Tomografia komputerowa u pacjentów po
Transkrypt
Tomografia komputerowa u pacjentów po
ginekolog.pl Tomografia komputerowa u pacjentów po przeszczepie serca Przeszczep serca jest operacją ratującą życie u osób z krańcową niewydolnością serca. Tomografia komputerowa (TK) okazała się dobrym narzędziem diagnostycznym w ocenie następstw chorobowych często występujących u pacjentów po przeszczepie. Pozwala ona na wczesne wykrywanie następstw infekcyjnych, niedokrwiennych i nowotworowych. We wczesnym okresie pooperacyjnym TK jest najczęściej wskazane do oceny chorób infekcyjnych lub powikłań mózgowych. W dalszej obserwacji jest wykorzystywane do oceny zaawansowania chorób infekcyjnych i nowotworowych. Powikłania zapalne obejmują zapalenie śródpiersia, zapalenie tkanek miękkich, powstawanie ropni, infekcje ośrodkowego układu nerwowego i aspergillozę. Następstwa związane z niedokrwieniem to odrzucanie przeszczepu i choroba wieńcowa przeszczepionego serca, która jest najczęstszą odległą od operacji przyczyną zgonów w tej grupie pacjentów. TK jest również zalecane przy podejrzeniu lub w celu ustalenia stopnia zaawansowania choroby nowotworowej, które są z kolei drugą co do częstości odległą przyczyną zgonów. Tomografia komputerowa stała się zatem badaniem z wyboru do oceny związanych z przeszczepieniem serca następstw chorobowych. Powikłania infekcyjne Rola poszczególnych patogenów w występowaniu powikłań infekcyjnych u osób po przeszczepie serca nie różni się znacząco o tych występujących u pacjentów po przeszczepieniu innych narządów. Czułość tomografii komputerowej w wykrywaniu zakażenia płuc u osób po przeszczepie szacuje się na ok. 70 - 96%, przy jednak dość niskiej swoistości 30-70%. Inne doniesienia mówią, że TK w znaczący sposób ułatwia różnicowanie chorób infekcyjnych płuc u osób z upośledzoną lekami immunosupresyjnymi odpornością. Najpowszechniejszymi patogenami we wcześnie występującej infekcji są bakterie. Najczęściej dają one obraz zapalenia płuc lub prowadzą do formowania się ropni. W TK obraz może być podobny do aspergillozy. Nocardia jest normalnie bardzo rzadkim patogenem, powoduje rozległe zakażenia tkanek miękkich z formowaniem się ropni z ulegającymi wzmocnieniu kontrastowemu obwódkami. Pooperacyjne zapalenie śródpiersia typowo występuje krótko po operacji. Oznakami zapalenia śródpiersia w TK jest obecność płynu i powietrza w śródpiersiu oraz obszary ulegające wzmocnieniu kontrastowemu. Wczesne wykrycie jest bardzo ważne, a leczenie chirurgiczne konieczne. Diagnostyka różnicowa obejmuje pooperacyjne zaleganie powietrza w śródpiersiu, krwiak, otorbiony płyn w opłucnej. Na zakażenia bakteryjne głowy i szyi składają się zapalenia zatok przynosowych, zapalenia wyrostka sutkowego i ropnie wewnątrzczaszkowe. Różnicowanie ropnia wewnątrzczaszkowego z ogniskiem udarowym może być trudne. Wzmocnienie kontrastowe obwódki jest charakterystyczne dla obu. Różnicowanie zależy od stopnia wzmocnienia kontrastowego, które jest mocniejsze wokół ropnia; od lokalizacji, liczbie zmian i ich rozmieszczeniu i danych klinicznych. Z kolei aspergilloza przedstawia się jako izolowana zmiana ogniskowa w płucach, z predylekcją do górnych płatów i tworzeniem jam. Diagnostyka różnicowa obejmuje przerzuty nowotworowe lub nowotwory pierwotne, gruźlicę, zawał płuca, i inne infekcje grzybicze. Inwazyjna aspergilloza powoduje guzkowy naciek z obwódką o odcieniu mlecznej szyby, bez tworzenia jam. Immunosupresja czyni pacjentów po przeszczepie serca bardzo podatnymi na zakażenia Aspergillus spp. U pacjenta obciążonego wywiadem aspergillozy płucnej powstanie deficytu neurologicznego powinno kojarzyć © 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/3 ginekolog.pl się z możliwością wystąpienia zakażenia mózgu. W TK z podaniem kontrastu mózgowa aspergilloza uwidacznia się jako ognisko o słabym wysyceniu, nie ulegające wzmocnieniu, otoczone wzmacniającą się obwódką. "Różnicowanie ropnia wewnątrzczaszkowego z ogniskiem udarowym może być trudne. Wzmocnienie kontrastowe obwódki jest charakterystyczne dla obu. Różnicowanie zależy od stopnia wzmocnienia kontrastowego, które jest mocniejsze wokół ropnia, od lokalizacji, liczbie zmian i ich rozmieszczeniu i danych klinicznych." Odrzucanie przeszczepu Mimo, że tomografia komputerowa nie jest badaniem używanym do stwierdzenia procesu odrzucania, to objawem tego procesu stwierdzanym w TK jest rozwarstwienie aorty. Choroba wieńcowa przeszczepionego serca Choroba wieńcowa przeszczepionego serca jest najczęstszą odległą przyczyną śmierci pacjentów po przeszczepie serca. Obecnie wysoko rozwinięte techniki diagnozowania choroby wieńcowej za pomocą tomografii komputerowej mogą być skutecznie wykorzystywane u chorych po przeszczepie serca. Szczegóły dotyczące tego rodzaju badań wykraczają poza ramy tego opracowania. Choroba nowotworowa Nowotwory są drugą co do częstości odległą przyczyną zgonów pacjentów po przeszczepie serca. Najczęstszymi nowotworami u tych chorych są chłoniaki, raki narządów wewnętrznych oraz nowotwory skóry. Uważa się, że ich występowanie jest związane z przewlekłą immunosupresją. Przeciwnie do pacjentów nie podlegających przewlekłej immunosupresji, chłoniaki często mają umiejscowienie pozaszpikowe. Mogą lokalizować się w jamie brzusznej, dając objawy niedrożności przewodu pokarmowego, guza wątroby lub powiększenia węzłów chłonnych. W takim przypadku wskazane jest wykonanie TK klatki piersiowej i jamy brzusznej w celu oceny stopnia zaawansowania choroby. Diagnostyka różnicowa obejmuje przerzuty nowotworowe, raka wątroby, łagodne nowotwory wątroby, łagodną limfadenopatię i gruźlicę. Tętniak rozwarstwiający aorty i chłoniak o lokalizacji w śródpiersiu są zwykle nierozróżnialne na radiogramach klatki piersiowej, dlatego też konieczne jest wykonanie TK. Leukoencefalopatia Długotrwała immunosupresja z zastosowaniem leków - takich jak cyklosporyna i FK-506 - jest niezbędna dla utrzymania przeszczepu, niestety jednak oba te leki powodują leukoencefalopatię. Cechami tego procesu stwierdzanymi w TK są obustronne ogniska zmniejszonego gromadzenia © 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/3 ginekolog.pl znacznika w istocie białej. Stwierdzenie tych zmian jest niezwykle ważne, ponieważ szybkie obniżenie dawek może spowodować wycofanie się objawów. "Inwazyjna aspergilloza powoduje guzkowy naciek z obwódką o odcieniu mlecznej szyby, bez tworzenia jam. Immunosupresja czyni pacjentów po przeszczepie serca bardzo podatnymi na zakażenia Aspergillus spp. U pacjenta obciążonego wywiadem aspergillozy płucnej powstanie deficytu neurologicznego powinno kojarzyć się z możliwością wystąpienia zakażenia mózgu." Wnioski Tomografia komputerowa jest badaniem pomagającym wykryć rozmaite następstwa przeszczepienia serca i koniecznej immunosupresji. Pozwala na trafną ocenę następstw zakaźnych, nowotworowych i chorób samego narządu przeszczepionego, jak np. chorobę wieńcową. Badanie to jest obecnie badaniem z wyboru dla większości chorób będących następstwami przeszczepiania narządów, a pozwalając na wczesne ich wykrycie daje szansę na ich skuteczniejsze leczenie. © 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/3