Kadencja IX - nr 13 (styczeń/luty 2007)

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Kadencja IX - nr 13 (styczeń/luty 2007)
Posiedzenie prezydium Rady Głównej odbyło się 14, a plenarne 15 lutego. Rada dokonała analizy wniosków i
inicjatyw w sprawie nowelizacji listy kierunków studiów ogłoszonej 13 czerwca 2006 roku (Dz.U. Nr 121 poz.
838), w związku z art. 9 pkt. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Rada postanowiła nie rekomendować
Ministrowi NiSzW zmian w opublikowanym 13 czerwca ubiegłego roku rozporządzeniu (uchwały 130/2007,
131/2007 i 134/2007). Zgodnie z ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym, Rada przedstawia Ministrowi propozycje
nazw kierunków studiów oraz trybu kształcenia (art. 45 ust. 2 pkt 1). Rada uznała wcześniej, że inicjatywy w tym
zakresie będą rozpatrywane raz w roku. Było kilka wniosków dotyczących umieszczenia na liście nowych
kierunków studiów oraz umożliwienia kształcenia w trybie jednolitych studiów magisterskich na istniejących,
dwustopniowych kierunkach studiów. W opinii Rady argumenty za nowelizacją listy kierunków studiów nie były
przekonywujące. Wyrażane było powszechnie przekonanie, że wyżej przywołane rozporządzenie z 13 czerwca
nie powinno być zmieniane, skoro dopiero co zaczęło obowiązywać (od 1 października 2006 roku).
Powróciła sprawa standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela, które Rada
przedstawia Ministrowi NiSzW zgodnie z art. 45 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Rada
postanowiła, uchwałą 128/2007, przedstawić zmodyfikowaną wersję standardów, która jest dostępna na stronie
internetowej z datą 15 lutego 2007 roku. Nowa wersja standardów powstała w trakcie pięciu spotkań, które
odbyły się w gmachu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, oraz licznych konsultacji - jest więc wspólnym
dziełem całego środowiska akademickiego. Kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela
odbywa się w uczelniach i obejmuje, zgodnie z projektem: przygotowanie do nauczania przedmiotu (rodzaju
zajęć) w ramach specjalności głównej prowadzone na studiach pierwszego stopnia, studiach pierwszego i
drugiego stopnia oraz na jednolitych studiach magisterskich w ramach kierunków lub makrokierunków studiów;
przygotowanie do nauczania przedmiotu (rodzaju zajęć) w ramach specjalności dodatkowej prowadzone na
studiach pierwszego stopnia w ramach kierunków lub makrokierunków studiów, względnie w formie kształcenia
zorganizowanego - gdy obszar przedmiotu (rodzaju zajęć) nie koreluje z obszarem kierunków lub
makrokierunków studiów; kształcenie pedagogiczne (nauczycielskie) prowadzone w ramach studiów lub studiów
podyplomowych; kształcenie w zakresie technologii informacyjnej prowadzone w ramach studiów lub studiów
podyplomowych; naukę języka obcego - jak przewidują standardy kierunków lub makrokierunków studiów; oraz
praktyki - organizowane w szkołach lub placówkach oświatowych, przewidujące uczestnictwo studentów w
zajęciach oraz samodzielne prowadzenie co najmniej 30 godzin lekcji. Specjalność główną można ukończyć
wyłącznie na studiach, natomiast specjalność dodatkową - na studiach lub studiach podyplomowych. Projekt
obejmuje kwalifikacje absolwenta oraz treści programowe i wymagane umiejętności kształcenia pedagogicznego
(nauczycielskiego) w zakresie pedagogiczno-psychologicznym oraz dydaktyki przedmiotu (rodzaju zajęć).
Przewiduje się, że kształcenie specjalnościowe organizowane jest w ramach kierunków lub makrokierunków
studiów, a pedagogiczno-psychologiczne - w ramach kierunków studiów: pedagogika, pedagogika specjalna lub
psychologia. Przewidziane są moduły kształcenia, które należy zrealizować, aby być nauczycielem - w trakcie
studiów, studiów podyplomowych lub (w przyszłości) innych form kształcenia. Projekt jest nowoczesny i zwięźle
określa "reguły kształcenia" (jak definiuje standardy kształcenia ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym - art. 2
ust. 1 pkt 18) przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. Uczelnie, korzystając z tych reguł, będą
formułowały własne programy nauczania i realizowały kształcenie. Od nich będzie zależało jakich będziemy w
przyszłości mieli nauczycieli. Według szacunków, rocznie powinno się kształcić 10-20 tysięcy nauczycieli. Jest to
liczba niewielka, w porównaniu z liczbą studentów sięgającą 2 milionów. Ważne, aby nauczycieli kształcić
dobrze. Aby byli oni przygotowani nie tylko do przekazywania wiedzy i umiejętności, ale również do radzenia
sobie ze złożonymi problemami współczesnej szkoły. Rada nie poparła poselskiego projektu ustawy o zmianie
ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (uchwała 136/2007), w sprawie wprowadzenia przepisów dotyczących
"Uniwersytetów trzeciego wieku". W opinii Rady, uczelnie mogą kształcenie mieszczące się pod tym hasłem
organizować korzystając z istniejących przepisów. Ponadto, przygotowywana jest głębsza nowelizacja ustawy,
która rozszerzy formy kształcenia zalecane przez Proces Boloński - w tym w wymienionej wyżej formie.
Rada z aprobatą odniosła się do inicjatywy rządowego programu bezpieczeństwa w szkołach i placówkach "Zero
tolerancji dla przemocy w szkole" zgłaszając szereg uwag szczegółowych (uchwała 135/2007).
Zaopiniowano wnioski uczelni o przyznanie uprawnień do nadawania stopni naukowych (uchwała 129/2007).
Rada pozytywnie zaopiniowała wniosek kilku uczelni o umożliwienie kształcenia na kierunku studiów
"Międzynarodowe stosunki gospodarcze" w trybie art. 11 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (uchwała
132/2007). Zaopiniowane zostały wnioski uczelni o prowadzenie studiów podyplomowych oraz regulaminy
stypendialne. Profesor L. Dobrzański dokonał podsumowania uwag jakie wpłynęły w związku z koncepcją
interdyscyplinarnych studiów doktoranckich przedstawioną przez Ministra, Profesora M. Seweryńskiego.
Dyskusja uwydatniła różne poglądy i wizje trzeciego stopnia kształcenia.
Dyskutowane były kwestie kategoryzacji jednostek naukowych oraz oceny publikacji ukazujących się w
czasopismach krajowych - po wprowadzeniu jakiego dokonał doktor W. Olek. Wobec niepełnej wiedzy co do
stanu zaawansowania prac w tym zakresie Rada postanowiła przekazać do Resortu NiSzW uwagi i interesować
się sprawą dalej. Padła propozycja, aby na jedno z kolejnych posiedzeń Rady zaprosić Profesora K.J.
Kurzydłowskiego, Podsekretarza Stanu w MNiSzW odpowiedzialnego za obszar nauki.
Rada sformułowała zagadnienia do dyskusji w roku 2007 i w latach następnych. Informacja jest dostępna na
stronie internetowej.
Na prośbę przedstawicieli doktorantów i przy wsparciu Rady odbyło się - 7 lutego, w gmachu MNiSzW seminarium pod hasłem "Studia doktoranckie w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i ustawie o stopniach
naukowych i tytule naukowym". Doktoranci przedyskutowali propozycje modyfikacji i uzupełnień wspomnianych
aktów prawnych. Wieloaspektowa i żywa dyskusja, w której uczestniczył Profesor Stefan Jurga, Sekretarz Stanu
w MNiSzW, ukazała potrzebę poprawy regulacji w tym zakresie, ale też potrzebę wypracowania koncepcji
nowoczesnych studiów doktoranckich - brak jej u nas i w Europie.
14 lutego uczestniczyłem w inauguracyjnym posiedzeniu plenarnym Centralnej Komisji do Spraw Stopni i
Tytułów kadencji 2007-2010. CK życzyć należy zaangażowania, determinacji i sukcesów w aktywności na rzecz
podnoszenia jakości pracy naukowej oraz kształcenia na trzecim stopniu.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Gdańsk, 20 lutego 2007 roku
Jerzy Błażejowski
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)