Biuletyn EURO-TopTen PLUS

WYDANIE
7
Biuletyn EURO-TopTen PLUS
STYCZEŃ –
M ARZEC 2011
w tym wydaniu:
LCC - Koszt Cyklu Żywotności pomoc w podejmowaniu optymalnych decyzji przy zakupie urządzeń zużywających energię
str. 1
Gmina TopTen
Planowanie energetyczne w gminach wynika z obowiązku narzucony przez Ustawę - Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997
roku, według której planowanie
i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe należą do zadań własnych
gminy. Planowanie gospodarką
energetyczną nie powinno być
jednak traktowane jako nieprzyjemny obowiązek, lecz jako możliwość kreowania przez władze samorządowe własnej polityki energetycznej w danym regionie.
Sprawny i zrównoważony system
energetyczny, zapewnia nie tylko
bezpieczeństwo dostaw nośników
energii ale proponuje i wdraża
rozwiązania oparte na podnoszeniu efektywności energetycznej,
wykorzystaniu źródeł energii przyjaznych środowisku naturalnemu,
wpływa na lokalny rozwój gospodarczy.
W ramach realizacji projektu EURO-Topten Polska opracowano
specjalnie dla gmin, krótkie artykuły prasowe napisane z myślą
o powszechnym czytelniku, mające na celu podniesienie świadomości społeczeństwa w zakresie
oszczędzania energii.
Zapraszamy wszystkie Miasta
i Gminy do partnerstwa w tym
międzynarodowym projekcie
oraz do nieodpłatnego korzystania z przygotowanych artykułów prasowych, z możliwością ich
bezpłatnego druku w lokalnej prasie, biuletynach, czasopismach, informatorach lub innych wydawnictwach.
Zachęcamy do publikacji całego
cyklu artykułów prasowych na temat efektywności energetycznej.
W przypadku zainteresowania innymi tematami związanymi z efektywnością energetyczną i energooszczędnymi urządzeniami proponujemy opracowanie kolejnych
darmowych artykułów.
Ciąg dalszy na str. 2
LCC - Koszt Cyklu Żywotności
pomoc w podejmowaniu optymalnych decyzji
przy zakupie urządzeń zużywających energię
Cena urządzeń energooszczędnych na ogół jest wyższa od ceny standardowych odpowiedników. Może to wynikać z zastosowania nowocześniejszej technologii przy
ich produkcji, staranniejszego wykonania, itp. Z tego powodu sprzęt czy urządzenia
energooszczędne należy uważać za wyrób o wyższej jakości.
Decyzje o zakupie zazwyczaj podejmujemy
w oparciu o kryterium kosztu inwestycyjnego
dla danego urządzenia, czyli głównie ceny
produktu i transportu. Można to porównać do
syndromu góry lodowej, w którym użytkownik „na powierzchni” widzi tylko koszt
początkowy, natomiast nie zauważa, albo
nie docenia, reszty kosztów „znajdujących
się poniżej powierzchni”, które ponoszone
są w pełnym cyklu żywotności tego urządzenia (przez cały czas od momentu jego zakupu
do wyrzucenia). Żywotność niektórych urządzeń sięga kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu
lat, jak np. telewizorów, lodówek, pralek, itd,
a więc koszty związane ze zużyciem m.in.
energii będą ponoszone przez cały czas
użytkowania urządzenia.
Z punktu widzenia użytkownika, klienta analiza kosztów cyklu żywotności (LCC – ang. life
cycle costs), czyli kosztów ponoszonych od
momentu zakupu do utylizacji urządzenia,
umożliwia ocenę i porównanie tych kosztów
dla dwóch lub więcej różnych produktów. Może to prowadzić do wyboru urządzenia o wyższej cenie zakupu, ale w perspektywie np.
10 lat użytkowania na tyle tańszego w eksploatacji, że pozwala to zniwelować większe
koszty początkowe i nierzadko dodatkowo
zaoszczędzić pewną kwotę pieniędzy. Analiza taka powinna mieć decydujący wpływ
na decyzję o zakupie.
Załóżmy, że zastanawiamy się nad zakupem
jakiegoś konkretnego urządzenia, np. lodówki.
Koszt zakupu urządzenia jest wierzchołkiem góry
lodowej w całych kosztach cyklu żywotności
Kierujemy się do sklepu i co widzimy? Mnóstwo różnych marek, modeli, wyposażenia,
dodatkowych funkcji. Trzeba, któryś wybrać.
Po pierwsze musimy wiedzieć czego tak naprawdę potrzebujemy: małej lodówki, bo
mieszkam sam/a w mieszkaniu, a może dużej
bo musi wystarczyć dla kilkuosobowej rodziny. Dopasowanie wyboru do rzeczywistych
potrzeb, to pierwsza ważna decyzja, również ze względów oszczędnościowych, bo
duża lodówka zużywa więcej energii, a jeżeli
nie jest w pełni wykorzystana oznacza to, że
energia marnuje się na dodatkową niepotrzebną pracę urządzenia, a to kosztuje.
Projekt „EURO-Topten PLUS – rozszerzenie i wzmocnienie europejskiej inicjatywy promowania najbardziej
efektywnych urządzeń i produktów powszechnego użytku” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
s. 1
Ciąg dalszy ze str. 1
Warunkiem bezpłatnego wykorzystania opracowanych tekstów przez jednostki terytorialne
jest podpisanie deklaracji partnerstwa w projekcie Euro Topten
Plus, a także zachowanie w opublikowanych artykułach:
informacji o projekcie Topten z odniesieniem do strony internetowej
www.topten.info.pl
źródle pochodzenia tekstu,
logotypów projektu i organizacji finansujących
oraz przesłanie po jednym
egzemplarzu publikacji,
w której zamieszczono
opracowane artykuły.
Dopuszcza się zmianę szaty graficznej oraz po akceptacji autorów
tekstów publikowanych treści artykułów.
Proponujemy następujące tytuły:
1. Czy prawa rynku wymogą
usunięcie z naszych sklepów urządzeń nieefektywnych energetycznie?
2. Czy zaleją nas elektrośmieci?
3. Odnawialne źródła energii –
fanaberia czy konieczność?
4. Wybór sprzętu kluczem do
oszczędzania energii.
5. Niech się stanie jasność!
W celu pobrania deklaracji partnerstwa należy wejść na stronę internetową www.topten.info.pl. zakładka Dla gmin.
Po podpisaniu deklaracji przez
osobę do tego upoważnioną
w Gminie (mieście) i wysyłaniu na
nasz adres, na stronie projektu
w zakładce Partnerzy projektu
znajdzie się herb miasta/gminy
z odnośnikiem do jej strony internetowej.
Druga ważna decyzja to wybór efektywnościowy, czyli najlepiej analiza kosztów cyklu żywotności LCC, dzięki której wybierzemy najbardziej optymalne rozwiązanie. No
i dochodzą do tego jeszcze dodatkowe kryteria, jak wybór koloru, pozycja zamrażalnika
(góra, czy dół), zaufany producent itd.
Sprawdzenie kosztów cyklu żywotności
LCC może być proste lub złożone:
Metoda prosta, porównuje się np.:
LCC = Cena zakupu [zł] + (planowany czas
eksploatacji [lat] x roczny koszt energii
[zł/rok])
np. kupujemy lodówkę za cenę 2000 zł o klasie energetycznej A++, która zużywa w ciągu
roku 250 kWh. Cena energii elektrycznej dla
najczęściej stosowanych w domu taryf wynosi
ok. 0,45 zł/kWh. Czas życia lodówki przyjmijmy na poziomie 15 lat. Obliczamy LCC
Najpierw musimy wyliczyć roczny koszt
energii K zużytej przez urządzenie, które
jest wynikiem przemnożenia ilości zużytej
energii [kWh/rok] oraz ceny energii [zł/kWh]
K = ilość energii [kWh/rok] x cena energii
[zł/kWh] = 250 x 0,45 = 112,5 zł/rok
a więc LCC wynosi:
LCC= 2000zł + [15 lat x 112,5 zł/rok] = 2000
zł + 1687,5 zł = 3 687,5zł
Z analizy tej wiemy jakie będą całkowite koszty związane z używaniem lodówki w klasie
A++ przez 15 lat. Żeby analiza dała nam jakąkolwiek wartościową informację musimy
dokonać podobnych przeliczeń dla innego,
alternatywnego produktu. Wówczas porównując wszystkie przeanalizowane produkty
możemy wybrać ten, który jest najbardziej
ekonomicznie opłacalny.
Oczywiście przegląd całego rynku mija się
z celem, ponieważ tylko lodówek na polskim
rynku jest około tysiąca modeli (starszych i
nowszych). Należy w pierwszej kolejności dokonać wstępnej selekcji, a jej kryteriów może
być wiele, jak: zaufany producent, wygląd,
rozmiar, lista topten (www.topten.info.pl), itp.
Analiza prosta pozwala na wybór optymalnego wariantu, lecz pomija kilka istotnych elementów. Przede wszystkim pominięto fakt,
iż w ciągu kolejnych lat wartość pieniądza będzie się zmieniać, czyli pominięto dyskontowanie pieniędzy, co zawsze pogarsza opłacalność.
Pominięto również fakt, że ceny energii będą
w ciągu analizowanego okresu rosnąć, a będzie tak na pewno, co z kolei przyczyni się do
wzrostu opłacalności inwestycji.
Z kolei metoda złożona obejmuje analizę
zdyskontowanych przepływów pieniężnych
w okresie od zakupu do odstawienia z użytkowania urządzenia, łączy różne elementy
kosztów, takie jak energia, utrzymanie, demontaż końcowy, naprawy, przeglądy, itp.
Przygotowaliśmy prosty kalkulator LCC
w formie arkusza kalkulacyjnego (do bezpłatnego pobrania ze strony internetowej
www.topten.info.pl/uploads/LCC/KALKULATO
R_LCC.xls) dla obliczeń kosztów w cyklu życia zawierających elementy analizy złożonej
(dyskontowanie). Kalkulator ten po wprowadzeniu podstawowych danych umożliwia wykonanie obliczeń dla kilku różnych modeli
urządzeń. Kalkulator można ściągnąć na swój
komputer i poćwiczyć obliczenia.
Na stronie internetowej zamieściliśmy również
przykłady analiz LCC dla następujących
urządzeń:
Świetlówka kompaktowa
http://www.topten.info.pl/index.php?p
age=lcc_swietlowka
Pralka
http://www.topten.info.pl/index.php?p
age=lcc_pralka
Chłodziarko-zamrażarka
http://www.topten.info.pl/index.php?p
age=lcc_lodowka
Silnik elektryczny
http://www.topten.info.pl/index.php?p
age=lcc_silnik
Arkadiusz Osicki, FEWE
Pytania, odpowiedzi i porady
Pytanie: Dlaczego efektywność energetyczna
WYDAWCA:
Fundacja na rzecz Efektywnego
Wykorzystania Energii
ul. Rymera 3/4
40-048 Katowice
tel./fax. 32 203 51 14
e-mail: [email protected]
Kierownik projektu:
Arkadiusz Osicki
e-mail: [email protected]
www.topten.info.pl
jest taka ważna w projekcie TopTen?
Odpowiedź: Nadrzędnym celem projektu EURO-Topten
Plus, jest promowanie efektywnych energetycznie urządzeń powszechnego użytku. Prowadzona strona internetowa www.topten.info.pl, ma za zadanie stanowić przewodnik dla konsumentów po świecie produktów powszechnego użytku zużywających energię. Projekt jest
realizowany już w kilkunastu krajach Europy, a także od
niedawna w Stanach Zjednoczonych i Chinach,
co oznacza, że stanowi wielkie międzynarodowe i ciągle
rozwijające się przedsięwzięcie.
Rozwój technologii urządzeń powszechnego użytku
spowodował, że energochłonność, w niektórych grupach
produktów na przestrzeni kilku, czy kilkunastu lat spadła
kilkakrotnie. Sztandarowym przykładem są urządzenia
chłodzące, gdzie stara kilkunastoletnia lodówka zużywa
ok. 700kWh energii elektrycznej na rok, a nowoczesna
podobnej wielkości lodówka w klasie energetycznej A++
zużywa ok. 120kWh/rok. Oznacza to, że różnica w rocznych kosztach za zużywaną przez lodówkę energię wynosi rocznie ok. 290 zł!
Większość analiz i studiów zwraca uwagę na to, że
w najbliższych 5-10 latach poprawa efektywności energetycznej, będzie najskuteczniejszym sposobem łagodzenia wzrostu potrzeb energetycznych. Dlatego też
promowanie i wspieranie stosowania efektywnych energetycznie urządzeń powinny stanowić również jedno
z głównych zadań samorządów w zakresie kreowania
lokalnej gospodarki energetycznej.
Projekt „EURO-Topten PLUS – rozszerzenie i wzmocnienie europejskiej inicjatywy promowania najbardziej
efektywnych urządzeń i produktów powszechnego użytku” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
s. 2