Budowa i Ewolucja Gwiazd II rok Astronomii (Studia I

Transkrypt

Budowa i Ewolucja Gwiazd II rok Astronomii (Studia I
Budowa i Ewolucja Gwiazd
II rok Astronomii (Studia I-go stopnia)
Rok akademicki 2012/2013
Lista nr 7
1. Przyjmujac
zależności dla wspóÃlczynnika nieprzezroczystości oraz wydajności
, potegowe
,
energetycznej, odpowiednio κ = κ0 ρq T −s i ε = ε0 ρT b , q, s, b > 0, wyprowadzić
a) zwiazek
miedzy
centralnymi wartościami temperatury i gestości:
,
,
,
µ
ρc ∝
µ
κ0 ε0
¶
1
q+2
s+3−b
q+2
Tc
.
WytÃlumaczyć dlaczego w okolicach M ≈ 1.2M¯ pojawia sie, niemonotoniczność w zależności
Tc (ρc ).
b) zależność temperatury od masy i skÃladu chemicznego
Tc ∝ (κ0 ε0 )
−1
d
µ
3q+7
d
M
2q+4
d
,
d = 3q − s + b + 3.
2. Pokazać, że dla gwiazd zdominowanych przez promieniowanie otrzymujemy nastepuj
ace
,
,
zależności masa-jasność:
µ
a) Ls =≈ 1.4 · 1035
M
M¯
¶5.5
1.7 0.02 ³ µ ´7.5
1+X Z
0.62
µ
R
R¯
¶−0.5
[erg · s−1 ]
dla gwiazd dolnej cześci
ciagu
gÃlównego, oraz
,
,
µ
35
b) Ls =≈ 1.4 · 10
M
M¯
¶3
1.7 ³ µ ´4
[erg · s−1 ]
1 + X 0.62
dla gwiazd górnej cześci
ciagu
gÃlównego.
,
,
3. Pokazać, że przejście od przypadku a) do b) nastepuje
dla M/M¯ > 1.4R/R¯ .
,
4. Pokazać, że dla gwiazd caÃlkowicie konwekcyjnych dostajemy
µ
Teff ≈ 2 · 103
M
M¯
¶0.15 µ
L
L¯
¶0.01 µ
Z
0.02
¶−0.04
.
Wykreślić te, zależność na diagramie H-R.
5. Korzystajac
, ze zbiorów na stronie IA, wykreślić zależność masa-jasność dla modeli ZAMS
dla trzech wartości metaliczności: Z = 0.02, 0.01, 0.03. Dla rozważanych wartości Z
wyprowadzić zależność w postaci log L/L¯ = a ∗ log M/M¯ + b.
Porównać otrzymany wykres z analogicznym wykresem empirycznym dla ciagu
gÃlównego.
,
WytÃlumaczyć dlaczego moc promieniowania tak silnie rośnie ze wzrostem masy gwiazdy.
W jaki sposób obfitość pierwiastków cieżkich
wpÃlywa na poÃlożenie linii ZAMS?
,
6. Korzystajac
, ze scieżek ewolucyjnych umieszczonych na stronie IA narysować teoretyczny
wykres H-R. Dla modeli o masach 1,3,7,20 M¯ , dla fazy ciagu
gÃlównego, wyrysować i
,
omówic zależności:
• log t − log Tc
• log t − log ρc
• log t − Xc
• log t − Mc /M
7. Omówić szczegóÃlowo ewolucje, gwiazd o masach 1 M¯ i 10 M¯ .
8. Omówić szczegóÃlowo, które gwiazdy i na jakich etapach ewolucyjnych staja, sie, olbrzymami badź
nadolbrzymami. Czy sÃluszne jest twierdzenie, że wszystkie nadolbrzymy sa,
,
gwiazdami mÃlodymi ?
9. Na teoretyczny wykres H-R nanieść linie równych promieni gwiazd R. Omówić jak zmienia
sie, R wzdÃluż ciagu
gÃlównego oraz jakie sa, wartości R dla olbrzymów i nadolbrzymów.
,
10. Korzystajac
ucieczki z powierzchni gwiazd w
, ze ścieżek ewolucyjnych wyliczyć predkości
,
funkcji wieku gwiazdy. Jak maja, sie, te wartości do średnich predkości
ruchów termicznych
,
w zewnetrzych
warstwach
gwiazd?
,
11. Wyprowadzić i omówić równanie równowagi hydrostatycznej w postaci
d ln Pi
Ai mH
=−
(g − gr,i )
dz
kT
gdzie gr,i oznacza przyspierzenie promieniste i−tego pierwiastka.
czerwonego olbrzyma o masie 1 M¯ z modelem
12. Porównać model budowy wewnetrznej
,
gwiazdy ciagu
gÃlównego o tej samej masie (np. Schwarzschild, Structure and Evolution
,
of the Stars). W szczególności, porównać promienie gwiazd, zależność (Mr /M )(r/R) oraz
gÃlebokość
warstwy konwekcyjnej (zarówno w skali masowej jak i geometrycznej).
,
13. Dla obu modeli gwiazd z zadania poprzedniego wyznaczyć średnia, mase, czasteczkow
a, µ
,
w funkcji odlegÃlości od środka gwiazdy.
Jadwiga Daszyńska-Daszkiewicz