powiatowy program działa na rzecz osób

Zał cznik do uchwały Nr XXX/233/2005
Rady Powiatu w Radzyniu Podlaskim
z dnia 9 listopada 2005 roku
POWIATOWY PROGRAM DZIAŁA
NA RZECZ OSÓB
NIEPEŁNOSPRAWNYCH
NA LATA 2005 - 2015
Radzy Podl. 2005
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
1
Wstp............................................................................................................................. 2
2
Uzasadnienie programu................................................................................................. 4
3
Cele operacyjne programu działa na rzecz osób niepełnosprawnych powiatu
radzyskiego na lata 2005 - 2020...................................................................................................... 6
3.1
Cel operacyjny I .................................................................................................... 7
Promowanie aktywnych form wsparcia osób niepełnosprawnych............................ 7
3.2
Cel operacyjny II ................................................................................................ 10
Priorytetowe traktowanie rehabilitacji zawodowej oraz tworzenie miejsc pracy dla
osób niepełnosprawnych ..................................................................................................... 10
3.3
Cel operacyjny III............................................................................................... 12
Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych w zakresie dostpu do edukacji .. 12
3.4
Cel operacyjny IV .............................................................................................. 14
Ograniczanie
architektonicznych,
skutków
niepełnosprawnoci
komunikacyjnych
i
poprzez
transportowych,
likwidacje
zaopatrzenie
w
barier
sprzt
rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne, rodki pomocnicze i udział w turnusach
rehabilitacyjnych ................................................................................................................. 14
4
Harmonogram realizacji celów operacyjnych na lata 2005-2020 ............................... 17
1
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
1 WST P
Zmiany jakie dokonuj si w Polsce w ostatnich latach s szczególnie widoczne
w obszarze społecznego i ekonomicznego funkcjonowania obywateli. Osoby niepełnosprawne
jako członkowie społecznoci na równi ze wszystkimi zmian tych dowiadczaj , ale nie s
w stanie na równi z innymi, ze wzgldu na ograniczenia w swoim funkcjonowaniu, bez
odpowiedniej pomocy, przystosowa si optymalnie i szybko do zachodz cych zmian, a co za
tym idzie w pełni odnale si w nowej rzeczywistoci. Sytuacja ta prowadzi do zmiany
oczekiwa, zarówno samych osób niepełnosprawnych jak i sprawnej czci społeczestwa,
wobec kompleksowej rehabilitacji.
Reforma
ustrojowa
pastwa
stworzyła
moliwoci
innego
ni
dotychczas
uporz dkowania systemu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.
Przyjto załoenia, e nie wystarczy prosta decentralizacja, czyli przeniesienie
kompetencji na niszy szczebel, ale e konieczna jest równie integracja usług społecznych na
szczeblu powiatu. Samorz dy powiatowe otrzymały okrelone zadania z zakresu rehabilitacji
zawodowej i społecznej, dotychczas z rónymi skutkami wykonywane przez scentralizowane
struktury administracji rz dowej. W wyniku reformy po raz pierwszy w najnowszej historii
samorz d przyj ł odpowiedzialno za swoich niepełnosprawnych obywateli – wyborców.
W ten sposób została zredukowana jedna z najwikszych patologii dotychczasowego systemu
– pozbawienie osób niepełnosprawnych moliwoci wpływania na podejmowane wobec nich
decyzje.
Aby samorz dy mogły z powodzeniem realizowa swoje zobowi zania wobec osób
niepełnosprawnych przekazano do ich dyspozycji rodki finansowe Pastwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, co nie było łatwe przy oporze scentralizowanej
instytucji.
Specyficzne potrzeby osób niepełnosprawnych uwzgldnione zostały w dziesi tkach
przepisów prawa dotycz cych nieomal wszystkich aspektów organizacji i funkcjonowania
społeczestwa, w tym w przepisach dotycz cych ochrony zdrowia, edukacji i pomocy
społecznej, budownictwa, komunikacji, ł cznoci i kultury fizycznej.
Istnieje
te
odrbne
ustawodawstwo
reguluj ce
szczególnie
istotn
dla
niepełnosprawnych obywateli sfer zawodowej i społecznej rehabilitacji oraz zatrudniania.
Osob
niepełnosprawn
w wietle obecnie obowi zuj cych przepisów ustawy z dnia
27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
2
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z pón. zm.) jest osoba, której stan fizyczny,
psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza, b d uniemoliwia
wypełnianie ról społecznych, a w szczególnoci zdolnoci do wykonywania pracy
zawodowej, jeeli uzyska orzeczenie o:
•
zakwalifikowaniu
przez
organy orzekaj ce
do
jednego
z
trzech
stopni
niepełnosprawnoci,
•
całkowitej lub czciowej niezdolnoci do pracy – na podstawie odrbnych
przepisów lub
•
o niepełnosprawnoci, wydanym przed ukoczeniem 16 roku ycia.
Ustawa okrela równie trzy stopnie niepełnosprawnoci (znaczny, umiarkowany
i lekki). Stopnie te odpowiadaj
wczeniejszym tzw. grupom inwalidzkim odpowiednio:
pierwszej, drugiej i trzeciej. Jeeli osoba niepełnosprawna posiadała przed dniem wejcia
w ycie ustawy (1 stycznia 1998 roku) orzeczenie Komisji Lekarskiej do Spraw Inwalidztwa
i Zatrudnienia o zakwalifikowaniu do jednej z tych trzech grup na stałe, wówczas
automatycznie traktuje si j jako osob posiadaj c orzeczenie o odpowiadaj cym grupie
stopniu niepełnosprawnoci. I tak odpowiednio:
•
znaczny stopie niepełnosprawnoci – I grupa inwalidzka – całkowicie niezdolny do
pracy i niezdolny do samodzielnej egzystencji,
•
umiarkowany stopie niepełnosprawnoci – II grupa inwalidzka – całkowicie
niezdolny do pracy,
•
lekki stopie niepełnosprawnoci – III grupa inwalidzka – czciowo niezdolny do
pracy.
Natomiast osoby o stałej albo długotrwałej niezdolnoci do pracy w gospodarstwie
rolnym uznaje si za niepełnosprawne, z tym e:
1. osoby, którym przysługuje zasiłek pielgnacyjny, traktuje si jako zaliczone do znacznego
stopnia niepełnosprawnoci,
2. pozostałe osoby traktuje si jako zaliczone do lekkiego stopnia niepełnosprawnoci (pod
warunkiem, i nabyły prawo przed dniem wejcia w ycie ustawy). Osoby posiadaj ce
orzeczenie lekarza orzecznika KRUS wydane po dniu wejcia w ycie ustawy (po
1 stycznia 1998 roku) nie s osobami prawnie niepełnosprawnymi.
3
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
2 UZASADNIENIE PROGRAMU
Z diagnozy strategicznej wynika, e ilo dorosłych niepełnosprawnych ci gle wzrasta
(w roku 2004 w stosunku do roku 2003–ego był to wzrost w wysokoci 27%, natomiast
w stosunku do roku 2001–ego o ponad 242%). Przyczynami takiego stanu to przede
wszystkim:
pogorszenie
stanu
zdrowia
społeczestwa
oraz
niewiedza
osób
niepełnosprawnych na temat nale cej si im pomocy.
Natomiast analizuj c dane dotycz ce wieku, wykształcenia i zatrudnienia osób
niepełnosprawnych zauwaamy pewn
zaleno midzy nimi. Maleje ilo osób
z wykształceniem podstawowym, a na taki stan z pewnoci ma wpływ równie malej ca
liczba osób w wieku 16 – 25 lat (niepełnosprawny kocz cy 16 rok ycia moe posiada
jedynie wykształcenie podstawowe), o czym wiadczy take wzrastaj ca ilo osób
z wykształceniem rednim. Zauwaamy równie, e „mamy” coraz wicej niepełnosprawnych
wiadczy to o wystpuj cej potrzebie kształcenia, jednak
z wykształceniem wyszym.
niepokoj cy jest najniszy udział w całkowitej iloci osób niepełnosprawnych. Przyczyn
takiego stanu jest na pewno w duej mierze brak rodków finansowych na kontynuowanie
nauki, jak równie słabe przystosowanie szkół wyszych dla potrzeb ludzi chorych przede
wszystkim
ruchowo.
Widzimy
take
wzrastaj ca
ilo
zatrudnionych
osób
niepełnosprawnych. Jednak nie dzieje si to na podstawie chci zatrudnienie osoby
niepełnosprawnej, ale na przyznaniu obecnemu pracownikowi stopnia niepełnosprawnoci
(poci ga to za sob fakt wzrastaj cej iloci osób niepełnosprawnych).
Z
analizy
diagnozy
strategicznej
wynika,
e
podstawow
przyczyn
niepełnosprawnoci s choroby narz du ruchu (stanowi one w roku 2004 ponad 42% - owy
udział w całkowitej iloci osób, a w roku 2001 nawet ponad 85% - owy). Bior c pod uwag
ten fakt, musimy pamita o przystosowaniu najwaniejszych instytucji powiatu dla osób
z tego rodzaju schorzeniem.
Z danych zawartych w diagnozie strategicznej wynika, e wydatki ponoszone na
osoby niepełnosprawne s
wysokie (kilkaset milionów rocznie). S
one zwi zane
z rehabilitacj zawodow , czyli finansowaniem oraz tworzeniem nowych stanowisk pracy
oraz rehabilitacj społeczn , czyli przede wszystkim dofinansowaniem do wyjazdów na
turnusy rehabilitacyjne oraz dofinansowaniem do zakupu sprztu ortopedycznego
i rehabilitacyjnego.
4
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
Wiemy równie, e wysoko funduszy na pomoc osobom niepełnosprawnym jest na
przełomie lat zbliona do siebie. Niepokoj cy moe by jedynie fakt, i faktyczne wydatki s
nisze od przyznanych funduszy. Przyczyn takiego stanu jest w zdecydowanym stopniu
ubóstwo społeczestwa, a w szczególnoci osób niepełnosprawnych (którzy znaczn cz
swoich dochodów przeznaczaj na leki). Wiele chtnych rezygnuje z wyjazdu na turnus
rehabilitacyjnego, czy z zakupu sprztu ortopedycznego, gdy nie s
w stanie dopłaci
rónicy midzy cen zakupu a kwot dofinansowania (tak te w roku 1999 zdecydowana
rónica w przypadku barier funkcjonalnych, w skład, których wchodz
bariery
komunikacyjne i architektoniczne) .
W powiecie radzyskim brakuje placówki, która zajmowałaby si bezporednio
rehabilitacj osób niepełnosprawnych oraz uczyłaby ich funkcjonowania w „dzisiejszym”
społeczestwie.
Na terenie powiatu radzyskiego znajduje si wiele instytucji i organizacji
pozarz dowych działaj cych na obszarze pomocy społecznej.
Nale do nich:
1. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
2. Miejski Orodek Pomocy Społecznej oraz siedem Gminnych Orodków Pomocy
Społecznej
3. Dom Dziecka – placówka opiekuczo – wychowawcza socjalizacyjna w Białce
4.
wietlice rodowiskowe
5. Dzienny rodowiskowy Dom Samopomocy dla Osób Niepełnosprawnych z Zaburzeniami
Psychicznymi
6. Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna
7. Noclegownia,
8. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawnoci
9. S d Rejonowy,
10. Komenda Powiatowa Policji.
Organizacje pozarz dowe:
1. Stowarzyszenie Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „Carpe Diem”
2. Polski Zwi zek Emerytów, Rencistów i Inwalidów – Zarz d Oddziału Regionalnego
w Radzyniu Podlaskim
3. Polski Zwi zek Niewidomych – Koło w Radzyniu Podlaskim
4. „Pomocna Dło” – Orodek Interwencji Kryzysowej i wietlica rodowiskowa.
5
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
3 CELE
RZECZ
OPERACYJNE
OSÓB
PROGRAMU
DZIAŁA
NIEPEŁNOSPRAWNYCH
NA
POWIATU
RADZY SKIEGO NA LATA 2005 - 2020
1. Promowanie aktywnych form wsparcia osób niepełnosprawnych.
2. Priorytetowe traktowanie rehabilitacji zawodowej oraz tworzenie miejsc pracy dla
osób niepełnosprawnych
3. Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych w zakresie dostpu do edukacji.
4. Ograniczanie
skutków
architektonicznych
i
niepełnosprawnoci
transportowych,
poprzez
zaopatrzenie
w
likwidacj
sprzt
barier
rehabilitacyjny,
przedmioty ortopedyczne i rodki pomocnicze.
6
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
3.1 CEL OPERACYJNY I
PROMOWANIE
AKTYWNYCH
FORM
WSPARCIA
OSÓB
NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Uzasadnienie wyboru celu:
Warunkiem
społeczestwa
skutecznoci
zintegrowanego
wszelkich
jest
działa
uwiadomienie
zmierzaj cych
kademu
do
budowania
obywatelowi
istoty
niepełnosprawnoci, jej przyczyn i barier, jakie napotyka człowiek niepełnosprawny. Nale y
uwiadomi społeczestwu, i niepełnosprawno nie moe by rozumiana tylko jako skutek
choroby czy urazu, jako problem pojedynczej osoby. Jest ona take rezultatem barier, na jakie
napotyka osoba z niepełnosprawnoci
w społeczestwie. Brak znajomoci zjawiska
powoduje, e osoby niepełnosprawne yj na uboczu ycia społecznego, same lub w obrbie
tylko w skiego grona, borykaj c si ze swoimi problemami.
Take rodowisko osób niepełnosprawnych winno podj starania, by w pełni wł czy
si w nurt ycia społecznego, zwikszy swoj aktywno i d y do pełnego wykorzystania
swoich praw.
Naley wic podj działania informacyjno - edukacyjne, których efektem bdzie
zmiana postaw w postrzeganiu i rozumieniu niepełnosprawnoci, nie tylko przez ludzi
sprawnych, ale i przez samych niepełnosprawnych.
Zadania:
1. Propagowanie wiedzy na temat praw osób niepełnosprawnych.
2. Podnoszenie wiadomoci samych osób niepełnosprawnych i ich rodzin w kwestii
przysługuj cych im praw i moliwoci.
3. Przedstawianie moliwoci rónych form aktywnoci osób niepełnosprawnych przeciwstawianie si stereotypom i schematom izoluj cym osoby niepełnosprawne.
4. Stworzenie systemu informowania o formach pomocy i prawach dla osób
niepełnosprawnych.
5. Organizowanie rónych działa na rzecz zapobiegania niepełnosprawnoci.
6. Pobudzanie aktywnoci rodowiska osób niepełnosprawnych w sferze ycia
publicznego, kulturalnego i sportowego.
7. Zapewnienie warunków do aktywnoci publicznej.
7
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
8. Zapewnienie równego dostpu do kultury, sportu i rekreacji.
9. Zintegrowanie zasobów i partnerów do pracy na rzecz osób niepełnosprawnych.
Sposób realizacji zada :
1. Informacje w prasie lokalnej.
2. Szkolenia,
konferencje
na
szczeblach
samorz dów
lokalnych
dla
radnych
i urzdników instytucji publicznych oraz organizacji pozarz dowych.
3. Rozpowszechnianie materiałów informacyjnych (ulotek, broszur, informatorów,
plakatów) w budynkach uytecznoci publicznej na terenie powiatu.
4. Stworzenie punktu informacyjnego dla osób niepełnosprawnych.
5. Przeprowadzanie
systematycznych
szkole
BHP,
bada
zdrowotnych,
profilaktycznych i okresowych.
6. Szkolenia
dzieci,
młodziey
i
dorosłych
z
zakresu
udzielania
pomocy
przedmedycznej.
7. Objcie gimnastyk korekcyjn wad budowy i postawy u dzieci z przedszkoli, szkół
podstawowych i gimnazjów.
8. Akcje informacyjne, spotkania, punkty konsultacyjne, porady
9. Wdroenie w urzdach załatwiania spraw drog elektroniczn .
10. Przystosowanie obiektów sportowych i kulturalnych do potrzeb wynikaj cych
z niepełnosprawnoci.
11. Zapewnienie moliwoci uczestnictwa osób niepełnosprawnych w organizowanych
imprezach ogólnodostpnych.
12. Wł czanie twórców niepełnosprawnych w ycie kulturalne powiatu.
13. Popularyzacja twórczoci artystycznej i sportu jako form samorealizacji.
14. Wspieranie sportu i rekreacji osób niepełnosprawnych, poprzez organizowanie
i wspieranie wycieczek, pikników, festynów integracyjnych i imprez sportowych.
15. Promowanie jednostek i organizacji pracuj cych dla osób niepełnosprawnych i ich
rodzin.
16. Tworzenie warunków do powstawania nowych i wspierania istniej cych organizacji
pozarz dowych i grup wsparcia działaj cych na rzecz osób niepełnosprawnych
8
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
Oczekiwane rezultaty:
1. Sprawny system informacyjno – edukacyjny.
2. Dostpno do informacji.
3. Podniesienie wiadomoci społeczestwa w zakresie niepełnosprawnoci.
4. Wzrost uczestnictwa osób niepełnosprawnych w organizowanych imprezach
lokalnych.
5. Aktywizacja osób niepełnosprawnych i ich rodzin w yciu publicznym, kulturalnym
i sportowym.
6. Podnoszenie poziomu wiadomoci społecznoci lokalnej na temat praw, potrzeb
i moliwoci osób niepełnosprawnych.
7. Zintegrowanie rodowiska osób niepełnosprawnych ze społecznoci lokalna.
8. Spójna polityka powiatowa na rzecz wyrównywania szans osób niepełnosprawnych.
9. Powstawanie rodowiskowych form wsparcia na rzecz osób niepełnosprawnych.
Podmioty realizuj ce program:
1. Samorz d powiatowy,
2. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR),
3. Samorz dy gminne,
4. Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON),
5. Orodki Pomocy Społecznej (ops),
6. Organizacje pozarz dowe,
7. Kuratorium owiaty,
8. Placówki owiatowe,
9. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna,
10. Zakłady opieki zdrowotnej.
11. Kluby sportowe.
12. Placówki kulturalne.
13. Organizacje pozarz dowe, grupy wolontariuszy,
14. Inne instytucje, osoby fizyczne i prawne.
9
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
3.2 CEL OPERACYJNY II
PRIORYTETOWE
TRAKTOWANIE
REHABILITACJI
ZAWODOWEJ
ORAZ TWORZENIE MIEJSC PRACY DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Uzasadnienie wyboru celu:
Aktywizacja zawodowa jest jednym z elementów złoonego procesu rehabilitacji osób
niepełnosprawnych. Populacja osób niepełnosprawnych jest mniej aktywna zawodowo oraz
gorzej wykształcona w porównaniu z osobami zdrowymi. Rehabilitacja zawodowa ma
ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania psychicznego, społecznego oraz
integracji ze rodowiskiem lokalnym. Praca zgodna z kwalifikacjami daje osobom
niepełnosprawnym moliwo uczestniczenia w yciu społeczno - gospodarczym oraz jest
gwarantem poczucia własnej wartoci i samorealizacji, samodzielnoci materialnej,
partnerskiego udziału osób niepełnosprawnych w yciu społecznym. Z kolei dla pastwa
wyszy wskanik zatrudnienia osób niepełnosprawnych to mniejsze wydatki na
zabezpieczenie socjalne tej grupy.
Zadania:
1. Poszerzenie
oferty szkoleniowej dla osób niepełnosprawnych, dostosowanej do
wymogów rynku pracy .
2. Dostosowanie systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy.
3. Zwikszenie wskanika zatrudnienia wród osób niepełnosprawnych.
Sposób realizacji zada :
1. Analiza zapotrzebowania na rynku pracy na poszczególne zawody.
2. Zbieranie i udostpnianie ofert zainteresowanym.
3. Informowanie
pracodawców
i
osób
niepełnosprawnych
o
moliwociach
dofinansowania szkole ze rodków PFRON.
4. Analiza adekwatnoci kierunków kształcenia do potrzeb rynkowych.
5. Wprowadzanie nowych profili kształcenia.
6. Propagowanie usług doradców zawodowych i psychologów pomagaj cych w wyborze
odpowiedniego zawodu.
10
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
7. Informowanie pracodawców o korzyciach płyn cych z zatrudniania osób
niepełnosprawnych.
8. Popularyzacja warunków i zasad korzystania ze rodków PFRON.
9. Objcie osób niepełnosprawnych subsydiowanymi z Funduszu Pracy formami
zatrudnienia (prace interwencyjne, stae).
10. Wyposaanie nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych odpowiednio do ich
potrzeb i moliwoci (w ramach programów celowych).
11. Propagowanie po yczek dla osób niepełnosprawnych ze rodków PFRON na
rozpoczcie działalnoci gospodarczej lub rolniczej i dofinansowania osobom
niepełnosprawnym do 50% oprocentowania kredytu bankowego zaci gnitego na
kontynuowanie działalnoci gospodarczej.
12. Utworzenie warsztatów terapii zajciowej (po zdiagnozowaniu potrzeb).
Oczekiwane rezultaty:
1. Zwikszenie liczby zatrudnionych osób niepełnosprawnych w zpch i na otwartym
rynku pracy.
2. Zwikszenie oferty szkoleniowej dla osób niepełnosprawnych.
3. Diagnoza moliwoci i potrzeb osób niepełnosprawnych w zakresie zatrudnienia.
4. Zwikszenie zainteresowania pracodawców zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.
5. Promocja osób niepełnosprawnych na rynku pracy.
6. Zatrudnienie wspomagane osób niepełnosprawnych.
Podmioty realizuj ce program:
1. Samorz d powiatowy,
2. PCPR,
3. PFRON,
4. Powiatowy Urz d Pracy (PUP),
5. Samorz dy gminne,
6. Placówki owiatowe,
7. Kuratorium owiaty,
8. Organizacje pozarz dowe,
9. Inne instytucje, osoby fizyczne i prawne (Zakład Ubezpiecze Społecznych (ZUS),
Urz d skarbowy (US)).
11
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
3.3 CEL OPERACYJNY III
WYRÓWNYWANIE SZANS OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W ZAKRESIE
DOST PU DO EDUKACJI
Uzasadnienie wyboru celu:
Wszystkie
osoby
niepełnosprawnoci maj
niepełnosprawne,
niezalenie
od
charakteru
i
stopnia
prawo do bezpłatnej owiaty i kształcenia zgodnego z ich
preferencjami i moliwociami. Zgodnie ze standardami ONZ: „(....) pastwo powinno bra
pod uwag zasad równych szans w zakresie edukacji podstawowej, redniej i wyszej,
o charakterze integracyjnym, dla niepełnosprawnych dzieci, młodziey i dorosłych. Pastwo
powinno zagwarantowa, by kształcenie osób niepełnosprawnych stanowiło integraln cz
systemu owiaty".
Zgodnie ze współczesnymi tendencjami w pedagogice rozwój dziecka przebiega
najlepiej w rodowisku rówieniczym. Proces dydaktyczno-wychowawczy przebiegaj cy
w rodowisku rówieników pełnosprawnych maksymalnie przygotowuje uczniów dotknitych
niepełnosprawnoci do ycia w społeczestwie. Równie dorosłe osoby niepełnosprawne
powinny mie moliwo zdobywania wykształcenia na poszczególnych poziomach edukacji
lub podwyszania swoich kwalifikacji.
Zadania:
1. Monitorowanie potrzeb edukacyjnych dzieci i młodziey niepełnosprawnej.
2. Kształcenie dzieci i młodziey niepełnosprawnej w systemie ogólnodostpnym:
-
podniesienie wiadomoci rodowiska nauczycielskiego i rodziców o potrzebie
kształcenia (w miar moliwoci intelektualnych i zdrowotnych dziecka)
w systemie ogólnodostpnym,
-
przygotowanie kadry do pracy z dziemi i młodzie
niepełnosprawn ,
zatrudnienie pedagogów specjalnych, rehabilitantów, logopedów i innych
specjalistów wg potrzeb,
-
zapewnienie finansowej moliwoci tworzenia klas integracyjnych w szkołach
i grup integracyjnych w przedszkolach,
-
dostosowanie
budynków
placówek
owiatowych
do
potrzeb
niepełnosprawnych uczniów.
12
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
3. Wspieranie kształcenia w systemie specjalnym i nauczania indywidualnego.
4. Podniesienie
poziomu
wykształcenia
i
kwalifikacji
dorosłych
osób
niepełnosprawnych.
Sposób realizacji zada :
1. Nawi zanie współpracy z wydziałami owiaty jednostek samorz du terytorialnego,
placówkami owiatowymi i organizacjami pozarz dowymi w zakresie zgłaszanych
potrzeb.
2. Spotkania, konferencje na temat owiaty osób niepełnosprawnych.
3. Doposaenie bazy dydaktycznej oraz socjalno - bytowej placówek specjalnych.
4. Specjalizacje, kursy, dokształcania z zakresu pedagogiki specjalnej, zatrudnienie
odpowiednich specjalistów.
5. Zarezerwowanie w budetach samorz dów rodków na tworzenie klas/grup
integracyjnych.
6. Likwidacja
barier
architektonicznych,
urbanistycznych,
technicznych
i w komunikowaniu.
7. Monitorowanie potrzeb.
8. Integracja uczniów z rówienikami ze szkół ogólnodostpnych.
9. Wspieranie absolwentów w dalszym rozwoju.
10. Uwiadamianie rodowiska osób niepełnosprawnych o koniecznoci podnoszenia
wykształcenia i kwalifikacji.
11. Rozszerzenie oferty szkoleniowej i propagowanie szkole finansowanych ze rodków
PFRON.
12. Propagowanie rozwi za wspieraj cych uzyskanie wyszego wykształcenia –
program „Student”, baza uczelni wyszych przystosowanych do potrzeb osób
niepełnosprawnych.
Oczekiwane rezultaty:
1. Stworzenie grup integracyjnych w przedszkolach oraz klas integracyjnych w szkołach.
2. Zwikszenie wiadomoci wród nauczycieli, wychowawców w zakresie potrzeb osób
niepełnosprawnych.
3. Likwidacja barier architektonicznych, komunikacyjnych uniemoliwiaj cych dostp
do jednostek owiatowych.
13
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
4. Wzrost iloci organizowanych konferencji, spotka edukacyjnych dotycz cych
akceptacji odmiennoci i modyfikacji stereotypów mylenia.
5. Wzrost iloci dorosłych niepełnosprawnych kontynuuj cych nauk i podwyszaj cych
swoje kwalifikacje.
Podmioty realizuj ce program:
1. Samorz d powiatowy,
2. Samorz dy gminne,
3. PCPR,
4. Placówki owiatowe, specjalny orodek szkolno-wychowawczy
5. Kuratorium owiaty,
6. PFRON,
7. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna,
8. Organizacje pozarz dowe,
9. Inne instytucje, osoby fizyczne i prawne.
3.4 CEL OPERACYJNY IV
OGRANICZANIE
SKUTKÓW
NIEPEŁNOSPRAWNO CI
POPRZEZ
LIKWIDACJE BARIER ARCHITEKTONICZNYCH, KOMUNIKACYJNYCH
I
TRANSPORTOWYCH,
REHABILITACYJNY,
ZAOPATRZENIE
PRZEDMIOTY
W
SPRZ T
ORTOPEDYCZNE,
RODKI
POMOCNICZE I UDZIAŁ W TURNUSACH REHABILITACYJNYCH
Uzasadnienie wyboru celu:
Niepełnosprawno, zwłaszcza jeeli pojawi si nagle, rodzi rozległe i czsto
dramatyczne skutki dla osoby niepełnosprawnej i jej rodziny. Dlatego te istotna jest
profesjonalna pomoc w rozwi zywaniu problemów wystpuj cych w fazie pojawiania si
niepełnosprawnoci. Potrzeba objcia opiek
rehabilitacyjn
dotyczy wszystkich osób
niepełnosprawnych ł cznie z osobami głboko upoledzonymi i/lub dotknitymi sprzon
niepełnosprawnoci . Celem rehabilitacji leczniczej jest przywrócenie moliwie wielu
utraconych sprawnoci tak, aby osoba niepełnosprawna miała szans na prowadzenie godnego
14
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
ycia. Dotyczy to zarówno dzieci jak i osób dorosłych. Im wczeniej rozpocznie si
rehabilitacj lecznicz
i wzmocni j
działaniami zmierzaj cymi do poprawy stanu
psychicznego, tym wiksze szans na normalne funkcjonowanie niepełnosprawnych
w społeczestwie.
Osoby niepełnosprawne napotykaj na szereg barier utrudniaj cych im udział w yciu
społecznym. Niezbdne jest tworzenie warunków ycia, w których osoby niepełnosprawne
bd
miały moliwo wł czenia si lub całkowitego powrotu do czynnego ycia
w społeczestwie. Istotne jest podejmowanie działa zmierzaj cych do usuwania barier
architektonicznych, w komunikowaniu si i transportowych, które uniemoliwiaj
lub
utrudniaj osobom niepełnosprawnym normalne funkcjonowanie. Dostosowania wymagaj
nie tylko miejsca zamieszkania osób niepełnosprawnych, ale równie infrastruktura miejska i
wiejska.
Zadania:
1. Likwidacja barier w komunikowaniu si i transportowych.
2. Dostosowanie obiektów uytecznoci publicznej i infrastruktury do potrzeb osób
niepełnosprawnych.
3. Stworzenie
dostpu
do
rehabilitacji,
zakupu
sprztu
rehabilitacyjnego,
ortopedycznego i rodków pomocniczych.
4. Rehabilitacja społeczna poprzez turnusy rehabilitacyjne.
Sposób realizacji zada :
1. Zakup rodków transportu dostosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych dla
jednostek organizacyjnych powiatu, gmin i organizacji pozarz dowych.
2. Zwikszenie dostpnoci i dostosowanie rodków transportu komunikacji publicznej
do potrzeb osób niepełnosprawnych.
3. Wspieranie telefonizacji osób niepełnosprawnych oraz dostpu do internetu.
4. Egzekwowanie prawa przez słuby budowlane w zakresie budownictwa bez barier
i doradztwo merytoryczne.
5. Propagowanie
i
inicjowanie
działa
zmierzaj cych
do
likwidacji
barier
architektonicznych w obiektach uytecznoci publicznej na terenie powiatu.
6. Wyznaczenie miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych przed budynkami
uytecznoci publicznej i na osiedlach mieszkalnych.
7. Dostosowanie toalet do potrzeb osób niepełnosprawnych.
15
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
8. Informowanie zainteresowanych osób niepełnosprawnych i innych organizacji
działaj cych na rzecz osób niepełnosprawnych o moliwociach korzystania ze
rodków PFRON w celu likwidacji barier.
9. Wykonanie wind dwigowych lub podjazdów przy obiektach uytecznoci publicznej.
10. Utworzenie punktu zaopatrzenia ortopedycznego.
11. Dofinansowanie
do
zakupu
sprztu
rehabilitacyjnego,
ortopedycznego
i pomocniczego.
12. Dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych.
13. Wyposaenie obiektów słu cych rehabilitacji w sprzt rehabilitacyjny.
Oczekiwane rezultaty:
1. Wzrost
iloci
obiektów
uytecznoci
publicznych
pozbawionych
barier
architektonicznych.
2. Wyznaczenie miejsc parkingowych przed budynkami uytecznoci publicznej.
3. Wzrost iloci mieszka przystosowanych dla osób niepełnosprawnych.
4. Likwidacja barier utrudniaj cych osobom niepełnosprawnym poruszanie si po
terenie.
5. Wiksza samodzielno i niezaleno osób niepełnosprawnych.
6. Wyposaenie
w
rodki
transportu
instytucji
zajmuj cych
si
osobami
niepełnosprawnymi.
7. Zmniejszenie iloci osób pozostaj cych w domu z powodu barier architektonicznych
i komunikacyjnych.
8. Wzrost dostpnoci do sprztu rehabilitacyjnego, ortopedycznego i pomocniczego.
Podmioty realizuj ce program:
1. Samorz d powiatowy,
2. Samorz dy gminne,
3. PCPR,
4. Inspektor Nadzoru Budowlanego,
5. Organizacje pozarz dowe, osoby fizyczne i prawne,
6. PKS, PKP, przewonicy prywatni.
16
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
4 HARMONOGRAM REALIZACJI CELÓW OPERACYJNYCH NA LATA 2005-2015
CEL OPERACYJNY I – PROMOWANIE AKTYWNYCH FORM WSPARCIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Zadanie
1. Propagowanie wiedzy na temat
praw osób niepełnosprawnych.
2. Podnoszenie wiadomo ci samych
Sposób realizacji
Wykonawcy
realizacji
ródło
finansowania
Informacje w prasie lokalnej.
Szkolenia, konferencje na szczeblach samorz dów
lokalnych
dla
radnych
i
urz dników
instytucji
osób niepełnosprawnych i ich rodzin publicznych oraz organizacjach pozarz dowych.
w kwestii przysługuj cych im praw i Rozpowszechnianie
mo liwo ci.
Termin
materiałów
informacyjnych
(ulotek, broszur, informatorów, plakatów) w budynkach
3. Przedstawianie mo liwo ci ró nych u yteczno ci publicznej na terenie powiatu.
Samorz d powiatowy,
rodki
PCPR, samorz dy
gminne, PFRON, ops,
praca
organizacje
ci gła
form aktywno ci osób
pozarz dowe, inne
niepełnosprawnych -
instytucje
samorz dowe,
rodki PFRON,
rodki własne
wykonawców
przeciwstawianie si stereotypom
i schematom izoluj cym osoby
niepełnosprawne.
17
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
4. Stworzenie systemu informowania
o formach pomocy i prawach dla
Stworzenie
punktu
informacyjnego
dla
osób
samorz d powiatowy,
niepełnosprawnych.
rodki
2007
osób niepełnosprawnych.
samorz dowe,
rodki
zewn trzne
5. Organizowanie ró nych działa na
Przeprowadzanie systematycznych szkole BHP, bada
Samorz d powiatowy,
rzecz zapobiegania
zdrowotnych, profilaktycznych i okresowych.
samorz dy gminne,
niepełnosprawno ci.
Szkolenia dzieci, młodzie y i dorosłych z zakresu
PCPR, zakłady opieki
udzielania pomocy przedmedycznej.
zdrowotnej, placówki
Obj cie gimnastyk korekcyjn wad budowy i postawy o wiatowe, organizacje
u
dzieci
z
przedszkoli,
szkół
podstawowych
rodki
praca
samorz dowe
ci gła
rodki
pozabud etowe
pozarz dowe.
i gimnazjów.
6. Pobudzanie aktywno ci rodowiska Akcje informacyjne, spotkania, punkty konsultacyjne,
osób niepełnosprawnych w sferze
ycia publicznego, kulturalnego
i sportowego.
rodki
samorz dowe,
porady.
rodki organizacji
Samorz d powiatowy,
PCPR, samorz dy
praca
gminne, organizacje
ci gła
pozarz dowe
pozarz dowych,
rodki uzyskane
od sponsorów,
rodki PFRON,
rodki
wykonawców
18
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
7. Zapewnienie warunków do
aktywno ci publicznej.
Wdro enie w urz dach załatwiania spraw drog
elektroniczn .
rodki
Samorz d powiatowy,
Samorz dy gminne, inne
2007
instytucje
8. Zapewnienie równego dost pu do
kultury, sportu i rekreacji.
samorz dowe,
rodki
zewn trzne
Przystosowanie obiektów sportowych i kulturalnych do
potrzeb wynikaj cych z niepełnosprawno ci.
Zapewnienie
mo liwo ci
niepełnosprawnych
uczestnictwa
w organizowanych
imprezach
ogólnodost pnych.
Wł czanie twórców
niepełnosprawnych w
ycie
kulturalne powiatu.
Popularyzacja twórczo ci artystycznej i sportu jako
form samorealizacji.
Wspieranie sportu i rekreacji osób niepełnosprawnych,
poprzez organizowanie i wspieranie
wycieczek,
pikników,
i
festynów
integracyjnych
rodki
osób
imprez
samorz dowe
Samorz d powiatowy,
rodki
PCPR, samorz dy
organizacji
gminne, kluby sportowe,
praca
pozarz dowych,
placówki kulturalne,
ci gła
rodki uzyskane
organizacje
od sponsorów,
pozarz dowe.
rodki PFRON,
rodki
wykonawców
sportowych.
19
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
9. Zintegrowanie zasobów i partnerów
Promowanie jednostek i organizacji pracuj cych dla
do pracy na rzecz osób
osób niepełnosprawnych i ich rodzin.
niepełnosprawnych.
Tworzenie
warunków
do
samorz dowe
powstawania
nowych
i wspierania istniej cych organizacji pozarz dowych
i grup
wsparcia
niepełnosprawnych.
działaj cych
na
rodki
rzecz
osób
Samorz d powiatowy,
samorz dy gminne,
organizacje pozarz dowe
rodki
praca
organizacji
ci gła
pozarz dowych,
rodki uzyskane
od sponsorów,
rodki PFRON
20
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
CEL OPERACYJNY II – PRIORYTETOWE TRAKTOWANIE REHABILITACJI ZAWODOWEJ ORAZ TWORZENIE
MIEJSC PRACY DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Zadanie
1. Poszerzenie oferty szkoleniowej
Sposób realizacji
Analiza
zapotrzebowania
na
Wykonawcy
rynku
pracy
Termin
ródło
realizacji
finansowania
praca
Fundusz Pracy,
ci gła
rodki PFRON
na
dla osób niepełnosprawnych,
poszczególne zawody.
dostosowanej do wymogów rynku
Zbieranie i udost pnianie ofert zainteresowanym.
pracy.
Informowanie pracodawców i osób niepełnosprawnych
PUP, PCPR
o mo liwo ciach dofinansowania szkole ze rodków
PFRON.
2. Dostosowanie systemu kształcenia
do potrzeb rynku pracy.
Analiza
adekwatno ci
kierunków
kształcenia
do
potrzeb rynkowych.
i psychologów
rodki
samorz dy gminne,
Wprowadzanie nowych profili kształcenia.
Propagowanie
Samorz d powiatowy,
usług
doradców
pomagaj cych
zawodowych
w
wyborze
PCPR, placówki
praca
samorz dowe,
o wiatowe, kuratorium
ci gła
Fundusz Pracy,
o wiaty, PUP
inne rodki
odpowiedniego zawodu.
21
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
3. Zwi kszenie wska nika
Informowanie pracodawców o korzy ciach płyn cych
zatrudnienia w ród osób
z zatrudniania osób niepełnosprawnych.
niepełnosprawnych.
Popularyzacja warunków i zasad korzystania ze
rodków PFRON.
Obj cie osób niepełnosprawnych subsydiowanymi
z funduszu
pracy
formami
zatrudnienia
(prace
interwencyjne, sta e).
Wyposa enie
nowych
niepełnosprawnych
miejsc
pracy
odpowiednio
do
dla
ich
osób
potrzeb
i mo liwo ci (w ramach programów celowych)
rodki bud etowe.
PUP, PCPR, PFRON,
ZUS, Urz d Skarbowy,
organizacje pozarz dowe
rodki
praca
samorz dowe,
ci gła
Fundusz Pracy,
rodki PFRON,
inne rodki
Propagowanie po yczek dla osób niepełnosprawnych
ze
rodków PFRON na rozpocz cie działalno ci
gospodarczej lub rolniczej i dofinansowania osób
niepełnosprawnych do 50% oprocentowania kredytu
bankowego
zaci gni tego
na
kontynuowanie
działalno ci gospodarczej.
Utworzenie
warsztatów
zdiagnozowaniu potrzeb).
terapii
zaj ciowej
(po
rodki PFRON,
organizacje pozarz dowe
2006
rodki
wykonawców
22
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
CEL OPERACYJNY III – WYRÓWNYWANIE SZANS OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W ZAKRESIE DOST PU DO
EDUKACJI
Zadanie
1. Monitorowanie potrzeb
Sposób realizacji
Nawi zanie
edukacyjnych dzieci i młodzie y jednostek
niepełnosprawnej.
współpracy
samorz du
o wiatowymi
i
z
Wykonawcy
wydziałami
terytorialnego,
organizacjami
o wiaty
placówkami
pozarz dowymi
w zakresie zgłaszanych potrzeb
Termin
ródło
realizacji
finansowania
praca
rodki
ci gła
samorz dowe
Samorz d powiatowy,
praca
rodki
samorz dy gminne,
ci gła
samorz dowe,
Samorz d powiatowy,
samorz dy gminne,
placówki o wiatowe.
PCPR, organizacje
pozarz dowe, inne
instytucje, osoby fizyczne
i prawne.
2. Kształcenie dzieci i młodzie y
-
Spotkania,
konferencje
na
temat
o wiaty
osób
niepełnosprawnej w systemie
niepełnosprawnych
ogólnodost pnym:
Doposa enie bazy dydaktycznej oraz socjalno -
podniesienie wiadomo ci
bytowej placówek specjalnych.
rodowiska nauczycielskiego
i rodziców o potrzebie kształcenia
(w miar mo liwo ci
Specjalizacje,
intelektualnych i zdrowotnych
pedagogiki
dziecka) w systemie o wiaty.
specjalistów.
ogólnodost pnym,
kursy,
specjalnej,
dokształcania
zatrudnienie
z
PCPR, placówki
dotacje, rodki
o wiatowe, specjalny
PFRON, Fundusz
o rodek szkolno –
Pracy, rodki
wychowawczy,
z innych ródeł
zakresu
kuratorium o wiaty,
odpowiednich Poradnia Psychologiczno
– Pedagogiczna,
PFRON.
23
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
Zarezerwowanie w bud etach samorz dów rodków na
tworzenie klas/grup integracyjnych.
Likwidacja barier architektonicznych, urbanistycznych,
technicznych i w komunikowaniu.
3. Wspieranie kształcenia w
Monitorowanie potrzeb.
systemie specjalnym i nauczania Integracja
indywidualnego.
uczniów
z
rówie nikami
ze
szkół
ogólnodost pnych.
Wspieranie absolwentów w dalszym rozwoju.
4. Podniesienie poziomu wykształcenia
i
U wiadamianie
kwalifikacji dorosłych osób
o konieczno ci
niepełnosprawnych.
i kwalifikacji.
rodowiska osób niepełnosprawnych
podnoszenia
wykształcenia
Rozszerzenie oferty szkoleniowej i propagowanie
szkole finansowanych ze rodków PFRON.
Propagowanie rozwi za
PUP, PCPR, PFRON
wspieraj cych uzyskanie
wy szego wykształcenia – program „Student”, baza
uczelni wy szych przystosowanych do potrzeb osób
niepełnosprawnych
24
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
CEL OPERACYJNY IV – OGRANICZANIE SKUTKÓW NIEPEŁNOSPRAWNO CI POPRZEZ LIKWIDACJ BARIER
ARCHITEKTONICZNYCH, KOMUNIKACYJNYCH I TRANSPORTOWYCH, ZAOPATRZENIE W SPRZ T
REHABILITACYJNY, PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE I RODKI POMOCNICZE
Zadanie
Sposób realizacji
Wykonawcy
Termin
realizacji
1. Likwidacja barier w komunikowaniu Zakup rodków transportu dostosowanych do przewozu
si i transportowych.
osób niepełnosprawnych dla jednostek organizacyjnych
powiatu, gmin i organizacji pozarz dowych.
Zwi kszenie dost pno ci i dostosowanie
Samorz d powiatowy,
samorz dowe,
PCPR, samorz dy
rodki organizacji
gminne, organizacje
transportu komunikacji publicznej do potrzeb osób
pozarz dowe, osoby
Wspieranie telefonizacji osób niepełnosprawnych oraz
dost pu do internetu.
finansowania
rodki
rodków
niepełnosprawnych.
ródło
fizyczne i prawne, PKS,
praca
ci gła
pozarz dowych,
rodki uzyskane
od sponsorów,
PKP, przewo nicy
rodki PFRON,
prywatni
rodki
wykonawców
25
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
2. Dostosowanie obiektów u yteczno ci Egzekwowanie
prawa
przez
słu by
budowlane
publicznej i infrastruktury do potrzeb w zakresie budownictwa bez barier i doradztwo
osób niepełnosprawnych.
merytoryczne.
Propagowanie i inicjowanie działa zmierzaj cych do
likwidacji barier architektonicznych w obiektach
u yteczno ci publicznej na terenie powiatu.
rodki
Samorz d powiatowy,
samorz dowe,
osób
PCPR, samorz dy
rodki organizacji
niepełnosprawnych przed budynkami u yteczno ci
gminne, organizacje
publicznej i na osiedlach mieszkalnych.
pozarz dowe, osoby
Wyznaczenie
miejsc
Dostosowanie
parkingowych
toalet
dla
dla
potrzeb
osób
niepełnosprawnych.
Informowanie
zainteresowanych
osób
niepełnosprawnych na rzecz osób niepełnosprawnych o
fizyczne i prawne,
praca
ci gła
pozarz dowych,
rodki uzyskane
od sponsorów,
Inspektor Nadzoru
rodki PFRON,
Budowlanego
rodki
wykonawców
mo liwo ciach korzystania ze rodków PFRON w celu
likwidacji barier.
Wykonanie wind d wigowych oraz podjazdów przy
obiektach u yteczno ci publicznej.
26
Powiatowy Program Działa Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych
3. Stworzenie dost pu do rehabilitacji
oraz zakupu sprz tu
Utworzenie punktu zaopatrzenia ortopedycznego.
Dofinansowanie do zakupu sprz tu rehabilitacyjnego,
rehabilitacyjnego, ortopedycznego i ortopedycznego i pomocniczego.
pomocniczego.
4. Rehabilitacja społeczna poprzez
turnusy rehabilitacyjne
rodki
samorz dowe,
Samorz d powiatowy,
PCPR, samorz dy
Dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych.
gminne, organizacje
Wyposa enie obiektów słu cych rehabilitacji w sprz t
pozarz dowe, osoby
rehabilitacyjny.
fizyczne i prawne,
rodki organizacji
praca
ci gła
pozarz dowych,
rodki uzyskane
od sponsorów,
rodki PFRON,
Narodowy
Fundusz Zdrowia
27