Raport - Powiatowa Stacja Sanitarno

Transkrypt

BEZPIECZNY PRZEDSZKOLAK
Raport
PODSUMOWANIE PROJEKTU
„BEZPIECZNY PRZEDSZKOLAK”
REALIZOWANEGO W ROKU SZKOLNYM
2013/2014 W PLACÓWKACH
PRZEDSZKOLNYCH W POWIECIE
WARSZAWSKIM
2014
Opracowanie: koordynator projektu Agnieszka Podlaszczak
pod nadzorem kierownika oddziału OZiPZ Magdaleny Borowskiej
1
Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia PSSE w m.st. Warszawie, ul. Cyrulików 35, 04-467 Warszawa.
mail: [email protected], tel. 22 311 80 09, strona www.pssewarszawa.pis.gov.pl
SPIS TREŚCI
I Wprowadzenie..................................................................................................................................3
II Omówienie wyników ankiet ..........................................................................................................5
1.1 Podsumowanie I części ankiety
..............................................................................................6
1.2 Podsumowanie II części ankiety................................................................................................10
III Zestawienie chorób zakaźnych ..........................................................................................
13
IV Przydatne linki do polecanych stron internetowych ...............................................................20
2
I WPROWADZENIE
W celu ograniczenia zachorowań na choroby zakaźne powstałe w wyniku zakażenia wirusami
przenoszonymi na drodze przecięcia ciągłości tkanek oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji
Zdrowia
Państwowej
Inspekcji
Sanitarnej
przygotował
projekt
pn.:
„Bezpieczny
Przedszkolak” - kształtowanie bezpiecznych zachowań w codziennych sytuacjach życiowych
dzieci przedszkolnych, podczas których występuje ryzyko wystąpienia chorób zakaźnych na
skutek przecięcia ciągłości tkanek (zadrapania, skaleczenia, otarcia naskórka).
Projekt, wpisuje się w
zadania, o których mówi art.6 ustawy o Państwowej Inspekcji
Sanitarnej z dnia 14 marca 1985r. ( Dz. U. 1985 Nr 12 poz.49) „…. popularyzowanie zasad
higieny i racjonalnego żywienia, metod zapobiegania chorobom oraz umiejętności udzielania
I pomocy przedmedycznej” a także w Harmonogram Krajowego Programu Zwalczania AIDS
i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016 a dokładnie w I obszar: Zapobieganie
zakażeniom
HIV,
zadanie
4:
Promocja
i
wdrażanie
nowatorskich
programów
profilaktycznych prowadzonych metodami aktywnymi, skierowanych do odpowiednich grup
docelowych, zgodnie z potrzebami i oceną aktualnej sytuacji epidemiologicznej oraz w
zadania statutowe oddziału Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia.
Projekt jest również odpowiedzią na potrzeby środowiska przedszkolnego i stał się ofertą
edukacyjną, która miała wzbogacić placówkę zgłoszoną do projektu o nowe treści
prozdrowotne, określone w opracowanym scenariuszu zajęć oraz pomoce dydaktyczne typu:
książeczki „Mali Przyjaciele”, kolorowankę „ Zawsze Razem”.
3
Celem głównym projektu było kształtowanie bezpiecznych zachowań w codziennych
sytuacjach życiowych dzieci przedszkolnych, podczas których występuje ryzyko wystąpienia
chorób zakaźnych na skutek przecięcia ciągłości tkanek ( zadrapania, skaleczenia, otarcia
naskórka) oraz wzbogacenie działalności edukacyjnej Przedszkola o nowe treści, materiały
edukacyjne o tematyce prozdrowotnej.
Cele szczegółowe były następujące:
-
kształtowanie umiejętności zachowania się a także właściwego reagowania w sytuacjach
zagrażających zdrowiu lub życiu wśród najmłodszych.
- zwiększenie wiedzy i świadomości o chorobach zakaźnych wśród populacji najmłodszej
(dzieci przedszkolne) ze szczególnym uwzględnieniem kadry pedagogicznej.
Grupę docelową, do której skierowano projekt stanowiły dzieci w wieku przedszkolnym 4-6
lat oraz ich wychowawcy.
Projekt był prowadzony w powiecie warszawskim.
Założono, że Przedszkola, które wypełnią i prześlą formularz zgłoszeniowy, odbiorą ze strony
internetowej materiały do projektu wraz ze scenariuszem zajęć, a na koniec prześlą ankietę po
realizacji projektu, otrzymają dyplom uznania oraz podziękowania za udział w projekcie.
Realizację projektu zaplanowano na rok szkolny 2013/2014. W dniu 30 czerwca 2014r.
odbyło się uroczyste podsumowanie projektu w siedzibie Wojewódzkiej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w m.st. Warszawie.
4
II OMÓWIENIE WYNIKÓW ANKIET
Projekt „ Bezpieczny Przedszkolak” był skierowany do wszystkich warszawskich
Przedszkoli ( 334 placówki1). Z tego 49 przedszkoli (co stanowi 14, 6% z wszystkich
Przedszkoli w m.st. Warszawie) wykazało zainteresowanie projektem i zadeklarowało udział
w nim poprzez przesłanie formularza zgłoszeniowego. Z grupy 49 zadeklarowanych
placówek, 18 Przedszkoli zrealizowało projekt i zwróciło wypełnione ankiety po realizacji
projektu ( rys. 1). Warto podkreślić, iż pozostała liczba przedszkoli mogła zrealizować
założenia projektu bez rozliczenia się z ostatniego etapu realizacji projektu tj. wypełnienia i
przesłania ankiet.
Rys.1 Liczba Przedszkoli realizujących projekt „ Bezpieczny Przedszkolak”.
1
Dane o ilości placówek: Biura Edukacji m.st. Warszawa
5
Projekt był zrealizowany przez 32 nauczycieli wychowania przedszkolnego. Liczba dzieci w
wieku 4-6 lat objętych projektem wyniosła 1456.
1. Podsumowanie I części ankiety ( pytania od 1-7)
Pierwsza część ankiety miała na celu sprawdzenie podstawowej wiedzy na temat wirusa
HIV, choroby AIDS i innych chorób zakaźnych wśród przedszkolnych realizatorów
projektu.
Ankieta została oceniona przez 32 nauczycieli wychowania przedszkolnego, którzy w jej
pierwszej części odpowiadali na pytania dotyczące: wiedzy na temat dróg zakażeń
wirusem HIV ( rys.2),
Rys.2 Drogi zakażenia wirusem HIV.
Ilość godzin dydaktycznych przeznaczanych na edukację zdrowotną w trakcie roku
szkolnego o tematyce chorób zakaźnych ( rys.3),
6
Średnia liczba godzin dydaktycznych przeznaczanych w skali
roku na edukację zdrowotną z zakresu chorób zakaźnych
powyżej 25h; 6
od 1 do 10h
od 11 do 25h
od 1 do 10h; 16
powyżej 25h
od 11 do 25h; 8
Rys.3 Średnia ilość godzin dydaktycznych przeznaczanych w skali roku na edukację zdrowotną z zakres chorób zakaźnych.
Uczestnictwo w szkoleniu z zakresu I Pomocy Przedmedycznej ( rys. 4).
100%
1
1
90%
80%
70%
60%
50%
40%
brak odpowiedzi
29
nie
tak
30%
20%
10%
0%
7
Rys. 4 Udział w szkoleniu z zakresu I Pomocy Przedmedycznej.
Na pytanie „Jakie zna Pani/Pan choroby zakaźne przenoszone na drodze naruszenia
ciągłości tkanek?” ( tab.1) oraz „Jakie najczęstsze choroby zakaźne zdaniem Pani/Pana
stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia Polaków?” (tab.2) nauczyciele wybierali
następujące jednostki chorobowe:
Choroby zakaźne przenoszone na drodze
naruszenia ciągłości tkanek
HBV (WZW B)
HIV
HCV (WZW C)
Febra (malaria)
Kiła
Tężec
Bolerioza
Gorączka ebola
Salmonella
Rzeżączka
Brak odpowiedzi
Odpowiedzi
26
25
6
5
4
2
2
1
1
1
1
Tab.1 Choroby zakaźne przenoszone na drodze naruszenia ciągłości tkanek
Najczęstsze choroby zakaźne stanowiące
zagrożenie dla zdrowia i życia Polaków
HBV (WZW B)
HIV
Grypa
HCV (WZW C)
Bolerioza
Gruźlica
Choroby weneryczne
Powikłania pogrypowe
HPV
Kiła
Rotawirusy
Sepsa
Ospa
Szkarlatyna
Odpowiedzi
24
15
10
5
3
2
2
1
1
1
1
1
1
1
8
Chlamydia
Mononukleoza
1
1
Tab.2 Najczęstsze choroby zakaźne stanowiące zagrożenie dla zdrowia i życia Polaków.
Nauczyciele ocenili poziom swojej wiedzy na temat wirusa HIV i innych chorób zakaźnych
przenoszonych na drodze naruszenia ciągłości tkanek w kategoriach: -bardzo dobrze, -dobrze,
-średnio, -słabo w następującym odsetku:
Bardzo dobrze - 7 odpowiedzi z 32, co stanowi 21,8 % ankietowanych
Dobrze - 15 odpowiedzi z 32, co stanowi 46,8 % ankietowanych
Średnio - 8 odpowiedzi z 32, co stanowi 25 % ankietowanych
Słabo - 1 odpowiedź z 32, co stanowi 3,1 % ankietowanych
Jedna osoba nie udzieliła żadnej odpowiedzi.
Zamiar poszerzenia tej wiedzy poprzez udział w szkoleniu z zakresu profilaktyki HIV/AIDS
zadeklarowało 14 ankietowanych (43 % z 32 ankietowanych). Pozostałe odpowiedzi zostały
wyrażone w kategoriach: -raczej nie ( 16 ankietowanych), - nie wiem ( 2 ankietowanych), (
rys.5).
9
100%
2
90%
80%
70%
14
60%
nie wiem
50%
tak
40%
nie
30%
20%
16
10%
0%
Rys.5 Udział w szkoleniu z zakresu profilaktyki HIV/AIDS.
2. Podsumowanie II części ankiety ( pytania od 8-11)
Przedszkolni realizatorzy projektu „Bezpieczny Przedszkolak” otrzymali 49 zestawów
edukacyjnych do projektu składających się z: książeczki „Mali Przyjaciele”, kolorowanki
„Zawsze Razem”, scenariusza zajęć. Koordynator powiatowy projektu zaopatrzył placówki w
4043 materiały edukacyjne ( 3253 kolorowanki, 790 książeczki).
Ogólna ocena projektu oraz trafność doboru i atrakcyjność pomocy dydaktycznych (
książeczka, kolorowanka, scenariusz zajęć) zostały ocenione przez 32 przedszkolnych
realizatorów projektu ( 32 ankiety) w kategoriach: - bardzo dobrze, -dobrze, średnio, -źle, bardzo źle. Dominowały oceny dobre i bardzo dobre. 1 osoba nie udzieliła żadnej
odpowiedzi.
10
Ogólna ocena projektu „Bezpieczny Przedszkolak” została oceniona w następującym odsetku:
Bardzo dobrze: 11 odpowiedzi z 32, co stanowi 34,3 % ankietowanych
Dobrze: 11 odpowiedzi z 32, co stanowi 34,3 % ankietowanych
Średnio: 8 odpowiedzi z 32, co stanowi 25 % ankietowanych
Źle: 1 odpowiedź z 32, co stanowi 3,1 % ankietowanych
Bardzo źle: 0 odpowiedzi, 0%
Trafność doboru i atrakcyjność pomocy dydaktycznych została oceniona w następującym
odsetku:
Bardzo dobrze: 10 odpowiedzi z 32, co stanowi 31, 2% ankietowanych
Dobrze: 11 odpowiedzi z 32, co stanowi 34,3 % ankietowanych
Średnio: 8 odpowiedzi z 32, co stanowi 25 % ankietowanych
Źle- 3 odpowiedzi z 32, co stanowi 9,3 % ankietowanych
Bardzo źle: 0 odpowiedzi, 0%
Najczęściej
formułowane
opinie
realizatorów
przedszkolnych
dotyczyły
formy
przekazywania wiedzy na temat chorób zakaźnych w tym HIV/AIDS poprzez zaproponowany
projekt „Bezpieczny Przedszkolak” oraz potrzeby/ zasadności edukowania z zakresu
HIV/AIDS dzieci w wieku przedszkolnym. Oto wiodące cytowane opisy dotyczące oceny
formy przekazywania wiedzy na temat HIV/AIDS poprzez zaproponowany projekt
„Bezpieczny Przedszkolak”:
11
- „Zaproponowana forma jest do zaakceptowania przez nauczycieli. Dodatkowo wymaga od
nich wykazaniem się pomysłowością i dostosowaniem przekazu do poziomu dzieci”
- „ Formę oceniam jako bardzo dobrą”
- „ Odpowiednia do wieku, atrakcyjna”
- „Sama tematyka jest bardzo trudna dla dzieci, jednak odpowiedni przekaz treści przez
nauczyciela znającego poszczególne dzieci poparty przykładem bohatera z książeczki pozwolił
dzieciom bliżej wniknąć w daną tematykę”
- „ Forma przekazu jest świetnie dopasowana do możliwości rozwojowych dzieci 5-letnich.
Sugerowałabym dołączyć do tego typu programów np. programy multimedialne do
utrwalenia zdobytych wiadomości- mogłybyśmy wykorzystać je na tablicach multimedialnych,
które coraz częściej pojawiają się w placówkach”
- „ Uważam, że forma przekazywania wiedzy na temat HIV i AIDS zaproponowana przez
projekt „ Bezpieczny Przedszkolak” jest formą ciekawą, zupełnie wystarczającą dla dzieci w
wieku przedszkolnym. Książeczka zapoznaje dzieci z HIV i AIDS, w jaki sposób można się
zakazić, a także w jaki sposób postępować z dziećmi zakażonymi wirusem HIV. Kolorowanka
z kolei utrwala zdobyte wiadomości, uczy w jaki sposób uniknąć zagrożeń”
Oto wiodące cytowane opisy dotyczące oceny potrzeby edukowania z zakresu HIV/AIDS
dzieci w wieku przedszkolnym:
- „Popieram akcję. Uważam, że zdobycie wiedzy na temat sposobów zakażeń i konsekwencji
choroby pozwoli w większym stopniu uchronić się nią”
- „Profilaktyka i wiedza na temat HIV jest bardzo ważna, dlatego dzieci w wieku
przedszkolnym powinny być zapoznawane z tymi ważnymi chorobami. Powinny wiedzieć jak
12
należy się zachować w trudnych sytuacjach. Edukacja w tym zakresie jest jak najbardziej
trafiona”
- „Uważam, że od najmłodszych lat należy uczulić dzieci na takie niebezpieczeństwa, aby
zmniejszyć ilość osób zakażonych w przyszłości”
- „Edukacja z tego zakresu bardzo potrzebna. Powinno uczyć się dzieci bezpiecznych
zachowań w razie skaleczeń i kontaktu z krwią”
- „Uważam, że o tolerancji i zachowaniach ryzykownych powinno się mówić już dzieciom
najmłodszym. Kształtować w nich odpowiednie postawy wobec zagrożeń zakażenia i
pogłębiać wiedzę by mogły unikać sytuacji ryzykownych, które mogą spowodować różne
infekcje. Dzieci powinny wiedzieć w jaki sposób mogą ochronić się przed chorobami
zakaźnymi i ich przenoszeniem”
Zestawienie chorób zakaźnych, które pojawiły się wśród Państwa wypowiedzi:
AIDS- zespół nabytego niedoboru odporności. Nie jest to pojedyńcza choroba, tylko zespół
różnych objawów charakterystycznych dla późniejszego etapu zakażenia HIV. Obecnie
istnieją leki znacznie spowalniające rozwój zakażenia pozwalając na życie w dobrym stanie
przez wiele lat.
13
Borelioza- choroba atakująca tkankę łączną, stawową, nerwową. W rezultacie prowadzi do
zapalenia stawów, zaburzeń kardiologicznych i neurologicznych. Boreliozę leczy się
antybiotykami. Nie leczona może przejść w chorobę przewlekłą. Im wcześniej zacznie się
antybiotykoterapię tym większa szansa, ze choroba nie pozostawi szkód w organizmie.
Chlamydia- zakażenia Chlamydią to jedne z najpopularniejszych infekcji, szerzących się
drogą płciową. Bezpośrednią przyczyną schorzenia jest bakteria Chlamydia trachomatis, która
u człowieka przenosi się drogą kontaktów płciowych. Przeniesienie zakażenia odbywa się
poprzez styczność z wydzieliną dróg płciowych (śluzem pochwowym lub nasieniem), a także
z powierzchnią błon śluzowych zakażonej osoby.
Febra (malaria)- dawna nazwa febra czy żółta gorączka to inaczej malaria. To ostra lub
przewlekła, tropikalna choroba pasożytnicza. Wektorem malarii przenoszącym ją między
osobami chorymi i zdrowymi są samice komarów.
Gorączka ebola- gorączka krwotoczna jest powodowana przez wirusy z rodziny Filoviridae.
Jest to choroba występująca rzadko, jednakże charakteryzująca się bardzo wysoką
śmiertelnością sięgającą ponad 90%. Rezerwuar wirusów jest nieznany. Istnieje hipoteza
mówiąca, że rezerwuarem wirusa Ebola są nietoperze owocożerne. Przeniesienie wirusa
Ebola następuje przez bezpośredni kontakt z krwią, wydzielinami i wydalinami osoby
zakażonej, a także drogą kropelkową. Po okresie inkubacji trwającym w przypadku Ebola od
2 do 21 dni pojawiają się objawy grypopodobne (gorączka, dreszcze, bóle głowy, bóle mięśni
i stawów, bóle gardła, osłabienie), które bardzo szybko nasilają się. Następnie pojawia się
biegunka, wymioty, bóle brzucha, niekiedy wysypka, zaczerwienie oczu oraz objawy
krwotoczne (krwawienia zewnętrzne i wewnętrzne). Choroba może doprowadzić do śmierci.
Nie ma specyficznego leczenia, ani szczepionki przeciwko gorączkom krwotocznym Ebola.
14
Grypa-ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana zakażeniem wirusem grypy.
Zakażenie jest przenoszone drogą kropelkową. Czynnikami ryzyka są: dłuższe przebywanie
w bliskiej odległości (do 1,5–2 m) od chorego na grypę bez zabezpieczenia (maseczka na
twarz) lub kontakt twarzą w twarz, kontakt bezpośredni z chorym lub zakażonym, albo ze
skażonymi przedmiotami, niedostateczna higiena rąk, dotykanie skażonymi rękoma okolicy
ust, nosa, oczu, przebywanie w dużych skupiskach ludzi w sezonie zachorowań na grypę.
Łagodzenie objawów oraz skracanie czasu trwania grypy odbywa się poprzez przyjmowanie:
chemicznych
leków
przeciwgorączkowe-
przeciwgrypowych
objawowe);
leków
(leczenie
przeciwwirusowe
naturalnych
(leczenie
oraz
leczenie
immunomodulujące,
mobilizujące odpowiedź obronną organizmu). Większość pacjentów, którzy zapadną na
grypę, wraca do zdrowia w ciągu od jednego do dwóch tygodni.
Gruźlica- powszechna i potencjalnie śmiertelna choroba zakaźna wywoływana przez prątka
gruźlicy. Gruźlica dotyczy najczęściej płuc (gruźlica płucna), lecz również może atakować
ośrodkowy układ nerwowy, układ limafatyczny, naczynia krwionośne, układ kostnostawowy, moczowo-płciowy oraz skórę. W przeszłości gruźlica nazywana była suchotami
(galopujące suchoty), gdyż w szybkim czasie doprowadzała do ciężkiego wyniszczenia z
krwiopluciem, gorączką, bladość i postępującą utratę masy ciała. Ponad 1/3 ludzkiej populacji
jest lub była w przeszłości narażona na prątki gruźlicy, a nowe infekcje pojawiają się na
świecie w szybkim tempie. W krajach wysoko rozwiniętych u rosnącej liczby pacjentów
dochodzi do pojawienia się gruźlicy w związku ze spadkiem odporności w przebiegu leczenia
immunosupresyjnego, uzależnień lub zakażenia wirusem HIV. Światowa Organizacja
Zdrowia) określiła gruźlicę jako globalne niebezpieczeństwo a Organizacja „Stop gruźlicy”
stworzyła Globalny Plan Walki z Gruźlicą, którego celem jest ochrona przed gruźlicą.
Światowy Dzień Gruźlicy obchodzony jest 24 marca (wyznaczony przez Światowe
Zgromadzenie WHO w rocznicę poinformowania świata nauki o wyizolowaniu prątka
gruźlicy przez Roberta Kocha w 1882 r.)
15
HIV- ludzki wirus niedoboru odporności. Niedobór odporności niszczy i osłabia system
odpornościowy człowieka, który chroni organizm przed infekcjami. W chwili obecnej nie ma
szczepionki na HIV ani nie można go wyeliminować z organizmu człowieka.
HBV- wirus zapalenia wątroby typu B. Zakażenie HBV może powodować wirusowe
zapalenie wątroby typu B zarówno w postaci ostrej, jak i przewlekłej. Potocznie nazywana
"żółtaczką”.
HCV- jest przyczyną wirusowego zapalenia wątroby typu C. Uznaje się go za przyczynę raka
marskości wątroby. Wirus HCV jest zdolny do wywołania nosicielstwa. Wykazuje dużą
wrażliwość na środki i metody dezynfekcyjne, większą niż HBV. HCV przenosi się podczas
kontaktu krwi własnej z krwią nosiciela. Potencjalnie zakaźny jest każdy materiał zawierający
krew. Wirus przenosi się w czasie zabiegów medycznych: pobierania transfuzji krwi,
zabiegów operacyjnych i innych, a także przez zabiegi niemedyczne, takie jak wykonywanie
tatuażu, wstrzykiwanie narkotyku niesterylną igłą lub strzykawką.
HPV- ludzki wirus brodawczaka. uznawany za podstawowy przyczynek do rozwoju
nowotworu szyjki macicy. Przenosi się on głównie drogą kontaktów seksualnych. Ponieważ
HPV rzadko wywołuje objawy kliniczne, większość zakażonych kobiet nawet nie wie, że ma
tego wirusa i może go w każdej chwili przenieść na swojego partnera seksualnego. W chwili
obecnej nie ma metody leczenia farmakologicznego infekcji genitalnymi typami HPV. Na
szczęście w większości przypadków organizm sam zwalcza te wirusy wykorzystując swój
układ immunologiczny. Potrafimy także skutecznie leczyć zmiany chorobowe jakie wywołują
wirusy HPV, takie jak brodawki płciowe, czy też stany przedrakowe szyjki macicy. W
przypadku tych ostatnich wykorzystuje się m.in. metody chirurgiczne (np. konizacja szyjki
macicy, LEEP), laseroterapię i krioterapię. Jednakże należy pamiętać, że mimo tych form
leczenia wirusy HPV mogą pozostać w organizmie i stwarzać zagrożenie przeniesienia na
innych partnerów seksualnych. Przy braku skutecznego leczenia już nabytej infekcji HPV,
16
jedyną metodą jej zapobiegania jest odpowiednia profilaktyka: unikanie wielu partnerów
seksualnych i innych ryzykownych zachowań seksualnych, stosowanie prezerwatyw (niestety
nie dają one pełnej gwarancji zabezpieczenia), a przede wszystkim szczepienia ochronne
przeciwko najgroźniejszym i najbardziej rozpowszechnionym typom HPV, prowadzącym do
rozwoju
raka
szyjki
macicy.
Pamiętaj! Szczepionka HPV nie leczy już nabytej infekcji HPV! Obecne na rynku
szczepionki HPV działają tylko profilaktycznie - chronią kobiety przed nowym zakażeniem
wybranymi typami wirusów.
Kiła- czyli syfilis, to jedna z chorób przenoszonych drogą płciową. Kiłę wywołuje bakteria
pn.– krętek blady – która poza ludzkim organizmem żyje niezwykle krótko. Krętek blady
rozprzestrzenia się po całym organizmie, może więc być obecny np. w wydzielinie błony
śluzowej jamy ustnej, sromu, a także na skórze okolic narządów płciowych i odbytu, dlatego
kiłą można się zarazić nie tylko w czasie stosunku płciowego (także oralnego czy analnego),
ale nawet przez pocałunek.
Mononukleoza- wywołuje ją wirus nazwany na cześć swoich odkrywców wirusem EpsteinaBarra (w skrócie EBV). Najlepiej czuje się w ślinie. I to właśnie kontakt ze śliną chorego, w
której aż roi się od tych zarazków, daje początek infekcji. Dlatego też najwięcej zachorowań
na mononukleozę odnotowuje się wśród dzieci w okresie przedszkolnym - dzieci mają
bowiem zwyczaj brać do buzi np. wspólne zabawki; a także wśród młodzieży w okresie
dojrzewania - to czas pierwszych pocałunków.
Ospa-Wirusem VZV można się zarazić nawet wówczas, gdy nie mamy bezpośredniego
kontaktu z chorą osobą, a nawet nie przebywamy w jej otoczeniu. Na efekt zakażania się
wirusem ospy wpływa niestety również jego lotna postać, która przenosi się wraz z prądami
powietrza, a nawet na ubraniu i przedmiotach. Wprawdzie wirus ospy najczęściej atakuje
17
dzieci od 1 do 15 r. ż. niemniej ofiarami wirusa mogą być też osoby dorosłe. Dodatkowo, w
przypadku zachorowania na ospę w późniejszym wieku przebieg choroby jest zdecydowanie
bardziej poważny. Wirus VZV może wywołać zarówno ospę wietrzną, jak i półpaśca. W
ciężkich przypadkach ospy wysypka będąca jej charakterystycznym objawem może wystąpić
również na błonach śluzowych w jamie ustnej, a nawet w obrębie tchawicy i śluzówek krtani,
w okolicach odbytu i narządów płciowych, a nawet na rogówce i spojówkach. Jedyną
skuteczną metodą zapobiegania zachorowaniom na ospę wietrzną jest szczepienie przeciwko
wirusowi VZV. Szczególnie jest ono zalecono osobom z grupy wysokiego ryzyka, tj.
dzieciom z upośledzoną odpornością, po przebytych ciężkich chorobach (w tym
nowotworowych), zakażonych wirusem HIV a także dzieciom do ukończenia 3. roku życia,
które uczęszczają do żłobków. Mimo, iż ospę wietrzną kojarzymy wyłącznie z chorobą wieku
dziecięcego o wyjątkowo łagodnym przebiegu, to w medycynie znane są przypadki ciężkich
powikłań w jej przebiegu. Największe ryzyko powikłań ospy dotyczy noworodków i dzieci
poniżej 10. roku życia z zaburzeniami odporności. Najczęstsze powikłania po ospie wietrznej
to: powikłania ze strony nadkażonej skóry, wywołane przez gronkowce i paciorkowce.
Skutkiem takiego nadkażenia może być zapalenie tkanki łącznej, martwicze zapalenie
powięzi, a także powstanie bardzo brzydkich blizn; zapalenie płuc, żołądka i jelit; powikłania
ze strony układu neurologicznego, w tym ataksja móżdżkowa i drgawki gorączkowe.
Rotawirusy- grupa wirusów należących do rodziny reowirusów, będącą najczęstszą
przyczyną biegunki wśród niemowląt i dzieci. Prawie każde dziecko na świecie w wieku 5 lat,
przeszło co najmniej jedną infekcję spowodowaną przez rotawirusy. Wirus przenosi się drogą
pokarmową, powoduje wymioty i biegunkę i jest najczęstszą przyczyną ostrej biegunki u
dzieci. Atakuje i niszczy enterocyty wyściełające jelito cienkie, powodując wirusowe
zakażenie przewodu pokarmowego (często nazywane "grypą żołądkową", mimo, że nie ma
związku z grypą).
18
Rzeżączka- jest jedną z najczęstszych niewirusowych chorób przenoszonych drogą płciową.
Wywołują ją bakterie Gram-ujemne dwoinki rzeżączki (Neisseria gonorrhoea). Rzeżączka
jest chorobą bardzo rozpowszechnioną, może też współistnieć z innymi chorobami
przenoszonymi drogą płciową.
Salmonella- bakterie salmonelli znajdują się przede wszystkim w mięsie i jego przetworach,
drobiu, jajach i ich przetworach oraz w rybach, twarogach, serach twardych, miękkich i
topionych, a bywa, że nawet w sokach owocowych. Najczęściej zakażone są jaja oraz surowy
drób. Dlatego po każdym kontakcie z tymi produktami należy szczególnie dokładnie umyć
ręce. Po wniknięciu do organizmu, bakterie zaczynają atakować błonę śluzową przewodu
pokarmowego i wytwarzają toksyny. Pałeczki salmonelli stanowią jedną z najczęściej
występujących przyczyn zatruć pokarmowych. Odkrył je amerykański weterynarz, Daniel
E. Salmon, kiedy w 1885 roku badał jelita świni.
Sepsa- inaczej posocznica. Sepsa jest reakcją organizmu na czynnik zakaźny (bakterie są
odpowiedzialne za 75-85% przyczyn sepsy). Na skutek sepsy rozwija się uogólniona reakcja
zapalna. W trakcie rozwoju sepsy dochodzi również do zmian na poziomie narządowym, w
wyniku których rozwija się ich niewydolność. Sepsa nie jest samodzielną jednostką
chorobową, a obecnie definiuje się ją jako zespół ogólnorozwojowej reakcji zapalnej ( SIRS)
wywołany zakażeniem. Leczenie ciężkiej sepsy jest długotrwałe i obarczone dużym ryzykiem
niepowodzenia. Stosuje się w nim antybiotykoterapię, płynoterapię, leki obkurczające
naczynia krwionośne i pobudzające kurczliwość mięśnia sercowego, aktywowane białko C i
inne. Nie istnieje szczepionka, która zabezpieczałaby przed wystąpieniem sepsy. Szczepienia
mogą jedynie zmniejszyć częstość infekcji patogenami, które mogą doprowadzić do
posocznicy, a co za tym idzie do sepsy (np. szczepionka przeciwko Neisseria meningitidis
wywołującej zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych).
19
Szkarlatyna- potocznie: płonica, jest zakaźną chorobą bakteryjną, głównie wieku
dziecięcego, wywoływaną przez paciorkowce z grupy A. Szkarlatyna, dawniej bardzo groźna
dla chorego, niejednokrotnie śmiertelna, dziś nie stanowiąca większego problemu
terapeutycznego, wciąż jeszcze pozostaje chorobą występującą stosunkowo powszechnie,
szczególnie wśród dzieci. Szczyt zachorowań przypada na miesiące jesienne i zimowe, wtedy
odnotowuje się największa liczbę nowych infekcji. Początek choroby jest ostry - rozpoczyna
się wysoką gorączką sięgającą 39-40 °C, ogólnym "rozbiciem" oraz złym samopoczuciem.
Mogą wystąpić również bóle brzucha, uporczywe nudności, u dzieci zaś często pojawiają się
wymioty. Od samego początku choroby mamy do czynienia ze zmianami w gardle - migdałki
są powiększone, żywoczerwone, zwykle także pokryte nalotem. Czasami można się również
spotkać z klasyczną ropną anginą. Łuki podniebienne są przekrwione, intensywnie czerwone.
Obecne jest również bolesne powiększenie - w szczególności szyjnych - węzłów chłonnych.
Pojawia się także, zwykle równocześnie, a czasami tylko z 24-godzinnym opóźnieniem
charakterystyczna - drobnoplamista, intensywnie czerwona - "szkarłatna" wysypka,
przypominającą ślady ukłuć po drucianej szczotce.
Tężec-choroba zakaźna, ale nie zaraźliwa, wywoływana przez rozwijającą się w warunkach
beztlenowych bakterię - Clostridium tetani. Czai się w glebie, kurzu domowym, wodzie - tak
słonej jak i słodkiej, a także w zwierzęcych odchodach. Jak wynika z prowadzonych statystyk,
80 proc. zakażeń powstaje wskutek drobnych zranień. Największe ryzyko wiąże się ze
skaleczeniami i otarciami powstałymi poza domem - choćby podczas pracy w ogrodzie. Do
rany wraz z brudem i ziemią dostają się bakterie. Po wniknięciu do organizmu produkują one
silną truciznę, zwaną tetanospazminą. Toksyna ta uszkadza centralny układ nerwowy.
Dochodzi do zwiększenia napięcia mięśniowego, a także bolesnych i długotrwałych skurczów
różnych grup mięśniowych. Poważnym problemem mogą być skurcze mięśni oddechowych i
krtani, ponieważ prowadzą do ostrej niewydolności oddechowej.
20
Więcej informacji z zakresu chorób zakaźnych, w tym aktualności z kraju i świata z tego
obszaru znajdziesz na stronach:
http://pssewarszawa.pis.gov.pl/?onas=8
http://www.gis.gov.pl/?go=news
http://www.wsse.waw.pl/
Więcej informacji na temat profilaktyki HIV/AIDS znajdziesz na stronie:
www.aids.gov.pl
21

Raport - Powiatowa Stacja Sanitarno

Transkrypt

Podobne dokumenty

Pismo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego

Przepisy drogowe. - Krasnal Przedszkole Niepubliczne

Generuj PDF

Pobierz i poczytaj więcej

Plan spotkań

System Punktualny Przedszkolak

„bezpieczny przedszkolak” przechodzi przez przejście dla pieszych

Piosenki i wiersze , których uczymy się w