AUTOREFERAT

Jacek Żurek
AUTOREFERAT
W trakcie studiów (1990–1996) zainteresowałem się dziejami Kościoła katolickiego, co zawdzięczam udziałowi w zajęciach z historii starożytnej, prowadzonych ówcześnie w Instytucie Historycznym UW przez
PROF. DR HAB.
EWĘ WIPSZYCKĄ, a na-
stępnie udziałowi w proseminarium poświęconym husytyzmowi w Polsce (PROF. DR
HAB. MARIA KOCZERSKA).
Zaowocowało to m.in. uczestnictwem w zajęciach z zakresu
patrystyki (KS. PROF. DR HAB. MAREK STAROWIEYSKI) w Instytucie Filologii Klasycznej
na Wydziale Polonistyki UW, a także w studium podyplomowym w zakresie socjologii religii w Instytucie Socjologii na Wydziale Filozofii i Socjologii UW (PROF.
HAB.
DR
EDWARD CIUPAK). W Instytucie Historycznym podczas toku studiów przygoto-
wałem cztery większe prace z zakresu historii Kościoła powszechnego i jego dziejów
na ziemiach polskich. Udział w seminariach magisterskich, poświęconych dziejom
nowożytnym (ŚP.
PROF. DR HAB.
LESZEK JAŚKIEWICZ) i najnowszym (ŚP.
PROF. DR HAB.
MARIAN WOJCIECHOWSKI) doprowadził do wykrystalizowania się zainteresowań badawczych, którym pozostałem wierny do dzisiaj. Zająłem się dziejami Kościoła
rzymskokatolickiego w Polsce w wieku XX – w aspekcie prawno-państwowym, a ze
szczególnym
uwzględnieniem
wpływów
tradycji
bizantyjskiej
(rosyj-
skiej/sowieckiej). W zakresie metodologii przyswoiłem sobie ówcześnie aparat pojęciowy i metody analizy wypracowane przez geografię historyczną Kościoła, recypowaną w Polsce po wojnie przez PROF. DRA HAB. JERZEGO KŁOCZOWSKIEGO i pracowników ośrodka lubelskiego (KUL), przykładających dużą wagę do ujęć statystycznych i
kartograficznych, a także badań quasisocjologicznych (francuska szkoła „Annales”).
Podczas seminarium magisterskiego zapoznałem się w praktyce z kwerendą źródłową w zakresie dziejów najnowszych, przygotowując pracę magisterska o charakterze źródłowym, pt. Polityka oświatowa państwa wobec Kościoła katolickiego w Polsce w
latach 1944 – 1976 (1996, oceniona z wynikiem „bardzo dobry”, promotor ŚP. PROF. DR
HAB.
MARIAN WOJCIECHOWSKI, recenzent
ŚP. PROF. DR HAB. JÓZEF SZAFLIK,
przewodni-
czący komisji egzaminacyjnej ŚP. PROF. DR HAB. PAWEŁ WIECZORKIEWICZ).
1
Studia doktoranckie odbyłem pod kierunkiem
KS. PROF. DRA HAB.
JERZEGO
MYSZORA, ówcześnie prodziekana Wydziału (Kościelnych) Nauk Historycznych i
Społecznych ATK/UKSW (a następnie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu
Śląskiego, Katedra Patrystyki i Historii Kościoła), przy współudziale
PROF. DRA HAB.
WIESŁAWA J. WYSOCKIEGO i DRA HAB., PROF. UKSW JANUSZA ODZIEMKOWSKIEGO. Efektem było m.in. rozszerzenie bądź uszczegółowienie zakresu badań nad oświatą katolicką i opracowanie artykułów naukowych w tej dziedzinie. W tym czasie współpracowałem z DOC. DREM TOMASZEM OCHINOWSKIM (Wydział Psychologii UW, a następnie na Wydziale Zarządzania UW, Katedra Psychologii i Socjologii Zarządzania),
jednym z pionierów badań interdyscyplinarnych w Polsce z pogranicza psychologii i
historii, pomagając mu w badaniach nad przeżyciami więźniów politycznych w Polsce w czasach stalinowskich, czego efektem był czynny udział w 30 Jubileuszowym
Zjeździe Naukowym Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (1999).
Równolegle podjąłem prace na badaniem struktur nauki i oświaty oraz projektów
ich reform, zainicjowanych w 1980 r. przez środowiska nauczycieli akademickich i
szkolnych związanych z NSZZ „Solidarność” (1998–2001). Opracowałem zaś publikację Wybór źródeł do historii Solidarności Oświaty i Wychowania 1980–1989, wydaną w
2000 r., ss. 583. Za tę pozycję otrzymałem wyróżnienie Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” (wspólnie z
DR
TERESĄ BOCHWIC, autorką monografii
historycznej na ten temat). W tym czasie (1999–2005) podjąłem się opracowania naukowego części diariusza Stefana Wyszyńskiego, rozszerzając dla badaczy – na ile
było to możliwe – dostęp do tego, jednego z cenniejszych źródeł dziejów powojennych Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce. Kolejny obszar mych badań naukowych (1999–2006) dotyczył zagadnienia represji, o podłożu ideologicznym, na duchowieństwie rzymskokatolickim w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej.
W Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi
Polskiemu, jako kierownik bądź uczestnik (2000–2005) wziąłem udział w czterech
dużych programach badawczych poświęconych represjom politycznym w okresie
powojennym w Polsce oraz funkcjonowaniu w tym czasie polskiego aparatu bezpieczeństwa, zarówno cywilnego, jak i wojskowego. Zakończeniem programów było
sześć publikacji naukowych własnych oraz redakcja naukowa tomu: Konspiracja i opór
2
społeczny w Polsce 1944–1956, IPN, T. I: 2002, ss. 618; T. II: 2004, ss. 684 oraz Księga
świadectw. Skazani na karę śmierci w czasach stalinowskich i ich losy, IPN 2003, ss. 456. W
latach 2002–2006 byłem członkiem kolegium redakcyjnego, sekretarzem redakcji,
redaktorem naukowym oraz autorem haseł biograficznych w tomach Leksykonu duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945–1989, wydanych przez Verbinum
(T. I: 2002, ss. 355; T. II: 2003, ss. 367; T. III: 2006, ss. 433) Za T. II z
KS. PROF. JERZYM
MYSZOREM otrzymałem w 2004 r. nagrodę Stowarzyszenia Wydawców Katolickich
„Feniks 2004”.
Podjąłem jednocześnie (2003–2008) prace nad zagadnieniem przystosowania i
współpracy duchowieństwa rzymskokatolickiego z władzami państwowymi w Polsce po roku 1945, szczególnie w zakresie duszpasterstwa wojskowego, uzyskując
środki na badania z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (projekt badawczy
promotorski, nr 1 H01G 036 30). Jednym z efektów badań była obrona pracy doktorskiej na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych UKSW w Warszawie na temat:
Ruch »księży patriotów« w województwie katowickim w latach 1949–1956, wydanej przez
IPN w 2009 r., ss. 400. Praca ta uzyskała nagrodę „Klio” Porozumienia Wydawców
Książki Historycznej w kategorii monografii naukowej I stopnia w tym samym roku.
W latach 2006–2008 uczestniczyłem w IPN w dwóch programach badawczych poświęconych genezie „pogromu kieleckiego” w 1946 r., zakończonych 9 publikacjami
naukowymi własnymi, poświęconymi także dziejom Żydów w Polsce od 1939 r.
Równocześnie (2006–2008) pełniłem funkcję członka kolegium redakcyjnego, redaktora naukowego i sekretarza redakcji miesięcznika „Biuletyn IPN”. Kolejny z programów badawczych w IPN miał na celu opracowanie naukowe dzienników (1956–
1989) Janusza Zabłockiego (*1926), polityka chrześcijańsko-demokratycznego i posła
na Sejm PRL (1965–1985). Przy opracowaniu tomu pierwszego uczestniczyłem jako
recenzent wewnętrzny (J. Zabłocki, Dzienniki, t. I: 1956–1965, IPN, Warszawa 2008, ss.
744), zaś następnie opracowałem jako redaktor naukowy tom drugi wydawnictwa
(1966-1975, IPN, Warszawa 2011, ss. 1088).
3
Jestem autorem, współautorem i redaktorem naukowym ponad 100 prac, w
tym 10 książek, ponad 60 artykułów naukowych, ponad 50 artykułów popularnonaukowych, recenzyjnych i innych.
Spis publikacji własnych na stronach internetowych Ośrodka Przetwarzania
Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego (trzeba wpisać nazwisko i imię w
wyszukiwarce): http://nauka-polska.pl, http://www.opi.org.pl
4
Jacek Żurek
UDZIAŁ W PROJEKTACH BADAWCZYCH I KONFERENCJACH
NAUKOWYCH
Podano: Problem badawczy; a. Streszczenie projektu; b. Finansowanie; c. Czas trwania; d. Charakter projektu; e. Referaty własne podczas konferencji naukowych.
A. W ZAKRESIE DZIEJÓW NAJNOWSZYCH ŻYDÓW W POLSCE
1. „Pogrom kielecki” w 1946 r. – geneza
a. Streszczenie projektu
Edycja źródłowa i studia z zakresu historii społecznej i politycznej. Kwerenda archiwalna, wybór i opracowanie materiałów źródłowych, uzyskanych bądź wytworzonych w trakcie trwania śledztwa Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi
Polskiemu-Instytutu Pamięci Narodowej / IPN-Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko
Narodowi Polskiemu (1991–2004). Analiza źródeł pod kątem etiologii i patogenezy
zjawiska, począwszy od 1939 r. (uwarunkowania polityczne, procesy migracyjne),
falsyfikacji materiału źródłowego. Pionierskie wykorzystanie, na dużą skalę, materiałów archiwalnych gromadzonych na potrzeby bieżące wymiaru sprawiedliwości,
o czym m.in. świadczy przyswojenie metod, wypracowanych w trakcie realizacji
projektu, przez autorów badań pokrewnych (DR BOGUSŁAW KOPKA, Das KZ Warschau.
Geschichte und Nachwirkungen).
b. Finansowanie
IPN–KŚZpNP (Warszawa)
c. Czas trwania
2006–2008
5
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, samodzielny. Współpracownicy:
KRUSZELNICKI (historyk, Kielce),
DR HAB. JAN
DR HAB.
RYSZARD ŚMIETANKA–
ŻARYN, PROF. UKSW (historyk, Warsza-
wa)
B. W ZAKRESIE STRUKTUR APARATU BEZPIECZEŃSTWA W POLSCE
2. Kadra kierownicza cywilnego aparatu bezpieczeństwa w Polsce,
1944–1956
a. Streszczenie projektu
Studium z zakresu historii administracji. Kwerenda źródłowa w zasobach Biura
Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN–KŚZpNP. Analiza tzw. rozkazów
personalnych kierownika Resortu Bezpieczeństwa Publicznego przy PKWN (1944),
ministra BP (1944–1954) i przewodniczącego Komitetu ds. BP (1954–1956). Ustalenie
składu osobowego aparatu bezpieczeństwa w okresie „stalinowskim” (centrala–
województwo–powiat). Udział własny – województwo kieleckie.
b. Finansowanie
IPN–KŚZpNP (Warszawa, Wrocław)
c. Czas trwania
2003–2004
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, uczestnik.
Kierownik – DR HAB. KRZYSZTOF SZWAGRZYK (historyk, Wrocław)
3. Aparat bezpieczeństwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, 1944–1990
a. Streszczenie projektu
6
Edycja źródłowa i studia z zakresu historii państwa i prawa. Kwerenda źródłowa
w zasobach Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN–KŚZpNP. Analiza
przede wszystkim tzw. aktów normatywnych, wydanych przez władze kierownicze
aparatu bezpieczeństwa cywilnego (MBP–KdsBP–MSW) i wojskowego (Informacja
Wojskowa–KBW), w zakresie spraw wyznaniowych. Wybór i edycja źródeł, opracowania monograficzne.
b. Finansowanie
IPN–KŚZpNP (Warszawa, Katowice)
c. Czas trwania
2003–2004
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, uczestnik.
Kierownik – DR ADAM DZIUROK (historyk, Katowice)
C.
W
ZAKRESIE
REPRESJI
POLITYCZNYCH
W
CZASACH
„STALINOWSKICH”
4. Orzecznictwo i wykonanie „najwyższego wymiaru kary” z przyczyn
politycznych, 1944–1956
a. Streszczenie projektu
Studia z zakresu statystyki, geografii historycznej, biografistyki. Opracowanie
kwestionariuszy badawczych i kartotek, kwerenda archiwalna w zespołach archiwalnych IPN, archiwów państwowych i wojskowych, sądów powszechnych. Opracowanie danych indywidualnych i statystycznych. Utworzenie elektronicznej bazy
danych, zawierającej ankiety osób skazanych na śmierć przez wojskowe sądy rejonowe w Polsce w latach 1946–1955. Utworzona baza, o charakterze dynamicznym,
jest jedyną tego rodzaju ogólnodostępną bazą danych osobowych w Polsce, analogicznie do bazy „Indeks represjonowanych” Ośrodka Karta w Warszawie. Zebranie i
7
opracowanie naukowe relacji świadków. Publikacja elektroniczna i liczne publikacje
książkowe o charakterze autorskim.
b. Finansowanie
IPN–KŚZpNP (Warszawa)
c. Czas trwania
2001–2005
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, zespołowy. II kierownik.
Uczestnicy: ZESPÓŁ pracowników naukowych oddziałowych biur edukacji publicznej IPN–KŚZpNP w Polsce (I kierownik – DR HAB., PROF. UKSW JAN ŻARYN, historyk, Warszawa).
Współpraca: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Związek Żołnierzy
Narodowych Sił Zbrojnych.
5. Działacze konspiracji i uczestnicy „oporu społecznego” w Polsce,
1944–1956
a. Streszczenie projektu
Studia z zakresu biografistyki. Rozpisanie ankiety, skonstruowanie kwestionariusza badawczego, zebranie, uporządkowanie i wybór ofert w zakresie biogramów
tytułowych bohaterów. Zebranie i redakcja naukowa materiału, recenzje. Słownik
posiada charakter ciągły, pisany jest metodą holenderską. Jest to pierwsze tego typu
wydawnictwo o charakterze ogólnopolskim, obejmujące zakresem chronologicznym
cały wiek XX, ze szczególnym uwzględnieniem okresu 1939/1944–1956, nawiązujące
m.in. do „Małopolskiego Słownika Biograficznego Uczestników Działań Niepodległościowych 1939–1956”.
b. Finansowanie
IPN–KŚZpNP (Warszawa)
c. Czas trwania
2001–
8
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, zespołowy, II kierownik (2001–2002) i uczestnik (2002–2004)
Uczestnicy: ZESPÓŁ pracowników naukowych IPN–KŚZpNP, historycy dziejów
najnowszych (I kierownik – DR
HAB., PROF.
UKSW JAN ŻARYN, historyk, Warszawa;
DR TOMASZ BALBUS, historyk, Wrocław). Współpraca: Światowy Związek Żołnierzy
Armii Krajowej, Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych
D. W ZAKRESIE DZIEJÓW NAJNOWSZYCH OŚWIATY W POLSCE
6. Geneza i rozwój struktur oświatowych NSZZ „Solidarność”, 1980–
1989
a. Streszczenie projektu
Edycja źródłowa i studia z zakresu historii politycznej. Kwerenda źródeł archiwalnych z rozproszonych archiwaliów prywatnych oraz jednostek zakładowych
NSZZ „Solidarność” na terenie Warszawy, Regionu Mazowsze oraz poszczególnych
regionów związkowych. Uzyskanie relacji wywołanych od świadków historii (nagrania, wspomnienia, inne relacje). Kwerendy biblioteczne czasopism oraz materiałów ulotnych „drugiego obiegu”. Uporządkowanie zbiorów archiwalnych oraz dokumentacji mechanicznej i przekazanie do archiwum zakładowego (MGR WANDA
KRAJEWSKA HOFMAN, psycholog, Warszawa). Opracowanie naukowe źródeł, edycja
wybranych dokumentów i materiałów statystycznych oraz osobowych.
b. Finansowanie
Ministerstwo Edukacji Narodowej, Mazowieckie Kuratorium Oświaty, komisje
Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Regionu Mazowsze, „Tygodnik Solidarność”, Zarząd Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”, inne
c. Czas trwania
1998–2001
d. Charakter projektu
9
Ogólnopolski, samodzielny.
Współpracownicy: DR TERESA BOCHWIC (filozof, historyk, medioznawca, Warszawa), DR TOMASZ OCHINOWSKI (psycholog, historyk, Warszawa)
e. Referaty własne podczas konferencji naukowych
−
[1] NSZZ »Solidarność« Regionu Mazowsze 1980–1981 (publikowany), XXXIII
Sesja Varsavianistyczna w 20 rocznicę Strajku Sierpniowego i narodzin »Solidarności«, Towarzystwo Miłośników Historii, październik 2000, Warszawa
−
[2] O prawdę historyczną – »Solidarność« wobec nauczania historii w szkole (publikowany), „Solidarność” a polska szkoła. Konferencja, cz. 1: Sesja naukowo–
wspomnieniowa „Co dała »Solidarność« polskiej szkole?”, Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Gdańsku – Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku, Gdańsk, 7 IX 2005
−
[3] »Solidarność« Oświaty i Wychowania wobec nauczania historii, Sesja naukowa
„Co dała »Solidarność« polskiej szkole?”, Biuro Edukacji Urzędu m. st. Warszawy – Towarzystwo im. Stanisława ze Skarbimierza – NSZZ „Solidarność”
Międzyzakładowa Komisja Koordynacyjna Oświaty i Wychowania w Warszawie, Warszawa, 22 XI 2005
7. Państwo wobec akcji oświatowej Kościoła rzymskokatolickiego
w Polsce, 1944–1989
a. Streszczenie projektu
Studia z zakresu geografii historycznej i historii politycznej. Przebadanie wybranych materiałów archiwalnych Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii
Robotniczej oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w zakresie akcji katechizacyjnej, szkolno–oświatowej, inicjatyw duszpasterskich o charakterze wychowawczym.
Wybór dokumentów źródłowych, zebranie materiałów statystycznych. Ustalenie
wstępnych korelacji między zasięgiem praktyk religijnych młodego pokolenia a charakterem i zasięgiem geograficznym akcji laicyzacyjnej.
10
b. Finansowanie
Wydział Kościelnych Nauk Historycznych i Społecznych / Nauk Historycznych i
Społecznych Akademii Teologii Katolickiej / Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
c. Czas trwania
1998–2001
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, samodzielny
Program zrealizowany w ramach seminarium doktoranckiego w IKNHiS ATK /
WNHiS UKSW, pod kierunkiem
KS. PROF. DRA HAB. JERZEGO
MYSZORA (historyk, teo-
log, Warszawa–Katowice).
e. Referaty własne podczas konferencji naukowych
−
[4] Prymas Wyszyński a edukacja, Sesja naukowa Prymas Wyszyński a dobra kultury, Towarzystwo Miłośników Historii – Galeria Porczyńskich, Warszawa, 4
V 2001 (publikowany)
−
[5] „Laicyzacja” szkolnictwa w Polsce (1958–1961), Jubileuszowe sympozjum
sióstr historyczek żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce w trzydziestolecie współpracy 1971–2001, Instytut Geografii Historycznej Kościoła w Polsce
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – Biuro Historyczne przy Sekretariacie
Konsulty Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce, Warszawa, 30 XI – 1 XII
2001 (dyskusja panelowa, publikowany referat)
−
[6] Kasaty placówek oświatowych Kościoła katolickiego w Polsce (1958–1963), Ogólnopolska konferencja naukowa sióstr historyczek pt. „Represje systemu komunistycznego wobec ludzi Kościoła”, Instytut Geografii Historycznej Kościoła w
Polsce Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – Biuro Historyczne przy Sekretariacie Konsulty Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce, Warszawa, 10–
11 XII 2004 (publikowany)
11
E. W
ZAKRESIE
DZIEJÓW
NAJNOWSZYCH
KOŚCIOŁA
KATOLICKIEGO
W
POLSCE
I EUROPIE ŚRODKOWO–WSCHODNIEJ
8. Ruch „księży patriotów”, 1945–1956
a. Streszczenie projektu
Studia z zakresu geografii historycznej, historii państwa i prawa. Analiza geograficzna, statystyczna, quasisocjologiczna, analiza przypadków w zakresie postaw duchowieństwa rzymskokatolickiego wobec władz państwowych w okresie „stalinowskim”, zwłaszcza w zakresie duszpasterstwa wojskowego (kohabitacja – konformizm
– kooperacja).
b. Finansowanie
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (projekt badawczy promotorski, nr 1
H01G 036 30, na lata 2006–2007), IPN–KŚZpNP (Katowice, Warszawa)
c. Czas trwania
2003–2008
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, samodzielny
e. Referaty własne podczas konferencji naukowych
−
[7] Wybrane zagadnienia prawnokanoniczne w działalności »księży patriotów«, Konferencja naukowa „Władza komunistyczna wobec Kościoła katolickiego w
PRL, KUL, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Instytut
Prawa Kanonicznego”, Koło Naukowe Kanonistów, Lublin, 17 III 2010 (złożony do druku w Wyd. KUL)
−
[8] Ruch »księży patriotów«, V Międzynarodowa Konferencja Historyczna „Kościół a wojna”, Szkoła Wyższa Przymierza Rodzin w Warszawie, Warszawa, 15
X 2010
12
9. Represje karne z przyczyn politycznych wobec duchowieństwa
rzymskokatolickiego w Europie Środkowo–Wschodniej, 1944–1989
a. Streszczenie projektu
Studia z zakresu geografii historycznej i biografistyki. Próba całościowego
spojrzenia, na podstawie zebranych oryginalnych materiałów biograficznych, na zagadnienie represji o charakterze ideologicznym na osobach duchownych. W projekcie, obejmującym zasięgiem geograficznym przede wszystkim obszar Polski w granicach „poczdamskich” i tzw. okręg kaliningradzki, uwzględniono wszystkie obrządki
katolickie oraz jednostki kościelne, bez względu na narodowość i przynależność kościelną duchowieństwa. Projekt nawiązuje do idei znanych prac słownikowych –
PROF. DRA BPA
PAWŁA KUBICKIEGO, Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i ojczyzny w
latach 1861–1915 r., cz. 1–3,
KS. PROF. DRA HAB.
ROMANA DZWONKOWSKIEGO SAC, Losy
duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917–1939. Martyrologium oraz Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939–1988,
KS. MGRA JANA
KS. DRA WIKTORA JACEWICZA
SDB i
WOSIA SDB, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego
pod okupacją hitlerowską 1939–1945, z. I–V.
b. Finansowanie
„Gość Niedzielny” (Katowice), IPN–KŚZpNP (Warszawa), Rada Ochrony Pamięci
Walk i Męczeństwa, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych,
Urząd Miasta Bielsko–Biała, Urząd Miasta Siemianowice Śląskie, Verbinum Wydawnictwo Księży Werbistów (Warszawa), Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego
(Katowice), Wyższa Szkoła Handlu i Finansów Międzynarodowych w Warszawie
c. Czas trwania
1999–2006
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, zespołowy. Uczestnik (1998–2000, 2005–2006), II kierownik (2001–
2004).
Uczestnicy: historycy dziejów najnowszych oraz dziejów Kościoła w Polsce, na
Białorusi, w Czechosłowacji, na Litwie, w Niemczech, na Ukrainie (ponad 100–u autorów około 1000–a biogramów wg pozycji bibliograficznych nr 3, 4, 6, w tym 68 au-
13
torów i 618 biogramów wg pozycji bibliograficznych nr 3, 4). I kierownik –
DR HAB. JERZY
MYSZOR (teolog, historyk, Warszawa–Katowice); współpracownicy –
DR ADAM DZIUROK
Katowice),
DR
KS. PROF.
(historyk, Katowice–Warszawa); DR ANDRZEJ GRAJEWSKI (historyk,
TADEUSZ KRAWCZAK (historyk, Warszawa),
CFMI (historyk, Lublin–Nowe Miasto n/Pilicą),
ODZIEMKOWSKI (historyk, Warszawa),
PROF. DR HAB.
DR,
S. DR HAB.
PROF.
AGATA MIREK
UKSW JANUSZ
WIESŁAW J. WYSOCKI (historyk,
Warszawa), DR HAB., PROF. UKSW JAN ŻARYN (historyk, Warszawa).
e. Referaty własne podczas konferencji naukowych
−
[9] Proces sądowy biskupa Czesława Kaczmarka, 30 Jubileuszowy Zjazd Naukowy
Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Psychologia u progu XXI wieku –
od teorii do praktyki i od praktyki do teorii, Warszawa 9–12 września 1999
(publikowany abstrakt)
−
[10] Prawo karne kresu Polski Ludowej wobec osób duchownych, Represje wobec
duchowieństwa Kościołów chrześcijańskich w okresie stalinowskim w krajach
byłego bloku wschodniego. Międzynarodowa konferencja naukowa na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, 26–27 XI 2002 r. (publikowany)
−
[11] Zabójstwa osób duchownych w Polsce Ludowej, Represje karne wobec osób
duchownych i konsekrowanych w PRL w latach 1945–1989. Konferencja naukowa w Katedrze Prawa Karnego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego,
Lublin 4 IV 2003 r. (publikowany)
−
[12] Mechanizmy, metody, skutki represji dla Kościoła katolickiego w Polsce w
latach 1944/45–1989 (próba syntezy), Księgarnia Św. Jacka – Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego – „Gość Niedzielny”, Katowice, 5 III 2004 (dyskusja panelowa, nota prasowa)
−
[13] Pелігія у Tретьому Pейху, Конференція «З подій мартирології католицької Церкви XX ст.», Київ, 18. 11. 2008 р, Інститут релігійних наук св.
Томи Аквінського у Києві разом з Інститутом народної пам’яті республіки
Польща (відділ у Жешові), nadesłany, publikowany w języku ukraińskim
14
10. Diariusz Stefana Wyszyńskiego jako źródło do dziejów politycznych Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, 1948–1981
a. Streszczenie projektu
Edycja źródłowa i studia z zakresu memuarystyki. Kwerenda archiwalna, zestawienie tekstu według dostępnych wydań i kopii archiwalnych. Opracowanie naukowe w formie komentarza oraz not biograficznych. Pierwsza edycja źródła o charakterze naukowym.
b. Finansowanie
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Dziedzictwa Narodowego/Narodowe Centrum Kultury, Instytut Prymasowski Stefana Kardynała Wyszyńskiego (Warszawa)
c. Czas trwania
1999–2005
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, samodzielny
Współpracownicy: DR TOMASZ OCHINOWSKI (psycholog, historyk, Warszawa), DR
PAWEŁ SKIBIŃSKI (historyk, Warszawa)
e. Referaty własne podczas konferencji naukowych
−
[14] Stosunki państwo–Kościół w okresie internowania prymasa Wyszyńskiego, Sesja
naukowa Prymas Stefan Wyszyński wobec Polski Ludowej, Biuro Edukacji
Publicznej IPN–KŚZpNP, Warszawa, 22 V 2001 (publikowany)
−
[15] Recepcja niemieckiej reakcji na wymianę listów w Polsce, Konferencja naukowa
„Od pojednania do współdziałania”, w 40. rocznicę wymiany listów pomiędzy
biskupami polskimi a biskupami niemieckimi, Konferencja Episkopatu Polski –
Wydział Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana
Wyszyńskiego w Warszawie – Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie,
Warszawa, 26 XI 2005 (niepublikowany; publikacja pokonferencyjna: Pojednanie i polityka. Polsko–niemieckie inicjatywy pojednania w latach sześćdziesiątych XX
15
wieku a polityka odprężenia, red. F. Boll, W.J. Wysocki, K. Ziemer, Th. Roth, Neriton, Warszawa 2010)
−
[16] Prymas August Hlond i jego działalność podczas II wojny światowej, Sesja naukowa „Duchowieństwo polskie w latach II wojny światowej na obczyźnie”,
Bazylika Kolegiacka w Pułtusku – Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk, 1 IV 2006
−
[17] Prymas Stefan Wyszyński w okresie internowania, Konferencja naukowa „Kościół i Prymas Stefan Wyszyński 1956–1966”, Warszawa, 16 V 2006, Wydział
Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie – IPN–KŚZpNP – Muzeum Niepodległości (publikowany)
−
[18] Manipulacje słowem Prymasów Polski, kard. Stefana Wyszyńskiego i kard. Józefa
Glempa, IV Konferencja naukowa „Prymasi Polski a przemiany demokratyczne
w Polsce”, Ośrodek Dokumentacji i Studiów nad Osobą i Nauczaniem Kardynała Stefana Wyszyńskiego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w
Warszawie, Warszawa 18 XI 2009 (złożony do druku w 2010 r.)
11. Diariusz Janusza Zabłockiego jako źródło do dziejów politycznych Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, 1956–1989
a. Streszczenie projektu
Edycja źródłowa i studia z zakresu memuarystyki. Opracowanie naukowe tomu
drugiego dzienników polityka i działacza katolickiego laikatu. Polityka wyznaniowa
państwa, funkcjonowanie Sejmu PRL, międzynarodowy i krajowy ruch ekumeniczny, stosunki polsko–niemieckie, dzieje chrześcijańskiej demokracji (Polska, Włochy,
Niemcy, Chile). Trzecie co do ważności, obok – wydanych w części – dzienników
Stefana Wyszyńskiego i Jerzego Zawieyskiego, źródło pamiętnikarskie do dziejów
Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w latach 1956–1989.
b. Finansowanie
16
IPN–KŚZpNP (Warszawa)
c. Czas trwania
2008–2010
d. Charakter projektu
Ogólnopolski, samodzielny.
17