komunikat o sytuacji społeczno
Transkrypt
komunikat o sytuacji społeczno
URZĄD STATYSTYCZNY W BIAŁYMSTOKU E-mail: [email protected] Tel. 085 749 77 00, fax 085 749 77 79 Internet: www.stat.gov.pl/urzedy/bialystok Wyniki wstępne Data opracowania: 29.06.2009 r. KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO Maj 2009 Nr 5/2009 ♦ Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w maju 2009 r. ukształtowało się na poziomie nieco wyższym od zanotowanego w kwietniu br., zaś zmniejszyło się w odniesieniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. ♦ W maju br., w stosunku do poprzedniego miesiąca, nastąpił dalszy, sezonowy spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych oraz stopy bezrobocia, natomiast w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r. stwierdzono ich wzrost. ♦ Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw spadło poniżej poziomu zanotowanego w kwietniu br., natomiast zwiększyło się w stosunku do maja roku ubiegłego. ♦ W maju 2009 r. oddano do użytkowania więcej lokali mieszkalnych niż w kwietniu br. i w analogicznym miesiącu roku poprzedniego. Równocześnie, w porównaniu z majem 2008 r., stwierdzono niewielki wzrost liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto, zmniejszyła się natomiast ilość pozwoleń wydanych na ich realizację. ♦ Pierwsza połowa maja br. była ciepła, słoneczna i sucha. Panujące wówczas warunki atmosferyczne spowodowały nadmierne przesuszenie gleby oraz pogorszenie stanu upraw. Opady deszczu obserwowane od drugiej dekady maja wpłynęły wprawdzie korzystnie na zboża jare, ale towarzyszące im spadki temperatur zahamowały wschody i wzrost warzyw ciepłolubnych oraz kukurydzy. Ponadto duże uwilgotnienie gleby przyczyniło się do rozwoju chorób grzybowych. ♦ Na rynku rolnym w maju 2009 r., w porównaniu z analogicznym miesiącem roku poprzedniego, stwierdzono spadek cen skupu zbóż, żywca wołowego i mleka, zaś wzrost ceny żywca wieprzowego. Na targowiskach w analizowanym okresie staniały zboża, zdrożały natomiast zwierzęta gospodarskie (z wyjątkiem krowy dojnej). Zdecydowanie wzrosła także opłacalność tuczu trzody chlewnej. ♦ W maju br., w odniesieniu do analogicznego miesiąca roku ubiegłego, zaobserwowano niewielki wzrost produkcji sprzedanej przemysłu. Przychody uzyskane ze sprzedaży produkcji budowlano-montażowej były również wyższe od zanotowanych przed rokiem. ♦ Wartość sprzedaży detalicznej towarów w omawianym miesiącu ukształtowała się poniżej poziomu ubiegłorocznego. UWAGI Prezentowane w Komunikacie: − dane o pracujących, zatrudnieniu, wynagrodzeniach – w ujęciu miesięcznym – dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, − dane o przychodach ze sprzedaży produkcji przemysłu i budownictwa, sprzedaży detalicznej i hurtowej towarów – w ujęciu miesięcznym – dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, − dane o produkcji wyrobów przemysłowych – w ujęciu miesięcznym – dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 49 osób, − dane o wynikach finansowych przedsiębiorstw i nakładach inwestycyjnych – w ujęciu kwartalnym – dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem podmiotów, których podstawowym rodzajem działalności jest działalność zaklasyfikowana według PKD do sekcji „Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo” oraz „Działalność finansowa i ubezpieczeniowa”), w których liczba pracujących przekracza 49 osób. Dane w ujęciu wartościowym oraz wskaźniki struktury podano w cenach bieżących. Wskaźniki dynamiki zaprezentowano na podstawie wartości w cenach bieżących, z wyjątkiem przemysłu, dla którego wskaźniki dynamiki podano na podstawie wartości w cenach stałych (średnie ceny bieżące 2005 r.). Od 2009 r. dane w Komunikacie – jeśli nie zaznaczono inaczej – prezentowane są w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności 2007 (PKD 2007), opracowanej na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Działalności NACE Rev. 2. Dane te nie są w pełni porównywalne z publikowanymi wcześniej według PKD 2004, opracowanej na podstawie NACE Rev. 1. RYNEK PRACY Zatrudnienie W maju 2009 r. liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw wyniosła 100806 osób i była o 0,1% (tj. o 93 osoby) wyższa niż w kwietniu 2009 r., ale o 3,2% (tj. o 3283 osoby) niższa niż rok wcześniej. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w maju br. ukształtowało się na poziomie 98089 osób, tj. wzrosło o 0,2% w odniesieniu do poprzedniego miesiąca, zaś spadło o 3,2% w stosunku do maja 2008 r. W skali kraju przeciętne zatrudnienie zmniejszyło się zarówno w porównaniu z kwietniem 2009 r., jak i analogicznym okresem roku ubiegłego odpowiednio o 0,3% i 1,7%. Dynamika przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw Przeciętna miesięczna 2005 = 100 116 114 Podlaskie 112 Polska 110 108 106 104 102 V 2009 III 2009 I 2009 XI 2008 IX 2008 VII 2008 V 2008 III 2008 I 2008 XI 2007 IX 2007 VII 2007 V 2007 III 2007 I 2007 XI 2006 IX 2006 VII 2006 V 2006 III 2006 I 2006 100 W sektorze publicznym przeciętne zatrudnienie wyniosło 10705 osób, tj. o 0,1% mniej niż w poprzednim miesiącu i o 5,0% mniej niż w maju 2008 r. W sektorze prywatnym zatrudnienie ukształtowało się na poziomie 87384 osób, tj. wzrosło o 0,2% w stosunku do kwietnia br., ale spadło o 3,0% w odniesieniu do maja roku ubiegłego. Biorąc pod uwagę poszczególne sekcje działalności gospodarczej, w porównaniu z poprzednim miesiącem, przeciętne zatrudnienie zwiększyło się w budownictwie (o 1,7%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 1,5%) oraz górnictwie i wydobywaniu (o 0,6%), natomiast spadło w transporcie i gospodarce magazynowej (o 0,5%), informacji i komunikacji (o 0,4%) oraz dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 0,2%). W odniesieniu do maja 2008 r. wzrost zatrudnienia wystąpił przede wszystkim w informacji i komunikacji (o 12,4%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 10,9%) oraz w budownictwie (o 10,8%). Spadek przeciętnego zatrudnienia odnotowano w przetwórstwie przemysłowym (o 8,0%), górnictwie i wydobywaniu (o 6,3%) oraz handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 4,0%). Wśród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w zatrudnieniu, w stosunku do maja 2008 r., zwiększyło się ono w jednostkach produkcji urządzeń elektrycznych (o 38,7%), poligrafii i reprodukcji zapisanych nośników informacji (o 8,1%) oraz produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 3,6%). Spadek zatrudnienia odnotowano w produkcji wyrobów tekstylnych (o 24,2%), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 22,3%), wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (o 16,5%) oraz maszyn i urządzeń (o 16,2%). W okresie styczeń-maj 2009 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 98867 osób i było o 2,3% niższe niż przed rokiem (w kraju zmalało o 0,3%). 2 Bezrobocie W końcu maja 2009 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy województwa podlaskiego wyniosła 52359 osób i była niższa od zanotowanej przed miesiącem (o 631 osób, tj. o 1,2%), ale wyższa niż rok wcześniej (o 8584 osoby, tj. o 19,6%). W maju 2009 r. zostały zarejestrowane 6244 osoby bezrobotne (o 0,6% więcej niż w poprzednim miesiącu oraz o 27,5% więcej niż w analogicznym okresie 2008 r.), natomiast z ewidencji bezrobotnych wyłączono 6875 osób (o 8,9% mniej niż w kwietniu 2009 r. i o 0,6% mniej niż w maju ubiegłego roku). Główne przyczyny wyrejestrowania to podjęcie pracy – 2503 osoby (tj. 36,4% ogółu osób wyłączonych z ewidencji) oraz niepotwierdzenie gotowości do pracy – 2112 osób (tj. 30,7%). Szkolenie lub staż rozpoczęło 1057 osób, czyli 15,4% ogólnej liczby osób wyrejestrowanych z ewidencji bezrobotnych w maju 2009 r. W końcu omawianego miesiąca wśród ogółu bezrobotnych: − 46,6% stanowiły kobiety (przed rokiem – 53,2%), − 33,4% to mieszkańcy wsi (w końcu maja 2008 r. – 37,2%), − 75,0% stanowiły osoby wcześniej pracujące (w poprzednim roku – 73,7%), − 83,8% nie posiadało prawa do zasiłku (rok wcześniej – 89,1%). Powiatowe urzędy pracy w maju 2009 r. miały do dyspozycji 1701 ofert pracy, tj. mniej o 11,9% niż w kwietniu br. i o 34,7% niż w takim samym okresie poprzedniego roku. W końcu analizowanego miesiąca na 1 ofertę pracy przypadało 83 bezrobotnych. Stopa bezrobocia rejestrowanego Stan w końcu miesiąca % 22 20 Podlaskie Polska 18 16 14 12 10 V 2009 III 2009 I 2009 XI 2008 IX 2008 VII 2008 V 2008 I 2008 III 2008 XI 2007 IX 2007 VII 2007 V 2007 III 2007 I 2007 XI 2006 IX 2006 VII 2006 V 2006 III 2006 I 2006 XI 2005 IX 2005 VII 2005 V 2005 I 2005 III 2005 8 W końcu maja 2009 r. stopa bezrobocia rejestrowanego ukształtowała się na poziomie 11,1% i zmniejszyła się nieco w stosunku do zanotowanej w kwietniu 2009 r. (o 0,1 pkt proc.), jednak wzrosła w odniesieniu do analogicznego okresu roku ubiegłego (o 1,7 pkt proc.). Wskaźnik ogólnokrajowy wyniósł 10,8%, tj. był o 0,2 pkt proc. niższy niż miesiąc wcześniej, natomiast o 1,0 pkt proc. wyższy niż w maju 2008 r. Najwyższą stopę bezrobocia rejestrowanego odnotowano w powiatach sejneńskim (18,7%) i grajewskim (18,4%), zaś najniższą stwierdzono w powiatach: siemiatyckim (6,4%), wysokomazowieckim (6,8%), bielskim (7,2%) oraz suwalskim (7,8%). 3 Stopa bezrobocia rejestrowanego według powiatów w 2009 r. Udział wybranych kategorii osób, będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w ogólnej liczbie zareje- Stan w końcu maja strowanych bezrobotnych kształtował się następująco: − osoby do 25 roku życia – 22,8% (w maju 2008 r. – 20,3%), − osoby powyżej 50 roku życia – 21,5% (przed rokiem – 23,2%), − długotrwale bezrobotni – 43,6% (rok wcześniej – 60,4%), − bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych – 30,9% (w poprzednim roku – 32,7%). W maju 2009 r., w ramach aktywnych form przeciw- działania bezrobociu, przy pracach interwencyjnych pracowały 193 osoby, a przy robotach publicznych – 163 osoby. Zwolnienia grupowe w najbliższym czasie zapowiedziało 14 zakładów pracy (w tym 10 z sektora prywatnego). Obejmą one łącznie 336 pracowników. WYNAGRODZENIA W maju 2009 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się na poziomie 2646,94 zł, tj. o 2,1% niższym niż w kwietniu 2009 r., zaś o 1,6% wyższym niż przed rokiem. W kraju wyniosło ono 3193,90 zł i zmniejszyło się o 3,1% w porównaniu z zanotowanym w poprzednim miesiącu, natomiast w odniesieniu do maja 2008 r. wzrosło o 3,8%. Dynamika przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw Przeciętna miesięczna 2005 = 100 140 130 120 110 Podlaskie 100 Polska 4 V 2009 III 2009 I 2009 XI 2008 IX 2008 VII 2008 V 2008 III 2008 I 2008 XI 2007 IX 2007 VII 2007 V 2007 III 2007 I 2007 XI 2006 IX 2006 VII 2006 V 2006 III 2006 I 2006 90 W sektorze prywatnym przeciętna miesięczna płaca brutto w kwietniu br. wyniosła 2595,56 zł i była o 470,79 zł niższa niż w sektorze publicznym. W porównaniu z poprzednim miesiącem przeciętne wynagrodzenie spadło w obydwu sektorach odpowiednio o 2,3% i 1,0%. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego przeciętne wynagrodzenie w sektorze prywatnym wzrosło o 0,9%, a w sektorze publicznym – o 6,4%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w poszczególnych sekcjach sektora przedsiębiorstw kształtowały się następująco: V 2008 Sekcje 2009 IV V w złotych O g ó ł e m ............................................................................................... 2605,83 2704,54 2646,94 Górnictwo i wydobywanie ....................................................................... 3031,67 2841,57 2926,13 Przetwórstwo przemysłowe ...................................................................... 2505,31 2583,23 2526,56 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę ..................................................................................... 3880,73 4342,20 4143,17 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja ...... 2658,84 2747,88 2948,56 Budownictwo ........................................................................................... 3190,73 3100,82 3087,29 Handel; naprawa pojazdów samochodowych ........................................... 2458,21 2530,77 2484,63 Transport i gospodarka magazynowa ....................................................... 2629,20 2826,47 2663,60 Zakwaterowanie i gastronomia ................................................................. 1893,74 1787,95 1869,09 Informacja i komunikacja ......................................................................... 3604,36 4333,96 3592,05 Obsługa rynku nieruchomości .................................................................. 2957,35 3062,80 3017,27 Administrowanie i działalność wspierająca .............................................. 1610,68 1651,71 1638,54 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją .............................. 2719,06 3189,20 3244,69 w tym: W maju 2009 r., w stosunku do analogicznego miesiąca ubiegłego roku, wzrost wynagrodzeń wystąpił w większości sekcji sektora przedsiębiorstw, przy czym najwyższy odnotowano w działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją (o 19,3%), dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 10,9%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 6,8%), obsłudze rynku nieruchomości (o 2,0%) oraz administrowaniu i działalności wspierającej (o 1,7%). Spadek wynagrodzeń stwierdzono w: górnictwie i wydobywaniu (o 3,5%), budownictwie (o 3,2%), zakwaterowaniu i gastronomii (o 1,3%), a także w informacji i komunikacji (o 0,3%). Wśród działów przetwórstwa przemysłowego dominujących pod względem zatrudnienia, największy wzrost wynagrodzeń w odniesieniu do maja 2008 r. miał miejsce w jednostkach produkcji odzieży i wyrobów z gumy (po 9,0%), a następnie produkcji artykułów spożywczych (o 3,2%) oraz wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 1,1%). Największy spadek odnotowano natomiast w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją mebli (o 16,9%), maszyn i urządzeń (o 7,7%), jak również produkcją wyrobów tekstylnych oraz produkcją poligraficzną i reprodukcją (po 4,7%). W omawianym miesiącu wynagrodzenie zdecydowanie wyższe od przeciętnego w województwie otrzymali m.in. pracujący w działach: wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 56,5%), działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką (o 28,4%), budowa budynków (o 25,8%), budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 24,7%), handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi oraz ich naprawa (o 7,5%). Płace znacznie poniżej średniej uzyskali zatrudnieni w jednostkach zajmujących się działalnością detektywistyczną i ochroniarską (o 42,3%), produkcją odzieży (o 38,0%), działalnością gastronomiczną (o 34,9%), produkcją mebli (o 34,7%) oraz wyrobów tytoniowych (o 19,5%). 5 W okresie styczeń-maj 2009 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się na poziomie 2688,20 zł, tj. o 2,6% wyższym do zanotowanego w analogicznym okresie roku ubiegłego (w kraju wzrosło o 5,5%). Przeciętne miesięczne wynagrodzenie realne brutto w sektorze przedsiębiorstw w maju 2009 r. było niższe o 2,6% niż miesiąc wcześniej i o 1,9% niż przed rokiem, a w okresie pierwszych pięciu miesięcy br., w odniesieniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, zmniejszyło się o 0,9%. CENY W pierwszym kwartale br. w odniesieniu do czwartego kwartału 2008 r., ogólny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ukształtował się na poziomie 100,9% (w kraju wyniósł 101,2%). Najbardziej wzrosły ceny żywności i napojów bezalkoholowych (o 2,7%), towarów i usług związanych z mieszkaniem (o 2,1%), napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych oraz towarów i usług związanych ze zdrowiem (po 1,9%). Mniej niż w poprzednim kwartale trzeba było zapłacić za towary i usługi w zakresie transportu (o 4,6%), a także za odzież i obuwie (o 3,6%). W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 2,8% (w skali kraju odnotowano wzrost cen o 3,3%). W ciągu roku najbardziej zdrożały napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe (o 8,3%), towary i usługi związane z mieszkaniem (o 6,5%) oraz ze zdrowiem (o 4,1%), natomiast tańsze niż przed rokiem były towary i usługi w zakresie transportu (o 6,9%), jak również odzież i obuwie (o 4,8%). Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w województwie podlaskim w pierwszym kwartale 2009 r. kształtowały się następująco: Wyszczególnienie Analogiczny okres poprzedniego roku = 100 Poprzedni kwartał = 100 O g ó ł e m ...................................................................... 100,9 102,8 Żywność i napoje bezalkoholowe ................................... 102,7 104,0 Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe ......................... 101,9 108,3 w tym: Odzież i obuwie .............................................................. 96,4 95,2 Mieszkanie ...................................................................... 102,1 106,5 Zdrowie ........................................................................... 101,9 104,1 Transport ......................................................................... 95,4 93,1 Rekreacja i kultura .......................................................... 100,3 100,4 Edukacja ......................................................................... 101,2 103,8 MIESZKANIA W maju 2009 r. w województwie podlaskim oddano do użytkowania 198 mieszkań, tj. o 11,2% więcej niż w poprzednim miesiącu i o 3,1% więcej niż w maju 2008 r. (w skali kraju nastąpił spadek o 15,7% w porównaniu z kwietniem br., zaś wzrost o 4,4% w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego). W omawianym miesiącu inwestorzy indywidualni przekazali do użytkowania 101 mieszkań, spółdzielnie mieszkaniowe – 16, a podmioty budujące na sprzedaż lub wynajem – 81. 6 Mieszkania oddane do użytkowania 1600 1400 2008 1200 2009 1000 800 600 400 200 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddanego do użytkowania w województwie podlaskim w maju 2009 r. wyniosła 106,2 m2 (rok wcześniej – 104,8 m2), przy czym w budownictwie indywidualnym – 147,0 m2, spółdzielczym – 58,8 m2 i przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem – 64,8 m2. W maju br. w województwie podlaskim wydano pozwolenia na budowę 344 mieszkań (o 5,0% mniej niż przed rokiem), z czego inwestorom indywidualnym – 244, spółdzielniom mieszkaniowym – 39 oraz podmiotom budującym na sprzedaż lub wynajem – 61. Jednocześnie rozpoczęto budowę 396 mieszkań (o 0,3% więcej niż w maju 2008 r.), z tego 277 – indywidualnych, 76 – spółdzielczych i 43 – przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem. Od początku 2009 r. w województwie podlaskim oddano do użytkowania 1222 mieszkania, tj. o 5,4% mniej niż przed rokiem (w kraju o 8,2% więcej niż w analogicznym okresie 2008 r.). Z ogólnej liczby mieszkań oddanych do użytkowania w bieżącym roku 493 mieszkania (tj. 40,3%) zrealizowano w Białymstoku, z tego 113 – indywidualnych oraz 380 – przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem. W okresie styczeń-maj 2009 r. wydano pozwolenia na budowę 1616 mieszkań (o 37,9% mniej niż rok wcześniej) oraz rozpoczęto budowę 1210 mieszkań (o 41,7% mniej niż w roku ubiegłym). Dynamika liczby mieszkań oddanych do użytkowania Analogiczny okres 2005 = 100 300 250 Podlaskie Polska 200 150 100 50 I-V 2009 I-III 2009 I 2009 I-XI 2008 I-IX 2008 I-VII 2008 I-V 2008 I-III 2008 I 2008 I-XI 2007 I-IX 2007 I-VII 2007 I-V 2007 I-III 2007 I 2007 I-XI 2006 I-IX 2006 I-VII 2006 I-V 2006 I-III 2006 I 2006 0 ROLNICTWO Maj 2009 r. był miesiącem o zróżnicowanych warunkach pogodowych. Według danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, średnie temperatury powietrza wyniosły 12,2°C w Białymstoku i 12,1°C w Suwałkach, podczas gdy przeciętne z ostatniego dziesięciolecia zanotowane w tych stacjach meteorologicznych ukształtowały się na poziomie 12,7°C i 12,1°C. Opady atmosferyczne w Białymstoku osiągnęły 83,5 mm, natomiast w Suwałkach – 75,2 mm, i przekroczyły przeciętne z wielolecia odpowiednio o 44,0% i 67,1%. 7 Ciepła, słoneczna i bezdeszczowa pogoda, utrzymująca się od kwietnia do drugiej dekady maja, pogłębiła nadmierne przesuszenie wierzchniej warstwy gruntu. Wpłynęło to negatywnie na stan zbóż i roślinności na użytkach zielonych. Poprawa uwilgotnienia nastąpiła dopiero w drugiej dekadzie maja po opadach deszczu, które z przerwami trwały do końca miesiąca. Dodatkowo zanotowano spadek temperatury powietrza, co miało negatywny wpływ na wzrost roślin oraz zahamowało wschody i rozwój warzyw ciepłolubnych i kukurydzy. Zabiegi pielęgnacyjne zostały opóźnione, a skuteczność ich działania obniżona. W końcu omawianego miesiąca zaobserwowano poprawę stanu zbóż jarych, ale z powodu nadmiernego uwilgotnienia gleby nastąpiło nasilenie się rozwoju chorób grzybowych. Na rynku produktów rolnych w maju 2009 r., w porównaniu z poprzednim miesiącem, zanotowano: − w skupie – wzrost cen pszenicy (o 1,4%), żyta (8,7%) i żywca wieprzowego (o 0,2%), zaś spadek cen żywca wołowego (o 14,2%) i mleka (o 1,5%), − na targowiskach – spadek ceny żyta (o 3,8%), a wzrost ceny pszenicy (o 0,1%). W odniesieniu do analogicznego miesiąca roku ubiegłego, stwierdzono: − w skupie – spadek cen zbóż (pszenicy – o 43,4%, żyta – o 46,8%), żywca wołowego (o 0,3%) i mleka (o 16,0%), natomiast wzrost ceny żywca wieprzowego (o 20,3%), − na targowiskach – spadek cen zbóż (pszenicy – o 41,4%, żyta – o 45,5%). Ceny wybranych produktów rolnych w maju 2009 r. kształtowały się następująco: Ceny skupu Produkty rolne Ceny targowiskowe w złotych Pszenica – za 1 dt ............................................................... Żyto – za 1 dt ..................................................................... Żywiec wołowy – za 1 kg .................................................. Żywiec wieprzowy – za 1 kg .............................................. Mleko – za 1 l .................................................................... 49,30 36,05 3,99 4,76 0,96 54,58 39,50 . . – W stosunku do kwietnia br. zwiększył się wskaźnik opłacalności tuczu trzody chlewnej (mierzony relacją ceny skupu żywca wieprzowego do ceny żyta w obrocie targowiskowym). Był on również zdecydowanie wyższy od zanotowanego przed rokiem. Relacja cen skupu żywca wieprzowego do cen targowiskowych żyta 18 16 Podlaskie 14 Polska 12 10 8 6 4 V 2009 III 2009 I 2009 XI 2008 IX 2008 VII 2008 V 2008 I 2008 III 2008 XI 2007 IX 2007 VII 2007 V 2007 III 2007 I 2007 XI 2006 IX 2006 V 2006 VII 2006 III 2006 I 2006 XI 2005 IX 2005 VII 2005 V 2005 III 2005 I 2005 2 W maju 2009 r., w odniesieniu do poprzedniego miesiąca, zaobserwowano spadek cen większości zwierząt gospodarskich na targowiskach (z wyjątkiem krowy dojnej). W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego zdrożały 8 natomiast prosięta na chów i jałówki 1-roczne, a staniały krowy dojne. W omawianym miesiącu za krowę płacono średnio 2513,64 zł, tj. o 11,4% więcej niż w kwietniu br., ale o 9,7% mniej niż przed rokiem. Cena jałówki 1-rocznej ukształtowała się na poziomie 1380,00 zł i była o 8,0% niższa od zanotowanej w poprzednim miesiącu, ale o 5,5% wyższa niż w maju 2008 r. Prosię na chów kosztowało 196,71 zł, tj. o 6,2% mniej niż w kwietniu br., zaś o 116,9% więcej niż rok wcześniej. Skup mleka w maju 2009 r. wyniósł 161,2 mln l i zwiększył się zarówno w stosunku do zanotowanego przed miesiącem, jak i przed rokiem odpowiednio o 10,0% i 6,6%. PRZEMYSŁ Produkcja sprzedana przemysłu w maju 2009 r. osiągnęła wartość 1203,7 mln zł (w cenach bieżących). Oznacza to niewielki wzrost (w cenach stałych) zarówno w odniesieniu do kwietnia br. (o 0,1%), jak i analogicznego okresu roku ubiegłego (o 0,2%). W skali kraju zanotowano spadek o 1,8% w porównaniu z poprzednim miesiącem oraz o 5,2% w stosunku do maja 2008 r. Dynamika produkcji sprzedanej (w cenach stałych) w poszczególnych sekcjach przemysłu w maju 2009 r. przedstawiała się następująco: Wyszczególnienie Miesiąc poprzedni = 100 Górnictwo i wytwarzanie ................................................... Przetwórstwo przemysłowe ................................................ Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę ............................................. Dostawa wody; gospodarka ściekami i odpadami; rekultywacja .................................................................. Analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 114,4 101,0 128,1 99,8 99,6 106,2 102,6 89,8 Wyższe niż przed rokiem przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (w cenach stałych) osiągnięto m.in. w następujących działach: produkcja napojów (o 45,7%), produkcja odzieży (o 11,0%), produkcja wyrobów z metali (o 8,8%), produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 1,0%). Poziomu sprzedaży z maja 2008 r. nie osiągnięto m.in. w produkcji maszyn i urządzeń (65,6% wartości produkcji ubiegłorocznej), mebli (71,3%), odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków (94,1%), produkcji wyrobów tekstylnych oraz wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (po 94,7%), poligrafii i reprodukcji zapisanych nośników informacji (97,6%). W maju br. w przemyśle województwa podlaskiego dominowały cztery działy, z których pochodziło 69,8% wartości produkcji sprzedanej. Największy udział w sprzedaży miały: produkcja artykułów spożywczych (49,0%), produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (7,4%), produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (7,2%), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (6,2%). Dominujące działy skupiały 51,6% ogółu zatrudnionych w przemyśle. Udział poszczególnych działów w zatrudnieniu kształtował się następująco: produkcja artykułów spożywczych – 27,3%, produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych – 10,5%, produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny – 7,2% oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę – 6,6%. W omawianym miesiącu przychód ze sprzedaży wyrobów i usług w przeliczeniu na 1 zatrudnionego w przemyśle wyniósł 24771 zł (w cenach bieżących) i był o 8,1% (w cenach stałych) wyższy niż przed rokiem. 9 W okresie styczeń-maj 2009 r. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w przedsiębiorstwach przemysłowych ukształtowały się na poziomie 6063,9 mln zł (w cenach bieżących), tj. o 3,4% (w cenach stałych) niższym niż przed rokiem. W skali kraju nastąpił spadek o 9,3%. Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu Przeciętna miesięczna 2005 = 100 (ceny stałe) 150 140 Podlaskie Polska 130 120 110 100 V 2009 III 2009 I 2009 XI 2008 IX 2008 VII 2008 V 2008 III 2008 I 2008 XI 2007 IX 2007 VII 2007 V 2007 III 2007 I 2007 XI 2006 IX 2006 VII 2006 V 2006 III 2006 I 2006 90 Wśród wyrobów przemysłowych objętych badaniem w maju 2009 r., w porównaniu z analogicznym miesiącem roku ubiegłego, wzrost odnotowano m.in. w produkcji: – produktów uboju bydła i cieląt wliczanych do wydajności poubojowej – o 386,6%, – masy betonowej prefabrykowanej – o 86,2%, – tarcicy liściastej – o 48,3%, – sera świeżego niedojrzewającego i twarogu – o 30,6%, – masła oraz innych tłuszczy otrzymywanych z mleka – o 28,2%, – mleka spożywczego odtłuszczonego – o 27,5%, – sera podpuszczkowego dojrzewającego – o 19,7%, – mleka płynnego przetworzonego – o 18,6%, – kefiru, zsiadłego mleka i kwaśnej śmietany – o 16,8%, – świeżego lub chłodzonego mięsa wołowego i cielęcego – o 15,3%, – płyt chodnikowych i podobnych wyrobów z betonu – o 14,6%, – drzwi, okien i ich ościeżnic oraz progów drzwiowych z tworzyw sztucznych – o 9,4%. Ubiegłorocznego poziomu nie osiągnięto m.in. w produkcji: produktów uboju trzody chlewnej wliczanych do wydajności poubojowej, mięsa wieprzowego świeżego lub chłodzonego, kurcząt całych, świeżych lub schłodzonych, wędlin drobiowych, mleka i śmietany w postaci stałej, materiałów podłogowych z drewna, maszyn dla rolnictwa i leśnictwa do uprawy gleby. BUDOWNICTWO W maju 2009 r. przedsiębiorstwa budowlane uzyskały przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (w cenach bieżących) w wysokości 298,6 mln zł. Oznacza to wzrost o 15,4% w porównaniu z kwietniem br. i o 17,6% w odniesieniu do maja 2008 r. Produkcja budowlano-montażowa zrealizowana w maju br. osiągnęła wartość 165,4 mln zł i była wyższa od zanotowanej w poprzednim miesiącu i analogicznym okresie ubiegłego roku odpowiednio o 9,3% i 8,1%. 10 Wartość robót o charakterze inwestycyjnym, stanowiących 59,5% produkcji budowlano-montażowej, wzrosła o 12,1% w porównaniu z kwietniem br., a spadła o 7,3% w stosunku do maja 2008 r. Wśród przedsiębiorstw budowlano-montażowych wiodącą pozycję posiadały jednostki zajmujące się wznoszeniem budynków. Udział tych przedsiębiorstw w sprzedaży produkcji budowlano-montażowej w maju br. wyniósł 51,2%. Wartość sprzedanej przez nie produkcji spadła o 14,2% w odniesieniu do zanotowanej w kwietniu 2009 r., a wzrosła o 1,3% w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku. Kolejną znaczącą grupę stanowiły jednostki zajmujące się budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej. Ich udział w sprzedaży produkcji budowlanej ukształtował się na poziomie 28,3%, a wartość usług budowlano-montażowych w tych jednostkach była wyższa w stosunku do poprzedniego miesiąca oraz maja 2008 r. odpowiednio o 73,2% i 52,2%. Istotną pozycję miały również przedsiębiorstwa wykonujące roboty budowlane specjalistyczne, których udział w sprzedaży produkcji budowlano-montażowej wyniósł 20,5%. Wartość sprzedanej przez nie produkcji była o 32,7% wyższa niż w poprzednim miesiącu, zaś o 12,3% niższa od zanotowanej rok wcześniej. Przychód ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie w przeliczeniu na 1 zatrudnionego w maju 2009 r. ukształtował się na poziomie 34499 zł, co oznacza wzrost o 13,5% w porównaniu z poprzednim miesiącem i o 6,2% w odniesieniu do maja ubiegłego roku. Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie uzyskane w ciągu pięciu miesięcy 2009 r. wyniosły 1051,0 mln zł, czyli o 7,1% mniej niż przed rokiem. W tym samym czasie produkcja budowlano-montażowa osiągnęła wartość 588,5 mln zł, tj. zmniejszyła się o 9,9% w stosunku do zanotowanej rok wcześniej. HANDEL W maju 2009 r. sprzedaż hurtowa (w cenach bieżących) w przedsiębiorstwach handlowych i niehandlowych osiągnęła wartość 1344,2 mln zł, co oznacza wzrost zarówno w stosunku do poprzedniego miesiąca, jak i maja 2008 r. odpowiednio o 2,0% i 26,1%. Od początku roku sprzedaż hurtowa zamknęła się kwotą 5800,9 mln zł, tj. o 16,0% wyższą niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jednostki handlowe w maju br. zrealizowały sprzedaż hurtową o wartości 832,9 mln zł, czyli niższą o 11,3% niż w poprzednim miesiącu i o 7,7% niż rok wcześniej. Sprzedaż detaliczna (w cenach bieżących) zrealizowana przez jednostki handlowe i niehandlowe w maju 2009 r. wyniosła 558,6 mln zł i zmniejszyła się zarówno w odniesieniu do zanotowanej w kwietniu br., jak i przed rokiem odpowiednio o 2,4% i 4,0%. W stosunku do maja ubiegłego roku największy spadek sprzedaży detalicznej stwierdzono w grupach: prasa, książki, pozostała sprzedaż detaliczna w wyspecjalizowanych sklepach (o 24,0%), włókno, odzież, obuwie (o 15,7%) oraz meble RTV, AGD (o 9,2%). Wzrost sprzedaży detalicznej odnotowano natomiast w przedsiębiorstwach prowadzących sprzedaż farmaceutyków, kosmetyków, sprzętu ortopedycznego (o 3,7%), zgrupowanych w kategorii „pozostałe” (o 2,1%), a także zajmujących się sprzedażą żywności, napojów alkoholowych i bezalkoholowych oraz wyrobów tytoniowych (o 1,3%). W strukturze sprzedaży detalicznej w maju 2009 r. największy udział miały przedsiębiorstwa zgrupowane w kategorii „pozostałe” (27,4%), prowadzące sprzedaż w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych (16,6%), zajmujące się sprzedażą paliw stałych, ciekłych i gazowych (14,6%) oraz pojazdów samochodowych, motocykli, części (11,0%). 11 Struktura sprzedaży detalicznej według rodzajów działalności przedsiębiorstwa w maju Pojazdy samochodowe, motocykle, części Paliwa stałe, ciekłe i gazowe Sprzedaż w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych Pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach Żywność, napoje alkoholowe i bezalkoholowe oraz wyroby tytoniowe Farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny 2008 2009 Włókno, odzież, obuwie Meble, RTV, AGD Prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach Pozostałe 0 5 10 15 20 25 30 % Od początku roku sprzedano w detalu towary o wartości 2703,5 mln zł, tj. o 4,9% mniejszej niż w takim samym okresie 2008 r. Podmioty handlowe w maju 2009 r. zrealizowały sprzedaż detaliczną w wysokości 456,8 mln zł. Oznacza to spadek w stosunku do kwietnia br. i analogicznego miesiąca roku poprzedniego odpowiednio o 5,2% i 7,6%. miesiącem rok 12 WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM WYSZCZEGÓLNIENIE a – 2008 r. b – 2009 r. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ludność1 (w tys. osób) ...................................................... a b . . . . 1192,2 . . . . . 1191,9 . . 1191,9 . . 1191,5 Bezrobotni zarejestrowani1 (w tys. osób) .......................... a b 52,0 51,9 50,7 53,6 48,5 54,3 45,8 53,0 43,8 52,4 42,2 41,5 41,1 40,6 40,6 42,6 45,8 Stopa bezrobocia12 (w %) .................................................. a b 11,0 10,9 10,7 11,3 10,3 11,4 9,8 11,2 9,4 11,1 9,1 8,9 8,9 8,8 8,7 9,1 9,8 Oferty pracy (w ciągu miesiąca) ........................................ a b 1802 1655 2820 2219 2509 2608 2997 1930 2604 1701 2328 2971 2169 2451 1751 1266 825 Liczba bezrobotnych na 1 ofertę pracy1 ............................ a b 98 118 70 93 68 64 40 53 34 83 33 38 49 56 73 94 168 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw3 (w tys. osób) a b 99,5 99,6 101,2 98,9 101,4 97,9 101,6 97,9 101,3 98,1 101,6 101,5 99,7 99,8 100,2 99,7 98,9 poprzedni miesiąc = 100 ............................................... a b 103,7 100,7 101,6 99,3 100,2 99,1 100,2 100,0 99,8 100,2 100,3 99,8 98,3 100,1 100,4 99,5 99,2 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 ............. a b 105,5 100,1 107,2 97,7 107,3 96,6 107,1 96,4 106,8 96,8 106,7 105,5 104,5 104,5 104,4 103,6 103,0 a b 2562,41 2639,49 2550,41 2593,08 2656,46 2837,49 2708,95 2704,54 2605,83 2646,94 2684,71 2739,24 2742,11 2715,00 2763,84 2744,22 2856,05 poprzedni miesiąc = 100 ............................................... a b 91,9 92,4 99,5 98,2 104,2 109,4 102,0 95,3 96,2 97,9 103,0 102,0 100,1 99,0 101,8 99,3 104,1 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 ............. a b 113,2 103,0 115,3 101,8 107,8 106,8 115,9 99,8 109,6 101,6 107,5 109,0 105,5 108,6 105,5 104,1 102,4 Mieszkania oddane do użytkowania (od początku roku) ... a b 321 474 560 730 764 844 1100 1024* 1292 1222 1519 1732 2041 2699 3091 3510 4973 analogiczny okres poprzedniego roku = 100 ................ a b 158,1 147,7 140,4 130,4 131,7 110,5 143,4 93,1* 143,7 94,6 126,5 113,7 98,2 117,6 112,0 105,4 125,7 Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto w sektorze przedsiębiorstw3 (w zł) 1 Stan w końcu okresu. 2 Udział zarejestrowanych bezrobotnych w cywilnej ludności aktywnej zawodowo. 3 W przedsiębiorstwach, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM (cd.) WYSZCZEGÓLNIENIE a – 2008 r. b – 2009 r. Nakłady inwestycyjne1 (w tys. zł; ceny bieżące) ............... analogiczny okres poprzedniego roku = 100 (ceny bieżące) Produkcja sprzedana przemysłu2 (w cenach stałych): poprzedni miesiąc = 100 ............................................... analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 ............. ` Produkcja budowlano-montażowa2 (w cenach bieżących): poprzedni miesiąc = 100 ............................................... analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 ............. Sprzedaż detaliczna towarów2 (w cenach bieżących): poprzedni miesiąc = 100 ............................................... analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 ............. Wskaźnik cen: towarów i usług konsumpcyjnych3: analogiczny okres poprzedniego roku = 100 ........... skupu ziarna zbóż: poprzedni miesiąc = 100 .......................................... analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 ........ I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 545388 . . 850255 . . 1414493 . . . . . . 93,7 97,9 94,4 105,4 88,5 102,7 101,8 111,1 87,5 97,8 119,4 92,4 106,1 101,7 89,7 107,0 93,2 94,5 100,1 89,3 100,2 114,5 96,2 90,3 107,2 105,4 91,7 94,3 106,3 102,3 87,8 97,7 94,3 92,1 91,8 61,5 36,6 129,4 75,7 54,6 104,4 89,7 144,1 215,3 124,8 141,1 83,8 120,0 140,4 146,9 98,0 99,1 109,3 119,0 108,1 111,9 102,6 100,6 99,3 126,4 75,4 135,2 114,7 127,0 117,5 108,3 146,3 106,8 127,3 101,2 98,5 124,7 90,5 104,2 111,1 104,3 96,5 111,4 104,7 114,6 90,8 92,4 97,6 106,2 96,0 101,5 103,8 94,1 102,1 98,3 86,7 117,3 a b 87,7 84,6 117,7 93,0 114,9 106,0 102,6 104,8 95,0 89,5 96,4 a b . . . . 104,4 102,8 . . . . 104,5 . . 104,7 . . 103,5 a b 102,9 101,5 118,8 58,8 106,2 103,6 122,8 57,3 105,8 102,6 139,0 55,6 100,1 91,4 142,8 50,7 95,7 98,4 134,6 52,1 94,7 84,1 83,9 98,8 85,3 96,0 99,4 134,0 122,7 90,8 68,3 59,8 59,5 59,6 a b a b a b a b a b a b a b a b 1 W przedsiębiorstwach, w których liczba pracujących przekracza 49 osób; dane prezentowane są narastająco. 2 W przedsiębiorstwach, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. 3 W kwartale. WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM (dok.) WYSZCZEGÓLNIENIE a – 2008 r. b – 2009 r. Wskaźniki cen (dok.): skupu żywca rzeźnego wołowego: poprzedni miesiąc = 100 .......................................... I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII a b 104,3 107,4 98,5 104,6 94,6 106,3 102,8 96,5 101,0 85,8 103,0 96,1 100,1 100,8 97,8 98,5 104,7 a b 102,9 104,8 94,6 111,3 90,2 125,1 99,2 117,5 103,2 99,7 105,7 102,5 101,1 96,7 101,7 104,5 101,8 a b 101,2 98,9 94,7 100,6 110,1 108,6 99,2 100,6 111,6 100,2 107,7 102,2 102,0 102,6 92,8 98,4 105,0 a b 109,1 126,2 101,0 134,1 108,3 132,1 107,7 134,1 125,9 120,3 123,3 111,6 110,9 114,2 119,2 127,1 128,9 a b 4,90 9,82 4,63 10,61 5,03 11,51 4,78 11,59 5,49 11,90 5,92 6,30 7,40 8,27 8,13 9,04 10,93 a b . . . . 3,0 0,3 . . . . 3,7 . . 3,7 . . 2,7 netto4 (w %) ................................................................. a b . . . . 2,2 0,1 . . . . 3,1 . . 3,1 . . 2,1 Podmioty gospodarki narodowej5 ..................................... a b 88684 89717 88473 89411 88577 89619 88808 89909 89117 89794 89357 89319 89593 89860 90089 90235 90229 w tym spółki handlowe ................................................. a b 4046 4110 4056 4124 4070 4146 4087 4164 4115 4198 4139 4038 4050 4065 4079 4085 4100 w tym z udziałem kapitału zagranicznego ............... a b 461 469 459 471 463 472 465 471 466 474 471 463 465 465 464 465 469 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 ........ skupu żywca rzeźnego wieprzowego: poprzedni miesiąc = 100 .......................................... analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100 ........ Relacja ceny skupu1 1 kg żywca wieprzowego do ceny targowiskowej 1 kg żyta Wskaźnik rentowności obrotu w przedsiębiorstwach2: brutto3 (w %) ................................................................ 1 Ceny bieżące bez VAT. 2 W których liczba pracujących przekracza 49 osób; dane prezentowane są narastająco. 3 Relacja wyniku finansowego brutto do przychodów z całokształtu działalności. 4 Relacja wyniku finansowego netto do przychodów z całokształtu działalności. 5 W rejestrze REGON; bez osób prowadzących gospodarstwa indywidualne w rolnictwie; stan w końcu okresu. * Dane zostały skorygowane w stosunku do wcześniej publikowanych.* Dane zostały skorygowane w stosunku do wcześniej publikowanych. Dane * Dane zostały zmienione w stosunku do już opublikowanych.