Gazeta Wyborcza - artykuł 25.01.2013

Przejawy (nie)aktywności
obywatelskiej w Polsce
U progu Europejskiego Roku Obywatela warto zastanowić się, w jakim stopniu
sami jesteśmy aktywnymi obywatelami. Na ile interesują nas sprawy naszego
otoczenia, poczynając od środowiska lokalnego, poprzez regionalne, krajowe
aż do europejskiego. Czy zdajemy sobie sprawę z tego, jakie są nasze prawa
i obowiązki zarówno jako obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, jak i Unii
Europejskiej? W jakim stopniu identyfikujemy się z Polską? Czy angażujemy się
w wolontariat? Czy działamy w ramach formalnej lub nieformalnej grupy
społecznej, np. rady rodziców, organizacji pozarządowej? Czy interesują nas
sprawy naszego państwa i Europy? Społeczeństwo obywatelskie wiąże się także
z przestrzeganiem prawa, wypełnianiem obowiązków względem państwa oraz
nienadużywaniem korzystania z przywilejów obywatelskich.
W
Postrzeganie społeczeństwa obywatelskiego i udział w życiu społecznym w znacznym
stopniu zależy od tego, w jakim stopniu wierzymy we własną siłę sprawczą – na ile wierzymy, że nasze postępowanie jest w stanie
coś zmienić. Niemal co trzeci Polak uważa,
że zwykli ludzie mają wpływ na to, co się
dzieje w państwie. Przeciwnego zdania jest
około 65% naszych rodaków. Jednakże należy zauważyć, że od wprowadzenia ustroju demokratycznego liczba Polaków
uważających, że zwykli ludzie mają wpływ
na sprawy publiczne, wzrosła ponad czterokrotnie (z 7% w roku 1992 do 30% obecnie
dane CBOS z 2008 r.). W 2011 r. mniej respondentów niż w 2007 r. i w 2009 r. deklarowało, że wykorzystywanie dóbr publicznych
w ogóle ich nie interesuje lub w niewielkim
stopniu. Polaków najmniej obchodzi to, że
ktoś nie płaci za transport publiczny lub unika płacenia podatków. Obojętność wobec
1
tych form naruszania dobra wspólnego
znacznie jednak zmalała w porównaniu
z rokiem 2007 i 2009. Po ponad 20 latach
budowania społeczeństwa demokratycznego nadal niemal połowa obywateli jest
obojętna wobec form naruszania dóbr,
wśród których możemy wymienić: płacenie
przez kogoś mniejszych podatków niż powinien, unikanie płacenia za korzystanie
z transportu publicznego, niesłusznie pobieranie zasiłku dla bezrobotnych, niepłacenie
przez osobę, którą stać na to czynszu za
mieszkanie, niesłuszne otrzymywanie renty
inwalidzkiej, wyłudzanie odszkodowania
z ubezpieczenia.1
Pomimo faktu, iż wyniki badań nie wyglądają zbyt optymistycznie, należy zwrócić
uwagę, że przejawy aktywnej postawy
obywatelskiej w Polsce obecnie przedstawiają się znacznie lepiej niż kilka czy kilkadzie siąt lat te mu, a dzię ki edu ka cji
obywatelskiej młode pokolenia będą bardziej dbały o dobro wspólne i będą bardziej zaangażowane w sprawy społeczne.
Aby wzmacniać pozytywne postawy
obywatelskie oraz służyć pomocą obywa te lom po wia tów ni żań skie go, sta lo wo wolskiego, tarnobrzeskiego i miasta
Tarnobrzeg, od marca 2011 r. na terenie
ww. powiatów działają Biura Bezpłatnych
Porad Prawnych i Obywatelskich Fundacji
„Fundusz Inicjatyw”:
· Nisko
ul. Kościuszki 8, I piętro
Tel./fax 15 802 20 09
· Stalowa Wola
ul. Kwiatkowskiego 9, pokój 153, 154
tel./fax: 15 814 91 14
· Tarnobrzeg
ul. Pierwszego Maja 4, X piętro, pokój 1004
tel./fax 15 822 15 60, 15 822 15 88, 15 822 40 08
wew. 297
Człowiek – najlepsza inwestycja
Artykuł współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
g danych CBOS z 2011 r. jedynie
niewiele ponad 1/3 dorosłych Polaków poświęca swój wolny czas
na dobrowolną, nieodpłatną pracę na
cele społeczne, działając indywidualnie
na rzecz środowiska, społeczności lub też
w ramach jakiejś organizacji bądź instytucji. Natomiast 2/3 Polaków nie angażuje
się w życie społeczne.
Doradcy prawni i obywatelscy są
do Państwa dyspozycji w dni powszednie
do godz. 16, jak również wieczorami
i w soboty. Szczegółowe harmonogramy
dyżurów są dostępne w Biurach Porad
Prawnych i Obywatelskich oraz na naszej
stronie internetowej:
www.ffi.org.pl/aktywneobywatelstwo/
Organizator:
Fundacja „Fundusz Inicjatyw”
ul. Narutowicza 57/6,
20-016 Lublin
tel./fax: 81 532 10 30, 81 532 10 33
NIP: 9462553005 REGON: 060368615
KRS: 0000306907
dane z Diagnozy społecznej 2011 http://www.diagnoza.com/pliki/raporty/Diagnoza_raport_2011.pdf
Projekt „Aktywne obywatelstwo” jest realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013,
Priorytet V Dobre rządzenie, Działanie 5.4 Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie 5.4.2 Rozwój dialogu obywatelskiego,
na podstawie umowy podpisanej z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie.
Projekt „Aktywne obywatelstwo” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
32265856
25012013
DLORZ