na przyk³adzie rękawic i obuwia - Centralny Instytut Ochrony Pracy

mgr in¿. AGNIESZKA STEFKO
Centralny Instytut Ochrony Pracy
– Pañstwowy Instytut Badawczy
Kontakt: [email protected]
5K^OQY\cdKMTKļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOT
XKZYN]^KaSONc\OU^cac"# " /A1
– na przyk³adzie rêkawic i obuwia
Fot. 1markim/Bigstockphoto
Wstêp
:\KaSNĥYaO dKUVK]cPSUYaKXSO ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_KVXOT NY TONXOT d ^\dOMR UK^OQY\SS ]U_^U_TO acLY\OW YNZYaSONXSOT Z\YMON_\c ZY]^ýZYaKXSK ZYNMdK] YMOXc dQYNXYļMS ^cMR ac\YL¸a
ddK]KNXSMdcWSacWKQKXSKWSLOdZSOMdOħ]^aKSdN\YaSKdKaK\^cWSaNc\OU^caSO"# " /A1
Z\dONaZ\YaKNdOXSOWac\YL_NYYL\Y^_XK\cXOU?/:_XU^OWacTļMSKNYUK^OQY\cdKMTSļ\YNU¸a
TO]^SMRZ\dOdXKMdOXSOK^cW]KWcWdKU\O]aĥKļMSaYļMSYMR\YXXcMRYU\OļVYXcZ\dOdZ\YN_MOX^K
:YN]^KaYacWNYU_WOX^OWU^¸\cdKaSO\KSXPY\WKMTOXK^OWK^UK^OQY\cdKMTSļ\YNU¸aYMR\YXc
SXNcaSN_KVXOTTO]^a]ZYWXSKXKNc\OU^caK5YWS]TK/_\YZOT]UKYZ\KMYa_TO\¸aXSOŜNYU_WOX^c
LýNéMOac^cMdXcWSNYUK^OQY\cdKMTSU^¸\OdKaSO\KTéZ\dcUĥKNcUK^OQY\SS\¸ŜXcMRQ\_Zļ\YNU¸a
YMR\YXcSXNcaSN_KVXOT_ĥK^aSKTéMZ\YN_MOX^YWZ\KaSNĥYacZ\YMO]UVK]cPSUKMTSAK\^cU_VOdY]^Kĥc
YW¸aSYXOdK]KNcUK^OQY\cdKMTSļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTXKZ\dcUĥKNdSO\ýUKaSMSYL_aSK
a]UKdKXYŚ\¸NĥKSXPY\WKMTSXK^OWK^UK^OQY\cdKMTSY\KdZYNKXYZ\dcUĥKNc\ýUKaSMSYL_aSKdKVSMdKXcMRNYUKŜNOTd^\dOMRUK^OQY\SSļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOT
=ĥYaKUV_MdYaO$UK^OQY\cdKMTKļ\YNUSYMR\YXcSXNcaSN_KVXOT\ýUKaSMOYMR\YXXOYL_aSOYaĥKļMSaYļMSKMRYMR\YXXcMRNc\OU^caK"# " /A1
Classifying personal protective equipment on the basis of Directive 89/686/EEC – protective gloves
and footwear
Before personal protective equipment (PPE) is placed on the EU market it must undergo a relevant procedure
YPMYXPY\WS^cK]]O]]WOX^SX\OVK^SYX^YO]]OX^SKVROKV^RKXN]KPO^c\O[_S\OWOX^]VS]^ONSX.S\OM^S`O"# " EEC. The procedure depends on the category of PPE, to which the product has been classified. The product's
intended use and its protective properties declared by the manufacturer are the starting point in classifying PPE.
.S\OM^S`O"# " //-S]^ROLK]SMNYM_WOX^SX^RS]WK^^O\>RO/_\YZOKX-YWWS]]SYXKV]YNO`OVYZ]NYM_WOX^]
with guidelines for classifying different types of PPE, which facilitate the process for manufacturers. This paper
describes the principles of classification using protective gloves and footwear as an example. It also indicates
sources of information on classification and presents examples of gloves and footwear in three categories.
5OcaY\N]$ MVK]]SPSMK^SYX ZO\]YXKV Z\Y^OM^S`O O[_SZWOX^ ::/ Z\Y^OM^S`O QVY`O] Z\Y^OM^S`O PYY^aOK\
.S\OM^S`O"# " //-
26
4/2015
DKQKNXSOXSK daSédKXO d UK^OQY\cdKMTé
ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_KVXOT Ļ93 aMSéŜ
L_Ndé aSOVO aé^ZVSaYļMS dK\¸aXY dO ]^\YXc
_Ŝc^UYaXSU¸aTKUSZ\YN_MOX^¸a4ONXYMdOļXSOdKUVK]cPSUYaKXSOļ\YNUKYMR\YXcSXNcaSdualnej do odpowiedniej kategorii oznacza dla
producenta wyrobu konkretne konsekwencje.
A dKVOŜXYļMS YN UK^OQY\SS NY U^¸\OT ]é dKVSMdYXO Ļ93 Z\YN_MOX^ acLSO\K YNZYaSONXSé
Z\YMON_\ýYMOXcdQYNXYļMSac\YL_ddK]KNXSczymi wymaganiami bezpieczeñstwa i zdrowia
dKaK\^cWS a Nc\OU^caSO "# " /A1
Dlatego tak istotne jest prawid³owe zaklasyPSUYaKXSO ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_KVXOT
do jednej z trzech kategorii i zastosowanie
odpowiedniej procedury postêpowania przed
aZ\YaKNdOXSOW Ļ93 XK \cXOU ?XSS /_\YZOT]USOT dQYNXSO d YLYaSéd_TéMcWS Z\dOZS]KWS
Celem artyku³u jest przybli¿enie zagadnieñ
daSédKXcMR d UK^OQY\cdKMTé Ļ93 XK ZYN]^KaSONc\OU^cac"# " /A1XKZ\dcUĥKNdSO
rêkawic ochronnych i obuwia.
Podstawowe informacje
NY^cMdéMOYMOXcdQYNXYļMS
.Y YL\Y^_ XK YL]dK\dO ?/ WYQé Lcë
aZ\YaKNdKXO ^cVUY ^O Ļ93 U^¸\O ]é dQYNXO
d^c^_ĥYaéNc\OU^caéa]Z\KaSO_TONXYVSMOXSK
Z\dOZS]¸a Z\KaXcMR ZKħ]^a MdĥYXUYa]USMR
?/ a dKU\O]SO ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_KVXOT a\Kd d Z¸ŚXSOT]dcWS dWSKXKWS EG
A ^cW KUMSO Z\KaXcW Y\Kd ^\KX]ZYX_TéMcW QY NY Z\KaK ZYV]USOQY \YdZY\déNdOXS_
Ministra Gospodarki z 21 grudnia 2005 r.)
YU\OļVYXOdY]^KĥcZ\YMON_\cYMOXcdQYNXYļMS
ddK]KNXSMdcWSacWKQKXSKWSU^¸\OZYaSXSOX
Z\dOZ\YaKNdSë Z\YN_MOX^ ac\YL¸a Z\dON
ich wprowadzeniem do obrotu na rynek unijny
EG:\YMON_\c^O]é\¸ŜXOadKVOŜXYļMSYN^OQY
NY U^¸\OT UK^OQY\SS ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNc-
ŒRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
aSN_KVXOTadQYNdSOdNc\OU^caé"# " /A1Z\YN_MOX^dKUaKVSPSUYaKĥ]a¸Tac\¸L
EG8KVOŜcZYNU\OļVSëŜOZ\KaSNĥYaOdKUVK]cPSUYaKXSONKXOQYļ\YNUKYMR\YXcSXNcaSN_KVXOT
NY YNZYaSONXSOT UK^OQY\SS TO]^ YLYaSédUSOW
producenta wyrobu.
A Z\dcZKNU_ Ļ93 Y Z\Y]^OT UYX]^\_UMTS
MR\YXSéMcMRZ\dONWSXSWKVXcWSdKQ\YŜOXSKWS
(tzw. kategoria I1), producent lub jego upowa¿niony przedstawiciel, przed wprowadzeXSOWNYYL\Y^_YU\OļVYXOQYļ\YNUKYMR\YXc
SXNcaSN_KVXOT UYWZVO^_TO YNZYaSONXSé
NYU_WOX^KMTýaMOV_TOTZ\dON]^KaSOXSKXKŜéNKXSOaĥKļMSacMRaĥKNdEGAZ\dcZKNU_
Ļ93YdĥYŜYXOTUYX]^\_UMTSMR\YXSéMcMRZ\dON
bardzo powa¿nymi zagro¿eniami dla zdrowia
i/lub ¿ycia (kategoria III) oraz pozosta³ych
ļ\YNU¸a XSOdKUVK]cPSUYaKXcMR NY ŜKNXOT
daMdOļXSOTacWSOXSYXcMRUK^OQY\SSUK^OQY\SK
II), producent lub jego upowa¿niony przedstawiciel, przed rozpoczêciem seryjnej produkcji
ac\YL¸a ZYaSXSOX Z\dON]^KaSë OQdOWZVK\d
wyrobu do oceny typu WE w wybranej przez
siebie, uprawnionej do tego celu jednostce
notyfikowanej UE. Dodatkowo, w przypadku
ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_KVXOT dKVSMdKXcMR
do kategorii III, prowadzona jest kontrola
TKUYļMSac\YL_PSXKVXOQYV_LUYX^\YVKTKUYļMS
Z\YN_UMTSZ\dOdWYXS^Y\YaKXSO\¸aXSOŜZ\dOd
a]UKdKXéZ\dOdZ\YN_MOX^KTONXY]^UýXY^cPSUYaKXéEG
W celu ujednolicenia sposobu realizacji proMON_\YMOXcdQYNXYļMSaOa]dc]^USMRU\KTKMR
?/ a ^cW \¸aXSOŜ _TONXYVSMOXSK ZYNOTļMSK
NYUK^OQY\cdKMTSĻ935YWS]TK/_\YZOT]UKZYNOTW_TONdSKĥKXSKKLcdKZOaXSëa]Z¸ĥZ\KMý
ZYWSýNdc ZY]dMdOQ¸VXcWS TONXY]^UKWS S Y\ganizacjami, zaanga¿owanymi w proces oceny
dQYNXYļMS ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_KVXOT
Przyk³adem tych dzia³añ jest m.in. koordynacja
prac jednostek notyfikowanych, zaanga¿owaXcMRaZ\YMO]YMOXc^cZ_A/ZY]dMdOQ¸VXcMR
Q\_ZĻ934O]^^Y\OKVSdYaKXOa\KWKMR^da
Q\_ZZSYXYacMRKXQ@O\^SMKV1\Y_Z]U^¸\O
dKTW_Té]SýSX^O\Z\O^KMTéacWKQKħdKaK\^cMR
aXY\WKMRdRK\WYXSdYaKXcMRYNXY]déMcMR
]Sý NY ZY]dMdOQ¸VXcMR \YNdKT¸a ac\YL¸a
Nc]U_^_TéYdKQKNXSOXSKMRNY^cMdéMcMRWO^YNcUSLKNKħY\KdUK^OQY\cdKMTSĻ93AacXSU_
^cMRNc]U_]TSZYa]^KTé\OUYWOXNKMTOaPY\WSO
NYU_WOX^¸a <OMYWWOXNK^SYX PY\ ?]O,
U^¸\O ]é XK]^ýZXSO dK^aSO\NdKXO Z\dOd SXXO
organy KE (Komitet Horyzontalny Jednostek
Notyfikowanych – Horizontal Committee oraz
1\_Zý/U]ZO\^¸aN]Ļ93p:://bZO\^]AY\USXQ
Group). Komitet Horyzontalny opracowuje
\¸aXSOŜ\OUYWOXNKMTONY^cMdéMOSX^O\Z\O^KMTS
YMOXcdQYNXYļMSa^OT]KWOTPY\WSO$RecomWOXNK^SYXPY\?]O).
Gdzie szukaæ informacji na temat
UK^OQY\cdKMTSļ\YNU¸aYMR\YXc
indywidualnej?
Podstawowe informacje na temat kategorydKMTSĻ93dXKTN_Té]Sýa]KWOTNc\OU^caSOTONXKU
jak pokazuje praktyka, w wielu przypadkach
producentom trudno jest na tej podstawie
dKUaKVSPSUYaKëZ\KaSNĥYaY]a¸Tac\¸LNYYNZYaSONXSOTUK^OQY\SS:YdK^cWaMSéQ_aSOV_VK^
od momentu wdro¿enia dyrektywy opracowano
aSOVOXYacMRZ\YN_U^¸aU^¸\OXSOWSO]dMdé]Sý
wprost w definicjach podanych w tym dokuWOXMSO=^éNMdý]^OZc^KXSKQĥ¸aXSOdO]^\YXc
Z\YN_MOX^¸aĻ93KVO^KUŜOSMR_Ŝc^UYaXSU¸a
YaĥKļMSaéSX^O\Z\O^KMTýZ\dcXKVOŜXYļMSNKXOQY
wyrobu do konkretnej kategorii.
DK\¸aXY a ]KWOT Nc\OU^caSO "# " /A1TKUSaZ\dcaYĥKXcWaMdOļXSOT\YdZY\dédzeniu, nie jest stosowany termin „kategoria”
Mdc iUK^OQY\cdKMTKn ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_KVXOTA\YdNdSKVONY^cMdéMcWZ\YMON_\
YMOXcdQYNXYļMSaNc\OU^caSO\YdZY\déNdOXS_TO]^WYaKYNa¸MRQ\_ZKMR$
p Ļ93 Y Z\Y]^OT UYX]^\_UMTS p WKTéMcMR
zastosowanie do minimalnych zagro¿eñ,
U^¸\cMR ]U_^US a Z\dcZKNU_ ]^YZXSYaOQY
XK\K]^KXSK WYQé Lcë ĥK^aY S aO aĥKļMSacW
czasie zidentyfikowane
pĻ93YdĥYŜYXOTUYX]^\_UMTSpZ\dOdXKMdYnych do ochrony przed zagro¿eniami ¿ycia
V_L dKQ\YŜOXSKWS U^¸\O WYQé ZYaYNYaKë
powa¿ne i nieodwracalne uszkodzenia cia³a lub
dWSKXcMRY\YLYaOKU^¸\cMRLOdZYļ\ONXSMR
]U_^U¸aNdSKĥKXSK_Ŝc^UYaXSUXSOTO]^a]^KXSO
]KWdSNOX^cPSUYaKëaYNZYaSONXSWMdK]SOEG
W powszechnej praktyce przyjê³y siê jednak
^O\WSXc$UK^OQY\SK333S333S]éYXOZYa]dOMRXSO
stosowane przez wszystkie podmioty i in]^c^_MTO dKKXQKŜYaKXO a YMOXý dQYNXYļMS
SaZ\YaKNdKXSOĻ93NYYL\Y^_XK\cXU_?/
:SO\a]dédYZS]KXcMRQ\_Zļ\YNU¸aYMR\Yny indywidualnej (o prostej konstrukcji),
XKdcaK]SýZYa]dOMRXSOUK^OQY\Sé3Kļ\YNUS
YdĥYŜYXOTUYX]^\_UMTSpUK^OQY\Sé333:\dcTýĥY
]Sý\¸aXSOŜŜOļ\YNUSYMR\YXcSXNcaSN_KVXOT
XSOdKUVK]cPSUYaKXO NY ŜKNXOT d XSMR XKVOŜé
do kategorii II, nazywanej te¿ niekiedy „kateQY\SéZYļ\ONXSénAK\^YNYNKëa^cWWSOT]M_
ŜO Y ac\YLKMR U^¸\O dY]^Kĥc acĥéMdYXO
ddKU\O]_Nc\OU^cac"# " /A1W¸aS]Sý
XSOUSONcŜOXKVOŜéNY^daUK^OQY\SSEG
5YWS]TK/_\YZOT]UKMRMéM_ĥK^aSëZ\YN_MOX^YWUVK]cPSUYaKXSOĻ93NYYNZYaSONXSOT
UK^OQY\SSYZ\KMYaKĥKZ\dOaYNXSUNY^cMdéMc
SX^O\Z\O^KMTSZY]^KXYaSOħNc\OU^cac"# " EWG2EGaU^¸\cWdKaK\^Y\¸aXSOŜac^cMdXONY^cMdéMOUK^OQY\cdKMTSļ\YNU¸aYMR\YXc
SXNcaSN_KVXOTd_adQVýNXSOXSOW\¸ŜXcMRQ\_Z
XZ YNdSOŜ YMR\YXXK ļ\YNUS YMR\YXc \éU
ļ\YNUSYMR\YXcX¸QS]^¸Z
Dostêp: http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/
mechanical/files/ppe/ppe_guidelines_en.pdf
2
1
9UK^OQY\SKMRaSýMOTaNKV]dOTMdýļMSK\^cU_ĥ_
5YVOTXcWŚ\¸NĥOWSXPY\WKMTSa^cWYL]dK\dO
]éa]ZYWXSKXOT_Ŝ<OMYWWOXNK^SYXPY\?]O
dostêpne na stronach internetowych Komisji
Europejskiej3:Ya]^KTéYXOaacXSU_Nc]U_]TS
na spotkaniach grup pionowych jednostek no^cPSUYaKXcMRa?/ddKU\O]_ZY]dMdOQ¸VXcMR
Q\_ZĻ93TKU\¸aXSOŜXK]ZY^UKXSKMR5YWS^O^_
Horyzontalnego UE.
:\YN_MOX^ac\YL_ZYaSXSOXNYUYXKëdKkwalifikowania produkowanego przez siebie
ļ\YNUKYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTNYNKXOTUK^Ogorii na podstawie ustalonego przeznaczenia
S P_XUMTS ac\YL_ K ^cW ]KWcW TOQY aĥKļMSaYļMS YMR\YXXcMR adQVýNOW ac]^ýZ_TéMcMR
dKQ\YŜOħA NKV]dOT MdýļMS K\^cU_ĥ_ ZYNKXY
przyk³ad takiej kwalifikacji w odniesieniu do rêkawic i obuwia ochronnego.
Przyk³ady rêkawic i obuwia
kwalifikowanych do kategorii I
Zgodnie z zapisami w dyrektywie/rozpo\déNdOXS_EGY\Kdac^cMdXcWS5/EGNYUK^OQY\SS3ļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTMdcVS
ļ\YNU¸aYZ\Y]^OTUYX]^\_UMTSXKVOŜé\ýUKaSMO
przeznaczone do ochrony przed:
p NdSKĥKXSOW MdcXXSU¸a WOMRKXSMdXcMR
o skutkach powierzchniowych (tzw. rêkawice
YQ\YNXSMdOY\Kd\ýUKaSMO]ZY\^YaOaĥéMdKTéM
rêkawice bokserskie treningowe (ang. LKQ
QVY`O])
pļ\YNUKWSMdc]dMdéMcWSY]ĥKLcWNdSKĥKniu i ³atwo odwracalnych skutkach dzia³ania
(tzw. rêkawice gospodarcze do zmywania
naczyñ, czyszczenia itp. stosowane do u¿ytku
zawodowego)
pYZK\dOXSOWaacXSU_UYX^KU^_dQY\éMcWSZ\dONWSY^KWSY^OWZO\K^_\dONY€pMdcXXSUKWSK^WY]PO\cMdXcWSdacĥéMdOXSOWMdcXXSU¸aacTé^UYacMRSOU]^\OWKVXcMR
p]ĥKLcWS_NO\dOXSKWSSN\QKXSKWSXSOWKTécymi wp³ywu na istotne dla ¿ycia obszary cia³a
S Y ]U_^UKMR XSOZYaYN_TéMcMR XSOYNa\KMKVnych uszkodzeñ cia³a.
Mimo ¿e rêkawice bokserskie treningowe
dKVSMdKXO]éNYļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOT
kategorii I, zgodnie z ustaleniami przyjêtymi
w Komisji Europejskiej, to rêkawice bokserskie
przeznaczone do walk (ang. LYbSXQ QVY`O])
dY]^KĥcacĥéMdYXOddKU\O]_Nc\OU^cac"# " /A1S^cW]KWcWXSO]é^\KU^YaKXOTKUYļ\YNUS
YMR\YXcSXNcaSN_KVXOT>KUSOZYNOTļMSOdXKTN_TO
swoje uzasadnianie w przeznaczeniu i funkcji wy\YL_YU^¸\cWLcĥKT_ŜWYaKaMdOļXSOTKU^¸\O
\d_^_TéXKUVK]cPSUKMTýac\YL_NYYU\OļVYXOT
UK^OQY\SSĻ93<ýUKaSMOLYU]O\]USO^\OXSXQYaO
WKTédKdKNKXSOMR\YXSëSMR_Ŝc^UYaXSUKZ\dON
dKQ\YŜOXSKWS WOMRKXSMdXcWS U^¸\O WYQé
ac]^éZSëZYNMdK]^\OXSXQ_Z\dcUYX^KUMSOdKDostêp: http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/mechanical/files/ppe/ppe_horizontal_rfu_en.pdf
http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/mechanical/
files/ppe/ppe-vertical-rfu-5_en.pdf
3
BP 4/2015
27
Fot. Geribody/Bigstockphoto
Fot. Ocus Focus/Bigstockphoto
0Y^:\dcUĥKNcdK]^Y]YaKXSK\ýUKaSMLYU]O\]USMR$K\ýUKaSMOLYU]O\]USONYaKVUXSOdKVSMdKXONYĻ93%L\ýUKaSMOLYU]O\]USO^\OXSXQYaOpĻ93
:RY^Y=KWZVO_]OYPQVY`O]$KLYbSXQQVY`O]aRSMRK\OXY^ZO\]YXKVZ\Y^OM^S`OO[_SZWOX^%LLKQQVY`O]aRSMRK\OZO\]YXKVZ\Y^OM^S`OO[_SZWOX^
wodnika z workiem bokserskim treningowym.
:OĥXSéYXOdK^OWP_XUMTOYMR\YXXOaYLOM_Ŝc^UYaXSUKLýNéM^cW]KWcWĻ93DUYVOS\ýUKaSMO
LYU]O\]USONYaKVU]é]^Y]YaKXOaMOV_YMR\YXc
przed urazami ju¿ nie ich u¿ytkownika, tylko jego
Z\dOMSaXSUKS^cW]KWcWXSO]é^\KU^YaKXOTKUY
Ļ93PY^KSL
<¸aXSOŜ \ýUKaSMO ]ZY\^YaO dKZ\YTOU^Ywane i wykonane w celu zapewnienia komPY\^__Ŝc^UYaXSUKXZdKaSO\KTéMOOVOWOX^c
KL]Y\L_TéMOOXO\QSýV_LdKZOaXSKTéMONYL\c
MRac^ XSO ]é ^\KU^YaKXO TKUY Ļ93 DQYNXSO
z wytycznymi przewodnika KE rêkawice dla
WY^YMcUVS]^¸aNY_Ŝc^U_Z\caK^XOQYZ\dOznaczone tylko do ochrony przed czynnikami
K^WY]PO\cMdXcWS ]é acĥéMdYXO d dKU\O]_
Nc\OU^cac "# " /A1 EG 4ONXKU ^KUSO
]KWO\ýUKaSMOY\KdYL_aSONVKWY^YMcUVS]^¸a
wykorzystywane do u¿ytku zawodowego,
]éT_Ŝ^\KU^YaKXOTKUYļ\YNUSYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTUK^OQY\SS3EGDUYVOS\ýUKaSMOSYL_aSO
NVK WY^YMcUVS]^¸a dKZOaXSKTéMO TO]dMdO
NYNK^UYaéYMR\YXý]édKVSMdKXONYUK^OQY\SS
II, co opisano dalej.
Przyk³adem obuwia zaliczanego do kateQY\SS 3 Ļ93 dQYNXSO dO a]ZYWXSKXcW Z\dOaYNXSUSOW WYŜO Lcë YL_aSO ]ZY\^YaO
przeznaczone jedynie do ochrony przed s³aLcWS_NO\dOXSKWSSN\QKXSKWSU^¸\OXSOWKTé
wp³ywu na istotne dla ¿ycia obszary cia³a
SY]U_^UKMRXSOZYaYN_TéMcMRTOQYXSOYNa\Kcalnych uszkodzeñ.
5YVOTXcW Z\dcUĥKNOW ]é ļ\YNUS dKZ\YTOU^YaKXO NY YMR\YXc ]^¸Z SV_L X¸Q Z\dON
NdSKĥKXSOW MdcXXSU¸a K^WY]PO\cMdXcMR
d acĥéMdOXSOW MdcXXSU¸a acTé^UYacMR
i ekstremalnych) do u¿ytku zawodowego.
Obuwie przeznaczone do ochrony przed tymi
czynnikami, ale wykorzystywane prywatnie,
XSO TO]^ dKVSMdKXO a Nc\OU^caSO NY ļ\YNU¸a
YMR\YXcSXNcaSN_KVXOT%ZYNYLXSOTKUYL_aSO
a]dMdOQ¸VXYļMS]ZY\^YaOdKaSO\KTéMOa]aYTOTUYX]^\_UMTSOVOWOX^cdKZOaXSKTéMOKL]Y\Zcjê energii podczas chodzenia, biegania itp. lub
NYL\é ]^KLSVXYļë V_L Z\dcMdOZXYļëA WcļV
wytycznych zawartych w przewodniku, wspomniane elementy zastosowane w konstrukcji
YL_aSK WKTé dK dKNKXSO ZYZ\KaSë UYWPY\^
TOQY _Ŝc^UYaKXSK =^éN YL_aSO ]ZOĥXSKTéMO
28
4/2015
^OP_XUMTOKVOTONXYMdOļXSOXSOdKZOaXSKTéMO
ŜKNXOTYMR\YXcXSOTO]^^\KU^YaKXOTKUYĻ93
(np. obuwie wyposa¿one w kolce – do gry
aZSĥUýXYŜXéSNYLSOQKXSKEG
Przyk³ady rêkawic i obuwia
nale¿¹cych do kategorii II
Aļ\¸N\ýUKaSMYMR\YXXcMRSYL_aSKYaĥKļMSaYļMSKMR YMR\YXXcMR UaKVSPSUYaKXcMR
NYUK^OQY\SS33WYŜXKacWSOXSë$
É\ýUKaSMOSYL_aSO]ZKaKVXSMdOE G
É\ýUKaSMOSYL_aSOMR\YXSéMOZ\dONZ\dOMSýMSOW\ýMdXéZSVK\UéĥKħM_MRYaé
É \ýUKaSMO MR\YXSéMO Z\dON dKQ\YŜOXSKWS
mechanicznymi, w tym uk³uciami i przeciêciami no¿ami rêcznymi, przeciêciami no¿ami
z napêdem
É \ýUKaSMO S YL_aSO NVK WY^YMcUVS]^¸a
dKZOaXSKTéMONYNK^UYaéYMR\YXýXZZ\dON
_NO\dOXSKWSYL^K\MSOWZ\dOMSýMSKWSS^ZEG
É\ýUKaSMOMR\YXSéMOZ\dONMdcXXSUKWSQY\éMcWSadKVOŜXYļMSYNdKU\O]_Z\dOdXKMdOXSK
oraz zapewnianego poziomu ochrony wyra¿oXOQYZYZ\dOdZYdSYWc]U_^OMdXYļMSE!"G
• rêkawice ochronne stosowane przy grilVYaKXS_E!"G
É\ýUKaSMOSYL_aSOdKZYLSOQKTéMOQ\YWKNdOXS_]SýĥKN_XU¸aOVOU^\Y]^K^cMdXcMRZ\dOznaczone do stosowania w strefach zagro¿enia
acL_MROWEG
É\ýUKaSMOSYL_aSOMR\YXSéMOZ\dON]U_^UKWSNdSKĥKXSKXS]USOT^OWZO\K^_\cU^¸\OT]U_^US
]éZY\¸aXcaKVXOdYNNdSKĥcaKXSOWZYaSO^\dK
Y^OWZO\K^_\dONY€-EG
É YL_aSO LOdZSOMdXO dQYNXSO d NOPSXSMTé
wed³ug normy zharmonizowanej EN ISO
E#G
É YL_aSO YMR\YXXO dQYNXSO d NOPSXSMTé
aONĥ_Q/83=9 EG
É YL_aSO dKaYNYaO dQYNXSO d NOPSXSMTé
aONĥ_Q/83=9!EG
• obuwie odporne chemicznie (zgodnie z dePSXSMTéaONĥ_Q/8"EG]ZOĥXSKTéMOacWKQKXSKYU\OļVYXOaXY\WSO/8"EG
• sprzêt i/lub dodatkowe wyposa¿enie,
U^¸\O dY]^KĥY dKZ\YTOU^YaKXO S acUYXKXO
a MOV_ dKZOaXSOXSK YMR\YXc X¸Q SV_L ]^¸Z
Y\KddKLOdZSOMdKTéMOZ\dONZYļVSdQSOWEG
8KVOŜc ZYNU\OļVSë ŜO YL_aSO dKaYNYaO
MdcVSpdQYNXSOdNOPSXSMTéd/83=9!$
YL_aSO Y aĥKļMSaYļMSKMR YMR\YXXcMR Z\dOdXKMdYXO NY YMR\YXc Z\dON _\KdKWS U^¸\O
WYQĥcLc ac]^éZSë ZYNMdK] acZKNU¸a p
TO]^YL_aSOWU^¸\OZYaSXXYLcëUVK]cPSUYaKXONYUK^OQY\SS33Ļ93EG4O]^^YTONXKdZYN]^KaYacMRaé^ZVSaYļMSac\KŜKXcMRZ\dOdXSOU^¸\cMRZ\YN_MOX^¸aS_Ŝc^UYaXSU¸aYL_aSK
do u¿ytku zawodowego. Zdarza siê, ¿e produMOXMSZYaYĥ_Té]SýXK]ZOĥXSOXSOacWKQKħ/8
ISO 20347 w odniesieniu do produkowanego
Z\dOd]SOLSOYL_aSKKTONXYMdOļXSOUVK]cPSU_Té
TOTKUYļ\YNOUYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTUK^OQY\SS
I lub nawet jako obuwie robocze. W obydwu
Z\dcZKNUKMR^KUSOZYNOTļMSOTO]^XSOaĥKļMSaO
Du¿o kontrowersji wzbudza kategoryzacja
rêkawic przeznaczonych do ochrony przed
MdcXXSUKWS^O\WSMdXcWS^KUSWSTKUQY\éMYS
V_L YQSOħA Z\KU^cMO XK \cXU_ Ļ93 WYŜXK
dXKVOŚë \ýUKaSMO Y ZYNYLXcW Z\dOdXKMdOXS_ U^¸\O Z\dOd XSOU^¸\cMR Z\YN_MOX^¸a
]é dKVSMdKXO NY UK^OQY\SS 33 K Z\dOd SXXcMR
– do III. Podczas dyskusji na spotkaniach jednostek notyfikowanych UE z zakresu odzie¿y
ochronnej i rêkawic (grupa pionowa VG-5)
dY]^KĥcZ\dcTý^Oac^cMdXONY^cMdéMOUK^OQY\cdKMTS\ýUKaSMMR\YXSéMcMRZ\dONMdcXXSUKWS
QY\éMcWSXKZYN]^KaSOaĥKļMSaYļMSYMR\YXnych deklarowanych przez producenta oraz
dXKTN_TéMcMR ZY^aSO\NdOXSO a /8 ! EG
Ac^cMdXO^O]éNY]^ýZXOXK]^\YXSOSX^O\XOtowej Komisji Europejskiej2 i zosta³y szerzej
YW¸aSYXOaOaMdOļXSOT]dOTZ_LVSUKMTSai,OdZSOMdOħ]^aSO:\KMcnEG4ONXYdMdý]^cMRZc^Kħ
dotyczy kategoryzacji rêkawic przeznaczonych
NYYMR\YXc\éUZ\dONYZK\dOXSOWZ\dcUYX^KUcie z przedmiotami i powierzchniami o tempe\K^_\dO\¸aXOT€-DQYNXSOdac^cMdXcWS
5/\ýUKaSMO^OXKVOŜcUVK]cPSUYaKëNYUK^OQY\SS
33ļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTE!"G
Innym kontrowersyjnym przyk³adem
]é \ýUKaSMO WONcMdXO 9LOMXSO dQYNXSO
dNYU_WOX^OW5/d]SO\ZXSK#\EG
rêkawice medyczne, przeznaczone nie tylko
do ochrony pacjenta przed zagro¿eniami
dO]^\YXcZO\]YXOV_WONcMdXOQYKVO\¸aXSOŜ
do ochrony u¿ytkownika rêkawic przed zagro¿eniami (np. biologicznymi, mechanicznymi)
ŒRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
ZYaSXXc ]ZOĥXSKë ZYN]^KaYaO acWKQKXSK
bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia zawarte
aNc\OU^caSO"# " /A1S]é^cW]KWcW
ļ\YNUKWS YMR\YXc SXNcaSN_KVXOT <ýUKaSMO
medyczne stosowane jedynie w celu ochrony
ZKMTOX^K Z\dON dKQ\YŜOXSKWS XSOZOĥXSéMO
¿adnych funkcji ochronnych wobec u¿ytUYaXSUK\ýUKaSMXSO]é^\KU^YaKXOTKUYĻ93
4OļVS \ýUKaSMO WONcMdXO ]é Z\dOdXKMdYXO
do ochrony u¿ytkownika przed zagro¿eniami biologicznymi i chemikaliami lub tylko
NYYMR\YXcZ\dONMROWSUKVSKWSZYaSXXcLcë
dKVSMdKXONYļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOT
UK^OQY\SS3338K^YWSK]^TOļVS\ýUKaSMOWONcMdXOZ\dOdXKMdYXO]éNYYMR\YXc_Ŝc^UYaXSUK
tylko przed czynnikami biologicznymi, zalicza
]Sý TO NY ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_KVXOT
kategorii II.
Przyk³ady rêkawic i obuwia
nale¿¹cych do kategorii III
.Yļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTUK^OQY\SS333XKVOŜéEG$
• rêkawice i obuwie elektroizolacyjne
É\ýUKaSMOSYL_aSONVK]^\KŜKU¸a
É \ýUKaSMO S YL_aSO NY _Ŝc^U_ a ļ\YNYaS]U_ Y XS]USOT ^OWZO\K^_\dO U^¸\OQY ]U_^US
]éZY\¸aXcaKVXONYYNNdSKĥcaKXSKZYaSO^\dK
Y^OWZO\K^_\dO€-V_LXSŜ]dOT
É\ýUKaSMOMR\YXSéMOZ\dONMdcXXSUKWSQY\éMcWSadKVOŜXYļMSYNdKU\O]_Z\dOdXKMdOXSK
oraz zapewnianego poziomu ochrony wyra¿oXOQYZYZ\dOdZYdSYWc]U_^OMdXYļMSE!"G
É\ýUKaSMOMR\YXSéMOZ\dONMROWSUKVSKWS
• rêkawice medyczne przeznaczone
do ochrony u¿ytkownika przed zagro¿eniami
chemicznymi (oraz ewentualnie innymi jak:
czynniki biologiczne czy mechaniczne)
ÉYL_aSONVKYNVOaXSU¸a
É YL_aSO Y daSýU]dYXOT YNZY\XYļMS MROWSMdXOTdQYNXSOdNOPSXSMTéaONĥ_Q/8"
EG ]ZOĥXSKTéMO acWKQKXSK YU\OļVYXO a /8
"E G
5YVOTXcZ\dcUĥKNUK^OQY\cdKMTS\ýUKaSMU^¸ra przysparza producentom i u¿ytkownikom
aSOV_aé^ZVSaYļMSNY^cMdcac\YL¸aZ\dOdXKMdYXcMRNYYMR\YXc\éUZ\dONMROWSUKVSKWS
.YXSONKaXK\Yd\¸ŜXSKXY\ýUKaSMOMR\YXSéMO
Z\dON MROWSUKVSKWS dKVSMdKXO a XSOU^¸\cMR
sytuacjach do kategorii II, a w innych do III,
MY acXSUKĥY d dKZS]¸a a Recommendation
PY\?]OX\-8,:E!G8K]ZY^UKXS_
grupy pionowej VG-5 w maju 2013 r. przed]^KaSYXY NOMcdTý 5/ NY^cMdéMé acMYPKXSK
^cMR\OUYWOXNKMTSAdaSédU_d^cWYLOMXSO
rekomenduje siê klasyfikowanie do kategorii III
a]dc]^USMR^cZ¸a\ýUKaSMMR\YXSéMcMRZ\dON
MROWSUKVSKWSdacĥéMdOXSOW^cMRU^¸\OdKVSMdKXO]éNYUK^OQY\SS3:\dcaYĥKXcNYU_WOX^
-8,: E!G TO]^ aMSéŜ NY]^ýZXc
na stronie internetowej KE, co prawdopodobXSOacXSUKdL\KU_LSOŜéMOTKU^_KVSdKMTSRecomWOXNK^SYXPY\?]O (najnowsza wersja on-line
^cMRNYU_WOX^¸a^Y]^KXXK]SO\ZSOħ\
9 SVO a Z\dcZKNU_ \ýUKaSM MR\YXSéMcMR
przed chemikaliami Komisja Europejska podjê³a
decyzjê o wycofaniu <OMYWWOXNK^SYXPY\?]O
X\-8,:E!GS^cW]KWcWUaKVSPSUYwaniu tej grupy rêkawic zawsze do kategorii
333YMdcaSļMSOdacTé^USOW^cMRU^¸\OXKVOŜé
do kategorii I), o tyle w przypadku obuwia
YZYNYLXcWZ\dOdXKMdOXS_YLYaSéd_TO\YdQ\KXSMdOXSOXKYL_aSOMR\YXSéMOZ\dONMROWSkaliami zaliczane do kategorii II lub III. Kwestie
te by³y dyskutowane podczas spotkania jedno]^OUXY^cPSUYaKXcMR?/adKU\O]SOļ\YNU¸a
YMR\YXc ]^¸Z S X¸Q Q\_ZK ZSYXYaK@1
W wyniku dyskusji przyjêto rekomendacjê,
ŜOLcacWSOXSYXOaMdOļXSOTYL_aSOYNZY\XO
MROWSMdXSOMdcVSdQYNXSOdNOPSXSMTéZYNKXé
a/8"EGpYL_aSO]^Y]YaKXOaMOV_
YNSdYVYaKXSK]^¸ZV_L]^¸ZSX¸QYNUYX^KU^_
z rozpylonym czynnikiem chemicznym) by³o
dKVSMdKXONYļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOT
kategorii II. Natomiast obuwie o zwiêkszonej
YNZY\XYļMSMROWSMdXOTMdcVS]^Y]YaKXOaMOV_
YNSdYVYaKXSK ]^¸Z V_L ]^¸Z S X¸Q YN LOdZYļ\ONXSOQYUYX^KU^_dMdcXXSUSOWMROWSMdXcW
TO]^ dKVSMdKXO NY UK^OQY\SS 333 Ļ93 8SO]^O^c
XK ]^\YXSO SX^O\XO^YaOT 5/ XSO ]é NY]^ýZXO
zapisy z tych uzgodnieñ.
Podsumowanie
:YN]_WYa_TéM dKQKNXSOXSK NY^cMdéMO
UK^OQY\cdKMTS XKVOŜc TO]dMdO \Kd ZYNU\OļVSë
ŜOZ_XU^OWacTļMSKNY_]^KVOXSKZ\dcXKVOŜXYļMSNKXOQY^cZ_\ýUKaSMMdcYL_aSKNYTONXOT
d^\dOMRUK^OQY\SSĻ93XKZYN]^KaSONc\OU^cac
"# " /A1Mdc^OŜ]^aSO\NdOXSKŜO\ýUKaSMKMdcYL_aSOXSO]éļ\YNUKWSYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTaWcļVZY]^KXYaSOħ^OQYNYU_WOX^_
jest przeznaczenie i funkcja danego wyrobu
aONĥ_Q TOQY Z\YN_MOX^K .YZSO\Y a¸aMdK]
QNcTK]XYYU\OļVYXOTO]^Z\dOdXKMdOXSOac\YL_KMY]Sýd^cWaSéŜO\¸aXSOŜTOQYaĥKļMSaYļMSYMR\YXXOWYŜVSaOTO]^UVK]cPSUYaKXSO
wyrobu do odpowiedniej kategorii, co realid_TO Z\YN_MOX^ Ļ93A]UKd¸aUS S ac^cMdXO
NY^cMdéMO Z\KaSNĥYaOQY UK^OQY\cdYaKXSK
ļ\YNU¸a YMR\YXc SXNcaSN_VKXOT dXKTN_Té ]Sý
aNc\OU^caSO"# " /A1aZ\dOaYNXSU_
YZ\KMYaKXcWZ\dOd5YWS]Tý/_\YZOT]UéY\Kd
w dokumentach <OMYWWOXNK^SYXPY\?]O
AK\^Y TO]dMdO NYNKë ŜO a aSOV_ Z\dcZKNUKMR \ýUKaSMO Mdc YL_aSO dKZOaXSKTé
zgodnie z deklarowanym przez producenta
Z\dOdXKMdOXSOW aSOVYP_XUMcTXé YMR\YXý
Z\dON\¸ŜXcWSdKQ\YŜOXSKWSDNK\dK]SýdK^OW
ŜOMdýļëaĥKļMSaYļMSYMR\YXXcMRac\YL_aZS]_TO]SýadKU\O]TONXOTUK^OQY\SSĻ93KUYVOTXO
– w zakres innej. W takich przypadkach nale¿y
Z\dcTWYaKëZ\dcXKVOŜXYļëac\YL_NYacŜ]dOT
UK^OQY\SSE"G
3XXK ]c^_KMTK U^¸\K \¸aXSOŜ WYŜO WSOë
miejsce, to stosowanie rêkawic czy obuwia
a ^da ļ\YNYaS]UKMR Mdc]^cMR MdcVS a ZYWSO]dMdOXSKMRaU^¸\cMRaKŜXOTO]^dKZOaXSOXSO YNZYaSONXSMR acWYQ¸a d _aKQS
XK Z\YN_UYaKXc ac\¸L 4OļVS ]^Y]YaKXO
\ýUKaSMOSYL_aSOXSOZOĥXSéŜKNXcMRP_XUMTS
YMR\YXXcMRaYLOMZ\KMYaXSUKU^¸\cTO_Ŝc^U_TOKTONcXSO]^Y]YaKXO]éaMOV_YMR\YXc
Z\YN_U^_ a¸aMdK] XSO ]é YXO dKVSMdKXO
NYļ\YNU¸aYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTSXSOZYNVOQKTéacWKQKXSYWNc\OU^cac"# " /A1
=édK^OWdKVSMdKXONY^daUK^OQY\SS
BIBLIOGRAFIA
EG .c\OU^caK <KNc X\ "# " /A1 d NXSK Q\_NXSK
#"# \ a ]Z\KaSO dLVSŜOXSK _]^KaYNKa]^a :Kħ]^a
-dĥYXUYa]USMRYNXY]déMcMR]SýNYacZY]KŜOXSKYMR\YXc
Y]YLS]^OT.d?\dA/6##d#"#dZ¸ŚXdW
EG<YdZY\déNdOXSO7SXS]^\K1Y]ZYNK\USdNXSKQ\_NXSK
\a]Z\KaSOdK]KNXSMdcMRacWKQKħNVKļ\YNU¸a
YMR\YXcSXNcaSN_KVXOT.d?d\8\#ZYd!
EG.\cQKĥK:_^Y7=^OPUY+:\YMON_\cYMOXcdQYNXYļMS
Ļ93KYLYaSédUSZYNWSY^¸aQY]ZYNK\MdcMRaZ\YaKNdKTéMcMRac\YLcXK\cXOU „Bezpieczeñstwo Pracy. Nauka
S:\KU^cUKn $#
EG::/1_SNOVSXO]1_SNOVSXO]YX^ROKZZVSMK^SYXYP-Y_XMSV
.S\OM^S`O "# " //- YP .OMOWLO\ #"# YX ^RO
approximation of the laws of the Member States relating
to personal protective equipment (Version of 12 April 2010)
EG=^OPUY+:\YLVOWcdSX^O\Z\O^KMTéNOPSXSMTSSUK^OQY\cdKMTSYL_aSKTKUYļ\YNUKYMR\YXcSXNcaSN_KVXOTaļaSO^VO
Nc\OU^cac "# " /A1 w: Obuwie: Projektowanie
i technologie wytwarzania red. Przyjemska L., Rajchel-RcVK,+V`K\Od4AcN3X]^c^_^_:\dOWc]ĥ_=U¸\dKXOQY
5\KU¸a
E G 2Y\SdYX^KV <OMYWWOXNK^SYX PY\ ?]O =ROO^ 8Y
CNB/P/00.120
E!G@O\^SMKV<OMYWWOXNK^SYXPY\?]O=ROO^]@11VY`O]
E"G@O\^SMKV <OMYWWOXNK^SYX PY\ ?]O =ROO^]@1
1VY`O]+XXOb^Y[_O]^SYXmMK^OQY\SdK^SYXn$MK^OQY\c333
(underlined)
E#G /8 3=9 $ :8/8 3=9 $ Ļ\YNUS
ochrony indywidualnej. Obuwie bezpieczne
EG/83=9 $:8/83=9 $!Ļ\YNUS
ochrony indywidualnej. Obuwie ochronne
EG/83=9!$:8/83=9!$Ļ\YNUS
ochrony indywidualnej. Obuwie zawodowe
EG /8 "$ :8/8 "$! 9L_aSO
MR\YXSéMO Z\dON MROWSUKVSKWS -dýļë $>O\WSXYVYQSK
i metody badañ
EG /8 "$ :8/8 "$! 9L_aSO
MR\YXSéMOZ\dONMROWSUKVSKWS-dýļë$AcWKQKXSKNY^cMdéMOYL_aSKYNZY\XOQYXKMROWSUKVSKaaK\_XUKMR
laboratoryjnych
EG/8!$:8/8!$!<ýUKaSMOMR\YXSéMO
Z\dONdKQ\YŜOXSKWS^O\WSMdXcWSQY\éMYSV_LYQSOħ
EG 3X^O\Z\O^K^S`O NYM_WOX^ YP ^RO -YWWS]]SYXo]
Services. Interpretation of the relation between the
\O`S]ONNS\OM^S`O#//-MYXMO\XSXQWONSMKVNO`SMO]
KXN NS\OM^S`O "# " //- YX ZO\]YXKV Z\Y^OM^S`O O[_SZWOX^ /8><0:,/ZNa .#! ,\_]]OV]
+_Q_]^#
E G /8 "$ :8/8 "$! 9L_aSO
MR\YXSéMOZ\dONMROWSUKVSKWS-dýļë$AcWKQKXSKNY^cMdéMOYL_aSKYdaSýU]dYXOTYNZY\XYļMSXKMROWSUKVSK
w warunkach laboratoryjnych
E!G 2Y\SdYXK^ <OMYWWOXNK^SYX PY\ ?]O =ROO^ 8Y
CNB/P/00.033
E"G 2Y\SdYXK^ <OMYWWOXNK^SYX PY\ ?]O =ROO^ 8Y
CNB/P/00.118
:_LVSUKMTK YZ\KMYaKXK XK ZYN]^KaSO acXSU¸a
I etapu programu wieloletniego pn. „Poprawa
LOdZSOMdOħ]^aKSaK\_XU¸aZ\KMcn]PSXKX]YaKXOQYaVK^KMR"adKU\O]SOdKNKħ]ĥ_ŜL
ZKħ]^aYacMR Z\dOd 7SXS]^O\]^aY :\KMc S :YVS^cUS
Spo³ecznej. Koordynator programu: Centralny Insty^_^9MR\YXc:\KMcp:Kħ]^aYac3X]^c^_^,KNKaMdc
BP 4/2015
#