ZAKAśENIA SZPITALNE ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE DO

Katedra i Zakład Biochemii i Genetyki Medycznej
Wydział Opieki Zdrowotnej
Śląski Uniwersytet Medyczny
ZAKAśENIA SZPITALNE
ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE DO
SEMINARIÓW
DLA STUDENTÓW POŁOśNICTWA I ROKU
1. Bakterie - epidemiologia zakaŜeń szpitalnych - źródła i rezerwuar drobnoustrojów w środowisku
szpitalnym, drogi szerzenia się zakaŜeń, zapobieganie i zwalczanie zakaŜeń szpitalnych.
Budowa komórki bakteryjnej, kształty bakterii, rozmiary, metabolizm, wzrost i reprodukcja, endospory, flora
fizjologiczna człowieka, zakaŜenia szpitalne (definicja i podział), źródła zakaŜeń szpitalnych, rezerwuar
drobnoustrojów w środowisku szpitalnym, drogi szerzenia, przyczyny zakaŜeń szpitalnych, zapobieganie i
zwalczanie, najczęściej popełniane błędy.
2. Grzyby i wirusy – epidemiologia zakaŜeń szpitalnych
Pojęcia zakaŜenia, zakaŜenia szpitalne, rodzaje zakaŜeń, budowa i podział wirusów i grzybów, zakaŜenia wirusowe
(CMV, VZV, HSV, EBV, HHV, HAV, HBV, HCV, HPV, HIV, Rotavirus, Influenza virus, Mumps virus, Marburg
virus, Adenovirus, RSV ) i grzybicze (Candida sp, Aspergillus sp, Fusarium sp, Rhizopus sp, Mucor sp, charakterystyka, wywoływane choroby, epidemiologia, drogi przenoszenia, sposoby zwalczania.
3. Kontrola zakaŜeń szpitalnych (z. s.). Organizacja zespołów.
Organizacja systemu kontroli z. s. (zespół ds. kontroli z. s., komitet ds. kontroli z. s., zespół ds. szpitalnej polityki
antybiotykowej, zasady zgłaszania z. s. z poszczególnych oddziałów, postępowanie w przypadku wystąpienia
ogniska epidemicznego), edukacja personelu, diagnostyka mikrobiologiczna w szpitalu (personel, wyposaŜenie,
zakres pracy, typy laboratoriów i zakres badań), zasady organizacji szpitalnej polityki antybiotykowej - SPA
(zespół ds. realizacji SPA, monitorowane zuŜycia antybiotyków w szpitalu i zakaŜeń występujących w szpitalu,
racjonalizacja gospodarki antybiotykami w szpitalu, system informacji o lekach stosowanych w terapii zakaŜeń).
4. Dezynfekcja jako element zapobiegania zakaŜeniom szpitalnym
Dezynfekcja- pojęcie septyki, aseptyki, antyseptyki, środki stosowane do dezynfekcji i mechanizm ich działania,
zastosowanie środków dezynfekcyjnych, dekontaminacja sprzętu i aparatury medycznej, dezynfekcja a sterylizacja,
podstawy teoretyczne prawidłowego mycia rąk.
5. Sterylizacja jako element zwalczania zakaŜeń szpitalnych.
Przygotowanie materiału, kompletowanie i pakietowanie, metody sterylizacji (ciepło suche, ciepło wilgotne,
niskotemperaturowe, chemiczne, radiacyjne), kontrola sterylizacji, Centralna Sterylizatornia, przechowywanie
wysterylizowanego materiału.
6. ZakaŜenia szpitalne zapalenie płuc i dolnych dróg oddechowych, zakaŜenia dróg moczowych.
Epidemiologia zakaŜenia dróg moczowych, bakterie odpowiedzialne za zakaŜenia, postacie zakaŜeń dróg mocz.,
czynniki zjadliwości bakterii, etiologia szpitalnych zakaŜeń układu moczowego, czynniki sprzyjające zakaŜeniom,
profilaktyka, bakterie odpowiedzialne za zapalenia płuc, podział szpitalnych zapaleń płuc, zapobieganie, leczenie.
7. ZakaŜenia: grzybicze, łoŜyska krwi, uogólnione.
Systematyka grzybów chorobotwórczych, zakaŜenia Candida i Aspergillus (postacie zakaŜeń, diagnostyka
mikrobiologiczna, leczenie, profilaktyka), zakaŜenia łoŜyska krwi (zakaŜenia cewnika, pacjenci dializowani,
zapobieganie, leczenie), bakteriemia i wstrząs septyczny (czynniki zjadliwości, przyczyny, objawy, leczenie).
8. Monitorowanie zakaŜeń, analiza epidemiologiczna.
Monitorowanie zakaŜeń, rola monitoringu, zasady pracy i funkcja pielęgniarki epidemiologicznej, programy
ochrony antybiotyków, monitorowanie zakaŜeń w oddziałach intensywnej terapii, rola instytucji szpitalnych w
monitoringu i sporządzaniu danych epidemiologicznych, rola Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w kontroli i
monitoringu zakaŜeń szpitalnych, Analiza bakteriologiczna- bakterioskopia, barwienie metodą Grama, hodowla i
rodzaj podłóŜ mikrobiologicznych, testy serologiczne, RIA, ELISA, immunoblotting, molekularne metody
diagnostyczne- PCR, RT- PCR, Sondy molekularne, chromatografia azowa
5
Katedra i Zakład Biochemii i Genetyki Medycznej
Wydział Opieki Zdrowotnej
Śląski Uniwersytet Medyczny
9. Zasady pobierania materiału do badań bakteriologicznych- wydzieliny z drzewa oskrzelowego,
moczu, krwi.
Sposoby i zasady pobierania próbek, transportu, opisywanie próbek, czas i temperatura przechowywania, częstość
badań.
10. Badanie pacjenta przyjętego na oddział.
Badanie fizykalne-warunki i zasady wywiadu, wywiad psychologiczny, rodzinny, przegląd układów, kolejność
badania całościowego, badanie podmiotowe
WYKAZ PODRĘCZNIKÓW
Bulanda M., Heczko P. „Kontrola zakaŜeń szpitalnych” 1996, Polskie Towarzystwo ZakaŜeń szpitalnych, Kraków
DzierŜanowski D., Jeljaszewicz J. „ZakaŜenia szpitalne” 1999, α-medica press, Bielsko-Biała
Zaremba M. L, Borowski J. „Mikrobiologia lekarska” wydanie III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
PRZEDMIOT ZALICZANY BĘDZIE NA PODSTAWIE REFERATÓW ORAZ KOLOKWIUM
KOŃCOWEGO W FORMIE TESTOWEJ
6