Założenia ramowe komponentów realizacji projektu Aktualizacja

Polskie Towarzystwo
Bibliologiczne,
Oddział Warszawski
Zadanie
ZAŁOŻENIA RAMOWE
KOMPONENTÓW REALIZACJI
PROJEKTU
AKTUALIZACJA KSZTAŁCENIA
AKADEMICKIEGO BIBLIOTEKARZY
PRACUJĄCYCH W MAŁYCH
BIBLIOTEKACH GMINNYCH
Podstawowe założenia:
Zgodność z zasadniczymi dokumentami
regulującymi kształt współczesnych
akademickich programów edukacyjnych czyli :
Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa
Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie
standardów kształcenia…..,
Wytycznymi ECTS,
Struktury programowe istniejące w Ośrodkach
akademickich uczestniczących w Projekcie.
Podstawowe założenia
Zgodność z założeniami Programu Rozwoju Bibliotek
realizowanego przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa
Informacyjnego;
Menu 8:
promocja czytelnictwa i kultury
praca z dziećmi i młodzieżą
funkcjonalny dostęp do zasobów bibliotecznych
ułatwianie dostępu do informacji lokalnej
informatyka dla grup wykluczonych
wsparcie dla lokalnej samoorganizacji społecznej
korzystanie z usług e-administracji
usługi i poradnictwo w zakresie multimediów
Podstawowe założenia
„Aktualizacja” nie: „rewolucja”:
Wyniki sondażu zarówno „studenckiego” jak i
„bibliotekarskiego” – pozytywne dla Uczelni!
Jednak: w uspakajających wynikach sondażu
można dostrzec zagrożenia:
Brak zainteresowania/zrozumienia respondentów
dla tych zagadnień/możliwości działań
bibliotecznych, które dość powszechnie wiązane
są z rozwojem współczesnego bibliotekarstwa
(np. e-government).
PRZEDMIOTY NA STUDIACH
LICENCJACKICH
Założenia wstępne:
Znikoma liczba kursów (programów zajęciowych)
dedykowanych wyłącznie dyskutowanej grupie bibliotek;
Treści kształcenia powiązane z gminnymi bibliotekami
publicznymi są rozrzucone, nie tworzą oddzielnej,
możliwej do wydzielenia całości;
Postulat: nowe przedmioty wypracowywane i
wprowadzane w ramach realizacji Projektu winny być
systemowo włączone w dotychczas istniejące struktury
programowe, tak aby nie doprowadzać do niezwykle
negatywnie przez studentów przyjmowanej redundancji
treści kształcenia.
PRZEDMIOTY NA STUDIACH
LICENCJACKICH.
Treści programowe – trzy strategie:
Strategia nr 1: wprowadzanie zagadnień,
które dotychczas nie pojawiały się w
przyjętym na danej Uczelni programie.
Przykład: Fundraising (zdobywanie
środków finansowych/grantów/dotacji).
PRZEDMIOTY NA STUDIACH
LICENCJACKICH
Treści programowe – trzy strategie:
Strategia nr 2: integrowania zdobytej już wiedzy
teoretycznej z dziedziny ogólnie rozumianego
bibliotekoznawstwa i zbudowania struktur
profilujących tę wiedzę w stronę małych
bibliotek gminnych.
Przykłady:
Marketing w Bibliotece Gminnej,
Zarządzanie małymi bibliotekami.
PRZEDMIOTY NA STUDIACH
LICENCJACKICH
Treści programowe – trzy strategie:
Strategia nr 3: wprowadzeniu do programu
kursu o charakterze monograficznym.
Przyjęcie takiego rozwiązanie pozwalałoby
zaprezentować podczas jednego ciągu
edukacyjnego uporządkowanej, systemowej
wiedzy związanej z różnymi aspektami istnienia
i funkcjonowania gminnych bibliotek
publicznych.
Przykład:
Wprowadzenie do zagadnień bibliotekarstwa
gminnego.
PRZEDMIOTY NA STUDIACH
LICENCJACKICH Formy pracy ze
studentami:
Aktywizujące formy zajęć:
Konwersatoria;
Warsztaty;
Ćwiczenia.
Seminarium (???)
PRZEDMIOTY NA STUDIACH
LICENCJACKICH Oczekiwane efekty Wstępne zapoznanie studentów tak z
ogólną problematyką bibliotekarstwa
gminnego jak i zagadnieniami
szczegółowymi,
Promocja tematyki bibliotekarstwa
gminnego w trakcie edukacji
Uniwersyteckiej.
PRAKTYKI NA STUDIACH
LICENCJACKICH
Założenia wstępne:
Wyniki sondażu PTB OW, którzy za
najważniejsze uwarunkowania tego
komponentu studiów przyjmują:
fachową opiekę merytoryczną [w trakcie
praktyk],
poszerzanie wiedzy nabytej na studiach,
nabycie / doskonalenie umiejętności
zawodowych.
PRAKTYKI NA STUDIACH
LICENCJACKICH Założenia wstępne:
treści programowe
Studenci powinni zetknąć się z wszelkimi
komponentami działań i procedur bibliotecznych,
zapoznać się z zasadami budowania kolekcji, jej
opracowania, przechowywania, informowanie o
niej czy wreszcie udostępniania,
Szczególne miejsce doskonalenia umiejętności
opracowania dokumentów.
Cel: doprowadzenie do wyboru biblioteki
gminnej jako miejsca praktyk.
PRAKTYKI NA STUDIACH
LICENCJACKICH
Formy pracy ze studentami:
„Fachowa opieka”:
Przygotowane przez Uczelnie programy praktyk winny
więc w szczególnie pieczołowity sposób promować
procedury kontaktów trójstronnych pomiędzy opiekunami
praktyk: akademickim , „bibliotekarskim” oraz samym
studentem.
Niezwykle ważnym komponentem nowej formuły
praktyk licencjackich winna być również procedura
ewaluacyjna, której realizacja byłaby możliwa właśnie
dzięki wyżej postulowanym procedurom
komunikacyjnym.
PRAKTYKI NA STUDIACH
LICENCJACKICH
Oczekiwane efekty Praktyczne zetknięcie studenta z bibliotekami
gminnymi, zapoznanie się z podstawowymi
procedurami pracy bibliotecznej, doskonalenie
praktycznych umiejętności warsztatowych, w
szczególności zaś opracowaniem dokumentów,
Promocja bibliotekarstwa gminnego wśród
studentów,
Nawiązanie ściślejszej współpracy pomiędzy
uczelniami a wybranymi bibliotekami gminnymi.
PROGRAMY MAGISTERSKIE
Założenia wstępne:
„Absolwent powinien zdobyć specjalizację o charakterze
teoretyczno-profesjonalnym związaną z informacją
naukową i bibliotekoznawstwem, dostosowaną do
kryteriów, potrzeb i możliwości środowiska regionalnego,
w którym działa jednostka uczelni prowadząca
kształcenie”,
Wizji, która wyłania się z postulatów Menu 8 FRSI czy
wyników sondaży PTB OW: bibliotekarza posiadającego
zestaw dotychczasowych umiejętności i wiedzy
poszerzonych jednak o zrozumienie konieczności
„społecznościowego” podejścia do placówek gminnych
oraz o nowe kompetencje.
PROGRAMY MAGISTERSKIE
Treści programowe
Seminarium magisterskie jako serce
projektowanych ścieżek,
Standardy kształcenia dla kierunku studiów:
informacja naukowa i bibliotekoznawstwo…:
Proponowane przedmioty muszą więc w
klarowny sposób lokować się w strukturze treści
podstawowych i kierunkowych. Narzucający się
kierunek działań związanych z realizacją projektu
to zwłaszcza Przedmioty Kierunkowe i
Specjalizacyjne
PROGRAMY MAGISTERSKIE
Treści programowe
Menu 8 (FRSI): w przypadku projektów
przedmiotów na studiach licencjackich z listy tej
należałoby dokonywać wyborów, to przy
projektach programu studiów II stopnia można
zawrzeć właściwie komplet 8 zagadnień.
Wyniki sondażu PTB OW: oferują zestaw
informacji o preferencjach i zainteresowaniach
tej grupy związanych z dyskutowaną
problematyką.
PROGRAMY MAGISTERSKIE
Formy pracy ze studentami
Program magisterski jako złożona struktura dydaktyczna:
wszystkie formy zajęć są użyteczne, ze szczególnym
uwzględnieniem…
zajęć aktywizujących prowadzonych w trybie
proseminaryjnym, ćwiczeniowym czy konwersatoryjnym,
prace projektowe – związane z praktykami zawodowymi.
Taki model zajęć w oczywisty sposób odnosi się do
pożądanego profilu absolwenta takich studiów, jako do
niezależnego profesjonalisty, samodzielnie budującego i
realizującego własne projekty.
PROGRAMY MAGISTERSKIE
Oczekiwane efekty:
Gruntowne zapoznanie studentów tak z
ogólną problematyką bibliotekarstwa
gminnego jak i zagadnieniami
szczegółowymi;
Promocja aktywnego, pro-społecznego
modelu zarządzania biblioteką;
Promocja tematyki bibliotekarstwa
gminnego w trakcie edukacji
Uniwersyteckiej.
PRAKTYKI NA STUDIACH
MAGISTERSKICH
Założenia wstępne:
Absolwent winien być przygotowany do
projektowania i realizowania działań o
charakterze koncepcyjnym.
Oparcie praktyk na studiach II stopnia na
zrealizowaniu wcześniej przygotowanego i
zaakceptowanego przez obu opiekunów
projektu.
Ścisła współpraca pomiędzy wszystkimi trzema
ogniwami praktyk: studentem, uczelnią i
biblioteką.
PRAKTYKI NA STUDIACH
MAGISTERSKICH
Treści programowe
Temat projektu studenta-praktykanta powinien być uzależnione od
własnych zainteresowań, tematu pracy magisterskiej, potrzeb
biblioteki, ale również od wypracowanego długofalowego programu
współpracy biblioteka-uczelnia,
Podstawowym kierunkiem w którym praktyka mogłaby jednak
zmierzać to utrwalenie i poszerzenie „społecznościowej” wizji
biblioteki gminnej , „miejsca spotkań”.
Inny możliwy do zaproponowania nurt działań – w dużej mierze
również przecież związanych z powyżej zaproponowanymi - to
przeprowadzenia badań empirycznych dotyczących potrzeb
informacyjno-wyszukiwawczych użytkowników
PRAKTYKI NA STUDIACH
MAGISTERSKICH
Formy pracy ze studentami
Podobnie jak w przypadku praktyk licencjackich
istotną częścią postulowanej zmiany byłoby
wzmocnienie kontaktów pomiędzy 3 partnerami:
biblioteką, uczelnią i praktykantem.
Faza przygotowawcza praktyki magisterskiej
mogłaby mieć charakter quasi seminaryjny:
student przygotowywałby przeznaczony do
zrealizowania projekt w trakcie spotkań i
dyskusji z obydwoma opiekunami, na podstawie
lektur, czy nawet hospitacji biblioteki.
PRAKTYKI NA STUDIACH
MAGISTERSKICH
Oczekiwane efekty:
Zrealizowanie konkretnego, wcześniej
przygotowanego projektu działań/aktywności,
umożliwienie studentowi samodzielnego,
praktycznego działania i sprawdzenia
umiejętności i wykorzystania wiedzy pozyskanej
na uczelni,
umożliwienie praktykantowi pogłębionego
wglądu w działanie placówki bibliotecznej,
pogłębienie współpracy pomiędzy biblioteką a
uczelnią.
Podsumowanie
Zaprezentowane powyżej propozycje
ramowe nie stanowią – rzecz jasna –
ostatecznego wzorca.
Zebrano je dla zbudowania pewnego
punktu startowego czy też może punktu
odniesienia dla przyszłych działań
projektowych badaczy i nauczycieli
akademickich.
Dziękuję za uwagę!
Michał Zając
[email protected]