Cognitioni gestorum

SPIS TREŒCI
„Historia fascynowa³a mnie, jak tylko siêgnê pamiêci¹” (Tomasz Jasiñski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
*
Kazimierz Ilski,
Gdzie zosta³ pogrzebany Wulfila?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Jan Prostko–Prostyñski,
„Amicitiae populis per damna creverunt”. Kasjodor, senat rzymski i niektóre aspekty instalacji
barbarzyñców w Italii pod koniec V wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Krzysztof Polek,
„Pañstwo Samona” w nowych badaniach archeologicznych i historycznych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Ma³gorzata KaŸmierczak,
Niezale¿ne czy zniewolone? Sytuacja prawna kobiet w przedchrzeœcijañskiej Irlandii. . . . . . . . . . . . . 53
Zdzis³aw Pentek,
Ze œredniowiecznej recepcji Koranu wœród chrzeœcijan. Polemiœci, t³umacze i wydawcy . . . . . . . . . . . . 59
Jakub Kujawiñski,
„Pro salute animae et gentis nostrae salvatione”. Uwagi na temat ideologii politycznej
Liutpranda, króla Longobardów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Dariusz A. Sikorski,
Alkuin z Yorku na nowo odkrywany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Maciej Dorna,
„Kontynuacja Reginona” a roczniki klasztoru Reichenau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Marzena Matla–Koz³owska,
Czy pañstwo Przemyœlidów u schy³ku X wieku „zas³ugiwa³o” na arcybiskupstwo?
Na marginesie dyskusji o planach ufundowania arcybiskupstwa
œw. Wojciecha w Pradze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Joanna E. Strzelczyk,
Badania roœlin u¿ytkowanych przez cz³owieka. Przyczynek do rekonstrukcji
upraw zbo¿owych z dwóch wczesnoœredniowiecznych grodów nadwarciañskich
(Sp³awie i Samarzewo) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Gerard Labuda,
Zjazd i synod gnieŸnieñski roku 1000 w nowym oœwietleniu historiograficznym. . . . . . . . . . . . . . . . . 163
8
Spis treœci
Tomasz Jasiñski,
Rozwój œredniowiecznej prozy rytmicznej a pochodzenie i wykszta³cenie
Galla Anonima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Edward Skibiñski,
Pocz¹tki Polski w Kronice Polskiej i w Kronice Dzierzwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Mi³osz Sosnowski,
Kategorie zwi¹zane z misj¹ i mêczeñstwem w pismach œw. Brunona z Kwerfurtu . . . . . . . . . . . . . . . 205
Adam Krawiec,
Cz³owiek œredniowieczny wobec niezwyk³oœci: przyk³ad Thietmara z Merseburga. . . . . . . . . . . . . . . 231
Ma³gorzata Delimata,
¯ona Popiela oraz Rycheza i Agnieszka jako przyk³ady z³ych ma³¿onek w³adców.
Uwagi w œwietle polskich kronik (do pocz¹tku XVI stulecia) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
Benon Miœkiewicz,
Strategia obrony Polski we wczesnym œredniowieczu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
Karol Olejnik,
Teatr dzia³añ wojennych Polski wczesnofeudalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
Jaros³aw Dudek,
Obraz przesz³oœci rodu Komnenów wed³ug „Materia³ów historycznych”
Nicefora Bryenniosa i „Aleksjady” porfirogenetki Anny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
Bronis³aw Nowacki,
Ordynacja organizacji koœcielnej na Pomorzu Zachodnim do po³owy XII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . 291
Magdalena Biniaœ–Szkopek,
Dzielnica Boles³awa Kêdzierzawego w testamencie Krzywoustego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301
Józef Dobosz,
Fundacja opactwa cysterek w Owiñskach w œwietle najstarszych Ÿróde³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Andrzej M. Wyrwa,
Alberyk z Trois–Fontaines i jego œredniowieczna Kronika œwiata. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
Krzysztof Ratajczak,
Œwieckie akcenty w dworskiej edukacji córek polskich królów i ksi¹¿¹t z rodu Piastów . . . . . . . . . . . . 345
Krzysztof Kaczmarek,
Próba identyfikacji biskupa litewskiego Wita. Przyczynek do badañ nad prozopografi¹
dominikañsk¹ XIII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359
Zbigniew Wielgosz,
Przyczynek do zagadnienia œredniowiecznej kolonizacji na terytorium Nowej Marchii . . . . . . . . . . . 373
Karol Tanaœ,
Polityczna i gospodarcza rola Okszów w Wielkopolsce XIII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379
Ewa Syska,
Herb rycerski na pieczêci miejskiej, czyli o pocz¹tkach Pe³czyc i Mieszkowic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385
Maciej Przyby³,
„Hus Lagow”. Z dziejów komandorii Joannitów w £agowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395
Spis treœci
9
Piotr Pokora,
Pieczêcie ksiêcia opolskiego Jana zwanego Kropid³o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405
Jadwiga Krzy¿aniakowa,
Duchowni z wykszta³ceniem uniwersyteckim w wielkopolskich kapitu³ach katedralnych
na prze³omie XIII i XIV wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425
Jacek Jaskulski,
Œrodowisko spo³eczne pra³atów i kanoników kapitu³y katedralnej w Poznaniu
w XV wieku w œwietle Metryki Uniwersytetu Krakowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 439
Danuta Zydorek,
Kronika Janka z Czarnkowa. Miêdzy prywatn¹ a obywatelsk¹ powinnoœci¹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 447
Jaros³aw Nikodem,
El¿bieta — Julianna — Jadwiga. Przyczynek do genezy zwi¹zku polsko–litewskiego . . . . . . . . . . . . 459
Mariusz Weber,
Udzia³ ksiêcia mazowieckiego Siemowita IV w konflikcie miêdzy Luksemburgami
morawskimi na prze³omie XIV i XV wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483
Rafa³ Witkowski,
Powi¹zania Iroszkotów z zakonem kartuzów, czyli s³ów kilka wokó³
œredniowiecznych kronik œwiata. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495
Zbyszko Górczak,
Rozwój maj¹tku rodziny Czarnkowskich herbu Na³êcz w XV i pocz¹tkach XVI wieku. . . . . . . . . . . . 505
Pawe³ Stró¿yk,
„Rosa alba in campo rubeo” — herb œw. Wojciecha. Przyczynek do heraldyki
imaginacyjnej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 535
Genowefa Wojciech–Mas³owska,
Problem strachu w wiekach œrednich w pracach polskich mediewistów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 547
Alicja Szulc,
Anzelma Polaka pobo¿ny obraz œwiata. O „Opisaniu Ziemi Œwiêtej” jako zwierciadle
póŸnoœredniowiecznej mentalnoœci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 561
Dorota ¯o³¹dŸ–Strzelczyk,
Dzieciobiorki, pêporzezki, baby — kto zajmowa³ siê „babieniem” w dawnej Polsce . . . . . . . . . . . . . . 571
Jan M. Piskorski,
„Mieczem, krzy¿em, p³ugiem”. Germanizacja Brandenburgii i krajów s¹siednich
w œwietle historiografii niemieckiej koñca XVIII i pierwszej po³owy XIX wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . 581
Maria H³yñ,
Obraz czasów piastowskich w twórczoœci Jadwigi £uszczewskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 597
Maciej Michalski,
Tradycja czy tradycje grunwaldzkie — analiza treœci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 611