Campo di Fiori - Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku

Wykład dr Aleksandry Namysło, historyka IPN w Katowicach: „Polacy ratujący Żydów”
„K t o
ratuje
jedno
życie,
ratuje
cały
świat”,
taki
napis
zamieszczony jest na odznaczeniach Instytutu Pamięci Męczenników
i Bohaterów Yas Vashem. Odznaczenia Sprawiedliwy wśród Narodów
Świata honorowane za pomoc udzielaną Żydom podczas II wojny
światowej do tej pory otrzymało ponad 6 tys. Polaków. Prelekcja „Polacy
ratujący Żydów” dr Aleksandry Namysło z Biura Edukacji Publicznej IPN
w Katowicach dotyczyła
różnych
pos-
taw Polaków wobec
Holocaustu. Prelegentk a
spotkała
się
z młodzieżą bielskich
liceów 27 marca br.,
w miesiącu, w którym
po raz drugi obchodzimy
Europejski
Dzień Pamięci o Sprawiedliwych. Dzień ten
ustanowiony
decyzją Parlamentu Europejskiego 10 maja 2012 r.
przypada na 6 marca.
Mniejszość żydowska w momencie wybuchu II wojny światowej
stanowiła około 10 procent ogółu mieszkańców Polski. Stosunek
Polaków do Żydów w tym czasie był niejednoznaczny wskutek nasilenia
polityki propagandowej mającej na celu odseparowanie społeczeństw
polskiego i żydowskiego. Hitlerowskie Niemcy po napaści na Polskę
w
1939
r.
wszystkim
Gubernatorstwo
Dawida.
majątku.
tworzenie
narzuciły
Przeprowadzono
Kolejnym
Żydom
obowiązek
też
etapem
zamkniętych
zamieszkującym
noszenia
konfiskatę
antysemickiej
dzielnic
tzw.
opasek
posiadanego
polityki
żydowskich
Generalne
z
Gwiazdą
przez
nich
okupanta
było
postaci
gett
w
organizowanych w obrębie większych miast. Żydzi, którzy przeżyli
w getcie w ekstremalnych warunkach,
wywożeni byli do obozów
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej
Wykład dr Aleksandry Namysło, historyka IPN w Katowicach: „Polacy ratujący Żydów”
pracy, inni znacznie słabsi do obozów zagłady, tzw. fabryk śmierci.
Holocaust mający na celu całkowite wyniszczenia narodu żydowskiego
wzbudzał wśród Polaków współczucie i chęć niesienia pomocy, ale
nierzadko też spotykał się z obojętnością, a wręcz niechęcią. Zachowania
te wynikały często z lęku przed śmiercią, która wymierzana była przez
okupanta za pomoc i ukrywanie Żydów. Stosowana jeszcze przed wojną
propaganda mówiąca o zagrożeniu ekonomicznym i ideologicznym
Żydów wobec Polski miała na celu odizolowanie obu narodowości.
W
świadomości
laków
to
zaowocowało
niechęcią
Żydów.
ków
Po-
wobec
Wśród Polamożna
było
spotkać również postawy
interesowne,
mające
na
celu
względy
finansowe,
a wręcz materialne,
korzyści
odnoszone
przy tzw. szmuglerstwie, czyli wydawaniu Żydów Niemcom w zamian za pieniądze czy
konfiskatę ich majątków. W przeciwieństwie do tych postaw wielu
Polaków z narażeniem własnego życia pomagała Żydom ukrywając
uciekinierów czy wręcz pomagając w ucieczce z getta. Formą pomocy
było
dostarczenie
broni,
żywności
i
lekarstw
do getta funkcjonu-
jącego w warunkach ekstremalnych, gdzie głód i choroby zabijały
miliony osób.
Dorota Pająk
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej