KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO

KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO
DOTYCZĄCY AKTUALNEJ SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
GRYPY PTAKÓW NA ŚWIECIE
z dnia 1 czerwca 2011 r.
(Źródło: WHO, ECDC, CDC, OIE)
A. WIRUS GRYPY PTAKÓW
WYSOCEPATOGENNA GRYPA PTAKÓW U ZWIERZĄT NA ŚWIECIE
Naturalnym gospodarzem wirusów grypy ptaków jest drób i dzikie ptactwo. Ich
patogenność jest bardzo zróżnicowana – na podstawie zdolności do wywołania
choroby dzieli się je zasadniczo na 2 grupy.
Wysoce zjadliwe wirusy (highly pathogenic avian influenza – HPAI) powodują
grypę ptaków o ciężkim przebiegu, która jest ostrą chorobą ogólnoustrojową ze
śmiertelnością dochodzącą do 100% u ptaków grzebiących (najbardziej wrażliwe są
indyki, kury i inne gatunki drobiu grzebiącego). Do tej grupy należą niektóre podtypy
H5 (np. H5N1) i H7 (nie wszystkie wirusy tych podtypów są jednak wysoce zjadliwe).
Wirusy HPAI mogą się namnażać w całym organizmie gospodarza i uszkadzać
narządy ważne dla życia, co jest zwykle przyczyną śmierci.
Drugą grupę tworzą liczne wirusy charakteryzujące się małą zjadliwością (low
pathogenic avian influenza – LPAI) i należą one do wszystkich podtypów, w tym
również H5 i H7. Wywołują zwykle łagodną postać grypy ptaków z objawami ze
strony układu oddechowego i pokarmowego.
Ryzyko zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków określa się jako minimalne.
Główną drogą zakażenia jest transmisja wirusa z drobiu na człowieka, w niemal
wszystkich przypadkach podczas bliskiego, bezpośredniego kontaktu z żywymi,
zakażonymi zwierzętami, bądź z powierzchniami skażonymi ich odchodami. Ryzyko
niesie kontakt z odchodami i wydzielinami drobiu (inhalacja) oraz surowym mięsem,
pozyskanym poza nadzorem weterynaryjnym (ubój, patroszenie i porcjowanie mięsa,
zwłaszcza w domowych warunkach). Nie wykluczona jest rola pośrednich gatunków
(np. świń). Dotychczas nie odnotowano zakażenia wirusem grypy ptaków drogą
pokarmową.
(wg „Grypa ptasia – czy pandemia jest realnym zagrożeniem?” A. Gładysz, K. Fleischer, A.Wieliczko, E. Marszałkowska-Krześ)
1
B. GRYPA PTAKÓW (H5N1) U LUDZI
•
EGIPT
- 1 czerwca 2011 - Ministerstwo Zdrowia przekazało informację o nowym przypadku
zakażenia człowieka wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 30-letniej
kobiety, mieszkanki Aleksandrii. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły u niej 26 kwietnia
2011 r. Pomimo podjętych 3 maja 2011 r. hospitalizacji i leczenia, kobieta zmarła w dniu 9
maja 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, że osoba była narażona na kontakt
z chorym drobiem.
- 21 kwietnia 2011 – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie przekazało informację o 2 kolejnych
przypadkach zakażenia człowieka wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u
29-letniego mężczyzny. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły u niego w dniu 1 kwietnia
2011 r. Pomimo hospitalizacji i leczenia pacjent zmarł 7 kwietnia 2011 r. Do zachorowania
doszło również u 1,5-rocznego chłopca, który obecnie jest poddawany leczeniu. Jego stan
jest stabilny. Dochodzenia epidemiologiczne wykazały, iż obie osoby miały kontakt z chorym lub martwym drobiem.
- 11 kwietnia 2011 – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie odnotowało 4 nowe przypadki zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 20-letniej kobiety, która
pomimo leczenia w szpitalu, zmarła w dniu 28 marca 2011 r. Kolejne przypadki zakażenia
to 2-letnia dziewczynka i roczny chłopiec (oboje pozostają w stanie stabilnym) oraz 55-letnia kobieta, która w wyniku zastosowanego leczenia wyzdrowiała. Dochodzenia epidemiologiczne wykazały, iż wszystkie osoby miały kontakt z chorym lub martwym drobiem.
•
KAMBODŻA
- 21 kwietnia 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Kambodży poinformowało o przypadku zakażenia 5-letniej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Pierwsze objawy chorobowe
wystąpiły u niej w dniu 11 kwietnia 2011 r. Dziewczynka zmarła w wyniku zakażenia dnia
16 kwietnia 2001 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż w wiosce, w której mieszkała dziewczynka, odnotowywano przypadki padnięcia u drobiu.
- 11 kwietnia 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Kambodży odnotowało przypadek zakażenia 11-letniej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Dziewczynka w wyniku zakażenia
zmarła. W wiosce, w której żyła dziewczynka odnotowywano wcześniej przypadki padnięcia
drobiu.
•
BANGLADESZ
- 11 kwietnia 2011 r. - Ministerstwo Zdrowia i Rodziny w Bangladeszu poinformowało o
przypadku zakażenia 2-letniego chłopca wirusem grypy ptaków H5N1. Chłopiec wyzdrowiał. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż miał on kontakt z chorym drobiem.
•
INDONEZJA
- 13 maja 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia Indonezji odnotowało w mieście Jakarta
przypadek zakażenia 8 - letniej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Pierwsze objawy
wystąpiły u niej w dniu 1 kwietnia 2011 r. Pomimo podjęcia hospitalizacji, dziecko zmarło w
dniu 11 kwietnia 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż okolica, w której
mieszkała dziewczynka, była silnie zanieczyszczona odchodami dzikich ptaków, a w
tygodniu poprzedzającym wystąpienie objawów, matka dziecka zakupiła drób na lokalnym
rynku.
2
Skumulowana liczba potwierdzonych przypadków grypy ptaków (H5N1) u ludzi,
które zgłoszone zostały do WHO (stan na 1 czerwca 2011 r.)
Kraj
Azerbejdżan
Bangladesz
Chiny
Dżibuti
Egipt
Indonezja
Irak
Kambodża
Laos
Myanmar
Nigeria
Pakistan
Tajlandia
Turcja
Wietnam
Razem
2003
LP LZ
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
4
4
2004
LP LZ
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
17 12
0
0
29 20
46 32
2005
LP LZ
0
0
0
0
8
5
0
0
0
0
20 13
0
0
4
4
0
0
0
0
0
0
0
0
5
2
0
0
61 19
98 43
2006
LP LZ
8
5
0
0
13
8
1
0
18
10
55
45
3
2
2
2
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
12
4
0
0
115 79
2007
LP LZ
0
0
0
0
5
3
0
0
25
9
42 37
0
0
1
1
2
2
1
0
1
1
3
1
0
0
0
0
8
5
88 59
2008
LP LZ
0
0
1
0
4
4
0
0
8
4
24 20
0
0
1
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
6
5
44 33
2009
LP LZ
0
0
0
0
7
4
0
0
39
4
21 19
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
5
5
73 32
2010
2011
LP LZ LP LZ
0
0
0
0
0
0
2
0
2
1
0
0
0
0
0
0
29 13 25
8
9
7
6
5
0
0
0
0
1
1
5
5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
7
2
0
0
48 24 38 18
Razem
LP
LZ
8
5
3
0
40
26
1
0
144
48
177 146
3
2
15
13
2
2
1
0
1
1
3
1
25
17
12
4
119
59
554 324
wg WHO ( www.who.int )
Wyjaśnienie:
1. LP – liczba przypadków
2. LZ – liczba zgonów
3. Liczba przypadków zawiera liczbę zgonów
4. WHO podaje przypadki wyłącznie potwierdzone laboratoryjnie
3