KĄCIK WSPANIAŁEGO RODZICA

KĄCIK WSPANIAŁEGO RODZICA
DZIECKO NADMIERNIE RUCHLIWE
Nadmierna ruchliwość dzieci to powszechne zjawisko. Co drugie dziecko można by
określić mianem "żywego srebra" - jest głośne, energiczne, wprowadza zamieszanie i ciągle
mówi lub śmieje się. Nadpobudliwość to cecha wielu dzieci, którą równie wielu rodziców
uznaje za dużą wadę. Nadpobudliwość dziecka sprawia bowiem kłopoty nie tylko
opiekunom, ale również samemu dziecku - jest mu trudno się skoncentrować, ma problemy
z przyswajaniem nowych treści, nie może wysiedzieć na zajęciach w przedszkolu ani
zapamiętać swoich obowiązków. Nie ma w tym nic złego, należy jedynie pilnować, czy
zachowanie dziecka utrzymuje się w normie. Jeśli bowiem nadpobudliwość dziecka jest zbyt
duża i stanowi problem dla niego samego, utrudniając mu życie - wówczas warto
przeprowadzić u psychologa testy na rozpoznanie czy nie jest to syndrom nadpobudliwości
psychoruchowej nazywany w skrócie ADHD (attention deficit hyperactivity disorder, dosł.
zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi). Przed podjęciem decyzji o zainicjowaniu
kontaktu z psychologiem warto zwrócić uwagę na następujące symptomy:
 ciągła aktywność ruchowa
 dziecko nie uczy się na własnych błędach

opóźniony albo przyspieszony rozwój mowy
 problemy ze snem
 problemy z jedzeniem (wygląda na to, że dziecko nie ma czasu na jedzenie), łącznie z
występowaniem wymiotów, lub słaby odruch ssania
 ataki kolki, które mogą wynikać z uczulenia, ale również mogą być wynikiem
zaburzeń koncentracji uwagi
 dzieci nadpobudliwe nie lubią (według opinii wielu rodziców), gdy się je przytula (to
jest związane ze współwystępującą nadwrażliwością dotykową, ale nie z ADHD)

trudność w dostosowaniu się do wymagań przedszkolnych (zajęcia w pozycji
siedzącej)
KĄCIK WSPANIAŁEGO RODZICA

trudność w utrzymaniu uwagi przez cały okres zajęć, „bujanie w obłokach”

nadmierna gadatliwość i impulsywność

brak samokontroli i refleksji na temat własnego zachowania

trudności z koncentracją uwagi (słucha nieuważnie, rozprasza się, nie pamięta, co
miało zrobić, robi wrażenie mało spostrzegawczego)

trudności w podtrzymaniu uwagi i wysiłku

impulsywność

problemy z kontrolą poziomu pobudzenia

potrzeba bezpośredniego wzmocnienia

zaburzone relacje z rówieśnikami (stara się przejmować inicjatywę w zabawie, nie
umie przegrywać, często w sposób niezamierzony zadaje krzywdę innym dzieciom,
jest krzykliwe, napastliwe, nie umie czekać na swoją kolej)

brak kontroli emocji, motywacji i stanu pobudzenia (co utrudnia funkcjonowanie w
grupie, a czasem wręcz uniemożliwia realizację celów)
Należy pamiętać, że wyżej wymienione symptomy powinny występować wspólnie. Sam
problem z kontrolą emocji, który powoduje, że na poziomie społecznym dziecko jest
spostrzegane jako płaczliwe lub niegrzeczne nie oznacza oczywiście, że cierpi na syndrom
ADHD.
Niezależnie jednak od tego czy mamy do czynienia z dzieckiem nadruchliwym, czy też
nadpobudliwym psychoruchowo, warto pamiętać o kilku zasadach, które pomogą
nieprawidłowe zachowania wyciszyć lub całkowicie zredukować:
1. Cel, do którego ma prowadzić działanie dziecka, nie może być zbyt odległy
(niecierpliwość).
KĄCIK WSPANIAŁEGO RODZICA
2. Konsekwentne przyzwyczajanie dziecka do kończenia każdego rozpoczętego zadania.
3. Stała kontrola i przypominanie o zobowiązaniach:
o zakres określonych obowiązków musi być dostosowany do możliwości i
ograniczeń dziecka
o trzeba zaoszczędzić wystąpienia dodatkowych niepotrzebnych bodźców
o nie dać się zdominować dziecku
o należy przygotować dziecko do przezwyciężania trudności (a nie chronić przed
nimi)
o po wystąpieniu konfliktu – należy go przedyskutować z dzieckiem w
atmosferze spokoju i rzeczowości, po uspokojeniu dziecka
o należy unikać agresji słownej i fizycznej, która bardzo mocno pobudza
dodatkowo dziecko (może doprowadzić do objawów nerwicowych takich jak:
lęki, moczenie nocne, natręctwa, czy też reakcje obronne: arogancka postawa,
agresja, kłamstwa, a nawet doprowadzić do niewłaściwego rozwoju
osobowości);
4. Pomoc w aktywności edukacyjnej
o dziecko powinno wykonywać prace zręcznościowe (uczą cierpliwości, a także
skrupulatności)
o zasada trzech R: rutyna, regularność, repetycja.
Opracował: mgr Łukasz Gołębiowski