Zgoda pacjenta na udzielenie świadczenia zdrowotnego

Zgoda pacjenta na udzielenie
świadczenia zdrowotnego
(stan prawny: 3 października 2016)
Zbigniew Gąszczyk-Ożarowski
Zakład Prawa Medycznego
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
PEŁNOLETNOŚĆ
Art. 10 k.c.
§ 1. Pełnoletnim jest, kto ukończył lat
osiemnaście.
§ 2. Przez zawarcie małżeństwa małoletni
uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie
unieważnienia małżeństwa.
DEFINICJE
Art. 3 ust. 1 u.p.p.r.p.r.
4) Pacjent - osoba zwracająca się o udzielenie
świadczeń zdrowotnych lub korzystająca ze
świadczeń zdrowotnych udzielanych przez
podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych
lub osobę wykonującą zawód medyczny.
DEFINICJE
Art. 3 ust. 1 u.p.p.r.p.r.
1) Opiekun faktyczny - osoba sprawująca, bez
obowiązku ustawowego, stałą opiekę nad
pacjentem, który ze względu na wiek, stan
zdrowia albo stan psychiczny opieki takiej
wymaga.
2) Osoba bliska - małżonek, krewny lub
powinowaty do drugiego stopnia w linii prostej,
przedstawiciel ustawowy, osoba pozostająca we
wspólnym pożyciu lub osoba wskazana przez
pacjenta.
ZGODA PACJENTA
Art. 31 u.z.l.
Ust. 1. Lekarz ma obowiązek udzielać pacjentowi
lub jego ustawowemu przedstawicielowi
przystępnej informacji o jego stanie zdrowia,
rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych
metodach diagnostycznych, leczniczych,
dających się przewidzieć następstwach ich
zastosowania albo zaniechania, wynikach
leczenia oraz rokowaniu.
ZGODA PACJENTA
Art. 32 u.z.l.
Ust. 1. Lekarz może przeprowadzić badanie lub
udzielić innych świadczeń zdrowotnych, z
zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych u
ustawie, po wyrażeniu zgody przez pacjenta.
ZGODA PACJENTA
Art. 32 u.z.l.
Ust. 2. Jeżeli pacjent jest małoletni lub niezdolny
do świadomego wyrażenia zgody, wymaga
jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego,
a gdy pacjent nie ma przedstawiciela
ustawowego lub porozumienie się z nimi jest
niemożliwe – zgoda sądu opiekuńczego.
ZGODA PACJENTA
Art. 32 u.z.l.
Ust. 3. Jeżeli zachodzi potrzeba przeprowadzenia
badania osoby, o której mowa w ust. 2, zgodę
na przeprowadzenie badania może wyrazić
także opiekun faktyczny.
ZGODA PACJENTA
Art. 32 u.z.l.
Ust. 4. W przypadku osoby całkowicie
ubezwłasnowolnionej zgodę wyraża
przedstawiciel ustawowy tej osoby. Jeżeli
osoba taka jest w stanie z rozeznaniem
wypowiedzieć opinię w sprawie badania,
konieczne jest ponadto uzyskanie zgody tej
osoby.
ZGODA PACJENTA
Art. 32 u.z.l.
Ust. 5. Jeżeli pacjent ukończył 16 lat, wymagana
jest także jego zgoda.
ZGODA PACJENTA
Art. 32 u.z.l.
Ust. 6. Jeżeli jednak małoletni, który ukończył 16 lat,
osoba ubezwłasnowolniona albo pacjent chory
psychicznie lub upośledzony umysłowo, lecz
dysponujący dostatecznym rozeznaniem,
sprzeciwia się czynnościom medycznym, poza
zgodą jego przedstawiciela ustawowego lub
opiekuna faktycznego albo w przypadku
niewyrażenia przez nich zgody wymagana jest
zgoda sądu opiekuńczego.
ZGODA PACJENTA
Art. 32 u.z.l.
Ust. 7. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, zgoda
osób wymienionych w ust. 1, 2 i 4 może być
wyrażona ustnie albo nawet poprzez takie ich
zachowanie, które w sposób niebudzący
wątpliwości wskazuje na wolę poddania się
proponowanym przez lekarza czynnościom
medycznym.
ZGODA PACJENTA
Art. 32 u.z.l.
Ust. 8. Jeżeli pacjent, o którym mowa w ust. 2, nie
ma przedstawiciela ustawowego ani opiekuna
faktycznego albo porozumienie z tymi osobami
jest niemożliwe, lekarz po przeprowadzeniu
badania może przystąpić do udzielania dalszych
świadczeń zdrowotnych dopiero po uzyskaniu
zgody sądu opiekuńczego, chyba że coś innego
wynika z przepisów ustawy.
ZGODA PACJENTA
Art. 33 u.z.l.
Ust. 1. Badanie lub udzielenie pacjentowi innego
świadczenia zdrowotnego bez jego zgody jest
dopuszczalne, jeżeli wymaga on niezwłocznej
pomocy lekarskiej, a ze względu na stan
zdrowia lub wiek nie może wyrazić zgody i nie
ma możliwości porozumienia się z jego
przedstawicielem ustawowym lub opiekunem
faktycznym.
ZGODA PACJENTA
Art. 33 u.z.l.
Ust. 2. Decyzję o podjęciu czynności medycznych
w okolicznościach, o których mowa w ust. 1,
lekarz powinien w miarę możliwości
skonsultować z innym lekarzem.
Ust. 3. Okoliczności, o których mowa w ust. 1 i 2,
lekarz odnotowuje w dokumentacji
medycznej pacjenta.
ZGODA PACJENTA
Art. 34 u.z.l.
Ust. 1. Lekarz może wykonać zabieg operacyjny
albo zastosować metodę leczenia lub
diagnostyki stwarzającą podwyższone ryzyko
dla pacjenta, po uzyskaniu jego pisemnej
zgody.
ZGODA PACJENTA
Art. 34 u.z.l.
Ust. 2. Przed wyrażeniem zgody przez pacjenta
w sytuacji, o której mowa w ust. 1, lekarz ma
obowiązek udzielenia mu informacji zgodnie
z art. 31.
ZGODA PACJENTA
Art. 34 u.z.l.
Ust. 3. Lekarz może wykonać zabieg lub zastosować
metodę, o której mowa w ust. 1, wobec pacjenta
małoletniego, ubezwłasnowolnionego bądź
niezdolnego do świadomego wyrażenia
pisemnej zgody, po uzyskaniu zgody jego
przedstawiciela ustawowego, a gdy pacjent nie
ma przedstawiciela lub gdy porozumienie z nim
jest niemożliwe – po uzyskaniu zgody sądu
opiekuńczego.
ZGODA PACJENTA
Art. 34 u.z.l.
Ust. 4. Jeżeli pacjent ukończył 16 lat, wymagana
jest także jego pisemna zgoda.
Ust. 5. W sytuacji, o której mowa w ust. 1,
stosuje się odpowiednio przepis art. 32 ust. 6.
ZGODA PACJENTA
Art. 34 u.z.l.
Ust. 6. Jeżeli przedstawiciel ustawowy pacjenta
małoletniego, ubezwłasnowolnionego bądź
niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody
nie zgadza się na wykonanie przez lekarza
czynności wymienionych w ust. 1, a niezbędnych
dla usunięcia niebezpieczeństwa utraty przez
pacjenta życia lub ciężkiego uszkodzenia ciała
bądź ciężkiego rozstroju zdrowia, lekarz może
wykonać takie czynności po uzyskaniu zgody
sądu opiekuńczego.
ZGODA PACJENTA
Art. 34 u.z.l.
Ust. 7. Lekarz może wykonać czynności, o których
mowa w ust. 1, bez zgody przedstawiciela
ustawowego pacjenta bądź zgody właściwego
sądu opiekuńczego, gdy zwłoka spowodowana
postępowaniem w sprawie uzyskania zgody
groziłaby pacjentowi niebezpieczeństwem utraty
życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego
rozstroju zdrowia. [c.d.n.]
ZGODA PACJENTA
Art. 34 u.z.l.
Ust. 7. [c.d.] W takim przypadku lekarz ma
obowiązek, o ile jest to możliwe, zasięgnąć
opinii drugiego lekarza, w miarę możliwości
tej samej specjalności. O wykonywanych
czynnościach lekarz niezwłocznie zawiadamia
przedstawiciela ustawowego, opiekuna
faktycznego lub sąd opiekuńczy.
ZGODA PACJENTA
Art. 34 u.z.l.
Ust. 8. O okolicznościach, o których mowa w ust.
3–7, lekarz dokonuje odpowiedniej adnotacji
w dokumentacji medycznej pacjenta.
ZGODA PACJENTA
Art. 4a o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach
dopuszczalności przerywania ciąży
Ust. 5. Do przerwania ciąży wymagana jest pisemna zgoda kobiety. W
przypadku małoletniej lub kobiety ubezwłasnowolnionej
całkowicie wymagana jest pisemna zgoda jej przedstawiciela
ustawowego. W przypadku małoletniej powyżej 13 roku życia
wymagana jest również pisemna zgoda tej osoby. W przypadku
małoletniej poniżej 13 roku życia wymagana jest zgoda sądu
opiekuńczego, a małoletnia ma prawo do wyrażenia własnej
opinii. W przypadku kobiety ubezwłasnowolnionej całkowicie
wymagana jest także pisemna zgoda tej osoby, chyba że na
wyrażenie zgody nie pozwala stan jej zdrowia psychicznego. W
razie braku zgody przedstawiciela ustawowego, do przerwania
ciąży wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.
ZGODA PACJENTA
Art. 118 k.k.w.
§ 2. W wypadku gdy życiu skazanego grozi poważne
niebezpieczeństwo, stwierdzone co najmniej przez
dwóch lekarzy, można dokonać koniecznego zabiegu
lekarskiego, nie wyłączając chirurgicznego, nawet
mimo sprzeciwu skazanego.
§ 3. W wypadku sprzeciwu skazanego o dokonaniu
zabiegu orzeka sąd penitencjarny.
§ 4. W nagłym wypadku, jeżeli zachodzi bezpośrednie
niebezpieczeństwo śmierci skazanego, o konieczności
zabiegu decyduje lekarz.
ZABIEG BEZ ZGODY
Art. 192 k.k.
§ 1. Kto wykonuje zabieg leczniczy bez zgody
pacjenta, podlega grzywnie, karze
ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do lat 2.
§ 2. Ściganie następuje na wniosek
pokrzywdzonego.