Program zajęć laboratoryjnych z biologii w klasach przyrodniczych

Program zajęć laboratoryjnych z biologii w klasach przyrodniczych 2bg i 1 bg...
Joanna Rogala. Rok szkolny 2016/2017.
„Świat jest wielki dla ciekawskich”
Program „Świat jest wielki dla ciekawskich” realizuję na zajęciach laboratoryjnych,
w których uczestniczą wszyscy uczniowie klasy 2bg gimnazjum (od 1 października 2016 do 31
maja 2017r) i w klasie 1 bg od II semestru. Zajęcia w pracowni biologicznej mają służyć uczniom w
lepszym zrozumieniu i uporządkowaniu wiadomości zdobytych w czasie nauki w latach
poprzednich, zwłaszcza w klasie pierwszej.
Doświadczenia spełniają istotną rolę w procesie uczenia się, albowiem przy rozwiązywaniu
niemal każdego zadania doświadczalnego uczniowie widzą rzeczywiste, konkretne związki i
zależności między zjawiskami i wielkościami.
Realizacja programu „Świat jest wielki dla ciekawskich” to rezygnacja
z odtwórczego uczenia się fragmentów podręcznika.
To znakomita okazja do kształcenia umiejętności zawartych w IV standardzie wymagań
egzaminacyjnych, umiejętności stosowania zintegrowanej wiedzy do rozwiązywania
problemów.
Na zajęciach laboratoryjnych uczę rozumienia poznawanych zjawisk, chciałabym by
młodzież umiała je rozpoznać w otaczającym świecie, by umiała wykorzystać zdobytą wiedzę
w dorosłym życie.
1. Głównym celem tego programu jest:
• Utrwalanie poznanej wiedzy poprzez zastosowanie jej w praktyce.
2.Cele szczegółowe programu to:
• ćwiczenie umiejętności posługiwania się mikroskopem i wykonywania preparatów,
• utrwalanie wiedzy o substancjach chemicznych,
• nabywanie umiejętności posługiwania się sprzętem laboratoryjnym, substancjami i
wyrobami o poznanym składzie chemicznym,
• kształcenie umiejętności opracowywania wyników obserwacji i doświadczeń,
• kształtowanie umiejętności analizowania i interpretowania wyników obserwacji i
doświadczeń,
• kształtowanie umiejętności współdziałania w zespole.
3. Warunki i sposoby realizacji.
Cała klasa y) podzielona(e) jest(są) na cztery grupy, każda z nich ma zajęcia w innym terminie.
1. Klasa 2bg – wtorek godz. 14.35 – 15.35 (podział na grupy)
2. Klasa 1 bg – czwartek 15.25 – 16.25 (podział na grupy)
Uczniowie podzieleni są na 6-7 osobowe zespoły. W ciągu godzin laboratoryjnych wykonują
doświadczenia z biologii. Każdy zespół otrzymuje „Kartę pracy” z którą musi się zapoznać przed
rozpoczęciem doświadczenia. Wszystkie czynności powinny być wykonywane ostrożnie i zgodnie
z opisem na karcie, który określa cel eksperymentu oraz zawiera szczegółowe informacje dotyczące
wykonania zadania.
Każda czynność uczniów jest monitorowana przez nauczyciela, więc proponowane
doświadczenia są bezpieczne.
Swoje obserwacje, wyniki i wnioski uczeń zapisuje w karcie pracy i oddaje po zakończeniu
ćwiczeń. Na początku kolejnych zajęć uczniowie w ramach powtórzenia, krótko omawiają cel i
wyniki poprzednich doświadczeń. Wykonując eksperymenty uczniowie przekonują się, że praktyka
i doświadczenie stanowią kryterium wiedzy teoretycznej, że maja ogromne znaczenie w
poznawaniu otaczającego świata.
4. Metody oraz formy działań.
W wyniku uczestnictwa w zajęciach laboratoryjnych uczeń potrafi:
•
•
•
•
•
zastosować zdobyte wiadomości i umiejętności w praktyce,
posługiwać się sprzętem laboratoryjnym i korzystać z mikroskopu,
przeprowadzać proste doświadczenia chemiczne,
wykonać proste preparaty tkanek roślinnych,
analizować i zapisywać spostrzeżenia z doświadczeń
Po zakończonych zajęciach uczniowie oddają karty pracy, które wypełniali w czasie ćwiczeń.
Nauczyciel sprawdza i ocenia pracę całej grupy oraz indywidualną. Przy wystawianiu ocen bierze
także pod uwagę zaangażowanie i wkład pracy poszczególnych osób.
5. Treści kształcenia (tematyka zajęć)
Klasa 1b gimnazjum – przyrodnicza:
* Rola doświadczeń w nauczaniu biologii.
* Obserwacje mikroskopowe w pracowni szkolnej. Obserwacja organelli komórkowych.
* Różnorodność form komórek roślinnych i zwierzęcych. Własności żywej cytoplazmy.
*Fotosynteza – a co to takiego?
*Ptaki – kręgowce pokryte piórami. Budowa i funkcja jaja.
Klasa 2b gimnazjum – przyrodnicza:
* Poznajemy funkcje życiowe organizmu człowieka.
*Skład chemiczny organizmów – właściwości biologiczne i fizyko-chemiczne wody.
*Osmoza, transport aktywny i dyfuzja – procesy, które warunkują homeostazę.
*Poznajemy podstawowe tajniki układu nerwowego człowieka.
*Oddychanie jako proces wymiany gazowej i uwalniania energii
*Czy wiem co jem?
* Dlaczego wydalam?
*Moda na zdrowie. Aktywny i bierny układ ruchu.
*Jak rosnę i rozwijam się.
*Powielanie gatunku.
6. Korzyści dla: ucznia / nauczyciela / szkoły
Szkoła:
Podniesienie jakości pracy szkoły i poziomu wiedzy w klasach przyrodniczych.
Uczniowie:
•
uczniowie klasy 2b i 1b gimnazjum powtarzają i utrwalają wiedzę biologiczną stosując ją w
praktycznych działaniach
•
dzięki temu rozumieją poznaną wiedzę i będą umieli posługiwać się nią
w różnych sytuacjach życiowych
• jest to bieżąca nauka, a także forma powtórzenia pewnego zakresu wiedzy przed
zbliżającym się egzaminem gimnazjalnym.
Nauczyciel:
Oceny skuteczności i przydatności podejmowanych działań dokonuje pod koniec roku szkolnego na
podstawie analizy dokumentów:
•
•
•
•
kart pracy,
wyników sprawdzianów,
ankiet uczniów,
analizy notatek z obserwacji działań uczniów na zajęciach.
Wnioski wynikające z tych analiz to wskazówki o wartości merytorycznej programu
i ewentualnej jego modyfikacji, zawężania niektórych treści lub wprowadzania nowych.
Program zmieniam zgodnie z potrzebami, ale też i możliwościami uczniów.