ważna dla farmaceutów praktyków

O
W
!
PD
w
N
y
O
W
.c
WAŻNA DLA FARMACEUTÓW PRAKTYKÓW
periodykiem naukowym z obsz a r u f a r ma cji s p o ł e cz nej
i praktycznej. Redaktorzy tego
czasopisma promują badania
metodologiczne oraz oparte na podejściu jakościowym.
Farmaceuci znajdą tam wiele
opracowań na temat przestrzegania zaleceń terapeutycznych
przez pacjentów. Warto śledzić
również komentarze opisujące
zagadnienia związane z prawem
farmaceutycznym, np. porównujące kategorie dostępności produktów leczniczych w różnych
krajach, jak również artykuły
dotyczące różnych składowych
polityki lekowej.
2
TEKST: MGR FARM. DAMIAN ŚWIECZKOWSKI, FUNDACJA IM. LESŁAWA A. PAGI / FOTO: SHUTTERSTOCK
Przedstawiciele zawodów medycznych,
w tym farmaceuci oraz aptekarze, są
zobowiązani do doskonalenia swoich
umiejętności oraz zdobywania nowej
wiedzy. Zasoby te nie powinny ograniczać
się tylko do praktycznych aspektów
potrzebnych w codziennej pracy, ale
również skupiać się na aktualnych
zdobyczach nauki.
20
/
BEZ RECEPTY
/
GRUDZIEŃ 2016–STYCZEŃ 2017
Ś
ledzenie światowej
literatury daje możliwość poznania kierunku rozwoju praktyki aptecznej
oraz dostrzeżenia dylematów,
przed jakimi stają farmaceuci
w różnych krajach. W czasach,
gdy granice między państwami
nie są przeszkodą, aby podjąć
pracę za granicą, lektura naukowych periodyków pozwala na głębsze zrozumienie jej
mec h aniz mó w i me andr ó w
w aptece.
W niniejszym artykule krótko zostały omówione najważniejsze
czasopisma naukowe z dziedziny farmacji społecznej i praktycznej na świecie. Wybór ten nie
kończy listy ważnych periodyków
naukowych z tego obszaru nauk
farmaceutycznych i może być
obarczony pewną dozą subiektywizmu. Niemniej jednak analiza
cytowań dowodzi, że przedstawione czasopisma pozostają
niezwykle istotne w świetle aktualnej dyskusji naukowej.
1
„Research in Social and Administrative Pharmacy” – od
wielu lat jest najważniejszym
„International Journal of
Clinical Pharmacy” – czasopismo publikujące szerokie
spektrum artykułów z obszaru
farmacji praktycznej, nastawione jednak na doniesienia związane z farmacją kliniczną. Opisuje badania naukowe dotyczące
jakościowej i ilościowej analizy problemów lekowych (ang.
drug-related problems), oceny
kompetencji zdrowotnych pacjentów, badania efektywności
klinicznej usług farmaceutycznych, zarówno tych realizowanych w leczeniu szpitalnym, jak
i aptekach ogólnodostępnych.
W wielu artykułach jest przedstawiana perspektywa i opinie
farmaceutów dotyczące m.in.
nowych usług farmaceutycznych, implementowania innowacyjnych rozwiązań do codziennej
praktyki.
3
„European Journal of Hospital Pharmacy” – czasopismo
dotyczące farmacji szpitalnej,
porusza również wiele tematów
istotnych w farmacji praktycznej.
Artykuły są poświęcone wprowadzaniu wytycznych Dyrektywy
ds. Leków Sfałszowanych do
codziennej praktyki aptecznej.
Szczególnie interesujące dla farmaceutów szpitalnych będą prace w zakresie przygotowania róż-
Śledzenie
światowej
literatury
daje możliwość
poznania kierunku
rozwoju praktyki
aptecznej oraz
dostrzeżenia
dylematów, przed
jakimi stają
aptekarze
w różnych krajach.
nych postaci leków podawanych
pozajelitowo, w tym nowoczesne
rozwiązania w zakresie uzyskiwania cytostatyków. Poza tym
publikuje informacje dotyczące
ważnych wydarzeń dla środowiska farmaceutów szpitalnych.
4
„Pharmacy Practice” – artykuły opublikowane w tym
periodyku naukowym dotyczą
szerokiego zakresu tematów
związanych z farmacją społeczną i praktyczną. Czasopismo jest wydawane w trybie
open access, tzn. umożliwiającym nieograniczony dostęp do
opublikowanych w nim prac.
W większości periody ków
z obszaru farmacji społecznej
i praktycznej dostęp do artykułów bywa ograniczony i związany
z koniecznością wykupienia subskrypcji. Jednak niemal każde
czasopismo publikuje również
artykuły jako wybór redakcji
(editor’s choice). Są to ogólnie
dostępne prace, które zyskały
uznanie redaktora naczelnego
i członków rady naukowej.
5
„International Journal of
Pharmacy Practice” – oficjalny periodyk The Royal Pharmaceutical Society, najważniej-
szej organizacji zrzeszającej
farmaceutów w Wielkiej Brytanii. Choć w dużej mierze periodyk jest poświęcony sytuacji
farmaceutów w Wielkiej Brytanii, to znajdziemy tam również
publikacje autorów z innych
krajów. Czasopismo szczególnie
istotne dla osób, które planują
pracować w aptekach w Wielkiej
Brytanii.
6
„Journal of Pharmacy Practice” – na tle ww. czasopism,
periodyk ten zawiera wiele prac
z obszaru farmakodynamiki oraz
farmakokinetyki. Interesującym
działem jest część poświęcona
działaniom niepożądanych produktów leczniczych.
Dominującym językiem nauki na
świecie pozostaje język angielski, nie inaczej jest w przypadku czasopism naukowych poświęconych farmacji społecznej
i praktycznej. Aby w swobodny
.d o
m
o
m
o
c u -tr a c k
C
lic
k
to
bu
to
k
lic
C
LEKTURA PRAC
NAUKOWYCH
w
w
w
.d o
w
w
w
h a n g e Vi
e
M A G A Z Y N P O LS K I E J G R U P Y FA R M A C E U T YC Z N E J
y
N
XC
er
PORADNIK
F-
w
bu
h a n g e Vi
e
!
XC
er
PD
F-
c u -tr a c k
sposób korzystać z zasobów
naukow ych, potrzebna jest
znajomość języka angielskiego
na poziomie B2 (wyższy średnio
zaawansowany według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego) wzbogacona
znajomością słownictwa specjalistycznego. Choć może to
być pewne wyzwanie, szczególnie dla bardziej doświadczonego pokolenia farmaceutów,
zdobycie takich umiejętności
leży w zasięgu możliwości każdego aptekarza. Przynosi za to
wymierne korzyści i satysfakcję
zawodową.
Studia przeddyplomowe powinny być traktowane jako początek
długiej, a w przypadku zawodów
medycznych – niekończącej się
przygody zdoby wania nowej
wiedzy i umiejętności. Lektura
artykułów naukowych niewątpliwie może stać się nie tyle
powinnością, ile przyjemnością
dla każdego farmaceuty.
REKOMENDUJEMY:
 „Research in Social and Administrative Pharmacy”, Elsevier,
USA, www.journals.elsevier.com/research-in-social-and-administrative-pharmacy/
 „International Journal of Clinical Pharmacy”, Springer,
Holandia, www.springer.com/medicine/internal/journal/11096
 „European Journal of Hospital Pharmacy”, BMJ, Londyn,
www.ejhp.bmj.com/
 „Pharmacy Practice”, Grenada, Hiszpania,
www.pharmacypractice.org/
 „International Journal of Pharmacy Practice”, Wiley, Wielka
Brytania, www.onlinelibrary.wiley.com/journal/10.1111/(ISSN)2042-7174
 „Journal of Pharmacy Practice”, Sage Journals,
www.jpp.sagepub.com/
Wszystkie czasopisma są dostępne w internecie (wydawane
głównie w wersji elektronicznej). Część artykułów jest oferowana w zasobach open access, tzn. każdy ma do nich nieograniczony wgląd. Istnieje możliwość wykupienia indywidualnego dostępu (również w ramach subskrypcji). Warto też
skontaktować się z biblioteką najbliższego uniwersytetu medycznego, ponieważ wiele polskich uczelni posiada tzw. dostęp instytucjonalny.
GRUDZIEŃ 2016–STYCZEŃ 2017
/
BEZ RECEPTY
/
21
.c