RAPORT O RYNKU eNeRgii eleKTRYczNej w POlsce

Transkrypt

RAPORT O RYNKU eNeRgii eleKTRYczNej w POlsce
RWE Polska
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 1
RAPORT O RYNKU
energii elektrycznej
w Polsce
Sylwia Piekut
Sławomir Skoczek
Łukasz Dąbrowski
Analityk ds. Strategii Zakupu
Główny Analityk ds. Strategii
Analityk ds. Strategii Zakupu
RWE Polska S.A.
Zakupu RWE Polska S.A.
RWE Polska S.A.
Współpraca
Łukasz Musiałkiewicz
Anna Kunicka
Senior Menedżer
Starszy Specjalista
ds. Strategii Zakupu
ds. Rozwoju Biznesu
RWE Polska S.A.
RWE Polska S.A.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 3
spis treści
Wstęp – jak czytać raport
Rynek surowców energetycznych w Polsce……………………….............………..……......6
Rynek Dnia Następnego na Towarowej Giełdzie Energii i giełdzie gazu – Spot...........8
Rynek Terminowy na Towarowej Giełdzie Energii i giełdzie gazu ..…………….…......12
Rynek praw majątkowych – tzw. kolorów......……………………………...………..….....…14
Rynki surowców i uprawnień do emisji....……………………………………………..........….17
Rynek energii elektrycznej w Polsce
Rynek spot.……………………………………………………………………………………….…......…20
Rynek terminowy.……………………………………………………………………………..….…......23
Rynek praw majątkowych – tzw. kolorów.………………………………………..……......…26
Rynek energii elektrycznej – perspektywa.…..............................................................31
Rynek surowców i uprawnień do emisji CO2…………………………………………..….....…33
polityka i gospodarka a ceny energii….........…….......………………......…..……..38
oferta rwe polska...…….............................................................................……....…46
Zastrzeżenia prawne.…………………...................………………………....………………….....50
4 RWE Polska
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 5
Wstęp
– jak czytać raport
6 RWE Polska
Rynek surowców energetycznych w Polsce
Rynek energII elektrycznej w Polsce
Energia elektryczna, podobnie jak inne towary, najpierw jest wytwarzana, potem kupowana
przez pośredników, a następnie sprzedawana Klientom. Firmy zajmujące się handlem energią
(tzw. spółki obrotu) kupują ją od wytwórców i sprzedają Klientom finalnym. Ceny i warunki
transakcji są indywidualnie ustalane pomiędzy firmą sprzedającą a kupującą energię lub
wynikają z zasad jej zakupu (zakup na giełdzie energii lub za pośrednictwem internetowych
platform obrotu energią). Najważniejszym rynkiem obrotu giełdowego jest Towarowa Giełda
Energii (TGE). Obrót na wszystkich rynkach TGE dedykowanych energii elektrycznej wyniósł
w 2012 r. 132 TWh. Jest to ponad 106% energii sprzedawanej w ciągu roku do odbiorców
finalnych. W porównaniu z poprzednim rokiem obrót wzrósł o 4,20%.
Sam rynek jest stosunkowo młody – powstał z chwilą
platformach obrotu. W 2010 r. wprowadzono tzw. obli-
wejścia w życie ustawy Prawo energetyczne w kwietniu
go giełdowe. Jest to ustawowy, dotyczący wszystkich
1997 r. Od tamtego czasu energia elektryczna
krajowych wytwórców przymus sprzedaży 15% energii
przestała być traktowana jako dobro powszechne,
na giełdzie towarowej lub rynku regulowanym. Ci, którzy
a stała się towarem. Rozpoczęty proces demonopolizacji
otrzymują rekompensaty z tytułu rozwiązania kontrak-
energetyki doprowadził do jej podziału na podsektory:
tów długoterminowych (tzw. KDT), muszą dodatkowo
wytwarzania, przesyłu i dystrybucji oraz obrotu (handlu)
sprzedawać na konkurencyjnych zasadach całość
energią. Celem wprowadzonych zmian było uruchomie-
wytwarzanej przez siebie energii elektrycznej. Obecnie
nie mechanizmów rynkowych w energetyce, tworzą-
w Polsce obrót hurtowy odbywa się na Towarowej
cych konkurencyjny rynek energii elektrycznej. Wytwa-
Giełdzie Energii S.A. Firmy czy przedstawiciele gospo-
rzanie i handel energią elektryczną straciły charakter
darstw domowych uczestniczą natomiast w rynku
monopolu, a wprowadzenie konkurencji pomiędzy
detalicznym energii elektrycznej. Cena dla odbiorcy
przedsiębiorstwami energetycznymi miało zracjonali-
na rynku detalicznym różni się od cen na rynku hurto-
zować poziom cen energii. Spółki obrotu energią (takie
wym między innymi o wysokość akcyzy, koszt udziału
jak np. RWE Polska), elektrownie, pozataryfowi odbior-
energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych i kogene-
cy energii elektrycznej (duzi odbiorcy bezpośrednio
racji, koszt udziału w Rynku Bilansującym oraz koszty
uczestniczący w rynku) czy domy maklerskie – wszyscy
transakcyjne sprzedawcy, co przedstawia wykres obok.
korzystają z hurtowego rynku energii elektrycznej.
Na giełdach można zawierać kontrakty na dostawę
Na rynku hurtowym energię można kupować w kon-
energii elektrycznej z realizacją następnego dnia
traktach bilateralnych, na giełdach i na internetowych
(Rynek Dnia Następnego, tzw. SPOT), a także kontrakty
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 7
Struktura kosztowa energii elektrycznej
m.in. koszty transakcyjne, rynek bilansujący, marża
białe certyfikaty
certyfikaty metanowe
certyfikaty — energia skojarzona (gaz)
certyfikaty — energia skojarzona (węgiel)
certyfikaty OZE
akcyza
koszty zakupu energii elektrycznej
* Dla żółtych i czerwonych certyfikatów wykres opiera się na projekcie ustawy z dnia 10 grudnia 2012 r. zmieniającym ustawę o zmianie
ustawy Prawo energetyczne, ustawy Prawo ochrony środowiska, Ustawy o systemie oceny zgodności oraz ustawę o zmianie
ustawy Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
terminowe z realizacją dostawy w przewidzianym okre-
terminowe towarowe rozliczane przez dostawę
sie w przyszłości, np. w następnym kwartale, w ciągu
gazu ziemnego wysokometanowego grupy E, zwa-
całego kolejnego roku czy też w wybranym tygodniu
ne dalej „instrumentami terminowymi towarowymi
danego roku (Rynek Terminowy Towarowy).
na gaz”. Uruchomienie Rynku Terminowego Towarowego z instrumentami gazowymi to dopiero początek
Rynek gazu w Polsce
funkcjonowania giełdy gazu w Polsce.
20 grudnia 2012 r. TGE dopuściła do obrotu giełdowego na Rynku Terminowym Towarowym instrumenty
Więcej na ten temat w kolejnych sekcjach.
8 RWE Polska
Rynek Dnia Następnego na Towarowej Giełdzie
Energii i Giełdzie Gazu − Spot
Na Rynku Dnia Następnego (RDN) możliwy jest obrót energią elektryczną z dostawą
w konkretnych godzinach następnej doby. Jednym z podstawowych celów RDN
jest umożliwianie wstępnego zbilansowania pozycji kontraktowych, polegającego na
dopasowaniu wolumenu energii elektrycznej do zmieniającego się zapotrzebowania
podmiotów rynku hurtowego. Na tym rynku kupowane i sprzedawane są wolumeny
energii, które powstały na skutek różnicy pomiędzy dynamicznie zmieniającym się
zapotrzebowaniem (zależnym np. od warunków pogodowych) a uprzednio zawartymi
kontraktami. RDN pełni również ważną rolę w kreowaniu cen odniesienia energii
elektrycznej dla pozostałych kontraktów zawieranych na hurtowym rynku energii
elektrycznej w Polsce.
Na RDN, oprócz kontraktów na dostawę energii w konkretnej godzinie następnej doby,
można zawrzeć transakcje na kontrakty blokowe:
• Pasmo − kontrakt z dostawą
wolumenu energii w każdej
takiego samego wolumenu
godzinie szczytu 7:00−22:00
energii w każdej godzinie
(15 godzin);
doby;
• Euroszczyt − kontrakt
z dostawą takiego samego
• Offpeak − kontrakt z dostawą
doliny zapotrzebowania
(22:00−7:00);
• Poranek − kontrakt z dostawą
takiego samego wolumenu
takiego samego wolumenu
energii w każdej godzinie
energii w każdej godzinie
poranka (0:00−6:00).
TGE, oprócz cen dla poszczególnych godzin, publikuje również dzienne indeksy dla danej doby, które
stanowią uśrednione ceny dla całej doby lub jej części (kontraktów blokowych) i ułatwiają śledzenie
średnioterminowego trendu na rynku energii elektrycznej.
Ceny energii elektrycznej są zróżnicowane dla poszczególnych dni (np. dni roboczych, sobót, niedziel
lub świąt), co wpływa między innymi na zmienność krzywej cen.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 9
Poziom cen energii elektrycznej
 d
ostępność
mocy w Krajowym
na rynku SPOT jest zależny
Systemie Elektroenergetycznym
od wielu wzajemnie na siebie
(KSE) – ograniczenia sieciowe,
oddziałujących czynników.
zdolności wytwórcze;
Wśród nich możemy wymienić:
 u
kład
dni, np. dni robocze,
weekendy, dni świąteczne, dni
 p
oziom
w KSE;
– import i eksport energii elektrycznej;
pogodowe, np. tempe-
rynku terminowego enerkontraktową podmio-
tów biorących udział w rynku,
międzysystemową
endami, sezony urlopowe;
ratura, zachmurzenie, opady;
 c
eny
 p
ozycję
świąteczne połączone z week w
arunki
nośników energii: ropy,
węgla, gazu;
gii elektrycznej;
zapotrzebowania
 w
ymianę
 c
eny
 n
ietypowe
np. czy większość podmiotów
kupuje, czy sprzedaje energię.
wydarzenia,
np. Euro 2012;
Liczba dni roboczych i świątecznych dla lat 2011−2012
Dane kalendarzowe Temperatura (Warszawa)
2011
dni
robocze
20
20
23
20
21
21
21
22
22
20
20
21
Styczeń
Luty
Marzec
Kwiecień
Maj
Czerwiec
Lipiec
Sierpień
Wrzesień
Październik
Listopad
Grudzień
dni
wolne
11
8
8
10
10
9
10
9
8
10
10
10
2012
w tym dni
świąteczne
2
2
2
1
1
2
2
dni
robocze
21
21
22
20
21
20
22
22
20
23
21
21
dni
wolne
10
8
9
10
10
10
9
9
10
8
9
10
w tym dni
świąteczne
2
2
3
1
1
2
2
2011
w C
-0,6
-3,8
3,3
11,1
14,4
18,9
17,9
18,7
15,0
8,3
2,9
2,5
2012
w C
-1,1
-6,2
4,6
9,2
15,5
17,2
21,0
19,0
14,6
8,1
5,7
-3,1
Źródło: opracowanie własne
Wyjaśnienie:
Dane kalendarzowe i poziom temperatur mają istotny wpływ na zapotrzebowanie: — liczba dni świątecznych w danym miesiącu (im mniej, tym wyższe zapotrzebowanie),
— temperatura (w miesiącach zimowych: im niższa, tym wyższe zużycie, w miesiącach ciepłych: im wyższa temperatura, tym wyższe zużycie).
W Raporcie prezentujemy również poziom zapotrzebowania w KSE. Warto wiedzieć, że czynnikami wpływającymi na poziom zapotrzebowania są głównie warunki atmosferyczne oraz tempo wzrostu gospodarczego.
10 RWE Polska
Rynek Dnia Następnego gazu
umożliwienie podmiotom bezpośredniego działa-
31 grudnia 2012 r. uruchomiony został rynek
nia na giełdzie gazu, a więc i pełnienia roli anima-
SPOT gazu. Przedmiotem obrotu na tym rynku
tora rynku.
jest gaz ziemny wysokometanowy grupy E, zwany
W kształtowaniu popytu na giełdowy gaz istotne
dalej „gazem”, z dostawą w dniu następnym
jest odejście od zasady „bierz lub płać” i umożli-
po dniu obrotu.
wienie firmom dalszej odsprzedaży kupowanego
Start giełdowego handlu gazem to pierwsze
od dotychczasowego dostawcy surowca. Równie
z kilku wydarzeń na drodze do pełnej liberalizacji
istotne jest zapewnienie uczestnikom rynku swo-
tego rynku. W chwili obecnej trudno jest oczeki-
bodnego dostępu do infrastruktury przesyłowej
wać aktywnego zainteresowania firm obrotem
oraz jej rozbudowa.
błękitnym paliwem na giełdzie. Aby to zmienić,
Uzyskanie satysfakcjonującej płynności obrotu
konieczne jest wprowadzenie ustawowego obliga
na Towarowej Giełdzie Energii, pozwalającej na
giełdowego dotyczącego sprzedaży co najmniej
powstanie referencyjnej ceny, zależy od spełnienia
części tego surowca. Planowane jest również
powyższych założeń.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 11
12 RWE Polska
Rynek Terminowy na Towarowej Giełdzie Energii i Giełdzie Gazu
Rynek Terminowy Towarowy (RTT) umożliwia zawieranie transakcji na dostawę energii
elektrycznej w konkretnym okresie w przyszłości. Ceny kształtujące się na tym rynku
odzwierciedlają również prognozy cenowe. Przedmiotem obrotu na RTT są kontrakty
terminowe na dostawę energii elektrycznej, w których sprzedający (wystawca kontraktu) zobowiązuje się do dostarczenia energii elektrycznej w określonym terminie
w przyszłości i po określonej cenie, a kupujący (nabywca kontraktu) zobowiązuje się
do nabycia energii elektrycznej w określonym terminie i po określonej cenie.
Kontrakty terminowe pozwalają wyznaczyć cenę energii elektrycznej w dłuższym horyzoncie czasowym (na
Ze względu na termin wykonania
istnieją cztery rodzaje kontraktów:
TGE do trzech lat do przodu), co stwarza istotne imtygodniowe (BASE_W), (PEAK5_W)
pulsy cenowe dla inwestorów, którzy planują budowę

nowych mocy wytwórczych. Klientom pozwalają one
i (OFFPEAK_W);
natomiast prognozować ceny, optymalizować koszty

miesięczne (BASE_M), (PEAK5_M) i (OFFPEAK_M);
zakupu energii elektrycznej i zabezpieczać się przed

kwartalne (BASE_Q), (PEAK5_Q) i (OFFPEAK_Q);
ryzykiem wzrostu ceny. Obecnie na RTT prowadzony

roczne (BASE_Y), (PEAK5_Y) i (OFFPEAK_Y).
jest obrót trzema typami kontraktów:
Skrótowa nazwa danego kontraktu wskazuje

kontrakt forward typu BASE i BASE5
na jego typ i termin wykonania, np. kontrakt
(pasmo) z 24-godzinnym okresem wykonania
PEAK5_Q-4-12 oznacza kontrakt terminowy
(dostawy), dla BASE niezależnie od dnia tygodnia
na dostawę energii elektrycznej w dni robocze
czy pory roku, dla BASE5 tylko w dni robocze;
w IV kwartale 2012 r. w godzinach 7:00−22:00.
Powyższe terminy wykonania dotyczą również

kontrakt forward typu PEAK5 i PEAK7 (szczyt)
kontraktów BASE5 i PEAK7.
z dostawą w godzinach 7:00−22:00 (15 godzin
Poziom cen energii elektrycznej na rynku
w czasie doby), dla PEAK7 niezależnie od dnia tygo-
terminowym jest zależny, podobnie jak na rynku
dnia czy pory roku, dla PEAK5 tylko w dni robocze;
SPOT, od wielu czynników. Wśród nich możemy
wymienić:
kontrakt forward typu OFFPEAK (godziny po-

ceny nośników energii (ropa, węgiel, gaz);

ceny uprawnień do emisji CO2;
i 22:00–24:00 w dni robocze oraz 0:00−24:00 w dni

nadwyżki lub niedobory mocy w Krajowym
wolne od pracy.
Systemie Elektroenergetycznym;

zaszczytowe) z dostawą w godzinach 0:00−7:00
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 13

regulacje prawne (np. podatek akcyzowy na ener-
gię czy węgiel);

zachowania podmiotów biorących udział w rynku
(tzn. gra popytu i podaży);

poziomy cen energii w kontraktach terminowych
na innych rynkach graniczących z Polską.
notowań ciągłych przewidziany jest w dni robocze
w godzinach od 8:00 do 14:00. Notowania każdej
serii kontraktów są prowadzone zgodnie z kalendarzem notowań i wykonania kontraktów.
W obecnym stanie prawnym zawieranie i rozliczanie transakcji giełdowych na rynku gazu możliwe
jest tylko za pośrednictwem domów maklerskich
Notowania kontraktów terminowych odbywają
i towarowych domów maklerskich, będących
się tylko w dni robocze w systemie notowań cią-
członkami TGE oraz członkami Giełdowej Izby
głych w godz. 8:00−14:00.
Rozrachunkowej prowadzonej przez Izbę Rozlicze-
Szczegółowe zasady ustalania dziennych kursów
niową Giełd Towarowych (IRGiT). Pierwszymi
rozliczeniowych dostępne są na stronie interne-
domami maklerskimi, które podpisały umowy
towej TGE S.A.
umożliwiające im działanie na rynku gazu, są:
Dom Maklerski BOŚ SA, Noble Securities SA oraz
Terminowy Rynek Gazu
Trigon Dom Maklerski SA. Rozliczenia i rozrachunki
Od 20 grudnia 2012 r. Towarowa Giełda Energii
transakcji z rynku gazu prowadzi Izba Rozliczeniowa
w ramach funkcjonującego Rynku Terminowego
Giełd Towarowych. Stosowany przez IRGiT system
Towarowego rozpoczęła obrót kontraktami termi-
zarządzania ryzykiem gwarantuje bezpieczeństwo
nowymi z fizyczną dostawą gazu ziemnego. Rynek
rozliczeń każdemu członkowi Izby w razie niewypłacal-
ten daje możliwość zawierania transakcji standar-
ności poszczególnych uczestników rynku. Rozliczanie
dowymi produktami terminowymi na dostawę ga-
transakcji przez IRGiT jest gwarancją zapłaty za sprze-
zu ziemnego w stałej ilości na okresy miesięczne,
dany gaz. Zgodnie z umową zawartą przez TGE
kwartalne i roczne. Przedmiotem obrotu jest do-
i Gaz-System transakcje zawarte na giełdzie gazu są
stawa gazu w jednakowej ilości we wszystkich
ważne i skuteczne pomiędzy stronami i podlegają
godzinach okresu dostawy. Handel w ramach
realizacji przez Gaz-System.
14 RWE Polska
Rynek praw majątkowych – tzw. kolorów
Rynek Praw Majątkowych, zwanych potocznie „kolorami”, jest uregulowany
zapisami ustawy Prawo energetyczne oraz rozporządzeniami do niej.
Wyjątek stanowią białe certyfikaty, które wynikają
sprzedające energię elektryczną odbiorcy
z Ustawy o efektywności energetycznej. Białe
końcowemu obowiązek zakupu tych praw.
certyfikaty to świadectwa potwierdzające zaosz-
Zakupione Prawa Majątkowe dla energii elek-
czędzenie określonej ilości energii w wyniku
trycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych
realizacji inwestycji służących poprawie efektyw-
oraz kogeneracyjnych, tj. z gazu, węgla i metanu
ności energetycznej. Białe certyfikaty posiadają
kopalnianego w skojarzeniu z ciepłem, podlegają
Prawa Majątkowe i są przedmiotem obrotu
umorzeniu. Alternatywnym rozwiązaniem jest
na Towarowej Giełdzie Energii.
uiszczenie opłaty zastępczej przez przedsiębior-
Stworzony prawnie system wsparcia dla źródeł
stwo energetyczne.
odnawialnych i kogeneracyjnych (jednoczesne,
czyli skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej) pozwala wytwórcom energii elektrycznej
Poniższa tabela przedstawia procentowe udziały
z tego typu źródeł sprzedawać Prawa Majątkowe,
obowiązków w latach 2010−2021.
nakładając jednocześnie na przedsiębiorstwa
Część z nich rozpisana jest na krótszy czas.
Obowiązki zakupu „kolorów”
OZE
Skojarzona (węgiel)
Skojarzona (gaz)
Skojarzona (metan kopalniany)
Białe certyfikaty
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
10,40% 10,40% 10,40% 12,00% 13,00% 14,00% 15,00% 16,00% 16,00% 16,00% 16,00% 16,00%
21,30% 22,20% 23,20% *23,20%
3,10% 3,30% 3,50% *3,70%
0,40%
0,60%
0,90%
x
1,10%
x
1,30%
x
1,50%
1,80%
2,30%
X – lata, za które nalicza się obowiązek3,20
* Projekt ustawy z dnia 10 grudnia 2012 r. zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Prawo energetyczne, ustawy Prawo ochrony środowiska oraz Ustawy o systemie oceny zgodności
oraz ustawę o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw; Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. (Dz. U. Nr 156, poz. 969);
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 lipca 2011 r. (Dz. U. Nr 176, poz. 1052) Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 października 2012 r. (Dz. U. Nr 211, poz. 1229);
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. Nr 94, poz. 551 z późn. zm.).
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 15
Poziom opłat zastępczych w połączeniu z udziałem
zując, ile każdy odbiorca końcowy płaci za realiza-
procentowym obowiązków pozwala na określenie
cję wszystkich obowiązków „kolorowych” przez
wpływu tych obowiązków na cenę dla odbiorcy
przedsiębiorstwo obrotu energią elektryczną.
końcowego.
Wyliczenia są wykonane zgodnie z formułą: opłata
Poniższa tabela prezentuje jednostkowe opłaty
zastępcza x procentowy obowiązek zakupów kolo-
zastępcze dla poszczególnych „kolorów” w latach
rów, które stanowią wartość maksymalną, jaką
2010−2012 oraz ilustruje ich wpływ na cenę, poka-
można doliczyć do ceny energii elektrycznej.
Opłata zastępcza
Jedn.
OZE
Skojarzona (węgiel)
Skojarzona (gaz)
Skojarzona
(metan kopalniany)
PLN/MWh
PLN/MWh
PLN/MWh
PLN/MWh
2010
267,95
23,32
128,80
59,16
2011 2012
274,92
29,58
127,15
59,16
286,74
29,30
128,80
60,00
Źródło: www.ure.gov.pl, opracowanie własne
Koszt kolorów dla odbiorcy
końcowego (przykład na
bazie opłaty zastępczej)
OZE
Skojarzona (węgiel)
Skojarzona (gaz)
Skojarzona
(metan kopalniany)
RAZEM
Jedn. 2010
2011
2012
PLN/MWh
PLN/MWh
PLN/MWh
PLN/MWh
27,87
4,97
3,99
0,00
28,59
6,57
4,20
0,24
29,82
6,80
4,51
0,36
PLN/MWh
36,83
39,59
41,49
Źródło: www.ure.gov.pl, opracowanie własne
PMEC, tj. do Świadectw Pochodzenia będą-
Rynek Praw Majątkowych dla wszystkich „kolo-

rów” jest prowadzony na Towarowej Giełdzie
cych potwierdzeniem wyprodukowania energii
Energii S.A. Poniższe oznaczenia określają Prawa
elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji
Majątkowe poszczególnych „kolorów”. Umownie
w źródłach, o których mowa w art. 9l ust. 1 pkt 2
możemy je nazwać certyfikatami: zielonymi, czer-
Prawa energetycznego (węgiel) – umownie
wonymi, żółtymi i fioletowymi.
zwane certyfikatami czerwonymi.

PMOZE_A, tj. do Świadectw Pochodzenia dla

PMPG, tj. do Świadectw Pochodzenia będą-
energii wyprodukowanej w odnawialnych źró-
cych potwierdzeniem wyprodukowania energii
dłach energii, której okres produkcji (wskazany
elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji
w Świadectwie Pochodzenia) rozpoczął się dnia
w źródłach, o których mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1
1 marca 2009 r. (włącznie) – umownie zwane
Prawa energetycznego (gaz) – umownie zwane
certyfikatami zielonymi.
certyfikatami żółtymi.
16 RWE Polska

PMMET, tj. do Świadectw Pochodzenia będą-
wynikają z Ustawy o efektywności energetycznej.
cych potwierdzeniem wyprodukowania energii
Dzięki białym certyfikatom znane mają być wiel-
elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji
kości oszczędności energii oraz okres, w jakim
w źródłach, o których mowa w art. 9l ust. 1
zostały dokonane. System obowiązuje w latach
pkt 1a) Prawa energetycznego (metan kopalniany)
2013−2015. TGE publikuje indeksy dla każdego
– umownie zwane certyfikatami fioletowymi.
rodzaju Praw Majątkowych, stanowiących cenę
średnią ważoną wolumenem ze wszystkich trans-

Świadectwa efektywności energetycznej
zwane białymi certyfikatami − świadectwa po-
akcji danym kontraktem, np. PMOZE_A na sesji
giełdowej.
twierdzające zaoszczędzenie określonej ilości
energii w wyniku realizacji inwestycji służących
Poniższa tabela zawiera zestawienie oznaczeń Praw
poprawie efektywności energetycznej. Białe cer-
Majątkowych i odpowiadających im indeksów dla
tyfikaty posiadają Prawa Majątkowe i są przed-
poszczególnych źródeł wytwarzania energii elek-
miotem obrotu na Towarowej Giełdzie Energii,
trycznej.
Źródło energii
Skrótowa nazwa
Praw Majątkowych
Kolor certyfikatu
Nazwa indeksu
Odnawialne Źródło Energii
(OZE)
Węgiel
PMOZ_A
Zielony
OZEX_A
PMEC
Czerwony
KECX
Gaz
PMPG
Żółty
KGMX
Metan kopalniany
PMMET
Fioletowy
KMETX
Jeszcze nienotowane
na TGE
Biały
Jeszcze nienotowane
na TGE
Inne
Białe certyfikaty
Raport przedstawia kształtowanie się indeksów dla poszczególnych źródeł energii.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 17
Rynki surowców i uprawnień do emisji
Dla łatwiejszego zilustrowania zależności pomiędzy ceną energii elektrycznej a cenami
jej nośników na wykresach na stronie 33. przedstawiono notowania dla węgla
energetycznego, ropy naftowej i energii elektrycznej. Z uwagi na dużą zmienność
notowań dane przedstawiono od 2007 r.
Wszystkie wielkości wyrażone są w PLN
•ICE Rotterdam Coal Futures – średnioważona
i przeliczone wg aktualnych na dany dzień
cena kontraktów terminowych rocznych,
notowań kursów EUR i USD. Rynek europejski
których przedmiotem jest węgiel z dostawą
jest zdecydowanie bardziej płynnym rynkiem od
w następnym roku;
rynku polskiego, a zachowania na naszym rynku
są zbieżne z trendami rynku światowego i euro-
•EEX Cal – kontrakt terminowy sprzedaży ener-
pejskiego. Dlatego też na wykresach przedsta-
gii elektrycznej na giełdzie EEX w Niemczech
wiono dane dla rynku europejskiego.
w produkcie pasmo z dostawą w całym kolejnym roku;
Przedstawione w Raporcie wykresy powstały na podstawie następujących wybranych
indeksów cen:
•ECX EUA Futures Contract Emissions Index
– dzienny indeks średnioważonej ceny kontraktów terminowych, których przedmiotem są
•ICE Brent Crude Futures – średnioważona cena
kontraktów terminowych rocznych, której
przedmiotem jest ropa naftowa (typu Brent,
Forties, Oseberg lub Ekofisk, tzw. BFOE)
z dostawą w następnym roku;
uprawnienia do emisji CO2 w Europejskim
Systemie Handlu Uprawnieniami do Emisji.
18 RWE Polska
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 19
Rynek energii
elektrycznej w Polsce
20 RWE Polska
Rynek energii elektrycznej w Polsce – rynek spot
Cena spot w 2012 r. vs. wolumen obrotu
4,0
240
221,1
3,5
220
2,5
179,2
166,3
2,0
TWh
179,8
178,5
178,2
185,7
200
185,6
177,0
165,1
174,4
180
163,4
160
1,5
140
1,0
1,6
1,8
1,6
1,6
styczeń
luty
marzec
kwiecień
0,5
1,6
1,6
1,4
1,4
1,3
1,7
1,6
1,8
PLN/MWh
3,0
120
100
0,0
maj
czerwiec
lipiec
sierpień
wrzesień październik listopad
grudzień
Źródło: www.tge.pl
Rekordowe zużycie energii elektrycznej w Polsce zanotowano w lutym 2012 r. Było to spowodowane wyjątkowo niską temperaturą,
poniżej minus 20˚C.
ZAPOTRZEBOWANIE W KRAJOWYM SYSTEMIE
ELEKTROENERGETYCZNYM w LATAch 2011–2012
3700
3450
GWh
2950
2700
2450
2011
2200
1
2
3
2012
4
5
6
7
miesiące
8
9
10
Źródło: opracowanie na podstawie danych z www.pse-operator.pl
11
12
Temperatura (Warszawa)
2011
w C
2012
w C
Styczeń
0,93%
Luty
8,25%
Styczeń
-0,6
-1,1
Marzec
-0,92%
Luty
-3,8
-6,2
Kwiecień
0,65%
3200
2011 vs. 2012
1,55%
Maj
-0,39%
Czerwiec
-0,28%
Lipiec
0,59%
Marzec
3,3
4,6
Kwiecień
11,1
9,2
Maj
14,4
15,5
Czerwiec
18,9
17,2
Lipiec
17,9
21,0
Sierpień
0,38%
Sierpień
18,7
19,0
Wrzesień
-1,35%
Wrzesień
15,0
14,6
Październik
0,13%
Październik
8,3
8,1
Listopad
2,9
5,7
Grudzień
2,5
-3,1
Listopad
-1,27%
Grudzień
0,13%
Źródło: opracowanie własne
Na poziom zapotrzebowania ma wpływ temperatura.
Zimą im niższa temperatura, tym wyższe zużycie, w miesiącach
ciepłych: im wyższa temperatura, tym wyższe zużycie.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 21
Komentarz Analityka ds. Strategii Zakupu Energii RWE Polska S.A.
Sylwii Piekut
Stabilnie niski poziom cen na rynku hurtowym
W 2012 r. ceny energii elektrycznej na rynku SPOT były niższe od cen w roku poprzednim. Średnioważona cena wyniosła 179,5 zł/MWh. Stanowi to spadek o około 12%
w relacji do roku 2011. Najdrożej było w lutym − średnia cena ważona na rynku SPOT
wyniosła 221,1 zł/MWh. Najniższą średnioważoną cenę za energię elektryczną
odnotowano w grudniu − 163,4 zł/MWh. Poziom cen w 2012 r. kształtowany był
przez warunki atmosferyczne, mniejszy popyt na energię czy import/eksport energii
z Niemiec i Szwecji. Na to nałożyło się również spowolnienie gospodarcze.
Wolumen transakcji w 2012 r. na rynku SPOT był
się to niezrozumiałe, gdyż w zimnych miesiącach
bardzo zbliżony do tego z roku poprzedniego
zużycie energii elektrycznej jest dużo wyższe. Jed-
(18,8 TWh w 2012 r. do 19,8 TWh w 2011 r.). Ry-
nak w tym czasie dochodzi dodatkowa produkcja
nek ten służy głównie do domykania otwartej po-
energii z elektrociepłowni, które w chłodnych mie-
zycji, stąd jego wielkość jest dość przewidywalna
siącach są w stanie dostarczyć do systemu ponad
i porównywalna.
20% dodatkowej energii. Większy wolumen
Pogarszające się dane makroekonomiczne
wyprodukowanej tańszej energii wpływa na spa-
w Polsce i u naszych sąsiadów szybko przełoży-
dek cen, co pokrywa się z prezentowaną krzy-
ły się na zapotrzebowanie na energię elektrycz-
wą. Wyjątek stanowił luty. Na początku miesiąca
ną, które utrzymywało się na zbliżonym poziomie
siarczyste mrozy doprowadziły do gwałtownego
z roku poprzedniego. Spadek zapotrzebowania
wzrostu zużycia energii elektrycznej. Polskie na moc, a także pojawiająca się na rynku znacz-
elektrownie pracowały na najwyższych w histo-
na ilość energii z zielonych źródeł miały wpływ na
rii obrotach. We wtorek 7 lutego ok. godz. 17:30
spadek cen. W całym roku średnia cena energii
padł rekord zapotrzebowania na energię elek-
na rynku SPOT była niższa o prawie 12% w relacji
tryczną, który wyniósł 25 845 MW. Zapotrzebo-
do średniej z roku poprzedniego. Kształt krzywej
wanie ze szczytu wieczornego było najwyższe
cenowej był zbliżony do poziomu krzywej wielo-
w historii Krajowego Systemu Elektroenergetycz-
letniej, na którym notowania z I i IV kwartału są
nego. Cena wzrosła wtedy w relacji do stycznia
przeważnie niższe od pozostałych. Może wydawać
o 23%. Było to spowodowane głównie wysokimi
22 RWE Polska
cenami w godzinach szczytowych, przekraczający-
wzrostu cen. W sierpniu padł rekord cen ener-
mi nawet 400 zł/MWh.
gii elektrycznej na rynku bilansującym. Tak nagły
Ostatni tak duży skok cenowy mieliśmy w listopa-
wzrost cen rynku bilansującego do poziomu
dzie 2011 r. Był on związany z awarią nowego blo-
1455 zł/MWh dał impuls dla wyższych cen na
ku w Bełchatowie i kilku bloków w Połańcu.
Rynku Dnia Następnego na Towarowej Giełdzie
Odwrócenie trendu na rynku energii nastąpiło
Energii. W pozostałym okresie roku nie odnotowa-
wraz ze wzrostem temperatur i spadkiem zapo-
no większej zmienności cen energii elektrycznej
trzebowania na energię. Ceny energii w marcu
na rynku dobowo-godzinowym.
były jednymi z najniższych w roku. W II i III kwar-
W ciągu całego 2012 r. ceny energii utrzymywały
tale stopniowe zmniejszanie podaży energii elek-
się na stabilnym, niskim poziomie. Było to zapew-
trycznej z elektrociepłowni oraz rosnący popyt
ne duże zaskoczenie dla wszystkich uczestników
na energię wywołany rekordowo wysokimi tem-
rynku, gdyż prognozy na rok 2012 nie zapowiadały
peraturami przyczynił się do krótkotrwałego
aż tak silnego załamania.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 23
Rynek energii elektrycznej w Polsce – Rynek terminowy
Cena FORWARD Y2013 vs. wolumen obrotu
240
25
215,9
213,7
214,0
wolumen
212,2
211,0
206,2
201,6
199,5
195,5
20
cena
220
190,2
200
180,4
174,1
168,9
180
15
TWh
10
140
5
0
120
6,8
obrót do końca
2011 r.
2,1
2,0
5,8
5,4
7,7
6,4
7,8
11,0
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
sierpień
12,4
9,7
16,0
wrzesień październik listopad
15,8
PLN/MWh
160
100
grudzień
Źródło: www.tge.pl
Komentarz analityka ds. Strategii Zakupu Energii RWE Polska S.A.
Sylwii Piekut
Lawinowy Spadek Cen
W 2012 r. ceny kontraktów terminowych na energię elektryczną z dostawą w 2013 r.
można było zaliczyć do najniższych w historii notowań od roku 2008. Cena dla
produktu BASE_Y-2013 spadła do minimalnego poziomu 168,9 zł/MWh. Na początku
roku 2012 za ten kontrakt płacono 213−215 zł/MWh.
Rynek terminowy w 2012 r. należał bez wątpienia
rok 2012. Początek roku 2012 przyniósł relatywnie
do najtańszych w historii notowań od 2008 r.
niską płynność rynku w kontraktach terminowych
Średnia cena energii dla kontraktu rocznego typu
na rok 2013. Produkt BASE_Y−2013 sprzedawał się
BASE na rok 2013 wyniosła 189,5 zł/MWh i była
wówczas za kwotę 213−215 zł/MWh. Drastyczny
o ponad 7% niższa od kontraktów zawartych na
spadek cen energii nastąpił w drugiej połowie roku
24 RWE Polska
i utrzymywał się praktycznie do końca grudnia,
i był o 10% wyższy od obrotów na kontrakcie
czego na polskim rynku energii zupełnie się nie
BASE_Y−2012. Od stycznia do lipca wolumen obro-
spodziewano.
tu był o 25% mniejszy niż w analogicznym okresie
Pogarszające się wskaźniki makroekonomiczne,
roku poprzedniego, natomiast między sierpniem
spadek nastrojów inwestorów mierzony wskaźni-
a grudniem zwiększył się aż o 50% w porównaniu
kiem PMI, niższe od oczekiwanego zużycie energii
z tym samym okresem w roku 2011. Uczestnicy ryn-
elektrycznej, głównie w sektorze przemysłowym,
ku, widząc tak niskie kwotowania, mogli zakładać,
wprowadzały niepewność na rynkach. W 2011 r.
że taniej już nie będzie i być może lepiej zakontrak-
już w marcu obserwowano większą płynność rynku
tować się na poziomie sprzed dwóch lat, niż prze-
w kontraktach terminowych. W 2012 r. było to
gapić okazję. To napędzało wolumen transakcji.
wciąż wielkie wyczekiwanie. Uczestnicy rynku,
Cen poniżej 180 zł/MWh na rynku terminowym nie
obserwując rozwój cen na rynkach ościennych
widziano nawet w 2009 r. W październiku, gdy uka-
(np. ich spadek na niemieckim rynku EEX), praw-
zały się dane statystyczne za rok 2011, w którym
dopodobnie opóźniali kontraktację na rok 2013,
średni koszt wytworzenia dla elektrowni zawodo-
licząc tym samym na dalsze obniżki cen na rynku
wych był na poziomie 174 zł/MWh, zakup poniżej
forward. Gdy w maju i czerwcu cena zaczęła spa-
tej kwoty był wręcz przeceną, z której nie można
dać o kolejne 5 zł/MWh, rynek uznał, że jest to
było skorzystać.
dobry moment do zawierania transakcji. Wolu-
Takie ceny mogły skłaniać najdroższych wytwór-
men obrotu był podobny do tego z roku 2011.
ców, których koszty wytworzenia były dużo po-
Lipiec i sierpień to kolejne spadki o 2−3 zł/MWh.
wyżej poziomu 175 zł/MWh, do tego, aby zamiast
Cena w sierpniu była już na poziomie 195 zł/MWh.
produkować, kupić tanią energię na rynku.
Najciekawsze dopiero miało się wydarzyć. Cena
Taka sytuacja nie może jednak trwać za długo.
z miesiąca na miesiąc zaczęła spadać o kolejne 5,
Utrzymanie w dłuższej perspektywie tak niskich
a nawet 10 zł/MWh. W grudniu kurs rozliczeniowy
cen na rynku hurtowym może nie pozwalać
na kontrakcie BASE_Y−2013 wyniósł 168,90 zł/MWh.
elektrowniom na oferowanie energii na poziomie
Rok 2012 to również okres zwiększenia płynności
lub poniżej kosztów wytworzenia (w szczególności
i transparentności giełdowego rynku energii. Naj-
w przypadku najmniej efektywnych jednostek
płynniejszym kontraktem w 2012 r. był kontrakt
wytwórczych).
roczny w dostawie pasmowej na 2013 r. Wolumen
Stąd ze strony mniej efektywnych wytwórców
obrotu na kontrakcie BASE_Y−2013 na wszystkich
może pojawić się presja na wzrost tak niskich
rynkach (TGE i platformy obrotu) wyniósł 108 TWh
poziomów cenowych.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 25
26 RWE Polska
Rynek praw majątkowych – tzw. kolorów
WOLUMEN I INDEKS CEN ZIELONYCH CERTYFIKATÓW
800
284
300
279
278
700
278
Łączny wolumen
Średnia z Indeks PMOZE_A
274
280
259
600
260
245
240
500
233
230
240
225
400
220
200
200
180
100
160
340
484
409
425
234
153
268
221
296
263
233
250
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
sierpień
wrzesień
październik
listopad
grudzień
0
140
Źródło: www.tge.pl
Definicje indeksów przedstawione są w części „Jak czytać Raport? Wstęp do Raportu o Rynku Energii”.
Komentarz analityka ds. Strategii Zakupu Energii RWE Polska S.A.
Łukasza Dąbrowskiego
W 2012 r. średnioroczna cena zielonych certyfikatów spadła w porównaniu z rokiem
ubiegłym o ponad 10% z 281 zł/MWh do 251 zł/MWh. Wolumen obrotu wzrósł w tym
czasie o ponad 34%.
Kryzys na rynku „zielonych”
zamieszanie wprowadził sam ustawodawca. Wciąż
Duży spadek cen obserwowaliśmy przez cały rok 2012,
nie są znane zasady przyznawania zielonych certy-
cena między styczniem a grudniem spadła o 100 zł/MWh,
fikatów i wielkość wpływów dla zielonych wytwór-
czyli o 35% względem wartości początkowej. Duże
ców w zależności od technologii wytwarzania,
PLN/MWh
GWh
186
300
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 27
a Ministerstwo Gospodarki nie reaguje na stale po-
niu zatrzymała się na średnim poziomie 186 zł/MWh
większającą się nadwyżkę nieumorzonych certyfika-
(niższym o 35% od poziomu opłaty zastępczej). Gdyby
tów, których rosnąca z miesiąca na miesiąc ilość powo-
obowiązywały zapisy z nowego projektu ustawy
dowała znaczny spadek cen. Od maja do lipca mieliśmy
o OZE, inwestorzy byliby pewni, że ustawodawca może
znaczący, bo aż 40-proc. wzrost nieumorzonych zielo-
skorzystać z prawa podniesienia poziomu obowiązku,
nych Praw Majątkowych i od tej pory spadek cen zaczął
by ręcznie zredukować nadwyżkę praw i zatrzymać
się znacząco pogłębiać. Na przełomie dwóch miesięcy
spadające ceny. Niestety, do końca 2012 r. nie było
cena spadła o ponad 30 zł/MWh i w kolejnych miesią-
nowego prawa ani dokładnej informacji, jakie i kiedy
cach nie udało się tego trendu zatrzymać. Poprzez
ono będzie. Ewentualna szybka legislacja jednego
przeciągające się konsultacje i ciągłe zmiany kierunku
z wcześniej przedstawionych projektów także musi
prac nad Trójpakiem energetycznym Ministerstwo Go-
oczekiwać na notyfikację Komisji Europejskiej, a to
spodarki dało czytelny sygnał, że nie ma jasnej koncep-
dalsze sześć miesięcy zwłoki. W konsekwencji możemy
cji rozwiązania problemu nadwyżki Praw Majątkowych.
być pewni, że kolejny rok nie przyniesie uspokojenia
W czwartym kwartale było już niemal pewne, że nowe-
nastrojów inwestorów na rynku zielonej energii, a jeśli
go prawa nie uda się uchwalić do końca roku i to jesz-
utrzyma się tempo spadku cen, to nawet uchwalenie
cze pogłębiło chaos i nerwowe nastroje na rynku. Cena
nowego prawa w 2014 r. może nie uratować zielonego
gwałtownie spadła o dodatkowe 60 zł/MWh i w grud-
systemu wsparcia.
Wolumen i indeks cen czerwonych certyfikatów
Łączny wolumen
8,9
7,5
7,7
8,3
9,0
8,9
8,7
8,8
10
8,6
1200
8
7,0
6
GWh
800
3,6
4
2,2
400
2
578
779
635
394
399
356
422
467
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
sierpień
344
73
147
274
0
0
Źródło: www.tge.pl
wrzesień październik listopad
grudzień
PLN/MWh
1600
Średnia z Indeks PMEC
28 RWE Polska
Upadek „czerwonych”
temu wsparcia nie uda się przedłużyć, zachowując
Średnioroczna cena spadła o ponad 60% jego ciągłość (nowelizacja prawa wymaga notyfika-
– z 18,8 zł/MWh w 2011 r. do poziomu 7,5 zł/MWh
cji Komisji Europejskiej, a cały proces do momentu
w roku 2012. Wolumen obrotu wzrósł w tym czasie
wejścia w życie ustawy trwa nawet do sześciu
o ponad 66%.
miesięcy), system wygasał 31 marca 2013 r.,
Cena przez większość roku utrzymywała się na
a w październiku ub.r. niewiele się w tej sprawie
stabilnym, ale niskim poziomie 8−9 zł/MWh.
działo. Część inwestorów zaczęła umarzać posiada-
Jednak od października obserwowaliśmy już tylko
ne prawa, gdyż nadwyżka tych nieumorzonych
jej spadek do poziomu 2 zł/MWh równej 6% pozio-
spadła od początku roku o 15%, jednak poziom nie-
mu opłaty zastępczej (!). Oznacza to, że dla inwe-
umorzonych praw nadal pozostawał bardzo wysoki,
storów te prawa straciły już jakąkolwiek wartość.
tj. na poziomie 120% rocznej produkcji.
Zwiększenie obrotów między październikiem
Końcówka roku to wzmożone ruchy Ministerstwa
a grudniem to już tylko gra spekulantów, którzy
Gospodarki, które, zdając sobie sprawę, że nie uda
ciągle liczyli, że system wsparcia uda się przedłu-
się już wprowadzić żadnych innowacji w systemie
żyć, a śmieciowe papiery przyniosą krociowe zyski.
wsparcia dla kogeneracji, próbowało znaleźć
Co doprowadziło do upadku systemu wsparcia
sposób, jak przedłużyć istniejące zasady do 2015 r.
dla kogeneracji? Zapewne kończący się z upły-
Wymagało to nowelizacji Prawa energetycznego
wem 2012 r. obowiązek kogeneracyjny, ale przede
i nowego rozporządzenia określającego procento-
wszystkim brak jakiejkolwiek informacji na temat
wy udział obowiązku. W celu przyspieszenia proce-
przyszłości tego systemu wsparcia. W sprawie
su Ministerstwo Gospodarki połączyło nowelizację
zielonych certyfikatów (których obowiązek upłynie
ustawy z rozporządzeniem i chciało po akceptacji
z końcem 2017 r.) mieliśmy już kilka koncepcji
Prezesa Rady Ministrów poddać projekt pod głoso-
prezentowanych przez Ministerstwo Gospodarki,
wanie w Sejmie jako przedłużenie istniejących za-
inicjatywy poselskie czy kluby opozycyjne, które
sad. Okazało się jednak, że nawet takie działania
wywoływały żywą dyskusję wśród uczestników
wymagają notyfikacji Komisji Europejskiej, a więc
rynku. W przypadku czerwonych i żółtych certyfi-
wydłużają proces akceptacji o kolejne miesiące.
katów przez cały rok nie dowiedzieliśmy się nicze-
Od 1 stycznia 2013 r. nie ma obowiązku zakupu
go, nawet tego, czy system w ogóle będzie jeszcze
czerwonych i żółtych certyfikatów. Czy, kiedy
istniał. Na rynku krążyły tylko domysły, a cena spa-
i na jakich zasadach będą naliczane w 2013 r.
dała do poziomu 30% opłaty zastępczej i na takim
(częściowo, a może za cały okres), zależy od inter-
poziomie utrzymywała się przez większość roku.
pretacji prezesa URE. Zatem prognozę najbliższej
Gdy na początku czwartego kwartału okazało się,
przyszłości dla tych Praw Majątkowych należy
że Ministerstwo Gospodarki nie ma nawet wypra-
rozpatrywać bardziej w kategorii domysłów niż
cowanej jednolitej koncepcji, stało się jasne, że sys-
rzeczowej analizy.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 29
WOLUMEN I INDEKS CEN ŻÓŁTYCH CERTYFIKATÓW
Łączny wolumen
Średnia z Indeks PMGM
130
300
250
126,0
126,3
125,3
125,0
200
123,5
125,1
125,7
125,8
124,1
122,9
122,5
125
123,3
120
100
50
0
9
13
94
5
110
92
164
17
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
sierpień
56
73
38
wrzesień październik listopad
75
grudzień
Źródło: www.tge.pl
„Żółty” nie wzbudza emocji
Od połowy roku obserwowaliśmy sukcesywny,
Mimo że żółte certyfikaty są w tej samej sytuacji
niewielki wzrost ceny średnio od 122,5 zł/MWh
co czerwone, gdyż nieznana jest ich przyszłość w maju do 125,8 zł/MWh w grudniu. W 2012 r.
po 1 stycznia 2013 r., nie widać tu takiej wzrósł natomiast znacznie wolumen obrotów, któ-
nerwowości. Średnioroczna cena w 2012 r.
ry był prawie trzykrotnie wyższy niż w roku 2011.
była wyższa o 0,5% od tej z roku 2011 i wyniosła
Rynek żółtych certyfikatów jest mały i ma znikomy
124,6 zł/MWh przy opłacie zastępczej na rok
wpływ na końcową cenę energii elektrycznej, nie
2012 na poziomie 128,8 zł/MWh.
wywołuje więc takich emocji wśród inwestorów
Cena utrzymywała się na bardzo stabilnym
jak rynki zielonych i czerwonych certyfikatów.
poziomie, gdyż wahania w ciągu całego roku
Z tego powodu tak łagodnie przeszedł przez
nie przekroczyły 3%.
legislacyjne wstrząsy.
115
PLN/MWh
GWh
150
30 RWE Polska
WOLUMEN I INDEKS CEN FIOLETOWYCH CERTYFIKATÓW
Łączny wolumen
Średnia z Indeks PMGM
20
58,3
58,4
58,8
58,4
57,6
16
57,4
57,7
57,9
58,5
58,5
58,6
60
58
56
8
54
4
52
GWh
12
0
2,1
6,3
1,0
6,2
5,3
0,8
12,5
5,1
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
sierpień
2,2
3,1
11,3
wrzesień październik listopad
5,1
50
grudzień
Źródło: www.tge.pl
„Fioletowy” spokój
uda się przeszczepić te zasady na pozostałe, rozchwia-
Średnioroczna cena w 2012 r. była równa tej z roku
ne rynki kolorowych certyfikatów.
2011 i wyniosła 58,1 zł/MWh. Wolumen obrotów także był bardzo zbliżony, gdyż wzrósł zaledwie o 3,7%.
System białych certyfikatów
Rynek metanowych świadectw pochodzenia jest jesz-
W 2013 r. ruszył system białych certyfikatów.
cze mniejszy od niszowego rynku żółtych certyfikatów.
Jest to mechanizm rynkowy prowadzący do uzyskania
Jest jednak wyjątkowym przykładem na to, że Rynek
wymiernych oszczędności energii w trzech obszarach,
Praw Majątkowych może działać poprawnie, jeśli ma
tj. zwiększenia oszczędności energii przez odbiorców
wyznaczony odpowiednio długi horyzont czasowy
końcowych, zwiększenia oszczędności energii przez
i jasne zasady funkcjonowania. Jest to jedyny rynek,
urządzenia zużywające energię do potrzeb własnych
gdzie reguły gry są ustalone do 2019 r., opłata zastęp-
oraz zmniejszenia strat energii elektrycznej, ciepła
cza z roku na rok jest wyznaczana na podobnym pozio-
i gazu ziemnego w przesyle i dystrybucji. Pozyskanie
mie, więc inwestorzy nie widzą żadnych negatywnych
białych certyfikatów będzie obowiązkowe dla firm
sygnałów co do przyszłości jego funkcjonowania. Po-
sprzedających energię odbiorcom końcowym – muszą
ziom cen w ciągu roku waha się nie więcej niż 3% śred-
je przedłożyć prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
niorocznej ceny, która zawsze jest bliska opłaty zastęp-
do umorzenia. Firmy sprzedające energię elektryczną,
czej. Pokazuje to, jak bardzo przejrzystość prawa może
gaz ziemny i ciepło będą zobligowane do pozyskania
wpływać na poprawne funkcjonowanie Rynku Praw
określonej liczby certyfikatów w zależności od wielko-
Majątkowych. Możemy tylko liczyć na to, że z sukcesem
ści sprzedawanej energii. System wygasa w 2016 r.
PLN/MWh
56,5
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 31
Rynek energii elektrycznej – perspektywa
Komentarz głównego analityka ds. strategii zakupu energii rwe
polska s.a. sławomira skoczka
Czy może być jeszcze taniej? Grecja, Włochy, Hiszpania, euro, kryzys. Te słowa najczęściej
powtarzały się w docierających do nas wiadomościach w 2012 r. Stało się tak, ponieważ
rok 2012 był kolejnym rokiem ogromnych zmagań Europy z problemami Grecji, Hiszpanii,
Włoch oraz walki o utrzymanie strefy euro.
Pierwsze próby ratowania sytuacji przez rządy najsil-
wytwarzającym produkty o dość niskim stopniu
niejszych państw UE sprowadzały się do uruchamia-
zaawansowania technologicznego, którego atutem
nia kolejnych środków dla pogrążonych w kryzysie
jest tania siła robocza, obserwujemy istnienie
gospodarek południowej Europy. Z tej metody nie
odwrotnej korelacji pomiędzy PKB Chin a PKB Polski.
można było jednak korzystać wiecznie i w pewnym
Zatem nie najlepsza kondycja gospodarki chińskiej
momencie nie pozostało nic innego, jak rozpocząć
narażonej na spowolnienie (wyczerpanie się możliwości
cięcia wydatków.
stymulacyjnych, spadek cen na rynku nieruchomości)
Na skutki nie trzeba było długo czekać. Niepokoje
może korzystnie wpłynąć na wzrost naszego PKB.
społeczne, strajki, wzrost bezrobocia sięgający
Słabsze Chiny to tańsze surowce i mniejszy eksport
nawet 25% w Hiszpanii czy 26% w Grecji to efekty
ich produktów, otwierający możliwości dla naszych
oszczędności. Rok 2012 to niestety kolejny rok słabych
eksporterów.
wyników państw UE, a także wielkich gospodarek
Na rynku surowców ważnych dla energetyki, czyli:
światowych. W Stanach Zjednoczonych sytuacja
węgla, gazu, CO2, – rok 2012 to rok spadków. Jedy-
powoli się stabilizuje, a wzrost PKB na poziomie
nie ropa oparła się trendowi spadkowemu. Pomogły
około 1,8% w roku 2012 w obecnych realiach wydaje
jej jednak kryzys irański i działania Arabii Saudyjskiej
się całkiem dobrym wynikiem. PKB Chin będący na
ograniczającej produkcję (polityka OPEC mająca
poziomie 7,6% dla krajów UE pozostaje w sferze
na celu utrzymanie cen).
marzeń, jednak dla Państwa Środka to wynik dość
Perspektywy dla nośników energii nie są najlepsze.
słaby (za rok 2011 PKB wyniósł tam bowiem 9,2%).
Droga obecnie ropa w konfrontacji z rosnącą podażą,
Nie zapominajmy, że Chiny to konsument 50%
wysokimi zapasami oraz umiarkowanym popytem
światowej produkcji węgla. Kondycja gospodarki
powinna potanieć. Ciekawym zjawiskiem jest
tej potęgi ma więc zasadniczy wpływ na poziom
systematyczny wzrost produkcji tego surowca
cen surowców na rynkach światowych.
w Stanach Zjednoczonych, szacowany na poziomie
Polska gospodarka podąża w kierunku światowych
około 0,4 mln baryłek na dobę. W przypadku
trendów. Można zaobserwować jednak pewien
USA jesteśmy świadkami rewolucji paliwowej.
wyjątek. Z racji tego, że jesteśmy nadal państwem
Po spektakularnym sukcesie gazu łupkowego
32 RWE Polska
nadszedł czas na ropę łupkową. Jeśli prognozy
jest na poziomie około 166 zł/MWh). Poziomy
się sprawdzą, w przyszłej dekadzie USA staną się
te nie zapewniają już rentowności produkcji dla
eksporterem czarnego złota, zmieniając tym samym
droższych wytwórców i wydaje się, że możliwości
istniejący od dziesięcioleci układ światowy.
dalszych spadków zostały wyczerpane.
Ceny węgla również powinny utrzymać się na
Niskie ceny energii elektrycznej to dla inwestorów
niskim poziomie. Sprzyjać będą temu mniejsze
problem z pozyskaniem kapitału. Niektóre plany
zapotrzebowanie Chin na ten surowiec oraz niskie
inwestycyjne przestają więc być realizowane
zużycie energii (utrzymujące się spowolnienie
z powodu braku dla nich uzasadnienia ekono-
gospodarcze).
micznego. Ofiarami niskich cen padły projekty
Pomimo monopolu Rosji gaz w Europie również
w Elektrowni Rybnik czy Elektrowni Ostrołęka.
tanieje. Z powodu niskich cen energii nie opłaca
Obecna sytuacja nie może utrzymać się w dłuż-
się uruchamiać dość drogich bloków gazowych.
szym horyzoncie czasowym. Potrzeby inwesty-
Powoduje to znaczący spadek zużycia błękitnego
cyjne polskiego sektora elektroenergetycznego
paliwa. W przypadku gazu ceny w kontraktach
są ogromne.
terminowych kalkulowane są na bazie cen ropy.
Nawet przy założeniu utrzymującego się
Spodziewany spadek cen ropy i wzrost dywersy-
zużycia energii na obecnym poziomie i przy
fikacji dostaw gazu powinny doprowadzić do
uwzględnieniu konieczności odstawień po roku
obniżenia cen dla tego paliwa.
2015 starych bloków niespełniających norm
Rynek CO 2 nie jest przewidywalny, bo w jego
środowiskowych istnieje potrzeba budowy
przypadku o poziomie cen decyduje polityka.
nowych mocy. Tani węgiel, tanie emisje CO 2
Fundamenty wskazują na możliwość dalszych
i stosunkowo drogi gaz w uprzywilejowanej
spadków, głównie za sprawą znaczących
pozycji stawiają bloki węglowe (szczególnie
nadwyżek na rynku CO 2. W okresie marzec
opalane węglem brunatnym).
– kwiecień (planowany termin prac PE nad
Lukę częściowo pomogą wypełnić źródła OZE.
zmianą dyrektywy) przekonamy się, na ile
To one bowiem w ostatnim okresie rozwijają
skuteczni są politycy Komisji Europejskiej
się najszybciej. Jeśli w Polsce inwestorzy
i czy uda im się sztucznie sterować cenami CO 2.
zachowają się podobnie jak na rynku nie-
Oceniając wszystkie istotne dla poziomu
mieckim, możemy spodziewać się przyrostów
cenowego energii elektrycznej czynniki, należy
mocy głównie w elektrowniach wiatrowych,
przypuszczać, że w najbliższym okresie ceny
a w przyszłości źródłach fotowoltaicznych.
energii na rynku hurtowym utrzymają się na
Aby taki scenariusz się zrealizował, muszą
obecnym poziomie. Ubiegły rok był czasem
zaistnieć korzystne warunki dla inwestorów.
systematycznych spadków cen energii (w Polsce
Jednym z nich jest oczekiwane wdrożenie
w skali roku o około 9%!). Ceny spadły do bardzo
nowej ustawy o OZE, na którą czekamy już
niskich poziomów (produkt pasmo 2014 notowany
półtora roku.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 33
Rynek surowców i uprawnień do emisji CO2
CENY WĘGLA, ROPY, ENERGII ELEKTRYCZNEJ NA RYNKU EUROPEJSKIM
Kwotowania: węgla, ropy, energii elektrycznej
na rynku europejskim
ropa produkt roczny ICE Brent Crude Futures [PLN/bbl]
energia produkt roczny base EEX Cal [PLN/MWh]
400
350
300
250
200
150
01.03.07
01.05.07
01.07.07
01.09.07
01.11.07
01.01.08
01.03.08
01.05.08
01.07.08
01.09.08
01.11.08
01.01.09
01.03.09
01.05.09
01.07.09
01.09.09
01.11.09
01.01.10
01.03.10
01.05.10
01.07.10
01.09.10
01.11.10
01.01.11
01.03.11
01.05.11
01.07.11
01.09.11
01.11.11
01.01.12
01.03.12
01.05.12
01.07.12
01.09.12
01.11.12
01.01.13
zł/MWh
450
węgiel produkt roczny ICE Rotterdam Coal Futures [PLN/t}
data notowania
Źródło: opracowanie własne na podstawie www.theice.com, www.eex.com
Komentarz Analityka ds. Strategii Zakupu Energii RWE Polska S.A.
Łukasza Dąbrowskiego
W 2012 r. na rynku surowców energetycznych największe spadki odnotowały
ropa i produkty ropopochodne. W USA ceny tego surowca spadały o około 11%.
W Europie, pomimo dużej zmienności, ceny zatrzymały się na poziomach bliskich
tym z początku roku.
Na spadki cen miały wpływ głównie trzy czynniki:
Zwalniająca gospodarka Chin była główną
słabnące w związku z recesją gospodarki strefy
przyczyną znacznego osłabienia popytu na
euro, spowolniające ożywienie gospodarcze w USA
ropę i inne surowce przemysłowe. Wzrost
i wyhamowujące gospodarki krajów BRICS (Brazy-
zapasów ropy był na najwyższym poziomie
lia, Rosja, Indie, Chiny i RPA).
od pięciu lat.
34 RWE Polska
Ostatnie 10 lat to znaczący wzrost zapotrzebowa-
gospodarki świata napędzał w ostatnich latach
nia na surowce, w głównej mierze dzięki bardzo
koniunkturę. Kwotowania węgla na rok 2013
dynamicznemu rozwojowi gospodarek azjatyckich.
handlowane w roku 2012 spadły w stosunku do
Przełożyło się to na wzrost cen, a następnie na
tych handlowanych w 2011 na rok 2012 średnio
rekordowe poziomy nakładów inwestycyjnych
o ponad 16%. Trend ten nadal się utrzymuje,
na poszukiwanie i wydobycie surowców.
gdyż najwyższe ceny zanotowano w styczniu
W Ameryce Północnej wysoka rentowność w sek-
zeszłego roku i do grudnia notowania tego
torze paliwowym pozwoliła na znaczny rozwój
surowca spadły o prawie 20%.
nowych technologii wydobycia surowców energe-
W ślad za spadkiem cen węgla podążały ceny
tycznych, czego finałem jest duży spadek cen gazu
energii elektrycznej. Jednak spadek cen surowców
i rosnące od trzech lat wydobycie ropy.
oraz słabnąca koniunktura gospodarcza, a co
Kraje Zatoki Perskiej nie pozostają obojętne w ta-
za tym idzie popyt na energię elektryczną, to
kiej sytuacji. Ostatni raport grupy OPEC zawiera
niejedyne przyczyny spadku cen energii elek-
bardzo interesujące informacje w tym temacie.
trycznej na rynkach europejskich. Znaczny wzrost
Pod koniec 2012 r. po raz pierwszy od kilku
udziału energii zielonej (która produkowana jest
kwartałów istotnie spadło wydobycie ropy w Arabii
w szczytach dobowego zapotrzebowania, kiedy
Saudyjskiej, co przełożyło się na spadek wydobycia
cena jest najwyższa) spowodował spadek produkcji
w całym kartelu. Polityka OPEC, poprzez sterowanie
w najmniej efektywnych (a więc najdroższych)
poziomem wydobycia, będzie wpływać na dalsze
źródłach energii konwencjonalnej. W Niemczech
kształtowanie się cen.
na giełdzie EEX średnie notowania produktu
Jeśli ceny zaczną spadać za sprawą rosnącego
CAL13 dla energii elektrycznej handlowane
wydobycia w USA i powracającego na światowe
w 2012 r. spadły w stosunku do CAL12
rynki Iraku, kartel na pewno zareaguje, nie
handlowanego w roku 2011 aż o 12% (duża
dopuszczając do spadku ceny. Znacznie łatwiej
w tym zasługa energii z paneli słonecznych,
jest uzasadnić kwotowania węgla czy energii
które produkowały tanią energię w godzinach
elektrycznej, gdzie panują bardziej rynkowe reguły
największego zapotrzebowania). Podobny trend
kształtowania cen. Poziom cen to wynikowa relacji
obserwowany był w Polsce, gdzie średnia cena
popytu i podaży, gdzie nie ma tak silnego gracza
CAL13 w relacji do CAL12 była o ponad 9% niższa.
po stronie produkcyjnej, jakim jest OPEC. Polityka
Jednak skalę kryzysu pokazuje dopiero lawinowy
wydobycia krajów Zatoki Perskiej i sytuacja
spadek ceny między styczniem (średnia 213,5
geopolityczna na świecie nie odgrywa tu tak
zł/MWh) a grudniem (średnia 168,9 zł/MWh)
znaczącej roli. Na przykładzie spadających cen
wynoszący prawie 21%.
węgla widać, jak bardzo osłabiła się światowa
Mimo że prognozy makroekonomiczne dla
koniunktura, w głównej mierze w Chinach, bo
Polski nie są optymistyczne (znacznie gorsze
rozwój tej najbardziej chłonnej na surowce
od wyników za rok 2012) i minorowe są także
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 35
nastroje samych inwestorów, gdzie wskaźnik
Co drożsi wytwórcy zamiast produkować, mogliby
PMI na poziomie 48 pkt jest o ponad 1 pkt niższy
kupić tańszą energię na rynku. Sytuacja ta nie
niż w zeszłym roku, to trudno zakładać, aby
może zatem trwać w nieskończoność.
tak znaczące spadki cen mogły się w dalszych
Biorąc pod uwagę potrzeby inwestycyjne polskiej
miesiącach utrzymywać. Już w tej chwili ceny
energetyki, cena powinna jeszcze przez jakiś
poniżej 170 zł/MWh są na poziomie średnich
czas utrzymywać się na niskim poziomie
kosztów wytwarzania energii przez elektrownie
i powoli podnosić się do średnich poziomów
w Polsce.
190–200 zł/MWh.
CO2 się dusi
CENY UPRAWNIEŃ DO EMISJI CO2 NA RYNKU EUROPEJSKIM
(KONTRAKT TERMINOWY GRUDZIEŃ 2012 i 2013)
11
grudzień 2013
grudzień 2012
10
8
7
6
dzień notowania
Źródło: opracowanie własne na podstawie www.theice.com
17.10.12
27.10.12
06.11.12
16.11.12
26.11.12
06.12.12
16.12.12
26.12.12
09.06.12
19.06.12
29.06.12
09.07.12
19.07.12
29.07.12
08.08.12
18.08.12
28.08.12
07.09.12
17.09.12
27.09.12
07.10.12
30.04.12
10.05.12
20.05.12
30.05.12
31.03.12
10.04.12
20.04.12
11.03.12
21.03.12
21.01.12
31.01.12
10.02.12
20.02.12
01.03.12
5
01.01.12
11.01.12
EUR/t
9
36 RWE Polska
Komentarz głównego Analityka ds. Strategii Zakupu Energii
RWE Polska S.A. Sławomira Skoczka
Porównując cenę kontraktu na emisję CO2 „grudzień 2012” na początku 2012 r.
z ceną w ostatnim dniu notowania dla tego typu kontraktu, można zauważyć, że cena
ta praktycznie nie zmieniła się, pozostając na poziomie około 6,5 euro/t. W 2012 r.
na rynku emisji nie było jednak stabilnie i wiele się działo, o czym świadczy amplituda
zmienności cen zawierająca się w przedziale 5,7–9,5 euro/t.
Pod koniec stycznia 2012 r. doszło do wyraźne-
Na początku maja, między innymi za sprawą
go wzrostu cen uprawnień w efekcie silnego
zapowiadanych rozmów o kształcie dyrektywy
ochłodzenia i wzrostu cen energii elektrycznej.
o efektywności energetycznej i możliwości
Wzrosty obserwowane były do końca pierwszej
interwencji KE, nastąpiło krótkotrwałe odbicie
dekady lutego. Informacja o kolejnej sprzedaży
i wzrost cen do poziomu 7,57 euro/t.
uprawnień z rezerwy NER300 była przyczyną
Początek czerwca przyniósł zmianę trendu: cena
korekty na rynku, trwającej do 13 lutego. Od tego
zaczęła rosnąć, aby na początku lipca wspiąć się
dnia nastąpił gwałtowny wzrost cen emisji CO2.
na dawno nienotowany poziom 8,36 euro/t.
Działo się tak za sprawą decyzji Komisji Parlamen-
Wpływ na cenę miały informacje o planach
tu Europejskiego, która oświadczyła, że poprze
redukcji uprawnień w kolejnych latach.
wycofanie z rynku części uprawnień. Mówiło
Druga połowa lipca przyniosła z kolei duży spadek
się o wolumenie sięgającym nawet 1,4 mld ton.
cen na rynku emisji CO2. Przyczyniła się do tego
Ceny rosły, osiągając maksimum 27 lutego na
informacja KE na temat możliwych terminów
poziomie 9,51 euro/t.
wprowadzenia zmian służących poprawie (czytaj:
Początek marca 2012 r. to okres wydawania
wzrostowi cen) sytuacji w systemie handlu upraw-
bezpłatnych uprawnień dla instalacji i ich wpro-
nieniami. Odsunięcie w czasie konkretnych działań
wadzania na rynek. W połączeniu ze spadkiem cen
przełożyło się na spadki cen, które 30 lipca osiągnęły
ropy ceny emisji również spadały. Polskie weto do
poziom 6,59 euro/t. W tym momencie ponownie
unijnego planu walki ze zmianami klimatycznymi
przekonaliśmy się, jak silny jest wpływ polityki na
pogłębiło korektę na rynku. Na początku kwietnia
rynek energii. KE zaproponowała wprowadzenie
ceny osiągnęły bardzo niskie poziomy, około
zmian do unijnej dyrektywy o handlu uprawnieniami,
6,2 euro/t. Stało się tak, ponieważ na rynek trafi-
dających jej możliwość sterowania podażą w celu
ły dane z raportów dotyczących emisji z instancji
zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku.
w UE, z których wynikało znaczące zmniejszenie
Zapowiedzi KE spowodowały wzrost cen, który
rzeczywistych emisji w porównaniu z prognozami.
mogliśmy obserwować aż do początków września.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 37
7 września ceny osiągnęły lokalne maksimum na
o planowanych wolumenach aukcji na EEX i ICE
poziomie 8,38 euro/t, a następnie rozpoczęły spadek
w roku 2013 (prawie 820 mln nowych uprawnień)
trwający aż do ostatniego tygodnia miesiąca.
i w połączeniu z utrzymującą się nadwyżką
Do korekty przyczyniły się zapowiedź holenderskie-
uprawnień na rynku ceny ponownie zaczęły
go ministerstwa środowiska o braku poparcia
spadać aż do dnia zakończenia notowań kontraktu
dla projektu KE przesunięcia części uprawnień na
„grudzień 2012” w dniu 17 grudnia.
późniejszy okres, a także oświadczenie Rosji, która
Analizując sytuację na rynku emisji CO2 w 2012 r.,
poinformowała, że nie podejmuje się realizacji po
można powiedzieć, że gdyby nie decyzje polityczne,
2012 r. redukcji wynikających z Protokołu z Kioto.
rynek ten byłby przewidywalny i „nudny”. Cykliczne
Od początku października do pierwszych dni
straszenie rynku przez KE było skuteczne aż do
listopada ceny poruszały się w trendzie bocznym,
połowy listopada. Później niestety stało się jasne,
oscylując na poziomie 7,7–8,3 euro/t. Niewielkie
że rynek ma poważne wady i nie da się ich w prosty
wahania cen były reakcją na docierające informacje
sposób naprawić. Próby KE przeniesienia części
o przyszłym kształcie europejskiego systemu handlu
emisji na późniejszy okres okazały się nieskuteczne
emisjami ETS i sprzedaży jednostek rezerwowych
z powodu występowania znaczących nadwyżek
pochodzących z NER300.
oraz konieczności dokonania uprzednich zmian
Po 25 października, czyli po spotkaniu ministrów
prawnych.
ds. środowiska UE i ogłoszeniu porozumienia
Co więc czeka rynek handlu emisjami w przyszłości?
w sprawie wspólnego stanowiska UE na konferencję
Jeśli KE przeforsuje zmiany prawne, zapewne
klimatyczną Narodów Zjednoczonych w Dausze, ceny
krótkotrwale osiągnie swój cel, czyli wzrost
ponownie rosły aż do 12 listopada, osiągając poziom
cen emisji. Nie może być to jednak rozwiązanie
cen z lutego – powyżej 9 euro/t. Nastąpiła jednak
docelowe, ponieważ funkcjonujące obecnie
gwałtowna zmiana. W ciągu kilku dni ceny spadły
w Europie mechanizmy negatywnie na siebie
do poziomu 6,7 euro/t. Przyczyną było ogłoszenie
oddziałują. Z jednej strony UE wspiera efektyw-
przez KE sprawozdania na temat rynku CO2, z któ-
ność energetyczną i technologie OZE, które
rego wynikało, że nadwyżka uprawnień na rynku
prowadzą do ograniczenia emisji, a z drugiej
jest znacząca i przewyższa wcześniejsze wyliczenia.
próbuje tymi emisjami zarządzać, utrzymując ich
W ostatnim tygodniu listopada ceny na krótko
wysokie ceny. Ciekawym rozwiązaniem wydaje
ustabilizowały się, by ponownie rozpocząć spadek
się propozycja systemu, w którym odnosimy się
do poziomu rocznego minimum 5,72 euro/t,
do najlepszych dostępnych technologii (czyli
osiągniętego 4 grudnia. W tym momencie z pomocą
benchmarking). Ponownej ocenie powinny również
rynkowi przyszła konferencja klimatyczna ONZ
zostać poddane rozwiązania promujące materiały
w Dausze. Umiarkowany optymizm towarzyszący
„bio” (biomasa, biopaliwa). Okazuje się bowiem,
porozumieniu uczestników szczytu klimatycznego
że po uwzględnieniu tzw. śladu węglowego
przełożył się na wzrost cen. Siły rynkowi wystarczyło
przy ich przetworzeniu na energię energetyczną
do 10 grudnia. Po ukazaniu się informacji
wykorzystanie części z nich jest nieracjonalne.
38 RWE Polska
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 39
polityka i gospodarka
a ceny energii
40 RWE Polska
KALENDARIUM 2012
01
Styczeń
 Weszła w życie akcyza na węgiel
 Polskie Górnictwo Naftowe
 KE wydłuża rozpatrzenie wniosku
i koks do celów opałowych.
i Gazownictwo sfinalizuje
Polski o darmowe pozwolenia
Jej wysokość zależy od wartości
transakcję zakupu warszawskiego
na emisję CO2 dla elektrowni
opałowej; średnio jest to około
producenta ciepła Vattenfall
po 2013 r. do połowy lipca.
30 zł na tonie. Zwolniony jest
Heat Poland (VHP). Wartość
z niej m.in. węgiel do produkcji
transakcji to 3016,7 mln zł.
energii elektrycznej oraz dla
gospodarstw domowych.
02
Luty
 6 lutego o godz. 17:30
było bardzo niską temperaturą
Warszawa S.A. umowę na budowę
wystąpiło maksymalne obcią-
powietrza.
dwóch bloków energetycznych
żenie Krajowego Systemu
o łącznej mocy 1800 MW. Wartość
Elektroenergetycznego, które
 PGE Elektrownia Opole podpisała
netto umowy wynosi 9,4 mld zł.
wyniosło 25 777 MW. W 2011 r.
z konsorcjum Rafako S.A., Polimex-
Bloki mają być oddane do eksplo-
duże obciążenie wywołane
-Mostostal S.A. oraz Mostostal
atacji w latach 2017–2018.
 Polska zawetowała propozycję
 Trybunał UE potwierdza prze-
03
Marzec
 Według szacunków Państwowego
Instytutu Geologicznego polskie
ws. redukcji CO2 do 2050 r.
graną KE w sporze z Polską o CO2
zasoby gazu łupkowego są mniej-
w Unii Europejskiej. Komisarz ds.
wywołanym narzuceniem nam
sze, niż oceniali Amerykanie,
klimatu zapowiada, że ominie
obniżonego limitu uprawnień
i wynoszą 350–770 mld m3.
polskie weto.
do emisji CO2 na lata 2008–2012.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 41
04
Kwiecień
 Elektrociepłownia Stalowa Wola
Kontrakt, o wartości netto 1,57
jekt jest realizowany przez Grupę
podpisała umowę z hiszpańską
mld zł, dotyczy budowy najwięk-
Kapitałową PGNiG i Grupę Tauron.
firmą Abener, generalnym wyko-
szej w Polsce elektrociepłowni
Zakończenie inwestycji ma nastą-
nawcą bloku gazowo-parowego.
gazowej o mocy 449,16 MW. Pro-
pić na przełomie 2014 i 2015 r.
05
maj
 KE szuka ratunku dla spadają-
 Polska Grupa Energetyczna
krajowych rynkach sprzedaży
cych cen CO2. Chcąc uzdrowić
przegrywa spór z UOKiK
energii elektrycznej.
rynek emisji, KE planuje zmniej-
o przejęcie koncernu Energa, po-
szyć podaż uprawnień na rynku
nieważ po koncentracji PGE uzy-
po 2012 r.
skałaby pozycję dominującą na
06
czerwiec
 Polska Grupa Energetyczna pod-
mogła zgodzić się na unijne pro-
z dwóch komponentów. Pierw-
jęła decyzję o nieodwoływaniu się
pozycje, ponieważ byłyby one
szy miałby wynosić 20 euro od
od wyroku Sądu Ochrony Konku-
szkodliwe dla naszego przemysłu.
tony emitowanego CO2, drugi
byłby uzależniony od wartości
rencji i Konsumentów i zrezygno-
 Komisja Europejska chce uza-
energetycznej paliwa i wynosił-
leżnić wysokość akcyzy na ener-
by 9,6 euro za GJ dla paliw silni-
 Polska jako jedyna spośród
gię od wielkości emisji CO2.
kowych i 0,15 euro za GJ dla
krajów Unii Europejskiej ponow-
Zgodnie z propozycjami KE no-
paliw grzewczych. Warszawa,
nie wetuje plan bezemisyjnej
śniki energii będą obłożone
Berlin i Londyn są przeciwne
energetyki do 2050 r. Polska nie
podatkiem składającym się
nowemu opodatkowaniu energii.
wała z zakupu firmy Energa.
42 RWE Polska
KALENDARIUM 2012
07
lipiec
 RWE uruchomiło w Krzęcinie
 Ministerstwo Gospodarki
zniosą wsparcie dla starych elek-
w województwie zachodnio-
opublikowało swój projekt
trowni wodnych. Ponadto projekt
pomorskim park wiatrowy
ustawy o OZE. Zgodnie z mini-
zakłada odebranie wytwórcom
o mocy 14 MW. Dysponująca
sterialnymi planami produkcja
prawa do otrzymania zielonych
7 wiatrakami farma będzie pro-
zielonej energii będzie wspiera-
certyfikatów, jeśli sprzedali wy-
dukować ok. 30 000 MWh ener-
na tylko przez 15 lat, z wyjątkiem
tworzoną przez siebie energię
gii elektrycznej rocznie, zasila-
współspalania, które otrzyma
powyżej ceny zagwarantowanej
jąc ok. 15 tys. gospodarstw.
5-letnie wsparcie. Nowe przepisy
dla sprzedawców z urzędu.
 RWE Renewables Polska przejęło
Farma składa się z 15 turbin wia-
lowanej 30 MW. Roczna produkcja
elektrownię wiatrową w Taciewie.
trowych o łącznej mocy zainsta-
energii to ponad 65 000 MWh.
08
09
sierpień
wrzesień
 Rusza wspólny rynek energii
elektrycznej Czech, Węgier
i Słowacji oparty na mechanizmie market coupling.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 43
44 RWE Polska
KALENDARIUM 2012
10
październik
 Ministerstwo Gospodarki przy-
 ZE PAK debiutuje na GPW.
 Została opublikowana kolejna
gotowało projekt ustawy wpro-
Cena sprzedaży akcji ZE PAK
wersja projektu nowego Prawa
wadzającej, w której znalazły się
dla inwestorów indywidualnych
energetycznego.
propozycje dotyczące tzw.
i instytucjonalnych ustalona
Trójpaku energetycznego.
została na 26,2 zł.
 19 października wniesiono do
sejmu poselski projekt noweliza-
 Jest nowa wersja Prawa gazo-
 Ministerstwo Gospodarki
wego. W projekcie dla tzw. obli-
zakończyło prace nad przygoto-
ga giełdowego MG chce wysłać
waniem ustawy o odnawialnych
70% gazu PGNiG na giełdę.
źródłach energii.
11
cji PE – tzw. małego trójpaku.
listopad
 PGNiG podpisało umowę
mogli korzystać z jednostek
 Resort gospodarki przedstawił
z Gazpromem w sprawie zmiany
australijskich i europejskich
nową wersję rozporządzenia
cen gazu. Porozumienie zakłada
w obydwu systemach na rów-
regulującego minimalny wyma-
obniżkę cen gazu o kilkanaście
nych zasadach.
gany udział energii ze źródeł
procent.
odnawialnych. Obowiązek
 Komisja Europejska zapropono-
będzie wyższy i na rok 2013
 Unia Europejska i Australia
wała opóźnienie aukcji 900 mln
wyniesie 12%. Ministerstwo
podjęły starania zmierzające
pozwoleń na emisję CO2. Ma to za-
Gospodarki postanowiło dodat-
do stworzenia największego na
radzić nadwyżce i w efekcie niskiej
kowo przedłużyć horyzont
świecie rynku handlu uprawnie-
cenie pozwoleń w Europejskim
wsparcia do 2021 r.
niami do emisji. Dzięki funkcjo-
Systemie Handlu Emisjami (ETS).
nowaniu międzykontynentalnej
KE zapowiada dalsze kroki, np.
platformy wymiany uprawnień
możliwe jest usunięcie części po-
do emisji przedsiębiorcy będą
zwoleń z rynku.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 45
12
grudzień
 Na konferencji klimatycznej
 URE zatwierdził obniżoną
 12 grudnia na Towarowej Gieł-
w Dausze osiągnięto porozumie-
taryfę gazową dla PGNiG.
dzie Energii uruchomiono plat-
nie w sprawie przedłużenia
Nowa taryfa weszła w życie
formę obrotu gazem – to histo-
Protokołu z Kioto do 2020 r.,
1 stycznia 2013 r. Obniżka cen
ryczne wydarzenie dla polskiej
a więc do czasu wejścia w życie
gazu dla przemysłu wyniesie
energetyki.
nowej umowy. Ma być ona zawar-
2–4%, a dla odbiorców detalicz-
ta do końca 2015 r.
nych ok. 10%.
46 RWE Polska
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 47
oferta rwe polska oparta
na mechanizmach rynkowych
48 RWE Polska
Oferta RWE Polska
Target price
Klient podpisuje umowę, w której określa satysfakcjonujące
go poziomy cen za energię elektryczną i wskazuje wolumen,
jaki chce zakupić. RWE Polska zobowiązuje się do nabycia
energii po cenie satysfakcjonującej Klienta, która będzie gwarantowana przez cały okres trwania kontraktu. Jeżeli
do daty wskazanej w umowie sytuacja rynkowa nie pozwoli
na zakup energii w uzgodnionej cenie, wówczas umowa
pomiędzy RWE Polska a Klientem ulegnie rozwiązaniu,
bez konsekwencji dla żadnej ze stron.
Zakupy w transzach
Zakup energii jest tu rozłożony na kilka transz, tak aby
wykorzystać sprzyjającą sytuację rynkową. Dzięki temu
Klienci mogą zdywersyfikować koszty zakupu energii
elektrycznej oraz zminimalizować ryzyko zmienności
cen na rynku hurtowym.
 dla firm zużywających rocznie powyżej 10 GWh energii
elektrycznej
Full supply
Full supply gwarantuje Klientom bezpieczeństwo w razie
wahań cenowych na rynku hurtowym energii, pozwalając
planować długafalowo budżety firm.
Produkt daje możliwość kontroli nad wydatkami i stabilność
przyszłorocznych dostaw energii, przy jednoczesnym
zabezpieczeniu się przed skutkami ewentualnego wzrostu cen.
 dla firm zużywających rocznie ponad 1 GWh energii
elektrycznej
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 49
Zakup energii SPOT
Zakup po cenach rynku dnia następnego. Umowa
sprzedaży i zakup pasma energii (base) są zdefiniowane
na czas określony, np. na rok. Klient może zdecydować
o zakupie energii na rynku SPOT w dowolnym, zgodnym
ze swoim zapotrzebowaniem i najkorzystniejszym dla
siebie momencie. Cena za MWh na otrzymywanej fakturze
jest średnią ceną z dokonanych transakcji.
 dla firm zużywających rocznie powyżej 50 GWh energii
elektrycznej, prognozujących dobowo-godzinowe
zużycie energii
RWE Polska zapewnia każdemu Klientowi doradztwo dedykowanego opiekuna biznesowego
przy korzystaniu z powyższych ofert.
Skontaktuj się z nami:
RWE Polska S.A.
T (22) 821 39 39
E [email protected]
www.rwe.pl
ściągnij już dziś darmową aplikację na iPhone’a
lub iPada i sprawdzaj aktualne oferty RWE Polska!
50 RWE Polska
ZASTRZEŻENIa PRAWNE
Informacje zawarte w niniejszym opracowaniu „Raport o Rynku Energii” przygotowanym przez RWE Polska S.A. nie stanowią rekomendacji w rozumieniu Rozporządzenia
Ministra Finansów z 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców.
RWE Polska S.A. informuje i zastrzega, że dane za-
makroekonomiczną kraju i międzynarodową,
mieszczone w niniejszym opracowaniu nie stanowią
określonym stanem prawnym i możliwością
wiążącej oferty dostawy energii elektrycznej ani
jego zmian, a także tendencjami zachodzącymi
jakichkolwiek innych usług. Dane te mają jedynie
w innych segmentach rynku towarowego i finanso-
charakter ogólnoinformacyjny.
wego (m.in. rynki walutowe, stropy procentowe).
Niniejsze opracowanie wyraża wiedzę oraz po-
RWE Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za
glądy autorów według stanu na dzień sporządzenia.
decyzje podjęte na podstawie niniejszego opracowa-
Opracowanie zostało sporządzone z rzetelnością
nia ani za szkody poniesione w wyniku tych decyzji
i starannością przy zachowaniu zasad metodolo-
o zakupie i decyzji inwestycyjnych. Całkowite ryzyko
gicznej poprawności, na podstawie ogólnodostęp-
z tytułu wykorzystania dostarczonych informacji po-
nych informacji, uznanych przez RWE Polska S.A.
nosi użytkownik – odbiorca opracowania „Raport
za wiarygodne. RWE Polska S.A. nie gwarantuje
o Rynku Energii”.
jednak ich kompletności i dokładności.
Wszelkie prawa do całej zawartości opracowania
Korzystając z opracowania, nie należy rezygnować
„Raport o Rynku Energii” są zastrzeżone. Użytkownik
z przeprowadzenia niezależnej oceny i uwzględnie-
serwisu ma prawo do pobierania oraz drukowania
nia innych niż przedstawione czynników, mających
całych stron lub ich fragmentów pod warunkiem
wpływ na ceny energii elektrycznej, uprawnień do
nienaruszania praw autorskich oraz praw wynikają-
emisji CO2, praw majątkowych, surowców i instru-
cych z rejestracji znaków towarowych należących do
mentów pochodnych.
RWE Polska S.A. Żadna część opracowania nie może
być w celach komercyjnych wykorzystywana poprzez
Ceny energii elektrycznej, uprawnień do emisji
kopiowanie w całości lub części, transmitowanie
CO2, praw majątkowych, surowców i instrumentów
elektroniczne lub w inny sposób modyfikowana,
pochodnych są obarczone wieloma czynnikami
linkowana lub wykorzystywana bez uprzedniej
ryzyka, między innymi związanymi z sytuacją
pisemnej zgody RWE Polska S.A.
RAPORT O RYNKU energii elektrycznej w Polsce w 2012 r. 51
Zdjęcia: Shutterstock, RWE. Skład, opracowanie graficzne, druk: Mediapolis Sp. z o.o., www.mediapolis.com.pl
RWE Polska S.A.
T 801 348 348
E [email protected]
www.rwe.pl

Podobne dokumenty