Opis czarnej dziury w CFT

Transkrypt

Opis czarnej dziury w CFT
Czarna dziura w CFT
Opis czarnej dziury w CFT
Jacek Grela
Jacek Grela
Czarna dziura w CFT
Plan
Czarna dziura w CFT
Anti de Sitter w 2+1 wymiarach
Czarna dziura BTZ
Konforemna teoria pola
Podsumowanie i literatura
Jacek Grela
Czarna dziura w CFT
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
Czasoprzestrzeń Anti de Sitter
AdS3 to czasoprzestrzeń 2+1 uzyskana z próżniowych równań
Einsteina o ujemnej stałej Λ
Z
√
1
1
2
Λ=− 2
S=
d 3 x −g R + 2 ,
16π
L
L
L - promień krzywizny, z metryka˛
ds2 = −
2
−1
r2
r
2
+
1
dt
+
+
1
dr 2 + r 2 dφ2
L2
L2
Jacek Grela
Czarna dziura w CFT
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
Przedstawienie AdS3 jako cylinder.
I
“Rozluźnienie” metryki
time
I
gtt = −
L2
r2
+
O(1),
g
=
+ O(1/r 4 ), ...
rr
L2
r2
Taka operacja zachowuje AdS3 dla r → ∞.
space
I
Co nam to da? Możemy podać ciekawsza˛
metryk˛e z taka˛ asymptotyka.
˛
Jacek Grela
Czarna dziura w CFT
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
Czarna dziura BTZ
Czarna dziura w 2+1 z ujemna˛ stała˛ kosmologiczna˛ Λ :
Bañados, Teitelboim i Zanelli
ds2 = −N 2 dt 2 + N −2 dr 2 + r 2 (N φ dt + dφ)2 ,
N 2 = −M +
Nφ = −
r2
J2
+
,
L2 4r 2
J
.
2r 2
I
N 2 = 0 → dwa promienie r± ,
I
asymptotycznie ta metryka to AdS3 .
Jacek Grela
M > 0,
|J| ≤ ML.
Czarna dziura w CFT
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
I
Ale dlaczego chcemy asymptotyki typu AdS3 ?
I
Analiza symetrii metryki AdS3 → pola Killinga
∇(ν ξµ) = 0
Dostajemy wektory postaci
L3 2 +
2 −
(∂ T + ∂−
T ) + ...
2r 2 +
L2 2 +
2 −
T − ∂−
T ) + ...
ξ φ = (T + − T − ) − 2 (∂+
2r
ξ r = r (∂+ T + + ∂− T − ) + ...
ξ t = L(T + + T − ) +
I
Co nie wyglada
˛ zachecaj
˛ aco,
˛ jednak...
Jacek Grela
Czarna dziura w CFT
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
Konforemna teoria pola!
I
...z tych pól Killinga możemy uzyskać generatory Ln , L̄n
spełniajace
˛ algebre˛
[Ln , Lm ] = (n − m)Ln+m +
c
n(n2 − 1)δn+m,0 ,
12
[L̄n , Lm ] = 0
I
c to ładunek centralny, c = 32 L.
Jest to algebra Virasoro, główny element CFT.
Jacek Grela
n, m ∈ Z,
time
Czarna dziura w CFT
space
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
I
Co uzyskaliśmy? Metryka BTZ z AdS3 na
brzegu.
I
Na tym brzegu, jak widzieliśmy, mamy zadana˛
CFT.
I
Połaczenie
˛
kwantowej teorii pola z teoria˛
grawitacji.
I
Kwantowy opis czarnej dziury BTZ.
Jacek Grela
Czarna dziura w CFT
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
Entropia Bekensteina-Hawkinga
I
z generatorów uzyskujemy operatory masy i kretu
˛
M=
I
I
1
(L0 + L̄0 ),
L
J = L0 − L̄0
Operatory L0 (L̄0 ) licza˛ mikrostany czarnej dziury nR (nL ).
dla M >> 1 mikrostanów jest b. dużo, entropia rośnie
wtedy z liczba˛ stanów jak
r
r
nR
nL
S = 2π c
+ 2π c
6
6
Obliczajac
˛ liczbe˛ stanów w funkcji M i J mamy
r
r
L(LM + J)
L(LM − J)
2πr+
S=π
+π
=
2
2
4
Jacek Grela
Czarna dziura w CFT
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
Podsumowanie
I
AdS3 to rozwiazanie
˛
próżniowe
I
Generatory symetrii tej metryki spełniaja˛ algebre˛ Virasoro
→ CFT
I
AdS3 jako asymptotyka rozwiazania
˛
BTZ
I
Czarna dziura BTZ jako kwantowy stan CFT
I
Mikroskopowe wyjaśnienie entropii
Jacek Grela
Czarna dziura w CFT
AdS3
BTZ BH
CFT
Podsumowanie
Literatura
I
“Black hole entropy from near-horizon microstates”, A.
Strominger, JHEP 02 (1998) 009,
I
“The Black Hole in Three Dimensional Spacetime”, M.
Bañados, C. Teitelboim, J. Zanelli, PRL 69 (1992)
1849-1851, hep-th/9204099,
I
“Conformal Field Theory, (2+1)-Dimensional Gravity, and
the BTZ Black Hole”, S. Carlip,
Class.Quant.Grav.22:R85-R124, 2005, gr-qc/0503022.
Jacek Grela

Podobne dokumenty