Fizjoterapia Ir . I st. Anatomia prawidlowa czlowieka

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
IM. EUGENIUSZA PIASECKIEGO W POZNANIU
ZAMIEJSCOWY WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ
Kierunek: FIZJOTERAPIA
KARTA PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu ANATOMIA PRAWIDŁOWA CZŁOWIEKA
Kod przedmiotu ZWKF_FT_1_0_1_s
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot/moduł Zakład Anatomii i Antropologii
Osoba odpowiedzialna za kartę – koordynator przedmiotu
Dr Leszek Zguczyński
Osoby prowadzące przedmiot
1. Dr Barbara Mierzejewska - Krzyżowska
2. Dr Leszek Zguczyński
Data opracowania: 01.09.2015 r.
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
1.
Podstawowe informacje
Forma studiów
studia stacjonarne
Stopień studiów
I (3 -letnich studiów zawodowych/licencjackich)
Profil
praktyczny
Specjalność
Rok studiów/semestr
I/1i 2
Moduł kształcenia
Anatomia prawidłowa człowieka
Język przedmiotu
polski
Forma zajęć
wykład
ćwiczenia
seminaria
inne
Wymiar zajęć
30
90
-
-
Liczba punktów ECTS
2.
8
Cele przedmiotu
C01
Uzyskanie wiedzy teoretycznej w zakresie budowy i czynności narządów i układów, z
naciskiem na budowę układu ruchu i układu nerwowego, oraz układów
wewnętrznych związanych z aktywnością ruchową człowieka. Przyswojenie pojęć
anatomicznych zgodnie z polską i łacińską terminologią.
C02
Zdobycie praktycznej wiedzy w zakresie położenia okolic ciała ludzkiego, topografii
narządów i układów.
C03
Uzyskanie praktycznej wiedzy na temat topografii pojedynczych mięśni i grup
mięśniowych mięsni szkieletowych.
3.
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji:
a)
Student ma podstawową wiedzę na temat budowy komórek, tkanek, narządów i układów z
zakresu biologii na poziomie szkoły średniej.
4.
Efekty
kształcenia
w
zakresie
wiedzy,
umiejętności
oraz
kompetencji
społecznych:
Symbol
EK1
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Po zrealizowaniu przedmiotu student:
Odniesienie do
efektów kształcenia
dla programu
Zna budowę anatomiczną człowieka i K_W08, K_U02,
funkcjonowanie poszczególnych jego K_U03, K_U05,
układów
(ruchu,
nerwowego, K_K01, K_K11,
naczyniowego,
oddechowego,
Odniesienie do
efektów kształcenia w
obszarze kształcenia
……………..
M1_W01, M1_W0
M1_U01,M1_U02,
M1_U05,
M1_U01,M1_U02,
Strona 2
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
EK2
pokarmowego,
moczowo-płciowego, K_K16
powłoki
wspólnej,
wewnątrzwydzielniczego).
Potrafi
wykorzystać praktyczną wiedzę z
anatomii prawidłowej do samodzielnej
pracy w nauce wykonywania zabiegów z
zakresu
fizykoterapii
i
masażu
leczniczego. Potrafi wykorzystać wiedzę
z anatomii funkcjonalnej do udzielelnia
medycznej pomocy przedlekarskiej oraz
umie rozpoznać stany zagrożenia życia.
Potrafi wyjaśnić kształtowanie się
mechanizmów kontroli postawy ciała,
wzorców i nawyków ruchowych
z
uwzględnieniem budowy układu ruchu
(nerwowo-mięśniowego), planującego i
realizującego ruch ciała. Rozumie
potrzebę uczenia się przez całe życie,
pogłębiania wiedzy z zakresu anatomii
prawidłowej człowieka. Potrafi pracować
w grupie w trakcie zajęć praktycznych na
modelach anatomicznych. Realizuje
zadania
w
sposób
zapewniający
bezpieczeństwo własne i otoczenia, w
tym przestrzega zasad bezpieczeństwa
w trakcie zajęć z anatomii
M1_U05, M1_U03,
M1_U05, M1_K01,
M1_K04, M1_K072,
Umie wykorzystać znajomość anatomii
prawidłowej dla oceny stanu narządu
ruchu człowieka i wyjaśnienia zaburzeń
jego
funkcji.
Potrafi
wykorzystać
praktyczną
wiedzę
z
anatomii
prawidłowej do samodzielnej pracy w
nauce wykonywania zabiegów z zakresu
fizykoterapii i masażu leczniczego.
Potrafi wykorzystać wiedzę z anatomii
funkcjonalnej do udzielelnia medycznej
pomocy przedlekarskiej oraz umie
rozpoznać stany zagrożenia życia.
Potrafi wyjaśnić kształtowanie się
mechanizmów kontroli postawy ciała,
wzorców i nawyków ruchowych
z
uwzględnieniem budowy układu ruchu
(nerwowo-mięśniowego, planującego i
realizującego ruch ciała). Rozumie
M1_W0
M1_U01,M1_U02,
M1_U05,
M1_U01,M1_U02,
M1_U05, M1_U03,
M1_U05, M1_K01,
M1_K04, M1_K073
K_ W09 K_U02,
K_U03, K_U05,
K_K01, K_K11,
K_K16
Strona 3
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
potrzebę uczenia się przez całe życie,
pogłębiania wiedzy z zakresu anatomii
człowieka. Potrafi pracować w grupie w
trakcie zajęć praktycznych na modelach
anatomicznych. Realizuje zadania w
sposób zapewniający bezpieczeństwo
własne i otoczenia, w tym przestrzega
zasad bezpieczeństwa w trakcie zajęć z
anatomii
5.
Treści programowe
WYKŁADY
Tematyka zajęć
Opis szczegółowych bloków tematycznych
Lp.
Liczba godzin
Semestr I
W1
W2
W3
W4
W5
W6
W7
W8
Anatomia narządu ruchu – budowa kości i ich połączeń oraz mięśni.
Wpływ dojrzewania i starzenia się na budowę i funkcję układu ruchu
(kości, stawy i mięśnie). Osie i płaszczyzny ciała ludzkiego, okolice
ciała. Czynności stawów. Analiza ruchów wykonywanych przez
poszczególne mięśnie i grupy mięśniowe
Kończyna górna – budowa obręczy kończyny górnej i stawu
ramiennego, mięśnie obręczy k. górnej i ramienia.
Kończyna górna - budowa stawu łokciowego i stawów ręki, mięsnie
przedramienia i ręki.
Kończyna dolna – budowa obręczy kończyny dolnej i stawu
biodrowego, mięśnie obręczy kończyny dolnej i uda.
Kończyna dolna – budowa stawu kolanowego i stawów stopy, mięsnie
podudzia i stopy.
Tułów – budowa kręgosłupa i klatki piersiowej, mięsnie grzbietu.
Tułów – mięśnie klatki piersiowej. Budowa i połączenia czaszki,
mięśnie głowy i szyi.
Układ nerwowy – budowa i funkcja mózgowia i rdzenia kręgowego,
drogi nerwowe, schorzenia wynikające z uszkodzenia dróg
nerwowych.
Razem
1
2
2
2
2
2
2
2
15
Semestr II
W11
Nerwy rdzeniowe, unerwienie segmentalne. Nazwy nerwów,
czynność, przebieg, schorzenia wynikające z uszkodzenia
poszczególnych nerwów.
Nerwy czaszkowe, nazwy nerwów, czynność, przebieg, schorzenia
wynikające z uszkodzenia nerwów.
Receptory.
W12
Ośrodki i poziomy sterowania ruchami.
W9
W10
2
2
2
2
Strona 4
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
W13
W14
W15-16
Lp.
Anatomia układu endokrynnego, krążenia, oddechowego, mechanika
oddychania.
Skóra.
Ogólna budowa i funkcja narządów jamy brzusznej.
2
Razem
2
3
30
ĆWICZENIA
Tematyka zajęć
Opis szczegółowych bloków tematycznych
Liczba godzin
SEMESTR I
ĆW1
CW2
ĆW3
ĆW4
ĆW5
CW6
ĆW7
ĆW8
ĆW9
CW10
ĆW11
ĆW12
ĆW13
CW14
ĆW15
Ogólna budowa ciała ludzkiego. Osie i płaszczyzny, okolice ciała
Układ ruchu bierny i czynny. Wpływ dojrzewania i starzenia się na
budowę i funkcję kości i mięśni.
Kończyna górna: kości obręczy k. górnej, kość ramienna, połączenia
kości obręczy i k. ramiennej, mięśnie obręczy i ramienia.
Kończyna górna: kości przedramienia, staw łokciowy i stawy
promieniowo-łokciowe, mięśnie przedramienia.
Kończyna górna: kości ręki, stawy ręki, mięśnie ręki.
Zaliczenie kończyny górnej. Kończyna dolna: kości obręczy k.
dolnej, połączenia kości obręczy. Mięśnie obręczy.
Kończyna dolna: Kość udowa, staw biodrowy. Mięśnie uda. Staw
kolanowy.
Kończyna dolna: Kości podudzia i stopy. Połączenia w obrębie
podudzia i stopy. Mięśnie goleni i stopy.
Zaliczenie kończyny dolnej. Głowa - budowa czaszki, połączenia
czaszki, mięśnie głowy i szyi.
Tułów – Kręgosłup, budowa kośćca, połączenia kręgów, połączenie
kręgosłupa z głową.
Zaliczenie: głowa i szyja. Tułów - mięśnie grzbietu
Tułów - Klatka piersiowa, budowa żeber i mostka, połączenia żeber z
mostkiem i kręgosłupem, mięśnie kl. piersiowej
Wiadomości wstępne z budowy i funkcji układu nerwowego
Zaliczenie: tułów. Ośrodkowy układ nerwowy: mózgowie
Ośrodkowy układ nerwowy: rdzeń kręgowy
Zaliczenie semestru pierwszego
Razem
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
45
SEMESTR II
ĆW16
CW17
ĆW18
ĆW19
ĆW20
CW21
ĆW22
ĆW23
ĆW24
CW25
Układ nerwowy obwodowy: nerwy czaszkowe
Nerwy rdzeniowe okolicy głowy i tułowia. Autonomiczny układ
nerwowy
Nerwy rdzeniowe kończyny górnej
Nerwy rdzeniowe kończyny dolnej
Zaliczenie układu nerwowego. Receptory: wzrok
Receptory: narząd przedsionkowo-ślimakowy, receptory skóry,
proprioreceptory
Powłoka wspólna
Zaliczenie: receptory + powłoka wspólna. Układ naczyniowy:
układ krwionośny-krwioobiegi, budowa i funkcja serca.
Układ krwionośny: naczynia tętnicze i żylne. Układ chłonny.
Układ oddechowy
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Strona 5
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
ĆW26
ĆW27
ĆW28
CW29
ĆW30
Zaliczenie Układu naczyniowego: Układ pokarmowy
Zaliczenie układu oddechowego: Układ pokarmowy
Zaliczenie układu pokarmowego: Układ moczowo- płciowy.
Zaliczenie układu moczowo-płciowego. Układ
wewnątrzwydzielniczy
Zaliczenie semestru drugiego
3
3
3
3
3
90
Razem
6.
M1
M2
M3
7.
Metody dydaktyczne
Wykład interaktywny z prezentacją multimedialną
Praca z fantomem anatomicznym, obrazem anatomicznym w atlasie oraz obrazem
mikroskopowym
Dokumenty filmowe
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności
Średnia liczba
godzin na
zrealizowanie
aktywności
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów
Konsultacje przedmiotowe
Egzaminy i zaliczenia w sesji
Godziny bez udziału nauczyciela wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do zajęć
Przygotowanie np. raportu, prezentacji, dyskusji
Przygotowanie do egzaminu
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z całego
nakładu pracy studenta
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu
8.
Metody oceny
a.
Ocena formująca
F1
F2
F3
b.
P1
c.
120
30
10
50
5
20
235
8
Zaliczenie pisemne i ustne śródsemestralne
Prezentacja
Dyskusja
Ocena podsumowująca
Egzamin pisemny
Warunki zaliczenia przedmiotu
Strona 6
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
• Obecność na zajęciach zgodna z Regulaminem Studiów.
• Aktywność.
• Praktyczna znajomość modeli i rycin anatomicznych.
• Zaliczenie kolokwiów śródsemestralnych.
• Egzamin pisemny
9.
Kryteria oceny
Efekt kształcenia EK1 w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
na ocenę 2
na ocenę 3
na ocenę 4
student nie opanował minimum wiadomości wymaganych programem, nauczania,
nie zna podstawowych pojęć i zagadnień omawianych na zajęciach, nie orientuje
się w problematyce przedmiotu
Student zna nazwy kości, nazwy i budowę stawów w zakresie powierzchni i
ruchów, zna nazwy mięśni działających na dany staw, potrafi wymienić mięśnie
współpracujące w realizacji określonego ruchu, zna w stopniu podstawowym
budowę i funkcję układów wewnętrznych (nerwowy, naczyniowy, oddechowy,
pokarmowy i moczowo-płciowy) i ich wpływ na aktywność ruchową człowieka.
Student prawidłowo definiuje i wyjaśnia pojęcia anatomiczne (zgodnie z polską
terminologią). Rozróżnia morfologię człowieka na modelach anatomicznych i
atlasach. Student potrafi z pomocą nauczyciela zdefiniować i wyjaśnić pojęcia
anatomiczne związane z anatomią ruchu. Opanował podstawową wiedzę
teoretyczną z zakresu anatomii ruchu. Student postępuje zgodnie z zasadami
normami społecznymi i etycznymi, przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz ergonomii, rozwija i utrwala dobre nawyki pracy z wykorzystaniem
przyswojonej wiedzy
Student zna nazwy polskie i łacińskie w zakresie: szczegółowej budowy kości,
szczegółowej budowy stawów i ich zakresu ruchów, mięśni działających na dany
staw z ich przyczepami i funkcjami. Potrafi wymienić mięśnie współpracujące w
realizacji określonego ruchu. Zna szczegółową budowę i funkcję układów
wewnętrznych (nerwowy, naczyniowy, oddechowy, pokarmowy i moczowo-płciowy)
i ich wpływ na aktywność ruchową człowieka. Potrafi samodzielnie wskazać kości i
stawy na szkielecie, potrafi wskazać mięśnie na modelach anatomicznych i w
atlasach. Zna budowę i funkcję narządów wchodzących w skład poszczególnych
układów mających wpływ na aktywność fizyczną.
W obrębie układu nerwowego oprócz znajomości budowy, zna ośrodki nerwowe
sterujące ruchem ciała i drogi nerwowe w obrębie centralnego układu nerwowego.
Zna nerwy czaszkowe i rdzeniowe (ich nazwy łacińskie) oraz budowę narządów
zmysłu. Rozróżnia i definiuje pojęcie jednostki ruchowej. Rozumie rolę układu
nerwowego w sterowaniu czynnościami ruchowymi człowieka. Posiada znajomość
budowy powłoki wspólnej i receptorów. Opanował dobrze podstawową wiedzę
teoretyczną z zakresu anatomii aktywności ruchowej.
Potrafi samodzielnie planować ćwiczenia w celu kształtowania i przywracania
sprawności ruchowej a także wpływać na estetykę ciała. Opanował podstawową
wiedzę teoretyczną z zakresu anatomii prawidłowej niezbędną do rozumienia
czynności ruchowych. Samodzielnie korzysta z modeli anatomicznych, atlasów
Strona 7
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
na ocenę 5
anatomicznych oraz innych metod obrazowania ciała ludzkiego w celu
szczegółowego rozumienia anatomii prawidłowej człowieka.
Student postępuje zgodnie z zasadami normami społecznymi i etycznymi,
przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, rozwija i
utrwala dobre nawyki pracy z wykorzystaniem przyswojonej wiedzy. Student potrafi
wykorzystać wiedzę z zakresu anatomii prawidłowej do rozwiązywania typowych
problemów zawodowych. Wykorzystując wiedzę o budowie, funkcji i schorzeniach
ciała człowieka, potrafi kształtować, podtrzymywać i przywracać sprawność układu
ruchu pacjentów, którą utracili w wyniku chorób lub urazów.
Student zna nazwy polskie i łacińskie w zakresie: szczegółowej budowy kości,
szczegółowej budowy stawów i ich zakresu ruchów, mięśni działających na dany
staw z ich przyczepami i funkcjami. Potrafi wymienić mięśnie współpracujące w
realizacji określonego ruchu. Zna szczegółową budowę i funkcję układów
wewnętrznych (nerwowy, naczyniowy, oddechowy, pokarmowy i moczowo-płciowy)
i ich wpływ na aktywność ruchową człowieka. Potrafi samodzielnie wskazać kości i
stawy na szkielecie, potrafi wskazać mięśnie na modelach anatomicznych i w
atlasach. Zna budowę i funkcję narządów wchodzących w skład poszczególnych
układów mających wpływ na aktywność fizyczną.
W obrębie układu nerwowego oprócz znajomości budowy, zna ośrodki nerwowe
sterujące ruchem ciała i drogi nerwowe w obrębie centralnego układu nerwowego.
Zna nerwy czaszkowe i rdzeniowe (ich nazwy łacińskie), ich przebieg, funkcje i
schorzenia wynikające z uszkodzenia nerwów. Zna budowę narządów zmysłów.
Rozróżnia i definiuje pojęcie jednostki ruchowej. Rozumie rolę układu nerwowego w
sterowaniu czynnościami ruchowymi człowieka. Posiada znajomość budowy
powłoki wspólnej i receptorów. Potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną i praktyczną
zdobytą na zajęciach z anatomii dla zrozumienia mechanizmów funkcjonowania
organizmu człowieka. Potrafi samodzielnie planować ćwiczenia w celu
kształtowania i przywracania sprawności ruchowej a także wpływać na estetykę
ciała. Opanował podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu anatomii prawidłowej
niezbędną do rozumienia czynności ruchowych. Samodzielnie korzysta z modeli
anatomicznych, atlasów anatomicznych oraz innych metod obrazowania ciała
ludzkiego w celu szczegółowego rozumienia anatomii prawidłowej człowieka.
Student postępuje zgodnie z zasadami normami społecznymi i etycznymi,
przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, rozwija i
utrwala dobre nawyki pracy z wykorzystaniem przyswojonej wiedzy. Student potrafi
wykorzystać wiedzę z zakresu anatomii prawidłowej do rozwiązywania typowych
problemów zawodowych. Wykorzystując wiedzę o budowie, funkcji i schorzeniach
ciała człowieka, potrafi kształtować, podtrzymywać i przywracać sprawność układu
ruchu pacjentów, którą utracili w wyniku chorób lub urazów. Okazuje tolerancję oraz
akceptuje postawy i zachowania wynikające z odmiennych uwarunkowań
społecznych, płci i wieku. Samodzielnie wykonuje powierzone mu zadania,
właściwie organizuje pracę własną. posiada świadomość własnych ograniczeń i wie
kiedy zwrócić się do innych specjalistów.
Strona 8
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
10. Macierz realizacji przedmiotu
Efekty
kształcenia
dla
przedmiotu
EK1
EK2
Odniesienie do
efektów
kierunkowych
K_W08,K_U02,
K_U03,K_U05,
K_K01, K_K11,
K_K16
K_W09,K_U02,
K_U03,K_U05,
K_K01, K_K11,
K_K16
Cele
przedmiotu
C01, C02, C03
C01, C02, C03
Treści
programowe
Metody
dydaktyczne
Sposoby oceny
W1 -16, ĆW130
M1, M2, M3
F1, F2, F3, P1
M1, M2, M3
F1, F2, F3, P1
W1 -16, ĆW130
11. Wykaz literatury
a.
Literatura podstawowa
Lp.
1
2.
3.
4.
5.
6
7.
b.
Bochenek A, Reicher M.
- Anatomia człowieka T.I - V
pod redakcją W. Łasińskiego
Marecki B. - Anatomia funkcjonalna w zakresie studiów
wychowania fizycznego i fizjoterapii
Krechowiecki A., Czerwiński F. - Zarys anatomii człowieka
Sobota J. - Atlas anatomii człowieka T. 1 i 2
Sinielnikow R.D. - Atlas anatomii człowieka T. I - III
Netter F,H, - Atlas anatomii człowieka
Bertolini R, Leutert G. - Atlas anatomii człowieka T. I – III
Warszawa 2001
AWF Poznań 2004
PZWL Warszawa 1987
Urban & Partner 1997
"Medycyna" Moskwa 1972
Urban & Partner 2002
VEB Leipzig 1978
Literatura uzupełniająca
Lp.
1
2
3
Marciniak T. - Anatomia prawidłowa człowieka T. I – III
Sylwanowicz W. - Anatomia człowieka
Daniel B. Pruszyński B. - Anatomia radiologiczna
Wrocław 1991
PZWL Warszawa 1978
PZWL Warszawa 2005
12. Zatwierdzenie karty przedmiotu do realizacji
………………………………………………………………………………………………………………………………
(miejscowość, data)
(kierownik zakładu)
( dziekan wydziału)
Strona 9
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
Przyjmuję do realizacji (data i podpisy osób prowadzących przedmiot)
…………………………………………………………..
…………………………………………………………...
…………………………………………………………..
………………………………………………………….
Strona 10