczności, realności ekonomicznej i finansowej oraz
trwałości strategii w kontekście ustalonych celów. Celem ewaluacji jest przegląd osiągnięć
strategii w stosunku do planowanych oczekiwań oraz wykorzystanie doświadczeń płynących z
realizacji strategii w przyszłości.
Ważną kwestią, która wywiera wpływ na każdą ewaluację jest wybór kryteriów. Komisja
Europejska stosuje następujące kryteria:
1) Odpowiedniość – odpowiedniość celów strategii w stosunku do problemów, jakie strategia
miała rozwiązać.
2) Przygotowanie strategii – logika i kompletność procesu planowania strategii oraz wewnętrzna
logika i spójność dokumentu.
3) Efektywność – koszty, szybkość i efektywność zarządzania, przy wykorzystaniu, których
wkład i działania zostały przekształcone w wyniki.
4) Skuteczność – ocena wkładu osiągniętego dzięki wynikom w stosunku do osiągnięcia celów
strategii, oraz tego, jaki wpływ miały założenia na osiągnięcia strategii.
5) Wpływ – skutek, jaki wywiera strategia w szerszym środowisku, oraz jej wkład w rozwój i
podniesienie konkurencyjności.
6) Trwałość –kontynuacja działań w ramach strategii i osiąganie wyników, ze szczególnym
uwzględnieniem czynników rozwojowych wsparcia ze strony polityki, czynników ekonomicznych
i finansowych, aspektów społeczno-kulturowych oraz zdolności instytucjonalnych.
W ramach realizacji procesu monitoringu i ewaluacji strategii będzie powołany zarządzeniem
Wójta Zespół Monitorujący, który będzie dokonywał cyklicznej oceny realizacji wypracowanej
Strategii Rozwoju Gminy Wądroże Wielkie. Cykliczna ocena realizacji strategii jest narzędziem
pozwalającym na skuteczne zarządzanie procesem wdrażania strategii. Pozwoli na korygowanie
ewentualnych odchyleń od przyjętej ścieżki strategicznej. Celem dokonania oceny realizacji
przyjętej strategii należy stale monitorować nie tylko stopień zaawansowania we wdrażaniu
strategii.
Zespół Monitorujący będzie okresowo i cyklicznie sprawdzać realizację przyjętej Strategii
Rozwoju. Ocena strategii zawierać będzie opis realizacji poszczególnych celów strategicznych i
Strona 25
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 26
Strategia rozwoju gminy Wądroże Wielkie na lata 2016 - 2025
zadań priorytetowych oraz analizę osiąganych wskaźników. Zespół Monitorujący w wyniku
przeprowadzonego postępowania monitorującego, co najmniej raz rok będzie przedstawiał
Wójtowi wnioski dla dalszej realizacji strategii. W przypadku stwierdzonych odchyleń od
przyjętych celów i kierunków rozwoju, Zespół Monitorujący wskaże propozycję działań
korygujących przyjęte zadania lub wykaże konieczność ponownej ewaluacji Strategii. Ewaluacja
strategii będzie obejmowała w szczególności analizę SWOT oraz weryfikację celów rozwojowych
i zadań. W przypadku ewaluacji strategii Wójt przedstawi Radzie Gminy propozycję dokonania
odpowiednich zmian w zapisach dokumentu
strategicznego
8. Finansowanie działań strategicznych
Perspektywa finansowa 2014 - 2020 to nowy okres programowania Unii Europejskiej,
a jednocześnie czas nowych wyzwań dla jednostek samorządu terytorialnego. Zapewnienie
środków finansowych to jeden z warunków realizacji założonych celów Strategii Rozwoju Gminy
Wądroże Wielkie na lata 2016-2025. Inwestycje twarde, przedsięwzięcia, inicjatywy szkoleniowe
i programy aktywizacyjne oraz edukacyjne zawarte w proponowanych kierunkach działań będą
finansowe z następujących źródeł:
1. Środki własne Gminy Wądroże Wielkie.
2. Krajowe i zagraniczne mechanizmy finansowe, w tym:






fundusze europejskie: PROW 2014-2020, RPO WD 2014-2020, PO Infrastruktura
i Środowisko 2014-2020, PO Polska Cyfrowa, PO Wiedza, Edukacja, Rozwój,
środki finansowe z Mechanizmów Finansowych Europejskiego Obszaru Gospodarczego
i Mechanizmu Norweskiego;
inne zagraniczne środki finansowe;
fundusze krajowe: NFOŚIGW, WFOŚiGW, ARiMR, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Cyfryzacji,
Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Zdrowia;
środki finansowe budżetu województwa,
inne
3. Komercyjne instrumenty finansowe, w tym:



pożyczki bankowe
kredyty bankowe
inne
4. Prywatne środki finansowe (przedsiębiorcy, wspólnoty mieszkaniowe. Katalog źródeł
finansowania Strategii może ulec rozszerzeniu w zależności od instrumentów wsparcia
dostępnych w danym roku budżetowym.
Strona 26
Id: D974FAB1-F621-4A6C-AB75-32A68D18E5CD. Podpisany
Strona 27