Kijów, 22 - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w

Kijów, 22 - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w

WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI
AMBASADY
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
W KIJOWIE
Kijów, listopad 2015 r.
SYTUACJA W HANDLU DETALICZNYM UKRAINY
W Ukrainie współczesne sieci handlowe pojawiły się nie odrazu. Za czasów radzieckich istniał
zcentralizowany system sieci handlowych, w którego skład wchodziło ponad 800 tys. placówek handlowych
(gastronomy, uniwersamy, pawilony), z czego 116 tys. znajdowało się na terytorium Ukrainy. Była to jedna
z największych sieci handlu detalicznego artykułami spożywczymi na całym świecie. Po odzyskaniu przez
Ukrainę niepodległości zaczął się rozwój alternatywnych form handlu detalicznego: kioski, w których
sprzedawano wszystko – od czekolady do galanterii, artykuły spożywcze oraz towary przemysłowe.
Pierwsze supermarkety pojawiły się w Ukrainie w 2000 r. Największego rozwoju handel detaliczny w
Ukrainie osiągnął w latach 2000 – 2008 (wzost rynku o 8% - 29,5% w porównaniu z poprzednimi latami).
Od 2008 r. w związku z kryzysem gospodarczych ilość placówek handlu detalicznego w Ukrainie co roku
malała: w 2008 r. – o 3,8%, w 2009 r. – o 5,6%. Nieznaczne polepszenie sytuacji odnotowano w latach
2010 - 2011 r. (wzrost rynku odpowiednio o 0,8-0,9 %).
Największe zmiany w strukturze handlu detalicznego w Ukrainie odbyły się w ciągu ostatnich 10-15
lat. Pojawiły się współczesne formy handlu detalicznego: kioski, rynki, supermarkety i hypermarkety,
sklepy off-price, sieci handlowe, sklepy dyskontowe, rozwija się handel w Internecie. Rozwój handlu
detalicznego w Ukrainie uwarunkowany jest dużą liczbą ludności, rosnącej siły nabywczej i wysokiego
poziomu konsumpcji. Jednak ukraiński rynek nadal jest oparty o tzw. handel tradycyjny (handel uliczny,
rynki nieformalne, sklepiki dzielnicowe, jarmarki), a funkcjonujące na rynku sieci handlowe ciągle się
rozwijają wdrażając nowe metody działania.
Wg danych Państwowej Służby Statystycznej Ukrainy na dzień 1 stycznia 2015 r. w Ukrainie
funkcjonowało 12,7 tys. przedsiębiorstw (osób prawnych) zajmujących się handlem detalicznym, z czego
45,7% (3,7 tys.) stanowiły placówki niewyspecjalizowanego handlu detalicznego oferujące artykuły
spożywcze, napoje i wyroby tytoniowe, kolejne 41,4% (3,3 tys.) – sklepy specjalistyczne, 33% gospodarstwa rolne, leśne i rolno-rybackie.
Liczba zarejestrowanych w Ukrainie na dzień 1 stycznia 2015 r. sklepów wyniosła 38,6 tys. (spadek o
10% w porównaniu z wyniekiem z 1 stycznia 2014 r.), w tym 18 tys. sklepów spożywczych (spadek o 7,8%)
i 20,7 tys. sklepów z towarem przemysłowym (spadek o 11,9%), z czego 96% (19,8 tys.) stanowiły sklepy
specjalistyczne.
Wg stanu na 1 stycznia 2015 r. w Ukrainie zarejestrowanych było 12,4 tys. aptek, tj. o 10,9% mniej
niż na 1 stycznia 2014 r. Liczba sklepów uniwersalnych z towarem przemysłowym zmniejszyła się o 13,7%
do 830 placówek. Łączna powierzchnia handlowa w/w sklepów zwiększyla się o 6,8% do 713,8 tys. m².
Jednocześnie ilość sklepów o powierzchni handlowej od 1000 m² do 2499 m² zwiększyła się o 17,6% do 60
placówek. Z kolei sieć sklepów o powierzchni handlowej powyżej 2500 m² zmniejszyła się o 21,1% i
stanowiła 26 sklepów.
Na początku 2015 r. 85% (15,3 tys.) łącznej ilości działających w Ukrainie sklepów spożywczych
stanowiły sklepy z asortymentem uniwersalnym (dla porównania wg stanu na 1 stycznia 2014 r. ilość w/w
sklepów wynosiła 16,8 tys.). Zmniejszenie o 9,2% ilość sklepów spożywczych z asortymentem
uniwersalnym związane jest ze zmniejszeniem powierzchini handlowej w/w sklepów, które w przypadku
sklepów o powierzchni handlowej od 120 m² do 399 m² wyniosło 4,2% łącznej ilości tego rodzaju sklepów,
w przypadku sklepów o powierzchni handlowej od 400 m² do 2499 m² - 7,2%, a w przypadku sklepów o
powierzchni handlowej ponad 2500 m² - 42,9%. Wg stanu na 1 stycznia 2015 r. ilość specjalistycznych
sklepów spożywczych w Ukrainie stanowiła 2,7 tys., tj. o 0,9% więcej w porównaniu z 1 stycznia 2014 r.
przy czym największy wzrost ilości sklepów zanotowano w przypadku placówek o powierzchni handlowej
powyżej 120 m² (wzrost o 3,6%).
Napoje alkoholowe dustrybuowane były w omawianym okresie przez 16,3 tys. sklepów (90,9%
łącznej ilości sklepów spożywczych).
Wg stanu na 1 stycznia 2015 r. w Ukrainie zarejestrowano 7,1 tys. sklepów samoobsługi (spadek o
1,7% w porównaniu do 1 stycznia 2014 r.), z czego 4,6 tys. stanowiły sklepy sożywcze (spadek o 2,5%) i
2,5 tys. – sklepy z towarem przemysłowym (spadek o 0,1%).
W roku 2014 ilość kiosków będących we wlasności osób prawnych zmniejszyła się o 24,7% i na dzień
1 stycznia 2015 r. wyniosła 4,9 tys. W miastach i dużych wsiach liczba w/w placówek handlu detalicznego
wyniosła 4,6 tys., a w malych i średnich miejscowościach wiejskich – 0,3 tys.
Ilość stacji benzynowych należących do przedsiębiorstw w roku 2014 r. zmalała o 11,2% i na dzień 1
stycznia 2015 r. wyniosła 6,1 tys. W miastach i dużych wsiach działało 4,3 tys. stacji benzynowych, a w
malych i średnich miejscowościach wiejskich – 1,8 tys. W omawianym okresie odnotowano również
zmniejszenie ilości placówek handlu detalicznego prowadzonych przez osoby fizyczne-przedsiębiorców. W
przypadku sklepów spadek ten wyniósł 7,4%, w przypadku stacji benzynowych – 16,9%, a w przypadku
kiosków – 17,1%.
W roku 2014 największą liczbę sklepów zanotowano w Kijowie (3723 obiekty handlowe), obwodzie
dniepropietrowskim (3050), lwowskim (3018), odesskim (2318) i charkowskim (2317). Z kolei pod
względem liczby kiosków i stacji benzynowych do liderów zaliczyć można obwód charkowski (1272),
Kijów (1127), obwód lwowski (763), obwód odesski (720) i obwód kijowski (697).
Obroty ukraińskich placówek handlu detalicznego w roku 2014 wyniosły 901,9 mld UAH (spadek o
8,9% w porównaniu z 2013 r.), w tym 47,4% - udział sieci handlowych należących do osób prawnych;
30,9% - udział rynków (sprzedaż artykułów spożywczych przez osoby fizyczne-przedsiębiorców i osoby
fizyczne), 21,7% - udział obrotów towarowych osób fizycznych- przedsiębiorców prowadzących inne
placówki handlowe (z wyłączeniem rynków).
W łącznym obrocie handlu detalicznego w 2014 r. 59,3% stanowiły towary niespożywcze i 40,7% żywność. Obroty sieci przedsiębiorstw handlowych towarami niespożywczymi stanowiły 60,2% i 39,8% w
przypadku artykułów spożywczych. Udział obrotów towarowych osób fizycznych- przedsiębiorców w
łącznym obrocie handlu detalicznego w roku 2014 stanowił odpowiednio 58,5% i 41,5%.
Poniższa tabela zawiera dane dot. struktury obrotów handlowych wg kanałów dystrybucji, %:
RAZEM
Obroty towarowe sieci handlowych
należących do osób prawnych
Obroty towarowe rynków, w tym:
obroty rynków rolno-spożywczych
Obroty centrów handlowych i galerii
Obroty sieci handlowych osób
fizycznych-przedsiebiorców
Obroty rynków nieformalnych
Artykuły spożywcze
2014 r.
2013 r.
100,0
100,0
46,4
46,2
Towary przemysłowe
2014 r.
2013 r.
100,0
100,0
48,1
48,0
24,1
7,3
0,9
22,6
24,9
7,8
0,9
22,3
29,7
5,4
15,0
30,6
5,1
14,6
6,0
5,7
1,8
1,7
Około 64,3% łącznego poziomu obrotów towarowych rynków stanowiły towary przemysłowe i 35,7%
- towary spożywcze. Udział artykułów rolno-spożywczych w łącznych obrotach towarowych rynków
stanowił 10,9%.
Ranking największych sieci sprzedaży detalicznej w Ukrainie
pod względem poziomu dochodów netto za 2014 r.
Sprzedaż detaliczna materiałów budowlanych i artykułów użytku domowego
Nazwa sieci handlowej
Dochód netto, mln UAH
Zysk netto, mln UAH
Epicentr K
19,071
379
Nowa Linia
2,912
26
Lerua Merlen Ukraina
1,05
-111
Agromat
977
63
Oldi
789
40
Praktiker Ukraina
296
-12
Sieć aptek
Nazwa sieci
Apteka Niskich Cen
Dochód netto, mln UAH
Zysk netto, mln UAH
1,393
0
Farmastor (marka handlowa „Dobroho
Dnia»)
940
-31
Hamm-55 (marka handlowa „Apteka 9-1-1”)
826
-59
Apteka 24
548
9
Przedsiębiorstwo Komunalne „Farmacja”
406
-3
Żelajem Zdorowja
379
-15
Ługańska Oblasna Farmacja
368
0
Donbas-Farmacja-Trejding
358
1
Apteki Akademii Medycznej
315
7
Regionalna Sieć Apteczna RUAN
286
7
TASS-Farma
219
-1
Apteka Preparatów Hormonalnych
206
9
Lekfarm
205
2
Market-Serwic (marka handlowa „Wełyka
Apteka”)
201
7
Aptekar
187
1
Nasza Apteka
135
-1
Fozzi-Farm (marka handlowa „Bud Zdorow”
, „Biała Romaszka”)
107
-3
Handel detaliczny artykułami spożywczymi
Nazwa sieci handlowej
Dochód netto, mln UAH
Zysk netto, mln UAH
ATB-Market
32,453
-287
Fozzy-Food (marka handlowa "Silpo")
27,409
-406
Metro Cash & Carry
8,075
-1,759
Auchan Ukraina
6,666
-291
Retail Group (marka handlowa "Wełyka
Kyszenia")
5,113
-513
Ekspansja (Fozzy Group)
4,449
-200
Fudmereża
4,004
0
Fora
3,973
-8
Eko
3,973
-441
Tawria Plus
3,969
7
Nowus Ukraina
3,251
-98
Omega (marka handlowa "Warus")
2,985
-63
Ukraiński Retail (marka handlowa
"Brusniczka")
2,889
-115
Aljans Market
2,512
-6
Fudmarket
2,128
-359
Pakko Holding
1,717
-73
Billa Ukraina
1,634
-268
Adwentis
1,627
-690
Tawria-B
1,373
26
Furszet-Centr
985
-500
Zakarpacka Grupa Spożywcza
795
0
Dom Handlowy AWANTA
748
9
RTC
743
-30
Biuro Win
645
25
Kraj-2
523
-185
Handel detaliczny artykułami przemysłowymi
Nazwa sieci handlowej
Dochód netto, mln UAH
Zysk netto, mln UAH
SAW-Distribution (marka
handlowa"Fokstrot")
7,117
42
DIESA (marka handlowa "Eldorado")
6,458
39
Komfi Trejd
5,277
-91
MTI
2,846
2
RUSZ (marka handlowa "EVA")
2,737
32
Watsons (DC Ukraina)
2,184
229
Technopolis 1
1,908
30
ALLO
1,806
1
Brokard - Ukraina
1,301
165
Sportmaster Ukraina
1,281
-59
1,24
3
1,141
-130
Firma handlowa "Antoszka"
947
-63
Tradeshoes
754
-690
Styl D
704
-45
Zara Ukraina
628
-2
Garage Mobile Group
600
-65
Kniżnyj Klub "Klub Simejnoho Dosuga"
560
7
Tajger-DK
535
-3
Studio Moderna
437
-17
Rozetka
Sumatra LTD (marka handlowa "KOSMO")
Ranking efektywności działalności sieci detalicznych na Ukrainie w 2014 r.
(pod względem poziomu przychodów netto na jeden sklep sieci wg stanu na dzień 1 stycznia 2015 r.)
Handel detaliczny materiałami budowlanymi i artykułami użytku domowego
Nazwa sieci handlowej
Dochód netto, mln UAH
1 sklep
Ilość sklepów
Epicentr K
373
59
Lerua Merlen Ukraina
350
3
Oldi
158
5
99
3
Praktiker Ukraina
Sprzedaż detaliczna artykułów drogeryjnych
Nazwa sieci handlowej
Dochód netto, mln UAH na
jeden sklep
RUSZ (marka handlowa
"EVA")
Ilość sklepów
12
224
Sumatra LTD (marka
handlowa "KOSMO")
9
122
Watsons (DC Ukraina)
6
378
ProStor (Styl D)
4
179
Sprzedaż detaliczna artykułów przemysłowych
Nazwa sieci handlowej
Dochód netto, mln
UAH na jeden sklep
Ilość sklepów
Komfi Trejd
88
88
Sportmaster Ukraina
47
27
DIESA (marka handlowa
"Eldorado")
43
150
SAW-Distribution (marka
handlowa"Fokstrot")
32
224
Brokard - Ukraina
15
85
4
436
ALLO
Sprzedaż detaliczna żywności
Nazwa sieci handlowej
Dochód netto,
mln UAH na
jeden sklep
Ilość sklepów
Format sklepów
Auchan Ukraina
667
10
hipermarkety
Metro Cash & Carry
299
27
hipermarkety
Fozzy-Food (marka handlowa
"Silpo")
111
248
supermarkety
Kraj-2
105
5
hipermarkety, supermarkety
Nowus Ukraina
102
32
sklepy o powierzchni 800-7000 m
Retail Group (marka handlowa
"Wełyka Kyszenia")
73
70
hipermarkety, supermarkety
Dom Handlowy AWANTA
68
11
supermarkety
Omega (marka handlowa
"Warus")
53
56
supermarkety
Billa Ukraina
42
39
supermarkety
Aljans Market
41
62
hipermarkety, supermarkety,
sklepy dzielnicowe
Eko
38
105
supermarkety
ATB-Market
37
889
sklepy dyskontowe
Tawria Plus
23
60
hipermarkety, supermarkety
Ukraiński Retail (marka
handlowa "Brusniczka")
20
141
sklep dzielnicowy o powierzchni
2
300-400 m
Pakko Holding
18
97
supermarkety, cash&carry
Furszet-Centr
9
113
supermarkety
Źródło: „TOP-100”
Opracowano w Wydziale Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kijowie
2