Szkolny Festiwal Nauki

I Szkolny Festiwal
Nauki
10.06.2009 r.
Zajęcia z przyrody
i kółka przyrodniczego:
"Kuchenne laboratorium"
Działania edukacyjne,
projekty badawcze,
eksperymenty
w Szkole Podstawowej
w Konarzewie
Jak dochodzi do próchnicy?*
Próchnica jest spowodowana
bakteriami nazębnymi, które
rozkładają resztki pokarmu
wydzielając kwasy, te z kolei
obniżają pH jamy
ustnej i powodują
rozpuszczanie
szkliwa.
Powstawanie próchnicy
Instrukcja:
Przygotuj 2 muszle małża tego
samego gatunku. Muszle są
zbudowane z podobnych
substancji co zęby. Następnie na
jedną z nich nanieś kilka kropli octu
(kwas). Zaobserwuj zmiany,
przyłóż muszle polaną octem do
ucha. Posłuchaj co się dzieje?
• Problem badawczy:
Jak kwas wpływa na szkliwo zębów?
• Hipoteza: Kwas rozpuszcza szkliwo
zębów.
• Cel: Wykazanie, że kwas rozpuszcza
szkliwo zębów
• Wyniki: Muszelka B zaczęła się
rozpuszczać, słychać buzowanie.
• Wnioski: Kwasy wydzielane przez bakterie,
podczas rozkładu resztek pokarmu,
rozpuszczają szkliwo zębów powodując
próchnicę
Wpływ zasolenia na rośliny *
• Materiał: liście pelargonii lub innej rośliny z
tej samej rodziny, 4 probówki, woda
destylowana, 3 roztwory soli kuchennej:
1%,5%,10%
• Instrukcja: do każdej probówki włóż po 1
liściu rośliny a następnie zalej roztwory
olejem jadalnym żeby nie dopuścić do
nadmiernego parowania roztworu.
Zaobserwuj po 3 dniach wygląd liści.
• Wyniki: Liść w wodzie destylowanej
nie zmienił się, jest tak samo zielony
jak przed doświadczeniem, pozostałe
liście zwiędły mimo, że ich ogonki
były nadal zanurzone w roztworach.
Dodatkowo na liściu, który był
zanurzony w roztworze 1% soli widać
kryształki soli.
• Wnioski: Pod wpływem mocno
zasolonego roztworu liście szybko
więdną. Sól źle wpływa na rośliny.
Wpływ różnych substancji
na krystalizacje
Krystalizacja to jeden ze sposobów
rozdzielania wody i soli.
Materiały: 1kg soli, 5 słoików,5 sznurków,
5 kredek, woda, spirytus salicylowy, płyn do
naczyń, olej, barwnik (najlepiej tusz od drukarki)
•
•
•
•
•
Słoik nr.1:woda+sól
Słoik nr.2:woda+sól+spirytus salicylowy
Słoik nr.3:woda+sól+płyn do naczyń
Słoik nr.4:woda+sól+olej
Słoik nr.5:woda+sól+wkład do pióra
• Problem badawczy: Czy na krystalizację mogą
wpływać różne substancje?
• Hipoteza: Na krystalizacje wpływają różne
substancje.
• Cel: Wykazanie wpływu różnych substancji na
proces krystalizacji
• Wyniki: Najszybciej krystalizacja zaszła w słoiku
z wodą i solą oraz wodą, solą i barwnikiem.
Proces nie zaszedł w słoiku z olejem.
• Wnioski: Substancje dodane do roztworu
krystalizującego mogą wpływać na tempo
procesu. Olej blokował krystalizacje całkowicie,
barwnik i spirytus przyśpieszał. W wyniku użycia
różnych barwników można uzyskać kolorowe
kryształy.
Wpływ substancji kwaśnych
i zasadowych na barwę herbaty*
Materiały: 4 szklanki, łyżeczka, soda,
cytryna, ocet.
Instrukcja:
Ustaw na stole 4 szklanki - do każdej
nalej identyczną ilość naparu herbaty
(pół szklanki).
Herbaty powinny mieć jednakowo ciemny
odcień.
Substancje dodawane:
- Szklanka 1: pół łyżeczki kwasku
cytrynowego
- Szklanka 2: łyżka octu,
- Szklanka 3: zostaw do porównania
(„kontrola”)
- Szklanka 4: pół łyżeczki sody.
Obserwuj zmiany zabarwienia roztworów
w szklankach
• Problem badawczy: Jak kwasy i zasady
wpływają na zabarwienie herbaty?
• Hipoteza: Kwasy (ocet, sok z cytryny) rozjaśni
herbatę a zasada (soda oczyszczona)
spowoduje przyciemnienie herbaty.
• Cel: Zbadanie wpływu substancji kwaśnych i
zasadowych na zabarwienie herbaty.
• Wyniki: Barwa w pierwszej szklance powinna
zmienić się na bursztynową - charakteryzującą
słabą herbatę, w trzeciej natomiast na
ciemnobrunatną - charakterystyczną dla bardzo
mocnego naparu.
Zależność między skalą pH,
a odczynem roztworu
0
1
2
3
Odczyn kwaśny
4
5
6
7
8
Odczyn
obojętny
9
10 11 12 13 14
Odczyn
zasadowy
…badamy pH herbat…
Wnioski: Sok z cytryny i ocet obniżają
pH herbaty a soda je podwyższa.
Pochodne taniny, zawarte w herbacie,
zmieniają barwę w zależności od pH
Dlaczego ciasto rośnie? *
• Materiały: pół butelki octu, 2 łyżeczki
proszku do pieczenia, balonik, łyżeczka,
kartka papieru zwinięta w lejek
• Przebieg: Do balonika wsypujemy 2 lub 3
łyżeczki proszku do pieczenia, następnie
naciągamy balonik na szyjkę butelki z
octem i wsypujemy proszek do octu.
Przytrzymujemy końcówkę balonika na
butelce.
• Problem badawczy: Dlaczego w
piekarniku ciasto rośnie?
• Hipoteza: Ciasto rośnie gdyż pod
wpływem rozkładu proszku do pieczenia
wydziela się gaz
• Cel: Zbadanie czy podczas rozkładu
proszku do pieczenia wydziela się gaz
• Wyniki: Po chwili, od wsypania proszku
do octu, roztwór w butelce buzuje a
balonik napełnia się gazem zwiększając
swoją objętość.
• Wnioski: Balon napełniał się gazem
wydzielanym z reakcji rozkładu proszku do
pieczenia z octem. Gazem tym był
dwutlenek węgla. Gaz ten spulchnia ciasto
i powoduje, że rośnie. W piekarniku
rozkład proszku do pieczenia zachodzi
pod wpływem ciepła.
Nasi milusińscy ☺
Tlen podtrzymuje palenie*
Instrukcja:
Zapalamy świeczkę, położoną na
styropianie na powierzchni zabarwionej
wody i przykrywamy zlewką/kolbą
Problem badawczy: Dlaczego
przykryta świeczka gaśnie?
Hipoteza: Tlen jest niezbędny do
spalania
Cel: Zbadanie czy tlen jest konieczny do
spalania
Wyniki: Przestrzeń po wypalonym tlenie
zajmuje „wciągnięta” do naczynia
woda
Wniosek: Tlen podtrzymuje palenie
Złudzenie, iluzja ?
Oko ludzkie można oszukać
W ruchu?
W ruchu?
Królik czy kaczka?
Teoria heliocentryczna*
M. Kopernik
(1473-1543)
Dziękujemy