Almanach Piłkarski sezon 2003/2004
Transkrypt
Almanach Piłkarski sezon 2003/2004
Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 1 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 almanach piłkarski ap 2 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 almanach piłkarski za 2004 rok pod redakcją: Janusza Tychmańskiego ap Wydawca: PZI Soft System, Warszawa 2004 3 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Zdjęcie na okładce wykonał Kazimierz Kwasek (www.wisla.w-a.pl) Copyright by Janusz Tychmański i PZI Soft System ISBN 83-921362-1-7 Wydawca: PZI Soft System 03-910 Warszawa al. Waszyngtona 2a Druk i oprawa: P.P.EVAN Tel.: (22) 844 40 12 Mail: [email protected] 4 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 SPIS TREŚCI Wstęp 6 Polska - krótka historia piłki 7 Polska - sezon 2003/2004 - Reprezentacja - opis - mecze - bramki - występy - Europuchary - opis - wyniki - Puchar Polski - opis - wyniki - Ekstraklasa - opis - transfery - piłkarze - prognozy - tabele - Ekstraklasa - wyniki w podziale na kluby - Ekstraklasa - kadry zespołów - II Liga - opis - tabela - II Liga - mecze w podziale na drużyny - III Liga - opis - tabele - Baraże - opis - IV Liga - opis 16 16 18 18 19 21 25 54 54 59 60 60 Europa 61 62 63 65 66 67 68 - Specyfika lig - Rozgrywki międzynarodowe - Potencjał lig - Cudzoziemcy w ligach - Bramki w ligach - Frekwencja w ligach Europa - sezon 2003/2004 - Europuchary - Eliminacje do ME w Portugalii - ME w Portugalii Opis lig - angielska - francuska - hiszpańska - niemiecka - włoska - austriacka - belgijska - bułgarska - chorwacka - czeska - duńska - grecka - izraelska - holenderska - norweska - polska - portugalska - rosyjska - rumuńska - serbska - szkocka - szwajcarska - szwedzka - ukraińska - węgierska - turecka 70 70 71 72 73 74 76 78 80 82 85 86 88 89 91 92 94 95 97 98 100 101 102 104 105 107 108 110 111 113 114 - albańska - armeńska - azerbejdżańska - białoruska - bośniacka - cypryjska - estońska - fińska - gruzińska - irlandzka - irlandii północnej - islandzka - kazachska - litewska - luksemburska - łotewska - macedońska - maltańska - mołdawska - słowacka - słoweńska - walijska - radziecka - jugosłowiańska - czechosłowacka - NRD 5 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 138 138 138 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 WSTĘP Nasz almanach oparty jest na gromadzonych od lat danych statystycznych, dotyczących krajowej i europejskiej piłki. Na ich podstawie zobrazowaliśmy pewne tendencję i specyfikę różnorodnych dziedzin związanych z krajową i europejską piłką nożną. Na ich podstawie można określić miejsce, jakie, wśród lig europejskich, zajmuje liga polska. Porównanie to dla naszego kraju nie wygląda zbyt korzystnie, a szkoda, bo dotyczy dziedziny, którą nie można już nazwać tylko jedną z dyscyplin sportowych. Piłka stała się dla wielu ludzi religią, sensem życia, źródłem radości i smutku, euforii i przygnębienia. Piłka, jako sport najbardziej popularny, niemal w każdym europejskim kraju, w dużej mierze, decyduje o obliczu medialnym danego państwa. Wiele państw odbieranych jest pod kątem poziomu, jaki reprezentuje jego Reprezentacja i kluby. Awans cywilizacyjny krajów, oraz ich upadek, ma odbicie, w pierwszej kolejności, we wzroście bądź spadku siły danej ligi, w dalszej kolejności Reprezentacji. Nasz almanach ma pokazać, jak wiele brakuje lidze polskiej, i w jakich dziedzinach, aby dołączyć do piątki najsilniejszych lig w Europie. O tym, że dołączy jesteśmy przekonani, kwestią otwartą pozostaje, kiedy to się stanie, za pięć, dziesięć, czy za dwadzieścia lat. Z porównania naszej ligi z 26-ciom najsilniejszymi ligami w Europie na pierwszych rzut oka zastanawia małomiasteczkowość nasze ligi, nigdzie w tym stopniu nie spotykana. Piłka to biznes i w Europie, tak jak nie buduje się multikin i hipermarketów w małych miasteczkach, tak nie tworzy się tam silnych klubów. W Polce jest inaczej. Drugą cechą charakterystyczną polskiej ligi to najmniej pojemne stadiony i niska frekwencja, co w pewnej mierze ma związek z poprzednio omówioną właściwością naszej ekstraklasy. Trzecią cechą polskiej ligi to mała liczba rozgrywanych meczy; 26 kolejek, co wraz z ligami norweską i szwedzką, jest najmniejszą ilością w silnych ligach w Europie. W Almanachu odmiennie potraktowano (niż to się robi w prasie krajowej) wyjazdy polskich piłkarzy do lig obcych, co naszym zdaniem wpływa na osłabienie ligi i nikomu pożytku nie przynosi. W następnych wydaniach „Almanachu Piłkarskiego” umieścimy zestawienie obrazujące ilu piłkarzy po wyjeździe na zachód rozwinęło się a ilu przepadło. Porównanie to daje do myślenia. Almanach ma przybliżyć czytelnikom piłkarską Europę. Sprawić by znaleźli przyjemność w bieżącym śledzeniu rozgrywek ligowych w Europie. Aby nazwy klubów przystały być dla nich nic nie znaczącymi słowami. W naszym zamyśle Almanach ma stać się pierwszą pozycją nowej inicjatywy wydawniczej, na którą będą składały się kolejne książki o tematyce piłkarskiej. Zamierzamy w przyszłym roku wydać Almanach piłkarski za sezon 2004/2005. Mamy nadzieję, że będzie co najmniej dwa razy grubszy niż niniejsza pozycja. Zamierzamy umieścić w nim nowe zestawienia. Czekamy na sugestie, ze strony czytelników, czy mamy szerzej potraktować rozgrywki ekstraklasy, II ligi, III ligi, czy też rozgrywki lig europejskich. A może wyjść poza Europę i opisać inne ciekawe ligi takie jak brazylijska, argentyńska czy też japońska. Zapraszamy do lektury. Autorzy. 6 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 POLSKA - KRÓTKA HISTORIA PIŁKI Początki piłkarstwa na ziemiach polskich pod zaborami - 1892-1914 Już w XIX wieku, na placach polskich miast grywano w piłkę. Były to gry towarzyskie, w których nie stosowano powszechnie obowiązujących reguł. Pierwsze pokazy meczów piłki według przepisów i zasad stworzonych w Anglii (zakaz używania rąk) rozpoczęto około 1892 roku we Lwowie i w Krakowie. Odtąd w parkach i na podmiejskich łąkach Krakowa i Lwowa młodzież, głównie szkolna, z coraz to większym zapałem kopała piłkę. Od 1903 roku, we Lwowie powstają pierwsze kluby piłkarskie, stanowiące oddzielną organizację, działającą stale. Pierwszy nazywał się Lwowski Klub Piłki Nożnej „Sława”, który wkrótce przybrał nazwę „Czarni”. W 1906 roku we Lwowie drużyny rozgrywają turniej kwalifikacyjny w celu wyłonienia najlepszych zespołów. Wygrywają „Czarni” oraz „IV Gimnazjum”, które później przekształca się w klub Pogoń. W tym roku, te dwie najlepsze „eksportowe” drużyny lwowskie wyjeżdżają do Krakowa, aby rozegrać mecze z czołowymi reprezentantami Krakowa. W tym czasie, w grodzie Kraka, istnieje kilka nieformalnych piłkarsko-towarzyskich grup szkolnych. Aby stawić czoła Lwowiakom pospiesznie powstają dwie silne drużyny, które wkrótce przekształcą się w kluby Cracovia oraz Wisła. Od 1906 roku również w mniejszych miastach Galicji zaczynają powstawać kluby piłkarskie: w Stanisławowie - Rewera, w Przemyślu - Polonia, w Tarnowie - Tarnovia i w Rzeszowie - Resovia. Tak więc na początku najsilniejszy pod względem piłkarskim był zabór austriacki, gdzie swobody narodowe były największe. Od 1906 roku kluby piłkarskie zaczynają powstawać w zaborze rosyjskim. W Warszawie w 1908 roku powstaje Warszawskie Koło Sportowe, a w 1909 roku w Łodzi pierwszy polski klub Łodzianka, który potem zmienił nazwę na ŁKS. W tym czasie polski klub powstał również w Sosnowcu. Najpóźniej polskie kluby zaczęły pojawiać się w zaborze niemieckim, gdzie walka z wszelkimi przejawami polskości była najostrzejsza. W 1907 roku powstaje w Poznaniu pierwszy polski klub Normania, działający pod szyldem katolickim. Normania wkrótce zostaje rozwiązana przez Niemców, ale w jego miejsce Polacy powołują „Posnanię”. W 1908 roku polski klub piłkarski (późniejsza Ostrovia) powstaje w Ostrowie. W 1910 roku w Łodzi, Warszawie, Krakowie oraz we Lwowie rozgrywano mniej lub bardziej oficjalne mistrzostwa miast i regionów. W 1911 roku, w Mistrzostwach Galicji, zwyciężyła Cracovia. Uwzględniając przewagę tego regionu nad pozostałym zaborami, uznać można Cracovie za najlepszy wówczas polski klub. Rozwój piłkarstwa klubowego na ziemiach polskich zahamował wybuch I wojny światowej w 1914 roku. Początki polskiego piłkarstwa - krakowsko - lwowska dominacja - 1918-1933 Po odzyskaniu niepodległości, ilość polskich klubów szybko rosła. Od 1920 roku zaczęły one powstawać na Górnym Śląsku, gdzie dotychczas było to zabronione przez Niemców. W 1921 roku w Polsce istniało już 126 klubów piłkarskich. Najwięcej było ich w okręgach krakowskim, poznańskim oraz lwowskim. W tym roku zorganizowano pierwsze Mistrzostwa Polski. Reprezentowane były następujące okręgi: Warszawski (Polonia), Krakowski (Cracovia), Lwowski (Pogoń), Poznański (Warta) oraz Łódzki (ŁKS). Od 1922 roku do rywalizacji włączono okręgi: Katowicki, Lubelski oraz Wileński. Od 1924 roku dołączył okręg Toruński. Wówczas w Polsce było już ponad 400 klubów. Mistrzostwa rozegrano, w latach 1921-1926, pięciokrotnie. Dominowała w nich zdecydowanie Pogoń Lwów, która zdobyła cztery tytuły Mistrza. Ponadto czołowymi klubami były Polonia Warszawa, Warta Poznań oraz kluby krakowskie: Cracovia i Wisła. - Liga - W 1927 roku utworzono ligę. Pierwszoplanową rolę odgrywały w niej kluby z Krakowa, głównie Wisła i Cracovia. Silne były również Legia Warszawa, Warta Poznań i Pogoń Lwów. W lidze występowały niemal wyłącznie kluby z pięciu największych polskich miast (Warszawy, Łodzi, Lwowa, Krakowa oraz Poznania) oraz przedstawiciele Górnego Śląska, którzy wówczas reprezentowali jeszcze bardzo słaby poziom. Mimo wniosków kilku klubów, nie zdecydowano się na powołanie II ligi, o awans do pierwszej ligi kluby walczyły w swoich okręgach, (tzw. A-klasa), a ich zwycięzcy rywalizowali między sobą w grupach. 7 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 - Piłkarze - W niepodległej Polsce najlepszymi piłkarzami byli Kałuża z Cracovii Kraków, Kuchar z Pogoni Lwów oraz Reyman z Wisły Kraków. W drugiej połowie okresu, do głosu doszli przedstawiciele nowego pokolenia, wśród których najlepsi byli Bułanow z Polonii Warszawa, Nawrot i Martyna z Legii Warszawa oraz bracia Kotlarczykowie z Wisły Kraków. Na uwagę zasługuje to, iż wśród ośmiu powyżej wymienionych piłkarzy, aż sześciu z nich, piłkarskiego rzemiosła uczyło się w Krakowie. - Bramki - W omawianym okresie, w lidze strzelano zazwyczaj około 4 bramek w meczu. Najlepszymi strzelcami byli Kuchar z Pogoni Lwów oraz Reyman z Wisły Kraków, do którego należy rekord wszechczasów polskiej ligi, jeśli chodzi o ilość strzelonych bramek w jednym sezonie. Ten rekord padł w sezonie 1927 roku i wyniósł 37 goli. - Frekwencja - W omawianym okresie najpopularniejszym polskim klubem, ze średnią frekwencją przekraczającą 5 tysięcy widzów na mecz, była Cracovia. Sporym zainteresowaniem cieszyły się również mecze Pogoni Lwów, Wisły Kraków, Warty Poznań, ŁKS-u Łódź oraz Polonii Warszawa. W pozostałych rejonach Polski piłka nożna nie była zbyt popularna. Frekwencja w lidze była stabilna i wynosiła średnio nieco ponad 3 tysiące widzów na mecz. - Reprezentacja - Polska Reprezentacja pierwszy mecz rozegrała w 1921 roku z Węgrami w Budapeszcie. Trzon Reprezentacji stanowili piłkarze Cracovii. W następnym roku z Węgrami rozegrano mecz rewanżowy i był to pierwszy mecz Reprezentacji rozegrany na ziemiach polskich. Odtąd organizowano zazwyczaj cztery mecze w roku, a najczęstszymi rywalami były Reprezentacje Szwecji oraz Węgier. Mecze w kraju odbywały się najpierw w Krakowie, potem w Warszawie. Przychodziło na nie zazwyczaj 10 tysięcy widzów. Stabilizacja ligi – dominacja Ruchu Chorzów – 1934-1939 Liga stabilizuje się zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Krystalizuje się czołówka klubów o w miarę unormowanej sytuacji finansowej. W walce o zakwalifikowanie się do ligi, uczestniczą już kluby z wszystkich regionów Polski. Istnieje ponad 700 klubów. Aktywizuje się ściana wschodnia. Rośnie rola Górnego Śląska, gdzie piłka staje się bardzo popularna. Już w 1929 roku istniało tam najwięcej klubów. Wkrótce ilość przeszła w jakość i w 1936 roku już trzy kluby z Górnego Śląska występowały w pierwszej lidze. - Liga - W 1934 roku swój pierwszy tytuł Mistrza Polski zdobywa chorzowski Ruch. Odtąd dominuje w lidze. Wzrasta pozycja Górnego Śląska. Pojawia się drugi silny klub z tego regionu - AKS Chorzów. Wciąż wiodącą pozycję zachowują Wisła Kraków, Pogoń Lwów, Warta Poznań oraz Cracovia Kraków. - Piłkarze - W pierwszej połowie omawianego okresu dominują gracze, którzy na swoją renomę zapracowali w poprzednim okresie. Należeli do nich Bułanow, Nawrot, Martyna i bracia Kotlarczykowie. Wkrótce dołączają nowi: najpierw Albański i Matyas z Pogoni Lwów, potem pierwsi przedstawiciele Górnego Śląska: Wodarz, Wilimowski z Ruchu Chorzów oraz Piontek z AKS-u Chorzów. - Bramki - Podobnie jak w poprzednim okresie, średnia liczba strzelonych goli wyniosła 4 bramki na mecz. Najlepszymi strzelcami byli gracze Ruchu Chorzów Wilimowski: (rewelacyjny król strzelców z 1934 roku z 33 bramkami) oraz Peterek. - Frekwencja - Frekwencja w lidze wzrosła z trzech do ponad czterech tysięcy. Najwyższą, niemal ośmiu tysięczną widownie miał Ruch Chorzów. Ponadto dużo kibiców chodziło na stadiony Cracovii Kraków, Warty Poznań, Pogoni Lwów i Wisły Kraków. Osłabło zainteresowanie klubową piłką w Warszawie oraz w Łodzi - Reprezentacja - Po pierwszych latach, gdy Reprezentacja prezentowała słaby i nieustabilizowany poziom, w omawianym okresie, kibice doczekali się kilku, spektakularnych sukcesów. W 1936 roku Reprezentacja zanotowała dobry występ na olimpiadzie w Berlinie. W 1938 roku po wyeliminowaniu Francji, Polska zakwalifikowała się do Mistrzostw Świata, gdzie po emocjonującym meczu uległa 5-6 Brazylii. Reprezentacja najczęściej grała z Jugosławią. Rozgrywano średnio sześć meczy rocznie, które odbywały się głównie w Warszawie, gdzie na prestiżowe pojedynki z Niemcami potrafiło zjawić się ponad 30 tysięcy widzów. 8 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Okres transformacji – walka nowego ze starym – 1945 - 1954 Z powodu olbrzymich zniszczeń wojennych, dopiero w 1948 roku ruszyły rozgrywki ligi polskiej. Jej skład był bardzo podobny do tego z ostatnich przedwojennych, nieukończonych rozgrywek. Miejsce Pogoni ze Lwowa, które to miasto pozostało poza granicami Polski, zajęła Polonia Bytom, klub założony przez repatriantów ze Lwowa. Był to jednocześnie pierwszy klub w polskiej lidze z tak zwanych ziem odzyskanych. Nie reaktywowano Warszawianki oraz niemieckiego klubu z Łodzi o nazwie Union Touring. Ich miejsce zajęły Legia Warszawa oraz ŁKS Łódź, a więc kluby nie nowe, zaliczane w czasach międzywojennych do ligowej czołówki. Pozostałe najsilniejsze kluby były te same, co przed wojną, a więc z Krakowa Wisła i Cracovia, z Chorzowa Ruch i AKS, z Poznania - Warta, z Warszawy - Polonia. W 1949 roku w polskiej piłce wprowadzono nowe zasady organizacyjne. Zmieniono nazwy klubów i podporządkowano je zrzeszeniom sportowym podzielonym na resorty. Najsilniejsze były resorty wojskowy, milicyjny oraz górniczy. - Liga - W latach 1950-1954 odbyła się, częściowo regulowana przez wszechmocne w tym okresie komunistyczne władze, wymiana w lidze starych, przedwojennych klubów na nowe. Jako pierwsza, na długo, z ligą pożegnała się Warta Poznań. Dwa lata po niej Polonia Warszawa, a w 1954 roku AKS Chorzów i Cracovia Kraków. Jednocześnie w lidze meldowały się nowe kluby. Pierwszy był Górnik Radlin, klub pomyślany jako sztandarowy przedstawiciel branży górniczej. W 1952 do ligi awansuje Lechia Gdańsk, pierwszy klub z ziem odzyskanych, spoza Górnego Śląska. Rok po niej awans zdobywa milicyjna Gwardia Warszawa. Kluby te stanowiąc zapowiedź nowego nie zdołały jeszcze zdominować ligi, gdzie „pierwsze skrzypce” wciąż grały solidne, „przedwojenne firmy” takie jak Wisła Kraków, Ruch Chorzów, Cracovia Kraków, Legia Warszawa oraz AKS Chorzów. Przewagę miały Kraków i Chorzów, miasta, które najmniej ucierpiały w czasie wojny. - Piłkarze - Najlepszymi piłkarzami początkowych lat powojennych byli: Cieślik z Ruchu Chorzów, Gracz z Wisły Kraków oraz Parpan z Cracovii Kraków. - Bramki - Średnia strzelanych bramek spadała w całym omawianym okresie z „przedwojennego poziomu” 4 bramek na mecz do 2,4 bramek, które strzelono w sezonie 1954. Najlepszymi strzelcami byli Cieślik z Ruchu Chorzów oraz Anioła z Lecha Poznań. - Frekwencja - Po wojnie komunistyczne władze uznały piłkę nożną za sport mas pracujących i tym samym wart upowszechnienia. Rozpoczęto budowę pojemnych stadionów. Bilety stały się tanie, czy wręcz były rozdawane za darmo w zakładach pracy. Na efekty nie trzeba było długo czekać. Frekwencją wzrosła z 8 tysięcy, na początku okresu, do 13 tysięcy w 1954 roku. Najwyższa, ponad 14-to tysięczną, średnią frekwencję notowano na stadionach ŁKS-u Łódź, Wisły Kraków, Cracovii Kraków oraz Ruchu Chorzów. - Puchar Polski - W 1952 roku reaktywowano, po 25 latach, rozgrywki o puchar polski. Rozgrywki te były lansowane przez władze komunistyczne i uznane za bardziej sprawiedliwe niż elitarna liga. Raz nawet uznano Mistrzem Polski, nie najlepszą drużynę ligi, lecz zdobywcę pucharu. Na bazie odnowy w 58 roku, zaprzestano na kilka lat rozgrywek pucharowych. Ponadto, w omawianym okresie, bardzo popularne były inne rozgrywki, na przykład między reprezentacjami miast. - Reprezentacja - Po wojnie pierwszym przeciwnikiem Reprezentacji była Norwegia. Mecz odbył się w 1947 roku. Od 1950 roku Polska rozgrywała niewielkie ilości meczy, zazwyczaj 2-3 rocznie, z Reprezentacjami bratnich krajów socjalistycznych, najczęściej z Rumunią i Czechosłowacją. W eliminacjach do Mistrzostw Świata w 1950 roku Polska, podobnie jak inne kraje obozu, nie uczestniczyła, a w następnych eliminacjach oddała mecz walkowerem na rzecz Węgrów. W 1952 roku Reprezentacja Polski zakwalifikowała się do igrzysk olimpijskich, gdzie uległa Danii. 9 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mała stabilizacja ligi – dominacja Górnego Śląska – 1955 - 1970 W Polsce planowano przyjąć model ligi znany z innych krajów socjalistycznych, gdy najlepsze kluby sponsorowane były przez centralne resorty głównie wojskowy i milicyjny. Kluby takie umiejscawiano w stolicy. Warszawa miała słabe piłkarskie zaplecze. Najlepsi piłkarze pochodzili ze Śląska. Próby sprowadzania ich do stolicy nie zdawały egzaminu, głównie z powodu złej adaptacji do odmiennych kulturowo stołecznych warunków. Ponadto wciąż rosło w siłę śląskie górniczo-hutnicze lobby, które coraz skuteczniej konkurowało ze stolicą o najlepszych graczy. Sytuacja ta umożliwiła powstanie, nieznanego w innych krajach socjalistycznych, modelu ligi, gdzie nie stolica, lecz największy okręg przemysłowy dominował w krajowej piłce. Poza tym, sytuacja w polskiej piłce unormowała się. Władze państwowe zaprzestały ręcznego sterowania piłką, powrócono do starych nazw klubów. Ponownie nawiązano sportowe kontakty z zachodem. Modne były międzynarodowe turnieje i zagraniczne tournee polskich klubów, które stanowiły dla nich dodatkowy zastrzyk gotówki. - Liga - W 1955 roku w lidze zameldowało się Zagłębie Sosnowiec. Był to już czwarty klub pochodzący z okręgu katowickiego. Kluby z tego obszaru zdominowały polska ligę na 15 lat. W 1956 roku, do ligi awansował Górnik Zabrze, który decyzją władz przejął po Górniku Radlin rolę górniczego lidera. Odtąd skład ligi ustabilizował się, a pozycja dominująca przypadła Górnikowi Zabrze, który w omawianym okresie zdobył osiem tytułów Mistrza. Czołowymi klubami były ponadto: Ruch Chorzów, Zagłębie Sosnowiec oraz Polonia Bytom. Z drużynami z regionu Katowic rywalizowały Legia Warszawa oraz w mniejszym stopniu Wisła Kraków. Ponadto silne były takie kluby jak: ŁKS Łódź, Odra Opole i Gwardia Warszawa. Przez większą część omawianego okresu, bez pierwszoligowego klubu, pozostawały tak duże miasta jak Poznań, Gdańsk i Wrocław. - Piłkarze - W okresie dominacji Górnego Śląska z wyjątkiem Korynta, który pochodził z Pomorza, wszyscy czołowi piłkarze pochodzili z okręgu katowickiego. W pierwszej połowie okresu byli to Szymkowiak z Polonii Bytom, Pol z Górnika Zabrze, Brychczy z Legii Warszawa oraz wspomniany wyżej Korynt z Lechii Gdańsk. W drugiej połowie okresu do czołowych graczy należeli: Oślizło, Szołtysik oraz Lubański z Górnika Zabrze oraz Anczok i Liberda z Polonii Bytom. - Bramki - Średnia liczba strzelonych bramek, w omawianym okresie, wynosiła około 3 na mecz. Średnia ta spadła w przeciągu lat 1965-67 do poziomu 2,4, który utrzymał się przez dłuższy czas. W tym okresie w lidze występowali czołowi snajperzy w polskiej piłki klubowej. Należeli do nich Pol - 186 bramek, Brychczy - 182 bramki oraz Liberda - 145 bramek. Ale na największy podziw zasługuje wyczyn Lubańskiego, który w latach 66-70, cztery razy pod rząd zdobył tytuł Króla Strzelców Ekstraklasy. - Frekwencja - Frekwencja w pierwszej połowie okresu małej stabilizacji, wzrosła z 14 do 17 tysięcy widzów w sezonie 1959, co było rekordowym poziomem frekwencji w całej historii polskiej ligi. Potem frekwencja spadała, aby zatrzymać się na poziomie 10 tysięcy. Najwyższa niemal 20 tysięczna widownia była na stadionie ŁKS-u Łódź. Średnio 15 tysięcy widzów przychodziło na mecze Ruchu Chorzów, Górnika Zabrze oraz Zagłębia Sosnowiec. W tym okresie modne były mecze śląskich drużyn (często dwa pod rząd) rozgrywane na stadionie Śląskim, na które przychodziło nawet 80 tysięcy kibiców. - Puchar polski - W 1962 roku wznowiono rozgrywki o puchar polski, którego waga wzrosła, odkąd zdobywca pucharu uzyskiwał prawo występowania w europucharach. Jednak rozgrywką pucharowym nie udało się nadać wysokiej rangi, z czym mamy do czynienia do dziś dnia. - Europuchary - W połowie lat 50-tych, w Europie rozpoczęto rozgrywki pucharowe. W pierwszych edycjach nasze kluby wypadały bardzo słabo, a do historii blamaży przejdzie porażka 0-5 ŁKS-u Łódź z luksemburskim zespołem Jeunesse Esch, która miała miejsce w 58 roku. Na pierwszy sukces polskiej drużyny musiano czekać do sezonu 63/64, gdy to Górnik Zabrze wyeliminował zacznie wyżej wówczas notowaną Austrię Wiedeń. Od tego czasu Górnik i Legia odnosiły większe lub mniejsze sukcesy, a ich ukoronowaniem był sezon 69/70, gdy Górnik grał w finale Pucharu Zdobywców Pucharów, po drodze eliminując między innymi Glazgow Rangers i Romę, a Legia grała w półfinale Pucharu Europy. Dzięki tym sukcesom, Polska awansowała w klasyfikacji UEFA z 25 miejsca, które zajmowała na początku omawianego okresu, na 7 miejsce. - Reprezentacja - Reprezentacja zanotowała tak naprawdę tylko jeden sukces, zwycięstwo w 1957 roku w Chorzowie, w eliminacjach do Mistrzostw Świata, nad wysoko klasyfikowaną Reprezentacją ZSRR. Sukces ten był połowiczny, bo Polska do finałów MŚ nie awansowała, przegrywając dodatkowy mecz z ZSRR na neutralnym terenie w NRD. W pozostałych eliminacjach do Mistrzostw Świata i Europy Reprezentacja zajmowała zazwyczaj 2 lub 3 miejsce w grupach eliminacyjnych, ulegając Reprezentacją 10 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Jugosławii, Włoch, Bułgarii, Francji oraz Irlandii Północnej. W tym okresie Reprezentacja klasyfikowana była w granicach 15-25 miejsca w Europie. Rocznie rozgrywała 7-8 meczy. Reprezentację najczęściej gościła Warszawa (stadion X-lecia) oraz Chorzów (stadion Śląski). Na tych dwóch arenach, na mecze przychodziło zazwyczaj od 60-ciu do 100 tysięcy widzów. Propaganda piłki – propaganda sukcesu – 1971-1983 Początek lat 70-tych to olbrzymi wzrost zainteresowania piłką. Najpierw wpływ na to miały sukcesy Górnika Zabrze i Legii Warszawa w europejskich pucharach. Potem nadeszły zwycięstwa Reprezentacji; w 72 roku złoto na Olimpiadzie, a w 74 roku srebrny medal Mistrzostw Świata. Na dodatek władze komunistyczne, dla celów propagandy sukcesu, umiejętnie wykorzystywały te zwycięstwa. Każde miasto, każdy region chciał mieć drużynę w lidze. Dla osiągnięcia tego celu następowała mobilizacja miejscowych władz i zakładów pracy. Do piłki popłynęły duże pieniądze. Malała dominacja klubów z Górnego Śląska. Rosło znaczenie Dolnego Śląska, Podkarpacia, Mazowsza oraz Ziemi Łódzkiej. - Liga - W lidze następuje okres, w których trudno wskazać zdecydowanego lidera. Co roku Mistrzem zostaje inny klub, który w następnym sezonie często broni się przed spadkiem. Tak więc poziom ligi wyrównuje się. W 1971 roku do ligi awansuje Stal Mielec, w 1972 roku ŁKS Łódź, w 1973 roku Lech Poznań, w 1974 roku Śląsk Wrocław, w 1975 roku Arka Gdynia a w 1976 roku Widzew Łódź. Większość z tych klubów, w najbliższych latach, będzie nadawać ton rozgrywką. Jednocześnie coraz słabsi są dotychczasowi liderzy. Górnik, co prawda jeszcze w 1972 roku zdobywa tytuł Mistrza, ale wkrótce obniża loty, do tego stopnia, że kilka lat później spada na rok do II ligi. Słabo spisuje się Polonia Bytom. Ligowym średniakiem staje się Zagłębie Sosnowiec. Ze „starych” klubów jako taki poziom utrzymują Legia Warszawa i Wisła Kraków, ale w tym okresie znacznie wyżej cenione są najpierw Ruch Chorzów i Stal Mielec, potem Śląsk Wrocław i Widzew Łódź. - Liczebność lig - Od sezonu 73/74, na fali wzrostu popularności piłki powiększono ekstraklasę z 14-tu do 16-tu drużyn. Drugą ligę podzielono na dwie grupy, co w dłuższej perspektywie obniżyło prestiż tych rozgrywek. Ogólnie liczba klubów na centralnym szczeblu rozgrywek (I i II liga) wzrosła z 30-tu do 48-miu klubów. - Piłkarze - Najpierw dominują śląscy piłkarze z poprzedniego okresu, tacy jak Lubański, Szołtysik, Anczok, Kostka, czy Marks. Jednocześnie pojawiają się nowi. Najpierw Deyna i Gadocha z Legii Warszawa, potem inni w tym Szymanowski z Wisły Kraków, Gorgoń z Górnika Zabrze, Tomaszewski z ŁKS-u Łódź, Kasperczak i Lato ze Stali Mielec, Żmuda ze Śląska Wrocław oraz Szarmach z Górnika Zabrze. Piłkarze ci tworzą trzon srebrnej drużyny Górskiego z 74 roku. Pochodzą z całej Polski, co świadczy o tym, że piłka stała się popularna we wszystkich zakątkach kraju. W drugiej połowie okresu pojawia się nowe pokolenie piłkarzy, wśród których najlepsi to Boniek i Janas z Widzewa Łódź oraz Majewski z Zawiszy Bydgoszcz. Już w latach 80-tych rozbłysły gwiazdy Smolarka z Widzewa Łódź oraz Buncola z Ruchu Chorzów. - Trenerzy - W Polsce, od czasów przedwojennych, bardzo popularni byli trenerzy zagraniczni, pochodzący głównie z pobliskich krajów, gdzie piłka stała na wyższym poziomie niż u nas; to znaczy z Węgier i Czechosłowacji. W latach 70-tych szybko zaczęło ubywać trenerów cudzoziemców, coraz wyżej ceniono trenerów krajowych, którzy wkrótce zastąpili obcokrajowców. Trenerzy z zagranicy ponownie powrócili do naszych klubów dopiero w końcu lat 90-tych. - Bramki - Średnia liczba strzelonych bramek w lidze była bardzo niska i wynosiła 2,2. Niższa była tylko w ówczesnej lidze włoskiej i radzieckiej. Najlepszymi strzelcami byli Lato i Szarmach, ale liczbą strzelonych bramek wyprzedził ich niedoceniany, Kmiecik z Wisły Kraków, który w latach 69-83 strzelił 153 bramki, a w latach 1978-80 zdobył trzy razy pod rząd tytuły Króla Strzelców. - Frekwencja - Frekwencja wzrosła z 10 tysięcy, na początku omawianego okresu, do 14 tysięcy w sezonie 72/73. Na tym poziomie utrzymała się przez 6 lat. Potem znów spadła do około 10 tysięcy. Najwyższa, ponad 20 tysięczna widownia była na stadionie Lecha Poznań. W sezonie 72/73, w pierwszym sezonie „Kolejorza” po awansie do ekstraklasy, średnia frekwencja wyniosła ponad 40 tysięcy widzów na mecz, co do dziś dnia jest absolutnym klubowym rekordem polski. Ponad 14 tys. widzów było na stadionach Wisły Kraków, ŁKS-u Łódź, Legii Warszawa oraz Pogoni Szczecin. Na uwagę zasługują też kluby z zaniedbanych dotąd piłkarsko regionów, które na krótko awansowały do ekstraklasy i wówczas notowały bardzo wysoką frekwencję. Były to Arka Gdynia, Zawisza Bydgoszcz oraz Motor Lublin 11 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 - Szalikowcy - Szalikowcy pojawili się w Polsce na początku lat 70-tych, najpierw w Łodzi na ŁKS-ie, w Warszawie na Legii i w Bytomiu na Polonii. Wkrótce wszystkie ważniejsze kluby miały swoich szalikowców, którzy ożywili polskie stadiony poprzez zorganizowany doping, flagi i szaliki klubowe. Szalikowcy byli fanatycznie wręcz szowinistycznie przywiązani do klubu, barw klubowych, co powodowało najpierw zadrażnienia, potem walki z kibicami drużyn przeciwnych. Ale dzięki temu przywiązaniu nie dopuścili do tego, aby polskie kluby piłkarskie zmieniały co sezon barwy i nazwy, co stało się normą w lidze koszykarskiej oraz żużlowej. - Europuchary - W latach 70-tych duża zmienności liderów w lidze, a co za tym idzie polskich klubowych przedstawicieli w europucharach, powodowała, że kwalifikowały się do nich często kluby przypadkowe, o nieustabilizowanym poziomie. Brakowało lidera będącego w stanie wygrywać ligę i godnie reprezentować Polskę w pucharach. Mimo kilku sukcesów, do których należy zaliczyć występy Ruchu Chorzów w sezonie 73/74 (wyeliminował niemiecki Wuppertal, Carl Zeiss Jenę i Honved Budapeszt), czy Stali Mielec w sezonie 75/76 (wyeliminowała Inter Bratysława i znów Carl-Zeiss Jeną), liga polska, szybko wypadła poza czołową dziesiątkę Europy. Co roku notowana była coraz to niżej. Sytuację niewiele poprawiły sukcesy pucharowe Widzewa w sezonie 80/81 i 82/83, gdy Łodzianie wyeliminowali, między innymi, Manchester United, Juventus Turyn i Liverpool. W końcu omawianego okresu Polska spadła w klasyfikacji UEFA na 20-te miejsce. - Reprezentacja - Reprezentacja, objęta przez trenera Górskiego, lata 70-te zaczyna od przegranej batalii z Niemcami o awans do Mistrzostw Europy w 72 roku. Potem notuje już same sukcesy. Najpierw eliminuje Anglię, potem zdobywa 3 miejsce na Mistrzostwach Świata w 74 roku w Niemczech, 5-6 miejsce na MŚ’78 w Argentynie i znów 3 miejsce na MŚ’82 w Hiszpanii. W eliminacjach do Mistrzostw Europy Reprezentacja gra dobrze, ale pozostaje bez sukcesów, bo na drodze do zwycięstwa w grupie dwukrotnie stają, bardzo silni wówczas, Holendrzy. Reprezentację w tym okresie zaliczano do czołówki światowej i klasyfikowano ją nieodmiennie w pierwszej dziesiątce Europy. W kraju Reprezentacja cieszyła się wielką popularnością, niemal zawsze zapełniała wszystkie stadiony, a najczęściej występowała w Chorzowie (stadion Śląski), Warszawie (stadion X-lecia), Poznaniu (na Warcie), Łodzi (na ŁKS-ie) oraz we Wrocławiu (stadion Olimpijski). Reprezentacja rozgrywała średnio 11 meczy rocznie. - Emigracja - Piłkarze wyjeżdżali dorobić już w latach 60-tych. Byli to zawodnicy, znajdujący się na końcu swojej piłkarskiej kariery, wybierali słabe kluby Europy Zachodniej lub polonijne drużyny z USA, czy Australii. Pierwszym reprezentantem, w pełni sił, który otrzymał pozwolenie na grę w zachodnim klubie był Gadocha, a działo się to w roku 75. Wymogi były dwa: zgoda piłkarskich, a czasem nawet państwowych władz oraz ukończony 28 rok życia. Pierwszym odstępstwem od tej zasady był transfer z 82 roku zaledwie 26-cio letniego Bońka do Juventusu. W zachodnich klubach grali następujący Reprezentanci: Lubański, Lato, Szarmach, Boniek oraz Janas. Zwiastuny kryzysu – Powrót Górnego Śląska – 1984 - 1994 Od połowy lat 80-tych kraj, a w ślad za nim polska liga, z wolna pogrążały się w kryzysie. Frekwencja spadała. Reprezentacja obniżyła loty, kluby bez powodzenia próbowały swoich sił w europucharach. Na dodatek jedynym marzeniem większości czołowych piłkarzy, stał się wyjazd za granice do klubów zachodnich. Liga szybko została pozbawiona największych gwiazd. Na krajowym podwórku powróciła dominacja drużyn z Górnego Śląska. Bardzo silny był też region Dolnośląski oraz Podkarpacia. - Liga - Sytuacja bezkrólewia w polskiej lidze, kończy się w 1984 roku. Wówczas Górnik Zabrze, po 12 latach przerwy, znów zdobywa tytuł Mistrza, który okazuje się początkiem kilku letniego okresu dominacji tego klubu. Tuż za nim jest Legia Warszawa. Wkrótce do dominującego duetu dołącza GKS Katowice. Ponadto silną pozycję zachowuje Widzew Łódź, Lech Poznań oraz ŁKS Łódź. Jednocześnie znacznie obniżają loty Stal Mielec, Ruch Chorzów oraz Śląsk Wrocław. - Liczebność lig - Mimo spadku poziomu polskiej piłki, władze piłkarskie postanowiły powiększyć liczebność lig. W ekstraklasie zwiększono liczbę drużyn z 16-tu do 18-tu, a w II lidze z 32 do 36-ciu. Ogółem w dwóch ligach grała rekordowa liczba 54 drużyn. Liczbę tą zmniejszono dopiero pod koniec lat 90-tych. - Piłkarze - W czasie, gdy „na topie” wciąż znajdowali się Boniek, Smolarek, czy Buncol, nadciąga nowe pokolenie piłkarzy, niestety już nie tak dobrych, jak pokolenie odchodzące. Należeli do niego Dziekanowski z Gwardii Warszawa, Wdowczyk z Legii Warszawa, Urban z Górnika Zabrze, Furtok 12 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 z GKS-u Katowice, Kosecki z Legii Warszawa, Ziober z ŁKS-u Łódź oraz Warzycha z Ruch Chorzów. W 1992 roku swój sukces odnosi olimpijska-młodzieżowa Reprezentacja Polski trenera Wójcika, gdzie pierwsze skrzypce grali Juskowiak z Lecha Poznań, Kowalczyk z Legii Warszawa oraz Brzęczek z Olimpii Poznań. - Cudzoziemcy - Cudzoziemcy w lidze polskiej występowali od zawsze. Były to jednak przypadki sporadyczne i spowodowane głównie ich sytuacją rodzinną. Dopiero w sezonie 89/90, w Jagiellonii Białystok, pojawili się trzej sprowadzeni Litwini, rozpoczynając świadomą akcje pozyskiwania przez polskie kluby piłkarzy zza granicy. W następnym sezonie, w polskiej lidze, pojawiło się kilku Argentyńczyków, ale zdecydowana większość obcokrajowców stanowili piłkarze ze wschodu, głównie z Rosji i Ukrainy. Do końca omawianego okresu, w ekstraklasie, w każdej rundzie, grało jednocześnie nieco ponad 10-ciu cudzoziemców. - Bramki - Średnia liczba bramek na mecz wzrosła z 2,2 (lata 70-te) do 2,3. Trudno wskazać najlepszego ligowego strzelca, bo gdy któryś z nich strzelił dużo bramek, zaraz wyjeżdżał na zachód, gdzie było duże zapotrzebowanie na dobrych napastników. Na krajowym podwórku wyróżniali się Koniarek z GKS-u Katowice oraz Podbrożny z Lecha Poznań. - Frekwencja - Na początku omawianego okresu średnia frekwencja wynosiła około 10 tysięcy widzów na mecz. Począwszy od sezonu 88/89 co roku spadała. Zbiegło się to z wprowadzeniem kołowrotków na polskich stadionach. Wówczas okazało się, że 20 tysięcy widzów w dziennikarskich sprawozdaniach, to według kołowrotków zaledwie 12 tysięcy. Z jednej strony było to spowodowane sztucznym zawyżaniem frekwencji w dziennikarskich sprawozdaniach. Z drugiej strony kluby miały czarno na białym ile ludzi wchodzi „na lewo” nie płacąc za bilety. Zaczęto walczyć z tym zjawiskiem, co przy jednoczesnym zubożeniu społeczeństwa, spowodowało dalszy spadek frekwencji. Z początku spadek ten był łagodzony awansem do ekstraklasy popularnych klubów, typu: Lechia Gdańsk, Jagiellonia Białystok, czy Górnik Wałbrzych. Gdy w sezonie 90/91 atrakcyjnych beniaminków zabrakło i frekwencja dramatycznie spadła z ośmiu do niespełna pięciu tysięcy i na tym poziomie utrzymała się przez dłuższy czas. - Europuchary - Przez cały omawiany okres, dominujące polskie kluby, nie radziły sobie na forum europejskim. Na usprawiedliwienie, najlepszego w tym czasie naszego klubu, Górnika Zabrze, należy stwierdzić, iż klub ten miał niebywałego pecha w losowaniu i kończył swoją pucharową przygodę w pierwszej lub, co najwyżej w drugiej rundzie za sprawą takich klubów jak: Bayern Monachium, Anderlecht Bruksela, Glazgow Rangers, Real Madryt, czy Juventus Turyn. Nieco lepiej radziła sobie Legia, która w sezonie 90/91 doszła do IV rundy Pucharu Zdobywców Pucharów, po drodze eliminując, między innymi, Sampdorię Genua. Potem sukces odniósł GKS Katowice, eliminując między innymi Bordeaux. Jednak triumfy te były czymś wyjątkowym, na co dzień kluby polskie grały słabo, w wyniku czego Polskę klasyfikowano w Europie około 20-tego miejsca w rankingu UEFA. - Reprezentacja - Pierwszym zwiastunem nadciągającego kryzysu Reprezentacji były przegrane eliminacje do Mistrzostw Europy w 1984 roku, gdzie Polskę wyprzedziły Portugalia i ZSRR. Potem Polska grała bez sukcesu na Mistrzostwach Świata w 1986 roku w Meksyku. Później przegrywa kolejne eliminacje do Mistrzostw Europy, czy Świata, zajmując zaledwie 3 lub 4 miejsce w grupie. Przegrywa już nie tylko z silnymi Włochami, Holandią oraz Anglią, ale nawet z nisko notowanymi Reprezentacjami Grecji, Węgier, Irlandii. W tym okresie Reprezentacja klasyfikowana była zazwyczaj około 20-tego miejsca w Europie. Grała średnio 11 meczy w roku. Najczęściej występowała w Poznaniu (na Lechu), w Chorzowie (Stadion Śląski) oraz w Warszawie (na Legii). - Emigracja - Do końca lat 80-tych wciąż obowiązywał wymóg ukończenia 28 lat, by starać się o grę w klubie zachodnim. Piłkarze, którzy nie spełniali tego wymogu czasami ryzykowali dyskwalifikację i samowolnie pozostawali na zachodzie. Gdy zniesiono ograniczenia wiekowe, na podbój zachodu, ruszyli niemal wszyscy najlepsi polscy piłkarze. Już na początku lat 90-tych Reprezentacja składała się w większości z piłkarzy występujących w zachodnich klubach. Za granicą grali wszyscy czołowi polscy piłkarze, zostali tylko młodzi olimpijczycy Wójcika. 13 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 W kapitalistycznych realiach – 1995 - 2002 W połowie lat 90-tych, w Polsce, w ślad za przemianami ustrojowymi z pewnym opóźnieniem ukształtował się nowy model ligi, oparty na twardych kapitalistycznych zasadach, gdzie nie łatwo było o sponsorów. Co jakiś czas byliśmy świadkami upadku zadłużonego klubu. Coraz więcej dużych miast pozostawała bez reprezentanta w ekstraklasie. W tym okresie okrzepły zjawiska związane z rynkowym modelem ligi, które pojawiły się już w poprzednim okresie. Frekwencja ustabilizowała się na niskim poziomie, cudzoziemcy w lidze zadomowili się na dobre, a najlepsi polscy piłkarze wyjeżdżali na zachód. W ligach wciąż silny był Górny Śląsk, dramatycznie spadło znaczenie Dolnego Śląska i Podkarpacia. Silna była Ziemia Łódzka, Mazowsze oraz Wielkopolska. - Liga - Górnik i GKS jeszcze w 1994 roku walczyły o Mistrzostwo, ale już w przyszłym sezonie ostatecznie straciły kontakt z czołówką. Rozpoczął się okres dominacji Legii i Widzewa, potem Wisły i Legii. Pojawiły się również nowe kluby związane z zyskownymi biznesami, jak Amica Wronki lub ambitnym biznesmenami, jak Polonia Warszawa. Z każdym rokiem pogłębiała się różnica między najlepszymi klubami, a resztą ligi pogrążającą się w finansowym niedostatku. - Upadki klubów - W tym okresie mamy do czynienia z upadkiem wielu popularnych, zadłużonych klubów. Proces ten rozpoczął się już pod koniec poprzedniego kresu, gdy zbankrutowały takie kluby, jak Piast Gliwice, GKS Jastrzębie, ROW Rybnik, czy Zagłębie Sosnowiec. Jednak szczyt tego zjawiska przypada na lata 95-99, gdy nieszczęście to dotknęło: Jagiellonię Białystok, Motor Lublin, Radomiaka Radom, Stal Mielec, Lechię Gdańsk, Górnika Wałbrzych i Raków Częstochowę. Z końcem lat 90-tych tendencja ta zdawała się odwracać. Odbudowywały się takie kluby jak: Jagiellonia, Arka, Zagłębie Sosnowiec, czy Piast Gliwice. Jednak wciąż upadki następowały np. Zawiszy Bydgoszcz, Stomilu Olsztyn oraz Śląska Wrocław. - Kluby z małych miast - Około połowy lat 90-tych, w ekstraklasie oraz czołówce II ligi pojawiły się kluby z małych miast: Sokół Pniewy, Krisbut Myszków, Amica Wronki, Ceramika Opoczno, Włókniarz Kietrz, Górnik Łęczna, czy Groclin Grodzisk. Miejscowi biznesmeni chcieli inwestować w piłkę, a ponieważ nie obchodziło ich, czy na mecze sponsorowanej przez nich drużyny przejdzie tysiąc, czy dziesięć tysięcy widzów, wybierali małe kluby, najczęściej z miast, z których pochodzili, gdzie mogliby sprawować niepodzielne rządy. - Piłkarze - Najlepsi piłkarze to ci, którzy w 1992 roku wywalczyli srebro na Olimpiadzie. Należeli do nich występujący za granicą Juskowiak, Kowalczyk, Wałdoch, Koźmiński, Świerczewski, Brzęczek oraz Łapiński z Widzew Łódź i Zieliński z Legii Warszawa. Potem do czołówki dołączyli nowi piłkarze, tacy jak występujący za granicą Iwan, Hajto, Dudek oraz Olisadebe z Polonii Warszawa i Żurawski z Wisły Kraków. - Cudzoziemcy - W lidze polskiej wciąż wzrastała liczba cudzoziemców, z 10-13 na początku okresu, do ponad 30-tu na jego końcu. Od sezonu 94/95, do ekstraklasy trafiało coraz więcej piłkarzy z Afryki, ale dopiero w sezonie 99/00 stali się najliczniejszą grupą, dystansując piłkarzy pochodzących z byłego ZSRR. Najwięcej było wśród nich Nigeryjczyków - Transfery - Dotąd w ekstraklasie ruchy transferowe były niewielkie, nowi piłkarze w klubach nie przekraczali 10% dotychczas występujących. W sezonie 92/93 ilość ta osiągnęła 14% i od tej pory, co roku rosła przekraczając w sezonie 95/96 - 20%. Na tym poziomie utrzymała się do końca omawianego okresu. - Bramki - Średnia strzelonych bramek wzrosła do 2,5 bramek na mecz. W sezonie 95/96 Koniarek zdobył ich aż 29. Za najlepszych ligowych strzelców uważano ponadto Frankowskiego i Żurawskiego z Wisły Kraków oraz Śrutwę z Ruchu Chorzów. Klubom coraz częściej udawało się powstrzymać skutecznego strzelca przed wyjazdem na zachód. - Frekwencja - Po spadku frekwencji na przełomie lat 80-tych i 90-tych, w omawianym okresie, frekwencja ustabilizowała się na poziomie 4-5 tysięcy widzów na mecz. Najwyższa, wynosząca ponad 6 tysięcy widzów na mecz, była na Legii Warszawa, Stomilu Olsztyn oraz Pogoni Szczecin. Powyżej przeciętna liczba kibiców przychodziła na stadiony Wisły Kraków, Lecha Poznań oraz Widzewa Łódź. - Stadiony - W omawianym okresie, co roku, spadała średnia pojemność stadionów w ekstraklasie. Z ponad 20 tysięcy, do dramatycznie niskiego poziomu 10 tysięcy. Stało się tak na skutek instalacji 14 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 krzesełek, co skutkowało spadkiem pojemności stadionu o niemal połowę. Ponadto do ekstraklasy awansowało coraz więcej klubów z małych miast z malutkimi stadionami. - Europuchary - Początek omawianego okresu to przygoda Legii w Lidze Mistrzów w sezonie 95/96, gdy okazała się lepsza od Goeteborgu, Rosenborgu i Blackburnu, a potem za rok Widzewa, gdy drużyna ta pokonała Broendby i Steauę. Potem brak było spektakularnych sukcesów polskich klubów, choć klika udanych występów (między innymi wyeliminowanie Realu San Sebastian) zaliczyła Wisła Kraków. Liga polska w klasyfikacji UEFA notowana była wciąż około 20-tego miejsca. - Reprezentacja - W latach 80-tych Reprezentacja wciąż przegrywa kolejne eliminacje do Mistrzostw Świata, czy Europy. Zajmuje 3 lub 4 miejsce, okazuje się gorsza od Rumunii, Francji, Słowacji, Szwecji, Anglii oraz Włoch. Wreszcie czarna seria kończy się i Polska awansuje do Mistrzostw Świata roku 2002. W Mistrzostwach gra słabo, ale kibice doceniają nawet jedno zwycięstwo nad Reprezentacją USA. Przyszłość – początek nowego okresu od 2003 roku Być może przyszłość zweryfikuje stwierdzenie, że w 2003 roku rozpoczął się nowy okres. Naszym zdaniem zapoczątkowany on został zakwalifikowaniem się Reprezentacji Polski do Mistrzostw Świata w Korei. Choć występy były nieudane, przyczyniły się do wzrostu popularności piłki oraz stworzyły przychylną atmosferę dla tej dyscypliny. Potem w europucharach udanie występowała Wisła Kraków eliminując Schalke04 i Parmę oraz Groclin odprawiając „z kwitkiem” Herthę oraz Manchester City. Frekwencja w lidze, po latach stagnacji, w sezonie 02/03 wzrosła o 20% i mimo mało atrakcyjnych beniaminków, w następnym sezonie, utrzymała się na nowym wyższym poziomie. Na stadionach Wisły, Legii i Lecha na większości meczach były komplety. Znacząco wzrosła frekwencja w II i III lidze. Rozpoczęto coraz energiczniejsze zabiegi, niestety wciąż w większości nie wychodzące poza etap składania deklaracji, o budowę nowych stadionów. Przykład dał wszystkim Poznań, budując nową trybunę. Z podobnymi inwestycjami szykują się władze miejskie w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu, Gdańsku, Kielcach oraz Włocławku. Coraz więcej polskich stadionów ma podgrzewaną murawę. Od sezonu 2003/04 wszystkie drużyny w ekstraklasie mają oświetlenie elektryczne na stadionach. Ma je też blisko połowa klubów w II lidze i trzy kluby w lidze trzeciej. Odbudowały się kolejne popularne kluby, które w latach 90-tych nierzadko sięgnęły niemal dna. Są to Cracovia Kraków, Korona Kielce, Radomiak Radom, Zagłębie Sosnowiec, Jagiellonia Białystok oraz Piast Gliwice. Coś pozytywnego dzieje się w Stali Rzeszów, Śląsku Wrocław, Motorze Lublin, Lechii Gdańsk oraz Odrze Opole. Biznesmeni powoli zaczynają dostrzegać niedogodności w inwestowaniu w kluby z małych miasteczek. Nie mogą nigdy liczyć na dużą popularność wśród kibiców i mają kłopoty ze zbudowaniem korzystnej atmosfery na meczach i przywiązaniem do barw klubowych przez piłkarzy. Coraz to nowi sponsorzy przenoszą swoje kluby do większych miast, czego przykładem są przeniesienia Piotrkovii z Piotrkowa do Szczecina i Ceramiki z Opoczna do Ostrowca. Następuje większy napływ cudzoziemców. Ich ilość w ostatnim sezonie wzrosła z 30-tu do ponad 40-tu. Wśród nich zaczynają dominować piłkarze z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, głównie Serbowie. Sporo jest również Brazylijczyków, rośnie liczba Czechów. Jednocześnie coraz więcej polskich piłkarzy powraca do kraju, znajdując tu zadowalające ich warunki finansowe. Od sezonu 2002/03 ekstraklasa notuje w tej dziedzinie dodatni bilans, czyli więcej piłkarzy przyjeżdża niż wyjeżdża za granicę. Wzrasta również ilość transferów. Nowi piłkarze w klubach stanowią już niemal 30% składu drużyny. W lidze wykształca się czołówka drużyn, które dzięki szerokiej kadrze i hojnym sponsorom, co roku są w stanie walczyć o sukcesy w rozgrywkach krajowych, a jednocześnie godnie reprezentować nasz kraj w europucharach. Szanse na zbudowanie profesjonalnych klubów opartych na solidnych podstawach popularności wśród kibiców mają Wisła Kraków, Legia Warszawa oraz w dalszej kolejności Lech Poznań, Pogoń Szczecin i Cracovia Kraków. Mamy nadzieję, iż okres zapoczątkowany w 2003 roku, w przyszłości nazwiemy okresem rozwoju polskiej piłki klubowej i reprezentacyjnej. Czego sobie i Państwu życzymy. 15 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 POLSKA – SEZON 2003/2004 - Reprezentacja – opis - Reprezentacja rozpoczęła sezon od dokończenia eliminacji do Mistrzostw Europy. Jej występy były bardziej udane niż te w poprzednim roku. Odniosła dwa cenne zwycięstwa wyjazdowe, ale w Chorzowie uległa Szwecji i zajęła zaledwie 3 miejsce w grupie, nie premiowane awansem, ani prawem gry w barażach. Potem Reprezentacja rozgrywała mniej lub bardziej udane mecze towarzyskie. Zgodnie z tradycją korzystniej prezentowała się jesienią (zwycięstwa z Włochami i Serbią) niż wiosną (w trzech meczach w kraju zaledwie jedna strzelona bramka). Spośród piłkarzy spoza polskiej ligi najsilniejszymi punktami Reprezentacji byli Dudek i Krzynówek. - Reprezentacja - mecze 1. 20.08.03 Estonia – Polska 2. 06.09.03 Łotwa – Polska 3. 10.09.03 Polska – Szwecja 4. 11.10.03 Węgry – Polska 5. 12.11.03 Polska – Włochy 6. 16.11.03 Polska – Serbia 7. 11.12.03 Malta – Polska 8. 14.12.03 Polska – Litwa 9. 18.02.04 Polska – Słowenia 10. 21.02.04 Polska – Wys. Owcze 11. 31.03.04 Polska – USA 12. 28.04.04 Polska – Irlandia 13. 29.05.04 Polska – Grecja 14. 05.06.04 Szwecja – Polska 1-2 0-2 (el. ME) 0-2 (el. ME) 1-2 (el. ME) 3-1 4-3 0-4 3-1 2-0 6-0 0-1 0-0 1-0 3-1 Tallin (Estonia) Ryga (Łotwa) Chorzów Budapeszt (Węgry) Warszawa Płock Ta’Qali (Malta) Ta’Qali (Malta) San Fernando (Hiszpania) San Fernando (Hiszpania) Płock Bydgoszcz Szczecin Sztokholm (Szwecja) 20.000 7.000 14.000 12.000 15.000 18.000 - Reprezentacja – bramki – występy - Poniżej podajemy bramki zdobyte przez reprezentantów Polski, w sezonie 2003/2004, w kolejnych meczach. W kolumnie czwartej podajemy ilość wszystkich zdobytych bramek w Reprezentacji, zaś w kolumnie szóstej ilość bramek zdobytych dla Reprezentacji w ubiegłym sezonie. Następnie podajemy występy reprezentantów Polski w sezonie 2003/2004 w kolejnych meczach. W kolumnie czwartej podajemy ilość wszystkich występów w Reprezentacji, zaś w kolumnie szóstej ilość występów dla Reprezentacji w ubiegłym sezonie. Ocenę za występ podajemy w skali od 1 do 6, z tym że ocena 1 może oznaczać beznadziejną grę, czerwoną kartkę lub mecz w wymiarze poniżej 20 minut. Na początku wymienieni są piłkarze, którzy w zeszłym sezonie zdobyli najwięcej bramek i zaliczyli najwięcej występów (podstawowa jedenastka). BRAMKI nazwisko Krzynówek J Kukiełka M. Kuźba M Niedzielan A Rasiak G Kosowski K Szymkowiak M. Wichniarek A Żurawski M. Kryształowicz P. Kłos T Mila S Bąk J Bieniuk J Burhardt M Gorawski D Jeleń I Sikora A Sobolewski R samobój suma: jesień 2003 ur br. klub - jesień / wiosna ub 1 76 1 Nurnberg (D) 2 76 3 Nurnberg (D) / Wisła Kr. 2 77 2 Olympiakos (GR) 2 79 1 Groclin Gr. / NEC (NL) 1 79 1 Groclin Grodzisk 1 77 0 Kaiserlautern (D) 1 76 0 Wisła Kraków 1 77 2 Hertha Berlin (D) 1 1 76 4 Wisła Kraków 1 74 6 Amica Wronki 0 73 2 Koeln (D)/ Wisła Kr. 0 82 0 Groclin Grodzisk 0 73 1 Lens (F) 0 79 0 Amica Wronki 0 83 0 Amica Wronki 0 79 0 Wisła Kraków 0 81 0 Wisła Płock 0 80 0 Górnik Z. / Groclin Gr. 0 76 0 Groclin Grodzisk 0 1 - 2 16 2 3 wiosna 2004 4 5 1 6 7 8 .9 10 11 12 13 14 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 0 2 3 4 4 3 2 6 0 0 1 1 1 s 1 1 0 4 2 1 1 1 1 4 3 3 1 1 1 1 1 1 1 1 30 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 jesień 2003 WYSTĘPY nazwisko Dudek J Bąk J Głowacki A Zieliński J Baszczyński Kosowski K Szymkowiak M. Zając M Dawidowski T Żurawski M. Wichniarek A Olisadebe E Krzynówek J Żewłakow Mich Hajto T Lewandowski M Kukiełka M. Burchardt M. Kaczorowski P. Żewłakow Mar. Niedzielan A Wasilewski M. Ratajczyk K Kłos T Radomski A Kryształowicz P. Surma Ł Dąbrowski R Kowalewski W Rasiak G Mila S Rząsa T Bieniuk J Szamotulski G Bosacki B Kowalczyk J Madej Ł Zdebel T Zieńczuk M. Nalepa M Stasiak M. Sobolewski R Saganowski M. Jeleń I Piechniak P. Boruc A Kuszczak T Rachwał P. Gorawski D Adamski M Radzewicz M. Smolarek E Sikora A Nowacki M. ur wy klub - jesień / wiosna 73 23 Liverpool (GB) 73 44 Lens (F) 79 9 Wisła Kraków 67 58 Legia Warszawa 77 6 Wisła Kraków 77 14 Kaiserlautern (D) 76 8 Wisła Kraków 75 8 Groclin Grodzisk 78 10 Amica Wronki 76 19 Wisła Kraków 77 8 Hertha Berlin (D) 78 19 Panathinaikos (GR) 76 26 Nurnberg (D) 76 27 Anderlecht (B) 75 45 Schalke 04 Gelsen. (D) 79 1 Szachtiar Donieck (UK) 76 14 Nurnberg (D) / Wisła Kr. 83 4 Amica Wronki 74 9 Lech Poznań 76 20 Royal Mouscron (B) 79 3 Groclin Gr. / NEC (NL) 80 3 Wisła Płock 73 12 Austria Wiedeń (A) 73 43 Koeln (D)/ Wisła Kr. 77 2 Heerenveen (NL) 74 28 Amica Wronki 77 2 Legia Warszawa 72 2 Besiktas (TR) 77 1 Spartak Moskwa (RU) 79 2 Groclin Grodzisk 82 1 Groclin Grodzisk 73 10 Partizan Belgrad (YU) 79 1 Amica Wronki 76 10 Legia Warszawa 75 1 Lech Poznań 81 1 GKS Kat. / Wisła Krak. 82 1 Lech Poznań 73 10 Bochum (D) 78 1 Amica Wronki 78 0 Karpaty Lwów (UK) 81 1 Widzew / Groclin Gr. 76 0 Groclin Grodzisk 78 7 Legia Warszawa 81 0 Wisła Płock 77 0 Groclin Grodzisk 80 0 Legia Warszawa 82 0 Hertha Berlin (D) 81 0 Widzew Łódź 79 0 Wisła Kraków 75 0 Rapid Wiedeń 80 0 Odra Wodzisław 81 1 Feyenoord (NL) 80 0 Górnik Z. / Groclin Gr. 82 0 Odra W. / Groclin Gr. ub 7 7 6 5 6 11 5 5 8 7 7 5 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 3 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 5 2 1 2 3 1 2 3 4 4 5 1 wiosna 2004 4 5 4 4 5 5 6 4 4 3 6 1 1 5 3 1 6 4 3 3 4 2 1 5 2 3 4 1 5 4 1 3 1 3 1 4 6 3 4 1 1 3 5 6 6 3 5 4 5 4 2 1 4 2 1 2 1 4 4 5 1 1 1 1 1 5 4 1 3 1 17 6 4 4 3 1 5 3 1 3 4 1 1 3 1 1 7 8 .9 10 11 12 12 14 s 3 3 3 3 3 40 3 4 25 3 3 4 3 13 5 3 3 3 4 3 21 1 4 2 2 27 3 5 3 2 26 0 0 4 4 4 4 4 1 36 3 3 3 4 3 5 4 43 4 3 4 2 24 3 3 4 23 4 3 3 1 24 4 5 3 1 23 1 1 1 3 6 1 1 1 3 2 2 4 4 4 4 30 4 3 3 10 1 4 4 4 4 3 2 42 3 1 5 2 11 6 10 4 1 6 1 3 3 4 5 3 3 3 1 35 6 4 5 3 4 5 2 33 3 3 3 4 2 22 5 4 3 13 4 4 11 1 3 1 5 1 3 4 1 1 2 2 3 4 7 3 3 1 1 14 3 12 4 4 4 12 5 4 9 3 5 8 5 3 8 4 4 8 4 3 2 1 1 13 3 3 6 1 4 5 3 4 7 1 3 4 3 3 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 - Europuchary – opis - W pucharach doszło do jednych z największych blamaży polskich drużyn, gdy GKS Katowice zostało wyeliminowane przez macedońską Cementarnicę Skopje, a Wisła Płock przez łotewski Ventspils. Wiśle Kraków też nie poszło zbyt dobrze. Najpierw wyraźnie przegrała eliminacje o Ligę Mistrzów z Anderlechtem Bruksela, potem, co prawda zwyciężyła holenderski NEC Nijmegen, ale pechowo dała się wyeliminować przez słabą Valerengę Oslo. Dobrze w pucharach zaprezentował się Groclin. Wyeliminował Herthę Berlin, Manchester City, by dopiero na wiosnę ulec Bordeaux. Groclin nie zachwycił swoją grą, jak w zeszłym roku Wisła Kraków. Jego gra oparta była na dobrej destrukcji i szczęściu, bowiem rywale Groclinu nie byli w wysokiej formie. Ogólnie Liga polska nie wykorzystała swojej szansy znaczącego powiększenia swojego dorobku punktowego i awansu do pierwszej piętnastki lig europejskich, które to miejsce dawałoby jej prawo wystawić w eliminacjach do Ligi Mistrzów dwóch klubów. Stało to się główne za sprawą słabej postawy GKS-u Katowice i Wisły Płock. - Europuchary - wyniki - Wisła Kraków Liga Mistrzów (eliminacje): Liga Mistrzów (eliminacje): Puchar UEFA (I runda): Puchar UEFA (II runda): - Groclin Grodzisk Puchar UEFA (eliminacje): Puchar UEFA (I runda): Puchar UEFA (II runda): Puchar UEFA (III runda): - GKS Katowice Puchar UEFA (eliminacje): - Wisła Płock Puchar UEFA (eliminacje): Wisła Kraków Anderlecht Bruk. Wisła Kraków Valerenga Oslo - Omonia Nikozja - Wisła Kraków - NEC Nijmegen - Wisła Kraków 5-2 3-1 2-1 0-0 2-2 1-0 2-1 0-0 9.000 9.000 6.000 8.000 Groclin Grodzisk Herta Berlin Manchester City Groclin Grodzisk - Atlantas Kłajpeda - Groclin Grodzisk - Groclin Grodzisk - Bordeaux 2-0 0-0 1-1 0-1 4-1 0-1 0-0 1-4 3.500 4.500 5.000 5.000 0-0 1-1 2.500 1-1 2-2 2.500 Cementarnica Sk. - GKS Katowice Ventspils - Wisła Płock - Puchar Polski – opis - Niezbyt ciekawe były w tym sezonie rozgrywki o Puchar Polski. Szybko odpadły Wisła Kraków, Groclin a wkrótce po nich Amica obniżając przez to sportowy poziom rozgrywek. Wśród 16 klubów, które zakwalifikowały się do 1/8 pucharów tylko osiem grało w ekstraklasie, cztery w drugiej lidze i cztery w ligach niższych. Do finału pewnie zmierzały Legia i Lech. Finał (rozgrywany jako mecz i rewanż) stał na niezłym poziomie i wynagrodził dotychczasowe niewielkie emocje w trakcie rozgrywek. - Puchar Polski - wyniki - 1/8 Jagiellonia Białystok (II) Górnik Zabrze (I) Polonia Warszawa (I) Odra Opole (III) Arka Gdynia (II) Raków Częst. (IV) Korona Kielce (III) Flota Świnoujście (III) - Ćwierćfinał Korona Kielce Jagiellonia Białystok GKS Katowice Górnik Polkowice - Półfinał GKS Katowice Jagiellonia Białystok - Finał Lech Poznań - Pogoń Szczecin (II) - Legia Warszawa (I) - Lech Poznań (I) - Górnik Polkowice (I) - GKS Katowice (I) - Aluminium Konin (II) - Odra Wodzisław (I) - Amica Wronki (I) 1-0 0-2 1-2 1-2 0-1 2-1 1-0 3-4 4.000 3.000 2.000 3.500 6.000 4.500 5.000 5.000 - Legia Warszawa - Raków Częstochowa - Amica Wronki - Lech Poznań 1-1 3-0 3-0 0-0 8.000 1.500 1.500 1.500 0-2 5-1 1-1 1-4 8.000 1.500 1.000 7.000 - Lech Poznań - Legia Warszawa 1-2 0-3 wo 3.000 12.000 2-4 0-0 8.000 7.000 - Legia Warszawa 2-0 26.000 0-1 15.000 18 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 - Ekstraklasa – opis - W sezonie 2003/2004 liga wystartowała w okrojonym, 14 drużynowym składzie. W lidze zabrakło przedstawicieli tak dużych miast jak Wrocław, Gdańsk, Szczecin, Lublin, Białystok oraz Częstochowa. Za to było mnóstwo klubów z małych miasteczek, ze stadionami nie dostosowanymi do gry w ekstraklasie, gdyż od tego sezonu koniecznym wymogiem było posiadanie oświetlenia elektrycznego. W związku z tym jesienią Świt grał w Warszawie na Legii, zaś Górnik Łęczna i Górnik Polkowice musiały przeznaczyć duże sumy na inwestycje na stadionach, które zakończono dopiero w trakcie trwania rundy jesiennej. Polonia również nie posiadała oświetlenia, w związku z tym, przez większą część rundy jesiennej, nie rozgrywała meczy na własnym stadionie. - Ekstraklasa - transfery jesień - Sezon transferowy był wyjątkowo spokojny. Spośród klubów szykujących się do występów w europucharach, największych wzmocnień dokonały Wisła Płock oraz Groclin Grodzisk. Do Płocka z Niemiec przyjechali Kobylański i Wierzchowski, a z Amiki doświadczony Gęsior. Groclin sprowadził czeskiego trenera, a wraz z nim dwóch Czechów i Kaczmarczyka z Górnika Zabrze. Spore ubytki nastąpiły w Wiśle Kraków. Zespół ten opuścili Kuźba i Kosowski. Ponadto Kalu Uche został zdyskwalifikowany, a Głowacki i Cantoro leczyli ciężkie kontuzje. Co prawda Wisła pozyskała kilku piłkarzy, ale swoją klasą ustępowali tym utraconym. GKS Katowice opuścił Sznaucner a Legię Kucharski. Widzew, jak co roku, wymienił pół kadry. Spore zmiany nastąpiły w Górniku Zabrze, gdzie pozbyto się większości starego składu, pozyskując mieszaninę młodych wartościowych piłkarzy, głównie z zagranicy oraz „starych” ligowych wyjadaczy. Wśród innych nabytków na uwagę zasługuje powrót Kryszałowicza z Niemiec do Amiki oraz Świerczewskiego z Anglii do Lecha. Wyjątkowo mało aktywni na rynku transferowym byli beniaminkowie, którzy musieli wyłożyć spore sumy pieniężne na inwestycje na swoich stadionach. Tylko Świt musiał wymienić większość składu, bowiem dotychczasowi piłkarze, zamieszani w aferę barażową, zostali zdyskwalifikowani. Nowi byli to jednak w większości przypadkowi i mało wartościowi gracze. - Ekstraklasa - prognozy jesień - Komentatorzy zgodnie wskazywali Wisłę Kraków, jako zdecydowanego faworyta rozgrywek. Wśród klubów, które mogły stanąć Wiśle na drodze wymieniano Groclin Grodzisk, Legię Warszawę, Amikę Wronki, oraz w dalszej kolejności Wisłę Płock oraz Lecha Poznań. Jako niemal pewnych kandydatów do spadku zgodnie wymieniano wszystkich trzech beniaminków. - Ekstraklasa - opis - runda jesienna - Po rundzie jesiennej, zgodnie z oczekiwaniami, na pierwszym miejscu była Wisła Kraków, aczkolwiek jej przewaga była mniejsza niż przypuszczano. Za jej plecami (1 punkt straty) znajdowała się Amica Wronki. Trzecie miejsce przypadło Legii Warszawa. Rewelacją rundy jesiennej był Górnik Łęczna, który przez pewien czas przewodził stawce. Gorzej niż przypuszczano grał Groclin Grodzisk (5 miejsce) oraz Lech Poznań (10 miejsce). Zdecydowanie najsłabszym zespołem okazał się Świt Nowy Dwór Mazowiecki (zdobył tylko 4 punkty). Bardzo słabo spisały się kluby Polonii Warszawa, Górnika Polkowice i co było lekkim zaskoczeniem Widzewa Łódź. - Ekstraklasa – piłkarze - W rundzie jesiennej dominowała Wisła Kraków i czołowymi graczami byli piłkarze tego klubu. Należeli do nich Żurawski, Szymkowiak oraz Baszczyński. Spośród nowych nabytków najlepiej do drużyny wprowadził się Gorawski. Legia miała wyrównaną drużynę bez gwiazd, z imponującym strzelecką formą Svitlicą oraz rządzącym w środku pola Vukoviczem. W Groclinie najlepsi byli Mila i Rasiak oraz dobry w meczach pucharowych i reprezentacji, a nieco gorzej radzący sobie w meczach ligowych, Niedzielan. W Amice najlepsi byli Szamotulski i Kryszałowicz. Z pozostałych piłkarzy na wyróżnienie zasługiwali Bugała z Górnika Łęczna, Reiss z Lecha Poznań, Jeleń z Wisły Płock oraz okrzyknięty objawieniem sezonu Radzewicz z Odry Wodzisław. - Ekstraklasa - transfery wiosna - W przerwie zimowej największych wzmocnień dokonały Wisła Kraków oraz Groclin. Do Wisły trafili, grający dotąd za granicą, wielokrotni reprezentanci Polski: Majdan, Kłos, Kukiełka oraz utalentowany Serb Mijanovic. Groclin zakupił młodych, perspektywicznych graczy krajowych: Sikorę z Górnika Zabrze, Nowackiego z Odry Wodzisław oraz Ślusarskiego z Lecha Poznań. Legia wytransferowała za granicę Svitlicę, a na jego miejsce nabyła Włodarczyka z Widzewa. Pozostałe kluby nie zanotowały większych zmian kadrowych. Najbardziej osłabione zostały będące w złej sytuacji finansowej kluby: GKS Katowice oraz Odra Wodzisław. - Ekstraklasa - prognozy wiosna - Prognozy z jesieni niewiele się zmieniły. Dalej na Mistrza typowano Wisłę Kraków. Uważano, że największym dla niej zagrożeniem będzie Amica oraz w dalszej kolejności Legia. Prognozowano też szybki marsz w górę tabeli wzmocnionego Groclinu, oraz pewny spadek Świtu. - Ekstraklasa - opis - runda wiosenna – Na początku rundy wiosennej trzej liderzy Wisła, Amica i Legia wygrywali wszystko. Szybko okazało się, że sprawa tytułu Mistrzowskiego, rozstrzygnie się między tą trójką. Zadecydowały mecze bezpośrednie, które wygrała Wisła i ona sięgnęła, jak rok temu, po tytuł 19 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrza kraju, choć do końca sezonu musiała liczyć się, z dobrze grającą na wiosnę, Legią. W połowie rundy doszło do kryzysu w Amice. W wyniku konfliktu piłkarzy z trenerem, pożegnano się między innymi z kapitanem klubu Szamotulskim. Podobne problemy miał Groclin, gdzie zrezygnowano z usług Rasiaka i Wieszczyckiego. Wpłynęło to niekorzystnie na wyniki Groclin i klub ten nie zdołał się zakwalifikować do rozgrywek europucharów i uznany został przez komentatorów za największego przegranego sezonu. Na wiosnę odrodził się Lech. Katastrofalnie słabo grały Górnik Łęczna, GKS Katowice, Polonia Warszawa oraz Odra Wodzisław. Klika dobrych meczy rozegrały drużyny Świtu Nowego Dworu Maz oraz Górnika Polkowice, ale nie wystarczyło to, aby uniknąć degradacji. Trzecim spadkowiczem okazał się Widzew grając słabo i pechowo. - Ekstraklasa – piłkarze - W rundzie wiosennej najwyższe noty zbierali piłkarze Wisły Kraków, wśród których najlepsi byli: Żurawski, Frankowski, Szymkowiak, Cantoro oraz Gorawski. W Legii wysoką formą imponował duet napastników Saganowski - Włodarczyk. W pozostałych klubach na wyróżnienie zasłużyli Zieńczuk z Amiki, Bosacki z Lecha oraz Mila z Groclinu. - Ekstraklasa - tabela i analizy 1 1. Wisła Kraków (1) 2. Legia Warszawa (3) 3. Amica Wronki (2) 4. Groclin Grodzisk (5) 5. Wisła Płock (6) 6. Lech Poznań (10) 7. Górnik Zabrze (7) 8. Górnik Łęczna (4) 9. Odra Wodzisław (9) 10. GKS Katowice (8) 11. Polonia War. (11) 12. Górnik Polk. (13) 13. Świt Nowy Dw. (14) 14. Widzew Łódź (12) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 2 65 60 48 46 38 37 33 33 28 26 25 23 22 19 3 73-30 56-19 47-25 57-31 41-39 43-34 26-33 22-38 27-40 20-42 25-40 17-37 21-42 25-49 4 4,0 2,9 2,8 3,4 3,1 3,0 2,3 2,3 2,6 2,4 2,5 2,1 2,4 2,8 5 60% 58% 71% 50% 68% 57% 55% 73% 75% 65% 84% 70% 82% 63% 6 21% 10% 7% 26% 26% 18% 43% 27% 27% 20% 24% 32% 59% 27% 7 27,1 28,3 27,3 27,2 27,0 26,9 26,7 28,7 26,7 27,7 27,9 28,3 25,9 27,2 8 +0,3 + 0,7 - 0,5 + 0,1 - 0,7 + 0,2 - 1,3 - 1,0 + 1,4 + 0,0 + 1,1 + 0,0 + 4,6 - 1,0 Największy awans na wiosnę odnotował Lech z 10 na 6 miejsce, największy spadek zanotował Górnik Łęczna z 4 na 8. Najwięcej punktów zdobyła Wisła 65, najmniej Widzew 19. Najwięcej bramek zdobyła Wisła Kraków 73, najmniej Górnik Polkowice 17. Najmniej bramek straciła Legia 19, najwięcej Widzew 49. Najwięcej bramek padało w meczach Wisły Kraków średnio 4,0, oraz Groclinu 3,4 i Wisły Płock 3,1. Najmniej bramek padało na meczach Górnika Polkowice średnio 2,1 oraz Górnika Zabrze i Górnika Łęczna po 2,3. Najwięcej punktów na własnym boisku zdobyła Polonia 84% ogółu zdobytych punktów oraz Świt 82% najmniej Groclin 50% oraz Górnik Zabrze 55% Najwięcej nowopozyskanych graczy grało w Świcie 59% ogółu składu oraz w Górniku Zabrze 43%, najmniej w Amice 7% oraz Legii 10%. Podane procenty są średnią z rundy jesiennej i wiosennej Najstarszą drużyną był Górnik Łęczna średnia wieku 28,7 lat oraz Górnik Polkowice i Legia po 28,3 lat. Najmłodszą drużyną był Świt 25,9 lat oraz Odra Wodzisław i Górnik Zabrze po 26,7 lat. Średnią wieku liczono w zależności od ilości punktów, zdobytych przez poszczególnych piłkarzy. Średnia wieku w rundzie wiosennej, względem poprzedniej, jesiennej najbardziej wzrosła w Świcie o 4,6 lat, Odrze o 1,4 oraz Polonii o 1,1. Średnia wieku najbardziej spadła w Górnik Zabrze o 1,3 lat oraz w Widzewie i Górniku Łęczna po 1,0 lat. Spośród piłkarzy występujących w ekstraklasie najwięcej urodziło się w Poznaniu 7%, potem w Łodzi 5%, Warszawie 4% oraz w Krakowie 3%. W podziale na województwa na czele było województwo Śląskie – 18% oraz Wielkopolskie i Mazowieckie po 9%. Najmniej piłkarzy urodziło się w województwie Kujawsko-Pomorskim - 1%. Największym „eksporterem” piłkarzy jest województwo Pomorskie. Aż 12% ogółu piłkarzy występujących w polskiej ekstraklasie stanowili piłkarze z zagranicy. Najwięcej po 2% było piłkarzy pochodzących z Serbii, Brazylii oraz Czech. 20 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 - Ekstraklasa - wyniki – w podziale na kluby - Poniżej (na stronach 21-25) przedstawiamy wyniki meczy sezonu 2003/2004, w podziale na kluby. W pierwszej kolumnie podajemy krótkie informacje dotyczące danego klubu. Gdy klub nie zdobył Pucharu lub tytułu Mistrza Polski, podajemy jego największe osiągnięcie, odpowiednio w pucharze i w lidze. W danych dotyczących klubu wliczamy osiągnięcia z sezonu 2003/2004. W następnych kolumnach podajemy numer kolejki ligowej, przeciwnika, wynik meczu, liczbę widzów i miejsce zajmowane przez dany zespół po danej kolejce. Mecze podzielone są na rundę jesienną / wiosenną. Mecze podawane są według kolejności, w której były rozgrywane. rok założenia: 1992 Barwy: niebiesko-biało-czerw. Wronki (12 tys. mieszk.) ul. Leśna 15A stadion poj. 5.000 Msc w tabeli 1927-2004 24 msc - 9 sez. - 300 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Polonia 2-0 Lech 1-0 Górnik P 0-1 Wisła K 2-0 Górnik Z 2-1 Świt 1-0 Wisła P 3-2 2 000 3 14 5 000 3 15 4 16 3 500 3 17 3 18 1 19 1 500 1 20 wiosna 2004 Polonia 5-1 Lech 0-0 Górnik P 3-0 Wisła K 1-2 Górnik Z 2-0 Świt 2-2 Wisła P 1-3 2 2 2 500 2 3 2 000 3 2 000 3 3 Mistrz Polski 3 msc - 2002,04 Puchar Polski x 3 1998,99,2000 Europejskie puchary: 9 msc - 4 starty - 20 pkt 8 9 10 11 12 13 Legia Groclin Widzew GKS K Odra Górnik Ł 1-3 1-0 2-2 4-0 2-2 3-2 2 3 500 1 1 1 000 1 2 1 000 2 21 22 23 24 25 26 Legia Groclin Widzew GKS K Odra Górnik Ł 0-1 1-1 6-0 0-0 2-1 0-1 5 000 3 3 1 500 3 3 2 000 3 3 rok założenia: 1964 Barwy: zółto-zielono-czarne Katowice (327 tys. mieszk.) ul. Bukowa 1 stadion poj. 9.500 Msc w tabeli 1927-2004 9 msc - 29 sez. - 916 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Groclin 0-4 Widzew 2-1 Świt 0-0 Odra 2-0 Górnik Ł 1-4 Polonia 1-1 Lech 2-1 5 500 14 6 3 500 7 2 500 7 7 3 000 6 6 14 15 16 17 18 19 20 wiosna 2004 Groclin 0-6 Widzew 2-0 Świt 1-2 Odra 0-1 Górnik Ł 1-1 Polonia 0-1 Lech 1-2 8 4 500 7 8 9 3 500 8 9 2 500 10 Mistrz Polski 2 msc - 1988,89,92,94 Puchar Polski x 3 1986,91,93 Europejskie puchary 8 msc - 12 startów - 26 pkt 8 9 10 11 12 13 Górnik P Wisła Górnik Z Amica Wisła P Legia 1-0 0-5 0-0 0-4 2-0 0-1 3 000 6 6 4 500 6 7 2 000 6 8 21 22 23 24 25 26 Górnik P Wisła Górnik Z Amica Wisła P Legia 0-0 0-2 1-1 0-0 1-1 2-4 10 5 000 10 10 2 500 10 10 5 000 10 rok założenia: 1947 Barwy: zielono-czarne Łęczna (22 tys. mieszk.) Al. Jana Pawał II 13 stadion poj. 7.000 Msc w tabeli 1927-2004 68 msc - 1 sez. - 23 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Wisła P 3-1 Legia 0-0 Groclin 1-0 Widzew 1-0 GKS K 4-1 Odra 0-2 Świt 1-0 4 500 2 5 5 000 2 1 5 000 1 2 5 000 2 14 15 16 17 18 19 20 wiosna 2004 Wisła P 0-0 Legia 0-3 Groclin 0-4 Widzew 2-1 GKS K 1-1 Odra 0-1 Świt 0-1 5 7 000 5 5 7 000 5 5 6 500 6 7 Mistrz Polski 8 msc - 2004 Puchar Polski Ćwierćfinał - 2001 Europejskie puchary 8 9 10 11 12 13 Polonia Lech Górnik P Wisła K Górnik Z Amica 5 000 1 3 4 500 2 3 4 500 4 4 21 22 23 24 25 26 Polonia Lech Górnik P Wisła K Górnik Z Amica 7 6 000 9 9 7 000 9 8 5 500 8 AMICA WRONKI GKS KATOWICE GÓRNIK ŁĘCZNA 2-1 1-5 1-0 0-4 0-2 2-3 21 0-3 1-2 0-2 0-1 1-0 1-0 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 GÓRNIK POLKOWICE jesień 2003 wiosna 2004 rok założenia: 1947 Barwy: zielono-czarne Polkowice (22 tys. mieszk.) ul Kopalniana 4 stadion poj. 5.000 Msc w tabeli 1927-2004 71 msc - 1 sez. - 17 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 Wisła K Górnik Z Amica Wisła P Legia Groclin Widzew 0-2 0-1 1-0 0-3 0-0 1-4 2-3 14 15 16 17 18 19 20 Wisła K Górnik Z Amica Wisła P Legia Groclin Widzew 1-2 13 3-1 4 000 11 0-3 11 1-2 3 500 12 0-3 13 0-3 4 000 14 0-2 14 Mistrz Polski 12 msc - 2004 Puchar Polski 8 9 10 11 12 13 GKS K Odra Górnik Ł Polonia Lech Świt 0-1 13 21 3-3 2 500 12 22 0-1 12 23 0-0 2 000 12 24 0-1 13 25 1-0 2 000 13 26 GKS K Odra Górnik Ł Polonia Lech Świt 0-0 3 000 14 1-0 14 2-0 3 000 12 1-0 11 0-2 5 000 11 0-0 12 rok założenia: 1948 Barwy: biało-niebiesko-czerw. Zabrze (195 tys. mieszk.) ul Roosvelta 81 stadion poj. 18.000 Msc w tabeli 1927-2004 4 msc - 48 sez. - 1642 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Lech 2-1 5 14 Górnik P 1-0 6 500 4 15 Wisła 0-2 5 16 Świt 0-0 6 17 Amica 1-2 5 000 6 18 Wisła P 1-2 9 19 Legia 2-2 5 500 8 20 wiosna 2004 Górnik P 1-3 Lech 0-0 Wisła 0-4 Świt 1-0 Amica 0-2 Wisła P 1-1 Legia 0-2 Mistrz Polski x 14 - 1957,59,61,63 1964,65,66,67,71,72,85,86,87,88 Puchar Polski x 6 1965,68,69,70,71,72 Europejskie puchary 2 msc - 19 startów - 75 pkt. 8 9 10 11 12 13 Groclin Widzew GKS K Odra Górnik Ł Polonia Groclin Widzew GKS K Odra Górnik Ł Polonia rok założenia: 1922 Barwy: biało-zielone Grodzisk (12 tys.mieszk.) ul. Sportowa 2 stadion poj. 5.000 Msc w tabeli 1927-2004 36 msc - 6 sez. - 176 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 wiosna 2004 GKS K 4-0 1 14 GKS K 6-0 Odra 4-0 4 000 1 15 Odra 2-0 Górnik Ł 0-1 3 16 Górnik Ł 4-0 Polonia 2-2 4 000 5 17 Polonia 1-3 Lech 3-1 4 18 Lech 2-4 Górnik P 4-1 3 500 3 19 Górnik P 3-0 Wisła K 2-3 4 20 Wisła 1-6 Mistrz Polski 2 msc - 2003 Puchar Polski Ćwierćfinał - 2002 Europejskie puchary 13 msc - 1 start - 9 pkt 8 9 10 11 12 13 Górnik Z Amica Wisła P Legia Świt Widzew Europejskie puchary GÓRNIK ZABRZE GROCLIN GRODZISK 22 3 500 12 14 3 000 10 12 4 500 12 13 4 000 13 0-0 9 21 3-3 5 000 9 22 0-0 9 23 3-1 3 500 9 24 2-0 8 25 1-0 5 000 7 26 0-0 2 000 5 21 Górnik Z 0-1 5 22 Amica 2-2 1 500 5 23 Wisła P 1-1 6 24 Legia 4-0 5 25 Świt 2-0 3 500 5 26 Widzew 8 5 000 8 6 000 7 3 000 7 7 3 000 7 8 2-2 3 000 9 2-1 7 1-1 3 500 7 2-1 6 0-1 2 000 7 0-2 7 3 000 4 4 3 000 4 4 5 000 4 4 5 000 4 2-2 4 1-1 3 500 4 1-0 4 2-2 4 000 4 3-1 3 000 4 3-0 4 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 LECH POZNAŃ jesień 2003 wiosna 2004 rok założenia: 1922 Barwy: niebiesko-białe Poznań (579 tys. mieszk.) ul. Bułgarska 5/7 stadion poj. 26.500 Msc w tabeli 1927-2004 6 msc - 43 sez. - 1222 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 Górnik Z Amica Wisła P Legia Groclin Widzew GKS K 1-2 17 000 11 14 Amica 0-1 13 15 Górnik Z 4-1 14 000 9 16 Wisła P 1-2 10 17 Legia 1-3 17 000 13 18 Groclin 1-1 11 19 Widzew 1-2 9 000 11 20 GKS K 0-0 21 000 10 0-0 10 4-4 10 0-1 26 500 10 4-2 10 1-1 16 000 10 2-1 9 Mistrz Polski x 4 1983,84,90,92 Puchar Polski x 4 1982,84,88,2004 Europejskie puchary 6 msc - 10 startów - 29 pkt 8 9 10 11 12 13 Odra Górnik Ł Polonia Świt Górnik P Wisła K 0-2 5-1 8 000 1-1 5-1 7 000 1-0 12 000 2-4 11 11 11 10 10 10 21 22 23 24 25 26 Odra Górnik Ł Polonia Świt Górnik P Wisła K 2-0 9 000 2-1 1-0 9 000 0-1 2-0 2-2 26 500 rok założenia: 1916 Barwy: czerw.-biało-ziel.-czarne Warszawa (1672 tys. mieszk.) ul. Łazienkowska 3 stadion poj. 15.000 Msc w tabeli 1927-2004 1 msc - 67 sez. - 2127 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Odra 1-1 8 Górnik Ł 0-0 9 000 7 Polonia 1-0 6 Lech 2-1 13 000 4 Górnik P 0-0 5 Wisła K 4-1 15 000 4 Górnik Z 2-2 5 14 15 16 17 18 19 20 wiosna 2004 Odra 2-1 Górnik Ł 3-0 Polonia 7-2 Lech 1-0 Górnik P 3-0 Wisła 0-1 Górnik Z 2-0 Mistrz Polski x 7 1955,56,69,70,94,95,2002 Puchar Polski x 12 1955,56 1964,66,73,80,81,89,90,94,95,97 Europejskie puchary 1 msc - 25 startów - 131 pkt. 8 9 10 11 12 13 Amica Wisła P Świt Groclin Widzew GKS rok założenia: 1922 Barwy: niebiesko-czerwone Wodzisław Śl (50 tys. mieszk.) ul. Bogumińska 8 stadion poj. 7.000 Msc w tabeli 1927-2004 27 msc - 8 sez. - 242 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Legia 1-1 Groclin 0-4 Widzew 1-0 GKS K 0-2 Świt 2-2 Górnik Ł 2-0 Lech 2-0 5 500 9 12 3 500 8 9 2 500 8 4 500 7 4 000 7 14 15 16 17 18 19 20 wiosna 2004 Legia 1-2 Groclin 0-2 Widzew 1-0 GKS K 1-0 Świt 1-3 Górnik Ł 1-0 Polonia 1-0 9 4 500 9 9 4 000 8 9 8 2 500 6 Mistrz Polski 3 msc - 1997 Puchar Polski Półfinalista: 1997 Europejskie puchary 27 msc - 1 start - 1 pkt 8 9 10 11 12 13 Górnik P Wisła K Górnik Z Polonia Amica Wisła P 8 5 000 7 8 8 4 000 9 9 21 22 23 24 25 26 Lech Górnik P Wisła K Górnik Z Wisła P Amica 6 2 000 8 8 3 000 8 2 000 8 9 LEGIA WARSZAWA ODRA WODZISŁAW 23 3-1 12 000 4 21 1-2 4 22 3-1 4 23 1-1 13 000 4 24 1-0 3 25 1-0 10 000 3 26 3-3 3-2 1-3 0-1 2-2 0-2 Amica Wisła P Świt Groclin Widzew GKS 7 6 6 7 6 6 12 000 3 3 15 000 3 2 10 000 2 2 10 000 2 1-0 2 2-0 11 000 2 3-1 10 000 2 2-2 2 6-0 5 000 2 4-2 2 0-2 0-1 1-2 1-2 1-2 1-2 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 jesień 2003 POLONIA WARSZAWA wiosna 2004 rok założenia: 1911 Barwy: czar.-biało-czerw.-czarne Warszawa (1672 tys. mieszk.) ul. Konwiktorska 6 stadion poj. 6.000 Msc w tabeli 1927-2004 15 msc - 24 sez. - 588 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 Amica Wisła P Legia Groclin Widzew GKS K Górnik Ł 0-2 0-0 0-1 2-2 1-2 1-1 1-2 13 9 4 500 13 13 14 14 14 14 15 16 17 18 19 20 Amica Wisła P Legia Groclin Widzew GKS K Odra 1-5 0-0 2-7 3-1 1-1 1-0 0-1 Mistrz Polski x 2 1946,2000 Puchar Polski x 2 1952,2001 Europejskie puchary 10 msc - 4 starty - 19 pkt. 8 9 10 11 12 13 Lech Górnik P Odra Wisła K Świt Górnik Z 1-1 0-0 1-0 2-5 1-0 0-1 4 000 13 13 2 000 12 4 500 12 2 000 11 11 21 22 23 24 25 26 Górnik Ł Świt Lech Górnik P Wisła K Górnik Z 3-0 2 500 11 1-2 11 0-1 11 0-1 4 000 12 1-4 12 2-0 4 500 11 rok założenia: 1935 Barwy: biało-zielone Nowy Dwór Maz. (27 tys. mieszk.) ul. Sportowa 66 stadion poj. 4.000 Msc w tabeli 1927-2004 72 msc - 1 sez. - 17 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Widzew 2-2 Wisła 0-4 GKS K 0-0 Górnik Z 0-0 Odra 2-2 Amica 0-1 Górnik Ł 0-1 6 11 11 4 000 11 11 2 000 12 12 14 15 16 17 18 19 20 wiosna 2004 Widzew 0-0 Wisła 1-2 GKS K 2-1 Górnik Z 0-1 Odra 3-1 Amica 2-2 Górnik Ł 1-0 Mistrz Polski 13 msc - 2004 Puchar Polski x 12 Ćwierćfinał - 2002 Europejskie puchary 8 9 10 11 12 13 Wisła P Legia Lech Groclin Polonia Górnik P 1 000 12 21 7 000 14 22 14 23 500 14 24 14 25 14 26 rok założenia: 1922 Barwy: czerw.-biało-czerwone Łódź (789 tys. mieszk.) Al. Piłsudskiego 138 stadion poj. 10.500 Msc w tabeli 1927-2004 7 msc - 29 sez. - 1032 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Świt 2-2 5 000 GKS K 1-2 4 000 Odra 0-1 Górnik Ł 0-1 4 000 Polonia 2-1 4 500 Lech 1-1 10 500 Górnik P 3-2 7 8 12 14 9 10 7 14 15 16 17 18 19 20 wiosna 2004 Świt 0-0 GKS K 0-2 Odra 0-1 5 000 Górnik Ł 1-2 Polonia 1-1 Lech 1-1 Górnik P 2-0 4 000 Mistrz Polski x 4 1981,82,96,97 Puchar Polski x 1 1985 Europejskie puchary 4 msc - 14 startów - 58 pkt. 8 9 10 11 12 13 Wisła K Górnik Z Amica Wisła P Legia Groclin 10 10 10 11 11 12 21 22 23 24 25 26 Wisła K Górnik Z Amica Wisła P Legia Groclin ŚWIT NOWY DWÓR MAZ. WIDZEW ŁÓDŹ 24 1-2 1-3 1-5 0-4 0-1 0-1 1-3 7 000 3-3 2-2 4 500 1-3 0-1 10 000 0-2 Wisła P Polonia Legia Lech Groclin Górnik P 4 000 12 3 000 12 12 3 000 11 3 000 11 3 000 11 11 3 000 14 3 500 14 1 500 14 14 1 500 14 13 2 000 13 0-2 13 2-1 3 000 12 1-3 13 1-0 2 500 13 1-3 13 0-0 4 000 13 11 13 13 13 12 12 12 1-3 12 1-2 5 500 13 0-6 14 2-1 2 500 14 0-6 14 0-3 3 500 14 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 WISŁA KRAKÓW jesień 2003 wiosna 2004 rok założenia: 1906 Barwy: czerwono-biało-niebieskie Kraków (759 tys. mieszk.) ul. Reymonta 22 stadion poj. 10.000 Msc w tabeli 1927-2004 3 msc - 64 sez. - 1859 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 Górnik P Świt Górnik Z Amica Wisła P Legia Groclin 2-0 4-0 2-0 0-2 3-1 1-4 3-2 4 2 1 2 2 5 3 14 15 16 17 18 19 20 Górnik P Świt Górnik Z Amica Wisła P Legia Groclin 2-1 2-1 4-0 2-1 4-4 1-0 6-1 9 500 1 1 1 10 000 1 1 10 000 1 1 Mistrz Polski x 9 1927,28,49,50,78,99,2001,03,04 Puchar Polski x 4 1926,67,2002,03 Europejskie puchary 3 msc - 10 startów - 71 pkt 8 9 10 11 12 13 Widzew GKS K Odra Górnik Ł Polonia Lech 3-1 5-0 2-3 4-0 5-2 4-2 3 9 000 2 3 8 000 2 1 10 000 1 21 22 23 24 25 26 Widzew GKS K Odra Górnik Ł Polonia Lech 3-1 2-0 2-1 1-0 4-1 2-2 10 000 1 1 9 500 1 1 10 000 1 1 rok założenia: 1947 Barwy: nieb.-biało-niebieskie Płock (128 tys. mieszk.) ul. Łukasiewicza 34 stadion poj. 13.000 Msc w tabeli 1927-2004 40 msc - 6 sez. - 148 pkt. 1 2 3 4 5 6 7 jesień 2003 Górnik Ł 1-3 Polonia 0-0 Lech 1-4 Górnik P 3-0 Wisła K 1-3 Górnik Z 2-1 Amica 2-3 11 4 000 9 14 2 000 8 10 3 000 8 10 14 15 16 17 18 19 20 wiosna 2004 Górnik Ł 0-0 Polonia 0-0 Lech 4-4 Górnik P 2-1 Wisła K 4-4 Górnik Z 1-1 Amica 3-1 5 000 6 6 4 500 6 6 8 000 6 5 2 500 5 Mistrz Polski 5 msc. - 2004 Puchar Polski Finalista - 2003 Europejskie puchary 28 msc - 1 start - 1 pkt 8 9 10 11 12 13 Świt Legia Groclin Widzew GKS Odra 8 9 000 7 8 5 500 5 7 3 000 6 21 22 23 24 25 26 Świt Legia Groclin Widzew Odra GKS 5 000 5 5 4 500 5 5 5 3 000 5 WISŁA PŁOCK 2-1 2-1 2-2 3-1 0-2 2-0 7 000 8 000 7 000 9 000 2-0 0-2 0-1 1-2 2-1 1-1 - Ekstraklasa - kadry zespołów - na stronach 26-53 przestawiamy kadry poszczególnych zespołów oraz występy piłkarzy i ich oceny w skali szkolnej od 1 do 6. Ocena 1 może oznaczać zarówno bardzo słabą grę, jak i grę w niepełnym wymiarze, poniżej 20 minut oraz występ, w którym zawodnik otrzymał czerwoną kartkę. Pierwszych 11-tu piłkarzy w tabeli (wytłuszczony druk) to podstawowa jedenastka z poprzedniego sezonu (wyselekcjonowana według ilości zdobytych punktów). Następni piłkarze to ci grający w danym klubie również w poprzedniej rundzie. Na koniec wymienieni są piłkarze (pochyła czcionka) pozyskani z innych klubów. W kolumnie „pkt” /”ub” podajemy ilość punktów / bramek zdobytych w poprzedniej rundzie, N - oznacza występy w niższej lidze, Z - za granicą. W trzeciej od końca kolumnie podajemy liczbę występów w danej rundzie. W następnej kolumnie średnią ocenę, a w ostatniej ogólną sumę punktów zdobytych w danej rundzie. W dolnej części tabeli podajemy zdobywców bramek według tych samych zasad, które podaliśmy powyżej. W rubryce „ubyli” wymieniamy tylko te ubytki, które dotyczą piłkarzy podstawowej jedenastki ubiegłej rundy. Kolejność kadr zespołów i numer strony: Amica Wronki GKS Katowice Górnik Łęczna Górnik Polkowice Górnik Zabrze Groclin Grodzisk Lech Poznań 26 28 30 32 34 36 38 Legia Warszawa Odra Wodzisław Polonia Warszawa Świt Nowy Dwór Maz Widzew Łódź Wisła Kraków Wisła Płock 25 40 42 44 46 48 50 52 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 AMICA WRONKI – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Szamotulski G. Bieniuk J. Kucharski D Skrzypek P Gęsior D. Sokołowski T. II Zieńczuk M. Burkchardt M Sobociński R. Dawidowski T. Dembiński J. Mielcarski G Bąk A. Doković V (YU) Kowalczyk K Dudka D. Bartczak M Jikija M (GU) Tarnowski M Nadworny E Sawala S Kryszałowicz P BRAMKI Dawidowski T. Zieńczuk M. Dembiński J Gęsior D Burkhardt M Mielcarski G Bieniuk J. Jikija M (GU) Bartczak M Kryształowicz P samobój suma: Przybyli: b o o o p p p p n n n n p o p o p p n n p n ur. 76 79 84 71 69 77 78 83 74 78 69 71 74 76 79 83 79 75 85 84 82 74 wyst. pkt 168 54 90 43 18 37 179 20 351 42 155 53 96 54 38 55 134 37 126 58 214 44 167 18 229 15 37 14 74 6 46 8 117 2 142 0 3 0 0 0 2 0 146 Z n p n p p n o p p n x ur. 78 78 69 69 83 71 79 75 79 74 - sum. 34 15 68 55 3 58 5 9 6 43 - 1 4 4 2 5 3 3 4 3 4 5 5 5 5 4 1 4 5 4 3 5 Wisła Płock Legia Warszawa 4 3 3 4 5 5 4 2 3 3 2 5 2 3 4 5 2 6 4 1 4 3 4 1 2 3 4 3 3 3 3 2 2 3 2 2 2 4 6 4 4 4 1 2 4 4 1 2 1 6 4 3 1 3 7 4 4 1 4 8 2 1 1 2 9 10 11 6 5 4 4 5 5 4 4 3 4 12 3 3 3 2 13 wyst śr pkt 4 13 4,2 55 6 13 3,8 50 3 7 2,0 14 6 13 3,8 49 3 1 3 3 3 3 4 2 1 3 1 3 4 4 4 4 6 6 4 4 1 5 4 3 3 3 3 4 3 3 2 1 3 5 1 1 4 1 5 3 5 2 3 3 3 2 2 3 3 1 1 1 4 4 2 3 1 6 1 3 4 3 4 4 3 3 3 4 5 1 3 4 2 6 1 1 6 5 3 5 ub 1 2 3 4 10 4 2 1 2 Wisła Płock 2 2 0 1 0 0 N 1 2 0 2 1 0 2 5 4 1 5 6 7 1 4 8 5 9 10 11 12 13 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 Kryształowicz – Eintracht Frankfurt (D) 26 1 1 1 3 1 1 1 2 4 3 1 2 3 13 10 11 7 12 1 12 13 11 10 7 13 1 1 1 11 3,7 2,6 3,3 3,7 4,0 3,0 2,5 3,5 2,6 2,5 2,7 2,7 1,0 1,0 1,0 4,2 48 26 36 26 48 3 30 45 29 25 19 35 1 1 1 46 suma: 587 3 2 3 1 0 2 1 1 10 1 24 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 A M I C A W R O N K I – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Szamotulski G. Bieniuk J. Skrzypek P Doković V (YU) Jikija M (GU) Bąk A. Kowalczyk K Zieńczuk M. Sobociński R. Dembiński J. Kryszałowicz P Dawidowski T. Burkchardt M Dudka D. Bartczak M Kucharski D Wojtkowiak G Mielcarz M Dziewicki P Linka P Grzybowski Z Burkchardt F BRAMKI Kryształowicz P Dawidowski T. Dembiński J Zieńczuk M. Bieniuk J. Burkhardt M Bąk A Grzybowski Z Sobociński R. Kucharski D suma: Przybyli: b o o o p p p p n n n n p o p o o b o b n p n n n p o p p n n o ur. 76 79 71 76 75 74 79 78 74 69 74 78 83 83 79 84 84 80 79 86 76 87 wyst. 139 53 159 17 142 215 78 53 100 184 146 94 8 35 114 0 0 10 69 0 165 0 pkt 55 50 49 45 35 30 29 48 36 48 46 26 26 25 19 14 0 0 0 0 Z N 14 5 4 5 4 4 6 15 4 4 5 1 6 5 5 5 3 3 3 4 1 5 4 6 4 5 1 5 5 1 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 wyst śr 4 2 4 2 6 3,5 2 4,0 5 4 4 1 1 1 4 4 3 11 3,4 5 5 2 2 4 3 4 9 3,3 5 4 4 2 6 4,2 4 4 3 4 5 5 5 3 10 4,4 3 4 4 4 3 5 3,6 6 6 5 3 4 4 5 6 4 4 4 13 4,7 3 2 5 2 2 3 5 5 3 1 2 12 3,0 4 4 6 2 3 5 4 5 4 5 4 13 4,2 4 2 5 2 3 3 8 3,3 4 5 3 3 5 7 4,1 5 3 3 2 1 3 3 5 2 11 2,6 4 5 4 2 3 4 3 6 4 4 3 13 4,0 4 3 1 2 2 4 1 1 10 2,7 4 1 4 2 2 3 4 5 3 3 2 11 3,0 1 1 4 4 5 3 4 3 8 3,1 2 4 6 4 5 2 6 3,8 3 4 2 3,5 5 3 2 4,0 5 3 1 2 3 2 4 3 3 2 11 2,6 1 1 1,0 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 74 53 10 1 78 36 3 1 69 71 3 2 78 17 2 1 1 79 7 2 83 4 1 1 74 63 0 2 76 32 Z 1 74 18 0 1 84 0 0 5 0 3 1 2 19 20 21 22 23 24 25 26 1 1 1 1 3 1 1 1 1 6 1 1 2 0 1 0 2 Grzybowski – Wacker Burghausen (D), Burkchardt – Maczki Poznań 27 0 pkt. 21 8 37 30 25 44 18 61 36 55 26 29 29 52 27 33 25 23 7 8 29 1 suma: 624 1 1 5 6 0 1 5 1 2 1 23 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G K S K A T O W I C E – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Tkocz J. Kowalczyk J. Sznaucer M. Widuch M. Fonfara G Adamczyk P Bała A. Muszalik M. Bojarski M Wróbel S Yahaya M (NG) Leo da Silva (BR) Kroczek D Sadzawicki K. Klytta D Adżem A (BH) Kurtović D (CR) Nankov A (BG) Kęska S Owczarek T Gajtkowski K BRAMKI Bojarski M Wróbel S Adamczyk P Yahaya M Muszalik M. Gajtkowski K Kęska S samobój suma: Przybyli: b o o o o p p p n n n n p o b o o p p o n ur. 73 81 79 71 83 67 73 79 77 77 75 80 83 70 72 73 77 69 80 80 80 wyst. pkt 54 54 67 45 79 49 262 55 29 55 201 47 165 43 130 40 68 55 80 42 75 39 7 15 11 14 269 7 160 4 19 19 0 Z 0 Z 54 32 31 N 64 48 n n p n p n p - ur. 77 77 67 75 79 80 80 - sum. 13 10 3 17 8 19 3 - 1 2 3 4 5 6 3 6 5 4 3 5 3 4 4 4 2 4 Iraklis Saloniki (GR) 3 3 4 4 2 4 1 1 1 3 1 1 3 3 3 1 3 3 3 3 2 1 3 3 5 4 1 3 4 1 4 4 5 5 3 4 4 3 2 2 4 1 1 1 1 7 5 5 8 6 4 9 10 11 12 13 wyst śr pkt. 3 4 3 2 12 4,1 49 2 4 2 5 2 13 3,5 45 5 3 5 4 2 3 3 3 5 4 3 4 3 2 2 1 3 3 1 1 3 3 3 3 1 4 1 2 4 3 3 1 6 1 1 4 3 1 1 2 1 1 1 1 5 2 1 1 1 2 ub 1 3 3 2 2 0 7 1 2 3 4 1 5 1 2 0 4 3 3 2 3 2 4 2 3 3 2 2 1 4 3 4 4 1 1 5 5 3 3 3 2 2 4 4 1 1 1 1 5 3 4 1 3 4 2 1 3 4 1 4 3 4 1 6 1 1 4 2 1 1 2 6 7 8 9 10 11 12 13 1 1 1 1 1 4 2 1 1 1 1 1 1 2 0 2 1 1 2 1 0 0 0 2 0 13 12 13 9 13 13 13 2 2 3 11 1 7 7 4 10 12 10 3,5 2,3 2,5 2,1 3,5 3,4 2,9 1,0 1,0 1,0 2,7 5,0 3,4 1,9 1,5 1,7 1,3 3,5 45 27 32 19 46 44 38 2 2 3 30 5 24 13 6 17 16 35 suma: 498 2 3 0 0 2 2 1 1 11 Adżem – Pogoń Szczecin, Kurtovic – Siroki Brieg (BH), Nankov – Spartak Warna (BG), Kęska – Polonia Warszawa, Owczarek – bez klubu, Gajtkowski – Lech Poznań 28 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G K S K A T O W I C E – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Tkocz J. Kowalczyk J. Sadzawicki K. Adżem A (BH) Widuch M. Adamczyk P Fonfara G Muszalik M. Bojarski M Wróbel S Gajtkowski K Bała A. Kęska S Owczarek T Klytta D Kroczek D Giesa A Plizga D Pęczak P Markowski K Brożek P Pluta P Krauze W BRAMKI Wróbel S Bojarski M Muszalik M. Gajtkowski K Adżem A (BH) Brożek P Pluta P Plizga D suma: Przybyli: b o o o o o o p n n n p p p b p p n o p n p p n n p n o n p n ur. 73 81 70 73 71 67 83 79 77 77 80 73 80 80 72 83 82 85 77 79 83 78 83 wyst. 65 94 280 26 275 214 41 143 81 93 74 174 64 43 156 14 23 0 135 14 24 101 0 pkt 49 45 30 24 45 29 27 46 44 38 35 19 17 16 5 3 0 0 1 N 26 0 N 14 15 16 17 18 19 20 Szinnik Jarosław (UK) Wisła Kraków 1 3 2 3 3 2 2 2 5 3 3 3 1 2 4 4 3 3 4 1 3 3 3 1 4 3 1 3 2 3 1 4 3 4 4 2 3 Cracovia Kraków Cracovia Kraków 1 5 4 4 3 3 3 1 3 2 3 2 3 4 3 4 3 1 4 1 2 3 1 1 1 3 2 4 4 3 3 1 1 1 1 1 1 1 1 4 5 1 1 3 5 1 4 1 1 3 4 1 3 4 3 1 3 3 1 21 22 23 24 25 26 wyst śr pkt. 3 1 3 1 3 3 2 3 3 3 4 3 3 3 3 3 2 4 4 2 3 2 3 3 2 3 4 3 3 3 4 3 4 3 5 1 2 3 3 3 4 6 3 2 3 3 1 3 4 2 4 3 4 2 4 1 2 2 3 3 1 1 3 1 1 2 1 3 1 3 3 2 3 3 3 3 3 3 1 1 2 3 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 77 3 13 Cracovia Kraków 77 2 15 Cracovia Kraków 79 2 10 80 2 21 2 73 0 0 1 83 3 3 1 1 1 78 3 0 1 85 0 0 1 1 0 2 1 0 1 0 1 0 0 1 0 1 2 12 11 12 10 12 13 2,4 2,9 3,0 2,5 2,7 3,3 29 32 36 25 32 43 12 11 10 13 13 6 1 6 1 12 8 9 6 3,5 2,5 2,8 2,1 3,2 1,0 1,0 1,5 1,0 3,0 3,5 1,9 1,0 42 28 28 27 41 6 1 9 1 36 28 17 6 suma: 416 0 2 1 3 1 2 9 Pęczak – Górnik Zabrze, Markowski – Sparta Zabrze, Brożek – Wisła Kraków, Pluta – Odra Wodzisław, Krauze – Unia Tarnów 29 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G Ó R N I K Ł Ę C Z N A – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Mielcarz M Boguś M Jarzynka W Bożyk A Wilk B Bugała P Bronowicki G Bronowicki P Bański P Griszczenko A (UK) Skwara G Jaroszyński P Kościelniak I Copik T Wójcik P Soczewka P Smolak J Pastuszka M Rachowski B Szymanek G Czereszewski S Budka M Kłosiński K Kościuk A Mioduszewski R Nowak K BRAMKI Skwara G Budka M Kłosiński K Czereszewski S Bugała P Soczewka P suma: Przybyli: b o o o o p p p p n n o o o p p p o b p n p p o b p ur. 80 73 73 76 74 73 80 81 75 74 75 74 74 78 74 72 82 77 77 85 71 72 75 74 73 85 wyst. pkt 10 N 67 N 14 N 0 N 116 N 0 N 0 N 0 N 110 N 9 N 111 N 0 N 87 N 9 N 0 N 62 N 1 N 47 N 0 N 0 N 201 9 75 37 62 Z 179 39 141 50 0 N 1 2 3 4 5 Amica Wronki 3 1 4 n p p n p p ur. 75 72 75 71 73 72 sum. 17 11 17 64 0 4 1 1 1 1 ub N 1 N 2 N N 4 3 5 4 3 Piast Gliwice 5 5 4 6 6 5 4 4 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 wyst śr 3 3 4 1 2 4 4 11 3,0 33 4 7 3,4 24 4 3 3 5 4 4 12 13 4 4,5 54 3,5 46 2,5 10 2 4 1 5 2 3 1 2 1 4 4 9 12 6 10 10 3 12 3 11 5 1 8 13 10 12 9 1 1,7 4,0 1,7 4,0 1,7 1,3 3,8 2,0 2,5 3,0 2,0 4,0 3,8 1,5 4,0 4,1 1,0 1 4 3 5 4 3 4 1 1 KSZO Ostrowiec 3 3 2 1 6 4 2 5 6 3 1 4 4 4 4 5 4 1 1 1 1 1 3 3 5 1 1 6 1 4 3 1 1 1 4 5 5 4 6 3 4 3 3 2 3 5 2 2 6 3 5 4 4 2 4 5 3 1 4 5 3 3 4 5 6 5 4 1 5 4 5 5 1 5 5 3 4 1 4 4 5 4 1 4 5 5 3 1 4 3 2 3 4 5 1 1 6 7 8 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 3 6 4 1 1 2 1 3 3 1 1 4 4 6 5 1 3 1 1 2 2 1 1 2 3 1 3 5 2 1 4 4 3 4 2 1 3 9 10 11 12 13 1 1 1 0 1 1 4 1 0 1 2 1 1 0 pkt. 0 1 2 15 48 10 40 17 4 46 6 27 15 2 32 50 15 48 37 1 suma: 580 4 3 2 4 2 1 16 Czereszewski – Lech Poznań, Budka – KSZO Ostrowiec, Kłosiński – Salamina (CY), Kościug – KSZO Ostrowiec, Mioduszewski – Polonia Warszawa, Nowak - Lublinianka 30 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G Ó R N I K Ł Ę C Z N A – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Mioduszewski R Kościuk A Kościelniak I Boguś M Pastuszka M Bugała P Budka M Bronowicki G Soczewka P Skwara G Czereszewski S Bożyk A Copik T Griszczenko A (UK) Bronowicki P Jaroszyński P Smolak J Wójcik P Szymanek G Prasnal T Pawelec M Wolański J Tupalski Ł Matys P Nikitović V (YU) Szałachowski S Holewiński A BRAMKI Skwara G Czereszewski S Budka M Kłosiński K Bugała P Wolański J Szałachowski S suma: Przybyli: Ubyli: b o o o o p p p p n n o o n o o p p p p p p o n o n b n n p n p p n ur. 73 74 74 73 77 73 72 80 72 75 71 76 78 74 81 74 82 74 85 78 86 79 80 78 80 84 78 wyst. 150 191 97 78 58 12 88 13 73 123 226 7 19 18 4 6 4 3 1 110 0 29 0 67 0 0 0 pkt 37 48 40 33 27 54 50 46 46 48 32 24 16 15 10 10 6 4 2 0 0 N N 4 Z N N 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 4 4 4 4 4 4 4 4 2 3 4 4 3 1 4 4 4 2 4 4 3 3 4 3 3 1 Korona Kielce 1 2 2 3 4 2 3 3 3 3 3 3 3 2 3 4 3 5 3 3 4 5 2 3 3 3 4 1 4 3 4 3 4 3 3 3 4 1 2 1 3 4 2 2 2 3 2 1 1 1 2 3 3 4 2 4 3 3 3 3 2 1 3 1 2 1 1 1 1 2 1 1 3 2 1 3 3 1 2 3 3 2 2 3 2 1 3 3 2 1 2 1 3 6 4 2 3 3 2 1 1 1 4 1 1 1 1 3 1 4 2 3 3 3 3 2 3 5 5 3 3 2 3 1 3 3 3 1 1 1 2 3 1 1 2 1 1 1 2 3 4 1 1 1 2 2 4 2 3 2 3 4 4 1 ur. sum. ub 14 15 16 75 21 4 71 71 4 72 14 3 75 18 2 73 2 2 78 4 N 84 0 N 0 0 0 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 1 1 1 1 2 1 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 wyst 13 3 9 1 12 10 4 11 12 3 11 3 9 9 5 4 7 5 3 6 12 4 7 6 10 1 śr pkt. 3,7 48 3,0 9 3,3 30 1,0 1 2,7 3,5 2,8 3,3 2,0 2,0 2,8 1,3 1,4 2,4 2,2 1,8 3,0 1,6 1,7 2,7 3,0 1,5 1,6 2,0 2,7 1,0 32 35 11 36 24 6 31 4 13 22 11 7 21 8 5 16 36 6 11 12 27 1 suma: 354 0 0 3 0 0 2 1 6 Wolański – Szczakowianka Jaworzno, Tupalski – Jagiellonia Białystok, Matys – Widzew Łódź, Nikitovic – Hajduk Belgrad (YU), Szałachowski – Motor Lublin, Holewiński – Stasiak Opoczno Pastuszka – Korona Kielce 31 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G Ó R N I K P O L K O W I C E – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Banaszyński J Żyluk A Majewski B Słowakiewicz A Adamski I Jeziorny M Soboń M Salomoński T Gorząd S Moskal T Jasiński R Malawski R Urbaniak T Szymański M Żelasko W Jamróz B Bosanac M (YU) Maciejewski A Narwojsz M Romaniuk T Wojtarowicz M Pilch G Krzyżanowski J BRAMKI Wojtarowicz M Moskal T Soboń M Żelasko W Nawrojsz M Gorząd S Jamróz B suma: Przybyli: b o o o o p p p p n n p n o p p p p n o n n p n n p p n p p ur. 75 74 77 63 74 79 79 73 76 75 71 73 77 72 72 73 74 78 76 74 78 76 75 wyst. pkt 10 N 0 N 0 N 57 N 32 N 0 N 0 N 0 N 0 N 129 N 191 N 0 N 0 N 77 N 31 N 217 27 0 Z 0 N 29 20 46 N 0 N 0 N 152 29 1 3 2 1 3 4 4 4 3 2 5 5 2 4 1 koniec kariery 1 1 1 3 3 3 2 1 3 2 4 4 3 Zagłębie Lubin 4 4 3 3 2 2 3 1 Polar Wrocław 3 3 3 3 1 3 3 4 4 3 1 3 1 2 4 1 ur. sum. ub 1 78 0 N 75 24 N 79 0 N 72 0 N 76 3 0 76 0 N 73 23 0 0 2 3 3 3 1 2 3 4 2 3 3 2 4 2 2 1 2 2 2 2 1 3 1 4 5 6 4 2 7 4 3 2 2 2 4 3 2 4 4 2 1 1 2 2 1 3 3 2 3 3 2 1 2 3 1 6 7 1 1 1 8 4 3 1 3 4 3 4 4 1 4 3 4 9 10 11 4 4 4 1 3 3 1 1 12 4 3 1 13 wyst śr pkt. 4 13 3,7 48 1 11 2,5 27 3 8 1,8 14 2 3 3 2 4 3 11 7 1,0 3 2,5 28 3,1 22 4 2 3 1 2 2 2 2 4 2 13 11 3,2 41 2,3 25 2 2 1 1 3 2 2 1 4 3 1 1 4 2 3 3 3 2 4 4 4 4 3 1 3 3 1 3 1 1 1 6 7 2 13 13 12 5 11 11 8 7 3 2,5 1,7 3,5 3,2 2,9 2,3 1,6 2,1 2,6 1,9 1,6 2,3 2 1 3 3 1 3 1 3 8 9 10 11 12 13 1 1 1 0 1 0 0 1 2 0 3 0 0 0 1 1 15 12 7 41 38 28 8 23 29 15 11 7 suma: 442 1 2 1 1 1 1 1 8 Żelasko – Polar Wrocław, Jamróz – Ruch Chorzów, Bosanac – Radnicki Ober (YU), Maciejewski – Aluminium Konin, Nawrojsz – Ruch Chorzów, Romaniuk – Aluminium Konin, Wojtarowicz – Łużyce Lubań, Pilch – Włókniarz Kietrz, Krzyżanowski – Zagłębie Lubin 32 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G Ó R N I K P O L K O W I C E – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Banaszyński J Romaniuk T Żyluk A Gorząd S Żelasko W Jamróz B Jeziorny M Bosanac M (YU) Soboń M Moskal T Narwojsz M Malawski R Wojtarowicz M Majewski B Urbaniak T Pilch G Szymański M Krzyżanowski J Adamski I Szostak D Pater G Dubicki D Nawotczyński Ł BRAMKI Moskal T Bosanac M (YU) Krzyżanowski J Jeziorny M Pater G Dubicki D Nawotczyński Ł sambój suma: Przybyli: b o o p p o p p p n n p n o n n o p o n p n o n p p p p n o - ur. 75 74 74 76 72 73 79 74 79 75 76 73 78 77 77 76 72 75 74 76 74 75 80 wyst. 23 57 11 13 44 230 11 12 7 140 40 6 8 8 7 7 79 182 35 4 194 199 9 pkt 48 29 27 41 41 38 28 28 22 25 23 15 15 14 12 11 7 7 3 0 26 41 8 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 wyst śr pkt. 4 5 3 4 4 3 4 4 4 3 6 4 5 13 4,1 53 Polar Wrocław 4 4 3 4 2 4 3 4 3 3 4 2 1 4 2 3 4 4 3 3 GKS Katowice 1 5 2 2 2 2 3 1 1 1 1 3 1 2 3 3 2 1 1 1 2 2 3 3 4 3 5 3 3 3 3 1 ur. sum. ub 14 75 26 2 74 0 0 1 75 8 0 79 0 0 74 29 0 75 29 0 80 0 0 1 4 5 1 2 2 3 3 3 2 3 3 3 3 2 2 1 1 2 2 2 2 2 3 1 1 3 3 4 1 2 1 1 2 2 1 2 3 3 2 3 2 2 3 3 2 3 4 3 3 5 3 1 1 3 3 3 3 3 4 3 5 4 3 1 3 3 4 3 4 1 4 5 4 5 4 4 2 3 2 3 4 1 2 1 3 2 3 1 1 1 4 3 3 1 3 2 3 2 4 3 1 4 3 1 4 5 1 3 4 3 1 3 2 3 4 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 1 1 1 1 1 1 1 3 0 1 1 0 0 0 0 1 2 1 0 0 8 10 8 11 11 2,9 2,9 2,1 3,0 3,0 23 29 17 33 33 8 8 10 12 5 5 10 8 12 8 1 11 9 12 2,0 2,5 1,7 2,4 1,8 1,6 2,7 2,9 2,8 2,8 1,0 3,2 3,2 3,0 16 20 17 29 9 8 27 23 34 22 1 35 29 36 suma: 494 1 1 1 1 2 1 1 1 9 Pater – Wisła Kraków, Dubicki – Wisła Kraków, Nawotczyński – Wisła Kraków 33 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G Ó R N I K Z A B R Z E – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Lech P Koźmiński M Lekki G. Wiśniewski J. Szulik M Probierz M. Prasnal T. Kompała A. Kolasa R. Kaczmarczyk R. Sikora A Gierczak P. Radler B. Piegzik M Pęczak P Chyła M Moskal K Popiela J Bukalski K Karwan M Niżnik R Buśkiewicz P Makriew D (BG) Filipe F (BR) Sladojević V (BH) Jakosz G Stojkov A (MC) BRAMKI Sikora A Kaczmarczyk R. Kompała A. Bukalski K Sladojević V (BH) Jakosz G Niżnik R Karwan M Makriew D (BG) Stojkov A (MC) Popiela J Buśkiewicz P suma: Przybyli: b o o o p p p p p p n n o p p p o p p o p n n o n o n ur. 68 71 74 74 77 72 78 73 72 72 80 76 82 78 77 79 67 74 70 79 74 83 84 85 84 79 83 wyst. pkt 240 47 71 36 193 52 135 31 141 39 236 43 110 36 140 50 116 49 207 39 13 37 154 25 34 20 37 23 134 9 8 12 266 6 70 29 244 Z 0 N 105 Z 12 12 0 Z 0 Z 0 Z 0 N 0 Z n p p p n o p o n n p n ur. 80 72 73 70 84 79 74 79 84 84 74 83 sum 6 18 40 42 0 0 14 0 0 0 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 4 4 5 5 4 4 5 5 Koniec kariery Wihemlshaven (D) Szczakowianka Jaworzno 4 4 3 3 3 2 4 5 4 3 3 4 4 4 Górnik Łęczna Szczakowianka Jaworzno Cracovia Kraków Groclin Grodzisk 6 5 3 2 4 3 6 5 5 4 3 1 2 1 4 5 3 3 2 3 3 4 1 4 4 4 1 1 1 2 1 1 4 5 2 3 3 4 4 4 4 4 3 4 4 5 5 3 2 3 3 4 3 3 5 2 3 3 3 4 3 2 3 2 2 3 4 1 1 1 3 2 2 4 1 1 3 4 3 1 1 4 4 3 2 5 2 3 3 ub 1 2 3 4 5 6 7 8 6 1 1 5 Groclin Grodzisk 4 Szczakowianka Jaworzno Z 1 1 Z 1 N 1 Z 1 N Z Z 0 0 2 1 0 0 1 1 2 0 9 10 11 12 13 wyst śr pkt. 3 4 4 6 4 13 4,4 57 4 3 3 4 1 5 3 3 3 4 1 3 1 2 4 3 3 4 4 1 4 4 1 2 4 3 4 4 2 4 4 6 3 3 3 4 3 3 3 3 3 3 3 3 2 1 3 5 3 3 4 4 3 1 1 4 3 4 5 4 3 3 4 9 10 11 12 13 1 1 1 1 1 1 2 3 3 0 2 1 1 10 11 3,1 31 3,4 37 13 9 13 5 1 5 10 11 12 13 8 5 11 7 4 12 6 4,2 2,4 3,4 2,8 1,0 1,2 3,4 3,9 3,3 3,2 2,6 1,8 2,5 3,1 1,5 3,5 3,7 54 22 44 14 1 6 34 43 40 41 21 9 28 22 6 42 22 suma: 574 4 2 1 1 1 1 2 1 2 1 16 Moskal – Wisła Kraków, Popiela – Zagłębie Lubin, Bukalski – Salamina (CY), Karwan – Świt Nowy Dwór Maz., Niznik – Frem Kopenhaga (DK), Buskiewicz – Polonia Warszawa, Makriew – Bellizona (CH), Filipe – Regatas (BR), Sladojevic – Brescia (I), Jakosz – GKS Bełchatów, Stojkov – Spezia (I) 34 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G Ó R N I K Z A B R Z E – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Lech P Radler B. Jakosz G Karwan M Moskal K Popiela J Bukalski K Probierz M. Szulik M Sikora A Makriew D (BG) Filipe F (BR) Niżnik R Buśkiewicz P Sladojević V (BH) Bukowiec M Laskowski T Hernani (BR) Chałbiński M Joao Paolo (BR) Wojciechowski P Nogawa (JP) Juszkiewicz Ł Rambo (BR) Jabłoński R BRAMKI Sikora A Bukalski K Makriew D (BG) Popiela J Sladojević V (BH) Buśkiewicz P Joao Paolo (BR) Filipe F (BR) Chałbiński M suma: Przybyli: b o o o p p p p p n n o p n n p b o n p o n p o p n p n p n n p o n ur. 68 82 79 79 67 74 70 72 77 80 84 85 74 83 84 87 84 84 76 83 84 84 83 86 85 wyst. 253 47 12 13 276 81 256 247 151 26 11 7 113 17 4 0 0 0 95 0 0 0 0 0 0 pkt 57 44 42 41 34 43 40 37 31 54 29 22 21 9 6 0 0 Z Z Z N Z N N N 14 15 16 3 4 3 2 3 4 3 3 2 2 4 3 4 4 3 4 4 1 3 4 4 22 23 24 25 26 wyst śr pkt. 6 3 1 11 3,4 37 1 1 7 2,0 14 1 1 4 10 2,5 25 3 3 4 4 10 3,2 32 5 3,0 15 3 4 3 4 3 12 3,3 40 4 3 3 4 4 2 10 3,1 31 3 3 3 4 11 3,5 38 17 3 3 3 3 3 4 18 3 3 2 3 3 2 19 20 21 5 3 3 2 2 3 1 3 4 4 3 4 3 2 3 Groclin Grodzisk 2 5 2 1 2 1 3 2 1 2 1 2 3 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 3 1 1 3 1 4 3 3 4 1 2 3 1 3 1 4 3 2 5 3 1 4 3 1 1 1 3 4 1 2 2 2 3 3 4 1 3 2 2 1 1 5 6 4 1 1 4 1 2 2 2 1 1 3 3 1 2 3 2 1 2 2 4 3 4 3 2 3 4 3 6 3 4 4 3 3 3 3 3 5 3 3 3 ur. sum ub 14 15 16 17 18 19 20 21 80 10 4 Groclin Grodzisk 70 44 2 1 84 2 2 74 11 2 1 84 1 1 1 83 1 1 83 0 Z 1 85 0 0 1 76 95 Z 1 0 0 1 0 1 0 2 22 23 24 25 26 1 1 1 2 1 2 2 0 0 11 11 7 10 5 5 3 6 12 10 9 3 9 3 1 2,1 2,7 1,7 2,0 1,2 1,4 3,7 3,5 3,0 2,5 2,6 2,3 2,8 1,7 2,0 23 30 12 20 6 7 11 21 36 25 23 7 25 5 2 suma: 485 1 0 1 1 1 2 1 3 10 Hernani – Avai (BR), Chałbiński – Jahn Regensburg (D), Joao Paolo – Avai (BR), Wojciechowski – Lech Zielona Góra, Nogawa – Londrina (BR), Juszkiewicz – Lech Zielona Góra, Rambo – Brescia (I), Jabłoński – Sparta Zabrze 35 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G R O C L I N G R O D Z I S K – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Liberda M Pawlak M Kriżanac I (CR) Kozioł I. Gorszkow Ł Sobolewski J Prusek B. Mila S. Wieszczycki T Niedzielan A Zając M Piechniak P. Moskała T Rasiak G. Rocki P Woś J Łukaszewski M Kaczmarczyk R Mynar R (CZ) Sedlaczek L (CZ) Sziklic R (CR) Brzostowski D BRAMKI Niedzielan A Zając M Moskała T Pawlak M Sobolewski J Piechniak P. Mila S. Rocki P Rasiak G. Sedlaczek L (CZ) Wieszczycki T samobój suma: Przybyli: b o o o o p p p p n n p n n p p o p o p o b ur. 76 72 79 76 74 76 71 82 71 79 75 77 77 79 74 74 78 72 74 78 80 78 wyst. pkt 74 60 191 56 28 54 159 47 248 41 84 58 188 51 36 43 349 38 51 53 152 51 90 34 71 31 82 17 159 16 162 13 26 7 207 39 0 Z 0 Z 0 Z 0 N 1 4 4 4 n n n o p p p p n p p - ur. 79 75 77 72 76 77 82 74 79 78 71 - sum. 28 24 25 13 11 5 3 22 34 0 96 - ub 6 5 4 3 3 2 1 1 1 0 1 - 2 5 4 5 4 3 1 5 4 1 4 3 3 2 5 4 5 4 4 6 4 4 4 6 1 4 5 6 1 1 4 3 6 4 4 5 4 4 5 1 4 4 2 4 6 1 6 4 5 3 4 4 6 5 5 4 3 4 1 4 1 3 5 4 5 4 4 5 3 2 3 3 3 5 6 4 1 1 2 1 3 4 1 5 1 6 3 5 6 6 4 4 5 4 5 3 7 5 8 4 4 5 4 4 3 4 4 3 5 1 1 4 4 2 3 3 3 1 2 4 4 4 3 3 3 2 7 8 9 10 11 12 13 wyst śr pkt. 3 4 4 4 3 13 3,7 48 6 7 4,4 31 4 3 4 6 5 11 4,1 45 1 3 5 4 7 3,1 22 3 3 3,3 10 3 3 9 4,2 38 2 3 1,3 4 6 3 4 6 3 13 4,8 62 1 3 4 6 5 10 3,6 36 1 2 3 4 12 3,3 39 4 2 5 6 4 13 3,6 47 5 4 4 5 6 12 4,2 50 2 1 4 2,5 10 2 5 3 6 4 13 4,2 55 2 1 2 3 11 2,6 29 4 2,5 10 3 1 3,0 3 4 3 1 1 4 8 2,9 23 4 4 3 6 3 13 3,9 51 4 3 4 11 3,9 43 5 3 3,7 11 4 1 4,0 4 9 10 11 12 13 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 4 4 0 1 2 3 1 4 2 0 0 2 1 1 4 2 suma: 671 4 2 0 1 4 1 3 1 7 1 2 2 28 Kaczmarczyk – Górnik Zabrze, Mynar – Sparta Praga (CZ), Sedlaczek – Slavia Praga (CZ), Sziklic – Sibenik (CR), Brzostowski – Tur Turek 36 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 G R O C L I N G R O D Z I S K – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Liberda M Mynar R (CZ) Kriżanac I (CR) Sobolewski J Mila S. Piechniak P. Sedlaczek L (CZ) Wieszczycki T Rasiak G. Zając M Niedzielan A Pawlak M Rocki P Kaczmarczyk R Kozioł I. Moskała T Przyorowski S Górski R Sablik R (CZ) Stasiak M Sikora A Nowacki M Ślusarski B Drobnak M (SK) BRAMKI Rasiak G. Niedzielan A Sobolewski J Mila S. Wieszczycki T Zając M Moskała T Sikora A Ślusarski B Mynar R (CZ) Drobnak M (SK) Górski R Sablik R (CZ) suma: Przybyli: b o o p p p p p n p n o p p o n b o o o n p n p n n p p p p n n n o p o o ur. 76 74 79 76 82 77 78 71 79 75 79 72 74 72 76 77 81 74 74 81 80 81 81 77 wyst. 87 13 39 93 49 102 11 359 95 165 63 198 170 215 166 75 5 162 44 65 26 41 59 0 pkt 48 51 45 38 62 50 43 36 55 47 39 31 29 23 22 10 0 18 23 35 54 54 31 Z 14 15 16 4 4 5 3 5 4 5 1 5 6 6 17 1 1 2 1 4 18 3 2 1 1 3 19 4 4 4 5 20 1 1 1 21 3 1 3 3 2 4 4 3 5 2 1 1 2 5 4 5 2 6 3 5 1 1 5 1 6 2 2 4 1 NEC Nijmegen (NL) 1 4 1 1 1 1 3 4 5 4 6 4 5 3 4 3 4 2 5 2 5 3 1 4 3 3 6 1 4 2 3 1 23 5 4 5 3 1 1 1 2 24 3 4 4 4 6 1 3 2 1 2 2 2 3 1 5 4 1 3 4 4 3 4 6 5 1 1 5 4 1 1 1 3 3 2 3 3 1 5 4 3 4 5 4 2 3 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 20 79 41 6 2 1 79 32 4 NEC Nijmegen (NL) 76 15 4 82 6 3 1 1 71 98 2 1 75 26 1 1 1 77 25 0 1 1 80 10 4 1 1 81 14 2 1 1 74 0 0 1 77 0 Z 1 1 74 16 0 74 3 1 1 1 6 2 4 1 2 3 1 25 4 4 4 5 5 4 4 2 3 3 2 3 6 3 3 1 1 3 3 4 1 1 2 1 21 22 23 24 25 26 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 2 3 pkt. 44 35 40 16 52 10 4 5 10 2,3 4,0 3,2 2,5 23 16 16 25 5 6 4 9 12 1 7 9 4 12 10 12 5 2,6 1,5 2,3 2,8 3,4 2,0 3,7 3,6 2,3 3,1 2,8 3,0 2,4 13 9 9 25 41 2 26 32 9 37 28 36 12 wyst 13 12 12 7 2 12 1 2 śr 3,4 2,9 3,3 2,3 4,3 26 3 2 3 1 5 4 2 1 22 4 4 4 3 4 1 suma: 364 3 0 5 1 3 2 6 3 1 2 1 2 29 Górski – Odra Wodzisław, Sablik – Odra Wodzisław, Stasiak – Widzew Łódź, Sikora – Górnik Zabrze, Nowacki – Odra Wodzisław, Ślusarski – Lech Poznań, Drobnak – Xanthia (GR) 37 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 L E C H P O Z N A Ń – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Tyjarski N Bosacki B Poledica M (YU) Krygier W Kaliszan A Madej Ł Kaczorowski P Jacek P Reiss P Ślusarski B Gajtkowski K Goliński M Lasocki R Piskuła K Piątek W Wójcik Z Magdziarz T Nawrocik D Telichowski B Grzelak R Świerczewski P Mowlik M Scherfchen M Zakrzewski Z BRAMKI Gajtkowski K Reiss P Ślusarski B Czereszewski S Piskuła K Zakrzewski Z Madej Ł Nawrocik D Kaliszan A samobój suma: Przybyli: b o o o o p p p n n n n p p b o p n o p p o p n ur. 74 75 78 68 72 82 74 77 72 81 80 81 75 73 79 71 78 80 84 82 72 81 79 81 wyst. pkt 34 49 210 54 14 44 284 43 170 42 70 56 98 33 22 34 173 63 48 43 62 48 52 33 53 23 236 15 39 10 30 1 0 0 1 0 1 0 55 N 100 Z 17 43 111 26 0 N n n n n p n p n o - ur. 80 72 81 71 73 81 82 80 72 - sum. 19 54 12 64 42 0 4 0 10 - 1 2 3 4 5 6 7 3 4 3 3 2 2 4 2 Sparta Praga (CZ) 4 4 3 2 3 3 1 3 3 1 3 4 4 5 3 3 5 3 3 2 2 2 3 5 1 2 4 4 5 3 3 5 3 4 3 5 3 2 3 4 1 GKS Katowice 1 3 2 2 3 4 4 3 6 4 3 2 3 2 1 2 1 1 4 3 3 3 1 3 3 5 3 3 1 3 1 4 2 3 4 5 3 3 4 2 2 1 2 3 1 3 2 5 ub 1 2 3 4 5 6 7 7 GKS Katowice 4 1 1 1 4 1 2 Górnik Łęczna 2 N 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 4 1 1 1 1 8 4 9 10 11 12 13 wyst śr pkt. 1 3,0 3 4 2 3 4 3 13 3,1 40 1 3 3 3 3 4 5 3 2 3 4 6 5 2 1 6 4 1 6 3 3 1 4 3 5 4 2 1 4 4 1 4 2 4 3 1 5 4 4 4 3 1 8 9 10 11 12 13 4 4 5 1 5 1 5 4 4 4 2 4 3 2 3 3 6 2 4 2 2 2 3 1 5 2 2 4 4 3 2 3 2 3 1 2 4 1 3 1 0 1 1 5 1 5 1 1 1 2,7 2,8 3,9 3,0 2,4 4,2 2,8 2,5 2,0 3,0 2,6 3,9 1,8 1,0 3,5 1,0 3,5 2,3 3,0 3,0 2,2 24 17 43 30 12 55 31 5 4 24 18 47 11 1 38 1 45 23 15 36 26 suma: 549 10 2 1 1 9 6 11 10 5 13 11 2 2 8 7 12 6 1 11 1 13 10 5 12 12 2 0 3 1 5 1 1 23 Grzelak – Piotrkovia, Świerczewski – Birmingham City (GB), Mowlik – Polonia Warszawa, Scherfchen – Widzew Łódź, Zakrzewski – Aluminium Konin 38 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 L E C H P O Z N A Ń – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Piątek W Bosacki B Kaczorowski P Lasocki R Scherfchen M Madej Ł Grzelak R Nawrocik D Ślusarski B Reiss P Zakrzewski Z Krygier W Świerczewski P Piskuła K Mowlik M Wójcik Z Goliński M Telichowski B Buzała P Stachowiak D Czarnecki A Kotorowski K BRAMKI Reiss P Nawrocik D Zakrzewski Z Ślusarski B Madej Ł Lasocki R Goliński M Kaczorowski P Piskuła K Bosacki B Telichowski B samobój suma: Przybyli: b o p p p p p n n n n o p p o o n o n n o b n n n n p p n p p o o - ur. 79 75 74 75 79 82 82 80 81 72 81 68 72 73 81 71 81 84 85 84 87 76 wyst. 51 223 108 61 123 81 68 12 59 186 12 294 110 243 17 36 62 2 0 0 0 53 pkt 47 40 30 24 36 43 45 38 31 55 26 24 23 18 15 11 4 1 0 0 N N 14 15 16 17 18 19 4 5 1 4 4 4 4 4 1 5 6 4 1 3 4 6 2 4 4 2 4 5 2 5 3 2 5 2 5 5 3 4 3 4 4 4 3 3 6 3 2 5 2 Groclin Grodzisk 4 5 4 3 6 4 2 4 4 4 4 4 4 1 3 1 3 2 3 5 2 1 4 1 1 1 5 4 1 3 5 3 5 4 6 5 6 2 1 20 5 5 4 5 4 4 1 21 6 5 6 4 22 23 24 4 5 4 5 5 3 5 3 4 4 4 6 3 2 3 2 3 1 25 26 wyst śr pkt. 6 12 4,3 52 5 5 11 4,5 49 4 6 11 4,0 44 4 4 12 3,8 46 3 5 10 3,7 37 3 4 13 3,8 50 3 1 13 2,8 37 3 3,0 9 5 4 1 1 1 4 5 5 2 5 4 1 5 5 3 5 5 1 3 4 1 3 1 4 4 1 5 4 4 3 3 4 6 4 5 4 1 3 3 3 3 3 4 3 1 3 4 6 1 2 3 3 2 1 4 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 72 64 10 1 80 4 4 81 3 3 1 1 81 14 2 Groclin Grodzisk 82 5 1 75 5 0 1 1 81 3 0 1 74 3 0 1 73 42 0 75 3 0 84 0 0 1 1 0 0 4 0 4 1 20 21 22 23 24 25 26 1 1 1 2 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 0 2 2 Czarnecki – Polonia/Olimpia Elbląg, Kotorowski – Błękitni Stargard Sz. 39 13 11 7 9 12 9 8 11 7 1 3 2 1 4,2 3,8 2,0 2,9 2,2 3,7 3,9 4,8 1,7 1,0 2,3 2,0 4,0 55 42 14 26 26 33 31 53 12 1 7 4 4 suma: 632 3 0 3 2 2 3 1 1 1 1 3 20 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 L E G I A W A R S Z A W A – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Boruc A. Zieliński J. Jarzębowski T. Jóźwiak M Surma Ł Kiełbowicz T. Vukovic A. (YU) Sokołowski T. Svitlica S. (YU) Kucharski C. Saganowski M Dudek D. Szala W. Wróblewski R. Magiera J. Garcia (AR) Sokołowski T II Choto D (ZI) BRAMKI Svitlica S. (YU) Saganowski M Kucharski C. Jarzębowski T. Kiełbowicz T. Sokołowski T Vukovic A. (YU) Magiera J. Surma Ł Dudek D. suma: Przybyli: b o o o p p p p n n n o o p p n p o ur. 80 67 78 65 77 76 79 70 75 72 78 75 76 80 77 80 77 81 wyst. pkt 17 46 341 51 58 50 230 46 191 57 215 50 51 40 217 35 47 52 211 51 165 53 93 13 126 6 81 9 180 9 0 Z 155 53 22 Z n n n o p p p p p o ur. 75 78 72 78 76 70 79 77 77 75 sum. 31 46 81 10 15 24 2 19 10 5 1 2 3 4 5 6 2 2 5 1 4 5 2 2 4 4 4 4 2 3 6 1 1 1 1 3 2 1 2 6 3 6 3 3 3 6 1 5 4 2 4 4 2 6 5 2 3 4 3 5 1 2 1 1 1 6 Iraklis Saloniki (GR) 1 2 6 3 5 2 1 1 3 1 3 1 1 4 4 4 1 1 1 1 2 2 3 6 1 1 1 1 1 1 2 5 5 5 9 10 11 5 4 4 4 4 4 3 2 1 3 5 4 3 4 3 2 4 4 3 4 4 5 12 13 wyst śr pkt. 3 6 13 3,5 46 4 5 10 3,5 35 1 8 3,0 24 4 4 10 2,4 24 5 12 3,8 45 2 2 13 3,2 42 3 4 13 3,7 48 9 3,8 34 5 2 13 3,4 44 3 1 1 3 6 1 4 5 2 1 1 1 1 3 1 2 3 4 1 4 4 4 1 3 4 8 2 1 9 10 11 12 13 1 1 1 1 1 7 2 2 8 3 3 4 4 4 5 6 4 4 3 5 4 6 5 6 4 1 1 4 4 4 3 ub 1 2 3 4 5 6 7 12 1 2 9 1 4 Iraklis Saloniki (GR) 3 2 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 2 0 4 2 5 3 4 4 4 1 2 1 4 1 4 4 1 3 1 3 1 1 1 1 12 10 11 9 11 8 9 10 3,7 2,0 2,4 2,0 3,1 1,4 2,8 3,7 44 20 26 18 34 11 25 37 suma: 557 9 3 0 1 1 2 1 2 1 20 Garcia – Racing Buenos Aires (AR), Sokołowski II – Amica Wronki, Choto – Pogoń Szczecin 40 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 L E G I A W A R S Z A W A – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Boruc A. Choto D (ZI) Zieliński J. Szala W. Vukovic A. (YU) Surma Ł Kiełbowicz T. Sokołowski T. Magiera J. Svitlica S. (YU) Saganowski M Sokołowski T II Jarzębowski T. Jóźwiak M Dudek D. Wróblewski R. Garcia (AR) Gmitrzuk A Włodarczyk P BRAMKI Svitlica S. (YU) Saganowski M Vuković A (YU) Kiełbowicz T. Sokołowski T Magiera J. Surma Ł Dudek D. Włodarczyk P Boruc A. Jarzębowski T. Samobój suma: Przybyli: b o o o p p p p p n n p o o o p n o n n n p p p p p o n b o - ur. 80 81 67 76 79 77 76 70 77 75 78 77 78 65 75 80 80 82 77 wyst. 30 32 351 137 64 203 228 226 191 59 177 164 66 240 103 90 8 0 172 pkt 46 37 35 25 48 45 42 34 34 44 44 25 24 24 20 17 11 0 43 14 15 16 17 18 4 5 3 4 4 1 4 4 2 5 5 5 5 4 3 5 5 5 5 5 6 4 3 6 6 6 6 1 1 5 4 4 5 4 1 4 1 4 Hannover (D) 6 6 6 4 5 5 5 5 5 4 4 6 5 5 4 3 4 4 4 1 1 1 1 1 1 1 6 8 8 8 8 19 5 3 4 1 4 4 1 3 3 20 4 5 5 3 4 4 1 5 4 21 5 5 4 1 6 5 3 4 5 22 4 5 5 4 6 3 6 5 4 4 5 4 1 4 1 3 1 4 5 4 1 4 5 1 23 24 25 3 3 6 4 4 5 4 5 5 5 4 5 3 5 4 3 5 3 6 4 4 4 26 wyst śr pkt. 4 13 4,2 54 5 12 3,9 47 1 12 4,3 52 5 9 3,7 33 11 4,8 53 4 12 4,7 56 5 9 2,7 24 11 4,0 44 6 13 3,8 49 3 4 1 4 1 4 5 1 2 1 4 5 4 4 1 1 4 6 5 5 3 5 1 1 7 10 8 7 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 75 40 9 Hannover (D) 78 49 4 1 2 3 1 1 1 1 79 4 2 76 16 1 70 25 1 1 77 20 1 1 1 77 12 1 1 1 75 6 1 77 50 6 1 1 1 1 1 3 1 80 0 0 78 9 0 2 2 3 7 1 3 0 2 1 2 3 2 25 26 Włodarczyk – Widzew Łódź 41 5 7 7 3 1 2 1 1 1 1 6 4 12 13 9 12 8 7 4 1 12 5,2 4,2 4,0 3,3 1,9 2,3 1,0 1,0 7,4 62 54 36 40 15 16 4 1 89 suma: 729 14 0 0 3 3 2 0 10 1 1 2 36 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 O D R A W O D Z I S Ł A W – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Bęben M. Sablik R. (CZ) Jankowski B Górski R Górski W. Grzyb W Nowacki M. Kwiek A Chałbiński M. Jarosz R Ziarkowski J Cios J Myszor W Madej R Socha B. Kłus D. Sałek W Nosal M Masłowski Ł Sokołowski M Radzewicz M Pałkus P BRAMKI Chałbiński M. Ziarkowski J Górski W. Nowacki M. Grzyb W Radzewicz M Myszor W Nosal M Pałkus P Sablik R. (CZ) Sokołowski M Masłowski Ł Kwiek A samobój suma: Przybyli: 6 7 5 6 1 4 3 2 3 2 2 3 1 4 4 5 4 4 3 4 4 4 4 1 3 4 4 3 4 5 3 5 3 4 3 6 3 3 3 4 4 3 4 Jahn Regensburg (D) 3 2 2 1 1 4 4 5 4 4 4 3 3 3 3 3 1 4 4 1 2 3 4 1 1 1 1 1 1 4 4 3 2 2 1 2 1 2 1 4 4 4 3 5 5 4 1 1 2 1 1 3 8 3 1 1 2 1 2 3 3 9 10 11 4 3 4 5 3 3 2 5 1 5 4 5 3 2 6 4 3 1 3 3 12 13 wyst śr pkt. 3 4 13 4,1 53 3 3 8 2,9 23 2 10 2,1 21 2 6 3,0 18 4 4 12 3,8 46 3 3 13 3,2 41 5 4 13 4,2 54 4 4 13 3,2 42 1 1 3 3 1 3 6 1 6 5 ub 1 2 3 4 5 6 7 8 Jahn Regensburg (D) 7 1 4 3 1 2 2 0 1 1 1 0 1 N 1 1 N N 0 1 0 1 0 2 2 2 8 9 10 11 12 13 b o o o p p p p n n n p p o n n p n n n n n ur. 80 74 80 74 72 74 81 83 76 76 75 76 72 78 81 81 82 74 81 78 80 80 wyst. pkt 53 48 36 48 11 30 156 54 195 58 102 61 28 52 15 48 82 59 142 49 27 45 10 29 108 19 48 16 34 14 21 11 5 4 162 0 8 N 29 N 0 N 0 N n n p p p n p n m. o n n p - ur. 76 75 72 81 74 80 72 74 80 74 78 81 83 - sum. 29 14 31 4 9 0 6 55 0 2 1 1 0 - 1 4 2 3 3 5 4 4 5 5 2 4 1 1 1 2 2 3 3 3 2 3 2 5 5 4 1 2 3 4 1 1 2 4 3 4 1 3 3 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 3 1 0 2 0 11 3 8 9 7 1 5 1 5 10 10 13 9 1,5 4,3 3,1 2,8 2,9 1,0 1,2 1,0 3,6 2,6 2,7 4,0 1,3 16 13 25 25 20 1 6 1 18 26 27 52 12 suma: 540 1 0 3 0 1 1 3 1 1 2 2 1 1 17 Nosal – Górnik Zabrze, Masłowski – ŁKS Łódź, Sokołowski – Podbeskidzie Bielsko-Biała, Radzewicz – Piast Gliwice, Pałkus – Tłoki Gorzyce 42 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 O D R A W O D Z I S Ł A W – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Bęben M. Sablik R. (CZ) Myszor W Grzyb W Cios J Górski W. Sokołowski M Radzewicz M Nowacki M. Kwiek A Masłowski Ł Jankowski B Madej R Nosal M Jarosz R Ziarkowski J Szymiczek P Wieczorek J Szikilic R (CR) Woś J Kubisz M Szary S Bizacki K Sibik P Cifranic V (SK) Sikora M. BRAMKI Nowacki M. Sokołowski M Masłowski Ł Nosal M Kwiek A Kubisz M Grzyb W Woś J Madej R suma: Przybyli: b o o o p p p p p p n o o n n n o p o p p o n p o n p p n n p P o p o ur. 80 74 72 74 76 72 78 80 81 83 81 80 78 74 76 75 82 85 80 74 74 79 73 71 75 82 wyst. 66 44 117 115 8 207 39 13 41 28 18 21 55 167 153 30 2 0 3 166 139 0 278 184 0 0 pkt 53 23 25 41 25 46 27 52 54 38 26 21 20 18 15 13 0 0 11 10 N N N Z Z N 14 15 16 17 18 19 20 4 3 4 5 3 4 5 Groclin Grodzisk 2 2 1 3 3 1 3 4 2 4 1 Świt Nowy Dwór Maz. 2 3 3 1 3 3 4 1 3 1 1 4 3 4 4 3 4 4 4 4 Groclin Grodzisk 4 2 3 3 Widzew Łódź 3 1 1 3 4 1 2 3 2 3 2 2 2 4 4 2 1 3 2 2 4 3 21 22 23 24 25 26 wyst śr pkt. 5 3 6 4 4 3 13 4,1 53 3 4 3 5 3 4 3 4 3 3 3 4 2 4 4 3 3 3 1 3 1 3 4 3 4 9 9 2,6 23 2,9 26 4 2 4 3 4 3 3 11 12 13 3,1 34 2,7 32 3,8 49 2 7 2,9 20 10 11 10 4 3 10 1 3 10 13 9 11 8 1 4 2,8 2,6 2,4 2,8 1,0 2,9 1,0 2,0 3,8 3,1 2,9 2,0 1,9 1,0 1,3 4 3 3 1 4 3 2 4 2 3 2 1 4 2 2 3 4 3 2 3 3 3 2 4 2 3 1 3 1 4 4 2 2 1 1 1 2 1 2 3 3 1 1 2 4 2 3 1 2 4 4 2 4 3 4 4 2 4 3 1 1 4 3 3 2 5 3 3 3 1 1 5 3 3 2 1 3 3 3 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 81 7 3 Groclin Grodzisk 78 3 2 1 81 3 2 Widzew Łódź 74 58 1 1 83 1 0 1 74 18 N 1 1 1 1 74 9 0 1 74 22 0 1 78 3 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 28 29 24 11 3 29 1 6 38 40 26 22 15 1 5 suma: 515 1 1 1 4 1 1 1 10 Sziklic – Groclin Grodzisk, Woś – Groclin Grodzisk, Kubisz – Szczakowianka Jaworzno, Szary – Włókniarz Kietrz, Bizacki – Ruch Chorzów, Sibik – Apollon (CY), Cifranic – Koszyce (SK), Sikora – Podbeskidzie Bielsko-Biała 43 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 P O L O N I A W A R S Z A W A – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Mioduszewski R Drajer M Mowlik M Kuś M. Łukasiewicz A Szymanek W Jarosiewicz Ł Gołaszewski I. Mazurkiewicz J Kęska S. Dżwigała D Nowakowski E Nuckowski M Szwed R Gubiec R Hajduczek P Bąk K Kieszek P Woźniak Ł Aleksadrowicz P Tarachulski B Stokowiec P Plewnia P Głowacki P Michniewicz M BRAMKI Gołaszewski I. Mazurkiewicz J Kuś M. Nuckowski M Szwed R Dźwigała D Tarachulski B samobój suma: Przybyli: b o o o o o p p p p p p n o b p p b n n n p p p o ur. 73 76 81 81 83 80 81 68 79 80 69 74 76 73 79 82 82 84 80 83 75 72 77 83 77 wyst. pkt 141 50 110 43 12 43 58 42 23 40 29 39 13 38 152 55 54 40 54 32 184 31 70 30 114 28 104 22 10 7 4 4 3 3 0 0 2 0 0 0 122 Z 78 0 8 N 0 N 0 N p p o n o p n - ur. 68 79 81 76 73 69 75 - sum. 29 3 5 11 10 24 27 - 7 8 9 10 11 12 13 wyst śr 3 2 3 2 1 10 2,3 23 3 2 2 3 3 1 4 1 1 2 1 1 2 2 3 1 3 2 4 1 2 3 3 1 3 3 3 4 13 7 9 8 13 2,5 2,7 1,9 3,3 2,3 32 19 17 26 30 5 2 2 4 5 4 3 2 5 1 2 1 1 2 3 3 2 2 3 3 1 3 11 9 13 13 9 4 7 4 1 1 13 13 9 4 10 3,7 2,7 2,5 2,9 3,4 1,0 2,3 4,0 1,0 1,0 2,6 2,2 2,7 2,0 2,9 41 24 32 38 31 4 16 16 1 1 34 29 24 8 29 1 2 3 4 5 Górnik Łęczna 4 3 1 3 1 Lech Poznań 6 3 2 1 4 3 4 3 1 5 3 2 3 3 3 2 GKS Katowice 4 4 3 5 4 3 4 2 3 4 2 4 1 5 1 3 4 2 3 2 4 4 3 4 4 1 1 1 3 2 1 3 3 2 1 3 1 4 4 3 4 4 1 1 2 3 2 2 3 3 3 4 3 3 ub 1 4 2 2 2 2 0 Z 0 2 5 6 7 8 9 10 11 12 15 3 4 2 2 3 1 1 2 1 2 1 3 4 3 3 4 2 3 3 2 4 2 3 3 1 1 6 2 2 3 4 3 4 1 3 2 2 3 2 1 2 3 4 2 3 3 3 3 1 4 4 3 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 2 1 1 1 1 1 0 1 1 2 1 0 pkt. suma: 475 0 1 0 2 1 3 2 1 10 Tarachulski – Haopel Beer-Sheva (IŻ), Stokowiec – KSZO Ostrowiec, Plewna – Tłoki Gorzyce, Głowacki – Stomil Olsztyn, Michniewicz – Tłoki Gorzyce 44 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 P O L O N I A W A R S Z A W A – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Gubiec R Szwed R Łukasiewicz A Michniewicz M Dżwigała D Stokowiec P Mazurkiewicz J Gołaszewski I. Nowakowski E Tarachulski B Nuckowski M Plewnia P Szymanek W Jarosiewicz Ł Bąk K Kieszek P Głowacki P Aleksadrowicz P Smolarow Ł Sarnat A Sobczak P Cieśla J Kluzek P Osipowicz A (BI) BRAMKI Dźwigała D Nuckowski M Tarachulski B Szwed R Gołaszewski I. Bąk K Sobczak P Głowacki P Jarosiewicz Ł Plewnia P suma: Przybyli: b o o o p p p p p n n p o p p b p n o b n p n n ur. 79 73 83 77 69 72 79 68 74 75 76 77 82 81 82 84 83 83 84 70 78 76 75 77 wyst. pkt 19 31 117 38 36 32 10 32 195 41 91 29 67 27 160 26 79 24 135 34 127 32 17 24 36 19 22 17 10 16 4 16 4 8 1 1 0 0 169 0 44 Z 0 N 21 N 25 Z p n n o p p n p p p ur. 69 76 75 73 68 82 78 83 81 77 sum. 27 13 29 11 29 0 5 0 1 0 14 15 16 17 18 19 20 21 Stasiak/KSZO Ostrowiec 2 4 1 3 4 3 3 4 1 3 1 3 2 3 3 4 3 1 3 3 3 2 4 1 4 3 4 4 2 4 6 1 3 2 4 3 1 2 3 4 3 3 3 4 1 3 2 3 3 3 4 22 23 24 25 26 wyst śr pkt. 2 2 2 4 3 3 3 4 4 2 12 13 11 12 9 10 11 2,9 2,5 2,6 3,3 2,3 3,1 3,1 2 3 2 1 9 2 10 13 12 7 2 8 2 1 12 12 2 6 4 2,8 1,0 2,4 2,5 1,8 1,9 2,5 1,4 1,0 1,0 3,3 3,2 1,5 1,2 2,3 35 32 29 40 21 31 34 0 25 2 24 33 21 13 5 11 2 1 40 38 3 7 9 1 1 1 1 3 1 2 1 4 2 1 3 1 2 1 3 1 4 3 1 1 1 4 3 2 2 3 2 5 5 3 4 1 3 1 1 1 1 4 1 3 3 1 5 3 1 1 1 ub 14 15 16 3 2 2 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 1 0 2 1 3 5 4 4 1 1 4 4 1 3 3 2 2 1 3 3 4 3 1 2 2 1 3 1 3 1 2 3 3 2 1 5 5 2 1 2 1 3 2 2 2 3 4 3 4 5 1 4 4 1 3 2 3 5 4 2 1 2 1 1 2 4 4 1 3 1 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 3 1 1 0 3 1 0 0 1 1 2 suma: 456 3 0 1 1 2 2 3 1 1 1 15 Sarnat – Wisła Kraków, Sobczak – Anorthosis Famagusta (CY), Cieśla – Zorza Dobrzany, Kluzek – Polar Wrocław, Osipowicz – MTZ-RIPO Mińsk (BI) 45 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Ś W I T N O W Y D W Ó R M A Z . – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Peskovic B (SK) Różański R Nakielski T Krzętowski M Karwan P Zezula J Ruta R Szeremet M Lewna M Zawada M Reginis T Bilski K Wyczałkowski A Adamczyk M Malarz A Kopaniecki R Wiechowski S Zganiacz M Mierzejewski Ł Bystron M (CZ) Unierzyski M Orliński P Szczytniewski R Gołębiewski M Turkowski D Topolski D Wojtaś M Malinowski M Kalu M (NI) Benson (NI) Kaliciak G Żutautas D (LI) Podbrożny J Bara A (CR) BRAMKI Wiechowski S Mierzejewski Ł Kalu M (NI) Unierzyski M Wyczałkowski A Gołębiewski M suma: Przybyli: b o o o o p p p p n n n o p b b p p n o o p n n o p p o n n o o n o p n n o o n ur. 76 72 76 75 78 73 72 74 74 76 74 80 76 79 80 76 74 84 82 74 74 76 72 80 75 84 80 72 76 81 75 78 66 80 wyst. pkt 0 N 0 N 0 N 98 N 0 N 0 N 255 N 0 N 8 N 0 N 3 N 0 N 18 N 0 N 0 N 0 N 118 19 7 3 13 N 0 Z 25 0 68 Z 0 N 0 N 0 0 0 0 1 N 82 34 68 32 0 Z 131 2 0 Z 259 49 0 Z 1 2 3 4 5 6 7 8 dyskwalifikacja Podlasie Biała Podlaska Korona Kielce dyskwalifikacja 3 1 2 1 4 2 Polonia/Olimpia Elbląg dyskwalifikacja 4 2 3 3 3 3 5 2 dyskwalifikacja dyskwalifikacja Jagiellonia Białystok 9 10 11 12 13 wyst śr 3 1 3 1 3 11 2,2 24 2 2 1 2 1 13 2,5 33 1 2 3 1 1 3 3 4 2 1 2 1 2 6 3 6 3 5 3 4 3 2 2 1 2 2 3 4 1 3 3 3 4 4 3 2 2 3 1 4 3 3 3 3 3 3 3 11 3 13 1 13 12 12 12 10 9 4 6 1 1 2 5 10 10 5 7 3 3 1,0 2,4 1,3 3,8 3,0 2,6 3,1 2,6 2,2 2,4 2,4 1,8 1,7 1,0 1,0 1,0 2,2 2,1 2,5 2,6 1,4 2,0 1,3 1 ur. sum. ub 1 74 10 0 1 82 0 N 1 76 10 1 74 0 N 76 0 N 80 0 N 2 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 3 3 3 1 4 4 2 1 4 4 5 4 4 3 3 4 3 4 4 3 4 5 1 2 1 2 2 2 3 5 2 3 1 1 1 1 3 5 4 2 2 2 3 3 2 2 1 2 1 2 3 2 1 1 3 2 4 4 5 4 4 5 1 2 3 2 1 3 1 1 4 6 7 2 1 1 1 1 4 1 1 1 1 1 3 3 3 2 3 1 2 8 9 10 11 12 13 1 2 2 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 1 2 1 1 0 0 0 2 0 0 1 1 1 1 0 0 0 pkt. 3 26 4 50 3 34 37 31 26 24 22 7 10 1 1 2 11 21 25 13 10 6 4 suma: 428 1 1 2 1 1 1 7 Kopanecki – Chrobry Głogów, Wiechowski – Ruch Chorzów, Zganiacz – Legia Warszawa, Mierzejewski – ŁKS Łódź, Bystron – Albrehtnice (CZ), Unierzyski – KSZO Ostrowiec, Orliński – Persib (IND), Szczytniewski – Kujawiak Włocławek, Gołębiewski – Gwardia Warszawa, Turkowski – Odra Wodzisław, Topolski – Lech Poznań, Wojtaś – Stomil Olsztyn, Malinowski – KSZO Ostrowiec, Kalu – KSZO Ostrowiec, Benson – Merida (E), Kaliciak – Wisła Kraków, Zutautas – Kłajpeda (LI), Podbrożny – Widzew Łódź, Bara – Logrones (E) 46 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Ś W I T N O W Y D W Ó R M A Z . – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Malarz A Wyczałkowski A Bystron M (CZ) Karwan P Unierzyski M Zganiacz M Wiechowski S Szeremet M Orliński P Mierzejewski Ł Benson (NI) Kaliciak G Bilski K Pesković B (SK) Cios J Wojnecki J Jacek P Preiksaiktis A (LI) Tasić D (YU) Gorszkow Ł Jasiński R Rasić B (YU) Cetnarowicz P Kosiorowski P Wawrzyniak J Łukaszewski M. Urbaniak P. BRAMKI Unierzyski M Kalu M (NI) Mierzejewski Ł Wyczałkowski A Kaliciak G Preiksaiktis A (LI) Rasić B (YU) Wiechowski S Zganiacz M Bilski K suma: Przybyli: b o o o o p p p p n n o n b o o p p p o n n n p p o o o n n o o p n p p n ur. 80 76 74 78 74 84 74 74 76 82 81 75 80 76 76 75 77 70 77 74 71 76 76 81 83 78 75 wyst. 13 29 12 11 35 19 131 13 77 25 10 136 3 0 22 142 27 72 0 251 191 0 8 13 0 27 189 pkt 50 26 26 24 24 37 34 33 22 31 25 13 3 0 25 0 12 5 N 10 N N Z N N 3 12 14 15 16 17 18 19 20 4 4 5 4 3 3 5 1 5 5 1 5 2 4 Albrehtnice (CZ) Ruch Wysokie Maz. Radomsko 1 5 1 3 4 4 4 2 3 4 1 3 4 2 4 ŁKS Łódź 5 2 1 2 Merida (E) 3 3 5 3 2 4 3 3 3 3 4 3 3 3 1 2 2 2 3 3 1 1 2 1 1 4 4 3 6 1 4 1 3 1 3 3 4 3 3 1 1 4 5 4 4 4 4 6 1 3 4 4 1 1 4 4 4 3 21 22 23 24 25 26 wyst śr pkt. 7 4,0 28 1 3 4 3 5 12 3,3 39 1 1 2 4 3 2 4 4 4 4 3 3 3 4 3 3 4 8 12 12 3,1 25 2,9 35 3,1 37 1 5 4 4 3 5 10 3,2 32 5 1 4 3 1 3 3 3 3 3 4 2 2 2 5 2 4 4 2 2 1 4 5 5 3 1 4 1 3 2 2 3 9 4 7 13 7 12 12 5 10 9 11 5 3 3 8 2 3,3 2,8 3,7 2,8 2,4 3,3 3,3 2,8 2,9 2,1 2,8 1,6 1,0 1,3 2,8 1,5 1 4 4 1 1 1 4 4 2 3 1 5 1 2 1 3 3 1 5 3 1 1 3 1 5 2 1 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 20 21 74 2 2 76 12 2 Mieszko Gniezno 82 2 1 76 1 1 1 1 1 75 8 0 1 70 5 0 1 76 0 N 2 74 11 0 1 84 0 0 1 80 0 0 0 1 2 0 3 2 1 0 2 2 4 22 23 24 25 26 1 1 1 2 1 1 1 1 1 0 30 11 26 37 17 39 40 14 29 19 31 8 3 4 22 3 suma: 529 0 1 3 1 1 4 1 1 2 14 Cios – Odra Wodzisław, Wojnecki – Wisła Płock, Jacek – Lech Poznań, Preiksaiktis – Wisła Płock, Tasić – KSZO Ostrowiec, Gorszkow – Groclin Grodzisk, Jasiński – Polar Wrocław, Rasić – Hetman Zamość, Cetnarowicz – Krywbas Krzywy Róg (UK), Kosiorowski – Błękitni Stargardz Sz., Wawrzyniak – Błękitni Stargard Sz., Łukaszewski – Groclin Grodzisk, Urbaniak – Widzew Łódź 47 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 W I D Z E W Ł Ó D Ź – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Robakiewicz Z Węgrzyn K Mosór P Stasiak M. Terlecki M Rachwał P Scherfen M Włodarczyk P Podbrożny J Guliano (BR) Dymkowski R Urbaniak P. Boldt P Cichoń A. Rzeźniczak J Ludwikowski M. Nazaruk S Bruno (BR) Wyciszkiewicz Z Bonk G Pawlak R Walburg M Juliano (BR) Lelo (BR) Rybski A Becalik R Banaczek D Goliński M Matys P Zając B BRAMKI Włodarczyk P Dymkowski R Podbrożny J Węgrzyn K Juliano (BR) Bruno (BR) Goliński M Cichoń A. Matys P Lelo (BR) Nazaruk S Pawlak R suma: Przybyli: b o o o p p p n n n n o o n o b n p p n n o n n n o n n n o ur. 66 67 74 81 77 81 79 77 66 77 70 75 74 75 86 77 75 81 69 77 70 76 80 82 85 76 79 81 78 72 wyst. pkt 311 56 328 57 254 53 54 49 161 48 43 48 111 26 160 61 272 49 40 47 263 29 185 21 26 12 10 12 0 N 24 0 79 26 0 N 252 Z 181 18 329 32 77 21 0 Z 0 Z 0 N 0 N 12 Z 29 33 66 Z 141 30 n n n o n p n n n n n n ur. 77 70 66 67 80 81 81 75 78 82 75 70 sum. 44 76 121 33 0 0 2 0 9 0 10 32 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1 2 4 4 3 3 3 4 4 3 3 Cracovia Kraków 2 1 1 4 3 4 2 4 2 3 4 4 3 4 4 2 2 Wisła Płock 3 3 4 4 2 4 4 4 4 4 2 Lech Poznań 2 4 3 3 2 4 4 6 4 3 6 3 Świt Nowy Dwór Maz. Panonios Ateny (GR) Arka Gdynia 3 2 4 3 1 1 2 5 3 4 3 3 2 4 3 3 1 5 4 3 4 5 2 5 2 3 1 4 1 3 4 2 4 3 2 3 2 2 1 1 3 4 1 2 4 3 3 4 3 6 3 3 1 2 2 3 4 3 3 3 4 5 4 3 4 4 5 3 4 3 2 3 5 3 1 3 1 2 1 4 1 3 3 4 4 3 3 3 1 1 1 1 2 6 5 1 3 4 3 4 4 12 13 wyst śr pkt. 3 4 13 3,2 41 2 3 3 3 4 1 1 3 2 4 1 4 1 4 3 3 1 4 1 3 3 3 2 3 2 1 ub 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 5 1 2 2 1 4 Arka Gdynia 4 1 Świt Nowy Dwór Maz. 2 Cracovia Kraków Z 1 N 1 1 1 0 1 Z 1 Z 1 0 1 1 2 2 1 0 0 2 1 3 1 3 2 1 0 0 9 11 2,4 22 3,2 35 12 3,4 41 12 2 3,6 43 4,5 9 4 1 7 3 1 11 8 9 3 13 11 12 8 4 11 2 7 1 5 3,0 1,0 2,4 3,3 2,0 3,4 2,5 2,8 1,0 3,3 2,5 3,8 2,4 2,0 2,8 1,0 3,1 4,0 2,8 12 1 17 10 2 37 20 25 3 43 27 46 19 8 31 2 22 4 14 suma: 534 6 1 1 1 1 1 1 1 1 2 16 Nazaruk – Wisła Płock, Bruno – Piotrkovia, Wyciszkiewicz – Falcon (USA), Bonk – Wisła Płock, Pawlak – Pogoń Szczecin, Walburg – Pogoń Szczecin, Juliano – Ituano (BR), Lelo – Setaozinho (BR), Rybski – ŁKS Łódź, Becalik – Pogoń Zduńska Wola, Banaczek – Norkoping (S), Goliński – Lech Poznań, Matys – Alesandria (I), Zając – Zagłębie Lubin 48 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 W I D Z E W Ł Ó D Ź – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Robakiewicz Z Stasiak M. Becalik R Walburg M Mosór P Rachwał P Wyciszkiewicz Z Juliano (BR) Włodarczyk P Pawlak R Nazaruk S Bruno (BR) Lelo (BR) Cichoń A. (D) Rzeźniczak J Rybski A Kula M Pieprzyk J Walentynowicz G Seweryn D Tyjarski N Kaliszan A Drajer M Ława B Masłowski Ł Luis Carlos (BR) BRAMKI Włodarczyk P Pawlak R Juliano (BR) Cichoń A. (D) Lelo (BR) Masłowski Ł Ława B Becalik R suma: Przybyli: b o o o o p p n n n n p n n o n b n p p b p o p n n n n n n n n p o ur. 66 81 76 76 74 81 69 80 77 70 75 81 82 75 86 85 83 84 84 79 75 72 76 79 81 83 wyst. 324 65 11 88 263 55 261 12 172 342 90 8 8 17 3 4 0 0 0 27 35 176 120 62 18 0 pkt 41 35 31 27 22 41 25 46 43 43 37 20 19 17 10 8 0 0 0 Z 3 17 23 0 26 Z 14 15 16 17 18 19 Tur Turek Groclin Grodzisk 2 1 1 3 3 3 Ruch Chorzów 2 4 2 3 3 4 Stal Głowno 2 4 1 2 2 Legia Warszawa 3 2 2 5 4 2 3 1 2 4 2 3 1 3 4 2 3 1 2 1 2 2 1 2 4 3 3 2 1 2 20 21 22 23 24 25 26 wyst śr 5 4 1 1 2 2 5 10 2,0 10 2,5 25 1 5 3 1 12 2,8 33 3 1 5 1 11 2,9 32 4 2 3 1 2 2 3 2 1 2 1 4 4 3 1 1 4 2 1 1 2 1 1 2 2 2 2 4 2 13 11 5 11 11 8 6 2 2 1 12 12 10 8 11 10 3 2,7 2,5 2,6 1,9 2,5 2,3 1,7 3,5 1,0 1,0 2,0 3,1 2,9 2,8 3,0 1,8 2,0 5 1 1 3 2 6 5 4 5 3 4 1 4 3 4 4 3 4 1 2 2 2 2 2 1 4 2 1 3 4 2 3 3 1 4 5 3 3 4 1 1 1 4 3 3 5 1 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 77 50 6 Legia Warszawa 70 34 2 1 80 1 1 75 1 1 82 1 1 81 3 2 1 79 3 0 1 76 0 0 0 0 0 1 1 1 3 4 5 4 4 2 1 3 3 3 2 1 2 2 4 4 1 2 1 1 2 1 4 3 4 4 1 1 1 1 3 1 3 1 1 1 1 20 21 22 23 24 25 26 1 1 1 1 1 2 pkt. 1 1 0 1 2 0 0 35 27 13 21 28 18 10 7 2 1 24 37 29 22 33 18 6 suma: 431 1 1 2 1 2 1 1 9 Seweryn – Neo Poroni (GR), Tyjarski – Lech Poznań, Kaliszan – Lech Poznań, Drajer – Polonia Warszawa, Ława – Amica Wronki, Masłowski – Odra Wodzisław, Luis Carlos – Ituano (BR) 49 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 W I S Ł A K R A K Ó W – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Piekutowski A Głowacki A. Jop M Baszczyński M. Stolarczyk M Cantoro M (AR) Kosowski K. Kalu Uche (NI) Szymkowiak M. Żurawski M. Kuźba M Strąk P Paszulewicz J Pater G. Frankowski T. Dubicki D Brożek Paw Brożek Pio Nawotczyński Ł Brasilia (BR) Gorawski D Ouadja L (TOGO) Ekwueme M (NI) BRAMKI Kuźba M Żurawski M. Frankowski T. Kosowski K. Kalu Uche (NI) Pater G. Szymkowiak M Dubicki D Stolarczyk M Brożek Pio Brożek Paw Jop M Brasilia (BR) Cantoro M (AR) Gorawski D suma: Przybyli: b o o o o p p p p n n p p p n n n p o p n o p ur. 74 79 78 77 72 76 77 82 76 76 77 83 77 74 74 75 83 83 82 77 79 77 85 wyst. pkt 43 52 150 56 101 50 186 47 235 46 31 61 152 59 37 58 206 47 179 57 96 48 23 34 93 32 186 26 130 13 188 7 16 2 10 1 6 0 64 48 97 33 0 Z 2 Z n n n p p p p n o p n o p p n ur. 77 76 74 77 82 74 76 75 72 83 83 78 77 76 79 sum. 40 76 72 10 5 28 21 26 13 0 1 7 11 3 17 9 10 11 5 4 6 4 5 3 5 5 3 4 5 5 12 4 3 4 4 6 5 13 wyst śr pkt. 4 13 4,2 54 5 3 4,0 12 3 13 3,5 46 5 13 4,2 54 5 11 3,9 43 6 3 5,3 16 4 5 6 6 3 4 5 6 5 4 12 13 4,5 54 4,6 60 3 4 4 4 2 1 4 5 5 1 6 5 3 2 3 1 3 2 1 4 4 1 3 2 5 5 4 5 3 1 5 6 3 2 3 2 4 5 5 3 3 11 8 9 11 10 8 6 3 12 9 9 1 2,8 3,8 2,9 3,7 3,8 3,3 3,7 2,7 3,4 4,3 2,8 1,0 1 4 2 4 3 4 4 3 5 4 6 2 7 4 8 6 4 4 4 4 5 5 3 4 3 1 4 4 3 5 4 1 2 1 5 5 5 5 4 1 Kaiserlautern (D) dyskwalifikacja 6 5 4 4 5 1 6 4 4 4 3 6 3 6 Olimpiakos Pireus (GR) 3 4 3 2 2 5 4 4 2 5 2 3 4 1 5 3 2 4 4 3 3 5 6 5 3 3 2 5 1 4 6 1 6 3 4 1 4 3 5 4 2 2 4 4 3 4 5 3 2 1 3 3 1 ub 1 2 3 4 5 6 7 9 Olimpiakos Pireus (GR) 7 1 2 2 6 1 1 4 Kaiserlautern (D) 3 dyskwalifikacja 3 1 1 1 0 1 2 0 1 0 1 0 1 0 3 0 3 2 4 2 0 3 1 3 5 4 5 6 8 9 10 11 12 13 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 5 2 4 5 2 4 31 30 26 41 38 26 22 8 41 39 25 1 suma: 667 12 4 1 3 3 4 2 2 2 2 1 2 38 Brasilia – Zagłębie Lubin, Gorawski – Ruch Chorzów, Ouadja – Al. Saar (AS), Ekwueme – Sigma Olomouc (CZ) 50 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 W I S Ł A K R A K Ó W – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Piekutowski A Baszczyński M. Jop M Stolarczyk M Szymkowiak M. Brasilia (BR) Strąk P Żurawski M. Frankowski T. Dubicki D Gorawski D Brożek Pio Cantoro M (AR) Głowacki A. Ekwueme M (NI) Kalu Uche (NI) Ihenacho K (NI) Majdan R Kłos T Kowalczyk J Mijailnovic N (YU) Kukiełka M Edno (BR) BRAMKI Żurawski M. Frankowski T. Szymkowiak M Dubicki D Stolarczyk M Brożek Paw Brożek Pio Jop M Brasilia (BR) Gorawski D Cantoro M (AR) Mijailnović N (YU) Kłos T Kalu Uche (NI) Baszczyński M. samobój suma: Przybyli: b o o o p p p n n n n p p o p p n b o o o o p n n p n o n p o p p p o o p o - ur. 74 77 78 72 76 77 83 76 74 75 79 83 76 79 85 82 81 72 73 81 82 76 83 wyst. 56 199 114 246 218 76 34 192 141 199 106 15 34 153 3 37 21 225 94 77 0 152 0 pkt 54 54 46 43 54 41 31 60 41 41 39 19 16 12 1 0 0 Z Z 45 Z Z Z 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 wyst śr pkt. 4 47 10 29 54 3 4 6 4 5 4 2 3 3 3 1 4 1 3 4 5 5 6 5 4 Belenenses Lizbona (P) 1 3 2 6 5 6 4 5 5 6 5 3 4 4 6 6 4 Górnik Polkowice 3 5 4 5 5 4 1 2 3 3 1 3 3 2 5 5 5 6 4 5 3 5 5 3 5 4 4 1 4 1 1 4 3 5 4 5 4 6 5 1 4 4 5 5 2 6 4 5 2 3 4 5 4 4 5 4 3 4 4 1 5 5 4 3 4 1 1 2 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 20 21 76 88 12 2 1 2 1 1 74 76 4 1 1 1 3 76 24 3 1 75 29 3 Górnik Polkowice 72 17 3 83 4 3 83 2 2 1 78 9 2 77 13 2 Belenenses Lizbona (P) 79 19 2 1 76 4 1 1 82 0 Z 1 73 20 Z 1 82 5 0 1 1 1 77 5 0 1 1 2 2 4 2 4 1 6 3 5 4 4 4 5 5 4 4 5 4 4 4 11 3 9 12 4,3 3,3 3,2 4,5 4 5 4 4 5 6 4 4 5 6 6 5 3 13 11 2,0 6 5,1 66 4,7 52 5 3 5 5 3 5 5 4 5 3 5 4 6 4 5 6 1 5 4 5 5 4 4 4 4 4 4 4 5 4 4 5 5 6 1 4 1 1 4 3 11 12 12 11 4 12 1 13 13 2 8 6 4 4,6 2,7 4,8 4,2 1,8 4,5 1,0 4,4 4,0 3,5 4,1 2,2 2,0 4 22 23 24 25 26 1 2 2 1 1 1 1 2 1 suma: 682 8 11 2 1 0 1 0 1 1 2 51 32 57 46 7 54 1 57 52 7 33 13 8 4 2 2 2 1 1 4 1 1 35 Majdan – Aszhod (IŻ), Kłos – Koeln (D), Kowalczyk – GKS Katowice, Mijailnović – Żeleznik Belgrad (YU), Kukiełka – Nurnberg (D), Edno – Viktoria Pilzno (CZ) 51 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 W I S Ł A P Ł O C K – jesień 2003 roku nazwisko, kraj, Kapsa P Romuzga D Jurkowski B Wasilewski M Preiksaitis A (LI) Jakubowski A Ekwueme E (NI) Nazaruk S Jeleń I Geworjan (AR) Mikulenas G (LI) Janus M Branfiłow N (BI) Vilieniskis R. (LI) Peszko S Kobylański A Wierzchowski J Gęsior D Terlecki M Januszewski A Matusiak R Ząbecki K BRAMKI Romuzga D Jeleń I Wasilewski M Vileniskis R (LI) Janus M Gęsior D Kobylański A Branfiłow N (BI) Geworian V (AR) Peszko S Terlecki M suma: Przybyli: b o o o p p p p n n n o o n p n b p p o n n ur. 82 71 74 80 70 77 79 75 81 81 73 73 77 76 85 70 77 69 77 76 82 84 wyst. pkt 17 29 228 47 180 37 75 34 69 36 148 33 92 33 79 26 26 37 67 32 109 26 154 24 9 22 22 18 4 6 47 Z 58 Z 351 42 171 48 151 5 15 N 0 N o n o n o p n o n p p ur. 71 81 80 76 73 69 70 77 81 85 77 sum. 18 8 6 0 11 55 13 0 10 0 17 1 2 3 4 5 6 4 4 1 3 1 1 2 2 3 3 4 4 4 3 2 4 5 4 1 4 1 6 Widzew Łódź 3 2 4 6 4 2 3 4 1 2 2 1 1 4 3 1 4 3 2 3 1 3 3 3 1 3 2 1 3 4 4 3 4 2 6 5 5 4 4 5 3 1 1 3 5 3 1 2 ub 1 3 3 1 1 0 1 2 Z Z 1 0 0 1 2 3 7 3 3 3 8 3 1 2 1 9 10 3 4 4 5 4 4 3 3 5 6 4 5 11 12 13 wyst 3 2 2 1 13 2 3 9 3 3 2 11 1 3 1 7 1 2 śr 3,0 2,8 3,4 2,8 1,7 2,0 3,5 pkt. 9 36 31 31 5 14 7 4,0 3,5 1,4 3,0 2,6 2,0 3,6 3,1 4,1 4,2 2,7 1,8 2,8 1,2 52 35 7 39 29 8 32 37 45 54 30 11 22 7 5 4 1 4 2 2 3 5 5 6 2 4 3 6 2 2 3 4 3 3 1 3 2 2 3 4 2 2 5 3 4 5 5 5 4 5 3 1 5 3 3 3 3 4 3 1 2 2 1 3 2 6 5 1 2 4 2 5 5 5 4 5 1 4 5 6 7 2 1 1 1 1 1 2 2 1 5 1 4 1 8 1 4 3 4 3 3 1 1 2 2 9 10 11 12 13 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 3 1 2 2 2 2 2 1 1 3 0 2 13 10 5 13 11 4 9 12 11 13 11 6 8 6 suma: 541 0 7 1 1 1 4 3 1 1 1 1 21 Kobylański – Energie Cottbus (D), Wierzchowski – Werder Brema (D), Gęsior – Amica Wronki, Terlecki – Widzew Łódź, Januszewski – Groclin Grodzisk, Matusiak – ŁKS Łódź, Ząbecki – Lechia Tomaszów 52 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 W I S Ł A P Ł O C K – wiosna 2004 roku nazwisko, kraj, Wierzchowski J Janus M Romuzga D Jurkowski B Wasilewski M Gęsior D Peszko S Terlecki M Geworjan (AR) Jeleń I Kobylański A Branfiłow N (BI) Matusiak R Jakubowski A Kapsa P Vilieniskis R. (LI) Ekwueme E (NI) Ząbecki K Kaźmierczak K Duda P Kondew B (BG) Majewski A Mierzejewski A BRAMKI Jeleń I Gęsior D Kobylański A Geworian V (AR) Romuzga D Ząbecki K suma: Przybyli: b o o o o p p p p n n o n p b n p n p o n p p n p n p o n ur. 77 73 71 74 80 69 85 77 81 81 70 77 82 77 82 76 79 84 81 81 79 73 86 wyst. 69 167 241 189 86 364 13 182 77 39 59 20 23 155 20 26 94 6 30 14 0 252 0 pkt 45 39 36 31 31 54 32 30 35 52 37 29 22 14 9 8 7 7 N N Z Z N 14 4 2 3 5 5 4 1 15 3 3 3 4 4 3 1 3 1 2 2 1 4 2 1 3 2 2 4 3 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 wyst 2 1 1 4 3 1 2 3 3 3 11 4 3 4 6 3 3 2 4 4 4 12 3 3 3 4 4 3 2 4 3 11 3 4 3 3 3 2 3 2 10 3 3 6 4 1 1 4 4 10 5 2 5 1 4 3 3 4 4 11 3 1 1 1 3 2 6 5 4 6 4 6 4 3 3 1 11 4 6 6 5 5 6 3 3 2 6 3 13 3 4 3 4 4 2 3 1 1 11 3 3 3 5 1 4 1 1 6 1 3 1 3 5 1 3 3 2 5 5 3 3 3 4 3 11 1 2 2 4 1 4 3 4 2 1 9 4 2 4 3 1 3 4 2 4 3 4 1 3 3 10 1 3 4 5 4 3 2 3 3 3 10 2 1 6 2 1 4 4 5 1 2 3 3 ur. sum. ub 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 81 15 7 1 2 2 1 1 2 2 69 59 4 2 70 16 3 81 11 1 2 1 71 18 0 1 1 1 84 6 0 1 0 0 4 2 4 1 3 2 0 0 1 2 1 śr 3,5 2,4 3,6 3,5 3,2 3,3 3,0 1,8 3,9 4,0 2,5 2,8 1,7 2,0 3,2 1,5 2,9 3,3 2,8 3,1 2,0 3,4 2,0 pkt. 7 26 43 38 32 33 33 11 43 52 28 14 10 10 35 3 26 10 28 31 2 17 6 suma: 538 11 2 0 3 3 1 20 Kazimierczak – Zagłebie Lubin, Duda – ŁKS Łódź, Kondew – Dobrudża Dobricz (BG), Majewski – Panonios Ateny (GR), Mierzejewski – Naki Olsztyn 53 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 - II Liga – opis - Rozgrywki II ligi były niezwykle interesujące. Dominowało w nich sześć klubów, które zdawały się prezentować wyższy poziom, niż co najmniej kilka drużyn z ekstraklasy. Były to Pogoń Szczecin, Zagłębie Lubin, Cracovia Kraków, GKS Bełchatów, Szczakowianka Jaworzno oraz Radomsko. W pierwszym okresie rozgrywek, dobrze grały Ruch Chorzów oraz rewelacyjny beniaminek Jagiellonia Białystok. Składy niektórych drużyn wyglądały imponująco, i roiło się w nich od piłkarzy, mogących mieć pewne miejsce w składach niemal wszystkich klubów ekstraklasy. Atrakcyjni byli również beniaminkowie, w tym odradzające się kluby takie jak: Cracovia Kraków, Piast Gliwice oraz Jagiellonia Białystok. Spadkowicze z ekstraklasy, odmiennie niż w poprzednich sezonach, gdy często bronili się przed spadkiem z II ligi, tym razem niemal w całości włączyli się do walki o powrót do ekstraklasy. O sile II ligi świadczyło to, że w przerwie zimowej praktycznie nie było odpływu najlepszych piłkarzy do klubów ekstraklasy, a ruchy transferowe odbywały się raczej w odwrotnym kierunku. Aż na ośmiu stadionach grywano przy oświetleniu elektrycznym. Imponująca była też frekwencja, 3500 widzów na mecz. Była to najwyższa frekwencja, w polskiej II lidze, od sezonu 78/79. Największym problemem II ligi pozostało, mówiąc delikatnie, nie najwyższy poziom sędziowania. Awans do ekstraklasy wywalczyły drużyny Pogoni Szczecin i Zagłębia Lubin. W barażach awans wywalczyła Cracovia, deklasując Górnik Polkowice. II Liga – tabela 1. Pogoń Szczecin (S) 62 60-22 13.400 (7.000- 18.000) - Awans do I Ligi 2. Zagłębie Lubin (S) 61 41-25 4.400 (2.000- 7.000) - Awans do I Ligi 3. Cracovia Kraków (B) 57 55-24 5.400 (3.000- 8.500) - Baraże 4. GKS Bełchatów (4) 57 47-25 3.100 (1.500- 4.500) 5. Szczakowianka Jaworzno (S) 52 57-34 2.800 (1.200- 5.500) 6. RKS Radomsko (8) 52 41-24 2.100 (1.000- 3.500) 7. Podbeskidzie Bielsko (12) 40 37-45 3.900 (2.000- 7.000) 8. ŁKS Łódź (9) 39 28-34 4.200 (1.800- 10.000) 9. Jagiellonia Białystok (B) 37 35-42 3.100 (1.500- 4.500) 10. Piast Gliwice (B) 36 33-43 2.700 (1.000- 5.000) 11. Ruch Chorzów (S) 35 34-37 2.700 ( 500- 6.000) 12. Stasiak Opoczno (6) 30 31-37 2.600 ( 600- 7.000) 13. Arka Gdynia (7) 29 25-37 2.700 ( 600- 8.000) 14. Tłoki Gorzyce (13) 26 28-42 900 ( 400- 2.000) 15. Polar Wrocław (11) 20 23-69 500 ( 200- 2.000) - Spadek 16. Aluminium Konin (5) 16 15-50 1.400 ( 500- 3.000) - Spadek --. Błękitni Stargard Szcz (B) 2.300 ( 500- 5.000) - Wycofana --. KSZO Ostrowiec (S) 3.800 (2.500- 5.000) - Wycofana Kolejne kolumny: 1-miejsce, nazwa kluby, miejsce w poprzednim sezonie (B-beniaminek, S-spadkowicz), 2-liczba punktów, 3-bramki, 4-Frekwencja na własnym stadionie (średnia-minimalna-maksymalna) II liga – mecze w podziale na drużyny - Poniżej przedstawiamy mecze II ligi sezonu 2003/2004, w podziale na drużyny. W trzeciej kolumnie podany jest wynik, w czwartej widownia (w tysiącach), a w ostatniej kolumnie - miejsce jakie zajmowała drużyna po danej kolejce. Błękitni Stargard Sz. Rok założenia: 1945 Barwy: błękitno-białe Stargard Sz: 71 tys. ul. Ceglana 1 Stadion poj. 6 tys. Tabela od 1927r: Mistrz Polski: Puchar Polski: - Klub wycofany z rozgrywek Ruch Ch Radomsko Arka Jagiellonia Zagłębie Piast Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak 0-3 5 1-3 0-1 3 0-2 1-1 3 1-2 2 2-3 0-0 2 0-0 0-2 2 1-2 0-1 3 0-0 1-2 1 0-2 0-0 1 0-3 w.o. 17 17 17 17 17 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 KSZO Ostrowiec Rok założenia: 1929 Barwy: pomar.-czar. Ostrowiec: 76 tys. m. ul. Świętokrzyska 11 Stadion poj. 9 tys. Tabela od 1927r:- 55m Mistrz Polski: - 13 msc Puchar Polski: - Klub wycofany Z rozgrywek. Na wiosne na stadionie KSZO rozgrywała mecze drużyna StasiakCeramika Opoczno 54 Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia Zagłębie Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki 1-1 2-2 4-1 0-2 0-0 0-2 0-1 0-0 1-2 0-5 0-5 1-0 0-1 3-1 0-0 0-5 1-3 4 4 5 4 4 3 3 4 5 8 8 8 10 10 11 13 13 14 15 17 16 17 14 14 16 17 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Aluminium Konin Rok założenia: 1957 Barwy: biało-niebieskie Konin: 75 tys. mieszk. ul. Dmowskiego 4 Stadion poj. 15 tys. Tabela od 1927r: Mistrz Polski: Puchar Polski: Finał Pogoń Zagłębie ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B 0-1 0-1 1-2 0-3 1-3 0-0 1-1 2-2 1-1 1-1 1-0 1-0 0-1 1-6 0-0 0-2 1-0 Pogoń Zagłębie ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Piast Cracovia Podbeskid. GKS B Arka Gdynia Rok założenia: 1929 Barwy: żółto-niebieskie Gdynia: 254 tys. mieszk. ul. Olimpijska 5/9 Stadion poj. 12 tys. Tabela od 1927r: - 34 m Mistrz Polski: - 7 msc Puchar Polski: 1 raz Zagłębie L Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko 0-1 0-0 1-0 0-1 0-0 2-0 2-2 0-0 1-5 1-1 1-1 0-0 0-4 4-0 1-1 0-0 0-1 0-2 1-1 2-3 2-1 0-1 0-1 0-4 0-1 0-3 0-0 0-2 0-1 0-3 0-1 3 16 Zagłębie L 2 16 Jagiellonia 16 Piast 2 14 Cracovia 15 Polar 1 16 Podbeskid. 16 GKS B 1 16 Pogoń 16 Aluminium 1 16 ŁKS 16 Tłoki 16 Jaworzno 1 16 Stasiak 1 16 Ruch 2-3 2-2 0-1 1-0 2-1 2-0 1-6 1-0 0-0 0-0 0-0 0-1 2-2 1-2 0-2 16 Radomsko 3 1 1 1 1 2 1 1 13 16 16 16 18 17 17 17 17 17 15 14 15 16 17 17 15 1-2 Ceramika Stasiak Op. Rok założenia: 1945 Barwy: czerw-biał-czerw Opoczno: 23 tys. mieszk Al. Sportowa 1 Stadion poj. 5 tys. Tabela od 1927r: Mistrz Polski: Puchar Polski: - 5 14 Piast 2 12 Cracovia 10 KSZO 3 11 Podbeskid. 11 GKS B 2 9 Pogoń 10 Aluminium 3 9 ŁKS 11 Tłoki 2 10 Jaworzno 10 Polar 1 9 Zagłębie 13 Ruch 1 12 Radomsko 12 Arka 4 12 Jagiellonia 13 Błękitni 8 4 5 3 2 2 15 14 15 14 14 13 12 12 10 10 11 12 13 13 Piast Cracovia Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium Tłoki Jaworzno Polar Zagłębie Ruch ŁKS Radomsko Arka 1 13 Jagiellonia 55 1-3 2-0 1-4 1-2 1-2 0-2 1-1 1-0 0-0 1-3 1-0 1-2 3-1 0-1 1-1 0-1 3-0 Cracovia Kraków Rok założenia: 1906 Barwy: biało-czerw. Kraków: 759 tys. mieszk ul. Wielicka 101 Stadion poj. 9 tys. Tabela od 1927r: - 16 m Mistrz Polski: - 5 razy Puchar Polski: - 15 8 13 14 14 15 15 14 13 14 14 15 12 13 13 14 14 Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Zagłębie KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno 2-0 0-2 2-1 1-1 0-0 1-3 3-2 2-0 3-0 5-0 3-0 0-0 0-3 6-1 0-0 3-0 1-2 2-0 1-2 1-1 0-1 1-4 4-0 2-1 0-1 0-0 0-1 1-1 0-1 1-1 2-2 7 11 11 11 7 11 14 4 12 4 9 11 4 11 3 12 13 13 3 12 12 Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Piast Zagłębie Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki 2-0 2-1 0-0 2-1 0-1 1-0 2-0 0-1 3-2 2-0 2-2 3-0 4-1 0-1 1-1 3 12 Jaworzno 1 1 1 1 1 1 1 wo 8-1 7 9 5 3 4 5 7 4 4 6 7 6 4 4 9 4 8 3 9 6 7 8 10 7 6 3 2 2 3 4 2 2 1 2 3 2 3 2 2 2 3 4 4 4 5 5 3 3 3 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 GKS Bełchatów Rok założenia: 1977 Barwy: ziel-czarno-białe Konin: 63 tys. mieszk. ul. Sportowa 3 Stadion poj. 7 tys. Tabela od 1927r: - 49 m Mistrz Polski: - 13 msc Puchar Polski: Finał ŁKS 2-1 Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia KSZO Podbeskid. Zagłębie Pogoń 4-1 1-2 1-1 2-1 0-2 1-1 0-0 3-2 2-0 1-0 0-0 1-0 1-2 1-1 2-0 Aluminium 0-1 ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Piast Cracovia Podbeskid. Zagłębie Pogoń 0-1 1-0 2-1 4-1 1-0 2-0 1-0 6-1 3-1 1-0 0-2 3-0 0-1 2-2 Aluminium 2-0 4 3 3 5 3 2 7 4 4 Jagiellonia Białystok Rok założenia: 1927 Barwy: żółto-czerwone Białystok: 291 tys. miesz Ul. Jurowiecka 21 Stadion poj. 5 tys. Tabela od 1927r: - 48 m Mistrz Polski: - 8 msc Puchar Polski: Finał 4 Radomsko 2-1 2 4 5 3 6 6 7 7 5 4 5 3 4 4 3 0-0 2-1 2-0 1-1 3-1 1-0 3-1 2-3 1-2 0-1 3-1 0-2 0-2 1-2 1-0 Arka Zagłębie Błękitni Piast Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak 5 Ruch 2 2 3 3 3 2 2 6 5 5 5 3 3 2 2 2 2 2 3 4 4 Radomsko Arka Zagłębie Piast Cracovia Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak 4 Ruch 4 4 4 4 4 4 4 2 2 1-1 0-3 2-2 0-1 2-1 0-1 0-2 1-3 1-3 2-0 0-0 1-1 0-4 4-1 1-1 1-0 5 3 2 2 2 2 4 ŁKS Łódź Rok założenia: 1908 Barwy: biało-czerwone Łódź: 789 tys. mieszk Al. Unii Lubelskiej 2 Stadion poj. 12 tys. Tabela od 1927r: - 5 m Mistrz Polski: - 2 razy Puchar Polski: Finał 5 GKS B 4 2 1 2 2 1 1 1 3 5 4 5 6 6 6 Pogoń Aluminium Zagłębie Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia KSZO 1-2 Piast Gliwice Rok założenia: 1945 Barwy: niebiesko-czerw Gliwice: 195 tys. mieszk ul. Zwycięstwa 36 Stadion poj. 6 tys. Tabela od 1927r: Mistrz Polski: Puchar Polski: Finał 11 Stasiak 0-0 2-1 0-2 1-1 1-2 2-0 0-1 1-1 1-1 1-1 1-3 0-0 0-4 0-0 5-0 4 11 9 13 3 13 13 3 11 11 6 10 11 5 12 13 4 14 15 10 16 13 7 Podbeskid. 1-0 5 12 Polar 8 8 8 8 8 9 10 12 9 9 10 10 9 10 GKS B Pogoń Aluminium Zagłębie Tłoki Jaworzno Polar Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Stasiak Piast Cracovia 1-0 1-3 3-2 0-1 0-0 0-1 3-1 0-2 1-0 0-0 0-0 1-0 2-1 1-4 5 12 12 4 9 5 10 10 5 10 9 11 3 8 7 2 7 2 7 4 7 7 9 Podbeskid. 0-2 56 Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Zagłębie Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Stasiak Radomsko Ruch Arka Jagiellonia Zagłębie Cracovia Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno 7 Polar 3-1 4 1-3 1-3 1-0 1-1 2-1 0-2 0-2 2-1 2-0 0-1 1-1 1-0 4-0 0-3 1-2 7 3 12 9 4 9 7 3 9 5 10 8 3 8 8 3 8 7 3 7 7 3 8 2-1 8 0-2 0-3 0-3 1-0 1-2 0-1 0-2 3-0 0-1 0-5 1-0 1-2 5-1 1-1 9 10 10 8 9 11 11 9 12 13 11 11 11 11 2-0 4 1 1 2 2 2 2 10 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Podbeskidzie Bielsko Rok założenia: 1995 Barwy: niebiesko-czerw Bielsko-Biała: 178 tys. m ul. Rychlińskiego 19 Stadion poj. 6 tys. Tabela od 1927r: Mistrz Polski: Puchar Polski: - Pogoń Szczecin Rok założenia: 1948 Barwy: granatowo-bordo Szczecin: 415 tys. miesz ul. Karłowicza 38 Stadion poj. 18 tys. Tabela od 1927r: - 8 m Mistrz Polski: - 2 msc Puchar Polski: Finał Polar Wrocław Rok założenia: 1945 Barwy: żółto-nieb-białe Wrocław: 640 tys. m ul. Niepodległości 6 Stadion poj. 2 tys. Tabela od 1927r: Mistrz Polski: Puchar Polski: - Radomsko Rok założenia: 1979 Barwy: żółto-niebieskie Radomsko: 50 tys. m ul. Kościuszki 3 Stadion poj. 8 tys. Tabela od 1927r: 65 m Mistrz Polski: - 14 msc Puchar Polski: Półfinał Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia KSZO Zagłębie GKS B Pogoń Aluminium Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Zagłębie Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Zagłębie ŁKS 1-1 2-5 2-1 2-1 2-1 1-2 2-2 1-3 0-0 0-2 0-3 0-1 4-2 2-1 0-1 2-0 6 4 7 6 4 5 3 3 3 0-1 Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Piast Cracovia Zagłębie GKS B Pogoń Aluminium 1-0 2-0 2-0 1-1 2-2 0-1 0-2 2-0 0-3 2-3 0-2 0-3 1-2 1-0 ŁKS 2-0 5 6 4 3 3 3 2 9 14 11 8 5 8 8 8 9 9 11 12 11 11 11 10 1-0 0-0 2-0 0-0 7-1 2-0 2-2 0-1 5-1 2-1 2-1 1-1 3-0 1-3 1-0 0-2 10 6 5 7 1 4 7 1 1 17 3 3 15 2 1 14 1 2 18 1 1 12 1 2 10 Zagłębie 0-0 15 1 Piast 7 6 6 6 6 6 7 7 9 8 7 8 8 8 2-0 3-1 1-0 3-2 3-0 4-1 0-1 3-0 0-1 3-1 5-0 2-2 2-1 2-2 Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Piast Cracovia Podbeskid. GKS B 7 Zagłębie 1-1 17 18 15 12 12 8 18 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Cracovia Podbeskid. GKS B Pogoń Arka Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Zagłębie Stasiak Ruch Radomsko Jagiellonia 1 Piast 57 0-2 2-2 1-2 1-1 1-7 0-0 0-2 4-2 1-1 1-2 0-1 2-2 1-0 0-4 2-1 0-0 16 0 13 14 0 15 15 0 16 16 0 15 15 16 0 16 17 0 16 17 0 15 15 1-2 0 16 Arka 1-0 2 3 0-2 0-2 1-4 0-3 1-2 1-0 1-3 2-1 0-2 0-4 1-1 0-3 0-6 1-4 2 14 Jagiellonia 1 15 Piast 16 Cracovia 1 16 Podbeskid. 16 GKS B 15 Pogoń 0 15 Aluminium 15 ŁKS 0 15 Tłoki 1 15 Jaworzno 15 Polar 0 15 Stasiak 15 Ruch 15 Zagłębie 3-0 3-0 1-2 1-0 0-1 0-3 3-0 0-1 1-0 0-2 6-0 1-1 2-0 0-1 3 3 2 2 4 4 5 5 5 6 6 6 6 6 6 6 0-2 15 Arka 1-2 3-1 3-1 1-1 0-0 2-1 1-1 1-0 1-1 1-1 1-1 2-1 0-1 1-0 0-0 2-1 2-1 1 2 1 3 3 4 2 3 3 1 1 1 3 12 6 5 6 7 5 5 4 5 6 6 6 6 5 5 5 6 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Ruch Chorzów Rok założenia: 1920 Barwy: niebiesko-białe Chorzów: 117 tys. m. ul. Cicha 6 Stadion poj. 13 tys. Tabela od 1927r: - 2 m Mistrz Polski: - 14 razy Puchar Polski: - 3 razy Błękitni Piast Cracovia KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Zagłębie Radomsko Arka 3-0 3-1 1-2 2-0 1-2 2-0 2-2 2-2 1-1 1-1 0-1 2-2 1-3 2-2 0-0 0-0 Jagiellonia 1-1 Cracovia Piast Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Jaworzno Polar Stasiak Zagłębie Radomsko Arka 0-0 3-0 2-2 0-2 1-0 1-0 0-3 1-1 1-1 3-0 1-1 0-3 0-2 2-1 Jagiellonia 0-1 6 3 4 4 3 3 2 1 1 3 2 6 4 4 5 6 7 7 7 8 9 10 11 Szczakowianka Jaw. Rok założenia: 1923 Barwy: biało-czerw. Jaworzno: 97 tys. m ul. Kościuszki 1 Stadion poj. 7 tys. Tabela od 1927r: - 66 m Mistrz Polski: - 13 msc Puchar Polski: - Tłoki Gorzyce Rok założenia: 1951 Barwy: biało-niebieskie Gorzyce: 1 tys. mieszk ul. Piłsudskiego 30 Stadion poj. 2 tys. Tabela od 1927r: Mistrz Polski: Puchar Polski: - Zagłębie Lubin Rok założenia: 1946 Barwy: miedz-biało-ziel. Lubin: 79 tys. mieszk ul. Skłodowskiej 98 Stadion poj. 7 tys. Tabela od 1927r: - 17 m Mistrz Polski: - 1 raz Puchar Polski: - KSZO Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Zagłębie Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Zagłębie Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Błękitni Piast Cracovia Arka Aluminium Jagiellonia ŁKS Błękitni Tłoki Piast Jaworzno Cracovia Polar KSZO Stasiak Podbeskid. Ruch GKS B Radomsko 2 11 Cracovia 4 13 11 4 13 11 3 10 8 3 10 12 bw 13 10 1 9 1 9 10 1 9 Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Tłoki Zagłębie Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Piast 11 Cracovia 1-1 5-2 2-1 0-0 3-1 2-1 2-3 0-0 1-1 3-1 1-0 1-2 4-0 2-0 2-0 2-1 18 2 18 18 1 18 16 2 14 14 16 2 16 13 3 9 10 3 9 8 2 8 7 2-1 6 0-2 1-2 2-3 1-0 1-0 4-2 4-1 2-0 1-0 1-1 2-0 1-0 4-0 1-1 1-8 2 4 3 3 4 4 3 4 1-1 1-4 0-2 3-0 1-1 0-1 3-2 2-4 0-0 1-1 1-1 0-0 2-0 2-1 3-0 0-3 10 1 15 15 1 12 12 12 1 12 12 1 12 12 0 13 11 1 10 10 1 9 9 6 KSZO 3-1 1 7 7 7 7 7 6 6 6 4 5 5 4 4 5 0-1 0-1 0-1 1-2 0-0 1-1 2-4 1-2 1-2 1-1 0-1 0-0 1-1 1-5 1 10 10 1 12 12 1 12 0 12 14 1 14 14 1 14 14 1 14 14 14 1-0 2 14 Pogoń Podbeskid. GKS B Pogoń Aluminium ŁKS Zagłębie Jaworzno Polar Stasiak Ruch Radomsko Arka Jagiellonia Piast 5 Cracovia 58 9 Pogoń Arka Aluminium Jagiellonia ŁKS Tłoki Piast Jaworzno Cracovia Polar Stasiak Podbeskid. Ruch GKS B Radomsko 1-0 1-0 1-2 2-0 1-1 1-0 2-0 0-0 0-3 2-1 5-0 2-1 2-4 2-2 1-1 1-2 2 6 4 5 6 4 5 3 0-0 7 3 7 3 4 3 2 2 4 4 3 1 2 3 3 4 4 3-2 1-1 1-0 1-0 1-1 1-0 1-4 1-0 4-0 1-0 2-0 3-0 1-0 1-0 6 1-1 7 3 5 5 3 4 4 3 4 3 5 3 4 3 3 3 2 2 2 2 2 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 III Liga – opis - Rozgrywki III ligi były bardzo ciekawe i cieszyły się znacznie większym zainteresowaniem kibiców, niż w ubiegłym sezonie. W grupie I liderzy z jesieni, Mława i Radomiak, na wiosnę grały znacznie słabiej, ale udało im się wywalczyć dwa czołowe miejsca w grupie, gdyż ich rywale zdawali się nie być zainteresowani awansem do II ligi. W grupie II, od początku do końca dominował beniaminek Kujawiak Włocławek. Drugie miejsce niespodziewanie wywalczyła Unia Janikowo, głównie z powodu słabej gry na wiosnę Kotwicy Kołobrzeg i Floty Świnoujście. W grupie III o pierwsze miejsce rywalizowały Zagłębie Sosnowiec i Śląsk Wrocław. Inne kluby były tylko tłem dla wyżej wspomnianej dwójki. W grupie IV do zażartej rywalizacji między Koroną Kielce i Stalą Rzeszów w końcówce sezonu, włączyło się Heko Czermno, kolejny klub stworzony na wsi przez znudzonego biznesmena. Średnia frekwencja w III lidze wyniosła ponad 800 widzów na mecz i była najwyższa od 1998 roku, gdy ligę zredukowano do czterech grup. Tradycyjnie najwyższa frekwencja była w grupie IV – ponad 900 widzów na mecz, a najniższa w grupie I – ponad 500 widzów na mecz. Poniżej podajemy tabele III ligi, według tych samym zasad stosowanych do wcześniej podanej tabeli II ligi (patrz. str.54). III liga – tabele - Grupa I Warszawa-Łódź-Białystok-Olsztyn 1. MKS Mława (9) 2. Radomiak Radom (B) 3. MZKS Kozienice (4) 4. Gwardia Warszawa (2) 5. Warmia Grajewo (7) 6. Legionovia Legionowo (11) 7. Znicz Pruszków (12) 8. Unia Skierniewice (10) 9. Mazowsze Grójec (8) 10. Drwęca Nowe Miasto (B) 11. Okęcie Warszawa (3) 12. Stal Głowno (6) 13. Pelikan Łowicz (5) 14. Ruch Wysokie Maz. (B) 15. Polonia/Olimpia Elbląg (13) 16. Pogoń Zduńska Wola (B) 60 55 54 50 48 43 43 42 42 42 40 37 36 28 28 7 - Grupa II Poznań-Gdańsk-Szczecin-Bydgoszcz 1. Kujawiak Włocławek (B) 63 2. Unia Janikowo (12) 57 3. Amica II Wronki (6) 49 4. Kotwica Kołobrzeg (8) 47 5. Flota Świnoujście (2) 41 6. Kaszubia Kościerzyna (B) 37 7. Unia Tczew (10) 35 8. Warta Poznań (11) 34 9. Mieszko Gniezno (B) 30 10. Gwardia Koszalin (7) 29 11. Chemik Bydgoszcz (3) 28 12. Tur Turek (4) 27 13. Obra Kościan (5) 25 14. Gryf Wejherowo (9) 14 /-/. Polonia Bydgoszcz (13) /-/. Zorza Dobrzany (B) 53-24 600 (400- 1.000) - Awans 53-34 1.800 (800- 3.500) - Baraże 50-34 600 (200- 2.000) 43-30 200 (100- 300) 33-23 800 (500- 1.300) 41-37 400 (300- 600) 40-35 600 (300- 1.200) 33-29 500 (200- 800) 39-30 400 (200- 700) 44-34 700 (300- 1.000) 33-29 300 (200- 600) 42-41 600 (400- 800) 37-50 700 (400- 1.300) 34-42 300 (200- 500) 21-41 800 (200- 1.500) - Spadek 22-105 800 (200- 2.000) - Spadek 60-21 44-23 39-22 46-37 37-34 40-33 34-45 42-43 30-33 24-35 21-38 29-31 27-43 29-64 3.300 (2.000- 5.000) - Awans 2.400 (1.900- 3.000) - Baraże 100 ( 100- 200) 700 ( 300- 2.500) 1.000 ( 700- 2.000) 400 ( 300- 600) 800 ( 400- 1.500) 300 ( 300- 500) 1.200 ( 300- 3.300) 600 ( 300- 2.000) - Wycofana 100 ( 100- 300) 1.400 ( 700- 2.000) 600 ( 400- 1.000) 300 ( 200- 500) - Spadek 100 ( 100- 300) - Wycofana 700 ( 200- 1.500) - Wycofana - Grupa III Katowice-Wrocław-Opole-Zielona Góra 1. Zagłębie Sosnowiec (2) 80 68-23 3.500 (1.200- 10.000) - Awans 2. Śląsk Wrocław (S) 68 69-28 2.600 (1.300- 4.500) - Baraże 59 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 3. Włókniarz Kietrz (4) 4. Odra Opole (5) 5. Miedź Legnica (6) 6. Lech Zielona Góra (3) 7. Ruch Radzionków (S) 8. Polonia Bytom (10) 9. Walka Zabrze (B) 10. Rozwój Katowice (9) 11. Chrobry Głogów (B) 12. Promień Żary (7) 13. Polonia Słubice (B) 14. Górnik MK Katowice (8) 15. Swornica Czarnowąsy (B) 16. Carbo Gliwice (11) 50 49 49 47 40 38 38 38 37 34 31 29 21 19 - Grupa IV Kraków-Rzeszów-Lublin-Kielce 1. Korona Kielce (2) 62 2. Stal Rzeszów (3) 61 3. Heko Czermno (B) 58 4. Górnik Wieliczka (9) 53 5. Hutnik Kraków (4) 46 6. Wisła II Kraków (B) 45 7. Hetman Zamość (S) 42 8. Motor Lublin (8) 41 9. Stal Stalowa Wola (S) 38 10. Pogoń Staszów (6) 37 11. Polonia Przemyśl (7) 37 12. Sandecja Nowy Sącz (5) 36 13. Tomasovia Tomaszów L (B). 35 14. Siarka Tarnobrzeg (10) 33 15. Resovia Rzeszów (B) 27 16. Proszowianka Proszow (11) 18 48-36 500 ( 100- 2.000) - Wycofana 36-30 1.900 ( 200- 4.500) 42-31 800 ( 400- 2.000) 44-39 500 ( 200- 1.500) 30-30 500 ( 300- 1.500) 34-34 600 ( 200- 2.000) 37-37 400 ( 100- 1.500) 30-41 400 ( 200- 1.000) 38-36 700 ( 200- 1.500) 29-31 700 ( 500- 1.200) 30-57 500 ( 200- 1.200) 35-50 200 ( 100- 500) - Spadek 22-56 400 ( 100- 900) - Spadek 15-48 200 ( 100- 400) - Spadek 61-26 45-22 54-26 48-45 47-40 44-38 36-40 43-44 29-35 42-45 43-45 32-34 30-44 27-41 27-49 19-53 4.000 (2.000- 6.000) - Awans 2.500 (1.000- 7.000) - Baraże 800 ( 400- 2.000) 400 ( 200- 800) 500 ( 300- 1.200) 600 ( 100- 2.000) 700 ( 300- 1.200) 1.100 ( 800- 2.000) 1.300 (1.000- 2.000) 900 ( 500- 1.500) 600 ( 300- 1.500) 1.000 ( 500- 2.000) 1.300 ( 500- 2.000) 600 ( 300- 1.500) - Spadek 1.100 ( 400- 2.200) - Spadek 500 ( 300- 1.100) - Spadek - Baraże - opis - Baraże wykazały jak silna w tym sezonie była II liga. W barażach o II ligę przepadło większość III ligowców, choć w opinii komentatorów drużyny Śląska Wrocław oraz Stali Rzeszów, prezentowały się solidniej niż zwycięzcy dwóch pozostałych baraży. W przyszłości można uniknąć takich sytuacji, rozstawiając drużyny z najsilniejszych od lat grup trzeciej i czwartej III ligi, aby trafiły na najsłabsze nie najlepsze, tak jak było w tym sezonie, kluby z II ligi. - O awans/pozostanie w I Lidze Cracovia Kraków - Górnik Polkowice 4-0 9.000 4-0 2.500 - O awans/pozostanie w II Lidze Stal Rzeszów - Ruch Chorzów Śląsk Wrocław - Arka Gdynia Radomiak Radom - Tłoki Gorzyce Unia Janikowo - Stasiak/KSZO 1-1 0-0 3-1 0-0 7.000 8.000 3.000 4.000 0-2 1-2 1-2 0-2 1.000 4.000 2.000 5.000 - IV Liga – opis - W IV lidze rozgrywki cieszyły się nieco większym zainteresowaniem niż w zeszłym sezonie. Na stadionach Lechii Gdańsk i Rakowa Częstochowa, średnia frekwencja dochodziła do 2 tysięcy widzów. W większości grup, już na początku sezonu pojawił się zdecydowany lider, ale w kilku o awans walczono do samego końca. Szczególnie emocjonujące były rozgrywki w grupie pomorskiej, gdzie Lechia Gdańsk o awans walczyła z Gedanią Gdańsk, oraz w grupie świętokrzyskiej, gdzie ostatni mecz zadecydował o awansie Wiernej Małogoszcz, a nie Nidy Pińczów. Bardzo wyrównana stawka była też w grupie lubelskiej. Z powodu wycofania się z rozgrywek III ligi Gwardii Koszalin rozegrano baraże o awans do grupy II trzeciej ligi. Baraże z udziałem Pogoni II Szczecin, Zawiszy Bydgoszcz, Cartusi Kartuzy oraz Jaroty Jarocin wygrała drużyna ze Szczecina. Do III ligi awans wywalczyły: 60 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Grupa Dolnośląska - Inkopax Wrocław Grupa Kujawsko-Pomorska Grupa Lubelska - Lewart Lubartów Grupa Lubuska Grupa Łódzka - Ceramika Paradyż Grupa Małopolska Grupa Mazowiecka - Legia II Warszawa Grupa Opolska Grupa Podkarpacka - Pogoń Leżajsk Grupa Podlaska Grupa Pomorska - Lechia Gdańsk Grupa Śląska Grupa Świętokrzyska - Wierna Małogoszcz Grupa Warmińsko-Mazurska Grupa Wielkopolska - Lech II Poznań Grupa Zachodniopomorska Dodatkowo w barażach awans wywalczyła almanach piłkarski - Europa - 61 - Toruński KP - Arka Nowa Sól - Kmita Zabierzów - TOR Dobrzeń Wielki - ŁKS Łomża - Górnik Jastrzębie - Warmia i Maz. Olszt. - Odra Chojna - Pogoń II Szczecin Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 ap 62 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 E U R O P A - SPECYFIKA I HISTORIA LIG Ojczyzną piłki jest Anglia. Tam zaczęto rozgrywać pierwsze mecze, tam powstawały najstarsze kluby, tam zorganizowano pierwsze rozgrywki. Już w 1872 roku, 13 klubów stanęło do walki o Puchar Anglii. Tryumfował zespół Wanderers, a z obecnie znanych klubów, w pierwszych oficjalnych rozgrywkach piłkarskich na świecie, uczestniczyły Queens Park (obecnie II liga) i Crystal Palace (obecnie III liga). Dwa lata później o puchar grano również w Szkocji, a wkrótce potem w Walii oraz Irlandii Północnej. Nim piłka zawędrowała na kontynent, w Anglii, w 1888 roku, zainaugurowano pierwsze na świecie rozgrywki ligowe. W lidze uczestniczyło 12 zespołów i pierwszym Mistrzem Anglii został klub Preston (obecnie grający w II lidze). W inauguracyjnych rozgrywkach występowały między innymi takie kluby jak: Aston Villa, Wolverhampton, Blackburn i Everton. Dwa lata później liga zaczęła grać w Szkocji. Pierwszym krajem na kontynencie, w którym ruszyły oficjalne rozgrywki ligowe była Belgia. Było to w 1895 roku. Liga liczyła 7 drużyn i pierwszym Mistrzem Belgii został klub Liege. Do wybuchu pierwszej wojny światowej (1914 rok) ligi powstały jeszcze w trzech krajach: na Węgrzech, w Austrii oraz w Szwecji. Równolegle w wielu krajach toczyły się rozgrywki o tytuł Mistrza, ale nie zdecydowano się tam na utworzenie ogólnokrajowych lig. Grano więc w systemie pucharowym, bądź w grupach (przeważnie regionalnych) a o tytule mistrzowskim decydował mecz między zwycięzcami grup. Ten model przyjęto między innymi w Szwajcarii, Belgii, Holandii, Włoszech i w Niemczech. Dopiero 10 lat po zakończeniu I wojny światowej w Europie powstało szereg ważnych lig. W 1927 roku powstała liga w Polsce, w 28 roku w Hiszpanii, w 29 roku we Włoszech, w 32 roku we Francji i na koniec w 34 roku w Portugalii. Tuz przed wybuchem II wojny światowej w Europie istniało 29 lig, w których grało 327 klubów, co daje średnią liczebność ligi nieco ponad 11 klubów. Najliczniejszą ligę miała Anglia – 22 kluby, potem Francja, Włochy i Szkocja po 16 klubów. W polskiej lidze grało dziesięć zespołów. Po wojnie, szereg ważnych lig powstało w latach 50-tych i 60-tych. W 1956 roku powstała liga w Holandii, w 58 roku w Turcji, rok później w Grecji, a na koniec, w 63 roku w Niemczech i w Norwegii. W tym momencie w Europie istniały 33 ligi, w których grało 458 klubów (średnia liga liczyła prawie 14 klubów). Tradycyjnie najliczniejszą ligą była angielska (22 zespoły) oraz francuska (20 zespołów). W tym czasie, ukształtowały się następujące modele lig. W kilku dominowały 2-3 silne kluby, corocznie rywalizujące między sobą o tytuł mistrzowski. Były to ligi: hiszpańska (Real, Barcelona), portugalska (Benfica, Sporting, Porto), grecka (Panathinaikos, Olimpiakos, AEK) oraz turecka (Galatasaray, Besiktas, Fenerbahce). W latach 60-tych podobny model ukształtował się w ligach szkockiej (Rangers, Celtic), holenderskiej (Ajax, Feyenord, PSV) oraz belgijskiej (Anderlecht, Brugge, Standard). W krajach bloku radzieckiego istniały dwa modele. Pierwszy, to dominujące dwa kluby ze stolicy, które z powodów politycznych były popierane przez władze. Zaliczały się do nich ligi bułgarska (CSKA, Lewski), rumuńska (Dinamo, Steaua), węgierska (Ferencvarosz, Honved) oraz jugosłowiańska (Crvena Zvezda, Partizan). W drugim modelu dopuszczono do rywalizacji kluby spoza stolicy. Były to liga radziecka (Spartak Moskwa rywalizował z Dynamem Kijów) oraz liga czechosłowacka (Sparta Praga rywalizowała ze Slovanem Bratysława). W Polsce dominującą pozycję zdobyły kluby spoza stolicy, z Górnego Śląska (głównie Górnik Zabrze i Ruch Chorzów), które rywalizowały ze stołeczną Legią. W pozostałych ligach europejskich istniała duża zmienność liderów. W latach 70-tych w kilku większych ligach zarysowała się dominacja jednego silnego klubu. W lidze niemieckiej był to Bayern Monachium, we włoskiej Juventus Turyn, a w angielskiej Liverpool. Ostatnie ligi, które w latach 80-tych doczekały się swojego lidera były ligi szwajcarska - Grasshoppers, duńska - Brondby i norweska - Rosenborg. W lidze szwedzkiej i francuskiej, aspirujące do tej pozycji kluby IFK Goteborg i Olimpique Marsylia, nie potrafiły swojej pozycji dominującej utrzymać do dziś dnia. Na początku lat 90-tych w Europie istniały 34 ligi, w których występowały 497 kluby. W latach 90-tych, w ślad za zmianami politycznymi, nastąpiły zmiany w ligach europejskich. Rozpadły się ZSRR, Czechosłowacja, Jugosławia. Na gruzach tych krajów powstały ligi niepodległych państw, z radzieckiej (powstało 15 lig, z których 11 przyjęto do europejskiej federacji), z jugosłowiańskiej (5 lig) i z czechosłowackiej (2 ligi). Ponadto do UEFA przyjęto ligi mniejszych krajów, takich jak Walia, Andorra, San Marino oraz ligę izraelską. Znikła tylko liga NRD, która zastała włączona do bundesligi. Obecnie rozgrywki ligowe toczą się w 50 krajach, uczestniczy w nich 681 drużyn. Wśród najsilniejszych młodych lig zazwyczaj dominuje najlepszy dotąd klub danego państwa przed podziałem. Tak jest w ligach czeskiej (dominacja Sparty), ukraińskiej (Dynama), serbskiej (Crveny Zvezdy i Partizana) oraz chorwackiej (Dinama i Hajduka). W słabszych ligach, kluby dotąd dominujące, 63 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 po pewnym czasie, ustępowały miejsca innym. Nie udało się więc utrzymać dominacji Slovanowi w lidze słowackiej, Olimpii w słoweńskiej, Dinamu w białoruskiej, Vardarowi w macedońskiej i innym. W silnych ligach Europy, zwiększa się różnica między czołowymi klubami, a ligowymi średniakami. Ligi angielska, niemiecka oraz francuska, zdają się iść w ślad hiszpańskiej i włoskiej, gdzie trudno sobie wyobrazić, aby tytuł mistrzowski zdobył klub nie należący do grupy 3-5 najbogatszych klubów. Łatwo udowodnić, iż tylko spore prawdopodobieństwo zakwalifikowania klubu do elitarnej Ligi Mistrzów, zachęcić może sponsorów do ponoszenia sporych nakładów na klub. Stąd formuje się model, gdzie ilość silnych klubów równa się ilości miejsc w LM przyznanych dla danej ligi. Model ten jest mniej emocjonujący dla kibiców, ale ze względów marketingowych korzystny. Ponadto tylko stabilne kluby, co roku występujące w europejskich pucharach, mają szanse na zajęcie wysokiego miejsca w rankingu UEFA i dzięki temu są rozstawiane i mają większe szanse na odniesienie sukcesu. Najbardziej dominującymi, w ujęciu historycznym, klubami w swoich ligach są Glazgow Rangers (47% możliwych do zdobycia tytułów Mistrza i 75% możliwych do zdobycia punktów w lidze), Olympiakos Pireus (47% tytułów i 75% punktów) oraz Benfica Lizbona (36% tytułów i 77% punktów). Szczególnie godny podziwu jest dorobek Rangersów, bowiem liga szkocka jest bardzo stara, rozegrała już 107 sezonów, a czym starsza liga tym trudniej w niej o dominacje. Dowodem tego są młode ligi europejskie takie jak chorwacka, czeska, rosyjska, serbska oraz ukraińska, których nie uwzględniliśmy w tej klasyfikacji, a których liderzy mają ponad 70% możliwych do zdobycia tytułów Mistrza. Dotyczy to takich klubów jak Dynamo Kijów, Spartak Moskwa oraz Sparta Praga. Do lig nie posiadających (w ujęciu historycznym) wyrazistych liderów zaliczamy ligi angielską i francuską oraz w dalszej kolejności ligi duńską, szwedzką oraz polską. Najstarsze Mistrzostwa Anglia 1888 Szkocja 1890 Belgia 1895 Szwecja 1896 Włochy 1897 Szwajcaria 1897 Holandia 1898 Węgry 1901 Niemcy 1902 Austria 1911 Polska 1921 Najstarsza liga Anglia 1888 Szkocja 1890 Belgia 1895 Szwajcaria 1897 Węgry 1901 Austria 1911 Polska 1927 Dania 1927 Hiszpania 1928 Włochy 1929 Francja 1932 Najstarsze puchary Anglia 1872 Szkocja 1874 Holandia 1899 Szwecja 1902 Hiszpania 1902 Belgia 1908 Węgry 1909 Francja 1918 Włochy 1922 Szwajcaria 1926 Polska 1926 % zdobytych tyt. Mistrza Glazgow Rang. 47% Olimpiakos Pire. 47% Real Madryt 40% CSKA Sofia 37% Benfica Lizbona 36% Rapid Wiedeń 33% Galatasaray 33% śr. dla Europy 28% Górnik Zabrze 18% Liverpool 17% Goeteborg 16% St.Eienne 15% % zdobytych punktów Benfica Lizbona 77% Olimpiakos Pire. 75% Ajax Amsterdam 75% Glazgow Rang. 74% Lewski Sofia 70% Fenerbahce 69% Ferencvarosz 69% śr. dla Europy 63% Legia War. 58% Everton 51% Arhus 48% Olimpique Mar. 45% % zdobytych pucharów Austria Wiedeń 40% Lewski Sofia 38% Benfica Lizbona 38% Olimpiakos Pir. 33% Steaua Buk 32% Ferencvarosz 32% Galatasaray 31% śr. dla Europy 25% Legia War. 24% Odd Grenland 12% Olimpique Mar. 12% Manchester Utd 9% E U R O P A - ROZGRYWKI MIĘDZYNARODOWE W 1955 roku zainaugurowano rozgrywki o Puchar Europy Mistrzów Krajowych. W rozgrywkach tych poszczególne ligi reprezentowały zaproszone zespoły. Dopiero od 1965 roku, w rozgrywkach tych, mogli uczestniczyć wyłącznie Mistrzowie swoich krajów. Również w 1955 roku rozpoczęły się rozgrywki o Puchar Miast Targowych. Były to rozgrywki, w których uczestniczyły kluby bądź reprezentacje miast, w których odbywały się międzynarodowe targi. Dopiero w 1971 roku, po rozegraniu 13 edycji Pucharu Miast Targowych, rozgrywki wzięła pod swoje skrzydła UEFA, przyznając poszczególnym federacją prawo do wystawienia tylu klubów, ile wynikało z osiągnięć federacji w europejskich rozgrywkach. 64 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 O Puchar Europy Zdobywców Pucharów zaczęto grać od 1960 roku. Uczestniczyły w nich zdobywcy pucharu poszczególnych państw. Wraz z rozpoczęciem europejskich rozgrywek pucharowych, zdecydowanie najlepszym klubem został uznany Real Madryt. Lata 60-te to wciąż pierwszoplanowa rola Realu Madryt i ligi hiszpańskiej. Z Realem współzawodniczyły Benfica i Barcelona. W drugiej połowie lat 60-tych, pozycja Realu nieco osłabła i udanie rywalizować z nim zaczął Inter Mediolan oraz kluby angielskie, których liga w tym okresie uważana była za najlepszą na świecie. Przełom lat 60-tych i 70-tych to zdecydowany odwrót ligi hiszpańskiej i krótkotrwałe bezkrólewie. Do miana czołowych klubów aspirują Milan, Manchester United, czy Celtic Glazgow. Za najlepszą ligę wciąż uznaje się ligę angielską. Potem nadchodzi czas Ajaxu Amsterdam, w którego cieniu znajdują są Leeds oraz Juventus. Natomiast druga połowa lat 70-tych to czas Bayernu Monachium i ligi niemieckiej. Ponadto „na topie” są Borussia Monchengladbach, Anderlecht i Liverpool. Lat 80-te to Liverpool i liga angielska, która spycha ligę niemiecką na drugi plan. W drugiej połowie lat 80-tych do rywalizacji z Liverpoolem włączają się Juventus, Bayern i Barcelona. „Juve” wkrótce staje się najlepszym klubem Europy, a liga włoska najsilniejszą ligą. Lata 90-te to dominacja ligi włoskiej i Milanu. W jego cieniu pozostają Barcelona, Real, Olimpique Marsylia i Juventus. Lata 2000-te należą do Realu, Barcelony i Valencii – słowem ligi hiszpańskiej. Mocne są też kluby angielskie takie jak Manchester United i Arsenal. Liga włoska spada na trzecie miejsce. W 1900 roku, na olimpiadzie w Paryżu, zagrano pierwszy mecz demonstracyjny, poza oficjalnym programem zawodów. Dopiero w 1908 roku, na olimpiadzie w Londynie, rozegrano oficjalne rozgrywki piłkarskie, w których zwyciężyła Reprezentacja Anglii. Od 1930 roku zaczęto rozgrywać Mistrzostwa Świata w piłce. Pierwsze rozegrano w Urugwaju i odtąd mistrzostwa odbywały się co cztery lata w kraju Ameryki, bądź Europy. W pierwszych Mistrzostwach, tytuł Mistrza zdobyła drużyna Urugwaju, zaś najlepszą drużyną z Europy była Jugosławia. Pierwsze mistrzostwa świata, zorganizowane na kontynencie europejskim, odbyły się we Włoszech i znów tytuł mistrzowski przypadł gospodarzom, którzy w finale pokonali drużynę Czechosłowacji. W 1960 roku we Francji rozegrano pierwsze Mistrzostwa Europy. W tym czasie turniej olimpijski stracił na znaczeniu, gdyż do udział w nim dopuszczono tylko amatorów. W 2000 roku, pierwszy raz Mistrzostwa Europy rozegrano w dwóch krajach, w Holandii i Belgii. A dwa lata później Mistrzostwa Świata odbyły się w Azji (Japonii i Korei) pierwszy raz na innym kontynencie niż Europa, bądź Ameryka. Przed I wojną światową, w większości krajów, piłka była w początkowej fazie rozwoju. Swój wiek dojrzały osiągnęła w Anglii i to Reprezentacja tego kraju ceniona była najwyżej. W olimpiadzie wysokie miejsca zajmowały również Reprezentacje Danii i Holandii. Po zakończeniu wojny, w dwudziestoleciu międzywojennym, dominowała Reprezentacja Włoch, która została 2 razy mistrzem świata i 2 razy mistrzem olimpijskim. Silne były również Reprezentacje Czechosłowacji, Niemiec, Węgier oraz Belgii. Zaraz po zakończeniu II wojny światowej, nastąpiło krótkie bezkrólewie. Wkrótce potem urosły w siłę Reprezentacje Węgier, Szwecji, Jugosławii i ZSRR. Lata 60-te należały do Reprezentacji Anglii, z wyjątkiem końcówki tego okresu, gdy najsilniejsi byli Włosi. Lata 70-te to dominacja Reprezentacji Niemiec, z którą zażartą rywalizacje toczyli Holendrzy i Polacy. W latach 80-tych nadal silni byli Niemcy, a rywalizowali z nimi najczęściej Włosi i Francuzi. Niewiele zmieniło się w tej mierze w latach 90-tych, z tym, że do Włochów i Francuzów dołączyli Holendrzy i Anglicy. Obecnie od kilku lat uważa się, iż najlepszą Reprezentacje maja Francuzi. Nieźli są też Włosi, Czesi, Holendrzy oraz Portugalczycy. Czas pokaże, czy Reprezentacji Grecji uda się utrzymać wysoki poziom, który zaprezentowała na Mistrzostwach Europy. Niemcy pierwszy raz od ponad 30 lat wypadli poza czołówkę. FIFA / Coca-Cola World Ranking (Reprezentacje) 1. Francja 809 pkt 2. Hiszpania 790 pkt 3. Czechy 762 pkt 4. Holandia 747 pkt 5. Anglia 732 pkt 6. Włochy 728 pkt 7. Turcja 719 pkt 8. Portugalia 714 pkt 9. Niemcy 712 pkt 10. Grecja 710 pkt 17. Polska 652 pkt Msc. lig wg. UEFA 1. Hiszpania 2. Anglia 3. Włochy 4. Niemcy 5. Francja 6. Portugalia 7. Grecja 8. Holandia 9. Czechy 10. Turcja 16. Polska 65 79,9 62,2 59,2 49,5 48,3 42,3 34,7 34,1 33,1 32,3 21,8 Msc. Klubów wg. UEFA 1. Real Madryt 2. Valencia 3. Barcelona 4. Manchester U 5. Bayern Mon. 6. Deportivo 7. Arsenal 8. Porto 9. Milan 10. Liverpool 70. Wisła Krak. 146,4 139,4 134,4 119,5 105,3 104,4 103,5 100,0 99,5 90,5 31,2 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 EUROPA - POTENCJAŁ LIG We wszystkich krajach należących do UEFA mieszka obecnie ponad 800 milionów ludzi. Jest to więcej niż wynosi ludność Europy, bo do UEFA należy klika państw azjatyckich (Kazachstan, Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Izrael) oraz kraje, których znaczna część leży poza kontynentem europejskim (Turcja, Rosja). My skoncentrujemy się na 26-ciu najsilniejszych ligach Europy. W krajach tych mieszka 90% ogółu ludności wszystkich państw należących do UEFA. Polska ze swoimi 39 milionami ludzi jest nieco powyżej średniej, która dla 26 krajów wynosi 29 milionów ludzi. Liczba mieszkańców decyduje o popularności Reprezentacji oraz krajowych klubów występujących na arenie międzynarodowej. Ten, kto będzie z całych sił kibicować, na przykład Wiśle Kraków w rozgrywkach europejskich, niekoniecznie musi popierać ten klub w kraju. Uważamy, iż w słabszych ligach (spoza wielkiej piątki) większości kibiców śledzących krajowe rozgrywki jest silnie związana z jakimś klubem i to jemu kibicuje. Gdy ktoś ogląda piłkę, głównie po to, aby podziwiać fajerwerki techniczne, czy popisy gwiazd, skoncentruje się na transmisjach z Ligi Mistrzów lub Mistrzostw Europy i Świata. Krajową piłkę oglądają fanatycy, aby emocjonować się gra swojej ukochanego klubu. Ta więź rodzi się przeważnie na stadionie, dlatego dla potencjału danego kraju, nie tyle ważna jest liczba mieszkańców, lecz liczba tych, którzy mieszkają w dużych miastach, są związani z miejscowym klubem i maja warunki do uczestnictwa w meczach „na żywo”. Gdy zliczymy mieszkańców największych europejskich miast, w ilości odpowiadającej liczebności danej ligi, okażę się, iż średnia liczba ludności miast, 26 najsilniejszych lig w Europie, wynosi 9,5 miliona. W Polsce liczba ta jest niższa, co wynika z niskiego zurbanizowania naszego kraju oraz niewielkiej liczebności naszej ligi. W Polsce ludność 14 największych miast to zaledwie 19% ludności Polski, co jest najniższym współczynnikiem wśród badanych krajów. Na dodatek w Polsce, w większości dużych miast, brak I-ligowego klubu. Posiadany potencjał Polska wykorzystuje w 63% i znów jest to najniższa wartość w Europie. W miastach polskich, gdzie występuje, choć jedna I-ligowa drużyna, mieszka zaledwie 4,7 miliona ludzi. Teraz możemy określić ostateczny potencjał ligi polskiej poprzez pomnożenia 4,7 miliona ludzi przez średni dochód na 1 mieszkańca, który dla Polski wynosi 11 tys. euro. Daje nam to 50 miliardów euro i 19 miejsce w Europie, bardzo nisko. Tak więc Polska, mimo że jest ludnym krajem (powyżej średniej europejskiej) z powodu małej ilości dużych miast, mało liczebnej ligi, braku I-ligowych drużyn w wielu dużych miastach oraz niskiego dochodu na jednego mieszkańca, ma ligę o potencjale 50 mld. euro wobec średniej europejskiej wynoszącej 140 mld. Gdy dodamy jeszcze niekorzystne warunki pogodowe, eksport gwiazd na zachód, zły klimat w mediach (zwłaszcza w TVP) wobec krajowej piłki, to tylko możemy wyrazić zdziwienie, (co niniejszym czynimy), iż liga polska klasyfikowana jest w Europie na wysokiej, 15-tej pozycji, a frekwencja na meczach jest tak wysoka. Czy może być jeszcze gorzej ? Nie tylko może, ale już jest, gdy z ligi spadł, reprezentujący niemal milionową Łódź, Widzew. Od tej pory liga polska wykorzystuje swój potencjał w 50%, co jest wartością nie spotykaną w żadnej z 26-ciu czołowych lig, co najmniej od 1950 roku. Potencjał ligi spadł z 50-ciu do 45 mld. euro. Gdyby liga polska liczyła 18 klubów, z których każdy reprezentowałby jedno z 18 największych polskich miast, to potencjał ligi polskiej wyniósłby ponad 100 mld. euro i dawałoby to naszej lidze 11 miejsce w Europie. A tak obecna czołówka lig europejskich przedstawia się następująco: Ludność podano w mln. Ludność Ludność Ludność Dochód Potencjał ogółem w miastach gdzie I liga w tys. euro w mld. euro 1. Niemcy 82 31,1 23,8 26 620 2. Francja 59 20,6 18,5 26 480 3. Anglia 49 21,1 17,2 26 450 4. Hiszpania 41 19,3 16,8 22 370 5. Włochy 57 19,5 12,5 26 320 6. Holandia 16 6,6 5,9 29 170 7. Rosja 145 28,2 18,2 9 160 8. Belgia 10 4,6 4,0 28 110 średnia dla Europy 29 9,5 7,4 17 140 19. Polska 39 7,4 4,7 11 50 Powyższe zestawienie traktować należy jako podejście autorskie i teoretyczne do tematu. Potencjał europejskich lig jest powszechnie znany i wynika z ich przychodów finansowych. Według ostatnio posiadanych przez nas danych przewodzi w tej dziedzinie liga angielska, z przychodami rzędu 1,7 mld. euro, potem są liga włoska (1,1 mld.), hiszpańska i niemiecka (po 1 mld.) oraz francuska (0,6 mld.). 66 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 E U R O P A - CUDZOZIEMCY w LIGACH Na stadionach lig europejskich, cudzoziemcy występowali od dawna. Już kilkadziesiąt lat temu, w Portugalii było sporo Brazylijczyków, w Hiszpanii Argentyńczyków i Urugwajczyków, a w Anglii Irlandczyków. W pozostałych krajach występowali już tylko pojedynczy piłkarze z zagranicy. Cudzoziemców zaczęło szybko przybywać w latach 70-tych, ale dopiero w latach 90-tych na skutek przemian ustrojowych i otwarcia granic w Europie, w ligach zachodnich nastąpił zalew piłkarzy ze wschodu (głównie byłej Jugosławii i ZSRR). Przybywało również coraz więcej piłkarzy z Afryki, co z kolei było spowodowane coraz wyższym ich poziomem. Na początku lat 2000, w 26-ciu najlepszych ligach europejskich, grało blisko 2300 zagranicznych piłkarzy. Obecnie gra ich 2900, więc ilość ich wzrosła o blisko 30%. Wzrost ten był bardzo zróżnicowany. Spośród „starych” krajów Unii Europejskiej, najwyższy był we Francji 80% oraz w Anglii 30%. W pozostałych krajach „starej Unii” nie odnotowano znaczącego wzrostu, a nawet w wielu ligach zanotowano spadek, np. w lidze włoskiej, hiszpańskiej, czy holenderskiej. W krajach Europy Środkowej i Wschodniej (z wyjątkiem Węgier) odnotowano, co najmniej, dwukrotny wzrost liczby cudzoziemców występujących w tamtejszych ligach. Najwyższy 6-krotny wzrost dotyczył Ukrainy. Należy jednak pamiętać, że kraje te startowały z bardzo niskiego, nierzadko niemal zerowego, poziomu. Obecnie z pośród 10600 piłkarzy występujących w 26 najsilniejszych ligach Europy, 27% z nich to piłkarze nie występujący we własnym kraju. Najwięcej jest ich w lidze niemieckiej i angielskiej. Najmniej w ligach serbskiej oraz rumuńskiej. Najczęściej z własnego kraju wyjeżdżają Serbowie. Najwięcej występuje ich w lidze rosyjskiej. Sporo za granicą jest też Francuzów (głównie w lidze angielskiej) oraz Chorwatów (najwięcej w lidze niemieckiej). Spośród piłkarzy pochodzących ze słabych europejskich lig, w 26-ciu najsilniejszych, najwięcej jest Słowaków (głównie w lidze czeskiej) oraz Bośniaków i Macedończyków. Najlepszy bilans piłkarzy, czyli różnicę między piłkarzami pozyskanymi z zagranicy a wytransferowanymi za granicę (do jednej z 26-ciu najsilniejszych lig) ma liga angielska i niemiecka. Najgorszy bilans ma Serbia. Spośród 2900 piłkarzy występujących poza granicami swojego kraju, blisko połowa z nich pochodzi spoza kontynentu. Najwięcej, ponad sześciuset, to piłkarze z Ameryki Południowej a ponad pięciuset, z Afryki. W podziale na kraje najwięcej jest Brazylijczyków (głównie w Portugalii), potem Argentyńczyków (głównie w Hiszpanii) a następnie Nigeryjczyków, Kameruńczyków i innych. Co piąty zawodnik z Afryki występuje w lidze francuskiej. Niewiele mniej jest ich w lidze belgijskiej. Spośród krajów, wysoko notowanych w futbolowej hierarchii, jedynie piłkarze z Meksyku, w ligach europejskich, występują sporadycznie. Najbardziej międzynarodowym klubem Europy jest Liverpool, w którym ponad 70% piłkarzy pochodzi spoza Wielkiej Brytanii. W ligach z mniejszą ilością cudzoziemców, przeważnie występują oni w najlepszych klubach oraz w klubach mających siedzibę w stolicy. Na uwagę zasługuje belgijski klub Beveren, w którym występuje 13 piłkarzy z Wybrzeża Kości Słoniowej. Każda z lig „wielkiej piątki” posiada własną strukturę narodową. W lidze hiszpańskiej dominują piłkarze z hiszpańskojęzycznej Argentyny i Urugwaju. W lidze francuskiej dominują piłkarze z francuskojęzycznej części Afryki, w niemieckiej z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, takich jak Chorwacja, Czechy, Polska, czy Serbia, a w angielskiej Francuzi, Skandynawowie oraz piłkarze z anglojęzycznej Australii i USA. Jedynie w lidze włoskiej wszystkich jest po trochu. Jeśli chodzi o ilość cudzoziemców występujących w rodzimej lidze, od lat czynione są próby rozwiązania sprzeczności między interesem Reprezentacji a ligi. Dużo cudzoziemców to trudniejszy start krajowych piłkarzy, mniejsze zainteresowanie klubów szkoleniem młodzieży. W związku z tym wszystkie federacje wprowadzają limity zatrudniania obcokrajowców. Nie dotyczy to oczywiście obywateli Unii Europejskiej, którzy mają pełna swobodę wyboru ligi w ramach Unii. Migracje piłkarzy powodują taką sytuację, iż obecnie, w 26-ciu najsilniejszych europejskich ligach, występuje 651 Serbów, 479 Francuzów, 356 Polaków oraz zaledwie 280 Niemców i 258 Anglików. Z kolei zbytnie ograniczanie zatrudniania piłkarzy z zagranicy, to spadek poziomu w lidze, mniejsza konkurencja między piłkarzami i niczym nie ograniczony nacisk na wzrost ich uposażeń. W przypadku ligi polskiej (jak również innych słabszych lig europejskich) zbytnie ograniczenia w zatrudnianiu cudzoziemców wpłynęłyby na ligę bardzo niekorzystnie. Nikt nie uzupełniałby ubytków, wytransferowanych za granicę polskich piłkarzy. A na ich zatrzymanie w kraju, jeszcze długo nie będzie stać większości naszych ligowych klubów. 67 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Obcokrajowcy w lidze 1. Anglia 259 2. Niemcy 251 3. Belgia 219 4. Rosja 216 5. Portugalia 200 6. Francja 187 7. Hiszpania 175 8. Holandia 166 śr. dla Europy 111 20. Polska 49 23. Chorwacja 40 24. Szwecja 36 25. Rumunia 25 26. Serbia 19 Piłkarze za granicą 1. Serbia 166 2. Francja 133 3. Chorwacja 76 4. Rumunia 65 5. Szwecja 63 6. Czechy 62 7. Holandia 57 8. Belgia 56 9. Polska 52 śr. dla Europy 45 23. Austria 18 24. Izrael 6 25. Anglia 8 26. Szkocja 1 Bilans 1. Anglia 2. Niemcy 3. Rosja 4. Portugalia 5. Belgia 6. Hiszpania 7. Włochy 8. Holandia śr. dla Europy 21. Polska 23. Szwecja 24. Chorwacja 25. Rumunia 26. Serbia Procent obcokrajowców w klubach 1. Liverpool 71,4% 2. Manchester C 68,0% 3. Chelsea 67,7% 4. Ajax 67,6% 5. Schalke 04 66,7% 6. Arsenal 66,7% 7. Blackburn 65,2% 8. Inter Med. 63,3% 9. Bolton 62,5% 10. Bochum 61,9% Obcokrajowcy spoza Europy 1. Brazylia 345 2. Argentyna 138 3. Nigeria 85 4. Kamerun 56 5. Australia 45 6. Senegal 44 7. Urugwaj 43 8. Ghana 41 9. Wyb.Kości Sł. 40 10. Maroko 38 Obcokrajowcy ze słabych lig Europy 1. Słowacja 70 2. Bośnia 43 3. Macedonia 41 4. Finlandia 39 5. Irlandia 38 6. Gruzja 35 7. Białoruś 33 8. Islandia 27 9. Słowenia 23 10. Litwa 23 + 251 + 219 + 191 + 162 + 163 + 147 + 127 + 109 + 66 -3 - 27 - 36 - 40 - 147 E U R O P A - BRAMKI w LIGACH Średnia liczba strzelonych bramek, w 26-ciu najsilniejszych ligach Europy, wynosi 2,70 i w ostatnich pięciu sezonach miała lekką tendencje spadkową (od 2,81 sezonie 99/00, poprzez 2,74 w sezonie 2002/03 do obecnego stanu). Dla porównania średnia bramek w lidze polskiej wynosi 2,76. Najwięcej bramek strzela się w ligach szwajcarskiej, norweskiej i duńskiej. Najmniej bramek pada w ligach ukraińskiej, francuskiej oraz portugalskiej. Gdy uwzględnimy średnią bramek w ostatnich pięciu sezonach, okaże się, że każda liga ma właściwą sobie skuteczność, która w kolejnych sezonach zmienia się nieznacznie. Od czego zależy średnia bramek w lidze ? Na początek należy się rozprawić ze stwierdzeniem, iż duża liczba padający bramek, świadczy o wysokim poziomie ligi. Jak wiemy, gdy w meczu pada dużo goli, świadczy to o dobrym ataku, lub dziurawej obronie. I na odwrót mało bramek to perfekcyjna gra obrony lub bardzo słaba forma napastników. Duża liczba bramek świadczy, więc o atrakcyjności, a nie wysokim poziomie meczu i dalej ligi. W Polsce w ostatnich pięciu sezonach. Średnia strzelonych bramek w ekstraklasie była wyższa niż w II lidze. Średnia rośnie dopiero w III lidze (choć wciąż jest niższa niż w ekstraklasie), ale dopiero naprawdę wysoka (średnia powyżej 3 bramek na mecz) jest w IV lidze. Potem z każdą klasą rozgrywkową rośnie. Podobnie było z bramkami w historii; w latach 60-tych wraz ze wzrostem poziomu piłki we wszystkich ligach średnia liczba bramek spadała. Tak więc czym niższy poziom tym bramek pada więcej, wystarczy obejrzeć mecz drużyn podwórkowych. Dzieje się to dopiero na bardzo niskim poziomie i nie dotyczy 26-ciu obecnie najsilniejszych lig w Europie. Na pewno ilość bramek w lidze zależy od różnic w poziomie między drużynami. Im liga bardziej wyrównana tym bramek pada mniej. Najlepiej widać to na przykładzie ligi polskiej. Gdy pojawiły się dominujące kluby typu Wisła, Legia, średnia wzrosła. Gdy drużyna wygrywa 4-0, to w końcówce dochodzi do rozprężenia i mamy wówczas wyniki hokejowe typu 5-2. Na wzrost liczby strzelonych bramek wpływają również drużyny bardzo słabe (tzw. chłopcy do bicia) z w/w powodów. Czy istnieje tak zwany charakter narodowy ligi, w rozumieniu, charakteru zawodników, specyfiki myśli szkoleniowej itp. Historia może o tym świadczyć. Jeszcze dziesięć lat temu ligi europejskie, pod 68 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 względem ilości bramek, różniły się dość znacznie. Od lat liga włoska charakteryzowała się małą liczbą strzelonych bramek. W latach 70-tych i 80-tych średnia liczba bramek w lidze włoskiej wyniosła 2,05. Dla porównania w lidze niemieckiej, słynącej z dobrej skuteczności napastników (lub słabej gry obronnej) w latach 70-tych i 80-tych, średnia ta wyniosła 3,31. Można by pokusić się o wniosek, że w charakterze narodowym Włochów jest obrona, a Niemców – atakowanie. Historia zdaje się to potwierdzać. Nawet, jeśli tak było przechodzi to do historii. Napływ piłkarzy i trenerów z zagranicy, powoduje zatracanie narodowego charakteru lig i co za tym idzie wyrównywanie średniej między ligami. W latach 90-tych średnia bramek w lidze włoskiej wzrosła do 2,54, a w lidze niemieckiej spadła do 2,84. Ostatnim potwierdzeniem narodowego charakteru bramko strzelności jest bardzo niska liczba bramek w lidze czeskiej, gdzie praktycznie brak graczy z zagranicy, a jak wiadomo Czesi od lat uchodzą za ostrożny naród. Czołowi europejscy snajperzy to Larsson, który cztery razy pod rząd zdobył tytuł Króla Strzelców ligi szkockiej oraz Kezman, który już trzy razy był najlepszym strzelcem w lidze holenderskiej, a wcześniej tytuł Króla Strzelców zdobył w lidze serbskiej. Kluby wyżej wymienionych snajperów (Celtic Glazgow i PSV Eidhoven) od kilku lat zdobywają najwięcej bramek w Europie. średnia liczba bramek na mecz w lidze 1. Szwajcaria 3,26 2. Norwegia 3,12 3. Dania 3,03 4. Holandia 2,98 5. Niemcy 2,97 6. Turcja 2,93 Polska 2,76 średnia Europy 2,70 23. Czechy 2,41 24. Portugalia 2,38 25. Francja 2,33 26. Ukraina 2,32 śr.bramek na mecz Króla Strzelców 1. Larsson (SZ) 1,09 2. Kezman (NL) 0,91 3. Skoog (S) 0,85 4. Kambur. (BG) 0,83 5. Pieroni (B) 0,82 6. Ailton (D) 0,82 8. Żurawski (PL) 0,77 średnia Europy 0,70 23. Spehar (CR) 0,53 24. Toth (H) 0,53 25. Haim (IŻ) 0,48 26. Łoskow (RU) 0,47 śr.bramek na mecz najskuteczniejszego klubu 1. Celtic Glazg. 3,00 2. Wisła Kraków 2,81 3. PSV Eidhoven 2,71 4. Rosenborg T. 2,62 5. Lokomotiw Pł. 2,47 6. Fenerbachce 2,41 7. Dinamo Zagr. 2.41 średnia Europy 2,20 23. Austria Wied. 1,75 24. Videoton Sz. 1,72 25. Lyon 1,68 26. Mac. Hajfa 1,64 E U R O P A - FREKWENCJA w LIGACH Do początku lat 90-tych, frekwencja w najważniejszych ligach europejskich, była stabilna. Najwyższą frekwencję, przekraczającą 30 tysięcy widzów, miały ligi włoska i hiszpańska. Nieco mniej ludzi chodziło na mecze w Anglii i w Niemczech. Z pozostałych lig niezłą frekwencją, mogły pochwalić się ligi byłych ZSRR, NRD, Jugosławii oraz Polski, Rumunii i Francji. Wśród klubów zdecydowanie najwyższą frekwencje miały, dwa czołowe kluby hiszpańskie, Barcelona i Real Madryt. Tam nie rzadko na mecze przychodziło ponad 100 tysięcy widzów. Ponad 60 tysięcy widzów przychodziło na mecze Napoli, a niemal 50 tysięcy odwiedzało stadiony Manchesteru United i Milanu. W lidze niemieckiej, najwyższą, ponad 30 tysięczną frekwencje, miał Bayern Monachium. W pozostałych ligach bardzo popularne były takie kluby jak Dynamo Kijów, Dynamo Tibilisi i Olimpique Marsylia. Najbardziej oszalałymi na punkcie piłki miastami były Madryt, Barcelona, Londyn, Mediolan, Rzym, Manchester oraz Liverpool. W latach 90-tych nastąpiły istotne zmiany. Rosła frekwencja w ligach angielskiej i niemieckiej, spadała we włoskiej i hiszpańskiej. Ponadto, po przemianach ustrojowych, drastycznie spadła frekwencja we wszystkich ligach byłych krajów socjalistycznych. Najbardziej w krajach byłego ZSRR, byłej Jugosławii oraz Polski. W większości pozostałych, europejskich ligach frekwencja rosła. Najwyższy jej wzrost zanotowano we Francji, Holandii, Austrii, Szwecji oraz Portugalii. Układ najpopularniejszy klubów niewiele się zmienił, nadal na czele były Barcelona i Real. Średnią frekwencją przekraczającą 50 tysięcy widzów mogły pochwalić się takiej kluby jak: Milan, Inter Mediolan, Manchester United oraz Bayern Monachium. Lata 2000 to pogłębienie tendencji, zapoczątkowanych w latach 90-tych. Największą, wciąż rosnącą frekwencje, mają ligi niemiecka i angielska. Frekwencja w ligach włoskiej, hiszpańskiej oraz francuskiej pozostaje w stagnacji, natomiast szybko rośnie w ligach szwajcarskiej, duńskiej, norweskiej, holenderskiej oraz szwedzkiej. Niektóre z byłych krajów socjalistycznych po dramatycznym spadku frekwencji z lat 90-tych, powoli ją odbudowują, co dotyczy głównie lig polskiej, rosyjskiej oraz rumuńskiej. Największą zapaść przeżywają ligi chorwacka, bułgarska, grecka, serbska i prawdopodobnie izraelska. W ostatnich pięciu latach średnia frekwencja dla Europy wzrosła z 11,2 tys. widzów na mecz (sezon 69 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 1999/2000) do 11,9 w ostatnim sezonie. Średnia pojemność stadionów nie uległa znaczącej zmianie, w związku z tym wzrósł stopień ich zapełnienia z 45 do 48%. Znaczące zmiany nastąpiły wśród klubów. Spadła frekwencja na stadionach Barcelony i Realu, które to kluby zostały zdystansowane przez Borussię Dortmund i Manchester United. Pięć miast, w których frekwencja była najwyższa to: Londyn, Mediolan, Rzym, Glazgow oraz Madryt. W ligach byłych krajów socjalistycznych obserwuje się zjawisko marginalne w innych ligach, gdy sukcesy odnoszą kluby praktycznie pozbawione kibiców. Dotyczy to głównie drugich bądź trzecich pod względem popularności klubów ze stolicy, lub klubów z małych miasteczek. Należą do nich Slavia Sofia, MTK Budapeszt, Arsenał i Obolon Kijów, Slavia Praga, Torpedo i Lokomotiw Moskwa oraz Amica Wronki i Groclin Grodzisk. W krajach zachodnich wielka piłka jest zazwyczaj tam, gdzie są kibice. Ponadto w byłych krajach socjalistycznych, występuje duże wahanie frekwencji, która jest wysoka po awansie klubu lub z okazji zdobycia przez niego tytułu Mistrza, a potem gwałtownie spada. W ligach krajów zachodnich jest większe przywiązanie do klubu, co sezon podobna liczba widzów uczęszcza na mecze, niezależna od wyników swojej, ukochanej drużyny. Nowe stadiony budowane są zazwyczaj przy okazji organizowania w danym kraju mistrzostw Świata lub Europy. Dotąd największe stadiony były we Włoszech i w Hiszpanii. Obecnie zdystansowały je Niemcy, gdzie wciąż rozbudowuje się i unowocześnia istniejące stadiony oraz buduje nowe (np. w Monachium). Jednak najbardziej zainteresowane powiększaniem stadionów są kluby z ligi angielskiej, gdzie wypełnione są one w 95%. W Anglii kilka klubów buduje nowe stadiony (np. Arsenal i Liverpool). Duże zainteresowanie towarzyszy budowie stadionu, który zastąpi zburzone Wembley. Najlepiej swoje stadiony wykorzystuje Szwecja, gdzie np. w Sztokholmie na jednym obiekcie grają nawet trzy drużyny. Najgorzej wykorzystywane są stadiony w Polsce, gdzie pomimo najmniejszych stadionów spośród 26-ciu najsilniejszych lig w Europie, największy stadion w kraju nie jest wykorzystywany na potrzeby piłki ligowej. Poza ligą znajdują się również sporo okazałych stadionów we Włoszech (np. w Neapolu i we Florencji) oraz w Niemczech (Dusseldorf). Najgorsze stadiony są w byłych krajach socjalistycznych. Wciąż przybywa niegdyś dużych, obecnie zdewastowanych stadionów, czego najlepszym przykładem jest warszawski stadion X-lecia. W ostatnich latach najwięcej nowoczesnych stadionów powstało w Portugalii i Grecji, co było związane z podjęciem się przez te kraje organizacji ME w piłce nożnej i olimpiady. Frekwencja kraje 1. Niemcy 37,5 2. Anglia 35,0 3. Hiszpania 28,8 4. Włochy 27,4 5. Francja 20,1 6. Holandia 16,0 7. Szkocja 15,2 8. Turcja 15,0 9. Rosja 13,5 10. Szwecja 10,2 średnia Europy 11,9 19. Polska 5,5 Stadiony kraje 1. Niemcy 49,3 2. Włochy 48,3 3. Hiszpania 41,4 4. Anglia 36,9 5. Rosja 31,5 6. Francja 28,6 7. Portugalia 27,4 8. Ukraina 25,0 9. Szwecja 23,4 10. Turcja 23,1 średnia Europy 24,7 26. Polska 10,0 % zapełnienia stadionów 1. Anglia 95 % 2. Holandia 85 % 3. Niemcy 76 % 4. Francja 70 % 5. Hiszpania 70 % 6. Szkocja 69 % 7. Turcja 65 % 9. Włochy 57 % 9. Belgia 56 % 10. Polska 55 % 11. Szwajcaria 48 % średnia Europy 48 % Kluby 1. Dortmund 2. Real Madryt 3. Manchester U 4. Barcelona 5. Milan 6. Schalke 04 7. Celtic Glazg. 8. Inter Med. 9. Bayern M 10. Newcastle 98. Lech Poz. Największe stadiony 1. Barcelona 98,6 2. Mediolan 85,7 3. Kijów 83,2 4. Dortmund 82,7 5. Rzym 82,3 6. Stambuł 81,7 7. Moskwa 80,5 8. Madryt 78,8 9. Neapol 78,2 10. Berlin 76,1 52. Chorzów 43,0 II liga kraje 1. Anglia 15,9 2. Włochy 9,7 3. Niemcy 9,5 4. Hiszpania 7,5 5. Rosja 7,0 6. Francja 6,7 średnia Europy 3,9 7. Ukraina 3,8 8. Polska 3,5 9. Holandia 3,4 10. Turcja 3,0 79,6 68,2 67,6 67,6 62,7 61,1 58,2 56,0 55,5 52,0 14,8 70 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 E U R O P A - SEZON 2003/2004 - Europuchary – opis - W sezonie 2003/04 europejskie rozgrywki pucharowe były niezwykle ciekawe, z tego względu, gdyż najbogatsze i najlepsze dotąd kluby, dosyć szybko zakończyły swoją pucharową przygodę. Barcelona, Juventus, Manchester Utd. oraz Bayern Monachium odpadły w 1/8 rozgrywek, Arsenal, Inter, Milan oraz Real w ćwierćfinale. Ligę Mistrzów wygrał niespodziewanie, klub pochodzący spoza pięciu najsilniejszych lig w Europie, portugalskie Porto, zwyciężając w finale borykające się z kłopotami finansowymi Monaco. Puchar UEFA zdobyła Valencia pokonując w finale słabo spisujące się w swojej lidze Olimpique Marsylia. W sezonie 2003/2004 najlepiej zaprezentowały się kluby hiszpańskie i francuskie. Potem klasyfikowano federacje angielską oraz portugalską. Katastrofalnie słabo zagrały kluby niemieckie. Również poniżej oczekiwań zaprezentowały się kluby włoskie oraz greckie. - Europuchary - wyniki - Liga Mistrzów - 1/8 VfB Stuttgart (D) Porto (P) Real Sociedad (E) Celta Vigo (E) Bayern Monachium (D) Sparta Praga (CZ) Deportivo La Coruna (E) Lokomotiw Moskwa (RU) - Chelsea (GB) - Manchester Utd. (GB) - Lyon (F) - Arsenal Londyn (GB) - Real Madryt (E) - Milan (I) - Juventus Turyn (I) - Monaco (F) 0-1 2-1 0-1 2-3 1-1 0-0 1-0 2-1 0-0 1-1 0-1 0-2 0-1 1-4 1-0 0-1 - Liga Mistrzów - ćwierćfinał Porto (P) - Lyon (F) Real Madryt (E) - Monaco (F) Chelsea Londyn (GB) - Arsenal Londyn (GB) Milan (I) - Deportivo La Coruna (E) 2-0 4-2 1-1 4-1 2-2 1-3 2-1 0-4 - Liga Mistrzów - półfinał Monaco (F) Porto (P) - Chelsea Londyn (GB) - Deportivo La Coruna (E) 3-1 0-0 2-2 1-0 - Liga Mistrzów - finał Monaco (F) - Porto (P) 0-3 - Puchar UEFA - 1/8 Celtic Glazgow (SZ) Genclerbirligi (TR) Bordeaux (F) Newcastle (GB) Auxerre (F) Benfica Lizbona (P) Liverpool (GB) Villarreal (E) - Barcelona (E) - Valencia (E) - Brugge (B) - Mallorca (E) - PSV Eidhoven (NL) - Inter Mediolan (I) - Olymp. Marsylia (F) - Roma (I) 1-0 1-0 3-1 4-1 1-1 0-0 1-1 2-0 0-0 0-2 1-0 3-0 0-3 3-4 1-2 1-2 - Puchar UEFA - ćwierćfinał Bordeaux (F) - Valencia (E) Olymp. Marsylia (F) - Inter Mediolan (I) Celtic Glazgow (SZ) - Villarreal (E) PSV Eidhoven (NL) - Newcastle (GB) 1-2 1-0 1-1 1-1 1-2 1-0 0-2 1-2 - Puchar UEFA - półfinał Newcastle (GB) Villarreal (E) - Olymp. Marsylia (F) - Valencia (E) 0-0 0-0 0-2 0-1 - Puchar UEFA - finał Valencia (E) - Olymp. Marsylia (F) 2-0 71 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 - Eliminacje do ME w Portugalii - opis - W eliminacjach do ME największym zaskoczeniem była dobra postawa Reprezentacji Łotwy, która pozbawiła możliwości gry w Mistrzostwach najpierw Polskę, potem już w barażach Turcję. Zaskoczeniem był też słaby występ Reprezentacji Serbii, która przegrała rywalizacje o awans z nisko klasyfikowaną Walią. Na uwagę zasługują bardzo dobre występy, dotąd bardzo słabej Islandii. - Eliminacje do ME w Portugalii - wyniki - Rywalizacja w grupach Grupa 1 1. Francja 2. Słowenia 3. Izrael 4. Cypr 5. Malta 24 14 9 8 1 29-2 15-12 9-11 9-18 5-24 Grupa 2 1. Dania 2. Norwegia 3. Rumunia 4. Bośnia 5. Luksemburg 15 14 14 13 0 15-9 9-5 21-9 7-8 0-21 Grupa 3 1. Czechy 2. Holandia 3. Austria 4. Mołdawia 5. Białoruś 22 19 9 6 3 23-5 20-6 12-14 5-19 4-20 Grupa 4 1. Szwecja 2. Łotwa 3. Polska 4. Węgry 5. San Marino 17 16 13 11 0 19-3 10-6 11-7 15-9 0-30 Grupa 5 1. Niemcy 2. Szkocja 3. Islandia 4. Litwa 5. Wyspy Owcze 18 14 13 10 1 13-4 12-8 11-9 7-11 7-18 Grupa 6 1. Grecja 2. Hiszpania 3. Ukraina 4. Armenia 5. Irlandia Płn. 18 17 10 7 3 8-4 16-4 11-10 7-16 0-8 Grupa 7 1. Anglia 2. Turcja 3. Słowacja 4. Macedonia 5. Lichtensztajn 20 19 10 6 1 14-5 17-5 11-9 11-14 2-22 Grupa 8 1. Bułgaria 2. Chorwacja 3. Belgia 4. Estonia 5. Andorra 17 16 16 8 0 13-4 12-4 11-9 4-6 1-18 Grupa 9 1. Włochy 2. Walia 3. Serbia 4. Finlandia 5. Azerbejdżan 17 13 12 10 4 17-4 13-10 11-11 9-10 5-20 Grupa 10 1. Szwajcaria 2. Rosja 3. Irlandia 4. Albania 5. Gruzja 15 14 11 8 7 15-11 19-12 10-11 11-15 8-14 - Baraże Łotwa Szkocja Chorwacja Rosja Hiszpania - Turcja - Holandia - Słowenia - Walia - Norwegia 1-0 1-0 1-1 0-0 2-1 72 2-2 0-6 1-0 1-0 3-0 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 - Mistrzostwa Europy w Portugalii – opis - Mistrzostwa były niezwykle interesujące a wyniki zaskakujące. Z Turnieju szybko odpadły faworyzowana Reprezentacja Francji. Jeszcze gorzej spisały się Włochy i Hiszpania. Dobrze zaprezentowały się Reprezentacje Anglii oraz Czech, ale w decydujących meczach uległy Portugalii i Grecji. Rewelacją Mistrzostw byli Grecy, nisko oceniani przez rozpoczęciem turnieju. Mistrzostwa potwierdziły tryumf gry zespołowej, oraz coraz mniejsze znaczenie gwiazd w zespołach, choć zapotrzebowanie marketingowe na nie jest ogromne. Najlepszym meczem mistrzostw obserwatorzy obwołali mecz Holandia – Czechy 2-3, a za najlepszych piłkarzy uznano niezbyt dotąd znanych graczy takich jak Ronney, Barosz, Ronaldo, Zagorakis, czy Robben. Przygasły jednocześnie gwiazdy dotychczasowe, do których należeli: Figo, Beckham, Totti, Raul oraz Zidane. - Mistrzostwa Europy w portugalii – wyniki - Faza grupowa Grupa A Portugalia Hiszpania Grecja Rosja Hiszpania Rosja - Grecja - Rosja - Hiszpania - Portugalia - Portugalia - Grecja 1. Portugalia 2. Grecja 3. Hiszpania 4. Rosja Grupa C Dania Szwecja Bułgaria Włochy Włochy Dania 6 4 4 3 - Włochy - Bułgaria - Dania - Szwecja - Bułgaria - Szwecja 1. Szwecja 2. Dania 3..Włochy 4. Bułgaria 5 5 5 0 1-2 1-0 1-1 0-2 0-1 2-1 Grupa B Szwajcaria Francja Anglia Chorwacja Chorwacja Szwajcaria 4-2 4-4 2-2 2-4 1. Francja 2. Anglia 3. Chorwacja 4. Szwajcaria 0-0 5-0 0-2 1-1 2-1 2-2 Grupa D Niemcy Czechy Niemcy Holandia Holandia Niemcy 8-3 4-2 3-2 1-9 1. Czechy 2. Holandia 3. Niemcy 4. Łotwa - Ćwierćfinał Portugalia Francja Szwecja Czechy - Anglia - Grecja - Holandia - Dania 2-2 (k.6-5) 0-1 0-0 (k.4-5) 3-0 - Holandia - Czechy 2-1 1-0 - Grecja 0-1 - Półfinał Portugalia Grecja - Finał Portugalia 73 - Chorwacja - Anglia - Szwajcaria - Francja - Anglia - Francja 0-0 2-1 3-0 2-2 2-4 1-3 7 6 2 1 - Holandia - Łotwa - Łotwa - Czechy - Łotwa - Czechy 7-4 8-4 4-6 1-6 1-1 2-1 0-0 2-3 3-0 1-2 9 4 2 1 7-4 6-4 2-3 1-5 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 E U R O P A – OPIS LIG Poniżej przedstawiamy opis lig europejskich. Najwięcej miejsca (po 2 strony) poświęcono pięciu najsilniejszym ligą, do których zaliczono angielską, francuską, hiszpańską, niemiecką oraz włoską (str. 74-83). Następnie opisano 21 lig, określanych jako prezentujące średni europejski poziom. Każdej z tych lig poświęcono półtorej strony, a zaliczono do nich ligę austriacką, belgijską, bułgarską, chorwacką, czeską, duńską, grecką, izraelską, holenderską, norweską, polską, portugalską, rosyjską, rumuńską, serbską, szkocką, szwajcarską, szwedzką, ukraińską, węgierską oraz turecką (str. 84-115). Następnie po jednej stronie poświęcono 22 najsłabszym ligom, do których zaliczono: ligę albańską, armeńską, azerbejdżańską, białoruską, bośniacką, cypryjską, estońską, fińską, gruzińską, irlandzką, irlandii północnej, islandzką, kazachską, litewską, luksemburską, łotewską, macedońską, maltańską, mołdawską, słowacką, słoweńską oraz walijską (str. 116-137). Nie opisano następujących krajów: Andorra, Lichtensztajn, Monaco, San Marino, Watykan, oraz Wyspy Owcze. Łącznie w tych sześciu krajach mieszka nieco ponad 200 tysięcy ludzi. Najzdrowszy stosunek do piłki mają w Monaco, gdzie zamiast tworzyć własne pseudo ligi, reprezentant księstwa z powodzeniem walczy w lidze francuskiej. Podobnie jest w Lichtensztajnie, gdzie klub ze stolicy księstwa Vaduz, o mało co nie wywalczył awansu do szwajcarskiej I ligi. Andorra, San Marino oraz Wyspy Owcze kilka lat temu zdecydowały się stworzyć własne ligi, których mierny poziom nie upoważnia nas, aby więcej o nich wspominać. W Europie w sezonie 2003/04 grała również liga Kosowa, zbuntowanej, zamieszkałej głównie przez Albańczyków części Serbii. Liga ta nie została uznana przez UEFA, więc i my jej nie uznajemy. Dodatkowo jedną stronę przeznaczono na ligi, które już nie istnieją. Są to ligi byłego ZSRR, Jugosławii, Czechosłowacji oraz NRD (str. 138). Objaśnienia do tabel: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Ludność krajów, miast oraz dochód na mieszkańca podane są według danych za 2002 rok. Jedynym wyjątkiem były byłe ligi opisane na stronie 138, gdzie dane podano według stanu z 1990 roku, czyli z czasów, gdy ligi te przestały istnieć. W tabeli „Mistrzowie, Tabela, Puchar” nie uwzględniono klubów, które zdobywały tytuły w danej lidze przed II wojną, gdy dana liga po wojnie nie została reaktywowana. Dotyczy to krajów, które po II wojnie utraciły niepodległość, tzn. Litwy, Łotwy, Estonii. Nie uwzględniono też rozgrywek prowadzonych przez kraje, utworzone w czasie II wojny, znajdujące się wówczas pod protektoratem Niemiec, takich jak: Słowacja, Chorwacja i Słowenia. Bramki - średnia, to średnia liczba strzelonych bramek w rozgrywkach ligowych Frekwencje podano w tysiącach widzów na mecz. Średnia - to średnia liczba widzów na wszystkich stadionach w rozgrywkach I ligi. Stadiony – to średnia pojemność stadionów klubów pierwszoligowych. W tabeli „ostatnie mecze Reprezentacji” uwzględniono tylko mecze oficjalne, nie towarzyskie. d-n-w - oznacza: (d) - mecz rozegrany w domu, (n) - na terenie neutralnym, (w) - na wyjeździe W tabeli „Msc. Reprezentacji..” oparto się na comiesięcznej klasyfikacji (FIFA-Coca-Cola World Ranking) i uwzględniono miejsca z czerwca, jedynie w sezonie 2003/04 przyjęto lipcowe notowania, aby uwzględnić dorobek Reprezentacji w czasie ME. W trzeciej kolumnie: podające miejsce federacji wg. dorobku klubów w rozgrywkach pucharowych UEFA, podano miejsce federacji w klasyfikacji uwzględniającej pięć ostatnich sezonów, a w nawiasie miejsce zajęte przez federację w danym, konkretnym sezonie. W tabeli „:Obcokrajowcy w lidze” podano liczbę cudzoziemców znajdujących się w szerokich, opublikowanych w mediach kadrach klubów, nie koniecznie występujących na boisku. Uwzględniono kadry zespołów z wiosny 2004 roku. Procent podany przy ilości obcokrajowców w lidze, oznacza ich procent w ogólnej ilości piłkarzy znajdujących się w szerokich, opublikowanych w mediach kadrach zespołów. Bilans – oznacza różnicę między wszystkimi piłkarzami zagranicznymi grającymi w danej lidze a piłkarzami z danego kraju grającymi w 26-ciu czołowych ligach Europy. W tabeli końcowej (zw-re-por) – oznacza zwycięstwa, remisy, porażki. 74 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1889 - 105 tytułów / 23 kluby Liverpool 18 Manchester Utd 15 Arsenal Londyn 13 Everton Liverpool 9 Aston Villa Birmingham 7 Sunderland 6 ANGLIA Ludność: 46.100 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 26 tys. euro Ilość piłkarzy: 2.300 tys. (5% - ogółu) Największe miasta / ludność / klub Londyn 7.700 Arsenal,Chelse.+3inne Birmingham 2.300 Birmingham,Aston Villa Manchester 2.300 MU,MC Leeds 1.500 Leeds Newcastle 890 Newcastle Liverpool 840 Liverpool,Everton Sheffield 630 Nottingham 610 - Tabela od 1888 - 105 sez. / 61 kluby Everton Liverpool 101 sez 4180 pkt Liverpool 89 sez 4151 pkt Arsenal Londyn 87 sez 4058 pkt Aston Villa Birmingh. 93 sez 3844 pkt Manchster Utd 79 sez 3719 pkt Newcastle 74 sez 3081 pkt Manchester City 75 sez 3037 pkt Sunderland 75 sez 2996 pkt Największe stadiony / pojemność Manchester (Man. Utd.) 68.200 Newcastle (Newcastle) 52.200 Sunderland (Sunderland) 48.500 Manchester (Man. City) 47.200 Liverpool (Liverpool) 45.400 Birmingham (Aston Villa) 43.300 Londyn (Chelsea) 42.400 Leeds (Leeds) 40.200 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Manchester Utd. 2000/01 Manchester Utd. 2001/02 Arsenal Londyn 2002/03 Manchester Utd. 2003/04 Arsenal Londyn Puchar od 1872 - 123 edycje / 42 kluby Manchester Utd. 11 Arsenal Londyn 9 Tottenham Londyn 8 Aston Villa Birmingham 7 Liverpool 6 Newcastle 6 Wice-Mistrz Arsenal Londyn Arsenal Londyn Liverpool Arsenal Londyn Chelsea Londyn 3 miejsce Leeds Liverpool Manchester Utd. Newcastle Manchester Utd. Puchar Chelsea Londyn Liverpool Arsenal Londyn Arsenal Londyn Manchester Utd. BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,79 2000/01 2,61 2001/02 2,63 2002/03 2,63 2003/04 2,66 Strzelec / klub Philips (Sunderland) Hasselbaink (Chelsea Londyn) Henry (Arsenal Londyn) Nistelrooy (Manchester Utd) Henry (Arsenal Londyn) ilość 30 23 24 25 30 Klub Manchester Utd Manchester Utd Manchester Utd Arsenal Londyn Arsenal Londyn ilość 97 79 87 85 73 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 30,8 2000/01 32,9 2001/02 34,5 2002/03 35,5 2003/04 35,0 stadiony 37,9 38,8 37,9 38,3 36,9 1-miejsce Manchester Utd. Manchester Utd. Manchester Utd. Manchester Utd. Manchester Utd. śr. 58,0 67,5 67,6 67,6 67,6 2 – miejsce Liverpool Newcastle Newcastle Newcastle Newcastle śr. 44,1 51,3 51,4 51,9 52,0 Anglicy za granicą Belgia Niemcy Hiszpania Włochy Suma 4 1 1 1 8 Najwięcej obcokrajowców Liverpool 71% Manchester Utd. 68% Chelsea Londyn 68% Najmniej obcokrajowców Southampton 33% Newcastle 20% Leicester 17% Obcokrajowcy w lidze Francuzi 43 Irlandczycy 36 Holendrzy 14 Australijczycy 9 Niemcy 9 Norwegowie 9 Suma 259 - 48% BILANS: + 251 75 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Msc.Reprezentacji (Świat, Europa), Ligi 1999/00 12 9 5 (2) 2000/01 13 10 3 (2) 2001/02 8 5 3 (4) 2002/03 8 6 3 (4) 2003/04 8 5 2 (3) Miejsca klubów wg. UEFA 4. Manchester Utd. 120 pkt 7. Arsenal Londyn 104 pkt 10. Liverpool 91 pkt 16. Leeds 75 pkt 20. Chelsea Londyn 68 pkt Anglia to ojczyzna piłki nożnej. Tu opracowano zasady gry, tu rozgrywano pierwsze mecze, tu wreszcie już w 1888 roku ruszyły rozgrywki ligowe. Liga angielska miała opinię bardzo wyrównanej, gdyż o Mistrzostwo mógł walczyć beniaminek, a Mistrz z ubiegłego sezonu bronić się przed spadkiem. Liga ta uważana była za najsilniejszą w Europie. Opinię tą zweryfikowały początkowe edycje europejskich pucharów, gdy to kluby angielskie, okazały się słabsze od klubów hiszpańskich czy włoskich. Dopiero w drugiej połowie lat 60-tych, głównie dzięki sukcesom pucharowym Manchesteru United i Leedsu, liga angielska powróciła na pierwsze miejsce w Europie. Frekwencja w lidze była stabilna w granicach 20-30 tysięcy widzów na mecz. W tych latach swoje największe sukcesy odnosi Reprezentacja, między innymi w 1966 roku zostaje Mistrzem Świata. Od początku lat 70-tych w lidze angielskiej nastąpił niemal 20-to letni okres dominacji Liverpoolu, a wkrótce klub ten uważany był za czołowy klub w Europie. W tym okresie liga angielska spadła w klasyfikacji UEFA na 2 miejsce, za niemiecką. Reprezentacja klasyfikowana była zazwyczaj nieco niżej. W drugiej połowie lat 80-tych, w wyniku zajść w Brukseli, wywołanych przez fanów Liverpoolu, kluby angielskie na 5 lat zostały karnie wykluczone z europejskich rozgrywek pucharowych. W lidze nastąpił kryzys, średnia frekwencja spadła poniżej 20-tu tysięcy. Na wyspach zaczęto aktywnie walczyć ze stadionowym chuligaństwem. Od początku lat 90-tych liga angielska wychodzi z kryzysu i stabilizuje się. Najpierw swoją potęgę buduje Manchester United, potem dołącza do niego Arsenal. Za ich plecami pozostaje, zepchnięty na 3 miejsce, Liverpool. Obecnie liga angielska przeżywa czas nie notowanej nigdy dotąd prosperity. Ma najwyższe przychody finansowe spośród wszystkich lig europejskich. Co sezon rośnie frekwencja, po lidze niemieckiej najwyższa w Europie. Stadiony (znacznie mniejsze niż w Niemczech, czy we Włoszech) pękają w szwach (95% zapełnienie). W lidze angielskiej 48% piłkarzy to obcokrajowcy, więcej jest ich tylko w lidze niemieckiej. Jeśli jednak do cudzoziemców zaliczymy Szkotów, Walijczyków i Północnych Irlandczyków to procent ten wzrośnie do najwyższego poziomu w Europie 54%. Anglicy cenią zwłaszcza piłkarzy z Francji, których ponad 40-tu występuje w lidze angielskiej. Ostatnie rozgrywki były bardzo ciekawe, do dominującej dotąd trójki (Arsenal, Manchester Utd i Liverpool) dołączył Chelsea za sprawą inwestycji Abramowicza, miliardera z Czukotki. Kluby te odnoszą sukcesy na forum europejskim, dzięki czemu liga angielska awansowała w rankingu UEFA na 2 miejsce. msc. kolejne sezony TABELA - PREMIERSHIP - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pt zw-rem-por bramki śr. max stad 2 2 1 2 1 Arsenal Londyn 90 26-12-0 73-26 38,1 38,4 38,5 5 6 6 4 2 Chelsea Londyn 79 24-7-7 67-30 41,2 41,9 42,4 1 1 3 1 3 Manchester Utd. 75 23-6-9 64-35 67,6 67,8 68,2 4 3 2 5 4 Liverpool 60 16-12-10 55-37 42,7 44,7 45,4 11 11 4 3 5 Newcastle 56 13-17-8 52-40 52,0 52,2 52,2 6 8 8 16 6 Aston Villa Birmingham 56 15-11-12 48-44 36,6 42,7 43,3 9 14 12 7 Charlton Londyn 53 14-11-13 51-51 26,3 26,7 26,7 16 17 8 Bolton 53 14-11-13 48-56 26,7 27,8 27,8 13 14 9 Fulham Londyn 52 14-10-14 52-46 16,3 18,3 19,3 13 10 Birmingham City 50 12-14-12 43-48 29,1 29,6 30,2 12 14 12 11 11 Middlesbrough 48 13-9-16 44-52 30,4 34,7 35,0 15 10 11 8 12 Southamptoon 47 12-11-15 44-45 31,7 32,0 32,0 13 Portsmouth 45 12-9-17 47-54 20,1 20,1 20,1 10 12 9 10 14 Tottenham Londyn 45 13-6-19 47-57 34,9 36,1 36,2 10 6 15 Blackburn 44 12-8-18 51-59 24,4 30,1 31,4 18 9 16 Manchester City 41 9-14-15 55-54 46,8 47,2 47,2 13 16 15 7 17 Everton Liverpool 39 9-12-17 45-57 38,8 40,2 40,2 8 13 20 18 Leicester 33 6-15-17 48-65 30,9 32,0 32,0 3 4 5 15 19 Leeds 33 8-9-21 40-79 36,7 40,2 40,2 20 Wolverhampton 33 7-12-19 38-77 28,8 29,3 29,3 Spadek: Leicester, Leeds, Wolverhampton Awans: Crystal Palace Londyn, Norwich, W.B.A. Londyn Ostatnie 11 meczy Reprezentacji (d-n-w) 16.10.02 Macedonia 2-2 29.03.03 Lichtensztajn 2-0 02.04.03 Turcja 2-0 11.06.03 Słowacja 2-1 06.09.03 Macedonia 2-1 11.10.03 Lichtensztajn 2-1 13.06.03 Turcja 0-0 13.06.04 Francja 1-2 17.06.04 Szwajcaria 3-0 21.06.04 Chorwacja 4-2 24.06.04 Portugalia 2-2 76 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1933 - 66 tytułów / 19 klubów St. Etienne 10 Nantes 8 Olimpique Marsylia 8 Monaco 7 Reims 6 Bordeaux 5 FRANCJA Ludnośc: 59.200 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 26 tys. euro Ilość piłkarzy: 2.000 tys. (3% - ogółu) Największe miasta / ludność / klub Paryż 9.600 Paris SG Lyon 1.400 Lyon Marsylia 1.400 Olimpique Lille 1.000 Lille Nicea 890 Nice Tuluza 760 Toulouse Bordeaux 750 Bordeaux Nantes 540 Nantes Tabela od 1932 - 66 sez. / 70 klubów Olimpique Marsylia 54 sez 2131 pkt Bordeaux 51 sez 2111 pkt St.Etienne 51 sez 2104 pkt Monaco 47 sez 2018 pkt Sochaux 56 sez 2009 pkt Lens 51 sez 1868 pkt Metz 54 sez 1851 pkt Strasbourg 53 sez 1838 pkt Największe stadiony / pojemność Paryż (Narodowy) 80.000 Marsylia (Olimpique) 60.000 Paryż (Paris SG) 48.700 Lens (Lens) 41.800 Lyon (Lyon) 41.200 Nantes (Nantes) 38.500 Tuluza (Toulouse) 36.400 St.Etienne (St.Etienne) 35.500 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Monaco 2000/01 Nantes 2001/02 Lyon 2002/03 Lyon 2003/04 Lyon Puchar od 1918 - 86 edycji / 33 kluby Olimpique Marsylia 10 St.Etienne 6 Paris SG 6 Lille 5 Monaco 5 Red Star Paryż 5 Wice-Mistrz Paris SG Lyon Lens Monaco Paris SG 3 miejsce Lyon Lille Auxerre Olimpique Marsylia Monaco Puchar Nantes Strasbourg Lorient Auxerre Paris SG BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,57 2000/01 2,50 2001/02 2,34 2002/03 2,20 2003/04 2,33 Strzelec / klub Anderson (Lyon) Anderson (Lyon) Cisse (Auxerre) Nonda (Monaco) Cisse (Auxerre) ilość 23 22 22 22 26 Monaco Nantes Lyon Monaco Lyon ilość 68 58 62 66 64 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 21,8 2000/01 22,6 2001/02 21,5 2002/03 19,8 2003/04 20,1 stadiony 30,5 31,0 29,1 27,6 28,6 śr. 48,8 48,5 48,5 48,3 51,0 2 – miejsce Paris SG Paris SG Paris SG Paris SG Paris SG śr. 43,2 42,6 41,8 38,5 39,4 Obcokrajowcy w lidze Senegalczycy 19 Brazylijczycy 17 Wybrzeże Kości Sł. 13 Algierczycy 11 Marokańczycy 10 Sebowie 10 suma 187 - 35% 1-miejsce Olimpique Marsylia Olimpique Marsylia Olimpique Marsylia Olimpique Marsylia Olimipique Marsylia Francuzi za granicą Anglia 43 Belgia 18 Włochy 13 Szkocja 13 Suma 133 BILANS: + 54 77 Klub Najwięcej obcokrajowców Lens 61% Paris SG 56% Bordeaux 50% Najmniej obcokrajowców Auxerre 24% Le Mans 23% Montpellier 23% Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Msc.Reprezentacji (Świat, Europa), Ligi 1999/00 2 1 4 (5) 2000/01 1 1 4 (5) 2001/02 3 1 4 (9) 2002/03 2 1 4 (6) 2003/04 2 1 5 (2) Miejsca klubów wg. UEFA 18. Lyon 71 pkt 19. Bordeaux 68 pkt 33. Monaco 52 pkt 36. Nantes 50 pkt 42. Paris SG 46 pkt Od siedmiu lat Francja posiada najlepszą w Europie Reprezentację, a sam kraj uważany jest za wylęgarnie talentów piłkarskich. Mimo to liga francuska jest pod względem sportowym i finansowym najsłabszą z „wielkiej piątki lig europejskich”. Dzieje się tak na skutek mniejszej popularności piłki we Francji, niż w pozostałych krajach oraz braku bogatych, posiadających międzynarodową renomę klubów, które byłoby stać na zatrudnienie u siebie największych gwiazd. W związku z tym ponad 130-tu piłkarzy francuskich występuje w klubach poza ojczystym krajem, z czego co trzeci z nich znajduje zatrudnienie, w trzy razy bogatszej, lidze angielskiej. Miejsce emigrantów zajmuje największa w Europie, ponad stu osobowa, kolonia piłkarzy z Afryki (głównie francuskojęzycznej). Jeszcze całkiem niedawno, liga francuska nie zasługiwała na zaliczenie jej nie tylko do pierwszej piątki europejskich lig, ale nawet do pierwszej dziesiątki. Średnia frekwencja na meczach wynosiła około 10 tysięcy widzów. Często zmieniały się dominujące drużyny, a jedno co ich łączyło to brak sukcesów w rozgrywkach europejskich pucharów oraz pochodzenie ze stosunkowo niewielkich miast. Do klubów tych należały: St.Etienne, Monaco, Nantes, czy Bordeaux. Najpierw sukcesy zaczęła odnosić Reprezentacja zdobywając Mistrzostwo Europy w 84 roku i Wice-Mistrzostwo Świata dwa lata później. Potem w piłce francuskiej i europejskiej nastąpił pięcioletni okres dominacji klubu Olimpique Marysila. Wkrótce zamieszane w afery finansowe Olimpique ustąpiło miejsca innym francuskim klubom. Do europejskiej czołówki dołączyły kluby z dotąd słabych pod względem piłkarskich Paryża i Lyonu. Dzięki nim, liga francuska, w latach 93-96, osiągnęła najwyższe w swojej historii, 2 miejsce w rankingu UEFA. Średnia frekwencja wzrosła do ponad 20 tysięcy widzów na mecz. Obecnie Francja ma ustabilizowaną czołówkę ligi oraz jedną z najlepszych w Europie struktur, bowiem niemal każde duże miasto, ma w niej swojego reprezentanta. W dużej mierze jest to zasługą francuskiej specjalności, według której każde miasto ma, co najwyżej jeden dobry klub. Dotyczy to nawet 10-cio milionowego Paryża (dla porównania Londyn ma pięć klubów w I lidze, Moskwa sześć). Liga francuska charakteryzuje się jedną z najniższych średnich strzelonych bramek, co spowodowane jest dużym eksportem najlepszych graczy, wśród których największą grupę stanowią napastnicy. Nadzieją dla ligi francuskiej jest stosunkowo niewielkie zadłużenie klubów i związany z kryzysem finansowym najbogatszych lig, mniejszy odpływ z kraju najlepszych piłkarzy. msc. kolejne sezony TABELA - LIGUE 1 - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pt zw-rem-por bramki śr. max stad 3 2 1 1 1 Lyon 79 24-7-7 64-26 36,1 40,0 41,2 2 9 4 11 2 Paris SG 76 22-10-6 50-28 39,4 46,0 48,7 1 11 15 2 3 Monaco 75 21-12-5 59-30 8,7 16,0 16,0 8 13 3 6 4 Auxerre 65 19-8-11 60-34 12,6 20,5 23,5 8 5 5 Sochaux Montbeliard 63 18-9-11 54-42 16,2 19,8 20,0 12 1 10 9 6 Nantes 60 17-8-12 47-35 30,6 35,5 38,5 15 15 9 3 7 Olympique Marsylia 57 17-6-15 51-45 51,0 60,0 60,0 5 14 2 8 8 Lens 53 15-8-15 34-48 34,4 41,0 41,8 13 6 12 15 9 Rennes 52 14-10-14 56-44 17,1 23,6 31,7 3 5 14 10 Lille 51 14-9-15 41-41 14,7 20,4 21,2 10 11 Nice 50 11-17-10 42-39 12,5 15,7 16,0 4 4 6 4 12 Girondins Bordeaux 50 13-11-14 40-43 23,2 34,3 34,3 9 18 13 13 Strasbourg 43 10-13-15 43-50 16,3 28,2 29,2 11 12 17 14 Metz 42 11-9-18 34-42 17,3 26,0 26,7 17 15 Ajaccio 40 10-10-18 33-55 5,6 10,7 10,7 16 16 Toulouse 39 9-12-17 31-44 19,1 36,1 36,4 10 8 11 12 17 Bastia 39 9-12-17 33-49 6,4 10,1 10,1 10 16 7 18 Guingamp 38 10-8-20 36-58 14,2 18,0 18,5 19 Le Mans 38 9-11-18 35-57 13,0 16,3 16,3 18 13 16 20 Montpellier 31 8-7-23 41-74 12,0 21,1 31,3 Spadek: Guingamp, Le Mans, Montpellier Awans: Caen, Istres, St. Etienne Ostatnie 11 meczy Reprezentacji (d-n-w) 12.10.02 Słowenia 5-0 16.10.02 Malta 4-0 29.03.03 Malta 6-0 02.04.03 Izrael 2-1 06.09.03 Cypr 5-0 10.09.03 Słowenia 2-0 10.10.03 Izrael 3-0 13.06.04 Anglia 2-1 17.06.04 Chorwacja 2-2 21.06.04 Szwajcaria 3-1 25.06.04 Grecja 0-1 78 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1928 - 73 tytuły / 9 klubów Real Madryt 29 Barcelona 16 Atletico Madyt 9 Athletic Bilbao 8 Valencia 6 Real Sociedad San Sebastian 2 HISZPANIA Ludnośc: 40.300 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 22 tys. euro Ilość piłkarzy: 500 tys. (1% - ogółu) Największe miasta / ludność / klub Madryt 5.100 Real,Atletico Barcelona 3.800 Barcelona,Espanyol Walencja 1.400 Velencia Sewilla 1.200 Sewilla,Betis Bilbao 950 Athletic Malaga 780 Malaga Saragossa 640 Real Las Palmas 590 - Tabela od 1928 - 73 sez. / 56 klubów Real Madryt 73 sez 3076 pkt Barcelona 73 sez 2931 pkt Athletic Bilbao 73 sez 2540 pkt Atletico Madryt 67 sez 2466 pkt Valencia 69 sez 2425 pkt Espanyol Barcelona 69 sez 2049 pkt Real San Sebastian 60 sez 1943 pkt Sewilla 60 sez 1930 pkt Największe stadiony / pojemność Barcelona (Barcelona) 98.600 Madryt (Real) 78.800 Sewilla (Betis) 62.000 Madryt (Atletico) 57.500 Barcelona (Espanyol) 55.000 Sewilla (Sevilla) 55.000 Walencja (Valencia) 53.000 Bilbao (Athletic) 40.300 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Deportivo La Coruna 2000/01 Real Madryt 2001/02 Valencia 2002/03 Real Madryt 2003/04 Valencia Puchar od 1902 - 103 edycji / 16 klubów Barcelona 24 Athletic Bilbao 23 Real Madryt 17 Atletico Madryt 9 Valencia 6 Real Saragossa 6 Wice-Mistrz Barcelona Deportivo La Coruna Deportivo La Coruna San Sebastian Barcelona 3 miejsce Valencia Mallorca Real Madryt Deportivo La Coruna Deportivo La Coruna Puchar Espanyol Saragossa Deportivo Mallorca Barcelona BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,63 2000/01 2,88 2001/02 2,53 2002/03 2,67 2003/04 2,67 Strzelec / klub Ballesta (Racing Santander) Raul (Real Madryt) Tristan (Deportivo La Coruna) Makaay (Deportivo La Coruna) Ronaldo (Real Madryt) ilość 27 24 21 29 24 Klub Barcelona Real Madryt Real Madryt Real Madryt Real Madryt ilość 70 81 69 86 72 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 27,0 2000/01 24,4 2001/02 26,2 2002/03 28,6 2003/04 28,8 stadiony 40,6 36,1 39,7 40,1 41,4 śr. 65,5 64,5 63,6 69,2 68,2 2 – miejsce Real Madryt Barcelona Barcelona Barcelona Barcelona śr. 59,3 62,6 54,2 66,1 67,6 Obcokrajowcy w lidze Argentyńczycy 53 Brazylijczycy 27 Urugwajczycy 18 Holendrzy 11 Francuzi 9 Serbowie 7 suma 175 - 34% 1-miejsce Barcelona Real Madryt Real Madryt Real Madryt Real Madryt Hiszpanie za granicą Szkocja 6 Portugalia 5 Holandia 4 Francja 3 Suma 28 BILANS: + 147 79 Najwięcej obcokrajowców Barcelona 46% Atletico Madryt 46% Espanyol 42% Najmniej obcokrajowców Sewilla 27% Betis Sewilla 19% Athletic Bilbao 0% Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Msc.Reprezentacji (Świat, Europa), Ligi 1999/00 4 3 1 (1) 2000/01 6 4 1 (1) 2001/02 4 2 1 (1) 2002/03 3 2 1 (2) 2003/04 3 2 1 (1) Miejsca klubów wg. UEFA 1. Real Madryt 146 pkt 2. Valencia 139 pkt 3. Barcelona 134 pkt 6. Deportivo La Coruna 104 pkt 17. Celta Vigo 71 pkt Od kilku lat liga hiszpańska uważana jest za najlepszą, a kluby hiszpańskie zajmują trzy pierwsze miejsca w klasyfikacji UEFA. W Hiszpanii od zawsze dominują Real Madryt i Barcelona. W ich cieniu pojawia się, co pewien czas ten trzeci. Do końca lat 70-tych najczęściej było to Atletico Madryt, potem Athletic Bilbao. W Hiszpanii rywalizacja piłkarska nakłada się na konflikty społeczne i narodowościowe. Rywalizacja między Realem a Barceloną to rywalizacja między centralną władzą w Madrycie, a bogatą Katalonią. Athletic Bilbao to reprezentacja kraju Basków, gdyż tylko Baskowie mogą występować w tym klubie. Ostatnio odnoszący sukcesy w lidze Deportivo jest dumą Galijczyków, którzy mają swój własny język i też nie obce są im tendencję separatystyczne. W latach 90-tych do dominujących Realu i Barcelony dołączyły Valencia i Deportivo, co uatrakcyjniło rozgrywki i wzmocniło pozycję Hiszpanii w europejskich rozgrywkach pucharowych. Liga hiszpańska już kiedyś, w latach 56-66, była uważana za przodującą ligę w Europie, a Real Madryt za najlepszy klub. W latach 70-tych nastąpił okres kryzysowy, ale od początku lat 80-tych, liga hiszpańska odbudowała się i odtąd klasyfikowana była zazwyczaj na 3-4 miejscu w Europie, a Barcelona i Real Madryt stały się czołowymi klubami kontynentu. W Hiszpanii jest wysoka, stabilna frekwencja (3 msc w Europie) oraz pojemne stadiony (również 3 msc) wypełnione w 70%. Od wielu lata na stadiony Realu i Barcelona przychodziło najwięcej kibiców nierzadko 100-110 tysięcy. Obecnie straciły one miano klubów z największą frekwencją w Europie na rzecz Borussi Dortmund. Na uwagę zasługuje olbrzymia popularność piłki w nieco ponad milionowej Sewilli, gdzie na mecze dwóch miejscowych klubów przychodzi łącznie 70 tysięcy widzów. W Hiszpanii liczba zawodników z zagranicy od kilka lat nie zmienia się i pozostaje na poziomie 34%. Co trzeci cudzoziemiec pochodzi z Argentyny, sporo jest również Urugwajczyków. Więcej piłkarzy pochodzących z Ameryki Południowej gra tylko w lidze portugalskiej. Kluby w Hiszpanii są bardzo zadłużone, gorzej pod tym względem jest tylko w lidze włoskiej. Długi Realu, Barcelony oraz Valencii łącznie liczone są w setkach milionów euro. Reprezentacja Hiszpanii pozostawała, od dawna, w cieniu rozgrywek ligowych i była znacznie niżej ceniona od ligi. Dopiero w połowie lat 70-tych, zaczęto ją klasyfikować w pierwszej piątce reprezentacji europejskich, a w 84 roku zdobyła tytuł Wice Mistrza Europy. Po kryzysie lat 89-93 wróciła do czołówki, w której pozostaje do dziś dnia. msc. kolejne sezony TABELA - PRIMERA DIVISION - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pt zw-rem-por bramki śr. max stad 3 5 1 5 1 Valencia 77 23-8-7 71-27 46,3 53,0 53,0 2 4 4 6 2 Barcelona 72 21-8-8 63-39 67,6 98,0 98,6 1 2 2 3 3 Deportivo La Coruna 71 21-8-8 60-34 26,1 35,8 35,8 5 1 3 1 4 Real Madryt 70 21-7-10 72-54 68,2 78,8 78,8 11 12 8 7 5 Athletic Bilbao 56 15-11-12 53-49 32,6 40,0 40,3 20 9 10 6 Sevilla 55 15-10-13 56-45 35,3 45,5 55,0 19 11 7 Atletico Madryt 55 15-10-13 51-53 44,4 57,5 57,5 7 15 15 8 Villarreal 54 15-9-14 47-49 15,9 22,0 23,0 18 6 8 9 Betis Sewilla 52 13-13-12 46-43 32,7 45,0 62,0 12 8 10 14 10 Malaga 51 15-6-17 50-55 20,7 27,8 33,0 10 3 16 9 11 Mallorca Palma de Majorka 51 15-6-17 54-66 16,5 23,0 26,5 4 17 20 12 Real Saragossa 48 13-9-16 55-48 29,6 35,0 35,0 15 17 12 13 Osasuna Pampeluna 48 11-15-12 38-37 15,3 18,9 19,6 14 Albacete 47 13-8-17 40-48 15,5 17,3 17,3 13 13 13 2 15 Real Soc. San Sebastian 46 11-13-14 49-53 26,2 32,0 32,0 14 9 14 17 16 Espanyol Barcelona 43 13-4-21 48-64 23,9 51,7 55,0 15 19 16 17 Racing Santander 42 11-10-17 48-63 13,5 21,1 22,4 8 16 12 13 18 Real Valladolid 41 10-11-17 46-56 14,7 25,2 26,5 7 6 5 4 19 Celta Vigo 39 9-12-17 48-68 19,3 27,0 31,8 20 Real Murcia 26 5-11-22 29-57 11,4 18,0 24,0 Spadek: Real Valladolid, Celta, Real Murcia Awans: Getafe, Levante, Numancia Ostatnie 11 meczy Reprezentacji (d-n-w) 07.09.02 Grecja 2-0 12.10.02 Irlandia Płn 3-0 29.03.03 Ukraina 2-2 11.06.03 Irlandia Płn 0-0 10.09.03 Ukraina 2-1 11.10.03 Armenia 4-0 15.11.03 Norwegia 2-1 19.11.03 Norwegia 3-0 12.06.04 Rosja 1-0 16.06.04 Grecja 1-1 20.06.04 Portugalia 0-1 80 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1902 - 92 tytuły / 28 klubów Bayern Monachium 18 Nurnberg 9 Schalke 04 Gelsen. 7 Borussia Dortmund 6 Hamburger SV 6 Borussia Monchengladbach 5 NIEMCY Ludnośc: 82.400 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 26 tys. euro Ilość piłkarzy: 4.000 tys. (5% - ogółu) Największe miasta / ludność / klub Essen 5.800 Schalke,Dortm,Bochu Berlin 4.100 Hertha Stuttgard 2.600 Stuttgard Hamburg 2.500 Hamburger SV Monachium 1.900 Bayern, TSV1860 Frankfurt 1.900 Eintracht Kolonia 1.800 Koeln, Leverkussen Mannheim 1.600 Tabela od 1963 - 41 sez. / 61 klubów Bayern Monachium 39 sez 1793 pkt Hamburger SV 41 sez 1527 pkt Werder Brema 40 sez 1520 pkt Stuttgart 39 sez 1438 pkt Kaiserlautern 40 sez 1415 pkt Koeln 38 sez 1414 pkt Borussia Monchen. 37 sez 1394 pkt Borussia Dortmund 37 sez 1370 pkt Największe stadiony / pojemność Dortmund (Borussia) 82.700 Berlin (Herta) 76.100 Monachium (Bayern, TSV1860) 69.100 Gelsenkirchen (Schalke04) 61.300 Frankfurt (Eintracht, Galaxy) 61.100 Hamburg (Hamburger) 55.000 Stuttgard (Stuttgard) 54.300 Dusseldorf (Fortuna) 52.000 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Bayern Monachium 2000/01 Bayern Monachium 2001/02 Borussia Dortmund 2002/03 Bayern Monachium 2003/04 Werder Brema Puchar od 1935 – 61 edycji / 24 kluby Bayern Monachium 11 Werder Brema 5 Koeln 4 Schalke 04 Gelsen. 4 Eintracht Frankfurt 4 Hamburger SV 3 Wice-Mistrz Bayer Leverkussen Schalke 04 Gelsen. Bayer Leverkussen Stuttgart Bayern Monachium 3 miejsce Hamburg Borussia Dortmund Bayern Monachium Borussia Dortmund Bayer Leverkussen Puchar Bayern M. Schalke 04 Schalke 04 Bayern M. Werder BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,93 2000/01 2,89 2001/02 2,92 2002/03 2,68 2003/04 2,97 Strzelec / klub Sand (Schalke 04 Gelsen.) Max (TSV1860 Monachium) Amoroso (Borussia Dortmund) Elber (Bayern Monachium) Ailton (Werder Brema) ilość 22 19 18 21 28 Klub Schalke 04 Gelsen. Bayer Leverkussen Bayer Leverkussen Bayern Moachium Werder Brema ilość 65 74 77 70 79 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 30,8 2000/01 31,2 2001/02 32,7 2002/03 33,8 2003/04 37,5 stadiony 43,9 43,5 44,0 45,1 49,3 śr. 63,7 64,5 65,7 67,8 79,6 2 – miejsce Bayern Monachium Bayern Monachium Schalke 04 Gelsen. Schalke 04 Gelsen. Schalke 04 Gelsen. śr. 48,5 52,6 60,4 60,6 61,1 Obcokrajowcy w lidze Brazylijczycy 27 Chorwaci 15 Argentyńczycy 12 Czesi 12 Szwajcarzy 10 Polacy 9 suma 251 - 50% 1-miejsce Borussia Dortmund Borussia Dortmund Borussia Dortmund Borussia Dortmund Borussia Dortmund Niemcy za granicą Anglia Austria Holandia Turcja suma BILANS: + 219 81 9 7 5 2 32 Najwięcej obcokrajowców Schalke 04 67% Bochum 62% Wolvsburg 59% Najmniej obcokrajowców Hamburger SV 33% Eintracht Frankfurt 32% Koeln 31% Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Msc.Reprezentacji (Świat, Europa), Ligi 1999/00 6 4 3 (4) 2000/01 8 6 4 (3) 2001/02 5 3 4 (2) 2002/03 6 4 4 (5) 2003/04 12 9 4 (15) Miejsca klubów wg. UEFA 5. Bayern Monachium 105 pkt 22. Borussia Dortmund 66 pkt 26. Bayer Leverkussen 62 pkt 30. Hertha Berlin 55 pkt 40. Stuttgard 47 pkt Pierwszy Mistrz Niemiec został wyłoniony już w 1903 roku. Jednak liga ruszyła, jako jedna z ostatnich w 1963 roku. Przedtem grano w systemie pucharowym. W 1965 roku, w trzeciej edycji rozgrywek w bundeslidze zadebiutował Bayern Monachium. Cztery lata później zdobył tytuł Mistrza i od tej pory, z wyjątkiem lat 1975-79, niepodzielnie dominował. Zmieniali się natomiast bezpośredni konkurencji Bayernu do Mistrzowskiego tytułu. W latach 70-tych była to zazwyczaj Borussia Monchengladbach, później Hamburger SV. Frekwencja w lidze była stabilna w granicach 20-30 tysięcy widzów. Reprezentacja Niemiec klasyfikowana była od 1960 roku na 4-5 msc. w Europie. Dopiero w pierwszej połowie lat 70-tych została uznana, na niemal 30 lat, za numer jeden w Europie. Wówczas w 1972 roku zdobyła tytuł Mistrza Europy, a dwa lata później Mistrza Świata. W tym czasie, również liga, dołączyła do europejskiej czołówki. Przedtem oceniana była w granicach 5-9 miejsca. W latach 1976-84 liga niemiecka była najlepszą w Europie, a Bayern, potem Borussia Monchengladbach uważane była za czołowe kluby kontynentu. W drugiej połowie lat 80-tych liga niemiecka ustąpiła pierwszeństwa lidze włoskiej, a od początku lat 90-tych do dziś dnia klasyfikowana jest zazwyczaj na 3-4 miejscu. Obecnie liga niemiecka przeżywa kryzys finansowy, nie jest on jednak tak głęboki, jak w lidze włoskiej, czy hiszpańskiej. Liga niemiecka może jednak pochwalić się wciąż wzrastającą frekwencją, obecnie najwyższą w historii, oraz zapełnionymi i wciąż rozbudowywanymi stadionami. Od kilka lat najwyższą frekwencję nie notuje się na stadionie Realu Madryt, czy Barcelony (jak było od lat), lecz na powiększonym ponad 80-tysięcznym stadionie Borussi Dortmund, pochodzącej z niemal sześcio milionowego Zagłębia Ruhry (u nas nazywanego aglomeracją Essen). Fani w Niemczech są bardzo dobrze zorganizowani, bo aż 350 tysięcy osób działa w najróżniejszych fan klubach, z czego niemal 150 tysięcy liczą rozsiane po całym kraju fan kluby najpopularniejszego Bayernu Monachium. Liga niemiecka ma największy procent piłkarzy pochodzących z zagranicy - aż 50%. Najwięcej jest Brazylijczyków, ale specyfiką ligi jest największa w Europie kolonia piłkarzy pochodzących z Europy Środkowo-Wschodniej. Sytuacja ta jest krytykowana w Niemczech, mówi się, iż piłkarze zagraniczni nie pozwalają się przebić do kadry zespołów uzdolnionym Niemcom, co skutkuje kryzysem Reprezentacji. Liga niemiecka tradycyjnie należała do lig o najwyższej średniej strzelonych bramek, obecnie średnia ta mocno spadła, ale i tak jest wciąż najwyższa spośród „wielkiej piątki” lig europejskich. Ostatni sezon był ciekawy, a wyniki zaskakujące. Mistrzem został niedoceniany Werder Brema. Słabo spisały się mające olbrzymi potencjał kluby z Zagłębia Ruhry: Borussia Dortmud i Schalke 04 Gelsenkirchen. msc. kolejne sezony TABELA - BUNDESLIGA - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pt zw-rem-por bramki śr. max stad 9 7 6 6 1 Weder Brema 74 22-8-4 79-38 37,5 42,5 42,5 1 1 3 1 2 Bayern Monachium 68 20-8-6 70-39 55,5 69,0 69,1 2 4 2 15 3 Bayer Leverkusen 65 19-8-7 73-39 22,5 22,5 22,5 8 15 8 2 4 Stuttgart 64 18-10-6 52-24 43,3 54,3 54,3 18 9 5 Bochum 56 15-11-8 57-39 27,2 32,6 32,6 11 3 1 3 6 Borussia Dortmund 55 16-7-11 59-48 79,6 82,7 82,7 12 2 5 7 7 Schalke 04 Gelsenkirchen 50 13-11-10 49-42 61,1 61,3 61,3 3 13 11 4 8 Hamburger SV 49 14-7-13 47-60 48,3 55,0 55,0 15 12 14 13 9 Hansa Rostock 44 12-8-14 55-54 22,2 29,0 30,0 7 9 10 8 10 Wolfsburg 42 13-3-18 56-61 23,0 30,1 30,1 12 12 11 Borussia Monchengladbach 39 9-12-13 42-59 32,3 34,5 34,5 6 5 4 5 12 Hertha Berlin 39 9-12-13 42-59 40,9 60,8 76,1 12 6 16 13 Freiburg 38 10-8-16 42-67 24,6 24,9 24,9 11 14 Hannover 37 9-10-15 49-63 23,4 27,5 48,9 5 8 7 14 15 Kaiserslautern 36 11-6-17 39-62 38,6 41,6 41,6 13 17 16 Eintracht Frankfurt 32 9-5-20 36-53 26,4 37,5 61,1 4 11 9 10 17 TSV 1860 Monachium 32 8-8-18 32-55 28,2 69,0 69,1 10 17 18 Koeln 23 6-5-23 32-57 40,0 50,2 50,2 Spadek: Eintracht, TSV1860, Koeln Awans: Nurnberg. Mainz, Arminia Bielefeld Ostatnie 11 meczy Reprezentacji (d-n-w) 07.09.02 Litwa 2-0 16.10.02 Wyspy Owcze 2-1 29.03.03 Litwa 1-1 07.06.03 Szkocja 11.06.03 Wyspy Owcze 1-1 06.09.03 Islandia 2-0 10.09.03 Szkocja 0-0 11.10.03 Islandia 2-1 15.06.04 Holandia 1-1 19.06.04 Łotwa 0-0 23.06.04 Czechy 1-2 82 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1897 - 101 tytułów / 16 klubów Juventus Turyn 27 Milan 17 Inter Mediolan 13 Genoa 9 Torino 7 Bolonia 7 WŁOCHY Ludnośc: 57.900 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 26 tys. euro Ilość piłkarzy: 950 tys. (2% - ogółu) Największe miasta / ludność / klub Rzym 3.800 Roma, Lazio Mediolan 3.800 Inter, Milan Neapol 3.100 Turyn 2.200 Juventus Florencja 1.100 Salerno 1.000 Palermo 690 Genua 610 Sampdoria Tabela od 1929 - 73 sez. / 61 kluby Juventus Turyn 73 sez 3193 pkt Inter Mediolan 73 sez 2998 pkt Milan 71 sez 2909 pkt Roma 71 sez 2535 pkt Florentina 67 sez 2372 pkt Torino 67 sez 2345 pkt Bologna 62 sez 2167 pkt Napoli 62 sez 2120 pkt Największe stadiony / pojemność Mediolan (Milan, Inter) 85.700 Rzym (Roma, Lazio) 82.300 Neapol (Napoli) 78.500 Turyn (Juventus, Torino) 71.000 Bari (Bari) 58.500 Florencja (Florentina) 47.500 Werona (Verona, Chievo) 42.200 Genua (Sampdoria, Genoa) 41.900 TRYUMFATORZY: Sezon Mistrz 1999/00 Lazio Rzym 2000/01 Roma 2001/02 Juventus Turyn 2002/03 Juventus Turyn 2003/04 Milan Puchar od 1922 - 64 edycji / 16 klubów Juventus Turyn 9 Roma 7 Florentina 6 Milan 5 Torino 5 Lazio Rzym 4 Wice-Mistrz Juventus Turyn Juventus Turyn Roma Inter Mediolan Roma 3 miejsce Milan Lazio Rzym Inter Mediolan Milan Juventus Turyn Puchar Lazio Rzym Florentina Parma Milan Lazio Rzym BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,50 2000/01 2,76 2001/02 2,63 2002/03 2,58 2003/04 2,67 Strzelec / klub Szewczenko (Milan) Crespo (Lazio Rzym) Trezeguet (Juventus Turyn) Vieri (Inter Mediolan) Szewczenko (Milan) ilość 24 26 24 24 24 Klub Milan Roma Juventus Turyn Juventus Turyn Roma ilość 65 68 64 64 68 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 29,9 2000/01 29,6 2001/02 26,0 2002/03 25,5 2003/04 25,9 stadiony 51,9 50,8 48,8 45,4 44,7 śr. 66,5 67,3 62,4 61,9 62,7 2 – miejsce Roma Inter Mediolan Roma Milan Inter Mediolan śr. 58,9 55,6 59,4 61,5 56,0 Obcokrajowcy w lidze Brazylijczycy 26 Argentyńczycy 18 Francuzi 13 Serbowie 7 Urugwajczycy 7 Nigeryjczycy 6 suma 155 - 33% 1-miejsce Inter Mediolan Roma Inter Mediolan Inter Mediolan Milan Włosi za granicą Szwajcaria Anglia Niemcy Francja suma BILANS: + 127 83 8 6 3 3 28 Najwięcej obcokrajowców Inter Mediolan 63% Udinese 54% Lecce 52% Najmniej obcokrajowców Chievo Verona 16% Sampdoria Genua 15% Empoli 15% Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Msc.Reprezentacji (Świat, Europa), Ligi 1999/00 14 11 2 (3) 2000/01 4 2 2 (4) 2001/02 10 6 2 (3) 2002/03 11 8 2 (1) 2003/04 9 6 3 (5) Miejsca klubów wg. UEFA 9. Milan 100 pkt 11. Juventus Turyn 85 pkt 12. Lazio Rzym 84 pkt 13. Inter Mediolan 83 pkt 14. Roma 79 pkt Do początku lat 70-tych, rozgrywki ligi włoskiej, były zdominowane przez rywalizację Florencji z Mediolanem. Najpierw Florentina rywalizowała z Milanem, potem z Interem. Wówczas liga włoska oceniana była na 3-4 miejscu w Europie, a dwa kluby z Mediolanu (Inter i Milan) uważane były za europejską czołówkę. Frekwencja była, obok ligi hiszpańskiej, najwyższa w Europie i kształtowała się w granicach od 25 do 35 tysięcy widzów na mecz. Lata 70-te to dominacja w lidze, Juventusu, który odtąd nieodmiennie uważany był za czołowy klub Europy. Pierwsza połowa lat 80-tych to kryzys w lidze włoskiej. Klasyfikuje się ja nawet poza pierwszą dziesiątką. Ale druga połowa tej dekady jest już nadzwyczaj korzystna. Do ligi włoskiej przybywa sporo piłkarzy z zagranicy, głównie napastników. Rośnie liczba strzelonych bramek, która była dotąd najniższą w Europie. Od 1985 roku liga włoska i Juventus uważane są za numer jeden w Europie. Frekwencja w lidze rośnie do ponad 35 tysięcy. Kolorytu rozgrywką krajowym dodaje klub Napoli, z fanatyczną, ponad 70-cio tysięczną, publicznością i wirtuozem piłki Diego Mardonną. Ukoronowaniem udanej dekady lat 80-tych było zorganizowanie w 1990 roku Mistrzostw Świata we Włoszech i zdobycie przez Reprezentację tego kraju tytułu Mistrza. Całe lata 90-te to dominacja w Europie ligi włoskiej, głównie za sprawą klubów Milanu i Juventus. W końcu lat 90-tych liga włoska traci swoją pierwszą pozycje na rzecz ligi hiszpańskiej. Na krajowym podwórku do rywalizacji o prymat włączają się dotąd pozostające na uboczu kluby z Rzymu (Lazio i Roma). Obecnie liga włoska znajduje się w dużym kryzysie. Frekwencja jest najniższa od ponad 40-tu lat, stadiony zapełniają się ledwie w połowie, rośnie i tak astronomiczne, najwyższe w Europie zadłużenie klubów, mnożą się afery. W rankingu UEFA liga włoska spada na 3-cie miejsce. Na dodatek w lidze włoskiej utrzymuje się niekorzystna tendencja (gorsza jest tylko w Polsce), gdy poza ligą znajduje się połowa, z dziesięciu największych miast, w tym ponad 3 milionowy Neapol. Jest to największe miasto w Europie nie posiadające klubu w rozgrywkach pierwszej ligi. Sytuacja ta w następnym sezonie ulegnie nieco poprawie, bowiem chociaż Napoli nie awansowało, to sztuka ta udała się innym popularnym klubom jak Florentina, czy Palermo. Reprezentacja Włoch nieodmiennie zaliczana jest do europejskiej czołówki i klasyfikowana jest w pierwszej piątce. W Europie tylko Reprezentacja Niemiec może pochwalić się większą ilością tytułów Mistrza i Wice-Mistrza Europy czy Świata. Włosi mieli też okresy kryzysowe w połowie lat 70-tych i 80-tych. Słabe występy Reprezentacji na ME w Portugalii zwiastują kolejne chude lata. msc. kolejne sezony TABELA – SERIE A – sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pt zw-rem-por bramki śr. max stad 3 6 4 3 1 Milan 82 25-7-2 65-24 62,7 80,0 85,7 6 1 2 8 2 Roma 71 21-8-5 68-19 48,7 80,0 82,3 2 2 1 1 3 Juventus Turyn 69 21-6-7 67-42 34,9 53,9 71,0 4 5 3 2 4 Inter Mediolan 59 17-8-9 59-37 56,0 75,8 85,7 5 4 10 5 5 Parma 58 16-10-8 57-46 19,6 28,8 28,8 1 3 6 4 6 Lazio Rzym 56 16-8-10 52-38 46,0 60,0 82,3 8 12 14 6 7 Udinese 50 13-11-10 44-40 16,5 25,0 41,7 8 Sampdoria Genua 46 11-13-10 40-42 27,7 38,0 41,9 5 7 9 Chievo Werona 44 11-11-12 36-37 16,9 42,2 42,2 13 13 16 10 Lecce 41 11-8-15 43-56 16,1 31,4 40,8 8 13 9 11 Brescia 40 9-13-12 52-57 15,6 25,0 27,5 11 10 7 11 12 Bologna 39 10-9-15 45-53 24,9 36,0 39,6 13 Siena 34 8-10-16 41-54 11,5 13,3 13,5 12 14 15 14 Reggina 34 6-16-12 29-45 21,2 27,8 27,8 10 11 8 10 15 Perugia 32 6-14-14 44-56 12,4 22,0 27,7 13 16 Modena 30 6-12-16 27-46 15,4 20,0 20,6 12 17 Empoli 30 7-9-18 26-54 8,5 19,5 19,8 18 Ancona 13 2-7-25 21-70 12,2 24,0 26,0 Spadek: Perugia, Modena, Empoli, Ancona Awans: Cagliari, Florentina, Livorno, Palermo, Messina, Atalanta Bergamo Ostatnie 11 meczy Reprezentacji (d-n-w) 07.09.02 Azerbejdżan 2-0 12.10.02 Serbia 1-1 16.10.02 Walia 1-2 29.03.03 Finlandia 2-0 11.06.03 Finlandia 2-0 06.09.03 Walia 4-0 10.09.03 Serbia 1-1 11.10.03 Azerbejdżan 4-0 14.06.04 Dania 0-0 18.06.04 Szwecja 1-1 22.06.04 Bułgaria 2-1 84 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1912 - 92 tytuły / 16 klubów Rapid Wiedeń 30 Austria Wiedeń 22 Tirol/Wacker Insbruck 10 Admira/Wacker Wiedeń 8 Tabela od 1911 - 92 sez. / 75 klubów Rapid Wiedeń 92 sez 3331 pkt Austria Wiedeń 87 sez 3102 pkt Weiner Sportclub 76 sez 1927 pkt Vienne 68 sez 1812 pkt Sturm Graz 48 sez 1485 pkt Tirol Insbruck 36 sez 1477 pkt AUSTRIA Ludność: 8.000 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 28 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Wiedeń 1.800 Rapid,Austria,Admira Graz 290 Grazer,Sturm Linz 270 Salzburg 210 Austria Insbruck 180 Bergenz 180 Schwarz-Weiss Największe stadiony / pojemność Wiedeń (Narodowy) 47.500 Linz (LASK) 23.100 Wiedeń (Rapid) 19.600 Salzburg (Austria) 17.200 Insbruck (Tirol) 17.000 Puchar od 1947 - 40 edycji / 19 klubów Austria Wiedeń 16 Rapid Wiedeń 10 Tirol/Wacker Insbruck 7 Sturm Graz 3 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d – n – w) 07.09.02 Mołdawia 2-0 12.10.02 Białoruś 2-0 16.10.02 Holandia 0-3 02.04.03 Czechy 0-4 07.06.03 Mołdawia 0-1 11.06.03 Białoruś 5-0 06.09.03 Holandia 1-3 11.10.03 Czechy 2-3 Miejsca klubów wg. UEFA 71. Sturm Graz 31 pkt 106. Grazer AK 20 pkt 130. Tirol Insbruck 16 pkt 153. Rapid Wiedeń 13 pkt średnia dla Austrii 7 pkt Obcokrajowcy Austryjacy w lidze za granicą Chorwaci 10 Niemcy 8 Polacy 9 Grecja 2 Niemcy 7 Włochy 2 Serbowie 7 Holandia 2 Węgrzy 7 Anglia 1 suma: 95 (39%) suma: 18 BILANS: + 77 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 33 22 14 (18) 2000/01 39 23 15 (7) 2001/02 58 30 17 (22) 2002/03 55 30 19 (19) 2003/04 86 36 18 (26) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Tirol Insbruck 2000/01 Tirol Insbruck 2001/02 Tirol Insbruck 2002/03 Austria Wiedeń 2003/04 Grazer AK Wice-Mistrz Sturm Graz Rapid Wiedeń Sturm Graz Grazer AK Austria Wiedeń 3 miejsce Rapid Wiedeń Grazer AK Grazer AK Austria Salzburg Pasching Puchar Grazer AK Karnteen Grazer AK Austria Wiedeń Grazer AK BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,65 2000/01 2,73 2001/02 2,69 2002/03 2,59 2003/04 2,67 Strzelec / klub Vastic (Sturm Graz) Gilewicz (Tirol Insbruck) Brunmayr (Grazer AK) Lawaree (Schwarz-Weiss) Kollmann (Grazer AK) ilość 32 22 27 21 27 Klub Sturm Graz Tirol Insbruck Sturm Graz Austria Wiedeń Austria Wiedeń ilość 77 63 68 59 63 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 7,7 2000/01 6,5 2001/02 6,1 2002/03 5,3 2003/04 7,4 stadiony 15,2 15,5 14,0 13,3 14,1 śr. 11,4 13,1 10,2 7,5 12,3 2 – miejsce Rapid Wiedeń Sturm Graz Sturm Graz Sturm Graz Mattersburg śr. 11,4 10,8 10,1 7,4 11,0 1-miejsce Tirol Insbruck Tirol Insbruck Tirol Insbruck Austria Salzburg Rapid Wiedeń 85 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - BUNDESLIGA - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 7 3 3 2 1 Grazer AK 72 21-9-6 62-32 9,2 15,2 15,4 4 5 4 1 2 Austria Wiedeń 71 21-8-7 63-31 7,3 10,3 12,0 5 3 Pasching 63 17-12-7 59-41 4,0 5,9 7,0 3 2 8 4 4 Rapid Wiedeń 57 16-9-11 50-47 12,3 16,0 19,6 9 8 7 9 5 Schwarz-Weiss Bregenz 45 11-12-13 47-58 5,5 9,1 14,0 9 10 7 6 Admira/Wacker Modling 42 11-9-16 42-49 3,5 6,8 11,8 6 6 6 3 7 Austria Salzburg 38 11-5-20 44-48 8,9 13,6 18,2 - 8 Mattersburg 37 9-10-17 39-61 11,0 17,1 17,1 2 4 2 6 9 Sturm Graz 35 8-11-17 39-52 7,6 10,3 15,4 5 8 10 Karnten Klagenfurt 32 7-11-18 36-62 4,6 7,4 10,5 Spadek: Karnten Awans: Tirol Insbruck Liga austriacka uważana była za dosyć słabą. Reprezentację ceniono niewiele wyżej. Liga zdominowana była przez kluby z Wiednia, głównie Austrię i Rapid. W 65 roku pierwszym Mistrzem spoza stolicy został LASK Linz. Jednak dopiero w połowie lat 80-tych, do rywalizacji coraz śmielej zaczęły włączać się kluby z prowincji; najpierw był to Wacker Insbruck, potem Austria Salzburg, a obecnie kluby z Grazu. Wówczas to liga zaczęła być notowana nieco wyżej, około 10-tego miejsca w Europie. Frekwencja wzrosła z 2-3 do 5-7 tysięcy widzów na mecz. W latach 90-tych Austria skorzystała z przemian ustrojowych w Europie Środkowo-Wschodniej i z kryzysu w byłej Jugosławii. Ligę austriacką zaczęli zasilać w dużych ilościach tamtejsi piłkarze. Jeszcze dziś jest tu największa (po lidze niemieckiej) kolonia piłkarzy z Chorwacji, Polski oraz Serbii. Obecnie liga austriacka słabnie z roku na rok. Już nie jest tak łatwo o tanich piłkarzy ze wschodu. Dużym dla niej ciosem była degradacja popularnego klubu Tirolu Insbruck, który zbankrutował. Reprezentacja notowana jest najniżej w jej historii. Frekwencja jest stabilna i co ciekawe wyższa w ostatnich pięciu latach w Grazu niż w sześć razy od niego większym Wiedniu. Liga belgijska jest jedną z najstarszych lig w Europie, a najstarszą na kontynencie. Od końca lat 60-tych, Reprezentacja Belgii zaliczała się do pierwszej dziesiątki w Europie, liga ceniona była nieco niżej. W lidze dominował Anderlecht. W 58 roku swój pierwszy tytuł zdobył Standard Liege, a w kilka lat potem do czołówki dołączył klub Brugee. Wówczas ukształtował się model ligi belgijskiej, funkcjonujący do dziś, gdy niepodzielnie dominują w niej te trzy kluby, w następującej kolejności; Anderlecht, Brugge, Standard. Na uwagę zasługuje słaba pozycja klubów z Antwerpii. W drugiej połowie lat 70-tych, głównie za sprawą Anderlechtu, który wówczas uważany był za czołowy klub Europy, ligę belgijską zaczęto klasyfikować na 3-5 miejscu w Europie. Frekwencja wzrosła z 5 do 7-8 tysięcy widzów na mecz. Kryzys w Belgii rozpoczął się od Reprezentacji. Jeszcze na początku lat 80-tych zdobyła tytuł Wicemistrza Europy, by w końcówce tej dekady, spaść poza pierwszą dziesiątkę w Europie. Niespełna dziesięć lat później to samo spotkało ligę. Obecnie liga wychodzi z głębokiego kryzysu lat 1998-2000. Frekwencja od kilku lat jest stabilna, około 10 tysięcy widzów na mecz. Na uwagę zasługuje duże zainteresowanie piłka w niewielkim miasteczku Genk. W lidze belgijskiej występuje bardzo dużo (46% - tj. 3 miejsce w Europie) piłkarzy z zagranicy. Po Francji znajduje się tu największa kolonia piłkarzy pochodzących z Afryki. W lidze belgijskiej obowiązuje, z kilkoma odstępstwami, znana z lig francuskiej zasada, jeden klub - jedno miasto. Dzięki temu stosunkowo niewielki potencjał kraju jest dobrze wykorzystany. msc. kolejne sezony TABELA - JUPILER LEAGUE - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt Zw-re-po bramki śr. max stad 1 1 3 2 1 Anderlecht Bruksela 81 25-6-3 77-27 24,2 26,3 26,4 2 2 2 1 2 Brugge 72 22-6-6 77-31 23,7 27,9 30,0 5 3 5 7 3 Standard Liege 65 18-11-5 68-31 16,9 26,0 29,2 9 10 1 6 4 Genk 59 17-8-9 58-40 23,6 24,6 24,6 4 6 6 13 5 Excelsior Mouscron 59 15-14-5 64-42 7,7 10,7 11,3 16 7 14 10 6 Westerlo 52 14-10-10 51-45 5,3 10,0 10,3 8 5 9 12 7 Germinal Antwerpia 44 11-11-12 34-40 7,4 11,0 12,1 15 11 15 8 Louvieroise 44 10-14-10 45-46 4,3 7,0 13,5 3 4 4 8 9 Gent 40 8-16-10 33-34 8,4 10,5 12,9 11 4 7 3 10 Sporting Lokeren 39 10-9-15 45-54 5,6 7,0 12,0 10 9 15 5 11 Lierse 39 8-15-11 33-40 7,3 11,3 14,5 15 14 18 11 12 Beveren Waas 38 11-5-18 45-58 4,9 8,0 12,9 4 12 8 4 13 Sint Truidense 38 9-11-14 36-50 7,7 11,0 11,3 - 14 Cercle Brugia 35 7-14-13 28-52 5,1 13,6 30,0 16 8 12 16 15 Sporting Charleroi 33 8-9-17 35-47 9,1 17,0 25,1 9 16 Mons 33 7-12-15 29-52 4,6 7,0 12,0 - 17 Heusden-Zolder (Genk) 28 7-7-20 36-68 5,1 9,3 12,9 11 16 - 18 Royal Antwerpia 27 7-6-21 30-67 6,7 13,0 16,6 Spadek: Heusden, Royal Awans: Bergen, Oostende 86 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1896 - 100 tytułów / 15 klubów Anderlecht Bruksela 27 Brugge 12 Union St.Gilloise 11 Standard Liege 7 Tabela od 1895 - 100 sez. / 61 kluby Standard Liege 83 sez 3008 pkt Anderlecht Bruksela 71 sez 2964 pkt Brugge 83 sez 2925 pkt Royal Antwerpia 91 sez 2884 pkt Beerschot Antwerpia 79 sez 2555 pkt Lierse 66 sez 2125 pkt BELGIA Ludność: 10.300 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 28 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Bruksela 1.100 Anderlecht Antwerpia 930 Germinal, Royal Liege 620 Standard Charleroi 490 Charleroi Gandawa 230 Gent Brugia 120 Brugge, Cercle Największe stadiony / pojemność Brugge (Brugge, Cercle) 30.000 Liege (Standard) 29.200 Bruksela (Anderlecht) 26.400 Charleroi (Charleroi) 25.100 Genk (Genk) 24.600 Puchar od 1908 - 48 edycji / 20 klubów Brugge 9 Anderlecht Bruksela 8 Standard Liege 5 Genk 2 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d – n – w) 07.09.02 Bułgaria 0-2 12.10.02 Andorra 1-0 16.10.02 Estonia 1-0 29.03.03 Chorwacja 0-4 07.06.03 Bułgaria 2-2 11.06.03 Andorra 3-0 10.09.03 Chorwacja 2-1 11.10.03 Estonia 2-0 Miejsca klubów wg. UEFA 36. Anderlecht Bruksela 50 pkt 43. Brugge 44 pkt 114. Genk 19 pkt 161. Standard Liege 13 pkt Średnia dla Belgii 10 pkt Obcokrajowcy Belgowie w lidze za granicą Wybrzeże Kości 20 Holandia 27 Francuzi 18 Niemcy 7 Serbowie 15 Austria 5 Nigeryjczycy 12 Turcja 5 Gujańczycy 11 Francja 3 suma: 219 (46%) suma: 56 BILANS: + 163 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 30 20 17 (20) 2000/01 26 18 17 (8) 2001/02 19 12 14 (12) 2002/03 17 12 11 (9) 2003/04 24 15 12 (11) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Anderlecht Bruksela 2000/01 Anderlecht Bruksela 2001/02 Genk 2002/03 Brugge 2003/04 Anderlecht Bruksela Wice-Mistrz Brugge Brugge Brugge Anderlecht Bruksela Brugge 3 miejsce Gent Standard Liege Anderlecht Bruksela Lokeren Standard Liege Puchar Genk Westerlo Brugge Louviere Brugge BRAMKI: sezon średnia 1999/00 3,40 2000/01 3,07 2001/02 3,19 2002/03 3,18 2003/04 2,69 Strzelec / klub Aarst (Gent) Radzinski (Anderlecht) Sonck (Genk) Sonck (Genk) Pieroni (Excelsior Mouscron) ilość 30 23 30 22 28 Klub Anderlecht Bruksela Anderlecht Bruksela Genk Brugge Anderlecht Bruksela ilość 86 83 85 96 77 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 9,7 2000/01 9,8 2001/02 9,2 2002/03 10,0 2003/04 9,9 stadiony 16,1 16,6 16,6 16,7 17,6 śr. 24,8 24,9 23,6 23,9 24,2 2 – miejsce Genk Genk Genk Anderlecht Bruksela Brugge śr. 20,2 19,4 20,8 23,7 23,7 1-miejsce Anderlecht Bruksela Anderlecht Bruksela Anderlecht Bruksela Genk Anderlecht Bruksela 87 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1925 - 78 tytułów / 16 klubów CSKA Sofia 29 Lewski Sofia 23 Slavia Sofia 7 Lokomotiw Sofia 3 Tabela od 1938 - 58 sez. / 61 kluby Lewski Sofia 59 sez 2271 pkt CSKA Sofia 56 sez 2249 pkt Slavia Sofia 56 sez 1732 pkt Lokomotiw Sofia 54 sez 1644 pkt Botev Płowdiw 53 sez 1522 pkt Lokomotiw Płowdiw 46 sez 1272 pkt BUŁGARIA Ludność: 8.000 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 7 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Sofia 1.100 CSKA,Lewski+2inne Płowdiw 340 Lokomotiw,Botev Warna 310 Czernomoriec,Spartak Burgas 190 Naftex,Czernomoriec Ruse 160 Stara Zagora 140 Największe stadiony / pojemność Płowdiw 48.000 Sofia (Narodowy) 43.400 Sofia (Slavia) 32.000 Warna (Botew) 32.000 Sofia (Lewski) 30.000 Puchar od 1938 - 63 edycji / 14 klubów Lewski Sofia 24 CSKA Sofia 16 Slavia Sofia 7 Lokomotiw Sofia 3 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d – n – w) 02.04.03 Estonia 0-0 07.06.03 Belgia 2-2 06.09.03 Estonia 2-0 10.09.03 Andorra 3-0 11.10.03 Chorwacja 0-1 14.06.04 Szwecja 0-5 18.06.04 Dania 0-2 22.06.04 Włochy 1-2 Miejsca klubów wg. UEFA 97. Lewski Sofia 22 pkt 132. CSKA Sofia 16 pkt 160. Litex Łowecz 13 pkt 210. Naftex Burgas 8 pkt średnia dla Bułgarii 7 pkt Obcokrajowcy Bułgarzy w lidze za granicą Serbowie 14 Niemcy 5 Macedończycy 11 Grecja 5 Brazylijczycy 8 Turcja 5 Nigeryjczycy 6 Rosja 3 Gruzini 5 Anglia 2 suma: 58 (14%) suma: 40 BILANS: + 18 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 44 26 29 (19) 2000/01 46 26 28 (24) 2001/02 54 27 25 (15) 2002/03 38 22 21 (18) 2003/04 41 20 20 (19) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Lewski Sofia 2000/01 Lewski Sofia 2001/02 Lewski Sofia 2002/03 CSKA Sofia 2003/04 Lokomotiw Płowdiw Wice-Mistrz CSKA Sofia CSKA Sofia Litex Łowecz Lewski Sofia Lewski Sofia 3 miejsce Velbazd Velbazd CSKA Sofia Litex Łowecz CSKA Sofia Puchar Lewski Sofia Litex Łowecz Lewski Sofia Lewski Sofia Litex Łowecz BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,76 2000/01 3,03 2001/02 2,53 2002/03 2,98 2003/04 2,85 Strzelec / klub Michajłow (Kiustendił) Iwanow (Lewski Sofia) Manczew (CSKA Sofia) Czilikow (Lewski Sofia) Kamburow (Lokomotiw Płowdiw) ilość 20 22 21 22 25 Klub Lewski Sofia Litex Łowecz Lewski Sofia CSKA Sofia Lokomotiw Płowdiw ilość 66 70 77 67 74 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 6,9 2000/01 5,4 2001/02 4,1 2002/03 3,4 2003/04 2,8 stadiony 20,5 19,6 20,1 18,5 16,7 śr. 13,6 13,2 8,8 7,5 6,3 2 – miejsce Lewski Sofia Naftex Burgas Lokomotiv Płowdiw Naftex Burgas Naftex Burgas śr. 12,7 9,7 7,7 5,8 4,9 1-miejsce Beroe Stara Zagora Lewski Sofia Naftex Burgas CSKA Sofia Lokomotiw Płowdiw 88 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - A LIGA - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 3 6 1 Lokomotiw Płowdiw 75 24-3-3 74-24 6,3 12,0 20,0 1 1 1 2 2 Lewski Sofia 72 22-6-2 59-16 4,5 16,0 30,0 2 2 4 1 3 CSKA Sofia 65 20-5-5 65-28 3,3 18,0 22,2 5 4 2 3 4 Litex Łowecz 64 18-10-2 43-20 1,5 6,0 6,0 6 6 6 4 5 Slavia Sofia 57 18-3-9 57-30 0,9 3,0 32,0 10 12 5 6 Czerno Morie Warna 38 10-8-12 45-53 2,6 8,0 12,0 11 9 7 Marek Dupnica 38 12-2-16 33-50 1,7 5,0 15,0 4 5 5 8 8 Naftex Burgas 35 9-8-13 49-38 4,9 10,0 18,7 9 8 8 10 9 Lokomotiw Sofia 33 8-9-13 37-48 1,0 8,0 25,0 10 Rodopa Smolian 33 10-3-17 28-47 4,7 6,1 7,0 14 13 11 Belasina Petric 31 8-7-15 34-52 3,3 5,0 12,0 12 Vidima-Rakowski Sewliewo 30 6-12-12 32-48 2,2 5,0 5,0 7 7 9 7 13 Spartak Warna 30 8-6-16 35-46 1,5 5,0 12,0 8 13 12 14 Botew Płowdiw 27 7-6-17 33-60 4,0 14,0 21,0 15 Makedonska Slavia Simitli 26 8-2-20 31-57 1,6 5,0 5,5 10 11 10 11 16 Czernomoriec Burgas 18 4-6-20 30-68 1,5 7,5 22,0 Spadek: Botew, Makedonska, Czernomoriec Awans: Beore Stara Zagora, Pirin Błagoevgrad, Nesebyr Liga bułgarska ma opinię bardzo stabilnej. Do końca lat 80-tych dominowały w niej kluby z Sofii w kolejności: CSKA, Lewski, Slavia. Tylko na Węgrzech bardziej zdominowały ligę kluby ze stolicy. Średnia frekwencja w lidze wynosiła około 8 tys. widzów na mecz. Liga oceniana była w Europie na koniec drugiej dziesiątki. Nieco wyżej klasyfikowano Reprezentacje. Przemiany ustrojowe nie zmieniły w zasadniczy sposób układu sił w lidze. Lewski zamienił się miejscami z CSKA, a Slavia o 3 miejsce musiała rywalizować najpierw z Botewem Płowdiw, potem z Naftexem Burgas i Litexem Łowecz. Frekwencja spadła niemal o połowę. Mnożyły się skandale i akty przemocy. Bułgarską specjalnością stały się napaści na sędziów. Obecnie liga poprawia swoją pozycję i podnosi się z kryzysu lat 90-tych, gdy notowana była w rankingu UEFA na końcu trzeciej dziesiątki. W lidze przybywa cudzoziemców. Na uwagę zasługuje to, że liga bułgarska, jako jedna nielicznych z byłych państw socjalistycznych, notuje dodatni bilans, czyli więcej sprowadza piłkarzy niż transferuje do lig obcych. Ostatni sezon zwiastuje zmianę układu sił i możliwe dalsze osłabienie supremacji klubów ze stolicy. Ostatnio w lidze pojawiło się, sporo klubów z małych miast, sponsorowanych przez miejscowych biznesmenów. W byłej Jugosławii, Republika Chorwacka była po Serbskiej, najsilniejszym regionem piłkarskim, a Hajduk Split oraz Dinamo Zagrzeb czołowymi klubami federacji. Nie inaczej jest w niepodległej Chorwacji, gdzie supremacja Dinama i Hajduka nie podlega dyskusji. Kluby te nie odnosiły jednak większych sukcesów w Europie, choć Reprezentacja Chorwacji, notowana była w latach 90-tych, w pierwszej dziesiątce reprezentacji europejskich, a w 98 roku zdobyła tytuł Wice Mistrza Świata. Dzieje się tak na skutek słabości finansowej ligi, która zmusza kluby do transferu najlepszych piłkarzy za granicę. W Reprezentacji Chorwacji na ME w Portugalii, tylko jeden piłkarz grał w krajowym klubie. Obecnie aż 76 Chorwatów występuje w 26-ciu najsilniejszych ligach Europy, głównie w Niemczech i w Austrii. Ich miejsce zajmują głównie chorwaccy Bośniacy, ale nie są oni w stanie uzupełnić wszystkich ubytków. Frekwencja w lidze jest bardzo niska, a na olbrzymie stadiony Hajduka i Dinama przychodzi zaledwie trzecia część widzów, z tych, którzy chodzili na mecze w czasach byłej Jugosławii. Liga chorwacka dobrze wykorzystuje swój niewielki potencjał, gdyż niemal każde większe miasto ma swój klub w lidze. Obecnie zarówno liga, jak i Reprezentacja przeżywają kryzys. Sądzę, że Chorwaci cieszą się z niepodległości, ale za silną ligą jugosłowiańską i emocjonującymi meczami z Crveną Zvezdą czy, Partizanem Belgrad trochę tęsknią. msc. kolejne sezony TABELA - HNL - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 2 1 2 2 1 Hajduk Split 78 25-3-4 63-24 6,1 25,0 39,9 1 2 3 1 2 Dinamo Zagrzeb 76 23-7-2 77-25 3,1 7,0 38,9 4 10 5 9 3 Rijeka 42 11-9-12 36-41 3,1 7,0 12,1 3 3 8 4 Osijek 39 11-6-15 50-57 2,2 5,0 19,5 7 4 4 3 5 Varteks Varażdin 38 9-11-12 33-42 2,1 5,0 9,3 9 10 6 Zadar 32 7-11-14 46-71 2,6 8,0 10,0 12 4 7 Kamen Ingrad Velika 46 13-7-12 45-36 1,9 7,5 10,0 8 Inker Zapresic 42 11-9-12 40-38 1,8 5,0 5,0 5 5 6 7 9 Slaven Belupo Koprivnica 40 10-10-12 37-39 2,0 5,0 5,0 8 6 1 6 10 Zagreb 36 8-12-12 33-41 1,8 7,0 15,0 6 9 10 5 11 Cibala Vinkovci 31 8-7-17 39-53 1,5 6,0 12,0 12 15 12 Marsonia Slavonski Brod 25 5-10-17 32-46 2,4 5,0 12,0 Spadek: Cibala, Marsonia Awans: Pula, Madimurje Cakovec 89 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 13 tytuły / 3 kluby Dinamo Zagrzeb 7 Hajduk Split 5 Zagreb 1 CHORWACJA Ludność: 4.400 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 6 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Zagrzeb 930 Dinamo, Zagreb Split 190 Hajduk Rijeka 140 Rijeka Osijek 90 Osijek Zadar 70 Zadar Pula 60 - Tabela od 1992 - 13 sez. / 30 klubów Dinamo Zagrzeb 13 sez 619 pkt Hajduk Split 13 sez 578 pkt Zagreb 13 sez 440 pkt Osijek 13 sez 430 pkt Varteks Varażdin 13 sez 420 pkt Rijeka 13 sez 405 pkt Największe stadiony / pojemność Split (Hajduk) 40.000 Zagrzeb (Dinamo) 39.000 Osijek (Osijek) 19.500 Samobor (Samobor) 15.000 Zagrzeb (Zagreb) 15.000 Puchar od 1992 - 14 edycji / 5 klubów Dinamo Zagrzeb 7 Hajduk Split 4 Osijek 1 Inter Zapresic 1 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d – n – w) 06.09.03 Andorra 3-0 10.09.03 Belgia 1-2 11.10.03 Bułgaria 1-0 10.09.03 Słowenia 1-1 11.10.03 Słowenia 1-0 13.06.04 Szwajcaria 0-0 17.06.04 Francja 2-2 21.06.04 Anglia 2-4 Miejsca klubów wg. UEFA 79. Dinamo Zagrzeb 26 pkt 110. Osijek 19 pkt 166. Hajduk Split 12 pkt 178. Varteks Varażdin 11 pkt średnia dla Chorwacji 6 pkt Obcokrajowcy Chorwaci w lidze za granicą Bośniacy 15 Niemcy 15 Serbowie 6 Austria 10 Macedończycy 4 Izrael 9 Słoweńcy 4 Ukraina 9 Brazylijczycy 2 Belgia 7 suma: 40 (14%) suma: 76 BILANS: - 36 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 9 6 21 (28) 2000/01 14 11 18 (18) 2001/02 27 16 19 (17) 2002/03 26 16 22 (25) 2003/04 23 14 23 (22) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Dinamo Zagrzeb 2000/01 Hajduk Split 2001/02 Zagreb 2002/03 Dinamo Zagrzeb 2003/04 Hajduk Split Wice-Mistrz Hajduk Split Dinamo Zagrzeb Hajduk Split Hajduk Split Dinamo Zagrzeb BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,70 2000/01 2,85 2001/02 2,83 2002/03 2,71 2003/04 2,77 Strzelec / klub Sokota (Dinamo Zagrzeb) Sokota (Dinamo Zagrzeb) Olic (Zagrzeb) Olic (Dinamo Zagrzeb) Spehar (Osijek) FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 2,8 2000/01 3,0 2001/02 2,5 2002/03 3,3 2003/04 2,6 stadiony 15,7 16,2 13,4 15,1 15,7 1-miejsce Hajduk Split Hajduk Split Hajduk Split Dinamo Zagrzeb Hajduk Split 90 3 miejsce Osijek Osijek Dinamo Zagrzeb Varteks Varażdin Rijeka Puchar Hajduk Split Dinamo Zagrzeb Dinamo Zagrzeb Hajduk Split Dinamo Zagrzeb ilość 21 20 21 16 17 Klub Dinamo Zagrzeb Dinamo Zagrzeb Zagrzeb Dinamo Zagrzeb Dinamo Zagrzeb ilość 83 70 71 76 77 śr. 6,6 7,2 4,7 8,3 6,2 2 – miejsce Dinamo Zagrzeb Dinamo Zagrzeb Dinamo Zagrzeb Hajduk Split Dinamo Zagrzeb śr. 5,3 5,0 4,4 8,3 3,1 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1994 - 11 tytułów / 4 kluby Sparta Praga 8 Slavia Praga 1 Slovan Liberec 1 Banik Ostrawa 1 Tabela od 1993 - 11 sez. / 25 klubów Sparta Praga 11 sez 495 pkt Slavia Praga 11 sez 459 pkt Slovan Liberec 11 sez 373 pkt Sigma Ołomuniec 11 sez 368 pkt Viktoria Żiżkow Praga 11 sez 336 pkt Brno 11 sez 327 pkt CZECHY Ludność: 10.200 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 15 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Praga 1.200 Sparta,Slavia,Viktoria Brno 370 Brno Ostrawa 310 Banik Pilzno 160 Viktoria Ołomuniec 100 Sigma Liberec 100 Slovan Największe stadiony / pojemność Praga (Sparta) 20.600 Praga (Slavia) 19.300 Ostrawa (Banik) 19.000 Pilzno (Viktoria) 18.500 Teplice (Teplice) 18.400 Puchar od 1993 – 11 edycji / 7 klubów Slavia Praga 3 Sparta Praga 2 Viktoria Żiżkov Praga 1 Slovan Liberec 1 Miejsca klubów wg. UEFA 31. Sparta Praga 55 pkt 34. Slavia Praga 50 pkt 64. Slovan Liberec 34 pkt 90. Teplice 23 pkt średnia dla Czech 11 pkt Obcokrajowcy Czesi w lidze za granicą Słowacy 34 Rosja 17 Serbowie 4 Niemcy 12 Brazylijczycy 3 Francja 6 Słoweńcy 3 Włochy 5 Węgrzy 2 Belgia 5 suma: 55 (14%) suma: 62 BILANS: - 7 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 06.09.03 Białoruś 3-1 10.09.03 Holandia 3-1 11.10.03 Austria 3-2 15.06.04 Łotwa 2-1 19.06.04 Holandia 3-2 23.06.04 Niemcy 2-1 27.06.04 Dania 3-0 01.07.04 Grecja 0-1 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 3 2 8 (6) 2000/01 7 5 11 (12) 2001/02 21 14 11 (14) 2002/03 10 7 12 (11) 2003/04 4 3 9 (7) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Sparta Praga 2000/01 Sparta Praga 2001/02 Slovan Liberec 2002/03 Sparta Praga 2003/04 Banik Ostrawa Wice-Mistrz Slavia Praga Slavia Praga Sparta Praga Slavia Praga Sparta Praga 3 miejsce Petra Drnovice Sigma Ołomuniec Viktoria Żiżkov Praga Viktoria Ziżkov Praga Sigma Ołomuniec Puchar Slovan Liberec Viktoria Ziżkov Slavia Praga Teplice Sparta Praga BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,38 2000/01 2,55 2001/02 2,46 2002/03 2,47 2003/04 2,41 Strzelec / klub Lokvenc (Sparta Praga) Tuma (Drnovice) Stajner (Slovan Liberec) Kowalik (Stare Mesto) Heinz (Banik Ostrawa) ilość 22 15 15 16 19 Klub Sparta Praga Sparta Praga Slovan Liberec Slavia Praga Banik Ostrawa FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 6,0 2000/01 4,6 2001/02 4,7 2002/03 3,9 2003/04 4,8 stadiony 15,7 12,3 13,0 12,7 12,9 śr. 11,2 7,7 8,0 6,2 15,4 2 – miejsce Brno Brno Brno Slovan Liberec Sparta Praga 1-miejsce Opava Sigma Olomouc Banik Ostrawa Sparta Praga Banik Ostrawa 91 ilość 81 71 55 65 60 śr. 9,7 7,3 6,5 5,4 7,7 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - GRAMBRINUS LIGA - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 11 13 6 5 1 Banik Ostrawa 63 18-9-3 60-25 15,4 18,0 19,0 1 1 2 1 2 Sparta Praga 58 16-10-4 48-24 7,7 20,0 20,6 12 3 10 11 3 Sigma Ołomuniec 55 16-7-7 43-24 6,1 11,7 12,1 2 2 5 2 4 Slavia Praga 52 15-7-8 43-24 4,0 16,2 19,3 11 11 8 5 Synot Stare Mesto 48 14-6-10 43-37 4,0 8,0 8,0 8 6 1 4 6 Slovan Liberec 46 12-10-8 38-27 5,3 7,4 9,0 7 7 Zlin 41 12-5-13 31-39 3,5 4,8 7,5 14 15 13 8 Ceske Budejovice 40 11-7-12 38-38 3,3 6,1 10,0 5 9 7 6 9 Teplice 39 9-12-9 32-32 4,6 11,3 18,4 13 12 9 12 10 Jablonec nad Nisou 38 8-14-8 27-32 2,9 4,0 14,6 10 11 Marila Pribram 37 10-7-13 33-37 4,2 8,7 9,0 15 16 12 Opava 31 8-7-15 34-55 4,3 7,8 14,8 10 10 14 14 13 Chmel Blsany 30 8-6-16 34-54 1,3 2,3 9,0 4 14 8 9 14 Brno 30 7-9-14 33-43 4,8 9,9 12,5 9 5 3 3 15 Viktoria Żiżkov Praga 27 6-9-15 18-34 2,2 4,8 8,0 16 16 Viktoria Pilzno 19 4-7-19 23-53 3,6 7,4 18,5 Spadek: Viktoria Żiżkov, Viktoria Pilzno Awans: Mlada Boleslaw, Drnovice Choć Reprezentacja piłkarska Czechosłowacji odniosła kilka sukcesów, w tym w 1976 roku zdobyła tytuł Mistrza Europy, to piłka w tym kraju zawsze ustępowała miejsca hokejowi. Frekwencja w rozgrywkach ligowych wynosiła od 5 do 7 tysięcy widzów i była jedną z najniższych w regionie. W lidze dominowały popierana przez komunistyczne władze Dukla i najpopularniejsza wśród kibiców Sparta. Te dwie drużyny toczyły boje o Mistrzostwo ze Slovanem Bratysława. Po rozpadzie Czechosłowacji i utworzeniu ligi czeskiej, została ona zdominowana przez Spartę Pragę. Za jej plecami znajdowała się Slavia Praga, a pozostałe kluby stanowiły tło dla wyżej wymienionej dwójki. Dukla już przed rozpadem federacji utraciła swoje znaczenie. Wkrótce Sparta i Slavia zaczęły odnosić sukcesy w europejskich pucharach i dzięki temu ligę czeską notowano w końcówce pierwszej dziesiątki europejskich lig. Jeszcze wyżej ceniona była Reprezentacja, która w 96 roku zdobyła tytuł Wice Mistrza Europy. Słabość finansowa ligi powoduje odpływ najlepszych graczy do lig zachodnich. Miejsce ich zajmują Słowacy, ale nie są w stanie uzupełnić ubytków. Obecnie 62 Czechów występuje w 26-ciu najlepszych ligach Europy. Najwięcej ich gra w lidze rosyjskiej. Ostatni sezon był interesujący, gdyż supremacja Pragi i Sparty została nieco zachwiana. Nie był to jednak zbyt udany sezon. Mnożyły się afery korupcyjne i chuligańskie zadymy. Na uwagę zasługuje niezmiennie słaba pozycja Brna, zarówno w lidze czeskiej, jak i wcześniej w lidze czechosłowackiej. Do połowy lat 80-tych, liga duńska była jedną z najsłabszych w Europie. Brakowało w niej klasowych klubów, co roku Mistrzem był inny zespół. Frekwencja nie przekraczała 3 tysięcy widzów na mecz. Sytuacja zaczęła się zmieniać w połowie lat 80-tych, najpierw za sprawą Reprezentacji, która dotąd oceniana była niewiele lepiej niż liga. Reprezentacja zaczęła odnosić sukcesy i wkrótce zaliczano ją do pierwszej dziesiątki w Europie. W 1982 roku w lidze debiutuje klub Brondby Kopenhaga i wkrótce zaczyna w niej dominować. Potem odnosi sukcesy w europejskich pucharach, dzięki czemu liga, w końcu lat 80-tych, awansuje do pierwszej dwudziestki w Europie. Średnia frekwencja wzrasta do 4 tysięcy. W 1992 roku Reprezentacja Danii odnosi swój największy sukces i zdobywa tytuł Mistrza Europy. Obecnie, Reprezentacja klasyfikowana jest wciąż wysoko, choć liga duńska obniżyła nieco loty. Winę za ten stan rzeczy ponosi duży odpływ czołowych graczy do bogatych lig europejskich, głównie niemieckiej oraz holenderskiej. Dania posiada, jako jedyny (obok Szwecji) „stary” kraj Unii, ujemny bilans piłkarzy. W Reprezentacji na ME w Portugalii tylko trzech piłkarzy pochodziło z krajowych klubów. Na uwagę zasługuje rosnąca frekwencja, zwłaszcza na meczach dwóch czołowych stołecznych klubów. msc. kolejne sezony TABELA - SAS LIGAEN - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 8 1 2 1 1 Kopenhaga 68 20-8-5 56-27 20,4 41,0 41,8 2 2 1 2 2 Brondby Kopenhaga 67 20-7-6 55-29 17,5 28,9 32,7 12 7 3 3 Esbjerg 62 18-8-7 71-44 6,7 13,7 15,0 9 7 6 5 4 Odense 57 16-9-8 66-46 9,0 14,4 15,6 5 5 4 10 5 Alborg 57 16-9-8 55-41 7,6 10,5 16,0 4 3 6 6 Midtjylland 48 14-6-13 65-51 5,6 11,7 12,0 4 6 8 9 7 Viborg 42 11-9-13 47-44 4,5 7,9 9,8 10 8 10 8 8 Arhus 36 11-3-19 45-67 10,5 17,1 21,0 4 9 Nordsjelland 32 7-11-15 35-59 3,0 7,0 7,0 1 11 10 Herfolge 31 8-7-18 34-57 2,3 5,5 7,5 11 Frem Kopenhaga 27 8-3-22 40-65 4,3 10,2 12,0 3 10 5 7 12 AB Kopenhaga 17 8-2-23 31-70 2,9 5,5 13,8 Spadek: Frem, AB Kopenhaga Awans: Silkeborg, Randers 92 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1913 - 90 tytułów / 18 klubów Kopenhaga 15 Alborg 9 B93 Kopenhaga 9 Brondby Kopenhaga 9 Tabela od 1927 - 76 sez. / 62 kluby Arhus 67 sez 1167 pkt Kopenhaga 60 sez 1394 pkt Odense 52 sez 1312 pkt B1905 Kopenhaga 51 sez 1240 pkt Vejle 47 sez 1221 pkt Frem Kopenhaga 56 sez 1221 pkt DANIA Ludność: 5.400 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 30 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Kopenhaga 1.400 Kopenh.,Brondby+2 in Arhus 290 Arhus Odense 180 Odense Alborg 160 Alborg Frederiksberg 90 Esbjerg 80 Esbjerg Największe stadiony / pojemność Kopenhaga (Kopenhaga) 41.800 Kopenhaga (Brondby) 32.700 Arhus (Arhus) 21.000 Alborg (Alborg) 16.000 Odense (Odense) 15.600 Puchar od 1955 – 50 edycji / 20 klubów Arhus 9 Vejle 6 Brondby Kopenhaga 4 Odense 4 Miejsca klubów wg. UEFA 94. Brondby Kopenhaga 22 pkt 131. Kopenhaga 16 pkt 176. Herfolge 11 pkt 176. Viborg 11 pkt średnia dla Danii 6 pkt Obcokrajowcy Duńczycy W lidze za granicą Szwedzi 11 Niemcy 9 Norwegowie 5 Holandia 9 Rep.Poł.Afryki 3 Anglia 8 Niemcy 2 Włochy 5 Brazylijczycy 2 Szkocja 4 suma: 45 (16%) suma: 46 BILANS: - 1 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 07.06.03 Norwegia 1-0 11.06.03 Luksemburg 2-0 10.09.03 Rumunia 2-2 11.10.03 Bośnia 1-1 14.06.04 Włochy 0-0 18.06.04 Bułgaria 2-0 22.06.04 Szwecja 2-2 27.06.04 Czechy 0-3 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 13 10 18 (31) 2000/01 16 12 21 (21) 2001/02 13 8 21 (16) 2002/03 13 9 24 (21) 2003/04 15 11 22 (18) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Herfolge 2000/01 Kopenhaga 2001/02 Brondby Kopenhaga 2002/03 Kopenhaga 2003/04 Kopenhaga Wice-Mistrz Brondby Kopenhaga Brondby Kopenhaga Kopenhaga Brondby Kopenhaga Brondby Kopenhaga 3 miejsce Akkop Silkeborg Midtjylland Farum Esbjerg Puchar Viborg Silkeborg Odense Brondby Kopenhaga BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,89 2000/01 2,98 2001/02 2,89 2002/03 3,13 2003/04 3,03 Strzelec / klub Lassen (Silkeborg) Graulund (Brondby Kopenhaga) Madsen (Brondby Kopenhaga) Kristiansen (Esbjerg) Bechmann (Esbjerg) ilość 16 21 22 18 19 Klub Alborg Brondby Kopenhaga Brondby Kopenhaga Esbjerg Esbjerg ilość 57 71 74 65 71 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 5,8 2000/01 5,9 2001/02 5,7 2002/03 7,2 2003/04 7,9 stadiony 17,5 16,4 17,9 17,2 17,0 śr. 12,3 17,3 15,2 22,0 20,4 2 – miejsce Brondby Kopenhaga Brondby Kopenhaga Kopenhaga Brondby Kopenhaga Brondby Kopenhaga śr. 11,0 13,4 14,8 14,7 17,5 1-miejsce Kopenhaga Kopenhaga Brondby Kopenhaga Kopenhaga Kopenhaga 93 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1928 - 68 tytułów / 5 klubów Olympiakos Pireus 32 Panathinaikos Ateny 19 AEK Ateny 11 Aris Saloniki 3 Tabela od 1959 - 45 sez. / 56 klubów Olympiakos Pireus 45 sez 2174 pkt Panathinaikos Ateny 45 sez 2157 pkt AEK Ateny 45 sez 2058 pkt PAOK Salonki 45 sez 1772 pkt Aris Salonki 44 sez 1552 pkt Iraklis Saloniki 44 sez 1475 pkt GRECJA Ludność: 10.900 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 16 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Ateny 3.000 Panath.,AEK+3 inne Saloniki 800 PAOK,Iraklis,Aris Pireus 200 Olympiakos+3 inne Patra 190 Iraklio 140 OFI Wolos 120 Największe stadiony / pojemność Ateny (Narodowy) 74.500 Pireus (Olympiakos, Ethinkos) 33.500 Iraklio (OFI, Ergotelis) 33.500 Ateny (AEK) 33.200 Saloniki (PAOK) 28.700 Puchar od 1931 - 61 edycji / 11 klubów Olympiakos Pireus 20 Panathinaikos Ateny 16 AEK Ateny 13 PAOK Saloniki 4 Miejsca klubów wg. UEFA 23. Panathinaikos Ateny 65 pkt 33. AEK Ateny 51 pkt 48. PAOK Saloniki 41 pkt 54. Olympiakos Pireus 40 pkt średnia dla Grecji 11 pkt Obcokrajowcy Grecy w lidze za granicą Argentyńczycy 10 Niemcy 4 Polacy 10 Włochy 4 Serbowie 10 Francja 2 Cypryjczycy 6 Anglia 2 Bułgarzy 5 Holandia 2 suma: 109 (24%) suma: 18 BILANS: + 91 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 06.09.03 Armenia 1-0 11.10.03 Irlandia Płn. 1-0 12.06.04 Portugalia 2-1 16.06.04 Hiszpania 1-1 20.06.04 Rosja 1-2 25.06.04 Francja 1-0 01.07.04 Czechy 1-0 04.07.04 Portugalia 1-0 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 32 21 9 (10) 2000/01 55 29 8 (9) 2001/02 49 24 6 (5) 2002/03 33 20 6 (8) 2003/04 14 11 7 (20) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Olympiakos Pireus 2000/01 Olympiakos Pireus 2001/02 Olympiakos Pireus 2002/03 Olympiakos Pireus 2003/04 Panathinaikos Ateny Wice-Mistrz Panathinaikos Ateny Panathinaikos Ateny AEK Ateny Panathinaikos Ateny Olympiakos Pireus 3 miejsce AEK Ateny AEK Ateny Panathinaikos Ateny AEK Ateny PAOK Saloniki Puchar AEK Ateny PAOK Saloniki AEK Ateny PAOK Saloniki Panathinaikos BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,89 2000/01 2,99 2001/02 2,88 2002/03 2,57 2003/04 2,61 Strzelec / klub Nalitzis (PAOK Saloniki) Aleksandris (Olympiakos Pireus) Aleksandris (Olympiakos Pireus) Liberopoulos (Panathinaikos At.) Silva (Olympiakos Pireus) ilość 24 20 19 16 21 Klub Panathinaikos Ateny Olympiakos Pireus Olympiakos Pireus Olympiakos Pireus Olympiakos Pireus ilość 92 84 69 75 70 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 4,0 2000/01 3,6 2001/02 5,7 2002/03 3,4 2003/04 2,8 stadiony 14,5 14,2 15,2 15,6 15,2 śr. 14,3 6,2 20,3 8,1 8,9 2 – miejsce Panathinaikos Ateny Panathinaikos Ateny Panathinaikos Ateny Olimpiakos Piresu PAOK Saloniki śr. 9,5 6,2 10,8 8,1 8,8 1-miejsce Olimpiakos Pireus Olimpiakos Pireus Olimpiakos Pireus Panathinaikos Ateny Panathinaikos Ateny 94 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - ETHNIKI A - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 2 2 3 2 1 Panathinaikos Ateny 77 24-5-1 62-18 8,9 13,4 16,6 1 1 1 1 2 Olympiakos Pireus 75 24-3-3 70-19 8,0 11,3 33,5 5 4 4 4 3 PAOK Saloniki 60 18-6-6 47-27 8,8 24,8 28,7 3 3 2 3 4 AEK Ateny 55 16-7-7 57-32 1,9 9,5 22,0 10 10 5 Aigaleo Ateny 52 15-7-8 37-26 1,0 3,4 7,0 8 9 7 5 6 Panionios Ateny 47 12-11-7 40-29 1,9 4,7 12,0 7 Halkidona Pireus 45 13-6-11 40-39 0,7 2,8 5,0 6 5 6 7 8 Iraklis Saloniki 42 12-6-12 40-39 2,0 4,7 28,0 10 6 12 15 9 Ionikos Nikea Pireus 33 9-6-15 33-43 1,2 4,6 5,1 11 8 5 9 10 Xanthi 30 8-6-16 28-42 1,7 7,1 9,5 4 12 8 8 11 OFI Heraklion 29 7-8-15 27-44 1,8 7,1 33,2 13 12 Kallithea Ateny 27 5-12-13 37-42 1,3 3,8 7,0 7 7 9 6 13 Aris Saloniki 27 7-6-17 24-46 1,9 3,8 18,3 11 12 14 Akratitos Neon Liosion 23 5-8-17 31-69 1,2 2,2 4,9 13 14 15 Paniliakos Pirgos 21 4-9-17 28-56 1,5 3,6 6,8 11 16 Proodeftiki Pireus 20 4-8-18 26-56 1,3 3,0 5,0 Spadek: Akratitos, Paniliakos, Proodeftiki Awans: Kerkira, Apollon Saloniki, Ergotelis Heraklion Liga grecka powstała dopiero w 1959 roku. Przez długie lata ceniona była bardzo nisko, w granicach 18-20 miejsca w Europie. Podobnie klasyfikowana była Reprezentacja. Liga od momentu powstania była niezwykle stabilna, o tytuł Mistrza walczyły dwa czołowe kluby: Panathinaikos Ateny i Olympiakos Pireus. Za ich plecami znajdowały się AEK Ateny i PAOK Saloniki. Pozostałe kluby praktycznie nie liczyły się, dość powiedzieć, iż jedynym mistrzem spoza wyżej wymienionej czwórki klubów, w 1988 roku, została Larissa. Frekwencja w lidze była wysoka: od 6 do 10 tysięcy, głównie za sprawą Panathinaikosu i Olympiakosu, na których stadiony często przychodziło po 40-50 tysięcy kibiców. W połowie lat 90-tych, liga grecka zaczęła szybko awansować w hierarchii europejskich lig. Nie było to spowodowane siłą Reprezentacji, ale wzrastającym bogactwem kraju, dzięki czemu wzrósł import dobrych piłkarzy i trenerów, głównie z państw byłej Jugosławii oraz Polski. W 1998 roku, ligę grecką zaczęto klasyfikować, w rankingu UEFA, już w pierwszej dziesiątce. Obecnie, choć kluby greckie z powodzeniem występują w europejskich pucharach, w lidze widać pewne objawy nadciągającego kryzysu. Frekwencja spada, rośnie zadłużenie klubów, mnożą się afery finansowe. Coraz trudniej o „tanich” piłkarzy ze wschodu. Tą niekorzystną tendencje ma szanse odwrócić sukces Reprezentacji na ME w Portugalii. Ponad połowa klubów w lidze ma siedzibę w Atenach bądź Pireusie, który praktycznie, od kilku lat jest częścią Aten. Liga izraelska utworzona została z chwilą powstania państwa Izrael, czyli bardzo niedawno, w 1950 roku. Od razu zaczęły w niej dominować kluby z Tel Awiwu: Maccabi i Haopel oraz Haopel Petah Tikwa (też należący do aglomeracji Tel-Awiwu). Potem liderzy często się zmieniali, jedynym klubem, który zawsze znajdował się wśród nich był Maccabi Tel Awiw. Reprezentacja najpierw grała w rozgrywkach azjatyckich i miała pewne sukcesy. Od kiedy przeszła pod skrzydła UEFA, klasyfikowana była bardzo nisko, około 30-tego miejsca. W latach 90-tych w rozgrywkach pucharowych UEFA zaczęły występować izraelskie kluby. Czasami odnosiły spektakularne sukcesy, w tym zakwalifikowanie się do elitarnych rozgrywek Ligi Mistrzów. Reprezentacja zaczęła grać nieco lepiej i awansowała na 20-te miejsce. W końcu lat 90-tych wydawało się, że piłka izraelska awansuje jeszcze wyżej. W lidze grało sporo obcokrajowców, w kluby inwestowano duże pieniądze. Wówczas wybuchło powstanie Palestyńczyków, które jak każda wojna nie sprzyja rozwojowi czegokolwiek, w tym piłki. Frekwencja w lidze mocno spadła, cudzoziemcy coraz mniej chętnie zasilali izraelską ligę, ich ilość znacząco spadła. Reprezentacja również nie zachwycała. Ostatnio liga ustabilizowała się i od kilku sezonów dominują w niej Maccabi Hajfa i Maccabi Tel-Awiw. msc. kolejne sezony TABELA - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 2 1 1 2 1 Maccabi Hajfa 63 19-6-8 54-25 18,5 6 4 3 1 2 Maccabi Tel-Awiw 57 16-9-8 35-22 16,5 4 8 8 6 3 Maccabi Petah-Tikwa 56 16-8-9 49-34 8,4 5 5 4 Haopel Beer-Shewa 55 16-7-10 48-36 13,0 1 2 2 3 5 Haopel Tel-Awiw 49 13-10-10 48-37 16,5 11 11 10 6 Bnei-Yehuda Tel-Awiw 45 12-9-12 34-41 7,0 8 10 4 7 7 Ashdod 42 11-9-13 46-49 5,0 3 6 6 8 8 Haopel Petah-Tikwa 42 11-9-13 45-52 8,4 5 5 10 9 9 Beitar Jerozolima 39 10-9-14 32-42 20,0 10 Haopel Bnei Sakhnin 35 8-11-14 31-38 5,0 10 7 7 4 11 Maccabi Netanya 31 8-7-18 28-52 6,5 12 Maccabi Ahi Nazareth 27 8-6-19 40-62 5,0 Spadek: Maccabi Netanya, Maccabi Ahi Nazareth Awans: Haopel Hajfa, Haopel Nazrat-Ilit 95 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1950 - 52 tytuły / 12 klubów Maccabi Tel-Awiw 14 Maccabi Hajfa 8 Haopel Tel-Awiw 7 Haopel Petah-Tikwa 6 Tabela od 1949 - 52 sez. / 43 kluby Maccabi Tel-Awiw 52 sez 1928 pkt Haopel Tel-Awiw 51 sez 1754 pkt Maccabi Hajfa 46 sez 1604 pkt Haopel Petah-Tikwa 47 sez 1558 pkt Maccabi Netanya 46 sez 1422 pkt Haopel Hajfa 41 sez 1273 pkt IZRAEL Ludność: 6.400 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 20 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Tel-Awiw 2.800 Maccabi,Haopel+1in Hajfa 940 Maccabi,Haopel Jerozolima 660 Beitar Beer Sheva 170 Haopel Ashquelon 100 Hadena 70 Największe stadiony / pojemność Tel-Awiw (Ramat-Gan) 42.000 Jerozolima (Beitar, Haopel) 20.000 Hajfa (Maccabi, Haopel) 18.500 Tel-Awiw (Maccabi, Haopel) 16.500 Beer Sheva (Haopel) 13.000 Puchar od 1951 - 51 edycji / 18 klubów Maccabi Tel-Awiw 15 Haopel Tel-Awiw 5 Maccabi Hajfa 5 Beitar Jerozolima 5 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d – n – w) 12.10.02 Malta 2-0 29.03.03 Cypr 1-1 02.04.03 Francja 1-2 30.04.03 Cypr 2-0 07.06.03 Słowenia 0-0 06.09.03 Słowenia 1-3 10.09.03 Malta 2-2 10.10.03 Francja 0-3 Miejsca klubów wg. UEFA 78 Haopel Tel-Awiw 26 pkt 109. Maccabi Hajfa 19 pkt 145. Maccabi Tel-Awiw 14 pkt 175. Haopel Hajfa 11 pkt średnia dla Izraela 7 pkt Obcokrajowcy Izraelczycy w lidze za granicą Chorwaci 9 Hiszpania 3 Brazylijczycy 7 Turcja 2 Ghana 5 Anglia 1 Polacy 4 Nigeryjczycy 4 suma: 52 (17%) suma: 6 BILANS: + 46 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 28 18 24 (24) 2000/01 41 24 26 (26) 2001/02 52 25 18 (8) 2002/03 44 24 15 (14) 2003/04 60 27 17 (27) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Haopel Tel Awiw 2000/01 Maccabi Hajfa 2001/02 Maccabi Hajfa 2002/03 Maccabi Tel-Awiw 2003/04 Maccabi Hajfa Wice-Mistrz Maccabi Hajfa Haopel Tel-Awiw Haopel Tel-Awiw Maccabi Hajfa Maccabi Tel-Awiw 3 miejsce Haopel Petah-Tikwa Haopel Hajfa Maccabi Tel-Awiw Haopel Tel-Awiw Maccabi Petah-Tikwa Puchar Haopel Tel-Awiw Maccabi Tel-Aw. Maccabi Tel-Aw. Haopel Ramat-G Hapoel Bnei Sak. BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,77 2000/01 2,68 2001/02 2,65 2002/03 2,93 2003/04 2,47 Strzelec / klub Tubi (Maccabi Petah-Tikwa) Nimni (Maccabi Tel-Awiw) Refua (Maccabi Petah-Tikwa) Holtzman (Aszhod) Haim (Haopel Beer Sheva) ilość 27 25 18 18 16 Klub Maccabi Hajfa Maccabi Tel-Awiw Maccabi Hajfa Maccabi Hajfa Maccabi Hajfa ilość 86 73 72 75 54 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 4,5 2000/01 4,5 2001/02 4,7 2002/03 3,0 2003/04 2,5 stadiony 12,0 11,2 11,7 11,2 10,8 śr. 10,0 10,0 9,7 8,0 6,0 2 – miejsce Maccabi Hajfa Maccabi Hajfa Maccabi Tel-Awiw Maccabi Hajfa Maccabi Tel Awiw śr. 8,0 9,0 9,3 6,0 5,0 1-miejsce Haopel Tel Awiw Haopel Tel-Awiw Maccabi Hajfa Maccabi Tel Awiw Maccabi Hajfa 96 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1898 - 106 tytułów / 26 klubów Ajax Amsterdam 29 PSV Eidhoven 17 Feyenord Rotterdam 14 Deen Haag 8 Tabela od 1956 - 48 sez. / 55 klubów Ajax Amsterdam 48 sez 2422 pkt PSV Eidhoven 48 sez 2257 pkt Feyenord Rotterdam 48 sez 2236 pkt Twente Enschede 47 sez 1760 pkt Utrecht 48 sez 1567 pkt Sparta Rotterdam 46 sez 1566 pkr HOLANDIA Ludność: 15.900 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 29 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Amsterdam 1.100 Ajax Rotterdam 1.100 Feyenord Haga 700 Den Haag Utrecht 560 Utrecht Eindhoven 410 PSV Arnheim 310 Vitesse Największe stadiony / pojemność Amsterdam (Ajax, Admiras) 51.300 Rotterdam (Feyenord) 51.200 Eindhoven (PSV) 36.500 Arnhem (Vitesse) 29.600 Kerkade (Roda) 19.200 Puchar od 1899 - 86 edycji / 36 klubów Ajax Amsterdam 15 PSV Eidhoven 10 Feyenord Rotterdam 7 Deen Hag 4 Miejsca klubów wg. UEFA 24. PSV Eidhoven 65 pkt 24. Feyenord Rotterdam 65 pkt 38. Ajax Amsterdam 48 pkt 77. Roda Kerkade 26 pkt średnia dla Holandii 11 pkt Obcokrajowcy Holendrzy w lidze za granicą Belgowie 27 Anglia 14 Brazylijczycy 12 Hiszpania 11 Serbowie 11 Niemcy 7 Duńczycy 9 Szkocja 6 Marokańczycy 9 Portugalia 4 suma: 166 (35%) suma: 57 BILANS: + 109 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 11.10.03 Mołdawia 5-0 15.11.03 Szkocja 1-2 19.11.03 Szkocja 6-0 15.06.04 Niemcy 1-1 19.06.04 Czechy 2-3 23.06.04 Łotwa 3-0 26.06.04 Szwecja 2-2 30.06.04 Portugalia 1-2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 21 14 6 (8) 2000/01 9 7 6 (11) 2001/02 15 10 7 (6) 2002/03 5 3 8 (12) 2003/04 5 4 8 (12) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 PSV Eidhoven 2000/01 PSV Eidhoven 2001/02 Ajax Amsterdam 2002/03 PSV Eidhoven 2003/04 Ajax Amsterdam Wice-Mistrz Heerenveen Feyenord Rotterdam PSV Eidhoven Ajax Amsterdam PSV Eidhoven 3 miejsce Feyenrod Ajax Amsterdam Feyenord Feyenord Feyenord Puchar Roda Kerkade Twente Ajax Utrecht Utrecht BRAMKI: sezon średnia 1999/00 3,26 2000/01 3,01 2001/02 2,84 2002/03 2,95 2003/04 2,98 Strzelec / klub Nistelrooy (PSV Eidhoven) Kezman (PSV Eidhoven) Hooijdonk (Feyenord Rotterdam) Kezman (PSV Eidhoven) Kezman (PSV Eidhoven) ilość 29 24 24 35 31 Klub PSV Eidhoven Ajax Amsterdam PSV Eidhoven Ajax Amsterdam PSV Eidhoven ilość 105 85 77 96 92 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 14,1 2000/01 15,4 2001/02 15,5 2002/03 16,9 2003/04 16,0 stadiony 18,7 19,3 19,5 18,5 18,9 śr. 40,9 37,6 39,9 47,1 49,0 2 – miejsce Feyenord Rotterdam Ajax Amsterdam Ajax Amsterdam Feyenord Rotterdam Feyenord Rotterdam śr. 32,9 36,3 35,6 43,1 41,7 1-miejsce Ajax Amsterdam Feyenord Rotterdam Feyenord Rotterdam Ajax Amsterdam Ajax Amsterdam 97 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - EREDIVISIE - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 5 3 1 2 1 Ajax Amsterdam 80 25-5-4 79-31 49,0 51,3 51,3 1 1 2 1 2 PSV Eidhoven 74 23-5-6 92-30 32,9 35,0 36,5 3 2 3 3 3 Feyenoord Rotterdam 68 20-8-6 71-38 41,7 46,3 51,2 2 10 4 7 4 Heerenveen 58 17-7-10 45-35 14,6 15,0 15,0 7 13 10 10 5 AZ Alkmaar 57 17-6-11 65-42 7,7 8,4 8,4 8 4 13 6 6 Roda Kerkade 53 14-11-9 60-41 13,1 18,1 19,2 9 8 11 11 7 Willem II Tilburg 49 13-10-11 47-54 12,8 14,6 14,7 6 11 12 12 8 Twente Enschede 48 15-3-16 56-53 13,1 13,3 13,5 9 6 4 9 NAC Breda 46 12-10-12 58-55 12,7 16,0 17,1 10 5 7 8 10 Utrecht 46 13-7-14 42-52 17,4 19,0 19,0 11 7 8 9 11 Waalwijk 40 10-10-14 47-55 5,9 7,0 7,0 18 13 12 Roosendaal 40 10-10-14 34-47 5,0 5,0 5,0 14 15 13 Groningen 37 9-10-15 38-53 12,0 13,0 13,0 15 12 9 5 14 NEC Nijmegen 34 10-4-20 44-62 12,3 12,5 12,5 15 Den Haag 34 9-7-18 36-61 7,2 10,0 11,0 4 6 5 14 16 Vitesse Arnhem 28 4-16-14 39-56 18,9 22,5 29,6 17 Volendam 27 7-6-21 31-79 5,2 6,2 8,5 16 18 Zwolle 26 5-11-18 27-67 6,3 6,8 6,8 Spadek: Volendam, Zwolle Awans: Den Bosch, De Graafschap Liga holenderska powstała dopiero w 1956 roku. Od początku jej powstania, dominował w niej Ajax Amsterdam. Wkrótce do czołówki dołączył Feyenoord Rotterdam, a potem PSV Eidhoven. Model ligi oparty na tych trzech, silnych klubach obowiązuje do dzisiaj. Na uwagę zasługuje tradycyjnie słaba pozycja klubów z Hagi. Liga holenderska uważana była za raczej słabą (10-15 miejsce w Europie), a Reprezentację notowano jeszcze niżej. Od początku lat 70-tych zaczęło się to zmieniać. Najpierw czołowym klubem Europy stał się Feyenoord, wkrótce potem Ajax. Głównie za sprawą tych klubów, począwszy od 73 roku, przez pięć lat, liga holenderska uważana była w Europie za ligę numer dwa, zaraz po lidze niemieckiej. W tym czasie Reprezentacja zdobywa dwukrotnie, w 74 i 78 roku tytuł Wice-Mistrza Świata. Po kryzysie holenderskiej piłki w latach 80-tych, pozycję ligi na europejskiej arenie odbudowały pucharowe sukcesy PSV Eidhoven, a Reprezentacji tytuł Mistrza Europy zdobyty w 1988 roku. Odtąd liga holenderska klasyfikowana jest w granicach 5-10 miejsca wśród lig europejskich. Podobnie ceni się Reprezentacje. Obecnie w lidze obserwujemy duży przyrost frekwencji, która w ostatnim czasie wzrosła z 10 do 17 tysięcy. Stadiony są niemal tak zapełnione jak w Anglii. Liga holenderska nie jest w stanie konkurować pod względem finansowym z najbogatszymi ligami, następuje więc odpływ piłkarzy, głównie do lig angielskiej i hiszpańskiej. Ich miejsce zajmują głównie Belgowie oraz piłkarze z Afryki. Liga norweska swoje rozgrywki zainaugurowała dopiero w 1963 roku, przedtem o mistrzostwo walczyli zwycięzcy dwóch grup. W lidze dominowały kluby z małych miast, takich jak Fredrikstadt, czy Viking Stavanger. Frekwencja wynosiła od 5 do 6 tysięcy widzów. Liga, podobnie jak Reprezentacja, uważana była za jedną z najsłabszych w Europie. Od połowy lat 90-tych coraz wyżej notowano Reprezentację. W tym czasie w lidze rozpoczął się okres bezwzględnej dominacji Roseborga. Dzięki sukcesom tego klubu, liga norweska zaczęła być klasyfikowana w pierwszej dwudziestce w Europie, najwyżej spośród słabych lig państw skandynawskich. Obecnie liga, nadal oparta na Rosenborgu, notuje umiarkowany wzrost frekwencji oraz stały odpływ najlepszych graczy, głównie do ligi angielskiej. Ubytki te z powodzeniem (dodatni bilans) uzupełniane są piłkarzami pochodzącymi ze Szwecji oraz z Islandii. msc. kolejne sezony TABELA – ELITEGUIDEN – sezon 2003 Frekwencja 99 00 01 02 03 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 1 1 1 1 1 Rosenborg Trondheim 61 19-4-3 68-28 15,8 21,2 21,2 9 10 9 10 2 Glimt Bodo 47 14-5-7 45-30 5,3 7,3 10,4 5 5 4 5 3 Stabak Oslo 42 11-9-6 51-35 4,3 6,4 6,5 7 8 6 6 4 Odd Grenland Skien 38 11-5-10 46-43 4,9 7,4 10,0 8 3 3 4 5 Viking Stavanger 37 9-10-7 46-34 6,7 11,7 17,0 3 2 7 12 6 Brann Bergen 37 10-7-9 45-47 12,3 18,6 19,3 4 6 2 7 7 Lillestrom Oslo 37 10-7-9 33-35 6,0 10,4 15,0 8 11 8 Sogndal 35 9-8-9 43-46 3,0 5,5 7,0 2 7 5 2 9 Molde 31 9-4-13 32-41 5,9 11,2 11,2 11 3 10 Lyn Oslo 30 8-6-12 34-45 3,9 14,1 25,6 11 6 4 14 11 Tromso 29 8-5-13 30-52 4,4 7,0 11,0 11 12 8 12 Valerenga Oslo 28 6-10-10 30-33 9,3 18,2 25,6 13 Aalesund 28 7-7-12 30-43 6,6 9,7 10,0 11 12 9 14 Bryne 22 7-1-18 35-56 3,7 9,5 10,0 Spadek: Aalesund, Bryne Awans: Hamerkameratene, Fredrikstadt 98 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1938 - 58 tytułów / 14 klubów Rosenborg Trondheim 18 Frederikstadt 9 Viking Stavanger 8 Lillestroem Oslo 5 Tabela od 1963 - 41 sez. / 41 kluby Rosenborg Trondheim 36 sez 1057 pkt Viking Stavanger 37 sez 945 pkt Lillestroem Oslo 29 sez 807 pkt Brann Bergen 34 sez 769 pkt Molde 26 sez 658 pkt Vallerenga Oslo 30 sez 644 pkt NORWEGIA Ludność: 4.500 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 37 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Oslo 760 Stabak,Lillestrom+2inne Bergen 200 Brann Trondheim 140 Rosenborg Stavanger 140 Viking Fredrikstadt 90 Drammen 80 Największe stadiony / pojemność Oslo (Valerenga, Lyn) 25.500 Trondheim (Rosenborg) 21.000 Bergen (Brann) 19.000 Stavanger (Viking) 17.000 Kristiansand (Start) 17.000 Puchar od 1902 - 98 edycji / 25 klubów Odd Grenland 12 Frederikstadt 10 Rosenborg Trondheim 9 Lyn Oslo 8 Miejsca klubów wg. UEFA 46. Rosenborg Trondheim 42 pkt 123. Viking Stavanger 17 pkt 150. Molde 13 pkt 163. Valerenga Oslo 12 pkt średnia dla Norwegii 7 pkt Obcokrajowcy Norwegowie w lidze za granicą Szwedzi 17 Anglia 9 Islandczycy 12 Szwecja 6 Finowie 7 Dania 5 Duńczycy 3 Belgia 5 Estończycy 3 Austria 4 suma: 61 (20%) suma: 38 BILANS: + 23 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 16.10.02 Bośnia 2-0 02.04.03 Luksemburg 2-0 07.06.03 Dania 0-1 11.06.03 Rumunia 1-1 06.09.03 Bośnia 0-1 11.10.03 Luksemburg 1-0 15.11.03 Hiszpania 1-2 19.11.03 Hiszpania 0-3 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 7 5 13 (12) 2000/01 18 13 14 (15) 2001/02 37 19 17 (23) 2002/03 23 15 20 (26) 2003/04 38 19 15 (9) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 Rosenborg Trond. 2000 Rosenborg Trond. 2001 Rosenborg Trond. 2002 Rosenborg Trond. 2003 Rosenborg Trond. Wice-Mistrz Molde Molde Brann Bergen Bodo Glimt Lillestrom 3 miejsce Lyn Oslo Brann Bergen Viking Stavanger Stabaeck Viking Stavanger Puchar Rosenborg Odd Grenland Viking Stavanger Valerenga Oslo Rosenbrog BRAMKI: Sezon średnia 1999 3,83 2000 3,44 2001 3,58 2002 2,99 2003 3,12 Strzelec / klub Lange (Tromso) Helstad (Brann Bergen) Johnsen (Rosenborg Trondheim) Brattbakk (Rosenborg Trondheim) Brattbakk (Rosenborg Trondheim) ilość 23 18 17 17 17 Klub Rosenborg Trondheim Rosenborg Trondheim Rosenborg Trondheim Rosenborg Trodnheim Rosenborg Trondheim ilość 75 61 71 57 68 FREKWENCJA: Sezon średnia 1999 5,7 2000 5,3 2001 6,6 2002 5,4 2003 6,2 stadiony 14,0 13,4 14,3 12,9 14,8 śr. 11,9 12,1 15,8 13,4 14,6 2 – miejsce Brann Bergen Rosenborg Brann Bergen Brann Bergen Brann Bergen śr. 11,4 12,1 12,3 10,4 11,0 1-miejsce Rosenborg Brann Bergen Rosenborg Rosenborg Rosenborg 99 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1921 - 76 tytułów / 17 klubów Górnik Zabrze 14 Ruch Chorzów 14 Wisła Kraków 9 Legia Warszawa 7 Tabela od 1927 - 70 sez. / 77 klubów Legia Warszawa 67 sez 2127 pkt Ruch Chorzów 67 sez 1924 pkt Wisła Kraków 64 sez 1859 pkt Górnik Zabrze 48 sez 1642 pkt ŁKS Łódź 61 sez 1572 pkt Lech Poznań 43 sez 1222 pkt POLSKA Ludność: 38.600 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 11 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Warszawa 1.700 Legia,Polonia Łódź 790 Widzew Kraków 760 Wisła Wrocław 640 Poznań 580 Lech Gdańsk 460 Największe stadiony / pojemność Chorzów (Narodowy) 43.000 Poznań (Lech) 26.000 Bydgoszcz (Zawisza) 20.000 Szczecin (Pogoń) 17.800 Zabrze (Górnik) 17.700 Puchar od 1926 - 49 edycji / 18 klubów Legia Warszawa 12 Górnik Zabrze 6 Wisła Kraków 4 Lech Poznań 4 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d – n – w) 07.09.02 San Marino 2-0 12.10.02 Łotwa 0-1 29.03.03 Wegry 0-0 02.04.03 San Marino 5-0 11.06.03 Szwecja 0-3 06.09.03 Łotwa 2-0 10.09.03 Szwecja 0-2 10.10.03 Węgry 2-1 Miejsca klubów wg. UEFA 70. Wisła Kraków 31 pkt 105. Legia Warszawa 20 pkt 128. Amica Wronki 16 pkt 164. Groclin Grodzisk 12 pkt średnia dla Polski 7 pkt Obcokrajowcy Polacy w lidze za granicą Brazylijczycy 9 Grecja 10 Serbowie 8 Austria 9 Nigeryjczycy 5 Niemcy 9 Czesi 3 Holandia 5 Chorwaci 2 Ukraina 4 suma: 49 (24%) suma: 52 BILANS: - 3 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 36 24 19 (21) 2000/01 23 17 20 (23) 2001/02 39 20 20 (18) 2002/03 33 19 17 (10) 2003/04 27 17 16 (21) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Polonia Warszawa 2000/01 Wisła Kraków 2001/02 Legia Warszawa 2002/03 Wisła Kraków 2003/04 Wisła Kraków Wice-Mistrz Wisła Kraków Pogoń Szczecin Wisła Kraków Groclin Grodzisk Legia Warszawa 3 miejsce Ruch Chorzów Legia Warszaa Amica Wronki GKS Katowice Amica Wronki Puchar Amica Wronki Polonia W. Wisła Kraków Wisła Kraków Lech Poznań BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,81 2000/01 2,56 2001/02 2,51 2002/03 2,70 2003/04 2,75 Strzelec / klub Kompała (Górnik Zabrze) Frankowski (Wisła Kraków) Żurawski (Wisła Kraków) Svitlica (Legia Warszawa) Żurawski (Wisła Kraków) ilość 19 18 21 24 20 Klub Wisła Kraków Wisła Kraków Legia Warszawa Wisła Kraków Wisła Kraków ilość 64 66 50 75 73 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 4,8 2000/01 4,6 2001/02 4,3 2002/03 5,5 2003/04 5,5 stadiony 14,5 13,3 12,4 11,4 10,0 śr. 9,8 10,5 7,6 15,3 14,8 2 – miejsce Legia Warszawa Legia Warszawa Wisła Kraków Legia Warszawa Legia Warszawa śr. 7,2 8,7 7,3 9,8 11,2 1-miejsce Pogoń Szczecin Pogoń Szczecin Legia Warszawa Lech Poznań Lech Poznań 100 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - EKSTRAKLASA - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 2 1 2 1 1 Wisła Kraków 65 21-2-3 73-30 9,0 10,0 10,0 4 3 1 4 2 Legia Warszawa 60 18-6-2 56-19 11,2 15,0 15,0 6 7 3 6 3 Amica Wronki 48 14-6-6 47-25 2,5 5,0 5,0 11 10 12 2 4 Groclin Grodzisk 46 13-7-6 57-31 3,4 5,0 5,0 12 15 10 5 Wisła Płock 38 10-8-8 41-39 4,5 9,0 12,8 16 11 6 Lech Poznań 37 10-7-9 43-34 14,8 26,0 26,0 14 13 9 7 7 Górnik Zabrze 33 8-9-9 26-33 4,3 6,5 17,7 8 Górnik Łęczna 33 10-3-13 22-38 5,6 7,0 7,0 9 9 5 5 9 Odra Wodzisław 28 8-4-14 27-40 3,6 5,0 6,9 8 6 3 10 GKS Katowice 26 6-8-12 20-42 3,6 5,5 9,5 1 4 4 8 11 Polonia Warszwa 25 6-7-13 25-40 3,4 4,5 6,1 12 Górnik Polkowice 23 6-5-15 17-37 3,4 5,0 5,0 13 Świt Nowy Dwór Maz. 22 5-7-14 21-42 2,7 7,0 4,0 7 12 10 9 14 Widzew Łódź 19 4-7-15 25-50 5,4 10,5 10,5 Spadek: Górnik Polkowice, Świt, Widzew Awans: Pogoń Szczecin, Zagłębie Lubin, Cracovia Kraków Do końca lat 60-tych zarówno liga, jak i Reprezentacja Polski uważane były za słabe i klasyfikowano je około 20-tego miejsca w Europie. Koniec lat 60-tych, to sukcesy pucharowe Górnika i Legii i awans ligi do pierwszej dziesiątki w Europie. Wkrótce po sukcesach klubów tryumfowała Reprezentacja, która odtąd zaliczała się do europejskiej czołówki. W tym czasie, po okresie dominacji Górnika, w lidze zapanowało bezkrólewie. Frekwencja w lidze wynosiła ponad 10 tysięcy widzów na mecz. Dobre czasy dla polskiej piłki skończyły się w latach 80-tych, gdy Reprezentacja oraz liga spadły poza pierwszą dziesiątkę Europy. Po przemianach ustrojowych frekwencja w lidze spadła o połowę. Nastąpił odpływ czołowych graczy do lig zachodnich. Z ligi spadło szereg popularnych klubów, wiele dużych miast pozostało bez swojego reprezentanta w lidze. Obecnie liga wychodzi z kryzysu. Zaznacza się w niej dominacja Wisły Kraków. Frekwencja rośnie, choć ograniczają ją małe, przestarzałe stadiony. Rośnie liczba obcokrajowców, zastępujących wytransferowanych piłkarzy. Reprezentacja nadal pozostaje bez znaczącego sukcesu. Liga portugalska od lat słynęła z dużej liczby piłkarzy z Brazylii, co nadawało jej południowo-amerykański styl, pełen polotu i popisów technicznych. Jest to bardzo stabilna liga, o dawno już ustalonej hierarchii. Dominuje w niej Benfica Lizbona, Sporting Lizbona oraz Porto. Na poczatku lat 60-tych, w europejskich pucharach sukcesy odnosiła Benfica, a liga portugalska notowana była wśród pierwszych dziesięciu lig na kontynencie. Nieco niżej ceniono Reprezentację, choć „młodzieżowa” zawsze należała do czołówki. Frekwencja w lidze wahała się w granicach 5-6 tysięcy widzów na mecz. W końcu lat 70-tych, w portugalskiej piłce nastąpił kryzys. Do przywrócenia dotychczasowej wysokiej pozycji ligi przyczyniły się, w pierwszej połowie lat 80-tych, sukcesy pucharowe klubu Porto. Reprezentacja wciąż pozostawała w tyle. Obecnie liga i Reprezentacja przeżywają złoty okres. Reprezentacja zdobywa tytuł Wicemistrza Europy. Porto odnosi sukcesy w europejskich pucharach. Przybyło szereg stadionów, które zostały przyszykowane na Mistrzostwa Europy, frekwencja utrzymuje się na poziomie 7-9 tysięcy widzów na mecz. Wciąż w lidze sporo jest Brazylijczyków, gra tu co trzeci z tych występujących w Europie. Portugalczycy niechętnie opuszczają swój kraj i dlatego liga ma bardzo wysoki, dodatni bilans piłkarzy msc. kolejne sezony TABELA - SUPER LIGA - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 2 2 3 1 1 Porto 82 25-7-2 63-19 34,1 49,4 50,9 3 6 4 2 2 Benfica Lizbona 74 22-8-4 62-28 28,4 65,0 65,5 1 3 1 3 3 Sporting Lizbona 73 23-4-7 60-33 31,0 50,5 50,5 4 Nacional Funchal 56 17-5-12 56-35 3,0 3,5 3,5 9 4 10 15 5 Sporting Braga 54 15-9-10 36-38 9,4 28,0 30,4 6 11 6 8 6 Maritimo Funchal 48 12-12-10 35-33 4,7 8,0 14,0 17 7 Rio Ave Vila do Conde 48 12-12-10 42-37 3,3 10,0 12,8 4 1 2 9 8 Boavista Porto 47 12-11-11 32-31 5,8 15,0 26,3 12 9 Moreirense Moreira 46 12-10-12 33-33 3,6 10,0 10,0 10 5 7 5 10 Uniao Leiria 45 11-12-11 43-45 5,5 18,0 29,4 8 11 13 11 Beira Mar Aveiro 41 11-8-15 36-45 7,0 21,9 31,5 5 14 12 7 12 Gil Vicente Barcelos 40 10-10-14 43-40 2,8 6,5 7,0 16 13 Academica Coimbra 38 11-5-18 40-42 7,7 24,3 30,0 7 15 9 4 14 Vitoria Guimaraes 37 9-10-15 31-40 10,7 18,5 29,9 12 7 5 10 15 Belenenses Lizbona 35 8-11-15 35-54 5,4 20,0 32,5 11 12 18 16 Alverca 35 10-5-19 33-49 2,4 6,0 15,0 9 8 6 17 Pacos Ferreira 28 8-4-22 27-53 3,3 7,5 16,0 8 18 18 Estrela Amadora 17 4-5-25 22-74 2,2 8,0 25,0 Spadek: Alverca, Pacos, Estrela Awans: Estroil, Penafiel, Vitoria Setubal 101 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1921 - 83 tytuły / 8 klubów Benfica Lizbona 30 Porto 23 Sporting Lizbona 22 Belenenses 4 Tabela od 1934 - 70 sez. / 67 klubów Benfica Lizbona 70 sez 2975 pkt Porto 70 sez 2843 pkt Sporting Lizbona 70 sez 2784 pkt Belenenses Lizbona 66 sez 1972 pkt Vitoria Guimaraes 60 sez 1760 pkt Vitoria Setubal 56 sez 1488 pkt PORTUGALIA Ludność: 10.000 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 16 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Lizbona 3.400 Sporting,Benfica,Bele. Porto 1.300 Porto,Boavista Amadora 180 Esterella Braga 100 Sporting Coimbra 100 Academica Funchal 100 National,Maritimo Największe stadiony / pojemność Lizbona (Benfica, Sporting) 65.500 Porto (Porto) 50.900 Lizbona (Sporting) 50.500 Lizbona (Belenenses) 32.500 Aveiro (Beira Mar) 31.500 Puchar od 1938 - 64 edycji / 11 klubów Benfica Lizbona 24 Sporting Lizbona 13 Porto 12 Boavista Porto 5 Miejsca klubów wg. UEFA 8. Porto 100 pkt 35. Boavista Porto 50 pkt 64. Sporting Lizbona 34 pkt 72. Benfica Lizbona 30 pkt średnia dla Portugalii 14 pkt Obcokrajowcy Portugalczycy w lidze za granicą Brazylijczycy 117 Francja 7 Angolczycy 12 Niemcy 6 Francuzi 10 Hiszpania 6 Hiszpanie 5 Anglia 6 Argentyńczycy 5 Holandia 4 suma: 200 (33%) suma: 38 BILANS: + 162 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 10.06.02 Polska 4-0 14.06.02 Korea 0-1 12.06.04 Grecja 1-2 16.06.04 Rosja 2-0 20.06.04 Hiszpania 1-0 24.06.04 Anglia 2-2 30.06.04 Holandia 2-1 04.07.04 Grecja 0-1 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 15 12 10 (9) 2000/01 5 3 10 (10) 2001/02 7 4 9 (7) 2002/03 15 11 7 (3) 2003/04 12 8 6 (4) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Sporting Lizbona 2000/01 Boavista Porto 2001/02 Sporting Lizbona 2002/03 Porto 2003/04 Porto Wice-Mistrz Porto Porto Boavista Porto Benfica Lizbona Benfica Lizbona 3 miejsce Benfica Lizbona Sporting Lizbona Porto Sporting Lizbona Sporting Lizbona Puchar Porto Porto Sporting Lizbona Porto Benfica Lizbona BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,42 2000/01 2,64 2001/02 2,67 2002/03 2,63 2003/04 2,38 Strzelec / klub Jardel (Porto) Pena (Porto) Jardel (Sporting Lizbona) Sabrosa (Benfica Lizbona) McCarthy (Porto) ilość 38 22 42 18 20 Klub Porto Porto Sporting Lizbona Benfica Lizbona Porto ilość 66 73 74 74 63 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 8,6 2000/01 7,4 2001/02 8,1 2002/03 7,0 2003/04 9,5 stadiony 26,0 25,7 25,9 23,8 27,4 śr. 28,8 27,2 29,9 28,2 34,1 2 – miejsce Benfica Lizbona Sporting Lizbona Sporting Lizbona Benfica Lizbona Sporting Lizbona śr. 27,7 19,0 25,7 22,5 31,0 1-miejsce Sporting Lizbona Benfica Lizbona Benfica Lizbona Porto Porto 102 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 12 tytułów / 4 kluby Spartak Moskwa 9 CSKA Moskwa 1 Lokomotiw Moskwa 1 Ałania Władykaukaz 1 Tabela od 1992 - 12 sez. / 32 kluby Spartak Moskwa 12 sez 540 pkt Lokomotiw Moskwa 12 sez 484 pkt Dinamo Moskwa 12 sez 444 pkt CSKA Moskwa 12 sez 434 pkt Torpedo Moskwa 12 sez 405 pkt Rotor Wołgograd 12 sez 392 pkt ROSJA Ludność: 144.700 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 9 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Moskwa 8.500 CSKA,Lokomo.+5inn. St.Petersburg 4.200 Zenit Niznij Nowogrod 1.400 Nowosybirsk 1.400 Jekaterynburg 1.300 Samara 1.200 Krylia Największe stadiony / pojemność Moskwa (Torpedo) 80.500 Moskwa (Dinamo) 38.900 Samara (Krylia) 35.300 Rostów (Rostow) 33.000 Właykaukaz (Ałania) 32.700 Puchar od 1992 – 12 edycji / 7 klubów Lokomotiw Moskwa 4 Spartak Moskwa 3 Dinamo Moskwa 1 CSKA Moskwa 1 Miejsca klubów wg. UEFA 52. Lokomotiv Moskwa 41 pkt 59. Spartak Moskwa 37 pkt 171. Torpedo Moskwa 12 pkt 171. Dinamo Moskwa 12 pkt średnia dla Rosji 7 pkt Obcokrajowcy Rosjanie w lidze za granicą Ukraińcy 22 Ukraina 10 Brazylijczycy 21 Izrael 3 Białorusini 18 Niemcy 2 Czesi 17 Hiszpania 2 Serbowie 17 Bułgaria 2 suma: 216 (36%) Suma: 25 BILANS: + 191 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 06.09.03 Irlandia 1-1 10.09.03 Szwajcaria 4-1 11.10.03 Gruzja 3-1 15.11.03 Walia 0-0 19.11.03 Walia 1-0 12.06.04 Hiszpania 0-1 16.06.04 Portugalia 0-2 20.06.04 Grecja 2-1 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 24 16 7 (16) 2000/01 20 14 9 (20) 2001/02 28 17 10 (26) 2002/03 30 18 18 (20) 2003/04 26 16 21 (10) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 Spartak Moskwa 2000 Spartak Moskwa 2001 Spartak Moskwa 2002 CSKA Moskwa 2003 CSKA Moskwa Wice-Mistrz Lokomotiw Moskwa Lokomotiw Moskwa Lokomotiw Moskwa Lokomotiw Moskwa Zenit St.Petersburg 3 miejsce CSKA Moskwa Torpedo Moskwa Zent St.Petersburg Spartak Moskwa Rubin Kazań Puchar Lokomotiw M. Lokomotiw M. CSKA Moskwa Spartak Moskwa Terek Groznyj BRAMKI: sezon średnia 1999 2,68 2000 2,43 2001 2,53 2002 2,43 2003 2,54 Strzelec / klub Demetradze (Ałania Władywkau.) Łoskow (Lokomotiw Moskwa) Wiazmikin (Torpedo Moskwa) Gusiew (CSKA Moskwa) Łoskow (Lokomotiw Moskwa) ilość 21 15 17 15 14 Klub Spartak Moskwa Spartak Moskwa Spartak Moskwa CSKA Moskwa CSKA Moskwa ilość 75 69 56 60 56 FREKWENCJA: sezon średnia 1999 10,9 2000 11,8 2001 12,4 2002 11,6 2003 13,5 stadiony 30,8 30,6 30,9 30,8 31,5 śr. 21,4 23,1 21,6 22,9 26,4 2 – miejsce Zenit St.Petersburg Ałania Władywkaukaz Fakiel Woroneż Kiryla Sow. Samara Zenit St.Petersburg śr. 18,8 18,3 21,6 21,5 20,6 1-miejsce Ałania Władywkaukaz Fakiel Woroneż Kiryla Sow. Samara Ałania Władywkaukaz Kiryla Sow. Samara 103 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - WYSZYJA LIGA - sezon 2003 Frekwencja 99 00 01 02 03 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 3 8 7 1 1 CSKA Moskwa 59 17-8-5 56-32 11,7 30,0 30,0 8 7 3 10 2 Zenit St.Petersburg 56 16-8-6 48-32 20,6 24,0 24,0 3 Rubin Kazań 53 15-8-7 44-29 14,4 22,5 25,0 2 2 2 2 4 Lokomotiw Moskwa 52 15-7-8 54-33 6,4 18,0 30,0 16 7 5 Szinnik Jarosław 47 12-11-7 43-34 14,2 24,0 26,0 5 5 9 8 6 Dinamo Moskwa 46 12-10-8 42-29 6,6 20,0 38,9 10 9 6 6 7 Saturn Ramienskoje Mosk. 45 12-9-9 40-37 10,8 16,0 17,0 4 3 4 4 8 Torpedo Moskwa 43 11-10-9 42-38 3,8 15,0 80,5 12 14 5 5 9 Krylia Sowietow Samara 42 10-9-10 38-33 26,4 37,0 35,3 1 1 1 3 10 Spartak Moskwa 36 10-6-14 38-48 11,8 35,0 80,5 7 12 12 11 11 Rostów 34 8-10-12 30-42 12,0 15,0 33,0 13 11 10 9 12 Rotor Wołgograd 32 9-5-16 33-44 10,0 15,0 32,0 6 10 11 12 13 Ałania Władykaukaz 31 9-4-17 23-43 18,7 30,0 32,7 14 14 14 Torpedo-Metal Moskwa 29 8-5-17 25-39 3,2 10,0 17,0 9 16 13 15 Urałan Elista 28 6-10-14 23-47 7,4 10,3 10,3 14 6 16 16 Czernomoriec Noworosyjsk 24 6-6-18 30-49 9,7 9,7 12,5 Spadek: Urałan, Czernomoriec Awans: Amkar Perm, Kuban Krasnodar Liga i Reprezentacja byłego ZSRR, uważane były za jedne z najlepszych w Europie. W lidze kluby z Moskwy rywalizowały z Dynamem Kijów. Potem do tej rywalizacji dołączyło Dynamo Tibilisi. Średnia frekwencja na meczach wynosiła około 20 tysięcy widzów. Po rozpadzie ZSRR, w lidze pozostały niemal same kluby z Moskwy. Obniżyło to atrakcyjność rozgrywek, a frekwencja spadła o połowę. Pozycję dominującą w lidze uzyskał Spartak Moskwa, który również udanie występował w europejskich pucharach. Dzięki temu liga rosyjska notowana była około 10 miejsca wśród europejskich lig. Nieco niższą renomę miała Reprezentacja. Z ligi następował ciągły odpływ najlepszych piłkarzy na zachód. Pod koniec lat 90-tych liga zaczęła się odradzać. Napłynęły do niej duże pieniądze, a w ślad za nimi powrócili piłkarze z zagranicy. Obecnie liga ma wysoki, dodatni bilans piłkarzy. Nie przekłada się to jednak na wyniki drużyn na forum europejskim. Po kryzysie Spartaka, brak klubu, który potrafiłby odnosić sukcesy w kraju i za granicą. W lidze mnożą się skandale i afery finansowe. Coraz więcej biznesmenów zastanawia się nad finansowaniem, wzorem Abramowicza, klubów zagranicznych. Na dodatek w lidze dominują, niezbyt popularne wśród kibiców, drużyny z Moskwy, co powoduje, iż wiele dużych, milionowych miast pozostaje poza ligą. Gorzej pod tym względem jest tylko w Polsce i we Włoszech. Na uwagę zasługuje tradycyjnie słaba (datowana już w czasach ZSRR) pozycja klubów z St.Petersburga. Liga rumuńska klasyfikowana była w drugiej dziesiątce lig w Europie. Nieco wyżej ceniono Reprezentację. W lidze dominowały dwa kluby ze stolicy Dinamo i Steaua. Frekwencja była wysoka, ponad 15 tysięcy widzów na mecz. W końcu lat 80-tych, za sprawą pucharowych sukcesów klubu Steaua, liga rumuńska na krótko awansowała do pierwszej dziesiątki lig w Europie. Wkrótce potem wzrosły notowania Reprezentacji. O ile Reprezentacja utrzymała swoją wysoką pozycję, liga spadła w klasyfikacji UEFA, na skutek masowej emigracji najlepszych piłkarzy do klubów zachodnich. Obecnie w kraju dominują kluby z Bukaresztu, głównie Steaua i Dinamo. Wydaje się, że liga rumuńska z wolna wychodzi z kryzysu. Napływają piłkarze z zagranicy, frekwencja z wolna rośnie. Na uwagę zasługuje duże zainteresowanie piłką w Timisoarze, centrum rumuńskich Węgrów. msc. kolejne sezony TABELA - DIVIZIA A - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 1 2 1 6 1 Dinamo Bukareszt 70 22-4-4 71-30 7,5 15,3 15,3 4 1 4 2 2 Steaua Bukareszt 64 18-10-2 60-20 12,0 25,0 27,1 2 4 3 1 3 Rapid Bukareszt 55 16-7-7 51-32 8,1 19,1 19,1 14 8 7 7 4 Universitatea Craiova 44 11-11-8 38-34 11,9 25,0 28,0 9 12 5 13 5 Otelul Galati 43 10-13-7 30-26 6,4 13,0 13,5 6 Apulum Alba Iulia 41 11-8-11 32-47 8,1 18,0 18,0 8 7 2 8 7 National Bukareszt 39 11-6-13 36-39 2,3 8,0 14,5 16 8 Politehnica Timisoara 39 9-12-9 30-40 23,3 40,0 40,0 15 14 10 9 Farul Konstancja 37 9-10-11 39-42 3,9 12,0 15,5 5 5 10 11 10 Arges Pitesti 36 9-9-12 31-35 3,9 12,0 16,0 13 3 11 4 11 Brasov 36 10-6-14 40-42 4,5 12,0 15,0 6 6 9 3 12 Gloria Bistrita 35 9-8-13 36-48 2,9 15,0 15,0 7 14 6 12 13 Bacau 31 7-10-13 29-43 6,2 17,5 17,5 3 11 8 5 14 Ceahlaul Piatra Neamt 30 7-9-14 34-50 3,8 12,0 12,5 12 9 15 15 Petrolul Ploesti 27 6-9-15 38-55 2,7 8,0 20,0 16 Oradea 23 6-6-18 38-50 8,3 15,0 22,5 Spadek: Ceahlaul, Petrolul, Oradea Awans: Poli Unirea Iasi, Sportul Bukareszt, Cluj 104 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1909 - 86 tytułów / 20 klubów Steaua Bukareszt 21 Dinamo Bukareszt 17 Venus Bukareszt 8 Arad 6 Tabela od 1932 - 68 sez. / 83 kluby Steaua Bukareszt 55 sez 2226 pkt Dinamo Bukareszt 54 sez 2188 pkt Rapid Bukareszt 56 sez 1752 pkt Universitat. Craiova 40 sez 1471 pkt Agres Pitesti 40 sez 1315 pkt Universitatea Cluj 50 sez 1269 pkt RUMUNIA Ludność: 22.400 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 7 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Bukareszt 2.200 Dinamo,Steaua+2inne Timisoara 320 Politehnica Iasi 320 Cluj 320 Constanta 310 Farul Craiova 300 Universitatea Największe stadiony / pojemność Bukareszt (Narodowy) 65.000 Timisoara (Politehnica) 40.000 Craiova (Universitatea) 28.000 Cluj (Universitatea) 28.000 Bukareszt (Steaua) 27.000 Puchar od 1933 – 66 edycji / 17 klubów Steaua Bukareszt 21 Rapid Bukareszt 11 Dinamo Bukareszt 11 Universitatea Craiova 6 Miejsca klubów wg. UEFA 116. Steaua Bukareszt 18 pkt 154. Dinamo Bukareszt 13 pkt 205. Rapid Bukareszt 8 pkt 215. National Bukareszt 7 pkt średnia dla Rumunii 5 pkt Obcokrajowcy Rumuni w lidze za granicą Bośniacy 3 Węgry 13 Nigeryjczycy 3 Turcja 10 Serbowie 3 Ukraina 8 Francuzi 2 Rosja 6 Belgowie 2 Szwajcaria 4 suma: 25 (6%) suma: 65 BILANS: - 40 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 07.09.02 Bośnia 3-0 12.10.02 Norwegia 0-1 16.10.02 Luksemburg 7-0 29.03.03 Dania 2-5 07.06.03 Bosnia 2-0 11.06.03 Norwegia 1-1 06.09.03 Luksemburg 4-0 10.09.03 Dania 2-2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 11 8 20 (14) 2000/01 12 9 22 (33) 2001/02 25 15 26 (25) 2002/03 21 14 26 (28) 2003/04 32 18 26 (17) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Dinamo Bukareszt 2000/01 Steaua Bukareszt 2001/02 Dinamo Bukareszt 2002/03 Rapid Bukareszt 2003/04 Dinamo Bukareszt Wice-Mistrz Rapid Bukareszt Dinamo Bukareszt National Bukareszt Steaua Bukareszt Steaua Bukareszt 3 miejsce Ceahlaul Brasov Rapid Bukareszt Gloria Rapid Bukareszt Puchar Dinamo B. Dinamo B. Rapid B. Dinamo B. Dinamo B. BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,98 2000/01 2,61 2001/02 2,54 2002/03 2,61 2003/04 2,64 Strzelec / klub Savu (National Bukareszt) Niculae (Dinamo Bukareszt) Cursaru (Bacau) Raducanu (Steaua Bukareszt) Danciulescu (Dinamo Bukareszt) Ilość 20 20 17 21 21 Klub Dinamo Bukareszt Steaua Bukareszt Dinamo Bukareszt Rapid Bukareszt Dinamo Bukareszt ilość 93 56 63 59 71 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 7,0 2000/01 6,8 2001/02 5,7 2002/03 7,3 2003/04 7,2 stadiony 17,0 16,9 19,7 17,6 19,3 śr. 11,2 12,4 9,0 21,7 23,3 2 – miejsce Bacau Foresta Falticeni Rapid Bukareszt Universitatea Craiova Steaua Bukareszt śr. 10,1 11,4 8,3 17,1 12,0 1-miejsce Steaua Bukareszt Steaua Bukareszt Universitat. Craiova Universitat. Timisoara Politehnica Timisoara 105 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1993 - 12 tytułów / 3 kluby Partizan Belgard 7 Crvena Zvezda Belgard 4 Oblic Belgard 1 SERBIA Ludność: 10.500 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 4 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Belgrad 1.600 Crvena,Partizan+4inn Pristina 190 - liga Kosowa Nowy Sad 180 Vojvodina Nisz 180 Kragujevac 150 Podgorica 100 Podgorica Tabela od 1992 - 12 sez. / 35 klubów Partizan Belgard 12 sez 674 pkt Crvena Zvezda Belg. 12 sez 636 pkt Vojvodina Nowy Sad 12 sez 469 pkt Zemun Belgrad 12 sez 368 pkt Rad Belgrad 11 sez 330 pkt Oblic Belgrad 7 sez 317 pkt Największe stadiony / pojemność Belgrad (Crvena Zvezda) 51.300 Belgard (Partizan) 30.900 Krusevac (Napredak) 22.100 Podgorica (Podgorica) 17.000 Smederewo (Sartid) 16.700 Puchar od 1991 - 13 edycji / 6 klubów Crvena Zvezda Belgard 7 Partizan Belgrad 2 Sartid Smeretewo 1 Oblic Belgard 1 Miejsca klubów wg. UEFA 96. Crvena Zvezda Belgrad 22 pkt 112. Partizan Belgrad 19 pkt 206. Sartid Smederewo 8 pkt 207. Oblic Belgard 8 pkt średnia dla Serbii 7 pkt Obcokrajowcy Serbowie w lidze za granicą Macedończycy 7 Rosja 17 Bośniacy 3 Belgia 15 Zimbabwe 3 Bułgaria 14 Brazylijczycy 2 Węgry 14 Nigeryjczycy 2 Ukraina 14 suma: 19 (4%) suma: 166 BILANS: - 147 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 12.10.02 Włochy 1-1 16.10.02 Finlandia 2-0 12.02.03 Azerbejdżan 2-2 07.06.03 Finlandia 0-3 11.06.03 Azerbejdżan 1-2 20.08.03 Walia 1-0 10.09.03 Włochy 1-1 11.10.03 Walia 3-2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 10 7 28 (22) 2000/01 11 8 23 (16) 2001/02 16 11 23 (24) 2002/03 27 17 19 (15) 2003/04 48 24 19 (16) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Crvena Zve. Belgrad 2000/01 Crvena Zve. Belgard 2001/02 Partizan Belgard 2002/03 Partizan Belgard 2003/04 Crvena Zve. Belgrad Wice-Mistrz Partizan Belgard Partizan Belgard Crvena Zve. Belgrad Crvena Zve. Belgard Partizan Belgrad BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,60 2000/01 2,84 2001/02 2,52 2002/03 2,58 2003/04 2,36 Strzelec / klub Kezman (Partizan Belgrad) Divic (OFK Belgrad) Djuraskovic (Mladost Lucany) Vukic (Partizan Belgrad) Żigic (Crvena Zvezda) FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 2,2 2000/01 2,9 2001/02 2,1 2002/03 1,8 2003/04 2,4 stadiony 14,5 17,3 15,2 12,6 14,5 1-miejsce Crvena Zve. Belgrad Crvena Zve. Belgrad Crvena Zve. Belgard Crvena Zve. Belgrad Crvena Zve. Belgard 106 3 miejsce Oblic Belgard Oblic Belgard Sartid Smederewo OFK Belgard Zeleznik Belgrad ilość 27 27 27 22 19 śr. 7,5 7,4 4,6 3,6 8,0 Puchar Crvena Zvezda Partizan Belgard Crvena Zvezda Sartid Semeder. Crvena Zvezda Klub Partizan Belgrad Partizan Belgrad Partizan Belgrad Partizan Belgrad Crvena Zve. Belgard 2 – miejsce Kragujevac Sartid Smederevo Sartid Smederevo Partizan Belgrad Partizan Belgard ilość 111 94 84 88 59 śr. 5,2 6,6 4,5 3,4 4,7 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - PRVE LIGE - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 1 1 2 2 1 Crvena Zvezda Belgrad 74 23-5-2 59-13 8,0 51,3 51,3 2 2 1 1 2 Partizan Belgrad 63 19-6-5 48-20 4,7 25,0 30,9 8 8 6 4 3 Zeleznik Belgrad 58 17-7-6 48-20 1,5 5,5 8,4 7 5 9 3 4 OFK Belgrad 51 14-9-7 36-31 1,8 7,0 13,9 16 4 3 11 5 Sartid Smederewo 49 14-7-9 43-36 2,8 8,0 16,7 3 3 4 8 6 Obilic Belgrad 46 14-4-12 42-29 1,0 4,0 4,0 9 11 12 10 7 Zemun Belgrad 41 11-8-11 27-29 1,6 7,0 10,0 5 7 11 5 8 Sutjeska Niksic 40 12-4-14 38-36 1,8 7,0 10,8 10 6 8 6 9 Vojvodina Nowy Sad 40 10-10-10 33-33 2,1 8,0 15,7 14 12 13 9 10 Hajduk Kula 38 11-5-14 28-29 1,4 5,0 11,0 13 5 7 11 Zeta Golubowci 36 10-6-14 38-41 1,2 4,5 5,0 21 12 Borac Cacak 35 8-11-11 30-41 2,2 6,0 6,0 13 Buducnost Banatski Dwor 34 10-4-16 30-49 1,0 3,0 5,0 12 14 Radnicki Obrenovac 24 4-12-14 18-47 1,1 2,0 5,0 16 15 Napredak Krusevac 25 7-4-19 28-46 3,9 11,0 22,1 12 15 16 Podgorica 14 4-2-24 21-67 1,8 8,0 17,0 Spadek: Buducnost, Radnicki, Napredak, Podgorica Awans: Budocnost Podgorica, Radnicki Belgrad, Cukaricki Belgard, Hajduk Belgrad Reprezentacja Jugosławii, zwłaszcza w latach 60-tych, należała do światowej czołówki. W byłej lidze jugosłowiańskiej dominowała Crvena Zvezda. Za jej plecami, Partizan toczył boje z drużynami z Chorwacji: Hajdukiem i Dinamem. Pod koniec istnienia Jugosławii liga tego państwa uważana była za bardzo silną, a Crvena Zvezda za czołowy klub Europy. Po rozpadzie Jugosławii, okazało się, że w lidze pozostały głównie kluby ze stolicy. Obniżyło to jej poziom i atrakcyjność. Ponadto Jugosławia, z powodu wojny, została na pięć lat wykluczona z europejskich rozgrywek. Gdy dodamy do tego olbrzymią emigrację serbskich piłkarzy, nie możemy się dziwić, że frekwencja w lidze spadła czterokrotnie. W kraju czołową pozycję zajęły Crvena Zvezda i Partizan. Pozostałe kluby nie liczyły się. Obecnie liga serbska nadal jest bardzo słaba. Nieco lepsza jest Reprezentacja, choć ostatnio i ona obniżyła loty. Słabość finansowa ligi sprawia, że aż 166-ciu Serbów gra poza własnym krajem, w najsilniejszych europejskich ligach. Najwięcej jest ich w Rosji. W ich miejsce mało kto przyjeżdża. Od sezonu 2003/04 kluby ze zbuntowanej część Serbii Kosowa, nie uczestniczą w lidze serbskiej, organizując własne rozgrywki. Liga szkocka jest jedną z najstarszych lig w Europie. Od jej początku zdominowana jest przez dwa kluby z Glazgow: protestancki Rangers i katolicki Celtic. Ostatni klub, który potrafił z powodzeniem włączyć się do rywalizacji tych dwóch klubów był Aberdeen. Od końca lat 80-tych duet klubów z Glazgow nie ma już żadnej konkurencji. Liga szkocka, w latach 60-tych, należała do europejskiej czołówki. W pierwszej połowie dekady w Europie dominował Rangers, w drugiej Celtic. Potem był kryzys, a w latach 80-tych znów liga szkocka była w pierwszej dziesiątce. Frekwencja w lidze była wysoka, w granicach 10-15 tys. widzów. Obecnie liga szkocka znów zbliża się do pierwszej dziesiątki lig w Europie. Dzieje się tak za sprawą pucharowych sukcesów Celtiku i Rangersów. Znacznie niżej klasyfikowana jest Reprezentacja. Szkoccy piłkarze niechętnie opuszczają swój kraj. Tylko 22 Szkotów występuje w innej lidze, z czego 21 w lidze angielskiej (ten sam kraj). Kluby ligi szkockiej chętnie natomiast korzystają z usług cudzoziemców, najwięcej (podobnie jak w lidze angielskiej) zatrudniają Francuzów. Na uwagę zasługuje milionowy Glazgow, w którym łącznie na trybunach klubów Celtiku i Rangersów zasiada ponad 100 tysięcy widzów, (co dziesiąty mieszkaniec miasta). Zagrożeniem dla ligi szkockiej jest to, że podobnie jak w Walii, najlepsze kluby (Rangers i Celtic) przeniosą się do ligi angielskiej. Bez tych dwóch klubów, poziom ligi obniży się do poziomu, jaki reprezentują słabe lig krajów skandynawskich. msc. kolejne sezony TABELA - PREMIER DIVISION - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 2 1 1 2 1 Celtic Glazgow 90 29-3-1 99-20 58,2 59,7 60,5 1 2 2 1 2 Glazgow Rangers 74 23-5-5 66-26 49,0 50,0 50,4 3 5 6 3 3 Hearts Edynburg 55 15-10-8 47-36 11,9 16,6 18,3 7 5 5 4 Durfermline 47 12-11-10 35-43 6,2 11,2 12,5 4 8 11 11 5 Motherwell 45 12-9-12 39-37 6,2 10,8 13,7 8 11 9 12 6 Dundee Utd. 42 11-9-13 39-51 7,7 12,8 14,2 6 3 10 7 7 Hibernian Edynburg 38 9-11-13 37-52 9,1 15,1 17,5 4 9 8 Livingston 36 8-12-13 38-48 5,1 9,6 10,0 7 6 8 6 9 Dundee 34 8-10-15 41-55 7,1 10,9 14,0 10 9 3 8 10 Aberdeen 34 9-7-17 38-52 10,4 16,5 22,2 9 4 7 4 11 Klimarnock 32 9-5-19 39-68 7,0 14,6 18,2 10 12 Partick Thistle Glazgow 18 4-6-23 31-61 4,7 14,6 13,1 Spadek: Partick Thistle Awans: Inverness 107 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1891 - 107 tytułów / 11 klubów Glazgow Rangers 50 Celtic Glazgow 39 Hearts Edynburg 4 Aberdeen 4 Tabela od 1890 - 107 sez. / 42 kluby Glazgow Rangers 107 sez 5297 pkt Celtic Glazgow 107 sez 5103 pkt Hearts Edynburg 103 sez 3897 pkt Aberdeen 90 sez 3587 pkt Hibernian Edynburg 97 sez 3343 pkt Dundee 90 sez 3052 pkt SZKOCJA Ludność: 5.100 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 26 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Glazgow 1.100 Celtic,Rangers,Partick Edynburg 420 Hearts,Hibernian Aberdeen 190 Aberdeen Dundee 160 Dundee Utd,Dundee East Kilbride 70 Dunfermline 50 Dunfermline Największe stadiony / pojemność Glazgow (Celtic) 60.500 Glazgow (Rangers) 50.400 Aberdeen (Aberdeen) 22.200 Edynburg (Hearts) 17.900 Edynburg (Hibernian) 18.500 Puchar od 1874 - 118 edycji / 23 kluby Glazgow Rangers 31 Celtic Glazgow 31 Queens Park Glazgow 10 Aberdeen 7 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d – n – w) 29.03.03 Islandia 2-1 02.04.03 Litwa 0-1 07.06.03 Niemcy 1-1 06.09.03 Wyspy Owcze 3-1 10.09.03 Niemcy 1-2 11.10.03 Litwa 1-0 15.11.03 Holandia 2-1 19.11.03 Holandia 0-6 Miejsca klubów wg. UEFA 27. Celtic Glazgow 61 pkt 44. Glazgow Rangers 43 pkt 117. Hearts Edynburg 18 pkt 158. Hibernian Edynburg 13 pkt średnia dla Szkocji 11 pkt Obcokrajowcy Szkoci w lidze za granicą Francuzi 13 Norwegia 1 Australijczycy 6 Hiszpanie 6 Holendrzy 6 Szwedzi 4 suma: 73 (22%) suma: 1 BILANS: + 72 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 21 15 16 (13) 2000/01 32 21 15 (13) 2001/02 55 28 12 (10) 2002/03 59 32 9 (7) 2003/04 59 26 11 (6) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Glazgow Rangers 2000/01 Celtic Glazgow 2001/02 Celtic Glazgow 2002/03 Glazgow Rangers 2003/04 Celtic Glazgow Wice-Mistrz Celtic Glazgow Glazgow Rangers Glazgow Rangers Celtic Glazgow Glazgow Rangers 3 miejsce Hearts Edynburg Hibernian Edynburg Livingston Hearts Edynburg Hearts Edynburg Puchar Rangers Celtic Rangers Rangers Celtic BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,93 2000/01 2,65 2001/02 2,71 2002/03 2,93 2003/04 2,77 Strzelec / klub Viduka (Celtic Glazgow) Larsson (Celtic Glazgow) Larsson (Celtic Glazgow) Larsson (Celtic Glazgow) Larsson (Celtic Glazgow) ilość 25 35 29 28 36 Klub Glazgow Rangers Celtic Glazgow Celtic Glazgow Glazgow Rangers Celtic Glazgow ilość 96 90 94 101 99 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 17,9 2000/01 15,9 2001/02 16,0 2002/03 15,6 2003/04 15,2 stadiony 24,0 21,9 21,8 22,1 22,1 śr. 53,9 59,4 58,6 57,6 58,2 2 – miejsce Glazgow Rangers Glazgow Rangers Glazgow Rangers Glazgow Rangers Glazgow Rangers śr. 48,1 47,5 47,9 48,8 49,0 1-miejsce Celtic Glazgow Celtic Glazgow Celtic Glazgow Celtic Glazgow Celtic Glazgow 108 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1897 - 105 tytułów / 31 kluby Grasshoppers Zurich 26 Serviette Genewa 17 Young Boys Berno 11 Basel 10 Tabela od 1897 - 105 sez. / 75 klubów Grasshoppers Zurich 100 sez 3105 pkt Servette Genewa 104 sez 2990 pkt Young Boys Berno 97 sez 2585 pkt Lausanne 99 sez 2521 pkt Zurich 95 sez 2387 pkt Basel 95 sez 2380 pkt SZWAJCARIA Ludność: 7.300 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 30 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Zurich 940 Grasshoppers,Zurich Genewa 450 Servette Bazylea 400 Basel Berno 320 Young Boys Lozanna 290 Lucerna 180 Największe stadiony / pojemność Bazylea (Basel) 31.500 Genewa (Serviette) 31.100 Zurich (Zurich) 19.400 Lucenrna (Lurezn) 18.000 Zurich (Grasshoppers) 17.700 Puchar od 1925 - 79 edycji / 16 klubów Grasshoppers Zurich 18 Sion 9 Lausanne 9 Servette Genewa 7 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d – n – w) 02.04.03 Gruzja 0-0 07.06.03 Rosja 2-2 11.06.03 Albania 3-2 10.09.03 Rosja 1-4 11.10.03 Irlandia 2-0 13.06.04 Chorwacja 0-0 17.06.04 Anglia 0-3 21.06.04 Francja 1-3 Miejsca klubów wg. UEFA 83. Basel 25 pkt 86. Grasshoppers Zurich 24 pkt 102. Servette Genewa 20 pkt 127. Lausanne 16 pkt średnia Szwajcarii 7 pkt Obcokrajowcy Szwajcarzy w lidze za granicą Brazylijczycy 12 Niemcy 10 Włosi 8 Francja 5 Argentyńczycy 7 Holandia 3 Serbowie 5 Anglia 2 Rumuni 4 Hiszpania 1 suma: 86 (38%) suma: 22 BILANS: + 64 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 57 32 14 (17) 2000/01 61 31 16 (17) 2001/02 64 31 16 (11) 2002/03 40 23 13 (13) 2003/04 45 23 13 (27) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 St. Gallen 2000/01 Grasshoppers Zurich 2001/02 Basel 2002/03 Grasshoppers Zurich 2003/04 Basel Wice-Mistrz Lausanne Lugano Grasshoppers Zurich Basel Young Boys Berno 3 miejsce Basel St. Gallen Lugano Xamax Serviette Genewa Puchar Zurich Serviette Basel Basel Wil BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,92 2000/01 2,95 2001/02 3,04 2002/03 3,35 2003/04 3,26 Strzelec / klub Amoah (St.Gallen) Chapuisat (Grasshoppers) Gimenez (Basel) Nunez (Grasshoppers) Chapuisat (Youn Boys Berno) ilość 25 21 28 27 23 Klub St.Gallen Grasshoppers Basel Grasshoppers Basel ilość 75 75 88 95 86 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 5,7 2000/01 6,2 2001/02 7,3 2002/03 7,8 2003/04 9,0 stadiony 12,4 15,2 15,6 15,5 16,3 śr. 10,0 15,1 25,8 26,8 27,9 2 – miejsce Basel St. Gallen St. Gallen St. Gallen Serviette Genewa śr. 7,7 10,3 9,9 9,0 9,2 1-miejsce St. Gallen Basel Basel Basel Basel 109 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - SUPER LEAGUE - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 3 4 1 2 1 Basel 85 26-7-3 86-32 27,9 30,8 31,5 7 4 2 Young Boys Berno 72 22-6-8 75-48 7,9 11,9 12,0 6 5 4 6 3 Servette Genewa 52 15-7-14 61-62 9,2 18,8 31,1 8 5 5 4 Zurich 50 14-8-14 58-52 7,9 18,4 19,4 1 3 6 5 Sankt Gallen 50 14-8-14 54-57 8,8 11,3 11,3 7 6 Thun 49 13-10-13 51-57 4,5 7,3 7,3 4 1 2 1 7 Grasshopper Zurich 41 12-5-19 62-74 8,1 17,7 17,7 8 Aarau 38 9-11-16 57-69 5,6 9,3 15,3 7 3 9 Neuchatel Xamax 36 10-6-20 46-63 6,6 12,1 13,3 8 10 Wil 29 7-8-21 37-73 3,4 6,0 6,0 Spadek: Will Awans: Schaffhausen Do końca lat 70-tych, liga szwajcarska nie miała lidera, co roku tytuł Mistrza zdobywał inny klub. W Europie klasyfikowana była zazwyczaj około 20-tego miejsca. Reprezentację ceniono nieco wyżej. Od początku lat 80-tych, w lidze zaznaczyła się lekka dominacja Grasshoppersu. Wówczas notowania ligi nieco wzrosły. Ostatnio możemy zaobserwować duży wzrost frekwencji w lidze, z 4-5 tysięcy do 9 tysięcy widzów na mecz oraz coraz mocniejszą pozycję klubu Basel, który dzięki dużej popularności i nowoczesnemu stadionowi, może na długie lata zdominować ligę szwajcarską. Od wielu lat liga szwajcarska chętnie korzysta z piłkarzy z zagranicy. Jednakże z roku na rok ich jakość spada, na skutek konkurencji ze strony bogatych lig zachodnich i poprawy sytuacji w państwach byłej Jugosławii. Równocześnie wciąż najlepsi piłkarze szwajcarscy wyjeżdżają do bogatszych lig, głównie niemieckiej. Ostatnie rozgrywki były ciekawe, gdyż dotąd dominujący w lidze Grasshoppers, zajął najgorsze od dziesięciu lat miejsce. Na uwagę zasługuje wysoka skuteczność piłkarzy w Szwajcarii. Mało brakowało, aby liga szwajcarska została drugą obok francuskiej (gdzie gra Monaco), ligą, gdzie występowałyby kluby z dwóch państw, bowiem baraże o awans przegrał klub Vaduz z Lichtensztajnu. W lidze szwedzkiej bardzo długo brak było dominującego klubu. Liderzy często się zmieniali; najpierw był nim klub Norrkoping, potem Malmo. Liga klasyfikowana była bardzo nisko, nieco wyżej ceniono Reprezentację. Frekwencja w lidze wynosiła 4-5 tys. widzów. W pierwszej połowie lat 80-tych, w lidze zaczął dominować IFK Goteborg. W drugiej połowie tej dekady Goteborg ruszył na podbój Europy. Dzięki niemu liga szwedzka oceniana była na 11-12 miejsce w Europie. Lata 90-te to wciąż dominacja Goteborga, nieco niższa pozycja ligi i złote lata Reprezentacji, która uważana była w tym czasie, za czołową siłę w Europie. Wszystko zaczęło się od Mistrzostw Europy, zorganizowanych w 92 roku w Szwecji, w których co prawda Reprezentacja gospodarzy nie zrobiła furory, ale które były dobrą propagandą dla piłki w tym kraju. Na efekty nie trzeba była długo czekać, bo już dwa lata później Reprezentacja Szwecji zajęła 3-cie miejsce na Mistrzostwach Świata w USA. Obecnie liga szwedzka, od kilku lat, pogrążona jest w kryzysie. Brak klasowego klubu nie pozwala na sukcesy w europejskich pucharach. Wciąż następuje odpływ czołowych graczy za granicę. Nie zastępują ich cudzoziemcy. Szwecja ma najgorszy, spośród starych krajów Unii, bilans piłkarzy (różnicę między piłkarzami zagranicznymi w lidze szwedzkiej a szwedzkim grającymi za granicą). Ostatnio w lidze zaznacza się dominacja klubów ze stolicy, która dotąd była słaba pod względem piłkarskim. Frekwencja w lidze w ostatnich latach wzrosła dwukrotnie. Na uwagę zasługuje niezwykle ekonomiczne wykorzystanie w Szwecji stadionów. Na przykład w Sztokholmie trzy miejscowe kluby ważne mecze grają na tej samej 37 tysięcznej arenie. Podobnie jest w Goteborgu. Reprezentacja Szwecji wciąż klasyfikowana jest wysoko, choć nieco niżej niż w latach 90-tych. msc. kolejne sezony TABELA - ALLSEVENSKAN - sezon 2003 Frekwencja 99 00 01 02 03 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 14 2 1 1 Djurgardens Sztokholm 58 19-1-6 62-26 16,1 34,3 37,0 10 8 1 9 2 Hammarby Sztokholm 51 15-6-5 50-30 14,0 35,6 37,0 13 9 2 3 Malmo 48 14-6-6 50-23 18,7 26,5 26,5 4 7 6 3 4 Orgryte Goteborg 45 14-3-9 42-40 8,7 37,0 43,2 2 3 3 5 5 AIK Solna Sztokholm 39 11-6-9 39-34 17,3 35,2 37,0 1 2 5 4 6 Helsingborg 38 11-5-10 35-36 10,2 15,5 16,7 6 4 4 12 7 IFK Goteborg 37 10-7-9 37-28 11,6 40,4 43,2 12 10 8 7 8 Orebro 37 10-7-9 29-33 7,5 11,7 13,0 3 1 7 6 9 Halmstad 36 11-3-12 41-37 7,5 14,4 15,5 9 5 10 10 10 Elfsborg Boras 34 9-7-10 29-34 7,7 11,2 18,9 11 11 Landskrona 32 8-8-10 26-39 6,5 11,5 11,5 11 11 8 12 Sundsvall 19 3-10-13 25-43 5,7 7,7 8,8 13 Osters Vaxjo 17 3-8-15 31-56 7,0 13,2 15,1 14 Enkopings 14 3-5-18 22-59 4,5 9,1 9,1 Spadek: Osters, Enkopings Awans: Kalmar, Trelleborgs 110 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1896 - 109 tytułów / 18 klubów IFK Goteborg 17 Malmo 14 Orgryte Goteborg 14 Norrkoping 12 Tabela od 1924 - 79 sez. / 57 klubów Malmo 68 sez 1944 pkt IFK Goteborg 71 sez 1939 pkt AIK Sztokholm 76 sez 1910 pkt Norrkoping 69 sez 1791 pkt Elfsborg Boras 60 sez 1408 pkt Helsingborg 53 sez 1347 pkt SZWECJA Ludność: 8.800 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 26 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Sztokholm 1.700 Djurgar,Hammar,AIK Goteborg 800 Orgryte,IFK Malmo 520 Malmo Uppsala 190 Linkoping 130 Vasteras 130 Największe stadiony / pojemność Goteborg (Orgryte,IFK) 43.200 Sztokholm (3 kluby) 37.000 Malmo (Malmo) 26.500 Norrkoping (Norrkoping, Sleipner) 19.500 Boras (Elfsborg, Norrby) 18.900 Puchar od 1941 - 47 edycji / 16 klubów Malmo 14 Norrkoping 6 AIK Sztokholm 6 IFK Goteborg 4 Miejsca klubów wg. UEFA 133. Helsingborg 16 pkt 187. AIK Sztokholm 10 pkt 198. Djurgardens Sztokholm 9 pkt 198. IFK Goteborg 9 pkt średnia dla Szwecji 6 pkt Obcokrajowcy Szwedzi w lidze za granicą Finowie 6 Norwegia 17 Norwegowie 6 Dania 11 Duńczycy 3 Anglia 8 Islandczycy 3 Holandia 6 Australijczycy 2 Dania 5 suma: 36 (12%) Suma: 63 BILANS: - 27 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 11.06.03 Polska 3-0 06.09.03 San Marino 5-0 10.09.03 Polska 2-0 11.10.03 Łotwa 0-1 14.06.04 Bułgaria 5-0 18.06.04 Włochy 1-1 22.06.04 Dania 2-2 26.06.04 Holandia 2-2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 16 13 22 (15) 2000/01 21 15 19 (14) 2001/02 20 13 22 (19) 2002/03 18 13 23 (27) 2003/04 19 13 24 (32) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 Helsingborg 2000 Halmstad 2001 Hammarby Sztokh. 2002 Djugardens Sztokh. 2003 Djugardens Sztokh. Wice-Mistrz AIK Sztokholm Helsingborg Djugardens Sztokh. Malmo Hammarby Sztokholm 3 miejsce Halmstad AIK Sztokholm AIK Sztokholm Orgryte Goteborg Malmo Puchar AIK Sztokholm Orgryte Elfsborg Djugardens Elfsborg BRAMKI: sezon średnia 1999 2,68 2000 2,87 2001 2,94 2002 2,81 2003 2,85 Strzelec / klub Allback (Orgryte Goteborg) Berglund (Elfsborg) Selakovic (Halmstad) Ijeh (Malmo) Skoog (Malmo) ilość 15 18 15 24 22 Klub Helsingborg Helsingborg Halmstad Malmo Djurgardens Sztokhol. ilość 44 51 50 52 62 FREKWENCJA: sezon średnia 1999 6,9 2000 6,9 2001 8,4 2002 10,2 2003 10,2 stadiony 23,5 22,6 23,4 24,0 23,4 śr. 13,5 14,4 15,5 16,6 18,7 2 – miejsce Hammarby Sztokhol. Hammarby Sztokhol. Hammarby Sztokhol. Djurgardens Sztokhol. AIK Sztokholm śr. 11,9 12,1 13,6 14,2 17,3 1-miejsce AIK Sztokholm AIK Sztokholm AIK Sztokholm AIK Sztokholm Malmo 111 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 13 tytułów / 3 kluby Dynamo Kijów 11 Tavrija Symferpol 1 Szachtiar Donieck 1 UKRAINA Ludność: 49.100 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 5 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Kijów 2.600 Dynamo,Obolon,Ars. Charków 1.500 Dniepropietrow. 1.100 Dnipro Donieck 1.000 Szachtiar,Metalurg Odessa 1.000 Czernomoriec Zaporoże 820 Metalurg Tabela od 1992 - 12 sez. / 31 kluby Dynamo Kijów 12 sez 639 pkt Szachtior Donieck 12 sez 551 pkt Dnipro Dniepropietr. 12 sez 480 pkt Karpaty Lwów 12 sez 389 pkt Tavrija Symferpol 12 sez 372 pkt Krywbas Krzywy Róg 11 sez 357 pkt Największe stadiony / pojemność Kijów (Dynamo) 83.000 Charków (Metalist) 42.000 Lwów (Karpaty) 41.000 Dniepropietrowsk (Dnipro) 35.000 Krzywy Róg (Krywbas) 34.000 Puchar od 1992 - 13 edycji / 3 kluby Dynamo Kijów 6 Szachtior Donieck 5 Czernomoriec Odessa 2 Miejsca klubów wg. UEFA 51. Dinamo Kijów 41 pkt 120. Szachtior Donieck 14 pkt 142. Dnipro Dniepropietrowsk 10 pkt 182. Arsenał Kijów 9 pkt średnia dla Ukrainy 7 pkt Obcokrajowcy Ukraińcy w lidze za granicą Serbowie 14 Rosja 22 Rosjanie 10 Belgia 2 Chorwaci 9 Niemcy 2 Rumuni 8 Anglia 2 Białorusini 8 Izrael 2 suma: 121 (29%) suma: 36 BILANS: + 85 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 07.09.02 Armenia 2-2 12.10.02 Grecja 2-0 16.10.02 Irlandia Płn 0-0 29.03.03 Hiszpania 2-2 07.06.03 Armenia 4-3 11.06.03 Grecja 0-1 06.09.03 Irlandia Płn 0-0 10.09.03 Hiszpania 1-2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 29 19 12 (11) 2000/01 43 25 12 (19) 2001/02 43 22 13 (20) 2002/03 47 26 14 (17) 2003/04 77 32 14 (13) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Dynamo Kijów 2000/01 Dynamo Kijów 2001/02 Szachtior Donieck 2002/03 Dynamo Kijów 2003/04 Dynamo Kijów Wice-Mistrz Szachtior Donieck Szachtior Donieck Dynamo Kijów Szachtior Donieck Szachtior Donieck 3 miejsce Krywbas Krzywy Róg Dnipro Dniepropietr. Metalurg Donieck Metalurg Donieck Dnipro Dniepropietr. Puchar Dynamo Kijów Szachtior D. Szachtior D. Dynamo Kijów Szachtior D. BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,72 2000/01 2,48 2001/02 2,32 2002/03 2,44 2003/04 2,32 Strzelec / klub Szackich (Dynamo Kijów) Worobej (Szachtior Donieck) Szyszczenko (Metalurg Donieck) Szackich (Dynamo Kijów) Demetradze (Metalurg Donieck) ilość 20 21 12 22 17 Klub Dynamo Kijów Szachtior Donieck Dynamo Kijów Dynamo Kijów Dynamo Kijów ilość 85 71 62 66 68 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 8,1 2000/01 9,3 2001/02 9,7 2002/03 7,4 2003/04 7,7 stadiony 26,9 29,6 28,5 25,5 25,0 śr. 16,2 24,5 25,6 20,8 17,9 2 – miejsce Szachtior Donieck Metalist Charków Krywbas Krzywy Róg Krywbas Krzywy Róg Krywbas Krzywy Róg śr. 15,4 13,2 17,3 9,0 11,6 1-miejsce Krywbas Krzywy Róg Szachtior Donieck Szachtior Donieck Szachtior Donieck Szachtior Donieck 112 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - WYSZA LIGA - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 1 1 2 1 1 Dynamo Kijów 73 23-4-3 68-20 9,0 19,0 83,2 2 2 1 2 2 Szachtior Donieck 70 22-4-4 62-19 17,9 25,0 31,7 11 3 6 4 3 Dnipro Dniepropietrowsk 56 16-9-5 44-23 10,0 24,0 26,3 7 4 3 3 4 Metalurg Donieck 52 14-10-6 51-34 3,4 9,0 24,5 15 8 5 Czernomoriec Odessa 45 11-12-7 38-33 11,3 21,0 30,8 6 Borysfen Boryspil 41 11-8-11 25-29 3,2 5,5 7,5 14 7 Obolon Kijów 41 11-8-11 34-35 2,1 4,3 12,0 8 5 10 10 8 Illchiwest Mariupol 40 10-10-10 34-36 10,4 13,0 13,0 10 6 12 5 9 Arsenał Kijów 37 10-7-13 38-44 2,7 6,0 12,0 3 11 9 12 10 Krywbas Krzywy Róg 36 10-6-14 26-41 11,6 20,0 29,8 13 8 7 9 11 Tavrija Symferopol 32 7-11-12 22-28 8,8 17,0 20,0 5 7 4 15 12 Metalurg Zaporoże 32 8-8-14 26-40 4,7 7,0 24,0 6 13 Wołyń Łuck 29 7-8-15 25-44 6,9 11,6 11,6 4 12 11 11 14 Woroska Połtawa 27 6-9-15 26-49 8,5 24,0 24,8 9 10 8 7 15 Karpaty Lwów 26 6-8-16 22-39 8,4 18,0 28,1 16 5 16 Zirka Kirowograd 14 3-8-19 16-43 4,7 12,0 20,0 Spadek: Karpaty, Zirka Awans: Zakarpatia Użgorod, Metalist Charków W byłym ZSRR, Ukraina była drugą po Rosji, pod względem piłkarskim Republiką, a Dynamo Kijów czołowym klubem. Dynamo było klubem wyjątkowym i bardzo popularnym, jakby reprezentacją Ukrainy. Jego 100 tysięczny stadion bardzo często zapełniał się do ostatniego miejsca. Dynamo pod koniec lat 70-tych zaliczane było do czołowych klubów Europy. Po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości, Dynamo stało się dominującym klubem w kraju. Za jego plecami znajdowały się, tak jak w czasach byłego ZSRR, Szachtior i Dniepr. Frekwencja w lidze spadła dwukrotnie, a na stadionie Dynamo nawet czterokrotnie. Nastąpił odpływ czołowych graczy na zachód. Jedynie Dynamo zachowało wysoki poziom i dzięki jego udanym występom w europejskich pucharach, liga ukraińska klasyfikowana była w Europie około 10-tego miejsca. Reprezentacje ceniono nieco niżej. Obecnie liga ukraińska przezwyciężyła kryzys i rozwija się. W ostatnich pięciu latach, sześciokrotnie zwiększyła się liczba obcokrajowców w niej występujących. Coraz mniej ukraińskich piłkarzy szuka zatrudnienia poza granicami swojego kraju. Z Dynamem udanie konkuruje Szachtior, dzięki czemu liga zyskuje na atrakcyjności. Wybudowano pojemne i nowoczesne stadiony. Poza Charkowem niemal każde większe miasto posiada swojego reprezentanta w lidze, choć niebezpiecznie zwiększa się ilość, mało popularnych klubów ze stolicy. Na Węgrzech tradycje piłkarski są bardzo bogate, a liga jedną z najstarszych na kontynencie. W latach 50-tych, Reprezentacja była czołową siłą na świecie, zaś w latach 60-tych (mimo emigracji wielu czołowych piłkarzy po zdławieniu rewolucji w 56 roku) wciąż zaliczała się do czołówki. Jeszcze wyżej klasyfikowane były kluby. W lidze niepodzielnie dominowały zespoły ze stolicy; popierany przez komunistyczne władze Honved i najpopularniejszy wśród kibiców Ferencvarosz. Wysoko notowane były również inne stołeczne kluby, dzięki czemu Budapeszt był, pod tym względem, najbardziej dominującym miastem, spośród 26-ciu najsilniejszych lig. Wysokie loty najpierw obniżyła Reprezentacja, a potem (w połowie lat 70-tych) kluby. Liga węgierska odtąd klasyfikowana była poza pierwszą dziesiątką. Potem spadła jeszcze niżej i ten stan rzeczy trwa do dnia dzisiejszego. Przemiany ustrojowe na Węgrzech, spowodowały spadek frekwencji z 8-10 tysięcy na mecz do 3-4 tys., oraz zachwianie supremacji drużyn z Budapesztu. Obecnie liga i Reprezentacja notowane są bardzo nisko. W słabej liczebnie lidze brak silnych klubów, mistrzami zostają często przypadkowe drużyny. Niewiele pomaga spory import piłkarzy głównie z Serbii i Rumunii. Na dodatek nisko jest wykorzystany potencjału kraju i sporo dużych miast (podobnie jak w Polsce) pozbawionych jest swojego klubu w I lidze. msc. kolejne sezony TABELA - ARANY AZSOK LIG - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 5 1 3 2 1 Ferencvarosz Budapeszt 57 16-9-7 44-30 4,7 10,5 18,1 6 11 10 3 2 Debrecen 56 16-8-8 51-32 5,3 6,5 14,0 10 4 6 4 3 Ujpest Budapeszt 56 15-11-6 48-29 3,9 8,5 13,5 15 5 4 Balaton Siofok 50 14-8-10 34-24 2,4 5,0 10,5 9 5 Matav Sopron 48 13-9-10 53-42 3,7 6,0 10,0 2 6 1 1 6 MTK Budapeszt 44 11-11-10 42-40 2,2 8,0 12,7 8 5 8 7 Videoton Szekesfehervar 40 10-10-12 55-51 2,2 8,0 19,0 8 Pecs 40 9-13-10 36-37 3,6 9,0 10,0 11 10 2 7 9 Zalaegerszeg 39 11-6-15 45-47 5,0 8,0 12,5 8 5 8 6 10 Gyor 36 10-6-16 36-54 1,6 3,0 27,0 10 11 Elore Bekescsaba 32 8-8-16 36-50 3,2 11,5 11,5 13 11 12 Haladas Szombathely 23 4-11-17 19-63 3,2 7,0 14,0 Spadek: nikt Awans: Honved Budapeszt, Vasas Budapeszt, Rakoczi Kaposvar, Diosgyori 113 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1901 - 102 tytuły / 12 klubów Ferencvarosz Budapeszt 28 MTK Budapeszt 22 Ujpest Budapeszt 20 Kispest-Honved Budapeszt 13 Tabela od 1901 - 101 sez. / 109 klubów Ferencvarosz Bud. 101 sez 3600 pkt Ujpest Budapeszt 97 sez 3298 pkt Kispest Honved Bud. 89 sez 2792 pkt MTK Budapeszt 77 sez 2585 pkt Vasas Budapeszt 75 sez 2349 pkt ETO Gyor 57 sez 1692 pkt WĘGRY Ludność: 10.200 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 13 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Budapeszt 1.800 Ferencv,MTK,Ujpest Debreczyn 210 Debrecen Miszkolc 200 Szeged 170 Pecs 160 Pecs Gyor 130 Gyor Największe stadiony / pojemność Budapeszt (Narodowy) 69.000 Gyor (ETO) 27.000 Miszkolc (DVTK) 22.000 Kecskemeti (Kecskemeti) 20.000 Szeksfehervar (Videoton) 19.000 Puchar od 1909 - 64 edycji / 15 klubów Ferencvarosz Budapeszt 20 MTK Budapeszt 12 Ujpest Budapeszt 8 Kispest Honved Budapeszt 5 Miejsca klubów wg. UEFA 129. Debrecen 16 pkt 151. Ferencvarosz 13 pkt 151. MTK Budapeszt 13 pkt 225. Vasas Budapeszt 6 pkt średnia dla Węgier 5 pkt Obcokrajowcy Węgrzy w lidze za granicą Serbowie 14 Austria 7 Rumuni 13 Belgia 4 Słowacy 7 Niemcy 4 Chorwaci 5 Holandia 4 Brazylijczycy 3 Czechy 2 suma: 48 (16%) Suma: 30 BILANS: + 18 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 10.12.02 Szwecja 1-1 16.10.02 San Marino 3-0 29.03.03 Polska 0-0 02.04.03 Szwecja 1-2 07.06.03 Łotwa 3-1 11.06.03 San Marino 5-0 10.09.03 Łotwa 1-3 11.10.03 Polska 1-2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 53 30 23 (23) 2000/01 53 28 24 (25) 2001/02 67 32 27 (27) 2002/03 49 27 27 (23) 2003/04 78 33 25 (14) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Dunaferr 2000/01 Ferencvarosz Bud. 2001/02 Zalaegerszeg 2002/03 MTK Budapeszt 2003/04 Ferencvarosz Bud. Wice-Mistrz MTK Budapeszt Dunaferr Ferencvarosz Bud. Ferencvarosz Bud. Debrecen BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,65 2000/01 3,07 2001/02 3,06 2002/03 3,04 2003/04 2,60 Strzelec / klub Tokoli (Dunaferr) Kabat (Vasas Budapeszt) Tokoli (Dunaferr) Kenesei (Zalaegerszeg) Toth (Matav Sopron) FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 3,7 2000/01 3,8 2001/02 3,8 2002/03 3,2 2003/04 3,4 stadiony 14,5 14,5 15,4 14,5 14,4 1-miejsce Zalaegerszeg Ferencvarosz Bud. Zalaegerszeg Ferencvarosz Bud. Debreczyn 114 3 miejsce Vasas Budapeszt Vasas Budapeszt MTK Budapeszt Debrecen Ujpest Budapeszt ilość 22 24 28 23 17 śr. 6,3 8,1 9,0 7,4 5,3 Puchar MTK Budapeszt Debrecen Ujpest Ferencvarosz Ferencvarosz Klub Dunaferr Dunaferr Zalaegerszeg Zalaegerszeg Videoton Szekes. 2 – miejsce Ferencvarosz Bud. Zalaegerszeg Ferencvarosz Bud. Debreczyn Ferencvarosz Bud. ilość 79 77 76 62 55 śr. 5,1 6,9 6,3 4,8 4,7 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1959 - 46 tytułów / 4 kluby Galatasaray Stambuł 15 Ferenbahce Stambuł 15 Besiktas Stambuł 10 Trabzonspor 6 Tabela od 1958 - 46 sez. / 61 klubów Fenerbahce Stambuł 46 sez 2076 pkt Galatasaray Stambuł 46 sez 2068 pkt Besiktas Stambuł 46 sez 2028 pkt Trabzonspor 30 sez 1282 pkt Ankaragucu 41 sez 1267 pkt Altay Izmir 41 sez 1237 pkt TURCJA Ludność: 68.600 tys. Dochód na 1 mieszkańca: 6 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Stambuł 8.500 Fenerbah,Besiktas+2 Ankara 3.200 Gencler,Ankaragucu Izmir 2.200 Bursa 1.200 Bursaspor Adana 1.100 Adanaspor Gaziantep 850 Gaziantepspor Największe stadiony / pojemność Stambuł (Galatasaray) 81.000 Izmir (Ataturk) 63.000 Stambuł (Ferenbachce) 54.000 Trabzon (Trabzonspor) 21.500 Kayseri (Kayserispor) 21.500 Puchar od 1963 - 42 edycje / 12 klubów Galatasaray Stambuł 13 Trabzonspor 7 Besiktas Stambuł 5 Fenerbahce Stambuł 4 Miejsca klubów wg. UEFA 15. Galatasaray Stambuł 75 pkt 68. Besiktas Stambuł 33 pkt 88. Genclerbirligi 24 pkt 95. Gaziantepspor 22 pkt średnia dla Turcji 11 pkt Obcokrajowcy Turcy w lidze za granicą Brazylijczycy 15 Niemcy 6 Rumuni 10 Austria 3 Słowacy 7 Hiszpania 3 Belgowie 5 Holandia 3 Bułgarzy 5 Anglia 2 suma: 84 (18%) suma: 23 BILANS: + 61 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji (d - n - w) 16.10.02 Lichtensztajn 5-0 02.04.03 Anglia 0-2 07.06.03 Słowacja 1-0 11.06.03 Macedonia 3-2 06.09.03 Lichtensztajn 3-0 11.10.03 Anglia 0-0 15.11.03 Łotwa 0-1 19.11.03 Łotwa 2-2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 35 23 11 (7) 2000/01 31 20 7 (6) 2001/02 12 7 8 (13) 2002/03 7 5 10 (16) 2003/04 10 7 10 (8) TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Galatasaray Stambuł 2000/01 Fenerbahce Stambuł 2001/02 Galatasaray Stambuł 2002/03 Besiktas Stambuł 2003/04 Fenerbahce Stambuł Wice-Mistrz Besiktas Stambuł Galatasaray Stambuł Fenerbahce Stambuł Galatasaray Stambuł Trabzonspor 3 miejsce Gaziantep Gaziantep Besiktas Stambuł Genclerbirligi Ankara Besiktas Stambuł Puchar Galatasaray Genclerbirligi Kocaeli Trabzon Trabzon BRAMKI: sezon średnia 1999/00 2,87 2000/01 3,32 2001/02 2,97 2002/03 2,79 2003/04 2,93 Strzelec / klub Aykut (Samsun) Okan (Bursaspor) Arif (Galatasaray Stambuł) Okan (Bursaspor) Zafer (Konyaspor) ilość 30 23 21 24 25 Klub Galatasaray Stambuł Galatasaray Stambuł Galatasaray Stambuł Genclerbirligi Fenerbahce Stambuł ilość 77 77 75 76 82 FREKWENCJA: sezon średnia 1999/00 9,0 2000/01 9,0 2001/02 10,0 2002/03 12,0 2003/04 15,0 stadiony 22,1 21,5 20,7 22,8 23,1 śr. 20,0 20,9 29,8 25,0 41,6 2 – miejsce Besiktas Stambuł Besiktas Stambuł Besiktas Stambuł Besiktas Stambuł Beskitas Stambuł śr. 18,0 17,0 18,6 20,0 28,1 1-miejsce Fenerbahce Stambuł Fenerbahce Stambuł Fenerbahce Stambuł Fenerbahce Stambuł Fenerbahce Stambuł 115 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 msc. kolejne sezony TABELA - SUPER LIG - sezon 2003/2004 Frekwencja 00 01 02 03 04 Nazwa klubu pkt zw-re-po bramki śr. max stad 4 1 2 6 1 Fenerbahce Stambuł 76 23-7-4 82-41 41,6 52,0 54,0 6 5 14 7 2 Trabzonspor 72 22-6-6 60-38 18,3 21,7 21,7 2 4 3 1 3 Besiktas Stambuł 62 18-8-8 65-45 28,1 65,0 81,7 3 3 6 4 4 Gaziantepspor 57 18-3-13 52-51 13,5 19,0 19,0 5 Denizli 55 17-4-13 52-43 13,2 15,0 15,0 1 2 1 2 6 Galatasaray Stambuł 54 15-9-10 56-47 24,2 70,1 81,7 7 8 15 12 7 Samsunspor 46 13-7-14 46-47 12,1 14,0 14,0 13 5 8 Malatyaspor 45 11-12-11 40-45 12,4 15,0 15,0 13 6 4 8 9 Ankaragucu 45 13-6-15 48-53 17,1 21,3 21,3 5 10 8 3 10 Genclerbirligi Ankara 44 12-8-14 56-52 17,6 21,3 21,3 11 Konyaspor 44 10-14-10 53-54 15,3 19,0 19,0 14 12 Diyarbakirspor 43 12-7-15 44-54 12,8 16,0 16,0 13 Akcaabat Sebatspor 42 11-9-14 45-53 9,6 23,0 23,0 14 Caykur Rizespor 42 13-3-18 37-53 9,2 10,5 10,8 15 12 9 9 15 Istanbulspor 41 11-8-15 46-45 8,3 11,0 11,0 10 10 15 16 Bursaspor 40 10-10-14 40-40 15,9 19,7 19,7 13 17 Elazigspor 22 5-7-22 37-79 9,7 13,0 14,0 9 18 11 18 Adanaspor 22 6-4-24 38-73 12,2 19,0 19,0 Spadek: Bursaspor, Elazigspor, Adanaspor Awans: Sakaryarspor Adapazari, Erciyesspor, Ankaraspor Liga turecka powstała dopiero w 1958 roku. Od początku ton jej nadawały trzy kluby ze Stambułu; Fenerbahce, Galatasaray i Besiktas. Liga ceniona była w Europie bardzo nisko. Jeszcze niżej klasyfikowano Reprezentacje. Swój marsz do góry, liga rozpoczęła dopiero w pierwszej połowie lat 90-tych, głównie za sprawą pucharowych sukcesów klubu Galatasaray. Do ligi zaczęli napływać zagraniczni piłkarze i trenerzy. Z dużą pomocą państwa zaczęto rozbudowywać stadiony, dotować kluby. Frekwencja na meczach ligowych ciągle rosła, lecz Reprezentacja wciąż była bardzo słaba. Obecnie liga notowana jest w pierwszej dziesiątce Europy. Gra w niej sporo cudzoziemców, głównie Brazylijczyków i Rumunów. Większego znaczenia nabierają kluby spoza Stambułu. Ostatnio coraz wyżej ceniona jest Reprezentacja, która zdobyła w 2002 roku 3 miejsce na Mistrzostwach Świata, co dobrze wróży przyszłości tureckiej piłki. Na uwagę zasługują ostatnie ligowe rozgrywki, w których Galatasaray, klub który ostatnio dominował, zajął najniższe miejsce od ponad 20 lat. Jeśli chodzi o frekwencje, jest ona trudno osiągalna, oraz w wielu przypadkach mocno zawyżona. Wydaje się, że w sezonie 2003/04 wyniosła, co najwyżej 15 tysięcy widzów na mecz, choć źródła tureckie podają ją o dobre dwa tysiące wyższą. ŹRÓDŁA: W zbieraniu informacji do „Almanachu Piłkarskiego”, niemal w 90%, korzystałem ze źródeł internetowych. Z innych należy wymienić krajową prasę sportową, czyli Przegląd Sportowy, Sport, Tempo, Piłkę Nożną oraz roczniki Encyklopedii Piłkarskiej Fuji i inne książki poświęcone piłce nożnej. Oto lista najważniejszych stron internetowych, z których czerpałem informacje: www.soccerking.co.uk, www.footballonthenet.com, www.Football-Prophet.com, www.rsssf.com, www.geocities.com/Colosseum/Field/7531/index.htm, www.sportzwear.co.uk, www.xgol.net, www.90minut.pl., www.360soccer.com, www.tol.it/default.php, european-foootball-statistic.co.uk, www.soccerstats.com, www.fanatik.com.tr, www.fy-soccer.com, footstat.free.fr, www.ballded.com, www.tips2you.com, www.citypopulation.de, www.geocities.com/i_tsirov, www.pasfotomac.com.tr, www.italian-soccer.com www.xs4all.nl/~kassiesa/bert/uefa/index.html, www.442data.co.uk, www.geocities.com/scotland_football, www.worldstadiums.com, www.realsportsnetwork.com, www.soccerassociation.com, www.eredivisiedb.tk, www.kicker.de, www.eufo.de, www.bahisklavuz.com, soccerway.com/results, www.terra.es/personal/selanne/home.htm, www.2fifa.com, www.sportzeitung.at, www.geocities.com/clasglenning, www.vi.nl, pronosport.coolfreepages.com, www.andysstats.co.uk, www.romaniansoccer.ro, www.worldsoccer.com, www.eurofootsie.com/index.php, www2.svenskafans.com/bajen/bajenfacit/, www.betexplorer.com, users.koz.sch.gr/jkosm/index_en.htm www.fussballwetten.tv/eng/Default.asp, www.bethelp.com, www.mystart.co.uk/betting, www.soccerboards.com/table.php, www.srpskaliga.co.yu, www.makfudbal.cjb.net, www.hat-trik.com, www.eurofootball.be, www.wsoccer.com/mas/soccer1/bundesliga.htm 116 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1930 - 65 tytułów / 8 klubów SK Tirana 21 Dinamo Tirana 16 Tabela od 1930 - 65 sez./ 40 klubów SK Tirana 64 sez 1926 pkt Partizani Tirana 55 sez 1859 pkt Puchar od 1939 - 52 edycje / 8 klubów Partizani Tirana 15 Dinamo Tirana 13 ALBANIA Ludn: 3.100 tys. Dochód/mieszk: - 2 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Tirana 240 (SK,Partizani,Dinamo) Durres 80 (Teuta) Największe stadiony / pojemność Szkodra (Vllaznia) 16.000 Tomori (Berat) 14.500 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 87 39 48 (44) 2000/01 85 38 49 (48) 2001/02 95 40 47 (38) 2002/03 88 39 44 (40) 2003/04 94 38 44 (45) Miejsca klubów wg. UEFA 355. Teuta Durres 0,6 pkt średnia dla Albanii 0,6 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 12.10.02 Szwajcaria 1-1 16.10.02 Rosja 1-4 29.03.03 Rosja 3-1 02.04.03 Irlandia 0-0 07.06.03 Irlandia 1-2 11.06.03 Szwajcaria 2-3 06.09.03 Gruzja 0-3 10.09.03 Gruzja 3-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 SK Tirana 2000/01 Vllaznia Szkodra 2001/02 Dinamo Tirana 2002/03 SK Tirana 2003/04 SK Tirana Wice-Mistrz Tomori Berat SK Tirana SK Tirana Vllaznia Szkodra Dinamo Tirana BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2,20 Arberi (Tomori) 2000/01 2,61 Fortuzi (SK Tirana) 2001/02 2,57 Fortuzi (SK Tirana) 2002/03 2,51 Halili (SK Tirana) 2003/04 3,02 Sinani (Vllaznia) Puchar Teuta Durres SK Tirana SK Tirana Dinamo Tirana Partizani Tirana 19 31 24 20 36 frek 2,5 2,5 2,7 2,2 2,4 Najwięcej br. SK Tirana 40 SK Tirana 56 Dinamo T 55 SK Tirana 57 SK Tirana 90 Klub 1 msc. Vllaznia Szkodra Vllaznia Szkodra Vllaznia Szkodra Vllaznia Szkodra Vllaznia Szkodra frek 5,0 5,9 5,5 5,4 4,3 TABELA - SERIE A1 - sezon 2003/2004 W Albanii w latach 60-tych i 70-tych, podobnie Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek jak w ligach innych krajów socjalistycznych, 1. SK Tirana 80 90-36 2,6 dominowały dwa, popierane przez miejscowe 2. Dinamo Tirana 71 68-39 1,0 władze, kluby ze stolicy. Były to Dinamo 3. Vllaznia Szkodra 68 77-51 4,3 i Partizani Tirana. Od początku lat 80-tych, 4. Partizani Tirana 67 65-39 2,8 w lidze rozpoczęła się dominacja klubu Nentori 5. Teuta Durres 52 57-49 3,2 (obecnie SK) Tirana. Dominacja ta trwa do dziś. 6. Lushnja 42 35-52 1,5 W latach 80-tych, frekwencja w lidze albańskiej 7. Shkumbini Peqin 41 44-61 2,2 wynosiła 5 tysięcy widzów na mecz, obecnie 8. Elbasani 40 47-55 2,8 spadła o połowę. Liga albańska oceniana jest 9. Besa Kavaje 29 36-81 2,0 nisko. Po wojnie domowej z 1997 roku ligę 10. Flamurtari Vlore 14 24-80 1,5 opuściło bardzo dużo dobrych piłkarzy. Obecnie 20-tu Albańczyków występuje za granicą. Spadek: Besa, Flamurtari Najwięcej jest ich w lidze greckiej. Pomimo że Awans: Egantia Rrogozhine, Laci Kurbin Albania jest najbiedniejszym europejskim krajem, coraz częściej przyjeżdżają tu piłkarze z zagranicy. Obecnie w lidze albańskiej występuje aż 7-miu Brazylijczyków. Reprezentacja Albanii oceniana jest niewiele wyżej niż liga, aczkolwiek u siebie potrafi być groźna, o czym przekonała się Rosja przegrywając 1-3. 117 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 13 tytułów / 6 klubów Pjunik Erewań 6 Szirak Gjumri 3 Tabela od 1992 - 13 sez./ 39 klubów Szirak Gjumri 13 sez 488 pkt Ararat Erewań 12 sez 393 pkt Puchar od 1992 - 12 edycji / 5 klubów Ararat Erewań 4 Mika Asztarak 3 ARMENIA Ludn: 3.800 tys. Dochód/mieszk: 3 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Erewań 1.200 Pjunik,Bananc,Dinam. Gjumri 210 Szirak Największe stadiony / pojemność Erewań (Kilikia, Erewań) 69.000 Erewań (Pjunik, Spartak) 16.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 89 40 40 (41) 2000/01 96 39 41 (40) 2001/02 101 43 43 (-) 2002/03 112 45 42 (34) 2003/04 118 44 41 (36) Miejsca klubów wg. UEFA 341. Pjunik Erewań 0,9 pkt średnia dla Armenii 0,9 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Ukraina 2-2 16.10.02 Grecja 0-2 29.03.03 Irlandia Płn 1-0 02.04.03 Hiszpania 0-3 07.06.03 Ukraina 3-4 06.09.03 Grecja 0-1 10.09.03 Irlandia Płn 1-0 11.10.03 Hiszpania 0-4 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 Szirak Giumri 2000 Araks Ararat 2001 Pjunik Erewań 2002 Pjunik Erewań 2003 Pjunik Erewań Wice-Mistrz Ararat Erewań Ararat Erewań Zwartnoc Erewań Szirak Giumri Banants Erewań BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999 3,37 Sarikjan (Cement) 2000 3,26 Akopjan (Araks) 2001 3,54 Karamjan (Pjunik) 2002 3,48 Karamjan (Pjunik) 2003 3,32 Hakobjan (Bananc) Puchar Mika Asztarak Mika Asztarak Pjunik Erewań Mika Asztarak Pjunik Erewań frek Najwięcej br. Szirak 93 Araks 65 Pjunik 77 Pjunik 85 Bananc 89 Klub 1 msc. frek 21 21 21 36 45 TABELA - sezon 2003 W lidze radzieckiej przedstawicielem Armenii był Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek Ararat Erewań. Był to solidny klub, od 60 roku występujący w pierwszej lidze ZSRR, 1. Pjunik Erewań 74 87-11 z frekwencją nierzadko przekraczającą 2. Bananc Erewań 66 89-15 40 tysięcy widzów. W 1973 roku Ararat zdobył 3. Szirak Giumri 53 63-34 tytuł Mistrza. W ostatnim sezonie swoich 4. Mika Asztarak 51 49-29 występów w lidze ZSRR, Ararat zajął 7 miejsce. 5. Kotajk Abowian 31 29-56 Po uzyskaniu przez Armenię niepodległości, 6. Dinamo Erewań 19 18-69 Ararat nie potrafił utrzymać swojej dominującej 7. Lernagorc Kafan 15 20-72 pozycji w krajowej lidze. Jego miejsce zajął 8. Araks Ararat 9 17-86 Szirak Giumri oraz Pjunik Erewań. Obecnie Spadek: Araks Ararat liga ormiańska oceniana jest bardzo nisko. Awans: Kilikia Erewań Reprezentacja również nie odnosi większych sukcesów, co sprawia iż tylko 14-tu Ormian występuje w silnych ligach zagranicznych, z czego pięciu w lidze rosyjskiej. Na uwagę zasługuje olbrzymi stadion w Erewaniu, który zazwyczaj pozostaje pusty. 118 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 11 tytułów / 5 klubów Neftczi Baku 4 Kapaz Gandża 3 Tabela od 1992 - 12 sez./ 43 kluby Neftczi Baku 12 sez 473 pkt Kapaz Gandża 11 sez 438 pkt Puchar od 1992 - 12 edycji / 5 klubów Neftci Baku 5 Kapaz Gandża 4 AZERBEJDŻAN Ludn: 8.100 tys. Dochód/mieszk: 3 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Baku 1.100 Neftczi,Xazar+5innych Gandża 290 Kapaz Największe stadiony / pojemność Baku (Neftci, Dinamo) 37.000 Gandża (Kapaz) 25.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 106 45 46 (40) 2000/01 121 47 43 (39) 2001/02 116 46 45 (48) 2002/03 104 42 48 (-) 2003/04 119 45 48 (-) Miejsca klubów wg. UEFA 380. Neftczi Baku 0,4 pkt średnia dla Azerbejdżanu 0,4 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Włochy 0-2 12.10.02 Finlandia 0-3 20.11.02 Walia 0-2 12.02.03 Serbia 2-2 29.03.03 Walia 0-4 11.06.03 Serbia 2-1 06.09.03 Finlandia 1-2 11.10.03 Włochy 0-4 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Szamkir 2000/01 Szamkir 2001/02 nie wyłoniono 2002/03 nie wyłoniono 2003/04 Neftci Baku Wice-Mistrz Kjapaz Gandża Neftci Baku nie wyłoniono nie wyłoniono Szamkir Puchar Kapaz Gandża Safa Baku Neftci Baku nie wyłoniono Neftci Baku BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2,37 Kawaraczelija (Szamkir) 16 2000/01 3,15 Alijew (Dinamo Baku) 13 2001/02 nie grano nie grano 2002/03 nie grano nie grano 2003/04 2,92 Musajew (Karabach) 20 TABELA - YUKSEK DESTE - sezon 2003/2004 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek 1. Neftci Baku 69 66-15 2. Szamkir 64 67-11 3. Karabach Agdam 60 63-17 4. Xazar Universiteti Baku 51 43-16 5. Dinamo Baku 41 45-32 6. Safa Baku 39 40-23 7. Bakili Baku 39 40-23 8. MOIK Baku 29 25-32 9. Adliyya Baku 29 27-40 10. Sahdag Samur Kusar 27 29-41 11. Kapaz Gandża 23 22-45 12. Xazar Sumqayit 22 32-78 13. Turan Tovuz 16 15-59 Lokomotiw Imisli, Umid Baku – wycofane z rozgrywek Spadek: nikt Awans: MKT-Arza Imisli, Ganclarbirligi Sumqayit, Goyazan Kazaks, Karat Baku, Karvan Evlach 119 frek Najwięcej br. Szamkir 46 Szamkir 60 nie grano nie grano Szamkir 67 Klub 1 msc. frek W lidze radzieckiej, od 60 roku, Republikę Azerbejdżanu reprezentowało Neftci Baku. Był to bardzo popularny klub, na którego mecze przychodziło po 40 tysięcy widzów. Największy jego sukces to 3 miejsce w 66 roku. W ostatnim sezonie w lidze radzieckiej, Neftci zajęło 14 miejsce. Po odzyskaniu niepodległości, Neftci nie potrafiło zdominować rodzimych rozgrywek. Nie udało się to również żadnej innej drużynie, zapanowało bezkrólewie. Obecnie Reprezentacja oraz liga klasyfikowane są na ostatnich miejscach w Europie. Dziesięciu Azerów występuje poza granicami swojego kraju, w większości na Ukrainie. W lidze mnożą się afery, oraz konflikty między klubami a federacją piłkarską, co skutkowało odwołaniem dwóch edycji rozgrywek w latach 2001-2003. W przyszłym sezonie liga wystąpi w 18-to zespołowym składzie, co jest niespotykanym zjawiskiem w przypadku tak słabych lig. Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Ludn: 10.100 tys. Dochód/mieszk: 9 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Mińsk 1.700 Dinamo,Torpedo+2inn. Homel 480 Homiel Największe stadiony / pojemność Mińsk (Dinamo) 42.500 Grodno (Nieman) 15.000 Mistrzowie od 1992 - 13 tytułów / 6 klubów Dinamo Mińsk 6 BATE Borysław 2 Tabela od 1992 – 13 sez./ 30 klubów Dinamo Mińsk 13 sez 528 pkt Nieman Grodno 13 sez 374 pkt Puchar od 1992 – 12 edycji / 7 klubów Dinamo Mińsk 4 Bełszina Bobrujsk 4 Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Holandia 0-3 12.10.02 Austria 0-2 16.10.02 Czechy 0-2 29.03.03 Mołdawia 2-1 07.06.03 Holandia 0-2 11.06.03 Austria 0-5 06.09.03 Czechy 1-3 10.09.03 Mołdawia 1-2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 104 44 33 (47) 2000/01 84 37 34 (32) 2001/02 83 35 35 (36) 2002/03 82 36 38 (32) 2003/04 85 35 37 (37) Miejsca klubów wg. UEFA 316. BATE Borysów 1,2 pkt średnia dla Białorusi 1,2 pkt BIAŁORUŚ TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 BATE Borysów 2000 Sławia Mozyrz 2001 Bełszina Bobrujsk 2002 BATE Borysów 2003 Homiel Wice-Mistrz Sławia Mozyrz BATE Borysów Dinamo Mińsk Nieman Grodno BATE Borysów BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999 3,05 Stripeikis (Sławia) 2000 2,80 Wasiliuk (Sławia) 2001 2,65 Dawidow (Nieman) 2002 2,82 Stripeikis (Belszina) 2003 2,59 Blizniuk (Homel) Puchar Sławia Mozyrz Bełszina Bobrujsk Homiel Dinamo Mińsk Szachtior Soligorsk 22 31 25 18 18 frek 3,1 3,1 2,9 2,8 2,1 Najwięcej br. BATE 80 Sławia M 78 BATE 54 BATE 51 BATE 70 Klub 1 msc. BATE Borysów BATE Borysów Nieman Grodno Nieman Grodno Homel frek 5,0 4,9 4,4 10,3 4,1 TABELA - WYSZAJA LIGA - sezon 2003 Reprezentantem Republiki Białoruskiej, w lidze Miejsce, nazwa klubu pkt Bramki frek ZSRR, było Dinamo Mińsk. Należało ono 1. Homiel 74 56-12 4,1 do czołowych klubów radzieckich, a w 82 roku 2. BATE Borysów 66 70-21 2,8 zdobyło tytuł Mistrza kraju. Na mecze Dynamo 3. Dinamo Mińsk 64 62-24 3,7 chodziło zazwyczaj ponad 20 tysięcy widzów. 4. Torpedo Mińsk 64 54-20 2,3 W ostatnim sezonie, swoich występów w lidze 5. Szachtior Soligorsk 64 60-23 2,2 radzieckiej, Dinamo zajęło ósme miejsce. 6. Torpedo Żodino 49 44-25 2,3 W niepodległej Białorusi, przez pierwsze sześć 7. Nieman Grodno 39 24-35 2,3 lat Dinamo dominowało. Odnosiło też sukcesy 8. Naftan Nowopołock 35 39-49 3,3 w europejskich pucharach. Potem znacznie 9. Dniepr Mohylew 34 38-46 1,6 obniżyło loty, liga bardzo się wyrównała, 10. Bełszina Bobrujsk 32 44-50 2,3 ale stało się to ze szkodą dla jej pozycji 11. Dinamo Brześć 27 21-49 1,5 w Europie. Obecnie liga, jak na 10 milionowe 12. Zwiezda Mińsk 25 23-64 0,7 państwo, oceniana jest bardzo nisko. Podobnie klasyfikowana jest Reprezentacja. 13. Daryda Żdanowicze 25 22-45 1,0 nisko 14. Sławia Mozyrz 25 29-64 1,3 Aż 40-tu białoruskich piłkarzy występuje w ligach 15. Lokomotiw Mińsk 24 16-42 0,8 zagranicznych, z czego niemal połowa gra 16. Mołodeczno 2000 16 19-52 1,5 w lidze rosyjskiej. Ich miejsce zajmują zazwyczaj Ukraińcy. Na uwagę zasługuje bardzo niska Spadek: Lokomotiw, Mołodeczno frekwencja na meczach, zwłaszcza w Mińsku. Awans: MTZ-RIPA Mińsk, Lokomotiw Witebsk 120 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1995 - 10 tytułów / 6 klubów Żeljeznicar Sarajewo 4 Celik Zenica 3 Tabela od 2000 - 4 sez./ 33 kluby Zeljeznicar Sarajewo 4 sez 205 pkt Sarajevo 4 sez 180 pkt Puchar od 1998 - 6 edycji / 3 kluby Żeljeznicar Sarajewo 3 Sarajevo 2 BOŚNIA Ludn: 4.000 tys. Dochód/mieszk: 3 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Sarajewo 360 Zeljeznicar,Sarajevo Banja Luka 160 Borac Największe stadiony / pojemność Sarajewo (Olimpijski) 37.500 Sarajewo (Zeljeznicar) 24.500 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 77 37 49 (x) 2000/01 78 36 46 (43) 2001/02 73 33 42 (47) 2002/03 75 34 34 (24) 2003/04 73 30 33 (29) Miejsca klubów wg. UEFA 272. Żeljeznicar Sarajewo 3,8 pkt średnia dla Bośni 1,8 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Rumunia 0-3 16.10.02 Norwegia 0-2 29.03.03 Luksemburg 2-0 02.04.03 Dania 2-0 07.06.03 Rumunia 0-2 06.09.03 Norwegia 2-0 10.09.03 Luksemburg 1-0 11.10.03 Dania 1-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Brotnjo Citluk 2000/01 Żeljeznicar Sarajewo 2001/02 Żeljeznicar Sarajewo 2002/03 Leotar Trebinje 2003/04 Siroki Brijeg Wice-Mistrz Zeljeznicar Sarajewo Brotnjo Citluk Siroki Brijeg Żeljeznicar Sarajewo Zeljeznicar Sarajewo Puchar Żeljeznicar Sarajewo Żeljeznicar Sarajewo Sarajevo Żeljzenicar Sarajewo Maksima Modrica BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2000/01 2,98 Muharemovic (Żeljeznicar) 31 2001/02 2,51 Huljew (Żeljeznicar) 15 2002/03 2,25 Obuca (Sarajewo) 23 2003/04 2,76 Skoro (Sarajewo) 20 TABELA - PREMIJER LIGA - sezon 2003/2004 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek 1. Siroki Brijeg 61 58-32 2,7 2. Zeljeznicar Sarajewo 59 67-35 3,5 3. Sarajevo 56 58-25 6,8 4. Leotar Trebinje 56 46-23 1,9 5. Sloboda Tuzla 42 38-36 3,5 6. Maksima Modrica 40 43-43 1,1 7. Borac Banja Luka 39 40-42 2,7 8. Orasje 39 40-51 1,8 9. Rudar Ugljevik 39 31-43 1,1 10. Posusje 39 35-48 1,6 11. Zrinjski Mostar 38 40-47 3,4 12. Celik Zenica 37 42-43 4,6 13. Zepce 37 26-38 1,9 14. Travnik 37 30-43 1,9 15. Glasinac Sokolac 33 34-49 0,8 16. Brotnjo Citluk 19 29-59 0,8 Spadek: Glasinac, Brotnjo Awans: Budocnost Banvici, Slavija Srpsko Sarejewo 121 frek 1,5 2,0 2,5 Najwięcej br. Brotnjo 76 Zeljeznicar 113 Zeljeznicar 60 Sarajewo 83 Zeljeznicar 67 Klub 1 msc. Celik Zenica Celik Zenica Sarajevo frek 2,6 5,6 6,8 W lidze jugosłowiańskiej, Repubilka Bośni i Hercegowiny była trzecią siłą. Czołowymi klubami były dwa kluby ze stolicy republiki: Żeljeznicar i Sarajevo oraz Sloboda Tuzla i Velez Mostar. Po uzyskaniu niepodległości i zakończeniu wojny, w podzielonym kraju, nie było miejsca na wspólna ligę. Powstały trzy ligi; muzułmańska, chorwacka i serbska. Rozgrywki ligi muzułmańskiej zainaugurowano w 1994 roku, rozegrano 3 sezony. Potem do rozgrywek przyłączyły się kluby chorwackie (play off). Dopiero w 2000 roku kluby muzułmańskie i chorwackie utworzyły wspólną ligę. Dwa lata później dołączyły do niej kluby serbskie. Obecnie liga nadrabia zaległości w rankingu UEFA, ale na wysokie miejsce liczyć nie może, bo 70-ciu Bośniaków występuje poza granicami swojego kraju. W lidze dominują chorwacki Siroki, serbski Leotar oraz dwa muzułmańskie kluby z Sarajewa. Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1931 - 65 tytułów / 10 klubów Omonia Nikozja 19 Apoel Nikozja 18 Tabela od 1931 - 68 sez./ 34 kluby Apoel Nikozja 66 sez 1874 pkt Omonia Nikozja 47 sez 1713 pkt Puchar od 1935 – 62 edycje / 12 klubów Apoel Nikozja 17 Omonia Nikozja 11 CYPR Ludn: 700 tys. Dochód/mieszk: 21 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Nikozja 200 Apoel,Omonia,Olymp. Limassol 150 Apollon,AEL Największe stadiony / pojemność Nikozja (Apoel, Omonia) 23.500 Nikozja (Ethnikos) 16.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 63 33 27 (29) 2000/01 70 32 29 (31) 2001/02 82 34 29 (30) 2002/03 83 37 28 (22) 2003/04 104 39 29 (33) Miejsca klubów wg. UEFA 233. Anorthosis Famagusta 7,0 pkt średnia dla Cypru 3,0 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Francja 1-2 20.11.02 Malta 2-1 29.03.03 Izrael 1-1 02.04.03 Słowenia 1-4 30.04.03 Izrael 0-2 07.06.03 Malta 2-1 06.09.03 Francja 0-5 10.10.03 Słowenia 2-2 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Anorthosis Famag. 2000/01 Omonia Nikozja 2001/02 Apoel Nikozja 2002/03 Omonia Nikozja 2003/04 Apoel Nikozja Wice-Mistrz Omonia Nikozja Olimpiakos Nikozja Anorthosis Famag. Anorthosis Famag. Omonia Nikozja BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 3,68 Raufmann (Omonia) 2000/01 3,55 Raufmann (Omonia) 2001/02 3,66 Kowalczyk (Anorthosis) 2002/03 3,45 Neophytou (Anorthosis) 2003/04 3,26 Koslej (Omonia) TABELA - DIVIZION A - sezon 2003/2004 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek 1. Apoel Nikozja 65 56-20 8,4 2. Omonia Nikozja 62 68-29 11,0 3. Apollon Limassol 49 50-23 5,0 4. AEL Limassol 49 52-26 3,4 5. Anorthosis Famagusta 48 57-35 2,6 6. Ethnikos Achna 38 51-37 1,3 7. AEP Paphos 38 41-36 1,7 8. ENP Paralimni 36 40-36 1,1 9. AEK Larnaka 32 50-52 1,7 10. Olympiakos Nikozja 31 45-44 1,9 11. Digenis Morphou 28 27-38 1,5 12. Anagennisi Derynia 18 17-44 0,8 13. Onisilos Sotira 13 22-63 0,7 14. Doxa Katokopia 7 18-111 1,3 Spadek: Anagennisi, Onisilos, Doxa Awans: Nea Salamina Famagusta, Aris Limassol, Alki Larnaca 122 Puchar Omonia Nikozja Apollon Limassol Anothorsis Famag. Anothorsis Famag. AEK Larnaka 34 30 24 33 21 frek 1,8 2,8 2,8 3,3 3,0 Najwięcej br. Anorthosis 82 Omonia 60 Anorthosis 71 Omonia 68 Omonia 68 Klub 1 msc. Omonia Nikozja Omonia Nikozja Apoel Nikozja Omonia Nikozja Omonia Nikozja frek 4,7 8,6 7,6 10,9 11,0 Liga jest bardzo stabilna. Od lat dominują w niej trzy kluby, w następującej kolejności: Omonia, Apoel oraz Anorthosis. Zarówno liga, jak i Reprezentacja klasyfikowana była bardzo nisko. Ocena ligi zmieniła się od początku lat 90-tych, głównie z powodu zasilenia jej przez piłkarzy z byłej Jugosławii. Wówczas poziom ligi podniósł się, a drużyny z Cypru w europejskich pucharach straciły opinię „chłopców do bicia“. Obecnie w lidze cypryjskiej, występuje prawie 80-ciu cudzoziemców, z czego co piąty pochodzi z Serbii. Sporo jest również Węgrów i Rumunów. Cypryjczyków poza granicami swojego kraju występuje siedmiu, z czego niemal wszyscy w lidze greckiej. Na uwagę zasługuje wysoka, wyższa niż w lidze greckiej frekwencja, oraz bardzo wysoka przeciętna liczba strzelanych bramek. Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 13 tytułów / 4 kluby Flora Tallin 7 Levadia Maardu 2 Tabela od 1991 - 14 sez./ 27 klubów Flora Tallin 13 sez 477 pkt TVMK Tallin 14 sez 359 pkt Puchar od 1993 - 12 edycji / 8 klubów Levadia Maardu 2 Levadia Tallin 2 ESTONIA Ludn: 1.400 tys. Dochód/mieszk: 11 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Tallin 400 Flora,TVMK,Levadia Tartu 100 Największe stadiony / pojemność Tallin (Flora) 15.000 Tallin (Vall, Tallina) 12.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 84 38 39 (46) 2000/01 77 34 40 (38) 2001/02 85 36 41 (42) 2002/03 62 33 45 (47) 2003/04 82 34 45 (40) Miejsca klubów wg. UEFA 362. Flora Tallin 0,5 pkt średnia dla Estonii 0,5 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Chorwacja 0-0 16.10.02 Belgia 0-1 02.04.03 Bułgaria 0-0 30.04.03 Andorra 2-0 07.06.03 Andorra 2-0 11.06.03 Chorwacja 0-1 06.09.03 Bułgaria 0-2 11.10.03 Belgia 0-2 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 Levadia Maardu 2000 Levadia Maardu 2001 Flora Tallin 2002 Flora Tallin 2003 Flora Tallin Wice-Mistrz Tulevik Flora Tallin TVMK Tallin Levadia Maardu TVMK Tallin BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999 2,84 Krom (Levadia) 2000 3,25 Krom (Levadia) 2001 3,57 Gruznow (Trans) 2002 3,74 Krolov (TVMK Tallin) 2003 3,78 Hamre (Flora Tallin) Puchar Levadia Maardu Trans Narva Levadia Maardu TVMK Tallin Levadia Tallin frek Najwięcej br. Levadia 77 Levadia 88 Trans 79 TVMK 90 Flora 105 Klub 1 msc. frek 19 24 37 37 39 TABELA - MEISTRILIIGA - sezon 2003 W Estonii o Mistrzostwo grali już w 1921 roku. Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek Po wojnie kraj został włączony do ZSRR. W lidze radzieckiej Estonia była jedną 1. Flora Tallin 76 105-21 z najsłabszych, pod względem piłkarskim, 2. TVMK Tallin 65 82-26 Republik. Tylko przez dwa sezony, w latach 3. Levadia Maardu 49 54-30 60-tych, miała swojego przedstawiciela w I lidze 4. Trans Narva 47 58-43 radzieckiej. Tuż przed odzyskaniem przez 5. Viljandi Tulevik 30 44-56 Estonie niepodległości, najlepsza drużyna 6. Levadia Tallin 28 44-63 z tego kraju, Sport Tallin występowała w III lidze 7. Valga 17 25-63 radzieckiej. W lidze niepodległej Estonii główną 8. Kuressaare 5 11-121 rolę odrywają kluby ze stolicy. Od kilku lat Spadek: Kuressaare w lidze zaznacza się dominacja Flory Tallin. Awans: Lootus Alutaguse Piłka w Estonii zdaje się być mało popularna. Frekwencja na meczach ligowych, nie przekraczająca 200 widzów, należy do najniższej w Europie. Bardzo nisko ceniona jest liga estońska, nieco wyżej Reprezentacja. Jedenastu czołowych piłkarzy z Estonii występuje za granicą, w lidze rosyjskiej i ligach państw skandynawskich. Na uwagę zasługuje duża liczba strzelanych bramek w lidze, która jest wyższa tylko w sąsiedniej Łotwie. Tak wysoka średnia świadczy o amatorskim charakterze estońskiej ligi. 123 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1908 - 94 tytuły / 23 kluby HJK Helsinki 21 HPS Helsinki 9 Tabela od 1930 – 73 sez./ 64 kluby HJK Helsinki 62 sez 1685 pkt TPS Turku 58 sez 1606 pkt Puchar od 1955 - 49 edycji / 17 klubów Haka Valkeakoski 11 HJK Helsinki 8 FINLANDIA Ludn: 5.200 tys. Dochód/mieszk: 27 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Helsinki 950 (HJK,Jokerit) Espoo 220 Największe stadiony / pojemność Helsinki (Olimpijski) 40.000 Lahti (Lahti) 14.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 47 28 32 (34) 2000/01 59 30 31 (29) 2001/02 41 21 30 (29) 2002/03 45 25 30 (44) 2003/04 44 22 32 (30) Miejsca klubów wg. UEFA 271. HJK Helsinki 3,9 pkt średnia dla Finlandii 1,9 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Walia 0-2 12.10.02 Azerbejdżan 2-0 16.10.02 Serbia 0-2 29.03.03 Włochy 0-2 07.06.03 Serbia 3-0 11.06.03 Włochy 0-2 06.09.03 Azerbejdżan 2-1 11.10.03 Walia 1-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 Haka Valkeakoski 2000 Haka Valkeakoski 2001 Tampere 2002 HJK Helsinki 2003 HJK Helsinki Wice-Mistrz HJK Helsinki Jokerit Helsinki HJK Helsinki MyPa Anjalankoski Haka Valkeakoski BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999 2,56 Popowicz (Haka) 2000 2,61 Kuqi (Jokerit) 2001 2,57 Roiha (HJK) 2002 2,22 Kottila (HJK) 2003 2,86 Puhakainen (MyPa) TABELA - VIKKAUSLIIGA - sezon 2003 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki 1. HJK Helsinki 57 51-15 2. Haka Valkeakoski 53 54-16 3. United Tampere 47 39-21 4. MyPa Anjalankoski 43 46-29 5. Lahti 41 40-31 6. Allianssi Vantaa 36 43-44 7. Inter Turku 35 43-41 8. Jaro Pietarsaari 35 36-38 9. TPS Turku 32 30-35 10. Jokerit Helsinki 28 29-37 11. Hameenlinna 28 25-48 12. Jazz Pori 28 31-55 13. KTP Kotka 22 28-53 14. KuPS Kuopio 18 25-57 Spadek: KuPS Kuopio Wycofany: Jokerit Helsinki Awans: TP-47 Tornino, RoPS Rovaniemi frek 3,6 2,1 3,1 2,0 2,4 1,7 2,5 1,7 3,2 2,2 1,9 1,9 2,3 2,2 124 Puchar Jokerit Helsinki HJK Helsinki Atlantis Helsinki Haka Valkeakoski Allianssi Vantaa 23 19 22 18 14 frek 1,9 2,1 2,2 1,9 2,4 Najwięcej br. Haka 54 Haka 56 HJK 64 MyPa 57 Haka 54 Klub 1 msc. KTP Kotka HJK Helsinki HJK Helsinki Tampere HJK Helsinki frek 3,0 4,0 3,8 3,2 3,6 Jest to bardzo niestabilna liga, która nie dochowała się żadnego dominującego klubu. Do końca lat 70-tych w lidze najwyżej klasyfikowane było KuPS Kuopio. Od początku lat 80-tych, zaznaczyła się lekka przewaga HJK Helsinki, która trwa do dziś dnia. Finlandia posiada niekorzystny klimat do uprawiania piłki. Popularniejszy w kraju jest hokej. Stąd bardzo nisko notowana liga i niewiele lepsza pozycja Reprezentacji, choć zwycięstwo 3-0 nad Serbią robi wrażenie. Najlepsi piłkarze Finlandii grają w obcych ligach. Jest ich niemal 30-tu i najczęściej występują w lidze angielskiej. W ich miejsce pozyskuje się słabszych piłkarzy z zagranicy, wśród których najwięcej jest, spokrewnionych etnicznie Węgrów. Frekwencja w lidze jest bardzo niska i nic nie wskazuje na to, aby sytuacja miała się zmienić na lepsze. Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1990 - 15 tytułów / 3 kluby Dinamo Tibilisi 11 Torpedo Kutaisi 3 Tabela od 1990 - 15 sez./ 36 klubów Dinamo Tibilisi 15 sez 757 pkt Torpedo Kutaisi 15 sez 591 pkt Puchar od 1990 - 14 edycji / 5 klubów Dinamo Tibilisi 8 Torpedo Kutaisi 2 GRUZJA Ludn: 5.200 tys. Dochód/mieszk: 3 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Tibilisi 1.100 Georgia,Dinamo+3in. Kutaisi 190 Torpedo Największe stadiony / pojemność Tibilisi (Dinamo, Tibilisi) 74.500 Tibilisi (Lokomotiwi) 35.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 64 34 30 (32) 2000/01 78 35 30 (41) 2001/02 55 29 32 (31) 2002/03 86 38 33 (29) 2003/04 105 40 34 (44) Miejsca klubów wg. UEFA 298. Torpedo Kutaisi 1,6 pkt średnia dla Gruzja 1,6 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 08.09.02 Szwajcaria 1-4 29.03.03 Irlandia 1-2 02.04.03 Szwajcaria 0-0 30.04.03 Rosja 1-0 11.06.03 Irlandia 0-2 06.09.03 Albania 3-0 10.09.03 Albania 1-3 11.10.03 Rosja 1-3 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Torpedo Kutaisi 2000/01 Torpedo Kutaisi 2001/02 Torpedo Kutaisi 2002/03 Dinamo Tibilisi 2003/04 Georgia Tibilisi Wice-Mistrz Georgia Tibilisi Lokomotiwi Tibilisi Lokomotiwi Tibilisi Torpedo Kutaisi Sioni Bolnisi BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2,54 Ionanidze (Kutasi) 2000/01 2,47 Ziakiszwili (Dinamo Tibilisi) 2001/02 2,54 Dawitaszwili (Lokomotiwi) 2002/03 2,43 Ionanidze (Torpedo Kutaisi) 2003/04 2,51 Dawitaszwili (Torpedo Kut.) Puchar Lokomotiwi Tibilisi Torpedo Kutaisi Lokomotiwi Tibilisi Dinamo Tibilsi Dinamo Tibilisi frek 25 21 18 26 20 2,4 1,0 1,0 Najwięcej br. Torpedo K 70 Dinamo T 65 Torpedo K 65 Dinamo T 64 Dinamo T 64 Klub 1 msc. Torpedo Kutaisi Torpedo Kutaisi Dinamo Tibilisi frek 9,5 3,1 1,8 TABELA - sezon 2003/2004 W byłej lidze radzieckiej Republika Gruzji była, Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek pod względem piłkarskim, trzecią siłą, po 1. Georgia Tibilisi 41 10-3 1,1 republikach rosyjskiej i ukraińskiej. Gruzini byli 2. Sioni Bolnisi 41 14-5 1,8 zakochani w piłce, a czołowym klubem ligi 3. Dinamo Tibilisi 40 15-10 1,8 radzieckiej było Dinamo Tibilisi, które w 1978 4. Tibilisi 32 12-8 1,3 roku było nawet Mistrzem ZSRR. Frekwencja 5. Lokomotiwi Tibilisi 25 6-11 0,8 na jego stadionie przekraczała 40 tysięcy. 6. Dila Gori 19 2-22 1,2 W I lidze radzieckiej grywały ponadto inne kluby 7. Torpedo Kutaisi 34 19-12 1,1 z Gruzji; Gurija Lanchkuti i Torpedo Kutaisi. 8. Kolkheti Poti 33 14-6 0,4 W 89 roku, w swoim ostatnim sezonie w lidze 9. Mtskheta 31 14-5 0,6 rosyjskiej, Dinamo zajęło 11 miejsce, a w II lidze 10. Dinamo Batumi 25 6-14 0,8 grały Gurija Lunchkuti, Torpedo Kutaisi i Dinamo 11. Spartaki Tibilisi 24 18-11 0,3 Batumi. W wolnej Gruzji nastąpił dziesięcioletni 12. Mertskhali Ozurgeti 6 4-27 1,0 okres dominacji Dinama Tiblisi. Na początku klub odnosi sukcesy w europucharach, ale na Spadek: Mtskheta, Spartaki, Mertskhali dłuższą metę, z powodu słabej kondycji Awans: Kobuleti, Gorda Rustawi, Samgurali finansowej ligi gruzińskiej, nie był w stanie Tskhaltubo utrzymać wysokiego poziomu. Najlepsi gracze Gruzji wyjeżdżali do lig obcych. Obecnie, poza granicami swojego kraju, gra ich ponad 50-ciu, z czego prawie połowa w ligach rosyjskiej i ukraińskiej. Od kilku lat Dinamo Tibilisi utraciło swoją pozycje dominującą, ale jego zastępcy prezentują znacznie niższy poziom. Nisko klasyfikowana jest również Reprezentacja. 125 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1921 - 83 tytuły / 17 klubów Shamrock Rovers 15 Shelbourne Dublin 11 Tabela od 1921 - 83 sez./ 45 klubów Shamrock Rovers 81 sez 2374 pkt Bohemians Dublin 82 sez 2135 pkt Puchar od 1922 - 82 edycji / 25 klubów Shamrock Rovers 24 Dundalk 9 IRLANDIA Ludn: 3.800 tys. Dochód/mieszk: 30 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Dublin 1.000 Shelb,Bohemia.+2inne Cork 190 Cork City Największe stadiony / pojemność Dublin (Narodowy) 33.000 Dublin (Bohemians) 15.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 40 25 41 (39) 2000/01 22 16 38 (28) 2001/02 14 9 37 (37) 2002/03 14 10 39 (46) 2003/04 16 12 40 (41) Miejsca klubów wg. UEFA 273. Bohemians Dublin 3,0 pkt średnia dla Irlandii 1,0 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Rosja 2-4 16.10.02 Szwajcaria 1-2 29.03.03 Gruzja 2-1 02.04.03 Albania 0-0 07.06.03 Albania 2-1 11.06.03 Gruzja 2-0 06.09.03 Rosja 1-1 11.10.03 Szwajcaria 0-2 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Shelbourne Dublin 2000/01 Bohemians Dublin 2001/02 Shelbourne Dublin 2002/03 Bohemians Dublin 2003 Shelbourne Dublin Wice-Mistrz Cork City Shelbourne Dublin Sharmrock Dublin Shelbourne Dublin Bohemians Dublin BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2,27 Morley (Cork) 2000/01 2,54 Crowe (Bohemians) 2001/02 2,67 Crowe (Bohemians) 2002/03 2,47 Crowe (Bohemians) 2003 2,41 Byrne (Shelbourne) Puchar Shelbourne Dublin Bohemians Dublin Dundalk Derry City Longford Town 20 25 21 18 21 frek 1,8 1,7 2,0 2,0 2,3 Najwięcej br. Cork 53 Bohemians 66 St.Patrick’s 59 Bohemians 47 Bohemians 58 Klub 1 msc. Cork City Bohemians Dublin Shelbourne Dublin Bohemians Dublin Cork City frek 3,2 2,7 2,8 2,9 4,1 TABELA - PREMIER DIVISION - sezon 2003 Wydawać by się mogło, iż taki kraj jak Irlandia Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek (bogaty i niemal 4 milionowy) zasługuje na ligę, 1. Shelbourne Dublin 69 52-28 2,6 na poziomie co najmniej ligi duńskiej. Na skutek 2. Bohemians Dublin 64 58-37 2,7 niewielkiej popularności piłki (w Irlandii sportem 3. Cork City 53 43-33 4,1 numer jeden są rugby) oraz bliskości silnej ligi 4. Longford Town 48 46-44 1,6 angielskiej, zasysającej co sezon najlepszych 5. Saint Patrick’s Dublin 46 48-48 3,0 piłkarzy z „zielonej wyspy”, liga irlandzka jest 6. Waterford Utd. 45 44-58 2,5 jedną z najsłabszych w Europie. Frekwencja jest 7. Shamrock Rovers 44 45-46 2,0 niższa niż w IV lidze angielskiej. Pierwsze 8. Drogheda Utd. 37 38-50 2,0 skrzypce w lidze grały kluby ze stolicy, ale 9. Derry City 36 33-51 2,3 żadnemu z nich długo nie udawała się zająć 10. University Dublin 34 27-39 0,8 pozycji dominującej. W latach 90-tych, w lidze zaznaczyła się słaba, trwająca do dziś Spadek: University dominacja drużyny Shelbourne Dublin. Kluby Awans: Dublin City z Irlandii nie odnoszą sukcesów w europejskich pucharach i reprezentują amatorski poziom. Reprezentacja Irlandii jest dużo lepsza od ligi, i nic w tym dziwnego, skoro aż 52 Irlandczyków występuje poza granicami swojego kraju, głównie w lidze angielskiej. W swoim najlepszym okresie, który przypadał na przełomie lat 80-tych i 90-tych, Reprezentacja Irlandii klasyfikowana była w pierwszej dziesiątce w Europie. Na uwagę zasługuje niewielka liczba strzelanych bramek w lidze, co świadczy o jej wyrównanym poziomie. 126 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1891 - 104 tytuły / 12 kluby Linfield Belfast 45 Glentoran Belfast 21 Tabela od 1890 - 104 sez./ 40 klubów Linfield Belfast 103 sez 3164 pkt Glentoran Belfast 103 sez 2907 pkt Puchar od 1880 - 124 edycje / 22 kluby Linfield Belfast 36 Glentoran Belfast 20 I R L A N D I A P Ł N. Ludn: 1.700 tys. Dochód/mieszk: 26 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Belfast 280 Linfield,Glentoran+3inne Londonderry 70 Największe stadiony / pojemność Belfast (Linfield) 20.500 Belfast (Glentoran) 15.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 95 42 42 (42) 2000/01 105 44 45 (45) 2001/02 89 37 44 (44) 2002/03 110 44 46 (45) 2003/04 112 42 45 (39) Miejsca klubów wg. UEFA 349. Linfield Belfast 0,8 pkt średnia dla Irlandii Płn. 0,8 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 12.10.02 Hiszpania 0-3 16.10.02 Ukraina 0-0 29.03.03 Armenia 0-1 02.04.03 Grecja 0-2 11.06.03 Hiszpania 0-0 06.09.03 Ukraina 0-0 10.09.03 Armenia 0-1 11.10.03 Grecja 0-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Linfield Belfast 2000/01 Linfield Belfast 2001/02 Portadown 2002/03 Glentoran Belfast 2003/04 Linfield Belfast Wice-Mistrz Coleraine Glenavon Lurgan Glentoran Belfast Portadown Portadown Puchar Glentoran Belfast Glentoran Belfast Linfield Belfast Coleraine Glentoran Belfast BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2,87 Arkins (Portadown) 2000/01 2,82 Larmour (Linfield) 2001/02 2,81 Arkins (Portadown) 2002/03 2,62 Arkins (Portadown) 2003/04 2,78 Ferguson (Linfield Belfast) TABELA - PREMIER DIVISION - sezon 2003/2004 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek 1. Linfield Belfast 73 67-16 2. Portadown 70 71-22 3. Lisburn Distillery 55 45-30 4. Coleraine 51 48-36 5. Glentoran Belfast 50 48-27 6. Ballymena Utd. 47 41-35 7. Limavady Utd. 41 41-43 8. Ards Newtonards 38 36-46 9. Crusaders Belfast 36 33-38 10. Dungannon Swifts 36 36-48 11. Institute Belfast 34 37-53 12. Newry Town 33 35-53 13. Omagh Town 31 37-58 14. Larne 29 42-51 15. Cliftonville Belfast 26 27-45 16. Glenavon Lurgan 16 24-67 Spadek: Glenavon Awans: Loughgall 127 frek Najwięcej br. Linfield 67 Linfield 75 Portadown 75 Portadown 89 Portadown 71 Klub 1 msc. frek 28 17 30 29 25 Liga jest bardzo stabilna i stara. Od lat dominują w niej drużyny ze stolicy: Linfield i Glentoran. Liga ma opinię najsłabszej na wyspach brytyjskich. Najlepsi Północni Irlandczycy, w liczbie 16-tu, występują poza własna ligą, ale tylko jeden poza wyspami, pozostali w lidze angielskiej i szkockiej. Reprezentacja Irlandii Północnej oceniana jest nieco wyżej niż liga. W początku lat 80-tych klasyfikowana była nawet w pierwszej dziesiątce w Europie. Teraz jest znacznie gorzej. Czołowy klub Irlandii Północnej - Linfield Belfast może pochwalić się największą w Europie bezwzględną liczbą zdobytych tytułów Mistrza - 45-cioma, oraz największa liczbą zdobytych pucharów 36-cioma. Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1912 - 92 tytuły / 8 klubów KR Rejkiawik 24 Valur Rejkiawik 19 Tabela od 1912 - 92 sez./ 23 kluby KR Rejkiawik 89 sez 971 pkt Valur Rejkiawik 84 sez 932 pkt Puchar od 1960 - 44 edycji / 9 klubów KR Rejkiawik 10 Akranes 9 ISLANDIA Ludn: 300 tys. Dochód/mieszk: 24 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Rejkiawik 110 KR,Fylkir,Fram+2inne Kopavogur 20 Największe stadiony / pojemność Rejkiavik (Fram, Thottur) 7.000 Akranes (Akranes) 4.900 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 54 31 35 (35) 2000/01 52 27 33 (34) 2001/02 53 26 34 (35) 2002/03 59 31 36 (48) 2003/04 75 31 38 (38) Miejsca klubów wg. UEFA 325. KR Rejkiawik 1,1 pkt średnia dla Islandii 1,1 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 12.10.02 Szkocja 0-2 16.10.02 Litwa 3-0 29.03.03 Szkocja 1-2 07.06.03 Wyspy Owcze 2-1 11.06.03 Litwa 3-0 20.08.03 Wyspy Owcze 2-1 06.09.03 Niemcy 0-0 11.10.03 Niemcy 0-3 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 KR Rejkiawik 2000 KR Rejkiawik 2001 Akranes 2002 KR Rejkiawik 2003 KR Rejkiawik Wice-Mistrz Vestmannaeyjar Fylkir Rejkiawik Vestmannaeyjar Fylkir Rejkiawik Hafnafjodur Puchar KR Rejkiawik Akranes Fylkir Rejkiawik Fylkir Rejkiawik Akranes BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999 2,93 Johannesson (Vestman) 2000 2,83 Sigursson (Rejkiavik) 2001 2,61 Hjartarson (Akranes) 2002 2,99 Hjartarson (Grindavik) 2003 3,01 Heidar (Vestmanneyjar) TABELA - URVALSDEILD - sezon 2003 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki 1. KR Rejkiawik 33 28-27 2. Hafnafjordur 30 36-24 3. Akranes 30 27-21 4. Fylkir Rejkiawik 29 29-24 5. Vestmanneyjar 24 25-25 6. Grindavik 23 24-31 7. Fram Rejkiawik 23 22-30 8. Akureyri 22 29-27 9. Trrottur Rejkiawik 22 27-29 10. Valur Rejkiawik 20 24-33 Spadek: Trrottur, Valur Awans: Keflavik, Vikingur Rejkiawik frek 2,0 0,8 1,0 1,6 0,4 0,7 1,0 0,7 1,1 1,0 128 12 14 15 13 9 frek 1,0 0,9 1,1 1,0 1,0 Najwięcej br. Rejkiawik 43 Fylkir 39 Akranes 29 Rejkiawik 32 Hafnafjorur 36 Klub 1 msc. KR Rejkiavik KR Rejkiavik KR Rejkiavik KR Rejkiavik KR Rejkiavik frek 2,0 2,1 1,9 1,9 2,0 Nieodmiennie bardzo nisko oceniana liga, w której dominuje, najpopularniejszy w kraju, KR Rejkiawik. Od czasu do czasu któryś z islandzkich klubów pokusi o sensację w europejskich pucharach, eliminując drużynę z wyżej stojącej w klasyfikacji UEFA ligi. Podobnie jest z Reprezentacją, też stać ją na wartościowe wyniki, np. remis u siebie z Niemcami, ale oceniana jest niewiele wyżej niż liga. Najlepsi gracze z Islandii w liczbie 27-miu występują w ligach zagranicznych; najwięcej gra ich w lidze norweskiej. W lidze islandzkiej występuje 11-tu cudzoziemców, w tym pięciu Anglików. Frekwencje w lidze jest bardzo niska, a sezon z powodu niekorzystnego klimatu (ponoć pada cały czas i jest zawsze zimno) bardzo krótki. Liga islandzka w połowie składa się z klubów, pochodzących ze stolicy wyspy. Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 12 tytułów / 4 kluby Irtysz Pawłodar 5 Jelimay Semipałatyńsk 3 Tabela od 1992 - 12 sez./ 39 klubów Irtysz Pawłodar 12 sez 545 pkt Żenis Astana 12 sez 427 pkt Puchar od 1992 - 12 edycji / 7 klubów Kairat Ałmaty 5 Żenis Astana 2 KAZACHSTAN Ludn: 15.000 tys. Dochód/mieszk: 3 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Ałmaty 1.100 Kairat Karaganda 440 Szachtior Największe stadiony / pojemność Karaganda (Szachtior) 33.000 Szymkent (Dostyk, Karabastau) 30.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 116 46 2000/01 104 43 2001/02 102 44 50 (50) 2002/03 124 47 50 (42) 2003/04 144 48 50 (47) Miejsca klubów wg. UEFA 390. Żenis Astana 0,2 pkt średnia dla Kazachstanu 0,2 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 06.04.00 Palestyna 2-0 08.04.00 Pakistan 4-0 12.04.01 Nepal 6-0 14.04.01 Macao 3-0 16.04.01 Irak 1-1 21.04.01 Nepal 4-0 23.04.01 Macao 5-0 15.04.01 Irak 1-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 Irtysz Pawłodar 2000 Żenis Astana 2001 Żenis Astana 2002 Irtysz Pawłodar 2003 Irtysz Pawłodar Wice-Mistrz Jesil Petropawłowsk Jesil Petropawłowsk Atyrau Atyrau Toboł Kostanay BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999 2,65 Agabajew (Kairat) 2000 2,33 Mendez (Irtysz) 2001 2,50 Tieczugow (Żenis) 2002 2,40 Łuniew (Szachtior) 2003 2,48 Finonczenko (Szachtior) TABELA - sezon 2003 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki 1. Irtysz Pawłodar 78 59-20 2. Toboł Kostanay 76 55-19 3. Żenis Astana 64 65-33 4. Atyrau 53 48-42 5. LenTo Aktobe 51 40-29 6. Ordabasy Szymkent 49 33-29 7. Kairat Ałmaty 49 51-42 8. Zetisu Taldykorgan 48 46-38 9. Jelimau Semipałatyńsk 43 35-35 10. Szachtior Karaganda 42 37-29 11. Jesil Petropawłowsk 36 42-53 12. Taraz 34 35-45 13. Kaiser Kyzylorda 34 26-42 14. Wostok Oskemen 32 34-46 15. Ekibastuzec Ekibastuz 28 30-56 16. Batys Oral 26 25-74 17. Jesil Kokszetau 15 13-42 Spadek: Jesil Kokszetau Awans: Ałmaty, Jasyl Sajram, Kokszetau frek 7,9 5,3 6,1 6,2 7,1 5,2 2,5 3,1 5,5 7,9 6,5 7,1 3,1 3,5 4,8 3,9 5,1 129 Najwięcej br. Irtysz 69 Żenis 69 Żenis 78 Irtysz 63 Żenis 65 Puchar Kaiser Kyzylorda Kairat Ałmaty Kairat Ałmaty Żenis Astana Kairat Ałmty frek 24 21 30 16 18 4,2 5,4 5,3 Klub 1 msc. Jesil Irtysz Szachtior frek 8,0 9,3 7,9 Kairat Ałmaty był przedstawicielem Kazachstanu w lidze radzieckiej. Był to średniak ligowy, którego największym osiągnięciem było zdobycie 7 miejsca, w 86 roku, a frekwencja na jego meczach często przekraczała 30 tysięcy widzów. Tuż przed uzyskaniem przez Kazachstan niepodległości, Kairat występował w II lidze radzieckiej. W niepodległym kraju, Kairat stracił swoją uprzywilejowaną pozycję na rzecz Irtyszu Pawłodar. Od trzech lat, Reprezentacja i kluby z Kazachstanu występują w rozgrywkach europejskich, dokąd przeniosły się z azjatyckich. Frekwencja w lidze jest przyzwoita, najwyższa spośród „słabych lig europejskich”. W lidze kazachskiej występuje aż 125 piłkarzy z zagranicy, z czego połowa z nich pochodzi z Rosji i Ukrainy. Piłkarze z Kazachstanu nie są zbyt wysoko cenieni, czego odbiciem są bardzo słabe wyniki Reprezentacji. Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1990 - 15 tytułów / 7 klubów Żalgiris Wilno 5 FBK Kowno 4 Tabela od 1991 - 14 sez./ 31 klubów Żalgiris Wilno 14 sez 553 pkt FBK Kowno 14 sez 527 pkt Puchar od 1990 - 15 edycji / 8 klubów Żalgiris Wilno 5 Atlantis Kłajpeda 2 LITWA Ludn: 3.500 tys. Dochód/mieszk: 7 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Wilno 540 Żalgiris,Sviesa Kowno 380 FBK Największe stadiony / pojemność Wilno (Żalgaris) 13.000 Kowno (FBK) 12.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 50 29 37 (33) 2000/01 97 40 36 (36) 2001/02 98 42 36 (46) 2002/03 99 41 35 (36) 2003/04 115 43 36 (34) Miejsca klubów wg. UEFA 310. FBK Kowno 1,4 pkt średnia dla Litwy 1,4 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Niemcy 0-2 12.10.02 Wyspy Owcze 2-0 16.10.02 Islandia 0-3 29.03.03 Niemcy 1-1 02.04.03 Szkocja 1-0 11.06.03 Islandia 0-3 10.09.03 Wyspy Owcze 3-1 11.10.03 Szkocja 0-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 FBK Kowno 2000 FBK Kowno 2001 FBK Kowno 2002 FBK Kowno 2003 FBK Kowno Wice-Mistrz Żalgiris Wilno Żalgiris Wilno Atlantas Kłajpeda Atlantas Kłajpeda Ekranas Poniewież BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999 2,47 Vasiliauskas (Żalgiris) 2000 3,21 Velicka (FBK Kowno) 2001 2,71 Pocius (FBK Kowno) 2002 2,67 Slekys (FBK Kowno) 2003 2,65 Beniusis (FBK Kowno) Puchar Ekranas Poniewież Atlantas Kłajpeda FBK Kowno Atlanatas Kłajpeda Żalgiris Wilno 10 26 26 19 16 frek 0,5 0,4 0,9 1,0 1,4 Najwięcej br. Żalgiris 36 Kowno 115 Kowno 76 Kowno 85 Kowno 64 Klub 1 msc. Ekranas Poniewież Ekranas Poniewież Atlantas Kłajpeda Atlantas Kłajpeda Suduva Marijampole frek 1,3 1,0 2,3 2,3 2,4 TABELA - A LYGA - sezon 2003 Liga litewska powstała w 1922 roku. Po utracie Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek przez kraj niepodległości, co jakiś czas, 1. FBK Kowno 68 64-20 2,0 Żalgirisowi Wilno udawało się awansować 2. Ekranas Poniewież 62 50-19 2,3 do I ligi ZSRR. Ostatnio Żalgiris występował 3. Vetra Rudiskes 47 42-22 0,8 w niej latach 83-89 i w tym czasie odniósł swój 4. Żalgiris Wilno 34 37-37 0,8 największy sukces, 3 miejsce w 1987 roku. 5. Atlantas Kłajpeda 33 27-30 1,7 Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości, liga 6. Suduva Marijampole 32 39-45 2,4 okazała się bardzo słaba. Frekwencja na 7. Sviesa Wilno 26 25-38 0,3 stadionie Żalgirisu spadła dziesięciokrotnie. 8. Sakalas Szawle 8 13-86 0,7 Nastąpił odpływ najlepszych piłkarzy litewskich na zachód. Po okresie przewagi Żalgirisu, Spadek: Sakalas klub podupadł i od tej pory w lidze dominuje Awans: Silute FBK Kowno. Obecnie, litewska liga oraz Reprezentacja są bardzo słabe. W kraju większą popularnością cieszy się koszykówka, w której Litwini zaliczają się do światowej czołówki. Frekwencja na meczach ligowych jest bardzo niska, choć od kilku lat rośnie. Na uwagę zasługuje minimalne zainteresowanie piłką, w ponad półmilionowym Wilnie. Wielu litewskich piłkarzy wyjeżdża do obcych lig. Poza granicami gra ich 34, z czego 12-tu w lidze rosyjskiej. W ich miejsce nie pozyskuje się wartościowych piłkarzy z zagranicy. 130 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1910 - 90 tytułów / 14 klubów Jeunesse Esch 27 Spora Luksemburg 11 Tabela od 1914 - 90 sez./ 49 klubów Jeunesse Esch 79 sez 2137 pkt Union Luksemburg 76 sez 1809 pkt Puchar od 1922 - 79 edycji / 20 klubów Red Boys Differdange 15 Jeunesse Esch 12 LUKSEMBURG Ludn: 400 tys. Dochód/mieszk: 49 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Luksemburg 80 Spora,Union Esch 30 Jeunesse Największe stadiony / pojemność Luksemburg (Spora) 8.500 Differdingen (Differdingen) 7.200 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 133 49 45 (43) 2000/01 144 49 48 (46) 2001/02 145 50 49 (45) 2002/03 153 51 47 (41) 2003/04 157 51 47 (46) Miejsca klubów wg. UEFA 374. Grevenmacher 0,5 pkt średnia dla Luksemburgu 0,5 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 12.10.02 Dania 0-2 16.10.02 Rumunia 0-7 29.03.03 Bośnia 0-2 02.04.03 Norwegia 0-2 11.06.03 Dania 0-2 06.09.03 Rumunia 0-4 10.09.03 Bośnia 0-1 11.10.03 Norwegia 0-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Dudelange 2000/01 Dudelange 2001/02 Dudelange 2002/03 Grevenmacher 2003/04 Jeunesse d’Esch BRAMKI: sezon śr.bramek 1999/00 3,14 2000/01 3,32 2001/02 3,20 2002/03 3,68 2003/04 3,28 Wice-Mistrz Grevenmacher Grevenmacher Grevenmacher Dudelange Dudelange Puchar Jeunesse Esch Etzella Avenir Grevenmacher Dudelange Strzelec / klub / ilość bramek Christophe (Monderlange) 26 Zaritski (Sporting) 23 Cicchirillo (Dudelange) 23 Huus (Grevenmacher) 22 Gomez (Spora) 24 frek 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 Najwięcej br. Dudelange 54 Sporting 72 Dudelange 64 Grevenmacher 68 Jeunesse 70 Klub 1 msc. Jeunesse Esch Jeunesse Esch Jeunesse Esch Jeunesse Esch Jeunesse Esch frek 1,1 1,1 1,1 1,1 1,2 TABELA – NATIONALDIVISION - sezon 2003/2004 Liga luksemburska należy do najsłabszych Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek w Europie. Jest to liga, w której występują 1. Jeunesse d’Esch 68 70-23 1,2 miejscowi amatorzy oraz sporo piłkarzy 2. Dudelange 59 62-26 0,6 z okolicznych państw, najwięcej 44 Francuzów. 3. Etzella Ettelbruck 48 63-41 0,9 Dla piłkarzy tych nie tyle korzystne są występy 4. Grevenmacher 43 56-44 0,4 na boisku, ale możliwość pracy zarobkowej w najbogatszym państwie Europy. Zaledwie Spadek: Rumelange, Mondercange jeden Luksemburczyk występuje poza granicami Awans: Allianace Luksemburg, Petange swojego kraju, w lidze niemieckiej. Nic dziwnego, że Reprezentacja jest również słaba, kto wie, czy nie najsłabsza w Europie. Jej stosunek bramek w eliminacjach Mistrzostw Europy to 0-21 i same porażki. W ostatnim sezonie, liga luksemburska grała w niespotykanym w innych krajach systemie, gdy po rundzie wstępnej, cztery najlepsze kluby grały o tytuł Mistrza a pozostałe osiem, w dwóch grupach spadkowych. Z tego systemu wynika, że poniżej czwartego miejsca, nie sposób klasyfikować klubów z Luksemburga. W lidze dotychczas dominował najpopularniejszy w kraju - Jeunesse d’Esch, ale w ostatnim okresie solidniejszy poziom prezentuje Dudelange. 131 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1991 - 13 tytuły / 1 klub Skonto Ryga 13 ŁOTWA Ludn: 2.400 tys. Dochód/mieszk: 7 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Ryga 750 Skonto,Ryga+2 inne Daugavplis 110 Daugavpils Największe stadiony / pojemność Ryga (Skonto) 8.500 Ryga (Ryga) 6.000 Tabela od 1991 - 14 sez./ 30 klubów Skonto Ryga 14 sez 582 pkt Daugavpils 13 sez 336 pkt Puchar od 1992 - 12 edycji / 5 klubów Skonto Ryga 7 RAF Jelgava 2 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 73 35 31 (27) 2000/01 101 41 32 (35) 2001/02 96 41 31 (39) 2002/03 79 35 31 (31) 2003/04 53 25 31 (35) Miejsca klubów wg. UEFA 269. Skonto Ryga 4,0 pkt średnia dla Łotwy 2,0 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 06.09.03 Polska 0-2 10.09.03 Węgry 3-1 11.10.03 Szwecja 1-0 15.11.03 Turcja 1-0 19.11.03 Turcja 2-2 15.06.04 Czechy 1-2 19.06.04 Niemcy 0-0 23.06.04 Holandia 0-3 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999 Skonto Ryga 2000 Skonto Ryga 2001 Skonto Ryga 2002 Skonto Ryga 2003 Skonto Ryga Wice-Mistrz Metalurg Lipawa Ventspils Ventspils Ventspils Metalurg Lipawa BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999 3,26 Dobreczovs (Metalurg) 2000 2,84 Koleszniczenko (Skonto) 2001 3,43 Micholaps (Skonto) 2002 3,28 Micholaps (Skonto) 2003 3,82 Dobreczovs (Metalurg) Puchar Skonto Ryga Skonto Ryga Skonto Ryga Skonto Ryga Skonto Ryga 22 17 23 23 36 frek 0,8 0,6 0,8 0,6 0,6 Najwięcej br. Skonto 88 Skonto 86 Skonto 94 Skonto 95 Skonto 100 Klub 1 msc. Metalurg Lipawa Ventspils Metalurg Lipawa Ventspils Metalurg Lipawa frek 1,8 1,3 1,4 1,1 1,3 TABELA - VIRSLIGA - sezon 2003 Liga łotewska zainaugurowała rozgrwyki Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek w 1922 roku. Po utracie przez Łotwę 1. Skonto Ryga 73 91-9 0,7 niepodległości, liga została włączona w struktury 2. Metalurg Lipawa 68 100-29 1,3 ligi radzieckiej. Czołowy klub Łotwy Daugava 3. Ventspils 61 89-18 0,8 Ryga, w latach 50-tych i 60-tych, przez sześć 4. Daugavpils 44 43-36 0,4 sezonów występował w pierwszej lidze 5. Ryga 29 34-63 0,3 radzieckiej. W ostatnim sezonie ligi ZSRR, 6. Gauja Valmiera 23 27-70 0,6 Daugava Ryga zajmowała 22 miejsce w II lidze. 7. Auda Ryga 13 21-88 0,2 Po uzyskaniu niepodległości, w lidze nastąpiła 8. Arma Ryga 10 23-115 0,3 bezwzględna, trwająca do dziś, dominacja Skonta Ryga. Liga łotewska oceniana jest nisko, Spadek: Arma, Gauja ale najwyżej spośród państw bałtyckich (Litwa, Awans: Ditton Daugavpils, Jurmala Łotwa, Estonia). W lidze występuje też najwięcej obcokrajowców - 20-tu, w tym pięciu Litwniów. Z kolei 14-tu Łotyszy występuje w ligach zagranicznych, z czego połowa w lidze rosyjskiej. Frekwencja w lidze jest niska, co jest spowodowane konkurencją, cieszących się sporą popularnością, hokeja i koszykówki. Ostatnio, w ślad za awansem Reprezentacji do finałów Mistrzostw Europy, przewiduje się wzrost popularności piłki noznej na Łotwie. Na uwagę zasługuje bardzo duża, najwyższa w Europie, liczba bramek strzelanych w lidze łotewskiej oraz imponujący stosunek bramek trójki czołowych klubów, który wynosi: 280-55. 132 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1993 - 12 tytułów / 4 kluby Vardar Skopje 5 Sileks Kratowo 3 Tabela od 1993 - 12 sez./ 29 klubów Vardar Skopje 12 sez 554 pkt Sileks Kratowo 12 sez 541 pkt Puchar od 1992 - 12 edycji / 6 klubów Vardar Skopje 4 Sloga Jugomagnat Skopje 3 MACEDONIA Ludn: 2.000 tys. Dochód/mieszk: 4 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Skopje 440 Sloga,Vardar+3inne Bitola 80 Największe stadiony / pojemność Skopje (Vardar, Rabotnicki) 30.000 Tetovo (Teteks, Ljuboten) 20.500 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 76 36 36 (36) 2000/01 76 33 37 (37) 2001/02 90 38 38 (40) 2002/03 90 40 37 (33) 2003/04 92 37 35 (28) Miejsca klubów wg. UEFA 281. Vardar Skopje 2,6 pkt średnia dla Macedonii 1,6 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 08.09.02 Lichtensztajn 1-1 12.10.02 Turcja 1-2 16.10.02 Anglia 2-2 29.03.03 Słowacja 0-2 07.06.03 Lichtensztajn 3-1 11.06.03 Turcja 2-3 06.09.03 Anglia 1-2 10.09.03 Słowacja 1-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Sloga Skopje 2000/01 Sloga Skopje 2001/02 Vardar Skopje 2002/03 Vardar Skopje 2003/04 Pobeda Prilep Wice-Mistrz Pobeda Prilep Vardar Skopje Belasica Strumica Belasica Strumica Sileks Kratowo BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2,88 Beqiri (Sloga) 2000/01 3,27 Beqiri (Sloga) 2001/02 3,09 Gjokic (Pobeda) 2002/03 2,73 Savic (Sloga) 2003/04 3,07 Puchar Sloga Skopje Pelister Pobeda Prilep Cementarnica Skopje Sloga Jugomagnat Sk. frek Najwięcej br. Pobeda 57 Pobeda 64 Pobeda 69 Vardar Sk. 73 Pobeda 78 Klub 1 msc. frek 19 27 21 25 TABELA - PRVA LIGA - sezon 2003/2004 Vardar Skopje był przedstawicielem Republiki Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek Macedonii w lidze jugosłowiańskiej. Największym sukcesem Vardaru było dwukrotne 1. Pobeda Prilep 71 78-42 zdobycie 5 miejsca w 1985 i 1987 roku. 2. Sileks Kratowo 66 67-32 Po uzyskaniu przez Macedonię niepodległości, 3. Vardar Skopje 60 66-39 Vardar szybko stracił dominującą pozycję w 4. Rabotnicki Kom. Skopje 58 58-40 lidze, do rywalizacji o tytuł mistrzowski włączyły 5. Sloga Jugomagnat Skopje 57 69-36 się kluby z prowincji, głównie Sileks Kratowo 6. Madzari Solidarn. Skopje 50 44-30 i Pobeda Prilep. W lidze zapanowała prze7. Cementarnica Skopje 45 48-41 ciętność. Najlepsi piłkarze opuszczali kraj. 8. Baskimi Kumanowo 43 44-54 Obecnie w liczbie 43 grają poza granicami 9. Napredok Kicewo 41 51-52 swojego kraju, z czego co czwarty w lidze 10. Belasica Strumica 36 37-55 bułgarskiej. W ich miejsce w Macedonii wy11. Tikves Kawadarci 19 25-62 stępują głownie piłkarze z Serbii. Reprezentacja 12. Bregalnica Delcewo 7 20-124 Macedonii klasyfikowana jest równie nisko co Spadek: Tikves, Bregalnica kluby i nic nie wskazuje na to, aby sytuacja ta Awans: Bregalnica Shtip, Skendija Tetowo miał się wkrótce ulec poprawie. 133 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1910 - 89 tytułów / 9 klubów Sliema Wanderers 25 Florianna 25 Tabela od 1909 - 89 sez./ 61 klubów Sliema Wanderers 82 sez 1556 pkt Valletta 80 sez 1438 pkt Puchar od 1935 - 66 edycji / 10 klubów Sliema Wanderers 19 Florianna 18 MALTA Ludn: 400 tys. Dochód/mieszk: 18 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Birkirkara 20 Birkirkara Qormi 20 Największe stadiony / pojemność Ta’Qali (Narodowy) 17.000 Paola (Hibernians) 8.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 118 48 36 (36) 2000/01 133 48 37 (37) 2001/02 116 47 38 (40) 2002/03 130 48 37 (33) 2003/04 132 46 35 (28) Miejsca klubów wg. UEFA 239. Birkirkara 2,1 pkt średnia dla Malty 1,1 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Słowenia 0-3 12.10.02 Izrael 0-2 16.10.02 Francja 0-4 20.11.02 Cypr 1-2 07.06.03 Francja 0-6 29.03.03 Słowenia 1-3 30.04.03 Cypr 1-2 10.09.03 Izrael 2-2 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Birkirkara 2000/01 Valetta 2001/02 Hibernians 2002/03 Sliema Wanderers 2003/04 Sliema Wanderers Wice-Mistrz Sliema Wanderers Sliema Wanderers Sliema Wanderers Birkirkara Birkirkara BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 3,55 Mifsud (Sliema) 2000/01 3,83 Mifsud (Sliema) 2001/02 3,48 Doncic (Sliema) 2002/03 3,20 Doncic (Sliema) 2003/04 3,09 Doncic (Sliema) TABELA - MIA - sezon 2003/2004 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki 1. Sliema Wanderers 41 37-15 2. Birkirkara 35 41-18 3. Hibernians Paola 34 31-25 4. Marsaxlokk 31 30-22 5. Floriana 27 33-26 6. Hotspurs 27 28-25 7. Valletta 23 27-29 8. Balzan Youths 18 22-37 9. Msida St. Joseph 10 18-35 10. Hamrun Spartans 4 11-46 Spadek: Balzan, Hamrun Awans: St.Patrick, Lija Athletics Puchar Sliema Wanderers Valetta Birkirkara Birkirkara Sliema Wanderers frek Najwięcej br. Valetta 75 Sliema 96 Hibernians 67 Sliema 70 Birkirkara 41 Klub 1 msc. frek 21 30 32 18 19 Liga maltańska jest jedną ze starszych lig frek w Europie. Jej założycielami byli, mieszkający na wyspie, Anglicy. W lidze dominował zespół Sliema, potem do głosu doszła Floriana. Liga i Reprezentacja Malty oceniane były i są bardzo nisko. Gra w niej wielu piłkarzy zagranicznych, którzy już nie radzą sobie z konkurencją w silniejszych ligach. W sezonie 2001/02 Birkirkara wyeliminowała zespół gruziński by nieznacznie ulec (0-0 i 0-1) Dynamu Moskwa. Był to jedyny sukces, jaki w ostatnich latach odniosła piłka maltańska. 134 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 13 tytułów / 3 kluby Zimbru Kiszyniów 8 Szeriff Tyraspol 4 Tabela od 1992 - 13 sez./ 39 klubów Zimbru Kiszyniów 13 sez 583 pkt Tiligul Tyraspol 12 sez 452 pkt Puchar od 1992 - 13 edycji / 5 klubów Zimbru Kiszyniów 4 Szeriff Tyraspol 3 MOŁDAWIA Ludn: 3.600 tys. Dochód/mieszk: 5 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Kiszyniów 660 Zimbru,Dacia+2 inne Tyraspol 190 Szeriff,Tiraspol,Tiligul Największe stadiony / pojemność Tyraspol (Sheriff, Tyraspol) 14.000 Kiszyniów (Zimbru, Constructorul) 8.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 94 41 34 (30) 2000/01 102 42 35 (30) 2001/02 103 45 33 (33) 2002/03 106 43 32 (30) 2003/04 111 41 30 (31) Miejsca klubów wg. UEFA 264. Zimbru Kiszyniów 4,3 pkt średnia dla Mołdawii 2,3 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Austria 0-2 12.10.02 Czechy 0-2 29.03.03 Białoruś 1-2 02.04.03 Holandia 1-2 07.06.03 Austria 1-0 11.06.03 Czechy 0-5 10.09.03 Białoruś 2-1 11.10.03 Holandia 0-5 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Zimbru Kiszyniów 2000/01 Szeriff Tyraspol 2001/02 Szeriff Tyraspol 2002/03 Szeriff Tyraspol 2003/04 Szeriff Tyraspol Wice-Mistrz Szeriff Tyraspol Zimbru Kiszyniów Nistru Otaci Zimbru Kiszyniów Nistru Otaci BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2,51 Rogaczow (Szerif) 2000/01 2,47 Mudziri (Szeriff) 2001/02 2,58 Barburos (Szeriff) 2002/03 2,39 Dudu (Szeriff) 2003/04 2,29 Sziszelow (Zimbru) Puchar Constructorul Szerif Tyraspol Szerif Tyraspol Zimbru Kiszyniów Zimbru Kiszyniów frek 20 17 17 19 14 0,9 1,6 Najwięcej br. Zimbru 78 Szeriff 58 Szeriff 62 Szeriff 64 Szeriff 46 Klub 1 msc. Nistru Otaci Szerif Tyraspol frek 2,2 3,9 TABELA - DIVIZIA NATIONALA - sezon 2003/2004 W latach 50-tych i 60-tych, w I lidze radzieckiej, Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek przez 9 sezonów występował klub Mołdova Kiszyniów. Potem, poza dwoma, krótkimi 1. Szeriff Tiraspol 62 46-14 epizodami, Republika Mołdawii nie miała 2. Nistru Otaci 54 46-23 swojego przedstawiciela na najwyższym 3. Zimbru Kiszyniów 43 35-21 poziomie rozgrywek ZSRR. W ostatnim sezonie 4. Tiraspol 41 29-20 ligi radzieckiej, w II lidze występowały dwa kluby 5. Dacia Kiszyniów 32 23-27 z Mołdawii: Tiligul Tiraspol (2 msc) i Zimbru 6. Tiligul Tiraspol 28 20-23 Kiszyniów (19 msc). W niepodległej Mołdawii, 7. Unisport Kiszyniów 23 27-47 pozycję dominującą w lidze zajął Zimbru. 8. Agro Kiszyniów 2 12-63 Odnosił również sukcesy w europejskich Spadek: Agro Kiszyniów pucharach i to dzięki niemu, drużyny klubowe Awans: Steaua Kiszyniów z Mołdawii cenione są nieco wyżej niż Reprezentacja tego kraju. Obecnie w lidze Mołdawii Zimbru zostało zepchnięte na drugi plan, a dominuje Szerif Tiraspol. Piłkarze zagraniczni w lidze mołdawskiej nie grają, zaś 19 Moławian występuje poza granicami swojego kraju, z czego połowa w Rosji i na Ukrainie. Ostatnio ograniczono liczbę drużyn występujących w lidze i okazało się ze reprezentują one jedynie trzy miasta (najmniej w Europie). Na uwagę zasługuje bardzo mała liczba bramek, które padają w rozgrywkach ligowych. 135 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1993 - 11 tytułów / 4 kluby Slovan Bratysława 4 Zilina 3 Tabela od 1993 - 11 sez./ 20 klubów Slovan Bratysława 11 sez 466 pkt Inter Bratysława 11 sez 437 pkt Puchar od 1993 - 11 edycji / 7 klubów Slovan Bratysława 3 Inter Bratysława 3 SŁOWACJA Ludn: 5.400 tys. Dochód/mieszk: 12 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Bratysława 430 Inter,Artmedia,Slovan Koszyce 240 Największe stadiony / pojemność Bratysława (Slovan) 33.000 Koszyce (Kosice) 30.500 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 25 17 25 (26) 2000/01 30 19 25 (22) 2001/02 46 23 24 (21) 2002/03 53 29 25 (38) 2003/04 66 29 27 (23) Miejsca klubów wg. UEFA 144. Inter Bratysława 14,2 pkt średnia dla Słowacji 4,2 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 07.09.02 Turcja 0-3 12.10.02 Anglia 1-2 29.03.03 Macedonia 2-0 02.04.03 Lichtensztajn 4-0 07.06.03 Turcja 0-1 11.06.03 Anglia 1-2 10.09.03 Macedonia 1-1 11.10.03 Lichtensztajn 2-0 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Inter Bratysława 2000/01 Inter Bratysława 2001/02 Zilina 2002/03 Zilina 2003/04 Zilina Wice-Mistrz Kosice Slovan Bratysława Matador Puchov Artmedia Bratysława Dukla Bańska Bystrz. BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 2,47 Nemeth (Inter) 2000/01 2,86 Nemeth (Inter) 2001/02 2,52 Mintal (Zilina) 2002/03 2,79 Mintal (Zilina) 2003/04 2,49 Stevko (Ruzomberok) Puchar Inter Bratysława Inter Bratysława Koba Senec Matador Puchov Artmedia Petrzalka 16 23 21 20 17 frek 3,7 3,6 3,5 3,4 3,2 Najwięcej br. Inter 65 Slovan 84 Zilina 62 Zilina 69 Zilina 62 Klub 1 msc. Ruzomberok Ruzemberok Zilina Zilina Dukla Bańska Bystrz. frek 4,9 6,5 5,7 4,3 5,4 TABELA - SUPER I LIGA - sezon 2003/2004 W lidze czechosłowackiej, najlepszą drużyną Miejsce, nazwa klubu pkt bramki frek ze Słowacji, był Slovan Bratysława. Wielokrotnie 1. Zilina 64 62-35 3,4 zdobywał on tytuł Mistrza Czechosłowacji, 2. Dukla Bańska Bystrzyca 64 58-36 5,4 udanie występował w europejskich pucharach. 3. Ruzomberok 55 53-47 3,3 Oprócz Slovana do czołowych słowackich 4. Spartak Trnava 53 46-46 4,7 klubów należały Inter Bratysława i Spartak 5. Laugaricio Trencin 48 37-43 1,9 Trnawa. Po odzyskaniu przez Słowację 6. Dubnica nad Vahom 46 41-42 3,4 niepodległości, wydawało się iż dalsza Slovanu będzie nieunikniona. 7. Inter Bratysława 45 38-44 1,4 dominacja 8. Artmedia Petr. Bratysława 44 43-44 3,8 Zdobywał kolejne tytuły Mistrza, udanie 9. Matador Puchov 39 34-54 2,3 występował w europejskich pucharach. Jednak 10. Slovan Bratysława 29 37-58 2,0 po czterech latach do głosu doszły inne, dotąd słabsze kluby. Od tego czasu w lidze Spadek: Slovan Bratysława słowackiej niemal każdy klub może być Awans: Rimavska Sobota Mistrzem. Liga zaczęła być coraz niżej klasyfikowana. Najlepsi piłkarze wyjeżdżali z kraju. Obecnie 76-ciu Słowaków, występuje za granicą, z czego prawie połowa w lidze czeskiej. Frekwencja w lidze jest niewysoka i co roku spada. Na dodatek, podobnie jak w Polsce, w lidze do głosu dochodzą kluby z małych miast, a drugie co do największych miast Słowacji Koszyce nie mają w niej swojego przedstawiciela. Reprezentacja słowacji, jeszcze w latach 90-tych klasyfikowana była w drugiej dziesiątce w Europie, obecnie ceni się ją znacznie niżej. 136 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1992 - 13 tytułów / 3 kluby Maribor 7 Olimpija Lubliana 4 Tabela od 1991 - 13 sez./ 34 kluby Maribor 13 sez 609 pkt Olimpija Lubliana 13 sez 551 pkt Puchar od 1992 – 13 edycji / 5 klubów Maribor 5 Olimpija Lubliana 4 SŁOWENIA Ludn: 2.000 tys. Dochód/mieszk: 18 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Lubliana 260 Olimpija,Lubliana Maribor 90 Maribor Największe stadiony / pojemność Maribor (Maribor) 10.000 Lubliana (Olimpija) 9.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 46 27 26 (25) 2000/01 35 22 27 (27) 2001/02 35 18 28 (28) 2002/03 36 21 29 (39) 2003/04 42 21 28 (25) Miejsca klubów wg. UEFA 229. Maribor 7,0 pkt średnia dla Słowenii 4,0 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 02.04.03 Cypr 4-1 30.04.03 Malta 3-1 07.06.03 Izrael 0-0 06.09.03 Izrael 3-1 10.09.03 Francja 0-2 10.10.03 Cypr 2-2 15.11.03 Chorwacja 1-1 19.11.03 Chorwacja 0-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Maribor 2000/01 Maribor 2001/02 Maribor 2002/03 Maribor 2003/04 Gorica Wice-Mistrz Gorica Olimpija Lubliana Primorje Ajdovscina Publikum Celje Olimpija Lubliana BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 3,10 Bozgo (Maribor) 2000/01 2,99 Pekic (Publikum) 2001/02 2,55 Obilinovic (Primorje) 2002/03 2,68 Kmetec (Olimpija) 2003/04 2,93 Zezelj (Primorje Ajdov) TABELA - SNL LIGA - sezon 2003/2004 Miejsce, nazwa klubu pkt bramki 1. Gorica 56 55-29 2. Olimpija Ljubljana 55 55-39 3. Maribor 54 41-34 4. Koper 50 41-31 5. Mura Murska Sobota 49 53-54 6. Primorje Ajdovscina 48 59-36 7. Domzale 41 47-53 8. Esotech Smartno 40 43-48 9. Publikum Celje 39 61-52 10. Ljubljana 39 38-53 11. Drava Ptuj 28 34-60 12. Dravograd 24 35-73 Spadek: Dravograd Wycofany: Esotech Smartno Awans: Zagorje, Bela Krajina Crnomelj frek 0,8 1,6 2,5 1,1 2,6 1,0 0,5 0,6 1,5 0,5 0,9 0,7 137 Puchar Olimpija Lubliana Gorica Gorica Olimpija Lubliana Maribor 24 23 16 23 19 frek 1,0 1,2 1,2 1,3 1,2 Najwięcej br. Maribor 90 Olimpija 73 Maribor 64 Maribor 57 Publikum 61 Klub 1 msc. Maribor Maribor Maribor Olimpija Lubliana Mura Murska Sobota frek 2,4 2,8 2,9 2,7 2,6 W Lidze jugosłowiańskiej, reprezentantem Republiki Słowenii, była Olimpija Lubliana, której największym osiągnięciem było 6 miejsce w 73 roku. Oprócz niej w lidze kilka sezonów grała drużyna z Mariboru. Po odzyskaniu niepodległości, przez jakiś czas w lidze dominowała Olimpija, ale po pięciu latach nastąpił złoty okres Mariboru, który występował nawet w prestiżowych rozgrywkach Ligi Mistrzów. Niestety liga słoweńska oraz Maribor nie byli w stanie utrzymać wysokiej pozycji i obecnie oceniani są bardzo nisko. Ponad 30-tu najlepszych piłkarzy Słowenii występuje w ligach zagranicznych, najwięcej na Cyprze. W ich zastępstwie pozyskiwani są głównie Chorwaci. Frekwencja w lidze jest bardzo niska. Znacznie wyżej niż ligę ocenia się Reprezentację Słowenii, która „o mały włos” (przepadła w barażach) nie zakwalifikowała się do tegorocznych Mistrzostw Europy Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Mistrzowie od 1993 - 12 tytułów / 5 klubów Barry Town 7 Bangor City 2 Tabela od 1992 - 12 sez./ 33 kluby Barry Town 10 sez 534 pkt Cwmbran Town 12 sez 534 pkt Puchar od 1877 - 117 edycji / 29 klubów Wrexham 23 Cardiff 22 WALIA Ludn: 2.900 tys. Dochód/mieszk: 26 tys. euro Największe miasta / ludność / klub Cardiff 310 – liga angielska Swansea 270 – liga angielska Największe stadiony / pojemność Cardiff (Narodowy) 74.500 Cardiff (Cardiff) 22.000 Msc. Reprezentacji (Świat / Europa), Ligi 1999/00 102 43 39 (38) 2000/01 106 45 40 (47) 2001/02 91 39 40 (34) 2002/03 51 28 41 (43) 2003/04 61 28 42 (42) Miejsca klubów wg. UEFA 351. Barry Town 0,8 pkt średnia dla Walii 0,8 pkt Ostatnie 8 meczy Reprezentacji /d-n-w/ 20.11.02 Azerbejdżan 2-0 29.03.03 Azerbejdżan 4-0 20.08.03 Serbia 0-1 06.09.03 Włochy 0-4 10.09.03 Finlandia 1-1 11.10.03 Serbia 2-3 15.11.03 Rosja 0-0 19.11.03 Rosja 0-1 TRYUMFATORZY: sezon Mistrz 1999/00 Llansantffraid 2000/01 Barry Town 2001/02 Barry Town 2002/03 Barry Town 2003/04 Rhyl Wice-Mistrz Barry Town Cwmbran Llansantffraid Llansantffraid Llansantffraid Puchar Bangor City Barry Town Barry Town Barry Town Rhyl BRAMKI: sezon śr.bramek Strzelec / klub / ilość bramek 1999/00 3,09 Summers (Cwmbran) 2000/01 3,37 Evans (Caersws) 2001/02 3,15 Lloyd-Williams (Bangor) 2002/03 2,89 Evans (Caersws) 2003/04 3,14 Moran (Rhyl) TABELA - LEAGUES OF WALES - sezon 2003/2004 Miejsce, nazwa klubu Pkt bramki frek 1. Rhyl 77 76-26 0,6 2. Llansantffraid 76 77-28 0,3 3. Haverfordwest Country 62 40-23 0,4 4. Aberystwyth Town 59 59-39 0,6 5. Caersws 55 63-41 0,3 6. Bangor City 54 72-47 0,4 7. Cwmbran Town 48 51-44 0,2 8. Connah’s Quay Nomads 42 58-55 0,2 9. Caernarfon Town 42 65-65 0,3 10. Newtown 41 43-50 0,3 11. Port Talbot Town 39 41-51 0,2 12. Porthmadog 36 41-55 0,2 13. Newi Cefn Druids 35 44-59 0,2 14. Afan Lido 32 31-54 0,2 15. Welshpool Town 25 35-71 0,2 16. Camarthen Town 20 28-69 0,4 17. Barry Town 16 30-77 0,3 Spadek: Barry Town Awans: Airbus, Llanelli 138 28 25 47 24 27 frek 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 Najwięcej br. Barry 98 Barry 84 Bangor 83 Barry 84 Llansantffraid 77 Klub 1 msc. Aberystwyth Aberystwyth Bangor City Bangor City Rhyl frek 0,5 0,5 0,5 0,5 0,6 Najlepsze walijskie kluby, które stać na prowadzenie drużyny zawodowej, występują w lidze angielskiej. W Division 1 (II liga angielska) występuje Cardiff, w Division 2 gra Wrexham, a w Division 3 Swansea. Frekwencja na meczach, wyżej wymienionych trzech klubów jest 10 razy większa niż łącznie na wszystkich stadionach klubów tworzących ligę walijską. Tak więc liga walijska to liga amatorska, bardzo nisko ceniona w Europie. Liga utworzona została niedawno, dopiero w 1992 roku, najprawdopodobniej po to aby jej zwycięzcy mogli pokazać się w Europie. Najlepsi piłkarze walijscy grają w lidze angielskiej. Poza wyspami brytyjskimi nie występują. Znacznie wyżej niż liga ceniona jest Reprezentacja Walii, która dopiero w barażach zaprzepaściła szanse na awans do tegorocznych Mistrzostw Europy w Portugalii. Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 Puchar - 1950-1993 - 33 edycje / 9 klubów Sparta Praga 8 Dukla Praga 8 Slovan Bratysława 5 Spartak Trnawa 4 Tabela - 1934-1993 - 48 sez. / 61 klubów Sparta Praga 46 sez 1915 pkt Slavia Praga 45 sez 1634 pkt Slovan Bratysława 45 sez 1472 pkt Banik Ostrwaw 45 sez 1451 pkt Dukla Praga 43 sez 1439 pkt Bohemians Praga 38 sez 1334 pkt CZECHOSŁOWACJA Ludność: 15.600 tys. Największe miasta Praga 1.200 Sparta+3 inne Bratysława 440 Slovan,Inter Brno 390 Zbrojovka Ostrawa 330 Banik,Vitkovice Koszyce 230 Mistrzowie 1945-1993 - 43 tytuły / 12 klubów Sparta Praga 24 Dukla Praga 11 Slavia Praga 11 Slovan Bratysława 8 Puchar - 1946-1992 - 43 edycje / 9 klubów Crvena Zvezda Belgard 12 Hajduk Split 9 Dinamo Zagrzeb 7 Partizan Belgard 5 Tabela - 1927-1992 - 57 sez. / 67 klubów Crvena Zvezda Bel. 46 1766 pkt Hajduk Split 56 1686 pkt Partizan Belgard 46 1668 pkt Dinamo Zagrzeb 45 1560 pkt Vojvodina Nowy Sad 41 1251 pkt Sarajevo 43 1205 pkt JUGOSŁAWIA Ludność: 23.300 tys. Największe miasta Belgrad 1.100 Partizan + 3 inne Zagrzeb 705 Dinamo Skopje 450 Sarajewo 420 Sarajevo,Zeljezn Lubliana 280 Mistrzowie 1923-1993 - 63 tytuły / 12 klubów Crvena Zvezda Belgrad 19 Partizan Belgard 11 Hajduk Split 9 Gradjanski Zagzreb 5 Puchar - 1949-1991 - 40 edycji / 15 klubów Dynamo Drezno 7 Magdeburg 7 Lokomotiv Lipsk 5 Carl Zeiss Jena 4 Tabela - 1949-1991 - 43 sez. / 45 klubów Dynamo Berlin 40 1315 pkt Carl Zeiss Jena 35 1103 pkt Wismut Aue 39 1038 pkt Victoria Frankfurt 36 1024 pkt Rot-Weiss Erfurt 38 985 pkt Magdeburg 30 920 pkt NRD Ludność: 17.000 tys. Największe miasta Berlin 1.200 Dynamo Lipsk 550 Lokomotive +1in Drezno 520 Dynamo Karl-Marx-Stadt 310 Karl-Marx-Stadt Magdeburg 290 Magdeburg Mistrzowie 1948-1991 - 43 tytuły / 12 klubów Dynamo Berlin 10 Dynamo Drezno 8 Vorwarts Berlin 6 Carl Zeiss Jena 3 Puchar - 1936-1992 - 51 edycji / 14 klubów Spartak Moskwa 10 Dynamo Kijów 9 Dynamo Moskwa 6 Torpedo Moskwa 6 Tabela - 1936-1991 - 43 sez. / 45 klubów Spartak Moskwa 53 1829 pkt Dynamo Moskwa 54 1819 pkt Dynamo Kijów 54 1818 pkt Dynamo Tibilisi 51 1648 pkt Torpedo Moskwa 51 1635 pkt CSKA Moskwa 48 1536 pkt ZSRR Ludność: 288.100 tys. Największe miasta Moskwa 8.800 Spartak + 4 inne Leningrad 4.500 Kijów 2.600 Dynamo Taszkient 2.000 Pakhtaktor Mińsk 1.600 Dinamo Mistrzowie 1936-1991 - 54 tytuły / 11 klubów Dynamo Kijów 13 Spartak Moskwa 12 Dynamo Moskwa 11 CSKA Moskwa 7 139 Almanach Piłkarski sezon 2003/2004 140