projekt budowlany - BIP - Kujawsko

Biuro In ynierii rodowiska
PROJEKT BUDOWLANY
Wojewódzki Szpital dla Nerwowo
i Psychicznie Chorych w wieciu
INWESTOR:
ul. S dowa 18
86-100 wiecie
ZAKRES OPRACOWANIA:
Projekt
budowlany
przy cza
wodoci gowego dla zaopatrzenia w wod
Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i
Psychicznie Chorych w wieciu, ul. S dowa
18, 86-100 wiecie.
LOKALIZACJA:
Dzia ka nr 881/10 (KW 42461) i nr 880/5 (KW 28198)
jednostka ewidencyjna wiecie - miasto
BRAN A:
INSTALACYJNA
JEDNOSTKA AUTORSKA:
Biuro In ynierii
rodowiska s.c.
ul. Staroszkolna 16/28, 85-209 Bydgoszcz
Tel: 052 3276565, Fax: 052 3276566, e-mail: [email protected]
PROJEKTANT
GP - KZ - 7342/35/94
(INST. SANITARNE)
mgr in . Marek Pianowski
do projektowania bez ogranicze w specjalno ci instalacyjno-in ynieryjnej w zakresie
ochrony rodowiska w w skiej specjalizacji zawodowej
GP - KZ - 7342/213/92
do projektowania bez ogranicze w specjalno ci instalacyjno-in ynieryjnej w zakresie
instalacji wodoci gowych, kanalizacyjnych i klimatyzacyjno-wentylacyjnych.
SPRAWDZAJ CY
KUP/0170/POOS/04
(INST. SANITARNE)
mgr in . Micha Przychocki
do projektowania bez ogranicze w specjalno ci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i
urz dze cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodoci gowych i kanalizacyjnych
DATA OPRACOWANIA:
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
MAJ 2008
Strona nr
1
Biuro In ynierii rodowiska
SPIS TRE CI
I. INFORMACJA................................................................................................................................. 3
1.0 Karta informacyjna. .................................................................................................................. 3
2.0 Podstawa opracowania. ........................................................................................................... 3
3.0 Cel i zakres projektu. ................................................................................................................ 4
4.0 Stan formalno-prawny terenu, na którym zlokalizowano przy cze........................................... 4
5.0 Istniej ce i projektowane uzbrojenie......................................................................................... 4
II. OPIS ROZWI ZANIA TECHNICZNEGO. ...................................................................................... 5
6.0 Bilans wody. ............................................................................................................................. 5
7.0 Przy cze wodoci gowe. Zestawienie materia owe podstawowe. ............................................ 5
8.0 Komora zasuw.......................................................................................................................... 6
9.0 Prace wykonawcze, renowacyjne i roboty ziemne . ................................................................. 6
10.0 Informacja dotycz ca bezpiecze stwa i ochrony zdrowia....................................................... 8
11.0 Uwagi ko cowe . .................................................................................................................. 13
SPIS RYSUNKÓW
Rys 1 Mapa lokalizacyjna
1:1000
Rys 2 Mapa syt-wys
1:500
Rys 3 Profil instalacji
1:200
Rys 4 Istniej ca komora zasuw. Schemat uzbrojenia.
Rys 5 Zabezpieczenie przewodów w wykopie
SPIS ZA ACZNIKÓW TECHNICZNYCH:
Za .1 Karta techniczna wodomierza sprz
onego.
SPIS ZA ACZNIKÓW FORMALNOPRAWNYCH:
Za .1 Warunki techniczne wykonania przy cza wydane przez ZWiK w wieciu.
Za .2 Mapa ewidencyjna i wypis z rejestru gruntów.
Za .3 Uzgodnienie PB przy cza z ZWiK w wieciu.
Za .4 Uzgodnienie PB przy cza z ZUDP SP w wieciu.
Za .5 Uzgodnienie PB przy cza z gmin wiecie.
Za .6 Uzgodnienie PB przy cza z PPIS w wieciu
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
2
Biuro In ynierii rodowiska
I. INFORMACJA
1.0 Karta informacyjna.
OBIEKT :
Przy cze
wodoci gowe
dla
zaopatrzenia
Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w wieciu.
INWESTOR :
Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i
Psychicznie Chorych w wieciu
ul. S dowa 18
86-100 wiecie
JEDNOSTKA AUTORSKA :
BIURO IN YNIERII RODOWISKA s.c.
ul. Staroszkolna 16/28; 85-209 Bydgoszcz
e-mail: [email protected]
AUTOR PROJEKTU :
mgr in . Marek Pianowski
w
wod
2.0 Podstawa opracowania.
-
Umowa nr 01/BI /02/2008/s.c. z dnia 25.02.2008 zawarta pomi dzy Wojewódzkim
Szpitalem dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w wieciu a Biurem In ynierii rodowiska
s.c.,
Plan sytuacyjno-wysoko ciowy 1:500,
Warunki techniczne wykonania przy cza wydane przez ZWiK w wieciu,
Prawo budowlane – ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku wraz z pó niejszymi zmianami z
uwzgl dnieniem znowelizowanego prawa budowlanego (ustawa z 27.03.2003 r. o zmianie
ustawy prawo budowlane Dz. U. z 2003 nr 80 poz. 718),
RMZ z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymaga , jakim powinny odpowiada pod
wzgl dem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urz dzenia zak adu opieki zdrowotnej
(Dz.U. nr 213 z dnia 10 listopad 2006 rok Poz. 1568 R6 § 51 pkt. 1 i 2),
PN-EN 1717:2003 Instalacje wodoci gowe – wymagania w projektowaniu,
PN-B-10725 Wodoci gi. Przewody zewn trzne. Wymagania i badania przy odbiorze.
PN-92/B-01706/Az1:1999 zabezpieczenie wody przed wtórnym zanieczyszczeniem,
PN-81/B-03020 Grunty budowlane. Posadowienie bezpo rednie budowli. Obliczenia
statyczne i projektowanie.
PN-84/B-03264 Konstrukcje betonowe, elbetowe i spr one. Obliczenia statyczne i
projektowanie.
PN-68/B-06050 Roboty ziemne budowlane. Wymagania w zakresie wykonywania i
badania przy odbiorze.
DIN 4034 cz. 1 i 2 Studzienki z prefabrykatów betonowych i elbetowych. Elementy
studzienek kanalizacyjnych i drena owych. Wymiary, warunki techniczne dostaw.
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
3
Biuro In ynierii rodowiska
3.0 Cel i zakres projektu.
Celem opracowania jest dostosowanie instalacji zaopatrzenia w wod do wymogów
okre lonych w RMZ z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymaga , jakim powinny
odpowiada pod wzgl dem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urz dzenia zak adu opieki
zdrowotnej (Dz.U. nr 213 z dnia 10 listopad 2006 rok Poz. 1568 R6 § 51 pkt. 1 i 2), oraz
uporz dkowanie systemu zaopatrzenia w wod .
Zakres projektu obejmuje przedstawienie graficzne prowadzenia przy cza wraz z niezb dnym
opisem technicznym.
4.0 Stan formalno-prawny terenu, na którym zlokalizowano przy cze.
Tras przy cza wodoci gowego poprowadzono przez dzia ki jednostki ewidencyjnej wiecie –
miasto:
- dzia ka nr 881/10 (KW 42461), b
ca w asno ci województwa kujawsko-pomorskiego z
siedzib w Toruniu 87-100, ul. Pl. Teatralny 2 (zarz dca: Wojewódzki Szpital dla
Nerwowo i Psychicznie Chorych im. J. Bednarza w wieciu ul. S dowa 18, 86-100
wiecie),
- dzia ka nr 880/5 (KW 28198), b
ca w asno ci gminy wiecie, ul. S dowa 18, 86-100
wiecie n. Wis .
Szczegó y lokalizacyjne przedstawiono w cz ci rysunkowej i za cznikach do niniejszego
opracowania.
5.0 Istniej ce i projektowane uzbrojenie.
Obecnie woda na potrzeby szpitala pobierana jest z miejskiej sieci wodoci gowej.
Woda na potrzeby szpitala b dzie pobierana nadal z miejskiej sieci wodoci gowej
(zaprojektowanym przy czem). Dotychczasowe przy cze traktowane b dzie jako przy cze
rezerwowe (zgodnie z warunkami technicznymi przy cza wydanymi przez ZWiK – pkt 8). Woda
poprzez uk ad wodomierzowy W1 skierowana zostanie do zbiornika retencyjnego o pojemno ci
100 m3, lub bezpo rednio do zewn trznej instalacji wodoci gowej szpitala. Realizacja tak
przyj tego uk adu pozwoli na zasilenie instalacji wodoci gowej szpitala bezpo rednio z miejskiej
sieci wodoci gowej, zabezpieczonej przez zawór antyska eniowy ZA zgodnie z PN-92/B01706/Az1:1999, lub za po rednictwem uk adu pompowego M1 i M2.
Szczegó y rozwi zania przedstawiono w cz
ci rysunkowej niniejszego projektu.
DOCELOWO PROJEKTUJE SI
(projekt ten nie jest przedmiotem niniejszego
opracowania):
skierowanie wody zaprojektowanym przy czem do zbiornika retencyjnego o pojemno ci 100
m3.
Woda ze zbiornika retencyjnego, zespo em pompowym M1 i M2, zostanie skierowana do
instalacji wodoci gowej szpitala. Pompy M1 i M2 wysterowane zostan za pomoc przetwornika
napi ciowo-cz stotliwo ciowego w funkcji ci nienia. Zbiornik retencyjny (wykorzystanie
istniej cej podziemnej komory nieczynnej stacji uzdatniania wody) pozwala na utrzymanie min
12 h zapotrzebowania wody zgodnie z obowi zuj cymi przepisami (Dz.U. nr 213 z dnia 10
listopad 2006 rok Poz. 1568 R6 § 51 pkt. 1 i 2).
ALGORYTM STEROWANIA
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
4
Biuro In ynierii rodowiska
Woda z miejskiej sieci wodoci gowej poprzez wodomierz W1 oraz zawór z nap dem
elektrycznym ZEDW skierowana zostanie do zbiornika retencyjnego ZR. W zbiorniku
retencyjnym ZR projektuje si cztery poziomy sterowania:
- poziom min – poziom minimalny, blokada pomp M1 i M2,
- poziom PI – poziom otwarcia zaworu ZEDW dope niania wody,
- poziom PII – poziom zamkni cia zaworu ZEDW dope niania wody,
- poziom max – maksymalny poziom zbiornika.
Projektuje si zastosowanie hydrostatycznego czujnika poziomu dla wysterowania nap du
zaworu ZEDW poprzez „uchylenie” zaworu w celu unikni cia gwa townego i ca kowitego otwarcia.
Praca pomp M1 i M2 zasilania w wod instalacji szpitala wysterowana zostanie za pomoc
przetwornika napi ciowo-cz stotliwo ciowego w funkcji ci nienia. Pomiar wody do wewn trznej
instalacji szpitala b dzie opomiarowany za pomoc wodomierza sprz onego W2.
STAN AWARYJNY
Podczas wyst pienia stanu awaryjnego: brak zasilania elektrycznego pomp M1 i M2, spadek
ci nienia w instalacji wodoci gowej szpitala (np. zapotrzebowanie w wod na skutek po aru)
nale y r cznie otworzy zawory Z1/6 i Z1/7 oraz zamkn
zawory Z1/8 i Z1/3. Realizacja tak
przyj tego uk adu pozwoli na zasilenie instalacji wodoci gowej szpitala bezpo rednio z miejskiej
sieci wodoci gowej, zabezpieczonej przez zawór antyska eniowy ZA zgodnie z PN-92/B01706/Az1:1999.
II. OPIS ROZWI ZANIA TECHNICZNEGO.
6.0 Bilans wody.
Na podstawie wskaza
wynosi o:
Qmaxd
Qmaxh
Q rd
Q rh
Q rr
wodomierza, zapotrzebowanie szpitala w wod
=
=
=
=
=
w 2007 roku
110 m3/d
6,7 m3/h
87,01 m3/d
3,63 m3/h
30.996 m3/rok
Szpital jest obecnie zaopatrywany w wod z miejskiej sieci wodoci gowej.
7.0 Przy cze wodoci gowe. Zestawienie materia owe podstawowe.
Uk ad funkcjonalny, pozwala na zasilenie obiektów szpitala przy czem wodoci gowym PE d 90
(DN 80) PN 1,0 MPa.
ugo przy cza wodoci gowego prowadzona rur PE 80 d 90 SDR 11 PN 10; L = 68
m
Wodomierz sprz ony MW/JS 80/2,5-S
– 2 szt.
Zasuwa klinowa krótka DN80
– 9 szt.
Przed acz teleskopowy 1100 – 1700
– 1 szt.
Skrzynka uliczna woda
– 1 szt.
Uniwersalna obejma nawiertki TYP 52/257 AVK 100/80
– 1 szt.
cznik kompensacyjny DN80
– 2 szt.
Zawór antyska eniowy DN80
– 1 szt.
Zawór zwrotny mi dzyko nierzowy DN80
– 1 szt.
czniki RK DN80
– 4 szt.
Kurek spustowy ½”
– 2 szt.
Manometr 1 MPa
– 2 szt.
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
5
Biuro In ynierii rodowiska
8.0 Komora zasuw.
Istniej
komor zasuw nale y oczy ci
nast puj cej technologii:
i podda
pracom naprawczym z zastosowaniem
1. Przygotowanie pod
a.
Beton: nale y usun
skorodowany beton, mleczko cementowe, stare pow oki i pozosta ci
rodków antyadhezyjnych. Przed aplikacj
beton nale y zwil
wod
a do nasycenia
powierzchni do stanu matowo wilgotnego.
Zalecana wytrzyma
na odrywanie wg próby „pull-off” min. 1,5 MPa.
2. Wyrównanie powierzchni betonu.
Sikagard® 720 EpoCem®, zu ycie teoretyczne 2,00 kg/m²/1 mm.
Zalecana grubo warstwy 2 mm.
3. Pow oka ochronna.
2 x Icosit 277, zu ycie teoretyczne 0,8 kg/m² na dwie warstwy.
Komor zasuw uzbroi w:
wodomierz sprz ony MW/JS 80/2,5-S,
zasuwy odcinaj ce,
zawór antyska eniowy,
zawór zwrotny,
kompensatory,
manometry i kurki spustowe
4. Instalacje.
Ca
instalacji technologicznych komory zasuw wykona z rur stalowych AISI 304L
(88,9 x 2). Armatur na ruroci gach montowa stosuj c wywijki NW80 x 2 z ko nierzem
aluminiowym lu nym. Na ruroci gu mocowa zasuwy ko nierzowe z klinem gumowanym DN 80
PN10. Mocowanie ruroci gów wykona stosuj c system ML-30 firmy HILTI.
czenia ko nierzowe
wykona stosuj c ruby kwasoodporne M16 x 80.
Ca
wykona zgodnie zobowi zuj cymi normami, wytycznych bran owych – informacji
technicznej producentów materia ów instalacyjnych, oraz wg wytycznych przedstawionych w
niniejszym projekcie
Szczegó y instalacyjne przedstawiono w za czniku rysunkowym.
9.0 Prace wykonawcze, renowacyjne i roboty ziemne .
Projektuje si wykonanie przy acza za pomoc przewiertu sterowanego. Na starcie i ko cówce
przwiertu montowa komory przewiertowe. Na skrzy owaniach projektowanego przy acza z
istniej cym uzbrojeniem wykona roboty odkrywkowe z zabezpieczeniem istniej cej instalacji
przed uszkodzeniem g owic przewiertow .
W wypadku podj cia decyzji o wykonaniu prac poprzez u enie ruroci gu w wykopie liniowym,
nale y: wykopy wykona r cznie i mechanicznie, uwzgl dniaj c wp yw wykopu na skarp , po
której biegnie przy acze oraz istniej ce uzbrojenie. Zasypk wykopu wykona uwzgl dniaj c
ewentualn wymian gruntu, z dok adnym normatywnym zag szczeniem. Urobek sk adowa
wzd
wykopu, w odleg ci nie mniejszej ni jego g boko .
Przy cza
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
6
Biuro In ynierii rodowiska
Instalacje przy cza wodoci gowego z rur PE 80 d 90 SDR 11 PN 10. Ruroci g prowadzi na
boko ci min 1,7 m.
Posadowienie przewodów.
Rury nale y posadowi na podsypce piaskowej równomiernie zag szczonej, grubo ci 20 cm.
Na odcinkach, gdzie w pod u wyst puj grunty piaszczyste, pozbawione kamieni przewody
nale y uk ada bezpo redni na gruncie rodzimym, przy zachowaniu zasad wymienionych poni ej.
Bezpo rednie pod e uformowa na k t 900, tak aby do gruntu przylega o oko o ¼ obwodu rury.
Niezale nie od sposobu wykonywania wykopu cze przydenn nale y dokopa r cznie. U one
przewody nale y zabezpieczy
obsypk
ochronn
z piasku jw. zag szczonego. Stopie
zag szczenia podsypki i obsypki winien by kontrolowany i wynosi wg standardowej próby
Proctora I= 88% co odpowiada 85% zmodyfikowanej próby Proctora.
Obsypk ochronn wykonywa warstwami do wysoko ci 30 cm powy ej wierzchu rury.
Zag szczenie do oko o 85% wg. zmodyfikowanej próby Proctora uzyskuje si po jednym
przeje dzie po warstwie grubo ci 0,20 m wibratorem p ytowym (50-100 kg) o rozdzielnej p ycie
wibracyjnej do jednoczesnego zag szczania po obu stronach przewodu lub po jednym
przeje dzie po warstwie grubo ci 0,15 m wibratorem p ytowym (50-100 kg). Nad przewodem
zalecana jest minimalna warstwa ochronna o grubo ci 0,25 m, zanim wibrator wykorzystany
zostanie do zag szczenia nad przewodem lub po jednokrotnym, cis ym ubijaniu nogami
warstwy grubo ci 0,10m.
W przypadku wyst pienia w pod u gruntów nasypowych o du ej zawarto ci gruzu, szk a, itp.
przewody uk ada na zag szczonej w sposób okre lony powy ej podsypce wyrównawczej z
piasku grubo ci 10 cm.
Zabezpieczenie antykorozyjne.
Projektowane rury z PE nie wymagaj adnego zabezpieczenia antykorozyjnego.
Elementy stalowe zabezpieczy antykorozyjnie farb podk adow penetrol-dwie warstwy, a
nast pnie pokry dwukrotnie emali poliwinylow ogólnego stosowania.
Próby szczelno ci. Dezynfekcja.
Nowy odcinek przewodu przed prób ci nieniow winien by przep ukany czyst wod z hydrantu
lub beczkowozu. Przewody podda dezynfekcji podchlorynem sodu o st eniu 50 mg CL2/dm3.
Czas kontaktu winien wynie 24 h. Po p ukaniu ruroci g podda próbie ci nieniowej:
wykona prób szczelno ci wg PN – B –10725 oraz wytycznych producenta.
Roboty ziemne.
Do robót ziemnych przyst pi po geodezyjnym wytyczeniu tras przewodów, zabiciu „ wiadków”.
Przed przyst pieniem do zasadniczych robót nale y wykona przekopy próbne celem ustalenia
dok adnej lokalizacji i wysoko ciowego posadowienia istniej cego uzbrojenia.
W trakcie robót ziemnych przestrzega norm:
PN-53/B-06584
PN-B-06050:1999
PN-B-10736:1999
oraz obowi zuj cych warunków technicznych i bhp.
Roboty ziemne prowadzi
r cznie w wykopach w sko przestrzennych o
cianach
umocnionych. W miejscu wyst powania istniej cego uzbrojenia roboty prowadzi r cznie z
zachowaniem szczególnej ostro no ci. Urobek z wykopów sk adowa na odk ad. Istniej ce
uzbrojenie krzy uj ce si z wykopami nale y zabezpieczy poprzez obudowanie i podwieszenie w
wykopie. W przypadku na natrafienie na nie zinwentaryzowane uzbrojenie nale y natychmiast
powiadomi u ytkownika uzbrojenia i wspólnie z nadzorem inwestorskim ustali dalszy tok
post powania.
Roboty monta owe.
W trakcie robót monta owych nale y przestrzega
ustale
obowi zuj cych „Warunków
technicznych wykonania robót budowlano-monta owych cz
II – Instalacje sanitarne i
przemys owe”.
Przy monta u rur z tworzyw sztucznych przestrzega dodatkowo instrukcji wydanych przez
producentów rur i „Warunków technicznych wykonania i odbioru ruroci gów z tworzyw
sztucznych
wydanych przez Polsk Korporacj Techniki Sanitarnej, Grzewczej, Gazowej i
Klimatyzacji – Warszawa 1994r.
Monta przewodów mo na realizowa przy temperaturze otoczenia +50C - +300C
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
7
Biuro In ynierii rodowiska
Do robót monta owych mo na przyst pi po starannym wyrównaniu pod a, wykonaniu
podsypek piaszczystych.
Przed opuszczeniem rur do wykopu nale y sprawdzi ich stan techniczny (nie mog mie
uszkodze ). W trakcie monta u nale y zwraca uwag na to, aby rury przylega y na ca ej
ugo ci do pod a.
Zasypka wykopów.
Po zako czeniu robót monta owych i wykonaniu prób ci nienia przewody zasypywa
do wysoko ci 30 cm powy ej klucza w sposób r czny piaskiem pozbawionym
nast pnie mechanicznie gruntem rodzimym (w przypadku wyst pienia w pod
nasypowych o du ej zawarto ci gruzu, szk a, przewody zasypywa wy cznie
Wykonawc robót zobowi zuje si do zag szczenia gruntu dla uzyskania stopnia zag
= 0,96.
warstwami
kamieni, a
u gruntów
piaskiem).
szczenia wz
10.0 Informacja dotycz ca bezpiecze stwa i ochrony zdrowia.
Sposób prowadzenia instrukta u
szczególnie niebezpiecznych
pracowników
przed
przyst pieniem
do
realizacji
robót
W budownictwie wyst puje szereg prac okre lonych w przepisach bezpiecze stwa i
higieny pracy lub w instrukcjach eksploatacji urz dze
i instalacji jako szczególnie
niebezpieczne.
Pracodawca jest zobowi zany do ustalenia i aktualizowania wykazu prac szczególnie
niebezpiecznych wyst puj cych na realizowanej przez niego budowie. Pracodawca powinien
okre li szczegó owe wymagania bezpiecze stwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac
szczególnie niebezpiecznych, a zw aszcza zapewni : bezpo redni nadzór nad tymi pracami
wyznaczonych w tym celu osób, odpowiednie rodki zabezpieczaj ce, szczegó owy instrukta
pracowników je wykonuj cych.
Do szczególnie niebezpiecznych nale
roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe l
monta owe prowadzone bez wstrzymania ruchu zak adu pracy lub jego cz ci. Przed
rozpocz ciem tych robót pracodawca, u którego maj one by prowadzone i osoba kieruj ca
robotami powinni ustali w podpisanym protokole szczegó owe warunki bezpiecze stwa i higieny
pracy, z podzia em obowi zków w tym zakresie.
O prowadzonych robotach oraz o niezb dnych rodkach bezpiecze stwa, jakie nale y
stosowa
w czasie trwania prac, pracodawca powinien poinformowa
pracowników
przebywaj cych lub mog cych przebywa na terenie prowadzenia robót albo w jego s siedztwie.
Teren prowadzenia robót powinien by wydzielony i wyra nie oznakowany. W miejscach
niebezpiecznych nale y umie ci znaki informuj ce o rodzaju zagro enia oraz stosowa inne
rodki zabezpieczaj ce przed skutkami zagro
(siatki, bariery itp.).
Nie wolno dopu ci do pracy pracownika nie posiadaj cego wymaganych kwalifikacji lub
potrzebnych umiej tno ci do jej wykonania, a tak e dostatecznej znajomo ci przepisów oraz
zasad bezpiecze stwa i higieny pracy.
Pracodawca jest obowi zany zapewni przeszkolenie pracownika w zakresie bezpiecze stwa i
higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkole w tym
zakresie. Szkolenia odbywaj si w czasie pracy i na koszt pracodawcy. Szkolenie w dziedzinie
bezpiecze stwa i higieny pracy jest prowadzone jako szkolenie wst pne i szkolenie okresowe.
Szkolenie wst pne obejmuje: instrukta
ogólny, instrukta
stanowiskowy, szkolenie
podstawowe.
Odbycie przez pracownika instrukta u ogólnego oraz instrukta u stanowiskowego powinno by
potwierdzone przez pracownika na pi mie i odnotowane w jego aktach osobowych.
Szkolenie podstawowe powinno by zako czone egzaminem sprawdzaj cym.
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
8
Biuro In ynierii rodowiska
Szkolenie okresowe obowi zuje osoby obj te szkoleniem podstawowym. Pracownicy zatrudnieni
na stanowiskach robotniczych przechodz szkolenie okresowe (w formie instrukta u) nie rzadziej
ni raz na 3 lata, a na stanowiskach, na których wyst puj szczególnie du e zagro enia dla
zdrowia oraz zagro enia wypadkowe - nie rzadziej ni raz w roku. Pracodawcy, inne osoby
kieruj ce pracownikami (np. mistrzowie, kierownicy) podlegaj szkoleniom nie rzadziej ni co 6
lat.
Szkolenie okresowe powinno by zako czone egzaminem sprawdzaj cym.
Spraw niezwykle wa
jest, aby wszystkie rodzaje szkole w dziedzinie bezpiecze stwa i
higieny pracy dla pracodawców i pracowników budowlanych realizowane by y wed ug programów
dostosowanych pod wzgl dem formy i tre ci do poszczególnych rodzajów szkole , specyfiki
zagro
i uci liwo ci na okre lonym stanowisku czy ich grupie.
Pracownicy podlegaj badaniom lekarskim, maj cym na celu ustalenie, czy stan ich zdrowia
pozwala na zatrudnienie na okre lonym stanowisku pracy. Osoby przyjmowane do pracy, a tak e
pracownicy m odociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na
stanowiska pracy, na których wyst puj czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uci liwe,
podlegaj wst pnym badaniom lekarskim, a ju zatrudnieni - badaniom okresowym.
W przypadku niezdolno ci do pracy trwaj cej d ej ni 30 dni, spowodowane] chorob ,
pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolno ci do pracy na
dotychczasowym stanowisku.
Terminy bada okresowych ustala w ciwy lekarz w porozumieniu z pracodawc , uwzgl dniaj c
charakter pracy badanego.
Badania profilaktyczne przeprowadza si na podstawie skierowania wydanego przez pracodawc .
Pracodawca nie mo e dopu ci do pracy pracownika nie posiadaj cego aktualnego orzeczenia
lekarskiego, stwierdzaj cego brak przeciwwskaza do pracy na okre lonym stanowisku.
Koszty zwi zane z przeprowadzeniem przez pracowników bada
profilaktycznych ponosi
pracodawca. Badania te powinny by w miar mo liwo ci przeprowadzone w godzinach pracy.
Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy z tytu u poddania
si badaniom profilaktycznym.
rodki techniczne i organizacyjne, zapobiegaj ce niebezpiecze stwom wynikaj cym z
wykonywania robót w strefach szczególnego zagro enia zdrowia lub w ich s siedztwie,
siedztwie tym zapewniaj cym bezpieczn i sprawn komunikacj , umo liwiaj
szybk
ewakuacj na wypadek po aru, awarii i innych zagro
Roboty ziemne powinny by prowadzone na podstawie projektu, okre laj cego po enie
instalacji i urz dze podziemnych, mog cych znale si w zasi gu prowadzonych robót.
Wykonywanie
robót
ziemnych
w
bezpo rednim
s siedztwie
sieci,
takich
jak:
elektroenergetyczne, gazowe, telekomunikacyjne, ciep ownicze, wodoci gowe i kanalizacyjne
powinno by poprzedzone ustaleniem przez kierownika budowy, w porozumieniu z w ciw
jednostk , w której zarz dzie lub u ytkowaniu znajduj si te instalacje, bezpiecznej odleg ci,
w jakiej mog by one wykonywane od istniej cej sieci, i sposobu wykonywania robót. Miejsca
tych robót nale y oznakowa napisami ostrzegawczymi i ogrodzi .
• W czasie wykonywania robót ziemnych miejsca niebezpieczne nale y ogrodzi i umie ci
napisy ostrzegawcze.
• Prowadzenie robót ziemnych w pobli u instalacji podziemnych, a tak e g bienie wykopów
poszukiwawczych powinno odbywa si r cznie.
• W czasie wykonywania wykopów w miejscach dost pnych dla osób niezatrudnionych przy
tych robotach nale y wokó wykopów pozostawionych na czas zmroku i w nocy ustawi
balustrady zaopatrzone w wiat o ostrzegawcze koloru czerwonego.
• Je eli teren, na którym s wykonywane roboty ziemne, nie mo e by ogrodzony,
wykonawca robót powinien zapewni sta y jego dozór.
W przypadkach uzasadnionych wzgl dami bezpiecze stwa wykop nale y dodatkowo szczelnie
przykry , w sposób uniemo liwiaj cy wpadni cie do wykopu.
W przypadku przykrycia wykopu, zamiast balustrad, posiadaj cych por cze znajduj ce si na
wysoko ci 1,1 m nad terenem i w odleg ci niemniejszej ni 1 m od kraw dzi wykopu, teren
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
9
Biuro In ynierii rodowiska
robót mo na oznaczy za pomoc balustrad z lin lub ta m z tworzyw sztucznych, umieszczonych
wzd
wykopu na wysoko ci 1,1 m i w odleg ci 1 m od kraw dzi wykopu.
Wykopy o cianach pionowych nie umocnionych, bez rozparcia lub podparcia, mog by
wykonywane tylko do g boko ci 1 m w gruntach zwartych, w przypadku gdy teren przy wykopie
nie jest obci ony w pasie o szeroko ci równej g boko ci wykopu. Wykopy bez umocnie , o
boko ci wi kszej ni 1 m, lecz nie wi kszej od 2 m, mo na wykonywa , je eli pozwalaj na to
wyniki bada gruntu i dokumentacja geologiczno-in ynierska.
W czasie wykonywania wykopów ze skarpami o bezpiecznym nachyleniu, nale y:
• w pasie terenu przylegaj cego do górnej kraw dzi skarpy, na szeroko ci równej trzykrotnej
boko ci wykopu, wykona spadki umo liwiaj ce atwy odp yw wód opadowych w kierunku
od wykopu,
• likwidowa naruszenie struktury gruntu skarpy, usuwaj c naruszony grunt, z zachowaniem
bezpiecznego nachylenia w ka dym punkcie skarpy,
• sprawdzi stan skarpy po deszczu, mrozie lub po d szej przerwie w pracy.
W czasie wykonywania kopark wykopów w skoprzestrzennych nale y wykonywa obudow
wy cznie z zabezpieczonej cz ci wykopu lub zastosowa obudow prefabrykowan , z u yciem
wcze niej przewidzianych urz dze mechanicznych. Je eli wykop osi gnie g boko wi ksz ni
1 m od poziomu terenu, nale y wykona zej cie (wej cie) do wykopu. Koparka w czasie pracy
powinna by ustawiona w odleg ci od wykopu co najmniej 0,6 m poza granic od amu klina
naturalnego od amu gruntu. Przy wykonywaniu robót ziemnych sprz tem zmechanizowanym
nale y wyznaczy w terenie stref niebezpieczn i odpowiednio j oznakowa . Przebywanie osób
pomi dzy cian wykopu a kopark , nawet w czasie postoju, jest zabronione.
Ka dorazowe rozpocz cie robót w wykopie wymaga sprawdzenia stanu jego obudowy lub skarp.
Ruch rodków transportowych obok wykopów powinien odbywa si
poza granic
klina
naturalnego od amu.
Sk adowanie urobku, materia ów i wyrobów jest zabronione:
- w odleg ci mniejszej ni 0,6 m od kraw dzi wykopu, je eli ciany wykopu s obudowane
oraz je eli obci enie urobku jest przewidziane w doborze obudowy,
- w strefie klina naturalnego od amu gruntu, je eli ciany wykopu nie s obudowane.
Podgrzewanie, rozmra anie lub zamra anie gruntu powinno by prowadzone zgodnie z
dokumentacj projektow oraz instrukcj bezpiecze stwa, opracowan przez wykonawc . Teren,
na którym odbywa si podgrzewanie, rozmra anie lub zamra anie gruntu powinien by przez
ca y czas procesu ogrodzony i oznakowany tablicami ostrzegawczymi, o wietlony o zmroku i w
porze nocnej oraz fachowo nadzorowany.
Grodzie i kesony powinny by :
- zbudowane z materia ów trwa ych o wymaganej w projekcie wytrzyma ci
- wyposa one w urz dzenia zapewniaj ce osobom schronienie w przypadku wp ywu wody lub
innych substancji.
Pomieszczenia zamkni te, tunele, zbiorniki, studnie, urz dzenia techniczne, kana y powinny by
wyposa one w wentylacj grawitacyjn lub w razie potrzeby w wentylacj mechaniczn .
Urz dzenia elektryczne, stosowane w wymienionych pomieszczeniach powinny posiada
zabezpieczenia chroni ce przed pora eniem pr dem elektrycznym i wybuchem.
Wykonuj cy roboty ziemne powinni mie zapewnion szybk drog ewakuacyjn na wypadek
zalania, po aru lub wyst pienia szkodliwych gazów, a tak e mo liwo
uzyskania niezw ocznie
pierwszej pomocy medycznej.
W czasie prowadzenia robót ziemnych metod bezodkrywkow nale y zapewni osobom
bezpieczne po czenie podziemnych stanowisk pracy ze stanowiskami pracy zlokalizowanymi na
powierzchni terenu, za pomoc szybów i tuneli, obudowanych w sposób uwzgl dniaj cy parcie
ziemi i wód gruntowych.
Ka da osoba pracuj ca w wyrobiskach podziemnych lub udaj ca si pod ziemi , niezale nie od
wietlenia ogólnego, powinna posiada sprawnie dzia aj
lamp z w asnym zasilaniem,
zapewniaj cym nieprzerwane o wietlenie co najmniej przez 10 godzin.
Na ka dym odcinku prowadzenia robót podziemnych nale y zapewni :
• system czno ci, umo liwiaj cy porozumiewanie si z podziemnych stanowisk roboczych
ze stanowiskami na powierzchni ziemi oraz z pogotowiem zabezpieczaj cym,
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
10
Biuro In ynierii rodowiska
• ustalony system alarmowania osób, znajduj cych si pod poziomem terenu i pogotowia
zabezpieczaj cego na wypadek zagro enia, wymagaj cego wycofania osób z wyrobisk
podziemnych.
W przypadku zagro enia w czasie wykonywania robót pod ziemi , osoba sprawuj ca nadzór
techniczny jest obowi zana do niezw ocznego wstrzymania robót na zagro onych stanowiskach
pracy i wycofania osób w bezpieczne miejsce.
Wykonawca robót tunelowych powinien zapewni :
• sta y nadzór nad dzia aniem wentylacji,
• na powierzchni terenu, odpowiednio wyposa ony w rodki medyczne, punkt pierwszej
pomocy medycznej, czynny w czasie ka dej zmiany roboczej, na poszczególnych odcinkach
za , na których trwaj roboty, punkty wyposa one w niezb dne rodki opatrunkowe i nosze.
Obowi zki pracownika w zakresie BHP.
Podstawowe obowi zki pracownika w tym zakresie okre la Kodeks Pracy (Art. 211), nale
do
nich:
Znajomo
przepisów i zasad BHP, branie udzia u w szkoleniach, instrukta ach z tego
zakresu oraz poddawanie si wymaganym egzaminom sprawdzaj cym,
Wykonywanie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami BHP oraz stosowanie si do
wydanych w tym zakresie polece prze onych,
Dbanie o nale yty stan maszyn, urz dze , narz dzi, sprz tu oraz porz dek i ad w
miejscu pracy,
Stosowanie rodków ochrony zbiorowej i indywidualnej oraz odzie y i obuwia roboczego
zgodnie z ich przeznaczeniem,
Poddawanie si wst pnym, okresowym, kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom
lekarskim,
Niezw oczne zawiadomienie prze onego (a tak e inne osoby) o zauwa onym w zak adzie
pracy wypadku, albo zagro eniu ycia lub zdrowia ludzkiego,
Wspó dzia anie z pracodawc i prze onym w wype nianiu obowi zków, dotycz cych BHP.
Szczegó owy zakres obowi zków pracownika w zakresie BHP okre laj przepisy wykonawcze oraz
szczegó owe instrukcje, np.: obs ugi, stanowiskowe.
Ponadto ze wzgl du na to, e pracownicy oczyszczalni cieków (w tym pompowni) eksploatuj
urz dzenia i instalacje energetyczne (to jest takie, które przetwarzaj , przesy aj i u ywaj
energi elektryczn ) zobowi zani s do spe niania dodatkowych wymaga kwalifikacyjnych w
zakresie gospodarki energetycznej, potwierdzonych egzaminem, powtarzanym okresowo co 5
lat. Zakres wymaga , dotycz cych kwalifikacji, okre la Zarz dzenie Ministra Przemys u z dnia 15
marca 1989 r. W sprawie dodatkowych wymaga
kwalifikacyjnych dla znajomo
i
przestrzeganie zasad odprowadzania cieków na terenie zak adu, znajomo instalacji i urz dze
(budowa, zasada dzia ania),
obs uga instalacji i urz dze zgodnie z ich przeznaczeniem,
utrzymanie wszystkich urz dze
w pe nej sprawno ci (konserwacja, naprawa
uszkodze ),
utrzymanie urz dze i otoczenia w czysto ci,
obserwacja i kontrola wskaza przyrz dów pomiarowych,
terminowe wykonywanie czynno ci i operacji pomocniczych lub poprzedzaj cych
ciw prac urz dze wg za
zawartych w DTR,
znajomo DTR urz dze ,
ywanie i utrzymywanie sprz tu ochrony osobistej i odzie y ochronnej podczas
pracy,
Zasadnicze obowi zki pracowników w zakresie p.po .
przestrzeganie zakazu u ywania otwartego ognia i palenia tytoniu w miejscach
niedozwolonych,
zakaz rozgrzewania za pomoc ognia smo y i innych materia ów w odleg ci
mniejszej ni 5 m od budynków lub stref zagro onych wybuchem,
zakaz spalania mieci i odpadów,
zakaz sk adowania jakichkolwiek materia ów i przedmiotów na drogach komunikacji
ogólnej s
cej celom ewakuacji, w tym zaw enie dróg ewakuacyjnych,
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
11
Biuro In ynierii rodowiska
zakaz zamykania dróg ewakuacyjnych w sposób uniemo liwiaj cy ich natychmiastowe
ycie,
zakaz uniemo liwienia lub ograniczenie dost pu do:
a/ urz dze
przeciwpo arowych, takich jak sta e urz dzenia ga nicze, instalacje
sygnalizacyjno-alarmowe, hydranty,
b/ urz dze uruchamiaj cych instalacje ga nicze i steruj ce takimi instalacjami oraz innymi
instalacjami wp ywaj cymi na stan bezpiecze stwa po arowego obiektu, wy czników i tablic
rozdzielczych pr du elektrycznego,
zakaz u ywania materia ów niebezpiecznych po arowo tj.
a/ cieczy palnych o temperaturze zap onu poni ej 55oC,
b/ gazów palnych (poza procesem technologicznym),
c/ materia ów pirotechnicznych i wybuchowych,
d/ materia ów maj cych sk onno ci do samozapalenia.
Wypadki przy pracy.
Obowi zki pracodawcy:
W razie wypadku przy pracy, pracodawca obowi zany jest:
Zabezpieczy miejsce wypadku,
Zapewni udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
Podj niezb dne rodki eliminuj ce lub ograniczaj ce zagro enie,
Niezw ocznie zawiadomi inspektora, prokuratora, jednostk nadrz dn o ka dym
miertelnym, ci kim lub zbiorowym wypadku przy pracy (Kodeks Pracy,
Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 21.04.1992 r. W sprawie ustalania okoliczno ci
i przyczyn wypadków przy pracy – Dz. U. Nr 37, poz. 160 z 1992 r.),
Niezw ocznie ustali przyczyny i okoliczno ci wypadku,
Zastosowa rodki zapobiegaj ce podobnym wypadkom,
Sporz dzi w ciw dokumentacj wypadku.
Obowi zki pracownika:
Ka dy pracownik, który zauwa
wypadek lub dowiedzia si o nim jest obowi zany natychmiast
udzieli
pomocy poszkodowanemu pracownikowi i niezw ocznie zawiadomi
o wypadku
prze onego poszkodowanego pracownika oraz s
BHP,
Prze ony pracownika poszkodowanego w wypadku przy pracy zobowi zany jest zabezpieczy
miejsce wypadku i niezw ocznie zawiadomi o wypadku kierownika zak adu pracy oraz s
BHP,
Pracownik, który uleg wypadkowi, je eli stan jego zdrowia na to pozwala, jest obowi zany
niezw ocznie powiadomi o wypadku swojego prze onego, Je eli skutki wypadku ujawni y si w
pó niejszym okresie, pracownik obowi zany jest zawiadomi swojego prze onego po ich
ujawnieniu.
Pierwsza pomoc w nag ych wypadkach
Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanemu w wypadku nale y do pracodawcy, w zwi zku
z tym pracodawca powinien:
Posiada odpowiednio wyposa on apteczk pierwszej pomocy (zawarto
apteczki
powinna by konsultowana z lekarzem),
Zapewni poszkodowanemu odpowiedni transport do lekarza lub sprowadzi lekarza
do poszkodowanego,
Zaznajomi pracowników z telefonami alarmowymi (pogotowie ratunkowe, o rodek
zdrowia).
Pod poj ciem pierwszej pomocy rozumie si szybkie, zorganizowane dzia anie, prowadzone przez
osoby z otoczenia ofiary nieszcz liwego wypadku, ma ono cz sto decyduj ce znaczenie dla
dalszych rezultatów leczenia. Pierwszej pomocy udziela si zwykle na miejscu wypadku. Je eli
wiadkiem wypadku jest wi cej osób, jedna z nich powinna obj
kierownictwo nad akcj
ratownicz .
Do udzielania pierwszej pomocy obowi zany jest ka dy pracownik, który w ramach szkolenia
BHP zapoznany zosta z zasadami udzielania pomocy przedlekarskiej (szkolenie wst pne,
szkolenie okresowe).
Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy
Post powanie osoby (b
osób) ratuj cej powinno polega na:
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
12
Biuro In ynierii rodowiska
Ocenie zdarzenia, podj ciu dzia ania,
Jak najszybszym usuni ciu czynnika dzia aj cego na poszkodowanego,
Ocenie zaistnia ego zagro enia dla
ycia poszkodowanego (sprawdzenie t tna,
ustalenie rodzaju urazu, sprawdzenie oddechu itd.)
Zabezpieczeniu poszkodowanego przed mo liwo ci dodatkowego urazu lub innego
zagro enia,
wezwaniu pomocy lekarskiej.
Poni ej przedstawione s podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy w niektórych
stanach zagro enia zdrowia lub ycia, spowodowanych przede wszystkim wypadkami przy
pracy.
Zranienia
Rozró niamy rany ci te, k ute, szarpane i r bane.
Pierwsz czynno ci przy zranieniu jest:
Natychmiastowe zatrzymanie krwotoku,
Usuni cie z rany cia obcych (tylko widocznych i których usuni cie nie sprawi
trudno ci),
Zabezpieczenie rany przed zaka eniem, (przy czym ran g bokich nie nale y
przemywa
adnymi p ynami antyseptycznymi, ani wyciera – nale y je pokry
ja owym opatrunkiem i zabanda owa ),
W przypadku rany zanieczyszczonej, sp uka obficie 3% roztworem wody utlenionej,
Miejsce zranione przykry wyja owion gaz , na
na ni lignin lub wat ,
Opatrunek umocowa banda em, przylepcem, chust trójk tn – w zale no ci od
wielko ci zranienia,
Poszkodowanych z powa niejszymi obra eniami nale y kierowa natychmiast do
szpitala,
ciwa pomoc lekarska powinna by udzielona od 6 – 8 godzin od chwili zranienia,
Nale y dopilnowa , by ranny, którego rana zosta a zanieczyszczona np. ziemi ,
otrzyma surowic przeciwt cow .
Pora enie pr dem elektrycznym
Dzia anie pr du elektrycznego na organizm cz owieka ma dzia anie :
Miejscowe, w postaci oparzenia,
Ogólne, w postaci zaburzenia rytmu serca w cznie z niebezpiecze stwem
zatrzymania kr enia.
W przypadku pora enia pr dem, nale y natychmiast uwolni pora onego spod dzia ania
pr du elektrycznego poprzez:
Wy czenie napi cia,
Odci gni cie pora onego (bez nara ania siebie) od urz dze b
cych pod napi ciem.
W zale no ci od stanu pora onego nale y zastosowa odpowiednie czynno ci ratownicze:
Przy zatrzymaniu oddechu – sztuczne oddychanie,
Przy zatrzymaniu czynno ci serca – masa serca,
Przy oparzeniach, krwotokach, zranieniach – post powa nale y jak w takich
wypadkach konieczne.
WE WSZYSTKICH PRZYPADKACH JAK NAJSZYBCIEJ WEZWA LEKARZA LUB ZAPEWNI
TRANSPORT POSZKODOWANEGO DO SZPITALA. PODA LEKARZOWI NAZW SUBSTANCJI
TRUJ CEJ.
11.0 Uwagi ko cowe .
A/ Wszelkie roboty prowadzi zgodnie z obowi zuj cymi przepisami i normami BHP
( w szczególno ci PN - B - 10725; PN-B-06050; PN - 92 / B - 10735 ; PN - 91 / B - 10728 ) .
B/ Napotkane uzbrojenia zabezpieczy pod nadzorem zainteresowanej instytucji, b
cej
cicielem uzbrojenia.
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
13
Biuro In ynierii rodowiska
C/ Wszystkie prace wykona zgodnie z : „Warunki techniczne wykonania i odbiory robót
budowlano - monta owych” , t.2 .Instalacje sanitarne i przemys owe, opracowane przez COB
- RTI „INSTAL” W - wa oraz z : „Warunki techniczne wykonania i odbiory robót budowlano monta owych” Budownictwo ogólne t.1 - opracowany przez ITB W – wa.
D/ Dokona geodezyjnej inwentaryzacji uzbrojenia.
E/
ci le przestrzega
warunków wykonania przy cza wydanych przez instytucje
uzgadniaj ce projekt a prace prowadzi w uzgodnieniu z tymi instytucjami.
Projekt budowlany przy cza wodoci gowego dla WSz dla N i PCh w wieciu.
Strona nr
14