Model IDEAlny
Transkrypt
Model IDEAlny
Model IDEAlny TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 2 3 IDEALNY MODEL ORGANIZATORZY/ ORGANISERS: PARTNERZY PROJEKTU REGIONALNA SIEĆ PROMOCJI TRANSFERU TECHNOLOGII W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM/ PARTNERS IN RSPTT PROJECT: Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości w Cieszynie Górnośląska Agencja Przekształceń Przedsiębiorstw S.A. w Katowicach Agencja Rozwoju Lokalnego Sp. z o.o. w Gliwicach Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Częstochowie Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej PATRONI/ PATRONAGE: WYDAWCA/ PUBLISHER: Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości w Cieszynie Ul. Zamkowa 3 a,b,c, 43-400 Cieszyn tel/fax +48 33 851 08 21 w. 35 [email protected] www.zamekcieszyn.pl www.rsptt.pl Katarzyna Pełka, Ewa Gołębiowska Katarzyna Pełka PROJEKT GRAFICZNY / GRAPHIC DESIGN: www.ateliers10.com PROJEKT WYSTAWY / EXHIBITION DESIGN: Katarzyna Pełka, www.wzorro.com TŁUMACZENIE / TRANSLATION: David French KOREKTA / PROOF READING: Izabela Jańczak, Agnieszka Woszczyńska REDAKCJA/ EDITOR: KURATOR WYSTAWY / CURATOR: IDEAL MODEL Nie ulega wątpliwości: IDEAlne modele są zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju. Dotyczą różnych sfer życia: bezpieczeństwa, starzenia się społeczeństw, komunikacji, edukacji, szeroko rozumianej ekologii czy powszechnej komputeryzacji. Każde z tych pojęć to realne potrzeby i problemy, zarówno jednostek oraz wspólnot, jak i naturalnego środowiska. W ich rozwiązywaniu coraz skuteczniej pomaga innowacyjna technologia oraz dizajn. Zyskują ludzie i… innowacyjne firmy. Modelowe, „idealne” przykłady z całego świata i rodzimego podwórka są dowodami na to, że dzięki „ucieczce do przodu” można być o mile przed konkurencją! Wystawa jest subiektywnym wyborem projektów – przykładów potencjału drzemiącego w dobrym pomyśle wzmocnionym technologią, innowacyjnymi materiałami i dizajnem. There’s no doubt: IDEAl models are consistent with the idea of sustainable development. This concerns various areas of life: safety, the aging population, transport, education, ecology in the widest sense and universal computerisation. Each of these concepts represents real needs and problems, both for individuals and communities, and the environment. Innovative technology and design are helping to solve them more and more effectively. Both people and... innovative companies benefit. Model “ideal” examples from the wide world and from our backyard are proof that when it comes to the “flight to the future” it’s possible to stay ahead of the pack! The exhibition is a subjective selection of designs – examples of potential lurking in a good idea, augmented by technology, innovative materials and design. Adatto, Katowice ISBN 978-83-929541-5-6 DRUK / PRINT: 1300 publikacja bezpłatna/ free issue NAKŁAD/ CIRCULATION: Wydarzenie realizowane w ramach projektu Regionalna Sieć Promocji i Transferu Technologii w Województwie Śląskim. Projekt RSPTT jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. The RSPTT project is co-financed by the European Union under the European Social Fund. Projekt jest zgodny z zasadą równych szans, w tym równości kobiet i mężczyzn. The design is consistent with the principle of equal opportunities, including equality between men and women. 4 Kurator wystawy / Exhibition curator: Katarzyna Pełka TECHNOLOGIE PRZYSZŁOŚCI FUTURE TECHNOLOGIES Technologie przyszłości – rapid prototyping Future technologies – rapid prototyping Nieustanny rozwój technologii rapid prototyping spowodował, iż laser zaczęto wykorzystywać do spajania takich materiałów, jak proszki poliamidowe, proszki aluminiowe, mieszaniny tych proszków, a nawet metale. Urządzenia wykorzystujące do druku modeli 3D światłoczułe żywice są łatwiejsze w użyciu i tańsze w eksploatacji. Maszyny tego typu są też coraz mniejsze i tańsze, przez to bardziej dostępne. Obok potężnych, służących do produkcji dużych elementów, rośnie rodzina produktów table top – do postawienia na biurku, a nawet zastosowań domowych. Urządzenia, które pierwotnie miały służyć projektantom i producentom, dziś pomagają wizualizować wydarzenia w sprawach sądowych. Zacierają się granice pomiędzy urządzeniami, które z proszków różnych materiałów budują modele przedmiotów czy części maszyn (rapid prototyping), a urządzeniami, które w ten sposób syntetyzują żywność (rapid food). Stąd już niedaleko do teleportacji, na co z niecierpliwością czekam. Technologie 3D wkraczają w każdą dziedzinę naszego życia. Od projektowania, tworzenia prototypu i produkcji, po usługi, naukę i sztukę. Oto kilka przykładów: 6 The unceasing development of rapid prototyping technologies has resulted in lasers being used to sinter such materials as polyamide powder, aluminium powder, mixtures of those powders, and even metal. These devices, using light-sensitive resins to print 3D models, are easier and cheaper to use. Devices of this type are becoming smaller and cheaper, and thus more easily available. Apart from large machines used for the manufacture of large elements, the family of “tabletop” products, which can be placed on a desk or even used in the home, is growing. The devices, which were original intended for use by designers and manufacturers, have now found applications in courts in order that events be visually reconstructed. The borders are becoming blurred between the kind of devices that build models of objects and machine parts etc. (rapid prototyping) from various powders and devices which can synthesise foodstuffs (would this be rapid food?). It’s not such a great step from here to teleportation, something I’m waiting for impatiently. 3D technologies are entering every area of our lives. From design, prototyping and manufacturing to services, science and art. Here are a few examples. 7 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT TECHNOLOGIE PRZYSZŁOŚCI FUTURE TECHNOLOGIES NAUKA w zakresie projektowania 3D, tworzenia modeli 3D, tworzenia form oraz produkcji prototypów. Firma jest znana jako dostawca modeli i prototypów o bardzo dobrej jakości wykonania i wyrazistych detalach. Wśród klientów Coleman & Associates można znaleźć adwokatów, którzy potrzebują makiet do spraw sądowych, architektów, inżynierów i producentów, którzy wymagają dokładnych prototypów jako narzędzi marketingowych. Często klienci wymagają doskonałych modeli do prezentowania na pokazach i w muzeach. Wielu adwokatów, którzy korzystają z usług Coleman & Associates, specjalizuje się w sprawach sądowych dotyczących wypadków samochodowych. W przypadku rozprawy sądowej, często wykorzystują w sądzie modele i makiety w celu zademonstrowania przebiegu i szczegółów wypadku. Najważniejszą sprawą jest dokładność modeli, na których adwokaci mogą pokazać przebieg wypadku oraz jego fizyczne aspekty, np. uszkodzenia samochodu czy oznakowanie miejsca wypadku. Makiety i prototypy mogą mieć duży wpływ na decyzje podjęte przez sąd dzięki możliwości obejrzenia rekonstrukcji wypadku i zrozumienia powodów jego zaistnienia. Użycie Alaris30 do tworzenia modeli o wysokiej jakości skraca proces produkcji modeli o przynajmniej kilka dni. Czasami wydrukowany model nie wymaga dodatkowego wykończenia, co znacznie oszczędza czas i koszty. ers are lawyers, who need models for court cases; architects; engineers and manufacturers who need precise prototypes as marketing tools. Customers often need perfect models during demonstrations and in museums. Many lawyers who use the services of Coleman & Associates specialise in court cases involving car crashes. Here they often use models and mock-ups in order to demonstrate the details and course of events occurring during an accident. The model’s accuracy plays the most important role, allowing lawyers to show how the accident unfolded, and physical aspects, such as damage to the vehicle and marking the accident scene. Models and prototypes can have great influence on the decisions taken by the court, because the reconstruction of an accident can be examined and its cause ascertained. Using the Alaris30 printer to create models with excellent quality shortens the process of making models by at least several days. Occasionally, the printed model does not need any further work, which helps to considerably reduce time and costs. Skamieniałości są skarbem. Po odnalezieniu traktowane są ze szczególną uwagą nie tylko z powodu ich rzadkości i wyjątkowości, ale także z powodu ich kruchości. Dzięki bardzo dobrej jakości detali oraz wysokiej dokładności wykonania wydruku 3D, można wykonywać perfekcyjne kopie istniejących obiektów. To pozwala na badania i eksperymenty, które dotąd – bez wizualizacji 3D – byłyby niemożliwe do wykonania. Pracownicy Instytutu Antropologii Uniwersytetu w Zurychu (www.aim.uzh.ch) wykorzystują skany tomografii komputerowej (CT) do wykonania dokładnych kopii skamieniałości, które mogą zostać użyte do tworzenia form silikonowych i wykonania trwałego odlewu. Drukowanie ze skanu (CT) przy pomocy drukarek 3D znacznie ułatwia i przyspiesza rekonstrukcję np. kości szkieletu. Dzięki dokładnym kopiom odkryto w skamieniałościach kości, które nie są widoczne gołym okiem, np. korzenie zębów czy kostki ucha wewnętrznego. Dokładne kopie kości mogą być wykorzystywane w dalszych badaniach. Dzięki technologii rapid prototyping można dokonywać nowych odkryć. Technologia skanowania została nazwana przez prof. Zollikofer „Rzeczywistą wirtualizacją” (Real Virtuality). Wydrukowana replika czaszki pozwala lepiej zrozumieć anatomię ucha. Jama ucha wewnętrznego została zeskanowana i wydrukowana w powiększeniu, aby móc zobaczyć miejsca niewidoczne gołym okiem. Oryginalne części nie mogą zostać uszkodzone, przez co nie ma możliwości dotarcia do ich wnętrza lub struktury, jednak poprzez skanowanie i cyfrową obróbkę powstałego skanu naukowcy mogą cyfrowo „zdjąć” zewnętrzne warstwy. Dzięki wydrukowaniu „obrobionego” pliku możliwe jest lepsze przedstawienie wyników. USŁUGI, NOWE OBSZARY ZASTOSOWAŃ Firma: Coleman & Associates, Houston, USA, www.coleman-associates.com Firma Coleman & Associates oferuje usługi 8 SCIENCE Fossils are treasures. Once found, they are treated with special attention, not only owing to their rarity and value, but also to their fragility. Thanks to the excellent quality of detail and high precision achieved by 3D prints, it’s possible to make perfect copies of existing objects. This means research and experiments can now be carried out which would previously have been impossible. The Institute of Anthropology at the University of Zurich (www.aim.uzh.ch) uses CT (computed tomography) scans to create exact copies of fossils, which can then be used to create silicon moulds and in turn hard casts. Printing from CT scans using 3D printers makes the reconstruction of the bones of a skeleton quicker and more efficient. Because of the precision of the copies, discoveries have been made in fossilised bones which are not visible to the naked eye, e.g. tooth roots or the bones of the inner ear. Precise copies of bones can be used in further research. Using the technology of rapid prototyping, it is possible to make new discoveries. The technology of scanning was named “Real Virtuality” by Professor Zollikofer. Printed replicas of skulls help to us understand the anatomy of the ear. The inner ear cavity is scanned and an enlargement printed, in order to see parts which are invisible to the naked eye. However, by scanning and digitally editing the resulting scan, scientists can digitally remove external layers. When the “edited” file is printed out, it is possible to present results in a better way. SERVICES AND NEW FIELDS OF APPLICATION Coleman & Associates, Houston, USA, www. coleman-associates.com. Coleman & Associates offer 3D design services: creating 3D models, mould-making and manufacturing prototypes. The company is well known for supplying models and prototypes of very high quality and precise details. Among Coleman & Associates custom- ROZWÓJ PRODUKTU I WDROŻENIE Prototypy wykonywane w systemie rapid prototyping wykorzystywane są w wielu działach firmy GAMET S.A., producenta akcesoriów meblowych i budowlanych. W swojej ofercie GAMET ma ok. 6,5 tys. różnych wzorów uchwytów, gałek, nóżek, klamek i innych akcesoriów. Od Działu Marketingu, Rozwoju, poprzez Dział Konstrukcji, Produkcji, Narzędziownię aż do Działu Handlowego, w każdym dziale prototypy przechodzą dokładną analizę pod względem wyglądu, dopasowania do wymagań klienta czy też możliwości ich wykonania przy pomocy posiada- PRODUCT DEVELOPMENT AND IMPLEMENTATION Prototypes made using rapid prototyping are used in many departments of GAMET S.A., the manufacturer of furniture and building accessories. GAMET offers around 6.5 thousand different door handles, knobs, legs and other accessories, from the Marketing Department, the Development Department, through the Construction Department, Production Department, Tool shop to the Commercial Department. In each department, the prototypes pass through a precise analysis regarding their appearance, adjustment to the customer’s requirements and the possibility of their being made using their machine park. This permits the appropriate planning of production with aspects of mould preparations. Thanks to rapid prototyping, the implementation of a new design has been considerably accelerated, since the analysis and conclusions are derived from a physical printed model. 9 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT TECHNOLOGIE PRZYSZŁOŚCI FUTURE TECHNOLOGIES nego parku maszynowego. Analiza taka pozwala także na właściwe zaplanowanie produkcji, łącznie z aspektami przygotowania formy. Dzięki szybkiemu prototypowaniu cykl wdrożenia nowego projektu został znacznie przyspieszony, gdyż analizy i wnioski wyciągane są na podstawie fizycznie wydrukowanego modelu. towaniu medycznym. Lekarze opisują projektantom, co chcieliby osiągnąć, a inżynierowie rysują to w 3D przy użyciu oprogramowania CAD, np. SolidWorks. Konsultaje powtarzają się wielokrotnie, aż do uzyskania zadowalającego rezultatu. Użycie kompaktowej drukarki 3D pomaga firmie Orchid Design skrócić o 20% czas wprowadzenia produktu na rynek. McLaughlin, menadżer firmy d.s. rozwoju, wskazuje trzy aspekty posiadania drukarki 3D, dzięki którym Orchid Design jest w stanie konkurować na rynku: lepsza jakość i innowacyjność produktów, zredukowanie długości cyklu projektowego nowego produktu, co przekłada się na szybsze wprowadzenie produktu na rynek przez klientów Orchid Design, lepszą współpracę ze zleceniodawcami, a co za tym idzie – na zwiększenie lojalności klientów wobec firmy, generowanie większych zysków dla Orchid Design dzięki powracaniu zadowolonych klientów, którzy odnieśli z pomocą firmy sukces. 3D printers can help Orchid Design compete on the market. They are: better quality and manufacturability of designs; reduced overall product development timelines, meaning customers can get their products onto the market more quickly; and improved response times to customers, leading to increased customer loyalty, more revenue for the company, since satisfied customers who have achieved success thanks to Orchid Design return to them. Logitech Ireland Services Cork, Ireland, www.logitech.com Producent wysokiej jakości myszek, cyfrowych długopisów i innych urządzeń wskazujących, Logitech, wybrał system drukowania 3D Object ze względu na wysokiej jakości modele oraz różnorodność materiałów, które obsługuje. Szczególnie Dział Rozwoju Produktu zainteresował się linią materiałów elastycznych Tango, które symulują materiał końcowy i pozwalają na przeprowadzenie testów typu touch and feel oraz na sprawdzenie ergonomii użytych do końcowej produkcji materiałów. Przeprowadzono dokładne testy dopasowania, formy i funkcji – zmniejszyły się koszty ewentualnych błędów w projektach oraz została zachowana poufność danych. Rezultaty: czas wykonania prototypu skrócono z trzech do jednego dnia; nastąpił szybszy, bardziej spójny przebieg procesu od pomysłu do końcowego produktu oraz znacząca oszczędność na etapie testowania spasowania formy i funkcjonalności produktu, a także ograniczenie dostępu do poufnych danych. Oszczędzono też czas i pieniędze na produkcji elementów składowych. Możliwość wydrukowania każdego potrzebnego kształtu zachęca pracowników do szukania nowych rozwiązań. Posiadanie drukarki 3D w firmie pomaga zmniejszyć ryzyko wycieku danych. Orchid Design, Shelton, CT, www.orchid-orthopedics.com Branża: medycyna Większość projektów ortopedycznych powstaje w głowie lekarzy, którzy współpracują z projektantami wyspecjalizowanymi w projek10 Logitech Ireland Services Cork, Ireland, www. logitech.com, manufacturer of high quality computer mice, wireless presenters and other products. Logitech chose the 3D Object printing system because of the excellent quality of the models and the variety of the materials it can use. In particular, the Development Department was interested in the Tango line of elastic materials, which simulate the final material and mean that “touch and feel” tests, as well as tests of ergonomics used in the final production of the material, can be carried out. They are precise tests of matching, form and function. Costs resulting from design errors have been reduced and product confidentiality has been retained. Results: the time taken to make prototypes has been reduced from three days to one day. The process from the idea to the final product is quicker and more efficient and there are considerable savings at the test stage when the product’s form and functionality are adjusted. Access to confidential data has been limited and time and money have been saved on the manufacture of components. We can print any shape necessary, which stimulates our team to find new solutions. Having a 3D printer helps us reduce the risk of data leakage. Orchid Design, Shelton, CT, www.orchid-orthopedics.com, medical equipment. Most orthopaedic designs originate in the imaginations of doctors who work with designers specialised in medical design. Physicians describe what they would like to achieve to designers and specially trained engineers draw them out in 3D, using CAD software, for example SolidWorks. It involves many rounds of edits until the desired result is achieved. The use of compact 3D printers help Orchid Design reduce the time needed to get the product onto the market by 20%. McLaughlin, the company’s business development manager offers three reasons why using KREACJA Polskim przykładem pracy, która wykorzystuje technologie rapid prototyping w sztuce może być praca dyplomowa Małgorzaty Mozolewskiej „Ornament strukturalny”, ASP Warszawa 2009/2010 (promotor prof. Jerzy Porębski). Autorka wykorzystuje program komputerowy do przekształcania (w tym losowego) modelu komputerowego przedmiotu, a następnie utworzenia obiektu rzeczywistego wydrukowanego w technologii SLS – Selektywne Spiekanie Laserowe (z ang. Selective Laser Sintering). CREATION The MA thesis of Małgorzata Mozolewska, entitled “Structural Ornament”, at Warsaw Academy of Fine Arts (2009/2010, tutor: Professor Jerzy Porębski) may be a Polish example of a dissertation which has applied rapid prototyping technologies to art. The author uses software to transform (sometimes randomly) a computer model of an object and then creates a real object, printed using SLS (Selective Laser Sintering) technology. Andrzej Sobaś Ph.D, product designer, Vice-Dean of the Faculty of Design, at Katowice Academy of Fine Arts dr Andrzej Sobaś, projektant, Prodziekan Wydziału Projektowego Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach 11 1. Bezpieczeństwo / Safety 12–15 2. Demografia / Demography 16–19 3. Edukacja / Education 20–23 4. Energia / Energy 24–31 5. Komputeryzacja / Computerisation 32–37 6. Miniaturyzacja / Miniaturisation 38–41 7. Recycling / Recycling 42–45 8. Transport / Transport 46–49 9. Woda / Water 50–55 10. Zdrowie / Health 56–59 1. Bezpieczeństwo Safety POTRZEBA TRANSCENDENCJI THE NEED FOR TRANSCENDENCE POTRZEBA SAMOREALIZACJI THE NEED FOR SELF-ACTUALIZATION PROBLEM: Według Abrahama Maslowa1 poczucie bezpieczeństwa jest jedną z fundamentalnych ludzkich potrzeb. Niestety dzisiaj, w czasach zagrożenia i ciągłego napięcia zapewnienie bezpieczeństwa jest szczególnie skomplikowane. Wzrost poziomu stresu cywilizacyjnego, ekstremalne anomalia pogodowe czy ataki terrorystyczne nie są jedyną przyczyną. Przeprowadzone przez firmę Regus badania wykazały, że w 58% firm na świecie poziom stresu wzrósł w ciągu ostatnich lat. Niestety, polscy pracownicy znajdują się w czołówce tego rankingu. Negatywne emocje przekładają się bezpośrednio na wzrost poziomu frustracji i nieprzewidywalne zachowania. Jednak poczucie zagrożenia to także faktyczne kryminogenne działania, takie jak np. kradzież. Jednym z przykładów rozwiązania tak złożonego problemu, jakim jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, jest projekt „Design Out Crime”, monitorowany przez Design Council. THE ISSUE: According to Abraham Maslow1, a sense of security is one of the fundamental human needs. Unfortunately, today, in times of danger and constant tension, guaranteeing safety is no easy matter. The causes of this situation are: a growth in the level of civilisational stress, extreme climatic anomalies and terrorist attacks. POTRZEBA SZACUNKU I UZNANIA THE NEED FOR SELF-ESTEEM POTRZEBA MIŁOŚCI I PRZYNALEŻNOŚCI THE NEED TO BELONG POTRZEBA BEZPIECZEŃSTWA THE NEED FOR SAFETY POTRZEBY FIZJOLOGICZNE PHYSIOLOGICAL NEEDS Maslow’s Hierarchy of Needs Research carried out by Regus showed that the level of stress has increased in recent years in 58% of companies around the world. Unfortunately, Polish workers are at the top of that ranking. Negative emotions directly contribute to a growth in the level of frustration and unpredictable behaviour. However, a sense of threat also influences criminogenic behaviour, such as theft. An example of a solution to such a complex issue as safety is the project “Design Out Crime”, monitored by the Design Council. Piramida Maslowa / Maslow’s Hierarchy of Needs 1. Abraham Harold Maslow, amerykański psycholog, autor teorii hierarchii potrzeb. Jeden z najważniej- szych przedstawicieli nurtu psychologii humanistycznej i psychologii transpersonalnej. Abraham Harold Maslow, the American psychologist, author of the theory of the hierarchy of needs. He was one of the most important figures in humanistic psychology and transpersonal psychology. 14 15 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 1. BEZPIECZEŃSTWO 1. SAFETY IDEA: Do rozwoju nowych produktów i usług zaproszono projektantów, których głównym zadaniem było przeciwdziałanie kryminogennym zachowaniom. IDEA: In order to develop new products and services, designers were invited to dream up ways of preventing criminogenic behaviour. DOBRY PRZYKŁAD: Jedno z nich dotyczyło bezpiecznego przechowywania danych w telefonach komórkowych. Cztery miliardy ludzi na świecie używa dziś „komórek”, większość z nich zapisuje na kartach SIM ważne dane (np. dotyczące konta bankowego), niestety są one łatwym łupem dla złodziei. Podczas projektu „Design Out Crime” wyłoniono cztery zespoły projektowe, które przez osiem miesięcy pracowały nad innowacyjnymi projektami zabezpieczeń danych w telefonach. Design i technologia stały się narzędziami do stworzenia innowacyjnych rozwiązań. Jeden ze zwycięskich projektów umożliwia dokonywanie płatności telefonem, poprzez synchronizację z przenośnym kieszonkowym urządzeniem, które można np. przypiąć do kluczy. Połączenie odbywa się za pomocą technologii Bluetooth. System działa jedynie w przypadku dystansu obu urządzeń, nie większego niż dziesięć metrów. A GOOD EXAMPLE: One of them concerned the safe storage of data in mobile telephones. Four billion of the world’s population use “mobiles” today. Most of them save important data on SIM cards (e.g. bank details), but unfortunately they are easy prey for thieves. During the project “Design Out Crime” four design teams were formed, who were given eight months to work on innovative designs concerning data security in telephones. Design and technology became tools for creating innovative solutions. One of the winning designs enabled the making of payments using a mobile phone, by synchronisation with a mobile, pocket-sized gadget which can be clipped onto a key ring, for example. The connection is made using Bluetooth technology. The system only works if the two devices are less than ten metres apart. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: Tie, Rodd, TTP, www.rodd.uk.com www.ttp.com Touchsafe, Proxama, Minima www.proxama.com www.minima.co.uk I-migo, DTC, PDD, www.pdd.co.uk www.i-migo.com ORGANIZACJA / ORGANISATION: Design Council, www.designcouncil.org.uk TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Bluetooth, NFC (Near Field Communication), RFID (Radio-frequency identification), PIN PROJEKT „DESIGN OUT CRIME” MOŻNA OGLĄDAĆ NA WYSTAWIE DZIĘKI UPRZEJMOŚCI DESIGN COUNCIL W LONDYNIE. 16 THE PROJECT “DESIGN OUT CRIME” IS FEATURING IN THE EXHIBITION COURTESY OF THE DESIGN COUNCIL IN LONDON. 17 2. Demografia Demo graphy PROBLEM: Starzejące się społeczeństwo to dzisiaj wielki problem wszystkich krajów Europy. Raport Komisji Europejskiej z 2004 r. mówi, że do 2050 r. przybędzie aż o 180% osób powyżej osiemdziesiątego roku życia. Liczba ludzi młodych zmaleje natomiast średnio o 20%. THE ISSUE: The aging population is a serious problem in all European countries. A report by the European Commission in 2004 stated that by 2050 that number of people over eighty will increase by 180%. On the other hand, the number of young people will decrease by 20%. 18 19 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 2. DEMOGRAFIA 2. DEMOGRAPHY IDEA: Wszelkie działania prewencyjne zmierzają w kierunku przedłużenia aktywności ludzi starszych. Uniwersytety Trzeciego Wieku, zachęcanie do pozostania aktywnym zawodowo czy projekty typu 50+ są tego dowodami. Hiszpania oferuje wiele atrakcji dla seniorów. Europe Senior Tourism, to program dotowany przez rząd hiszpański, w ramach którego seniorzy z kilku państw europejskich (w tym z Polski) otrzymują dofinansowanie do urlopów w kurortach Hiszpanii podczas tzw. martwego sezonu. Dobra forma fizyczna ma bezpośrednie przełożenie na kondycję zdrowotną, co z kolei wiąże się z mniejszymi nakładami na opiekę medyczną. Produkty i usługi muszą być dostosowane do potrzeb starzejącego się społeczeństwa. IDEA: Prophylactic measures are thus aimed at extending the activity of older people. Examples of this are: U3A, encouraging people to continue being active professionally and 50+ projects. Spain offers lots of attractions to senior citizens. Europe Senior Tourism is a programme sponsored by the Spanish Government, in which older people from several European countries – including Poland – can receive funding for holidays to Spanish holiday resorts during the low season. Good physical condition has direct influence on health, which is also linked to lower expenditure on health care. The products and services must be adapted to the needs of an aging population. DOBRY PRZYKŁAD: Świetnym uzupełnieniem działań prewencyjnych są place zabaw dla dorosłych, które umożliwiają pozostanie w dobrej formie fizycznej. Od wielu lat budowane są m.in. w Hiszpanii, Irlandii, Anglii, Francji i Włoszech. Powoli zyskują popularność także w Polsce. Pierwsze realizacje można przetestować w Myślęcinku-Bydgoszczy i Inowrocławiu. Projekty te, to nie jedyne rozwiązania dla osób starszych. Od niedawna można w Polsce kupić telefony komórkowe Emporia. Wyróżniają się dużą czytelną klawiaturą oraz kontrastowym wyświetlaczem. Ponadto, niektóre modele są wyposażone w innowacyjny przycisk alarmowy, dzięki któremu można uzyskać natychmiastowe połączenie z jednym z pięciu wcześniej zaprogramowanych numerów. Użytkownik telefonu może więc szybko otrzymać pomoc w razie potrzeby. A GOOD EXAMPLE: A fantastic complement to prophylactic measures are playgrounds for adults, which help people keep fit. They have been built for many years in Spain, Ireland, England, France and Italy. They are also beginning to gain popularity in Poland. The first of its kind can be tested out in Myślęcinek-Bydgoszcz and Inowrocław. These projects are not the only solutions for older people. For some time it has been possible to buy Emporia mobile phones in Poland. They differ from regular phones by having an easily readable keyboard and contrastive screen. In addition, some models are equipped with an innovative alarm button, used to make instant connections with one of five previously programmed numbers. The telephone’s user can quickly call for help in case of emergencies. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: Plac zabaw dla dorosłych / Playground for adults, Ibercolmex S.L., www.ibercolmex.com 20 FIRMA / COMPANY: Polones Karolina Giża, www.polcolmex.eu 21 3. Edukacja Educati on PROBLEM: „Ucz się, ucz, nauka to potęgi klucz” – brzmi powiedzenie, które zna chyba każde dziecko w Polsce. Niestety, w wielu krajach środki na edukację są niewystarczające, czasami jest to mniej niż 20 dolarów rocznie na każde dziecko, gdy dla porównania w Stanach Zjednoczonych jest to średnio 7 500 dolarów. THE ISSUE: “Keep learning, knowledge is the key to power” runs the proverb, probably known to every child in Poland. Unfortunately, in many countries, funding for education is insufficient, sometimes there is less than $ 20 annually for each child, compared to the USA where the average figure is $ 7 500. 22 23 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 3. EDUKACJA 3. EDUCATION IDEA: Jak wielki potencjał mógłby zostać uwolniony, gdyby każde dziecko miało dostęp do komputera? Dzieci z natury pragną wiedzy, są ciekawe świata. THE IDEA: What great potential would be unleashed if every child had access to a computer! Children naturally want to learn, they’re fascinated by the world. DOBRY PRZYKŁAD: Laptop XO, przeznaczony głównie dla dzieci w wieku 6–12 lat, jest oknem na świat wiedzy. Daje dostęp do ogromnej ilości informacji oraz jest narzędziem do komunikacji. Misją One Laptop per Child (OLPC) jest umożliwienie dostępu do nauki dzieciom z krajów rozwijających się, zapewniając im podstawowe narzędzie, jakim jest komputer. Zamawiając laptop za symboliczne 199 dolarów, kupujemy drugi dla dziecka w kraju trzeciego świata. Nie urządzenie jest najważniejsze w tym projekcie, a właśnie walor społeczny. XO ma wyrównać różnice edukacyjne między dziećmi na świecie. Przyjazny interfejs powoduje, że młodzi użytkownicy, nie mający wcześniej styczności z tego typu urządzeniami, korzystają z niego intuicyjnie. BEST PRACTICE: The XO laptop, mainly intended for use by children aged 6-12, is a window to the world of knowledge. It gives access to an enormous amount of information and is a communication tool. The mission of One Laptop Per Child (OLPC) is to provide access to learning for children from developing countries, by supplying them with the basic tool of a computer. By ordering a laptop for a symbolic $199, we are also buying another one for a country in the developing world. The computers themselves are not the most important thing in this project, but the social aspect. The XO is designed to level the educational differences between children in the world. The user-friendly interface means that young users who have not had experience with computers before will use it intuitively. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: XO laptop, Yves Béhar, www.fuseproject.com ORGANIZACJA / ORGANISATION: One Laptop Per Child, www.laptop.org TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Linux Kernel, Fedora, JavaScript™, Python (Version 2.5), Csound, Turtle Art, Adobe’s Flash Player, Java™, Gnash, Sugar Etoys i inne LAPTOP XO MOŻNA OGLĄDAĆ NA WYSTAWIE DZIĘKI UPRZEJMOŚCI INSTYTUTU WZORNICTWA PRZEMYSŁOWEGO W WARSZAWIE, THE XO LAPTOP IS INCLUDED IN THE EXHIBITION COURTESY OF THE INSTITUTE OF INDUSTRIAL DESIGN, WARSAW, 24 www.iwp.com.pl 25 4. Energia Energy PROBLEM: Gospodarowanie zasobami naturalnymi musi być rozważne, gdyż złoża kurczą się każdego dnia, a zapotrzebowanie na surowce jest coraz większe. W rozwoju technologicznym upatruje się nadziei na ograniczenie wydatków i zużycia energii. THE ISSUE: The exploitation of natural resources must be carried out wisely, since the deposits are shrinking every day, and the demands for them are greater and greater. Hope for the limitation of expenditure and use of energy is sought in technological development. 26 27 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 4. ENERGIA 4. ENERGY IDEA: Technologiami, które pozwalają myśleć optymistycznie, są LED i OLED. Stosowane coraz częściej diody LED, mają trwałość ok. 25 lat. Ponadto pozwalają na regulację natężenia oświetlenia oraz barwy światła. Rozwiązanie to jest więc bardzo ekonomiczne, nie musimy się bowiem martwić o wymianę źródła światła. THE IDEA: LED and OLED are technologies which allow for optimistic thinking. LEDs, which are now used more and more often, have a lifetime of around 25 years. In addition, the intensity and colour of the light can be adjusted. This solution is thus very economical, and we do not have to worry about changing the light source. DOBRY PRZYKŁAD: Właśnie ze względu na małe zużycie energii elektrycznej, Philips wykorzystał tę technologię w wizjonerskim projekcie latarni miejskiej „Philips Light Blossoms”. Diody LED działają dzięki bateriom solarnym oraz podmuchom wiatru. Panele lampy otwierają się pod wpływem promieni słonecznych i zbierają energię. Lampa śledzi także ruch słońca po nieboskłonie i porusza się zgodnie z nim, aby uzyskać jak największą wydajność. Kiedy zapada noc, „płatki” lampy zamykają się i zaczynają emanować światło. Lampa jest także wrażliwa na ruch i zwiększa intensywność świecenia, gdy ktoś obok niej przechodzi. Technologia LED jest wykorzystywana także w produkcji telewizorów 3D, które zużywają nawet o 50% mniej energii w porównaniu ze standardowymi plazmami. Obraz wydaje się być rzeczywistym dzięki jakości HD. BEST PRACTICE: Owing to its low energy use, Philips used this technology in the visionary project for urban streetlights: “Philips Light Blossoms”. The LEDs work using solar batteries and wind. The solar panels open up under the influence of sunlight and collect energy. The streetlight also follows the movement of the sun through the sky and orientates itself relative to it for maximum efficiency. When night falls, the streetlights’ “petals” close, and begin to give off light. The light is sensitive to movement and increases in intensity when pedestrians walk nearby. LED technology is also used in the manufacture of 3D televisions which use up to 50% less energy compared to standard plasma TVs. The picture is extremely realistic because of HD quality. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: 28 PROJEKT / DESIGN: FIRMA / COMPANY: Philips Light, Philips Philips, www.philips.pl/lighting 29 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 4. ENERGIA 4. ENERGY Dobrym polskim przykładem jest sygnalizator świetlny ZIRslim, zaprojektowany przez Michała Latko i zespół projektowy Grupy ZIR kierowany przez Leszka Czerwińskiego. Tradycyjny produkt, dzięki dobraniu lżejszego tworzywa oraz energooszczędnych źródeł światła LED, pozwolił producentowi zmniejszyć koszty produkcji aż o 15%. Ograniczył także w znacznym stopniu czas potrzebny na serwisowanie, maksymalnie 3 minuty dla wymiany uszkodzonych komponentów. A good Polish example is the ZIRslim traffic signal heads, designed by Leszek Czerwiński and Michał Latko. This apparently traditional product, here constructed from a lighter material and using energy-saving LEDs, can reduce the manufacturer’s production costs by up to 15%. The time needed for maintenance is also considerably reduced. A damaged component can be replaced in max. 3 minutes. -15% 3 koszty produkcji production costs minuty / minutes czas wymiany źródła światła damaged component replacing time DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: 30 PROJEKT / DESIGN: FIRMA / COMPANY: Sygnalizator ZIRslim / ZIRslim traffic signal heads Leszek Czerwiński Michał Latko www.latko.info Grupa ZIR www.grupazir.eu TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: LED 31 4. ENERGIA 4. ENERGY OLED (organiczna dioda elektroluminescencyjna) to płaskie źródło rozproszonego światła. Diody OLED o szerokości zaledwie 1,8 mm zmienią sposób postrzegania i odczuwania światła przez ludzi. Wytwarzają przyjemne i harmonijne światło, są również przyjazne dla środowiska. Dzięki swojej wydajności oszczędzają energię i zmniejszają emisję gazów cieplarnianych. OLEDs (Organic Light-Emitting Diodes) are very flat, large-area, diffuse light sources. Only 1.8 mm thin, OLEDs will change the way people will see and feel light. They not only generate an appealing and harmonic light output but they are also environmentally sound. The potential energy-efficiency will save energy and reduce the emission of greenhouse gases. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: OLEDy / OLEDs, Philips Lumiblade, www.lumiblade.com OLED FIRMA / COMPANY: Philips, www.philips.pl 32 33 5. Komputeryzacja Computerisation PROBLEM: Każdy przedsiębiorca chce maksymalizować zyski i minimalizować koszty. Kiedyś stworzenie produktu wiązało się z przeprowadzaniem żmudnych prób i tworzeniem nieskończonej ilości modeli. Było to oczywiście bardzo kosztowne przedsięwzięcie. THE ISSUE: Every entrepreneur would like to maximise revenue and minimise costs. At one time, creating a product was linked to conducting laborious trials and making endless quantities of models. It was, of course, an extremely costly venture. 34 35 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 5. KOMPUTERYZACJA 5. COMPUTERISATION IDEA: Dziś proces projektowania nowego produktu także nie jest łatwy, ale istnieją narzędzia, które w znaczny sposób skracają drogę do sukcesu. Dzięki technologii rapid prototyping można uzyskać fizyczny model projektowanego przedmiotu na podstawie jego modelu 3D w systemie CAD. Zapis systemu CAD jest konwertowany do formatu STL. Następnie wydruk dzieli się na poprzeczne warstwy, z których składany jest cały model. THE IDEA: Today, the process of designing a new product is still not easy, although there are tools which can considerably reduce the road to success. Using rapid prototyping technology, a physical model of a designed object can be built using a 3D model in a CAD system. The file in the CAD system is converted into an STL format. Subsequently, the print-out is divided into transverse layers, which the entire model is then constructed from. DOBRY PRZYKŁAD: W tej technologii wykonywane są nie tylko modele poglądowe, ale także gotowe elementy urządzeń. Rama roweru Innerdrivesystem została wydrukowana właśnie w drukarce 3D. Model zbudowany z tworzywa ABS wiernie odwzorowuje projekt. Żyjąc w dobie komputeryzacji możemy w dużo szybszy, łatwiejszy i tańszy sposób uzyskiwać także informacje. Kod QR (Quick Response) umożliwia natychmiastowe ściągnięcie informacji lub strony internetowej na telefon, jeżeli tylko posiada on aparat fotograficzny oraz program, który pozwala odczytać kod. Można go pobrać z Internetu. BEST PRACTICE: This technology can not only build visual models, but also prepared elements of devices. Inner Drive System bicycle frames are printed in a 3D printer. The model, constructed from ABS faithfully reproduces the design. Living in the computer era, we can also receive information more quickly, more easily and more cheaply. A QR (Quick Response) code can immediately download information or web pages to a telephone, if it has an inbuilt camera or software that can read the code (which can be downloaded). DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: PROJEKT / DESIGN: Rower Innerdrivesystem / Innerdrivesystem bike, Grzegorz Zieliński Model auta / car’s model Dawid Romański TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: FIRMA / COMPANY: rapid prototyping Innerdrivesystem, www.innerdrivesystem.com TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: rapid prototyping 36 37 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 5. KOMPUTERYZACJA Struktury tworzone za pomocą rapid prototypying mogą być niezwykle skomplikowane. Stworzenie ich tradycyjnymi metodami byłoby wręcz niemożliwe. Metoda ta pozwala również na budowanie obiektów jednostkowych, dopasowanych do odbiorcy. Rapid prototyping może być wykorzystywany nie tylko do celów prototypowania, ale również kształtowania gotowych obiektów. Napisany w tym celu program komputerowy, uwzględnia kształt zadanej bryły, obciążenia i siły w niej działające, dodaje element przypadku, przez co uzyskiwana struktura jest za każdym razem inna i nie do końca przewidywalna. Współczesny ornament, który tworzy konstrukcję przedmiotu, powstaje przy pomocy nowoczesnych technologii. Inspirację jednak czerpie z natury. 5. COMPUTERISATION Structures made using rapid prototyping can be extremely complicated. Creating them using traditional methods would simply be impossible. Rapid prototyping makes it possible to create individual objects, tailor-made to customers’ requirements. Rapid prototyping isn’t only used for prototyping purposes, but also creating readymade objects. Specially written computer software takes into consideration the shape of the object, the load and forces acting on it, and adds a random element. In this way, the structure achieved is different each time, and in some way unpredictable. The contemporary ornament which creates the object’s construction is made using state-of-the-art technology, however, it draws its inspiration from nature. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: Ornament strukturalny / Structural Ornament, Małgorzata Mozolewska, www.mmozolewska.com, Michał Piasecki TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: druk 3D, metoda SLS 38 39 6. Miniaturyzacja Miniaturisation PROBLEM: Komputery, które zajmowały kiedyś cały pokój, mogą dziś tylko cieszyć oczy zwiedzających muzea techniki. Przesyłamy, gromadzimy, udostępniamy coraz więcej danych. Dzięki rozwojowi technologii możemy bez problemu komunikować się z ludźmi na drugim końcu świata. Ogrom informacji wymaga jednak większej wydajności i mobilności od sprzętów, które je przetwarzają. Produkty stają się naszą „drugą skórą”, są dopasowywane do indywidualnych potrzeb użytkownika. THE ISSUE: The kind of computers which once took up a whole room can only now be enjoyed in science museums. We send, store and make available more and more data. Owing to the development of technology we can communicate with people on the other side of the world without any problem. The enormous quantity of information demands greater efficiency and mobility from the equipment that creates it. These products are becoming like a “second skin”, and adapted to the individual needs of end users. 40 41 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 6. MINIATURYZACJA 6. MINIATURISATION IDEA: Miniaturyzacja dzisiaj jest kluczem do sukcesu na rynku. Pomaga w tym nanotechnologia, praktycznie niewidoczna dla naszych oczu. Oba te rozwiązania sprawdzają się w wielu dziedzinach życia, takich jak: medycyna, informatyka, przemysł motoryzacyjny, odzieżowy, żywnościowy i biotechnologia. THE IDEA: Today, miniaturisation is the key to market success. Nanotechnology – essentially invisible to the human eye - plays its part. Both solutions have proved effective in many areas of life, including medicine; IT; biotechnology; and the automotive, clothing and food industries. DOBRY PRZYKŁAD: Mobilny iPod Shuffle jest jednym z najmniejszych urządzeń przenośnych do słuchania muzyki. Ten kilkucentymetrowy odtwarzacz mieści 2GB plików. Może, przy jednym ładowaniu baterii, odtwarzać muzykę przez 15 godzin. VoiceOver to nowa technologia, która pozwala usłyszeć nazwę aktualnie odtwarzanego utworu. VoiceOver „mówi” w 25 różnych językach, a nawet ostrzega użytkowników, gdy ich bateria wymaga ładowania. Innym przykładem wykorzystania nanotechnologii jest hydrofobizacja. Metoda ta polega na nałożeniu na powierzchnię szyby nanopowłoki, która zabezpiecza ją przed zabrudzeniami. Rewolucyjne rozwiązanie, zaczerpnięte z przemysłu lotniczego, jest teraz dostępne w motoryzacji. BEST PRACTICE: The mobile iPod Shuffle is one of the smallest mobile devices for listening to music. 2GB’s worth of files can be stored in this player measuring only a few centimetres. With the battery fully charged it can play music for 15 hours. VoiceOver is a new technology by which you can hear the name of the song being played. VoiceOver “speaks” in 25 different languages, and even warns the user when the battery needs charging. Another example of the use of nanotechnology is hydrophobisation. The method is based on adding a nano-membrane on the surface of panes of glass, which protects them from becoming dirty. This revolutionary solution, drawn from the aviation industry is now available in the automotive industry. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: szyba z zastosowaniem powłoki hydrofobowej iPod Shuffle, Apple Design Team, www.apple.com FIRMA / COMPANY: PROJEKT / DESIGN: Apple, www.apple.com, Ispot, www.ispot.com.pl Szyba z powłoką hydrofobową / glass with hydrofobic layer, Autoglass Jaan szyba bez ochrony FIRMA / COMPANY: TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Voice Over 42 Autoglass Jaan, www.autoglassjaan.pl 43 7. Recycling Re cycling PROBLEM: Kryzys gospodarczy, perspektywa wyczerpania zasobów naturalnych, takich jak gaz czy ropa naftowa, zachwianie ekosystemu, utrata biodywersyfikacji, zanieczyszczenia oraz ocieplanie się klimatu, czyli intensyfikacja niekorzystnych zmian w środowisku naturalnym, zwracają uwagę na jego problemy. Równie niekorzystnym zjawiskiem są piętrzące się na wysypiskach sterty śmieci. W Polsce cały czas niechętnie segregujemy odpady. 44 THE ISSUE: The credit crunch, the perspective of natural resources like gas or crude oil running out, the instability of the ecosystem, the loss of biodiversity, pollution and climate change, or the intensification of adverse changes in the environment, bring these problems into focus. Another troubling phenomenon is the growing mountains of garbage on rubbish dumps. In Poland, people are still not keen on segregating waste. 45 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT = 7. RECYCLING 7. RECYCLING IDEA: Zwiększają się wymagania dotyczące projektowania produktów i usług odpowiedzialnego wykorzystania materiałów oraz ich przetwarzania. Recycling, segregowanie śmieci oraz biodegradowalne materiały pozwalają na politykę odpadami, zgodą z ideami zrównoważonego rozwoju. THE IDEA: The demands concerning the design of products and services and responsible use of materials and their treatment are becoming more exacting. Recycling, segregating garbage and biodegradable materials represent a waste policy in keeping with the ideas of sustainable development. DOBRY PRZYKŁAD: Modelowym przykładem jest Kopenhaga, która od kilku lat prowadzi projekt „Less waste, more separation”. Polega on m.in. na oddawaniu przeterminowanych lekarstw do aptek czy nie zużytej farby do sklepu z farbami. Racjonalizatorskie zarządzanie nieczystościami spowodowało, że na wysypiskach składuje się jedynie 3% odpadów. Czy design i nowoczesna technologia mogą w jakiś sposób przyczynić się do ochrony środowiska? Jednym z przykładów są wyroby z przetworzonych materiałów, takie jak torba agaPET, która w pierwszym wcieleniu była stertą plastikowych butelek. Przetworzone butelki PET zmieniono w funkcjonalną sportową torbę. BEST PRACTICE: A model example is Copenhagen, which has been running the project “Less waste, more separation” for some years. It includes returning medicines that have passed their sell-by date to chemists or used paint back to shops. Rational management of waste products resulted in only 3% of waste ending up on rubbish dumps. Can design and modern technology contribute in any way to environmental protection? One such example is products made of processed materials, like the agaPET bag, which begins as a pile of plastic bottles. The processed PET bottles are transformed into a functional casual bag. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Torba agaPET / agaPET bag, Vaude Design Team Recycling butelek PET / PET bottles recycling FIRMA / COMPANY: Vaude, www.vaude.com, HiMountain, www.sfpl.pl 46 47 8. Transport Trans port PROBLEM: Zatłoczone ulice i korki, kto tego nie zna? Godziny spędzone w samochodzie nie należą do najprzyjemniejszych sposobów spędzania czasu. Dlatego też transport publiczny zaczyna odgrywać coraz większe znaczenie. Rozbudowanie sieci komunikacji publicznej oraz jej dostępność zdaje się być największą potrzebą. Ponadto mnogość rodzajów biletów zniechęca najbardziej zapalonego zwolennika tramwajów czy autobusów. 48 THE ISSUE: Who doesn’t experience congested streets and queues? Hours spent in cars are not the most enjoyable ways of spending time, which is why public transport is beginning to play a more important role. Developing public transport systems and making them accessible seem to be a very important need. In addition, the great variety of tickets discourages the most passionate supporter of trams or buses. 49 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 8. TRANSPORT 8. TRANSPORT IDEA: Swobodne poruszanie się po mieście, bez konieczności kupowania różnych rodzajów biletów, jest jednym z rozwiązań problemów transportu publicznego. Karta, którą możemy zapłacić za wszystkie przejazdy, oszczędza czas i nerwy stracone w kolejkach. THE IDEA: Easy and convenient urban travel without the need of buying various kinds of tickets is one solution to the issue of public transport. A card which allows you to pay for all forms of transport, saves time and nerves lost in queues. DOBRY PRZYKŁAD: Oyster jest plastikową kartą wielokrotnego użytku, dzięki której można szybko i sprawnie przemieszczać się po Londynie komunikacją publiczną. Użytkownik sam „ładuje” kartę i decyduje o tym, ile za nią płaci. Można wybrać opcję auto-top, która zapewnia stały kredyt na karcie. Użytkownik decyduje czy karta jest ważna tylko na przejazdy metrem, czy także na przejazdy autobusem, tramwajem lub pociągiem. Można także zaprogramować przy kupowaniu Oystera zniżki, jeśli przysługują właścicielowi karty. Głównym celem powstania karty było ograniczenie ilości biletów papierowych oraz zmniejszenie liczby transakcji w kasach biletowych. Do czerwca tego roku zużyto 34 miliony kart Oyster. BEST PRACTICE: Oyster Cards are multiple-use plastic cards which are used to quickly and efficiently move around London using public transport. Users top up the card themselves and decide how much money to spend on them. You can choose the Auto Top-up option, which maintains a selected level of credit. The user decides whether the card is valid only for the London Underground or only for buses, trams or trains. Discounts can also be programmed when the Oyster Card is bought, if the card owner is entitled. The main reason for the card being introduced was to limit the amount of paper tickets and reduce the number of transactions at ticket offices. 34 million Oyster Cards were used by June 2010. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: FIRMA / COMPANY: Karta Oyster / Oyster card Transport for London, oyster.tfl.gov.uk Transport for London, www.tfl.gov.uk TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Mikrochip 50 51 9. Woda Water PROBLEM: Nasza planeta jest w 71% pokryta wodą. Mogłoby się więc wydawać, że jest jej wystarczająco dużo dla całej populacji. Jednak w 97,5% jest to woda słona, a w 2,5% słodka. Większość wody słodkiej (68,7%) występuje obecnie w formie lodu. Krótki bilans pokazuje, jak niewielka ilość nadaje się do spożycia. 1,1 miliarda ludzi na świecie nie ma dostępu do czystej wody; 5 000 dzieci umiera każdego dnia, z powodu chorób związanych z jej zanieczyszczeniem. Niestety do takiej sytuacji przyczynia się głównie działalność człowieka. THE ISSUE: 71% of our planet is covered by water. It might seem there is enough of it for the entire global population. However, 97.5% is salt water and only 2.5% fresh water. Most (68.7%) of the fresh water currently occurs in the form of ice. A simple calculation shows what a small amount of water is available for consumption. 1.1 billion people in the world do not have access to clean water; 5 000 children die every day of diseases linked to polluted water supplies, situations which mostly arise, unfortunately, as a result of human activities. 52 53 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 9. WODA 9. WATER IDEA: Oczyszczanie słonej wody, wykorzystanie deszczówki technologie oszczędzające wodę w przemyśle oraz gospodarstwach domowych, np. pranie „na sucho”, to próby odpowiedzi na problem braku wody. THE IDEA: Saltwater treatment plants which use rainwater and water-saving technology for industry and homes, e.g. dry-cleaning clothes are suggestions to solve the problem of water shortage. DOBRY PRZYKŁAD: Konkurs Electrolux DesignLab każdego roku wyłania najlepsze wizje projektantów, które mają ulepszyć świat. Młodzi projektanci proponują m.in. rozwiązania, które pomogłyby oszczędzać wodę. Renew to inteligentna maszyna parowa, wymyślona przez Louisa Filosa z Uniwersytetu Purdue w USA. Naturewash to urządzenie, które pierze bez użycia wody, wymyślone przez Zhenpeng Li z Uniwersytetu Zhejiang w Chinach, natomiast Water Catcher to latająca maszyna, wyłapująca i filtrująca wodę deszczową, wymyślona przez Penghao Shan z Uniwersytetu Zhejiang Sci-tech w Chinach. BEST PRACTICE: Every year the Electrolux DesignLab Competition selects the best visions of designers that could improve the world. Young designers suggest, for example, solutions that could help save water. Renew is an intelligent steam machine invented by Louis Filosa of the University of Purdue, USA. Naturewash is a device that cleans without using water invented by Zhenpeng Li of the University of Zhejiang, China, while Water Catcher is a flying machine that catches and filters rainwater, invented by Penghao Shan of the University of Zhejiang Sci-Tech in China. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: FIRMA / COMPANY: Renew, Louis Filosa Electrolux, www.electroluxdesignlab.com PROJEKT / DESIGN: TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Water Catcher, Penghao Shan technologie przyszłości / future technologies PROJEKT / DESIGN: Naturewash, Zhenpeng Li 54 55 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 9. WODA 9. WATER Na rynku istnieją już realne rozwiązania problemu, które oferuje m.in. Roca. Baterie, które posiadają regulację wypływu wody, pozwalają ograniczyć jej zużycie. Należy do nich, m.in. głowica progresywna skonstruowana w technologii Progr-turn® –która pozwala na oszczędność wody i energii. Jest odpowiedzialna za sterowanie ilością wypływającej wody. W pozycji wyjściowej zawsze otwiera wodę w minimalnej ilości i niskiej temperaturze. Siła strumienia wody zależy od uchwytu, którego ustawienie w pozycji co najmniej 110 stopni powoduje, że woda stopniowo się ogrzewa. Real solutions of the problem already exist on the market, offered by, for example Roca. Mixer taps which have water-flow regulators can limit the use of water. Progr-turn® technology is part of it. This is a progressive technology for taps, which saves water and electricity. It’s responsible for regulating the flow of water, keeping the quantity and temperature to the minimum. After the tap is turned through 110° the water gradually gets hotter. 35% większa oszczędność wody better water saving max. przepływ max. water flow litrów na minutę litres per minute DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: 56 PROJEKT / DESIGN: PROJEKT / DESIGN: Evol, Bullo Design Single Pro, Roca Design Center FIRMA / COMPANY: FIRMA / COMPANY: Roca, www.roca.pl Roca, www.roca.pl TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Joystick – turn® Progr-turn® 57 10. Zdrowie Health PROBLEM: Obecne systemy opieki medycznej są niewydajne i bardzo kosztowne. Z tego względu, tak ważna jest profilaktyka. Aktywne dbanie o zdrowie własne i rodziny stają się sprawą najwyższej wagi. Oszczędzają czas i pieniądze, które mogą być wykorzystane na inne, bardziej specjalistyczne zabiegi. THE ISSUE: Current healthcare systems are inefficient and extremely costly. For this reason, a preventative approach is important. Taking an active interest in one’s own health and the health of one’s family is becoming extremely important. In this way, time and money can be saved which can be redirected towards more specialist treatments. 58 10. ZDROWIE 10. HEALTH IDEA: Nowe technologie razem z metodologią design thinking ułatwiają dostęp do opieki zdrowotnej i pomocy społecznej. Dbanie o własne zdrowie staje się najważniejszym ogniwem w systemie zdrowotnym. THE IDEA: New technologies in combination with designthinking methodology make access to health care and social welfare more accessible. Taking care of one’s own health is becoming the most important link in the health system. DOBRY PRZYKŁAD: Politycy, zmuszeni do oszczędności budżetowych, z nadzieją patrzą na rozwiązania interaktywne, które są coraz bliższe najmłodszej generacji. Sposób na zdrowe odżywianie proponuje Philips, który zachęca do samodzielnego wypiekania chleba lub zdrowego gotowania na parze. Dzięki samodzielnemu przyrządzaniu posiłków, możemy mieć kontrolę nad tym, co jemy i w jaki sposób są przygotowywane dania. BEST PRACTICE: Politicians, forced to make budget savings, look with hope at interactive solutions, which are more familiar to the younger generation. Philips suggests a way of healthy eating which encourage people to bake their own bread or to steam food, which is healthier. When meals are made independently we can control what we eat and how the food is prepared. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: PROJEKT / DESIGN: Parowar / Steamer, Philips Aluminium Collection Wypiekacz do chleba / Bread Maker, Philips Daily Collection FIRMA / COMPANY: FIRMA / COMPANY: Philips, www.philips.pl Philips, www.philips.pl TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Gentle Steam Turbo Start 59 MODEL IDEALNY / TECHNOLOGIE / INNOWACJE / DESIGN / 10 PROJEKTÓW, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŚWIAT 10. ZDROWIE 10. HEALTH Firma Microsoft proponuje nową, bardziej bezpieczną i komfortową wizję życia, stawiając m.in. na zupełnie nowatorskie podejście do służby zdrowia. Pacjent, będąc pod stałym monitoringiem lekarza, może spokojnie konsultować swoje dolegliwości z domu. W aptece nie musi stać w kolejkach, zamawia lekarstwa przy pomocy karty, w której ma zakodowaną receptę od lekarza. Karta ta jest jednocześnie kartą płatniczą, dowodem osobistym oraz prawem jazdy. Zmieniają się akcenty. Człowiek dba sam o siebie, o swoje zdrowie i nawyki żywieniowe. Do monitorowania swojego stanu zdrowia może używać m.in. inteligentnego stołu Microsoft Surface. „Mebel” ten daje zresztą dużo szerszy wachlarz możliwości. Dwa niezależne urządzenia, leżące na nim, mogą przesyłać sobie dane bez użycia kabla. Jest multimedialną platformą, która znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach życia. Microsoft offers a new, safer and more comfortable vision of life, introduces a totally new approach to the health service. The patient, under the permanent supervision of a doctor, can easily receive advice about their condition at home. They do not have to stand in a queue at the chemists, but can order medicine using a card containing a coded prescription from their doctor. The card is also a debit card, ID and driving licence. It represents a change of focus. People look after themselves, after their health and nutritional habits. The intelligent table, Microsoft Surface, can be used to monitor one’s state of health. This “piece of furniture” gives a much wider range of options. Two independent devices, which rest on it, can send data to each other without the use of cables. It is a multimedia platform which has applications in various areas of life. DESIGN I TECHNOLOGIA / DESIGN AND TECHNOLOGY: PROJEKT / DESIGN: PROJEKT / DESIGN: Microsoft Surface, www.microsoft.com/surface Microsoft Healthcare Vision, Ergonomiedesign, www.ergonomidesign.com FIRMA / COMPANY: Microsoft FIRMA / COMPANY: Microsoft TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Microsoft Surface SDK 1.0 SP1 Workstation Edition, Windows Presentation Foundation (WPF), XNA, Expression Blend i inne 60 TECHNOLOGIA / TECHNOLOGY: Microsoft Surface SDK 1.0 SP1 Workstation Edition, Windows Presentation Foundation (WPF), XNA, Expression Blend i inne 61 62 63 64