Do pobrania - Stowarzyszenie Proekologiczne "Słupia"

Sprawozdanie merytoryczne Stowarzyszenia Proekologicznego „Słupia”
z wykonanych zadań za 2010 rok.
Stowarzyszenie Proekologiczne „Słupia” corocznie realizuje szereg zadań z zakresu
ochrony przyrody w regionie słupsko - bytowskim. Zadania są realizowane dzięki
dofinansowaniu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
w Gdańsku. W roku 2010 zostały zrealizowane zadania;
Zadanie 1.Ochrona łowiska Łupawa i rzeki Słupi.
W roku 2010 Stowarzyszenie Proekologiczne
„Słupia” wraz z kołem
PZW „Trzy Rzeki’ kontynuowało realizację projektu „ Łowisko Łupawa’. Kontynuowanie
działań rozpoczętych w latach poprzednich przynosi wymierne efekty. Z perspektywy
czterech lat funkcjonowania łowiska można podsumować, że projekt łowiska okazał się
sukcesem. Łowisko ma ustaloną już reputację wśród wędkarzy z Polski i jego popularność
ciągle rośnie.
Efekt ekologiczny zadania;
1. Stan ilościowy i gatunkowy ryb łososiowatych na odcinku objętym łowiskiem ustalił
się na wysokim poziomie i prawdopodobnie jego stan będzie ulegał już tylko
nieznacznym wahaniom. Biorąc pod uwagę dane z rejestrów połowów, jaki i wyniki
ogólnopolskich zawodów „Lipień Łupawa” rozgrywanych zarówno na terenie łowiska
jak i na pozostałych odcinkach Łupawy można stwierdzić, że na obszarze łowiska
poławia się co najmniej dwa razy więcej pstrągów i lipieni niż na innych fragmentach
rzeki. Struktura wiekowa ryb również uległa poprawie i obecnie na obszarze łowiska
występują zróżnicowane roczniki ryb. Odbudowa dzikich populacji pstrąga
potokowego i lipienia zapoczątkowana w poprzednich latach utrwaliła się , stając się
atrakcją turystycznego regionu.
2. Poprawa stanu ilościowego ryb jest możliwa dzięki ciągłej prewencji strażników
rybackich na odcinku. Przeprowadzono ponad 150 akcji strażników społecznych, 19
akcji przeprowadzono wspólnie ze Strażą Leśną. Skontrolowano 175 wędkarzy.
Pouczono 70 wędkarzy, 8 wędkarzy upomniano za nieprzestrzeganie regulaminu
łowiska, 7 osób zatrzymano do wyjaśnienia przez policję. Kłusownictwo na odcinku
jest obecnie w odwrocie, wędkarze również w większym stopniu stosują się do zapisu
regulaminu.
3. Łowisko Łupawa cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród przyjezdnych
wędkarzy, o wzroście popularności wśród wędkarzy od początku istnienia łowiska
najlepiej ilustruje ilość wydanych licencji jednodniowych na łowiska w ciągu czterech
lat;
2007
2008
2009
2010
-
140 zezwoleń jednodniowych
199 zezwoleń jednodniowych
370 zezwoleń jednodniowych
640 zezwoleń jednodniowych
Oprócz licencji jednodniowych wydano również 33 licencje roczne. Ilość licencji
najlepiej świadczy o powodzeniu projektu. Wędkarze z Polski, którzy przyjeżdżają nad
łowisko zostają często parę dni i nocują w miejscowych domach w Łebieniu i Damnie. Dzięki
dużej ilości lipienia na odcinku i bliskości ośrodka zarybieniowego ZO PZW Słupsk
pozyskał 40 szt. tarlaków lipienia. Wiosnę 2011 roku planujemy pozyskanie kolejnych
tarlaków i dzięki temu podejmiemy próbę wyhodowania narybku lipienia pochodzącego od
dzikich autochtonicznych rodziców. Łowisko w który pływają ryby działa stymulująco na
rozwój turystyki w regionie, jednocześnie przynosi korzyści użytkownikowi rybackiemu.
4. Przeprowadzono jak co roku akcję sprzątania brzegów rzeki, zebrano kilkadziesiąt
worków śmieci , które zostały wywiezione przez UG Damnica.
5. W ramach ochrony siedliska „rzeki włosienicznikowe” wykonano podkrzesanie drzew
i krzewów na odkrytym odcinku rzeki w okolicach Ośrodka Zarybieniowego
Damnica. Dzięki temu odpowiednia ilość światła dociera do cennej i chronionej
roślinności.
2. Akcja „Troć 2010”
W ramach akcji „Troć” zorganizowane zostały stałe patrole nad Słupia i jej
dopływami, w miejscach gdzie corocznie koncentruje się tarło ryb wędrownych. Osobą
odpowiedzialną za realizację zadania był Ireneusz Litwin, patrol składał się z czterech osób.
Do patroli używany był samochód terenowy marki Land Rover w ramach umowy użyczenia.
W okresie od 1 października do końca grudnia 2010r. zorganizowano 24 patrole.
Kontrolowano dopływy: Glaźna, Żelkowa Woda, Kamienna, Kwacza, Gnilna. Plan wyjazdów
oraz miejsca kontroli były uzgadniane z komendantem Państwowej Straży Rybackiej
w Słupsku, panem Stanisławem Trendlem.
Efekt ekologiczny
W trakcie patroli ściśle współpracowaliśmy z Państwowa Strażą Rybacką
i Inspektoratem Rybołówstwa Morskiego w Ustce. Wymiana informacji o ciągach ryb
i narastających zagrożeniach przyczyniła się do większej skuteczności działań kontrolnych.
Ponadto zbieraliśmy informacje dotyczące pojawiających się gniazd tarłowych w rzece
a następnie te informacje przekazywaliśmy do Dyrekcji Parku. Płynąc rzeką łatwiej było
zauważyć rozstawione siatki i je zdjąć. Zdjęte zostały 4 siatki, częsta obecność na wodzie
odstraszała od ponownego ustawiania siatek.
Dzięki działaniu „Ekopatrolu” ryby wędrowne mają większe szanse na odbycie
naturalnego tarła. Stała obecność strażników w terenie w okresie tarła skutecznie zmniejsza
kłusownictwo na rzekach.
Zadanie 2. Inwentaryzacja i monitoring ptaków szponiastych na Obszarach
Specjalne Ochrony ptaków sieci Natura 2000
Inwentaryzacja i monitoring zasobów przyrodniczych jest obecnie niezbędnym
elementem skutecznej ochrony różnorodności biologicznej. Programowanie efektywnych
działań ochronnych, wskazanie konkretnych zabiegów z zakresu ochrony czynnej wymaga
konkretnej wiedzy o liczebności oraz rozmieszczeniu stanowisk ptaków.
W ramach zadania „Inwentaryzacja i monitoring ptaków szponiastych na Obszarach
Specjalnej Ochrony ptaków sieci Natura 2000 – teoria, praktyka, działanie” zaplanowano
działanie polegające na powiązaniu prac terenowych polegających na poszukiwaniu gniazd
ptaków szponiastych i bociana czarnego z zajęciami teoretycznymi dla studentów i leśników
dotyczącymi rozpoznawania, metod inwentaryzacji i monitoringu ptaków szponiastych oraz
wykorzystania metod GIS w opracowaniu danych ornitologicznych.
Warsztaty składały się będą z dwóch etapów:
1. Wczesnowiosenny (27 – 30 marca)
Podczas zajęć teoretycznych poprowadzonych przez Andrzeja Kośmickiego
doskonałego praktyka, jednego z twórców „Drapolicza” akcji mającej min. na celu
monitoring migrujących ptaków drapieżnych na Wybrzeżu Polskim, uczestnicy warsztatów
zapoznali się z tajnikami rozpoznawania ptaków szponiastych. Druga część warsztatów
poprowadzona przez dr Mieczysława Kunca z Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika
specjalizującego się w wykorzystaniu metod GIS w pracach przyrodniczych uczestnicy
warsztatów zapoznali się z metodami i technikami prowadzania monitoringu przyrodniczego
oraz technik GIS ze szczególnym uwzględnieniem prac z mobilnymi urządzeniami GPS
i obróbką danych w specjalistycznych programach GIS (ArcGis firmy Esri).
2. Letni (II połowa czerwca)
Znalezione w pierwszym etapie gniazda zostały skontrolowane pod kątem ich
zajętości. Prace prowadzone przy zachowaniu szczególnej ostrożności. Ponadto w etapie tym
skontrolowano potencjalne miejsca lęgowe błotniaka stawowego.
Efekt ekologiczny
Zrealizowane warsztaty cieszyły się ogromnym zainteresowaniem i wskazały na
potrzebę organizowania podobnych działań w przyszłości. Udział wzięło od 40 do 50 osób
w poszczególnych dniach. Relacje z wczesnowiosennych działań ukazały się
w specjalistycznym, branżowym piśmie Arcadia (czerwiec 2010r. w załączniku format pdf),
oraz na stronie internetowej Koła Ornitologicznego Studentów Uniwersytetu Gdańskiego
(http://kos.ug.edu.pl)
Uczestnictwo studentów w pracach terenowych przy wyszukiwaniu gniazd oraz
poznanie nowoczesnych technik GIS umożliwiło poznanie praktycznego zastosowania
zdobytej podczas studiów i warsztatów wiedzy, a nabyte doświadczenie pozwoli
w przyszłości stać się cennymi fachowcami, którzy będą mogli wykonywać trudne zadania
związane z inwentaryzacja i monitoringiem na ptaków.
Przekazanie wiedzy uczestniczącym w projekcie pracownikom administracji leśnej
będzie owocowało zwróceniem większej uwagi na problematykę związaną z ochroną ptaków
szponiastych na obszarach leśnych.
Efektem rzeczowym było odnalezienie 45 gniazd podczas poszukiwań terenowych.
W okresie letnim po skontrolowaniu zajętości około 25 % okazało się gniazdami czynnymi,
wykorzystywanymi przez ptaki drapieżne i kruka. Na uwagę zasługuje odnalezienie gniazda
orlika krzykliwego, którego rewir został zgłoszony do ochrony strefowej do Regionalnej
Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku.
Zadanie 3. Ochrona rzeki Słupi – zbiórka nieczystości.
W okresie od maja do końca września 2010 r. członkowie Stowarzyszenia oraz
kajakarze z klubu kajakowego „ Kapok” wzorem lat poprzednich przeprowadzi akcję
sprzątania rzeki Słupi na odcinku od miejscowości Krzynia do Wodnicy. Mimo ,że akcja
prowadzona jest każdego roku ,problem śmieci pozostaje nadal nierozwiązany. Członkowie
Stowarzyszenia postanowili zebrać te śmieci, które znajdują się na powierzchni wody, jak
również te które zalegają na brzegu rzeki oraz w miejscach gdzie zatrzymują się kajakarze.
Odcinek rzeki do sprzątnięcia był dość długi stąd i czas realizacji został wydłużony na cały
sezon turystyczny.
Sprzątanie rzeki polegało na spływaniu rzeką i zbieraniu śmieci do worków plastykowych
a następnie transport do miejsc gdzie śmieci mogą być odebrane. Transport śmieci oraz
wywóz na wysypisko po dokonaniu segregacji został zlecony do Zakładu Usług Leśnych, dla
osoby która dysponuje ciągnikiem z przyczepą. Z rzeki wybieraliśmy plastykowe butelki,
szklane opakowania, kartony po napojach . Zbierane były również śmieci zalegające brzegi,
a które pozostawili wędkarze.
Sprzątanie miejsc parkingowych jest również uciążliwe ze względu na to, że śmieci są
podrzucane przez turystów i właścicieli domków letniskowych, jak również przez
„jednodniowych” kajakarzy.
Zebraliśmy również śmieci z miejsc ogólnie dostępnych nad jeziorami w Parku- (Jez. Krzynia
i Głębokie).
Efekt ekologiczny
Zebranie nieczystości z rzeki i jej otoczenia, jak również wysprzątanie miejsc
parkingowych ma na celu zachowanie pierwotnego wyglądu rzeki Słupi, nazywanej przez
wielu „ Królową Rzek Pomorza”. Nasza coroczna akcja ma na celu poprawę wizerunku rzeki
w oczach wodniaków oraz innych turystów przebywających w jej pobliżu. Zakładamy, że
czysta rzeka jest barierą, aby nie wrzucać do niej śmieci. Nasza obecność nad rzeką
uświadomiła wielu turystom, jakim bogactwem są czyste wody. O ile przyjemniej jest
przebywać nad czystymi brzegami wód oraz korzystać z czystych plaż. Akcje nasza wspierali
właściciele ośrodków wypoczynkowych, leśnicy oraz Urzędy Gmin. W wielu przypadkach
dotarliśmy do właścicieli poszczególnych działek nad wodami z prośba o większe zwrócenie
uwagi na te osoby, które wypoczywają i korzystają z plaż , parkingów.
Na spotkaniu w dniu 13.12. 2010r. w sprawie zagospodarowania szlaku wodnego na
rzece Słupi , problem śmieci był wielokrotnie poruszany. Podjęte będą czynności mające na
celu zwiększenie odpowiedzialności za czystość rzeki, przez osoby które organizują spływy
kajakowe.
Organizatorem spotkania było Biuro Rozwoju Dróg Wodnych Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego w Gdańsku.
Zadanie 4. Czynna ochrona nietoperzy
Nietoperze za miejsce do zimowania wybierają takie pomieszczenia, w który panuje
przez cały rok dodatnia temperatura. Takimi miejscami są piwnice pod budynkiem
mieszkalnym oraz stare opuszczone piwnice zlokalizowane z dala od budynków
gospodarczych. Często zaniedbane, bez drzwi i okien, nie używane przez rolników. Nasze
wcześniejsze kontrole pozwoliły wytypować miejsca , które należy objąć ochroną
Wolnostojące piwnice we wsi Gumieniec należą do monitorowanych miejsc zimowania
nietoperzy. Prowadzone
przez Członków Stowarzyszenia wieloletnie inwentaryzacje
potwierdzają cykliczną obecność około 20 zimujących w nich nietoperzy: są to nocki
Natterera, nocki rude i gacki brunatne.
W celu poprawienia warunków do zimowania nietoperzy w piwnicach,
postanowiliśmy za zgodą właścicieli wyremontować kilka piwnic. Został określony zakres
prac w każdej piwnicy a same prace zostały zlecone firmie budowlanej
Efekt ekologiczny
Do końca września 2010 roku wykonany został remont piwnic w miejscowości
Gumieniec. Remont polegał na wykonaniu:
•
•
•
podmurówki z cegły przy wejściu do 3 piwnicy
wykonanie drzwi zabezpieczających przed przemarzaniem do 8 piwnic
wykonanie zejść do piwnic (drabina lub schododrabina)
Wykonane prace remontowe przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności
zajmowanych piwnic jako miejsc zimowania nietoperzy, co z kolei może wpłynąć na
zwiększenie się liczby zimujących nietoperzy pod względem ilościowym jak i gatunkowym .
Piwnice te przez wiele lat nie były użytkowane przez miejscowych rolników. Prace
remontowe tych obiektów pozwolą nie tylko bezpiecznie przebywać zimującym tam
nietoperzom, ale również na bezpieczne kontrolowanie tych piwnic.