Sprawozdanie z działalności Społecznego Komitetu Odnowy

wersja elektroniczna załącznika
do Uchwały Nr 3/2013 SKOZK z dn. 16.03.2013 r.
Sprawozdanie z działalności
Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa
w roku 2012
1. SPRAWY ORGANIZACYJNE
1.1 Podstawy prawne
Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK) działał w roku 2012 w
oparciu o:
– Ustawę z dnia 18 kwietnia 1985 roku o Narodowym Funduszu Rewaloryzacji
Zabytków Krakowa (Dz. U. z 1985 r. Nr 91 poz. 20, Dz.U. z 2009 r. Nr 157 poz.
1241);
– Regulamin Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (Uchwała Nr
7/2001 SKOZK z dnia 4 grudnia 2001 roku) z późniejszymi zmianami (Uchwała
Nr 1/2008 SKOZK z dnia 19 lutego 2008 roku, Uchwała Nr 8/2008 SKOZK z
dnia 11 grudnia 2008 roku, Uchwała Nr 6/2009 SKOZK z dnia 22 grudnia 2009
roku, Uchwała Nr 4/2012 SKOZK z dnia 15 marca 2012 roku);
– Program i kierunki działania Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków
Krakowa (Uchwała Nr 8/2001 SKOZK z dnia 4 grudnia 2001 roku);
– Zasady finansowania prac w obiektach zabytkowych ze środków Narodowego
Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa przyjęte Uchwałą Nr 7/2010
Prezydium SKOZK z dnia 27 kwietnia 2010 roku (ze zmianami wprowadzonymi
Uchwałą Nr 10/2010 Prezydium SKOZK z dnia 15 czerwca 2010 roku, Uchwałą
Nr 4/2011 Prezydium SKOZK z dnia 15 lutego 2011 roku, Uchwałą Nr 15/2011
Prezydium SKOZK z dnia 7 października 2011 roku) – znajdujące zastosowanie
do spraw dotacji z NFRZK przyznanych i wykorzystanych przed 31 grudnia 2012
roku;
– Zasady finansowania prac w obiektach zabytkowych ze środków Narodowego
Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa przyjęte Uchwałą Nr 1/2012
Prezydium SKOZK z dnia 24 stycznia 2012 roku (ze zmianami wprowadzonymi
Uchwałą 12/2012 Prezydium SKOZK z dnia 11 września 2012 roku) –
znajdujące w 2012 roku zastosowanie do wniosków o przyznanie dotacji z
NFRZK na rok 2013.
1.2 Skład osobowy
W skład SKOZK w dniu 1 stycznia 2012 roku wchodziło 128 członków.
Z głębokim żalem pożegnaliśmy zmarłego w dniu 3 lutego 2012 roku członka
SKOZK prof. Andrzeja Szczeklika oraz zmarłego w dniu 2 czerwca 2012 roku
członka SKOZK Stefana Jurczaka.
Stan osobowy Komitetu w dniu 31 grudnia 2012 roku wynosił 126 członków.
Strona 1 z 28
1.3 Zebrania Plenarne
W 2012 roku odbyły się dwa Zebrania Plenarne SKOZK.
15 marca w Teatrze im. Juliusza Słowackiego Komitet podsumował i ocenił
działalność w roku poprzednim oraz przyjął plan rzeczowo-finansowy odnowy
zabytków Krakowa na 2012 rok ze środków NFRZK. Komitet dokonał zmian w
Regulaminie SKOZK niezbędnych z uwagi na przyjęcie przez Prezydium SKOZK w
dniu 24 stycznia 2012 r. nowych Zasad finansowania prac w obiektach zabytkowych
ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. Ponadto
SKOZK ustanowił programy szczegółowe Narodowego Funduszu Rewaloryzacji
Zabytków Krakowa na rok 2013.
Uchwały SKOZK przyjęte na posiedzeniu w dniu 15 marca 2012 roku:
– Nr 1/2012 w sprawie sprawozdania z realizacji planu odnowy zabytków
Krakowa za rok 2011;
– Nr 2/2012 w sprawie planu rzeczowo-finansowego odnowy zabytków Krakowa
na 2012 r. ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa;
– Nr 3/2012 w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Społecznego
Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa w roku 2011 oraz udzielenia absolutorium
Prezydium i komisjom problemowym;
– Nr 4/2012 zmieniająca Regulamin Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków
Krakowa;
– Nr 5/2012 w sprawie ustanowienia programów szczegółowych Narodowego
Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa na rok 2013.
14 grudnia w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa członkowie SKOZK wysłuchali
wystąpień przewodniczącego Komitetu prof. Franciszka Ziejki oraz prezydenta
miasta Krakowa prof. Jacka Majchrowskiego na temat perspektyw finansowania
odnowy zabytków Krakowa z budżetu państwa w najbliższych latach w kontekście
dyskusji toczonej na forum Sejmu i Senatu RP w ramach prac nad budżetem państwa
na rok 2013. Wynikiem dyskusji członków SKOZK było przyjęcie Stanowiska
Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa w związku z podjętą przez
polityków dyskusją na temat Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków
Krakowa. Zebranie Plenarne dokonało także zmian w składzie Prezydium SKOZK.
Członkowie Komitetu zapoznali się także z prezentacjami na temat wybranych celów
strategicznych odnowy zabytków Krakowa na najbliższe lata:
– prof. Jana Ostrowskiego, zastępcy przewodniczącego SKOZK, Dyrektora
Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki: Wzgórze
Wawelskie – dokonania, stan obecny i potrzeby konserwatorskie,
– dr. hab. Bogusława Krasnowolskiego, zastępcy przewodniczącego
SKOZK: Krakowski Kazimierz jako miasto kultury chrześcijańskiej i
żydowskiej – stan obecny i potrzeby konserwatorskie,
– Jana Janczykowskiego, Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora
Zabytków, Twierdza Kraków – stan obecny i potrzeby konserwatorskie.
Uchwały SKOZK przyjęte na posiedzeniu w dniu 14 grudnia 2012 roku:
Strona 2 z 28
– Nr 6/2012 w sprawie zmian w składzie Prezydium Społecznego Komitetu
Odnowy Zabytków Krakowa;
– Nr 7/2012 w sprawie sprostowania oczywistych omyłek pisarskich w Uchwale
Nr 5/2012 SKOZK z 15 marca 2012 roku w sprawie ustanowienia programów
szczegółowych Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa na rok
2013.
1.4 Prezydium
Zgodnie z Regulaminem SKOZK pieczę nad bieżącą działalnością Komitetu
sprawowało jego Prezydium.
W związku ze śmiercią pana Stefana Jurczaka w dniu 2 czerwca 2012 roku zaistniał
wakat na stanowisku członka Prezydium SKOZK. W dniu 14 grudnia 2012 roku
Zebranie Plenarne SKOZK uchwałą nr 6/2012 odwołało ze składu Prezydium prof.
Aleksandra Böhma, pana Zbigniewa Patoczkę i prof. Ireneusza Płuskę, powołując w
skład Prezydium prof. Grażynę Korpal, pana Michała Niezabitowskiego, dr. hab.
Tomasza Węcławowicza i miejskiego konserwatora zabytków pana Jerzego
Zbiegienia. W dniu 31 grudnia 2012 r. w skład Prezydium SKOZK wchodziło 30
osób.
Prezydium SKOZK odbyło w 2012 roku osiem posiedzeń w dniach 24 stycznia, 28
lutego, 18 maja, 19 czerwca, 27 lipca, 11 września, 30 października i 14 grudnia.
Podczas większości posiedzeń Prezydium SKOZK, prócz podejmowania decyzji w
sprawach bieżących, zajmowało się odrębną tematyką wiodącą. I tak:
24 stycznia Prezydium przyjęło nowe Zasady finansowania prac w obiektach
zabytkowych ze środków NFRZK mające obowiązywać począwszy od naboru
wniosków o dotację z NFRZK na rok 2013, a będące efektem trwających przez
większą część roku 2011 rozmów i konsultacji z Kancelarią Prezydenta RP i
Wojewodą Małopolskim;
28 lutego Prezydium zapoznało się ze sprawozdaniem z wykonania planu odnowy
zabytków Krakowa w 2011 roku przedstawionym przez dyrektor Wydziału
Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i Dziedzictwa Narodowego Małopolskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie (WRZKiDzN MUW) Joannę FlorkiewiczKamieniarczyk. Zastępca przewodniczącego SKOZK dr hab. Bogusław
Krasnowolski przedstawił projekt planu rzeczowo-finansowego odnowy zabytków
Krakowa na rok 2012 ze środków NFRZK oraz propozycję ustanowienia programów
szczegółowych NFRZK na rok 2013. Przewodniczący SKOZK prof. Franciszek
Ziejka przedstawił projekt sprawozdania z działalności SKOZK w roku 2011.
Prezydium pozytywnie oceniło ww. dokumenty i rekomendowało je do przyjęcia
przez Zebranie Plenarne. W dalszej części posiedzenia Prezydium postanowiło
przedłożyć Zebraniu Plenarnemu SKOZK projekt zmian w Regulaminie Społecznego
Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa związanych z przyjęciem przez Prezydium
SKOZK w dniu 24 stycznia 2012 r. nowych Zasad finansowania prac w obiektach
zabytkowych ze środków NFRZK, przewidujących powstanie nowych organów
Komitetu w postaci zespołów sterujących priorytetów operacyjnych NFRZK.
Strona 3 z 28
Prezydium przyjęło również projekt uchwały Zebrania Plenarnego SKOZK o
ustaleniu priorytetów operacyjnych i działań NFRZK na rok 2013;
18 maja Prezydium wysłuchało informacji WRZKiDzN MUW w sprawach
bieżących związanych z realizacją planu rzeczowo-finansowego odnowy zabytków
Krakowa ze środków NFRZK, w tym o niezbędnych korektach w planie. Ponadto
Prezydium w związku z napływem po 1 stycznia 2012 roku nowych wniosków o
przyznanie dotacji z NFRZK w roku 2012, spełniających kryteria formalne określone
w Zasadach finansowania prac w obiektach zabytkowych ze środków NFRZK,
postanowiło przedłużyć do 31 grudnia 2012 roku działalność zespołu SKOZK do
spraw zaopiniowania wniosków o dotacje z NFRZK na rok 2012. Prezydium przyjęło
ponadto dwa dokumenty: wzory formularzy wniosków o przyznanie w roku 2013
dotacji z NFRZK oraz Regulamin pracy zespołów sterujących priorytetów
operacyjnych NFRZK. Prezydium po dyskusji z udziałem zastępcy prezydenta miasta
Krakowa pani Magdaleny Sroki przyjęło w formie uchwały stanowisko zawierające
sprzeciw wobec prowadzenia na Kopcu Krakusa i w jego bezpośrednim otoczeniu
działań nie licujących z ugruntowanym w wielowiekowej tradycji przekonaniem o
sepulkralnej funkcji tego obiektu oraz zagrażających jego substancji;
19 czerwca Prezydium przyjęło informację WRZKiDzN MUW w sprawie realizacji
planu rzeczowo-finansowego odnowy zabytków Krakowa ze środków NFRZK oraz
dokonało niezbędnych korekt w planie;
27 lipca obradujące w Domu Arcybractwa Miłosierdzia Prezydium SKOZK
zapoznało się z przebiegiem prac konserwatorskich prowadzonych w tym obiekcie
przy wykorzystaniu dotacji z NFRZK. W dalszej części Prezydium przyjęło
informację WRZKiDzN MUW na temat realizacji planu rzeczowo-finansowego
odnowy zabytków Krakowa ze środków NFRZK w pierwszym półroczu 2012 roku i
dokonało kolejnych, niezbędnych korekt w planie. Prezydium po zapoznaniu się ze
wstępną informacją dyrektora Biura SKOZK Macieja Wilamowskiego o rezultatach
zakończonego w dniu 15 lipca 2012 roku naboru wniosków o przyznanie w roku
2013 dotacji z NFRZK, biorąc pod uwagę potrzebę optymalizacji wykorzystania
środków NFRZK w 2013 roku w kontekście ustanowionych na rok 2013 programów
szczegółowych NFRZK, podjęło decyzję o przeprowadzeniu w dniach 15–31
października 2012 r. dodatkowego naboru wniosków o dotacje na rok następny;
11 września Prezydium przyjęło kolejną informację WRZKiDzN MUW w sprawie
realizacji planu rzeczowo-finansowego odnowy zabytków Krakowa ze środków
NFRZK oraz dokonało niezbędnych korekt w planie. Następnie, na wniosek dyrektor
WRZKiDzN Joanny Florkiewicz-Kamieniarczyk umotywowany przebiegiem naboru
wniosków o dotacje z NFRZK na rok 2012, Prezydium wprowadziło zmiany w
Zasadach finansowania prac w obiektach zabytkowych ze środków NFRZK
przyjętych w dniu 24 stycznia 2012 roku, upoważniając Małopolski Urząd
Wojewódzki do dokonywania weryfikacji merytorycznej załączanych do wniosków o
dotację kosztorysów inwestorskich i do prowadzenia w tej sprawie samodzielnej
korespondencji z wnioskodawcami. Prezydium ustaliło także skład osobowy
zespołów sterujących priorytetów operacyjnych NFRZK w roku 2013;
Strona 4 z 28
30 października Prezydium w oparciu o informację WRZKiDzN MUW oceniło
realizację planu rzeczowo-finansowego odnowy zabytków Krakowa ze środków
NFRZK po trzech kwartałach roku i dokonało ostatniej w 2012 roku korekty planu;
14 grudnia Prezydium SKOZK przyjęło propozycję porządku obrad najbliższego
Zebrania Plenarnego SKOZK, rozpatrzyło projekty uchwał przedkładane pod obrady
plenarne SKOZK, a także wysłuchało informacji dyrektor WRZKiDzN MUW
Joanny Florkiewicz-Kamieniarczyk na temat realizacji planu rzeczowo-finansowego
odnowy zabytków Krakowa ze środków NFRZK.
Prezydium SKOZK w 2012 roku przyjęło następujące uchwały:
W dniu 24 stycznia:
– Nr 1/2012 w sprawie przyjęcia Zasad finansowania prac w obiektach
zabytkowych ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji zabytków
Krakowa;
W dniu 28 lutego:
– Nr 2/2012 w sprawie przyjęcia projektów dokumentów do przedłożenia
Zebraniu Plenarnemu na posiedzeniu w dniu 15 marca 2012 roku;
W dniu 18 maja:
– Nr 3/2012 w sprawie niezbędnych korekt w planie rzeczowo-finansowym
odnowy zabytków Krakowa;
– Nr 4/2012 w sprawie określenia wzoru formularza wniosku o dotację z
Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa;
– Nr 5/2012 w sprawie przyjęcia Regulaminu pracy zespołów sterujących
priorytetów operacyjnych Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków
Krakowa;
– Nr 6/2012 w sprawie poszanowania Kopca Krakusa jako zabytku i miejsca
pamięci;
– Nr 7/2012 w sprawie zmian w Regulaminie pracy zespołu Społecznego Komitetu
Odnowy Zabytków Krakowa do spraw zaopiniowania wniosków o dotacje z
Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa na rok 2012;
W dniu 19 czerwca:
– Nr 8/2012 w sprawie niezbędnych korekt w planie rzeczowo-finansowym
odnowy zabytków Krakowa;
W dniu 27 lipca:
– Nr 9/2012 w sprawie oceny realizacji planu rzeczowo-finansowego odnowy
zabytków Krakowa za pierwsze półrocze 2012 roku i niezbędnych korekt w
planie;
– Nr 10/2012 w sprawie ogłoszenia dodatkowego naboru wniosków o przyznanie
w roku 2013 dotacji z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa;
W dniu 11 września:
– Nr 11/2012 w sprawie niezbędnych korekt w planie rzeczowo-finansowym
odnowy zabytków Krakowa;
Strona 5 z 28
– Nr 12/2012 w sprawie zmian w Zasadach finansowania prac w obiektach
zabytkowych ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków
Krakowa;
– Nr 13/2012 w sprawie składu osobowego zespołów sterujących priorytetów
operacyjnych Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa w roku
2013;
W dniu 30 października:
– Nr 14/2012 w sprawie oceny realizacji planu rzeczowo-finansowego odnowy
zabytków Krakowa po trzech kwartałach 2012 roku i niezbędnych korekt w
planie.
1.5 Komisje problemowe, zespoły sterujące priorytetów operacyjnych, zespoły
robocze i Biuro SKOZK
Komisje problemowe SKOZK, tj.:
– Komisja Programowania i Oceny Realizacji,
– Komisja Finansowa,
– Komisja Informacji i Inicjatyw Społecznych,
– Komisja Prawno-Organizacyjna,
– Komisja Ochrony Krajobrazu Kulturowego Krakowa,
realizowały w 2012 roku funkcje przewidziane w Regulaminie SKOZK, w tym
przygotowywały niezbędne informacje, wnioski, analizy i opinie o projektach
uchwał władz Komitetu.
Działalność Komisji Programowania i Oceny Realizacji opisana jest niżej w pkt
2.3 sprawozdania.
Działalność Komisji Finansowej opisana jest niżej w pkt 3 sprawozdania.
Działalność Komisji Informacji i Inicjatyw Społecznych opisana jest niżej w pkt
4.1 sprawozdania.
Członkowie Komisji Prawno-Organizacyjnej powołani byli w 2012 roku w skład
komisji uchwał Zebrania Plenarnego SKOZK, uczestniczyli w przygotowaniu
projektów i opiniowali projekty uchwał Zebrania Plenarnego SKOZK i Prezydium
SKOZK, prezentując te projekty na posiedzeniach władz SKOZK. Przewodniczący
Komisji Prawno-Organizacyjnej dr Piotr Dobosz opiniował na bieżąco sprawy
przedkładane przez Przewodniczącego SKOZK i przez WRZKiDzN MUW w
Krakowie.
Komisja Ochrony Krajobrazu Kulturowego Krakowa pracująca pod kierunkiem
prof. dr. hab. Kazimierza Flagi dokonywała bieżących analiz problemów związanych
z ochroną krajobrazu kulturowego miasta, reagując na głosy pojawiające się w
debacie publicznej oraz zgłoszone przez członków Komisji.
W dniu 26 kwietnia 2012 roku odbyło się posiedzenie plenarne Komisji poświęcone
zagospodarowaniu przestrzeni publicznej w otoczeniu Wawelu od strony Wisły. W
ramach spotkania dr inż. arch. Bożena Kaczmarska-Michniak, dyrektor Biura
Planowania Przestrzennego Krakowa Urzędu Miasta Krakowa, omówiła stan prac
Strona 6 z 28
nad planem zagospodarowania przestrzennego dla obszaru Bulwarów Wiślanych,
inż. arch. Monika Antoniuk przedstawiła w pokazie multimedialnym plan
zagospodarowania urbanistycznego Bulwarów Wiślanych, inż. arch. Joanna Szwed z
Politechniki Krakowskiej zaprezentowała rozwiązania koncepcyjne iluminacji
Bulwarów Wiślanych, prof. Zbigniew Myczkowski i dr Urszula Forczek-Brataniec z
Politechniki Krakowskiej zreferowali ogólne założenia i metodykę pracy na planem
ochrony Parku Kulturowego Kraków – Stare Miasto, a członek SKOZK prof.
Stanisław Juchnowicz przedstawił ideę umiejscowienia w otoczeniu Wawelu od
strony Wisły Ogrodu Pamięci Narodowej z pomnikiem Armii Krajowej. W związku
z rozpisaniem przez Gminę Kraków konkursu architektonicznego na projekt tej
realizacji, nad którą honorowy patronat objął Prezydent RP Bronisław Komorowski,
uznano za stosowne zorganizowanie kolejnego posiedzenia Komisji poświęconego
temu zagadnieniu.
W dniu 23 października 2012 roku odbyło się spotkanie informacyjne
przewodniczącego Komisji z zaproszonymi gośćmi poświęcone kwestiom bieżącym:
ochronie zabytkowego założenia Młynówki Królewskiej w kontekście planowanej
inwestycji deweloperskiej przy al. Kijowskiej, planom rewitalizacji Parku
Bednarskiego – jednego z pierwszych w Europie parków założonych w miejscu
zdegradowanym przyrodniczo i krajobrazowo w wyniku działalności człowieka, a
także omówieniu zagrożeń konserwatorskich związanych z formą konkursu na
projekt pomnika Armii Krajowej pod Wawelem.
W dniu 13 grudnia 2012 roku w Muzeum Armii Krajowej przy ul. Wita Stwosza.
odbyło się posiedzenie plenarne Komisji poświęcone planom rewaloryzacji Parku
Bednarskiego w Podgórzu i projektowi pomnika Armii Krajowej u stóp Wawelu. W
posiedzeniu udział wzięli zaproszeni goście: inż. arch. Jarosław Żółciak, który w
pokazie multimedialnym zaprezentował historię i główne założenia rewaloryzacji
Parku Bednarskiego, pan Piotr Pakaszewski, specjalista w Zarządzie Infrastruktury
Komunalnej i Transportu w Krakowie, który omówił wyniki podejmowanych
dotychczas prób opracowania projektu rewaloryzacji parku w oparciu o dotację z
NFRZK, a także inż. arch. Jacek Budyn, który przedstawił wyniki konkursu na
projekt pomnika Armii Krajowej na Bulwarze Czerwieńskim, zakończonego
niedokonaniem przez sąd konkursowy wyboru projektu do realizacji. Członkowie
komisji zapoznali się z wystawą prac konkursowych oraz z eskpozycją Muzeum
Armii Krajowej.
Działalność zespołu SKOZK do spraw zaopiniowania wniosków o dotacje z
NFRZK na rok 2012 opisana jest niżej w pkt 2.1 sprawozdania.
W 2012 roku rozpoczęły w ramach SKOZK działalność zespoły sterujące
priorytetów operacyjnych NFRZK, odpowiedzialne za ocenę napływających
wniosków o przyznanie dotacji z NFRZK w roku 2013. Działalność zespołów
sterujących opisana jest niżej w pkt 2.2.1–2.2.4 sprawozdania.
W roku 2012 kontynuował pod przewodnictwem członka SKOZK prof. Władysława
Zalewskiego rozpoczęte w roku poprzednim prace powołany przez
Przewodniczącego SKOZK zespół do spraw wstępnej oceny stanu technicznego
Ołtarza Mariackiego Wita Stwosza. W dniach 14–18 maja 2012 roku Zespół
przeprowadził z wykorzystaniem rusztowania wstępną ocenę stanu zachowania
Strona 7 z 28
ołtarza. Koszt badań został pokryty przez gospodarza bazyliki Mariackiej – Parafię
Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie. Interdyscyplinarne badania
przeprowadziło 9 zespołów badawczych złożonych z czołowych w Polsce
specjalistów z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Międzyuczelnianego Instytutu
Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, Politechniki Krakowskiej, Uniwersytetu
Rolniczego w Krakowie, Polskiej Akademii Nauk i Wojskowej Akademii
Technicznej. W sierpniu 2012 roku zespół przedstawił raport z przeprowadzonych
badań, ogłoszony m.in. na stronie internetowej SKOZK. Eksperci nie stwierdzili
wystąpienia obecnie bezpośrednich zagrożeń dla substancji zabytku, podkreślili
jednak konieczność przeprowadzenia poszerzonych badań, bez których nie będzie
możliwe sformułowanie dla Ołtarza Wita Stwosza szczegółowych wytycznych
konserwatorskich.
Przedstawiciele SKOZK w osobach dra Zbigniewa Beiersdorfa, inż. arch. Mikołaja
Korneckiego, pana Zbigniewa Kreska i inż. arch. Janusza Smólskiego uczestniczyli
na prośbę władz miasta Krakowa w 2012 r. w pracach powołanego przez Prezydenta
Miasta zespołu zadaniowego do spraw opracowania i wdrożenia programu
przeciwdziałania nielegalnemu graffiti. Zespół odbył spotkania robocze w dniach:
20 marca, 21 czerwca, 2 października i 13 grudnia 2012 roku. Prace zespołu
zmierzają do opracowania kompleksowej strategii walki z nielegalnym graffiti. Z
punktu widzenia SKOZK szczególne znaczenie ma walka z przybierającym na sile
zjawiskiem niszczenia elewacji obiektów zabytkowych.
Obsługę organizacyjną Zebrania Plenarnego, Prezydium, komisji problemowych
zespołów sterujących priorytetów operacyjnych i zespołów roboczych Komitetu
prowadziło Biuro SKOZK finansowane ze środków Kancelarii Prezydenta RP.
Biuro w wyniku zaleconych przez kierownictwo Kancelarii Prezydenta RP
oszczędności pracowało od 1 stycznia 2012 r. w zmniejszonej w porównaniu z latami
poprzednimi obsadzie kadrowej (4,6 etatu, w tym obsługa sekretariatu i księgowość).
Biuro prawidłowo realizowało wszystkie zadania, które wynikają z Regulaminu
Biura SKOZK i bieżących zaleceń władz Komitetu i Kancelarii Prezydenta RP.
2. DZIAŁALNOŚĆ PROGRAMOWA I W ZAKRESIE OCENY REALIZACJI
2.1 Działalność zespołu Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa do
spraw zaopiniowania wniosków o dotacje z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji
Zabytków Krakowa na rok 2012
Zespół SKOZK do spraw zaopiniowania wniosków o dotacje z NFRZK na rok 2012
kontynuował w roku 2012 działalność rozpoczętą w roku poprzednim. Podstawą
pracy zespołu były Zasady finansowania prac w obiektach zabytkowych ze środków
Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa przyjęte Uchwałą Nr
7/2010 Prezydium SKOZK z dnia 27 kwietnia 2010 roku z późn. zm. oraz Regulamin
pracy zespołu nadany Uchwałą Nr 14/2011 Prezydium SKOZK z dnia 14
października 2011 roku z późn. zm.
Zespół kontynuował działanie w następującym składzie powołanym w 2011 roku
przez Przewodniczącego SKOZK: dr hab. Bogusław Krasnowolski – przewodniczący
zespołu, dr Zbigniew Beiersdorf, małopolski wojewódzki konserwator zabytków inż.
Strona 8 z 28
arch. Jan Janczykowski, ks. dr Andrzej J. Nowobilski, prof. dr hab. Jacek Purchla,
inż. arch. Janusz Smólski, dyrektor Biura SKOZK Maciej Wilamowski, pani
Genowefa Zań-Ograbek, miejski konserwator zabytków inż. arch. Jerzy Zbiegień. W
pracach zespołu uczestniczyła dyrektor WRZKiDzN MUW Joanna FlorkiewiczKamieniarczyk.
Członkowie zespołu dokonywali oceny wniosków o dotacje z NFRZK na rok 2012 w
zakresie oceny eksperckiej (wartość zabytkowa, stan techniczny, rola w kompozycji
urbanistycznej) na indywidualnych kartach ocen wniosków. Z ocen ekspertów
zostały wyciągnięte średnie arytmetyczne. Materiałów do oceny parametrycznej
(kryterium funkcji publicznej, kontynuacja prac, wkład własny wnioskodawcy)
dostarczył WRZKiDzN MUW. W roku 2012 zespół przed uchwaleniem planu
rzeczowo-finansowego odbył jedno posiedzenie w dniu 2 stycznia. Rezultat prac
zespołu stanowiła lista rankingowa wniosków o przyznanie w 2012 roku dotacji z
NFRZK opracowana w dniu 13 stycznia 2012 roku. Lista ta zawierała rekomendacje
udzielone w podziale na cztery grupy zadań uwzględniających funkcje zabytku, tj.
osobno dla obiektów pełniących funkcje użyteczności publicznej, obiektów
sakralnych, obiektów mieszkalnych i usługowych oraz zabytków cmentarnych.
Łącznie rekomendowano pozytywnie do projektu planu 143 zadania, 26 zadań na
listę rezerwową, a 112 zadaniom udzielono rekomendacji negatywnej. Opracowana
przez zespół lista rankingowa została podana do wiadomości publicznej na stronie
internetowej SKOZK.
W związku z napływaniem do Biura SKOZK po 1 stycznia 2012 roku nowych
wniosków o przyznanie w roku 2012 dotacji, spełniających przesłanki regulaminowe
dopuszczające w określonych przypadkach rozpatrzenie wniosków w roku
wykorzystania dotacji, zespół kontynuował prace w kolejnych miesiącach,
odbywając posiedzenia w dniach 5 czerwca, 11 czerwca i 24 lipca 2012 r. W wyniku
dalszej oceny wniosków zespół opracował w dniu 12 czerwca 2012 roku listę
rankingową wniosków o przyznanie dotacji złożonych po 1 stycznia 2012 r., w
ramach której rekomendowano do korekty planu rzeczowo-finansowego 10 zadań, 1
zadanie na listę rankingową, a 1 zadaniu udzielono rekomendacji negatywnej, a w
dniu 24 lipca 2012 roku listę rankingową obejmującą wnioski o przyznanie dotacji
złożone między 6 czerwca a 23 lipca 2012 r., w ramach której rekomendowano do
korekty planu rzeczowo-finansowego 2 zadania, a 1 zadaniu udzielono rekomendacji
negatywnej.
2.2 Działalność zespołów sterujących priorytetów operacyjnych Narodowego
Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa w roku 2013
Działanie zespołów sterujących priorytetów operacyjnych Narodowego Funduszu
Rewaloryzacji Zabytków Krakowa w roku 2013 służyło przygotowaniu materiałów
do projektu planu rzeczowo-finansowego odnowy zabytków Krakowa w roku 2013
ze środków NFRZK w oparciu o złożone w roku 2012 wnioski o przyznanie dotacji
oraz o założenia strategiczne zawarte w przyjętej przez Zebranie Plenarne SKOZK w
dniu 15 marca 2012 r. Uchwale Nr 5/2012 w sprawie ustanowienia programów
szczegółowych Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa na rok
2013.
Strona 9 z 28
Zgodnie z treścią § 8 ust. 1 Zasad finansowania prac w obiektach zabytkowych ze
środków NFRZK przyjętych Uchwałą Nr 1/2012 Prezydium SKOZK z dn. 24
stycznia 2012 roku Społeczny Komitet w drodze uchwały Zebrania Plenarnego
ustanawia programy szczegółowe NFRZK w postaci priorytetów operacyjnych i
działań. Priorytety operacyjne to programy szczegółowe pierwszego stopnia
obejmujące zadania realizowane w grupie zabytków o podobnym charakterze,
wyróżnionej w oparciu o kryterium istotne z punktu widzenia realizacji celów
strategicznych SKOZK. Działania to programy szczegółowe drugiego stopnia w
obrębie priorytetu operacyjnego, obejmujące zadania spełniające określone kryteria
w zakresie położenia, funkcji historycznych lub współczesnych zabytków, cech
podmiotowych wnioskodawców, przedmiotu lub rodzaju objętych zadaniem prac
konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych, pochodzenia środków na
pokrycie kosztów zadań w części nieobjętej dotacją Narodowego Funduszu lub
innych cech istotnych z punktu widzenia realizacji celów strategicznych Społecznego
Komitetu.
Uchwałą SKOZK Nr 5/2012 z dn. 15 marca 2012 roku SKOZK ustanowiono na rok
2013 następujące programy szczegółowe NFRZK:
– Priorytet „I. Obiekty użyteczności publicznej” z założonym
wykorzystaniem środków odpowiadających 43% ogółu przyznanych dotacji,
zawierający w sobie działanie „I.1 Twierdza Kraków” z założonym
wykorzystaniem środków odpowiadających 10,105 % ogółu przyznanych dotacji;
– Priorytet „II. Obiekty sakralne” z założonym wykorzystaniem środków
odpowiadających 39% ogółu przyznanych dotacji;
– Priorytet „III. Obiekty mieszkalne i usługowe” z założonym
wykorzystaniem środków odpowiadających 16,5% ogółu przyznanych dotacji,
zawierający w sobie działanie „III.1 Drogi na Wawel” z wykorzystaniem
środków odpowiadających 4,62% ogółu przyznanych dotacji oraz działanie „III.2
Podgórze” z założonym wykorzystaniem środków w wysokości 1,65% ogółu
przyznanych dotacji;
– Priorytet „IV. Kaplice grobowe, nagrobki i pomniki cmentarne” z
założonym wykorzystaniem środków odpowiadających 1,5% ogółu przyznanych
dotacji, zawierający w sobie działanie „IV.1 Stary Cmentarz Podgórski” z
założonym wykorzystaniem środków odpowiadających 0,36% ogółu przyznanych
dotacji.
Zespoły sterujące priorytetów operacyjnych NFRZK zgodnie z § 13 ust.7
Regulaminu SKOZK dokonują oceny wniosków o dotacje z narodowego NFRZK
przedstawiając listy rankingowe wniosków i rekomendacje, w tym rekomendacje w
sprawie dopuszczenia przyznania dotacji z NFRZK z wysokości ponad 50%
nakładów koniecznych na wykonanie zadania. Podstawę pracy zespołów stanowił
Regulamin pracy zespołów sterujących priorytetów operacyjnych Narodowego
Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa nadany Uchwałą Nr 5/2012 Prezydium
SKOZK z dn. 18 maja 2012 roku oraz system oceny punktowej punktacji wniosków
o przyznanie dotacji i rekomendacji pomocniczych opisany w Uchwale Nr 5/2012
SKOZK z dn. 15 marca 2012 roku w sprawie ustanowienia programów
szczegółowych NFRZK na rok 2013. Zgodnie z Regulaminem pracy członkowie
zespołów sterujących zobowiązani byli do wypełnienia deklaracji bezstronności i
poufności, a w przypadku powzięcia informacji o istnieniu jakiejkolwiek
Strona 10 z 28
okoliczności mogącej budzić uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności w
odniesieniu do opiniowanych wniosków – do wyłączenia się w odpowiednim
zakresie z uczestnictwa w procesie oceny wniosków o dotacje na podstawie
pisemnego zgłoszenia.
Zespoły sterujące priorytetów operacyjnych działały w roku 2012 w składzie
ustalonym Uchwałą Nr 13/2012 Prezydium SKOZK z dn. 11 września 2012 roku. W
pracach zespołów sterujących brali udział dyrektorzy Biura SKOZK oraz
WRZKiDzN MUW. Funkcję sekretarzy zespołów sterujących, odpowiadających
m.in. za organizację pracy zespołu, opracowanie wniosków o dotację i przetwarzanie
ocen cząstkowych zawartych w indywidualnych kartach ocen wypełnianych przez
członków zespołów, pełnili wyznaczeni pracownicy Biura SKOZK.
Podczas narady w dniu 5 listopada 2012 roku przewodniczący zespołów sterujących
uzgodnili harmonogramy działań zespołów oraz wspólne wytyczne w zakresie
interpretacji kryteriów oceny eksperckiej wniosków.
2.2.1 Działalność zespołu sterującego priorytetu operacyjnego „I. Obiekty
użyteczności publicznej”
Zespół sterujący priorytetu operacyjnego „I. Obiekty użyteczności publicznej” działał
od 2012 roku w składzie: dr hab. Bogusław Krasnowolski – przewodniczący, dr
Zbigniew Beiersdorf, pan Stanisław Dziedzic, dr Andrzej Gaczoł, inż. arch. Jan
Janczykowski, dr hab. Roman Kozłowski, prof. dr hab. Zdzisław Noga, prof. dr hab.
Jacek Purchla, pani Aldona Sudacka, prof. dr hab. Stanisław Waltoś, dr Krzysztof
Wielgus, inż. arch. Jerzy Zbiegień – członkowie.
W ramach priorytetu operacyjnego „I. Obiekty użyteczności publicznej” wpłynęły do
SKOZK 163 wnioski o przyznanie w roku 2013 dotacji, z czego w I naborze 131
wniosków, w II naborze 30 wniosków oraz 2 wnioski dodatkowo w trybie
awaryjnym po 1 stycznia 2013 r. Biuro SKOZK po przeprowadzeniu weryfikacji
wniosków pod kątem terminowości złożenia, poprawności wypełnienia,
kompletności oraz zgodności z kryteriami priorytetu operacyjnego w sprawie 59
wniosków skierowało do wnioskodawców wezwania w sprawie uzupełnienia lub
skorygowania wniosku. Ostatecznie zakwalifikowało do rozpatrzenia 147 wniosków,
9 wniosków z powodów formalnych zostało zwróconych wnioskodawcom bez
rozpatrzenia, a w 7 przypadkach wnioskodawcy wycofali wnioski z własnej
inicjatywy.
Zespół odbył 5 posiedzeń poświęconych ocenie wniosków o dotacje w dniach:
13 listopada i 11 grudnia 2012 roku oraz 8 stycznia, 14 stycznia i 27 lutego 2013
roku.
Zespół dokonał ponadto wizytacji w wybranych obiektach zabytkowych, których
dotyczyły rozpatrywane wnioski. Z uwagi na wyodrębnienie w ramach priorytetu
działania „I.1 Twierdza Kraków” w dniach 9 października, 12 października i 16
października 2012 r. przeprowadzono wizytację w 15 obiektach architektury
militarnej: forcie pancernym 52 ½ N Skotniki, forcie nr 2 „Kościuszko”, forcie nr 49
„Krzesławice”, forcie nr 48 „Batowice”, forcie pancernym nr 52a „Łapianka”, forcie
nr 49½a „Mogiła”, hangarze lotniczym z początków XX wieku przy ul. Ułanów 43,
Strona 11 z 28
forcie artyleryjskim nr 52 „Borek”, forcie nr 48a „Mistrzejowice”, forcie 49¼
„Grębałów”, forcie 12 „Luneta Warszawska”, forcie 44 „Tonie”, forcie 53a
„Winnica”, forcie 49a „Dłubnia” oraz w drewnianej strzelnicy garnizonowej przy ul.
Królowej Jadwigi 220. W dniu 23 listopada 2012 roku zespół zapoznał się na miejscu
ze stanem i potrzebami obiektów zabytkowych wchodzących w skład Aresztu
Śledczego przy ul. Montelupich, 27 listopada 2012 roku dokonał wizytacji w zespole
Szpitala Specjalistycznego im. J. Babińskiego w Krakowie-Kobierzynie, a 3 grudnia
2012 roku z spotkał się z JM rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr. hab.
Wojciechem Nowakiem, rozmawiając o planach konserwacji zabytkowych kolegiów
uczelni w związku z przypadającym w roku 2014 jubileuszem 650-lecia jej fundacji
przez króla Kazimierza Wielkiego, ze szczególnym uwzględnieniem budynku
Collegium Novum.
Efektem prac zespołu sterującego priorytetu operacyjnego „I. Obiekty użyteczności
publicznej” są opracowane w dniu 27 lutego 2013 roku listy rankingowe wniosków o
przyznanie w roku 2013 dotacji z NFRZK w ramach priorytetu.
W ramach listy rankingowej wniosków nie objętych wyodrębnionym działaniem
zespół pozytywnie rekomendował do uwzględnienia w planie rzeczowo-finansowym
66 zadań, 8 zadań rekomendował na listę rezerwową, a 51 zadaniom nie udzielił
rekomendacji do umieszczenia w planie, w tym w 6 przypadkach z powodu
wystąpienia dodatkowych okoliczności podważających celowość realizacji objętego
wnioskiem zadania, a nie podlegających bezpośrednio ocenie w ramach systemu
oceny punktowej wniosków.
W ramach osobnej listy rankingowej wniosków zgłoszonych do działania „I.1
Twierdza Kraków” zespół rekomendował do ujęcia w planie rzeczowo-finansowym
14 zadań, 2 zadania rekomendował na listę rezerwową, a 6 zadaniom nie udzielił
rekomendacji do umieszczenia w planie, w tym w 4 przypadkach z powodu
wystąpienia dodatkowych okoliczności podważających celowość realizacji objętego
wnioskiem zadania, a nie podlegających bezpośrednio ocenie w ramach systemu
oceny punktowej wniosków.
2.2.2 Działalność zespołu sterującego priorytetu operacyjnego „II. Obiekty
sakralne”
Zespół sterujący priorytetu operacyjnego „II. Obiekty sakralne” działał od 2012 roku
w składzie: dr hab. Bogusław Krasnowolski – przewodniczący, dr Wojciech
Drelicharz, pani Joanna Hiżycka, prof. Grażyna Korpal, prof. dr hab. Marcin
Fabiański, prof. dr hab. Adam Małkiewicz, ks. dr Andrzej J. Nowobilski, dr hab.
Paweł Pencakowski, prof. Stanisław Rodziński, dr hab. Marek Walczak, ks. prof. dr
hab. Jacek Urban, pan Emil Zaitz – członkowie.
W ramach priorytetu operacyjnego „II. Obiekty sakralne” wpłynęło do SKOZK 79
wniosków o przyznanie w roku 2013 dotacji, z czego w I naborze 62 wnioski, w II
naborze 15 wniosków oraz 2 wnioski dodatkowo w trybie awaryjnym po 1 stycznia
2013 r. Biuro SKOZK po przeprowadzeniu weryfikacji wniosków pod kątem
terminowości złożenia, poprawności wypełnienia, kompletności oraz zgodności z
kryteriami priorytetu operacyjnego w sprawie 13 wniosków skierowało do
wnioskodawców wezwania w sprawie uzupełnienia lub skorygowania wniosku.
Ostatecznie zakwalifikowało do rozpatrzenia 75 wniosków, a w 4 przypadkach
wnioskodawcy wycofali wnioski z własnej inicjatywy.
Strona 12 z 28
Zespół odbył 6 posiedzeń poświęconych ocenie wniosków o dotacje w dniach: 12
listopada, 3 grudnia, 10 grudnia 2012 roku oraz 11 stycznia, 21 stycznia i 22 lutego
2013 roku. Zespół dokonał w dniu 27 listopada 2012 roku wizytacji w wybranych
obiektach zabytkowych objętych wnioskami o przyznanie w roku 2013 dotacji z
NFRZK: w zespole klasztornym Sióstr Wizytek przy ul. Krowoderskiej oraz w
opactwie Benedyktynów w Tyńcu.
Efektem prac zespołu sterującego priorytetu operacyjnego „II. Obiekty sakralne” jest
opracowana w dniu 27 lutego 2013 roku lista rankingowa wniosków o przyznanie w
roku 2013 dotacji z NFRZK w ramach priorytetu.
W ramach listy rankingowej zespół pozytywnie rekomendował do uwzględnienia w
planie rzeczowo-finansowym 43 zadania, 8 zadań rekomendował na listę rezerwową,
a 24 zadaniom nie udzielił rekomendacji do umieszczenia w planie, w tym w 3
przypadkach z powodu wystąpienia dodatkowych okoliczności podważających
celowość realizacji objętego wnioskiem zadania, a nie podlegających bezpośrednio
ocenie w ramach systemu oceny punktowej wniosków.
2.2.3 Działalność zespołu sterującego priorytetu operacyjnego „III. Obiekty
mieszkalne i usługowe”
Zespół sterujący priorytetu operacyjnego „III. Obiekty mieszkalne i usługowe”
działał w 2012 roku w składzie: prof. dr hab. Jerzy Zdrada – przewodniczący, dr
Zbigniew Beiersdorf, dr hab. Monika Bogdanowska, dr Paweł Dettloff, inż. arch. Jan
Janczykowski, dr Waldemar Komorowski, doc. Andrzej Kurz, inż. arch. Krystyna
Łyczakowska, pani Halina Rojkowska-Tasak, inż. arch. Janusz Smólski, prof. dr hab.
Stanisława Surdykowska i pani Genowefa Zań-Ograbek – członkowie.
W ramach priorytetu operacyjnego „III. Obiekty mieszkalne i użytkowe” wpłynęły
do SKOZK 143 wnioski o przyznanie w roku 2013 dotacji, z czego w I naborze 102
wnioski, a w II naborze 41 wniosków. Biuro SKOZK po przeprowadzeniu
weryfikacji wniosków pod kątem terminowości złożenia, poprawności wypełnienia,
kompletności oraz zgodności z kryteriami priorytetu operacyjnego w sprawie 61
wniosków skierowało do wnioskodawców wezwania w sprawie uzupełnienia lub
skorygowania wniosku. Ostatecznie zakwalifikowało do rozpatrzenia 112 wniosków,
24 wnioski z powodów formalnych zostało zwróconych wnioskodawcom bez
rozpatrzenia, a w 7 przypadkach wnioskodawcy wycofali wnioski z własnej
inicjatywy.
Zespół odbył 4 posiedzenia poświęcone ocenie wniosków o dotacje w dniach: 26
listopada 2012 roku oraz 7 stycznia, 30 stycznia i 20 lutego 2013 roku.
Efektem prac zespołu sterującego priorytetu operacyjnego „III. Obiekty mieszkalne i
usługowe” są opracowane w dniu 26 lutego 2013 roku listy rankingowe wniosków o
przyznanie w roku 2013 dotacji z NFRZK w ramach priorytetu.
W ramach listy rankingowej wniosków nie objętych wyodrębnionymi działaniami
zespół pozytywnie rekomendował do uwzględnienia w planie rzeczowo-finansowym
44 zadania, 8 zadań rekomendował na listę rezerwową, a 32 zadaniom nie udzielił
rekomendacji do umieszczenia w planie, w tym w 4 przypadkach z powodu
Strona 13 z 28
wystąpienia dodatkowych okoliczności podważających celowość realizacji objętego
wnioskiem zadania, a nie podlegających bezpośrednio ocenie w ramach systemu
oceny punktowej wniosków.
W ramach osobnej listy rankingowej wniosków zgłoszonych do działania „III.1
Drogi na Wawel” zespół rekomendował do ujęcia w planie rzeczowo-finansowym
12 zadań, 4 zadania rekomendował na listę rezerwową, a 7 zadaniom nie udzielił
rekomendacji do umieszczenia w planie.
W ramach listy rankingowej obejmującej wnioski zgłoszone do działania „III.2
Podgórze” zespół rekomendował do ujęcia w planie rzeczowo-finansowym
4 zadania, 1 zadaniu nie udzielił rekomendacji do umieszczenia w planie. Zespół
zadecydował o niewydzielaniu w obrębie listy rankingowej wniosków zgłoszonych
do działania „III.2 Podgórze” listy rezerwowej.
2.2.4 Działalność zespołu sterującego priorytetu operacyjnego „IV. Kaplice
grobowe, nagrobki, pomniki cmentarne”
Zespół sterujący priorytetu operacyjnego „IV. Kaplice grobowe, nagrobki, pomniki
cmentarne” działał od 2012 roku w składzie: prof. dr hab. Maria Dzielska –
przewodniczący, inż. arch. Mikołaj Kornecki, pan Michał Kozioł, pani Irena Palca,
pan Wacław Passowicz, dr hab. Mieczysław Rokosz, pan Andrzej Siwek, dr Marian
Wołkowski-Wolski i pani Elżbieta Wyszyńska – członkowie.
W ramach priorytetu operacyjnego „IV. Kaplice grobowe, nagrobki, pomniki
cmentarne” wpłynęły do SKOZK 33 wnioski o przyznanie w roku 2013 dotacji, z
czego w I naborze 18 wniosków, a w II naborze 15 wniosków. Biuro SKOZK po
przeprowadzeniu weryfikacji wniosków pod kątem terminowości złożenia,
poprawności wypełnienia, kompletności oraz zgodności z kryteriami priorytetu
operacyjnego w sprawie 8 wniosków skierowało do wnioskodawców wezwania w
sprawie uzupełnienia lub skorygowania wniosku. Ostatecznie zakwalifikowało do
rozpatrzenia 30 wniosków, a 3 wnioski zostały z powodów formalnych zwrócone
wnioskodawcom bez rozpatrzenia.
Zespół odbył trzy posiedzenia poświęcone ocenie wniosków o dotacje w dniach: 19
grudnia 2012 roku oraz 16 stycznia i 20 lutego 2013 roku. Zespół dokonał ponadto w
dniu 21 listopada 2012 roku wizytacji na Starym Cmentarzu Podgórskim oraz na
Cmentarzu Rakowickim, zapoznając się ze stanem wszystkich obiektów objętych
wnioskami o dotację na obu cmentarzach, a w dniu 9 stycznia 2013 roku wizytował
cmentarze żydowskie – tzw. Nowy przy ul. Miodowej i Remuh przy ul. Szerokiej.
Efektem prac zespołu sterującego priorytetu operacyjnego „IV. Kaplice grobowe,
nagrobki, pomniki cmentarne” są opracowane w dniu 26 lutego 2013 roku listy
rankingowe wniosków o przyznanie w roku 2013 dotacji z NFRZK w ramach
priorytetu.
W ramach listy rankingowej wniosków nie objętych wyodrębnionym działaniem
zespół pozytywnie rekomendował do uwzględnienia w planie rzeczowo-finansowym
13 zadań (w tym 2 zadania dotyczące grup macew), 4 zadania rekomendował na listę
rezerwową, a 3 zadaniom nie udzielił rekomendacji do umieszczenia w planie.
W ramach osobnej listy rankingowej wniosków zgłoszonych do działania „IV.1 Stary
Cmentarz Podgórski” zespół rekomendował do ujęcia w planie rzeczowofinansowym 5 zadań, a pozostałe 5 zadań rekomendował na listę rezerwową.
Strona 14 z 28
2.3 Działalność Komisji Programowania i Oceny Realizacji
Zasadniczym zadaniem Komisji Programowania i Oceny Realizacji w ramach
działalności programowej było czuwanie nad właściwą realizacją rocznego planu
rzeczowo-finansowego odnowy zabytków Krakowa ze środków NFRZK,
opracowanego na podstawie wniosków o dotację złożonych przez właścicieli lub
dysponentów obiektów zabytkowych.
W 2012 r. Komisja zebrała się na 6 posiedzeniach w dniach: 19 stycznia, 21 lutego,
13 czerwca, 24 lipca, 5 września, 23 października. Pracom komisji przewodniczył dr
hab. Bogusław Krasnowolski.
W 2012 r. przyjęty plan rzeczowo-finansowy korygowany był pięciokrotnie.
Każdorazowo propozycje korekt przedkładanie przez WRZKiDzN MUW
opiniowane były przez Komisję, a następnie przedkładane Prezydium SKOZK do
uchwalenia.
Realizując regulaminowy obowiązek czuwania nad właściwym przebiegiem prac
finansowanych z NFRZK, członkowie komisji w ciągu 2012 r. uczestniczyli w
licznych komisjach typowania robót, przeglądu i oceny realizacji oraz odbiorów
końcowych. Dało to możliwość bieżącej kontroli nad przebiegiem procesu
inwestycyjnego oraz konsultacji wykonawców i inwestorów z ekspertami
wchodzącym w skład komisji.
2.4 Efekty realizacji planu odnowy zabytków Krakowa ze środków NFRZK
Do najważniejszych rezultatów prac konserwatorskich realizowanych w 2012 roku
przy wykorzystaniu dotacji z NFRZK należy zaliczyć:
– w archikatedrze wawelskiej kontynuowane po zakończeniu w latach ubiegłych
konserwacji kaplic Świętokrzyskiej, Zygmuntowskiej, Batorego i Wazów prace
konserwatorskie w kaplicy Potockich. W 2012 roku skupiono się na konserwacji
wystroju czaszy kopuły, pendentywach oraz górnych częściach ścian ze
stiukolustrami. Wykonano także remont konserwatorski elewacji południowej
katedry, wymianę pokrycia dachu zakrystii kaplicy bpa Tomickiego oraz wymianę
rynien i rur spustowych na kaplicy Stefana Batorego, dachu wschodniej części
ambitu oraz południowej połaci dachu skarbca;
– w zespole klasztornym Dominikanów prace prowadzone w ramach
współfinansowanego ze środków unijnych projektu kompleksowej konserwacji
krużganków oraz ich przystosowania do roli przestrzeni kulturalnej. W toku prac w
zachodnim skrzydle krużganków odkryto i zabezpieczono ceglany łuk arkady
datowany na trzecią ćwierć XIII w. – najprawdopodobniej szczytową część portalu.
W ramach realizowanego w tym samym zespole zadania obejmującego II etap
remontu konserwatorskiego placu przed wejściem do kościoła pw. św. Trójcy
odkryto i zinwentaryzowano relikty drugiej wieży flankującej fasadę zachodnią
kościoła romańskiego, która wraz z reliktami bliźniaczej wieży odkrytej w 2011
Strona 15 z 28
roku stanowi pierwsze znane świadectwo archeologiczne istnienia w tym miejscu
przed przybyciem dominikanów do Krakowa świątyni znanej dotąd jedynie ze
wzmianek w źródłach pisanych;
– w synagodze Remuh przy ul. Szerokiej na Kazimierzu odkrycie i zabezpieczenie
w trakcie konserwacji technicznej wystroju malarskiego Sali Modlitewnej reliktów
nieznanej dekoracji malarskiej z XVII wieku, obejmującej motywy roślinne i
napisy hebrajskie, stanowiącej jedną z najstarszych znanych dekoracji tego typu w
Polsce.
Ponadto prowadzone w roku 2011 przy udziale dotacji z NFRZK działania w niżej
opisanych obiektach zabytkowych przyniosły znaczący postęp w pracach oraz istotne
efekty konserwatorskie.
W obrębie Zamku Królewskiego na Wawelu wykonano II etap rewaloryzacji
ogrodów królewskich oraz opracowano wielobranżową dokumentację remontu
konserwatorskiego średniowiecznej Baszty Złodziejskiej. Przed planowanym
remontem konserwatorskim Wikarówki katedry wawelskiej wykonano projekt
budowlany i wykonawczy remontu budynku z adaptacją poddasza na potrzeby
pracowni konserwacji tkanin. W pomieszczeniach Archiwum Kapituły
Metropolitalnej na Wawelu kontynuowano remont budowlano-konserwatorski
pomieszczeń archiwum i biblioteki.
W historycznym centrum miasta prowadzono prace w szeregu zabytkowych
budowli świeckich i sakralnych. W bazylice Mariackiej zakończono remont
konserwatorski kolejnych 10 krypt wraz z konserwacją stalli nad kryptą nr 37B.
Rozpoczęto konserwację elewacji kruchty zachodniej kościoła. Opracowano projekt
remontu konserwatorskiego Wieży Hejnałowej. W kościele św. Wojciecha
kontynuowano prace we wnętrzu, w tym konserwację krucyfiksu z łuku tęczowego,
który został rozpoznany w toku prac konserwatorskich jako dzieło
późnośredniowieczne,
noszące
cechy
charakterystyczne
dla
kręgu
wczesnorenesansowej sztuki włoskiej. W kościele św. Marka kontynuowano prace
zabezpieczające przed zawilgoceniem ścian zewnętrznych. W ramach prac przy
konserwacji konfesjonałów dokonano odkrycia polichromii manierystycznej
pozwalającego uznać ten obiekt za prawdopodobnie najstarszy konfesjonał w
Krakowie. We wczesnobarokowym kościele pw. św. św. Piotra i Pawła wykonano
przygotowawcze badania archeologiczne w obrębie wirydarza oraz prace
archeologiczne i zabezpieczające w krypcie nr 9 w związku z projektem utworzenia
Panteonu Narodowego. W zespole kościoła i klasztoru Franciszkanów
Konwentualnych zakończono konserwację i renowację wystroju i wyposażenia tzw.
„nowej zakrystii”. W zespole klasztornym Bernardynów kontynuując wieloletnią
konserwację wnętrza kościoła, prowadzono prace w nawach bocznych. W zespole
klasztornym Karmelitów „Na Piasku” wykonano kolejny etap prac
konstrukcyjnych polegających na wzmocnieniu sklepienia nad kaplicą Bracką. W
zespole klasztornym Klarysek zakończono remont konserwatorski zakrystii,
kontynuowano konserwację wyposażenia wnętrza barokowego chóru na emporze w
kościele św. Andrzeja. W kościele pw. św. Jana Chrzciciela SS. Prezentek w
ramach kontynuacji kompleksowego remontu wnętrza wykonano konserwację
dwóch ołtarzy bocznych „św. Jan Chrzciciel” i „Ofiarowanie Matki Boskiej”. W
zespole SS. Dominikanek „Na Gródku”, w klasztornym kościele pw. Matki
Strona 16 z 28
Boskiej Śnieżnej kontynuowano odsłanianie i konserwację polichromii we wnętrzu
świątyni wraz z konserwacją wystroju sztukatorskiego i detali kamiennych. W
zespole Cerkwi Greckokatolickiej (dawnym kościele św. Norberta) przy ul.
Wiślnej 11 kontynuowano remont konserwatorski elewacji. W gotyckim kościele św.
Krzyża zakończono wymianę pokrycia ceramicznego dachu, co uchroni przed
zawilgoceniem znajdujące się we wnętrzu malowidła ścienne o renesansowej
genezie.
Przedsięwzięciem objętym od wielu lat dotacjami z NFRZK jest kompleksowa
rewaloryzacja zespołu pałacu „Pod Krzysztofory” przy Rynku Gł. 35,
mieszczącym główną ekspozycję Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Po
pięciu latach prac zakończono tu remont generalny w skrzydle zachodnim wraz z
remontem elewacji budynku przy ul. Jagiellońskiej 4. W Wieży Ratuszowej
(oddziale Muzeum Historycznego Miasta Krakowa) kontynuowano prace na
wyższych kondygnacjach, w tym wykonano renowację więźby hełmu. W
Barbakanie wykonano prace konserwatorskie obejmujące mury dolnej części ścian i
sklepienia przepustu pod szyją Barbakanu. W Muzeum Archidiecezjalnym
Kardynała Karola Wojtyły (ul. Kanonicza 19-21) wykonano remont
konserwatorski pomieszczeń muzealnych na parterze budynku. W ramach
kontynuacji remontu konserwatorskiego elewacji Pałacu Sztuki, będącego siedzibą
Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, odnowiono elewację od strony ul. św.
Tomasza wraz z fryzem projektu Jacka Malczeskiego zgodnie z założeniami
konserwatorskich przyjętymi w roku 2010, przewidującymi wykonanie złotego tła
fryzu. Wykonano także remont pokrycia dachu i więźby dachowej Pałacu Sztuki. W
budynku Arcybractwa Miłosierdzia przy ul. Siennej 5 rozpoczęto remont
konserwatorski w posiadającej wystrój malarski ścian z XVII wieku Sali Skarbca
(dawnej Komorze Klejnotowej) oraz w bibliotece. Wykonano też konserwację
portali oraz kamiennych schodów. Dzięki dotacjom z NFRZK wykonano szereg prac
w objętej remontem generalnym siedzibie najstarszego polskiego muzeum –
budynku Muzeum XX Czertoryskich przy ul. św. Jana 19, poddając konserwacji
elementy wystroju wnętrz i stolarki drzwiowej.
W kolegiach i budynkach Uniwersytetu Jagiellońskiego kontynuowano remonty
konserwatorskie z lat poprzednich. W najstarszym w Polsce budynku
uniwersyteckim, Collegium Maius UJ, wykonano II etap remontu i zabezpieczenia
więźby dachowej oraz prace remontowo-konserwatorskie. W Collegium Novum UJ
kontynuowano prace remontowe w salach II piętra wraz ze wzmocnieniem stropów
w sali nr 46. W Collegium Kołłątaja UJ w ramach remontu elewacji dziedzińców
wykonano remont konserwatorski elewacji przewiązki od strony ul. św. Anny. W
Collegium Iuridicum UJ wykonano remont konserwatorski elewacji od strony pl.
Marii Magdaleny. W Collegium Witkowskiego UJ kontynuowano remont wnętrz w
poziomie parteru. W Collegium Sanockim UJ przy ul. Batorego 12 wykonano
remont konserwatorski drewnianej werandy, ganku na elewacji południowej wraz z
krużgankami i podcieniami. Zakończono renowację stołów z Czytelni Głównej
Biblioteki Jagiellońskiej, wykonano remont konserwatorski stiukoluster holu II
piętra. Udzielono również pomocy obiektom innych krakowskich szkół wyższych. W
gmachu głównym Akademii Sztuk Pięknych przy pl. Matejki 13 zakończono
remont dachu wraz z rekonstrukcją figur gryfów umieszczonych na narożnikach
budynku. W dawnym Pałacu Sanguszków, siedzibie Uniwersytetu Papieskiego
Strona 17 z 28
Jana Pawła II przy ul. Franciszkańskiej 1/Brackiej 17 dokończono remont elewacji
wewnętrznych dziedzińca wraz z konserwacją sieni głównej.
W obrębie dawnego miasta Kazimierza kontynuowano prace w monumentalnych
zespołach kościelnych i klasztornych. W kościele Bożego Ciała w zespole
klasztornym Kanoników Regularnych Laterańskich zakończono II etap prac
konserwatorskich przy ołtarzu głównym wraz z konserwacją polichromii sklepienia i
ścian prezbiterium w obrębie ołtarza. W zespole kościoła św. Katarzyny i klasztoru
Augustianów w 2012 r. kontynuowano rozpoczęty w roku poprzednim
konserwatorski remont ołtarza głównego w poziomach II i III kondygnacji oraz
kontynuowano zabezpieczanie dawnego muru obronnego miasta Kazimierza,
stanowiącego obecnie mur klasztorny od strony ul. Paulińskiej. W kościele OO.
Paulinów Na Skałce rozpoczęto prace konserwatorskie przy wystroju wnętrza
Krypty Zasłużonych.
W obrębie dawnego kazimierskiego miasta żydowskiego, kontynuując prace na
Nowym Cmentarzu Żydowskim konserwacji poddano zespół kolejnych
wytypowanych nagrobków. W synagodze Remuh prócz wspomnianych wyżej prac
konserwatorskich w Sali Modlitewnej kontynuowano wzmacnianie konstrukcji
synagogi z zabezpieczeniem odkrytej piwnicy. W synagodze Tempel kontynuowano
prace związane z zabezpieczeniem konstrukcyjnym galerii wewnętrznej.
Na obszarach położonych w obrębie pomnika historii poza historycznym centrum
miasta kontynuowano prace w zespołach kościelnych i klasztornych oraz obiektach
użyteczności publicznej. W kościele SS. Karmelitanek pw. św. Teresy i św. Jana od
Krzyża przy ul. Kopernika 44 wykonano konserwację techniczną krucyfiksu i
drewnianych drzwi. W kościele św. Mikołaja po wcześniejszych badaniach i
sporządzeniu projektu technicznego wykonano zabezpieczające prace konstrukcyjne
związane z pękaniem ścian i sklepień świątyni, zażegnując poważne zagrożenie dla
substacji tego zabytku. W zespole klasztornym Sióstr Wizytek przy ul.
Krowoderskiej wykonano remont dachu kościoła. W zespole klasztornym
Karmelitanek Bosych przy ul. Łobzowskiej 40 zakończono remont dachu kościoła
wraz z rekonstrukcją elementów kamiennych wystroju architektonicznego.
Kontynuowano prace konserwatorskie we wnętrzu Kościoła Niepokalanego
Poczęcia NMP w zespole klasztornym św. Łazarza, gdzie zakończono konserwację
dawnej zakrystii. W Bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Kopernika
26 wykonano konserwatorski remont części elewacji. W kościele pw. św.
Wincentego à Paulo wykonano konserwację bocznych elewacji nawy głównej i
elewacji południowej ramion transeptu. Wśród dawnych lub obecnych obiektów
użyteczności publicznej na tym obszarze objęto finansowaniem z NFRZK dawny
Spichlerz przy pl. Sikorskiego, gdzie zakończono współfinansowany ze środków
europejskich kompleksowy remont umożliwiający przyszłe wykorzystanie tego
obiektu dla potrzeb Galerii Sztuki Europejskiej Muzeum Narodowego w Krakowie.
Wsparciem z NFRZK objęto szereg prac w obrębie zespołu zabytkowych klinik
Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ul. Kopernika oraz w Wojewódzkim Szpitalu
Dziecięcym im. św. Ludwika przy ul. Strzeleckiej 2. W Domu „Pod Globusem”,
siedzibie Wydawnictwa Literackiego, wykonano remont konserwatorski części
elewacji od strony ul. Długiej. Kontynuowano remont w zakresie prac budowlanych
przy dachu i konserwatorskich przy stropie Sali Łuczniczej w budynku Polskiego
Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” przy ul. Piłsudskiego 27. Kontynuując
Strona 18 z 28
remont monumentalnego Domu Pomocy Społecznej im. Helclów wykonano remont
konserwatorski części elewacji zachodniej skrzydła lewego.
Z wykorzystaniem dotacji z NFRZK prowadzono również prace remontowe i
konserwatorskie w budynkach zabytkowych szkół krakowskich położonych na
obszarze pomnika historii. I tak w budynku dawnej Akademii Handlowej przy ul.
Kapucyńskiej nr 2 (obecnie Zespół Szkół Ekonomicznych Nr 1) kontynuowano
prace konserwatorskie przy zabytkowej stolarce drzwiowej. W XX LO przy ul.
Szlak 5/7 kontynuowano prace renowacyjne i konserwatorskie przy zabytkowej
stolarce drzwiowej na I i II piętra. W zespole dawnej Szkoły Przemysłowej,
mieszczącej Centrum Kształcenia Praktycznego przy ul. Krupniczej 44/Wenecja
14 kontynuowano remont dachu i więźby dachowej, wykonano także remont
konserwatorski elewacji od strony ul. Krupniczej. Z zastosowaniem technologii
cementów romańskich kontynuowano od strony ul. św. Wawrzyńca konserwację
elewacji budynku mieszczącego VI LO przy ul. Wąskiej na Kazimierzu. W
Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej II st. im. F. Chopina przy ul.
Basztowej 6, tj. w obrębie gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń „Florianka”,
objęto dotacją z NFRZK prace przy wymianie stolarki okiennej.
Spośród najcenniejszych enklaw zabytkowych poza historycznym centrum
miasta środki NFRZK zaangażowane były w ratowanie wczesnobarokowego
klasztoru OO. Kamedułów na Bielanach. Po wcześniejszych badaniach
prowadzono III etap prac remontowo-konserwatorskich we wnętrzu bramy
przejazdowej budynku klasztornej furty z zachowaną polichromią. W opactwie OO.
Benedyktynów w Tyńcu kontynuowano prace konserwatorskie związane z
utworzeniem lapidarium w średniowiecznych podziemiach zachodniego skrzydła
opactwa wraz z badaniami archeologicznymi. W opactwie OO. Cystersów w
Krakowie-Mogile wykonano konserwację wystroju prezbiterium z cennymi
malowidłami Samostrzelnika. Prowadzone były prace w dawnym Pałacu
Jerzmanowskich w Prokocimiu, obecnie domu klasztornym zakonu augustianów,
gdzie wykonano II etap prac konserwatorskich przy zawierającej motywy
patriotyczne i niepodległościowe polichromii w Sali Kominkowej.
W zespole parkowo-pałacowym Willi Decjusza na Woli Justowskiej wykonano
konserwację dekoracji ceramicznej loggii I piętra. Na przedpolu Willi Decjusza
rozpoczęto odsłanianie częściowo widocznych na powierzchni ziemi bastionów,
reliktów mostu, bramy i bruków stanowiących pozostałości manierystycznego
założenia pałacowo-ogrodowego z okresu największej świetności willi, a także
przeprowadzono badania archeologiczne i architektoniczne owych reliktów, które
wraz z wykonaną ekspertyzą konstrukcyjną i koncepcją architektoniczną pozwolą w
kolejnym etapie prac przygotować dokumentację projektową. W barokowej kaplicy
dominikańskiej przy ul. Dobrego Pasterza 117 wykonano konserwację polichromii
w czaszy kopuły.
Konserwacja dzieł obronnych wybitnego zabytku sztuki wojennej – austriackiej
Twierdzy Kraków z drugiej połowy XIX wieku, prowadzona we współpracy z
właścicielami i użytkownikami, pozwoliła na kontynuację współfinansowanych ze
środków
unijnych
prac
nad
utworzeniem
Centrum
KonferencyjnoWystawienniczego im. T. Kościuszki w zabytkowej kurtynie I-V Fortu nr 2
Kościuszko. W Forcie nr 49 „Krzesławice”, siedzibie Młodzieżowego Domu
Strona 19 z 28
Kultury, prowadzono prace konserwatorskie związane z odsłonięciem i
zabezpieczeniem ścian zewnętrznych kaponiery wschodniej i czołowej. W Forcie nr
12 „Luneta Warszawska” zakończono prace konserwatorskie we wnętrzu dawnej
celi więziennej Urzędu Bezpieczeństwa z zachowanymi inskrypcjami wykonanymi
przez więźniów politycznych okresu stalinowskiego. Wykonano I etap konserwacji
południowo-zachodniego narożnika fortu. W Forcie nr 3 „Kleparz” wykonano I
etap prac ratunkowych przy dotkniętym katastrofą budowlaną murze skarpowym
północno-wschodniego czoła fortu. W Forcie nr 44 „Tonie” przeprowadzono
konserwację murów i elementów metalowych baterii pancernych wschodniej i
zachodniej. Wykonano prace zabezpieczające hangar lotniczy na terenie jednostki
wojskowej przy ul. Ułanów, wchodzący w skład zespołu dawnego lotniska i koszar
ułańskich w Rakowicach. Jest to jedyna w Polsce i jedna z kilku w świecie
konstrukcji tego typu przetrwałych w niezmienionym stanie od czasów I wojny
światowej.
Kontynuowano prace w zespole szpitalno-parkowym w Krakowie-Kobierzynie,
gdzie wykonano remont konserwatorski elewacji pawilonu nr 8 oraz remont dachu i
stropu podstrychowego budynku nr 27. Wykonano również inwentaryzację zieleni
zabytkowego parku.
Środki NFRZK wsparły w roku 2012 także podjęte przez Miasto Kraków i Gminę
Wyznaniową Żydowską w Krakowie prace zmierzające do utrwalenie zachowanych
pozostałości oraz uczytelnienie historycznego układu byłego nazistowskiego obozu
koncentracyjnego w Krakowie-Płaszowie, stanowiącego część składową zespołu
zabytkowego Krakowa o znaczeniu ogólnoświatowym.
Kontynuowano konserwację wytypowanych nagrobków Cmentarza Rakowickiego,
jednej z najświetniejszych polskich nekropolii. Odnowiono 17 grobowców i
pomników nagrobnych, w tym m.in.: grobowiec rodziny Fischerów, rodziny
Kruczkowskich, pomnik na grobie ułanów poległych na ulicach Krakowa w czasie
zamieszek w listopadzie 1923 r., grobowiec-sarkofag na grobie Henryka Aebly,
pomnik nagrobny-sarkofag na grobie Janinki Piotrowskiej, grobowiec Tomasza
Wysockiego i in. Na Starym Cmentarzu Podgórskim odnowiono pomnik nagrobny
Julii Brylińskiej i nagrobek na grobie Marii Neumarkowej i Berty Maryewskiej.
W 2012 r. SKOZK intensywniej niż w latach poprzednich wsparł dotacjami z
NFRZK działania prywatnych inwestorów, którzy podjęli trud ratowania cennych
obiektów zabytkowych będących w ich posiadaniu. W dużej części były to prace
związane z remontami elewacji i renowacjami stolarki w krakowskich zabytkowych
kamienicach stanowiących otoczenie i tło najważniejszych zabytków Krakowa, a
zarazem zapis historii miasta, jego kultury materialnej i artystycznej od
średniowiecza do wieku XX. Do najważniejszych prac przy obiektach o funkcji
mieszkalnej i usługowej należy wymienić remonty: w Kamienicy Molendowskiej
przy ul. Floriańskiej 17 (remont generalny dachu), w kamienicy przy ul. Grodzkiej
13 (rekonstrukcja kamiennej elewacji parteru w oparciu o elementy odkryte w toku
remontu konserwatorskiego elewacji w roku 2011). Wykonano remonty elewacji
frontowych w kamienicach: przy ul. Jagiellońskiej 7a, ul. Poselskiej 17 z
konserwacją bramy i rekonstrukcją okien, kamienicy narożnej przy ul. Grodzkiej 46
/ ul. Senackiej 11, kamienicy przy ul. Grodzkiej 32 z wymianą stolarki okiennej i
remontem dachu, przy elewacji kamienicy Goetzów przy ul. św. Jana 3 projektu
Strona 20 z 28
Teodora Talowskiego, ul. Pijarskiej 5 (I etap prac), w kamienicach przy ul. Siennej
3, w południowej pierzei Małego Rynku przy ul. Siennej 7, przy ul. Szpitalnej 3, ul.
Brackiej 10 – konserwacja elewacji wykonanej w technologii cementów
romańskich, w narożnej kamienicy przy ul. Studenckiej 14/ul. Garncarskiej z
dekoracją sgraffitową. Kontynuowano remont elewacji monumentalnej kamienicy
przy ul. Sienkiewicza 2 / ul. Pomorskiej 1 / pl. Inwalidów 6, stanowiącej jedno z
wybitnych osiągnięć architektury polskiej w nurcie art déco. Przy wykorzystaniu
dotacji z NFRZK przeprowadzono remont konserwatorski elewacji szczytowej
kamienicy przy ul. Piłsudskiego 8 bezpośrednio przylegającej do Pałacu Czapskich
adaptowanego obecnie przez Muzeum Narodowe w Krakowie przy użyciu środków
unijnych, a w latach poprzednich także środków NFRZK, na Europejskie Centrum
Numizmatyki. W kamienicy przy al. Krasińskiego 23 zakończono I etap
konserwacji klatki schodowej z okresu Młodej Polski, a w domu własnym architekta
Jana Sas Zubrzyckiego przy al. Słowackiego 7 konserwacji poddano zabytkowy
parkiet oraz ściany z odtworzeniem fryzu podstropowego. W kamienicy przy pl.
Dominikańskim 1/ul. Grodzkiej 22 konstrukcyjnie zabezpieczono i wykonano
izolację narożnika budynku, zabezpieczenia konstrukcyjne wykonano również w
zagrożonych katastrofami budowlanymi kamienicach przy ul. Grodzkiej 21, ul.
Grodzkiej 23 oraz w Domu Wita Stwosza przy ul. Grodzkiej 39.
3. DZIAŁANOŚĆ FINANSOWA
Jednym z zadań SKOZK pozostaje troska o zapewnienie wpływu środków na
NFRZK oraz społeczna kontrola prawidłowego i efektywnego ich wykorzystania.
Pieczę nad działalnością Komitetu w tym zakresie sprawowała przede wszystkim
Komisja Finansowa SKOZK pracująca w roku 2012 pod kierunkiem prof. dr. hab.
Jerzego Zdrady. Obsługę finansową NFRZK zapewniał w 2012 roku Wojewoda
Małopolski.
W 2012 roku odbyło się 6 posiedzeń komisji w dniach: 20 stycznia, 22 lutego, 15
czerwca, 26 lipca, 6 września, 25 października 2012 roku.
Zasadniczym zadaniem Komisji było dbanie o prawidłowy przebieg finansowania
procesu rewaloryzacji zabytków Krakowa, opiniowanie niezbędnych korekt planu
rzeczowo-finansowego
zapewniających
pełne
wykorzystanie
limitów,
wypracowywanie opinii, analiz i ocen dla potrzeb Prezydium i zebrania plenarnego
SKOZK. Sprawując kontrolę finansową nad realizacją planu rzeczowo-finansowego
Komisja Finansowa co kwartał analizowała przedkładane przez WRZKiDzN MUW
informacje o stanie zaawansowania finansowego planu oraz proponowanych
korektach.
Wpływy na NFRZK wyniosły w 2012 roku 42.525.512,70 zł, na którą to sumę złożył
się m.in. stan środków na dzień 1 stycznia 2012 roku w wysokości 317.802,19 zł
oraz dotacja z budżetu państwa przekazana za pośrednictwem Kancelarii Prezydenta
RP w wysokości 42.000.000 zł. W związku ze zmianą w stosunku do prognoz
wysokości wpływów do NFRZK w pozycjach innych niż dotacja z budżetu państwa,
Uchwałą Nr 11/2012 z dnia 11 września 2012 roku (w załączeniu) Prezydium
SKOZK dokonało korekty planu dochodów NFRZK zgodnie z propozycją
WRZKiDzN MUW, uwzględniając wzrost wysokości planowanych całkowitych
dochodów NFRZK o 61.928,01 zł, w tym w pozycji odnoszącej się do środków
Strona 21 z 28
uzyskanych w drodze zbiórek publicznych, darowizn i zapisów osób fizycznych i
prawnych, w tym także fundacji i stowarzyszeń o 16.688,69 zł, a w pozycji
odnoszącej się do środków pozyskiwanych z innych źródeł – o 45.239,32 zł.
Wydatki z NFRZK na prace w obiektach zabytkowych ujętych w rocznym planie
rzeczowo-finansowym odnowy zabytków Krakowa wyniosły 42.331.923,58 zł, co
stanowiło 99,85 % łącznej kwoty dotacji planowanych do udzielenia w planie
rzeczowo-finansowym po jego korektach. Stan środków na dzień 31 grudnia 2012
roku wyniósł 193.589,12 zł.
W celu zapewnienia optymalnego wykorzystania środków finansowych NFRZK, w
odpowiedzi na wnioski beneficjentów i propozycje przedłożone przez WRZKiDzN
MUW poparte opiniami komisji problemowych SKOZK przeprowadzono 5 korekt
planu rzeczowo-finansowego odnowy zabytków Krakowa na rok 2012 ze środków
NFRZK. Z uwagi na realizację dotacji w trybie zadaniowym, co wiąże się z
powiązaniem zapisów planu rzeczowo-finansowego z kosztami zadań przyjętymi na
podstawie wniosków o dotacje i kosztorysów inwestorskich, a następnie z ich
uściśleniem w oparciu o faktyczne koszty realizacji zadań, szczegółowe
przedstawienie dokonanych w trakcie roku zmian w planie rzeczowo-finansowym
wykracza poza ramy niniejszego sprawozdania. Szczegółowe informacje o korektach
znajdują się w odpowiednich uchwałach Prezydium SKOZK, stanowiących
załączniki do niniejszego sprawozdania.
Tytułem ogólnej informacji odnotować należy, że pierwszej korekty planu
rzeczowo-finansowego dokonano 18 maja 2012 roku (Uchwała Nr 3/2012 Prezydium
SKOZK – w załączeniu). Zmniejszono wówczas limit dotacji dla 1 zadania o kwotę
280.918,05 zł i zwiększono warunkowo przyznaną dotacje dla 1 zadania o taką samą
kwotę.
Drugiej korekty dokonano 19 czerwca 2012 roku (Uchwała Nr 8/2012 Prezydium
SKOZK – w załączeniu). Zmniejszono wówczas przyznane limity dotacji dla 10
zadań o łączną kwotę 292.818,63 zł; skreślono z planu 2 zadania z limitami dotacji w
łącznej kwocie 196.057,06 zł; wprowadzono do planu rzeczowo-finansowego 1
zadanie z limitem dotacji 100.000,00 zł; zwiększono limit dotacji dla 1 zadania o
kwotę 96.057,06, a rezerwę funduszu – o 292.818,63 zł.
Trzeciej korekty dokonano 27 lipca 2012 roku (Uchwała Nr 9/2012 Prezydium
SKOZK – w załączeniu). Zmniejszono wówczas przyznane limity dotacji dla 36
zadań o łączną kwotę 2.490.036,91 zł, a rezerwę funduszu – o 418.113,12 zł;
wprowadzono do planu rzeczowo-finansowego 20 zadań z limitami dotacji w łącznej
kwocie 1.753.985,99 zł; zwiększono limity dotacji dla 11 zadań o łączną kwotę
1.154.164,04 zł.
Czwartej korekty dokonano dnia 11 września 2012 r. (Uchwała Nr 11/2012
Prezydium SKOZK – w załączeniu). Oprócz opisanej wyżej korekty planu dochodów
NFRZK zmniejszono wówczas przyznane limity dotacji dla 14 zadań o łączną kwotę
549.024,22 zł; skreślono z planu 2 zadania z limitami dotacji w łącznej kwocie
546.863,19 zł; wprowadzono do planu rzeczowo-finansowego 3 zadania z limitem
dotacji w łącznej kwocie 461.659,41 zł; zwiększono limity dotacji dla 11 zadań o
łączną kwotę 670.518,40 zł, a rezerwę funduszu – o 25.637,61 zł.
Strona 22 z 28
Ostatniej, piątej korekty dokonano w dniu 30 października 2012 roku (Uchwała Nr
14/2012 Prezydium SKOZK – w załączeniu). Zmniejszono wówczas przyznane
limity dotacji dla 26 zadań o łączną kwotę 128.181,86 zł; skreślono z planu 2 zadania
z limitami dotacji w łącznej kwocie 138.570,66 zł; zwiększono limity dotacji dla 4
zadań o łączną kwotę 231.763,83 zł, a rezerwę funduszu – o 34.988,69 zł.
Wzorem lat ubiegłych Przewodniczący SKOZK prof. Franciszek Ziejka wystąpił
wspólnie z Prezydentem Miasta Jackiem Majchrowskim i Wojewodą Małopolskim
Jerzym Millerem w dniu 5 lipca 2012 r. do Prezydenta RP Bronisława
Komorowskiego o podjęcie starań o uzyskanie w 2013 roku za pośrednictwem
Kancelarii Prezydenta RP dotacji z budżetu państwa w wysokości 49.500.000,00 mln
zł. Wystąpienie to oparte zostało na pięcioletniej prognozie potrzeb w zakresie
rewaloryzacji zabytków Krakowa oraz zawierało informację o podejmowanych ze
strony SKOZK działaniach na rzecz włączania do procesu odnowy zabytków
Krakowa środków pozabudżetowych, a także o dokonanych przez SKOZK w
ostatnim okresie zmianach w procedurach oceny wniosków i zarządzania środkami
NFRZK. Kancelaria Prezydenta RP wystąpiła o umieszczenie w projekcie budżetu
państwa na rok 2013 dotacji do NFRZK w wysokości z roku poprzedniego, tj.
42.000.000,00 zł. W toku prac nad projektem ustawy budżetowej, w wyniku decyzji
Sejmu RP ostateczna kwota dotacji zapisana w przyjętym budżecie państwa uległa
ograniczeniu do 41.000.000,00 zł.
4. DZIAŁALNOŚĆ INFORMACYJNA I EDUKACYJNA
4.1 Działalność Komisji Informacji i Inicjatyw Społecznych
Komisja Informacji i Inicjatyw Społecznych SKOZK zorganizowała w
modernistycznym gmachu Biblioteki Jagiellońskiej w dniu 3 lutego 2012 r. debatę o
stanie zabytków międzywojennego Krakowa w związku z przygotowaniami do
przypadającego w 2018 r. stulecia odzyskania Niepodległości oraz w kontekście
słów Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego wypowiedzianych na spotkaniu ze
SKOZK w styczniu 2011 roku, wskazujących na konieczność opieki nad
dziedzictwem materialnym II Rzeczypospolitej jako świadectwie sukcesów polskiej
drogi do modernizacji w XX wieku. W moderowanej przez przewodniczącą pracom
Komisji panią Lilianę Sonik dyskusji jako zaproszeni paneliści udział wzięli: prof. dr
hab. Franciszek Ziejka – Przewodniczący SKOZK, inż. arch. Jan Janczykowski –
małopolski wojewódzki konserwator zabytków, inż. arch. Jerzy Zbiegień – miejski
konserwator zabytków, pan Konrad Myślik – publicysta, pani Zofia Gołubiew –
dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie. Wprowadzenie z perspektywy
historyka wygłosił pan Rafał Ochęduszko (Instytut Historii Sztuki UJ). Tekst
swojego wystąpienia przesłał również prof. dr hab. Jacek Purchla – Dyrektor
Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie. Uczestnicy dyskusji zgodnie
podkreślali szczególne zobowiązania, jakie ciążą na Krakowie jako centrum
kształtowania się Legionów oraz pierwszego wielkiego miasta w Polsce
oswobodzonego w 1918 roku z rąk zaborców. Podkreślano, że prowadzona z
zachowaniem wysokich standardów konserwatorskich odnowa nielicznych dzieł
architektury międzywojennej wpisanych do rejestru zabytków powinna odegrać
Strona 23 z 28
istotną rolę w edukowaniu właścicieli licznych obiektów zabytkowych z tego okresu
niewpisanych do rejestru zabytków. Zwrócono także uwagę na brak właściwego
narzędzia prawnej ochrony konserwatorskiej architektury z okresu II
Rzeczypospolitej, z uwagi na liczbę obiektów i skalę założeń urbanistycznych nie
dającej się objąć ochroną przy pomocy indywidualnych wpisów obiektów do rejestru
zabytków nieruchomych. Uczestnicy debaty i publiczność zapoznali się także z
efektami prac konserwatorskich wykonanych w budynku Biblioteki Jagiellońskiej
przy udziale dotacji z NFRZK. Skrócone sprawozdanie filmowe z dyskusji zostało
udostępnione w profilu SKOZK w serwisie filmowym YouTube.
4.2 Działania Biura SKOZK
Biuro SKOZK prowadziło działania zmierzające do pełnego wykorzystania w
zakresie informacji o odnowie zabytków Krakowa możliwości Intenetu. W 2012
roku w ramach strony internetowej SKOZK uruchomiono witrynę Biuletynu
Informacji Publicznej SKOZK. Profil Komitetu w serwisie społecznościowym
Facebook do 31 grudnia 2012 roku zgromadził 449 stałych obserwatorów (do końca
lutego 2013 roku liczba ta wzrosła do 550), w większości internautów do 35 roku
życia. Filmy o działalności SKOZK, w tym o odnowie najważniejszych zabytków
Krakowa, w ramach prowadzonego przez Biuro profilu Komitetu w serwisie
filmowym YouTube w 2012 roku obejrzało 14 112 tysięcy widzów, a od od chwili
uruchomienia tego profilu w styczniu 2010 roku – 49 206 widzów.
Biuro SKOZK kontynuowało w roku 2012 rozpoczętą dwa lata wcześniej
współpracę z Podgórską Biblioteką Publiczną nad projektem edukacyjnym „Nasz
zabytkowy Kraków” – cyklem lekcji dla uczniów szkół z terenu Gminy Kraków na
temat krakowskich zabytków i ich odnowy. W trakcie realizacji projektu w 2012 r.
posiadający uprawnienia pedagogiczne pracownik Biura SKOZK dr Artur Chojnacki
przeprowadził 29 lekcji w filiach Podgórskiej Biblioteki Publicznej. W zajęciach
tych wzięło udział około 650 uczniów. Gotowe scenariusze lekcji w trzech blokach
tematycznych przeznaczonych dla różnych grup wiekowych („Co to jest zabytek?”,
„Wyjątkowość krakowskich zabytków”, „Zagrożenia dla krakowskich zabytków”)
udostępnione są nauczycielom wraz z towarzyszącymi prezentacjami
multimedialnymi do pobrania na stronie internetowej SKOZK.
W 2012 roku kontynuowano pod hasłem „Zabytki bez tajemnic” mający
wieloletnią tradycję i cieszący się dużym zainteresowaniem krakowian cykl
otwartych dla publiczności prezentacji zabytków. Za organizację cyklu „Zabytki bez
tajemnic” odpowiadał ze strony Biura SKOZK dr Artur Chojnacki. Częścią projektu
„Zabytki bez tajemnic” były spotkania organizowane we współpracy z Katedrą
Judaistyki UJ oraz Komitetem Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej
Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa pod nazwą „Zabytki bez
tajemnic: spacer po żydowskim Kazimierzu”. W 2012 roku zorganizowano spotkania
poświęcone historii, roli kulturze duchowej oraz problemom konserwatorskim trzech
synagog na Kazimierzu:
– 22 kwietnia 2012 roku w synagodze Tempel (prelegenci: Alicja MaślakMaciejewska z Katedry Judaistyki UJ i dr Artur Chojnacki z Biura SKOZK),
Strona 24 z 28
– 27 maja 2012 roku w Starej Synagodze (prelegenci: kustosz Eugeniusz Duda z
Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, dr Artur Chojnacki z Biura SKOZK)
– 2 grudnia 2012 roku w synagodze Kupa (prelegenci: dr hab. Bogusław
Krasnowolski – zastępca przewodniczącego SKOZK, pan Marek Tuszewicki z
Instytutu Judaistyki UJ).
W ramach współpracy Biura SKOZK ze Stowarzyszeniem Administratorów i
Zarządców Nieruchomości w Krakowie dyrektor Biura SKOZK i pracownik Biura
SKOZK – sekretarz zespołu sterującego priorytetu operacyjnego NFRZK „III.
Obiekty mieszkalne i usługowe” dr Artur Chojnacki w dniu 28 września 2012 r.
wzięli udział w zorganizowanym na Politechnice Krakowskiej seminarium dla
członków Stowarzyszenia pt. „Zarządzanie nieruchomościami wpisanymi do rejestru
zabytków lub znajdującymi się w strefie ochrony konserwatorskiej”, prezentując
zarówno ogólną ofertę NFRZK dla dysponentów zabytkowych nieruchomości, jak i
szkoląc uczestników w zakresie planowania cyklu prac konserwatorskich i
prawidłowego wypełniania wniosków o dotację z NFRZK. Z rozmów z uczestnikami
seminarium wynikało, że pod wpływem szkolenia część zarządców nieruchomości
zdecydowała się na złożenie wniosków o przyznanie w roku 2013 dotacji z NFRZK
w ramach dodatkowego naboru wniosków przeprowadzonego w dniach 15–31
października.
W dniach 12–16 maja 2012 roku dyrektor Biura SKOZK Maciej Wilamowski
przebywał w Sankt Peterburgu w ramach polskiej delegacji na konferencję rosyjskoamerykańsko-polską Międzynarodowe doświadczenia w zakresie ochrony spuścizny
kulturowej miast historycznych. Grupie polskich uczestników przewodzili prof. dr
hab. Małgorzata Omilanowska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i
Dziedzictwa Narodowego, oraz prof. dr hab. Jacek Purchla, dyrektor
Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie. Seminarium służyło wymianie
doświadczeń z zakresu ochrony miast historycznych na przykładzie St. Petersburga,
Waszyngtonu i Krakowa, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony historycznych
centrów miast wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, adaptacji
zabytków do nowych funkcji, komunikacji społecznej. Dyrektor Biura SKOZK
poświęcił swoją prezentację krakowskiemu Komitetowi jako modelowemu
polskiemu doświadczeniu w zakresie zarządzania odnową miast historycznych,
opartemu o zasadę synergii instytucji państwowych i społeczeństwa obywatelskiego.
4.3 Pozostałe działania informacyjne
W 2012 roku ukazało się w prasie lokalnej („Dziennik Polski”, „Gazeta w
Krakowie” – dodatek lokalny „Gazety Wyborczej”, „Polska The Times – Gazeta
Krakowska”) około 120 publikacji dotyczących efektów prac rewaloryzacyjnych
prowadzonych w Krakowie dzięki środkom pochodzącym z NFRZK, będących
pokłosiem udziału dziennikarzy mediów lokalnych w komisjach konserwatorskich
oraz posiedzeniach komisji i władz SKOZK. Publikacje prasowe za zgodą redakcji
zamieszczane są na stronie internetowej SKOZK (dział „Media o nas”).
Tematyka odnowy zabytków Krakowa była przedmiotem szeregu materiałów
informacyjnych wyemitowanych przez Telewizję Kraków w paśmie regionalnym
kanału TVP Info, w tym w „Kronice”. Przewodniczący SKOZK Prof. Franciszek
Strona 25 z 28
Ziejka w dniu 29 grudnia 2012 roku wziął udział w dyskusji w programie
publicystycznym „Bez krawata”, emitowanym dwukrotnie w paśmie regionalnym
TVP Info, przedstawiając stanowisko SKOZK w sprawie przyszłości finansowania
odnowy zabytków Krakowa.
5. UWAGI KOŃCOWE
Rok 2012 przyniósł głęboką reformę wewnętrzną SKOZK związaną ze zmianą
procedur podejmowania decyzji o przyznawaniu dotacji z NFRZK, utworzeniem
nowych ciał opiniodawczo-decyzyjnych w łonie Komitetu (tzw. zespołów
sterujących priorytetów operacyjnych), a także nowym uregulowaniem zasad
wykorzystywania dotacji. Był to zarazem trzeci rok zmian organizacyjnych,
zapoczątkowanych likwidacją z dniem 1 stycznia 2010 roku Zarządu Rewaloryzacji
Zespołów Zabytkowych Krakowa i odejściem od zasady realizacji prac objętych
dotacjami z NFRZK w inwestorstwie zastępczym służb wojewody małopolskiego.
Zmiany organizacyjne i regulaminowe wprowadzone przez SKOZK w 2012 roku
wychodzą naprzeciw potrzebie obiektywizacji procesu przyznawania dotacji.
Wypracowany system punktowej oceny wniosków równoważy przemawiające za
finansowaniem określonych prac argumenty konserwatorskie (od 65% do 70%
możliwych do przyznania punktów w zależności od priorytetu operacyjnego) z
argumentami ekonomicznymi (od 30% do 35% możliwych do przyznania punktów),
nakazującymi kierować wsparcie do dysponentów zabytków zapewniających
znaczący wkład własny i gwarantujących kontynuację rozpoczętych prac. W zakresie
przyjętych kryteriów eksperckich oceny wniosków zarówno w przypadku wniosków
o dotację złożonych na rok 2012, jak i wniosków dotyczących roku następnego,
przyjęto zasadę premiowania obiektów stanowiących część zespołów
urbanistycznych objętych wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz
zespołów uznanych przez Prezydenta RP za pomnik historii. Ustalona w 2012 roku,
a wchodząca w życie począwszy od roku 2013 zasada udzielania dotacji do
wysokości maksymalnie 50% nakładów koniecznych na wykonanie prac,
porządkująca pod względem formalnym założenia kształtujące politykę SKOZK w
latach ubiegłych, pozwoli na zwiększenie strumienia środków kierowanych na
odnowę zabytków Krakowa, a pozostających pod względem sposobu wydatkowania
i zachowania wysokich standardów konserwatorskich w sferze społecznej kontroli.
Zarazem elastyczne traktowanie tej zasady, w tym dopuszczenie wyjątków od niej
analogicznych do wyjątków przewidzianych w ustawie z dnia 23 lipca 2003 roku o
ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U nr 162, poz. 1568), pozwoli – jak
wykazała w praktyce procedura planowania dotacji na rok 2013 – na ratowanie w
niezbędnym zakresie zabytków najcenniejszych i najbardziej zagrożonych, a
znajdujących się w rękach dysponentów nie mających odpowiednich środków na
zapewnienie wkładu własnego.
Rok 2012 przyniósł także budzące niepokój Komitetu, mieszkańców Krakowa i
wielu mieszkańców innych części naszego kraju głosy podważające dotychczasowy
konsensus społeczny w sprawie odnowy zabytków Krakowa, wyrażony przed laty w
słowach „Kraków – Narodu obowiązek”. SKOZK ze zrozumieniem śledzi głosy
domagające się całościowej reformy nieodpowiadającego pod wieloma względami
współczesnym potrzebom systemu finansowania odnowy i ochrony dziedzictwa w
Strona 26 z 28
Polsce, podkreśla jednak szczególne znaczenie Krakowa jako dawnej stolicy Polski
dla zachowania dziedzictwa polskiej historii oraz kształtowania historycznej i
obywatelskiej świadomości Polaków. Swój pogląd w tej sprawie Komitet zawarł w
przyjętym 14 grudnia 2012 roku przez Zebranie Plenarne Stanowisku Społecznego
Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa w związku z podjętą przez polityków dyskusją
na temat Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, w słowach:
Kraków jest dobrem narodowym o wyjątkowym znaczeniu historycznym,
kulturowym i społecznym. Świadczą o tym jego dzieje, a nade wszystko
zachowane w nim zabytki. To dlatego w 1978 roku dawna stolica Polski została
wpisana na pierwszą Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO,
liczącą w skali świata zaledwie 12 pozycji. Kraków do dziś pozostaje jedną z
niewielu polskich marek rozpoznawalnych na świecie.
Od ponad ćwierćwiecza dziedzictwo Krakowa ratowane jest od zniszczenia przy
wsparciu pieniędzy z budżetu Państwa, ale zarazem przy ogromnym nakładzie
środków i wysiłków jego Władz i Mieszkańców. Wielką rolę w walce o
uratowanie dziedzictwa Krakowa odgrywa działający od 34 lat Społeczny
Komitet Odnowy Zabytków Krakowa. SKOZK wprowadził w życie mechanizm
finansowania rewaloryzacji krakowskich zabytków po połowie z funduszy
państwowych i funduszy właścicieli danych obiektów. Tylko istnienie
Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa gwarantuje
pozyskiwanie równorzędnych wobec niego środków wydatkowych przez
właścicieli zabytków.
Członkowie SKOZK uważają, że nie wolno niszczyć dobrych rozwiązań, nawet
jeśli ich geneza sięga innej epoki. Dokonana w 1990 roku wraz z transformacją
ustrojową Rzeczypospolitej reorganizacja Społecznego Komitetu, polegająca na
włączeniu do zarządzania dziedzictwem pracujących społecznie specjalistów ze
wszystkich dziedzin związanych z ochroną zabytków, oznaczała oparcie
działalności SKOZK na solidnych podstawach merytorycznych. Wypracowane
przez SKOZK przejrzyste procedury przyznawania dotacji oraz ich rozliczania
należą do wzorcowych. Taki charakter mają też wypracowane przez SKOZK
zasady ścisłego współdziałania instytucji społecznej z władzami
konserwatorskimi.
Przeniesienie dotacji z NFRZK do jednej puli ministerialnej nie uratuje
zabytków innych regionów Polski. Nie można też z odległej Warszawy skutecznie
zarządzać skomplikowanymi procesami opracowywania wieloletnich strategii i
programów konserwatorskich, podobnie jak nie można skutecznie sprawować
stałej, merytorycznej i finansowej kontroli ich realizowania. Członkowie SKOZK
uważają, że należy podjąć zabiegi o znaczące zwiększenie dotacji budżetowej dla
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na ratowanie zabytków w skali
ogólnopolskiej, pozostawiając wsparcie dla NFRZK w gestii Kancelarii
Prezydenta RP. Tego wymaga absolutna wyjątkowość Krakowa jako miasta
stołecznego, królewskiego i papieskiego, będącego przedmiotem dumy
wszystkich Polaków. Członkowie Społecznego Komitetu w pełni zdają sobie
sprawę z tragicznego niekiedy stanu wielu zabytków w Polsce, dostrzegają także
potrzebę wsparcia przez Państwo odnowy najważniejszych obiektów wpisanych
Strona 27 z 28
na listę pomników historii. Gotowi są też dzielić się – w skali ogólnopolskiej –
swoim doświadczeniem.
Zakończenie kolejnego roku działalności nakazuje objąć wdzięcznością wszystkie
osoby, które przyczyniły się do realizacji przez SKOZK jego ustawowych
obowiązków. O przyjęcie podziękowań za wsparcie działań na rzecz ratowania i
odnowy zabytków Krakowa Komitet prosi piastującego w 2012 roku urząd
Wojewody Małopolskiego pana Jerzego Millera. O naszej wdzięczności za
zrozumienie w 2012 roku potrzeb rewaloryzacyjnych Krakowa i korzystne decyzje w
tej sprawie zapewniamy także parlamentarzystów z Małopolski oraz Sejm i Senat
Rzeczypospolitej Polskiej.
Szczególne słowa podziękowania za opiekę sprawowaną nad procesem odnowy
zabytków Krakowa kierujemy niezmiennie na ręce Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej Bronisława Komorowskiego.
Przewodniczący Społecznego Komitetu
Odnowy Zabytków Krakowa
/–/
Prof. Franciszek ZIEJKA
Strona 28 z 28