prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

MIEJSKA PRACOWNIA URBANISTYCZNA
MPU-ORZ3/7322-303-27/Kzh/09
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
DOTYCZĄCA PROJEKTU
MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
DLA OBSZARU
„PÓŁNOCNO-ZACHODNIEGO KLINA ZIELENI” W POZNANIU,
CZĘŚĆ H - REJON RZEKI PRZEŹMIERKI
OPRACOWANIE:
ZESPÓŁ OPRACOWAŃ ŚRODOWISKOWYCH
KATARZYNA SYDOR
MGR JOANNA ZAJĄC
MGR
POZNAŃ, PAŹDZIERNIK 2009 R./STYCZEŃ 2010 R. *
* NINIEJSZA PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO UWZGLĘDNIA ZMIANY PROJEKTU PLANU WYNIKAJĄCE Z UZYSKANYCH OPINII
I DOKONANYCH UZGODNIEŃ
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP
DLA OBSZARU „PÓŁNOCNO-ZACHODNIEGO KLINA ZIELENI” W POZNANIU, CZĘŚĆ H – REJON RZEKI PRZEŹMIERKI
SPIS TREŚCI
1. WPROWADZENIE ............................................................................................................. 3
1.1. Informacje wstępne ............................................................................................................3
1.2. Podstawy formalno-prawne opracowania .............................................................................3
1.3. Cel i zakres merytoryczny opracowania ................................................................................4
1.4. Wykorzystane materiały i metody pracy ...............................................................................5
2. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ................................................. 7
2.1. Charakterystyka poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i ich wzajemnych
powiązań ...........................................................................................................................7
2.1.1.
PołoŜenie, uŜytkowanie i zagospodarowanie terenu ................................................. 7
2.1.2.
Rzeźba terenu ....................................................................................................... 7
2.1.3.
Budowa geologiczna i warunki gruntowe................................................................. 8
2.1.5.
Szata roślinna ....................................................................................................... 9
2.1.6.
Świat zwierzęcy..................................................................................................... 9
2.1.7.
Gleby...................................................................................................................10
2.1.8.
Klimat lokalny ......................................................................................................10
2.1.9.
Dziedzictwo kulturowe ..........................................................................................12
2.2. Stan środowiska przyrodniczego ........................................................................................12
2.2.1.
Jakość powietrza atmosferycznego ........................................................................12
2.2.2.
Jakość wód ..........................................................................................................13
2.2.3.
Klimat akustyczny.................................................................................................15
3. INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU ..................... 15
3.1. Cel opracowania projektu planu.........................................................................................15
3.2. Ustalenia projektu planu ...................................................................................................16
3.3. Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami...................................................17
3.4. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu....19
4. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
PROJEKTU PLANU .......................................................................................................... 20
5. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM
I KRAJOWYM.................................................................................................................. 23
6. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO .. 26
6.1. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi ................................................................................26
6.2. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne .........................................................27
6.3. Oddziaływanie na róŜnorodność biologiczną i krajobraz.......................................................28
6.4. Oddziaływanie na szatę roślinną ........................................................................................29
6.5. Oddziaływanie na powietrze ..............................................................................................30
6.6. Oddziaływanie na klimat akustyczny ..................................................................................30
6.7. Oddziaływanie na dziedzictwo kulturowe............................................................................31
6.8. Oddziaływanie na obszar Natura 2000 ...............................................................................31
6.9. Oddziaływanie transgraniczne ...........................................................................................32
6.10.Pola elektromagnetyczne.................................................................................................32
7. PROPOZYCJE
DOTYCZĄCE
PRZEWIDYWANYCH
METOD
ANALIZY
SKUTKÓW
REALIZACJI
POSTANOWIEŃ
MIEJSCOWEGO
PLANU
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA ........................ 33
8. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM
DOKUMENCIE................................................................................................................. 33
9. WNIOSKI........................................................................................................................ 34
10. STRESZCZENIE ............................................................................................................... 36
ZAŁĄCZNIKI GRAFICZNE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Granica obszaru objętego opracowaniem mpzp na tle ortofotomapy miasta Poznania
Granica obszaru objętego opracowaniem mpzp na tle mapy topograficznej miasta Poznania
Hipsometria
Geologia
Mapa glebowo-rolnicza
Dokumentacja fotograficzna terenu opracowania
Projekt mpzp dla obszaru „Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu, część H – rejon rzeki Przeźmierki,
MPU 2010r. – etap procedury planistycznej – wyłoŜenie
2
1.
WPROWADZENIE
1.1.
Informacje wstępne
Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca
projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru „Północno-zachodniego
klina zieleni” w Poznaniu, część H – rejon rzeki Przeźmierki.
Projekt planu miejscowego opracowywany jest na podstawie uchwały Nr LXXVI/819/IV/2005
Rady Miasta Poznania z dnia 30 sierpnia 2005r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia mpzp dla
obszaru „Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu. W ww. uchwale Rada Miasta Poznania
podjęła o sporządzeniu planu miejscowego odrębnie dla poszczególnych fragmentów obszaru,
wskazanych w załączniku graficznym do uchwały i oznaczonych symbolami od A do H. Niniejsze
opracowanie dotyczy wskazanej w ww. uchwale części H.
Obszar planu zlokalizowany jest w północno-zachodniej, peryferyjnej części Poznania,
w dzielnicy JeŜyce, na styku miasta z gminami Rokietnica i Tarnowo Podgórne. Obejmuje tereny
uŜytkowane rolniczo, połoŜone po zachodniej stronie drogi wojewódzkiej nr 184 do granicy miasta.
Powierzchnia obszaru objętego sporządzeniem planu miejscowego wynosi 199,3 ha.
1.2.
Podstawy formalno-prawne opracowania
Obowiązek
sporządzenia
prognozy
oddziaływania
na
środowisko
wynika
z
ustawy
z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko1. Zgodnie z art. 51
ust. 1 ww. ustawy organ administracji opracowujący m.in. projekt planu zagospodarowania
przestrzennego obligatoryjnie sporządza prognozę oddziaływania na środowisko.
Zapisy powyŜszej ustawy stanowią odzwierciedlenie wdroŜenia do polskich regulacji prawnych
ustaleń podjętych na poziomie międzynarodowym w dyrektywach Wspólnot Europejskich, w tym:
1. dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych
przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dz. Urz. WE L 175
z 05.07.1985),
2. dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych
oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. WE L 206 z 22.07.1992),
3. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie
oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. WE L 197 z 21.07.2001),
4. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/4/WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie
publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylającej dyrektywę Rady
90/313/EWG (Dz. Urz. WE L 41 z 14.02.2003),
5. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/35/WE z dnia 26 maja 2003 r. przewidującej
udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów i programów w zakresie
1
Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z dnia 7 listopada 2008 r. ze zmianami
3
środowiska oraz zmieniającej w odniesieniu do udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru
sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG (Dz. Urz. UE L 156 z 25.06.2003),
6. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r. dotyczącej
zintegrowanego
zapobiegania
zanieczyszczeniom
i
ich
kontroli
(Dz.
Urz.
UE
L
24
z 29.01.2008).
W myśl powyŜszej ustawy prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy
dokument, niezbędny do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania
na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu.
Na obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dotyczącej projektu planu
miejscowego wskazuje równieŜ art. 17, pkt. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym2, zgodnie z którym wójt, burmistrz albo prezydent miasta
sporządza projekt planu miejscowego wraz z prognozą, uwzględniając zapisy studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Stosownie do tej ustawy projekt planu wraz
z prognozą oddziaływania na środowisko przedkładane są instytucjom i organom właściwym do
zaopiniowania i uzgodnienia projektu planu, a takŜe są przedmiotem społecznej oceny – podlegają
wyłoŜeniu do publicznego wglądu, a ustalenia prognozy mogą mieć wpływ na decyzje rady gminy
w sprawie uchwalenia planu miejscowego.
1.3.
Cel i zakres merytoryczny opracowania
Głównym celem sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko jest wskazanie
przewidywanego wpływu na środowisko, jaki moŜe mieć miejsce na skutek realizacji dopuszczonych
w projekcie planu form zagospodarowania przestrzennego. W tym celu w prognozie ocenia się relacje
pomiędzy przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami planistycznymi, a uwarunkowaniami środowiska
przyrodniczego, a takŜe aspektami gospodarczymi i społecznymi, zgodnie z zasadą zrównowaŜonego
rozwoju.
W prognozie oddziaływania na środowisko analizie i ocenie podlega projekt uchwały
w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (tekst) wraz z rysunkiem,
stanowiącym załącznik graficzny uchwały.
Szczegółowy zakres informacji wymaganych w prognozie określa w art. 51 ust. 2 ustawy
z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko.
Zgodnie z art. 52 ust. 1 ww. ustawy prognoza oddziaływania na środowisko musi być
opracowana stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny, a informacje w niej zawarte
dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości informacji zawartych w projekcie planu
miejscowego.
Stosownie do wymogu art. 53 ww. ustawy zakres i stopień szczegółowości informacji
zawartych w niniejszej prognozie został uzgodniony z właściwymi organami, wskazanymi w art. 57
2
Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zmianami
4
i 58 ustawy – Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Poznaniu (pismem RDOŚ-30-OO.III7041-916/09/mm z dnia 02.06.2009 r.) oraz Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym
w Poznaniu (pismem NS-72/1-128(1)09 z dnia 21.05.2009 r.).
1.4.
Wykorzystane materiały i metody pracy
Przy opracowaniu niniejszej prognozy wykorzystano następujące materiały źródłowe:
Literatura:
•
Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne Kondracki Jerzy, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 1994,
•
Fizjografia urbanistyczna Szponar Adolf , Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003,
•
Atlas geochemiczny Poznania i okolic Lis Józef, Pasieczna Anna, Państwowy Instytut
Geologiczny, Warszawa 2005,
•
Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Poznaniu Jackowiak B, Prace Zakładu Taksonomii
Roślin UAM w Poznaniu, Poznań 1993,
•
Wśród zwierząt i roślin, Kronika Miasta Poznania, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2002,
•
Linie i stacje elektroenergetyczne w środowisku człowieka Informator - wydanie 3, dr inŜ. Marek
Szuba z zespołem, PSE - Operator S.A., Warszawa 2005, Wydawca: Biuro KonsultingowoInŜynierskie “EKO-MARK”, Wrocław 2005.
Materiały kartograficzne
•
mapa zasadnicza dla obszaru planu w skali 1:1000,
•
mapa ewidencyjna gruntów w skali 1:1000,
•
mapa glebowo-rolnicza,
•
mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań, Główny Urząd Geodezji
i Kartografii, 2001,
•
mapa sozologiczna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań, Główny Urząd Geodezji
i Kartografii, 2004,
•
mapa topograficzna w skali 1:10 000, ark. N-33-130-D-a-1 Kiekrz, N-33-130-C-b-2 Napachanie,
N-33-130-D-a-3
Przeźmierowo,
N-33-130-C-b-4
Lusowo,
Główny
Urząd
Geodezji
i Kartografii, 2004.
Dokumenty, inne dostępne opracowania:
•
projekt Uchwały Rady Miasta Poznania w sprawie miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego dla obszaru „Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu, część H – rejon
rzeki Przeźmierki, MPU 2010,
•
Uchwała Nr LXXVI/819/IV/2005 Rady Miasta Poznania z dnia 30 sierpnia 2005 r. w sprawie
przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla
obszaru „Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu,
5
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania,
Uchwała Nr XXXI/299/V/2008 Rady Miasta Poznania z dnia 18 stycznia 2008 r.,
•
Opracowanie
ekofizjograficzne
do
projektu
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego dla obszaru „Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu, mgr Maria
Mielcarek, mgr Alicja Czaban, mgr Dorota Buryan, mgr Krzysztof Gała, Jadwiga Cybińska,
Poznań, wrzesień 2005 r.,
•
Program
ochrony
środowiska
miasta
Poznania
na
lata
2009-2012,
Uchwała
Nr LIV/729/V/2009 Rady Miasta Poznania z dnia 12 maja 2009 r.,
•
Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2007, Biblioteka Monitoringu Środowiska,
WIOŚ, Poznań 2008,
•
Środowisko naturalne miasta Poznania Część I, Urząd Miasta w Poznaniu Wydział Ochrony
Środowiska, Poznań 1996,
•
Raport o oddziaływaniu na środowisko do wniosku o środowiskowych uwarunkowaniach zgody
na realizację przedsięwzięcia. Budowa zachodniej obwodnicy miasta Poznania w ciągu drogi
krajowej S11 odcinek Złotkowo - A2 (węzeł "Głuchowo”), oprac. Liszkowska E. z zespołem, luty
2009, Poznań.
Inne źródła:
•
wizja terenowa (październik 2009 r.),
•
dokumentacja fotograficzna (MPU, maj 2009 r.),
•
www.poznan.pios.gov.pl.
•
www.rokietnica.pl
•
www.tarnowo-podgorne.pl
PowyŜsze materiały w połączeniu z wizją terenową pozwoliły na opracowanie charakterystyki
stanu funkcjonowania środowiska w podziale na poszczególne komponenty.
Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody indukcyjnoopisowej, polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w całość
posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu,
jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń planu.
PosłuŜono się równieŜ metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu
środowiska jako całości. Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi
uwarunkowaniami przyrodniczymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie,
jaki umoŜliwia obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście - stopień
ogólności (lub szczegółowości) ustaleń planu.
6
2.
CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
2.1.
Charakterystyka poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i ich
wzajemnych powiązań
2.1.1. PołoŜenie, uŜytkowanie i zagospodarowanie terenu
Ustaleniami planu obejmuje się obszar połoŜony w peryferyjnej północno-zachodniej części
Poznania. Od północy, południa oraz zachodu granicę terenu opracowania stanowi granica
administracyjna miasta Poznania, na styku z gminami Rokietnica i Tarnowo Podgórne. Na wschodzie
granicę planu wyznacza miejski odcinek drogi wojewódzkiej nr 184 relacji Wronki - Przeźmierowo.
Obszar opracowania stanowią głównie grunty uŜytkowane rolniczo lub odłogowane,
z niewielkimi skupiskami zieleni śródpolnej. Istotnym elementem w krajobrazie obszaru opracowania
jest rzeka Przeźmierka oraz sieć rowów, stanowiących system melioracji szczegółowej.
W krajobrazie obszaru objętego ustaleniami planu wyraźnie zaznaczają się przebiegające
centralnie elementy infrastruktury technicznej: dwie napowietrzne linie elektroenergetyczne wysokich
napięć 220 kV relacji GPZ Plewiska - GPZ Piła Krzewina i GPZ Plewiska – GPZ Czerwonak oraz dwie
napowietrzne linie elektroenergetyczne WN-110 kV. Przez obszar opracowania, równolegle do sieci
elektroenergetycznych, biegnie równieŜ przesyłowy gazociąg wysokiego ciśnienia Dn350 Złotniki Konarzewo.
Od północy obszar planu graniczy z obszarem miejscowości Kobylniki Małe, naleŜącej do
gminy Rokietnica, natomiast od zachodu oraz południa z miejscowościami Dębina i Chyby, połoŜonymi
w gminie Tarnowo Podgórne. W bezpośrednim sąsiedztwie granicy miasta Poznania dominują grunty
uŜytkowane rolniczo lub odłogowane, w mniejszym stopniu występują tereny mieszkaniowe
z ekstensywną zabudową jednorodzinną lub zagrodową skoncentrowaną głównie wzdłuŜ głównych
dróg – ul. Poznańskiej i ul. Podjazdowej w Kobylnikach Małych oraz ul. Szamotulskiej w Chybach.
Na wschód od obszaru objętego opracowaniem znajdują się tereny wyłączone z zabudowy,
tereny zieleni i uŜytkowane rolniczo oraz teren gospodarstwa rolnego PGR Wielkie, graniczący
z jeziorem Kierskim, największym w Poznaniu naturalnym akwenem.
2.1.2. Rzeźba terenu
Według regionalizacji fizyczno-geograficznej Kondrackiego (1994) obszar opracowania
znajduje się w obrębie mezoregionu Pojezierze Poznańskie (315.51), w mikroregionie Równina
Poznańska (315.516).
Rejon opracowania stanowi wysoczyzna morenowa urozmaicona niewielką doliną rzeki
Przeźmierki, dopływającą do jeziora Kierskiego. Taka rzeźba terenu jest efektem działalności lądolodu
plejstoceńskiego, przede wszystkim zlodowacenia bałtyckiego – stadiału poznańskiego. Średnia
wysokość wysoczyzny to 85,0-90,0 m n.p.m.
Cały teren opada w kierunku wschodnim i południowo-wschodnim. NajwyŜej połoŜone obszary
o rzędnej 96 m n.p.m znajdują się w części północno-zachodniej oraz w części centralnej w postaci
7
niewielkiego wzniesienia. NajniŜej połoŜone miejsca, o rzędnej 78,0 m n.p.m., to łagodnie rysujące się
w krajobrazie obniŜenie dolinne z odpływem do jeziora Kierskiego rzeki Przeźmierki.
2.1.3. Budowa geologiczna i warunki gruntowe
Cały obszar objęty ustaleniami planu pokryty jest osadami zlodowacenia bałtyckiego. Osady
czwartorzędowe, o miąŜszości bliskiej 70 m, są zbudowane z kompleksu glin zwałowych zlodowacenia
południowopolskiego i środkowopolskiego, zalegających z reguły na głębokości większej niŜ 18-20 m
p.p.t. Partie stropowe czwartorzędu są zbudowane z osadów piaszczystych i glin zwałowych
zlodowacenia północnopolskiego. Są to lokalnie transgresywne osady fluwioglacjalne piasków i Ŝwirów
o miąŜszości do 5-7 m, poziom glin morenowych o miąŜszości 15 m oraz osady rynien lodowcowych
wykształcone w postaci piasków, mułów i glin do 30 m.
Budowa geologiczna utworów przypowierzchniowych jest odzwierciedleniem warunków
geomorfologicznych i rzeźby terenu.
2.1.4. Warunki wodne
Wody powierzchniowe
Obszar opracowania w całości połoŜony jest w zlewni rzeki Warty, w Poznańskim Dorzeczu
Warty.
Odwodnienie terenu następuje w kierunku rzeki Przeźmierki (Kanału Swadzimskiego)3,
przepływającej przez obszar opracowania. Stanowi ona prawy dopływ rzeki Samicy Kierskiej
(uchodzącej na terenie Obrzycka do rzeki Warty). Zasila ją jednak pośrednio, uchodząc wcześniej do
jeziora Kierskiego w okolicy gospodarstwa rolnego Wielkie. Na północ od Przeźmierowa dopływają do
niej dwa dopływy: Przeźmierka i Baranówka, odwadniające grunty rolne wzdłuŜ drogi wojewódzkiej nr
184. W rejonie tej trasy w granicy omawianego planu miejscowego rzeka Przeźmierka przepływa przez
zbiornik wodny.
Odbiornikami wód na omawianych obszarze, poza rzeką Przeźmierką, są równieŜ śródpolne
rowy, stanowiące rowy melioracji szczegółowej, przebiegające głównie przez środkową część
opracowania.
Wody podziemne
Zgodnie z mapą hydrograficzną w skali 1:50 000, ark. Poznań, na terenie wysoczyznowym
obszaru opracowania wody poziomu gruntowego zalegają na głębokościach z przedziału 1-2 m p.p.t.
W otoczeniu jeziora Kierskiego w obrębie utworów czwartorzędowych występują trzy poziomy
wodonośne: sandrowy, międzyglinowy górny i międzyglinowy dolny.
Poziom wód gruntowych występuje w utworach piaszczysto-Ŝwirowych dolin cieków i rynien
oraz w osadach sandru. Poziom ten charakteryzuje się swobodnym zwierciadłem, występującym na
zmiennej głębokości od 0,6 m do 5,0 m p.p.t. i podlegającym sezonowym wahaniom o amplitudzie
3
rzeka Przeźmierka w wielu opracowaniach specjalistycznych oraz przez meliorantów nazywana jest Kanałem Swadzimskim
8
0,5-1,5 m. Wykazuje duŜą zaleŜność od opadów i wraŜliwość na zanieczyszczenia. Zasilany jest
bowiem przez infiltrację wód opadowych i drenaŜ głębszych poziomów w obrębie obniŜeń dolinnych i
rynnowych, a drenowany przez wszystkie cieki i jeziora.
Poziom międzyglinowy górny występuje w utworach piaszczystych oddzialających gliny
zlodowacenia północnopolskiego od glin zlodowacenia środkowopolskiego. Tworzy go rozległa
struktura morenowa. Wody poziomu międzyglinowego są przewaŜnie wodami naporowymi,
drenowanymi lokalnie w obniŜeniach dolinnych. MiąŜszość poziomu międzyglinowego górnego wynosi
od 5 do 20 m. zwierciadło wody występuje na zmiennych głębokościach od 0,7 do 5,0 m p.p.t. Poziom
ten zasilany jest poprzez przesączanie się wód z wyŜej zalegającego poziomu gruntowego lub
infiltrację opadów przez nakład gliniasty.
Poziom międzyglinowy środkowy tworzy seria piaszczysto-Ŝwirowa doliny kopalnej o przebiegu
południkowym Złotniki – Plewiska – Komorniki. Fragment tej struktury znajduje się w okolicach jeziora
Kierskiego, na wysokości obszaru po wschodniej stronie jeziora Strzeszyńskiego oraz na północ od
ulicy Lutyckiej pomiędzy ulicą Koszalińską i Beskidzką. MiąŜszość warstwy wodonośnej przekracza 10
m i połoŜona jest poniŜej 20 m p.p.t. Jest to zbiornik wód naporowych.
Ze względu na występowanie systemu melioracji szczegółowej (rowów) stosunki wodne
w granicy planu zostały zmienione.
2.1.5. Szata roślinna
Obecnie na obszarze omawianego mpzp prowadzona jest działalność rolnicza polegająca na
uprawie roślinnej. W związku z tym występują tu głównie biocenozy antropogenicznego pochodzenia,
charakteryzujące się ubogim składem gatunkowym, ograniczającym się do roślin uprawnych
i towarzyszących im (niepoŜądanych przez rolników) pospolitych chwastów.
Urozmaiceniem znacznych powierzchni rolniczych są zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne,
waŜne z ekologicznego punktu widzenia ze względu na zwiększenie bioróŜnorodności omawianego
obszaru, występujące wzdłuŜ doliny rzeki Przeźmierki oraz pozostałych rowów melioracyjnych, a takŜe
w skupisku w centralnej części planu. Gatunkami występującymi wśród zakrzewień są m.in.: bez
czarny oraz śliwa tarnina.
WzdłuŜ drogi wojewódzkiej nr 184 występują dwa niepełne rzędy nasadzeń klonu pospolitego
oraz lipy drobnolistnej.
2.1.6. Świat zwierzęcy
Teren objęty granicami planu nie obejmuje atrakcyjnych siedlisk fauny. Na sytuacje tą wpływa
głównie dotychczasowy sposób zagospodarowania terenu objętego analizą (pola uprawne) oraz
terenów bezpośrednio z nim sąsiadujących (duŜe kompleksy terenów równieŜ uŜytkowanych rolniczo
w bezpośrednim sąsiedztwie omawianego obszaru).
Niewielka powierzchnia zajmowana przez roślinność naturalną (pasy rozdzielające pola od
dróg, powierzchnie przy słupach energetycznych) pozwala na zapewnienie odpowiednich warunków
9
Ŝyciowych
jedynie
mało
wymagającym
organizmom,
głównie
bezkręgowcom.
Większość
występujących na tym terenie zwierząt stanowią gatunki będące szkodnikami upraw, np. owady
Ŝerujące na roślinach uprawnych czy gryzonie, których działalność powoduje duŜe szkody. Większe
bogactwo występowania (szczególnie owadów) towarzyszy fragmentom porośniętym przez dziko
rosnące, kwitnące rośliny zielne, które są źródłem pokarmu dla owadów zapylających. RównieŜ rowy
melioracyjne stanowią miejsce Ŝycia wielu drobnych organizmów Ŝywych, charakterystycznych dla wód
stojących oraz wolno płynących (ryby, płazy, owady).
Na terenach tych mogą pojawiać się ptaki migrujące w poszukiwaniu poŜywienia miedzy
zadrzewieniami towarzyszącymi innym uprawom, zlokalizowanym w sąsiedztwie omawianego terenu.
MoŜliwa jest równieŜ obecność ptaków drapieŜnych (myszołów, błotniak stawowy), polujących
na niewielkie gryzonie, docierających tu z odleglejszych terenów doliny rzeki Samicy. Sporadycznie na
terenie tym pojawiać się mogą równieŜ przedstawiciele większych gatunków ssaków, migrujących
między terenami o większej wartości przyrodniczej (np. sarna polna).
2.1.7. Gleby
Na
omawianym
obszarze
występuje
wysoki
udział
gleb
brunatnych
wyługowanych
i brunatnych kwaśnych klasy IVb oraz V, zwłaszcza w centralnej oraz południowej i południowowschodniej części obszaru objętego ustaleniami planu. Są to przewaŜnie gleby naleŜące do kompleksu
5-7 Ŝytniego (Ŝytnio-ziemniaczanego) dobrego, słabego i najsłabszego wykształcone na piaskach
słabogliniastych i glinach lekkich (ps:gl) lub piaskach gliniastych lekkich i glinach lekkich (pgl:gl).
W większości są to gleby suche lub okresowo suche. Stanowią słabe siedliska dla upraw polowych.
Północną
oraz
północno-zachodnią
część
opracowania
zajmują
gleby
bielicowe
i pseudobielicowe klasy V zaliczane do 5 (Ŝytnio-ziemniaczanego dobrego) kompleksu rolniczej
przydatności. Stanowią je głównie gleby wykształcone na piaskach słabogliniastych i glinach lekkich
(ps:gl).
WzdłuŜ zachodniej granicy obszaru opracowania występuje pas czarnych ziem właściwych
klasy V. Wykształcone na piaskach słabogliniastych (ps), piaskach słabogliniastych i glinach lekkich
(ps:gl) lub piaskach gliniastych lekkich i glinach lekkich (pgl:gl) zaliczane są do 8 (zboŜowo-pastewny
mocy) i 9 (zboŜowo-pastewny słaby) kompleksu rolniczej przydatności. Częściowo, głównie wzdłuŜ
rzeki Przeźmierki, występują utwory deluwialne (namyte).
Przestrzenne rozmieszczenie gruntów na analizowanym obszarze przedstawia załącznik
graficzny nr 6.
2.1.8. Klimat lokalny
Warunki klimatyczne analizowanego obszaru są zbliŜone do panujących na terenie Niziny
Wielkopolskiej. Zgodnie z regionalizacją klimatyczną Polski wg Okołowicza (1973-1978) Poznań
połoŜony jest w obrębie regionu Śląsko-Wielkopolskiego, odznaczającego się klimatem o przewadze
wpływów oceanicznych. Cechami charakterystycznymi tego klimatu są stosunkowo małe roczne
10
amplitudy temperatury powietrza, wczesna wiosna, długie lato, łagodna i krótka zima z mało trwałą
pokrywą śnieŜną. Okres wegetacyjny trwa tutaj 220 dni i zaliczany jest do najdłuŜszych w Polsce.
Wg Wosia (1994) miasto Poznań leŜy w obrębie Regionu Środkowowielkopolskiego.
W porównaniu z pozostałymi regionami charakteryzuje go częstsze występowanie pogody bardzo
ciepłej a zarazem pochmurnej (około 60 takich dni, z tego około 40 bez opadu). Jednocześnie
odznacza się on częstszym występowaniem dni z pogodą przymrozkową, bardzo chłodną z duŜym
zachmurzeniem i opadem (około 20 takich dni).
Na klimat miasta Poznania w duŜym stopniu wpływ mają, napływające znad Atlantyku, masy
powietrza polarno-morskiego. Stanowią one ponad 75% wszystkich mas napływających nad Poznań.
Taki rozkład warunkuje przede wszystkim napływ wiatrów z sektora zachodniego, północnego
i południowo – zachodniego, o prędkości dochodzącej do 5 m/s. Średnia prędkość wiatru dla miasta
Poznania wynosi 4,1 m/s. Najczęściej spotkać tu moŜna wiatry bardzo słabe i słabe (do 5 m/s),
a bardzo silne (powyŜej 15 m/s) pojawiają się bardzo rzadko. Wiatry wieją z największą prędkością
w zimie i na wiosnę, a z najmniejszą latem.
Wartość ciśnienia atmosferycznego wynosi średnio 1004,6 hPa. W ostatnim pięćdziesięcioleciu
najwyŜsze średnie dobowe ciśnienie atmosferyczne osiągnęło ponad 1035 hPa, a najniŜsze 958 hPa.
NajniŜsza średnia miesięczna wartość ciśnienia notowana jest w kwietniu, a najwyŜsza w październiku.
Natomiast największe wahania ciśnienia mają miejsce w grudniu i w lutym, a najmniejsze w czerwcu.
Usłonecznienie rzeczywiste, czyli łączna suma godzin ze słońcem w ciągu roku, wynosi 1524
godziny. NajwyŜsze miesięczne sumy usłonecznienia notowane są w miesiącach letnich (maj-sierpień),
a najniŜsze w grudniu i styczniu.
Średnie miesięczne zachmurzenie ogólne nieba wynosi 65%. Liczba dni pogodnych wynosi
36,3, pochmurnych (ze średnim zachmurzeniem nieba) 119, mglistych 63,7, a w tym z mgłą
całodzienną 3,1.
Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 8,0°C. Najchłodniejszym miesiącem jest
styczeń, a najcieplejszym lipiec. Maksimum absolutne, zanotowane w Poznaniu w roku 1959, wyniosło
38,2°C, a minimum w roku 1987 –28,5°C.
Rozkład opadów charakteryzuje wyraźny cykl roczny. Średnia roczna suma opadów dla terenu
Poznania naleŜy do najniŜszych w kraju. Pomiary wielkości opadów atmosferycznych dla posterunku
Poznań Ławica wykazały, Ŝe średnia wartość opadu atmosferycznego z wielolecia (w okresie 1960 –
2002)4 wynosiła 527,0mm.
Okres wegetacyjny dla Poznania wynosi 221 dni. Na okres ten przypada 1164 godzin
usłonecznienia rzeczywistego.
Jednym z waŜniejszych czynników wpływających na mikroklimat, obok morfologii terenu, jest
jego nawodnienie. Miejsca wilgotne, w tym wszelkiego rodzaju jeziora, cieki i oczka wodne
charakteryzuje większa wilgotność powietrza i niŜsze minima temperatur niŜ pozostałe obszary. Rano
powietrze ogrzewa się tu wolniej, wieczorem zaś wolniej oziębia. Ponadto miejsca takie charakteryzują
4
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu; www.geoinfo.amu.edu.pl
11
się częstszymi przymrozkami oraz wieczornym i rannym zaleganiem mgieł. Ponadto wysoczyznowy
charakter terenu opracowania wpływa dodatnio na jego przewietrzanie
2.1.9. Dziedzictwo kulturowe
W granicach obszaru objętego opracowaniem występują udokumentowane stanowiska
archeologiczne obszarowe oraz punktowe, które wskazano na rysunku planu.
2.2.
Stan środowiska przyrodniczego
2.2.1. Jakość powietrza atmosferycznego
Obecnie na obszarze opracowania nie występują źródła wpływające na znaczne pogorszenie
jakości powietrza atmosferycznego.
Obszar objęty ustaleniami planu w większości stanowią tereny uŜytkowany rolniczo, gdzie
jedynym źródłem zanieczyszczeń mogą być silniki wykorzystywanych do upraw maszyn.
Na jakość powietrza atmosferycznego obszaru opracowania wpływa droga wojewódzka nr
184, stanowiąca wschodnią granicę obszaru opracowania. Jest to trasa komunikacyjna o duŜym
natęŜeniu ruchu, powodująca obciąŜenie obszaru emisją ze źródeł mobilnych. Ruch samochodowy
powoduje emisję do atmosfery szeregu zanieczyszczeń gazowych, powstających podczas spalania
paliw płynnych w silnikach pojazdów, w tym m.in. węglowodorów aromatycznych (WWA), dwutlenku
siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO) oraz substancji pyłowych, powstających
w wyniku ścierania nawierzchni jezdni i opon pojazdów.
Tło zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego zmierzone w ramach monitoringu środowiska
dla wybranych substancji w punkcie pomiarowym zlokalizowanym najbliŜej obszaru opracowania
przedstawia poniŜsza tabela:
Tabela 1. StęŜenia kilku substancji w powietrzu w 2005 r., odnotowane na stacji pomiarowej zlokalizowanej
w Ogrodzie Botanicznym
DWUTLENEK
(SO2)
µg/m3
5,2
SIARKI
TLENEK AZOTU
(NO)
µg/m3
10,4
DWUTLENEK
(NO2)
µg/m3
26,5
AZOTU
TLENEK WĘGLA
(CO)
mg/m3
0,43
OZON (O3)
µg/m3
43,1
TLENKI AZOTU
(NOX)
µg/m3
42,8
PYŁ ZAWIESZONY
PM10
µg/m3
30,3
30
40
WARTOŚCI DOPUSZCZALNE
20
40
Źródło: Biblioteka monitoringu środowiska – ocena na podstawie badań automatycznych; www.poznan.pios.gov.pl
Legenda:
wartość < 50% normy
50% normy < wartość < 75%
normy
75% normy < wartość < 100%
normy
wartość przekracza normę
12
Badania przeprowadzone w roku 2005 w ww. punkcie pomiarowym wykazały przekroczenia
dopuszczalnych norm tylko dla jednej substancji tj. tlenków azotu NOx.
Zgodnie z art. 89 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska
dokonuje corocznej oceny jakości powietrza dla całego województwa wielkopolskiego celem uzyskania
informacji o stęŜeniu zanieczyszczeń w powietrzu. Pod kątem ochrony zdrowia ludzi bada się stęŜenie
w powietrzu następujących substancji: dwutlenku azotu, dwutlenku siarki, benzenu, ołowiu, kadmu,
arsenu, niklu, benzopirenu, tlenku węgla, ozonu oraz pyłu PM10.
Ze względu na przekroczenia dopuszczalnych poziomów stęŜeń pyłu PM10 w trzech punktach
pomiarowych zlokalizowanych na terenie miasta, w trakcie badań przeprowadzonych w 2005 r.,
Poznań został zaliczony do terenów, dla których istnieje konieczność wyznaczenia obszarów
przekroczeń stęŜeń danej substancji i potrzebę opracowania programu ochrony powietrza. Zgodnie
z rozporządzeniem Nr 39/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r. w sprawie
określenia programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań5 niezbędne jest podjęcie
działań mających na celu poprawę jakości powietrza atmosferycznego w mieście, poprzez m.in.
ograniczanie zuŜycia produkowanej energii (stosowanie termoizolacji budynków), rozbudowę
i modernizację sieci ciepłowniczej, zastępowanie ogrzewania budynków starego typu – węglowego –
ogrzewaniem olejowym, gazowym, elektrycznym, wykorzystywanie alternatywnych źródeł energii (np.
kolektory słoneczne), wymianę starych kotłów węglowych na kotły ekologiczne, a takŜe ograniczanie
emisji ze źródeł liniowych. Przewidziano równieŜ wprowadzenie tzw. strefy ograniczonej emisji
komunikacyjnej w centrum Poznania. W porównaniu do obszaru całego miasta, zakłada się tam
dwukrotnie częstsze działania w zakresie utrzymania czystości nawierzchni, które przyniosą efekt
ograniczenia emisji wtórnej na poziomie 60% redukcji w porównaniu do roku 2005.
Ostatnie badania w roku 2008 wykazały przekroczenie dopuszczalnych norm tylko dla jednej
substancji tj. 24-godzinnych stęŜeń pyłu PM10. Pod tym względem aglomerację Poznania
zakwalifikowano do klasy C w trzystopniowej klasyfikacji. NaleŜy podkreślić, Ŝe stęŜenia pyłu PM10
wykazują
wyraźną
zmienność
sezonową
–
przekroczenia
dotyczą
tylko
sezonu
zimowego
(grzewczego).
2.2.2. Jakość wód
NajwaŜniejszym elementem w sieci hydrograficznej omawianego obszaru jest rzeka
Przeźmierka (Kanał Swadzimski).
Szczegółowe wyniki pomiarów poszczególnych wskaźników jakości wód Kanału Swadzimskiego
przedstawia poniŜsza tabela:
5
Dz. Urz. Woj. Wlkp. Nr 4, poz. 61 z dnia 31 stycznia 2008 r.
13
Tabela 2. Wskaźniki jakości wód Kanału Swadzimskiego w punkcie pomiarowym na 0,4 km biegu rzeki (Wielkie)
w 2007r.
LP.
1
WSKAŹNIK JAKOŚCI
temperatura wody
JEDNOSTKA
°C
MIN
1,0
MAX
19,0
ŚREDNIA
10,2
KLASA
2
zawiesiny ogólne
mg/l
3,00
20,00
8,73
I
3
odczyn
pH
7,8
8,2
7,9
I
4
tlen rozpuszczony
mg O2/l
04,800
10,700
08,192
III
5
BZT5
mg O2/l
2,100
9,000
5,817
IV
6
ogólny węgiel organiczny
mg C/l
4,170
13,080
10,183
III
7
amoniak
mg NH4/l
0,111
2,722
1,443
IV
8
azot Kjeldahla
mg N/l
1,261
3,362
2,587
IV
9
azotany
mg NO3/l
6,760
107,206
30,709
V
10
azotyny
mg NO2/l
0,171
1,069
0,551
V
11
azot ogólny
mg N/l
3,490
26,118
9,686
V
12
fosforany
mg PO4/l
0,205
2,510
1,093
V
13
fosfor ogólny
mg P/l
0,139
1,252
0,504
IV
14
przewodność w 20°C
µS/cm
0958
1641
1119
III
15
substancje rozpuszczone
mg/l
601,0
920,0
784,0
IV
16
chlorofil „a”
µg/l
5,300
199,600
74,700
V
I
Źródło: Wyniki pomiarów jakości wód Kanału Swadzimskiego za rok 2007, WIOŚ w Poznaniu, Poznań 2008
W ogólnej klasyfikacji wody Kanału Swadzimskiego (rzeki Przeźmierki) zaliczono do klasy V.
Ponadto, zgodnie z Atlasem geochemicznym dla miasta Poznania, w aluwium Kanału Swadzimskiego
(rzeki Przeźmierki) stwierdzono podwyŜszone ilości cynku (549 mg/kg) i miedzi (106 mg/kg).
O jakości wód Kanału Swadzimskiego (rzeki Przeźmierki) na analizowanym obszarze decydują
opady atmosferyczne, stopień emisji ze źródeł komunikacyjnych oraz jakość prowadzonej na obszarze
planu gospodarki rolnej. Wody opadowe i roztopowe spływające z nawierzchni drogowych, poboczy,
chodników i terenów zielonych zawierają róŜnego rodzaju zanieczyszczenia takie jak piasek, liście,
róŜnego rodzaju śmieci lub substancje ropopochodne.
Obszar opracowania znajduje się poza obszarem szczególnie naraŜonym na zanieczyszczenia
związkami azotu ze źródeł rolniczych (OSN), powołanym na mocy rozporządzenia Dyrektora
Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu z dnia 4 kwietnia 2008 r. w sprawie określenia
wód wraŜliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie
naraŜonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód naleŜy ograniczyć6. W przypadku
Poznania obszar obejmuje południowo-wschodni fragment miasta i dotyczy zlewni rzeki Kopel oraz jej
dopływu - Michałówki. Niemniej jednak ciągle jednym z podstawowych zagroŜeń dla środowiska
związanym z działalnością rolniczą jest zanieczyszczenie wód, właśnie związkami azotu i fosforu oraz
azotanami.
6
Dz. Urz. Woj. Wlkp. Nr 57 poz. 1128
14
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało konieczność dostosowania systemu
monitoringu środowiska do prawa obowiązującego w Unii. Wynikiem stopniowego wdraŜania Ramowej
Dyrektywy
Wodnej
(2000/60/WE),
ogólnego
aktu
prawnego,
określającego
wymagania
w zakresie zapobiegania dalszemu pogarszaniu oraz ochrony i poprawy jakości środowiska wodnego
państw Wspólnoty, są równieŜ modyfikacje badań i oceny jakości wód podziemnych. Celem
monitoringu jakości wód podziemnych jest dostarczenie informacji o stanie chemicznym wód
podziemnych, określenie trendów zmian oraz sygnalizacja zagroŜeń w skali kraju, na potrzeby
zarządzania zasobami wód podziemnych i oceny skuteczności podejmowanych działań ochronnych. W
ramach
przeprowadzonego monitoringu wód podziemnych w sieci regionalnej w latach 2005
i 2006 przeprowadzono badania jakości wód podziemnych. Badania w punkcie zlokalizowanym
najbliŜej obszaru objętego opracowaniem (Złotniki) wykazały, Ŝe wody podziemne występujące
w okolicach obszaru opracowania charakteryzowała II klasa czystości (2004r.) i III klasa czystości
(2005r.)7.
2.2.3. Klimat akustyczny
W stanie istniejącym, obszar objęty ustaleniami planu znajduje się przede wszystkim
w zasięgu oddziaływania hałasu komunikacyjnego samochodowego, którego źródłem jest droga
wojewódzka nr 184, będąca wschodnią granicą obszaru opracowania. Stanowi ona drogę wylotową
z Poznania w kierunku Wronek, w związku z czym charakteryzuje się duŜym natęŜeniem ruchu.
Ze względu na brak w obszarze opracowania terenów o zdefiniowanych standardach
akustycznych
nie
odniesiono
się
do
występowania
ponadnormatywnych
poziomów
hałasu
samochodowego.
3.
INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU
3.1.
Cel opracowania projektu planu
Głównym załoŜeniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru
„Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu, część H – rejon rzeki Przeźmierki, stosownie do
zapisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jest
ustalenie przeznaczenia terenów oraz określenia sposobów ich zagospodarowania, przy uwzględnieniu
zasad
kształtowania
ładu
przestrzennego
oraz
dostosowaniem
funkcji
i
intensywności
zagospodarowania do uwarunkowań przestrzennych i przyrodniczych terenu.
Podstawowym załoŜeniem omawianego planu jest zapewnienie kompleksowej ochrony
terenów wyłączonych z zabudowy, ochrony ich jako rolniczej przestrzeni produkcyjnej, przy
zachowaniu ich walorów przyrodniczych i krajobrazowych, zgodnie z kierunkiem polityki przestrzennej,
określonym dla omawianego obszaru w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego miasta Poznania”.
7
Stan środowiska w Wielkopolsce w roku 2006, WIOŚ w Poznaniu, 2007
15
Ustalenia omawianego planu w powiązaniu z zapisami pozostałych planów miejscowych,
sporządzonych w oparciu o uchwałę Rady Miasta Poznania z 2005 r8. obejmujących obszary jezior
Kierskiego i Strzeszyńskiego oraz ich otoczenia, tereny połoŜone w dolinie rzeki Bogdanki, a takŜe
obszary jednostek osadniczych Kiekrz, Psarskie, pozwolą na kompleksową ochronę walorów
przyrodniczych i krajobrazowych całego północno-zachodniego fragmentu miasta Poznania. Ustalenia
ww. planów miejscowych pozwolą na jednoznaczne wyznaczenie terenów wyłączonych z zabudowy,
w tym cennych przyrodniczo i uŜytkowanych rolniczo, a takŜe zdefiniują zasady kształtowania terenów
przeznaczonych pod zabudowę.
3.2.
Ustalenia projektu planu
Projekt planu, ze względu na swój ochronny charakter dla terenów wyłączonych z zabudowy,
utrzymuje
dotychczasową
strukturę
funkcjonalną
przedmiotowego
obszaru.
Zdecydowaną
większość obszaru (ok. 90% powierzchni planu) stanowią zatem tereny rolnicze, na których dopuszcza
się zalesienie - tereny 1-3R/RL. Ponadto wyznaczono teren wód powierzchniowych śródlądowych
rzeki Przeźmierki – teren WS oraz tereny komunikacji, w tym dróg publicznych: klasy ekspresowej
KD-S, klasy głównej KD-G (droga wojewódzka nr184) oraz klasy zbiorczej 1,2KD-Z (ul.
Podjazdowa).
Na całym obszarze planu projekt wprowadza zakaz lokalizacji budynków. Na terenach
o przeznaczeniu R/RL projekt ustala zachowanie dotychczasowego sposobu zagospodarowania
związanego z rolniczym uŜytkowaniem terenów z dopuszczeniem prowadzenia na terenach zalesień na
podstawie planu zalesienia, sporządzonego w oparciu o przepisy odrębne. Dopuszczono jedynie
realizację zbiorników retencyjnych oraz dróg wewnętrznych, a na terenie 1R/RL wolno stojącej stacji
bazowej telefonii komórkowej, dla której strefę lokalizację wskazano na rysunku planu. Projekt ustala
równieŜ nakaz zachowania dotychczasowego zagospodarowania rzeki Przeźmierki (teren WS).
Projekt planu dopuszcza zachowanie oraz modernizację istniejących na obszarze planu sieci
infrastruktury technicznej (linii elektroenergetycznych oraz gazociągu) oraz wprowadza nakaz
uwzględnienia w zagospodarowaniu terenów ograniczeń wynikających z ich przebiegu.
Największe zmiany w zagospodarowaniu omawianego obszaru związane będą z realizacja
projektowanych elementów infrastruktury komunikacyjnej – fragmentu Zachodniej Obwodnicy miasta
Poznania - odcinka w ciągu S11 Złotkowo - Autostrada A2 (Głuchowo) (teren KD-S), przebiegającego
przez północno-zachodnią część obszaru planu miejscowego oraz zmiany przebiegu ul. Podjazdowej
(tereny 1,2KD-Z) wraz z fragmentem wiaduktu drogowego nad projektowaną ulicą ekspresową S11.
Do najwaŜniejszych ustaleń projektu planu w zakresie ochrony i kształtowania zasobów
środowiska przyrodniczego naleŜą:
•
8
zakaz zabudowy terenów w granicy planu,
uchwałę w sprawie w przystąpienia do sporządzenia mpzp dla obszaru „Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu
(oznaczonych w tej uchwale symbolami od A do G)
16
•
zakaz realizacji w granicy planu przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco
oddziaływać na środowisko, z wyjątkiem inwestycji dopuszczonych pozostałymi ustaleniami
planu (inwestycji drogowych i związanych z infrastrukturą techniczną),
•
nakaz zachowania ukształtowania doliny rzeki Przeźmierki, utrzymanie jej w naturalnym korycie,
•
nakaz ochrony i utrzymania jako otwartych pozostałych cieków i rowów – urządzeń melioracji
szczegółowej,
•
nakaz zapewnienia dostępu do wód powierzchniowych na potrzeby wykonania robót
konserwacyjnych i hydrotechnicznych oraz obowiązek zachowania wzdłuŜ rowów i cieków
pasów o szerokości nie mniejszej niŜ 4 m i na których dopuszcza się nasadzenia wyłącznie
zieleni niskiej oraz lokalizację ciągów pieszych,
•
nakaz zagospodarowania wód opadowych i roztopowych w granicach terenów R/RL i WS,
zgodnie z przepisami odrębnymi oraz odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenów
komunikacyjnych do gruntu poprzez urządzenia do powierzchniowego odwodnienia,
•
nakaz stosowania na drogach wewnętrznych, dopuszczonych ustaleniami planu na terenach
R/RL, nawierzchni przepuszczalnych, umoŜliwiających infiltrację wód opadowych i roztopowych
do gruntu,
•
dopuszczenie na terenach R/RL realizacji zbiorników retencyjnych,
•
nakaz segregacji, gromadzenia i zagospodarowania odpadów, zgodnie z przepisami odrębnymi,
•
nakaz zagospodarowania mas ziemi powstałych podczas prac budowlanych w granicach terenu,
z dopuszczeniem usuwania ich nadmiaru zgodnie z przepisami odrębnymi.
W zakresie ochrony i kształtowania ładu przestrzennego wprowadzono nakaz ochrony
walorów krajobrazowych zieleni nieurządzonej i wód. Projekt reguluje zasady lokalizacji na obszarze
elementów dysharmonizujących walory krajobrazowe, poprzez wprowadzenie zakazu lokalizacji
tymczasowych
obiektów
budowlanych,
reklam
i
szyldów
(z
wyjątkiem
umieszczanych
w wiatach przystankowych), nowych napowietrznych sieci infrastruktury technicznej, ogrodzeń (oprócz
ogrodzeń związanych z funkcjonowaniem układu drogowego, wynikających z prowadzenia gospodarki
leśnej i planu urządzenia lasu, prowadzenia gospodarki rolnej oraz funkcjonowania systemu
melioracyjnego). Dopuszczono natomiast umieszczanie tablic informacyjnych oraz obiektów małej
architektury.
Na rysunku planu wskazano lokalizację udokumentowanych stanowisk archeologicznych,
zarówno obszarowych i punktowych. Z tego względu w projekcie planu wprowadzono zapis
o
obowiązku
prowadzenia
rozpoznania
archeologicznego
równolegle
z
pracami
ziemnymi,
realizowanymi w miejscach ww. stanowisk.
3.3.
Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami
Stosownie do ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym zapisy projektu planu miejscowego (część tekstowa i graficzna) muszą być powiązane
z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a rada gminy
17
uchwala plan miejscowy dopiero po stwierdzeniu jego zgodności z nim. Studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy sporządza się w celu określenia polityki
przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego.
W „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania”
obszar objęty opracowaniem ww. planu miejscowego znajduje się w podstrefie, stanowiącej fragment
terenu klinowo-pierścieniowego systemu zieleni miasta, o duŜym zapleczu rekreacyjno-sportowym
(ZW4 jezioro Kierskie jezioro Strzeszyńskie). PołoŜony jest w obrębie terenu wyłączonego z zabudowy
ZOR, dla którego ustalono przeznaczenie pod tereny otwarte połoŜone poza klinowo-pierścieniowym
systemem zieleni – tereny rolnicze, moŜliwe do zalesień. Wyznaczono
równieŜ elementy
podstawowego układu komunikacyjnego – projektowaną ulicę klasy ekspresowej kS.5 oraz ulicę klasy
głównej kG.22.
W kontekście zapisów „Studium..” dla omawianego obszaru ustalenia projekty planu naleŜy
uznać za zgodne ze „Studium...”. Projekt utrzymuje dotychczasowe rolnicze uŜytkowanie terenów,
z dopuszczeniem przeprowadzania zalesień oraz wprowadza zakaz lokalizacji budynków na terenach.
Uwzględnia wszystkie elementy podstawowego układu komunikacyjnego miasta oraz występowanie na
obszarze planu istotnych sieci infrastruktury technicznej. Ochroną objętą wszystkie komponenty
środowiska, w tym zwłaszcza wody powierzchniowe. Stosownie do zapisów „Studium…” wprowadza
zakaz lokalizacji urządzeń reklamowych oraz jednoznacznie wskazuje miejsce lokalizacji dopuszczonej
do realizacji na terenie 1R/RL stacji bazowej telefonii komórkowej.
Zapisy projektu planu miejscowego korespondują równieŜ z zapisami Programu Ochrony
Środowiska dla Miasta Poznania na lata 2009-2012. Program ten stanowi wyraz realizacji polityki
ekologicznej państwa na szczeblu gminnym. Sporządzony został w oparciu o zapisy ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, nakładającej na organy samorządowe województwa,
powiatu i gminy obowiązek sporządzania odpowiednio wojewódzkich, powiatowych i gminnych
programów ochrony środowiska. WyŜej wymieniony dokument określał zadania w zakresie ochrony
środowiska dla Poznania dla okresu czteroletniego (lata 2009-2012) oraz zdefiniował cele
średniookresowe dla miasta do roku 2015.
Dokument wskazuje działania strategiczne, obejmujące cele i kierunki działań realizowanych
w Poznaniu w zakresie ochrony środowiska, podzielone na trzy bloki tematyczne, w tym:
•
cele i priorytety o charakterze systemowym obejmującym rozwój społeczno-gospodarczy gminy
w powiązaniu z ochroną środowiska,
•
cele i priorytety w zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego i racjonalnego uŜytkowania
zasobów przyrody,
•
cele i priorytety w zakresie poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
Część z celów znajduje swoje odzwierciedlenie w zapisach omawianego projektu mpzp.
Są to m.in. poniŜsze cele ekologiczne:
•
utrzymanie i wzbogacanie zasobów róŜnorodności biologicznej, realizowane w projekcie planu
poprzez ochronę krajobrazu zieleni nieurządzonej i wód, zakaz lokalizacji zabudowy,
18
dopuszczenie prowadzenia na terenach R/RL zalesień, zgodnie z gospodarką leśną i planem
zalesienia;
•
utrzymanie na obrzeŜach miasta rolnictwa przyjaznego środowisku oraz zachowanie mozaiki
półnaturalnych i kulturowych krajobrazów rolniczych, realizowane w projekcie planu poprzez
zachowanie i ochronę występujących w granicy planu terenów rolnych (tereny o przeznaczeniu
R/RL), ochronę istniejącego systemu melioracji szczegółowej, jej otwartego charakteru oraz
ciągłości
jej
funkcjonowania,
zachowanie
i
ochronę
śródpolnej
zieleni
nieurządzonej
ograniczającej erozję gleb,
•
ochrona powierzchni ziemi i gleb, realizowana w projekcie planu poprzez zapisy ustalające:
zakaz lokalizacji budynków, zasady wykorzystania mas ziemnych, powstających w wyniku prac
budowlanych oraz obowiązek rekultywacji terenu w przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia
gleby lub ziemi;
•
zapewnianie odtwarzalności zasobów wód podziemnych, realizowany w projekcie planu poprzez
zapisy ustalające obowiązek zagospodarowania wód opadowych i roztopowych na terenach
R/RL i WS, odprowadzania wód opadowych i roztopowych z terenów dróg do gruntu poprzez
urządzenia powierzchniowego odwodnienia, nakaz stosowania przepuszczalnych nawierzchni,
umoŜliwiających infiltrację wód opadowych i roztopowych w przypadku lokalizacji dróg
wewnętrznych na terenach R/RL.
3.4.
Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń
projektu planu
Brak planu miejscowego dla danego terenu powoduje utrudnienia w określeniu zasad
kształtowania polityki przestrzennej i sposobu postępowania w sprawach przeznaczania terenów na
określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy (stosownie do ustawy z dnia
27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). Sytuacja taka utrudnia
kształtowanie ładu przestrzennego obszaru oraz skuteczną ochronę jego środowiska przyrodniczego.
Biorąc pod uwagę, obserwowane w skali całego miasta, tendencje, dotyczące procesów
inwestycyjnych - ich skali i rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych - brak realizacji ustaleń projektu
planu moŜe utrudnić lub wręcz uniemoŜliwić osiągnięcie celów w zakresie ochrony i kształtowania
środowiska przyrodniczego, jakie dla omawianego obszaru określone zostały w „Studium...”.
Pozostawienie danego obszaru bez planu miejscowego oznacza, Ŝe większość inwestycji
prowadzona jest na podstawie decyzji o warunkach zabudowy. Realizacja polityki przestrzennej tylko
w oparciu o decyzje administracyjne (wynikające z zasady dobrego sąsiedztwa) nie stanowi
skutecznego narzędzia, umoŜliwiającego ochronę terenów wyłączonych z zabudowy. Stale rosnące
potrzeby inwestycyjne i związane z tym poszukiwanie terenów niezabudowanych, stwarzają
zagroŜenie „uszczuplenia” powierzchni terenów otwartych i tym samym fragmentację środowiska
przyrodniczego. Efektem takiej sytuacji moŜe być zmniejszenie przestrzeni rolniczej oraz zasobów
przyrodniczych doliny rzeki Przeźmierki, czy teŜ pogorszenie stanu jej środowiska przyrodniczego.
19
Do najwaŜniejszych potencjalnych zmian w środowisku przyrodniczym, jakie mogłyby nastąpić
w przypadku braku realizacji planu miejscowego, moŜna zaliczyć m.in.:
•
pomniejszenie zasobów biologicznych doliny Przeźmierki,
•
zmniejszenie powierzchni siedlisk roślin i zwierząt,
•
zmniejszenie róŜnorodności biologicznej,
•
fragmentaryzację lokalnego korytarza ekologicznego doliny rzecznej, zapewniającego ciągłość
powiązań ekologicznych w tej części miasta,
•
zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnych,
•
zmniejszenie infiltracji wód opadowych i roztopowych do gruntu i pogorszenie warunków
retencyjnych terenów,
•
zwiększenie
zagroŜenia
zanieczyszczenia
środowiska
gruntowo-wodnego
oraz
wód
podziemnych.
4.
ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
PROJEKTU PLANU
Liczne zagadnienia z zakresu ochrony środowiska oraz warunków korzystania z jego zasobów,
istotne
równieŜ
dla
przedmiotowego
projektu
planu,
określają
i
regulują
ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska oraz ustawa z dnia 16 kwietnia
2004 r. o ochronie przyrody.
Stosownie do tej ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. w planie miejscowym
naleŜy uwzględnić cele ochrony przyrody, których realizacja zapewni: utrzymanie procesów
ekologicznych i stabilności ekosystemów, zachowanie róŜnorodności biologicznej, zachowanie ciągłości
istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz z ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub
przywracanie do właściwego stanu ochrony, ochronę walorów krajobrazowych, zieleni oraz
zadrzewień.
Ze względu na intensywne rolnicze uŜytkowanie, omawiany obszar stanowi przestrzeń
antropogenicznie przekształconą, o stosunkowo niskich walorach przyrodniczych. Niemniej jednak
zawiera komponenty wartościowe, które powinno się bezwzględnie chronić. NaleŜy do nich śródpolna
zieleń z róŜnymi formami nasadzeń (zarówno zieleń przy uprawach polnych, jak i przywodna), która
wpływa na wzrost róŜnorodności biologicznej, ogranicza erozję wietrzną, poprawia mikroklimat
przestrzeni rolniczej oraz jej walory krajobrazowe, dzięki czemu stanowi waŜny element kaŜdej
przestrzeni rolniczej. Natomiast w przypadku rozpoczęcia zalesienia, które dopuszczone zostało na
terenach 1-3R/RL, naleŜy dąŜyć do wykorzystania istniejących zadrzewień i zakrzewień oraz
wszelkich zróŜnicowań siedliskowych w celu urozmaicenia gatunkowego upraw leśnych i wytworzenia
niezwykle istotnej dla prawidłowego funkcjonowania lasu strefy ekotonowej. Ochronie podlegają teŜ
cieki i zbiorniki wodne, które tworzą lokalne korytarze ekologiczne oraz równieŜ wpływają na
zwiększenie róŜnorodności biologicznej. W projekcie planu zawarto ustalenia dotyczące ochrony
walorów krajobrazowych zieleni nieurządzonej oraz wód. Objęto ochroną dolinę rzeki Przeźmierki wraz
20
z jej naturalnym korytem. Wprowadzono nakaz zachowania wszystkich pozostałych cieków i rowów na
obszarze planu jako otwartych.
Zgodnie z art. 72 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska w projekcie
planu powinny być uwzględnione zagadnienia ochrony środowiska, dotyczące m.in. zapewnienia
kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy, ze szczególny uwzględnieniem gospodarki wodnej,
odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów transportowych i komunikacji publicznej,
czy teŜ innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed hałasem,
wibracjami i polami elektromagnetycznymi.
Omawiany projekt planu dotyczy terenów rolniczych, dla których utrzymuje się ich
dotychczasowe uŜytkowanie, z dopuszczeniem przekształcenia ich jedynie w tereny lasów. Z tego
względu nie istnieje potrzeba regulacji w projekcie szeregu zagadnień, związanych z lokalizacją
zabudowy, której funkcjonowanie powoduje określone skutki dla środowiska przyrodniczego. Dotyczy
to chociaŜby zagadnień związanych z odprowadzaniem ścieków bytowych czy komunalnych z terenów
zabudowanych, realizacji systemów grzewczych budynków, czy teŜ obowiązku dotrzymania
wymaganych poziomów hałasu na terenach o zdefiniowanych standardach akustycznych.
Niemniej jednak projekt planu ustala, bądź teŜ dopuszcza, realizację inwestycji, związanych
z rozbudową lub modernizacją infrastruktury komunikacyjnej i technicznej, które zarówno na etapie
realizacji, jak i eksploatacji, oddziaływać będą na środowisko.
Ze względu na zakres inwestycji, niewątpliwie najbardziej znaczącą dla środowiska będzie
realizacja drogi ekspresowej S11 (teren KD-S) oraz związana z nią zmiana przebiegu ul. Podjazdowej
(tereny 1,2KD-Z). Mimo Ŝe inwestycje, zgodnie z wymogami prawnymi, realizowane będą
z uwzględnieniem zasad ochrony środowiska (określonych w decyzjach o środowiskowych
uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia), nie moŜna wykluczyć, Ŝe potencjalnie powodować teŜ
będzie bezpośrednie i negatywne oddziaływania, a takŜe ze względu na wzajemne powiązania
poszczególnych elementów środowiska i skutki pośrednie. Wymienić tu moŜna: pomniejszenie
powierzchni biologicznie czynnej, zwiększenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do
powietrza, zmianę jakości powierzchni ziemi, gleby oraz wód gruntowych w otoczeniu pasa
drogowego, a to z kolei wpłynąć moŜe na zmianę warunków siedliskowych flory i fauny. Z drugiej
strony lokalizacja Zachodniej Obwodnicy miasta Poznania przyczyni się do wyprowadzenie ruchu
tranzytowego o przebiegu północ-południe z miasta, a tym samym i zmniejszenie uciąŜliwości
związanych z emisją zanieczyszczeń, hałasu, wibracji, a takŜe zwiększenie płynności ruchu
samochodowego w Poznaniu. W związku z tym jego realizacja powodować będzie równieŜ pozytywne
oddziaływania w zakresie korzyści społecznych.
Znaczące ograniczenia w zagospodarowaniu omawianego obszaru powodują istniejące
magistralne sieci infrastruktury technicznej - linie elektroenergetyczne oraz gazociąg, przebiegające
przez jego środkową część, wskazane dokładniej w rozdziale 2.1.1 prognozy. Ograniczenia wynikają
z konieczności uwzględnienia w zagospodarowaniu terenów obszarów i strefy oddziaływania tych sieci.
Linie elektroenergetyczne powodują powstanie w swoim otoczeniu pól elektromagnetycznych,
które powstają na skutek występowania napięcia (pole elektryczne E) oraz w wyniku przepływu prądu
21
(pole magnetyczne H). Emitują pole o częstotliwości sieciowej 50Hz. Polskie prawodawstwo określa
zasady ochrony przed polami elektroenergetycznymi o tej częstotliwości. W rozporządzeniu Ministra
Środowiska
z
dnia
30
października
2003
r.
w
sprawie
dopuszczalnych
poziomów
pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów9
wprowadzono
pojęcie
dopuszczalnego
poziomu
poszczególnych
składowych
pola
elektromagnetycznego - elektrycznej E i magnetycznej H, jakie mogą wystąpić w miejscach
dostępnych dla ludzi. Dla pola elektrycznego (składowej elektrycznej) występującego w otoczeniu linii
elektroenergetycznej o częstotliwości sieciowej 50Hz dopuszczalna wartość natęŜenia wynosi 10kV/m,
przy czym najwyŜsze dopuszczalne w środowisku natęŜenie pola elektrycznego na terenach
przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową nie moŜe przekroczyć 1kV, natomiast na pozostałych
terenach dostępnych dla ludności 10kV/m. Z kolei dla pola magnetycznego (składowej magnetycznej)
w otoczeniu linii elektroenergetycznej o częstotliwości sieciowej 50Hz, najwyŜsze dopuszczalne
w środowisku natęŜenie, w tym równieŜ na terenach przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową,
wynosić moŜe 60A/m.
Ze względu na duŜe zróŜnicowanie istniejących instalacji emitujących pola elektromagnetyczne
obszary oddziaływania oraz zasady zagospodarowania terenów wokół poszczególnych obiektów,
wyznacza się indywidualnie na podstawie przepisów odrębnych. W stosunku do linii wysokich napięć
ustala się minimalne odległości dla lokalizacji nowej zabudowy mieszkaniowej, które zapewniają
zachowanie poziomów pól elektromagnetycznych poniŜej wartości dopuszczalnych lub co najmniej na
tych poziomach:
•
dla linii wysokich napięć 220 kV – 26 m od skrajnego przewodu i 36 m od osi linii,
•
dla linii wysokich napięć 110 kV – 14,5 m od skrajnego przewodu i 20 m od osi linii10.
Ograniczenia w zagospodarowaniu obszarów, na których znajdują się sieci gazowe reguluje
rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać sieci gazowe11. Dla gazociągu wysokiego ciśnienia, przebiegającego przez obszar
opracowania planu, określono12 następujące odległości podstawowe dla lokalizacji zabudowy:
•
dla budynków uŜyteczności publicznej, naziemnych składów materiałów i płynów łatwo
zapalnych – 16,25 m od gazociągu,
•
dla obiektów terenowych – 15 m od gazociągu.
Omawiany projekt planu, zarówno w treści uchwały oraz na rysunku, uwzględnił
występowanie na obszarze ww. sieci infrastruktury technicznej wraz z obszarami ich oddziaływania.
W kontekście zabudowywania terenów istniejące sieci infrastruktury nie będą stanowić ograniczeń
w zagospodarowaniu, bowiem projekt planu ze względu na ustalone przeznaczenie wprowadza na
terenach zakaz lokalizacji budynków. Występująca infrastruktura, zarówno elektroenergetyczna, jak
9
10
11
12
Dz. U. Nr 192, poz. 1883 z dnia 14 listopada 2003 r.
Za opracowaniem ekofizjograficznym do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru
„Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu, wrzesień 2005 r.,
Dz. U. Nr 97, poz. 1055 z dnia 11 września 2001 r.
Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ – SYSTEM Sp. z o. o. pismem z dnia 16.11.2005 r.
22
i gazowa, stanowi jednak ograniczenia w uprawach polowych ze względu na konieczność zachowania
niezbędnych obszarów oddziaływania.
W przypadku realizacji zalesień dopuszczonych ustaleniami planu na terenach, na których
znajdują się sieci infrastruktury technicznej, wymagane będzie oczywiście wyznaczenie pasów terenów
wzdłuŜ linii oraz gazociągu wolnych od zadrzewień. W przypadku linii elektroenergetycznych ich
szerokość powinna odpowiadać wymaganiom zawartym w Polskiej Normie13, w której określono teŜ
minimalne odległości przewodów linii napowietrznej od koron drzew. Szerokość pasa od linii do ściany
lasu zaleŜy od kilku czynników, w tym: napięcia oraz typu linii (rodzaju zastosowanych słupów). Dla
typowych układów przesyłowych i rozdzielczych eksploatowanych w kraju szerokość ta wynosi od
7,5 m (linie wąskogabarytowe 110 kV) do 32 m (linie 400 kV w układzie tradycyjnym)14.
W przypadku gazociągu szerokość strefy oddziaływania, w którym obowiązuje bezwzględny
zakaz sadzenia drzew oraz wykonywanie działalności mogącej zagrozić trwałości gazociągu wynosi po
3 m w kaŜdą stronę od gazociągu.
Przepisy art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
nakazują, aby przy sporządzaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, róŜnicując
tereny o róŜnych funkcjach lub róŜnych zasadach zagospodarowania, wskazać tereny, które naleŜą do
poszczególnych rodzajów terenów (wskazanych w art. 113 ust. 2 ww. ustawy), dla których ustalone są
dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku, określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska
w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku15 w oparciu o wskaźniki LDWN długookresowy średni poziom dźwięku A odniesiony do wszystkich dób w roku oraz LN
-
długookresowy średni poziom dźwięku A odniesiony do wszystkich pór nocy.
W
układzie
funkcjonalnym
omawianego
projektu
planu
nie
wyznaczono
terenów,
wymienionych w ww. ustawie, dla których zdefiniowane są standardy akustyczne.
5.
CELE
OCHRONY
ŚRODOWISKA
MIĘDZYNARODOWYM I KRAJOWYM
USTANOWIONE
NA
SZCZEBLU
Akcesja Polski do Unii Europejskiej nałoŜyła na Polskę nowe obowiązki, wynikające
z konieczności dostosowania prawa polskiego do regulacji unijnych. Ochrona środowiska wraz
z Traktatem z Maastricht (1991) włączona została przez Wspólnoty Europejskie do spisu ich stałych
zadań, dla których określono cele działań zapobiegawczych i regulujących. Obecnie prawo Unii
Europejskiej regulujące ochronę środowiska liczy sobie kilkaset aktów prawnych, obejmujących
dyrektywy, rozporządzenia, decyzje i zalecenia.
Do priorytetów Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska zaliczyć naleŜy m.in.
przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochronę róŜnorodności biologicznej, ograniczenie wpływu
zanieczyszczenia na zdrowie, a takŜe lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych.
13
14
15
PN-E-05100-1. Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa. Linie prądu przemiennego z przewodami
roboczymi gołymi
“Linie i stacje elektroenergetyczne w środowisku człowieka” Informator - wydanie 3, dr inŜ. Marek Szuba z zespołem, PSE Operator S.A., Warszawa 2005,
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
(Dz. U. Nr 120, poz. 826 z 5 lipca 2007 r.).
23
Do dokumentów rangi międzynarodowej, formułujących cele ochrony środowiska istotne
z punktu widzenia omawianego projektu planu, zaliczyć moŜna, wymieniane juŜ wcześniej
w opracowaniu, dyrektywę Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich
ptaków i dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Ponadto, Konwencję Berneńską o ochronie dzikiej fauny
i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych z 1979 r., Ramową Konwencję Narodów
Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Rio de Janeiro z 1992 r.
Na szczeblu krajowym cele ochrony środowiska ustanawiają strategiczne dokumenty rządowe:
II Polityka Ekologiczna Państwa oraz Polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z perspektywą
do roku 2016. Oba te dokumenty respektują zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.,
mówiące o konieczności zapewnienia przez Rzeczypospolitą Polską ochrony środowiska kierując się
zasadą
zrównowaŜonego
rozwoju
oraz
konieczności
zapewnienia
przez
władze
publiczne
bezpieczeństwa ekologicznego współczesnemu i przyszłym pokoleniom.
II Polityka Ekologiczna Państwa
Wiodącą zasadą polityki ekologicznej państwa jest zasada zrównowaŜonego rozwoju,
ustanowiona
w
ramach
Konferencji
Narodów
Zjednoczonych
w
Rio
de
Janeiro
w 1992 r. Podstawowym załoŜeniem zrównowaŜonego rozwoju jest takie prowadzenie polityki
i działań w poszczególnych sektorach gospodarki i Ŝycia społecznego, aby zachować zasoby i walory
środowiska w stanie zapewniającym trwałe, nie doznające uszczerbku, moŜliwości korzystania z nich
zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym zachowaniu trwałości
funkcjonowania procesów przyrodniczych oraz naturalnej róŜnorodności biologicznej na poziomie
krajobrazowym, ekosystemowym, gatunkowym i genowym. Istotą zrównowaŜonego rozwoju jest
równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych, co oznacza konieczność
integrowania zagadnień ochrony środowiska z polityką w poszczególnych dziedzinach gospodarki.
Podstawowym celem polityki jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju, czyli
mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów przyrodniczych. Wśród metod realizacji polityki
ekologicznej państwa priorytet ma stosowanie tzw. dobrych praktyk gospodarowania i systemów
zarządzania środowiskowego, które pozwalają powiązać efekty gospodarcze z efektami ekologicznymi,
zwłaszcza w przemyśle i energetyce, transporcie, rolnictwie, leśnictwie, budownictwie i gospodarce
komunalnej,
zagospodarowaniu
przestrzennym,
turystyce,
ochronie
zdrowia,
handlu
i działalności obronnej.
Cele szczegółowe polityki ekologicznej państwa ujęto w dwóch grupach: w sferze
racjonalnego uŜytkowania zasobów naturalnych i w zakresie jakości środowiska. Wśród nich,
w kontekście zakresu ustaleń projektów planów miejscowych, wymienić naleŜy m.in.:
•
racjonalizację uŜytkowania wody,
•
ochronę gleb,
•
zmniejszenie materiałochłonności i odpadowości produkcji,
24
•
zmniejszenie
energochłonności
gospodarki
i
wzrost
wykorzystania
energii
ze
źródeł
odnawialnych,
•
gospodarowanie odpadami,
•
jakość wód,
•
jakość powietrza, zmiany klimatu,
•
hałas i promieniowanie,
•
róŜnorodność biologiczna i krajobrazowa.
Ponadto, dokument wskazuje na konieczność stworzenia spójnego wewnętrznie systemu
prawa ochrony środowiska, dostosowanego do wymagań unijnych. Wymaga poddania dokumentów
programowych z dziedziny ochrony środowiska (planów, strategii, polityk, itp.) ocenie ekologicznej
skuteczności lub ocenie oddziaływania na środowisko (w formie strategicznych ocen oddziaływania na
środowisko),
ocenie
efektywności
kosztowej,
konsultacjom
społecznym,
ocenie
zgodności
z wymogami Unii Europejskiej.
Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016
Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 stanowi
załącznik do uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2008 r. w sprawie przyjęcia
„Polityki...”. Sporządzona została przez Ministerstwo Środowiska, zgodnie z wymogiem ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.
Omawiany dokument określa cele średniookresowe do 2016 r. oraz wskazuje kierunki działań
do wykonania w latach 2009-2012 w odniesieniu do zagadnień związanych z :
1. kierunkami działań systemowych,
2. ochroną zasobów naturalnych,
3. poprawą jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
Wśród działań systemowych dokument wymienia aspekt ekologiczny w planowaniu
przestrzennym i w jego ramach cel dotyczący podnoszenia roli planowania przestrzennego, które
powinno być podstawą lokalizacji nowych inwestycji.
Wskazuje się na konieczność wdraŜania wytycznych dotyczących uwzględnienia w planach
zagospodarowania przestrzennego wymagań ochrony środowiska i gospodarki wodnej, wdroŜenie
przepisów umoŜliwiających przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko juŜ na
etapie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zatwierdzenie
wszystkich obszarów europejskiej sieci Natura 2000, uwzględnianie obszarów naraŜonych na
niebezpieczeństwo powodzi, określenie zasad ustalani progów tzw. chłonności środowiskowej oraz
pojemności przestrzennej zaleŜnie od typu środowiska, uwzględniania w planach wyników monitoringu
środowiska.
25
6.
PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO
6.1.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi
Antropogeniczne przeobraŜenia powierzchni ziemi związane są głównie z działaniami
techniczno-inŜynieryjnymi, a zasięg tych zmian warunkowany jest skalą projektowanych w planach
inwestycji, zwłaszcza przewidywanej powierzchni nowej inwestycji oraz głębokością prowadzonych
prac ziemnych. Wszelkie przekształcenia w zagospodarowaniu terenu, zmierzające do wprowadzenia
nowych obiektów budowlanych, ciągów komunikacyjnych lub elementów infrastruktury technicznej,
prowadzą do nieodwracalnego zniszczenia powierzchni ziemi, poniewaŜ jej poszczególne formy są na
ogół
adaptowane
do
załoŜeń poszczególnych projektów
inwestycyjnych.
Związane
jest
to
z powstaniem nowych form antropogenicznych, tj.: zwałowiska, nasypy, powierzchnie niwelowane,
rowy itp.
Ze względu na wyłączenie z zabudowy wszystkich terenów objętych planem miejscowym nie
przewiduje się rozległych przekształceń powierzchni ziemi. Dotyczyć będą one jedynie terenów
przewidzianych pod rozbudowę układu komunikacyjnego w północno-zachodnim fragmencie obszaru,
oznaczonych na rysunku planu jako tereny KD-S, 1,2KD-Z oraz budowy i modernizacji elementów
infrastruktury technicznej.
Skutkami realizacji ww. inwestycji moŜe być miejscowa wymiana gruntu, jeśli na etapie
projektowania technicznego okaŜe się, Ŝe grunt istniejący nie posiada odpowiednich parametrów
budowlanych. W celu podniesienia parametrów technicznych podłoŜa mogą być stosowane nowe
mieszanki i materiały, np. tłuczeń bazaltowy, stosowany dla umocnienia drogi. W podłoŜu gromadzone
są
równieŜ
produkty
uboczne,
powstające
podczas
nowych
procesów
produkcyjnych
lub
technologicznych, o odmiennych cechach niŜ utwory naturalne, np. popioły, ŜuŜle hutnicze, fosfogipsy.
Skutkiem prowadzenia procesów inwestycyjnych jest powstanie, niekiedy znaczących, mas
ziemnych. Zgodnie z zapisami projektu planu naleŜy je zagospodarować w granicach terenu (np.
poprzez wykorzystywanie ich do kształtowania nowych terenów zieleni towarzyszących inwestycjom
drogowym) lub usunąć ich nadmiar zgodnie z przepisami odrębnymi. W przypadku zagospodarowania
ziemi w granicach terenu, nie moŜna spowodować zaburzenia istniejących spływów powierzchniowych
w stosunku do terenów sąsiednich.
W miejscu realizacji utwardzonych elementów pasa drogowego usunięta zostanie warstwa
gleby. Na skutek prowadzenia prac budowlanych naleŜy liczyć się równieŜ z moŜliwością pogorszenia
właściwości fizycznych gleb w pobliŜu inwestycji. Nacisk wywierany na gleby przez maszyny
budowlane
oraz
pojazdy
cięŜkie
spowodować
mogą
zniszczenie
jej
systemu
kapilarnego,
zapewniającego retencję wody i odpowiednią wymianę gazową. Pogorszeniu ulec moŜe równieŜ jej
jakość na skutek koncentracji w niej (a takŜe w roślinach) metali cięŜkich i węglowodorów,
pochodzących ze spalin emitowanych z maszyn budowlanych i pojazdów.
Ze względu na zagroŜenie jakości podłoŜa gruntowego na skutek prowadzenia robót
budowlanych niezbędne jest odpowiednie zabezpieczenie podłoŜa przed związkami ropopochodnymi
oraz innymi zanieczyszczeniami. Zasadna jest organizacja placu budowy w taki sposób, aby nie
26
występowała wtórna emisja pyłu, np. poprzez stosowanie zraszania terenu w okresie bezdeszczowym,
ograniczenie prędkości pojazdów, tymczasowe utwardzenie dróg w stopniu umoŜliwiającym
sprzątanie. Tego typu działania nie znajdują się jednak w zakresie zagadnień, jakie regulują zapisy
planu miejscowego.
Na jakość środowiska gruntowo-wodnego wpływa równieŜ sposób prowadzenia na terenach
gospodarki odpadami, która powinna być prowadzona zgodnie z obowiązującymi regulacjami
prawnymi, w tym równieŜ zgodnie z planem gospodarki odpadami dla gminy. W przypadku
omawianego obszaru odpady powstawać będą głównie w obrębie terenów komunikacyjnych, zarówno
na etapie realizacji jak i eksploatacji dróg. W trakcie budowy powstawać będą odpady związane
z prowadzeniem samych prac budowlanych (gruz, kamienie, tworzywa sztuczne, beton, metale, kable,
itp.), a takŜe związane z funkcjonowaniem zaplecza socjalnego na placu budowy (odpady komunalne).
W trakcie eksploatacji odpady powstawać będą w związku z utrzymaniem dróg, oświetlenia, małej
architektury, a takŜe ruchem pieszych, czy funkcjonowaniem przystanków komunikacji publicznej.
Na jakość gleb wpływ moŜe mieć równieŜ jakość i intensywność prowadzonej gospodarki rolnej
na terenach R/RL, w tym głównie ilość stosowanych nawozów mineralnych i chemicznych środków
ochrony roślin.
W przypadku zanieczyszczenia gleb lub ziemi, w ramach kompensacji przyrodniczej,
obowiązuje nakaz rekultywacji, zgodnie z przepisami odrębnymi.
6.2.
Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne
Ochrona wód otwartych rzeki Przeźmierki jest zadaniem nadrzędnym projektu planu.
Istniejące w granicach obszaru objętego planem wody powierzchniowe nie zmienią swoich właściwości
w wyniku realizacji ustaleń planu. W planie ustala się zachowanie naturalnego ukształtowania terenu
doliny rzeki Przeźmierki wraz z zachowaniem otwartego charakteru cieku. Ochroną objęto równieŜ
istniejące w granicy planu pozostałe drobne cieki i rowy systemu melioracji szczegółowej,
zlokalizowane na terenach R/RL. Ustalenia planu poza zapewnieniem zachowania dostępu do wód
powierzchniowych na potrzeby konserwacji i robót hydrotechnicznych, zapewniają zachowanie
ciągłości funkcjonowania istniejącego systemu melioracyjnego. Zarówno na rzece Przeźmierce oraz na
pozostałych ciekach dopuszczono lokalizację przepustów.
W zakresie ochrony zasobów wód podziemnych i ich odtwarzalności w projekcie planu
ustalono zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenach R/RL i WS. W przypadku
realizacji dróg wewnętrznych na terenach rolnych wprowadzono nakaz stosowania nawierzchni
przepuszczalnych, umoŜliwiających infiltrację wód do gruntu.
Wody opadowe i roztopowe z terenów komunikacyjnych równieŜ odprowadzane będą do
gruntu poprzez urządzenia do powierzchniowego odwodnienia. Kwestie te oraz inne zagadnienia
związane z odprowadzaniem wód opadowych i roztopowych z terenów dróg i sposobem ich
oczyszczania
regulują
przepisy
odrębne,
w
tym
rozporządzenie
Ministra
Transportu
i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
27
odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie16 oraz Polska Norma PN-S-02204:1977 "Drogi
samochodowe. Odwodnienie dróg".
NaleŜy zwrócić takŜe uwagę, Ŝe dopuszczone zapisami planu zalesienie terenów rolniczych
wpłynie na zwiększenie retencji przedmiotowego obszaru. Wprowadzone zieleń wysoka sprzyjać
będzie ochronie wód powierzchniowych oraz gruntowych przed zanieczyszczeniami pochodzącymi
z pół uprawnych oraz ze szlaków komunikacyjnych zlokalizowanych na obszarze opracowania oraz
w jego bezpośrednim sąsiedztwie.
6.3.
Oddziaływanie na róŜnorodność biologiczną i krajobraz
Obszar opracowania mimo, braku zainwestowania, charakteryzuje się stosunkowo niskim
stopniem zróŜnicowania siedliskowego, co szczególnie jest widoczne w kontekście bogactwa
i atrakcyjności przyrodniczo-krajobrazowej terenów sąsiednich, połoŜonych w dolinach rzek Samicy
Kierskiej oraz Bogdanki. Taki stan rzeczy jest efektem znacznego przekształcenia antropogenicznego
omawianego obszaru, związanego z intensywnym uŜytkowaniem rolniczym. Znaczna część terenu
pozbawiona jest roślinności średniej i wysokiej. Naturalnymi siedliskami zróŜnicowanych genowo
zasobów na obszarze planu są śródpolne skupiska zieleni nieurządzonej, występującej głównie wzdłuŜ
istniejących na obszarze planu cieków wodnych.
Pomimo stosunkowo niskiej róŜnorodności siedliskowej i rolniczego wykorzystywania, teren ten
oraz jego zasoby naturalne są istotne w systemie zieleni miasta dla zachowania równowagi
ekologicznej miasta. Ich utrzymanie i ochrona są niezwykle waŜne ze względu na konieczność
zachowania trwałości i optymalnej liczebności gatunkowej roślin i zwierząt. Zachowanie naturalnego
charakteru zieleni przybrzeŜnej ma ogromne znaczenie ze względu na liczne ekologiczne funkcje,
jakie tereny te pełnią w środowisku, w tym poprawa i regulacja retencji wodnej, stwarzanie warunków
Ŝycia dla licznych gatunków flory i fauny, czy w końcu zatrzymywanie składników mineralnych (azotu,
fosforu) spływających z terenów rolnych w stronę zbiorników wodnych, powodujących ich
zanieczyszczenie lub eutrofizację. Dlatego jednym z głównych celów planu miejscowego jest ochrona
walorów krajobrazowych zieleni nieurządzonej.
Biorąc pod uwagę zapisy projektu planu przypuszczać moŜna, Ŝe nie nastąpią straty
róŜnorodności biologicznej. A wręcz przeciwnie, na skutek dopuszczonych zapisami planu zalesień na
gruntach rolnych naleŜy spodziewać się zwiększenia róŜnorodności biologicznej obszaru objętego
niniejszym opracowaniem. Z tym, Ŝe w pasie o szerokości co najmniej 4 m po obu stronach cieków lub
rowów działania na rzecz wzrostu róŜnorodności biologicznej mogą być realizowane jedynie poprzez
nasadzenia zieleni niskiej.
Zalesienia powinny być dostosowane do lokalnych warunków siedliskowych i krajobrazowych.
Przy ich realizacji naleŜy zwrócić uwagę na wykorzystanie istniejących zadrzewień i zakrzaczeń,
pozostawienie oczek wodnych oraz wykorzystanie wszelkich zróŜnicowań siedliskowych w celu
urozmaicenia składu gatunkowego zakładanych upraw leśnych. W miarę moŜliwości zaleca się
16
Dz. U. Nr 43, poz. 430
28
wykorzystanie sukcesji naturalnej. Sprzyja to osiągnięciu trwałości i stabilności zbiorowisk roślinności
leśnej wprowadzonej na grunty porolne, m.in. poprzez ograniczenie skali zagroŜeń ze strony owadzich
szkodników korzeni (pędraków) oraz podatności na choroby infekcyjne drzew (huba korzeni).
Zwiększeniu bioróŜnorodności słuŜyć będzie przede wszystkim strefa ekotonowa lasu, która powinna
charakteryzować się zróŜnicowanym składem gatunkowym. Strefa ekotonowa powinna składać się
z pasa krzewów, podstrefy krzewiasto-drzewiastej oraz podstrefy drzewiastej.
Realizacja zapisów planu przyczyni się takŜe do zwiększenia walorów krajobrazowych
w monotonnym krajobrazie rolniczym.
Ponadto do czasu realizacji nowych zalesień na terenach uŜytkowanych rolniczo zaleca się
prowadzenie wielogatunkowych upraw oraz odpowiednie utrzymywanie gruntów ugorowanych
i odłogowanych, co przyczynić się moŜe do wzrostu róŜnorodności biologicznej.
Za negatywne dla krajobrazu ocenia się zachowanie istniejących elektroenergetycznych linii
napowietrznych oraz lokalizację wolno stojącej stacji bazowej telefonii komórkowej. NaleŜy jednak
zauwaŜyć,
Ŝe
projekt
planu
dopuszcza
rozbiórkę
istniejących
napowietrznych
linii
elektroenergetycznych WS-220 kV i budowy po jej trasie napowietrznej dwutorowej linii NN-400 kV
lub linii wielotorowej, wielonapięciowej. Z punktu widzenia ochrony środowiska wydaje się to zasadne
z uwagi na wydajność takiej linii i co za tym idzie zmniejszenie w przyszłości przyrostu nowych
terenów niezbędnych do poprowadzenia napowietrznych linii elektroenergetycznych.
6.4.
Oddziaływanie na szatę roślinną
W wyniku realizacji ustaleń planu pewne powierzchnie biologicznie czynne zostaną usunięte.
Dotyczyć to będzie terenów przeznaczonych pod projektowany układ komunikacyjny (tereny KD-S,
1,2 KD-Z). Na pozostałych terenach nie przewiduje się większych ubytków zieleni. Jedynie na etapie
modernizacji czy przebudowy istniejących elementów infrastruktury technicznej nastąpić moŜe
zniszczenie szaty roślinnej. NaleŜy się spodziewać, Ŝe będzie to oddziaływanie chwilowe i krótkotrwałe,
a po zakończeniu prac roślinność powróci w drodze naturalnej sukcesji.
Projekt planu ustala ochronę walorów krajobrazowych zieleni naturalnej nieurządzonej i wód.
Dla
zwiększenia
udziału
roślinności
w
zagospodarowaniu
terenów
komunikacyjnych
wprowadza się nakaz zagospodarowania zielenią wszystkich wolnych od utwardzenia powierzchni.
Zieleń przyczyni się do poprawy panującego w otoczeniu mikroklimatu, wpłynie dodatnio na skład
powietrza poprzez produkcję tlenu i absorpcję dwutlenku węgla.
Ponadto realizacja dopuszczonych ustaleniami projektu planu zalesień wpłynie na znaczne
zwiększenie udziału zieleni na obszarze opracowania. WaŜne jest aby wprowadzona zieleń
charakteryzowała się odpowiednim doborem składu gatunkowego do panujących warunków
siedliskowych. Poza oczywistą poprawą fizjonomii tego terenu, wprowadzona zieleń wysoka pełnić
będzie równieŜ rolę izolacji (szczególnie w aspekcie psychologicznym) przed emisjami, związanymi
z funkcjonowaniem cięgów komunikacyjnych.
29
6.5.
Oddziaływanie na powietrze
Plan zagospodarowania przewiduje wyeliminowanie powstania nowych źródeł emisji gazów
i pyłów do powietrza poprzez ustalenie zakazu lokalizacji budynków na terenach objętych jego
granicami oraz ustalenie zakazu lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco
oddziaływać na środowisko, z wyjątkiem dopuszczonych w planie inwestycji celu publicznego. Do nich
niewątpliwie zaliczyć naleŜy przedsięwzięcia związane z realizacją nowych elementów układu
komunikacyjnego, które generują znaczne emisje do powietrza. Źródłem emisji zanieczyszczeń do
powietrza na omawianym terenie będą więc drogi publiczne realizowane w północno-zachodniej części
opracowania na terenach KD-S, 1,2 KD-Z. Wzrost emisji zanieczyszczeń powstających w wyniku
spalania paliw w silnikach spalinowych spowodowany będzie zwiększeniem natęŜenia ruchu
samochodowego, zwłaszcza na drodze ekspresowej S11.
Na etapie prowadzenia prac budowlanych, związanych z budową szlaków komunikacyjnych
spodziewana jest zwiększona emisja substancji gazowych i pyłowych, których źródłem będą pojazdy,
silniki pracujących maszyn, sypkie materiały budowlane. Będzie to oddziaływanie krótkotrwałe,
o zasięgu ograniczonym w zasadzie do terenu budowy i które powinno ustać po zakończeniu
prowadzenia prac budowlanych. NaleŜy spodziewać się jednak, Ŝe prace nad przebudową
i modernizacją będą prowadzone etapowo, co znacznie zmniejszy oddziaływanie na jakość powietrza
atmosferycznego.
Zgodnie z rozporządzeniem Nr 39/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r.
w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań niezwykle istotne
dla jakości powietrza, szczególnie w sąsiedztwie ciągów komunikacyjnych, jest równieŜ ilość i jakość
poruszających się pojazdów. W zakresie transportu drogowego zmierza się do ograniczenia wtórnej
emisji pyłu poprzez regularne utrzymanie czystości nawierzchni (np. czyszczenie metodą mokrą).
Ponadto, poprawie jakości powietrza atmosferycznego na obszarze opracowania słuŜyć będą
dopuszczone
ustaleniami
planu
zalesienia
na
terenach
R/RL.
Lasy
ograniczą
przenikanie
zanieczyszczeń pyłowych z terenów sąsiadujących z granicami obszaru objętego planem oraz wpłyną
na zmniejszenie udziału dwutlenku węgla w powietrzu atmosferycznym.
6.6.
Oddziaływanie na klimat akustyczny
Na
znacznej
części
obszaru
opracowania
planowane
w
projekcie
uŜytkowanie
i zagospodarowanie terenu nie spowoduje oddziaływania na klimat akustyczny w granicach
opracowania, ani teŜ w jego bezpośrednim sąsiedztwie. W przyszłości, w wyniku realizacji ustaleń
planu tylko niewielki obszar planu będzie znajdował się w zasięgu oddziaływania hałasu
komunikacyjnego – samochodowego.
Głównym źródłem hałasu będzie nowo projektowana droga ekspresowa
KD-S oraz
przebudowana ulica Podjazdowa (1-2KD-Z). Na etapie realizacyjnym będzie to oddziaływanie
związane z pracami inwestycyjnymi. Wykorzystanie cięŜkiego sprzętu w trakcie realizacji nowych
elementów infrastruktury drogowej moŜe wywołać przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu.
30
Przekroczenie te będą jednak miały charakter lokalny, oddziaływujący na najbliŜsze otoczenie jedynie
w czasie pory dziennej i nie będą miały wpływu na ogólny klimat akustyczny w dłuŜszej perspektywie.
Długotrwałe zmiany w kształtowaniu klimatu akustycznego omawianego obszaru nastąpią
najprawdopodobniej na etapie eksploatacyjnym zrealizowanych inwestycji drogowych. Z uwagi jednak
na brak w obszarze objętym ustaleniami planu terenów o zdefiniowanych standardach akustycznych
nie wyznacza się obszarów zagroŜonych ponadnormatywnym hałasem komunikacyjnym.
RównieŜ na terenach przyległych do granicy planu, połoŜonych w gminach sąsiednich,
Rokietnicy i Tarnowie Podgórnym, nie przewiduje się oddziaływania drogi ekspresowej na tereny
o
zdefiniowanych
standardach
akustycznych.
W
„Studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Rokietnica” tereny przylegające do miasta Poznania,
połoŜone w sąsiedztwie drogi ekspresowej S11, stanowią tereny zabudowy techniczno-produkcyjnej
i aktywności gospodarczej średniej i duŜej intensywności, generujące średnie i znaczące obciąŜenia
komunikacyjne i transportowe. Natomiast w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Tarnowo Podgórne” w sąsiedztwie drogi ekspresowe S11 i granicy miasta
Poznania znajdują się tereny przeznaczone pod usługi oraz tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej
bez prawa zabudowy.
Ponadto naleŜy zauwaŜyć, Ŝe realizacja Zachodniej Obwodnicy miasta Poznania przyczyni się
do zmniejszenia ruchu pojazdów w mieście, w szczególności dotyczyć to będzie ruchu tranzytowego
odbywającego się w relacji północ-południe.
6.7.
Oddziaływanie na dziedzictwo kulturowe
Projekt planu, zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi, ustala na całym obszarze obowiązek
prowadzenia
rozpoznania
archeologicznego
równolegle
z
pracami
ziemnymi,
prowadzonymi
w miejscach stanowisk (obszarowych i punktowych wskazanych na rysunku planu). W związku
z powyŜszym wszystkie działania inwestycyjne, związane z wykonywaniem prac ziemnych,
wyprzedzająco w stosunku do uzyskania pozwolenia na budowę, będą wymagały uzyskania
pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych oraz nadzoru uprawnionego archeologa.
W przypadku omawianego obszaru będą one dotyczyły przede wszystkim inwestycji w zakresie
realizacji elementów infrastruktury komunikacyjnej oraz technicznej.
6.8.
Oddziaływanie na obszar Natura 2000
W granicach obszaru projektu planu nie występują obszary objęte siecią Natura 2000.
Natomiast w pewnym oddaleniu zlokalizowana jest obszar objęty Europejską Siecią Ekologiczną Natura
2000, ustanowiony na mocy dyrektywy unijnej Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie
ochrony dzikich ptaków - Dolina Samicy (PLB300013).
W ostoi Dolina Samicy stwierdzono występowanie co najmniej 19 lęgowych gatunków ptaków
wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej.
31
Do głównych zagroŜeń dla prawidłowego funkcjonowania siedlisk ptaków zaliczyć naleŜy
działania człowieka prowadzące do pomniejszenia ich bazy pokarmowej, m.in. poprzez zaniechanie
dotychczasowego uŜytkowania rolnego, intensyfikacja gospodarki stawowej (usuwanie roślinności
z brzegów i toni stawów, zmiana tradycyjnego rytmu napełniania stawów, usuwanie krzewów i drzew
z brzegów, budowa nowych stawów, jak równieŜ niedostosowane do biologii ptaków terminy
prowadzenia zabiegów, zabudowywanie terenów niezabudowanych, penetrowanie siedlisk przez ludzi
i zwierzęta domowe oraz rozbudowa osiedli turystycznych.
Ze względu na oddalenie obszaru projektu planu od wskazanej ostoi oraz ochronny charakter
zapisów
planu,
jego
realizacja
nie
wpłynie
na
pogorszenie
stanu
siedlisk
ptaków.
W Ŝaden sposób nie wpłynie ona na funkcjonowanie Doliny Samicy jako miejsca ich bytowania oraz
nie zmniejszy i naruszy ich miejsc Ŝerowania. Natomiast działania mające na celu eliminację
bezpośrednich zagroŜeń dla ptaków - ograniczanie ruchu turystycznego w trakcie okresu lęgowego
ptaków, czy penetrowanie siedlisk przez ludzi - znajdują się poza zakresem ustaleń projektu planu
miejscowego.
6.9.
Oddziaływanie transgraniczne
Ze
względu
na
połoŜenie
geograficzne
Poznania
(znaczne
oddalenie
od
terenów
przygranicznych państwa) stwierdzić naleŜy, Ŝe realizacja ustaleń omawianego planu miejscowego nie
spowoduje oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, w rozumieniu Konwencji
z Espoo z 25 lutego 1991 r.
6.10.
Pola elektromagnetyczne
Promieniowanie elektromagnetyczne pochodzi zarówno ze źródeł naturalnych, tj. naturalne
pola magnetyczne ziemskie, naturalne pola elektryczne ziemskie oraz ze źródeł sztucznych –
elektroenergetyczne linie napowietrzne wysokiego napięcia (110 kV i więcej), stacje radiowe
i telewizyjne, stacje transformatorowe, stacje bazowe telefonii komórkowej i in.
Na obszarze w granicach opracowania znajdują się dwie przesyłowe linie elektroenergetyczne
wysokich napięć WS-220 kV relacji GPZ Plewiska - GPZ Piła Krzewina i GPZ Plewiska – GPZ Czerwonak
oraz dwutorowa napowietrzna linia elektroenergetyczna WN-110 kV relacji GPZ Tarnowo Podgórne –
GPZ Kiekrz. Obszary jej oddziaływań zostały wskazane na rysunku planu. Ze względu na określone
w planie przeznaczenie terenów nie będą one stanowić ograniczeń w zabudowywaniu terenów.
Z uwagi jednak na konieczność wyznaczenia obszarów oddziaływań przedmiotowe linie stanowić będą
ograniczenia w uprawach polowych. W przypadku realizacji zalesień dopuszczonych ustaleniami planu
na terenach, na których znajdują się sieci infrastruktury technicznej, wymagane będzie oczywiście
wyznaczenie pasów terenów wzdłuŜ linii od zadrzewień. Ich szerokość powinna odpowiadać
wymaganiom zawartym w Polskiej Normie17, w której określono teŜ minimalne odległości przewodów
linii napowietrznej od koron drzew. Szerokość pasa od linii do ściany lasu zaleŜy od kilku czynników,
17
PN-E-05100-1. Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa. Linie prądu przemiennego z przewodami
roboczymi gołymi
32
w tym: napięcia oraz typu linii (rodzaju zastosowanych słupów). Dla typowych układów przesyłowych i
rozdzielczych eksploatowanych w kraju szerokość ta wynosi od 7,5 m (linie wąskogabarytowe 110 kV)
do 32 m (linie 400 kV w kładzie tradycyjnym)18.
7.
PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW
REALIZACJI POSTANOWIEŃ MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA
Miejscowy
plan
zagospodarowania
przestrzennego
wskazuje
jedynie
na
sposób
zagospodarowania przestrzeni. Na jego podstawie, lub decyzji o warunkach zabudowy, wydawane są
pozwolenia na budowę na konkretne inwestycje. Dopiero w pozwoleniu na budowę zawarty jest
projekt budowlany, co do którego moŜna zastosować pewne metody analizy wpływu danej inwestycji
na środowisko oraz ustalić częstotliwość z jaką naleŜy ją przeprowadzać. Ponadto przedmiotowy
projekt planu nie wprowadza funkcji, które byłyby szczególnie uciąŜliwe dla środowiska, w związku
z czym nie ma konieczności prowadzenia specjalnie określonego monitoringu.
Jednocześnie skutki realizacji postanowień planu będą podlegały bieŜącemu monitoringowi
odpowiednich słuŜb ochrony środowiska, słuŜb ochrony przyrody, organów administracji oraz
organizacji ekologicznych. Stan środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem poszczególnych jego
komponentów podlega corocznej ocenie przeprowadzanej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w ramach monitoringu lokalnego i regionalnego.
Ponadto zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 23 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym wójt, burmistrz albo prezydent miasta zobowiązany jest przynajmniej raz w czasie
kadencji przeprowadzić analizę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy, w tym skutków
realizacji postanowień projektowanego dokumentu.
8.
ROZWIĄZANIA
ALTERNATYWNE
W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE
DO
Na
rozpatrywano
etapie
sporządzanie
projektu
planu
ROZWIĄZAŃ
trzy
ZAWARTYCH
warianty
docelowego
zagospodarowania obszaru objętego granicą planu. Wariant pierwszy ustalał rolnicze uŜytkowanie
terenów, przy dopuszczeniu zalesień wszystkich terenów obecnie wykorzystywanych rolniczo lub
odłogowanych. Wariant drugi utrzymywał dotychczasowy sposób zagospodarowania terenów
rolniczych. Z kolei wariant trzeci zakładał zalesienie terenów w południowo-wschodniej części
opracowania, natomiast na pozostałych utrzymywał istniejący sposób zagospodarowania.
Z uwagi na największy wachlarz moŜliwości zdecydowano się na wariant pierwszy, który
wydaje się być optymalnym, co do sposobu zagospodarowania tego obszaru. Obecny rolniczy sposób
uŜytkowania przedmiotowego terenu nie zostaje w Ŝaden sposób ograniczony, dzięki czemu projekt
planu realizuje jedno z działań strategicznych w zakresie rolnictwa, zawartych w „Programie Ochrony
Środowiska dla miasta Poznaia na lata 2009-2012” dotyczące zatrzymania na obrzeŜach miasta
18
“Linie i stacje elektroenergetyczne w środowisku człowieka” Informator - wydanie 3, dr inŜ. Marek Szuba z zespołem, PSE Operator S.A., Warszawa 2005,
33
rolnictwa przyjaznego środowisku oraz zachowania krajobrazów rolniczych. W momencie kiedy gleba
utraci swoje zdolności produkcyjne zalesienie przedmiotowych terenów zapewni ochronę gleby i wód
na obszarze opracowania oraz przyczyni się do wzrostu róŜnorodności biologicznej omawianego
obszaru. Takie rozwiązanie uwaŜa się za słuszne i optymalne z punktu widzenia ochrony środowiska.
9.
•
WNIOSKI
Projekt planu dla obszaru „Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu, część H – rejon rzeki
Przeźmierki połoŜony jest w peryferyjnej, północno-zachodniej części miasta Poznania. Obejmuje
głównie tereny uŜytkowane rolniczo, z niewielkim udziałem terenów wód powierzchniowych (rzeki
Przeźmierka oraz drobnych cieków i rowów), zieleni nieurządzonej (śródpolnej) oraz terenów
komunikacyjnych (droga wojewódzka nr 184 oraz fragment ul. Podjazdowej).
•
Obszar objęty planem, mimo braku trwałego zainwestowania, charakteryzuje się znacznym
przekształceniem antropogenicznym, wynikającym z rolniczego intensywnego uŜytkowania.
Posiada jednak wartościowe elementy przyrodnicze, do których naleŜą przede wszystkim wody
powierzchniowe oraz śródpolna zieleń nieurządzona.
•
W projekcie wyznaczono na większości obszaru tereny rolnicze, na których dopuszczono
przeprowadzenie zalesień (tereny R/RL). W przypadku utrzymania rolniczego uŜytkowania
omawianych terenów realizacja ustaleń planu miejscowego w niewielkim stopniu wpłynie na
zmianę
sposobu
zagospodarowania
omawianego
obszaru
i
jego
krajobraz.
Większe
przekształcenia środowiska i krajobrazu spowodują dopuszczone zalesienia terenów rolniczych.
Zmiany
w
zagospodarowaniu
wynikać
będą
równieŜ
z
projektowanych
inwestycji
komunikacyjnych, związane z budową w granicy planu fragmentu drogi ekspresowej S11 Zachodniej Obwodnicy miasta Poznania (teren KD-S) oraz zmiany przebiegu ul. Podjazdowej
(tereny 1,2KD-Z). Inwestycje komunikacyjne, wynikające z zapisów projektu planu, będą
wpływać na zmianę powierzchni ziemi oraz zmianę struktury i funkcjonowania innych elementów
środowiska w sposób trwały lub długotrwały. NaleŜy jednak uznać, Ŝe zjawiska te są oczywistymi
procesami niezbędnymi dla rozwoju i prawidłowego funkcjonowania układu komunikacyjnego
aglomeracji poznańskiej.
•
Zapisy projektu spełniają zasadnicze załoŜenia planu miejscowego, dotyczące ochrony przestrzeni
rolniczej oraz ochrony przedmiotowego obszaru przed zabudową.
•
Przeznaczenie
zaproponowane
oraz
sposób
w
projekcie
zagospodarowania
planu
są
zgodne
terenów
z
połoŜonych
ustaleniami
w
„Studium
granicy
planu,
uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania” oraz uwzględniają cele
ekologiczne, wskazane w „Programie ochrony środowiska dla miasta Poznania na lata 2009-2012”.
•
Realizacja ustaleń projektu planu wpływać będzie na komponenty środowiska przyrodniczego.
Oddziaływania to będzie skutkiem głównie realizacji w granicy planu nowych inwestycji
komunikacyjnych (w obrębie terenów KD-S, 1,2KD-Z) oraz przeprowadzenia zalesień terenów
34
rolnych,
które
zostały
dopuszczone
na
wszystkich
terenach
o
przeznaczeniu
R/RL.
•
Potencjalne trwałe lub długotrwałe oddziaływania dotyczyć będą:
→
przekształcenia fragmentu gruntów rolnych w tereny komunikacyjne,
→
ingerencji w powierzchnię ziemi i warunki gruntowo-wodne w miejscu realizacji inwestycji
infrastruktury komunikacyjnej i technicznej,
→
pomniejszenia
powierzchni
biologicznie
czynnych
oraz
pogorszenia
warunków
infiltracyjnych gruntu w miejscu realizacji ww. inwestycji budowlanych,
→
zwiększenia emisji (zanieczyszczeń i hałasu) w związku z funkcjonowaniem nowych
terenów komunikacyjnych,
→
odciąŜenie układu transportowego we wnętrzu miasta Poznania, zwłaszcza wyprowadzenie
ruchu tranzytowego o przebiegu północ-południe z miasta, a tym samym i zmniejszenie
typowych uciąŜliwości komunikacyjnych (emisji zanieczyszczeń, hałasu, wibracji) w wyniku
rozbudowy układu drogowego (w zakresie drogi ekspresowej S11),
→
zwiększenie róŜnorodności biologicznej terenów rolnych w wyniku przeprowadzenia
zalesień,
→
ochrona gleb i wód przed zanieczyszczeniami na terenach zalesionych,
→
zapewnienie nowych powiązań przyrodniczych oraz wytworzenie nowych korytarzy
ekologicznych na terenach zalesionych.
•
Projekt
planu
zawiera
zapisy
zapewniające
ochronę
istotnych
elementów
środowiska
przyrodniczego i minimalizujących lub ograniczających negatywne skutki realizacji planu na
środowisko. Dotyczą one:
→
zakazu lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać
na środowisko, z wyjątkiem dopuszczonych ustaleniami planu,
→
ochrony istniejących wód powierzchniowych, w tym rzeki Przeźmierki, poprzez utrzymanie
jej w naturalnym korycie oraz pozostawienie jako otwarte pozostałe istniejące w granicy
planu cieki i rowy,
→
zagospodarowania wód opadowych i roztopowych w granicach terenów R/RL i WS,
→
odprowadzania wód opadowych i roztopowych z terenów komunikacyjnych do gruntu
poprzez urządzenia do powierzchniowego odwodnienia,
→
nakazu stosowania powierzchni przepuszczalnych na drogach wewnętrznych,
→
ochrony walorów krajobrazowych zieleni nieurządzonej i wód,
→
zasad
kształtowania
ładu
przestrzennego,
w
tym
zakazu
lokalizacji
elementów
zagospodarowania dysharmonizujących walory krajobrazowe terenów, tj.: tymczasowych
obiektów budowlanych, reklam i szyldów.
•
W prognozie wskazano na konieczność uzupełnienia zapisów projektu planu w zakresie ochrony
środowiska i przyrody o ustalenia dotyczące ochrony istniejącej zieleni śródpolnej na terenach
R/RL.
35
•
Warunkiem niezbędnym dla ograniczania negatywnych skutków
oddziaływania na środowisko
będzie precyzyjne wyegzekwowanie ustaleń planu miejscowego i restrykcyjne przestrzeganie
przez inwestorów przepisów i wymogów ochrony środowiska, wynikających z przepisów
odrębnych.
10.
STRESZCZENIE
Prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do
przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków
realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Obowiązek jej opracowania wynika bezpośrednio
z zapisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko
oraz ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zasadniczym celem prognozy oddziaływania na środowisko jest diagnoza obecnego stanu
środowiska oraz wskazanie potencjalnego oddziaływania realizacji ustaleń miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego na środowisko.
Projekt planu miejscowego opracowywany jest na podstawie uchwały Nr LXXVI/819/IV/2005
Rady Miasta Poznania z dnia 30 sierpnia 2005r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia mpzp dla
obszaru „Północno-zachodniego klina zieleni” w Poznaniu. W ww. uchwale Rada Miasta Poznania
podjęła o sporządzeniu planu miejscowego odrębnie dla poszczególnych fragmentów obszaru,
wskazanych w załączniku graficznym do uchwały i oznaczonych symbolami od A do H. Obszar,
którego dotyczy plan, zlokalizowany jest w północno-zachodniej, peryferyjnej części Poznania,
w dzielnicy JeŜyce, na styku miasta z gminami Rokietnica i Tarnowo Podgórne. Obejmuje tereny
uŜytkowane głównie rolniczo, połoŜone po zachodniej stronie drogi wojewódzkiej nr 184 do granicy
miasta. Powierzchnia obszaru objętego sporządzeniem planu miejscowego wynosi 199,3 ha.
Podstawowym załoŜeniem omawianego planu jest zapewnienie kompleksowej ochrony
terenów
wyłączonych
z
zabudowy,
ochrony
ich
jako
rolniczej
przestrzeni
produkcyjnej
z dopuszczeniem zalesień, przy zachowaniu ich walorów przyrodniczych i krajobrazowych, zgodnie
z kierunkiem polityki przestrzennej, określonym dla omawianego obszaru w „Studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania”.
Projekt planu zachowuje dotychczasowy charakter przedmiotowego obszaru i dotychczasową
strukturę uŜytkową większości terenów. W jego strukturze funkcjonalnej dominują tereny o funkcji
rolniczej (tereny 1-3R/RL), na których dopuszczono zalesienie. W zakresie układu komunikacyjnego
projekt planu wyznacza przebieg fragmentu drogi klasy ekspresowej w północno-zachodnim
fragmencie obszaru planu (teren KD-S), stanowiącej Zachodnią Obwodnicę miasta Poznania oraz
wskazuje zmianę przebiegu ul. Podjazdowej (tereny 1 i 2KD-Z) wraz z budową wiaduktu drogowego
nad ulicą klasy ekspresowej.
Projekt planu wskazuje zasady kształtowania ładu przestrzennego oraz zasady ochrony
środowiska, przyrody, w tym zasady dotyczące ochrony wód powierzchniowych, powierzchni ziemi,
odprowadzania wód opadowych i roztopowych. Na całym obszarze planu wprowadzono zakaz
36
lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko,
w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie
określenia
rodzajów
przedsięwzięć
mogących
znacząco
oddziaływać
na
środowisko
oraz
szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu
oddziaływania na środowisko19, z wyjątkiem inwestycji dopuszczonych planem, a związanymi z celami
publicznymi.
Prognoza składa się z sześciu części. W pierwszej omówiono podstawy formalno-prawne,
metodologię i zasadność jej sporządzania. W drugiej części scharakteryzowano poszczególne elementy
środowiska przyrodniczego oraz ich wzajemne powiązania, w tym rzeźbę terenu, budowę geologiczną i
warunki gruntowe, warunki wodne, szatę roślinna, świat zwierzęcy, gleby, klimat lokalny. Omówiono
równieŜ połoŜenie przedmiotowego obszaru w przestrzeni miasta i jego obecne zagospodarowanie.
Określono równieŜ stan środowiska przyrodniczego w zakresie jakości powietrza, wód oraz klimatu
akustycznego.
W trzeciej części prognozy omówiono cel i zapisy projektu planu. Wskazano równieŜ
powiązania
ich
z
zapisami
innych
dokumentów
–
„Studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania” oraz „Programem ochrony środowiska dla miasta
Poznania na lata 2009-2012”. Wykazano takŜe potencjalne skutki dla środowiska i przestrzeni
w wyniku braku realizacji ustaleń projektu planu.
W
czwartej
części
zwrócono
uwagę
na
problemy
ochrony
środowiska,
związane
z zagadnieniami regulowanymi w projekcie planu, szczególnie w kontekście obowiązujących regulacji
prawnych.
W piątej części omówiono podstawowe cele ochrony środowiska, formułowane na szczeblu
międzynarodowym i krajowym, natomiast w szóstej części omówiono potencjalne oddziaływanie
realizacji ustaleń projektu planu na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego. Wskazano
teŜ rozwiązania mające na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko,
mogących być rezultatem realizacji projektowanego planu.
19
Dz. U. Nr 257 poz. 2573 ze zmianami
37

prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Podobne dokumenty

ul. Kolberga 9 - Nauczycielska Spółdzielnia Mieszkaniowa w Sopocie

rewitalizacja terenów zieleni

do pobrania

światowy dzień zdrowia - Powiatowa Stacja Sanitarno

Przed: Po:

PRZYGOTOWANIE DO BADANIA KOLONOSKOPOWEGO Aby jelito

ROLA PSYCHOLOGA I PEDAGOGA W SZKOLNICTWIE