UZASADNIENIE Projekt niniejszego rozporządzenia stanowi

UZASADNIENIE
Projekt niniejszego rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia określonego
w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne, które zobowiązuje ministra
właściwego do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
gospodarki wodnej, do określenia, w drodze rozporządzenia, substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego, powodujących zanieczyszczenie wód, które powinny
być eliminowane (wykaz I), substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego,
powodujących zanieczyszczenie wód, które powinny być ograniczane (wykaz II), warunków,
jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, w tym najwyższych
dopuszczalnych wartości zanieczyszczeń oraz warunków jakie należy spełnić w celu
rolniczego wykorzystania ścieków, a także miejsc i minimalnej częstotliwości pobierania
próbek ścieków, metodyk referencyjnych analizy i sposobu oceny, czy ścieki odpowiadają
wymaganym warunkom oraz najwyższych dopuszczalnych wartości zanieczyszczeń dla
ścieków z oczyszczalni ścieków bytowych i komunalnych oraz dla ścieków z oczyszczalni
ścieków w aglomeracji.
Konieczność wydania nowego rozporządzenia wynika z niewłaściwej transpozycji
dyrektywy Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. dotyczącej oczyszczania ścieków
komunalnych (Dz. Urz. WE L 135 z 30.5.1991, str. 40, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie
wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 2, str. 26) oraz postanowień Traktatu o przystąpieniu Polski
do Unii Europejskiej, w zakresie tej dyrektywy. Prawidłowe wdrażanie dyrektywy
91/271/EWG odgrywa zasadniczą rolę w gospodarowaniu ściekami komunalnymi oraz
ochronie środowiska wodnego w tym wód powierzchniowych do których ścieki są
odprowadzane.
Obowiązujące rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r.
w sprawie warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi
oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r,
Nr 137, poz. 984 oraz z 2009 r. Nr 27, poz. 169), nie spełnia wymogów określonych w
dyrektywie Rady 91/271/EWG dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych, w zakresie
wymaganych standardów oczyszczania ścieków komunalnych.
Celem przedmiotowego projektu jest wprowadzenie regulacji w zakresie zaostrzenia
warunków odprowadzania ścieków komunalnych do wód lub do ziemi, w celu pełnej
i prawidłowej implementacji dyrektywy Rady 91/271/EWG dotyczącej oczyszczania ścieków
komunalnych. Zgodnie z wymaganiami dyrektywy 91/271/EWG dotyczącej oczyszczania
ścieków komunalnych oraz postanowieniami Traktatu Akcesyjnego w zakresie tej dyrektywy,
Rzeczpospolita Polska jest zobligowana do wdrożenia celów tej dyrektywy z dniem 31
grudnia 2015 r.
W świetle postanowień Traktatu Akcesyjnego, Rzeczpospolita Polska uzyskała
derogacje dla art. 5.2 dyrektywy, co oznacza, że postanowienia tego artykułu będą
obowiązywały z dniem wdrożenia celów dyrektywy. Z uwagi na niewłaściwą transpozycję
dyrektywy 91/271/EWG w zakresie art. 5.2, konieczne są zmiany kształtujące warunki
wprowadzania ścieków do wód i do ziemi, w celu zgodności z prawem unijnym.
Podstawowa zmiana w stosunku do obowiązującego stanu prawnego w tej dziedzinie
jest związana z koniecznością wprowadzenia nowego podejścia określania warunków
wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi uzależnionego od wielkości aglomeracji,
określonych w art. 43 ustawy - Prawo wodne. Przez zastosowanie tego przepisu, wszystkie
oczyszczalnie ścieków występujące na terenie aglomeracji, w zależności od jej wielkości,
powinny spełniać, z dniem 1 stycznia 2016 r., wymagania określone w załączniku nr 3 do
projektowanego
rozporządzenia.
Dodatkowo
zmiany
dotyczą
również
warunków
odprowadzania ścieków do wód i do ziemi określonych w załączniku 2 do rozporządzenia, w
zakresie oczyszczalni ścieków o wielkości od 10.000 do 14.999 RLM.
Projektowane rozporządzenie nakłada obowiązek zastosowania podwyższonego
usuwania biogenów dla wszystkich oczyszczalni ścieków położonych w aglomeracji powyżej
10 000 RLM. Czyli, gdy w aglomeracji powyżej 10 000 RLM znajduje się kilka oczyszczalni
różnej wielkości, każda z nich powinna posiadać technologię podwyższonego usuwania
biogenów.
Oznacza to:
1) wyposażenie aglomeracji > 100 000 RLM w oczyszczalnie ścieków z podwyższonym
usuwaniem biogenów do wartości nieprzekraczalnych 10 mg N/l i 1 mg P/l lub 80% redukcji
w przypadku fosforu ogólnego i 70-80% redukcji w przypadku azotu ogólnego;
2) wyposażenie aglomeracji 10 000 - 100 000 RLM w biologiczne oczyszczalnie ścieków
z podwyższonym usuwaniem biogenów do wartości nieprzekraczalnych 15 mg N/l i 2 mg P/l
lub 80% redukcji w przypadku fosforu ogólnego i 70-80% redukcji w przypadku azotu
ogólnego;
3) wyposażenie aglomeracji 2 000 - 10 000 RLM w biologiczne oczyszczalnie ścieków
spełniające standardy odpowiednio dla BZT5= 25 mg/l O2 lub 70-90% redukcji, ChZT =125
mg/l O2 lub 75 % redukcji, zawiesina ogólna 35 mg/l lub 90 % redukcji.
W przypadku oczyszczalni ścieków występujących poza granicami aglomeracji,
wymagania w zakresie warunków odprowadzania ścieków dla tych oczyszczalni zostały
podwyższone w zakresie azotu i fosforu ogólnego. Biorąc pod uwagę, że cały obszar Polski
został wyznaczony jako wrażliwy na zanieczyszczenia biogenne, projekt wprowadza
regulacje normalizujące warunki odprowadzania ścieków dla wszystkich oczyszczalni.
Jednocześnie złagodzono obowiązujące aktualnie wymogi w zakresie warunków
wprowadzania ścieków komunalnych do wód lub do ziemi, wyrażone przez minimalny
procent redukcji, tak jak wynika to z dyrektywy 91/271/EWG. Obniżenie minimalnych
wartości procentów redukcji zanieczyszczeń dotyczy RLM od 15 000: dla azotu ogólnego
z 80-85% redukcji obowiązującej obecnie na 70-80%, dla fosforu ogólnego z 85-90%
redukcji obowiązującej obecnie na 80%.
Projekt rozporządzenia ma bezpośredni wpływ na kształt i formę Krajowego programu
oczyszczania ścieków komunalnych, określonego w art. 43 ustawy Prawo wodne. Spowoduje
to bezpośrednio zwiększenie liczby przedsięwzięć polegających na wyposażaniu aglomeracji
w efektywne systemy kanalizacyjne a co za tym idzie kosztów realizacji całego Programu.
W
przypadku
pozostawienia
regulacji
prawnych
tego
rozporządzenia
w obecnym kształcie skutkować to będzie brakiem prawidłowej transpozycji, a co za tym
idzie błędnym wdrażaniem dyrektywy 91/271/EWG w Polsce.
W
wyniku
czego
Komisja
Europejska
może
wystosować
do
Trybunału
Sprawiedliwości wniosek przeciwko Polsce o naruszenie prawa unijnego. W konsekwencji
może to doprowadzić do wyciagnięcia wobec Polski sankcji karnych w postaci ryczałtu bądź
kary pieniężnej. Może to mieć tym samym negatywny wpływ na zatwierdzenie projektów
współfinansowanych ze środków unijnych, a nawet skutkować wstrzymaniem wypłaty
środków unijnych w sektorze gospodarki wodno-ściekowej (w przypadku wszczęcia przez
Komisję Europejską procedury o naruszenie prawa unijnego).
Z uwagi na ratyfikację Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń
organicznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 14, poz. 76) w projekcie rozporządzenia uwzględniono
zmianę w stosunku do zawartości heksachlorobenzenu (HCB). Zgodnie z załącznikiem A do
Konwencji Sztokholmskiej, który stanowi o zakazie wytwarzania, wprowadzania do obrotu
i stosowania substancji, w tym HCB w załączniku nr 4 w tym HCB w załączniku nr 3 do
rozporządzenia
ustalono
zerowy
próg
najwyższej
dopuszczalnej
wartości
tego
zanieczyszczenia przy wprowadzaniu do wód.
Projekt rozporządzenia uwzględnia wymagania dyrektywy Rady 91/271/EWG z dnia
21 maja 1991 r. dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (Dz. Urz. WE L 135
z 30.5.1991, str. 40, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 2, str.
26) w zakresie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków komunalnych do
wód lub do ziemi.
Projekt rozporządzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 grudnia
2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów
prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), nie wymaga notyfikacji.
Projekt rozporządzenia, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r.
o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) został
zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji.
Projekt rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.