Przemówienie prof. Leny Kolarskiej

WYSTĄPIENIE PROF. LENY KOLARSKIEJ-BOBIŃSKIEJ PODCZAS INAUGURACJI ROKU AKADEMICKIEGO
W ALK - 29.09.2014 r.
Magnificencjo, Wysoki Senacie, Panie i Panowie Profesorowie, Drodzy Studenci, Szanowni Państwo To dla mnie zaszczyt, że mogę zainaugurować nowy rok akademicki właśnie z Państwem. Bardzo
dziękuję za to zaproszenie, przyjęłam je z największą radością. „Koźmiński” to dziś najlepsza uczelnia
niepubliczna w Polsce. I to po prostu bardzo dobra uczelnia. Dowiedliście Państwo, że jakość studiów
i badań naukowych zależy od wizji uczelni i strategii, którą realizuje, od pracy kadry naukowej
i studentów.
Gratuluję wysokiej pozycji w światowych rankingach - 37. miejsca w rankingu „Financial Times”
wśród najlepszych szkół biznesu w Europie. Wasze studia z zakresu finansów uznano za jedne
z najlepszych na świecie (21. miejsce w rankingu). Gratuluje aż trzech prestiżowych
międzynarodowych akredytacji, które potwierdzają najwyższą jakość studiów i są atutem, którym
wygrywacie uwagę polskich i zagranicznych studentów i wykładowców. Bardzo chciałabym, by ta
drogą podążały także inne uczelnie w Polsce. Wiele bowiem zależy od samych uczelni, ich ducha
i tego, jak są zarządzane.
Rok akademicki 2014/2015 rozpoczynamy w roku obchodów 25-lecia wolnej Polski. Czas, w którym
budowaliśmy naszą demokrację i społeczeństwo obywatelskie był okresem realizowania silnych
aspiracji edukacyjnych Polaków, intensywnego rozwoju całego sektora szkolnictwa wyższego.
Uczelnie po 1989 roku stały się jednym z filarów polskich przemian.
W okresie transformacji powstały liczne uczelnie niepubliczne – są ważnym sukcesem polskiej
transformacji. Na pewno pomogły w realizacji marzenia tak wielu Polaków o dobrym wykształceniu
dla swoich dzieci. Ten sektor ugruntował swoją pozycję na rynku edukacyjnym i wykreował swoich
liderów. Takim liderem jest Akademia Leona Koźmińskiego.
Ostatnie 25-lecie przyniosło Polsce ogromny skok cywilizacyjny, ekonomiczny, społeczny. Dziś pora na
kolejny skok. Ten skok będzie możliwy, jeśli nauka i szkolnictwo wyższe pozostaną w centrum
najważniejszych procesów społecznych i ekonomicznych.
Europa postawiła na gospodarkę opartą na wiedzy i innowacyjności. To jeden z pięciu celów
wielkiego projektu Europa 2020. One musza być też sprężynami dla kolejnego skoku rozwojowego
w Polsce. Nauka musi być priorytetem w politykach publicznych, musi być ważna od edukacji szkolnej
po uniwersytety, powinniśmy przekonywać młodych, że kariera naukowa jest atrakcyjną, wartą
wyboru drogą.
Tę zmianę podejścia powinniśmy wprowadzać razem: rząd, samorządy, uczelnie, studenci.
Wyzwaniem są dla nas niż demograficzny i spadek liczby studentów, trudności młodych ludzi na
rynku pracy, coraz silniejsza konkurencja o fundusze na badania naukowe, globalizacja nauki
i przewaga wielkich, międzynarodowych koncepcji badawczych – to tylko niektóre z nich.
Na te wyzwania nie ma jednej odpowiedzi. Każda z uczelni musi odnaleźć własną. Przed wszystkimi
uczelniami w Polsce stoją dziś trzy ważne cele: wzrost innowacyjności, walka z bezrobociem młodych
i umiędzynarodowienie nauki i szkolnictwa wyższego.
1.
INNOWACYJNOŚĆ
Globalizacja i nowe technologie spowodowały, że nigdy wcześniej wiedza naukowa nie była tak łatwo
dostępna dla tak wielu. Czy staliśmy się dzięki temu bardziej innowacyjni? Czy łatwiej znajdujemy
nowe rozwiązanie, szukamy nowego podejścia do starych problemów?
Musimy zbudować kulturę innowacyjności – stworzyć ekosystem innowacji. I to wielka społeczna
odpowiedzialność polskich uczelni. Nadrzędnym celem polskich uczelni musi być jakość nauki i jakość
studiów, doskonałość badań naukowych i innowacyjne metody uczenia.
Zmieniając podejście do innowacji wprowadzamy nowe rozwiązania prawne. Jednak nauka nie może
się rozwijać bez większego finansowania. Dobrze rozumie to ten rząd. Nauka jest wielką wygraną
budżetu państwa na 2015 r. O ponad 10 proc. wzrosną nakłady na badania. Pieniądze zostaną
przeznaczone m.in. dla najlepszych jednostek naukowych oraz dla naukowców, którzy zdobywają
granty z Horyzontu 2020, a także na dobre wykorzystanie istniejących laboratoriów i aparatury
badawczej.
Do 2020 r. w ramach funduszy strukturalnych nauce i uczelniom przypadnie ponad 10 miliardów
złotych.
Liczymy także na większe finansowanie prac badawczych przez sektor prywatny. Uświadamianie roli
przedsiębiorstw w rozwijaniu nauki i wsparcie dobrych relacji nauki z gospodarką to ważne
zobowiązanie dla uczelni.
2.
WALKA Z BEZROBOCIEM MŁODYCH
Drugim wielkim wyzwaniem jest walka z bezrobociem młodych. Choć w Polsce to zjawisko nie jest tak
dotkliwe jak w Hiszpanii, we Włoszech czy Portugalii – to dla nas niezwykle ważne. Uczelnie nie mogą
stać obok tego problemu. Sukces zawodowy ich absolwentów jest przecież potwierdzeniem jakości
ich edukacji.
Ministerstwo Nauki stworzyło Program Rozwoju Kompetencji – na wprowadzenie do programów
studiów zajęć doskonalących kompetencje poszukiwane przez pracodawców – np. umiejętności
komunikacyjne, analityczne czy pracy w grupie – do 2020 roku przeznaczymy 1,2 miliarda złotych.
Wprowadzamy również obowiązkowe 3-mesięczne praktyki na studiach o profilu praktycznym,
przedsiębiorcy będą odgrywać kluczową rolę w tworzeniu ich programu.
Rusza w związku z tym rządowy program „Studiujesz? Praktykuj” – na wzmocnienie oferty praktyk
studenckich, organizowanych wspólnie przez uczelnie i pracodawców mamy do 2020 roku 512
milionów złotych.
3.
UMIĘDZYNARODOWIENIE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I NAUKI celem, o którym chciałabym
wspomnieć jest większe umiędzynarodowienie szkolnictwa wyższego i nauki.
Chcemy, by w już w 2020 roku w polskich uczelniach studiowało co najmniej 100 tysięcy
zagranicznych studentów. Dziś pod tym względem jesteśmy w ogonie krajów OECD.
Zwiększenie liczby studentów zagranicznych w Polsce nie uda się jednak bez uczelni i ich otwartości,
bez ich gotowości do zmian – to one muszą stworzyć atrakcyjną ofertę studiów w języku angielskim,
pozyskać ciekawych wykładowców ze świata, wprowadzić do edukacji nowe technologie.
Ministerstwo Nauki będzie premiowało takie działania i wspierało uczelnie w ich wprowadzaniu –
przewidujemy m.in. fundusze na tworzenie studiów w językach obcych, na przygotowanie
pracowników administracji do opieki nad obcokrajowcami i profesjonalną promocję studiowania
w Polsce. Rząd negocjuje też umowy o współpracy naukowej i wymianie studentów z krajami
regionów świata o największym potencjale edukacyjnym. Planujemy też uruchomienie biura ds.
współpracy międzynarodowej w szkolnictwie wyższym.
Akademia Leona Koźmińskiego ma na tym polu znakomite sukcesy – współpracuje z ponad 200
uczelniami na całym świecie, niemal 30% studentów dziennych stanowią obcokrajowcy z ponad 60
państw. To ogromna wartość.
Konieczne jest też zwiększenie udziału Polaków w najbardziej prestiżowych międzynarodowych
projektach badawczych – zwłaszcza w europejskim programie Horyzont 2020. Polska nauka musi
skorzystać z tej szansy. Do 2020 roku chcemy podwoić liczbę polskich wniosków i zwiększyć liczbę
uzyskiwanych grantów.
Zaproponowałam uczelniom podjęcie wspólnego zobowiązania – zbudowanie systemu wsparcia dla
naukowców, którzy konkurują o europejskie granty. Pakt dla „Horyzontu 2020” podpisało 340
jednostek. Bardzo za to dziękuję.
Ministerstwo Nauki uruchomi tez premie finansowe dla tych naukowców, którzy uzyskają granty
w ramach Horyzontu 2020.
Te wszystkie zmiany możemy wprowadzać tylko wspólnie. 1 października – już za dwa dni – wchodzi
w życie nowe Prawo o szkolnictwie wyższym. Wprowadza wiele nowych rozwiązań. Tworzymy
i realizujemy nowe programy. Bardzo dziękuję za konsultacje, uwagi jakie otrzymaliśmy
i otrzymujemy od Państwa w trakcie tych prac. Uważnie się w nie wsłuchujemy, niejednokrotnie
pomagają nam w wyborze najlepszych rozwiązań. Szanowni Państwo
Z okazji rozpoczęcia nowego roku akademickiego 2014/2015, życzę Władzom Uczelni, Kadrze
Akademickiej i Studentom, by był to rok budowania silnych polskich uczelni – uniwersytetów
otwartych na potrzeby społeczeństwa, gotowych do podejmowania najważniejszych
i najtrudniejszych tematów społecznych i wyzwań współczesnego świata.
Vivat Academia! Vivant Professores!