Temat: ODDZIAŁYWANIE CIAŁ. TRZECIA ZASADA DYNAMIKI.

Transkrypt

Temat: ODDZIAŁYWANIE CIAŁ. TRZECIA ZASADA DYNAMIKI.
Scenariusz lekcji fizyki
Temat: ODDZIAŁYWANIE CIAŁ. TRZECIA ZASADA DYNAMIKI.
II klasa – Gimnazjum Towarzystwa Salezjańskiego
Prowadzący lekcje: Bożena Sacharska
Podręcznik wyd. ,, Zamkor”:
część 1
Dział:
Siły w przyrodzie
Temat w podręczniku:
Trzecia zasada dynamiki / str. 113/
Czas lekcji:
1 godzina lekcyjna
Cele kształcące, poznawcze:
Uczeń
Wymagania podstawowe
•
podaje przykłady wzajemnego oddziaływania ciał(A);
•
wyjaśnia na przykładach na czym polega wzajemność oddziaływań (B);
•
wymienia rodzaje oddziaływań występujących w przyrodzie (A);
•
na podanym przykładzie wykazuje wzajemność oddziaływań (B);
•
ocenia wartość siły wzajemnego oddziaływania ciał (C);
•
wymienia cechy sił, graficznie przedstawia siły wzajemnego oddziaływania ciał (B);
•
ilustruje III zasadę dynamiki przykładami z życia codziennego (C);
•
podaje przykłady ilustrujące III zasadę dynamiki (B);
•
wyjaśnia, dlaczego III zasada dynamiki nazywa się zasadą akcji i reakcji (B);
•
wykonuje proste doświadczenia ilustrujące III zasadę dynamiki (C).
Wymagania ponadpodstawowe
•
wyjaśnia na przykładach, że do wywierania siły potrzebne są 2 ciała B);
•
formułuje III zasadę dynamiki (A);
•
posługuje się III zasadą dynamiki do wyjaśniania sytuacji z życia codziennego (C);
•
wskazuje przykłady potwierdzające, że reakcja jest tej samej natury co akcja (B);
•
wyjaśnia, dlaczego siły działania i przeciwdziałania nie równoważą się wzajemnie (C);
•
planuje i wykonuje doświadczenia w celu potwierdzenia III zasady dynamiki (C);
•
wyznacza wartość siły oddziaływania na wodę i porównuje ja z wartością siły
oddziaływania bryłki na wodę, wyciąga właściwe wnioski z doświadczenia(D);
Cele wychowawcze:
1. Poznanie słuszności III zasady dynamiki dla życia człowieka
2. Kształtowanie umiejętności twórczego rozwiązywania problemów
3. Uzmysłowienie uczniom, że staranność, wnikliwa obserwacja i dokładność w
przeprowadzaniu doświadczenia są niezbędne do prawidłowego wyciągania wniosków
MATERIAŁY I ŚRODKI DYDAKTYCZNE: karta pracy, zeszyt przedmiotowy, podręcznik,
zlewka z wodą, siłomierze, przyrządy do rysowania, zdjęcia i rysunki różnych sytuacji
obrazujących wzajemne oddziaływania ciał, 2 deskorolki, stalowa bryłka na nitce, kreda, sznur,
taśma miernicza, dwa wózki z zestawu do mechaniki, magnesy, sprężyna, nitka,
METODA LEKCJI: eksperymentalna- aktywne eksperymentowanie uczniowskie, pokaz,
dyskusja, burza mózgów
PRZEBIEG LEKCJI
ETAPY LEKCJI
PRZEBIEG LEKCJI
Czynności nauczyciela Czynności uczniów
Część nawiązująca 1.Sprawdza obecność. 1. Akceptują cele lekcji i zapisują
Ilościowo sprawdza
temat w zeszycie, słuchają
zad.domowe. Nawiązuje 2.
do tematu, przedstawia a/ Przypominają z poprzednich
cele lekcji
lekcji, że działanie sił poznajemy
i pobudza do dyskusji.
po skutkach, które obserwujemy
2. Przypomina
b/ Na podstawie ilustrowanych
wiadomości zdobyte na przykładów przypominają, jakie
ostatnich lekcjach
rodzaje skutków możemy
związane z rodzajem
obserwować
oddziaływań
c/ Zapoznają się z karta pracy
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory www.pdffactory.pl/
OSIĄGNIĘCIA
UCZNIÓW
1. Wyjaśniają na
przykładach, że do
wywierania siły
potrzebne są 2 ciała
Odróżniają przykłady
statycznych i
dynamicznych skutków
wzajemnego
oddziaływania ciał
Część właściwa
Podsumowanie
występujących w
przyrodzie i skutkami
wzajemnego
oddziaływania ciał
3. Rozdaje karty pracy.
4.Nauczyciel
wykorzystuje
wiadomości uczniów na
temat wzajemności
oddziaływań ciał
1. Nauczyciel inspiruje
uczniów, prezentując
proste przykłady
wzajemnego
oddziaływania ciał, do
wyjaśnienia na czym
polega wzajemność
oddziaływań
a/ oddziaływanie dwóch
wózków z magnesami
b/ uderzanie ręką w stół
2. Nauczyciel omawia z
uczniami doświadczenie
/ćw. 2 z karty pracy/
3. Nauczyciel wyjaśnia
na czym polega ćw.3
4. Nauczyciel
podsumowuje
dotychczasową pracę
uczniów i zachęca do
wykonania ćw.4 A i B
z karty pracy
5. Nauczyciel obserwuje
asystentów
prezentujących
ćwiczenie 4 A i B i
klasę, słucha i koryguje
6. Nauczyciel uzupełnia
wypowiedzi uczniów
dotyczące ćw.5.
7. Nauczyciel z pomocą
uczniów wykonuje ćw. 6
1. Nauczyciel ilustruje
za pomocą rysunków III
zasadę dynamiki i
pobudza uczniów do
wyszukiwania innych
przykładów
2. Nauczyciel omawia
pracę domową
3. Nauczyciel pobudza
do refleksji nad własnym
uczeniem się podczas
lekcji
rozdaną przez nauczyciela,
sprawdzają, czy na stole znajduje
się niezbędny zestaw do
wykonywania doświadczeń
3. Wykonują ćw 1 z karty pracy i
wyciągają wnioski, wpisują je i
prezentują na forum klasy
1. Uczniowie obserwują ćwiczenia
i wyciągają wnioski
2. Uczniowie w grupach wykonują
ćw.2, wykazując się
wiadomościami dotyczącymi
rodzajów oddziaływania ciał i
znajomością skutków wzajemnego
oddziaływania ciał
3. Uczniowie w grupach wykonują
ćw.3, prezentują wyniki
obserwacji i wnioski
4. Planują ćwiczenie 4A z dwiema
deskorolkami, jedna z grup
prezentuje ćwiczenie, omawia
wyniki swojej pracy i prezentuje
wnioski- pozostali uczniowie
słuchają i uzupełniają wypowiedzi
kolegów
5. Uczniowie z innej grupy
wykonują ćw. 4B - analizują
ćwiczenie, wyciągają wnioski
6. Uczniowie po krótkiej dyskusji
wypełniają kartę pracy- ćw 5- jako
podsumowanie zebranych
wiadomości / prezentują publicznie
swoje odpowiedzi/
7. Uczniowie obserwują
doświadczenie potwierdzające
słuszność III zasady dynamiki,
wyciągają właściwe wnioski,
uzupełniają karty pracy
1. Ilustrują III zasadę dynamiki
przykładami z życia codziennego
2. Uczniowie akceptują zadanie
domowe
3. Uczniowie właściwie oceniają
swoją pracę na lekcji, swoje
uczenie się. Wskazują, co sprawiło
im trudność w uczeniu się podczas
lekcji, dokonują samooceny
1.Na podanym
przykładzie uczeń
wyjaśnia na czym polega
wzajemność
oddziaływań między
ciałami
2. Uczniowie oceniają
wartość sił wzajemnego
oddziaływania ciał,
określają cechy sił akcji i
reakcji
3. Formułują III zasadę
dynamiki na podstawie
wyciągniętych wniosków,
wyjaśniają dlaczego III
zasadę dynamiki
nazywamy zasadą akcji i
reakcji
4. Wyjaśniają, dlaczego
siły działania i
przeciwdziałania nie
równoważą się wzajemni
5.Wskazują i nazywają
źródła sił działających na
ciało
6.Wskazują przykłady
potwierdzające, że
reakcja jest tej samej
natury co akcja
7.Graficznie
przedstawiają siły
działania i
przeciwdziałania
8. W twórczy sposób
poszukują rozwiązania
problemów
1. Posługują się III
zasadą dynamiki do
wyjaśniania sytuacji z
życia codziennego.
2. Oceniają własne
uczenie się
Opracowała: Bożena Sacharska
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory www.pdffactory.pl/
KARTA PRACY:
TRZECIA ZASADA DYNAMIKI
ĆWICZENIA
1. Zetknij ze sobą palce wskazujące obu rąk. Następnie naciskaj mocno prawym palcem na lewy, ale tak
żeby końce palców pozostały w tym samym miejscu.
a) Zauważyłeś, że oba palce........................................................................
b) Wynika stąd, że jeżeli prawy palec działa..............................................,
to lewy.....................................................................................................
c) oddziaływania są ....................................................................................
2. A/ Wpisz przy rysunkach właściwy rodzaj oddziaływań występujących między ciałami:
A/................................... B/.................................... C/.................................
D/.................................
B/ Jakie skutki działania siły obserwujemy w przypadku:
- ruszania z miejsca samochodu.................................................................................................................
- nadmuchiwaniu balonika.........................................................................................................................
– skręcania podczas jazdy rowerem...........................................................................................................
– uginania się resorów samochodu..............................................................................................................
– odkształcenia piłki podczas kopnięcia jej nogą?.....................................................................................
3. DOŚWIADCZENIE 1.
Przyrządy: dwa wózki, dwa magnesy sztabkowe, dwa siłomierze, dwa kawałki cienkiego sznurka
Przebieg doświadczenia: A/ Zamocuj magnesy na wózkach tak, aby wózki odpychały się wzajemnie.
B/ Również z przodu do każdego z nich przymocuj sznurek i na drugim końcu sznurka siłomierz.
C/ Ustaw wózki wzdłuż jednej linii na ławce.
D/ Staraj się zbliżyć wózki do siebie, ciągnąc je ku sobie siłomierzami. W ten sposób mierzysz siłę
odpychania magnesów.
Obserwacje:.....................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Wnioski:............................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
4. A/ Niech dwoje z was stanie na deskorolkach i spróbuje przyciągnąć się linką trzymaną w rękach.
– Czy jest to możliwe, aby jedno z was przyciągnęło do siebie drugie, samo pozostając w miejscu?
...........................................................................................................................................................................
- Co obserwujesz?............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
- Dlaczego chłopcy zbliżają się do siebie?......................................................................................................
– Jak można określić wartość siły wzajemnego oddziaływania chłopców?.....................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory www.pdffactory.pl/
B/ Stań na deskorolce przy ścianie i staraj się z całej siły odepchnąć ją od siebie.
– Sformułuj wynik doświadczenia....................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
– Sformułuj wniosek z doświadczenia..............................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
5. Uzupełnij zdania i rysunki
1. Sformułuj III zasadę dynamiki I. Newtona..................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
2. Oddziaływania są ..................... .Siły zawsze występują parami. Akcji towarzyszy .................................
3. Siły akcji i reakcji .................................. się wzajemnie równoważyć, gdyż................................................
...........................................................................................................................................................................
4. Siły akcji i reakcji są zawsze ......................natury ( np. obie są siłami sprężystości, obie siłami magnetycznymi,
obie siłami grawitacyjnymi itd. )
5. Przedstaw graficznie siły F1i F2 wzajemnego oddziaływania dwóch różnoimiennie naelektryzowanych kulek
A i B.
A
B
+
-+
F1 – to siła działająca na ciało....................
pochodząca od ciała.....................
F2 – to siła działająca na ciało.................... pochodząca od ciała.....................
6. Na rysunkach zaznaczono wektory sił. Napisz, które z nich są siłami akcji i reakcji, a które siłami
równoważącymi.
Siły..................................
Siły.................................
Siły..................................
Siły..................................
6. SPRAWDZENIE SŁUSZNOŚCI III ZASADY DYNAMIKI NEWTONA
* Cel doświadczenia: Wyznaczyć wartość siły oddziaływania wody na bryłkę i porównać ją z wartością siły
oddziaływania bryłki na wodę.
* Przyrządy: zlewka z wodą, metalowa bryłka, nitka, 2 siłomierze, każdy o zakresie 3N, statyw
* Przebieg doświadczenia
- wyznaczamy ciężar bryłki w powietrzu za pomocą siłomierz: F =..............................................................
- wyznaczamy ciężar bryłki w wodzie
za pomocą siłomierz: F =..............................................................
- obliczamy wartość siły wyporu działającej na bryłkę
F = ............................................................
- zlewkę z woda zawieszamy na siłomierzu umieszczonym na statywie
- wyznaczamy ciężar zlewki z wodą
F = ............................................................
- bryłkę przywiązaną do nitki zanurzamy w wodzie i wyznaczamy ciężar zlewki z wodą i zanurzoną
w niej bryłką
F = ............................................................
* Analiza wyników doświadczenia:
a) na bryłkę zanurzoną w wodzie działa.........................................................................................................
b) siła wyporu sprawia, że..............................................................................................................................
c) źródłem siły wyporu jest.............................................................................................................................
d) wartość siły wyporu wynosi........................................................................................................................
e) po zanurzeniu bryłki w wodzie w zawieszonej na statywie zlewce stwierdzamy, że siłomierz
wskazuje......................................................................................................................................................
f) porównując wskazania siłomierza F i F , stwierdzamy, że na wodę w zlewce działa dodatkowa siła
skierowana.....................................................................................................................................................
Jej wartość wynosi: F =..............................................................................................................................
g) źródłem siły F działającej na wodę jest.................................... w niej zanurzona.
h) wartość siły F równa jest wartości siły........................................................................................................
* Wnioski z doświadczenia:
Woda działa na bryłkę siłą .................... ..... ....................... i jednocześnie bryłka oddziałuje na .................
siłą ................................................ wartości, lecz skierowaną .......................................................................
Siły wzajemnego oddziaływania wody i bryłki są...........................................................................................
...........................................................................................................................................................................
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory www.pdffactory.pl/
7. W domu
1.Zaplanuj i opisz przeprowadzone przez Ciebie doświadczenie potwierdzające III zasadę dynamiki
2. W oparciu o III zasadę dynamiki wyjaśnij 3 różne sytuacje z życia codziennego.
Opracowała: Bożena Sacharska
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory www.pdffactory.pl/

Podobne dokumenty