Repartycja c.d. - SAiW Copyright Polska

Prawo
Repartycja c.d.
Środki dla wydawców muzycznych i kartograficznych
w w w. r y n e k- k s i a z k i.p l
Ze względu na istnienie wyjątku w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, sprzyjającego rozwojowi kultury
i edukacji, lecz ograniczającego uzasadnione zyski wydawcy lub/i autora utworu:
Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie
korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego.
[…]. Zakres własnego użytku osobistego
obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa
lub stosunku towarzyskiego (art. 23 ust.
1–2), posiadaczom praw autorskich ustawowo zagwarantowano otrzymywanie
z tytułu tak pojętego kopiowania rodzaju rekompensaty, która wypłacana może
być jedynie za pośrednictwem wskazanej
przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.
Działające jako organizacja non-profit Stowarzyszenie Autorów i Wydawców
„Polska Książka” uprawnione jest do pobierania opłat od producentów urządzeń
reprograficznych i papieru oraz od punktów ksero świadczących usługi w zakresie powielania utworów w ramach dozwolonego użytku osobistego, a następnie ich dzielenia pomiędzy wydawców.
Informacje na temat ilości wydawanych
publikacji są zbierane na podstawie zestawień wpływu egzemplarzy obowiązkowych do Biblioteki Narodowej.
14
Kto jest beneficjentem?
Bezpośrednim beneficjentem wypłat repartycyjnych wykonywanych przez naszą
organizację są wydawcy książek. Z kolei
środki dla wydawców prasowych przekazywane są Stowarzyszeniu Wydawców
REPROPOL – właściwej dla prasy organizacji zbiorowego zarządzania prawami
autorskimi, która na podstawie porozumienia z SAiW „Polska Książka” zajmuje
się repartycją opłat reprograficznych na
rzecz tych uprawnionych.
SAiW „Polska Książka” – po potrąceniu na swoją rzecz uzasadnionych i udokumentowanych kosztów inkasa oraz repartycji kwot zainkasowanych (§10 pkt. 1
Regulaminu Repartycji) – zgromadzone
w danym roku kwoty (wraz z odsetkami
od lokat, środkami skutecznie zwindyko-
Biblioteka Analiz wanymi itp.) przeznacza – po przekazaniu puli wyliczonej dla wydawców prasy – do podziału pomiędzy wydawców
książek, wydawców druków muzycznych,
a także wydawców map i planów (oraz
wydawców zagranicznych na podstawie
oddzielnych umów bilateralnych o wymianie środków z analogicznymi organizacjami zbiorowego zarządzania – umowy w trakcie negocjacji).
Największa pula środków – zgodnie
w wynikami badań struktury kopiowania
– corocznie przeznaczana jest dla krajowych wydawców książek spełniających
określone uchwałą Zarządu SAiW „Polska Książka” kryterium wydania minimalnej ilości i rodzaju publikacji. Dane o poszczególnych wydawcach pochodzą z tablic regularnie przekazywanych SAiW
„Polska Książka” przez Zakład Statystki
Wydawnictw w Bibliotece Narodowej.
Przez ostatnie lata badano różne możliwości pozyskania równie weryfikowalnych i rzetelnych materiałów na temat
produkcji wydawniczej podmiotów opracowujących nuty oraz mapy i plany – wynikiem tych działań było ustalenie z Biblioteką Narodową wydajnego i satysfakcjonującego sposobu zestawiania danych, który umożliwił przekazanie przez
Zakład Zbiorów Muzycznych oraz Zakład
Zbiorów Kartograficznych wykazów stanowiących podstawę dla wykonywanych
przez SAiW „Polska Książka” opracowań
i wyliczeń repartycyjnych na rzecz tych
grup uprawnionych.
Do wypłaty dla polskich wydawców
muzycznych za lata 2007–2011 skierowano 83.913,98 zł, stanowiące sumę
kwot przeznaczonych do podziału na
rzecz tych wydawców w poszczególnych latach. Do dnia 10 września 2012
roku, w którym przekazaliśmy na konta
uprawnionych w sumie 57.001,83 zł (kwoty po uprzednim potrąceniu kosztu jednostkowego i naliczeniu VAT-u od kosztów w chwili wypłaty), dane niezbędne do
przelewu otrzymaliśmy od 23 podmiotów
(z puli 33 uprawnionych).
Obecnie, równocześnie z nieustannym ponawianiem działań mających
na celu gromadzenie brakujących do
przelewu danych poszczególnych beneficjentów, przygotowywana jest transza wypłat dla krajowych wydawców
map i planów. Dla tych uprawnionych
18 września • 19/2012
za lata 2007–2011 przeznaczono kwotę
318.972,08 zł, stanowiącą sumę kwot
wyliczonych do repartycji na rzecz tych
wydawców w poszczególnych latach.
Podobnie jak w wypadku nut pule przyznawane kartografii odpowiadają udziałowi procentowemu tego typu materiałów w strukturze kopiowania. Podmiotów uprawnionych w grupie wydawców
kartograficznych jest jednak znacznie
więcej niż w wypadku wydawców nutowych, choć duża ich część wykazuje
działalność incydentalną i ostatecznie
jest pomijana w wyliczeniach ze względu na niespełnienie zasady minimum
wydawniczego. Na chwilę obecną na
ostateczną liczbę 60 wydawców zakwalifikowanych do wypłaty za lata 2007–
2011 tylko 26 w odpowiedzi na naszą
prośbę przekazało dane umożliwiające
realizację przelewu.
Podobnie jak w wypadku innych wypłat opóźnienia w przekazaniu środków
wielokrotnie wynikają właśnie z braku
danych lub z uzasadnionej niepewności co do faktycznego wierzyciela środków, braku informacji o zbyciu na rzecz
innego podmiotu majątkowych praw
autorskich, niejasności co do połączeń
i podziałów spółek itd. Brak aktualizacji danych i ignorowanie maili kierowanych przez SAiW „Polska Książka”
do uprawnionych stanowi największą
obecnie przeszkodę w jeszcze sprawniejszym wykonywaniu repartycji.
Bez zbędnych formalności
Jak wspominano na wstępie, wypłaty
repartycyjne należne są posiadaczom
praw z mocy samej ustawy. Nie jest zatem potrzebne ani członkostwo w SAiW „Polska Książka”, ani podpisywanie
umów czy też inne zabiegi formalne. Rolą
naszej organizacji zbiorowego zarządzania jest zarówno dbanie o interesy środowiska (SAiW „Polska Książka” regularnie
uczestniczy w ministerialnych konsultacjach dotyczących implementacji poszczególnych dyrektyw, pracach nad nowelizacją prawa autorskiego, działaniach
na rzecz zwiększenia opłat reprograficznych, inicjatywach edukacyjnych, zabiegach windykacyjnych wobec podmiotów
zobowiązanych do wnoszenia opłat itd.),
jak pośredniczenie w przekazaniu wypłat
Zasady i podstawa naliczeń
Podstawą przygotowania i opracowania
list wypłat dla wydawców są wykazy pochodzące z Biblioteki Narodowej, opracowywane na bazie egzemplarzy obowiązkowych rejestrowanych w danym
roku. Na podstawie badań struktury kopiowania Zarząd SAiW „Polska Książka”
przy każdej repartycji określa minimum
ilości i rodzaju publikacji uprawniających
do udziału w podziale środków, a następ-
nie – w oparciu o odpowiednie algorytmy – wylicza stawkę na 1 tytuł danego
rodzaju publikacji.
W wypadku wydawców muzycznych
i kartograficznych jako kryterium minimum przyjęto 5 publikacji zgłoszonych
do Biblioteki Narodowej w okresie 2005–
2010, czyli w latach stanowiących podstawę wyliczeń na potrzeby repartycji 2007–
2011 (zgodnie z obowiązującą obecnie zasadą, że do repartycji służą dane o egzemplarzach obowiązkowych wydanych
w dwóch latach poprzedzających rok, za
który dzielone są środki – te książki są bowiem najczęściej w ramach dozwolonego użytku osobistego kopiowane). Stawki
wyliczone na poszczególne lata na 1 tytuł
publikacji muzycznej wahały się od 14,39
zł w 2007 roku do 28,81 zł w 2011 roku,
dla publikacji kartograficznej – od 10,18 zł
w 2007 roku do 99,27 zł w 2011 roku.
Każdemu przelewowi towarzyszą trzy
dokumenty księgowe wysyłane pocztą
tradycyjną: faktura VAT, nota księgowa
i oświadczenie o kompensacie. Opodatkowaniu podlega usługa związana
z pobieraniem i dzieleniem opłat, a więc
koszty działalności SAiW „Polska Książka”, które są proporcjonalnie dzielone
pomiędzy wydawców. Wynagrodzenie
przelewane na konto uprawnionego zo-
staje wcześniej pomniejszone o rozliczenia związane z potrąconymi kosztami i VAT-em – oświadczenie kompensacyjne dokumentuje bezgotówkowe rozliczenie podatku z wydawcą.
Do korespondencji – wysyłanej w dniu
wykonania przelewu – SAiW „Polska
Książka” dołącza także list przybliżający
ideę opłat reprograficznych, zasady podziału środków oraz kwestie księgowe.
Strona internetowa
Na stronie internetowej www.polskaksiazka.pl w zakładce „Archiwum repartycji” publikowane są wykazy podmiotów (bez danych wrażliwych), na rzecz
których dokonano w danym miesiącu
wypłaty. W „Serwisie wydawcy” znajduje się także opis zasad repartycji – przewodnik, który w kilku punktach nakreśla
przepływ środków od zobowiązanych do
wnoszenia opłat do uprawnionych do ich
otrzymania. Z kolei w „Artykułach i materiałach” znaleźć można publikowane
wcześniej przez pracowników SAiW „Polska Książka” w pismach branżowych artykuły dotyczące kwestii prawnych, repartycji, standardu ISTC, itd.
magDalena kusak
saiw „Polska książka”
Istnieję po to, żeby czytać książki... Clare Morrall
16.Targi Książki
w Krakowie
25-28
października
2012
Salon Małe Ojczyzny - Podhale
Salon Nowych Mediów
Salon Wydawców Akademickich
Salon Wydawców Katolickich
targi
www.ksiazka.krakow.pl
Prawo
z tytułu reprografii. Do podziału pomiędzy wydawców przeznaczane są środki
pomniejszone o koszty związane z inkasem (w tym: z dochodzeniem zaległych
środków), repartycją oraz ogólnymi kosztami zarządu.
Warto przy tym przypomnieć, że od
końca 2011 roku odnotowaliśmy znaczny wzrost wpływów – w związku z prowadzonymi przez nas działaniami na rzecz
zmian załącznika ministerialnego odnośnie do wysokości opłat od producentów
i importerów. Skutkiem tego od repartycji za rok 2012 przekazywane przez SAiW „Polska Książka” wypłaty będą znacznie wyższe i bliższe europejskiej definicji
„godziwego wynagrodzenia” (fair compensation).