opisy kursów/przedmiotów
Transkrypt
opisy kursów/przedmiotów
OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu CHC4014w,l Tytuł kursu/przedmiotu Chemia polimerów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej W. Trochimczuk, dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Dorota Jermakowicz-Bartkowiak, dr inż.; Irena Gancarz, dr inż.; Gryzelda Poźniak, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia 2 E Laboratorium Projekt 4 Seminarium Liczba punktów 3+4 sprawozdanie Wymagania wstępne Zaliczony kurs z chemii organicznej Krótki opis zawartości całego kursu Mechanizmy polireakcji, kinetyka powstawania polimerów, kopolimeryzacja, budowa monomerów a ich reaktywność, struktura polimerów a ich właściwości Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wprowadzenie, struktura polimerów 2. Porównanie polimeryzacji addycyjnej i kondensacyjnej 3. Termodynamika polimeryzacji, entalpia, entropia i ciepło polimeryzacji 4. Inicjowanie, propagacja i terminacja. Przenoszenie łańcucha 5. Równania kinetyczne, wyznaczanie stałych kinetycznych 6. Modele kopolimeryzacji, współczynniki reaktywności 7. Skład polimeru przy różnych współczynnikach reaktywności. Schemat Q-e 8. Polimeryzacja kationowa, katalizatory, solwatacja 9. Polimeryzacja anionowa, polimeryzacja żyjąca 10.Polimeryzacja koordynacyjna, mechanizmy, katalizatory 11.Polikondensacja 12.Kinetyka polikondensacji. Równanie Carothersa 13.Inne mechanizmy polireakcji 14.Fotopolimeryzacja, polimeryzacja plazmowa 15. Reakcje chemiczne na polimerach Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Polimeryzacja rodnikowa – blokowa (6 godzin) Polimeryzacja suspensyjna (6 godzin) Polimeryzacja emulsyjna (6 godzin) Polimeryzacja w roztworze (6 godzin) Polimeryzacja anionowa i kationowa (6 godzin) Polikondensacja (12 godzin) Wprowadzanie grup funkcyjnych do polimerów i ich analiza (6 godzin) Identyfikacja podstawowych polimerów i tworzyw sztucznych (6 godzin) Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Chemia polimerów pod red. Z. Florjańczyk i St. Penczek, Oficyna wyd. Politechniki Warszawskiej, 1995 Ch. Carraher Polymer chemistry, wyd 5, Plenum Press, NY 2000 Pielichowski J., Puszyński A.; Preparatyka związków wielkocząsteczkowych Sorenson W.R., Campbel T.; Preparative methods of polymer chemistry Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Egzamin z wykładu Zaliczenie wszystkich ćwiczeń, pozytywne oceny ze sprawozdań DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code CHC4014w,l Course title Polymer chemistry Supervising course lecturer Andrzej W. Trochimczuk, dr hab. inż. Other course lecturers Dorota Jermakowicz-Bartkowiak, dr inż.; Irena Gancarz, dr inż.; Gryzelda Poźniak, dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory 4 Project Seminar Number of credits 3+4 exam Prerequisites 2 Organic chemistry Course description Mechanism of polyreactions, kinetics of polymer synthesis, copolymerization, structure and reactivity of monomers, structure and properties of polymers Lecture Particular lectures contents 1. Introduction, structure of polymers 2. Comparison of polyaddition and polycondensation 3. Thermodynamics of polymerization, enthalpy, entropy and heat of polymerization 4. Intiation, propagation and termination reactions. Chain transfer 5. Kinetic equations, kinetic constants determination 6. Copolymerizations, reactivity coefficients 7. Composition of polymers as function of reactivitry coefficients. Q-e scheme 8. Cationic polymerization, catalysts, solvation 9. Anionic polymerizations, living polymerization 10.Coordination polymerization, mechanisms, catalysts 11.Polycondensation 12.Kinetics of polycondensation. Carothers’ equation 13.Another polymerization mechanisms 14.Fotopolymerizations, plasma polymerization 15. Chemical reactions on polymers Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Radical polymerization - bulk (6 hours) Suspension polymerization (6 hours) Emulsion polymerization (6 hours) Polymerization in solution (6 hours) Anionic and cationic polymerization (6 hours) Polycondensation (12 godzin) Introduction of functional groups to polymer structure and their analysis (6 hours) Analysis of polymers and plastics (6 hours) Material for self preparation Core literature Chemia polimerów pod red. Z. Florjańczyk i St. Penczek, Oficyna wyd. Politechniki Warszawskiej, 1995 Ch. Carraher Polymer chemistry, wyd 5, Plenum Press, NY 2000 Pielichowski J., Puszyński A.; Preparatyka związków wielkocząsteczkowych Sorenson W.R., Campbel T.; Preparative methods of polymer chemistry Additional literature Conditions for course credition Exam (lecture) Positive results of all laboratory reports (lab) 3 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu CHC4021 Tytuł kursu/przedmiotu Fizykochemia polimerów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Marek Bryjak, dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Dorota Bartkowiak, dr; Gryzelda Poźniak, dr; Irena Gancarz, dr, Pigłowski, dr hab., Anna Kamińska, mgr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Ćwiczenia 2 3 egzamin sprawozdania Andrzej Trochimczuk, dr hab.; Jacek Projekt Seminarium Liczba punktów 3+3 Wymagania wstępne Ukończony kurs Chemia fizyczna I i II Krótki opis zawartości całego kursu Kurs omawia właściwości polimerów w roztworach i fazie skondensowanej, opisuje cechy charakterystyczne makrocząsteczek, sieci polimerowych i mieszanin. Przedstawia zagadnienia związane z dyfuzją w polimerach i właściwościami powierzchni polimerowych Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Pojęcia podstawowe (polimery liniowe i rozgałęzione, kopolimery, polimery sieciowanie) 2. Ciężary cząsteczkowe polimerów, funkcje rozkładów, metody wyznaczania 3. Polimery w stanie skondensowanym (przejścia fazowe, plastyfikacja) 4. Stan fazowy a stan fizyczny, równoważność czasowo-temperaturowa, relaksacje) 5.Polimery semikrystaliczne, krystalizacja, metody badania, 6. Roztwory polimerów (wymiary niezakłóconego kłębka), parametr rozpuszczalności 7. Model kratowy Flory’ego-Hygginsa, część entropowa i entalpowa, modyfikacje modelu 8. Mieszaniny polimerów, separacja faz, układy fazowe 9. Zjawisko dyfuzji w polimerach (dyfuzja normalna i anomalna) 10.Zjawiska powierzchniowe, stany energetyczne, modele Fowkesa, van Ossa, Changa 11.Metody analityczne oceny stanu powierzchni, 12.Polimery z odciskami molekularnymi, metody analiz 13.Biopolimery – budowa i właściwości polimerów naturalnych Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 1. Metody oznaczania średniego ciężaru cząsteczkowego (analiza grup końcowych, lepkościowa, GPC) 2. Pomiar parametrów rozpuszczalności i pęcznienia polimerów usieciowanych 3. Określania zjawiska dyfuzji w polimerach 4. Określania budowy mieszanin polimerowych 4 5. 6. 7. 8. Charakteryzowania porowatych membran polimerowych Zastosowań metody IR w analizie polimerów (analiza stopnia krystaliczności) Pomiary kalorymetryczne Analiza mikroskopowa (SEM, TEM) Literatura podstawowa H.Galina, Fizykochemia polimerów, OPRz U.Gedde, Polymer physics, Kluwer Literatura uzupełniająca J.Comyn, Polymer permeability, Elsevier, F.Garbasi, Polymer Syrfaces, J.Willey. K.L.Mittal, Acid-base interactions, Vol.2, VSP Warunki zaliczenia Wykład- egzamin Laboratorium - sprawozdania DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code CHC4021 Course title Polymer physicochemistry Supervising course lecturer Marek Bryjak Other course lecturers Dorota Bartkowiak, Gryzelda Poźniak, Irena Gancarz, Andrzej Trochimczuk, Jacek Pigłowski, Anna Kamińska Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 3 exam reports Project Seminar Number of credits 3+3 Prerequisites Finished course Physical chemistry I and II Course description The course presents properties of polymers in solutions and solid, describes features of macromolecules, polymer networks and polymer blends. The idea of diffusion in polymer as well as evaluation of polymer surfaces are also presented. 5 Lecture Particular lectures contents 1. Elementary terms (linear and branched polymers, copolymers, crosslinked polymer) 2. Molecular weights, distribution functions, methods of evaluation 3. Solid polymers (phase transitions, plastification, structure-properties correlation)) 4. Phase and physical states, relaxation, time-temperature course 5. Semicrystalline polymers, crystallization, methods of evaluation 6.Solutions of polymers (the effect of non-disturbed chain, solubility parameters 7. Flory-Huggins model, entropy and enthalpy of the system, model modification 8. Polymer blends, phase separation, 9.Diffusion in polymers (normal and abnormal process) 10.Surface phenomena, energetic states, Fowkes, van Oss and Chang models 11. Experimental methods for surface evaluation 12. Molecularly imprinted polymers, methods for evaluation 13. Biopolymers – structure and properties of natural polymers Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Laboratory, project – the contents 1. Methods for evaluation of molecular weight (end-group titration, viscosity, GPC) 2. Evaluation of solubility parameters and swelling of crosslinked polymers 3. Diffusion in polymers 4. Structure evaluation of polymer blends 5. Characterization of porous polymer membranes 6. Use of IR spectroscopy for polymer analysis (crystallity degree of polyethylenes) 7. Calorimetric evaluation of polymes 8. Electron microscopy for polymer analysis (SEM, TEM) Core literature H.Galina, Fizykochemia polimerów, OPRz U.Gedde, Polymer Physics, Kluwer Additional literature J.Comyn, Polymer permeability, Elsevier F.Garbasi, Polymer surfaces, J.Willey K.L.Mittal, Acid-base interactions, vol. 2, VSP Conditions for course credition Lecture-exam Laboratory - reports 6 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu CHC4046w Tytuł kursu/przedmiotu Fizyczne właściwości polimerów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Ryszard Steller, dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Wanda Meissner, dr inż. , Grażyna Kędziora, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 3 egzamin Wymagania wstępne Zaliczone kursy z fizyki Krótki opis zawartości całego kursu Omawiane są podstawowe właśśściwości związane z przetwarzaniem i stosowaniem polimerów. Przedstawione zostaną podstawy pomiarów właściwości polimerów w powiązaniu z ich strukturą fizyczną i chemiczną. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Struktura polimerów a ich właściwości 2. Stany fizyczne polimerów 3. Stan naprężenia i odkształcenia 4. Sprężystość polimerów stałych 5. Statyczna wytrzymałość polimerów 6. Dynamiczna wytrzymałość polimerów 7. Plastyczność i lepkosprężystość polimerów 8. Modele mechaniczne materiałów polimerowych 9. Klasyfikacja cieczy polimerów 10. Lepkie zachowanie polimerów 11. Sprężystość cieczy polimerowych 12. Periodyczne deformowanie polimerów 13. Właściwości wielofazowych układów polimerowych 14. Elektryczne właściwości polimerów 15. Egzamin Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 7 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa R. Steller, Mechaniczne i reologiczne właściwości polimerów, rozdz. 8 w pracy Podstawy recyklingu tworzyw sztucznych, (red. M. Kozłowski), Wyd. Pol. Wroc., Wrocław 1998. J. Ferguson, A. Kembłowski, Reologia stosowana płynów, Wyd. Marcus sc, Łódź 1995. Literatura uzupełniająca I.M. Ward, Mechaniczne właściwości polimerów jako tworzyw konstrukcyjnch, PWN, Warszaw 1975. J. D. Ferry, Lepkosprężystość polimerów, WNT, Warszawa 1965. B. Łączyński, Mechanika tworzyw wielkocząsteczkowych, Wyd. Pol. Warsz., Warszawa 1985. Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code CHC 4046w Course title Physical properties of polymers Supervising course lecturer Ryszard Steller, dr hab. inż. Other course lecturers Wda Meissner, dr inż., Grażyna Kędziora dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 Examination Prerequisites Completed physics 8 Course description Properties connected with processing and application of polymers are discussed. Principles of polymer properties measurements in connection with their chemical and physical structure are presented. Lecture Particular lectures contents 1. Structure of polymers and their properties 2. Physical states of polymers 3. Stress and strain states 4. Elasticity of solid polymers 5. Static strength of polymers 6. Dynamic strength of polymers 7. Plasticity and viscoelasticity of polymers 8. Mechanical models of polymeric materials 9. Classification of polymeric liquids 10. Viscous behavior of polymers 11. Elasticity of polymeric liquids 12. Periodical deformation of polymers 13. Properties of multiphase polymeric systems 14. Electrical properties of polymers 15. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature A.A. Collyer, D.W. Clegg (Eds.), Rheological measurement, London, Elsevier, 1988. J. Ferguson. Z. Kembłowski, Applied fluid rheology, Oxford, Elsevier, 1991. J.D. Ferry, Viscoelastic properties of polymers , New York, Wiley 1980. Additional literature J.M. Ward, Mechanical Properties of solid polymers, New York, Wiley, 1971. Conditions for course credition Completion 9 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu CHC 4087l Tytuł kursu/przedmiotu Metody badań polimerów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Wanda Meissner, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Grażyna Kędziora, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Laboratorium Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia 3 Projekt Seminarium Liczba punktów 3 zaliczenie Wymagania wstępne Udział w wykładzie "Inżynieryjne właściwości polimerów" Krótki opis zawartości całego kursu Zapoznanie studentów z technikami badawczymi stosowanymi przy oznaczaniu właściwości cieplnych, mechanicznych, reologicznych i przetwórczych tworzyw sztucznych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Oznaczanie właściwości: cieplnych, palnych, mechanicznych, reologicznych, lepkosprężystych i elektrycznych polimerów. Oznaczanie temp. przemian fazowych. Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa T. Broniewski, J. Kapko, W. Płaczek, J. Thomalla, Metody badań i ocena właściwości tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa 2000. M. Kozłowski, Podstawy recyklingu tworzyw sztucznych, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1998. 10 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Wykonanie ćwiczenia, zdanie kolokwium. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code CHC4087l Course title Methods of polymers investigations Supervising course lecturer Wanda Meissner, di inż. Other course lecturers Grażyna Kędziora, dr inż Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 3 Project Seminar Number of credits 3 completion Prerequisites Attendance the lecture "Engineering properties of polymers" Course description Making studens familiar with measurement methods using for determination of thermal, mechanical, rheological and processing properties of polymers. Lecture Particular lectures contents Number of hours Classes, seminars - the contents 11 Laboratory, project – the contents Determination of thermal, mechanical, rheological and electrical properties of polymers. Determination of phase transition temperatures. Material for self preparation Core literature T. Broniewski, J. Kapko, W. Płaczek, J. Thomalla, Metody badań i ocena właściwości tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa 2000. M. Kozłowski, Podstawy recyklingu tworzyw sztucznych, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1998. Additional literature Conditions for course credition Exercise performing, report 12 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu EKC4123c Tytuł kursu/przedmiotu Podstawy prawne działalności gospodarczej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Dr hab. inż. Józef Hoffmann Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 1 Projekt Seminarium Liczba punktów 1 Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Dokumentacja działalności firm Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 1. Umowa spółki jawnej 2. Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 3. Statut spółki akcyjnej 4. wniosek o ogłoszenie upadłości 5.Wniosek wpisu do Rejestru Handlowego 6.Regulamin Rady Nadzorczej 7.Protokół Zgromadzenia wspólników 8. Sprawozdanie zarządu Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa J. Jędraszczyk, W. Serda, A. Szumański – Wzory Pism wraz z komentarzem i orzecznictwem, FG, Kraków 1992 13 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia test DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code EKC4123c Course title Fundamentals of economic activities Supervising course lecturer Dr hab. inż. Józef Hoffmann Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 1 Project Seminar Number of credits 1 Prerequisites Course description Documents of firm activities Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents 1. Convention of unlimited partnership company 2. Convention of limited liability company 3. Statue of stock company 4. Motion on bankruptcy advertisement 5. Motion on Trade Register registration 6. Regulation of Supervisory Council 7. Report of Partners Assembly 14 8. Report of Management Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature J. Jędraszczyk, W. Serda, A. Szumański – Wzory Pism wraz z komentarzem i orzecznictwem, FG, Kraków 1992 Additional literature Conditions for course credition test 15 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu EKC4123w Tytuł kursu/przedmiotu Podstawy prawne działalności gospodarczej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Dr hab. inż. Józef Hoffmann Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 3 Egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Organizacja podmiotów gospodarczych działających w RP. Podatki. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Prawo działalności gospodarczej 2. Kodeks cywilny 3. Działalność gospodarcza osoby fizycznej 4. Koncesje, leasing 5. Kodeks spółek handlowych 6. Krajowy Rejestr Sądowy 7. Spółka jawna 8. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 9. Spółka akcyjna 10. Spółka z udziałem kapitału zagranicznego 11. Podatek dochodowy – PIT 12. Podatek dochodowy – CIT 13. Podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy 14. Uczciwa konkurencja 15. Zamówienia publiczne Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 16 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa J. Olszewski – Prawo gospodarcze, C. H. Beck 1999 Warszawa M. Zdyb – Prawo działalności gospodarczej, Zakamycze, Kraków 2000 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code EKC4123w Course title Fundamentals of economic activities Supervising course lecturer Dr hab. inż. Józef Hoffmann Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes 2 Laboratory Project Seminar Number of credits 3 exam Prerequisites Course description Organization of firms and companies. Taxes. 17 Lecture Particular lectures contents 1. Economic activities act 2. Civil code 3. Economic activities of natural person 4. Concessions, leasing 5. Market company code 6. Trade register 7. Unlimited partnership company 8. Limited liability company 9. Stock company 10. Joint venture company 11. Income tax – PIT 12. Income tax – CIT 13. Value added tax 14. Honest competition 15. Public orders Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature J. Olszewski – Prawo gospodarcze, C. H. Beck 1999 Warszawa M. Zdyb – Prawo działalności gospodarczej, Zakamycze, Kraków 2000 Additional literature Conditions for course credition exam 18 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4166w Tytuł kursu/przedmiotu Procesy katalityczne i adsorpcyjne w ochronie środowiska Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Barbara Pniak dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Aleksandra Masalska dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 3 egzamin Wymagania wstępne zaliczony kurs "Zjawiska powierzchniowe i kataliza przemysłowa" Krótki opis zawartości całego kursu Omówienie procesów katalitycznych i adsorpcyjnych ograniczających emisję i usuwających substancje szkodliwe i zanieczyszczające ze środowiska naturalnego (powietrze, woda, grunt). Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Adsorbent i katalizator heterogeniczny 2. Mechanizm i stadia procesu adsorpcyjnego i katalitycznego 3. Metody wytwarzania, aktywacji i regeneracji adsorbentów i katalizatorów 4. Procesy adsorpcyjne i katalityczne w oczyszczaniu gazów (SO2, NOx) 5. Procesy adsorpcyjne i katalityczne w oczyszczaniu gazów (VOC, HVOC i inne) 6. Katalityczne procesy ograniczenia powstawania substancji szkodliwych 7. Katalityczne metody przerobu stałych substancji odpadowych 8. Katalizatory dopalania 9. Katalizatory samochodowe 10. Procesy adsorpcyjne w oczyszczaniu wód gruntowych 11. Oczyszczanie ścieków miejskich - metody adsorpcyjne i katalityczne 12. Oczyszczanie ścieków przemysłowych - metody adsorpcyjne i katalityczne 13. Metody rekultywacji gruntów 14. Proekologiczne technologie 15. Kierunki rozwoju zastosowań katalizy i adsorpcji w ochronie środowiska Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 19 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa B. Grzybowska - Świerkosz "Elementy katalizy heterogenicznej" PWN 1992; J. Ościk "Adsorpcja" PWN 1973, 1979; J. Warych "Oczyszczanie przemysłowych gazów odlotowych" WNT 1994; J. Merkisz "Wpływ motoryzacji na skażenie środowiska naturalnego" Poznań 1993 B. Koziorowski "Oczyszczanie ścieków przemysłowych" WNT 1986; A.L. Kowal, M. Świderska - Bróż "Oczyszczanie wody" PWN 1998; Praca zbiorowa "Problemy ochrony i rekultywacji środowiska" Toruń 1994 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia pozytywna ocena z egzaminu pisemnego DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4166w Course title Catalytic and adsorption processes in environment protection Supervising course lecturer Barbara Pniak PhD Other course lecturers Aleksandra Masalska PhD Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 examination Prerequisites course "Surface phenomena and industrial catalysis" credited 20 Course description Presentation of catalytic and adsorption processes aimed to limitation of emission and removing of harmful substances from environment (air, water, soil). Lecture Particular lectures contents 1. Adsorbent and heterogeneous catalyst 2. Mechanism and steps of adsorption and catalytic process 3. Methods of preparation, activation, regeneration of adsorbents and catalyst 4. Adsorption and catalytic processes of gasses purification (SO2, SO3, NOx) 5. Adsorption and catalytic processes of gasses purification (VOC, HVOC) 6. Processes of limitation of harmful substances formation 7. Catalytic methods of solid waste utilization 8. Car exhaust catalysts 9. Car exhaust catalysts 10. Adsorption processes for under-ground water purification 11. Purification of municipal waste water 12. Purification of industrial waste water 13. Methods of soil re-cultivation 14. Pro-ecological technologies 15. Development of catalysts and adsorbents for environment protection Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature B. Grzybowska - Świerkosz "Elementy katalizy heterogenicznej" PWN 1992; J. Ościk "Adsorpcja" PWN 1973, 1979; J. Warych "Oczyszczanie przemysłowych gazów odlotowych" WNT 1994; J. Merkisz "Wpływ motoryzacji na skażenie środowiska naturalnego" Poznań 1993 B. Koziorowski "Oczyszczanie ścieków przemysłowych" WNT 1986; A.L. Kowal, M. Świderska - Bróż "Oczyszczanie wody" PWN 1998; Praca zbiorowa "Problemy ochrony i rekultywacji środowiska" Toruń 1994 Additional literature Conditions for course credition positive mark of written examination 21 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4166l Tytuł kursu/przedmiotu Procesy katalityczne i adsorpcyjne w ochronie środowiska Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Aleksandra Masalska, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Aleksandra Masalska, dr inż.; Barbara Pniak, dr inż.; Anna Jankowska, dr inż.; Marek Kułażyński dr inż.; Elżbieta Broniek, dr inż.; Karolina Mrozińska, mgr inż.; Sebastian Suppan, mgr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 4 Projekt Seminarium Liczba punktów 4 Kolokwium Sprowozdanie Wymagania wstępne Zaliczony kurs z chemii ogólnej (wykład i laboratorium) Krótki opis zawartości całego kursu Zapoznanie się z sposobami preparatyki sorbentów i katalizatorów w skali laboratoryjnej oraz metodami badania własności sorpcyjnych i katalitycznych. Ocena ich przydatności w ochronie środowiska Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Preparatyka katalizatorów; Oznaczanie aktywności katalizatorów; Katalizatory do oczyszczania spalin silnikowych; Selektywna katalityczna redukcja tlenków azotu węglowodorami lub amoniakiem; Katalityczne spalanie chlorowcopochodnych organicznych; Katalityczne usuwanie związków siarki z produktów naftowych; Izomeryzacja n- parafin; Otrzymywanie sorbentów z materiałów odpadowych (metoda grawimetryczna); Badania struktury porowatej sorbentów; Obliczanie parametrów struktury porowatej sorbentów; Oznaczenie gęstości rzeczywistej materiałów porowatych; Oznaczenie skuteczności adsorpcji metali ciężkich na węglu aktywnym i sorbentach nieorganicznych; Żywice jonowymienne usuwanie substancji powierzchniowoczynnych Materiał do samodzielnego opracowania 22 Literatura podstawowa A. L. Kowal, M. Świderska-Bróż, Oczyszczanie wody, PWN Warszawa-Wroclaw 2000; A.M. Anielak, Chemiczne i fizykochemiczne oczyszczanie ścieków, Koszalin 1998; H. Jankowska, A. Świątkowski, J. Choma, Węgiel Aktywny, Wyd. Naukowo- Techn. Warszawa 1988 Literatura uzupełniająca B.C. Gates Catalytic Chemistry, J. Wiley & Sons, Inc., 1991; W.S. Komarow, Adsorbenty i ich własności, WAT, Warszawa 1983; J.W. Patric ED. Porosity in Carbons: Characterization and Application, Edward Arnold. London 1995 Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwium i sprawozdania z realizacji ćwiczeń DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4166l Course title Adsorption and Catalytic Processes in Environment Protection Supervising course lecturer Aleksandra Masalska, dr inż. Other course lecturers Aleksandra Masalska, dr inż.; Barbara Pniak, dr inż.; Anna Jankowska, dr inż.; Marek Kułażyński dr inż.; Elżbieta Broniek, dr inż.; Karolina Mrozińska, mgr inż.; Sebastian Suppan, mgr inż. Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 4 Project Seminar Number of credits 4 Test Rapport Prerequisites Completed course of general chemistry (lecture and laboratory) Course description Preparation of catalysts and sorbents. Investigation of catalytic and adsorptive properties. Evaluation of the usability of the catalysts and sorbents in environment protection Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 23 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Catalyst preparation; Determination of catalyst activity; Catalyst for purification of exhaust gases; Selective catalytic reduction of NOx with hydrocarbons; Catalytic combustion of organic halogen derivatives; Catalytic removal sulphur compounds from petroleum products; Isomerisation of n-alkane; Preparation of sorbents from waste materials (gravimetric method); Studies of porous structure of sorbents; Evaluation of porosity parameters of sorbets;Evaluation of real density of porous materials; Determination of adsorption effectiveness of toxic heavy metals using active carbon and silica-alumina; Removal of detergents using ion-exchange resins Material for self preparation Core literature A. L. Kowal, M. Świderska-Bróż, Oczyszczanie wody, PWN Warszawa-Wroclaw 2000; A.M. Anielak, Chemiczne i fizykochemiczne oczyszczanie ścieków, Koszalin 1998; H. Jankowska, A. Świątkowski, J. Choma, Węgiel Aktywny, Wyd. Naukowo- Techn. Warszawa 1988 Additional literature B.C. Gates Catalytic Chemistry, J. Wiley & Sons, Inc., 1991; W.S. Komarow, Adsorbenty i ich własności, WAT, Warszawa 1983; J.W. Patric ED. Porosity in Carbons: Characterization and Application, Edward Arnold. London 1995 Conditions for course credition Positive mark of tests and rapports 24 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4164l Tytuł kursu/przedmiotu Unieszkodliwianie i składowanie odpadów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Edwarda Drąg, dr Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Elżbieta Beran dr inż., Marek Stolarski dr inż., Jerzy Walendziewski prof. dr hab. inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt Seminarium 3 Liczba punktów 3 kolokwium sprawozdanie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Zastosowanie procesów chemicznych i fizycznych do unieszkodliwiania odpadów: recykling, karbonizacja, rafinacja, aglomeracja sferyczna, regeneracja, rekrystalizacja. Oznaczanie PCB. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin ćwiczeniowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium – zawartość merytoryczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 1.Recykling tworzyw sztucznych w kierunku paliw. 2.Unieszkodliwianie przemysłowych osadów ściekowych na drodze karbonizacji. 3.Regeneracja przepracowanych olejów smarowych. 4.Unieszkodliwianie ciekłych odpadów rafineryjnych metodą aglomeracji sferycznej. 5.Regeneracja odpadowych sorbentów przemysłowych. 6.Zagospodarowanie odpadów mineralnych w kierunku pozyskania sorbentów zeolitowych. 7. Oznaczanie polichlorowanych bifenyli Materiał do samodzielnego opracowania Sprawozdanie Literatura podstawowa Instrukcje do ćwiczeń. 25 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Pozytywnie zdane kolokwium i opracowanie sprawozdania. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4164l Course title Wastes disposal and storage Supervising course lecturer Edwarda Drąg, dr Other course lecturers Elżbieta Beran PhD, Marek Stolarski PhD, Jerzy Walendziewski Prof. Course structure Course form Lecture Classes Laboratory Number of hours /week Form of the course completion Project Seminar 3 Number of credits 3 report Prerequisites Course description Practical application of chemical and physical methods to wastes disposal: recycling, carbonization, refining, spherical agglomeration, regeneration, recrystallization. Determination of polychlorinated biphenyls (PCB's) Lecture Particular exercises contents Number of hours Exercises, seminar – the contents 26 Laboratory, project – the contents 1.Recycling of plastics waste into liquid fuels. 2. Carbonization of sludge. 3. Regeneration of used oil. 4.Disposal of refinery liquid waste by oil spherical agglomeration. 5. Regeneration of deactivation sorbents. 6. Utilization of mineral waste into recrystallization of zeolite. 7. Determination of polychlorinated biphenyls. Material for self preparation Core literature Exercises instructions Additional literature Conditions for course credition Positive result of test and report 27 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4164w Tytuł kursu/przedmiotu Unieszkodliwianie i składowanie odpadów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Marek Stolarski, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 3 2 egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Gospodarka odpadami w świetle polskiego ustawodawstwa. Klasyfikacja i metody unieszkodliwiania odpadów komunalnych, przemysłowych i promieniotwórczych. Unieszkodliwianie odpadów chloroorganicznych i odpadów z tworzyw sztucznych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin ćwiczeniowych Liczba godzin 1. Wpływ odpadów na stan środowiska (skala problemu) 2 2. Gospodarka odpadami w świetle polskiego ustawodawstwa 2 3. Klasyfikacja odpadów i ich monitoring 2 4. Kierunki w technologiach unieszkodliwiania odpadów 2 5. Składowanie odpadów komunalnych 2 6. Składowanie odpadów przemysłowych 2 7. Unieszkodliwianie odpadów komunalnych - kompostowanie 2 8. Unieszkodliwianie odpadów komunalnych - spalanie 2 9. Unieszkodliwianie związków chloroorganicznych 2 10. Unieszkodliwianie odpadów z tworzyw sztucznych 2 11. Unieszkodliwianie odpadów ropopochodnych 2 12. Unieszkodliwianie odpadów karbochemicznych 2 13. Odpady z przemysłu wydobywczego 2 14. Odpady z przemysłu hutniczego 2 15. Składowanie odpadów promieniotwórczych 2 28 Ćwiczenia, seminarium – zawartość merytoryczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa J.H. Clark „Chemistry of wastes minimization” Cambridge Univ. 1995 Literatura uzupełniająca K. Skolimowski „Poradnik gospodarki odpadami” 1998 Warunki zaliczenia Pozytywny wynik egzaminu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4164w Course title Disposal and waste storage Supervising course lecturer Marek Stolarski, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 exam Prerequisites 29 Course description Waste management in Polish legislation. Waste classification. Municipal, plant and radioactive waste disposal methods. Disposal methods of chloroorganic and plastics waste. Lecture 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Particular exercises contents Number of hours Influence of waste on environmental Waste management in Polish legislation Wastes classification and their monitoring systems Tendency in waste disposal technology Municipal waste storage Storage of plant waste Disposal of municipal waste – composting of solid and liquid waste Disposal of municipal waste - incineration Destruction (dechlorination) methods of chlorinated organic waste and substance Recycling methods of spent plastics Storage and destruction methods of refinery waste Disposal methods of coke industry waste Waste from mining industry Waste from steel industry Storage of radioactive waste 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Exercise, seminar – the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature J.H. Clark „Chemistry and waste minimization”, Cambridge University, 1995 Additional literature K. Skolomowski „Poradnik gospodarki odpadami”, 1998 Conditions for course credition Positive results of exam 30 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu ISC4005l Tytuł kursu/przedmiotu Analiza skażeń środowiska Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Helena Górecka, dr Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 4 Projekt Seminarium Liczba punktów 4 kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Międzynarodowe zasady funkcjonowania laboratoriów stałych i środowiskowych. Wykonywanie analiz środowiskowych toksycznych kationów i anionów najnowocześniejszymi metodami analitycznymi. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Międzynarodowe zasady funkcjonowania laboratoriów stałych i środowiskowych. Pobieranie prób i wykonywanie analiz środowiskowych w zakresie metali toksycznych oraz toksycznych anionów przy zastosowaniu nowoczesnych technik laboratoryjnych. Dokumentacja analityczna. Stosowane metody – spektrometria plazmowa optyczna (ICP-OES) i masowa (ICPMS), spektrometria absorpcji atomowej, derywatografia, analiza elementarna, jonometria, kolorymetria. Materiał do samodzielnego opracowania 31 Literatura podstawowa Instrukcje ćwiczeniowe. Literatura uzupełniająca A.Kabata-Pendias „Biogeochemia pierwiastków śladowych”, Warszawa PWN, 1993. Warunki zaliczenia Oceny z poszczególnych ćwiczeń oraz kolokwium zaliczeniowe. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code ISC4005l Course title Determination of environmental contamination Supervising course lecturer Helena Górecka, dr Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project Seminar 4 Number of credits 4 evaluation Prerequisites Course description International analytical laboratory managemnet in industry and environmental protection. Environmental analysis of toxical cations and anions by the modern analytical methods. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 32 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents International analytical laboratory management in industry and environmental protection. Environmental analysis of toxical cations and anions by the modern analytical methods (environmental contaminations). Analytical records and specification. Analytical methods – optical plasma spectrometry (ICPOES) and mass plasma spectrometry (ICP-MS), atomic absorption spectrometry (AAS), thermogravimetric, elemental analysis, ion-selective electrodes and colorimetric. Material for self preparation Core literature Manual instructions. Additional literature A. Kabata-Pendias, H. Kabata „Biogeochemistry of trace elements” , Warszawa, PWN, 1993. Conditions for course credition Evaluation 33 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4135w Tytuł kursu/przedmiotu Podstawy technologii chemicznej paliw Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Jacek Machnikowski, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Irena Gaweł, dr hab. inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 4 Seminarium Liczba punktów 6 egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład dotyczy zagadnień przeróbki naturalnych paliw: ropy naftowej, węgla, gazu ziemnego w kierunku nośników energii i surowców dla przemysłu chemicznego. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Przeróbka rafineryjna ropy naftowej 2. Destylacja ropy naftowej 3. Metody przerobu ropy naftowej oparte na konwersji chemicznej 4. Procesy wodorowe w przemyśle rafineryjnym 5. Rafinacja produktów naftowych i przeróbka pozostałości ropnych 6. Produkty naftowe 7. Gaz ziemny i gazy rafineryjne 8. Przemysł petrochemiczny 9. Przeróbka mechaniczna węgla 10. Fizykochemiczne podstawy procesów chemicznej przeróbki węgla 11. Własności koksownicze 12. Klasyczne koksownictwo, produkty koksowania 13. Droga surowego gazu koksowniczego 14. Przeróbka smoły koksowniczej, charakterystyka i zastosowanie produktów 15. Technologia materiałów węglowych Liczba godzin 4 4 6 4 4 4 2 2 2 4 4 8 4 4 4 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 34 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Rutkowski M., Procesy destrukcyjne w przeróbce ropy naftowej, Wyd. Pwr 1974; Karcz A., Koksownictwo, cz. I i II, Wyd. AGH, Kraków 1991 Literatura uzupełniająca Speight J.G., The chemistry and technology of petroleum, M. Dekker, NY 1991; Marsh H., Rodriguez-Reinoso F., Sciences of carbon materials, Alicante 2000 Warunki zaliczenia zdanie egzaminu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4135w Course title Fundamentals of chemical technology of fuels Supervising course lecturer Jacek Machnikowski, professor Other course lecturers Irena Gaweł, Ph. D., D.Sc., Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 4 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 6 examination Prerequisites Course description The course comprises processing of natural fuels: crude oil, coal and natural gas to produce advanced energy carriers and new materials for chemical industry. 35 Lecture Particular lectures contents 1. Crude oil processing 2. Distillation of crude oil 3. Chemical conversion of petroleum fractions 4. Hydro-processes in the petroleum industry 5. Refining of petroleum products and residue processing 6. Petroleum products 7. Natural gas and refinery gases 8. Petrochemical industry 9. Coal preparation 10. Physicochemical fundamentals of coal processing 11. Coking properties 12. Coke-making industry, coking products 13. Processing of volatile coking products 14. Processing of coke oven tars, characteristics and application of products 15. Technology of carbon materials Number of hours 4 4 6 4 4 4 2 2 2 4 4 8 4 4 4 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Rutkowski M., Procesy destrukcyjne w przeróbce ropy naftowej, Wyd. Pwr 1974; Karcz A., Koksownictwo, cz. I i II, Wyd. AGH, Kraków 1991 Additional literature Speight J.G., The chemistry and technology of petroleum, M. Dekker, NY 1991; Marsh H., Rodriguez-Reinoso F., Sciences of carbon materials, Alicante 2000 Conditions for course credition Passing the examination 36 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4133w Tytuł kursu/przedmiotu Fizykochemia węgla i ropy naftowej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Jolanta Grzechowiak. prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Grażyna Gryglewicz, dr hab. inż. – 1,5h Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 3 Seminarium Liczba punktów 5 egzamin Wymagania wstępne Chemia organiczna – wykład Krótki opis zawartości całego kursu Skład chemiczny węgla i ropy naftowej. Fizyczne i chemiczne modele budowy składników węgla i ropy. Właściwości fizykochemiczne surowców i ich zmiany w wybranych procesach technologicznych. Metody badań. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Budowa petrograficzna węgla 2. Substancja mineralna i woda w węglu 3. Substancja organiczna węgla 4. Modele budowy węgla 5. Struktura porowata węgli 6. Ekstrakcja węgla 7. Metody instrumentalne badań węgla 8. Skład i klasyfikacja rop naftowych 9. Ropa naftowa - składniki węglowodorowe 10. Ropa naftowa – składniki niewęglowodorowe 11. Metody frakcjonowania ropy naftowej 12. Skład chemiczny i właściwości produktów naftowych 13. Metody badań frakcji ropy naftowej 14. Korelacja miedzy składem chemicznym a właściwościami fizykochemicznymi Liczba godzin 2 4 6 2 2 2 4 3 4 4 3 3 3 3 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 37 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Chemia i fizyka węgla, praca zbiorowa, red. S.Jasieńko, Wrocław 1995; J.R.Grzechowiak, Chemia ropy naftowej, PWr 1987; Cz. Kajdas , Skład ropy naftowej, Pol. Warszawska, 1977 Literatura uzupełniająca D.W. van Krevelen, Coal. Typology-physics-chemistry-constitutiton, Elsevier, Amsterdam 1993; J. G. Speight, The chemistry and technology of petroleum, Marcel Dekker, Inc. 1991 Warunki zaliczenia Pozytywny wynik z egzaminu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4133w Course title Physicochemistry of coal and petroleum Supervising course lecturer Jolanta Grzechowiak, profesor Other course lecturers Grażyna Gryglewicz, dr hab. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 3 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 5 exam Prerequisites Organic chemistry – lecture Course description Chemical composition of coal and crude oil. Properties of coal and crude oil. Methods of fuels examination. Technological process – changes of the composition and properties. 38 Lecture Particular lectures contents 1. Petrographic composition of coal 2. Mineral substance and water in coal 3. Organic coal substance 4. Models of coal constitution 5. Porous structure of coals 6. Coal extraction 7 . Instrumental methods of coal examination 8. Composition and classification of crude oils 9. Crude oil hydrocarbon components 10. Crude oil: nonhydrocarbon components 11. Crude oil: fractionation 12. Chemical composition and quality of the products 13. Methods of petroleum fractions examination 14. Chemical composition, phisical properties – correlation Number of hours 2 4 6 2 2 2 4 3 4 4 3 3 3 3 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Chemia i fizyka węgla, praca zbiorowa, red. S.Jasieńko, Wrocław 1995; J.R.Grzechowiak, Chemia ropy naftowej, PWr 1987; Cz. Kajdas , Skład ropy naftowej, Pol. Warszawska, 1977 Additional literature D.W. van Krevelen, Coal. Typology-physics-chemistry-constitutiton, Elsevier, Amsterdam 1993; J. G. Speight, The chemistry and technology of petroleum, Marcel Dekker, Inc. 1991 Conditions for course credition positive result of exam 39 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4282w Tytuł kursu/przedmiotu Naturalne surowce organiczne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Grażyna Gryglewicz, dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Helena Machnikowska, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje zagadnienia genezy, występowania, zasobów i charakterystyki kopalnych paliw stałych, ciekłych i gazowych oraz przetwarzania biomasy. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Węgiel, ropa naftowa i gaz ziemny – geneza, występowanie i zasoby, skład chemiczny. 2. Klasyfikacja rop naftowych. Petrografia węgla. 3. Klasyfikacja węgli. Parametry klasyfikacyjne węgli. 4. Biomasa jako źródło energii i surowców dla przemysłu chemicznego. 5. Fermentacja biomasy. Biogaz. 6. Termiczne przetwarzanie biomasy (piroliza, spalanie). 7. Przetwarzanie drewna na surowce organiczne. Liczba godzin 3 2 2 2 2 2 2 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1.W.Gabzdyl, Geologia złóż, Wyd. Pol. Śl., Gliwice 1999 2. A.M.Martin. Bioconversion of waste materials to industrial products. Blacke Academic&Professional, London, 1998. Literatura uzupełniająca R.C.Kirkwood, A.J.Longle, Clean Technology and the Environment, Blacke Academic&Professional, London, 1998. 40 Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwium. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4282w Course title Natural organic resources Supervising course lecturer Grażyna Gryglewicz, dr hab. Othe course lecturers Helena Machnikowska, dr. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar 1 Number of credits 2 credit Prerequisites Course description Genesis, occurrence, resources and characterization of fossil fuels. Biomass and its conversion. Lecture Particular lectures contents 1. Coal, crude oil, gas – genesis, occurrence and resources, chemical composition. 2. Crude oil classification. Coal petrology. 3. Coal classification. Parameters of coal classification. 4. Biomass as a source of chemical industry. 5. Biomass fermentation. Biogas. 6. Thermal conversion of biomass (pyrolysis, firing). 7. Wood as a source of fine chemicals. Number of hours 3 2 2 2 2 2 2 Material for self preparation 41 Core literature 1. W.Gabzdyl, Geologia złóż, Wyd. Pol. Śl., Gliwice 1999 2. A.M.Martin. Bioconversion of waste materials to industrial products. Blacke Academic&Professional, London, 1998. Additional literature R.C.Kirkwood, A.J.Longle, Clean Technology and the Environment, Blacke Academic&Professional, London, 1998. Conditions for course credition A positive result of test. 42 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4130l Tytuł kursu/przedmiotu Analiza paliw stałych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Urszula Świetlik, dr Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Helena Machnikowska, dr Aleksandra Klijanienko, mgr Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 4 Seminarium Liczba punktów 4 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Oznaczanie właściwości fizykochemicznych i użytkowych paliw stałych i produktów ich przetwórstwa Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Przygotowanie próby węgla do badań. Analiza techniczna węgla. Flotacja węgla. Oznaczanie zawartości siarki całkowitej. Oznaczanie gęstości rzeczywistej węgla. Własności koksownicze węgla – zdolność spiekania metodą Rogi, wskaźnik wolnego wydymania. Karbonizacja węgla i badanie własności koksu. Oznaczanie ilości CO2 w węglanach zawartych w paliwie. Materiał do samodzielnego opracowania Opracowanie wyników oznaczeń. Interpretacja wyników i wnioski w formie sprawozdania końcowego. Literatura podstawowa Instrukcje do ćwiczeń. Warunki zaliczenia Wykonanie wszystkich ćwiczeń. Pozytywne oceny z kolokwium i sprawozdania. 43 DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4130l Course title Analysis of coal and coke Supervising course lecturer Urszula Świetlik, dr. Other course lecturers Helena Machnikowska, dr. , Aleksandra Klijanienko, mgr. Course structure Course form Lecture Classes Number of hours /week Form of the course completion Laboratory 4 Project Seminar Number of credits 4 credit Prerequisites Course description The analytical methods for coal and coke properties determination. Laboratory, project – the contents Sampling and preparation of coal to analyses. Proximate analysis of coal. Flotation process. Determination of total sulphur content. Determination of real density of coal. Coking properties of coal – caking power by Roga method, swelling of coal. Carbonization of coal and determination of coke properties. Determination of CO2 content in coal carbonates. Material for self preparation Elaboration of results and conclusions in report. Core literature Instructions for analysis. Additional literature Conditions for course credition Colloquium and report. 44 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC 4134 l Tytuł kursu/przedmiotu Materiałoznawstwo paliw ciekłych i gazowych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Elżbieta Beran dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Mieczysław Steininger dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 4 Projekt Seminarium Liczba punktów 4 zaliczenie Wymagania wstępne Kurs przeznaczony jest dla studentów specjalności „Paliwa i energia a środowisko” na kierunku Technologia Chemiczna. Krótki opis zawartości całego kursu Wiedza z zakresu podstaw teoretycznych i metod pomiarów wielkości charakteryzujących właściwości paliw ciekłych i gazowych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Analiza benzyn i oleju napędowego: skład frakcyjny, prężność par i indeks lotności, gęstość, lepkość kinematyczna i temperatura mętnienia, indeks cetanowy, zawartość wody i zanieczyszczeń mechanicznych, zawartość żywic i działanie korodujące. Analiza olejów opałowych: gęstość, lepkość, temperatura zapłonu i płynięcia, zawartość wody, popiół i pozostałość po koksowaniu. Analiza paliw gazowych (LPG): gęstość, skład i kaloryczność. Materiał do samodzielnego opracowania 45 Literatura podstawowa A. Podniało, Paliwa, oleje i smary w ekologicznej eksploatacji. Wyd. WNT, Wwa 2002r. Materiały smarowe i paliwa – cz. I – ćwiczenia laboratoryjne, pr. zbior. pod red. W. Olszewski, Pol. Radom. 1998r. Aktualne normy ISO i PN. Literatura uzupełniająca Paliwa, oleje i smary w eksploatacji – czasopismo wyd. Eksplonaft, Wwa. Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów i sprawozdania z wykonanych ćwiczeń. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 4134 l Course title Analysis and properties of liquid and gaseous fuels Supervising course lecturer Beran Elżbieta dr inż. Othe course lecturers Steininger Mieczysław dr inż. Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 4 Project Seminar Number of credits 4 credit Prerequisites Course addressed to students specialized in chemical technology with special interest “Fuel, energy and environment”. Course description Fundamental knowledge in the field of theoretical background and methods for measuring physical quantities characterizing properties of liquid and gaseous fuels. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 46 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Analysis of motor gasolines: distillation, vapour pressure, volatility, density, water content, precipitate, resins, corrosive attack. Analysis of diesel fuel: distillation, viscosity and cloud point, aniline point, density and calculation of cetane index, water and precipitate content, flash point. Analysis of fuel heating oils: density, viscosity, flash and pour point, water and ash content, carbon residue. Analysis of gaseous fuels (LPG): density, composition and caloricity. Material for self preparation Core literature A. Podniało, Paliwa, oleje i smary w ekologicznej eksploatacji. Wyd. WNT, Wwa 2002r. Materiały smarowe i paliwa – cz. I – ćwiczenia laboratoryjne, pr. zbior. pod red. W. Olszewski, Pol. Radom. 1998r. Current ISO and PN standards of quality fuels. Additional literature Paliwa, oleje i smary w eksploatacji – czasopismo wyd. Eksplonaft, Wwa. Conditions for course credition Positive notes of colloquium and reports from exercises. 47 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4002l Tytuł kursu/przedmiotu Adsorpcja i kataliza w ochronie środowiska Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Jan Kaczmarczyk, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Marek Kułażyński, dr inż.; Janusz Trawczyński, dr hab. inż.; Edwarda Drąg, dr inż.; Anna Jankowska, dr inż.; Barbara Pniak, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Podstawowe techniki analityczne i instrumentalne stosowane w ocenie zdolności katalitycznych i sorpcyjnych materiałów wykorzystywanych w ochronie środowiska. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Reforming katalityczny. Selektywna katalityczna redukcja tlenków azotu amoniakiem i węglowodorami. Usuwanie metali ze ścieków przemysłowych. Oczyszczanie ścieków skażonych węglowodorami. Wyznaczanie izoterm adsorpcji dwutlenkiem węgla i obliczanie powierzchni właściwej porów. Określenie własności sorpcyjnych węgli aktywnych. Badania aktywności mineralnych adsorbentów formowanych. Materiał do samodzielnego opracowania 48 Literatura podstawowa H.Jankowska i in., Węgiel aktywny, WNT, Warszawa 1985 S.J. Gregg, K.S.W. Sing , Adsorption surface area porosity, London 1982 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia zdanie kolokwium i sprawozdania DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4002l Course title Adsorption and catalysis in environmental protection Supervising course lecturer Jan Kaczmarczyk, Ph.D. Other course lecturers Marek Kułażyński Ph.D.; Janusz Trawczyński, dr hab.; Edwarda Drąg, Ph.D.; Anna Jankowska, Ph.D.; Barbara Pniak, Ph.D. Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 credit Prerequisites Course description Essential analytic and instrumental methods for evaluation of the catalytic and sorptive abilities of materials used in environmental protection. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 49 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Catalitic reforming. Specific catalitic reduction of nitric oxides by ammonia and hydrocarbons Metals removal from industrial wastes. Hydrocarbons removal from sewage. Investigate carbon dioxide adsorption isoterms and calculation surface area of pores. Characterization sorption properties of active carbons. Investigation of activity of formed mineral adsorbents. Material for self preparation Core literature H.Jankowska i in., Węgiel aktywny, WNT, Warszawa 1985 S.J. Gregg, K.S.W. Sing , Adsorption surface area porosity, London 1982 Additional literature Conditions for course credition laboratory reports 50 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4139s Tytuł kursu/przedmiotu Gospodarka energetyczna w zakładzie Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Marek Stolarski, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Seminarium 1 Liczba punktów 1 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Sposoby pozyskiwania i wykorzystania energii, systemy i obiegi energetyczne, energia dla celów grzewczych i technologicznych, media i urządzenia chłodnicze, zapobieganie stratom cieplnym, racjonalizacja gospodarki energetycznej w głównych branżach przemysłowych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin ćwiczeniowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium – zawartość merytoryczna Sposoby pozyskiwania i wykorzystania energii. Systemy energetyczne w zakładzie na przykładzie Rafinerii Gdańskiej S.A. Efektywność produkcji a wykorzystanie energii. Energia dla celów grzewczych i technologicznych. Racjonalizacja użytkowania energii. Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa C. Mejro „Podstawy gospodarki energetycznej”, WNT, W-wa 1980 51 Literatura uzupełniająca W. Kordylewski „Spalanie paliwa”, skrypt PWr, 1993 Warunki zaliczenia Przygotowanie i wygłoszenie referatu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4139s Course title Energy management in industrial plant Supervising course lecturer Marek Stolarski, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Lecture Classes Laboratory Number of hours /week Form of the course completion Project Seminar 1 Number of credits 1 credit Prerequisites Course description Energy production and utilization. Systems and energy circulations. Energy for heating and technological purposes. Instalation (equipment) and cooling agent. Prevention of loss energy. Rationalization of energy management in main industrial branches. Lecture Particular exercises contents Number of hours Exercises, seminar – the content Energy production and utilization. Energetistic systems in industrial plant – Gdańsk Refinery S.A. Production efficiency and energy utilization. Energy for heating and technological purpose. Rationalization of energy management in main industrial branches. 52 Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature C. Mejro „Podstawy gospodarki energetycznej”, WNT, W-wa, 1980 Additional literature W. Kordylewski „Spalanie i paliwa”, skrypt PWr, 1993 Conditions for course credition Preaparation of lecture 53 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4002w Tytuł kursu/przedmiotu Adsorpcja i kataliza w ochronie środowiska Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Barbara Pniak dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Elżbieta Broniek dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 3 zaliczenie Wymagania wstępne zaliczony kurs "Kinetyka i kataliza" Krótki opis zawartości całego kursu Omówienie katalizatorów i sorbentów (właściwości, wymagania) w procesach ograniczenia emisji i usuwania substancji szkodliwych i zanieczyszczających środowisko naturalne (powietrze, woda, grunt). Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Katalizator heterogeniczny; charakterystyka, funkcje , właściwości 2. Adsorbent; charakterystyka właściwości 3. Mechanizm i stadia procesu adsorpcyjnego i katalitycznego 4. Adsorpcja w układzie ciało stałe - ciecz, adsorpcja jonowymienna 5. Metody wytwarzania, aktywacji i regeneracji katalizatorów 6. Metody wytwarzania, aktywacji i regeneracji adsorbentów 7. Kryteria doboru adsorbenta i katalizatora 8. Procesy katalityczne i adsorpcyjne w ograniczeniu emisji tlenków siarki 9. Procesy katalityczne ograniczenia emisji tlenków azotu 10. Lotne substancje organiczne (definicja, emisja, metody ograniczenia emisji) 11. Spaliny samochodowe (silnik Otto, Diesla), charakterystyka, normy emisji 12. Katalizatory samochodowe 13. Oczyszczanie ścieków komunalnych, przemysłowych 14. Metody usuwania zanieczyszczeń gruntów i wód gruntowych 15. Rozwój metod i katalizatorów, adsorbentów dla procesów ochrony środowiska Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 54 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa B. Grzybowska - Świerkosz "Elementy katalizy heterogenicznej" PWN 1992; J. Ościk "Adsorpcja" PWN 1973, 1979; J. Warych "Oczyszczanie przemysłowych gazów odlotowych" WNT 1994; J. Merkisz "Wpływ motoryzacji na skażenie środowiska naturalnego" Poznań 1993 Literatura uzupełniająca B. Koziorowski "Oczyszczanie ścieków przemysłowych" WNT 1986; A.L. Kowal, M. Świderska - Bróż "Oczyszczanie wody" PWN 1998; Praca zbiorowa "Problemy ochrony i rekultywacji środowiska" Toruń 1994 Warunki zaliczenia pozytywna ocena z egzaminu pisemnego DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4002w Course title Adsorption and catalysis in environment protection Supervising course lecturer Barbara Pniak PhD Other course lecturers Elżbieta Broniek PhD Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes 2 Laboratory Project Seminar Number of credits 3 credit Prerequisites course "Kinetics and catalysis" credited 55 Course description Presentation of catalysts and sorbents (properties, requirements) for processes of emission limitation and utilisation of harmful and polluting environment (air, water, soil) substances. Lecture Particular lectures contents 1. Heterogeneous catalysts: characteristics, functions, properties 2. Adsorbents: characteristics, properties 3. Mechanism and steps of adsorption process and catalytic process 4. Adsorption in liquid - solid system, ion-exchange adsorption 5. Methods of preparation, activation and regeneration of catalysts 6. Methods of preparation, activation and regeneration of adsorbents 7. Criteria of selection of adsorbents and catalysts 8. Catalytic processes for limitation of sulphur compounds 9. Catalytic processes for limitation of nitrogen compounds 10. VOCs (definition, emission, methods of limitation of emission) 11. Car exhaust gasses (Otto, Diesel engine), characteristics, limitation 12. Catalysts for car exhaust limitation 13. Purification of municipal and industrial waste water 14. Methods for purification of soil and under-ground water 15. Development of methods, catalysts and adsorbents for environment protection Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature B. Grzybowska - Świerkosz "Elementy katalizy heterogenicznej" PWN 1992; J. Ościk "Adsorpcja" PWN 1973, 1979; J. Warych "Oczyszczanie przemysłowych gazów odlotowych" WNT 1994; J. Merkisz "Wpływ motoryzacji na skażenie środowiska naturalnego" Poznań 1993 Additional literature B. Koziorowski "Oczyszczanie ścieków przemysłowych" WNT 1986, A. L. Kowal, M. Świderska - Bróż "Oczyszczanie wody" PWN 1998; Praca zbiorowa "Problemy ochrony i rekultywacji środowiska" Toruń 1994 Conditions for course credition positive mark of written examination 56 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4136w Tytuł kursu/przedmiotu Procesy spalania Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Marek Kułażyński, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Jan Kaczmarczyk, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 3 2 egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Omówienie podstaw fizykochemicznych procesu spalania paliw stałych ciekłych i gazowych a także omówione zostaną technologie spalania oraz urządzenia stosowane dla realizacji tego procesu. (wykład 30 godz.). Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) 1. Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 2. Liczba godzin 1. Struktura zużycia węgla w energetyce. 2 2. Podstawy fizykochemiczne procesu spalania pyłu węglowego. 4 3. Mechanizm spalania pyłu węglowego w kotle. 3 4. Technologie spalania węgla. 3 5. Organizacja spalania węgla w aspekcie ograniczania emisji zanieczyszczeń. 4 6. Spalanie węgla kamiennego. 1 7. Spalanie węgla brunatnego. 1 8. Spalanie paliw ciekłych i gazowych. 6 9. Spalanie jako źródło zanieczyszczeń atmosfery. 2 10. Diagnostyka procesów spalania. 1 11. Spalanie katalityczne. 2 12. Spalanie odpadów. 1 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 57 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa • • • Notatki z wykładów. Wł. Kordylewski Spalanie Skrypt Polit Wrocł. 1995. A. Kowalewicz Tworzenie mieszanki i spalanie w silnikach o zapłonie iskrowym WKŁ W-wa 1984 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia zdanie egzaminu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4136w Course title Combustion process Supervising course lecturer Marek Kułażyński, dr inż. Other course lecturers Jan Kaczmarczyk, dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 3 examination Prerequisites Completion of the lecture of combustion processes Course description The course introduce into the science of combustion processes (lecture 30 h.). 58 Lecture Particular lectures contents Number of hours 16. Structure of coal consumption in energy sector 2 17. Physicochemical basis of coal dust combustion 4 18. Mechanism of coal dust combustion in boiler 3 19. Technologies of coal combustion 3 20. Combustion of hard coal 1 21. Combustion of brown coal 1 22. Combustion of gaseous and liquid fuels 6 23. Emission of air pollutants during combustions 4 24. Diagnostics of combustion processes 2 25. Catalytic combustion and waste combustion 4 Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature • • • Lecture. Wł. Kordylewski Spalanie Skrypt Polit Wrocł. 1995. A. Kowalewicz Tworzenie mieszanki i spalanie w silnikach o zapłonie iskrowym WKŁ W-wa 1984 Additional literature Conditions for course credition Passing of examination 59 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4140l Tytuł kursu/przedmiotu Analiza instrumentalna paliw Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Helena Machnikowska, dr Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Grażyna Gryglewicz, dr hab.; Stanisław Gryglewicz, dr; Andrzej .Kubacki, dr; Krzysztof Kierzek, mgr; Barbara Pniak, dr; Piotr Rutkowski, dr; Ewa Śliwka, dr; Urszula Świetlik, dr Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 4 Projekt Seminarium Liczba punktów 4 zaliczenie Wymagania wstępne Zaliczony wykład z fizykochemii węgla i ropy naftowej Krótki opis zawartości całego kursu Zastosowanie nowoczesnych metod instrumentalnych do badania składu, właściwości i struktury paliw. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Oznaczanie zawartości: aromatów w paliwach metodą spektroskopii UV i FTIR, tlenku węgla i węglowodorów w spalinach silnikowych metodą chromatograficzna, ołowiu w benzynie metodą polarograficzną, polichlorodifenyli w olejach. Oznaczanie mas cząsteczkowych metodą osmometryczną, składu paliw metodą GC-MS, metali ciężkich metodą absorpcyjnej spektroskopii atomowej. Termometryczna analiza grup tlenowych. Analiza elementarna węgla. Właściwości termoplastyczne węgli i paków. Badanie struktury porowatej metodą porozymetrii rtęciowej. Badania mikroskopowe węgli i materiałów węglowych. Materiał do samodzielnego opracowania 60 Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia kolokwium i sprawozdanie DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4140l Course title Instrumental analysis of fuels Supervising course lecturer Helena Machnikowska, dr Othe course lecturers Grażyna Gryglewicz, dr hab.; Stanisław Gryglewicz, dr; Andrzej .Kubacki, dr; Krzysztof Kierzek,mgr; Barbara Pniak, dr; Piotr Rutkowski, dr; Ewa Śliwka, dr; Urszula Świetlik, dr Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project 4 Seminar Number of credits 4 credit Prerequisites Completion of the lecture of physicochemistry of coal and petroleum Course description Application of advanced methods of instrumental analysis for characterization of fuels Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 61 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Determination of: aromatics in fuels by UV and FTIR spectroscopy, CO and hydrocarbons in engine flue gases by chromatography, lead in gasoline by polarographic analysis, polychlorobifenyls in oils. Determination of molecular weight by vapour pressure osmometry, fuel composition by GC-MS and heavy metals by atomic absorption spectroscopy. Thermometric analysis of oxygen functionalities. Elemental analysis of coal. Thermoplastic properties of coals and pitches. Detrmination of porous structure by mercury porosimetry. Optical microscopy of coal and carbon materials. Material for self preparation Core literature Additional literature Conditions for course credition colloquium and report 62 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4137w Tytuł kursu/przedmiotu Produkcja i użytkowanie paliw a środowisko Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Janusz Trawczyński, dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Urszula Świetlik, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 3 Projekt Seminarium Liczba punktów 5 egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład przedstawia podstawowe zagadnienia związane z produkcją i przetwarzaniem paliw oraz ich wpływem na środowisko. Szczególna uwaga zwrócona jest na zagadnienia rozwoju technologii w związku ze zmianami wymagań rynkowych. Nacisk położony jest na związek z wymogami zrównoważonego rozwoju. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Zagrożenia dla środowiska związane z przetwarzaniem paliw 2. Regulacje prawne związane z przetwarzaniem paliw 3. Reformułowanie paliw 4. Kraking katalityczny i hydrokraking 5. Hydrorafinacja 6. Odazotowanie gazów odlotowych 7. Katalityczne wspomaganie oczyszczania ścieków 8. Oczyszczanie spalin z silników spalinowych 9. Spalanie katalityczne 10. Zagospodarowanie odpadów rafineryjnych 11. Oczyszczanie zaolejonych gruntów 12. Wzbogacanie węgla 13. Spalanie niskoemisyjne 14. Technologie czystego węgla 15. Piroliza i upłynnianie węgla Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 63 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. J.A. Moulijn, M. Makkee, A. Van Diepen. Chemical Process Technology. J. Wiley & Sons, Ltd. 2. J.G. Speight. The Chemistry and Technology of Petroleum. Marcek Dekker, Inc. 3. B. Grzybowska-Świerkosz. Elementy katalizy heterogenicznej. PWN 1992. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Zdanie egzaminu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4137w Course title Fuels: production, utilization and environment Supervising course lecturer Janusz Trawczyński, dr hab. inż. Other course lecturers Urszula Świetlik, dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 3 exam Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 5 Prerequisites Basic course of chemistry Course description Lecture present basic problems related with production and processing of fuels. Special attention is paid on the development of technologies forced buy market demands. Correlation with sustainable development is pointed out. 64 Lecture Particular lectures contents 1. Impendence for environment due to fuels processing. 2. Fuels processing and legislation 3. Fuels reformulation. 4. Catalytic cracking and hydrocracking. 5. Catalytic processes in wastewater treatment 6. Hydrotreatment of oil fractions 7. Denitrogenation of waste gasses 8. Treatment of engine exhaust gasses 9. Catalytic combustion 10. Management of refinery waste 11. Decontamination of soil 12. Coal enrichment 13. Low emission combustion 14. Clean coal technologies 15. Pyrolysis and liquefication of coal Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. J.A. Moulijn, M. Makkee, A. Van Diepen. Chemical Process Technology. J. Wiley & Sons, Ltd. 2. J.G. Speight. The Chemistry and Technology of Petroleum. Marcek Dekker, Inc 3. B. Grzybowska-Świerkosz. Elementy katalizy heterogenicznej. PWN 1992 Additional literature D.W. van Krevelen, Coal. Typology – physics – chemistry –constitution. Elsevier, Amsterdam 1993 Conditions for course credition To pass an exam 65 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4141 s Tytuł kursu/przedmiotu Marketing i dystrybucja paliw Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Elżbieta Beran dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Seminarium 1 Liczba punktów 1 zaliczenie Wymagania wstępne Kurs przeznaczony dla studentów specjalności: „Paliwa i energia a środowisko” na kierunku Technologia Chemiczna. Krótki opis zawartości całego kursu Zapoznanie się z proekologicznymi i marketingowymi aspektami dystrybucji paliw. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Asortyment paliw i analiza konkurencyjności. Polityka marketingowa producentów i dilerów. Wpływ regulacji prawnych ochrony środowiska na zmiany na rynku paliwowym. Paliwa alternatywne. Systemy transportu paliw i gazów. Magazynowanie i dystrybucja paliw. Zapoznanie się z proekologicznymi i marketingowymi aspektami dystrybucji na przykładzie stacji paliw. Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 66 Literatura podstawowa Kotler P., Marketing – Analiza, Planowanie, Wdrażanie i Kontrola. Wyd. Gebethner i Ska, Wwa, 1994r. Paliwa Płynne – czasopismo, Nafta & Gaz Biznes – czasopismo, Oil & Gas Journal – czasopismo. Literatura uzupełniająca www.paliwa.pl Warunki zaliczenia Aktywne uczestnictwo w seminarium i sprawozdanie z wybranego tematu. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 4141 s Course title Marketing and distribution of fuels. Supervising course lecturer Beran Elżbieta dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Lecture Classes Laboratory Project Number of hours /week Form of the course completion Seminar 1 Number of credits 1 credit Prerequisites Course adressed to students specialized on chemical technology with special interest „Fuel, energy and environment” Course description Training acquaint with proecological and marketing aspects of fuel distribution. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 67 Classes, seminars - the contents Assortment of fuels and analysis of competition. Marketing policy of fuel producers and dealers. Influence of environmental protection legislation on changes of fuel market. Alternative fuels. Transport systems of fuels and gases. Storage and distribution of fuels. Training acquaint with proecological and marketing aspects of fuel distribution exemplified modern petrol stations. Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Kotler P., Marketing Management, edit. Prentice-Hall Intern. Inc, 1994. Paliwa płynne – journal. Nafta & Gaz Biznes – journal. Oil & Gas – journal. Additional literature www.paliwa.pl Conditions for course credition Active participation in course and report from the selected subject. 68 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4138w Tytuł kursu/przedmiotu Niekonwencjonalne i odnawialne źródła energii Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Stanisław Gryglewicz, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 1 Seminarium Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład prezentuje problematykę pozyskiwania energii ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych. Charakteryzując poszczególne nośniki energii szczególną uwagę zwrócono na ich perspektywy rozwoju, dostępność, potencjalne zasoby, aspekty środowiskowe, kryteria ekonomiczne oraz poziom ich rozwoju w Polsce. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wykorzystanie energii wodnej. 2. Energia słoneczna i energia wiatru. 3. Zagospodarowanie ciepła wód z gorących źródeł. 4. Energia jądrowa. 5. Naturalne źródła metanu, biogaz. 6. Oleje roślinne i produkty ich transestryfikacji. 7. Paliwa syntetyczne i syntetyczne komponenty paliw. 8. Niekonwencjonalne paliwa silnikowe: wodór, gaz ziemny, propan-butan. Liczba godzin 2 2 1 2 3 1 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 69 Literatura podstawowa 1. Mieczysław Lech „Elektrownie jądrowe” Skrypt P. Wr. 1992. 2. Witold Lewandowski „Proekologiczne źródła energii odnawialnej” WNT Warszawa 2001. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Zdanie egzaminu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4138w Course title Non-conventional and renewable sources of energy. Supervising course lecturer Stanisław Gryglewicz, Ph.D. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 credit Prerequisites Course description Lecture is concerned with production of energy from non-conventional and renewable sources. Energy sources have been characterized with a special emphasis of their development perspectives, availability, potential resources, environmental and economical aspects and the level of their development in Poland. Lecture Particular lectures contents 1. Utilization of water power. 2. Solar energy and wind energy. 3. Geothermal energy. 4. Nuclear energy. Number of hours 2 2 1 2 70 5. Natural sources of methane, biogas. 6. Vegetable oils and their transesterification products. 7. Synthetic fuels, synthetic components of fuels. 8. Non-conventional motor fuels: hydrogen, natural gas, propane-butane. 3 1 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. Mieczysław Lech „Elektrownie jądrowe” Skrypt P. Wr. 1992. 2. Witold Lewandowski „Proekologiczne źródła energii odnawialnej” WNT Warszawa 2001. Additional literature Conditions for course credition colloquium 71 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC2061l Tytuł kursu/przedmiotu Jakość i certyfikacja Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Prof. hab. Jolanta Grzechowiak Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Laboratorium Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 zal Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje zagadnienia związane z normalizacją, omawia na przykładzie produktów naftowych metodykę badań właściwości produktów, normy produktowe oraz ocenę jakości wybranych produktów Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Analiza właściwości fizykochemicznych wybranych produktów naftowych(paliwa, oleje, parafina): metodyka badań wg. ASTM, EN ISO, PN. Normy produktowe (EN, ENPN, norma zakładowa). Określenie zgodności jakości produktów z obowiązującymi normami. Materiał do samodzielnego opracowania Podstawowe kryteria oceny jakości badanych produktów naftowych. Zagadnienia związane z wpływem właściwości fizykochemicznych produktów na ich właściwości użytkowe. Literatura podstawowa 1. J. Chabiera, St. Dorosiewicz, A. Zbierzchowska, Zarządzanie jakością, CIM, Warszawa 200 72 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Test DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC2061l Course title Quality and certification Supervising course lecturer Prof. dr hab. Jolanta Grzechowiak Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 credit Prerequisites Course description Course description: Quality characteristics on the base of petroleum products. Requirements and principal standards tests methods for products. Evaluating petroleum products quality. Lecture Particular lectures contents Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Characterization of the selected petroleum derived products (fuels, lubricating oils, white oils) using standard test methods. Conformation of the properties to the standards applied to the investigated products. 73 Material for self preparation Criterion for petroleum derived products quality. Correlation between physicochemical properties and performance of the investigated products. Core literature 1. J. Chabiera, St. Dorosiewicz, A. Zbierzchowska, Zarządzanie jakością, CIM, Warszawa 2000 Additional literature Conditions for course credition test 74 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4007l Tytuł kursu/przedmiotu Analiza techniczna Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej Biskupski, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Piotr Falewicz, dr inż. Teresa Baczyńska, dr inż. Józef Hoffmann, dr hab. inż Krystyna Hoffmann, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 4 Projekt Seminarium Liczba punktów 4 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Polskie i europejskie normy branżowe. Kontrola jakości surowców przemysłu chemicznego, nawozów mineralnych, gazów technicznych i materiałów konstrukcyjnych. Własności wybuchowe gazów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Polskie i europejskie normy branżowe(4). Kontrola jakości w przemyśle nawozów (8), gazów technicznych i materiałów konstrukcyjnych (8). Identyfikacja i własności tworzyw konstrukcyjnych (12). Składniki pokarmowe i substancje toksyczne w glebie (8). Kontrola przebiegu procesu demineralizacji wody i oczyszczania ścieków (8). Własności palne i wybuchowe gazów (12). Materiał do samodzielnego opracowania 75 Literatura podstawowa 1. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna, PWN, W-wa 1985; 2. K.J. Golowskaja, Technicz. Analiz., Izd.Vys. Skola, Moskwa 1967; 3. J.G. Dick, Analytical Chemistry, Int. Stud. Edition, MC Graw-Hill Kogakusha, Tokyo. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4007l Course title Technical analysis Supervising course lecturer Andrzej Biskupski, dr inż. Other course lecturers Piotr Falewicz, dr inż. Teresa Baczyńska, dr inż. Józef Hoffmann, dr hab. inż Krystyna Hoffmann, dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 4 Project Seminar Number of credits 4 test Prerequisites Course description Polish, European standards and branch standards. Quality control of chemical industry raw materials, mineral fertilizers, technical gases and construction materials. Explosive and combustible properties. 76 Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Polish and European standards and branch standards (4). Quality control of chemical industry raw materials, mineral fertilizers (8), technical gases and construction materials (8). Identyfication and physicochemical properties of construction stuff (12). Fertilizing components and toxic substances in soil (8). The control of industrial propcesses exemplified by demineralizing and softening, of water as well as sewage purification (8).Explosive and combustible properties of gases (12). Material for self preparation Core literature 1. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna, PWN, W-wa 1985; 2. K.J. Golowskaja, Technicz. Analiz., Izd.Vys. Skola, Moskwa 1967; 3. J.G. Dick, Analytical Chemistry, Int. Stud. Edition, MC Graw-Hill Kogakusha, Tokyo. Additional literature Conditions for course credition 77 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4015l Tytuł kursu/przedmiotu Chemia i technologia surfaktantów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Ryszard Janik, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Stanisław Kucharski, Prof. dr hab. inż., Andrzej Piasecki, dr hab. inż., Prof. ndzw., Jacek Łuczyński, dr inż. Ewelina Ortyl, mgr inż., Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 4 Projekt Seminarium Liczba punktów 4 kolokwia sprawozdania Wymagania wstępne CHC1043w, CHC1044w, TCC4015w Krótki opis zawartości całego kursu Otrzymywanie wybranych typów surfaktantów należących do poszczególnych klas surfaktantów wraz z charakterystyką produktów końcowych, wykonywaną z wykorzystaniem specyficznych metod analizy związków powierzchniowo czynnych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Otrzymywanie wybranych przedstawicieli surfaktantów anionoaktywnych (typu siarczanów alkilowych), kationoaktywnych (typu soli czwartorzędowych zasad amoniowych), amfoterycznych (typu pochodnych betainy) i niejonowych (typu polioksyetylenowych pochodnych kwasów tłuszczowych). Poznanie metod kontroli analitycznej przebiegu procesu syntezy, izolowania i oczyszczania produktu. Charakterystyka produktów końcowych z zastosowaniem specyficznych metod analizy surfaktantów różnych klas. Materiał do samodzielnego opracowania 78 Literatura podstawowa Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych z chemii i technologii surfaktantów Literatura uzupełniająca 1. J. Ogonowski, A. Tomaszkiewicz-Potępa, Związki powierzchniowo czynne, Politechnika Krakowska, Kraków 1999 2. S. Anastasiu, E. Jelescu, Środki powierzchniowo czynne, WNT, Warszawa 1973 3. G. Gawalek, Tenside, Akademie-Verlag, Berlin 1975 Warunki zaliczenia Kolokwia i sprawozdania z ćwiczeń DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4015l Course title Chemistry and technology of surfactants Supervising course lecturer Ryszard Janik, dr inż. Other course lecturers Stanisław Kucharski, Prof. dr hab. inż., Andrzej Piasecki, dr hab. inż., Prof. ndzw., Jacek Łuczyński, dr inż. Ewelina Ortyl, mgr inż., Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 4 Project Seminar Number of credits 4 colloquiums reports Prerequisites CHC1043w, CHC1044w, TCC4015w Course description Laboratory synthesis of selected representative compounds of respective surfactant classes by industrially applied methods of synthesis and characterization of each final product according by using specific analytical methods for surfactants characterization. 79 Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Synthesis of selected surfactant from anionic class (alkyl sulphate type), cationic class (quaternary ammonium salt type), amphoteric class (betaine type) and nonionic class (polyoxyethylated fatty acids type). Application of analytical control methods in technological process course, methods of products isolation and purification. Characterization of final products by using of specific methods of different classes surfactants analysis. Material for self preparation Core literature Laboratorial exercise instructions for chemistry and technology of surfactants. Additional literature 4. J. Ogonowski, A. Tomaszkiewicz-Potępa, Związki powierzchniowo czynne, Politechnika Krakowska, Kraków 1999 5. S. Anastasiu, E. Jelescu, Środki powierzchniowo czynne, WNT, Warszawa 1973 G. Gawalek, Tenside, Akademie-Verlag, Berlin 1975 Conditions for course credition Colloquium, reports 80 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5046w Tytuł kursu/przedmiotu Metody identyfikacji struktur związków organicznych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Ryszard Janik, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Stanisław Kucharski, Prof. dr hab. inż., Ewelina Ortyl, mgr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 kolokwium zaliczeniowe Wymagania wstępne CHC1043w, CHC1044w, TCC4015w Krótki opis zawartości całego kursu Podstawy klasycznych metod analizy organicznej (analiza elementarna, grup funkcyjnych, oznaczanie masy molowej) i metod spektroskopowych (UV-VIS, IR, 1H NMR, 13C NMR, COSY, MS). Zastosowania wymienionych metod w identyfikacji i ustalaniu struktury chemicznej typowych związków organicznych oraz poszczególnych klas surfaktantów (anionowych, kationowych, amfoterycznych i niejonowych). Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Analiza elementarna i oznaczanie masy molowej związku organicznego 2. Metody analizy grup funkcyjnych w związkach organicznych 3. Podstawy spektroskopii elektronowej (UV-VIS) i jej zastosowanie w analizie 4. Podstawy spektroskopii w podczerwieni (IR)i interpretacja widm absorpcyjnych 5. Podstawy spektroskopii NMR 6. Interpretacja widm 1H NMR związków organicznych i surfaktantów różnych klas 7. Spektroskopia 13C NMR (sygnały rezonansowe, przesunięcia chemiczne, stałe sprzężenia) 8.Rozpoznawanie informacji strukturalnych zawartych na widmach 1H NMR i 13C NMR 9. Dwuwymiarowe widma korelacyjne NMR (COSY) 10. Spektrometria mas w badaniu struktury związków organicznych Liczba godzin 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 81 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych. Praca zbiorowa pod redakcją W. Zielińskiego i A. Rajcy, Warszawa 1995 2. L.A. Kazicyna, N.B. Kupletska, Metody spektroskopowe wyznaczania struktury związków organicznych, PWN, Warszawa 1974 3. B. Bobrański, Analiza ilościowa związków organicznych, PWN, Warszawa, 1984 Literatura uzupełniająca 1. D. Hummel, Analyse der Tenside, Textband, Carl Hanser Verlag, München, 1962 2. D. Hummel, Analyse der Tenside, Tafelband, Carl Hanser Verlag, München, 1962 Warunki zaliczenia Kolokwium zaliczeniowe DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5046w Course title Methods of organic compounds structure identification Supervising course lecturer Ryszard Janik, dr inż. Other course lecturers Stanisław Kucharski, Prof. dr hab. inż., Ewelina Ortyl, mgr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 colloquium Prerequisites CHC1043w, CHC1044w, TCC4015w 82 Course description Principles of classical methods of organic analysis (elemental and functional groups analysis and molecualr mass determination) and spectroscopic methods (UV-VIS, IR, 1H NMR, 13C NMR, COSY, MS). Applications of the methods for typical organic compounds structure determination and identification and particular for each class of surfactants (anionic, cationic, amphoteric and nonionic). Lecture Particular lectures contents Number of hours 1. Elemental analysis and molecular mass determination for organic compound. 1 2. Methods of functional groups determinations. 2 3. Fundamentals of UV-VIS spectroscopy and its analytical applications. 1 4. Principles of infrared spectroscopy (IR) and IR spectra interpretation 2 5. Principles of NMR spectroscopy. 1 6. Interpretation of 1H NMR spectra of organic compounds and surfactants of different class. 2 7. 13C NMR spectroscopy (resonance signals, chemical shifts, coupling constants). 1 8. Recognition of structural information presented by 1H NMR and 13C NMR spectra of a 2 given compound. 9. Two-dimensional correlational NMR spectra (COSY). 1 2 10. MS spectrometry in the chemical structure determination of organic compounds. Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych. Praca zbiorowa pod redakcją W. Zielińskiego i A. Rajcy, Warszawa 1995 2. L.A. Kazicyna, N.B. Kupletska, Metody spektroskopowe wyznaczania struktury związków organicznych, PWN, Warszawa 1974 3. B. Bobrański, Analiza ilościowa związków organicznych, PWN, Warszawa, 1984 Additional literature 1. D. Hummel, Analyse der Tenside, Textband, Carl Hanser Verlag, München, 1962 2. D. Hummel, Analyse der Tenside, Tafelband, Carl Hanser Verlag, München, 1962 Conditions for course credition Crediting colloquium 83 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5034l Tytuł kursu/przedmiotu Formulacje farmaceutyczne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Małgorzata Oświęcimska, dr Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Adam Sokołowski, dr hab. inż., prof. nadzw.PW Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt 3 Seminarium Liczba punktów 3 Sprawozdanie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Teoria formulacji farmaceutycznych i jej wykorzystanie w praktyce Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Równowaga hydrofilowo-hydrofobowa (HLB). Badania emulsji i mikroemulsji stosowanych w kosmetyce i farmacji. Podstawy metod PIT i EIP. Proszki dzielone – „Synteza Aspiryny.” Sporządzanie mikstury oraz maści. Mikrokapsułkowanie leków w pęcherzykach. Dyspergowanie niepolarnych płynów w wodzie. Preparaty farmaceutyczne. Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa D.Attwood, A.T.Florence, Surfactant Systems, Chapman and Hall, 1983 K. Shinoda, S. Friberg, Emulsion and Solubilization, Wiley, 1966 84 Literatura uzupełniająca Smajkowski, Mikrokapsułkowanie, PZWL, 1981 S.D.Christian, Solubilization in Surfactant Agregates, Dekker, 1995 Warunki zaliczenia Sprawozdanie DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5034l Course title Farmaceutical formulations Supervising course lecturer Małgorzata Oświęcimska, dr Other course lecturers Adam Sokołowski, dr hab. inż., prof. nadzw. PW Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project 3 Seminar Number of credits 3 Reports Prerequisites Course description Pharmaceutical formulations theory and how it can be used in practical work Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents 85 Laboratory, project – the contents The concept of the Hydrophilic–Lipophylic-Balance (HLB). Study of Emulsions and Microemulsions of Cosmetic and Pharmaceutical Interest. Principles of the PIT and EIP methods. Devided powder – “Synthesis Aspirin”. Prepare a Mixture and prepare a Ointment. Microencapsulatiof Drug in Vesicular Structures. Dispersion of Nonpolar Liquids of Pharmaceutical Interest in Water. Pharmaceutical Preparations. Material for self preparation Core literature D. Attwoord, A.T.Florence, Surfactans Systems, Chapman and Hall K. Skinida, S. Friberg, Emulsions and Solubilization, Wiley, 1986 Additional literature Smajkowski, Mikrokapsułkowanie, PZWL, 1981 S.D.Christian, Solubilization in Surfactant Agregates, Dekker, 1995 Conditions for course credition Reports 86 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5036l Tytuł kursu/przedmiotu Formulacje kosmetyczne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Ryszard Janik, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Jacek Łuczyński, dr inż., Ewelina Ortyl, mgr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 3 Projekt Seminarium Liczba punktów 3 kolokwium sprawozdania Wymagania wstępne CHC1043w, CHC1044w, TCC4015w, TCC5086w Krótki opis zawartości całego kursu Charakterystyka fizykochemiczna rynkowych produktów kosmetycznych typu płynu do mycia ciała i emulsji kosmetycznej. Rozpoznanie składu kompozycji handlowego płynu z określeniem jakościowym klasy surfaktantów w nim zawartych. Opracowanie własnej receptury płynu do mycia ciała, sporządzenie próbki tego płynu i emulsji kosmetycznych według podanych receptur. Charakterystyka fizykochemiczna i użytkowa wykonanych próbek dla celów porównawczych z badanymi produktami rynkowymi. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Charakterystyka fizykochemiczna i analiza rynkowego płynu do mycia ciała (szampon do włosów, płynne mydło, płyn lub żel do kąpieli lub pod prysznic) i emulsji kosmetycznej (krem, mleczko lub śmietanka kosmetyczna). Oznaczenia pH, lepkości, zawartości wody, suchej substancji organicznej, substancji anionoaktywnej, własności pianotwórczych oraz klasy i typu surfaktantów dla płynów do mycia ciała. Oznaczenia pH, typu emulsji, zawartości wody, liczby kwasowej wydzielonych substancji woskowotłuszczowych dla emulsji kosmetycznej. Opracowanie własnej receptury preparatu kosmetycznego, otrzymanie próbek płynu i emulsji, ich charakterystyka fizykochemiczna i porównanie z badanymi rynkowymi produktami kosmetycznymi. 87 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z formulacji kosmetycznych. Literatura uzupełniająca 1. W. Malinka, Zarys chemii kosmetycznej, Volumed, Wrocław 1999 2. Normy Branżowe (BN) dotyczące grupy katalogowej "Wyroby kosmetyczne i perfumeryjne" Warunki zaliczenia Kolokwium, sprawozdania DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5036l Course title Cosmetic formulations Supervising course lecturer Ryszard Janik, dr inż. Other course lecturers Jacek Łuczyński, dr inż., Ewelina Ortyl, mgr inż. Course structure Course form Lecture Classes Number of hours /week Form of the course completion Laboratory 3 Project Seminar Number of credits 3 colloquium reports Prerequisites CHC1043w, CHC1044w, TCC4015w, TCC5086w Course description Physicochemical characterization of the market cosmetic products of the human body washing fluids and cosmetic emulsion type. Recognition of market fluid formulation composition including class and type of surfactants present in the cosmetic product. Elaboration of an own fluid composition for body wash and preparation of samples of the fluid and cosmetic emulsions according with given emulsion preparation recipes. Physicochemical and applied properties characterization of the prepared body washing fluid and cosmetic emulsions in order to parallel the market and elaborated formulations. 88 Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Physicochemical characterization of the market fluid for body wash (hair shampoo, liquid soap, fluid or gel for bath or shower-bath) and cosmetic emulsion (cream, milk or milky-cream). Determination of pH, viscosity, contents of water, dry organic substance and anionic substance, foaming properties and class and type of surfactants for fluid body wash compositions. Determination of pH, emulsion type, water content and acid number of isolated wax-fatty substances for cosmetic emulsions. Elaboration of an own cosmetic product recipes, preparation of samples of an fluid and emulsion, their physicochemical characterization and comparing with the analyzed market cosmetic products. Material for self preparation Core literature Laboratorial exercise instructions for cosmetic formulations. Additional literature 1. W. Malinka, Zarys chemii kosmetycznej, Volumed, Wrocław 1999 2. Normy Branżowe (BN) dotyczące grupy katalogowej "Wyroby kosmetyczne i perfumeryjne" Conditions for course credition Colloquium, reports 89 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4015w Tytuł kursu/przedmiotu Chemia i technologia surfaktantów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej Piasecki, dr hab. inż., prof. nadzw. PWr Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Ryszard Janik, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 3 Liczba punktów 5 Egzamin Wymagania wstępne Zaliczenie kursu: TCC4250w – Technologia chemiczna – surowce i procesy przemysłu organicznego Krótki opis zawartości całego kursu Budowa chemiczna i klasyfikacja surfaktantów. Naturalna i petrochemiczna baza surowcowa. Współczesne procesy technologiczne wytwarzania surfaktantów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Budowa chemiczna, klasyfikacja i systematyka surfaktantów 2. Surowce naturalne – oleje i tłuszcze, skład i budowa chemiczna 3. Rozszczepianie tłuszczów. Estry metylowe kwasów. Aminy i amidy tłuszczowe 4. Surowce i półprodukty do wytwarzania syntetycznych surfaktantów 5. Sole kwasów karboksylowych, technologie wytwarzania i właściwości 6. Alkiloarylosulfoniany, technologie wytwarzania i właściwości 7. Siarczany i sulfoniany alkilowe, technologie wytwarzania i właściwości 8. Inne surfaktanty anionowe 9. Surfaktanty niejonowe, technologie wytwarzania i właściwości 10. Surfaktanty kationowe, technologie wytwarzania iwłaściwości 11. Surfaktanty amfoteryczne, technologie wytwarzania i właściwości 12. Kierunki rozwojowe w zakresie wytwarzania surfaktantów 13. Analiza jakościowa i ilościowa surfaktantów Liczba godzin 2 3 2 4 2 4 4 4 6 4 4 4 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Otrzymywanie wybranych typów surfaktantów należących do poszczególnych klas surfaktantów wraz z charakterystyką produktów końcowych, wykonywaną z wykorzystaniem specyficznych metod analizy 90 związków powierzchniowo czynnych. Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. J. Ogonowski, A. Tomaszewska-Potępa, Związki powierzchniowo czynne, Politechnika Krakowska, Kraków, 1999. 2. R. Zieliński, Surfaktanty, towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2000. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4015w Course title Chemistry and technology of surfactants Supervising course lecturer Andrzej Piasecki, dr. hab. eng., Other course lecturers Ryszard Janik, dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 3 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 5 Exam Prerequisites Credit for a course #TCC4250w – Chemical technology – raw materials and processes of organic chemical industry 91 Course description Chemical structure and classification of surfactants. Natural and petrochemical raw materials. Modern technological processes of surfactants manufacturing. Lecture Particular lectures contents 1.Chemical structure, classification and systematic of surfactants 2. Natural raw materials – oils and fats, their composition and chemical structure. 3. Fat splitting. Fatty acids methyl esters. Fatty amines and amides. 4. Raw materials and intermediate products for synthetic surfactants manufacturing 5. Fatty acid salts, technologies of their manufacturing and properties 6. Alkylarylsulfonates, technologies of their manufacturing and properties 7. Alkyl sulfates and sulfonates, technologies of their manufacturing and properties 8. Other types of anionic surfactants 9. Nonionic surfactants, technologies of their manufacturing and properties 10. Kationic surfactants, technologies of their manufacturing and properties 11. Amphoteric surfactants, technologies of their manufacturing and properties 12. Trends in surfactants manufacturing 13. Qualitative and quantitative surfactants analysis Number of hours 2 3 2 4 2 4 4 4 6 4 4 4 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Laboratory synthesis of selected representative compounds of respective surfactant classes by industrially applied methods of synthesis and characterization of each final product by using specific analytical methods for surfactants characterization. Material for self preparation Core literature 1. J. Ogonowski, A. Tomaszewska-Potępa, Związki powierzchniowo czynne, Politechnika Krakowska, Kraków, 1999. 2. R. Zieliński, Surfaktanty, towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2000. Additional literature Conditions for course credition Exam 92 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4021s Tytuł kursu/przedmiotu Chemiczna produkcja małotonażowa Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Henryk Górecki, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Seminarium 2 Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Funkcjonowanie obiektów technologicznych w skali małotonażowej, problemy gospodarki wodno-ściekowej, metody bezodpadowe, problemy ekonomiczne, surowcowe oraz marketingowe. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Dopuszczenie produktów do obrotu handlowego. 2. Procedura ochrony patentowej. 3. Gospodarka wodno – ściekowa. 4. Problemy środowiskowe. 5. Programy strukturalne UE. 6. Obowiązujące przepisy prawne w zakresie inwestowania i eksploatacji. 7. Gospodarka odpadami. 8. Problemy poszczególnych branż: Farby i lakiery Nawozy Agrochemikalia Kosmetyki Chemia gospodarcza Środki sanitarne Wyroby izolacyjne Ceramika budowlana Chemia w motoryzacji Farmaceutyki, parafarmaceutyki Tworzywa sztuczne Opakowania. Liczba godzin 93 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Organizacja sektora prywatnego branż chemicznych, uruchamianie produkcji małotonażowej, marketing, baza surowcowa, półprodukty, odpady i ścieki. Związki kooperacyjne, ekonomiczne aspekty produkcji małotonażowej, recykling i produkcja małotonażowa. Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Wystąpienie według ustalonego schematu referatów na seminarium w systemie Power-Point. Literatura podstawowa Internet – dane informacyjne zakładów przemysłowych, czasopisma branżowe, dane statystyczne, aktualne akty prawne. Literatura uzupełniająca Przemysł Chemiczny, Chemik, Polimery. Warunki zaliczenia Zaliczenie. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4021s Course title Small tonnage chemical production Supervising course lecturer Henryk Górecki, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the Lecture Classes Laboratory Project Seminar 2 Number of credits 2 credit 94 course completion Prerequisites Course description Presentation of operation the chemical production in small scale the water and sewage problems, waste – free methods, raw material and marketing problems. Lecture Particular lectures contents 1. Permission of chemical product to turnover. 2. Patent application system. 3. Water – sewage management. 4. Raw materials problems. 5. Struktural programs EU. 6. Regulation on investment and plant exploatation. 7. Waste management. 8. Individual branch problems: - paints and laquiers - fertilizers - agrochemicals - cosmetics - household chemistry - sanitary materials - isolating materials - building ceramics - chemistry in velicle industry - pharmacentics and parapharmacentics - polymers - packing. Number of hours Classes, seminars - the contents Organization of the private sektor in chemical industry, investment and chemical business start, raw material basis, semiproducts, waste and sewage, cooperation, recycling and waste – free production, water and sewage, procedure and regulations. Laboratory, project – the contents Material for self preparation Presentation of lecture using Power-Point program. Core literature Internet – industrial and marketing information professional journals, statistical indexes, recent regulation. Additional literature Journals: Przemysł Chemiczny, Chemik, Polimery, Chemia Gospodarcza, Ceramika. Conditions for course credition 95 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4031l Tytuł kursu/przedmiotu Fizykochemia powierzchni i układów zdyspergowanych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Adam Sokołowski, dr hab. inż., prof. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Małgorzata Oświęcimska, dr Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt 4 Seminarium Liczba punktów 4 Sprawozdania Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Podstawowe zagadnienia fizykochemii granic międzyfazowych i układów zdyspergowanych obejmujących w swoim składzie surfaktanty. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 1. Adsorpcja surfaktantów na granicach międzyfazowych (4) 2. Pomiary napięcia powierzchniowego i międzyfazowego (8) 3. Oznaczanie krytycznego stężenia micelowania, cmc (8) 4. Oznaczanie temperatury Kraffta i punktu zmętnienia (8) 5. Struktura micel, wpływ budowy surfaktantów i dodatku elektrolitu (8) 6. Właściwości pieniące i antypieniące związków powierzchniowo czynnych (8) 7. Zdolność zwilżania (8) 8. Flotacja (4) 9. Solubilizacja w wodnych roztworach surfaktantów (4) 10. Pęcherzyki (4) Materiał do samodzielnego opracowania 96 Literatura podstawowa Textbook: Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, 2nd Ed., Wiley, 1989 Laughlin, The Aqueous Phase Behavior of Surfactants, Academic Press. Zieliński, Surfaktanty, Wyd Akad.Ekonom. Poznań 2000 Literatura uzupełniająca Adamson and Gast, Physical Chemistry of Surfaces, Wiley, 1997. Warunki zaliczenia Sprawozdania DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4031l Course title Physical chemistry of surfaces and dispersed systems Supervising course lecturer Adam Sokołowski, dr hab. inż., prof. Other course lecturers Małgorzata Oświęcimska, dr Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 4 Project Seminar Number of credits 4 Reports Prerequisites Course description Fundamental aspects of surfactant science/chemistry. It will examine the nature and structure of surfactants, surfactant phase behavior, surfactant aggregation, and other topics. 97 Lecture Particular lectures contents Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents 1. Adsorption of surfactants at interfaces (4) 2. Measurements of the surface tension and interfacial tensions (8) 3. Determination of critical micelle concentration, cmc (8) 4. Determination of Krafft temperature and cloud point (8) 5. Micelle structure, effect of surfactant tail and head structure and added electrolyte (8) 6. Foaming and antifoaming by aqueous solutions of surfactants (8) 7. Wetting power (4) 8. Flotation (4) 9. Solubilization in aqueous surfactant systems (4) 10 Vesicles (4) Material for self preparation Core literature Textbook: Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, 2nd Ed., Wiley, 1989. Laughlin, The Aqueous Phase Behavior of Surfactants, Academic Press. Zieliński, Surfaktanty, Wyd Akad.Ekonom. Poznań 2000 Additional literature Adamson and Gast, Physical Chemistry of Surfaces, Wiley, 1997. Conditions for course credition Reports 98 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4031w Tytuł kursu/przedmiotu Fizykochemia powierzchni i układów zdyspergowanych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Stanisław Kucharski, prof. dr hab. inż., Adam Sokołowski, dr hab. inż., prof. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Ryszard Janik, dr inż., Ewelina Ortyl, mgr.inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Tygodniowa 3 liczba godzin Forma zaliczenia egzamin Liczba punktów 5 Wymagania wstępne Zaliczony kurs: Chemia fizyczna Krótki opis zawartości całego kursu Zjawiska fizykochemiczne na powierzchniach międzyfazowych gaz/ciecz, ciecz/ciało stałe oraz gaz/ciało stałe. Związki powierzchniowo czynne. Układy zdyspergowane ich charakterystyka i trwałość. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Zjawiska kapilarne 2. Metody pomiaru napięcia powierzchniowego i międzyfazowego 3. Zwilżalność, kąt zwilżania 4. Podstawy termodynamiczne układów międzyfazowych 5. Powierzchnia ciał stałych, adsorpcja 6. Filmy Langmuira-Blodgett 7. Zjawiska elektryczne na granicy faz, warstwa podwójna 8. Agregacja w roztworach wodnych, teoria micelizacji 9. Układy zdyspergowane i ich trwałość 10. Mikroemulsje 11. Emulsje i emulgatory 12. Piany i odczynniki pianotwórcze 13. Flotacja, adhezja, detergencja 14. Tarcie, tarcie na poziomie molekularnym 15.Metody fizykochemiczne w badaniach zjawisk powierzchniowych Liczba godzin 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 99 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Adamson A.W., Chemia fizyczna powierzchni Lyklema J., „Fundamentals of Interface and Colloid Science Literatura uzupełniająca Schick M. J., „Nonionic Surfactants” Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4031w Course title Physical chemistry of surfaces and dispersed systems Supervising course lecturer Stanisław Kucharski, prof. dr hab. inż. ; Adam Sokołowski, dr hab. inż., prof. Other course lecturers Ryszard Janik, dr inż., Ewelina Ortyl, mgr inż. Course structure Course form Lecture Number of hours 3 /week Examination Form of the course completion Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 5 100 Prerequisites Physical chemistry credit Course description Physicochemical phenomena of interfaces: gas/liquid, solid/liquid and solid/gas. Surfactants. Dispersed systems characteristics.Stability of dispersed systems. Lecture Particular lectures contents 1. Capillary effects 2. Methods of surface tension measurements 3. Wettability, wetting angle 4. Thermodynamic fundamentals of interfacial systems 5. Surface of solids, adsorption 6. Langmuir-Blodgett films 7. Electrical phenomena at interfaces, double layer 8. Aggregation in aqueous solutions 9. Dispersed systems: stability and collapse 10. Microemulsions 11. Emulsions and emulsifiers 12. Froths, foams and useful chemical 13. Flotation, adhesion, detergency 14. Friction, molecular friction 15. Physicochemical methods for investigations of interfaces Number of hours 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Adamson A.W., Physical chemistry of surfaces Lyklema J., Fundamentals of Interface and Colloid Science Additional literature Schick M. J., “Nonionic Surfactants” Conditions for course credition Examination 101 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4051w Tytuł kursu/przedmiotu Organizacja produkcji chemicznej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Henryk Górecki, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 1 Seminarium Liczba punktów 2 egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Zapoznanie studentów z aktualnymi problemami funkcjonowania przedsiębiorstw stosujących technologie chemiczne z uwzględnieniem problemów obrotu produktami, inwestowaniem i standardami środowiskowymi. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Charakterystyka i struktura produkcji chemicznej. 2. Tendencje i perspektywy rozwojowe światowego i krajowego przemysłu. 3. Wskaźniki charakteryzujące produkcję chemiczną. 4. Konstrukcja obiektów technologicznych. 5. Zasady inwestowania w przemyśle chemicznym. 6. Ocena oddziaływania technologii na środowisko. 7. Zasady formalno-prawne w procesie inwestowania. 8. Ustawodawstwo regulujące funkcjonowanie zakładów. 9. Prawo Unii Europejskiej regulujące oddziaływanie zakładu na środowisko. 10. Procedura dopuszczenia produktu do obrotu handlowego. 11. Zasada BAT (the Best Available Technology). 12. Ochrona własności przemysłowej. 13. Transport, magazynowanie, opakowania. 14. Zarządzanie jakością – ISO 9000, zarządzanie środowiskiem ISO 14000. 15. Rola prac badawczo-rozwojowych w przemyśle chemicznym. Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 102 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Aktualne akty prawne dotyczące obrotu produktami chemicznymi, oddziaływania na środowisko. Raporty Izb Przemysłowych. Internet – dane statystyczne. Literatura uzupełniająca Chemik, Polimery, Szkło i Ceramika, Przemysł Chemiczny, Polish Technical Review, Polish Journal of Chemical Technology. Warunki zaliczenia Egzamin . DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4051w Course title Management in chemical technology Supervising course lecturer Henryk Górecki, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 exam Prerequisites 103 Course description Recent problems in industrial branches using chemical processes including shipment and turnover, investment process pollution control in chemical production. Lecture Particular lectures contents 1. Characteristic and structure of chemical production. 2. Development trends in world and national chemistry industry. 3. Indicators describing chemical production. 4. Construction of chemical plants. 5. Principles in investment process. 6. Environmental evaluation of chemical plants. 7. Regulations in buildin new facilities. 8. Fundamental laws and regulation in chemical industry and chemical turnover. 9. EU Regulations according pollution control in chemical technology. 10. The Best Available Technigue in chemistry. 11. Regulation regarding permission of chemical products to turnover. 12. Preservation of industrial secrets and patent law. 13. Transport, packing and storage. 14. Quality management ISO 9000, environmental management ISO 14000. 15. Research and Development in chemical technology. Number of hours 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Aktualne akty prawne dotyczące obrotu produktami chemicznymi, oddziaływania na środowisko. Raporty Izb Przemysłowych. Internet – dane statystyczne. Additional literature Chemik, Polimery, Szkło i Ceramika, Przemysł Chemiczny, Polish Technical Review, Polish Journal of Chemical Technology. Conditions for course credition 104 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4053w Tytuł kursu/przedmiotu Surfaktanty w środowisku naturalnym Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Beata W. Domagalska, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 3 zaliczenie Wymagania wstępne Zaliczone kursy z: chemii organicznej oraz technologii chemicznej organicznej. Krótki opis zawartości całego kursu Wykład omawia metody biodegradacji wstępnej i całkowitej głównych typów surfaktantów, mechanizmy ich metabolicznego rozkładu przez mikroorganizmy oraz toksyczność względem biocenozy wód. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1.Struktura, klasyfikacja i zastosowanie surfaktantów 2.Biocenoza wód jako czynnik powodujący degradację związków organicznych 3.Metody oznaczania biodegradacji wstępnej i całkowitej 4.Metaboliczne szlaki alfa- i omega- oksydacji łańcuchów węglowodorowych 5.Biodegradacja alkilobenzenosulfonianów sodu (LAS) 6.Biodegradacja LAS: rozkład pierścieni aromatycznych 7. Biodegradacja alkilosulfonianów, alkilosiarczanów, siarczanów eteroalkoholi 8. Mechanizmy biodegradacji oksyetylenowanych alkoholi tłuszczowych 9. Biodegradacja oksyetylenowanych alkilofenoli 10. Biodegradowalność i biokompatybilność surfaktantów cukrowych 11. Biodegradacja surfaktantów kationowych i amfoterycznych 12.Toksyczność ostra i chroniczna surfaktantów względem biocenozy wodnej 13. Wpływ składników detergentów na biocenozę wód 14. Eutrofizacja naturalnych zbiorników wód 15. Kolokwium zaliczeniowe Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 105 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. R.D. Swisher, Surfactant Biodegradation, Second Ed., M. Dekker, Inc. New York-Basel, 1987 2. R. Zieliński, Surfaktanty: towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Poznań 2000 Literatura uzupełniająca 1. K. Kosswig, H. Stache, Die Tenside, Carl Hanser Verlag, Muenchen-Wien, 1993 2. J. Ogonowski, A. Tomaszewicz-Potęba, Związki powierzchniowo czynne, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 1999 Warunki zaliczenia Kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4053w Course title Surfactants in the environment Supervising course lecturer Beata W. Domagalska, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 3 test Prerequisites Accepted courses: organic chemistry, industrial organic chemistry 106 Course description Methods of primary and ultimate biodegradation determination of important surfactants as well as the mechanisms of their microbial metabolism are presented together with toxicity towards biocenosis. Lecture Particular lectures contents 1. Structure, classification and application of surfactants 2. Aquatic biocenosis as a factor responsible for degradation of organic compounds 3. Methods of primary and ultimate biodegradation determination 4. Microbial metabolism: alfa- and omega- oxidation precesses 5. Biodegradation of alkyl benzene sulphonates (LAS) 6. Biodegradation of LAS: degradation of aromatic ring 7. Biodegradation of alkyl sulphonates and alkyl sulphates 8. Mechanism of fatty alcohol oxyethylates biodegradation 9. Biodegradation of alkyl phenol oxyethylates 10. Biodegradation and biocompatibility of sugar surgfactants 11. Biodegradation of cationic and amphoteric surfactants 12. Acute and chronic toxicity of surfactants towards biocenosis 13. Impact of detergent ingredients on the environment 14. Eutrophication of natural waters 15. Test Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 3. R.D. Swisher, Surfactant Biodegradation, Second Ed., M. Dekker, Inc. New York-Basel, 1987 R. Zieliński, Surfaktanty: towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Poznań 2000 Additional literature 3. K. Kosswig, H. Stache, Die Tenside, Carl Hanser Verlag, Muenchen-Wien, 1993 4. J. Ogonowski, A. Tomaszewicz-Potęba, Związki powierzchniowo czynne, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 1999 Conditions for course credition test 107 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4070w Tytuł kursu/przedmiotu Prawa własności intelektualnej i przemysłowej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Ryszard Poźniak, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 kolokwium zal. Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wybrane zagadnienia z zakresu prawa własności przemysłowej, wynalazczości, badań patentowych i literatury patentowej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Własność intelektualna i prawa własności intelektualnej. 2. Ochrona wynalazków, znaków towarowych i wzorów użytkowych oraz ochrona praw autorskich. 3. Klasyfikacja patentowa. 4. Informacja patentowa i jej źródła. 5. Badania patentowe w pracach naukowo-badawczych. 6. Zagadnienia ochrony związków chemicznych. 7. Działalność gospodarcza w świetle prawa własności przemysłowej. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 3 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 108 Literatura podstawowa 1. Praca zbiorowa: Własność przemysłowa, wyd. KiK 2001. 2. A. Domańska-Baer, W. Bałczewski: Badania patentowe, wyd. MEN-Rada Rzeczników Patentowych Szkół Wyższych, Politechnika Świętokrzyska, Kielce 1995. 3. W. Kotarba: Ochrona własności przemysłowej w gospodarce polskiej, Instytut Organizacji i Zarzadzania w Przemyśle, Warszawa 2000. Literatura uzupełniająca 1. Biuletyn Urzędu Patentowego, WydawnictwoUrzedu Patentowego RP, Warszawa. 2. Wiadomości Urzędu Patentowego, WydawnictwoUrzedu Patentowego RP, Warszawa. Warunki zaliczenia kolokwium zaliczeniowe DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4257w Course title Industrial and patent property rights Supervising course lecturer Poźniak Ryszard, dr. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar 1 Number of credits 2 credit colloq. Prerequisites Course description Selected questions of industrial property rights, inventions research and patent bibliography. Lecture Particular lectures contents 1. Intellectual property and intellectual property rights. 2. Protection of inventions (patents), trademarks, industrial designs and copyright. 3. Patent classification. 4. Patent information services. Number of hours 2 2 2 2 109 5. Invention research in scientific works. 6. Protection of chemical substances. 7. Industrial property rights for business. 2 2 3 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. Praca zbiorowa: Własność przemysłowa, wyd. KiK 2001. 2. A. Domańska-Baer, W. Bałczewski: Badania patentowe, wyd. MEN-Rada Rzeczników Patentowych Szkół Wyższych, Politechnika Świętokrzyska, Kielce 1995. 3. W. Kotarba: Ochrona własności przemysłowej w gospodarce polskiej, Instytut Organizacji i Zarzadzania w Przemyśle, Warszawa 2000. Additional literature 1. Biuletyn Urzędu Patentowego, WydawnictwoUrzedu Patentowego RP, Warszawa. 2. Wiadomości Urzędu Patentowego, WydawnictwoUrzedu Patentowego RP, Warszawa. Conditions for course credition credit colloq. 110 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4073w Tytuł kursu/przedmiotu Zjawiska powierzchniowe w układach biologicznych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Kazimiera A. Wilk, pro. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 egzamin Wymagania wstępne Chemia fizyczna I i II, chemia organiczna I i II Krótki opis zawartości całego kursu Tworzenie i stosowanie formulacji surfaktantowych w kosmetyce i farmacji. Marketing produktów Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Specyfika oddziaływań na poziomie supramolekularnym. 2. Termodynamika tworzeniadwuwarstwowych membran i pęcherzyków. 3. Charakterystyka powierzchni biologicznych; modele struktury lipidowej. 4. Charakterystyka powierzchni biomateriałów. 5. Biologiczne membrany i zjawiska transportu. 6. Właściwości i struktury lipoprotein. 7. Koloidalne struktury roztworów biosurfaktantów. 8. Adsorpcja białek na granicy ciecz-ciecz oraz ciało stałe-ciecz. 9. Symulacja komputerowa oddziaływań biocząsteczka-zasocjowany koloid. Liczba godzin 2 4 2 2 8 2 4 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 111 Literatura podstawowa 1) Max Bender,INTERFACIAL PHENOMENA IN BIOLOGICAL SYSTEMS,Marcel Dekker,Inc.1991. 2) E. T. Dutkiewicz Fizykochemia powierzchni, WNT 1998 3) R. Zieliński Surfaktanty, Wyd. AE, Poznań 2000. Literatura uzupełniająca 1) E. T. Dutkiewicz Fizykochemia powierzchni, WNT 1998 2) R. Zieliński Surfaktanty, Wyd. AE, Poznań 2000. Warunki zaliczenia Pozytywne zaliczenie egzaminu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4073w Course title Interfacial phenomena in biological systems Supervising course lecturer Kazimiera A. Wilk, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 3 examination Prerequisites CHC2002w, CHC3002w Course description Naturally ocuring surfactants and amphiphiles at biological interfaces. Lecture Particular lectures contents 1. Supramolecular interactions 2. Thermodynamics of the bilayer membranes and vesicles formation 3. Biological surfaces; model forlipid structure 4. Biomaterial surface domains 5. Biological membranes and transport phenomena 6. Properties and structure of lipoproteines Number of hours 2 4 2 2 8 2 112 7. Colloidal structures of biosurfactant solutions 8. Adsorption of proteines at fluid-fluid and solid-fluid interfaces 9. Supercomputer simulations of the interactions of biomolecule polymolecular 4 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1) Max Bender,INTERFACIAL PHENOMENA IN BIOLOGICAL SYSTEMS,Marcel Dekker,Inc.1991. 2) E. T. Dutkiewicz Fizykochemia powierzchni, WNT 1998 3) R. Zieliński Surfaktanty, Wyd. AE, Poznań 2000. Additional literature 1) E. T. Dutkiewicz Fizykochemia powierzchni, WNT 1998 2) R. Zieliński Surfaktanty, Wyd. AE, Poznań 2000. Conditions for course credition All students are obliged to pass. 113 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu BTC 4114w Tytuł kursu/przedmiotu TECHNIKI ANALITYCZNE W OCHRONIE ŚRODOWISKA Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Mieczysław Steininger, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1.Rola technik analitycznych w ochronie środowiska 2.Ogólna charakterystyka stosowanych technik instrumentalnych w analizach. 3.Unormowanie prawne i kontrola zanieczyszczeń wód, gleby i powietrza 4. Metody spektroskopowe w kontroli środowiska -spektroskopia UV-Vis 5. Metody spektroskopowe w kontroli środowiska - spektroskopia IR, NMR. 6. Adsorpcyjna i emisyjna spektroskopia atomowa (AAS i ICP). 7. Metody elektroanalityczne- potencjometria, konduktometria, polarografia, woltametria. 8. Metody chromatograficzne- podstawy teoretyczne. 9. Chromatografia gazowa (GC-FID, GC-ECD). 10. Chromatografia gazowa (GC-MS, GC-PID) 11. Chromatografia planarna (TLC). 12. Chromatografia cieczowa (HPLC). 13. Spektroskopia laserowa. 14. Spektroskopia promieniowania rentgenowskiego. Liczba godzin 2 4 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 114 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1.Metody instrumentalne w analizie chemicznej, W. Szczepaniak Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002 2. Fizykochemiczne metody kontroli środowiska, Praca zbiorowa, WNT 1998 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 4114w Course title Analytical techniques in environment protection Supervising course lecturer Mieczysław Steininger, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 examination Prerequisites Course description 115 Lecture Particular lectures contents Number of hours 1.Role of analytical methods in environment protection. 2 2.General characteristic of instrumental techniques used in determination of environment 4 contamination 3.Legislation concerning environment control of water, soil, air. 2 4.Spectroscopy method in environment control – UV -VIS 2 5. Spectroscopy method in environment control – IR, NMR 2 6. Adsorption Atomic Spectroscopy and Emission Spectroscopy – AAS , ICP 2 7.Electroanalitycal methods – potentiometry, conductometry, polarography. 2 8. Chromatographic methods 2 9. Gas Chromatography – GC-FID, GC-ECD 2 10. Gas Chromatography – GC-MS, GC-PID 2 11. Thin Layer Chromatography – TLC 2 12. Liquid Chromatography – HPLC 2 13. Laser spectroscopy 2 14. X-ray spectroscopy 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1.Metody instrumentalne w analizie chemicznej, W. Szczepaniak Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002 2. Fizykochemiczne metody kontroli środowiska, Praca zbiorowa, WNT 1998 Additional literature Conditions for course credition 116 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC 4114l Tytuł kursu/przedmiotu TECHNIKI ANALITYCZNE W OCHRONIE ŚRODOWISKA Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Mieczysław Steininger, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Barbara Pniak, dr inż., Helena Górecka, dr, Izydor Drela, dr inż., Bogdan Szczygieł, dr hab. inż., Scholastyka Kuczkowska, dr inż., Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt 4 Ocena sprawozdań projektu Seminarium Liczba punktów 4 i Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Oznaczanie pestycydów chloroorganicznych w wodach i gruntach techniką GC-ECD. Oznaczanie zanieczyszczeń węglowodorowych techniką GC-FID i HPLC. Oznaczanie zanieczyszczeń gazowych, analiza gazów. Oznaczenia zanieczyszczeń chloroorganicznych (alifatycznych). Oznaczanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) techniką HPLC. Oznaczanie detergentów metodą UV-Vis. Analiza śladowych ilości metali ciężkich techniką potencjometrii strypingowej i ICP, stężeń jodków metodą amperometryczną. Analiza anionów i kationów -elekroforeza kapilarna i HPLC. Materiał do samodzielnego opracowania 117 Literatura podstawowa 1.Metody instrumentalne w analizie chemicznej, W. Szczepaniak Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002 2.Fizykochemiczne metody kontroli środowiska, Praca zbiorowa, WNT 1998 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Ocena sprawozdań i projektu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 4114l Course title Analytical techniques in environment protection Supervising course lecturer Mieczysław Steininger, dr inż. Other course lecturers Barbara Pniak, dr inż., Helena Górecka, dr, Izydor Drela, dr inż., Bogdan Szczygieł, dr hab. inż., Scholastyka Kuczkowska, dr inż., Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 4 Project Seminar Number of credits 4 Exercise reports and project presentation Prerequisites Course description Lecture Particular lectures contents Number of hours 118 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Analytical techniques in environment protection Determination in water and soil pesticides by GC-ECD, , petroleum derivatives by GC- FID and polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) by HPLC. Determination of detergents by UV-VIS. Determination gaseous hydrocarbon contaminants by GC. Determination of heavy metals traces by potentiometric method and ICP, iodides concentration by amperometric titration, anions by capillary electrophoresis and cations by conductometry. Material for self preparation Core literature 1.Metody instrumentalne w analizie chemicznej, W. Szczepaniak Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002 2. Fizykochemiczne metody kontroli środowiska, Praca zbiorowa, WNT 1998 Additional literature Conditions for course credition 119 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC 4142c Tytuł kursu/przedmiotu PROJEKTOWANIE PROCESOWE Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Andrzej Chojnacki, mgr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 Test Wymagania wstępne Matematyka, fizyka, chemia, inżynieria chemiczna, technologia chemiczna, aparatura procesowa Krótki opis zawartości całego kursu Rozwiązania technologiczno-aparaturowe instalacji. Projekt procesowy. Procedury projektowania. Obliczenia projektowe procesów i aparatów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Opracowanie chemicznej i technologicznej koncepcji zadania projektowego. Dobranie indywidualnych parametrów procesów i operacji jednostkowych. Sporządzanie bilansu materiałowego i energetycznego. Opracowanie schematu technologicznego instalacji. Obliczenia projektowe aparatów i urządzeń. Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa J. Pikoń, Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978; M. Serwiński, Zasady inżynierii chemicznej i procesowej, Warszawa 1982; J. Pikoń, Atlas konstrukcji aparatury chemicznej, PWN, Warszawa 1897. 120 Literatura uzupełniająca D. Himmelblau, Basic principles & Calculations in Chemical Engineering, New York 1986; J. Ciborowski, Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982. Warunki zaliczenia Test DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 4142c Course title Design of process Supervising course lecturer Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Andrzej Chojnacki, mgr inż. Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project Seminar 1 Number of credits 2 Test Prerequisites Mathematics, physics, chemistry, chemical engineering, chemical technology, and process apparatus. Course description A technological-apparatus design of the process line. Design of process. Designing procedures. Calculation of the apparatus and processes. Lecture Particular lectures contents Number of hours Classes, seminars - the contents The elaboration of chemical and technological concept of a given design task. Choice of individual process parameters and unit operations. Material and energy balance preparation. Elaboration of technological scheme (flow-sheet) of the installation. Design calculations of apparatus and equipment. 121 Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature J. Pikoń, Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978; M. Serwiński, Zasady inżynierii chemicznej i procesowej, Warszawa 1982; J. Pikoń, Atlas konstrukcji aparatury chemicznej, PWN, Warszawa 1897. Additional literature D. Himmelblau, Basic principles & Calculations in Chemical Engineering, New York 1986; J. Ciborowski, Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982. Conditions for course credition Test 122 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC 4142w Tytuł kursu/przedmiotu PROJEKTOWANIE PROCESOWE Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 Test Wymagania wstępne Matematyka, fizyka, chemia, inżynieria chemiczna, technologia chemiczna, aparatura procesowa Krótki opis zawartości całego kursu Rozwiązania technologiczno-aparaturowe instalacji. Projekt procesowy. Procedury projektowania. Obliczenia projektowe procesów i aparatów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Etapy opracowania nowych technologii 2. Projekt procesowy 3. Typowe rozwiązania technologiczne do realizacji procesów: przepływowych 4. cieplnych 5. dyfuzyjnych. 6. Algorytmy obliczania podstawowych rozmiarów wybranych aparatów: przepływowych, cieplnych, 7. dyfuzyjnych. 8. Schemat technologiczno-aparaturowy instalacji przemysłowej. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 123 Literatura podstawowa J. Pikoń, Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978; M. Serwiński, Zasady inżynierii chemicznej i procesowej, Warszawa 1982; J. Pikoń, Atlas konstrukcji aparatury chemicznej, PWN, Warszawa 1897. Literatura uzupełniająca D. Himmelblau, Basic principles & Calculations in Chemical Engineering, New York 1986; J. Ciborowski, Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982. Warunki zaliczenia Test DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 4142w Course title Design of process Supervising course lecturer Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar 1 Number of credits 2 Test Prerequisites Mathematics, physics, chemistry, chemical engineering, chemical technology, and process apparatus. Course description A technological-apparatus design of the process line. Design of process. Designing procedures. Calculation of the apparatus and processes. Lecture Particular lectures contents 1. Procedures of new technology elaboration. 2. Design of process. 3. Typical technological solutions for realization of: flow, 4. heat, Number of hours 2 2 2 2 124 5. and mass transfer processes. 6. Algorithm for calculations of basic dimensions of selected apparatus for realization of: flow, heat, 7. and mass transfer processes. 8. Technological scheme of industrial installation. 2 2 2 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature J. Pikoń, Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978; M. Serwiński, Zasady inżynierii chemicznej i procesowej, Warszawa 1982; J. Pikoń, Atlas konstrukcji aparatury chemicznej, PWN, Warszawa 1897. Additional literature D. Himmelblau, Basic principles & Calculations in Chemical Engineering, New York 1986; J. Ciborowski, Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982. Conditions for course credition Test 125 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4162c Tytuł kursu/przedmiotu Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w środowisku Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Izydor Drela, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje podstawowe obliczenia rozkładu stężeń podczas rozprzestrzeniania się różnego typu zanieczyszczeń w powietrzu, w wodzie i w glebie. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Bilans masowy transportu adwekcyjnego, dyfuzji turbulencyjnej i dyfuzji molekularnej (8), Transport w wodach powierzchniowych, glebie i powietrzu (12), Bioakumulacja i biodegradacja (4) , Degradacja światłem i wodą (4), Kolokwium (2). Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa H.F. Hemond, E.J. Fechner, Chemical Fate and Transport in the Environment, Academic Press Inc., San Diego 1994; G.O. Schwab, R.K. Frevert, Elementary Soil and Water Engineering, J. Willey & Sons, New York 1985. 126 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4162c Course title Dispersion of pollutants in the environment Supervising course lecturer Izydor Drela, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project Seminar 2 Number of credits 2 credit Prerequisites Course description Course comprises general calculations of the distribution of different kind of impurities in the air, water and soil. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents Mass balance for advective transport, turbulent diffusion and molecular diffusion (8), Transport in surface water, in soil and in air (12), Bioaccumulation and biodegradation (4), Degradation of chemicals by light and by water (4), Informal exam (2). 127 Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature H.F. Hemond, E.J. Fechner, Chemical Fate and Transport in the Environment, Academic Press Inc., San Diego 1994; G.O. Schwab, R.K. Frevert, Elementary Soil and Water Engineering, J. Willey & Sons, New York 1985. Additional literature Conditions for course credition 128 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4162w Tytuł kursu/przedmiotu Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w środowisku Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Stefan Zieliński, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 Egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Rodzaje i źródła zanieczyszczeń środowiska naturalnego. Mechanizmy rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w atmosferze, wodach powierzchniowych i gruncie. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Zanieczyszczenia środowiska. Definicje podstawowe. Rodzaje. Klasyfikacja. 2. Źródła zanieczyszczeń. Rodzaje, właściwości, charakterystyka emisji. 3. Ogólny model rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Receptory. 4. Mechanizmy rozprzestrzeniania się. Chemodynamika środowiska. 5. Atmosfera. Struktura, właściwości. Rodzaje i źródła zanieczyszczeń. 6. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w atmosferze. 7. Przemiany i reakcje zanieczyszczeń w atmosferze. 8. Wody powierzchniowe. Charakterystyka. Rodzaje i źródła zanieczyszczeń. 9. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w wodach powierzchniowych. 10. Przemiany i reakcje zanieczyszczeń w wodach powierzchniowych. 11. Środowisko gruntowo-wodne. Charakterystyka. Rodzaje i źródła zanieczyszczeń. 12. Przepływy w środowisku gruntowo-wodnym. 13. Migracja i reakcje zanieczyszczeń w gruncie. 14. Akumulacja zanieczyszczeń w środowisku. Bioakumulacja. 15. Podział zanieczyszczeń w środowisku. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 129 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa S. Zieliński, Skażenia chemiczne w środowisku, Ofic. Wyd. Polit. Wr., Wrocław 2000. Literatura uzupełniająca P. Holicki, Z. Nahorski, A. Żochowski, Modelowania procesów środowiska naturalnego, WSISiZ Warszawa 2000. Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4162w Course title Dispersion of pollutants in the environment Supervising course lecturer Stefan Zieliński, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 exam Prerequisites 130 Course description Sources of pollutants, characteristics and classification. Physical transport of pollutants. Transport and fate of pollutants in the atmosphere, surface waters and the subsurface environment. Lecture Particular lectures contents 1. Pollutants. Basic definition. Classification. 2. Sources of pollutants. Type of sources. Properties. Emission characteristics. 3. General model of transport of pollutants. Receptors. 4. Main mechanisms of transport. Environmental chemodynamics. 5. Atmosphere. Structure, properties. Type and sources of pollutants. 6. Transport of pollutants in the atmosphere. 7. Transformation and reactions of pollutants in the atmosphere. 8. Surface water. Characteristics. Type and sources of pollutants. 9. Transport of pollutants in surface water. 10. Physical, chemical and biotic transformations of pollutants in water. 11. Subsurface environment. Structure. Characteristics. Sources of pollutants. 12. Flows of groundwater in subsurface environment. 13. Physical and chemical transformation of pollutants in ground. 14. Accumulation of pollutants in the environment. 15. Partitioning of pollutants in the environment. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature S. Zieliński, Skażenia chemiczne w środowisku, Ofic. Wyd. Polit. Wr., Wrocław 2000. Additional literature P. Holicki, Z. Nahorski, A. Żochowski, Modelowania procesów środowiska naturalnego, WSISiZ Warszawa 2000. Conditions for course credition Exam 131 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4165c Tytuł kursu/przedmiotu Wykorzystanie odpadów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Adam Pawełczyk dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Analizy chemiczne odpadów stałych i ciekłych, odzysk pierwiastków metalicznych z odpadów, rolnicze wykorzystanie odpadów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Oznaczanie ChZT i BZT ścieków, oznaczanie metali ciężkich nową metodą, odzysk cynku i chromu ze ścieków, odzysk srebra z zużytych odczynników fotograficznych, obliczenia bilansowe procesu utylizacji soli pohartowniczych, produkcja nawozu ciekłego. Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. Z. Galiński, Odpady przemysłowe, PWN Warszawa 1997. 132 Literatura uzupełniająca 1. Industrial products from wastes, T. Marc, de. Elsevier, London 1992. Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4165c Course title Utilization of wastes Supervising course lecturer Adam Pawełczyk dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 2 attestation Prerequisites Course description Chemical analysis of liquid and solid wastes, agricultural utilization of the wastes. Lecture Particular lectures contents 1. 2 Number of hours Classes, seminars - the contents COD and BOD of waste waters, heavy metals’ analysis in wastes, recovery of zinc, chromium and silver from galvanic and photographic wasters, balance calculations of utilization of barium salt wastes, production of fertilizers from wast. 133 Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. Z. Galiński, Odpady przemysłowe, PWN Warszawa 1997. Additional literature 1. Industrial products from wastes, T. Marc, de. Elsevier, London 1992. Conditions for course credition 134 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4165w Tytuł kursu/przedmiotu Wykorzystanie odpadów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Józef Hoffmann, dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Adam Pawełczyk, dr inż. Izydor Drela, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 3 Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje zagadnienia powstawania odpadów i ich utylizacji. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 1. Polskie unormowania prawne w zakresie odpadów. 2 2. Przepisy Unii Europejskiej i USA w zakresie odpadów. 2 3. Emisja i utylizacja lotnych związków azotu. 2 4. Emisja i utylizacja lotnych związków siarki. 2 5. Emisja i utylizacja lotnych związków fluoru. 2 6. Odzysk wody ze ścieków w procesach membranowych i wymiany jonowej. 2 7. Odzysk wody ze ścieków w procesach mikrobiologicznych, chemicznych i flotacyjnych. 2 8. Odzysk metali szlachetnych z odpadów. 2 9. Odzysk metali cennych ze ścieków i odpadów. 2 10. Odzysk olejów, smarów i rozpuszczalników. 2 11. Polskie i europejskie przepisy prawne dotyczące rolniczego wykorzystania odpadów. 2 12. Kryteria oceny odpadów i własności ograniczające ich rolnicze wykorzystanie. 2 13. Odpady nie wymagające przetwarzania. 2 14. Chemiczne przetwarzanie odpadów na nawozy. 2 15. Biologiczne przetwarzanie odpadów na nawozy. 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 135 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. E. Gomółka, A. Szaynok, Chemia wody i powietrza, Ofic. Wyd. Pol. Wrocławskiej, Wrocław 1997; 2. A.M. Anielak, Chemiczne i fizyko-chemiczne oczyszczanie ścieków, W.U. Pol. Koszalińskiej, Koszalin 1998; 3. W. Gadomski, Odpady przemysłu spożywczego, PWN. Literatura uzupełniająca 1. Ch. A. Hodge , N.N. Popovici, Pollution control in fertilizer production, M. Dekker Inc., New York 1994; 2. T. Stefanowicz, Otrzymywanie I odzysk metali ze ścieków I odpadów pogalwanicznych, Wyd. Pol. Poznańskiej, Poznań 1992; 3. Industrial products. Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4165w Course title Utilization of wastes. Supervising course lecturer Józef Hoffmann, dr hab. inż. Other course lecturers Adam Pawełczyk, dr inż. Izydor Drela, dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 136 Prerequisites Course description The course include the problems of wastes and wastes utilization. Lecture Particular lectures contents 1. Polish law for wastes. 2. European and USA environment law for wastes. 3. Emission and utilization of nitrogen waste gases. 4. Emission and utilization of sulfur wastes gases. 5. Emission and utilization of fluorine wastes gases. 6. Waste water reclamation in membrane and ion exchange processes. 7. Waste water reclamation in microbiological, chemical and flotation processes. 8. Recovery of noble metals from waste materials. 9. Recovery of precious metals from waste water and waste materials. 10. Recovery of oils, lubricants and solvents. 11. Polish and European law regulations concerning the agricultural waste utilization. 12. Waste assessment criteria and waste properties limiting the waste utilization. 13. Wastes utilized directly in the agriculture. 14. Chemical processing of wastes into fertilizers. 15. Biological processing of wastes unilized in the agriculture. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. E. Gomółka, A. Szaynok, Chemia wody i powietrza, Ofic. Wyd. Pol. Wrocławskiej, Wrocław 1997; 2. A.M. Anielak, Chemiczne i fizyko-chemiczne oczyszczanie ścieków, W.U. Pol. Koszalińskiej, Koszalin 1998; 3. W. Gadomski, Odpady przemysłu spożywczego, PWN. Additional literature 1. Ch. A. Hodge , N.N. Popovici, Pollution control in fertilizer production, M. Dekker Inc., New York 1994; 2. T. Stefanowicz, Otrzymywanie I odzysk metali ze ścieków I odpadów pogalwanicznych, Wyd. Pol. Poznańskiej, Poznań 1992; 3. Industrial products. Conditions for course credition 137 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4182p Tytuł kursu/przedmiotu Minimalizowanie zagrożeń w przemyśle chemicznym Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Stefan Zieliński, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Janusz Trawczyński, dr hab. inż. Ewa Sikorska-Sobiegraj, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt Seminarium 3 Liczba punktów 3 projekt Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Projektowanie chemicznych procesów przemysłowych. Zasady projektowania Czyściejszych Procesów. Przykłady minimalizacji zagrożeń środowiska. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Wybór procesu technologicznego. Analiza zagrożeń ekologicznych. Wybór opcji minimalizujących. Usuwanie ditlenku siarki i tlenków azotu ze spalin. Unieszkodliwienie ścieku przemysłowego. Usuwanie VOC z gazu odlotowego. Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa H.M. Freeman, INDUSTRIAL POLLUTION PREVENTION HANDBOOK, McGraw-Hill Inc. 1995. 138 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4182p Course title Environmental hazard minimization in chemical industry Supervising course lecturer Stefan Zieliński, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Janusz Trawczyński, dr hab. inż. Ewa Sikorska-Sobiegraj, dr inż. Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project 3 Seminar Number of credits 3 project Prerequisites Course description Design of chemical industrial processes with retrofitted techniques for environmental hazard minimization. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents 139 Laboratory, project – the contents Selection of technological process. Analysis of ecological impacts. Selection of minimalization alternatives. Removing of sulphur dioxide and nitrogen oxides from flue gasses. Removing of VOC from waste gases. Material for self preparation Core literature H.M. Freeman, INDUSTRIAL POLLUTION PREVENTION HANDBOOK, McGraw-Hill Inc. 1995. Additional literature Conditions for course credition 140 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4182w Tytuł kursu/przedmiotu Minimalizowanie zagrożeń w przemyśle chemicznym Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Stefan Zieliński, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Janusz Trawczyński, dr hab. inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Zagrożenia środowiska w produkcji chemicznej. Zasady projektowania czystych procesów. Przykłady minimalizacji zagrożeń środowiska. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Zagrożenia środowiska w produkcji chemicznej i ich źródła. 2. Koncepcje CZYŚCIEJSZEJ PRODUKCJI I CZYŚCIEJSZEJ TECHNOLOGII 3. Projektowanie czyściejszych technologii. 4. Schemat procesu technologicznego i inwentaryzacja strumieni. 5. Identyfikacja źródeł emisji w procesie technologicznym. 6. Ocena wielkości strumieni. 7. Minimalizowanie strumieni emisyjnych. Redukcja u źródła. 8. Regulacje prawne w ochronie powietrza wód i gleby podczas wytwarzania paliw. 9. Reformułowanie paliw. 10. Odsiarczanie gazów odlotowych. 11. Odazotowanie gazów odlotowych. 12. Spalanie katalityczne. 13. Oczyszczanie spalin silnikowych. 14. Oczyszczanie zanieczyszczonych wód przemysłowych. 15. Odpady przemysłowe. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 141 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa H.M. Freeman, INDUSTRIAL POLLUTION PREVENTION HANDBOOK, McGraw-Hill Inc. 1995. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4182w Course title Environmental hazard minimization in chemical industry Supervising course lecturer Stefan Zieliński, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Janusz Trawczyński, dr hab. inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar 2 Number of credits 3 credit Prerequisites Course description Environmental hazard in chemical production. Principles of design of cleaner production. Examples of environmental hazard minimization. 142 Lecture Particular lectures contents 1. Environmental hazard in chemical production. 2. Concepts of CLEANER PRODUCTION AND CLEANER TECHNOLOGY. 3. Design of cleaner technology. 4. Process flowsheet. Material flows inventory. 5. Identification of emission sources in the process. 6. Determination of emission flows. 7. Minimization of emission flows. Reduction at source. 8. Legislation in protection of air, water and soil for fuels manufacturing. 9. Reformulated fuels. 10. Desulfurization of waste gases. 11. Denitrogenation of waste gases. 12. Catalytic combustion. 13. Purification of engine exhaust gases. 14. Treatment of industrial wastewaters. 15. Industrial solid wastes. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature H.M. Freeman, INDUSTRIAL POLLUTION PREVENTION HANDBOOK, McGraw-Hill Inc. 1995. Additional literature Conditions for course credition 143 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4184w Tytuł kursu/przedmiotu Zagrożenia środowiska naturalnego Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Adam Pawełczyk, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje zagadnienia podstawowe dotyczące: środowiska, antropogenicznych i naturalnych źródeł zanieczyszczeń, oddziaływania poszczególnych zanieczyszczeń na środowisko oraz metod zapobiegania. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Pojęcia podstawowe dotyczące środowiska i jego zagrożeń. Elementy środowiska. 2. Antropogeniczne i naturalne źródła zanieczyszczeń. 3. Własności toksyczne zanieczyszczeń. 4. Efekt cieplarniany. 5. Chlorowcowęglowodory w środowisku. 6. Kwaśne deszcze. 7. Warstwa ozonowa. 8. Metale ciężkie w środowisku. 9. Eutrofizacja wód. 10. Zanieczyszczenia atmosfery, problem dioksyn. 11. Odpady stałe. 12. Zagrożenia komunikacyjne. 13. Zrównoważony rozwój a zagrożenia środowiska. 14. Metody zapobiegania zagrożeniom środowiska. 15. Rozwój demograficzny a środowisko. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 144 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Chemiczne zagrożenia środowiska, E. Beynham, - PWN Warszawa 1997. Literatura uzupełniająca Environmental hazards, A. Cunningham, ed by M. Dekker, NY 1993. Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4184w Course title Environmental hazards Supervising course lecturer Adam Pawełczyk, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 credit Prerequisites Course description Course covers basic problems of environment, antropogenic and natural pollution sources, effect of particular contaminants on environment and methods of environment protection. 145 Lecture Particular lectures contents 1. Basic terms concerning environment and its hazards. Elements of environment. 2. Antropogenic and natural sources of pollution. 3. Toxical properties of envi contaminants. 4. Greenhouse effect. 5. Chlorinated hydrocarbons in environment. 6. Acid rains 7. Ozone layer. 8. Heavy metals in environment. 9. Eutrophication of surface waters. 10. Atmosphere pollution, dioxin problem. 11. Solid wastes. 12. Communication hazards. 13. Sustainable development and environmental hazards. 14. Method of environmental hazards’ prevention. 15. Demographic development of the world and environment. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Chemiczne zagrożenia środowiska, E. Beynham, - PWN Warszawa 1997. Additional literature Environmental hazards, A. Cunningham, ed by M. Dekker, NY 1993. Conditions for course credition 146 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4253w Tytuł kursu/przedmiotu Marketing w przemyśle chemicznym Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Jolanta Grzechowiak, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 3 Egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Kurs ma na celu przedstawienie działań marketingowych mających na celu przewidywanie globalnego popytu oraz zdobywanie udziału w rynku. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Pojecie marketingu 2. Cechy charakterystyczne rynku dóbr przemysłowych 3. Procedura segmentacji przedsiębiorstw 4. Dobra przemysłowe - podział 5. Pozycjonowanie produktu 6. Elementy przemysłowego marketingu-mix 7. Komunikacja rynkowa 8. Narzędzia promocji 9. Zakres badań marketingowych 10. Proces decyzyjny. Koncepcja zakupu przemysłowego 11. Jakość w marketingu przemysłowym 12. Logistyka marketingowa Liczba godzin 2 2 2 2 2 4 2 5 2 3 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 147 Literatura podstawowa 1. P. Kotler, Marketing. Analiza. Planowanie. Wdrażanie i kontrola. Wyd. Gebether i s-ka, Warszawa, 1994 2. M. Urbaniak, Marketing przemysłowy I zagadnienia jakości, wyd. AE Poznanń, 1998 3. L. Garbarski, I. Rutkowski, Marketing PWE, Warszawa, 2000 Literatura uzupełniająca 1. H. Chee, Marketing a Global Perspective, Pitman Pub., 1993 2. R. Perrotin, P. Henseen, Kupić z zyskiem negocjacje handlowe, Wyd. Poltex, Warszawa, 1994 3. J. Westwood, Marketing plan, Cop for Polish edition by UP International, 1998 Warunki zaliczenia Egzamin pisemny DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4253w Course title Industrial chemistry marketing Supervising course lecturer Jolanta Grzechowiak, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 egzamin Prerequisites Course description The concept of industrial marketing and marked orientation. Demand anticipation and marked opportunity – share/growth 148 Lecture Particular lectures contents 1. The characteristics and rules of marketing 2. Industrial marked characterization 3. Industrial and organizational segmentation 4. Products - classification 5. Positioning 6. Industrial marketing-mix 7. Marketing communications 8. Promotion instruments 9. Marketing research scope 10. Foundations of the marketing decisions. Industrial buying behaviour 11. Quality role in industry marketing 12. Marketing logistic Number of hours 2 2 2 2 2 4 2 5 2 3 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. P. Kotler, Marketing. Analiza. Planowanie. Wdrażanie i kontrola. Wyd. Gebether i 1994 2. M. Urbaniak, Marketing przemysłowy I zagadnienia jakości, Wyd. AE Poznań, 1998 3. L. Garbarski, I. Rutkowski, Marketing PWE, Warszawa, 2000 s-ka, Warszawa, Additional literature 1. H. Chee, Marketing a Global Perspective, Pitman Pub., 1993 2. R. Perrotin, P. Henseen, Kupić z zyskiem negocjacje handlowe, Wyd. Poltex, Warszawa, 1994 3. J. Westwood, Marketing plan, Cop for Polish edition by UP International, 1998 Conditions for course credition Written exam 149 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4254c (FBZ2311c) FBZ2311 Tytuł kursu/przedmiotu Rachunkowość Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Agnieszka Wilczyńska mgr/starszy wykładowca Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 2 Zaliczenie (kolokwium) Projekt Seminarium Liczba punktów 2 Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Celem przedmiotu jest przedstawienie ogólnych zasad i metod prowadzenia rachunkowości w jednostkach gospodarczych oraz rozwiązań związanych z księgowym ujęciem składników majątkowych i podstawowych procesów zachodzących w jednostce gospodarczej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Bilans księgowy jako metoda prezentacji majątku Wpływ operacji gospodarczych na bilans księgowy Zapisywanie operacji gospodarczych na kontach księgowych Ewidencja syntetyczna i analityczna Ewidencja wybranych składników majątkowych Ewidencja i rozlicznie kosztów Ewidencja sprzedaży i ustalenie wyniku finansowego Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 150 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. 2. 3. 4. „Podstawy rachunkowości” pod redakcją K.Sawickiego, PWE, Warszawa 2000. E.Nowak, Rachunkowość. Kurs podstawowy, PWE, Warszawa 1999. W.Bień, Czytanie bilansu przedsiębiorstwa (dla menedżerów), Finans-Servis, Warszawa 1995. S.Zalewski, Podstawy rachunkowości. Zbiór tematów ćwiczeniowych, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1997. Literatura uzupełniająca 1. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 1, Wykład, Difin, Warszawa 1997 2. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 2, Zbiór zadań, Difin, Warszawa 1997 3. P.Matuszewicz, Rachunkowość od podstaw w świetle ustawy o rachunkowości, Finans-Servis, Warszawa 1995 4. D. Myddelton , Rachunkowość i decyzje finansowe, PWE, W-wa 1996 5. G.Świderska, ABC rachunkowości dla menedżera, Poltext, Warszawa 1995 „Wprowadzenie do rachunkowości spółek.Bilansowanie majątku i kapitałów” pod red.J.Weber i M.Kufla, Wydawnictwo Park, Bielsko-Biała 1993 Warunki zaliczenia Student powinien wykazać się znajomością podstawowych zagadnień rachunkowości, umiejętnością zaksięgowania podstawowych operacji gospodarczych oraz zinterpretowania ich wpływu na bilans lub wynik finansowy firmy. 151 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4254w (FBZ2311w) Tytuł kursu/przedmiotu RACHUNKOWOŚĆ Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Dorota Kuchta dr /adiunkt Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 2 Egzamin (kolokwium) 3 Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Celem przedmiotu jest przedstawienie ogólnych zasad i metod prowadzenia rachunkowości w jednostkach gospodarczych oraz rozwiązań związanych z księgowym ujęciem składników majątkowych i podstawowych procesów zachodzących w jednostce gospodarczej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Istota i zakres rachunkowości 2. Bilans księgowy 3. Operacje gospodarcze i ich interpretacja bilansowa 4. Konto księgowe i jego funkcjonowanie 5. Bilansowa klasyfikacja kont 6. Konta wynikowe 7. Dzielenie i łączenie kont. Plany kont 8. Aktywa trwałe i ich ewidencyjne ujęcie 9. Rozrachunki i ich księgowe ujęcie 10. Wycena i ewidencja materiałów i towarów 11. Inwestycje krótkoterminowe i kredyty oraz ich ewidencja 12. Ewidencja kosztów działalności gospodarczej 13. Proces rozliczania kosztów 14. Ustalanie wyniku finansowego. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 152 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 5. 6. 7. 4. „Podstawy rachunkowości” pod redakcją K.Sawickiego, PWE, Warszawa 2000 E.Nowak, Rachunkowość. Kurs podstawowy, PWE, Warszawa 1999 W.Bień, Czytanie bilansu przedsiębiorstwa (dla menedżerów), Finans-Servis, Warszawa 1995 S.Zalewski, Podstawy rachunkowości. Zbiór tematów ćwiczeniowych, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1997. Literatura uzupełniająca 6. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 1, Wykład, Difin, Warszawa 1997 7. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 2, Zbiór zadań, Difin, Warszawa 1997 8. P.Matuszewicz, Rachunkowość od podstaw w świetle ustawy o rachunkowości, Finans-Servis, Warszawa 1995 9. D. Myddelton , Rachunkowość i decyzje finansowe, PWE, W-wa 1996 10. G.Świderska, ABC rachunkowości dla menedżera, Poltext, Warszawa 1995 „Wprowadzenie do rachunkowości spółek. Bilansowanie majątku i kapitałów” pod red.J.Weber i M.Kufla, Wydawnictwo Park, Bielsko-Biała 1993. Warunki zaliczenia Student powinien wykazać się znajomością podstawowych zagadnień rachunkowości, umiejętnością zaksięgowania podstawowych operacji gospodarczych oraz zinterpretowania ich wpływu na bilans lub wynik finansowy firmy. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4254w (FBZ2311w) Course title Financial Accounting Supervising course lecturer Dorota Kuchta dr / adiunkt Other course lecturers 153 Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar 2 Number of credits 3 Exam Prerequisites Course description The aim of the course is to present the fundamentalal financial accounting concepts, procedures and practices, so that students can obtain an understending of the sources of financial information and the uses of such information. Lecture Particular lectures contents 1. Accounting Principles and Practices 2. Balance Sheet 3. Business Operations – a Balanced Approach 4. An Account and its Nature 5. Balance Accounts 6. Income Statement Accounts 7. Supplemental Accounts. Components of Bookkeeping Systems 8. Tangible and Intangible Assets Accounts 9. Receivables and Liabilieties Accounts 10. Inventory Valuation and Measurment 11. Accounting Practices Related to Cash and Debts 12. Cost Accounting Principles 13. Cost Accounting Practices 14. Completion of The Accounting Cycle Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. 2. 3. 4. „Podstawy rachunkowości” pod redakcją K.Sawickiego, PWE, Warszawa 2000 E.Nowak, Rachunkowość. Kurs podstawowy, PWE, Warszawa 1999 W.Bień, Czytanie bilansu przedsiębiorstwa (dla menedżerów), Finans-Servis, Warszawa 1995 S.Zalewski, Podstawy rachunkowości. Zbiór tematów ćwiczeniowych, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1997. 154 Additional literature 1. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 1, Wykład, Difin, Warszawa 1997 2. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 2, Zbiór zadań, Difin, Warszawa 1997 3. P.Matuszewicz, Rachunkowość od podstaw w świetle ustawy o rachunkowości, Finans-Servis, Warszawa 1995 4. D. Myddelton , Rachunkowość i decyzje finansowe, PWE, W-wa 1996 5. G.Świderska, ABC rachunkowości dla menedżera, Poltext, Warszawa 1995 „Wprowadzenie do rachunkowości spółek.Bilansowanie majątku i kapitałów” pod red.J.Weber i M.Kufla, Wydawnictwo Park, Bielsko-Biała 1993. Conditions for course credition TEST 155 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4254c Tytuł kursu/przedmiotu Rachunkowość Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Agnieszka Wilczyńska mgr/starszy wykładowca Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 Zaliczenie (kolokwium) Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Celem przedmiotu jest przedstawienie ogólnych zasad i metod prowadzenia rachunkowości w jednostkach gospodarczych oraz rozwiązań związanych z księgowym ujęciem składników majątkowych i podstawowych procesów zachodzących w jednostce gospodarczej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 7. 8. 9. 10. 11. 12. 7. Bilans księgowy jako metoda prezentacji majątku Wpływ operacji gospodarczych na bilans księgowy Zapisywanie operacji gospodarczych na kontach księgowych Ewidencja syntetyczna i analityczna Ewidencja wybranych składników majątkowych Ewidencja i rozlicznie kosztów Ewidencja sprzedaży i ustalenie wyniku finansowego Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 156 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 8. 9. 10. 11. „Podstawy rachunkowości” pod redakcją K.Sawickiego, PWE, Warszawa 2000. E.Nowak, Rachunkowość. Kurs podstawowy, PWE, Warszawa 1999. W.Bień, Czytanie bilansu przedsiębiorstwa (dla menedżerów), Finans-Servis, Warszawa 1995. S.Zalewski, Podstawy rachunkowości. Zbiór tematów ćwiczeniowych, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1997. Literatura uzupełniająca 11. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 1, Wykład, Difin, Warszawa 1997 12. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 2, Zbiór zadań, Difin, Warszawa 1997 13. P.Matuszewicz, Rachunkowość od podstaw w świetle ustawy o rachunkowości, Finans-Servis, Warszawa 1995 14. D. Myddelton , Rachunkowość i decyzje finansowe, PWE, W-wa 1996 15. G.Świderska, ABC rachunkowości dla menedżera, Poltext, Warszawa 1995 „Wprowadzenie do rachunkowości spółek.Bilansowanie majątku i kapitałów” pod red.J.Weber i M.Kufla, Wydawnictwo Park, Bielsko-Biała 1993 Warunki zaliczenia Student powinien wykazać się znajomością podstawowych zagadnień rachunkowości, umiejętnością zaksięgowania podstawowych operacji gospodarczych oraz zinterpretowania ich wpływu na bilans lub wynik finansowy firmy. 157 DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4254c Course title Financial Accounting Supervising course lecturer Agnieszka Wilczyńska mgr/ starszy wykładowca Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 TEST Prerequisites Course description The aim of the course is to present the fundamentalal financial accounting concepts, procedures and practices, so that students can obtain an understending of the sources of financial information and the uses of such information. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Balance Sheet Business Operations – a Balanced Approach Recording of Business Operations Supplemental Accounts Recording of Assets Cost Accounting Problems Income Calculation Problems Laboratory, project – the contents 158 Material for self preparation Core literature 5. 6. 7. 4. Podstawy rachunkowości” pod redakcją K.Sawickiego, PWE, Warszawa 2000 E.Nowak, Rachunkowość. Kurs podstawowy, PWE, Warszawa 1999 W.Bień, Czytanie bilansu przedsiębiorstwa (dla menedżerów), Finans-Servis, Warszawa 1995 S.Zalewski, Podstawy rachunkowości. Zbiór tematów ćwiczeniowych, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1997 Additional literature 6. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 1, Wykład, Difin, Warszawa 1997 7. M.Gmytrasiewicz M., A.Karmańska., I.Olchowicz, Rachunkowość finansowa, część 2, Zbiór zadań, Difin, Warszawa 1997 8. P.Matuszewicz, Rachunkowość od podstaw w świetle ustawy o rachunkowości, Finans-Servis, Warszawa 1995 9. D. Myddelton , Rachunkowość i decyzje finansowe, PWE, W-wa 1996 10. G.Świderska, ABC rachunkowości dla menedżera, Poltext, Warszawa 1995 „Wprowadzenie do rachunkowości spółek.Bilansowanie majątku i kapitałów” pod red.J.Weber i M.Kufla, Wydawnictwo Park, Bielsko-Biała 1993 Conditions for course credition 159 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4256c ZMC2111c Tytuł kursu/przedmiotu Zarządzanie produkcją Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Marian Molasy, dr inż. /adiunkt Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Beata Siuta, dr inż. /adiunkt Jacek Rudnicki, dr inż. /adiunkt Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 1 Projekt Seminarium Liczba punktów 1 TEST Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Celem przedmiotu jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy dotyczącej zarządzania produkcją, w zakresie organizacji systemu produkcyjnego i przebiegu oraz organizacji procesu produkcyjnego. Treść przedmiotu omawia podstawowe zagadnienia budowy systemów produkcyjnych, podstawowych parametrów produkcji, dających odpowiedź na pytania: co wytwarzać, ile jak, gdzie i przez kogo ? Stanowi podstawę podejmowania najważniejszych decyzji strategicznych w obszarze wytwarzania. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Celem ćwiczeń - inicjujących aktywność słuchaczy - jest pogłębienie i zwiększenie komunikatywności wiedzy teoretycznej przekazywanej w ramach kursu wykładowego. Forma: zajęcia realizowane audytoryjnie uczące samodzielnego rozwiązywania zadań w grupach ćwiczeniowych. Zawartość tematyczna: 1. Kształtowanie struktury ilościowo-asortymentowej produkcji, 2. Analiza progu rentowności w projektowaniu wyrobu, 3. Planowanie zdolności produkcyjnej, 4. Projektowanie procesu produkcyjnego, określenie długości cyklu technologicznego i produkcyjnego, metody skracania cyklu produkcyjnego. 5. Budowa harmonogramu przebiegu produkcji, 6. Projektowanie rozplanowania przestrzennego- planowanie lokalizacji i rozmieszczenia. 160 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. Durlik I., Inżynieria zarządzania - strategia i projektowanie systemów produkcyjnych, Część 1 - strategie organizacji i zarządzania produkcją, Placet, Warszawa 1995. 2. Durlik I., Inżynieria zarządzania - strategia i projektowanie systemów produkcyjnych, Część 2 - strategia wytwarzania, projektowanie procesów i systemów produkcyjnych, Placet, Warszawa 1996. 3. Muhlemann A.P., Oakland J.S., Lockyer K.G., Zarządzanie - produkcja i usługi, PWN, Warszawa 1995. 4. Vollmuth H. Controlling - instrumenty od A do Z, AW PLACET, 1995. Literatura uzupełniająca 1. Heizer J., Render B., Production and Operations Management - Strategies and Tactics, Allyn and Bacon, a division of Simon & Schuster Inc. 1993. 2. Lee S.M., Schniederjans M.J., Operations Management, Houghton Mifflin Company 1994. 3. Stevenson W.J., Production/Operations Management, IRWIN, Homewood 1990. 4. Vonderembse M.A., White G.P., Operations Management - Concepts, Methods and Strategies, West Publishing Company 1991. Warunki zaliczenia Test 161 DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4256c ZMC2111c Course title Production mangement Supervising course lecturer Marian Molasy, der inż. / adiunkt Other course lecturers Beata Siuta, dr inż. / adiunkt Jacek Rudnicki, dr inż. /adiunkt Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes 1 Laboratory Project Seminar Number of credits 1 TEST Prerequisites Course description A basic knowledge about production management is a main target of the course. The course discusses issues like that: building production systems, primary production indicators (what product, how many, for whom, where?). Its a base for taking strategic decisions at the manufacturing are of an enterprise. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents The main target of the exercises is upgrading the communicative skills (connected with theoretical knowledge, that is given on a lecture) of a students. Form: Self –reliance in resolving the task. Themes: 1. Creating the production structure of quantity and assortment. 2. Break point analyses of product. 3. Planing the production capacity. 4. Projecting the production process. 5. Building the production run timetable. 6. Projecting and arranging a location of production. 162 Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. Durlik I., Inżynieria zarządzania – strategia i projektowanie systemów produkcyjnych, AW PLACET, 1995.(część 1) 2. Durlik I., Inżynieria zarządzania, AW - PLACET, 1996.(część 1 i 2) 3. MuhlemannA.,P., Oakland J.,J., Lockyer K.,G., Zarządzanie. Produkcja i usługi, WN PWN, Warszawa 1997 4. Vollmuth H., Controlling- Instrumenty od A do Z, AW - PLACET, 1995. Additional literature 1. Haiser J., Render B., Production and Operations Management – strategies and tactics, Allyn and Bacon, a division of Simon Schuster Inc, 1993. 2. Lee S.M., Schnieederjans M.J., Operations management, Houghton Miffilin Company 1994. 3. Stevenson W.J., Production/Operations Management, IRWIN, Homewood 1990 4. Vonderembse M.A., Operations Managment – Concepts, Methods and Strategies, West Publishing Company 1991. Conditions for course credition 163 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4256w ZMC2111w Tytuł kursu/przedmiotu Zarządzanie produkcją Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Marian Molasy, dr inż./ adiunkt Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Beata Siuta, dr inż. / adiunkt Jacek Rudnicki, dr inż. / adiunkt Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 1 2 Egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Celem przedmiotu jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy dotyczącej zarządzania produkcją, w zakresie organizacji systemu produkcyjnego i przebiegu oraz organizacji procesu produkcyjnego. Treść przedmiotu omawia podstawowe zagadnienia budowy systemów produkcyjnych, podstawowych parametrów produkcji, dających odpowiedź na pytania: co wytwarzać, ile jak, gdzie i przez kogo ? Stanowi podstawę podejmowania najważniejszych decyzji strategicznych w obszarze wytwarzania. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wprowadzenie do zarządzania produkcją. zakres przedmiotu, struktura przedmiotu, literatura, formy i zasady zaliczeń. 2. Strategie organizacji i zarządzania produkcją. - opis podstawowych strategii wytwarzania (orientacja produkcyjna, rynkowa-produktywnościowa), podstawowe obszary decyzyjne strategii, integracje wyborów (produktu, procesu, struktury i organizacji). 3. Techniczne przygotowanie produkcji cel, zakres, efekty 4. Produkt. interpretacje, klasyfikacje, cechy charakteryzujące produkt, czynniki decydujące o sukcesie i konkurencyjności produktu. Pozycja produktu w ujęciu rynkowym i producenta. 5. Zarządzanie produktem. -w fazie rozwoju produktu w fazie życia produktu na rynku, cykl życia i jego znaczenie w zarządzaniu produktem, wykorzystanie analizy portfolio w zarządzaniu produktem, kształtowanie struktury asortymentowej. 6. Strategie rozwoju produktu. - rola i znaczenie nowo wprowadzanych produktów, proces rozwoju nowego produktu, strategie rozwoju produktu. Liczba godzin 1 2 3 2 2 1 164 7. Koszty produkcji. - pojęcie i interpretacja kosztów, czynniki określające koszty produkcji, kryteria podziału ksztów prod., relacje: koszty, wielkość produkcji, zysk BEP, wybór decyzji "produkować czy kupować", optymalizacja wielkości produkcji. 8. Zdolność produkcyjna. - interpretacja, czynniki określające zdolność produkcyjną, metody pomiaru zdolności prod., rezerwy i możliwości ich wykorzystania, relacja: zdolność produkcyjna - procochłonność wyrobu. 9. Proces produkcyjny. - struktura procesu prod., proces prod. komórki prod. i proces prod. wyrobu, podstawowe klasyfikacje procesu, relacje: technologia , proces. technologia grupowa, procesy produkcyjne zintegrowane, komputerowo wspomagane - aspekty organizatorskie. 10. Typy, formy i odmiany organizacji produkcji. podstawowe zależności, determinanty wyborów, strategie rozwoju organizacji produkcji: tradycyjne, systemy produkcyjne zintegrowane i elastycznie zautomatyzowane. Kierunki zmian aż do sytemów produkcyjnych wirtualnych. 11. Normatywy przebiegu produkcji. seria produkcyjna, cykl produkcji, zapasy. 12. Lokalizacja i rozmieszczanie obiektów produkcyjnych. podstawowe strategie, rodzaje i kryteria rozmieszczania, planowanie rozmieszczenia, techniki rozmieszczenia, struktury produkcyjne: technologiczna i przedmiotowa - zakres i kierunki zmian, charakterystyka struktur, podstawowe związki z procesem i normatywami, wytwarzanie zintegrowane. 13. Projektowanie linii potokowych. Takt produkcji. Metody równoważenia linii. 14.Projektowanie systemów pracy. stanowiska pracy, rodzaje, badanie metod pracy, metody i techniki. Pomiar pracy-metody. Normowanie pracy. Struktura norm pracy. 15 Zaliczenie kursu. 3 2 2 2 2 2 1 2 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. Durlik I., Inżynieria zarządzania - strategia i projektowanie systemów produkcyjnych, Część 1 - strategie organizacji i zarządzania produkcją, Placet, Warszawa 1995. 2. Durlik I., Inżynieria zarządzania - strategia i projektowanie systemów produkcyjnych, Część 2 - strategia wytwarzania, projektowanie procesów i systemów produkcyjnych, Placet, Warszawa 1996. 3. Muhlemann A.P., Oakland J.S., Lockyer K.G., Zarządzanie - produkcja i usługi, PWN, Warszawa 1995. 4. Vollmuth H. Controlling - instrumenty od A do Z, AW PLACET, 1995 Literatura uzupełniająca 1. Heizer J., Render B., Production and Operations Management - Strategies and Tactics, Allyn and Bacon, a division of Simon & Schuster Inc. 1993. 2. Lee S.M., Schniederjans M.J., Operations Management, Houghton Mifflin Company 1994. 3. Stevenson W.J., Production/Operations Management, IRWIN, Homewood 1990. 4. Vonderembse M.A., White G.P., Operations Management - Concepts, Methods and Strategies, West Publishing Company 1991. 165 Warunki zaliczenia Test DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4256w ZMC2111w Course title Production mangement Supervising course lecturer Marian Molasy, dr inż. /adiunkt Other course lecturers Beata Siuta, dr inż. / adiunkt Jacek Rudnicki,dr inż. / adiunkt Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 1 2 Exam Prerequisites Course description A basic knowledge about production management is a main target of the course. The course discusses issues like that: building production systems, primary production indicators (what product, how many, for whom, where?). Its a base for taking strategic decisions at the manufacturing are of an enterprise. Lecture Particular lectures contents 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Production management – definitions, literature. Organisational strategies: (manufacturing orientation, market orientation) Technical preparation of production – main targets, scope, effects. Product – interpretations, classifications, characterising features, key success factors. Product management - product life cycle, portfolio analyse. Product development strategies- validity of new products. Production costs: idea, interpretation, production capacity, income, profits. Production capacity: interpretation, capacity factors, and production reserves. Number of hours 1 2 3 2 2 1 3 2 166 9. Production process – process structure main classifications of the production processes. 10. Types, forms and variations of manufacturing organisation: organisation development strategies, integrated production systems, virtual production systems. 11. Normative of production run: production series, production cycle, stocks. 12. Production plant localisation, main strategies and criteria of arrange. 13. Projecting of production lines. 14. Projecting of labour methods, labour measurement - method and techniques. 15. Course inclusion. 2 2 2 2 1 2 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 4. 5. 6. 4. Durlik I., Inżynieria zarządzania – strategia i projektowanie systemów produkcyjnych, AW - PLACET, 1995.(część 1) Durlik I., Inżynieria zarządzania, AW - PLACET, 1996.(część 1 i 2) MuhlemannA.,P., Oakland J.,J., Lockyer K.,G., Zarządzanie. Produkcja i usługi, WN PWN, Warszawa 1997 Vollmuth H., Controlling- Instrumenty od A do Z, AW - PLACET, 1995 Additional literature 5. Haiser J., Render B., Production and Operations Management – strategies and tactics, Allyn and Bacon, a division of Simon Schuster Inc, 1993. 6. Lee S.M., Schnieederjans M.J., Operations management, Houghton Miffilin Company 1994. 7. Stevenson W.J., Production/Operations Management, IRWIN, Homewood 1990 8. Vonderembse M.A., Operations Managment – Concepts, Methods and Strategies, West Publishing Company 1991. Conditions for course credition 167 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4258c Tytuł kursu/przedmiotu Ekonomika procesu technologicznego Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Dr hab. inż. Józef Hoffmann Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 1 Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 1. Wskaźniki techniczno - ekonomiczne 2. Wskaźniki zużycia surowców i energii 3. Wycena kosztów instalacji 4.Koszt własny produkcji 5.Ekonomiczna ocena technologii Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa M. Cieślak – prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, PWN Warszawa 2001 W. Sasin – Analiza ekonomiczna firmy, Interfart 2001 168 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4258c Course title Economic of process technology Supervising course lecturer Dr hab. inż. Józef Hoffmann Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes 1 Laboratory Project Seminar Number of credits 1 Prerequisites Course description Lecture Particular lectures contents Number of hours Classes, seminars - the contents 1. Economical and technical indexes 2. Consumption indexes of raw material and energy 3.Cost assessment of installation 4.Capital cost of production 5.Economic effectiveness of technology 169 Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature M. Cieślak – prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, PWN Warszawa 2001 W. Sasin – Analiza ekonomiczna firmy, Interfart 2001 Additional literature Conditions for course credition test 170 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4259p Tytuł kursu/przedmiotu Projekt przedsięwzięcia komercyjnego w technologii chemicznej – biznes plan Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Marek Kułażyński, dr. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 2 2 Projekt Wymagania wstępne Zaliczony kursy chemii ogólnej i nieorganicznej, chemii fizycznej oraz technologii chemicznej Krótki opis zawartości całego kursu Kurs zapoznaje studenta z metodyką przygotowania podstawowej dokumentacji związanej z opracowaniem biznes planu. Omówione zostaną cele i funkcje biznes planu oraz zostanie omówiona jego konstrukcja. W ramach kursu student zapozna się z głównymi elementami biznes planu oraz samodzielnie przygotuje biznes plan przedsięwzięcia komercyjnego w technologii chemicznej Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) 3. Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 4. Liczba godzin projekt - zawartość tematyczna 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Cele i funkcje Biznes planu (2 godz.) Charakterystyka firmy i przedsięwzięcia (2 godz.) Opis produktu (4 godz.) Proces produkcyjny (6 godz.) Rynek i działania rynkowe (4 godz.) Zarządzanie i personel (4 godz.) Analiza finansowa (4 godz.) Czynniki ryzyka i opłacalności (2 godz.) Plan wprowadzenia w życie (2 godz.) Materiał do samodzielnego opracowania Opracowanie samodzielnie jednego projektu 171 Literatura podstawowa LITERATURA 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Ansoff H.I.: Zarządzanie strategiczne. Warszawa 1985 P WE Barrow C. P.: Business Plan, czyli jak zrobić dobry interes. UP Press Lm 1992 Filar E.: Biznes plan. Warszawa: 1992. Poltext Krupski R. : Metody i organizacja planowania strategicznego w przedsiębiorstwie. Wrocław: Ossolineum 1993 Krupski R. : Identyfikacja i realizacja strategii firmy. Wrocław: Leopoldinum 1994 Pierścionek Z.: Strategie rozwoje firmy. Warszawa: PWN 1996 Praca zbiorowa pod red. J.Lichtarskiego,: Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Wrocław 1997, Steinmann H., Schreyogg G.: Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem Koncepcje , funkcje, przykłady. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1995 Strategor. Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość. W-wa: P WE 1995 K Koźmińsk~ W. Piotrowski, Zarządzanie. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Literatura uzupełniająca 1. Bień W.: Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa Warszawa: 1992. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce. 2. Mróz B. :Business plan, albo jak planować w gospodarce rynkowej. Firma nr 3/1991 3. Nowosielski S.: Podstawy kontrolingu w zarządzaniu produkcją. Wrocław: Akademia Ekonomiczna 1994 . 4. Pierścionek Z. : Efekty i zagrożenia opracowania i zastosowania biznes-planu. Przegląd Organizacji nr 3/95 s. 19-21 Warunki zaliczenia Ocena przygotowanego projektu 172 DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4259p Course title Project of commercial implementation in chemical technology – business plan Supervising course lecturer Marek Kułażyński, dr. inż. Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 2 credit Prerequisites Credit of courses - general, physical and inorganic chemistry and chemical technology Course description The course instructs students in preparation of business plan. The goals, functions and construction of the business plan will be discussed. In the frame of the course students will get to know the main elements of business plans as well as they will individually prepare a business plan of the selected commercial implementation in chemical technology. Lecture Particular lectures contents Number of hours project – the contents 1. The aims and functions the business plan (2 hours ) 2. Profile of firm and implementation (2 hours ) 3. The description of product (4 hours ) 4. Manufacturing process (6 hours ) 5. Market and working market (4 hours ) 6. Management and staff (4 hours ) 7. Financial analysis (4 hours ) 8. Factors of risk and profitability (2 hours ) 9. Plan of introduction in life (2 hours ) Material for self preparation Preparation of chemical engineering design project – selected process 173 Core literature BIBLIOGRAPHY 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Ansoff H.I.: Zarządzanie strategiczne. Warszawa 1985 P WE Barrow C. P.: Business Plan, czyli jak zrobić dobry interes. UP Press Lm 1992 Filar E.: Biznes plan. Warszawa: 1992. Poltext Krupski R. : Metody i organizacja planowania strategicznego w przedsiębiorstwie. Wrocław: Ossolineum 1993 Krupski R. : Identyfikacja i realizacja strategii firmy. Wrocław: Leopoldinum 1994 Pierścionek Z.: Strategie rozwoje firmy. Warszawa: PWN 1996 Praca zbiorowa pod red. J.Lichtarskiego,: Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Wrocław 1997, Steinmann H., Schreyogg G.: Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem Koncepcje , funkcje, przykłady. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1995 Strategor. Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość. W-wa: P WE 1995 K Koźmińsk~ W. Piotrowski, Zarządzanie. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Additional literature 1. Bień W.: Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa Warszawa: 1992. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce. 2. Mróz B. :Business plan, albo jak planować w gospodarce rynkowej. Firma nr 3/1991 3. Nowosielski S.: Podstawy kontrolingu w zarządzaniu produkcją. Wrocław: Akademia Ekonomiczna 1994 . 4. Pierścionek Z. : Efekty i zagrożenia opracowania i zastosowania biznes-planu. Przegląd Organizacji nr 3/95 s. 19-21 Conditions for course credition Project 174 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4261w Tytuł kursu/przedmiotu Technologia chemiczna w ochronie środowiska Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Prof. dr hab. inż. Stefan Zieliński Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 2 E 3 Wymagania wstępne _ Krótki opis zawartości całego kursu Przemysłowe źródła skażenia środowiska. Koncepcja produkcji Czyściejszej i Redukcji u Źródła. Techniczno-organizacyjne i technologiczne metody redukcji skażeń. Projektowanie Czyściejszych Technologii i Procesów. Ekonomiczne aspekty projektowania. Analiza Cyklu Życiowego. Ocena Oddziaływania na Środowisko. Systemy zarządzania ochroną środowiska w zakładzie. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Główne przemysłowe źródła skażenia środowiska 2. Koncepcja Czyściejszej Technologii i Czyściejszej Produkcji 3. Redukcja u źródła 4. Techniczne i organizacyjne metody redukcji skażenia środowiska 5. Technologiczne metody redukcji skażenia środowiska 6. Projektowanie Czyściejszych Procesów 7. Najlepsze Dostępne Techniki 8. Analiza Cyklu Życiowego 9. Analiza Ryzyka Środowiskowego 10. Ekonomiczne aspekty projektowania Czyściejszych Procesów 11. Ocena Oddziaływania na Środowisko 12. Systemy zarządzania ochroną środowiska w zakładzie 13. Przykłady rozwiązań Czyściejszych Procesów 14. Technologie przyszłościowe dla Czyściejszych Procesów 15. Edukacja i szkolenie w Czyściejszych Procesach Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 175 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa S. Bretsznajder, W.Kawecki, J.Leyko, R.Marcinkowski, „Podstawy ogólne technologii chemicznej”, WNT Warszawa, 1973 Literatura uzupełniająca Artykuły w czasopismach według wskazówek wykładowcy Warunki zaliczenia Egzamin ustny. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4261w Course title Chemical technology in protection of the environment Supervising course lecturer Prof. dr hab. inż. Stefan Zieliński Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 E Prerequisites 176 Course description Major industrial sources of environmental pollutants. The concepts of Cleaner Production and Source Reduction. Technical and organizational measures for pollution reduction. Designing of Cleaner Technologies and Processes. Economics of designing. Life Cycle Analysis. Environmental Impact Assessment. Systems of environmental management. Lecture Particular lectures contents 1. Major industrial sources of environmental pollutants 2. Basic concepts of Cleaner Technology and Cleaner Production 3. Source Reduction 4. Technical and organizational measures for pollution reduction 5. Technological measures for pollution reduction 6. Designing of Cleaner Processes 7. Best Available Techniques 8. Life Cycle Analysis 9. Environmental Risk Analysis 10. Economics of Cleaner Processes Designing 11. Environmental Impact Assessment 12. Systems of environmental management in industry 13. Case studies 14. Future technologies for Cleaner Production 15. Education and Manpower training in Cleaner Production Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature S. Bretsznajder, W.Kawecki, J.Leyko, R.Marcinkowski, „Podstawy ogólne technologii chemicznej”, WNT Warszawa, 1973 Additional literature Articles in journals recommended by the lecturer Conditions for course credition Oral exam 177 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4262w Tytuł kursu/przedmiotu Zagospodarowanie odpadów w technologii chemicznej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Prof. dr hab. inż. Stefan Zieliński Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego dr inż. E. Drąg, dr inż. I. Drela, dr inż. P. Falewicz, dr hab. inż. J. Hoffmann, dr inż. M. Stolarski Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 3 Zal. Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Struktura procesu przemysłowego i kategorie wytwarzanych odpadów. Podstawy strategii gospodarki odpadami. Recykling, utylizacja, odzysk składników z odpadów. Techniki stosowane przy unieszkodliwianiu i zagospodarowaniu odpadów. Ekonomiczne aspekty zagospodarowania odpadów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Struktura procesu i kategoria odpadów 2. Odpady niebezpieczne 3. Klasyfikacja odpadów 4. Recykling odpadów z tworzyw sztucznych 5. Odzysk surowców ze ścieków i przeróbka odpadów ściekowych 6. Unieszkodliwianie związków chloroorganicznych 7. Obróbka ścieków przemysłowych, w tym rafineryjnych 8. Kompostowanie odpadów 9. Utylizacja SOx z gazów przemysłowych 10. Utylizacja NOx z gazów przemysłowych 11. Zagospodarowanie odpadów gazowych zawierających związki fluoru 12. Odzysk metali i regeneracja kąpieli galwanicznych 13. Zagospodarowanie odpadów z powierzchniowej obróbki metali 14. Utylizacja odpadów z procesów galwanicznych 15. Unieszkodliwianie bojowych środków trujących (BST) Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 178 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Podręczniki i monografie wskazane przez wykładowców. Literatura uzupełniająca Artykuły w czasopismach wskazane przez wykładowców. Warunki zaliczenia Zaliczenie na podstawie pisemnego kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4262w Course title Waste disposal in chemical technology Supervising course lecturer Prof. dr hab. inż. Stefan Zieliński Other course lecturers Dr inż. E. Drąg, dr inż. I. Drela, dr inż. P. Falewicz, dr hab. Inż. J. Hoffmann, dr inż. M. Stolarski Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 Credit Prerequisites Course description Structure of industrial process and category of wastes. Strategy of waste management. Recycling, utilization and recovery of wastes. Techniques used in waste treatment processes. Economics of waste utilization. 179 Lecture Particular lectures contents 1. Process structure and waste categories 2. Hazardous wastes 3. Waste classification 4. Recycling of spent plastics 5. Recovery of substances from sewage and sewage sludge treatment 6. Disposal of chlorinated organic compounds 7. Disposal of industrial sewage. Sewage from petroleum industry 8. Waste composting 9. Utilization of SOx from industrial waste gases 10. Utilization of NOx from industrial waste gases 11. Disposal of gaseous wastes containing fluorine compounds 12. Recovery of metals and regeneration of electroplating bath 13. Waste disposal from metal surface finishing 14. Electroplating waste disposal 15. Disposal of chemical weapons Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Books and monographs recommended by lecturers Additional literature Articles on journals recommended by lecturers Conditions for course credition Writing tests 180 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4274l Tytuł kursu/przedmiotu Analiza statystyczna procesów produkcyjnych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Barbara Kucharczyk dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Statystyczne opracowane wyników pomiarów przy zastosowaniu programu Excel. Obliczanie podstawowych charakterystyk próby. Histogram. Statystyczne sterowanie procesem. Weryfikacja hipotez statystycznych. Testy statystyczne. Problemy optymalizacji. Dobór optymalnej funkcji regresji. Metody badania adekwatności modelu. Statystyka matematyczna w opisie procesu produkcyjnego. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Podstawy obliczeń w Excelu, wykresy (2h). Funkcje statystyczne w Excelu (2h). Obliczenia podstawowych charakterystyk z próby (średnia, mediana, wariancja, odchylenie standardowe. Błędy pomiaru (2h). Rozkład normalny: dystrybuanta, gęstość prawdopodobieństwa (2). Test chi-kwadrat zgodności z rozkładem normalnym (2h). Weryfikacja hipotez statystycznych. Testy Snedecora F, Studenta t (2h). Określenie poprawności pomiarów parametrów procesu produkcyjnego (2h). Metody prezentacji przebiegu produkcji. Określenie zmienności procesu produkcyjnego (2h). Obliczanie przedziału ufności (2h). Opis procesu produkcyjnego modelem matematycznym (2h). Regresja linearyzowana (2h). Nieliniowa funkcja regresji obliczona z zastosowaniem Solvera (2h). Aproksymacja danych pomiarowych wielomianem (2h). Analiza statystyczna równania regresji (2h). Zaliczenie (2h). 181 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa W. Ufnalski, K. Mądry Excel dla chemików i nie tylko, WNT, W-wa 2000. K. Mańczak Technika planowania eksperymentu, WNT, W-wa 1976. J. R. Thompson, J. Kornacki Statystyczne sterowanie procesem, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLI, Warszawa 1994. PN-EN ISO 9001. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4274l Course title Statistical analysis of production process. Supervising course lecturer Barbara Kucharczyk dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 Test Prerequisites Course description Calculations of statistical values: median, variance, standard deviation, standard error. Normal distribution and histogram. Tests of statistical hypotheses. Snedecor F- test, and Student t - test. Linear and nonlinear regression functions. Statistical analysis of regression functions. Statistical identification of manufacturing process. 182 Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Calculations and plots in Excel (2h). Excel for mathematical statistics (2h). Calculations of statistic al quantities: average, median, variance, standard deviation, standard error (2h). Normal distribution (2h). Chi-square - test (2h). Test of statistical hypothesis. Student’s (t) - test and Snedecor (F) - test (2h). Methods of verifying the acceptability of results (2h). Verification of the stability of chemical process (2h). Calculation of confidence interval (2h). Simple regression. Linear regression function (2h). Statistical analysis of linear regression functions (2h). Least squares method. Nonlinear regression- Solver (2h). Multiple regression (2h). Statistical analysis of regression functions - variable selection (2h). Test (2h). Material for self preparation Core literature W. Ufnalski, K. Mądry Excel dla chemików i nie tylko, WNT, W-wa 2000. K. Mańczak Technika planowania eksperymentu, WNT, W-wa 1976. J. R. Thompson, J. Kornacki Statystyczne sterowanie procesem, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLI, Warszawa 1994. PN-EN ISO 9001. Additional literature Conditions for course credition Test 183 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4274w Tytuł kursu/przedmiotu Analiza statystyczna procesów produkcyjnych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Jerzy Zabrzeski, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Barbara Kucharczyk, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 1 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 Egzamin Wymagania wstępne Analiza matematyczna, rachunek macierzowy Krótki opis zawartości całego kursu Wprowadzenie do statystyki matematycznej, przypomnienie rachunku macierzowego. Modele teoretyczne, modele statystyczne. Opis matematyczny procesu. Problemy właściwych modeli- dobrych opisów, ich istotności i adekwatności. Przedziały ufności, problemy korelacji. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Analiza statystyczna wprowadzenie. 2. Analiza statystyczna wprowadzenie 3. Statystyczna analiza w opisie procesów produkcyjnych. 4. Statystyczna analiza w opisie procesów produkcyjnych. 5. Funkcje regresji. 6. Planowanie eksperymentów- pełnych i ułamkowych. 7. Modele sympleksowe i ich wykorzystanie. 8. Zaliczenie. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 184 Literatura podstawowa S. L. Achnazarowa, W. W. Kafarow, Optymalizacja eksperymentu w chemii i technologii chemicznej, WNT, Wwa 1982. J. Czerniowski Metody statystyczne w doświadczalnictwie chemicznym, PWN, W-wa 1974. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4274w Course title Statistical analysis of production process. Supervising course lecturer Jerzy Zabrzeski, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Barbara Kucharczyk, dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes 1 Laboratory Project Seminar Number of credits 2 Test Prerequisites Course description Mathematical analysis, matrix calculation 185 Lecture Particular lectures contents 1. Statistical analysis. 2. Statistical analysis. 3. Statistical identification of chemical objects. 4. Statistical identification of chemical objects. 5. Method of the regression analysis. 6. Design complete experiment. 7. Simplex design. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature S. L. Achnazarowa, W. W. Kafarow, Optymalizacja eksperymentu w chemii i technologii chemicznej, WNT, Wwa 1982. J. Czerniowski Metody statystyczne w doświadczalnictwie chemicznym, PWN, W-wa 1974. Additional literature Conditions for course credition Test 186 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4275c Tytuł kursu/przedmiotu Chemiczne Skażenie Środowiska i Ratownictwo Chemiczne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Prof. dr hab. inż. Stefan Zieliński Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Dr inż. Andrzej Chojnacki Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 1 Projekt Seminarium Liczba punktów 1 Kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Emisja i gęstość strumienia zanieczyszczeń dla źródeł punktowych, liniowych i powierzchniowych. Szybkość migracji zanieczyszczeń w powietrzu, wodzie i glebie. Procesy fizyczne i reakcje chemiczne zanieczyszczeń w powietrzu, wodzie i glebie. Dystrybucja zanieczyszczeń między komponenty środowiska. Rozkład i poziomy stężeń zanieczyszczeń w środowisku. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Obliczanie wielkości emisji dla różnych źródeł zanieczyszczeń oraz szybkości migracji zanieczyszczeń w powietrzu, wodzie i glebie. Wpływ przemian zanieczyszczeń na ich stężenia w powietrzu, wodzie i glebie. Ocena dystrybucji zanieczyszczeń między komponenty środowiska. Rozkład i poziomy stężeń zanieczyszczeń w komponentach środowiska. Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 187 Literatura podstawowa S. Zieliński, “Skażenia chemiczne w środowisku”, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Zaliczenie DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4275c Course title Chemical Pollution of the Environment and Chemical Rescue Work Supervising course lecturer Prof. dr hab. inż. Stefan Zieliński Other course lecturers Dr inż. Andrzej Chojnacki Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes 1 Laboratory Project Seminar Number of credits 1 Credit Prerequisites Course description Emission and flow density of pollutants from point, linear and surface sources. Migration rate of pollutants in air, surface water and soil. Physical processes and chemical reaction of pollutants in air, surface water and soil. Partitioning of pollutants in environmental compartments. Concentration levels of pollutants in the environment. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 188 Classes, seminars - the contents Calculation of emission for different type of sources. Calculation of migration rate of pollutants in air, surface waters and ground. Effect of reaction and transformation processes on concentration level of pollutants in air, surface water and ground. Assessment of distribution and concentration levels of pollutants in environmental compartments. Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature S. Zieliński, “Skażenia chemiczne w środowisku”, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. Additional literature Conditions for course credition Credit 189 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod przedmiotu TCC4275p Tytuł przedmiotu CHEMICZNE SKAŻENIE ŚRODOWISKA I RATOWNICTWO CHEMICZNE Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Stefan Zieliński, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego Andrzej Chojnacki, dr inż. Formy dydaktyczne i tygodniowa liczba godzin Forma Wykład Ćwiczenia Laboratorium kursu Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt 1 Seminarium Liczba punktów 1 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Skażenie środowiska w przypadku awarii przemysłowych. Ratownictwo chemiczne. Substancje niebezpieczne. Procedury postępowania z substancjami niebezpiecznymi. Akcja ratunkowa a warunkach skażeń chemicznych. Wykład Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium – zawartość tematyczna Laboratorium, projekt – zawartość tematyczna Skażenie środowiska w przypadku awarii przemysłowych. Ratownictwo chemiczne. Substancje niebezpieczne. Planowanie i procedur postępowania w przypadkach skażenia czynnikami chemicznymi o zróżnicowanym działaniu na środowisko naturalne i zdrowie ludzkie. Literatura podstawowa R. King, R. Hist., G. Evans, King’s safety in the process industries, ARNOLD, USA 1998 M. Ryng Higiena, bezpieczeństwo pracy i bezpieczeństwo pożarowe w przemyśle chemicznym, WNT, Warszawa 1968. R. Johnson, S. Rudy, S. Unwin, Essential Practices For Managing Chemical Reactivity Hazards, 190 American Institute of Chemical Engineers, New York 2003. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4275p Course title CHEMICAL POLLUTION OF THE ENVIRONMENT AND CHEMICAL RESCUE WORK Name, first name and degree of the lecturer / supervisor Stefan Zieliński, prof. Ph.D., D. Sc. Names, first names and degrees of the team’s members Andrzej Chojnacki, Ph. D. Form in which the courses should be completed Course form Lecture Exercises Laboratory Project Number of hours / week 1 Form of the course completion test Seminar Number of credits 1 Prerequisites Course description Environmental pollution after industrial accidents. Chemical rescue work. Dangerous substances. Proceeding with daengerous substancesRescue operation under conditions of chemical pollution 191 Lecture Particular lectures contents Number of hours Exercises, seminars – the contents Laboratory, project – the contents Environmental pollution after industrial accidents. Chemical rescue work. Dangerous substances. Procedures design for the case of pollution of various impact on natural environment and human health with chemical agents. Basic literature R. King, R. Hist., G. Evans, King’s safety in the process industries, ARNOLD, USA 1998 M. Ryng Higiena, bezpieczeństwo pracy i bezpieczeństwo pożarowe w przemyśle chemicznym, WNT, Warszawa 1968. R. Johnson, S. Rudy, S. Unwin, Essential Practices For Managing Chemical Reactivity Hazards, American Institute of Chemical Engineers, New York 2003. Additional literature Conditions of the course acceptance / credition test 192 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4275w Tytuł kursu/przedmiotu Chemiczne Skażenie Środowiska i Ratownictwo Chemiczne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Prof. dr hab. inż. Stefan Zieliński Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Dr inż. Andrzej Chojnacki Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 Kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Charakterystyka źródeł skażeń chemicznych i substancji skażających. Rozprzestrzenianie i przemiany zanieczyszczeń chemicznych w środowisku. Dystrybucja zanieczyszczeń chemicznych w komponentach środowiska. Bioakumulacja. Skażenia promieniotwórcze. Uregulowania prawne w zakresie ochrony środowiska. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Źródła skażeń chemicznych. Substancje skażające. Klasyfikacja i charakterystyka. 2. Mechanizmy transportu i rozprzestrzeniania zanieczyszczeń w środowisku. 3. Rozprzestrzenianie i przemiany zanieczyszczeń chemicznych w powietrzu. 4. Rozprzestrzenianie i przemiany zanieczyszczeń chemicznych w wodzie i glebie. 5. Koncentracja zanieczyszczeń w komponentach środowiska. Bioakumulacja. 6. Rozkład i poziomy stężeń zanieczyszczeń w środowisku. Efekty skażeń 7. Skażenia promieniotwórcze. 8. Uregulowania prawne w zakresie ochrony środowiska Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 1 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 193 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa S. Zieliński, “Skażenia chemiczne w środowisku”, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4275w Course title Chemical Pollution of the Environment and Chemical Rescue Work Supervising course lecturer Prof. dr hab. inż. Stefan Zieliński Other course lecturers Dr inż. Andrzej Chojnacki Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 Credit Prerequisites Course description Characteristics of chemical pollutants and their sources. Transport and fate of pollutants in the environment. Partitioning of pollutants in the environmental compartments. Bioaccumulation. Radioactive contamination. Environment control regulations. 194 Lecture Particular lectures contents 1. Source of pollution. Pollutants. Characteristics and classification. 2. Mechanism of transport of pollutants in the environment. 3. Transport and fate of pollutants in air. 4. Transport and fate of pollutants in water and soil. 5. Concentration of pollutants in the environmental compartment. Bioaccumulation. 6. Concentrations level of pollutants in the environment. Effects of pollution. 7. Radioactive contamination. 8. Environment control regulations. Number of hours 2 2 2 2 2 2 1 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature S. Zieliński, “Skażenia chemiczne w środowisku”, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. Additional literature Conditions for course credition Test 195 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4276l Tytuł kursu/przedmiotu Elektrochemiczne i galwaniczne procesy produkcyjne. Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Izydor Drela, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Bogdan Szczygieł, dr hab. inż. Piotr Falewicz, dr inż. Małgorzata Kołodziej, mgr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 Zaliczenie Wymagania wstępne Zaliczenie kursu: „chemia fizyczna” Krótki opis zawartości całego kursu Studenci zapoznają się z wybranymi elektrochemicznymi i galwanicznymi procesami produkcji, które będą wykonywać w skali laboratoryjnej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Otrzymywanie p-aminofenolu w wyniku katodowej redukcji nitrobenzenu (4), elektrorafinacja niklu (4), elektropolerowanie metali (4), elektrochemiczne otrzymywanie powłok metalowych (4), anodyzowanie i barwienie aluminium (4), elektroliza chlorku sodowego (4), otrzymywanie dwutlenku manganu w wyniku anodowego utleniania jonów Mn II (4). Materiał do samodzielnego opracowania 196 Literatura podstawowa 1. A.T. Kuhn, Industrial Electrochemical Processes, Els. Pub. Co., New York 1971; 2. A. Schmidt, Angewandte Elektrochemie, Verlag Chemie GmbH, Heinheim 1976. Literatura uzupełniająca 1. K.N. Strafford, P.K. Datta, C.G. Googan, Coatings and Surface Treatment for Corrosion and Wear Resistance, Ellis Horwood Ltd., Chichester 1984. Warunki zaliczenia Zaliczenie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4276l Course title Electrochemical Engineering and Electroplating Processes Supervising course lecturer Izydor Drela, dr inż. Other course lecturers Bogdan Szczygieł, dr hab.inż. Piotr Falewicz, dr inż. Małgorzata Kołodziej, mgr inż. Course structure Course form Lecture Classes Number of hours /week Form of the course completion Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 credit Prerequisites Credit in the course “Physical Chemistry” Course description Students will acquaint with selected commercial and electroplating processes which will perform in the laboratory scale. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 197 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Production of p-aminophenol by cathodic reduction of nitrobenzene (4), Electrorefining of nickel (4), Electropolishing of metals (4), Electroplating of metal coatings (4), Anodizing and electrocolouring of aluminum (4), Electrolysis of sodium chloride (4), MnO2 production by anodic oxidation of Mn II ions (4). Material for self preparation Core literature 1. A.T. Kuhn, Industrial Electrochemical Processes, Els. Pub. Co., New York 1971; 2. A. Schmidt, Angewandte Elektrochemie, Verlag Chemie GmbH, Heinheim 1976. Additional literature 1. K.N. Strafford, P.K. Datta, C.G. Googan, Coatings and Surface Treatment for Corrosion and Wear Resistance, Ellis Horwood Ltd., Chichester 1984. Conditions for course credition Credit in all performed laboratory works. 198 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4276w Tytuł kursu/przedmiotu Elektrochemiczne i galwaniczne procesy produkcyjne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Izydor Drela, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 1 Seminarium Liczba punktów 2 Kolokwium Wymagania wstępne Zaliczenie kursu: „Chemia fizyczna” Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje podstawy oraz technologie elektrochemicznych metod otrzymywania pierwiastków i związków w procesach elektrolizy roztworów wodnych i stopionych soli, a także elektrochemiczną obróbkę powierzchni. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Podstawy elektrochemicznych metod produkcji. 2. Elektroliza wody. 3. Elektroliza roztworów wodnych chlorków metali alkalicznych. 4. Elektrochemiczne otrzymywanie powłok i elektrorafinacja metali. 5. Procesy utleniania i redukcji związków organicznych. 6. Elektrochemiczna obróbka i elektropolerowanie metali. 7. Elektrochemiczne nanoszenie farb. 8. Procesy elektrodializy, elektroforezy i elektroflotacji. Liczba godzin 2 1 2 2 2 2 2 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 199 Literatura podstawowa 3. A.T. Kuhn, Industrial Electrochemical Processes, Els. Pub. Co., New York 1971; 4. A. Schmidt, Angewandte Elektrochemie, Verlag Chemie GmbH, Heinheim 1976. Literatura uzupełniająca 1. K.N. Strafford, P.K. Datta, C.G. Googan, Coatings and Surface Treatment for Corrosion and Wear Resistance, Ellis Horwood Ltd., Chichester 1984. Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4276w Course title Electrochemical Engineering and Electroplating Processes Supervising course lecturer Izydor Drela, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 1 Project Seminar Number of credits 2 Informal exam Prerequisites Credit in curse: “Physical chemistry”. Course description Course comprises fundamentals and technology for electrochemical production of elements and chemical compounds in the electrolysis of water solutions and molten salts processes. Electrochemical treatment of surface also will be included. Lecture Particular lectures contents 1. Fundamentals of electrochemical processes. 2. Water electrolysis. 3. Electrolysis of chloride alkaline water solutions. Number of hours 2 1 2 200 4. 5. 6. 7. 8. Electroplating and electrorefining of metals. Oxidation and reduction of organic compounds. Electrochemical machining and electropolishing of metals. Electrodeposition of paints. Electrodialysis, electrophoresis and electroflotation processes. 2 2 2 2 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 5. A.T. Kuhn, Industrial Electrochemical Processes, Els. Pub. Co., New York 1971; 6. A. Schmidt, Angewandte Elektrochemie, Verlag Chemie GmbH, Heinheim 1976. Additional literature 1. K.N. Strafford, P.K. Datta, C.G. Googan, Coatings and Surface Treatment for Corrosion and Wear Resistance, Ellis Horwood Ltd., Chichester 1984. Conditions for course credition 201 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4277s Tytuł kursu/przedmiotu Organizacja i systemy jakości przedsiębiorstwa chemicznego Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Józef Hoffmann, dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Józef Hoffmann, dr hab. inż. Krystyna Hoffmann, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 Kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Organizacja podmiotów gospodarczych, podatki, podstawowe systemy zarządzania jakością. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 1. Prawo działalności gospodarczej. 2. Kodeks cywilny. 3. Kodeks spółek handlowych. 4. Spółka jawna, z.o.o., akcyjna. 5. Spółka z udziałem kapitału zagranicznego. 6. Podatek dochodowy PIT, CIT. 7. Podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy. 8. Zamówienia publiczne. 9. Podstawy i terminologia systemów zarządzania jakością. 10. Systemy jakości według norm ISO serii 9000. 11. Ogólne kryteria certyfikacji (CE,Q,B). 12. Podstawy, terminologia, definicje dotyczące zarządzania środowiskiem według norm ISO serii 14000. 13. Podstawy, terminologia, definicje dotyczące zarządzania jakością w laboratorium według norm ISO serii 45000. 14. Wymagania dotyczące jakości wyposażenia laboratorium. 15. Inne Systemy Zarządzania Jakością. 202 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. J. Olszewski – Prawo Gospodarcze, C.H. Beck Warszawa 1999. 2. M. Zdyb – Prawo działalności gospodarczej, Zakamycze, Kraków 2000. 3. Ph. Smens, G. Ver Elst – ISO 9000 Gwarancja jakości – przewodnik, Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 2000. 4. J. Kanholm – ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników , Wyd. Norm, Alfa Wero, Warszawa 1998. Literatura uzupełniająca 1. P. B. Jensen, „ISO 9000 – „Przewodnik i komentarz” Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 2. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000. Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. 3. Z. Nowak, Zarządzanie środowiskiem cz. I i II, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2001. Warunki zaliczenia Test. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4277s Course title Organization and quality systems in the chemical factory Supervising course lecturer Józef Hoffmann, dr hab. inż. Other course lecturers Józef Hoffmann, dr hab. inż. Krystyna Hoffmann, dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar 2 Number of credits 2 Test 203 Prerequisites Course description Organization of firms and companies, taxes, fundamental quality management systems. Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours Classes, seminars - the contents 1. Economic activities act. 2. Civil code. 3. Market company code. 4. Trade register, unlimited partnership company, stock company. 5. Joint venture company. 6. Income tax PIT, CIT. 7. Value added tax. 8. Public orders. 9. Fundamental and vocabulary of quality Maanagement Systems. 10. Quality Management Systems and quality assurance standards described the PN – ISO 9000 family of standards. 11. General criteria for certifications ( CE, Q, B). 12. Terms and definitions relating to Environmental Management Systems described the PN – SO 14000 family of standards. 13. Terms and definitions relating to Quality Management Systems ISO 45000 in the laboratory. 14. Quality assurance requirements for measuring equipment in the laboratory. 15. Other Quality Management Systems. Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. J. Olszewski – Prawo Gospodarcze, C.H. Beck Warszawa 1999. 2. M. Zdyb – Prawo działalności gospodarczej, Zakamycze, Kraków 2000. 3. Ph. Smens, G. Ver Elst – ISO 9000 Gwarancja jakości – przewodnik, Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 2000. 4. J. Kanholm – ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników , Wyd. Norm, Alfa Wero, Warszawa 1998. Additional literature 1. P. B. Jensen, „ISO 9000 – „Przewodnik i komentarz” Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 2. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000. Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. 3. Z. Nowak, Zarządzanie środowiskiem cz. I i II, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2001. Conditions for course credition TEST 204 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4278p Tytuł kursu/przedmiotu Zaawansowane metody technologii chemicznej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej BISKUPSKI, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Józef Głowiński, prof. dr hab. inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 3 projekty Wymagania wstępne Zaliczenie kursu „technologia chemiczna – podstawy” Krótki opis zawartości całego kursu Opracowanie chemicznej koncepcji procesu oraz wstępnej koncepcji technologicznej procesu. Ocena realności wprowadzenia do realizacji przemysłowej opracowanej koncepcji procesu. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Model stechiometryczny procesu. Analiza możliwości realizacji procesu: samorzutność, układy proste i złożone, parametry optymalne, surowce pomocnicze. Równowagowy stopień przemiany. Wydajność termodynam. reakcji. Przemiany fazowe. Możliwości rozdziału reagentów. Operacje i procesy jednostkowe. Zasady technologiczne. Schemat ideowy procesu. Materiał do samodzielnego opracowania 205 Literatura podstawowa Przykłady i zadania do przedmiotu Podstawy technologii chemicznej – praca pod redakcją J. Głowińskiego Literatura uzupełniająca J. Szarawara, Termodynamika Chemiczna, WNT, 1985. Warunki zaliczenia Wykonanie trzech projektów DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4278p Course title Advanced methods of the chemical technology Supervising course lecturer Andrzej BISKUPSKI, dr inż. Other course lecturers Józef Głowiński, prof. dr hab. inż. Course structure Course form Lecture Classes Number of hours /week Form of the course completion Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 2 3 projects Prerequisites Pass of the course “Chemical technology-basis” Course description Execution of the chemical process conception and preliminary technological process conception. Evaluation of reality of introduction into industrial realisation of the executed chemical process conception. Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours 206 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Stoichiometric model of the process. Process realisation possibilities analysis: spontaneity, simple and complex systems, optimum parameters, supportive materials. Equilibrium conversion ratio. Thermodynamic capacity of the reaction. Phase transitions. Reagents separation possibilities. Unit operations, unit processes. Technological rules. Schematic diagram of the process. Material for self preparation Core literature Przykłady i zadania do przedmiotu Podstawy technologii chemicznej – praca pod redakcją J. Głowińskiego Additional literature J. Szarawara, Termodynamika Chemiczna, WNT, 1985. Conditions for course credition Execution of three projects 207 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4283w Tytuł kursu/przedmiotu Technologie układów dyspersyjnych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Jan Chlebicki, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 3 Egzamin Wymagania wstępne Zdany egzamin z kursu: Fizykochemia powierzchni i układów zdyspergowanych Krótki opis zawartości całego kursu Fizykochemiczne zjawiska układów koloidalnych. Układy dyspersyjne polimerów naturalnych i syntetycznych. Technologie układów dyspersyjnych: solubilizacja, koagulacja, flokulacja, emulsje, piany i pranie i czyszczenie. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Klasyfikacja układów koloidalnych (dyspersyjnych) 2. Solubilizacja 3. Układy polimer – surfaktant 4. Koagulacja i flokulacja 5. Układy emulsyjne i mikroemulsyjne 6. Układy dyspersyjne: lakiery, barwniki 7. Piany. Flotacja minerałów 8. Technologia prania Liczba godzin 6 2 4 2 4 4 4 4 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 208 Literatura podstawowa Textbook: Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, 2nd Ed., Wiley, 1989 Laughlin, The Aqueous Phase Behavior of Surfactants, Academic Press R. Zieliński, Surfaktanty. Towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wyd. Akad. Ekonom. , Poznań, 2000 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4283w Course title Technologies of disperse systems Supervising course lecturer Prof. Jan Chlebicki Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 3 Examination Prerequisites Examination of course: Physical chemistry of surface and dispersed systems Course description Physicochemical phenomena of colloidal systems. Natural and synthetic polymers in dispersed systems. Technologies of disperse systems: solubilization, coagulation, floculation, emulsions, foams and detergency. Lecture Particular lectures contents 1. Classsification of colloidal (polydisperse) systems 2. Solubilization 3. Polymer – surfactant systems 4. Coagulation and floculation Number of hours 6 2 4 2 209 5. Emulsion and microemulsion systems 6. Polydisperse systems: lacquers, dispersed dyes 7. Foams. Froth flotation of minerals 8. Detergency 4 4 4 4 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Textbook: Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, 2nd Ed., Wiley, 1989. Laughlin, The Aqueous Phase Behavior of Surfactants, Academic Press. R. Zieliński, Surfaktanty. Towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wyd. Akad. Ekonom. , Poznań, 2000. Additional literature Conditions for course credition Examination 210 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5013l Tytuł kursu/przedmiotu Bezpieczeństwo techniczne instalacji chemicznych. Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej Kołaczkowski, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 1 zaliczenie Wymagania wstępne 1. Zaliczony wykład i ćwiczenia pt.: „Zagrożenia ekologiczne i bezpieczeństwo pracy”. 2. Łączne zaliczanie wykładu i laboratorium (TCC5013w oraz TCC5013l). Krótki opis zawartości całego kursu Zapoznanie studentów z metodami ilościowego oszacowania skutków niepożądanych zdarzeń. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2 Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Wykonanie obliczeń dotyczących wypływu gazów, emisji ciepła (pożar kulisty), wybuchu gazów, kumulacja ciepła prowadzącego do stanu niekontrolowanej przemiany. Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa „Zapobieganie stratom w przemyśle. Część III. Zarządzanie bezpieczeństwem procesów przemysłowych”, praca zbiorowa pod redakcją A. Markowskiego, Politechnika Łódzka. 211 Literatura uzupełniająca L.A. Medard, Accidental explosions, Ellis Horwood Limited, 1989. Warunki zaliczenia Uczestniczenie w zajęciach oraz zdanie egzaminu. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5013l Course title Process safety in chemical plants Supervising course lecturer Andrzej Kołaczkowski, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory Project Seminar 1 Number of credits 1 Prerequisites Signing up both the courses TCC5013w and TCC5013l in the same semester. Passed „Ecological hazards and personal safety” examination. Course description It is an introduction into the method of quantitative analysis of the consequences of accidents. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents 212 Laboratory, project – the contents Catculations concerning particular physical effects: outflow, fireball, gas explosion, heat accumulation leading to an uncontrlled transformation („runaway”). Material for self preparation Core literature „Zapobieganie stratom w przemyśle. Część III. Zarządzanie bezpieczeństwem procesów przemysłowych”, praca zbiorowa pod redakcją A. Markowskiego, Politechnika Łódzka. Additional literature L.A. Medard, Accidental explosions, Ellis Horwood Limited, 1989. Conditions for course credition Participation in the lectures and passed exam. 213 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5013w Tytuł kursu/przedmiotu Bezpieczeństwo techniczne instalacji chemicznych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej Kołaczkowski, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 egzamin Wymagania wstępne 1) Zaliczony wykład i ćwiczenia pt.: „Zagrożenia ekologiczne i bezpieczeństwo pracy”. 2) Łączne zaliczanie wykładu i laboratorium (TCC5013w oraz TCC5013l). Krótki opis zawartości całego kursu Poszerzenie i pogłębienie wiadomości przekazanych w ramach przedmiotu „Zagrożenia ekologiczne i bezpieczeństwo pracy” ze szczególnym uwzględnieniem wybuchów cieplnych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Analiza statystyczna przyczyn wypadków i ich skutków. 2. Procedury stosowane w analizie zagrożeń bezpieczeństwa. 3. Elementy analizy ilościowej ryzyka. 4. Wybuch cieplny i jego uwarunkowania. 5. Sposoby oszacowania zagrożenia niekontrolowaną, egzotermiczną przemianą. 6. Model Frank-Kamentski’ego. 7. Model Semenova. 8. Omówienie przykładów katastrof. 9. Wstępne czynności powypadkowe. 10. Ustalenie przyczyn wypadku. 11. Postępowanie powypadkowe, po detonacji azotanu amonowego. 12. Zapobieganie niepożądanym zdarzeniom. 13. Ograniczanie skutków niepożądanych zdarzeń. 14. Monitoring. 15. Uzupełnianie zaległości i zaliczanie. Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 214 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa „Zapobieganie stratom w przemyśle. Część III. Zarządzanie bezpieczeństwem procesów przemysłowych”, praca zbiorowa pod redakcją A. Markowskiego, Politechnika Łódzka. Literatura uzupełniająca Ryng M., Bezpieczeństwo techniczne w przemyśle chemicznym, WNT, W-wa 1985, L.A. Medard, Accidental explosions, Ellis Horwood Limited, 1989. Warunki zaliczenia Uczestniczenie w zajęciach oraz zdanie egzaminu. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5013w Course title Process safety in chemical plants Supervising course lecturer Andrzej Kołaczkowski, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project 1 Seminar Number of credits 2 exam Prerequisites Signing up both the courses TCC5013w and TCC5013l in the same semester. Passed „Ecological hazards and personal safety” examination. 215 Course description The target of the lecture is to extend the information presented inthe courses entitled „Ecological hazards and personal safety” with special stress on thermal explosions. Lecture Particular lectures contents 1. Statistical analysis of the causes of accidents. 2. Procedures applied in the analysis of safety risks. 3. Elements of the risks analysis. 4. Thermal explosion. 5. Estimation of thermal explosion hazard („runaway”). 6. Frank-Kamenetski problem. 7. Semenow,s model. 8. History of great disasters. 9. After accident activities. 10. Investigations on the causes of accidents. 11. After accident activities in the case of ammonium nitrate detonation. 12. Accident prevention. 13. Mitigation of losses. 14. Monitoring. 15. Time for supplementary activities, course acceptance. Number of hours 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature „Zapobieganie stratom w przemyśle. Część III. Zarządzanie bezpieczeństwem procesów przemysłowych”, praca zbiorowa pod redakcją A. Markowskiego, Politechnika Łódzka. Additional literature Ryng M., Bezpieczeństwo techniczne w przemyśle chemicznym, WNT, W-wa 1985, L.A. Medard, Accidental explosions, Ellis Horwood Limited, 1989. Conditions for course credition Participation in the lectures and passed exam. 216 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC 5020w Tytuł kursu/przedmiotu Małotonażowa produkcja chemiczna Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Prof. dr hab. inż. HENRYK GÓRECKI Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia 2 godz. Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 3 pkt. zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Celem kursu jest przedstawienie problemów związanych z produkcją małotonażową, ukierunkowaną na wykonanie produktów typu „fine chemicals”. Kurs obejmuje prezentację problemów wielu branż przemysłu chemicznego, uwzględniając podstawowe problemy związane z oddziaływaniem na środowisko, dopuszczeniem produktu do obrotu handlowego, a także ocenę cyklu życia produktu. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 1. Struktura branżowa przemysłu chemicznego 2. Zasada systemu BAT – The Best Available Techniques 3.Pozwolenie zintegrowane według dyrektywy IPPC – Integrated Pollution Prevention Control 4.Organizacja prac badawczo-rozwojowych 5.Dopuszczenie produktu do obrotu handlowego 6.Zasady organizacji dystrybucji produktu 7.Transport i magazynowanie produktów i surowców 8. Zarządzanie jakością 9. Zarządzanie środowiskiem, ocena oddziaływania na środowisko 10. Gospodarka odpadami, utylizacja, recyrkulacja 11. Analiza cyklu życia produktu 12. Więzi kooperacyjne w branży chemicznej 13. Zarządzanie rynkiem, zasady bezpiecznej pracy 14. Ocena niezawodności inwestycji 15. Ochrona własności przemysłowej. )* w ramach seminarium uczestnicy kursu według w/w/ schematu opracują charakterystyki różnych branż produkcji małotonażowej, takich jak farby, lakiery, tworzywa sztuczne, chemia gospodarcza, chemia dla budownictwa, agrochemikalia 217 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Przemysł Chemiczny, Chemik, Polimery, Szkło i Ceramika, Biuletyny Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego oraz materiały specjalistyczne uzyskiwane w Internecie przez uczestników seminarium Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia zaliczenie DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 5020 w Course title SMALL BUSSINES IN CHEMICAL TECHNOLOGY Supervising course lecturer Prof. dr hab. inż. HENRYK GÓRECKI Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2h Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 pkt. credit 218 Prerequisites Course description The aim of the seminar is presentation of the main problems connected with small tonage production of chemicals. In the course the problems of many branches of chemical industry will be presented. Among these problems all important impacts on environment, permission of the products to the chemical market and analysis of life-cycle analysis will be presented. Lecture Particular lectures contents Number of hours 1.Branch structure in chemical industry 2. BAT system – The Best Available Techniques 3.Integrated permission according to Directive IPPC – Integrated Prevention Pollution Control 4.Organization of the Research and Development programs 5.The system of turnover permission of the chemical products 6.The principles of the application of the chemical products 7.Transportation and storage of chemical products and raw materials 8. Quality Management 9. Environmental Management evaluation of industrial environmental effects 10. Management of the wastes and utilization problem 11. Analysis of Life-Cycle of products 12. Cooperation links in chemical brand 13. Risk management and occupational problems 14. Reliability of chemical plant evaluation 15. Patents, licences, know how )* in seminar the students will describe the characteristics of the various chemical small bussineses such as paints, drugs, polymers material, agrochemicals, ceramics. Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Journals: Przemysł Chemiczny, Chemik, Szkło i Ceramika, Biuletins of the Polish Chamber of Chemical Industry and material collected individally by student from Internet Additional literature Conditions for course credition 219 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5030w Tytuł kursu/przedmiotu Energochłonność procesów chemicznych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Tadeusz Słonka, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 egzamin Wymagania wstępne Podstawy technologii chemicznej, chemia fizyczna. Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje zagadnienia obliczania energochłonności procesów i efektywności różnych metod wytwarzania, przetwarzania i magazynowania energii z zastosowaniem metod chemicznych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wprowadzenie, program, wymagania, formy energii, jednostki. 2. Termodynamiczna sprawność systemu, egzergia a energia i funkcje termodynamiczne. 3. Cykl Carnot’a, maszyny cieplne, prawo Carnot’a, turbiny gazowe. 4. Chłodziarki, skraplanie gazów, pompy ciepła. 5. Modyfikacja technologii a zmiany energochłonności-przykłady - obliczeniowe. 6. Technologie alternatywne – otrzymywanie oksymu cykloheksanonu. 7. Technologie wytwarzania wodoru, sprawności procesów elektrochemicznych. 8. Zasady zmniejszania niedoskonałości termodynamicznej procesów cieplnych. 9. Wytwarzanie energii w ogniwach galwanicznych. 10. Energia z ogniw paliwowych i procesy skojarzone. 11. .Chemia w metodach wykorzystania energii słonecznej – podstawy. 12. Fotoelektroliza wody. 13. Ogniwa fotoelektrochemiczne. 14. Inne metody wykorzystania energii słonecznej – energia biomasy – przetwarzanie. 15. Porównanie znanych metod wytwarzania, przetwarzania i magazynowania energii. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 220 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. Michałowski S., Wańkowicz K., Termodynamika procesowa, WN-T, W-wa 1993. 2. Szargut J., Ziębik A., Podstawy energetyki cieplnej, PWN W-wa, 1998. 3. Bard J. A. Integrated chemical system – J. Wiley&Sons Inc, New York 1994, Lewandowski. Literatura uzupełniająca Z powodu braku podręcznika obejmującego program studentom podaje się szereg pozycji: Np.: Szklarczyk M, Zelenay P., - Sposoby przetwarzania energii promieniowania słonecznego – Wiadomości Chemioczne 1988, 42, 11-12, str. 831 – 845. Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5030w Course title Energy in chemical processes Supervising course lecturer Tadeusz Słonka, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 egzamination 221 Prerequisites Basis of chemical technology, physical chemistry Course description The course includes the problems of energy consumption and efficiency of various methods of energy generation, processing and storage using chemical technology. Lecture Particular lectures contents 1. Scope and purpose, forms of energy, units. 2. Efficiency of energy converion systems, egzergy, energy and thermodynamics. 3. Carnot’ cycle, heat engines, Carnot law, gas turbines. 4. Refrigeration, liquefaction of gases, heat pumps. 5. Changes in technology and changes in energy consumption – example of calculs. 6. Alternative technology – cyclohexanone oxime production. 7. Hydrogen production, efficiency of electrochemical processes. 8. Practical rules of the reduction of energy losses caused by thermodynamic. 9. Energy from galvanic cells. 10. Energy from fuel cells – combined processes. 11. .Chemistry in the method of solar energy utilization – basis. 12. Water photolysis – various ways. 13. Photoelectric and photogalvanic cells. 14. Other methods of solar energy utilization – biomass energy – processing. 15. Comparison of various methods of energy generation, processing and storage. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. Michałowski S., Wańkowicz K., Termodynamika procesowa, WN-T, W-wa 1993. 2. Szargut J., Ziębik A., Podstawy energetyki cieplnej, PWN W-wa, 1998. 3. Bard J. A. Integrated chemical system – J. Wiley&Sons Inc, New York 1994, Lewandowski. Additional literature One book including programme is unknown. Various position are recommended, for example: Szklarczyk M, Zelenay P., - Sposoby przetwarzania energii promieniowania słonecznego – Wiadomości Chemiczne 1988, 42, 11-12, str. 831 – 845. Conditions for course credition Examination 222 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5042w Tytuł kursu/przedmiotu Korozja i ochrona przed korozją Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Józef Głuszek, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 3 Egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład przedstawia problemy związane z korozją materiałów konstrukcyjnych oraz zagadnienia zapobiegania zniszczeniom korozyjnym. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wstęp do korozji. 2. Teoria procesów korozji elektrochemicznej i wysokotemperaturowej. 3. Termodynamiczne diagramy E-pH. 4. Stan powierzchni. 5. Ogniwa korozyjne. 6. Zjawiska polaryzacji. Rodzaje polaryzacji. 7. Kinetyka procesów korozji. 8. Profilaktyka antykorozyjna. 9. Metody ochrony przed korozją elektrochemiczną. 10. Metody ochrony przed korozją wysokotemperaturową. 11. Powłoki metalowe i inne. 12. Tworzywa sztuczne i ceramiczne. 13. Korozja w środowiskach naturalnych i specyficznych. 14. Inhibitory korozji. 15. Metody badań. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 223 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. H.H. Uhlig, Korozja i jej zapobieganie, WNT, W-wa, 1976. 2. Corrosing Engineering, Mc Graw Hill Inc., Aucland, 1978. Literatura uzupełniająca 1. I.J. Klinow, Korozja i tworzywa konstrukcyjne, WNT, W-wa, 1964. Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5042w Course title Corrosion and corrosion prevention Supervising course lecturer Józef Głuszek, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 exam Prerequisites 224 Course description Lectures cover basic concepts of corrosion and corrosion protection of engineering materials. Lecture Particular lectures contents 1. Introduction to corrosion. 2. Theories of oxydation and electrochemical corrosion processes. 3. Thermodynamic potential – pH diagrams. 4. State of surface. 5. Corrosion cells. 6. Polarisation phenomena. Konds of polarisation. 7. Kinetics of corrosion processes. 8. Prevention of corrosion. 9. Methods of electrochemical corrosion prevention. 10. Methods of oxydation prevention. 11. Metallic coatings and other. 12. Plastics and ceramics materials. 13. Atmospheric corrosion. Corrosion in special media. 14. Corrosion inhibitors. 15. Method of testing. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. H.H. Uhlig, Korozja i jej zapobieganie, WNT, W-wa, 1976. 2. Corrosing Engineering, Mc Graw Hill Inc., Aucland, 1978. Additional literature . I.J. Klinow, Korozja i tworzywa konstrukcyjne, WNT, W-wa, 1964. Conditions for course credition Exam. 225 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5045l Tytuł kursu/przedmiotu Modyfikacja polimerów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Jacek Pigłowski, dr hab. inż., prof. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego mgr inż. Justyna Chamczyńska, mgr inż. Adam Kiersnowski, dr inż. Irena Gancarz, dr inż. Ryszard Poźniak, mgr inż. Maria Trelińska-Wlaźlak, Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Laboratorium Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt Seminarium 3 Liczba punktów 3 sprawozdanie Wymagania wstępne uczestnictwo w wykładzie „Modyfikacja polimerów” Krótki opis zawartości całego kursu Samodzielne przeprowadzenie modyfikacji polimerów metodami fizycznymi i chemicznymi, ocena uzyskanych efektów Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wprowadzenie, organizacja pracy, BHP, wstępne prace 2. Sieciowanie poli(alkoholu winylowego) 3. Chemiczna modyfikacja celulozy 4. Sulfonowanie interpolimeru PE/poli(St-co-DVB) 5. Sporządzanie mieszanin polimerów w stopie 6. Badanie odporności na uderzenie i wytrzymałości na rozciąganie mieszanin polimerów 7. Zmiękczanie PVC, ocena właściwości reologicznych 8. Stabilizacja termiczna PVC, ocena efektów (zmiana barwy, kinetyka dehydrochlorowania) 9. Modyfikacja powierzchni polimerów plazmą 10. Ocena efektów powierzchniowej modyfikacji (nap.powierzchniowe, elipsometria, XPS) 11. Ocena morfologii dwuskładnikowych mieszanin polimerów (metody mikroskopowe) 12. Antystatyzacja i uniepalnianie tworzyw sztucznych 13. Barwienie poli(tereftalanu etylenu) 14. Sieciowanie kauczuków, ocena efektów wulkanizacji siarką i nadtlenkami 15. Termin dodatkowy Liczba godzin 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 226 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa „Tworzywa sztuczne”, W. Szlezyngier, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej „Chemia polimerów” , Praca zbiorowa pod red. Z.Florjańczyka, Oficyna Politechniki Warszawskiej Miesięcznik „Polimery tworzywa wielkocząsteczkowe” Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Komplet sprawozdań pozytywnie ocenionych DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5045l Course title Modification of polymers Supervising course lecturer Jacek Pigłowski, dr hab. inż., prof. Other course lecturers mgr inż. Justyna Chamczyńska, mgr inż. Adam Kiersnowski, dr inż. Irena Gancarz, dr inż. Ryszard Poźniak, mgr inż. Maria Trelińska-Wlaźlak, Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 3 Project Seminar Number of credits 3 Prerequisites Participation in the course “Modification of polymers” Course description Realizing of modification experiments using both: chemical and physical methods, evaluation of effects 227 Lecture Particular lectures contents 1. Introduction, organization, safety, initial works 2. Crosslinking of poly(vinyl alcohol) 3. Chemical modification of cellulose 4. Sulfitation of interpenetrating network PE/poli(St-co-DVB) 5. Polymer blending in the melt 6. Investigation of modified blends (impact strength, ultimate strength) 7. Plasticization of PVC, evaluation of rheological properties 8. Thermal stabilization of PVC, effects evaluation (color changes, kinetics of dehydrochlor.) 9. Plasma treatment of polymeric surfaces 10. Characterization of polymeric surfaces (contact angle, elipsometry, XPS) 11. Phase structure of polymer mixture (microscopic methods) 12. Antystatization of polymers and flammability improvement 13. Dying of poly(ethylene terephthalate) 14. Rubber vulcanization 15. Reserve time Number of hours 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature „Tworzywa sztuczne”, W. Szlezyngier, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej „Chemia polimerów” , Praca zbiorowa pod red. Z.Florjańczyka, Oficyna Politechniki Warszawskiej Miesięcznik „Polimery tworzywa wielkocząsteczkowe” Additional literature Conditions for course credition Positive credition of all experimental reports 228 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5045w Tytuł kursu/przedmiotu Modyfikacja polimerów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Jacek Pigłowski, dr hab. inż., prof. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 3 egzamin Wymagania wstępne Zaliczone kursy: "Chemia polimerów" i "Fizykochemia polimerów" Krótki opis zawartości całego kursu Wykład omawia szerokie spektrum metod, które są stosowane w fizycznej i chemicznej modyfikacji polimerów, dyskutowane są właściwości i struktura modyfikowanych polimerów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Rodzaje modyfikacji (metody, klasyfikacja). 2. Plastyfikacja polimerów. 3. Stabilizatory termiczne. 4. Termodynamika mieszanin polimerów. 5. Kompatybilizacja mieszanin polimerów (rola kopolimerów). 6. Kompatybilizacja z zastosowaniem polimerów reaktywnych. 7. Tworzywa sztuczne o zwiększonej odporności na uderzenia. 8. Układy polimer-napełniacz. 9. Kompozyty polimerowe. 10. Nannokompozyty ceramiczno-polimerowe. 11. Modyfikacja powierzchnii polimerów. 12. Polimery wysokomodułowe (działanie pola naprężeń). 13. Wzajemnie przenikające się sieci polimerowe. 14. Wykorzystanie polimerów naturalnych w modyfikacji polimerów syntetycznych. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 229 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa O.Olabishi, L.M.Robeson, M.T.Shaw, Polymer-polymer misicibility, Academic Press. N.Y. 1979; M.Żenkiewicz, Adhezja i modyfikowanie warstwy wierzchniej tworzyw, WNT, Warszawa 2000; M.Obłój, B.Świerz-Motysia, B.Szabłowska, WNT, Warszawa 1997; Literatura uzupełniająca W.Szlezinger, Tworzywa sztuczne, Oficyna Wydawnicza P.Rz., Rzeszów 1996; Warunki zaliczenia egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5045w Course title Polymer modification Supervising course lecturer Jacek Pigłowski, dr hab. inż., prof. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 3 examination Prerequisites Completed courses: "Chemistry of polymers", "Physical chemistry of polymers". Course description The course intends to survey the whole field of methods that are used for physical and chemical modification of polymers. Properties and structure of modified polymers are discussed. 230 Lecture Particular lectures contents 1. Methods classification and definitions. 2. Plasticization of polymers. 3. Thermal stabilizers. 4. Thermodynamic of polymer mixtures. 5. Polymer-polymer compatibility. 6. Reactive polymers in compatibilization of polymers. 7. Toughned plastics. 8. Polymer-filler systems. 9. Reinforced plastics (thermosets and thermoplastics). 10. Phase equilibrium and phase separation in polymer blends. 11. Modification of polymer surfaces. 12. High moduli polymers (solid state extrusion, gel-spinning). 13. Interpenetrating polymer networks. 14. Natural polymer as modifier for synthetic plastocs. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature O.Olabishi, L.M.Robeson, M.T.Shaw, Polymer-polymer misicibility, Academic Press. N.Y. 1979; M.Żenkiewicz, Adhezja i modyfikowanie warstwy wierzchniej tworzyw, WNT, Warszawa 2000; M.Obłój, B.Świerz-Motysia, B.Szabłowska, WNT, Warszawa 1997; Additional literature W.Szlezinger, Tworzywa sztuczne, Oficyna Wydawnicza P.Rz., Rzeszów 1996; Conditions for course credition examination 231 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5053w,l Tytuł kursu/przedmiotu Przetwórstwo polimerów Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Danuta Żuchowska, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Ryszard Steller, dr hab. inż., Wanda Meissner, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Ćwiczenia 2 4 egzamin zaliczenie Projekt Seminarium Liczba punktów 3+4 Wymagania wstępne Wykład z reologii polimerów, fizykochemii polimerów – wykład Udział w wykładzie „Przetwórstwo polimerów” - laboratorium Krótki opis zawartości całego kursu Podstawy teoretyczne przetwarzania polimerów za pomocą różnych metod i technik. Nowoczesne metody formowania kształtek i wyrobów z polimerów. Podstawy projektowania wyrobów z polimerów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Cel i klasyfikacja metod przetwarzania tworzyw sztucznych 2. Charakterystyka układu uplastyczniającego 3. Techniki mieszania polimerów z dodatkami 4. Wytłaczanie 5. Wtryskiwanie 6. Prasowanie 7. Kalandrowanie 8. Wtrysk reaktywny-metody RIM i RRIM 9. Przetwórstwo elastomerów (kauczuków) 10. Termoformowanie 11. Metody łączenia polimerów i tworzyw 12. Nanoszenie powłok 13. Uszlachetnianie powierzchni 14. Recykling tworzywa 15. Egzamin Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 232 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Metody mieszania polimerów. Formowanie metodami: wtryskiwania, wytłaczania, prasowania i termoformowania. Łączenia polimerów, nanoszenia powłok polimerowych metodą fluidyzacji. Podstawy projektowania narzędzi. Przemysłowe technologie przetwórstwa na przykładzie produkcji w Zakładach Produkcyjnych na Dolnym Śląsku. Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa R. Sikora, Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych, Wyd. Edukacyjne Zofii Dobkowskiej Warszawa 1993. D. Żuchowska, Polimery konstrukcyjne. Wprowadzenie do technologii i stosowania. WNT Warszawa 2000. R.G. Griskey, Polymer Process Engineering, London 1995. Literatura uzupełniająca B. Jurkowski, B. Jurkowska, Sporządzanie kompozycji polimerowych. Elementy teorii i praktyki. WNT, Warszawa, 1995. M. Heneczkowski, M. Oleksy, J. Wojturska, Technologia przetwórstwa tworzyw sztucznych (laboratorium) Warunki zaliczenia Egzamin, obecność i sprawozdania z laboratorium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5053w,l Course title Polymers processing Supervising course lecturer Danuta Żuchowska, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Ryszard Steller dr hab. inż., Wanda Meissner dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 4 examination completion Project Seminar Number of credits 3+4 233 Prerequisites Completion of lectures: physical chemistry of polymers, mechanics of polymers – lecture Attendance the lecture „Polymers processing” - laboratory Course description Fundamentals of polymer processing with different methods and techniques. Modern methods of molding of polymer specimens and products. Principles of polymer design. Lecture Particular lectures contents 1. Classification of polymer conversion operations 2. Characterization of plasticating system 3. Type of mixing processes and machines 4. Extrusion 5. Injection moulding 6. Compression and other moulding opertions 7. Calandering and casting 8. Reaction injection molding-RIM and RRIM 9. Rubber processing 10. Thermoforming 11. Polymer joining 12. Coating processies 13. Surface modification of polymers 14. Recycling 15. Examination Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Methods of polymer blending. Molding methods methods: injection molding, extrusion, compression molding and thermoforming. Polymer joning, Polymer coatings (fluidization), Desing of processing tools. Industrial technologies of polymer processing in plants of Wrocław region. Material for self preparation Core literature R. Sikora, Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych, Wyd. Edukacyjne Zofii Dobkowskiej Warszawa 1993. D. Żuchowska, Polimery konstrukcyjne. Wprowadzenie do technologii i stosowania. WNT Warszawa 2000. R.G. Griskey, Polymer Process Engineering, London 1995. Additional literature B. Jurkowski, B. Jurkowska, Sporządzanie kompozycji polimerowych. Elementy teorii i praktyki. WNT, Warszawa, 1995. M. Heneczkowski, M. Oleksy, J. Wojturska, Technologia przetwórstwa tworzyw sztucznych (laboratorium) Conditions for course credition Examination, exercise performing, raport 234 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5061w Tytuł kursu/przedmiotu Polimery specjalne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej W. Trochimczuk, dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 Egzamin Wymagania wstępne chemia organiczna, chemia polimerów Krótki opis zawartości całego kursu Struktura a właściwości małotonażowych polimerów, zastosowania polimerów specjalnych Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Definicja, podział i funkcje polimerów specjalnych 2. Polimery ciekłokrystaliczne 3. Polimery elektroprzewodzące i fotoczułe 4. Polimery termoodporne 5. Polimery nieorganiczne oraz hydrydowe nieorganiczno-organiczne 6. Układy usieciowane - morfologia 7. Układy usieciowane – sorbenty 8. Chemiczna modyfikacja polimerów 9. Układy usieciowane jonity 10. Zastosowania usieciowanych polimerów w chemii organicznej 11. Układy polimerów o strukturze wzajemnie przenikających się sieci 12. Membrany – rodzaje i metody formowania 13. Polimery biomedyczne 14. Polimerowe nośniki substancji biologicznie czynnych 15. Polimerowe nośniki katalizatorów Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 235 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa An introduction to Speciality Polymers, ed. N. Ise, I. Tabushi, Cambridge University Press, 1983 Polymeric Materials in Organic Synthesis and Catalysis, ed. M. R. Buchmeiser, Wiley-VCH, 2003 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Egzamin z wykładu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5061w Course title Speciality polymers Supervising course lecturer Andrzej W. Trochimczuk, dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 3 exam Prerequisites Organic chemistry, polymer chemistry Course description Structure and properties of speciality polymers, applications of speciality polymers 236 Lecture Particular lectures contents 1. Definicja, podział i funkcje polimerów specjalnych 2. Polimery ciekłokrystaliczne 3. Polimery elektroprzewodzące i fotoczułe 4. Polimery termoodporne 5. Polimery nieorganiczne oraz hydrydowe nieorganiczno-organiczne 6. Układy usieciowane - morfologia 7. Układy usieciowane – sorbenty 8. Chemiczna modyfikacja polimerów 9. Układy usieciowane jonity 10. Zastosowania usieciowanych polimerów w chemii organicznej 11. Układy polimerów o strukturze wzajemnie przenikających się sieci 12. Membrany – rodzaje i metody formowania 13. Polimery biomedyczne 14. Polimerowe nośniki substancji biologicznie czynnych 15. Polimerowe nośniki katalizatorów Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature An introduction to Speciality Polymers, ed. N. Ise, I. Tabushi, Cambridge University Press, 1983 Polymeric Materials in Organic Synthesis and Catalysis, ed. M. R. Buchmeiser, Wiley-VCH, 2003 Additional literature Conditions for course credition Exam (lecture) 237 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5072w Tytuł kursu/przedmiotu Projektowanie instalacji chemicznej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 egzamin Wymagania wstępne Matematyka, fizyka, chemia, inżynieria chemiczna, technologia chemiczna, aparatura procesowa. Krótki opis zawartości całego kursu Procedury projektowania. Dobór, projektowanie aparatów przemysłu chemicznego. Analiza ekonomiczna inwestycji. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 1. Postępowanie przy wdrażaniu do przemysłu nowych technologii lub modernizacji już istniejących. 4 2. Zasady sporządzania dokumentacji projektowo – kosztorysowej. 2 3. Projekt procesowy. 2 4. Założenia techniczno – ekonomiczne. 2 2 5. Projekt techniczny. 6. System zaopatrywania w surowce i energię. 2 7. Sporządzanie bilansu materiałowego i cieplnego. 2 8. Dobór materiałów konstrukcyjnych. 2 9. Kontrola i regulacja projektowanej instalacji. 2 10. Ochrona wód i atmosfery. 2 11. Bezpieczeństwo techniczne instalacji. 2 12. Projektowanie lub kompletacja aparatury. 2 13. Analiza ekonomiczna przedsięwzięcia inwestycyjnego. 4 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 238 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 1. J. Pikoń, Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978; 2. F. Aerstin, G. Street, Applied chemical Process Design, New York 1978; 3. M.S. Peters, K.D. Timmerhaus, Plant Design & Economics for Chemical Engineering, Mc Graw – Hill, New York 1980. Literatura uzupełniająca 1. D. Himmelblau, Basic Principles & Calculation in Chemical Engineering, New York 1986; 2. J. Ciborowski, Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982. Warunki zaliczenia Egzamin. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5072w Course title Designing of chemical installations Supervising course lecturer Andrzej Matynia, prof.dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 exam 239 Prerequisites Mathematics,physics,chemistry, chemical engineering, chemical technology, process apparatus. Course description Designs procedures. The selection, design, and operation of large – scale industrial apparatus. Economic analysis of an investment enterprise. Lecture Particular lectures contents Number of hours 1. Procedure of implementation new technologies, or modernizing already existing in the industry. 4 2. The rules of preparing documentation of projects and cost calculation. 2 3. Project of the process. 2 4. Technical and economic assumptions. 2 5. Technical project. 2 6. System of supplying raw materials and energy. 2 7. Calculation procedure of the balance of materials and energy. 2 8. Selection of constructional materials. 2 9. Controlling and regulation of the projected installation. 2 10. Preventation of water and athmosphere. 2 11. Technical safety of installation. 2 12. Designing or completation of apparatus. 2 13. Economic analysis of an investment enterprise. 4 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. J. Pikoń, Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978; 2. F. Aerstin, G. Street, Applied chemical Process Design, New York 1978; 3. M.S. Peters, K.D. Timmerhaus, Plant Design & Economics for Chemical Engineering, Mc Graw – Hill, New York 1980. Additional literature 1. D. Himmelblau, Basic Principles & Calculation in Chemical Engineering, New York 1986; 2. J. Ciborowski, Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982. Conditions for course credition Exam 240 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC5086w Tytuł kursu/przedmiotu Surfaktanty w kosmetyce i farmacji Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Kazimiera A. Wilk, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 egzamin Wymagania wstępne CHC2002w, CHC3002w Krótki opis zawartości całego kursu Tworzenie i stosowanie formulacji surfaktantowych w kosmetyce i farmacji. Marketing produktów. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Oddziaływania surfaktantów z tkanką skórną 2. Surfaktanty w szamponach, w produktach higieny jamy ustnej ... 3. Mikroheterogeniczne nośniki leków. 4. Farmaceutyczny aspekt solubilizacji leków; w niewodnych układach ... 5. Liposomy w kosmetyce i medycynie. 6. Nowe surfaktanty, bezpieczne dla środowiska Liczba godzin 4 8 4 4 6 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 241 Literatura podstawowa 1) M.M.Rieger,SURFACTANTS IN COSMETICS,Marcel Dekker,Inc.1985 2) R.R.C.New(ed.),LIPOSOMES A PRACTICAL APPROACH,IRL Press1992 Literatura uzupełniająca 1) E. T. Dutkiewicz Fizykochemia powierzchni, WNT 1998 2) R. Zieliński Surfaktanty, Wyd. AE, Poznań 2000. Warunki zaliczenia Marketing produktów surfaktantowych - uczestnictwo w sesji posterowej. Pozytywny wynik z egzaminu ustnego. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC5086w Course title Surfactants in cosmetics and farmacy Supervising course lecturer Kazimiera A. Wilk, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 3 examination Prerequisites CHC2002w, CHC3002w Course description Formations and applications of surfactant formulations in cosmetics and pharmacy. 242 Lecture Particular lectures contents 1. Surfactant interactions with epidermal tissues 2. Surfactants in shampoos, in oral hygene products... 3. Microheterogenious drug carriers. 4. Pharmaceutical aspekts of drugs solubilization. 5. Liposomes in cosmetics and medicine. 6. Ecological surfactants. Number of hours 4 8 4 4 6 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1) M.M.Rieger,SURFACTANTS IN COSMETICS,Marcel Dekker,Inc.1985 2) R.R.C.New(ed.),LIPOSOMES A PRACTICAL APPROACH,IRL Press1992 Additional literature 1) E. T. Dutkiewicz Fizykochemia powierzchni, WNT 1998 2) R. Zieliński Surfaktanty, Wyd. AE, Poznań 2000. Conditions for course credition Marketing of natural products containing surfactants - all students are obliged to prepare poster session. All students are obliged to pass. 243 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC 5123s Tytuł kursu/przedmiotu Systemy Zarządzania Jakością Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Krystyna Hoffmann dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Seminarium Liczba punktów 1 1 Wymagania wstępne Uczestnictwo w wykładzie Systemy Zarządzania Jakością Krótki opis zawartości całego kursu Praktyczne zapoznanie się z normami serii ISO 9000, 45000, 14000 Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 1. Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 1. Podstawy Systemów Zarządzania Jakością według norm serii ISO – 9000 2. Systemy Zarządzania Jakością – Podstawy i słownictwo na podstawie ISO – 9000 3. Systemy Zarządzania Jakością - Wytyczne funkcjonowania ISO – 9004 4. Wytyczne dotyczące auditowania Systemów Zarządzania Jakością i środowiskowego ISO – 19011 5. System nadzorowania procesu pomiarowego ISO – 10012 6. Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorujących ISO – 17025 7. System jakości laboratorium wg norm ISO – 45000. Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 244 Literatura podstawowa 1. Ph. Smens, G. Ver Elst – „ ISO 9000 Gwarancja jakości przewodnik” – Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 2000. 2. J. Kanholm - „ ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników, Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 1998. Literatura uzupełniająca 1. P.B. Jensen, „ISO 9000 – Przewodnik i komentarz”. Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 2. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000 – Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. Warunki zaliczenia Opracowanie pisemne wybranego tematu. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 5123s Course title Quality Management Systems Supervising course lecturer Krystyna Hoffmann dr inż.. Other course lecturers Course structure Course form Lecture Classes Laboratory Project Number of hours /week Form of the course completion Seminar Number of credits 1 1 Prerequisites Course description Practical stydy of standars ISO 9000, 10011, 10012, 17025, 45000 245 Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours Classes, seminars - the contents Practical study of standars and themes 1. Fundamentals of Quality Management Systems ISO – 9000 2. Quality Management Systems Fundamentals and vocabulary ISO – 9000 3. Quality Management System – Guidelines for performance improvements ISO – 9004 4. Guidelines on quality and environmetal auditing ISO - 10011 5. Measurement Control System ISO – 10012 6. General requivements for the competence of testing and calibration leboratories ISO – 17025 7. Quality Management and quality assurans standars in laboratory described the ISO – 45000 family of standars. Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. Ph. Smens, G. Ver Elst – „ ISO 9000 Gwarancja jakości przewodnik” – Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 2000. 2. J. Kanholm - „ ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników, Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 1998. Additional literature 1. P.B. Jensen, „ISO 9000 – Przewodnik i komentarz”. Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 2. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000 – Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. Conditions for course credition Elaboration of theme. 246 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC 5123w Tytuł kursu/przedmiotu Systemy Zarządzania Jakością Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Krystyna Hoffmann dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 2 3 Egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Systemy Zarządzania Jakością według norm serii ISO 9000, 10011, 10012, 14000, 17025, 45000. Wprowadzenie do innych systemów jakości. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wprowadzenie. 2. Podstawy i terminologia systemów zarządzania jakością. 3. Definicje, określenia dotyczące zarządzania jakością. 4. Systemy jakości według norm ISO serii 9000. 5. Polityka jakości i podejście do systemów zarządzania jakością 6. Ogólne kryteria certyfikacji (CE, Q, B). 7. Podstawy działania jednostki certyfikacyjnej. 8. Rodzaje dokumentów stosowanych w systemach zarządzania jakością. 9. Wymagania, księga jakości, plan jakości. 10.System jakości laboratorium według ISO PN – EN serii 45000. 11.Podstawy, terminologia, definicje dotyczące zarządzania jakością w laboratorium według norm ISO serii 45000. 12.Wymagania dotyczące jakości wyposażenia laboratorium. 13. Akredytacja i uznanie laboratorium. 14. Inne Systemy Zarządzania Jakością. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 247 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 2. Ph. Smens, G. Ver Elst – „ ISO 9000 Gwarancja jakości przewodnik” – Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 2000. 2. J. Kanholm - „ ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników, Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 1998. Literatura uzupełniająca 3. P.B. Jensen, „ISO 9000 – Przewodnik i komentarz”. Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 4. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000 – Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. Warunki zaliczenia Egzamin 248 DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC 5123w Course title Quality Management Systems Supervising course lecturer Krystyna Hoffmann dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 3 Exam Prerequisites Course description Quality Management Systems described the ISO 9000, 10011, 10012, 17025, 45000 family of standars. Qther Quality Management Systems – introdution. Lecture Particular lectures contents 1. Introduction 2. Fundametal and vocabulary of quality Management Systems 3. Terms and definitions realting to Quality Management 4. Quality Management Systems and quality assurance standards described the – PN – ISO 9000 family of standards 5. Quality policy and Quality Management Systems approach 6. General criteria for certifications ( CE, Q, B ) 7. Generalne criteria for certification boolies operating 8. Types of document used in Quality Management Systems 9. Specification, quality mamcal, quality plan 10. Quality management and quality assurance standars in laboratory described the PN – ISO 45000 family of standards 11. Terms and definitions relating to Quality Management System ISO 45000 in laboratory 12. Quality assurance requirements for measuring equipment in laboratory 13. Calibration and testing laboratory accreditation systems – general requirements for operation and recognition 14. Other Quality Management Syustems Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 249 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 3. Ph. Smens, G. Ver Elst – „ ISO 9000 Gwarancja jakości przewodnik” – Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 2000. 2. J. Kanholm - „ ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników, Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 1998. Additional literature 5. P.B. Jensen, „ISO 9000 – Przewodnik i komentarz”. Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 6. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000 – Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. Conditions for course credition 250 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4021l Tytuł kursu/przedmiotu CHEMICZNA PRODUKCJA MAŁOTONAŻOWA Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego HENRYK GÓRECKI, prof. zw. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Zespół w tym doktoranci) Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Małotonażowa produkcja chemiczna realizowana w unii Europejskiej w małych i średnich przedsiębiorstwach uznawana jest za najbardziej efektywną formę wdrażania innowacji w branży chemicznej. W ramach kursu przewidziano przedstawienie charakterystyki branży, z uwzględnieniem zasad wdrażania innowacji, systemu ochrony własności przemysłowej i intelektualnej, zasad organizacji, system dystrybucji produktów i zaopatrzenia surowcowego. W ramach programu kursu przewidziano omówienie polityki europejskiej w odniesieniu do wytwarzania i obrotu chemikaliami (program REACH) tzw. czystej produkcji z uwzględnieniem problemów gospodarki odpadowej oraz metod bezodpadowych, omówione zostaną zasady stosowania i ocena cyklu życia produktu, zasady ochrony własności przemysłowej oraz metody organizacji prac badawczo-rozwojowych w branży chemicznej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Praktyczne zapoznanie się z problematyką techniczną i gospodarczą występującą w MSP w zakresie: 1. Struktura i organizacja chemicznej produkcji 2. Podstawowe trendy w rozwoju małotonażowej produkcji chemicznej 3. Produkcja małotonażowa – dla innych branż i ochrony środowiska 4. Europejska polityka w zakresie obrotu chemikaliami w programie REACH. 5.Zasady ochrony własności przemysłowej w małych i średnich przedsiębiorstwach 251 6.Metody bezodpadowe i utylizacja odpadów w małych MSP 7.Organizacja dostaw surowcowych i dystrybucja produktów 8. Zasady organizacji i finansowania badań B + R dla MSP 9. Zasady dopuszczenia do obrotu handlowego produktów 10. Problemy certyfikacji wyrobów i akredytacja laboratoriów badawczych 11. Analiza cyklu życia produktu 12. Podstawowe problemy funkcjonowania małych przedsiębiorstw – marketing, promocja 13. Bezpieczeństwo pracy w MSP 14. Nowoczesne systemy zarządzania MSP 15. Relacja MSP – środowisko 16. Uwarunkowania prawne funkcjonowania MSP Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Chemik, Przemysł Chemiczny, Polimery, Rudy i Metale, Szkło i Ceramika. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4021l Course title CHEMICAL SMALL-SCALE PRODUCTION Supervising course lecturer HENRYK GÓRECKI prof. zw. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 252 Prerequisites Course description The main of the course is presentation of small enterprises and small tonnage production in economy taking into account environmental impacts, economical efficiency and health protection in the workplace. The specific problems in chemical production including certification of products, pollution control of chemical production, labour production, prevention of accidents. The main regulation in maitaince of chemical plant will the described. The rules of dean and wash-free and safe production according principles of suistainable development. Lecture Particular lectures contents Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Praktyczny przegląd Practical knowledge about technical and market analysis in industrial small business: 1. Structure and organization of chemical production 2.The main trends in small chemical bussines development 3.Chemical small bussines for other brandes 4.European policy in chemical management 5.The principles in industrial property protection – patent applications 6.Waste – free methods and utilization of wastes in small and middle size chemical enterprises (S&ME) 7.Delivery of raw materials and product distribution systems 8.The system of organization and finagling research and development programs 9.The principles of chemicals turnover 10.The certification processes of chemical products and structure of certification laboratories 11.Life Cycle Analysis of Chemical Products 12.The main development problems of small enleprises – market, environment Labour problems 13. Heath protection in chemical production 14.The modern system of management in small enterprises 15.Fundamental law principles in organization of small production 16. Relation – small enterprises – environment Material for self preparation Core literature Chemik, Przemysł Chemiczny, Polimery, Rudy i Metale, Szkło i Ceramika Additional literature Conditions for course credition test 253 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4021w Tytuł kursu/przedmiotu CHEMICZNA PRODUKCJA MAŁOTONAŻOWA Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego HENRYK GÓRECKI, prof. zw. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Małotonażowa produkcja chemiczna realizowana w unii Europejskiej w małych i średnich przedsiębiorstwach uznawana jest za najbardziej efektywną formę wdrażania innowacji w branży chemicznej. W ramach kursu przewidziano przedstawienie charakterystyki branży, z uwzględnieniem zasad wdrażania innowacji, systemu ochrony własności przemysłowej i intelektualnej, zasad organizacji, system dystrybucji produktów i zaopatrzenia surowcowego. W ramach programu kursu przewidziano omówienie polityki europejskiej w odniesieniu do wytwarzania i obrotu chemikaliami (program REACH) tzw. czystej produkcji z uwzględnieniem problemów gospodarki odpadowej oraz metod bezodpadowych, omówione zostaną zasady stosowania i ocena cyklu życia produktu, zasady ochrony własności przemysłowej oraz metody organizacji prac badawczorozwojowych w branży chemicznej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Struktura i organizacja chemicznej produkcji 2. Podstawowe trendy w rozwoju małotonażowej produkcji chemicznej 3. Produkcja małotonażowa – dla innych branż i ochrony środowiska 4. Europejska polityka w zakresie obrotu chemikaliami w programie REACH. 5. Zasady ochrony własności przemysłowej w małych i średnich przedsiębiorstwach 6. Metody bezodpadowe i utylizacja odpadów w małych MSP 7. Organizacja dostaw surowcowych i dystrybucja produktów 8. Zasady organizacji i finansowania badań B + R dla MSP 9. Zasady dopuszczenia do obrotu handlowego produktów 10. Problemy certyfikacji wyrobów i akredytacja laboratoriów badawczych 11. Analiza cyklu życia produktu 12. Podstawowe problemy funkcjonowania małych przedsiębiorstw – marketing, promocja 13. Bezpieczeństwo pracy w MSP 14. Nowoczesne systemy zarządzania MSP 15. Relacja MSP – środowisko Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 254 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Chemik, Przemysł Chemiczny, Polimery, Rudy i Metale, Szkło i Ceramika. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4021w Course title CHEMICAL SMALL-SCALE PRODUCTION Supervising course lecturer HENRYK GÓRECKI prof. zw. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 exam 255 Prerequisites Course description The main of the course is presentation of small enterprises and small tonnage production in economy taking into account environmental impacts, economical efficiency and health protection in the workplace. The specific problems in chemical production including certification of products, pollution control of chemical production, labour production, prevention of accidents. The main regulation in maitaince of chemical plant will the described. The rules of dean and wash-free and safe production according principles of suistainable development. Lecture Particular lectures contents Number of hours 1. Structure and organization of chemical production 1 2.The main trends in small chemical bussines development 1 3.Chemical small bussines for other brandes 1 4.European policy in chemical management 1 5.The principles in industrial property protection – patent applications 1 6.Waste – free methods and utilization of wastes in small and middle size chemical enterprises (S&ME) 1 7.Delivery of raw materials and product distribution systems 1 8.The system of organization and finagling research and development programs 1 9.The principles of chemicals turnover 1 10.The certification processes of chemical products and structure of certification laboratories 1 11.Life Cycle Analysis of Chemical Products 1 12.The main development problems of small enleprises – market, environment Labour problems 1 13. Heath protection in chemical production 1 14.The modern system of management in small enterprises 1 15.Fundamental law principles in organization of small production 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Chemik, Przemysł Chemiczny, Polimery, Rudy i Metale, Szkło i Ceramika Additional literature Conditions for course credition exam 256 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4183l Tytuł kursu/przedmiotu Właściwości palne i wybuchowe substancji chemicznych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Teresa Baczyńska dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Tadeusz Słonka dr inż.. Adam Hałat mgr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 Raport Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Parametry palności i wybuchowości substancji – unormowania prawne krajowe i Unii Europejskiej. Wyznaczanie wskaźników wybuchowości gazów w reaktorze półotwartym i zamkniętym. Temperatura zapłonu cieczy. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Przepisy i unormowania prawne krajowe i UE dotyczące palności i wybuchowości (2); Temp. zapłonu cieczy (6) Wyznaczanie obszarów palności gazów w reaktorze półotwartym (8); Określanie wskaźników wybuchowości gazów w reaktorze zamkniętym (12). Materiał do samodzielnego opracowania 257 Literatura podstawowa Ryng M. Bezpieczeństwo Techniczne w Przemyśle Chemicznym, WNT W-wa 1985, Bartknecht W. Explosions, Springer Verlag, 1981 Literatura uzupełniająca Pod redakcją Markowskiego A.S. Zapobieganie stratom w przemyśle, wyd. Politechniki Łódzkiej 2000. Warunki zaliczenia Raport. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4183l Course title Flammable and explosive properties of chemical substances. Supervising course lecturer Teresa Baczyńska, dr eng. Other course lecturers Tadeusz Słonka dr eng. Adam Hałat mgr inż. Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 report Prerequisites Course description Local and UE regulotions concerning flammability and explosivity indices and parameters of combustible substances . Determining of explosivity indices of gases in half-open and spherical reactors. Lecture Particular lectures contents 1. 2. Number of hours 258 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Local and UE regulations of indices and parameters of flammmability and explosivity (2). The flash point of liquids (6). Determining of combustion areas in a half-open reactor (8). Determining of explosivity indices in a spherical reactor (12). Material for self preparation Core literature Ryng M. Bezpieczeństwo Techniczne w Przemyśle Chemicznym, WNT W-wa 1985, Bartknecht W. Explosions, Springer Verlag, 1981 Additional literature Pod redakcją Markowskiego A.S. Zapobieganie stratom w przemyśle, wyd. Politechniki Łódzkiej 2000. Conditions for course credition Elaboration of the report 259 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4258p Tytuł kursu/przedmiotu Ekonomika procesu technologicznego Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Józef Hoffmann, dr hab. inż. Prof. PWr Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 2 Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 1. Wskaźniki techniczno – ekonomiczne 2. Badania marketingowe 3. Oddziaływanie na środowisko 4. Lokalizacja 5. Surowce, materiały, media 6. Aspekty techniczne projektu 7. Wskaźniki zużycia surowców i energii 8. Wycena kosztów instalacji 9. Organizacja, koszty zakładowe 10. Zasoby ludzkie 11. Koszt własny produkcji 12. Planowanie i bilansowanie realizacji 13. Analiza finansowa 14. Ekonomiczna ocena technologii 15. Posumowanie, wnioski 260 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa M. Cieślak – Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, PWN Warszawa 2001 W. Sasin – Analiza ekonomiczna firmy, Interfart 2001 Behrens W., Hawranek P., Poradnik przygotowania przemysłowych studiów feasibility, UNIDO, Warszawa, 2003 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Pozytywna ocean projektu DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4258p Course title Economic of process technology Supervising course lecturer Józef Hoffmann, dr hab. inż. Prof. PWr Othe course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 2 Prerequisites Course description 261 Lecture Particular lectures contents Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents 1. Economical and technical indexes 2. Market analysis 3. Environmental impact assessment 4. Location 5. Raw materials, supplies 6. Engineering and technology 7. Consumption indexes of raw material and energy 8. Cost assessment of installation 9. Organization and overhead costs 10. Human resourses 11. Capital cost of production 12. Implementation planning and budgeting 13. Financial analysis 14. Economic effectiveness of technology 15. Executive summary. Material for self preparation Core literature M. Cieślak – prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, PWN Warszawa 2001 W. Sasin – Analiza ekonomiczna firmy, Interfart 2001 Behrens W., Hawranek P., Poradnik przygotowania przemysłowych studiów feasibility, UNIDO, Warszawa, 2003 Additional literature Conditions for course credition Positive results of project 262 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4258w Tytuł kursu/przedmiotu Ekonomika procesu technologicznego Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Józef Hoffmann, Dr hab. inż. Prof. PWr Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 1 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 Egzamin Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Geneza i koncepcja projektu 2. Analiza rynku i koncepcja marketingu 3. Materiały, media 4. Lokalizacja i środowisko 5. Strona techniczna projektu 6. Organizacja i koszty ogólnozakładowe 7. Zasoby ludzkie 8. Planowanie i bilansowanie realizacji 9. Analiza finansowa i ocena projektu Liczba godzin 2 2 2 2 2 1 1 1 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 263 Literatura podstawowa M. Cieślak – Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, PWN Warszawa 2001 W. Sasin – Analiza ekonomiczna firmy, Interfart 2001 Behrens W., Hawranek P., Poradnik przygotowania przemysłowych studiów feasibility, UNIDO, Warszawa, 2003 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4258w Course title Economic of process technology Supervising course lecturer Józef Hoffmann, dr hab. inż. Prof. PWr Othe course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 exam Prerequisites Course description 264 Lecture Particular lectures contents 1. Project background and basic idea 2. Market analysis and marketing concept 3. Raw materials, supplies 4. Location site and environment 5. Engineering and technology 6. Organization and overhead costs 7. Human resources 8. Implementation planning and budgeting 9. Financial analysis and investment appraisal Number of hours 2 2 2 2 2 1 1 1 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature M. Cieślak – prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, PWN Warszawa 2001 W. Sasin – Analiza ekonomiczna firmy, Interfart 2001 Behrens W., Hawranek P., Poradnik przygotowania przemysłowych studiów feasibility, UNIDO, Warszawa, 2003 Additional literature Conditions for course credition Positive results of exam 265 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4275l Tytuł kursu/przedmiotu Chemiczne skażenie środowiska i ratownictwo chemiczne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Izydor Drela, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Zygmunt Meissner, doc. dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Emisja i gęstość strumienia zanieczyszczeń dla źródeł punktowych. Szybkość migracji zanieczyszczeń w powietrzu, wodzie i glebie. Dystrybucja zanieczyszczeń między komponenty środowiska. Skażenie środowiska w przypadku awarii przemysłowych. Substancje niebezpieczne i procedura postępowania z nimi. Taktyka w ratownictwie chemicznym. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Obliczanie wielkości emisji dla różnych źródeł zanieczyszczeń oraz szybkości migracji zanieczyszczeń w powietrzu, wodzie i glebie. Wpływ przemian zanieczyszczeń na ich stężenia w powietrzu, wodzie i glebie. Ocena dystrybucji zanieczyszczeń między komponenty środowiska. Skażenie środowiska w przypadku awarii przemysłowych. Planowanie procedur postępowania w przypadku skażenia czynnikami chemicznymi o zróżnicowanym działaniu na środowisko naturalne i zdrowie ludzkie. Materiał do samodzielnego opracowania 266 Literatura podstawowa S. Zieliński, Skażenia chemiczne w środowisku, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. L.W. Canter, Environmental Impact Assessment, 2nd ed., McGraw-Hill Inc. 1996. R. Johnson, S. Rudy, S. Unwin, Essential Practices for Managing Chemical Reactivity Hazards, American Institute of Chemical Engineers, New York 2003. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia zaliczenie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4275l Course title Chemical pollution of the environment and chemical rescue work Supervising course lecturer Izydor Drela, dr Other course lecturers Zygmunt Meissner, doc. dr Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 credit Prerequisites Course description Emission and flow density of pollutants from point sources. Migration rate of pollutants in air, surface water and soil. Partitioning of pollutants in environmental compartments. Environmental pollution after industrial accidents. Dangerous substances and proceeding with them. Tactics in chemical rescue work. 267 Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Calculation of emission for different type of sources and migration rate of pollutants in air, surface water and soil. Effect of reaction and transformation processes on concentration level of pollutants in air, surface water and soil. Assessment of distribution levels of pollutants in environmental compartments. Environmental pollution after industrial accidents. Procedure design in the case of pollution of various impact on natural environment and human health with chemical agents. Material for self preparation Core literature S. Zieliński, Skażenia chemiczne w środowisku, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. L.W. Canter, Environmental Impact Assessment, 2nd ed., McGraw-Hill Inc. 1996. R. Johnson, S. Rudy, S. Unwin, Essential Practices for Managing Chemical Reactivity Hazards, American Institute of Chemical Engineers, New York 2003. Additional literature Conditions for course credition credit in all lab. works. 268 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4275w Tytuł kursu/przedmiotu Chemiczne skażenie środowiska i ratownictwo chemiczne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Izydor Drela, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Zygmunt Meissner, doc. dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Charakterystyka źródeł skażeń chemicznych i substancji skażających. Rozprzestrzenianie się i przemiany zanieczyszczeń chemicznych w środowisku. Dystrybucja zanieczyszczeń chemicznych w komponentach środowiska. Taktyka ratownictwa chemicznego. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Źródła skażeń chemicznych, substancje skażające, ich klasyfikacja i charakterystyka. 2. Mechanizmy transportu i rozprzestrzeniania zanieczyszczeń w środowisku. 3. Rozprzestrzenianie i przemiany zanieczyszczeń chemicznych w powietrzu. 4. Rozprzestrzenianie i przemiany zanieczyszczeń chemicznych w wodzie i glebie. 5. Koncentracja zanieczyszczeń w komponentach środowiska, bioakumulacja. 6. Taktyka w ratownictwie chemicznym. 7. Uregulowania prawne w zakresie ochrony środowiska i posługiwania się materiałami niebezpiecznymi. 8. Zaliczenie kursu. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 269 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa S. Zieliński, Skażenia chemiczne w środowisku, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. L.W. Canter, Environmental Impact Assessment, 2nd ed., McGraw-Hill Inc. 1996. Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia zaliczenie kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4275w Course title Chemical pollution of the environment and chemical rescue work Supervising course lecturer Izydor Drela, dr Other course lecturers Zygmunt Meissner, doc. dr Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 credit Prerequisites Course description Characteristics of chemical pollutants and their sources. Transport and fate of pollutants in the environment. Partitioning of pollutants in the environmental compartments. Tactics in chemical rescue work. 270 Lecture Particular lectures contents 1. Source of pollution. Pollutants - classification and characteristics. 2. Mechanisms of pollutants transport in the environment. 3. Transport and fate of pollutants in air. 4. Transport and fate of pollutants in water and soil. 5. Concentration of pollutants in the environmental compartments, bioaccumulation. 6. Tactics in chemical rescue work. 7. Environmental control and dealing with danger materials regulations. 8. Credit of the course. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature S. Zieliński, Skażenia chemiczne w środowisku, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. L.W. Canter, Environmental Impact Assessment, 2nd ed., McGraw-Hill Inc. 1996. Additional literature Conditions for course credition pass of informal exam. 271 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4276l Tytuł kursu/przedmiotu Elektrochemiczne i galwaniczne procesy produkcyjne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Izydor Drela, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Bogdan Szczygieł, prof. dr hab. inż., Piotr Falewicz, dr hab. inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne zaliczenie kursu „chemia fizyczna” Krótki opis zawartości całego kursu Studenci zapoznają się z wybranymi elektrochemicznymi i galwanicznymi procesami produkcyjnymi, które będą wykonywać w skali laboratoryjnej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Otrzymywanie o-aminofenolu w wyniku katodowej redukcji o-nitrobenzenu (4), elektrorafinacja niklu (4), elektropolerowanie metali (4), elektrochemiczne otrzymywanie powłok metalowych (4), anodowanie i barwienie aluminium (4), elektroliza wodnego roztworu chlorku sodowego (4), otrzymywanie MnO2 w wyniku anodowego utleniania jonów MnII. Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa R. Dylewski, W. Gnot, M. Gonet, Elektrochemia przemysłowa – wybrane procesy i zagadnienia, Wyd. Polit. Śl., Gliwice 1999; A.T. Kuhn, Industrial electrochemical processes, Els. Pub. Co., New York 1971. 272 Literatura uzupełniająca K.N. Strafford, P.K. Datta, C.G. Googan, Coatings and surface treatment for corrosion and wear resistance, Ellis Horwood Ltd., Chichester 1984; A. Schmidt, Angewandte Elektrochemie, Verlag Chemie GmbH, Weinheim 1976. Warunki zaliczenia zaliczenie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4276l Course title Electrochemical and electroplating engineering processes Supervising course lecturer Izydor Drela, dr Other course lecturers Bogdan Szczygieł, prof. dr hab., Piotr Falewicz, dr hab. Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 credit Prerequisites Credit in “Physical Chemistry” Course description Students will acquaint with selected commercial electrochemical and electroplating processes which will perform in the laboratory scale.. Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours Classes, seminars - the contents 273 Laboratory, project – the contents Production of o-aminophenol by cathodic reduction of o-nitrobenzene (4), electrorefining of nickel (4), electropolishing of metals (4), electroplating of metallic coatings (4), Anodising and electrocolouring of aluminium (4), electrolysis of sodium chloride solution (4), production of MnO2 by anodic oxidation of MnII ions (4). Material for self preparation Core literature R. Dylewski, W. Gnot, M. Gonet, Elektrochemia przemysłowa – wybrane procesy i zagadnienia, Wyd. Polit. Śl., Gliwice 1999; A.T. Kuhn, Industrial electrochemical processes, Els. Pub. Co., New York 1971. Additional literature K.N. Strafford, P.K. Datta, C.G. Googan, Coatings and surface treatment for corrosion and wear resistance, Ellis Horwood Ltd., Chichester 1984; A. Schmidt, Angewandte Elektrochemie, Verlag Chemie GmbH, Weinheim 1976. Conditions for course credition credit in all performed laboratory works. 274 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4276w Tytuł kursu/przedmiotu Elektrochemiczne i galwaniczne procesy produkcyjne Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Izydor Drela, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 Liczba punktów 2 Egz.. Wymagania wstępne zaliczenie kursu „chemia fizyczna” Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje podstawy oraz technologie elektrochemicznych metod otrzymywania pierwiastków i związków w procesach elektrolizy roztworów wodnych i stopionych soli, a także elektrochemiczną obróbkę powierzchni metalowych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Podstawy elektrochemicznych metod produkcji 2. Elektroliza wody 3. Elektroliza roztworów wodnych chlorków 4. Elektrochemiczne otrzymywanie powłok metalicznych 5. Elektrorafinacja metali 6. Elektrochemiczna obróbka i elektropolerowanie metali 7. Procesy elektrochemicznego utleniania i redukcji związków organicznych 8. Elektrochemiczne nanoszenie farb Liczba godzin 2 1 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Procesy elektrodializy, elektroforezy i elektroflotacji, rodzaje i zastosowanie powłok galwanicznych. 275 Literatura podstawowa R. Dylewski, W. Gnot, M. Gonet, Elektrochemia przemysłowa – wybrane procesy i zagadnienia, Wyd. Polit. Śl., Gliwice 1999; A.T. Kuhn, Industrial electrochemical processes, Els. Pub. Co., New York 1971. Literatura uzupełniająca K.N. Strafford, P.K. Datta, C.G. Googan, Coatings and surface treatment for corrosion and wear resistance, Ellis Horwood Ltd., Chichester 1984; A. Schmidt, Angewandte Elektrochemie, Verlag Chemie GmbH, Weinheim 1976. Warunki zaliczenia zaliczenie kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4276w Course title Electrochemical and electroplating engineering processes Supervising course lecturer Izydor Drela, dr Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 exam Prerequisites Credit in “Physical Chemistry” Course description Course comprises fundamentals and technology for electrochemical production of elements and chemical compounds in the electrolysis of water solutions and molten salts processes. Electrochemical treatments of metallic surface also will be included. 276 Lecture Particular lectures contents 1. Fundamentals of electrochemical processes 2. Water electrolysis 3. Electrolysis of chloride water solutions 4. Electroplating of metals 5. Electrorefining of metals 6. Electrochemical machining and electropolishing of metals 7. Oxidation and reduction processes for organic compounds 8. Electrodeposition of paints Number of hours 2 1 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Electrodialysis, electrophoresis and electroflotation processes, types and application of electrochemical coatings. Core literature R. Dylewski, W. Gnot, M. Gonet, Elektrochemia przemysłowa – wybrane procesy i zagadnienia, Wyd. Polit. Śl., Gliwice 1999; A.T. Kuhn, Industrial electrochemical processes, Els. Pub. Co., New York 1971. Additional literature K.N. Strafford, P.K. Datta, C.G. Googan, Coatings and surface treatment for corrosion and wear resistance, Ellis Horwood Ltd., Chichester 1984; A. Schmidt, Angewandte Elektrochemie, Verlag Chemie GmbH, Weinheim 1976. Conditions for course credition pass of informal exam. 277 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4366p Tytuł kursu/przedmiotu Nowe metody technologii chemicznej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej BISKUPSKI, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Józef Głowiński, prof. dr hab. inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 3 projekty Wymagania wstępne Zaliczenie kursu „technologia chemiczna – podstawy” Krótki opis zawartości całego kursu Opracowanie chemicznej koncepcji procesu oraz wstępnej koncepcji technologicznej procesu. Ocena realności wprowadzenia do realizacji przemysłowej opracowanej koncepcji procesu. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Model stechiometryczny procesu. Analiza możliwości realizacji procesu: samorzutność, układy proste i złożone, parametry optymalne, surowce pomocnicze. Równowagowy stopień przemiany. Wydajność termodynam. reakcji. Przemiany fazowe. Możliwości rozdziału reagentów. Operacje i procesy jednostkowe. Zasady technologiczne. Schemat ideowy procesu. Materiał do samodzielnego opracowania 278 Literatura podstawowa Przykłady i zadania do przedmiotu Podstawy technologii chemicznej – praca pod redakcją J. Głowińskiego Literatura uzupełniająca J. Szarawara, Termodynamika Chemiczna, WNT, 1985. Warunki zaliczenia Wykonanie trzech projektów DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4366p Course title New methods of the chemical technology Supervising course lecturer Andrzej BISKUPSKI, dr inż. Other course lecturers Józef Głowiński, prof. dr hab. inż. Course structure Course form Lecture Classes Number of hours /week Form of the course completion Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 2 3 projects Prerequisites Pass of the course “Chemical technology-basis” Course description Execution of the chemical process conception and preliminary technological process conception. Evaluation of reality of introduction into industrial realisation of the executed chemical process conception. Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours 279 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Stoichiometric model of the process. Process realisation possibilities analysis: spontaneity, simple and complex systems, optimum parameters, supportive materials. Equilibrium conversion ratio. Thermodynamic capacity of the reaction. Phase transitions. Reagents separation possibilities. Unit operations, unit processes. Technological rules. Schematic diagram of the process. Material for self preparation Core literature Przykłady i zadania do przedmiotu Podstawy technologii chemicznej – praca pod redakcją J. Głowińskiego Additional literature J. Szarawara, Termodynamika Chemiczna, WNT, 1985. Conditions for course credition Execution of three projects 280 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4367p Tytuł kursu/przedmiotu Systemy Zarządzania Jakością Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Krystyna Hoffmann, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia 1 Seminarium Liczba punktów 1 Wymagania wstępne Uczestnictwo w wykładzie Systemy Zarządzania Jakością Krótki opis zawartości całego kursu Praktyczne zapoznanie się z normami serii ISO 9000, 17025, 14000 Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 7. Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 8. 9. 10. 11. Podstawy Systemów Zarządzania Jakością według norm serii ISO – 9000 Systemy Zarządzania Jakością – Podstawy i słownictwo na podstawie ISO – 9000 Systemy Zarządzania Jakością - Wytyczne funkcjonowania ISO – 9004 Wytyczne dotyczące auditowania Systemów Zarządzania Jakością i środowiskowego ISO – 19011 12. System nadzorowania procesu pomiarowego ISO – 10012 13. Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorujących ISO – 17025 7. System jakości laboratorium wg norm ISO –17025 i GLP. Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 281 Literatura podstawowa 4. Ph. Smens, G. Ver Elst – „ ISO 9000 Gwarancja jakości przewodnik” – Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 2000. 2. J. Kanholm - „ ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników, Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 1998. Literatura uzupełniająca 7. P.B. Jensen, „ISO 9000 – Przewodnik i komentarz”. Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 8. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000 – Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. Warunki zaliczenia Opracowanie pisemne wybranego tematu. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4367p Course title Quality Management Systems Supervising course lecturer Krystyna Hoffmann dr inż. Othe course lecturers Course structure Course form Lecture Classes Laboratory Number of hours /week Form of the course completion Project Seminar Number of credits 1 1 Prerequisites Course description Practical stydy of standars ISO 9000, 10011, 10012, 17025, GLP 282 Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours Classes, seminars - the contents Practical study of standars and themes 8. Fundamentals of Quality Management Systems ISO – 9000 9. Quality Management Systems Fundamentals and vocabulary ISO – 9000 10. Quality Management System – Guidelines for performance improvements ISO – 9004 11. Guidelines on quality and environmetal auditing ISO - 10011 12. Measurement Control System ISO – 10012 13. General requivements for the competence of testing and calibration leboratories ISO – 17025 14. Quality Management and quality assurans standars in laboratory described the ISO –17025 family of standars and GLP. Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 3. Ph. Smens, G. Ver Elst – „ ISO 9000 Gwarancja jakości przewodnik” – Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 2000. 2. J. Kanholm - „ ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników, Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 1998. Additional literature 1. P.B. Jensen, „ISO 9000 – Przewodnik i komentarz”. Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 4. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000 – Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. Conditions for course credition Elaboration of theme. 283 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4367w Tytuł kursu/przedmiotu Systemy Zarządzania Jakością Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Krystyna Hoffmann, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 1 2 TEST Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Systemy Zarządzania Jakością według norm serii ISO 9000, 10011, 10012, 14000, 17025, GLP. Wprowadzenie do innych systemów jakości. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1.Wprowadzenie, podstawy i terminologia systemów zarządzania jakością. 2.Definicje, określenia dotyczące zarządzania jakością, systemy jakości według norm ISO serii 9000. 3.Polityka jakości i podejście do systemów zarządzania jakością, ogólne kryteria certyfikacji (CE, Q, B). 4.Rodzaje dokumentów stosowanych w systemach zarządzania jakością; wymagania, księga jakości, plan jakości. 5.System jakości laboratorium według ISO PN – EN serii 17025. 6.Wymagania dotyczące jakości wyposażenia laboratorium według GLP. 7.Akredytacja i uznanie laboratorium. 8.Inne Systemy Zarządzania Jakością. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 284 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa 5. Ph. Smens, G. Ver Elst – „ ISO 9000 Gwarancja jakości przewodnik” – Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 2000. 2. J. Kanholm - „ ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników, Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 1998. Literatura uzupełniająca 9. P.B. Jensen, „ISO 9000 – Przewodnik i komentarz”. Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 10. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000 – Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. Warunki zaliczenia DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code Course title Quality Management Systems Supervising course lecturer Krystyna Hoffmann dr inż. Othe course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 TEST 285 Prerequisites Course description Quality Management Systems described the ISO 9000, 10011, 10012, 17025, family of standars,GLP. Qther Quality Management Systems – introdution. Lecture Particular lectures contents 1. Introduction, fundametal and vocabulary of quality Management Systems 2. Terms and definitions realting to Quality Management ,Quality Management Systems and quality assurance standards described the – PN – ISO 9000 family of standards 3. Quality policy and Quality Management Systems approach, general criteria for certifications ( CE, Q, B ) 4. Types of document used in Quality Management Systems,specification, quality manual, quality plan 5. Quality management and quality assurance standars in laboratory described the PN – ISO 17025 family of standards 6. Quality assurance requirements for measuring equipment in laboratory described GLP 7. Calibration and testing laboratory accreditation systems – general requirements for operation and recognition 8. Other Quality Management Systems Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 6. Ph. Smens, G. Ver Elst – „ ISO 9000 Gwarancja jakości przewodnik” – Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 2000. 2. J. Kanholm - „ ISO 9000, Wdrażanie w twojej firmie, samouczek dla pracowników, Wyd. Norm Alfa Wero, Warszawa 1998. Additional literature 11. P.B. Jensen, „ISO 9000 – Przewodnik i komentarz”. Wyd. Norm. Alfa Wero, Warszawa 1996. 12. Przygotowanie laboratorium do akredytacji zgodnie z normami PN – EN 45000 – Materiały szkoleniowe, Prolab, Gliwice 1998. Conditions for course credition 286 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4368w Tytuł kursu/przedmiotu Ochrona środowiska w przemyśle chemicznym Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Katarzyna Chojnacka, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Na kursie zostaną przedstawione zagadnienia związane z problematyką ochrony środowiska. Przedyskutowany zostanie problem obecności zanieczyszczeń w środowisku, ich pochodzenie oraz narzędzia prawne związane z kontrolą stanu środowiska. Szczególna uwaga zostanie poświęcona przemysłowi chemicznemu i jego oddziaływaniu na środowisko. Zostaną scharakteryzowane metody ograniczenia tego oddziaływania: metody oczyszczania ścieków przemysłowych, gazów wylotowych i utylizacji odpadów stałych. Zostaną również wskazane możliwości wykorzystywania odnawialnej i niekonwencjonalnej bazy surowcowej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Ochrona środowiska a ekologia 2. Obieg zanieczyszczeń w środowisku 3. Mechanizmy samooczyszczania środowiska 4. Antropogeniczne źródła zanieczyszczenia środowiska 5. Prawo ochrony środowiska 6. Monitoring stanu środowiska 7. Chemiczne i biologiczne metody oczyszczania ścieków, gazów wylotowych i utylizacji odpadów stałych 8. Oddziaływanie zakładów chemicznych na środowisko 9. Niekonwencjonalne i odnawialne źródła surowców i energii dla przemysłu chemicznego 10. Zagadnienie Czystej Produkcji (Clean Production) 11. System Zarządzania Środowiskiem (Environmental Management System) Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 4 2 1 1 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 287 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Zarzycki, Roman. Wprowadzenie do inżynierii i ochrony środowiska. 1, Ochrona środowiska naturalnego / 2006 Asmus, Klaus-Dieter. Pollution and environmental protection : chemical aspects and related considerations = Zanieczyszczenie i ochrona środowiska : uwarunkowania chemiczne i środowiskowe / 2005 Anigacz, Wojciech. Ochrona środowiska : publikacja dla studentów kierunków technicznych i przyrodniczych / 2003 Machowski, Jacek Ochrona środowiska : prawo i zrównoważony rozwój / 2003 Maciak, Franciszek Ochrona i rekultywacja środowiska / 2003 Chłopek, Zdzisław. Ochrona środowiska naturalnego / 2002 Literatura uzupełniająca Ochrona przyrody i środowiska w Polsce : oraz udział w niej organizacji społecznych : praca zbiorowa / 2000 Maciak, Franciszek Ochrona i rekultywacja środowiska / 1999 Górka, Kazimierz. Ochrona środowiska : problemy społeczne, ekonomiczne i prawne / 1998 Warunki zaliczenia kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4368w Course title Environmental protection in chemical industry Supervising course lecturer Katarzyna Chojnacka, Dr. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 test 288 Prerequisites Course description Issues associated with the field of environmental protection will be presented on this course. The problem of the presence of pollutants in the environment, their origin and law instruments related with environmental pollution control, will be discussed. A particular attention will be paid to chemical industry and its environmental impact. Methods of pollution prevention and control will be characterized, in particular: methods of industrial wastewater treatment, flue gases treatment and wastes utilization. Also, the possibilities of using renewable raw materials will be pointed out. Lecture Particular lectures contents 1. Environmental protection versus ecology 2. Pollutants cycle in the environment 3. Mechanisms of self-treatment of the environment 4. Anthropogenic sources of environmental pollution 5. Law of environmental protection 6. Environmental monitoring 7. Chemical and biological methods of wastewater and flue gases treatment and wastes utilization 8. Environmental impact of chemical works 9. Non-conventional and renewable sources of raw materials and energy for chemical industry 10. Clean Production 11. Environmental Management System Number of hours 1 1 1 1 1 1 4 2 1 1 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Zarzycki, Roman. Wprowadzenie do inżynierii i ochrony środowiska. 1, Ochrona środowiska naturalnego / 2006 Asmus, Klaus-Dieter. Pollution and environmental protection : chemical aspects and related considerations = Zanieczyszczenie i ochrona środowiska : uwarunkowania chemiczne i środowiskowe / 2005 Anigacz, Wojciech. Ochrona środowiska : publikacja dla studentów kierunków technicznych i przyrodniczych / 2003 Machowski, Jacek Ochrona środowiska : prawo i zrównoważony rozwój / 2003 Maciak, Franciszek Ochrona i rekultywacja środowiska / 2003 Chłopek, Zdzisław. Ochrona środowiska naturalnego / 2002 Additional literature Ochrona przyrody i środowiska w Polsce : oraz udział w niej organizacji społecznych : praca zbiorowa / 2000 Maciak, Franciszek Ochrona i rekultywacja środowiska / 1999 Górka, Kazimierz. Ochrona środowiska : problemy społeczne, ekonomiczne i prawne / 1998 Conditions for course credition test 289 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4369l Tytuł kursu/przedmiotu Bezpieczeństwo techniczne instalacji chemicznych. Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Zygmunt Meissner, doc. dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Zaliczony kurs.: „Zagrożenia ekologiczne i bezpieczeństwo pracy”. Krótki opis zawartości całego kursu Zapoznanie studentów z metodami ilościowego oszacowania skutków niepożądanych zdarzeń. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Wykonanie obliczeń dotyczących wypływu gazów, emisji ciepła (pożar kulisty), wybuchu gazów, kumulacja ciepła prowadzącego do stanu niekontrolowanej przemiany. Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa „Zapobieganie stratom w przemyśle. Część III. Zarządzanie bezpieczeństwem procesów przemysłowych”, praca zbiorowa pod redakcją A. Markowskiego, Politechnika Łódzka 1999.. 290 Literatura uzupełniająca L.A. Medard, Accidental explosions, Ellis Horwood Limited, 1989. J.R.Taylor, Risk Analysis for process plant and transport, E&FN SPON 1994. Warunki zaliczenia zaliczenie DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4369l Course title Process safety in chemical plants Supervising course lecturer Zygmunt Meissner doc. dr. inż. Other course lecturers Course structure Course form Lecture Classes Number of hours /week Form of the course completion Laboratory Project Seminar 2 Number of credits 2 test Prerequisites Passed „Ecological hazards and personal safety” Course description It is an introduction into the method of quantitative analysis of the consequences of accidents. Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours Classes, seminars - the contents 291 Laboratory, project – the contents Catculations concerning particular physical effects: outflow, fireball, gas explosion, heat accumulation leading to an uncontrlled transformation („runaway”). Material for self preparation Core literature „Zapobieganie stratom w przemyśle. Część III. Zarządzanie bezpieczeństwem procesów przemysłowych”, praca zbiorowa pod redakcją A. Markowskiego, Politechnika Łódzka 1999. Additional literature L.A. Medard, Accidental explosions, Ellis Horwood Limited, 1989. J.R.Taylor, Risk Analysis for process plant and transport, E&FN SPON 1994. Conditions for course credition Participation in the lectures and passed exam. 292 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4369w Tytuł kursu/przedmiotu Bezpieczeństwo techniczne instalacji chemicznych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Zygmunt Meissner, doc. dr. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt 1 Seminarium Liczba punktów 2 egzamin Wymagania wstępne 3) Zaliczony kurs „Zagrożenia ekologiczne i bezpieczeństwo pracy”. Krótki opis zawartości całego kursu Poszerzenie i pogłębienie wiadomości przekazanych w ramach przedmiotu „Zagrożenia ekologiczne i bezpieczeństwo pracy” ze szczególnym uwzględnieniem wybuchów cieplnych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Analiza statystyczna przyczyn wypadków i ich skutków. 2. Procedury stosowane w analizie zagrożeń bezpieczeństwa. 3. Elementy analizy ilościowej ryzyka. 4. Wybuch cieplny i jego uwarunkowania. 5. Sposoby oszacowania zagrożenia niekontrolowaną, egzotermiczną przemianą. 6. Model Frank-Kamentski’ego. 7. Model Semenova. 8. Omówienie przykładów katastrof. 9. Wstępne czynności powypadkowe. 10. Ustalenie przyczyn wypadku. 11. Postępowanie powypadkowe, po detonacji azotanu amonowego. 12. Zapobieganie niepożądanym zdarzeniom. 13. Ograniczanie skutków niepożądanych zdarzeń. 14. Monitoring. 15. Uzupełnianie zaległości i zaliczanie. Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna 293 Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa „Zapobieganie stratom w przemyśle. Część III. Zarządzanie bezpieczeństwem procesów przemysłowych”, praca zbiorowa pod redakcją A. Markowskiego, Politechnika Łódzka. Literatura uzupełniająca Ryng M., Bezpieczeństwo techniczne w przemyśle chemicznym, WNT, W-wa 1985, L.A. Medard, Accidental explosions, Ellis Horwood Limited, 1989. Warunki zaliczenia Egzamin DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4369w Course title Process safety in chemical plants Supervising course lecturer Zygmunt Meissner, doc. dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project 1 Seminar Number of credits 2 exam Prerequisites Signing up both the courses TCC5013w and TCC5013l in the same semester. Passed „Ecological hazards and personal safety” examination. 294 Course description The target of the lecture is to extend the information presented inthe courses entitled „Ecological hazards and personal safety” with special stress on thermal explosions. Lecture Particular lectures contents 16. Statistical analysis of the causes of accidents. 17. Procedures applied in the analysis of safety risks. 18. Elements of the risks analysis. 19. Thermal explosion. 20. Estimation of thermal explosion hazard („runaway”). 21. Frank-Kamenetski problem. 22. Semenow,s model. 23. History of great disasters. 24. After accident activities. 25. Investigations on the causes of accidents. 26. After accident activities in the case of ammonium nitrate detonation. 27. Accident prevention. 28. Mitigation of losses. 29. Monitoring. 30. Time for supplementary activities, course acceptance. Number of hours 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature „Zapobieganie stratom w przemyśle. Część III. Zarządzanie bezpieczeństwem procesów przemysłowych”, praca zbiorowa pod redakcją A. Markowskiego, Politechnika Łódzka. Additional literature Ryng M., Bezpieczeństwo techniczne w przemyśle chemicznym, WNT, W-wa 1985, L.A. Medard, Accidental explosions, Ellis Horwood Limited, 1989. Conditions for course credition Participation in the lectures and passed exam. 295 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4370l Tytuł kursu/przedmiotu Korozja i ochrona przed korozją Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Bogdan Szczygieł, dr hab., prof. nadzw. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Piotr Falewicz dr hab.;Izydor Drela dr inż., Jacek Chęcmanowski dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 zaliczenie wszystkich lab. Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Podstawowe informacje o korozji materiałów konstrukcyjnych. Podział korozji ze względu na jej mechanizm, rodzaj zniszczeń, środowisko. Techniki zabezpieczeń antykorozyjnych; zasady, parametry, materiały konstrukcyjne. Laboratoryjne zapoznanie się z pomiarami szybkości korozji, wybranymi technikami zabezpieczeń przed korozją i oceną ich skuteczności. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Szereg napięciowy metali. Korozja metali w kontakcie. Powłoki cynkowe. Fosforanowanie stali; właściwości warstw fosforanowych. Badanie właściwości korozyjnych powłok metalowych. Niklowe powłoki otrzymywane metodą bezprądową. Badanie laboratoryjne przyspieszone w obojętnej mgle solnej. Pasywność. Określenie zdolności ochronnej inhibitorów. Materiał do samodzielnego opracowania 296 Literatura podstawowa G. Wranglen, Podstawy korozji i ochrony metali, WNT, Warszawa,1985. N. Perez, Electrochemistry and Corrosion Science, Kluwer Academic Publisher, Boston, 2004. Literatura uzupełniająca H. Bala, Korozja materiałów – teoria I praktyka, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa, 2002. M. Pourbaix, Wykłady z korozji elektrochemicznej, PWN, Warszawa, 1976. M.G. Fontana, N.D. Greene, Corrosion Engineering, McGraw-Hill Book Company, New York, 1978. A.T. Kuhn, Techniques in Electrochemistry, Corrosion and Metal Finishing – Handbook, John Wiley & Sons, Chichester, 1987. Warunki zaliczenia Zaliczenie wszystkich zajęć laboratoryjnych DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4370l Course title Corrosion and corrosion prevention Supervising course lecturer Bogdan Szczygieł, dr hab., prof. nadzw. Other course lecturers Piotr Falewicz dr. hab. ;Izydor Drela dr inż., Jacek Chęcmanowski dr inż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar Number of credits 2 passing all laboratories Prerequisites Course description Basic information abort the corrosion of construction materiale. The classification of corrosion depending on its mechanism,sort of damage, environment. The techniques of corrosion prevention; principles, parameters, corrosion - resistant materials. Laboratory study on measuring the rate of corrosion, selected protection techniques and determination of their effectiveness. 297 Lecture Particular lectures contents Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Electrochemical series of metals. Contact corrosion of metals. Zinc coatings. Phosphatizing of steel; testing of coatings properties. Investigation of corrosion properties of metallic coatings. Electroless coatings of nickel. Laboratory accelerated natural salt-spray test. Passivity. Determination of inhibitors protection efficiency. Material for self preparation Core literature G. Wranglen, Podstawy korozji i ochrony metali, WNT, Warszawa,1985. N. Perez, Electrochemistry and Corrosion Science, Kluwer Academic Publisher, Boston, 2004. Additional literature H. Bala, Korozja materiałów – teoria I praktyka, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa, 2002. M. Pourbaix, Wykłady z korozji elektrochemicznej, PWN, Warszawa, 1976. M.G. Fontana, N.D. Greene, Corrosion Engineering, McGraw-Hill Book Company, New York, 1978. A.T. Kuhn, Techniques in Electrochemistry, Corrosion and Metal Finishing – Handbook, John Wiley & Sons, Chichester, 1987. Conditions for course credition Passing all laboratories 298 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4370w Tytuł kursu/przedmiotu Korozja i ochrona przed korozją Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Bogdan Szczygieł, dr hab., prof. nadzw. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Piotr Falewicz dr hab. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia 1 Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 2 kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Podstawowe informacje o korozji materiałów konstrukcyjnych. Podział korozji ze względu na jej mechanizm, rodzaj zniszczeń, środowisko. Techniki zabezpieczeń antykorozyjnych; zasady, parametry, materiały konstrukcyjne. Laboratoryjne zapoznanie się z pomiarami szybkości korozji, wybranymi technikami zabezpieczeń przed korozją i oceną ich skuteczności. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 1. Definicja korozji. Straty korozyjne. 1 2. Szereg napięciowy metali. 1 3. Ogniwa korozyjne. 1 4. Współczesne teorie korozji – podstawy. 1 5. Diagramy potencjał – pH. 1 6. Kinetyka procesów korozyjnych. 1 7. Pasywność. 1 8. Korozja w środowiskach naturalnych i specyficznych. 1 9. Rodzaje korozji. Korozja równomierna. Korozja galwaniczna, szczelinowa, wżerowa, międzykrystaliczna, naprężeniowa i selektywna. 1 10. Profilaktyka antykorozyjna. 1 11. Metody ochrony przed korozją. 1 12. Powłoki metalowe, malarskie, konwersyjne i z tworzyw sztucznych. 1 13. Inhibitory korozji. 1 14. Ochrona elektrochemiczna. 1 15. Metody badania korozji. 1 299 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa G. Wranglen, Podstawy korozji i ochrony metali, WNT, Warszawa,1985. N. Perez, Electrochemistry and Corrosion Science, Kluwer Academic Publisher, Boston, 2004. Literatura uzupełniająca H. Bala, Korozja materiałów – teoria I praktyka, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa, 2002. M. Pourbaix, Wykłady z korozji elektrochemicznej, PWN, Warszawa, 1976. M.G. Fontana, N.D. Greene, Corrosion Engineering, McGraw-Hill Book Company, New York, 1978. A.T. Kuhn, Techniques in Electrochemistry, Corrosion and Metal Finishing – Handbook, John Wiley & Sons, Chichester, 1987. Warunki zaliczenia Zaliczenie kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4370w Course title Corrosion and corrosion prevention Supervising course lecturer Bogdan Szczygieł, dr hab., prof. nadzw.; Other course lecturers Piotr Falewicz dr hab. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 1 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 colloquium 300 Prerequisites Course description Basic information abort the corrosion of construction materiale. The classification of corrosion depending on its mechanism,sort of damage, environment. The techniques of corrosion prevention; principles, parameters, corrosion - resistant materials. Laboratory study on measuring the rate of corrosion, selected protection techniques and determination of their effectiveness. Lecture Particular lectures contents Number of hours 1. Definition of corrosion. Cost of corrosion. 1 2. Electrochemical series of metals. 1 3. Corrosion cells. 1 4. Modern theory of corrosion – principles. 1 5. Thermodynamic potential – pH diagrams. 1 6. Kinetics of corrosion processes. 1 7. Passivity. 1 8. Atmospheric, underground and sea water corrosion. Corrosion in special medium. 1 9. Forms of corrosion. Uniform attack. Galvanic, crevice, pitting, intergranular, stress and selective corrosion. 1 10. Anticorrosion prevention. 1 11. Methods of corrosion prevention. 1 12. Metallic, paint, conversion and plastics coatings. 1 13. Corrosion inhibitors. 1 14. Electrochemical protection. 1 15. Method of corrosion testing. 1 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents . Material for self preparation Core literature G. Wranglen, Podstawy korozji i ochrony metali, WNT, Warszawa,1985. N. Perez, Electrochemistry and Corrosion Science, Kluwer Academic Publisher, Boston, 2004. Additional literature H. Bala, Korozja materiałów – teoria I praktyka, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa, 2002. M. Pourbaix, Wykłady z korozji elektrochemicznej, PWN, Warszawa, 1976. M.G. Fontana, N.D. Greene, Corrosion Engineering, McGraw-Hill Book Company, New York, 1978. A.T. Kuhn, Techniques in Electrochemistry, Corrosion and Metal Finishing – Handbook, John Wiley & Sons, Chichester, 1987. Conditions for course credition colloquium 301 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4371p Tytuł kursu/przedmiotu Optymalizacja procesu chemicznego Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Barbara Kucharczyk dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt 2 Seminarium Liczba punktów 3 kolokwium Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Empiryczne rozkłady prawdopodobieństwa. Podstawowe pojęcia statystyki matematycznej. Testowanie hipotez statystycznych. Opis procesu chemicznego równaniem regresji. Statystyczne sterowanie procesem chemicznym. Określenie statystycznego uregulowania procesu chemicznego. Karty kontrolne Shewharta. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. 2. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Obliczanie podstawowych charakterystyk z próby: średnia, mediana, wariancja, odchylenie standardowe, błąd standardowy. Rozkład normalny: gęstość prawdopodobieństwa, dystrybuanta, histogram. Test chi-kwadrat zgodności z rozkładem normalnym. Weryfikacja hipotez statystycznych. Sprawdzenie poprawności pomiarów parametrów procesu chemicznego. Analiza statystyczna procesu chemicznego. Określenie zmienności procesu chemicznego –karty kontrolne Shewharta. Opis procesu chemicznego modelem matematycznym. Regresja linearyzowana. Aproksymacja danych pomiarowych wielomianem. Analiza statystyczna równania regresji: test Snedecora i test Studenta. Porównanie alternatywnych metod pomiarowych. Zastosowanie Excela do obliczeń statystycznych. Materiał do samodzielnego opracowania 302 Literatura podstawowa J. R. Thomson, J. Kornacki Statystyczne sterowanie procesem, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLI, Warszawa 1994. K. Mańczak Technika planowania eksperymentu, WNT Warszawa 1976. W Ufnalski, K. Mądry Excel dla chemików i nie tylko. WNT Warszawa 2000. PN-ISO 8258+ACI 1996 J. B. Czermiński, A. Iwasiewicz, Z. Paszek, A. Sikorski Metody statystyczne dla chemików, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992 Literatura uzupełniająca PN EN-ISO/IEC 17025/2001 Warunki zaliczenia Wykonanie projektów DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4371p Course title Optimization of chemical process. Supervising course lecturer Barbara Kucharczyk dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project 2 Seminar Number of credits 3 colloquy Prerequisites Course description Empirical probability distributions. Calculation of statistical values. Tests of statistical hypotheses. Linear and nonlinear regressions. Statistical analysis of chemical process. Verification of the stability of chemical process. Shewhart control charts. 303 Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Calculations of statistical values: average, median, variance, standard deviation, standard error. Normal distribution and histogram. Chi-square test. Tests of statistical hypotheses. Methods of verifying the acceptability of results. Statistical analysis of chemical process. Verification of the stability of chemical process – Shewhart control charts. Linear regression function. Nonlinear regression. Statistical analysis of regression functions: Student’s – test and Snedecor-test. Comparison of alternative measuring methods. Excel for mathematical statistics. Material for self preparation Core literature J. R. Thomson, J. Kornacki Statystyczne sterowanie procesem, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLI, Warszawa 1994. K. Mańczak Technika planowania eksperymentu, WNT Warszawa 1976. W. Ufnalski, K. Mądry Excel dla chemików i nie tylko. WNT Warszawa 2000r. PN-ISO 8258+ACI 1996 J. B. Czermiński, A. Iwasiewicz, Z. Paszek, A. Sikorski Metody statystyczne dla chemików, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992 Additional literature PN EN-ISO/IEC 17025/2001 Conditions for course credition Performance of projects. 304 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4372l Tytuł kursu/przedmiotu Jakość i certyfikacja Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Prof. hab. Jolanta Grzechowiak Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Laboratorium Ćwiczenia Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt 1 Seminarium Liczba punktów 1 zal Wymagania wstępne Podstawy z zarządzania jakością Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje typy norm; poznanie od strony praktycznej na przykładzie paliw norm badań oraz norm wyrobu Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Analiza właściwości fizykochemicznych wybranych produktów naftowych (benzyny, oleje napędowe oraz lekkie oleje opałowe): metodyka badań wg. ASTM, EN ISO, PN. Normy produktowe (EN, ENPN, norma zakładowa). Określenie zgodności jakości produktów z obowiązującymi normami. Materiał do samodzielnego opracowania Podstawowe kryteria oceny jakości badanych produktów naftowych. Zagadnienia związane z wpływem właściwości fizykochemicznych produktów na ich właściwości użytkowe. Literatura podstawowa Podsiadło, Paliwa oleje i smary w ekologicznej eksploatacji, WNT Warszawa 2002 305 Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Test oraz sprawozdania DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4372l Course title Quality and certification Supervising course lecturer Prof. dr hab. Jolanta Grzechowiak Other course lecturers Course structure Course form Lecture Classes Number of hours /week Form of the course completion Laboratory 1 Project Seminar Number of credits 1 credit Prerequisites fundamentals of quality management systems Course description Type of the standards; examples of test methods and products standards (transportation fuels and fuel oils) Lecture Number of hours Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Determination of the properties of the selected petroleum derived products (petrol, diesel oil, fuel oil) using standard test methods (ASTM, EN ISO, PN). Conformation of the products properties to the requirements (Polish and European. Standards). 306 Material for self preparation Criterion for petroleum derived products quality. Correlation between physicochemical properties and performance of the investigated products. Core literature A. Podsiadło, Paliwa oleje i smary w ekologicznej eksploatacji, WNT Warszawa 2002 Additional literature Conditions for course credition Test and reports 307 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4373c Tytuł kursu/przedmiotu Obliczenia w technologii chemicznej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Dr hab. inż. Jan Masalski Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Dr Magdalena Klakocar-Ciepacz Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium Liczba punktów 2 zaliczenie Wymagania wstępne Krótki opis zawartości całego kursu Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Zadania rachunkowe z: • Wytwarzania energii • Zmiękczania wody • Konwersji CO2 z parą wodną • Oczyszczania gazów • Syntezy amoniaku • Syntezy kwasu azotowego • Wypalania kamienia wapiennego • Technologii sody amoniakalnej • Technologii kwasu siarkowego • Elektrolizy roztworów wodnych • Elektrolizy stopionych soli • Produkcji karbidu • Skraplania gazów Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna 308 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca Warunki zaliczenia Kolokwium DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4373c Course title Practical calculation in chemical technology. Supervising course lecturer Dr hab. inż. Jan Masalski Other course lecturers Dr Magdalena Klakocar-Ciepacz Course structure Course form Lecture Number of hours /week Form of the course completion Classes 2 Laboratory Project Seminar Number of credits 2 Prerequisites Course description Lecture Particular lectures contents 1. Number of hours 309 Classes, seminars - the contents Calculation tasks: • Heat generation • Water softening • Conversion of CO2 with water·steam • Gas cleaning • Ammonia synthesis • Nitric acid synthesis • Lime burning • Technology of calcined soda • Technology of sulfuric acid • Electrolysis of water solutions • Electrolysis of molten salt • Production of calcium carbide • Liquefaction of gasses Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature Additional literature Conditions for course credition Test 310 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4374w Tytuł kursu/przedmiotu Prawo własności przemysłowej Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Ryszard Poźniak, dr inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba punktów 1 kolokwium zaliczeniowe 1 Wymagania wstępne brak Krótki opis zawartości całego kursu Celem wykładu jest wyjaśnienie w sposób przystępny i zrozumiały wybranych zagadnień z zakresu praw własności intelektualnej i przemysłowej, badań patentowych i literatury patentowej. Zagadnienia będą dotyczyły zarówno problematyki polskiej jak i światowej, a zwłaszcza wspólnotowej. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Własność intelektualna oraz prawa własności intelektualnej i przemysłowej 2. Ochrona wynalazków, znaków towarowych, wzorów użytkowych, oznaczeń geograficznych oraz ochrona praw autorskich. 3. Struktura opisu patentowego i klasyfikacje patentowe. 4. Informacja patentowa i jej źródła. 5. Badania patentowe w pracach naukowo-badawczych. 6. Zagadnienia ochrony związków chemicznych, produktów farmaceutycznych i produktów biotechnologicznych 7. Działalność gospodarcza w świetle prawa własności przemysłowej. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 3 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania 311 Literatura podstawowa 1. E. Nowińska, U. Promińska, M. duVall: Prawo własności przemysłowej, wyd. 3, LexisNexis, Warszawa 2006. 2. W. Kotarba: Ochrona własności przemysłowej w gospodarce polskiej, Instytut Organizacji i Zarzadzania w Przemyśle, Warszawa 2000. 3. M. du Vall: Prawo własności przemysłowej, t. I, Wolters Kluwer Polska - OFICYNA, Kraków, 2005. Literatura uzupełniająca 1. W. Kotarba: Ochrona wiedzy a kapitał intelektualny organizacji, wyd. 1, PWE, Warszawa, 2006. 2. A. Karpowicz: Autor-Wydawca. Poradnik prawa autorskiego, wyd. 4, PWN, Warszawa 2004. Warunki zaliczenia kolokwium zaliczeniowe DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4374w Course title Industrial property right Supervising course lecturer Ryszard Poźniak, dr Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar 1 Number of credits 1 credit colloq. Prerequisites none Course description Selected questions of industrial property rights, inventions research and patent bibliography. 312 Lecture Particular lectures contents Number of hours 1. Intellectual and industrial property rights. 2. Protection of inventions (patents), trademarks, industrial designs, utility models, geographical indications and copyright. 3. Structure o invention and patent classifications. 4. Patent information services. 5. Invention research in scientific works. 6. Protection of chemical substances, pharmaceutical products and biotechnological products. 7. Industrial property rights for business. 2 2 2 2 2 2 3 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature 1. E. Nowińska, U. Promińska, M. duVall: Prawo własności przemysłowej, wyd. 3, LexisNexis, Warszawa 2006. 2. W. Kotarba: Ochrona własności przemysłowej w gospodarce polskiej, Instytut Organizacji i Zarzadzania w Przemyśle, Warszawa 2000. 3. M. du Vall: Prawo własności przemysłowej, t. I, Wolters Kluwer Polska - OFICYNA, Kraków, 2005. Additional literature 1. W. Kotarba: Ochrona wiedzy a kapitał intelektualny organizacji, wyd. 1, PWE, Warszawa, 2006. 2. A. Karpowicz: Autor-Wydawca. Poradnik prawa autorskiego, wyd. 4, PWN, Warszawa 2004. Conditions for course credition credit colloq. 313 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4401p Tytuł kursu/przedmiotu Projektowanie procesowe Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż. Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Bogusława Wierzbowska, dr inż., Joanna Koralewska, dr inż. Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Projekt Seminarium Liczba punktów 2 3 projekt Wymagania wstępne Matematyka, fizyka, chemia, inżynieria chemiczna, technologia chemiczna, aparatura procesowa. Krótki opis zawartości całego kursu Rozwiązania technologiczno – aparaturowe instalacji. Procedury projektowania. Opracowanie przez studentów uproszczonego projektu instalacji. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Liczba godzin Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Opracowanie chemicznej i technologicznej koncepcji postawionego zadania projektowego. Dobranie indywidualnych parametrów procesów i operacji jednostkowych. Sporządzanie bilansu materiałowego i energetycznego. Opracowanie schematu technologicznego instalacji. Obliczenia projektowe aparatów i urządzeń. Rozmieszczenie przestrzenne aparatury. Dobranie materiałów konstrukcyjnych. Opracowanie sposobu kontroli i regulacji projektowanej instalacji. 314 Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa J. Pikoń, Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978; M. Serwiński, Zasady inżynierii chemicznej i procesowej, Warszawa 1982; J. Pikoń, Atlas konstrukcji aparatury chemicznej, PWN, Warszawa 1987. Literatura uzupełniająca D. Himmelblau, Basic principles & calculation in chemical engineering, New York 1986; J. Ciborowski, Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982. Warunki zaliczenia Opracowanie projektu procesowego. DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4401p Course title Design of process Supervising course lecturer Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż. Other course lecturers Bogusława Wierzbowska, dr inż.; Joanna Koralewska, drinż. Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 2 3 project Prerequisites Mathematics, physics, chemistry, chemical engineering, chemical technology, process apparatus. 315 Course description A technological – apparatus design of process line. Design procedures. A simplified project being worked out by students. Lecture Particular lectures contents Number of hours 1. 2. Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Elaboration of a chemical and technological idea of an imposed project work. Selection of individual parameters of processes and operations. Preparing the balance of materials and energy. Working out technological scheme of the proposed installation. Calculation procedure of the apparatus and installations. Spatial arrangement of the apparatus. The choice of constructional materials. The way of controlling and regulation of the projected installation. A simplified project being worked out by students. Core literature J. Pikoń, Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978; M. Serwiński, Zasady inżynierii chemicznej i procesowej, Warszawa 1982; J. Pikoń, Atlas konstrukcji aparatury chemicznej, PWN, Warszawa 1987. Additional literature D. Himmelblau, Basic principles & calculation in chemical engineering, New York 1986; J. Ciborowski, Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982. Conditions for course credition Project 316 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4266 Tytuł kursu/przedmiotu Gospodarka energetyczna w przedsiębiorstwie chemicznym Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Tadeusz Słonka , dr inż., adiunkt Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 3 Zaliczenie Wymagania wstępne Chemia nieorganiczna, chemia organiczna, chemia fizyczna Krótki opis zawartości całego kursu Kurs obejmuje zagadnienia obliczania energochłonności procesów i efektywności różnych metod wytwarzania, przetwarzania i magazynowania energii z zastosowaniem metod chemicznych. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wprowadzenie, program, wymagania, formy energii, jednostki. 2. Termodynamiczna sprawność systemu, egzergia a energia i funkcje termodynamiczne. 3. Cykl Carnot`a, maszyny cieplne, prawo Carnot`a, turbiny gazowe. 4. Chłodziarki, skraplanie gazów, pompy ciepła. 5. Modyfikacja technologii a zmiany energochłonności-przykłady obliczeniowe 6. Technologie alternatywne-otrzymywanie oksymu cykloheksanonu. 7. Technologie wytwarzania wodoru, sprawności procesów elektrochemicznych. 8. Zasady zmniejszania niedoskonałości termodynamicznej procesów cieplnych. 9. Wytwarzanie energii w ogniwach galwanicznych 10. Energia z ogniw paliwowych i procesy skojarzone. 11. Chemia w metodach wykorzystania energii słonecznej-podstawy. 12. Fotoelektroliza wody 13. Ogniwa fotoelektrochemiczne 14. Inne metody wykorzystania energii słonecznej-energia biomasyprzetwarzanie. 15. Porównanie znanych metod wytwarzania, przetwarzania i magazynowania energii. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 317 Ćwiczenia, seminarium - zawartość tematyczna Laboratorium, projekt - zawartość tematyczna Materiał do samodzielnego opracowania Literatura podstawowa J. Szarawara –Termodynamika chemiczna stosowana, W N-T, W-wa, 1997 J. Szargut, A Ziębik – Podstawy energetyki cieplnej Literatura uzupełniająca K. Annamalai –Advanced Thermodynamics Engineering –CRC Press, 2002 Warunki zaliczenia zaliczenie DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4266 Course title Energy Management in Chemical Plant Supervising course lecturer Tadeusz Słonka, dr inż. Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar Number of credits 3 Test 318 Prerequisites Inorganic chemistry, organic chemistry, physical chemistry. Course description The course includes the problems of energy consumption and efficiency of various methods of energy generation, processing and storage using chemical technology. Lecture Particular lectures contents 1. Scope and purpose, forms of energy, units. 2. Efficiency of energy conversion systems, egzergy, energy and thermodynamics. 3. Carnot` cycle, heat engines, Carnot law, gas turbines. 4. Refrigeration, liquefaction of gases, heat pumps. 5. Changes in technology and changes in energy consumption-example of calculs. 6. Alternative technology-cyclohexanone oxime production. 7. Hydrogen production, efficiency of electrochemical processes. 8. Practical rules of the reduction of energy losses caused by thermodynamic. 9. Energy from galvanic cells. 10. Energy from fuel cells - combined processes. 11. Chemistry in the method of solar energy utilization – basis. 12. Water photolysis -various ways. 13. Photoelectric and photogalvanic cells. 14. Other methods of solar energy utilization - biomass energy-processing. 15. Comparison of various methods of energy generation, processing and storage. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents Material for self preparation Core literature J. Szarawara –Termodynamika chemiczna stosowana, W N-T, W-wa, 1997 J. Szargut, A Ziębik – Podstawy energetyki cieplnej Additional literature K. Annamalai –Advanced Thermodynamics Engineering –CRC Press, 2002 Conditions for course credition test 319 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4387 • Nazwa kursu: Analiza i materiałoznawstwo produktów naftowych • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład Ćwiczenia Laboratorium 5 Projekt Seminarium 75 zaliczenie 4 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): • Wymagania wstępne: kurs przeznaczony jest dla studentów specjalności Technologia ropy naftowej i węgla na kierunku Technologia chemiczna • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Elżbieta Beran, dr inż. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Elżbieta Beran, dr inż.; Aleksandra Masalska, dr inż. • Rok: .IV. Semestr: VII (jesienny). • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): • Cele zajęć (efekty kształcenia): Praktyka laboratoryjna w analizie produktów naftowych. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): • Krótki opis zawartości całego kursu: Wiedza z zakresu podstaw teoretycznych i metod pomiarów wielkości charakteryzujących właściwości produktów naftowych. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Liczba godzin Analiza wybranych właściwości paliw silnikowych: skład frakcyjny, gęstość, lepkość, prężność par, indeks lotności, indeks cetanowy, temperatury mętnienia i zapłonu, zawartość wody i zanieczyszczeń, zawartość żywic i działanie korodujące. Charakterystyka lekkich i ciężkich olejów opałowych – analiza właściwości: gęstość, lepkość, punkt anilinowy, temperatura zapłonu i płynięcia, popiół i pozostałość po koksowaniu, zawartość wody i zanieczyszczeń. Analiza wybranych właściwości olejów smarowych (silnikowych, przekładniowych i przemysłowych) i smarów plastycznych. Ocena charakterystycznych właściwości pozostałych produktów naftowych takich jak: rozpuszczalniki, asfalty i parafiny. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: Instrukcje laboratoryjne do ćwiczeń, A. Podniało, „Paliwa, oleje i smary w ekologicznej eksploatacji” Wyd. WNT, Wwa 2002r. 320 K. Górska, W. Górski, „Materiały pędne i smary”. Wyd. WKiŁ 1986r. J. G. Speight, „The chemistry and technology of petroleum”. N.Y. 1991r. • Literatura uzupełniająca: „Paliwa, oleje i smary w eksploatacji” czasopismo, wyd. Eksplonaft Wwa. Aktualne normy ISO i PN-EN. • Warunki zaliczenia: Pozytywna ocena z kolokwiów i sprawozdania z wykonywanych ćwiczeń. * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4387 • Course title: Analysis and materials science of petroleum products • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory 5 Project Seminar 75 credit 4 • Level of the course (basic/advanced): • Prerequisites: - course addressed to students specialized in chemical technology with special interest “Technology of petroleum and coal”. • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Beran Elżbieta, dr inż. • Names, first names and degrees of the team’s members: Beran Elżbieta, dr inż.; Masalska Aleksandra, dr inż. • Year: IV Semester VII • Type of the course (obligatory/optional): • Aims of the course (effects of the course): Laboratory experiences in analytical methods of evaluation of petroleum products. • Form of the teaching (traditional/e-learning): • Course description: Fundamental knowledge in the field of theoretical background and test methods for measuring physical quantities characterizing properties of petroleum products. • Lecture: 321 Particular lectures contents Number of hours 1. 2. 3. • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: Analysis of chosen properties of motor fuels (gasolines, diesel fuels): distillation, density, viscosity, vapour pressure, volatility, cetane index, cloud point, water and precipitate content, resins, corrosive attack. Characteristic of light and heavy fuel oils – analysis of chosen properties: density, viscosity, aniline and pour point, flash point, ash and carbon residue, water and precipitate content. Analysis of chosen properties of lubricants (engine, gear and industry oils) and greases. Characteristics of other petroleum products (solvents, asphalts, waxes). • Project – the contents: • Basic literature: Laboratory statements, A. Podniało, „Paliwa, oleje i smary w ekologicznej eksploatacji” Wyd. WNT, Wwa 2002r. K. Górska, W. Górski, „Materiały pędne i smary”. Wyd. WKiŁ 1986r. J. G. Speight, „The chemistry and technology of petroleum”. N.Y. 1991r. • Additional literature: „Paliwa, oleje i smary w eksploatacji” czasopismo, wyd. Eksplonaft Wwa. Current ISO and PN-EN standards. • Conditions of the course acceptance/credition: Positive notes of colloquium and reports from experiments. * - depending on a system of studies 322 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4130 • Nazwa kursu: Analiza paliw stałych • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład Laboratorium Ćwiczenia Projekt Seminarium 4 60 Zaliczenie 4 • • Poziom kursu: podstawowy Wymagania wstępne: • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Urszula Świetlik, dr inż., adiunkt n-d • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego:dr inż.Helena Machnikowska, adiunkt n-d, dr inż.Ewa Lorenc-Grabowska, asystent n-d. • Rok: ...IV......... Semestr:.VII....................... • Typ kursu: obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia):poznanie metod i umiejętność wykonania oznaczeń właściwości fizykochemicznych paliw stałych • Forma nauczania: tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: oznaczanie właściwości fizykochemicznych i użytkowych paliw stałych • Laboratorium - zawartość tematyczna: Przygotowanie próby węgla do badań. Analiza techniczna. Ciepło spalania i wartość opałowa. Zawartość siarki całkowitej. Gęstość rzeczywista węgla. Właściwości koksownicze węgla – zdolność spiekania, wskaźnik wolnego wydymania, test dylatometryczny. Karbonizacja węgla i badanie właściwości koksu. Zawartość CO2 w substancji mineralnej paliwa. Flotacja węgla. • Literatura podstawowa: instrukcje do ćwiczeń • Warunki zaliczenia: wykonanie ćwiczeń, pozytywne oceny z kolokwium i sprawozdania * - w zależności od systemu studiów 323 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4130 • Course title: Analytical methods for solid fuels • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory Project Seminar 4 60 credit 4 • Level of the course: basic • Prerequisites: - • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr inż. Urszula Świetlik • Names, first names and degrees of the team’s members: dr inż. Helena Machnikowska, dr inż. Ewa Lorenc-Grabowska • Year: IV Semester VII • Type of the course: obligatory • Aims of the course (effects of the course): study of methods for physicochemical properties determinations of solid fuels • Form of the teaching: traditional • Course description: The analytical methods for solid fuels properties determination • Laboratory – the contents: Sampling and preparation of coal to analyses. Proximate analysis. Higher and lower heating value. Total sulphur content. Real density. Coking properties of coal – caking power, swelling index, dylatometric test. Carbonization of coal and determination of coke properties. CO2 content in mineral matter. Flotation of coal. • Basic literature: instructions for analysis. • Conditions of the course acceptance/credition: colloquium and report * - depending on a system of studies 324 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4140 • Nazwa kursu: Analiza instrumentalna paliw • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład Ćwiczenia Laboratorium 4 Projekt Seminarium 60 zaliczenie 4 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany • Wymagania wstępne: wykłady: chemia i fizyka węgla; fizykochemiczne właściwości produktów naftowych • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr Helena Machnikowska • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: prof. G.Gryglewicz, dr hab. S.Gryglewicz, dr E.Lorenc-Grabowska, dr A.Masalska, P.Rutkowski, dr E.Śliwka, dr U.Świetlik dr B.Pniak, dr • Rok: ....IV........ Semestr:...VIII..................... • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Poznanie metod instrumentalnych analizy paliw naturalnych i produktów ich przeróbki • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Badanie składu i właściwości paliw z zastosowaniem nowoczesnych metod instrumentalnych • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Liczba godzin Analiza elementarna paliw. Badanie paliw stałych metodą mikroskopii optycznej. Badanie struktury porowatej paliw metodą porozymetrii rtęciowej. Oznaczanie zawartości węglowodorów aromatycznych i bioestrów w paliwach ciekłych metodami spektroskopii UV i FTIR. Chromatograficzne oznaczanie zawartości: CO i węglowodorów w spalinach silnikowych, związków polichlorodwufenylu w produktach węglowodorowych, składu estrów metylowych kwasów tłuszczowych. Badanie składu paliw metodą GC-MS. Badanie właściwości termoplastycznych paków. Oznaczanie mas cząsteczkowych metodą osmometryczną. Oznaczanie grup tlenowych metodą termometryczną. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: • Literatura uzupełniająca: 325 • Warunki zaliczenia: zaliczenie na podstawie kolokwium i sprawozdania z wykonania poszczególnych ćwiczeń. * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4140 • Course title: Instrumental analysis of fuels • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory 4 Project Seminar 60 credit 4 • Level of the course (basic/advanced): advanced • Prerequisites: -lectures: chemistry and physics of coal; physicochemical properties of petroleum derived products • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr Helena Machnikowska • Names, first names and degrees of the team’s members: prof. G.Gryglewicz, dr hab. S.Gryglewicz, dr E.Lorenc-Grabowska, dr A.Masalska, dr B.Pniak, dr P.Rutkowski, dr E.śliwka, dr U.Świetlik • Year: IV Semester VIII • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): Acquainting with instrumental methods of the analysis of natural fuels and their derivatives • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: Examination of composition and properties of fuels by advanced instrumental methods • Lecture: Particular lectures contents Number of hours 1. 2. 3. 326 • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: Elemental analysis of fuels. Optical microscopy of solid fuels. Determination of porous structure by mercury porosimetry. Determination of aromatic hydrocarbons and bioesters in liquid fuels by UV and FTIR spectroscopy. Chromatographic determination of CO and hydrocarbons in engine flue gases, polichlorobifenyls in hydrocarbon fractions, composition of methyl esters of fatty acids. Determination of molecular weight by vapour pressure osmometry and fuel composition by GC-MS. Thermometric analysis of oxygen functionalities. Thermoplastic properties of pitches. • Project – the contents: • Basic literature: • Additional literature: • Conditions of the course acceptance/credition: credit * - depending on a system of studies 327 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: • Kod kursu: TCC4388 • Nazwa kursu: Chemia i fizyka węgla • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład 2 Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 30 egzamin 2 ..... • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany • Wymagania wstępne: technologia chemiczna • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr hab. inż. Grażyna Gryglewicz • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: IV Semestr: VII • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): zdobycie wiedzy w zakresie genezy, budowy chemicznej i struktury oraz właściwości fizykochemicznych węgla. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład obejmuje omówienie genezy kopalnych paliw stałych, budowy petrograficznej, fizycznej i chemicznej węgla. Zostaną przedstawione modele budowy węgla, zagadnienie ekstrakcji i jej znaczenie w poznaniu struktury węgla oraz metody fizyczne, chemiczne i fizykochemiczne badań węgla. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Geneza węgli kopalnych. 2. Budowa petrograficzna węgla. 3. Woda w węglu 4. Substancja mineralna w węglu. 5. Budowa substancji organicznej węgla. Ugrupowania węgla, wodoru, tlenu, azotu i siarki w węglu. 6. Modele fizyczne budowy węgla. 7. Modele chemiczne budowy węgla. Ekstrakcja węgla. 8. Budowa a właściwości węgla. 9. Struktura porowata węgla. 10. Metody badań struktury i tekstury węgli (XRD, FTIR, sorpcja gazów, SEM-EDX, TEM, termograwimetria) • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Liczba godzin 2 2 2 2 6 2 2 2 2 8 328 • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: D.W. Van Krevelen, Węgiel, PWN, Warszawa 1959 B. Roga, K. Tomków, Technologia chemiczna paliw, PWN, 1971 Chemia i fizyka węgla, pod red. S. Jasieńki, Wyd. PWr, 1995 • Literatura uzupełniająca: D.W. Van Krevelen, Coal, Elsevier, 1993 • Warunki zaliczenia: egzamin • - w zależności od systemu studiów DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4388 • Course title: Chemistry and physics of coal • Language of the lecturer: Polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar 30 exam 2 • Level of the course (basic/advanced): advanced • Prerequisites: chemical technology • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Grażyna Gryglewicz • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year: IV Semester: VII • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): Acquisition of knowledge about genesis, constitution, structure and physicochemical properties of coal. • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: Genesis of fossil fuels, petrographic, physical and chemical composition of coal are presented. Structural models of coal, the extraction process and its role in the study on the coal structure, the physical, chemical and physicochemical methods of coal examination are considered. 329 • Lecture: Particular lectures contents 1. Genesis of fossil fuels 2. Petrographic composition of coal 3. Moisture in coal 4. Mineral substance in coal 5. Composition of organic coal matrix. Carbon, hydrogen, oxygen, nitrogen and sulfur functionalities in coal. 6. Physical models of coal constitution. 7. Chemical models of coal constitution. Coal extraction. 8. Composition vs properties of coal. 9. Porous structure of coal . 10. Methods for examining structure of coal, e.g. XRD, FTIR, gas sorption, SEM-EDX, TEM, thermogravimetry. • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: Number of hours 2 2 2 2 6 2 2 2 2 8 D.W. Van Krevelen, Węgiel, PWN, 1959 B. Roga, K. Tomków, Technologia chemiczna paliw, PWN, 1971 Chemia i fizyka węgla, pod red. S. Jasieńki, Wyd. PWr, 1995 • Additional literature: D.W. V. Krevelen, Coal, Elsevier, 1993 • Conditions of the course acceptance/credition: exam * - depending on a system of studies 330 OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW: Kod kursu/przedmiotu TCC4395 Tytuł kursu/przedmiotu Fizykochemia ropy naftowej i produktów naftowych Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego Prof. dr hab. Jolanta Grzechowiak Imiona, nazwiska oraz tytuły członków zespołu dydaktycznego Forma zaliczenia kursu Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba godzin Forma zaliczenia Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 Liczba punktów 4 egzamin Wymagania wstępne Chemia organiczna, technologia organiczna Krótki opis zawartości całego kursu Skład chemiczny oraz właściwości fizykochemiczne ropy naftowej i produktów jej przeróbki (paliwa, oleje, smary, asfalty, parafina i koks). Fizyczne i chemiczne modele budowy składników ropy naftowej. Korelacja między składem chemicznym a właściwościami fizykochemicznymi. Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Węglowodorowe składniki ropy naftowej. 2. Niewęglowodorowe składniki ropy naftowej 3. Właściwości fizykochemiczne rop naftowych 4. Procesy pierwotnej i wtórnej przeróbki ropy naftowej; skład właściwości fizykochemiczne otrzymywanych frakcji 5. Paliwa; skład chemiczny i właściwości fizykochemiczne komponentów paliw (4), właściwości fizykochemiczne produktów handlowych (2) 6. Oleje; zmiany składu chemicznego i właściwości fizykochemicznych w procesach rafinacji i odparafinowania (2), właściwości fizykochemiczne produktów handlowych (2) 7. Smary, asfalty koks parafina; otrzymywanie właściwości fizykochemiczne 8. Właściwości fizykochemiczne produktów naftowych w odniesieniu do norm produktowych. 9. Aspekty ekologiczne w użytkowaniu produktów naftowych Liczba godzin 4 4 2 4 6 4 2 2 2 331 DESCRIPTION OF THE COURSES: Course code TCC4395 Course title Physicochemistry petroleum and derived products Supervising course lecturer Prof. dr. hab. Jolanta Grzechowiak Other course lecturers Course structure Course form Number of hours /week Form of the course completion Lecture Classes Laboratory Project Seminar 2 Number of credits 4 exam Prerequisites chemistry and chemical organic technology Course description Composition and properties of petroleum and petroleum products (fuels, oils, greases, asphalts, waxes and coke). Molecular formula of petroleum components. Influence of chemical composition on physicochemical properties. Lecture Particular lectures contents 1. Hydrocarbon constituents of petroleum 2. Non-hydrocarbon constituents of petroleum 3. Physical properties of crude oils 4. Chemical composition and physical properties of petroleum fractions. 5. Fuels; chemical composition and physicochemical properties of fuel components (4) physicochemical properties of commercially available products (2). 6. Oils; influence of refining and dewaxing processes on the chemical composition and physicochemical properties of oil fraction (2) physicochemical properties of commercially available products (2). 7. Greases, asfhalts, waxes and coke; manufacture, composition and properties. 8. Petroleum products specifications 9. Environmental regulations in respect to petroleum products Number of hours 4 4 2 4 6 4 2 2 2 Classes, seminars - the contents Laboratory, project – the contents 332 Material for self preparation Core literature J.G. Speight, The chemistry and Technology of Petroleum, Marcel Dekker, Inc. 1991. J. R. Grzechowiak, Fizykochemia ropy naftowej, Wyd. PWr, Wrocław, 1987 Additional literature Conditions for course credition exam 333 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4392 • Nazwa kursu: Materiały węglowe • Język wykładowy: polski Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba 2 godzin ZZU * Semestralna liczba 30 godzin ZZU* Forma zaliczenia zaliczenie 3 Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany • Wymagania wstępne: Technologia chemiczna – surowce i nośniki energii. • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jacek Machnikowski, prof. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: ...IV......... Semestr:...VII..................... • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny • Cele zajęć (efekty kształcenia): Wiedza w zakresie syntezy, struktury, właś • ciwości i zastosowania materiałów węglowych. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład dotyczy węgla jako materiału charakteryzującego się dużym bogactwem struktur i form morfologicznych i w wielu przypadkach unikatowymi właściwościami. Zostaną zaprezentowane różnorodne możliwości kształtowania struktury, tekstury i właściwości konwencjonalnych materiałów konstrukcyjnych i porowatych oraz metody otrzymywania i perspektywy zastosowania nanostruktur węglowych. Omówione będą tradycyjne i nowe dziedziny zastosowań materiałów węglowych w metalurgii, przemyśle maszynowym i chemicznym, elektronice, transporcie, ochronie środowiska i medycynie. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Struktura i tekstura a właściwości materiałów węglowych. 2. Metody badań struktury, tekstury i właściwości materiałów węglowych. 3. Procesy pirolizy i karbonizacji substancji organicznych, mezofaza węglowa. 4. Mechanizm i kinetyka grafityzacji. 5. Klasyczna technologia wytwarzania wyrobów węglowych i grafitowych. 6. Zjawisko adsorpcji 7. Porowate materiały węglowe, metody badania 8. Węgle aktywne, surowce, otrzymywanie, zastosowanie, 9. Sadze węglowe i węgle pirolityczne. 10. Włókniste materiały węglowe. 11. Kompozyty C/C, C/tworzywa sztuczne, C/metal i C/materiały ceramiczne. 12. Interkalacyjne związki węgla i grafitu. 13. Nanostruktury węglowe – fulereny, nanorurki, nanowłókna. 14. Materiały węglowe w procesach magazynowania energii. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 334 15. Materiały węglowe w bioinżynierii. 2 2 2 • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: H.Marsh, Introduction to Carbon Science, Elsevier 1996, A.Huczko, Fulereny, WNT, Warszawa 2003 • Literatura uzupełniająca: • Warunki zaliczenia: zaliczenie kolokwium • * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4392 • Course title: Carbon materials • Language of the lecturer: Polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar 30 Credit 3 • Level of the course (basic/advanced): advanced • Prerequisites: Chemical technology – raw materials and energy carriers, • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Jacek Machnikowski, prof. • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:......IV.......... Semester:..VII................. • Type of the course (obligatory/optional): optional • Aims of the course (effects of the course): Knowledge in the field of synthesis, structure, properties and application of carbon materials • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional 335 • Course description: The course gives the current state of art and prospects for the future of carbon materials. Various ways of tailoring structure, texture and properties of conventional carbon materials and perspective applications of carbon nanostructures are outlined.. Traditional and new applications in metallurgy, mechanical and chemical industry, electronics, transport, environmental protection and medicine are described. • Lecture: Particular lectures contents 1. Structure,texture and properties of carbon materials 2. Metods for characterization of carbon materials 3. Pyrolysis and carbonization of organic matter, carbon mesophase 4. Mechanism and kinetics of graphitization 16. Conventional technology of electrode industry. 17. Fundamentals of adsorption 18. Porous carbons, methods of characterization 19. Activated carbons, raw materials, manufacturing, application 20. Carbon blacks and pyrolytic carbons. 21. Fibrous carbon materials 22. Carbon composites 23. Intercalation compounds of carbons and graphite. 24. Carbon nanostructures – fullerens, nanotubes, nanofibers 25. Carbon materials for energy storage 15. Bioapplication of carbon materials Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: H.Marsh, Introduction to Carbon Science, Elsevier 1996, A.Huczko, Fulereny, WNT, Warszawa 2003 • Additional literature: • Conditions of the course acceptance/credition: credit * - depending on a system of studies 336 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4375 • Nazwa kursu: Chemia i technologia surfaktantów • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Wykład 2 Laboratorium Ćwiczenia 30 Egzamin 3 Projekt Seminarium 2 30 Kolokwia, sprawozdania 2 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: zaliczone wykłady: „Chemia organiczna” i „Technologia chemiczna – surowce i procesy przemysłu organicznego”, zaliczone laboratorium preparatyki związków organicznych • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej Piasecki, dr hab. inż. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr inż. Ryszard Janik • Rok: .........IV... Semestr:......VII.................. • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Poznanie technologii wytwarzania specjalizowanej grupy związków organicznych jakimi są surfaktanty wraz z kierunkami ich zastosowania • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Budowa chemiczna i klasyfikacja surfaktantów. Naturalna i petrochemiczna baza surowcowa. Współczesne procesy technologiczne wytwarzania surfaktantów. Właściwości i obszary zastosowania surfaktantów. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Budowa chemiczna, klasyfikacja i systematyka surfaktantów 2. Surowce i półprodukty do wytwarzania surfaktantów 3. Sole kwasów karboksylowych, technologie wytwarzania i właściwości 4. Akiloarylosulfoniany, technologie wytwarzania i właściwości 5. Siarczany i sulfoniany alkilowe, technologie wytwarzania i właściwości 6. Surfaktanty niejonowe, technologie wytwarzania i właściwości 7. Surfaktanty kationowe, technologie wytwarzania i właściwości 8. Surfaktanty amfoteryczne, technologie wytwarzania i właściwości 9. Inne surfaktanty 10. Analiza jakościowa i ilościowa surfaktantów 10. Kierunki rozwojowe w zakresie wytwarzania surfaktantów 11. Dziedziny zastosowań i formy użytkowe surfaktantów Liczba godzin 1 4 2 2 2 4 3 2 3 2 2 3 • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Wytworzenie surfaktantu anionoaktywnego typu soli sodowej siarczanu alkoholu tłuszczowego, kationoaktywnego typu soli czwartorzędowej zasady amoniowej i 337 niejonowego typu polioksyetylenowej pochodnej nasyconego kwasu tłuszczowego. Poznanie metod kontroli analitycznej przebiegu procesu syntezy, izolowania i oczyszczania produktu. Wykonanie wybranych, typowych i specyficznych analiz produktów końcowych niezbędnych dla ich charakterystyki. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: 1. The complete technology book on detergents, by NIIR Board of Consultants & Engineers. Delhi, National Institute of Industrial Research, 2006. 2. J. Przondo, Związki powierzchniowo czynne i ich zastosowanie w produktach chemii gospodarczej, Radom : Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, 2004. 3. J. Ogonowski, A. Tomaszkiewicz-Potępa, Związki powierzchniowo czynne, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Kraków : Politechnika Krakowska, 1999. 4. R. Zieliński, Surfaktanty, towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2000. 5. Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych „Chemia i technologia surfaktantów” • Literatura uzupełniająca: 1. Handbook of detergents: Part A, Properties, Uri Zoller (Ed.); ed. vol. Guy Broze, New York, Marcel Dekker, 1999. 2. Handbook of detergents: Part B, Environmental impact, Uri Zoller (Ed.), New York, Marcel Dekker, 2004. 3. Handbook of detergents: Part C, Analysis, Editor-in-chief Uri Zoller; edited by Heinrich Waldhoff, Rüdiger Spilker (Eds.), New York, Marcel Dekker, 2005. 4. Handbook of detergents: Part D, Formulation, Editor-in-chief Uri Zoller, edited by Michael S. Showell. Boca Raton [etc.], Taylor & Francis, 2006. • Warunki zaliczenia: wykład – egzamin, ćwiczenia laboratoryjne – zaliczenie kolokwiów z materiałów do ćwiczeń oraz zaliczenie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń, odpracowanie nieobecności na ćwiczeniach * - w zależności od systemu studiów 338 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4375 • Course title: Chemistry and technology of surfactants • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Lecture Classes Laboratory 2 2 30 30 Exam Colloguia’s, reports 2 3 Project Seminar • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: Credit for a course “Organic technology – raw materials and processes of organic industry” • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Andrzej Piasecki, dr hab. inż. • Names, first names and degrees of the team’s members: dr inż. Ryszard Janik • Year:......IV.......... Semester:...........VII.......... • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional, traditional training in laboratory groups • Course description: Chemical structure and classification of surfactants. Natural and petrochemical raw materials. Chemical processes of surfactants manufacturing. Properties and applications of surfactants. The laboratory synthesis of chosen surfactants from anionic, cationic and nonionic classes. Characterization of manufactured products by the methods of classic chemical analysis as well as specific methods for surfactants. • Lecture: Particular lectures contents 1. Chemical structure, classification and systematic of surfactants 2. Raw materials and intermediates for surfactants manufacturing 3. Fatty acid salts, manufacturing and properties 4. Alkylarylsulfonates, manufacturing and properties 5. Alkyl sulfates and sulfonates, manufacturing and properties 6. Nonionic surfactants, manufacturing and properties 7. Cationic surfactants, manufacturing and properties 8. Amphoteric surfactants, manufacturing and properties 9. Other-type surfactants 10. Qualitative and quantitative surfactants analysis 11. New trends in surfactants manufacturing 12. Application and formulation of surfactants Number of hours 1 4 2 2 2 4 3 2 3 2 2 3 • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: Synthesis of anionic surfactants of fatty alcohol sodium sulfate salt, cationic surfactant of quaternary ammonium salt and nonionic surfactant of polyoxyethylenated fatty aliphatic 339 acid derivative type. Meeting of methods of analytical process course control and isolation and purification of final product. The carrying out of chosen, typical and specific analyses' of final products for their characterization. • Project – the contents: • Basic literature: o The complete technology book on detergents, by NIIR Board of Consultants & Engineers. Delhi, National Institute of Industrial Research, 2006. o J. Przondo, Związki powierzchniowo czynne i ich zastosowanie w produktach chemii gospodarczej, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom, 2004. o J. Ogonowski, A. Tomaszkiewicz-Potępa, Związki powierzchniowo czynne, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Politechnika Krakowska, Kraków, 1999. o R. Zieliński, Surfaktanty, towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2000. o laboratory practices instruction "Chemistry and technology of surfactants” • Additional literature: 5. Handbook of detergents: Part A, Properties, Uri Zoller (Ed.); ed. vol. Guy Broze, New York, Marcel Dekker, 1999. 6. Handbook of detergents: Part B, Environmental impact, Uri Zoller (Ed.), New York, Marcel Dekker, 2004. 7. Handbook of detergents: Part C, Analysis, Editor-in-chief Uri Zoller; edited by Heinrich Waldhoff, Rüdiger Spilker (Eds.), New York, Marcel Dekker, 2005. 8. Handbook of detergents: Part D, Formulation, Editor-in-chief Uri Zoller, edited by Michael S. Showell. Boca Raton [etc.], Taylor & Francis, 2006. • Conditions of the course acceptance/credition: lecture – exam, laboratory - the credit of colloquia's from material to practices as well as the credit of reports from executed practices; the making up the absence on practices * - depending on a system of studies 340 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4376 • Nazwa kursu: Chemia i chemiczna modyfikacja polimerów • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Wykład 2 Ćwiczenia Laboratorium 2 30 30 E 4 Zal. 2 Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: zaliczony kurs Chemia Organiczna • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej W. Trochimczuk, dr hab. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dorota JermakowiczBartkowiak, dr inż., Gryzelda Poźniak, dr inż. • Rok: .IV........... Semestr:...VII..................... • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: podstawy chemii polimerów z opisem typów polimeryzacji, kopolimeryzacji oraz podstawami chemicznej modyfikacji polimerów • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wstęp – makrocząsteczki (definicja, polimery naturalne i syntetyczne) 2. Mechanizmy reakcji (reakcje stopniowe i łańcuchowe, cechy charakterystyczne) 3.Polimeryzacja rodnikowa (etapy, procesy uboczne) 4.Inhibicja i spowalnianie procesów polimeryzacji 5. Kopolimeryzacja i kopolimery 6. Polimeryzacja jonowa (mechanizm i przebieg procesów) 7.Polimeryzacja żyjąca 8. Inne rodzaje polimeryzacji(plazmowa) 9. Polimeryzacja koordynacyjna (cechy ogólne, katalizatory Zieglera-Natty, mechanizm polimeryzacji) 10. Polimeryzacja koordynacyjna olefin, dienów sprzężonych, cykloolefin, monomerów heterocyklicznych) 11. Polikondensacja (stechiometryczna, niestechiometryczna, kontrola stopnia polimeryzacji) 12. Metody syntezy polimerów (polimeryzacja w masie, rozpuszczalnikowa, emulsyjna, suspensyjna) 13. Charakterystyka podstawowych polimerów (poliolefiny, polistyren, poli(octan winylu), poliakrylany, 14.Charakterystyka podstawowych polimerów(poliestry, poliamidy, poliuretany) 15. Chemiczna modyfikacja polimerów Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 341 2 • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: (blokowa polimeryzacja metakrylanu metylu, kopolimeryzacja/polimeryzacja rozpuszczalnikowostrąceniowa, polimeryzacja kationowa, synteza poli(alkoholu winylowego), kondensacja fenolowoformaldehydowa, sieciowanie poli(alkoholu winylowego), aminoliza poli(akrylonitrylu)) • Projekt - zawartość tematyczna: Literatura podstawowa: ‘Chemia polimerów’, praca zbiorowa pod red. Z. Florjańczyka, Stanisława Penczka, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1995. • Literatura uzupełniająca: • Warunki zaliczenia: egzamin * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4376 • Course title: Polymer chemistry and chemical modification of polymers • Language of the lecturer: Polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Lecture 2 Classes 30 exam 4 Laboratory 2 Project Seminar 30 Accept. 2 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: Organic chemistry • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Trochimczuk Andrzej, dr hab. • Names, first names and degrees of the team’s members: Trochimczuk Andrzej, dr hab., JermakowiczBartkowiak Dorota, dr , Poźniak Gryzelda, dr • Year:....IV............ Semester:....VII...... • Type of the course (obligatory/optional): obligatory 342 • Aims of the course (effects of the course): • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: basic polymer chemistry, types of polymerization, copolymerization and their mechanizm, principles of chemical modification of polymers • Lecture: Particular lectures contents 1. Introduction – macromolecules (definition, natura and synthetic polymers 2. Mechanisms of polymerization reactions (addition and chain reactions, characteristics features) 3.Radical polymerization (stages, side reactions) 4.Inhibition and retardation of polymerization processes 5. Copolymerization and copolymers 6. Ionic polymerizations (mechanizm and stages) 7.Living plymerizations 8. Other pollymerizations (plasma) 9. Coordination polymerization (general features, Ziegler-Natta catalysts, mechanism of polymerization) 10. Coordination polymerization of olefines, dienes, cykloolefines, heterocyclic monomers) 11. Polycondensations (stoichiometric, non-stoichiometric, control of polymerization degree) 12. Methods of polymer synthesis (block, solvent, emulsion, suspension) 13. Basic groups of polymers (polyolefines, polystyrene, poly(vinyl acetate), poly(acrylates) 14. Basic groups of polymers (polyesters, polyamides, polyurethanes) 15. Chemical modification of polymers • Classes – the contents: • Seminars – the contents: Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Laboratory – the contents: (block polymerization of metyl methacrylate, copolymerization/precipitation polymerization, cationic polymerization, poly(vinyl alcohol) synthesis, phenol-formaldehyde condensation, poly(vinyl alcohol) crosslinking, aminolysis of poly(acrylonitrile) • Project – the contents: Basic literature: ‘Chemia polimerów’, praca zbiorowa pod red. Z. Florjańczyka, Stanisława Penczka, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1995. • Additional literature: • Conditions of the course acceptance/credition: * - depending on a system of studies 343 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4377 • Nazwa kursu: • Język wykładowy: Polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Fizykochemia powierzchni i układów zdyspergowanych Wykład Laboratorium Ćwiczenia Projekt Seminarium 2 2 30 Egzamin 4 120 30 Kolokwium, sprawozdania 2 60 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: brak • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. Stanisław Kucharski • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr inż. Ewelina Ortyl, doktoranci Z-12 • Rok: .....IV....... Semestr:....VII.................... • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): • Cele zajęć (efekty kształcenia): zdobycie wiedzy w zakresie wpływu zjawisk powierzchniowych na własności materiałów • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Zjawiska fizykochemiczne na powierzchniach międzyfazowych gaz/ciecz, ciecz/ciało stałe oraz gaz/ciało stałe. Związki powierzchniowo czynne. Układy zdyspergowane, ich charakterystyka i trwałość. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Zjawiska kapilarne Metody pomiaru napięcia powierzchniowego Zwilżalność, kąt zwilżania Powierzchnia ciał stałych, adsorpcja Filmy molekularne Langmuira-Blodgett Związki powierzchniowo czynne Zjawiska elektryczne na granicy faz, warstwa podwójna Agregacja w roztworach wodnych, teoria micelizacji Układy zdyspergowane i ich trwałość Mikroemulsje Emulsje i emulgatory Piany i odczynniki pianotwórcze Flotacja, adhezja, detergencja Tarcie, tarcie na poziomie molekularnym Metody fizykochemiczne w badaniach zjawisk powierzchniowych • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 344 • • Seminarium - zawartość tematyczna: Laboratorium - zawartość tematyczna: Zajęcia organizacyjne. Oznaczanie napięcia powierzchniowego metodą Wilhemy’ego. Oznaczanie napięcia powierzchniowego metodą pęcherzykową. Badanie właściwości pianotwórczych metodą Sun’a. Badanie właściwości pianotwórczych metodą ubijania piany. Oznaczanie temperatury zmętnienia wodnych roztworów niejonowych surfaktantów. Oznaczanie zwilżalności przez pomiar czasu tonięcia krążków. Oznaczanie krytycznego stężenia micelarnego z pomiarów przewodnictwa. Pomiar potencjału powierzchniowego na granicy międzyfazowej roztwór wodny/powietrze. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: • 1. Adamson A.W., Physical chemistry of surfaces, 2. Lyklema J., Fundamentals of Colloid and Interface Science. 3. Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych „Fizykochemia powierzchni i układów zdyspergowanych” • Literatura uzupełniająca: Oleś A., „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”, * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4377 • Course title: Physical chemistry of surface and dispersed systems • Language of the lecturer: Polish Course form Lecture Number 2 of hours/week* Number 30 of hours/semester* Form of the course Examination completion 4 ECTS credits 120 Total Student’s Workload Classes Laboratory Project Seminar 2 30 2 60 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: recommended finished course: Physical Chemistry • Name, first name and degree of the lecturers: Prof. S. Kucharski, • Names, first names and degrees of the team’s members: 345 dr inż. Ewelina Ortyl, doctorants from Z-12 • Year:.IV.............. Semester:...VII................... • Type of the course (obligatory/optional): elective • Aims of the course (effects of the course): gaining knowledge of influence of surface structures (layers) on material properties • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: Physicochemical phenomena at gas/liquid, gas/solid and liquid/solid interface. Surfactants. Dispersed systems: characteristics and stability. • Lecture: 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Particular lectures contents Capillary effects Methods of surface and interface tension measurements Wettability, contact angle Surface of solids, adsorption Langmuit-Blodgett molecular films Surfactants Electrical phenomena at interfaces, double layer Aggregation in aqueous solutions, theory of micellization Dispersed systems and their stability Microemulsions Emulsions and emulsifiers Foams and froth Flotation, adhesion, detergency Friction, friction at molecular level Physicochemical methods for investigation of interfacial phenomena • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: Determination of surface tension by Wilhelmy method. Determination of surface tension by maximum bubble pressure. Determination of foamability by Sun method. Determination of foamability by beating method. Cloud point temperature on nonionics. Determination of wetting ability. Determination of critical micelle concentration by conductivity method. Determination of surface potential. • Project – the contents: • Basic literature: Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1. Adamson A.W., Physical chemistry of surfaces, 2. Lyklema J. , Lyklema J., Fundamentals of Colloid and Interface Science 3. Laboratory practices instruction " Physical chemistry of surface and dispersed systems” • Additional literature: Oleś A., „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”, • Conditions of the course acceptance/credition: lecture – exam, laboratory - the credit of colloquia's from material to practices as well as the credit of reports from executed practices; the making up the absence on practices * - depending on a system of studies 346 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4378 • Nazwa kursu: Fizykochemia polimerów • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Wykład Laboratorium Ćwiczenia 2 2 30 30 zal 3 zal 2 Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): • Wymagania wstępne: ukończone kursy ‘Chemia fizyczna’ • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Marek Bryjak, dr hab.inż. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Andrzej Trochimczuk dr hab. inż., Gdyzelda Poźniak dr inż., • Rok: 4 Semestr: 7 • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): • Cele zajęć (efekty kształcenia): poznanie właściwości polimerów w roztworach i w fazie skondensowanej a przez to lepsze wykorzystanie materiałów polimerowych w praktyce. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): • Krótki opis zawartości całego kursu: • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Pojęcia podstawowe, budowa polimeru, rodzaje polimerów, 2. Ciężary cząsteczkowe, funkcje rozkładów, metody wyznaczania, 3. Roztwory polimerów, łańcuch niezakłócony łańcucha, łańcuch gaussowski 4. Parametry rozpuszczalności (przybliżenie Hildebranda i Hansena) 5. Model kratowy Flory’ego Hugginsa 6. Separacja faz – układy wielofazowe 7. Polimery wstanie skondensowanym – bezpostaciowe i semikrystaliczne 8. Krystalizacja polimerów 9. Stany fazowe a stany fizyczne – temperatury przejść fazowych Tg i Tm 10. Mieszaniny polimerów, separacja w układach 11. Kopolimery blokowe – struktura 12. Zjawiska powierzchniowe w polimerach (modele Fowkesa, van Ossa, Changa) 13.Zjawisko dyfuzji w polimerach (dyfuzja fickowska i anomalna) 14. Biopolimery • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 4 2 2 2 2 347 • Laboratorium - zawartość tematyczna: Średnie masy cząsteczkowe, Charakterystyka termiczna polimerów, Pęcznienie i parametry rozpuszczalności, Napięcie powierzchniowe, Zjawisko dyfuzji, Krystaliczność, Mieszaniny polimerów • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: H.Galina - Fizykochemia polimerów, J.Rabek – Fizykochemia polimerów, • Literatura uzupełniająca: F.Garbasi - Polymer Surfaces, L.Sperling-Polymer physicochemistry • Warunki zaliczenia: zdane dwa kolokwia w trakcie semestru * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4378 • Course title: Polymer physicochemistry • Language of the lecturer: Polish Course form Lecture Number 2 of hours/week* Number 30 of hours/semester* Form of the course completion 3 ECTS credits Classes Laboratory Project Seminar 2 30 reports 2 • Level of the course (basic/advanced): • Prerequisites: finished courses: Physical chemistry I and II • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Marek Bryjak, Dr • Names, first names and degrees of the team’s members: Andrzej Trochimczuk Dr., Gryzelda Pozniak Dr. • Year: fourth Semester: seventh • Type of the course (obligatory/optional): • Aims of the course (effects of the course): better recognition of polymer species in solution and in solid state; practical understanding of the nature of polymers • Form of the teaching (traditional/e-learning): • Course description: 348 • Lecture: Particular lectures contents 1.Elementary terms – polymer and its structure 2. Molecular weights, distribution functions, methods of analysis 3.Polymer solutions, undisturbed chain, Gaussian 4.Solubility parameters: Hildebrand and Hanss3s approaches 5.Flory-Huggins model 6.Phase separation – multiphase systems 7. Polymers in solid state – amorphous and crystalline structure 8. Polymer crystallization 9. Phase and physical states – Tg and Tm temperatures 10. Polymer blends – phase separation 11.Block copolymers – structure 12.Surface phenomena in polymers (Fowkes, van Oss and Chang models) 13. Diffusion phenomena in polymers (Fickan and abnormal diffusion) 13. Biopolymers Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 4 2 2 2 2 2 • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: Molecular weight evaluations, Temperatures characteristics, Swelling and solubility parameters, Surface tension, Diffusion phenomenon, Polymer crystallinity, Morphology of polymer blends • Project – the contents: • Basic literature: H.Galina Fizykochemia Ppolimerów, J.Rabek - Fizykochemiapolimerów • Additional literature: F.Garbasi – Polymer surfaces, L.Sperling: Polymer physicochemistry • Conditions of the course acceptance/credition: two interim tests * - depending on a system of studies 349 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4382 • Nazwa kursu: Formulacje kosmetyczne • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Wykład Ćwiczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Laboratorium 2 Projekt Seminarium 30 kolokwium sprawozdania 2 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: chemia organiczna, chemia surfaktantów, analiza produktów chemicznych • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Ryszard Janik, Dr inż. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: doktoranci W-3, Z-12 • Rok: .....4..... Semestr:...VIII letni..... • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Poznanie metod charakterystyki fizykochemicznej handlowych produktów kosmetycznych typu płynów do mycia ciała i emulsji kosmetycznych, które stanowią układy dyspersyjne stabilizowane dodatkami surfaktantów. Rozpoznanie jakościowe i ilościowe składu kompozycji płynów i emulsji z określeniem klasy surfaktantów w nich występujących. Poznanie zasad metody opracowywania formulacji kosmetycznej przez opracowanie własnej receptury płynu do mycia ciała, sporządzenie próbki tego płynu i próbek emulsji kosmetycznych według podanych receptur. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna w grupach laboratoryjnych • Krótki opis zawartości całego kursu: Charakterystyka fizykochemiczna rynkowych produktów kosmetycznych typu płynu do mycia ciała i emulsji kosmetycznej. Rozpoznanie składu kompozycji handlowego płynu z określeniem jakościowym klasy surfaktantów w nim zawartych. Opracowanie własnej receptury płynu do mycia ciała, sporządzenie próbki tego płynu i emulsji kosmetycznych według podanych receptur. Charakterystyka fizykochemiczna i użytkowa wykonanych próbek produktów kosmetycznych dla celów porównawczych ze zbadanymi produktami rynkowymi. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 1. 2. • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Charakterystyka fizykochemiczna i analiza rynkowego płynu do mycia ciała (szampon do włosów, płynne mydło, płyn lub żel do kąpieli lub pod prysznic) i emulsji 350 kosmetycznej (krem, mleczko lub śmietanka kosmetyczna). Oznaczenia pH, lepkości, zawartości wody, suchej substancji organicznej, substancji anionoaktywnej, własności pianotwórczych oraz klasy i typu surfaktantów dla płynów do mycia ciała. Oznaczenia pH, typu emulsji, zawartości wody dla emulsji kosmetycznej. Opracowanie własnej receptury preparatu kosmetycznego, otrzymanie próbek płynu i emulsji oraz ich charakterystyka fizykochemiczna. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych „Formulacje kosmetyczne” • Literatura uzupełniająca: W. Malinka, Zarys chemii kosmetycznej, Volumed, Wrocław 1999, Normy Branżowe (BN) dotyczące grupy katalogowej "Wyroby kosmetyczne i perfumeryjne" • Warunki zaliczenia: zaliczenie kolokwiów z materiału do ćwiczeń oraz zaliczenie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń, odpracowanie nieobecności na ćwiczeniach * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4382 • Course title: Cosmetic formulations • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar 30 colloquia’s reports 2 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: organic chemistry, chemistry of surfactants, analysis of chemical products • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Ryszard Janik, Dr inż. • Names, first names and degrees of the team’s members: postgraduate student of Z-12, W-3 • Year:....4....... Semester:...VIII summer..... • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): The knowledge of the methods of physicochemical characterization of trade cosmetic products of liquids type for human body washing and cosmetic emulsions that both are dispersed systems stabilized by surfactants. The qualitative and quantitative recognition of the cosmetic products composition together with qualification of the class of surfactants present in formulation. The knowledge of principles of the method of cosmetic formulation elaboration by work up of an own liquid soap for human body washing and preparing of an sample of this soap and samples of cosmetic emulsions according to given recipes. • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional training in laboratory groups 351 • Course description: The physicochemical characterization of commercial cosmetic products of type liquids for human body washing and cosmetic emulsion. The recognition of commercial washing liquid composition and qualitative qualification of the class of surfactant present. The elaboration of an own recipe of cosmetic liquid for human body washing, preparing a sample of the washing fluid and samples of cosmetic emulsions according to given recipes. The physicochemical and usable characterization of the prepared samples of cosmetic products for comparative aims from examined market products. • Lecture: Particular lectures contents Number of hours 1. 2. • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: The physicochemical characterization and analysis of commercial washing liquid cosmetic product (hair shampoo, liquid soap, bath or shower liquid, gel) and cosmetic emulsion (cosmetic creams or milk). The determination of pH, viscosity, water content, dry organic matter, anion active surfactant, foaming properties as well as class and type of surfactants for liquid human body washing products. The pH, type of emulsion and content of water determination for cosmetic emulsion. Elaboration of an own recipe of cosmetic product, preparation of a sample of the liquid and emulsion as well as their physicochemical characterization. • Project – the contents: • Basic literature: laboratory practices instruction "Cosmetic formulations” • Additional literature: W. Malinka, Zarys chemii kosmetycznej, Volumed, Wrocław 1999, Normy Branżowe (BN) dotyczące grupy katalogowej "Wyroby kosmetyczne i perfumeryjne" • Conditions of the course acceptance/credition: the credit of colloquia's from material to practices as well as the credit of reports from executed practices; the making up the absence on practices * - depending on a system of studies 352 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4383 • Nazwa kursu: Formulacje farmaceutyczne • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Wykład Ćwiczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Laboratorium 2 Projekt Seminarium 30 kolokwium sprawozdania 2 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: chemia organiczna, chemia surfaktantów • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jacek Łuczyński, Dr inż. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: doktoranci W-3, Z-12 • Rok: ....4........ Semestr:..........VIII wiosenny.............. • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Teoria formulacji farmaceutycznych i jej wykorzystanie w praktyce. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna w grupach laboratoryjnych • Krótki opis zawartości całego kursu: • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 1. 2. • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Równowaga hydrofilowo-hydrofobowa (HLB). Badanie emulsji i mikroemulsji stosowanych w kosmetyce i farmacji. Podstawy metod PIT i EIP. Proszki dzielone – „Synteza aspiryny”. Sporządzanie mikstur i maści. Mikrokapsułkowanie leków w pęcherzykach. Dyspergowanie niepolarnych płynów w wodzie. Preparaty farmaceutyczne. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych „Formulacje farmaceutyczne” • Literatura uzupełniająca: L. Krówczyński, R. Jachowicz, „Ćwiczenia z receptury”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1998; D. Attwood, A.T.Florence, „Surfactant Systems”, Champan and Hall, 1983; K.Shinoda, S.Friberg, „Emulsion and Solubilization”, Wiley, 1966 • Warunki zaliczenia: zaliczenie kolokwium z materiałów do ćwiczeń, zaliczenie sprawozdań i odpracowanie nieobecności na ćwiczeniach * - w zależności od systemu studiów 353 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4383 • Course title: Pharmaceutical formulations • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* emes of hours/ emestr* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory 2 Project Seminar 30 colloquia reports 2 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: organic chemistry, chemistry of surfactants • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Jacek Łuczyński, Dr ing. • Names, first names and degrees of the team’s members: postgraduate students of Z-12, W-3 • Year:....4............ Semester:......VIII winter................ • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): Pharmaceutical formulations theory and how it can be used in practical. • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional training in laboratory groups • Course description: • Lecture: Particular lectures contents Number of hours 1. 2. • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: The concept of the hydrophilic-lipophylic-balance (HLB). Study of emulsions and microemulsions of cosmetic and pharmaceutic interes. Principles of the PIT and EIP methods. Devided powder – “Synthesis Aspirin”. Prepare a mixtures and prepare a ointment. Microencapsulation drug in vesicular structures. Dispersion of nonpolar liquids of pharmaceutical interest in water. Pharmaceutical preparations. • Project – the contents: • Basic literature: laboratory practices instrucions “Pharmaceutic formulation” • Additional literature: L. Krówczyński, R. Jachowicz, „Ćwiczenia z receptury”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1998; D. Attwood, A.T.Florence, „Surfactant Systems”, Champan and Hall, 1983; K.Shinoda, S.Friberg, „Emulsion and Solubilization”, Wiley, 1966 • Conditions of the course acceptance/credition: the credit of colloquia from material to practices as well the credit of reports from executed practices; the making up the absences on practices * - depending on a system of studies 354 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4384 • Nazwa kursu: Przetwórstwo i fizyczna modyfikacja polimerów • Język wykładowy: polski Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba 2 godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Egzamin 3 Punkty ECTS Laboratorium Ćwiczenia Projekt Seminarium 2 Zaliczenie 2 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: brak • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. dr hab. inż. Ryszard Steller • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dr inż. Grażyna Kędziora, dr inż. Wanda Meissner • Rok: IV Semestr: VIII • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Poznanie podstawowych metod przetwórstwa polimerów oraz metod fizycznej modyfikacji polimerów • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład omawia fizyczne i technologiczne postawy różnych metod przetwarzania polimerów. Omówiono także środki pomocnicze do fizycznej modyfikacji polimerów z wykorzystaniem metod przetwórczych oraz najważniejsze kierunki modyfikacji fizycznej polimerów. Laboratorium skoncentrowane jest na praktycznym ugruntowaniu najważniejszych elementów wykładów. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Klasyfikacja metod przetwórstwa polimerów 2. Zjawiska i procesy fizyczne podczas przetwarzania polimerów 3. Przygotowanie polimerów do przetwarzania 4. Mieszanie i homogenizacja polimerów 5. Wytłaczanie polimerów 6. Wtryskiwanie polimerów 7. Prasowanie polimerów 8. Metody laminowania polimerów 9. Metody nanoszenia powłok z polimerów 10. Termoformowanie i łączenie polimerów 11. Obróbka wykończeniowa wyrobów polimerowych 12. Środki pomocnicze do polimerów 13. Kompatybilizacja i napełnianie polimerów 14. Plastyfikacja i wzmacnianie polimerów 15. Kompozyty i kompozycje polimerowe Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 355 • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: (zajęcia prowadzone w wymiarze 4h/tygodniowo przez 1/2 semestru) 1. Mieszanie i wytłaczanie polimerów 2. Wtryskiwanie i formowanie próżniowe 3. Prasowanie i laminowanie 4. Porowanie, formowanie odśrodkowe i fluidyzacja 5. Łączenie i obróbka mechaniczna polimerów 6. Mieszaniny polimerowe i kompatybilizacja 7. Napełnianie, barwienie i plastyfikacja polimerów • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: Podstawy recyklingu tworzyw sztucznych (red. M. Kozłowski), Wyd. Politechniki Wrocławskiej, 1998, 2) R. Sikora, Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych, Wyd. Żak, Warszawa 1993, • Literatura uzupełniająca: 1) D. Żuchowska, Polimery konstrukcyjne, WNT Warszawa 2000, 2) Przetwórstwo tworzyw sztucznych (red. K. Wilczyński), Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000 • Warunki zaliczenia: * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4384 • Course title: Processing and physical modification of polymers • Language of the lecturer: polish Course form Lecture Number 2 of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course examination completion 3 ECTS credits Classes Laboratory Project Seminar 2 credition 2 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: no • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr hab. inż. Ryszard Steller, prof. PWr • Names, first names and degrees of the team’s members: dr inż. Grażyna Kędziora, dr inż. Wanda Meissner • Year:......IV.......... Semester:.......VIII............... 356 • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): Learning on basic methods of polymer processing and on methods of physical modification of polymers • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: Lecture discusses physical and technological principles of different methods of polymer processing. Additives for physical modification of polymers with the use of processing methods and the most important directions of physical modification of polymers are also discussed • Lecture: Particular lectures contents 1. Classification of processing methods 2. Phenomena and physical processes during polymer processing 3. Preparation of polymers for processing 4. Blending and homogenization of polymers 5. Extrusion of polymers 6. Injection molding of polymers 7. Compression molding of polymers 8. Lamination methods of polymers 9. Coating methods of polymers 10. Thermoforming and joining of polymers 11. Dressing of polymer products 12. Polymer additives 13. Compatibilization and filling of polymers 14. Plasticization and toughening of polymers 15. Polymer composites and compositions • Classes – the contents: • Seminars – the contents: Number of hours • Laboratory – the contents: 4 hours/week durind ½ semester) 1. Blending and extrusion of polymers 2. Injection molding and thermoforming of polymers 3. Compression molding and lamination of polymers 4. Foaming, centrifugal molding and fluidization 5. Joining and mechanical working of polymers 6. Polymer blends and compatibilization 7. Filling, coloring and plasticization of polymers • Project – the contents: • Basic literature: Podstawy recyklingu tworzyw sztucznych (red. M. Kozłowski), Wyd. Politechniki Wrocławskiej, 1998, 2) R. Sikora, Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych, Wyd. Żak, Warszawa 1993, • Additional literature: 1) D. Żuchowska, Polimery konstrukcyjne, WNT Warszawa 2000, 2) Przetwórstwo tworzyw sztucznych (red. K. Wilczyński), Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000 • Conditions of the course acceptance/credition: * - depending on a system of studies 357 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4385 • Nazwa kursu: Technologie układów dyspersyjnych • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 30 kolokwium 4 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: podstawy fizykochemii układów dypersyjnych i polimerów • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jan Chlebicki, prof. dr hab. inż. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: ...IV......... Semestr:..VIII...................... • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny • Cele zajęć (efekty kształcenia): poznanie różnych układów dyspersyjnych i ich praktyczne zastosowania. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna. • Krótki opis zawartości całego kursu: • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Klasyfikacja układów dyspersyjnych. 2. Układy koloidalne. 3. Solubilizacja. 4. Koagulacja i flokulacja. 5. Układy emulsyjne. 6. Układy mikroemulsyjne. 7. Piany. 8. Proces prania. 9. Flotacja minerałów. 10. Układy dyspersyjne polimer - surfaktant. 11. Polimeryzacja suspensyjna. 12. Polimeryzacja emulsyjna. 13. Układy dyspersyjne: lakiery, barwniki. 14. Farbiarstwo. 15. Oczyszczanie ścieków. • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 358 • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: 1. Textbook, J. Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, Wiley, 1989. 2. R. Zieliński, Surfaktanty, Towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wyd. Akad. Ekonom., Poznań, 2000. 3. J. Pielichowski, A. Puszyński, Technologia tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa, 1994. • Literatura uzupełniająca: • Warunki zaliczenia: zaliczenie * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4385 • Course title: Technologies of disperse systems • Language of the lecturer: Polish Course form Lecture Number of hours/week* 2 Number of hours/semester* 30 Form of the course completion colloquium 4 ECTS credits Total Student’s Workload Classes Laboratory Project Seminar • Level of the course (basic/advanced): • Prerequisites: • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Chlebicki Jan, Prof. Dr Hab. Inż. • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:.....IV........... Semester:........VIII.............. • Type of the course (obligatory/optional): • Aims of the course (effects of the course): gaining knowledge of polydisperse systems and their practically applications in industry. • Form of the teaching (traditional/e-learning): • Course description: 359 • Lecture: Particular lectures contents 1. Classification of polydisperse systems 2. Colloidal systems 3. Solubilization. 4. Coagulation and flocculation. 5. Emulsion systems. 6. Microemulsion systems 7. Foams. 8. Detergency 9. Froth flotation of minerals 10. Polymer – surfactant systems. 11. Suspension polymerization. 12. Emulsion polymerization. 13. Polydisperse systems: lacquers, dispersed dyes. 14. Dyeing. 15. Sewage treatment. Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: 1. Textbook, J. Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, Wiley, 1989. 2. R. Zieliński, Surfaktanty, Towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wyd. Akad. Ekonom., Poznań, 2000. 3. J. Pielichowski, A. Puszyński, Technologia tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa, 1994. • Additional literature: • Conditions of the course acceptance/credition: * - depending on a system of studies 360 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC4386 • Nazwa kursu: Recykling tworzyw sztucznych • Język wykładowy: polski Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba 1 godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia zaliczenie 1 Punkty ECTS Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 1 zaliczenie 1 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: zaliczeniu lub uczestnictwo w laboratorium z „Przetwórstwa i fizycznej modyfikacji polimerów” • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr inż. Wanda Meissner • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: IV Semestr: VIII. • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny • Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z zagadnieniami związanymi z recyklingiem tworzyw sztucznych • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład omawia metody recyklingu tworzyw sztucznych, uwzględniając zbiórkę, segregacją oraz właściwy recykling odpadowych polimerów. Omówione metody dotyczą zarówno termoplastów, elastomerów jak i duroplastów. Uwzględnia również zagadnienia związane ze stabilizacją polimerów podczas procesów przetwórczych. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Struktura odpadów polimerowych, prawne zagadnienia recyklingu 2. Technologie recyklingu, metody rozdzielania odpadów 3. Recykling materiałowy termoplastów 4. Recykling surowcowy termoplastów 5. Recykling materiałowy i surowcowy gumy i poliuretanu 6. Recykling materiałowy i surowcowy duroplastów 7. Recykling energetyczny • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 Przygotowanie przez studentów referatów związanych z recyklingiem polimerów w różnych gałęziach przemysłu np.: elektronice i elektrotechnice, przemyśle samochodowym, opakowaniowym itp.. • Laboratorium - zawartość tematyczna: 361 • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: 1) Recykling materiałów polimerowych (red. A. Błędzkiego), 2) Podstawy recyklingu tworzyw sztucznych (red. M. Kozłowski), Wyd. Politechniki Wrocławskiej, 1998 • Literatura uzupełniająca: 1) Plastics Recycling in Europe (ed. M.Kozłowski) • Warunki zaliczenia: pozytywny wynik pisemnego kolokwium (wykład) i ustnego referatu (seminarium) * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC4386 • Course title: Plastics recycling • Language of the lecturer: polish Course form Lecture Number 1 of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course credition completion 1 ECTS credits Classes Laboratory Project Seminar 1 credition 1 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: completion or participation to laboratory "Processing and physical modification of polymers" • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr inż. Wanda Meissner • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:....IV............ Semester:.......VIII............... • Type of the course (obligatory/optional): optional • Aims of the course (effects of the course): learning problems of plastics recycling • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: • Lecture: Particular lectures contents 1. Polymer waste structure and legislation questions in recycling 2. Recycling technologies, methods of collection and selection of waste 3. Material recycling of thermoplastics 4. Feedstock recycling of thermoplastics 5. Material and feedstock recycling of rubbers and polyurethanes 6. Material and feedstock recycling of duroplastics 7. Energetic recycling Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 362 • Classes – the contents: • Seminars – the contents: Students prepare oral reports connected with polymer recycling in various industry branches, e.g. electronics and electrotechnics, motor and packaging industry, etc. • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: 1) Recykling materiałów polimerowych (red. A. Błędzkiego), 2) Podstawy recyklingu tworzyw sztucznych (red. M. Kozłowski), Wyd. Politechniki Wrocławskiej, 1998 • Additional literature: 1) Plastics Recycling in Europe (ed. M.Kozłowski) • Conditions of the course acceptance/credition: favorable result of written test (lecture) and oral report (seminar) * - depending on a system of studies 363 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC5076 • Nazwa kursu: Wieloskładnikowe układy polimerowe i kompozyty • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 30 Zaliczenie 3 90 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jacek Pigłowski, dr hab., prof.nadzw. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: ....IV........ Semestr:............VIII............ • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): zalecany wybieralny • Cele zajęć (efekty kształcenia): • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): • Krótki opis zawartości całego kursu: wykład prezentuje najnowsze osiągnięcia w zakresie mieszanin polimerów i stopów polimerów, omawia właściwości klasycznych kompozytów i nowoczesnych nanokompozytów • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Równowagi fazowe i separacja faz w mieszaninach polimerów 2. Teoria Flory’ego i Hugginsa, równanie stanu 3. Rola oddziaływań wewnątrz- i międzycząsteczkowych w mieszaninach 4. Dolna i górna krytyczna temperatura rozpuszczalności 5. Kryteria doboru składników i optymalizacji właściwości mieszanin polimerowych 6. Mieszaniny polimerów z polimerami cieklokrystalicznymi 7. Energia swobodna powierzchni polimerów (stan stały, polimery stopione) 8. Adhezja miedzy polimerami (rodzaje adhezji, praca adhezji) 9. Osnowa polimerowa – włókno wzmacniajace, teoria wzmocnienia 10. Długość krytyczna włókna, współczynnik kształtu, rodzaje włókien 11. Kompozyty włókniste, proszkowe, piankowe 12. Kompozyuty molekularne (sztywne makrocząsteczki, metody 13. Organofilizacja krzemianów warstwowych) 14. Nanokompozyty nieorganiczno-organiczne 15. Zastosowanie mieszanin i kopozytów • Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Ćwiczenia - zawartość tematyczna: 364 • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: A.W.Birley, B.Haworth, J.Batchelor, Physics of Plastics, Hanser, Munich 1992; W.Królikowski, Polimerowe materiały specjalne, Politechnika Szczecińska, Szczecin 1998; M.J.Folkes, P.S.Hope, Polymer blends and alloys, Blackie Academic&Prof., N.Y.1993; • Literatura uzupełniająca: S.Wu, Polymer interface and adhesion, Marcel Dekker Inc., N.Y. 1982; • Warunki zaliczenia: zaliczenie * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code:TCC5076 • Course title: Multicomponent polymer systems and composites • Language of the lecturer: PL Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory Project Seminar 2 30 Credit 2 60 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Jacek Pigłowski, Ph.D., D.Sc., • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:.....IV........... Semester:.........VIII............. • Type of the course (obligatory/optional): optional • Aims of the course (effects of the course): • Form of the teaching (traditional/e-learning): • Course description: The course provides an up-date on main activities in the field of polymer blends and alloys, classic composites and modern molecular- and nanocomposites. 365 • Lecture: Particular lectures contents 1. Phase equilibrium and phase separation in polymer blends 2. Flory-Huggins theory, equation-of-state approach 3. Intra- and intermolecular interactions inpolymer mixture 4. Lower- and upper critical solution temperature 5. Prediction and optimalization of properties in polymer blends 6. Blends containing liquid crystal polymers 7. Free surface energy of polymers (solid state, melts) 8. Adhesion between polymers (kinds, work of adhesion) 9. Polymer matrix-fiber, reinforcement concept 10. Critical length, aspect ratio, fibres, flakes, etc. 11. Fiber-, filler- and foam composites 12. Molecular composites (rigid macromolecules, methods) 13. Organophilic layered silicates 14. Polymer based nanocomposites 15. Aplication of polymer blends and composites • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 A.W.Birley, B.Haworth, J.Batchelor, Physics of Plastics, Hanser, Munich 1992; W.Królikowski, Polimerowe materiały specjalne, Politechnika Szczecińska, Szczecin 1998; M.J.Folkes, P.S.Hope, Polymer blends and alloys, Blackie Academic&Prof., N.Y.1993; • Additional literature: S.Wu, Polymer interface and adhesion, Marcel Dekker Inc., N.Y. 1982; • Conditions of the course acceptance/credition: credit * - depending on a system of studies 366 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: TCC5086 • Nazwa kursu: • Język wykładowy: polski Surfaktanty w kosmetyce i farmacji Forma kursu Wykład Tygodniowa liczba 2 godzin ZZU * Semestralna liczba 30 godzin ZZU* Forma zaliczenia egzamin 3 Punkty ECTS Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany • Wymagania wstępne: chemia fizyczna, chemia organiczna, technologia chemiczna • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Kazimiera A. Wilk, prof. dr hab. inż. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: ......IV...... Semestr:........8................ • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): poznanie roli i działania surfaktantów w produktach kosmetycznych i farmaceutycznych, technologia produktów • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: zagadnienia opisujące skład formulacji kosmetycznych i farmaceutycznych typu emulsji, mikroemulsji, liposomów,dyspersji stałej, pian i aerozoli, a także nośników leków i innych systemów transportu w aspekcie fizykochemicznym, technologicznym oraz marketingowym. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Charakterystyka powierzchni biologicznych (skóra, błona biologiczna, implanty) 2. Właściwości biologiczne (przeciwmikrobialne, hemolityczne, dermatologiczne) surfaktantów 3. Emulsje kosmetyczne 4. Układy mikroemulsyjne 5. Faza olejowa w formulacjach 6. Piany i aerozole 7. Kolorowa kosmetyka i dyspersje stałe w farmacji 8. Proszki i tabletki do prania 9. Ochrona przed UV 10. Środki konserwujące 11. Solubilizacja substancji biologicznie aktywnych 12. Formulacje farmaceutyczne 13. Liposomy i ich zastosowanie w kosmetyce i farmacji 14. Formulacje typu hydrozeli • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 4 2 2 2 2 2 2 2 367 • Laboratorium - zawartość tematyczna: • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: Ryszard Zieliński, Surfaktanty towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2000; Ryszard Glinka, Receptura kosmetyczna, Oficyna Wydawnicza, 2003 • Literatura uzupełniająca: Martin Rieger (Editor), Linda D. Rhein (Editor), Surfactants in Cosmetics, Marcel Dekker, New York, 2006 • Warunki zaliczenia: egzamin * - w zależności od systemu studiów Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: TCC5086 • Course title: Surfactants in cosmetics and pharmacy • Language of the lecturer: Polish Course form Lecture Number 2 of hours/week* Number 30 of hours/semester* Form of the course Exam. completion 3 ECTS credits Classes Laboratory Project Seminar • Level of the course (basic/advanced): advanced • Prerequisites: physical chemistry, organic chemistry, chemical technology • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Kazimiera A.Wilk, prof.dr hab. inż. • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:........IV........ Semester:..........8............ • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): knowledge of the surfactants role and performance in cosmetic and pharmaceutical products • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: topics describing cosmetic and pharmaceutical formulations, e.g., emulsions, microemulsions, liposomes, dispersions, foams, aerosols as well as drug delivery systems in respect to physiscochemical, technological and marketing aspects 368 • Lecture: Particular lectures contents 1.Characteristics of biological surfaces (skin, biological membranes, implants) 2. Biological properties (antimicrobial, hemolytic, dermatological) of surfactants 3. Cosmetic emulsions 4.Microemulsions systems 5.Oil phases in formulations 6.Foams and aerosols 7.Decorative cosmetics and solid dispersions in pharmacy 8.Laundry products 9.UV – protection 10. Coacervate agents 11. Solubilization of biologically active agents 12. Pharmaceutical formulations 13. Liposomes in cosmetics and pharmacy 14. Hydrgel-type formulations • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: Number of hours 2 2 2 2 2 2 4 2 2 2 2 2 2 2 Ryszard Zieliński, Surfaktanty towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2000; Ryszard Glinka, Receptura kosmetyczna, Oficyna Wydawnicza, 2003 • Additional literature: Martin Rieger (Editor), Linda D. Rhein (Editor), Surfactants in Cosmetics, Marcel Dekker, New York, 2006 • Conditions of the course acceptance/credition: examinations * - depending on a system of studies 369