sprawozdanie z diziałalności miejskiej i gminnej biblioteki
Transkrypt
sprawozdanie z diziałalności miejskiej i gminnej biblioteki
Sprawozdanie z działalności Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim nr 1 Rok 2008 Sokołów Małopolski 2009 Opracowanie: Bartosz Walicki BIBLIOTEKA SOKOŁOWSKA Seria B: SPRAWOZDANIA, nr 1 WYDAWCA: Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Sokołowie Małopolskim Sokołów Małopolski, 36-050, ul. Rynek 49 Nr tel.: (17) 77 29 137 e-mail: [email protected] NAKŁAD: 75 egz. –2– Spis treści Słowo wstępne ……………………………………………………………... s. 5 I. Baza lokalowa, kadra biblioteczna, finanse ……………………. 1. Baza lokalowa …………………………………………………… 2. Kadra biblioteczna …………………………………………….… 3. Szkolenia i doskonalenie zawodowe ……………….…….…… 4. Budżet biblioteki …………………………………………….…… 5. Dotacja ministerialna …………………………………….……… s. 7 s. 8 s. 9 s. 9 s. 10 s. 11 II. Zbiory biblioteczne …………………………………………………. 1. Zakupy książkowe i dary czytelników ………………………… 2. Ubytkowanie książek …………………………………………… 3. Stan księgozbioru ……………………………………………….. 4. Zakup czasopism ……………………………………….….…… 5. Zbiory specjalne …………………………………………..…..… s. 12 s. 12 s. 13 s. 13 s. 14 s. 14 III. Obsługa czytelnicza ………………………………………….…….. 1. Wypożyczenia na zewnątrz ……………………………….…… 2. Udostępnianie zbiorów w czytelni ……………………….……. 3. Udostępnianie czasopism ………………………………….….. 4. Udostępnianie czytelni …………………………………….…… s. 15 s. 15 s. 17 s. 18 s. 18 IV. Komputeryzacja …………………………………………………..…. 1. Wyposażenie biblioteki w sprzęt elektroniczny ……………… 2. Czytelnia internetowa ……………………………………….….. 3. Komputeryzacja zbiorów bibliotecznych ………………….….. 4. Prezentacje multimedialne ……………………………….……. s. 21 s. 21 s. 22 s. 23 s. 23 V. Promocja książki i biblioteki ………………………………..…….. 1. Wycieczki i lekcje biblioteczne ………………………………… 2. Konkursy …………………………………………………….…… 3. Wystawki, gazetki, dyskusje …………………………………… 4. Wystawy ……………………….…………………………….…… 5. Sympozja ………………………………………………………… 6. Publikacje …………………………………..……………………. 7. Reprezentacja ……………………………………………..…….. s. 24 s. 24 s. 24 s. 26 s. 28 s. 28 s. 30 s. 30 –3– –4– Słowo wstępne W roku 2009 Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Sokołowie Małopolskim przeżywa 60. rocznicę swojego istnienia. Z tej okazji powstała inicjatywa przygotowania drukowanego sprawozdania rocznego z działalności książnicy. Pozostaje żywić nadzieję, że pomimo skromnej formy broszura niniejsza stanowi cenne świadectwo pracy wykonywanej przez bibliotekarzy, a zarazem ważny wycinek rzeczywistości kulturalnej ziemi sokołowskiej. Wydawnictwo to pozostaje kolejnym tomem „Biblioteki Sokołowskiej” wydawanej przez książnicę. Jednocześnie inauguruje ono serię wydawniczą „B”, zatytułowaną „Sprawozdania”. Obejmować będzie ona wszelkie sprawozdania z działalności prowadzonej zarówno przez samą bibliotekę, jak i inne instytucje i organizacje istniejące na ziemi sokołowskiej. Sprawozdanie z działalności… przedstawia pięć sfer życia sokołowskiej książnicy. Na początku omówiona została baza lokalowa biblioteki, jej kadra oraz podstawy materialne. Następnie podjęto temat zbiorów bibliotecznych oraz dokonywanych na nich operacji. Kolejno uwaga została zwrócona na obsługę czytelniczą. Jako czwarta została wyszczególniona kwestia komputeryzacji biblioteki. Na koniec naświetlono problem promocji książki, biblioteki i czytelnictwa. To wszystko składa się na mozaikę życia bibliotecznego na ziemi sokołowskiej. Zaznaczyć przy tym należy, że wydawnictwo zawiera tylko podstawowe informacje; każda z nich z powodzeniem mogłaby zostać rozwinięta. Niestety, szersze przedstawienie poszczególnych płaszczyzn działalności, a także bogatsze opracowanie graficzne było niemożliwe z uwagi na trudności techniczne. Broszura skierowana jest przede wszystkim do samorządowców, jak również pracowników instytucji kulturalnych i oświatowych. Sięgać po nią mogą wszakże wszyscy, którzy zainteresowani są charakterem biblioteki, jej dokonaniami i codzienną pracą z księgozbiorem. Niech stanowi ona zarazem przyczynek do opracowania w przyszłości dziejów sokołowskiej kultury, a bibliotekarstwa w szczególności. Bartosz Walicki Kierownik Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim –5– W przygotowaniu Sprawozdania… wykorzystano m.in. następujące opracowania i źródła: Biblioteki publiczne powiatu rzeszowskiego w liczbach 2008, red. L. Różnowicz, Rzeszów 2008, mps Biblioteki publiczne województwa podkarpackiego w liczbach 2008, red. M. Augustyn, Rzeszów 2009, mps Dziennik Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim za rok 2008, rps Dziennik Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim – Oddział dla Dzieci za rok 2008, rps Dziennik Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim – filia w Górnie za rok 2008, rps Dziennik Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim – filia w Nienadówce za rok 2008, rps Dziennik Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim – filia w Trzebosi za rok 2008, rps Dziennik Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim – filia w Trzebusce za rok 2008, rps Dziennik Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim – filia w Wólce Niedźwiedzkiej za rok 2008, rps Kronika Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim, t. 2: 2008-2009, rps Meldunek z działalności Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej w Sokołowie Małopolskim i jej filii w roku 2008, rps Zbiory biblioteczne –6– I. Baza lokalowa, kadra biblioteczna, finanse Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Sokołowie Małopolskim jest jedną z dwóch – obok Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji – instytucji kultury w gminie sokołowskiej. Na jej strukturę składają się funkcjonujące w Sokołowie Małopolskim wypożyczalnia z czytelnią, tworzące Oddział dla Dorosłych, Oddział dla Dzieci oraz pięć filii bibliotecznych w wioskach: Górno, Nienadówka, Trzeboś, Trzebuska i Wólka Niedźwiedzka. Razem tworzy to sieć placówek bibliotecznych obejmujących wszystkie ważniejsze miejscowości w gminie. Miejska i Gminna Biblioteka w Sokołowie Małopolskim posiada status instytucji kultury i jest wpisana do rejestru instytucji kultury Urzędu Gminy i Miasta w Sokołowie Małopolskim. Troska o całą sieć biblioteczną ciąży na kierowniku biblioteki. Jego obowiązkiem jest m.in. czuwanie nad stanem organizacji placówki, prawidłowością prowadzonej dokumentacji, jak również nad sprawami kadrowymi i finansowymi. Ponadto odpowiada on przed Burmistrzem Miasta i Gminy za działalność prowadzoną przez książnicę oraz owocność pracy bibliotekarzy. W swoich działaniach nie tylko podejmuje obowiązki ściśle związane z misją biblioteki, lecz również sprawuje pieczę i kontrolę nad poszczególnymi placówkami, co dokonuje się poprzez analizę licznych sprawozdań oraz osobiste wizytowanie filii wiejskich. Zestawienie tych wizyt dokonanych w roku 2008 zawiera poniższa tabela. Lp. Data Wizytowana placówka 1. 16 kwietnia Filia w Górnie 2. 2 lipca Filia w Górnie 3. 16 lipca Filia w Wólce Niedźwiedzkiej 4. 1 sierpnia Filia w Trzebosi 5. 12 września Filia w Górnie 6. 16 października Filia w Trzebusce 7. 3 grudnia Filia w Górnie 8. 3 grudnia Filia w Wólce Niedźwiedzkiej 9. 31 grudnia Filia w Nienadówce 10. 31 grudnia Filia w Trzebosi 11. 31 grudnia Filia w Górnie 12. 31 grudnia Filia w Wólce Niedźwiedzkiej –7– 1. Baza lokalowa W roku 2008 sokołowska biblioteka była jedną ze 158 podobnych na terenie województwa podkarpackiego i 14 w powiecie rzeszowskim. Jej sieć obejmowała miejską wypożyczalnię i czytelnię dla dorosłych oraz Oddział dla Dzieci, a także oraz pięć filii w większych wioskach na terenie gminy: Górnie, Nienadówce, Trzebosi, Trzebusce i Wólce Niedźwiedzkiej. Było to zarazem 6 spośród 70 takich placówek w powiecie. Pod względem ilości mieszkańców na placówkę biblioteczną gmina sokołowska znalazła się na 63. miejscu w województwie z wynikiem 2.796. Jednocześnie miała średnio 352 czytelników na placówkę, co umiejscowiło ją na 80. pozycji na Podkarpaciu (średnia 523). Baza lokalowa biblioteki nie uległa w roku 2008 żadnym zmianom. Jednostka macierzysta w Sokołowie korzystała z kilku pomieszczeń w budynku samorządowym przy ul. Rynek 49. Wymagał on częściowego remontu, zwłaszcza naprawy dachu. Prócz niewielkiego biura, toalety i magazynu wykorzystywanego wspólnie z Zespołem Oświatowym, książnica dysponowała 2 trzema salami, z których każda miała powierzchnię 55 m . W czytelni znajdowało się 40 miejsc siedzących, w Oddziale dla dzieci 12 miejsc, zaś w wypożyczalni dla dorosłych – 3 miejsca. Stosowna umowa z Gminą Sokołów Małopolski dotycząca użyczenia budynku i gruntu została przedłużona w dniu 26 września 2008 r. Wspomnieć należy, że w budynku biblioteki w Sokołowie miały siedzibę również inne instytucje. Były to: Zespół Oświatowy, punkt kasowy Urzędu Gminy i Miasta oraz Gminne Centrum Pracy. W dniu 8 lipca jedno z pomieszczeń budynku zajęła również Gminna Spółka Wodna. Spośród tych instytucji tylko Zespół Oświatowy partycypował w kosztach użytkowania (zapłata za ogrzewanie budynku). Pozostałe korzystały z pomieszczeń bibliotecznych bez żadnych obciążeń finansowych, mając zapewniony bezpłatny dostęp do wody oraz energii elektrycznej. W dość złych warunkach lokalowych pozostawały filie. W Górnie i Trzebusce biblioteka korzystała z pomieszczeń udostępnianych przez miejscowe 2 Zespoły Szkół. Pierwsza z nich dysponowała 36 m i 5 miejscami siedzącymi, 2 zaś druga – 39 m i 16 miejscami. Filia nienadowska mieściła się w budynku 2 wiejskim; posiadała powierzchnię 38 m i 6 miejsc. Placówka w Trzebosi użyt2 kowała spore pomieszczenie w domu ludowym o powierzchni 45 m i miała 12 miejsc siedzących. Zdecydowanie najgorsze warunki panowały w filii w Wólce Niedźwiedzkiej zlokalizowanej w budynku dawnej „Agronomówki”. Cała ta 2 placówka mieściła się na 26 m , zaś czytelnicy mieli do swojej dyspozycji tylko 2 miejsca siedzące. W 2008 roku nie przeprowadzono żadnych prac remontowych przy pomieszczeniach biblioteki, zarówno w Sokołowie, jak i w filiach. Dokonano natomiast konserwacji urządzeń gaśniczych (gaśnic i hydrantów). Wymienione zostało również dwoje drzwi wewnętrznych w placówce macierzystej w Sokołowie. Było to m.in. związane ze zniszczeniami spowodowanymi podczas włamania do budynku biblioteki w styczniu tegoż roku. –8– 2. Kadra biblioteczna W 2008 roku kadrę biblioteki tworzyło 10 osób na stanowiskach bibliotekarskich. 5 osób było zatrudnionych w bibliotece miejskiej w pełnym wymiarze czasu pracy (2 tylko przez kilka miesięcy), a 6 osób obsługiwało filie, w tym 5 było zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Jedna z osób na filiach była zatrudniona na czas określony (zastępstwo). Ponadto w niepełnym wymiarze czasu pracy w bibliotece podejmowali obowiązki: księgowa, referent ds. płac oraz pracownik gospodarczy. Pomocą w pracy były cztery stażystki, które podjęły obowiązki w bibliotece. Pracowały one kolejno w okresach: 1-21 lipca, 4-14 sierpnia, 18-28 sierpnia oraz od 18 sierpnia do 31 grudnia. Oprócz tego bezpłatną praktykę zawodową w bibliotece odbyła uczennica klasy II cc Studium Policealnego z Zespołu Szkół nr 2 w Rzeszowie. Praktyka ta trwała w dniach od 31 marca do 25 kwietnia 2008 r. W ciągu roku przeszła na emeryturę kierownik biblioteki p. Teresa Marciniak. Od dnia 1 kwietnia 2008 r. obowiązki kierownika zostały powierzone bibliotekarzowi Bartoszowi Walickiemu. Konkurs na stanowisko kierownika został ogłoszony na mocy Zarządzenia Burmistrza nr 259/2008 z 24 kwietnia 2008 r. Rozstrzygnięcie nastąpiło 9 czerwca 2008 r. Swoją kandydaturę zgłosił tylko pełniący obowiązki kierownika. Uzyskał on akceptację pięcioosobowej komisji konkursowej, która zaaprobowała również przedstawiony przez niego plan działalności biblioteki. W roku 2008 każdy z pracowników biblioteki otrzymał podwyżkę wynagrodzenia obowiązującą od 1 stycznia. Wyniosła ona średnio 10 % dotychczasowego wynagrodzenia ogółem brutto. Bibliotekarze mieli dodatki funkcyjne i wiejskie oraz za wysługę lat. Nie była wypłacana premia, natomiast trzykrotnie pracownicy otrzymali nagrody uznaniowe o zróżnicowanej wysokości z funduszu nagród przyznane przez kierownika MiGBP. Łącznie wyniosły one 20.700,00 zł. 3. Szkolenia i doskonalenie zawodowe Bibliotekarze stale podnosili swoje kwalifikacje i podejmowali dokształcanie zawodowe. Przebiegało to wieloma torami, przede wszystkim poprzez lekturę fachowych czasopism i literatury. Niekiedy rozwiązywano problemy w oparciu o wyjaśnienia udzielane przez Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną w Rzeszowie, która prowadzi nadzór merytoryczny nad sokołowską książnicą. W ciągu 2008 roku jeden z nowo zatrudnionych pracowników zdobywał wykształcenie kierunkowe (studia podyplomowe z bibliotekoznawstwa), a inny kontynuował rozpoczęte studia magisterskie (pedagogiczne). 7 osób zatrudnionych na stanowiskach bibliotekarskich nie miało przygotowania bibliotecznego. Pracownicy biblioteki brali również udział w kursach, szkoleniach i warsztatach. Przykładowo 11 września bibliotekarka z Sokołowa została wydelego–9– wana na wyjazd szkoleniowy do biblioteki publicznej w Krośnie. W dniu 5 grudnia ta sama osoba uczestniczyła w warsztatach KLANZY „Radość tworzenia i działania, czyli metody pedagogiki zabawy w pracy z tekstem literackim”. Wszyscy pracownicy Biblioteki (13 osób) ukończyli również szkolenie okresowe BHP. Do doskonalenia zawodowego zaliczyć należy także uczestnictwo w zebraniach i naradach bibliotecznych o charakterze powiatowym. Jako przykład można wskazać wzięcie udziału w spotkaniach bibliotecznych w Dynowie 3 września i w Tyczynie 13 listopada przez bibliotekarza z Sokołowa. Kierownik MiGBP uczestniczył z kolei 24 kwietnia w naradzie z dyrektorem Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej. W dniu 9 grudnia uczestniczył zaś w szkoleniu dotyczącym ochrony danych osobowych. 4. Budżet biblioteki Plan [zł] 2.698,41 363.500,00 11.500,00 377.698,41 213.298,41 40.730,00 28.100,00 10.400,00 15.109,00 500,00 8.661,00 60.900,00 377.698,41 Wykonanie [zł] % Objaśnienie Wykonanie planu finansowego – przychody 2.698,41 100,00 Stan środków na początek roku 363.500,00 100,00 Dotacja z budżetu gminy 9.200,00 80,00 Dotacja ministerialna 375.396,41 99,39 Ogółem Wykonanie planu finansowego – rozchody 213.267,87 99,98 Wynagrodzenia osobowe 34.207,93 83,98 Ubezpieczenia społeczne 28.351,15 100,89 Zużycie materiałów 10.213,95 98,21 Zużycie energii, wody i gazu 7.233,11 47,87 Pozostałe usługi 350,30 70,06 Podróże służbowe Odpis na Zakładowy Fundusz 8.661,00 100,00 Świadczeń Socjalnych Pozostałe koszty (zakup książek 57.357,30 94,18 i prenumerata prasy) 359.642,61 95,22 Ogółem Z analizy powyższej tabeli wynika, że plan przychodów został zrealizowany w 99,39 %. Plan rozchodów wykonano z kolei w 95,22 %. Na koniec 2008 roku biblioteka nie posiadała żadnych należności, miała natomiast zobowiązania wobec osób cywilnoprawnych. Łącznie wynosiły one 433,86 zł. Dotyczyły one zapłaty za artykuły przemysłowe GS w Sokołowie Małopolskim oraz zapłaty za wywóz nieczystości względem miejscowego Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. Warto tu zaznaczyć, że na koniec 2007 roku biblioteka posiadała kwotę 2.698,41 zł, pochodzącą z ubiegłorocznego budżetu. Na dzień 31 grudnia 2008 r. na koncie książnicy pozostawała kwota 16.390,23 zł, która stanowiła przychody biblioteki w roku 2009. Były to środki zarezerwowane jednocześnie na opłacenie ewentualnych prac przy spodziewanym remoncie budynku biblioteki. – 10 – 5. Dotacja ministerialna W 2008 roku pozyskano kwotę 9.200,00 zł pochodzącą ze środków finansowych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Trzeba dodać, że biblioteka ubiegała się początkowo o dotację w wysokości 11.500,00 zł, lecz ostatecznie zmniejszyła wkład własny o 20 % z powodu niemożliwych wcześniej do przewidzenia powodów. Wiązało się to m.in. z brakami kadrowymi przez kilka miesięcy oraz zatrudnieniem kilku nowych pracowników, których należało odpowiednio przeszkolić oraz wprowadzić w obowiązki. Pozyskane dofinansowanie dotyczyło zadania „Zakup nowości wydawniczych” w ramach programu operacyjnego „Promocja czytelnictwa. Rozwój księgozbiorów bibliotek”. Wniosek o udzielenie dofinansowania złożony został 7 kwietnia 2008 r., zaś zaakceptowany 5 maja tegoż roku. Stosowną umowę w tym celu z dyrektorem Biblioteki Narodowej w Warszawie zawarł w dniu 8 sierpnia 2008 r. kierownik sokołowskiej książnicy. Zadanie było realizowane w dniach od 1 stycznia do 30 listopada 2008 r. Przyznane środki finansowe wpłynęły na konto biblioteki w terminie do 25 września 2008 r. Raport z wykonania zadania przesłano do Biblioteki Narodowej w dniu 12 stycznia 2009 r. Rozdział i wykorzystanie pozyskanych środków zawiera poniższa tabela. Placówka Dorośli Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem Rozdział dotacji ministerialnej Kwota [zł] Ilość zakupionych woluminów 3.989,70 167 1.925,00 138 5.914,70 305 690,90 42 908,50 44 678,90 33 438,00 41 569,00 35 3.285,30 195 9.200,00 500 – 11 – II. Zbiory biblioteczne Podstawę działania sokołowskiej książnicy stanowiły jej zbiory biblioteczne. Były one przedmiotem szczególnej troski kadry bibliotecznej, co przejawiało się nie tylko w dbałości o wartość, estetykę i stan fizyczny księgozbioru, lecz również w jego systematycznym odnawianiu. Z zasobów ubytkowane były na bieżąco książki zdezaktualizowane i zniszczone, a nadające się do użytku – poprawiane. Pozyskiwanie nowych wydawnictw następowało poprzez zakup ze środków budżetowych biblioteki, dotacji celowych z Ministerstwa oraz drogą darów przekazywanych na rzecz biblioteki i egzekwowania książek w zamian za zagubione. Na koniec 2008 roku książnica posiadała 65.652 woluminy, z czego 40.064 na wioskach. W ciągu 2008 r. przybyło ogółem 3.324 woluminy, z czego 1.551 na wioskach. W tym samym czasie zubytkowano 1.707 woluminów, z czego 1.276 na wioskach. 1. Zakupy książkowe i dary czytelników W ciągu 2008 roku zakupiono ogółem 3.081 woluminów, a także pozyskano od czytelników dalsze 243 pozycje książkowe. Najwięcej zakupionych książek włączono do zbiorów Oddziału dla Dorosłych – razem 1.108 tomów o łącznej wartości 24.014,03 zł. Do księgozbiorów wszystkich pozostałych placówek zakupiono zbliżoną ilość książek. Średnio stanowiło to 328,8 woluminów na kwotę 4.796,56 zł. Większe zakupy dla Sokołowa wiązały się głównie z pozycją i charakterem tej placówki – centralnej w całej gminie. Dotyczyło to również zaspokojenia dużych i zróżnicowanych potrzeb czytelniczych. Sporą część zakupów stanowiły zatem publikacje fachowe, jak również wydawnictwa regionalne. Placówka Dorośli Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem Ilość przybytków 1.327 446 1.773 357 417 292 219 266 1.551 3.324 Zakupy książkowe ilość woluminów wartość zakupów [zł] 24.014,03 5.831,44 29.845,47 5.632,99 6.889,05 4.548,90 2.077,00 3.799,95 22.947,89 52.793,36 z budżetu z dotacji 941 307 1.248 305 370 252 178 228 1.333 2.581 167 138 305 42 44 33 41 35 195 500 – 12 – Dary czytelników dary 199 1 200 10 3 7 3 23 223 ekwiwalenty 20 20 20 2. Ubytkowanie książek Troska o zbiory biblioteczne obejmowała m.in. systematyczne ubytkowanie woluminów. Selekcja książek zniszczonych i zdezaktualizowanych pozwalała na zapewnienie atrakcyjności księgozbiorów, a zarazem pozbywanie się zniszczonych bądź niepożądanych jednostek inwentarzowych. Wszystkie decyzje ubytkowania były podejmowane na podstawie osądu specjalnie powoływanych komisji, a następnie zatwierdzane przez księgową i kierownika biblioteki. Ze szczegółami tych działań zapoznaje poniższa tabela. Placówka Dorośli Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem wycofanych 74 74 74 Ilość ubytków książkowych zniszczonych innych 215 20 100 22 315 42 309 122 431 355 510 355 510 411 1.276 1.591 411 1.276 1.707 42 Ogółem w 2008 roku zubytkowano 1.707 woluminów. Najwięcej książek wycofano z księgozbioru w Trzebosi. Nieco mniej tomów zostało zubytowanych w Sokołowie i Wólce Niedźwiedzkiej oraz Nienadówce. Żadne prace w tym zakresie nie zostały natomiast podjęte w filiach w Górnie i Trzebusce. 3. Stan księgozbioru Stan księgozbioru sokołowskiej sieci bibliotecznej na przestrzeni analizowanego roku ulegał ciągłym zmianom. Działo się to w wyniku operacji dokonywanych na księgozbiorze, tj. zakupu nowych woluminów, włączania darów oraz ubytkowania. Stan księgozbioru poszczególnych placówek bibliotecznych na początku i końcu 2008 roku obrazują zamieszczone niżej tabele. Placówka Dorośli Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem Ilość woluminów na dzień 1 stycznia 2008 r. dla dorosłych dla dzieci fachowych 9.562 6.085 15.647 281 6.815 1.503 8.599 9.843 6.815 7.588 24.246 4.390 3.471 2.287 10.148 4.210 3.273 2.562 10.045 3.775 2.255 1.494 7.524 2.053 1.787 832 4.672 3.583 2.239 1.578 7.400 18.011 13.025 8.753 39.789 27.854 19.840 16.341 64.035 – 13 – Placówka Dorośli Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem Ilość woluminów na dzień 31 grudnia 2008 r. dla dorosłych dla dzieci fachowych 10.393 6.272 16.665 293 7.090 1.540 8.923 10.686 7.090 7.812 25.588 4.558 3.650 2.297 10.505 4.272 3.268 2.567 10.107 3.630 2.245 1.431 7.306 2.152 1.907 832 4.891 3.508 2.202 1.545 7.255 18.120 13.272 8.672 40.064 28.806 20.362 16.484 65.652 4. Zakup czasopism W roku 2008 w sokołowskiej sieci bibliotecznej było prenumerowanych 29 tytułów czasopism. Pod tym względem lokowała się ona na 7. miejscu w powiecie rzeszowskim. Jednocześnie ziemia sokołowska była jednym z pięciu miejsc w powiecie, gdzie nastąpił wzrost prenumeraty w porównaniu z rokiem 2007. Szczegóły zawiera poniższa tabela. Placówka Czytelnia Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem fachowej 3 3 1 1 4 Prenumerata prasy dla dorosłych dla dzieci 6 2 6 2 3 1 3 1 5 1 2 1 14 3 20 5 9 2 11 4 5 5 1 3 18 29 5. Zbiory specjalne Biblioteka posiadała również nieliczne zbiory specjalne. Na początku 2008 roku obejmowały one 5 dokumentów elektronicznych. Były to płyty CD zawierające informacje encyklopedyczne i fachowe. Zbiory te zostały powiększone w ciągu 2008 roku o 7 dokumentów elektronicznych, które wyceniono na łączną wartość 7 zł. Było to 7 prezentacji multimedialnych nagranych na osobnych płytach CD. Biblioteka nie wydała na ich zakup żadnych środków finansowych, gdyż stanowiły one opracowania własne pracowników. – 14 – III. Obsługa czytelnicza Jedno z głównych zadań biblioteki stanowiła obsługa czytelników. Była to zarazem najbardziej zauważalna sfera działalności, często w ocenie czytelników rzutująca na obraz i ocenę pracy książnicy. Obsługa przejawiała się przede wszystkim przez wypożyczenia książek, udostępnianie materiałów bibliotecznych na miejscu oraz udostępnianie sali czytelni. 1. Wypożyczenia na zewnątrz Sieć sokołowskiej książnicy odwiedziło w roku 2008 łącznie 13.890 osób. Aż 7.218 z nich przekroczyło progi biblioteki w Sokołowie (52 %). Czytelnicy wypożyczyli na zewnątrz 36.355 woluminów, z czego 19.295 w mieście (53 %), a 17.060 na wioskach (47 %). Największą popularnością cieszyły się zbiory wypożyczalni dla dorosłych. O połowę mniej publikacji wypożyczono w Oddziale dla Dzieci. W następnej kolejności najatrakcyjniejsze były księgozbiory filii: Górno, Nienadówka, Trzeboś, Trzebuska i Wólka Niedźwiedzka. Pod względem wypożyczeń sokołowska biblioteka znalazła się na 5. miejscu w powiecie rzeszowskim. Jednocześnie odnotowano spadek wypożyczeń w porównaniu z ubiegłym rokiem o 2.113 woluminów. Czytelnicy wypożyczyli 17.155 tomów literatury pięknej dla dorosłych i niemalże tyle samo literatury pięknej dla dzieci. Zdecydowanie mniejsze zainteresowanie wykazywali względem literatury fachowej. Przez cały rok wypożyczono na zewnątrz tylko 2.505 pozycji naukowych i popularno-naukowych, z czego większość w Sokołowie (77,5 %). Wskaźnik wypożyczeń na 1 wolumin w gminie sokołowskiej wyniósł 0,6, co dało jej stosunkowo wysoką, 82. pozycję w województwie ze średnią 0,8. Świadczyło to zarazem, że księgozbiór jest dość aktywnie wykorzystywany. Dokładne dane zamieszone zostały w poniższej tabeli. Placówka Ilość odwiedzin Wypożyczalnia Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem 4.719 2.499 7.218 3.021 1.527 804 665 655 6.672 13.890 Wypożyczenia literatury pięknej popularnej (dorośli) (dzieci) 1.724 10.575 219 164 6.613 1.943 10.739 6.613 74 1.508 4.101 261 2.362 2.242 163 1.066 1.207 10 998 1.237 54 482 1.295 562 6.416 10.082 2.505 17.155 16.695 – 15 – 12.299 6.996 19.295 5.683 4.865 2.436 2.245 1.831 17.060 36.355 W roku 2008 z księgozbioru biblioteki skorzystało 2.110 osób, co uplasowało ją na 5. miejscu w powiecie rzeszowskim. Społeczny zasięg czytelnictwa, czyli liczba czytelników na 100 mieszkańców wyniosła na terenie gminy 12,6, co stanowiło mniej niż średnia powiatowa (14,5) oraz wojewódzka (17,0). Pod tym względem gmina sokołowska zajęła 11. miejsce w powiecie i 102. miejsce w województwie podkarpackim (na 158 gmin). Tym samym zaznaczył się niewielki spadek w porównaniu z rokiem 2007 o 72 osoby. Wskaźnik wypożyczeń na 100 mieszkańców wynosił w gminie sokołowskiej 217, co dało jej 11. miejsce w powiecie rzeszowskim ze średnią 294 i 103. miejsce w województwie ze średnią 323. Pod względem wskaźnika aktywności czytelniczej gmina sokołowska znalazła się z kolei na 10. pozycji w powiecie ze średnią 20,3 i 92. pozycji w województwie ze średnią 18,9. W tutejszej książnicy liczba wypożyczeń na 1 czytelnika wyniosła w ciągu roku 17,2. Niemal połowa użytkowników książnicy zarejestrowana została w Sokołowie, reszta natomiast – w poszczególnych filiach wiejskich. Najliczniej zapisywano się do wypożyczalni i Oddziału dla Dzieci w Sokołowie (odpowiednio po 640 i 404 osoby). W wioskach najpopularniejsza była filia w Górnie, zaś najmniej atrakcyjna – filia w Wólce Niedźwiedzkiej. Większość czytelników stanowiły dzieci i młodzież do 15. roku życia. Zarejestrowano ich aż 837 (39,7 %), z czego najwięcej w sokołowskim Oddziale dla Dzieci. Dość liczny był też przedział wiekowy 16-19 lat, który zasadniczo tworzyli uczniowie szkół średnich – 510 osób (24,2 %). Połowa z nich korzystała z miejskiej wypożyczalni dla dorosłych. Najmniejsza grupa czytelników zawierała osoby powyżej 60. roku życia. Najwięcej zarejestrowano ich w Sokołowie (16 osób), stosunkowo dużo także w Nienadówce (15 osób). Szczegóły zawiera poniższa tabela. Placówka Wypożyczalnia Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem do 15 282 282 214 101 64 88 88 555 837 Czytelnicy wg wieku (ilość lat) 16-19 20-24 25-44 45-60 254 129 170 71 62 22 31 5 316 151 201 76 67 10 43 6 55 21 60 33 24 20 35 5 31 8 27 2 17 8 9 5 194 67 174 51 510 218 375 127 od 60 16 2 18 6 15 1 3 25 43 640 404 1.044 346 285 149 156 130 1.066 2.110 Interesujące jest również przeanalizowanie struktury czytelników pod względem zajęć, jakimi się zawodowo parali. Spośród 2.110 osób, które zarejestrowały się w roku 2008, zdecydowaną większość stanowiły dzieci i młodzież szkolna. Aż 1.370 czytelników było uczniami (64,9 %). Dość skromnie na tym tle wypadli studenci, których zapisano tylko 149, z czego aż 120 w Sokołowie. Liczną grupę tworzyli pracownicy umysłowi – 228 osób (10,8 %). zaznaczyć należy, iż ze zbiorów bibliotecznych korzystało tylko 53 rolników (2,5 %) i 19 przedstawicieli wolnych zawodów (0,9 %). – 16 – inni zatrudnieni niepracujący 32 2 4 6 44 53 uczniowie 7 2 9 studenci 21 5 26 17 31 25 4 3 80 106 pracownicy umysłowi Wypożyczalnia Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem rolnicy Placówka robotnicy Czytelnicy wg zajęcia 132 24 156 15 21 14 16 6 72 228 108 12 120 7 9 1 7 5 29 149 259 348 607 279 163 98 118 105 763 1.370 12 1 13 4 101 12 113 24 29 9 5 5 72 185 2 6 19 640 404 1.044 346 285 149 156 130 1.066 2.110 2. Udostępnianie zbiorów w czytelni Prócz wypożyczeń na zewnątrz rejestrowano również przeglądanie przez czytelników woluminów na miejscu. Ze zbiorów czytelni w Sokołowie oraz księgozbiorów podręcznych w Oddziale dla Dzieci i wiejskich filiach skorzystało łącznie 2.679 osób, czyli o 523 mniej niż rok wcześniej. Najwięcej informacji zostało udzielonych w Sokołowie: 2.222 w czytelni i 133 w Oddziale (87,9 %). Liczba informacji na wioskach wahała się od 34 w Górnie do 102 w Trzebosi; łącznie było ich 324 (12,1 %). Dokładne zestawienie zawiera poniższa tabela. Placówka Ilość informacji Czytelnia Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem 2.222 133 2.355 66 34 102 76 46 324 2.679 Udostępnienia pozycji literatury pięknej popularnej (dorośli) (dzieci) 1.621 1 1.622 245 4 3 252 1.866 5 3 1.874 58 7 1 66 91 91 103 103 102 102 94 94 448 7 1 456 2.314 12 4 2.330 W celu informacyjnym wykorzystano ogółem 2.330 pozycji książkowych, czyli o 906 mniej niż przed rokiem. Najwięcej udostępnień prezencyjnych odnotowano w czytelni, gdzie użytkownicy sięgnęli do 1.622 książek (69,6 %), z czego tylko do jednej pozycji literatury pięknej dla dorosłych. Dużo książek – 17 – wykorzystano również w Oddziale dla Dzieci – 252 pozycje wydawnicze. W filiach czytelnicy szukali informacji łącznie w 456 książkach. Pod względem ilości udostępnionych woluminów gmina sokołowska ulokowała się na 5. miejscu w powiecie. Dodać także należy, iż 250 razy wykorzystane zostały dokumenty elektroniczne. Zainteresowanych tym było razem 1.422 osoby. 3. Udostępnianie czasopism Prócz udostępnień prezencyjnych biblioteka oferowała czytelnikom szeroki wybór czasopism nieoprawnych. Wyżej omówiona została prenumerata i ilość gromadzonych tytułów. Zbiory czasopism w najszerszym zakresie były wykorzystywane w czytelni w Sokołowie. Najwięcej numerów czasopism, gdyż aż 4.941 zostało udostępnionych w czytelni (72,9 %). Znaczącą ilość wydawnictw ciągłych przeglądnęli również czytelnicy filii w Górnie (15 %). Ogółem w roku 2008 udostępnionych zostało 6.772 periodyki, o 1.532 więcej niż w roku poprzednim. Warto zauważyć, że dało to gminie sokołowskiej 1. miejsce w powiecie. Pod względem ilości czytelników czasopism na pierwsze miejsce wybiła się filia w Górnie, która odnotowała aż 660 takich osób. Na drugim miejscu uplasowała się sokołowska czytelnia, którą w tym celu odwiedziło połowę mniej chętnych. Najmniej czytelników gazet i magazynów odwiedziło Oddział dla Dzieci oraz filie w Trzebosi i Trzebusce. Łącznie z czasopism skorzystało 1.354 czytelników, czyli 308 więcej niż rok wcześniej. Omawianą kwestię ilustruje zamieszczona poniżej tabela. Placówka Czytelnia Oddział Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem Czytelnicy 352 62 414 660 123 45 13 99 940 1.354 Udostępnienia czasopism 4.941 71 5.012 1.016 239 238 36 231 1.760 6.772 4. Udostępnianie czytelni Jedną z form działalności biblioteki było udostępnianie czytelni w Sokołowie na rozmaite spotkania, zebrania i obrady. Niemal w każdym miesiącu w tej sali gromadzili się radni Rady Miejskiej pracujący w poszczególnych Komisjach bądź debatujący podczas sesji Rady. Prócz tego czytelnia służyła jako miejsce spotkań dla mieszkańców, rolników, grup inicjatywnych różnych wydarzeń życia społecznego i kulturalnego. – 18 – Nie brakło jednak też różnych problemów. Przykładowo pod koniec roku przez ponad miesiąc pomieszczenie czytelni zostało w praktyce wyłączone z użytku z powodu zajęcia go przez troje pracowników Urzędu Gminy i Miasta, skierowanych tu na czas remontu budynku Urzędu. Poniżej zamieszczone zostało zestawienie ważniejszych sposobów wykorzystania czytelni na wspomniane cele w roku 2008. Lp. 1. 2. Data 3.01 20.01 3. 25.01 4. 5. 28.01 29.01 6. 30.01 7. 8. 9. 10. 11. 12. 31.01 6.02 7.02 7.02 22.02 26.02 13. 27.02 14. 29.02 15. 16. 17. 5.03 12.03 18.03 18. 26.03 19. 28.03 20. 21. 22. 23. 1.04 9.04 10.04 11.04 24. 16.04 25. 18.0430.05 26. 21.04 27. 23.04 28. 29. 30. 30.04 8.05 20.05 Udostępnienie sali czytelni Spotkanie burmistrza i radnych z działaczami sportowymi Walne zebranie sprawozdawcze Koła Wędkarskiego Nr 33 Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Komisja Rewizyjna Rady Miejskiej Posiedzenie Zarządu Gminnej Spółki Wodnej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej Szkolenie rolników XV Sesja Rady Miejskiej Zebranie członków Gminnej Spółki Wodnej z Sokołowa i Turzy Zebranie właścicieli działek budowlanych Komisja Rewizyjna Rady Miejskiej Zebranie członków Gminnej Spółki Wodnej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Zebranie dotyczące powstania Osiedla „Piaski” XVI Sesja Rady Miejskiej Zebranie Zarządu Gminnej Spółki Wodnej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Spotkanie dotyczące opracowania planu rozwoju Sokołowa Komisja Rewizyjna Rady Miejskiej Zebranie Zarządu Gminnej Spółki Wodnej Zebranie dotyczące zjazdu jubileuszowego LO w Sokołowie Zebranie grupy inicjatywnej obchodów ku czci strz. Franciszka Smolaka z Turzy Pomoc rolnikom w wypełnianiu wniosków o płatności obszarowe Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej XVII Sesja Rady Miejskiej Zebranie dotyczące zjazdu jubileuszowego LO w Sokołowie Seminarium firmy „Skandia” dot. planowania finansowego – 19 – 31. 32. 06 3.06 33. 4.06 34. 6.06 35. 36. 9.06 11.06 37. 26.06 38. 30.06 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 4.07 10.07 15.07 21.07 28.07 30.07 12.09 46. 16.09 47. 17.09 48. 49. 50. 18.09 23.09 24.09 51. 13.10 52. 13.10 53. 17.10 54. 20.10 55. 22.10 56. 29.10 57. 13.11 58. 17.11 59. 60. 61. 18.11 20.11 21.11 24.1131.12 62. Wystawa pokonkursowa „Moja miejscowość i region są piękne” Komisja Rewizyjna Rady Miejskiej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Konkurs na kierownika Biblioteki XVIII Sesja Rady Miejskiej Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej Zebranie mieszkańców dotyczące scalenia działek Zebranie dotyczące zjazdu jubileuszowego LO w Sokołowie Szkolenie rolników Zebranie połączonych Komisji Rady Miejskiej XIX Sesja Rady Miejskiej Zebranie Zarządu Gminnej Spółki Wodnej Spotkanie organizacyjne dotyczące obchodów turzańskich Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej Komisja Rewizyjna Rady Miejskiej Spotkanie rolników z gminy z powiatowym lekarzem weterynarii XX Sesja Rady Miejskiej Jury V Międzygminnego Konkursu Fotograficznego „Wspomnienia z wakacji” Wręczenie nagród dla dyrektorów szkół z terenu gminy Otwarcie wystawy pokonkursowej Konkursu Fotograficznego „Wspomnienia z wakacji” Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej XXI Sesja Rady Miejskiej Komisja Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Rady Miejskiej Komisja do Spraw Gospodarczych, Budżetu, Finansów i Rolnictwa Rady Miejskiej Komisja Rewizyjna Rady Miejskiej XXII Sesja Rady Miejskiej Szkolenie Doradztwa Zawodowego Zajęcie czytelni przez troje pracowników Urzędu Gminy i Miasta – 20 – IV. Komputeryzacja 1. Wyposażenie biblioteki w sprzęt elektroniczny Na początku 2008 roku sprzęt elektroniczny obejmował osiem zestawów komputerowych, z których tylko jeden był wykorzystywany do prac bibliotecznych oraz tworzenia elektronicznej bazy danych (katalogu książek). Cztery z nich stanowiła spuścizna po zlikwidowanym Gminnym Centrum Informacji, zaś trzy kolejne zostały pozyskane kilka lat wcześniej w ramach programu „Ikonk@”. Prócz tego biblioteka dysponowała projektorem multimedialnym wraz z ekranem. W ciągu omawianego okresu biblioteka sukcesywnie uzupełniała swoje wyposażenie. W dniu 24 września zawarta została umowa dotycząca kupna drukarki termotransferowej Zebra TLP2844 wraz z oprogramowaniem. Przy zastosowaniu kalki żywicznej i etykiet foliowych pozwoliło to na drukowanie trwałych i tanich nalepek z kodami książek. Dwa miesiące później został zakupiony nowy zestaw komputerowy oraz drukarka atramentowa HP Deskjet 6940. Nabyto też oprogramowanie, m.in.: system Windows Vista, programy antywirusowe NOD32 czy pakiety MS Office 2007. Dzień później wyposażenie biblioteki powiększyło się o nową kserokopiarkę cyfrową Canon iR 2018. 5 grudnia zakupiono niszczarkę do papierów. Na bieżąco dokonywano również modernizacji sprzętu komputerowego, m.in. poprzez wymianę zasilaczy, routera, kart grafiki czy napędów optycznych. W miejsce zniszczonego podczas włamania monitora sprowadzono nowy. Dla zwiększenia bezpieczeństwa doposażono sprzęt w UPS, co było koniecznością wobec zdarzających się sporadycznie nagłych przerw w dostawie energii elektrycznej. Na koniec 2008 roku biblioteka użytkowała dziewięć zestawów komputerowych. Cztery z nich były przeznaczone dla czytelników. Kolejne dwa wykorzystywano do obsługi biurowej placówki. Ostatnie trzy przeznaczone zaś były do prac bibliograficznych. Z funduszy własnych zakupiono również cyfrowy aparat fotograficzny NikonD40 i cyfrowy dyktafon. Motywem tego było dokumentowanie działalności biblioteki oraz rejestrowanie rozmaitych wydarzeń życia społecznego i kulturalnego. Dodać tu wypada, że Biblioteka służyła również lokalnemu społeczeństwu poprzez udostępnianie swego sprzętu komputerowego. I tak dla przykładu kilkukrotnie wypożyczała ekran do rzutnika multimedialnego dla sokołowskiego oddziału Powiatowego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Boguchwale. W dniu 9 grudnia użyczony został sam projektor na potrzeby szkolenia o ochronie danych osobowych dla pracowników Urzędu Gminy i Miasta oraz jednostek organizacyjnych Urzędu. Sprzęt fotograficzny z kolei niejednokrotnie wykorzystywany był m.in. do przygotowywania materiałów do miesięcznika „Kurier Sokołowski”. – 21 – 2. Czytelnia internetowa Od kilku lat w Oddziale dla Dorosłych MiGBP w Sokołowie Małopolskim funkcjonuje czytelnia internetowa. Czytelnicy mają do dyspozycji kilka stanowisk, na których mogą bezpłatnie korzystać z Internetu i podstawowych programów komputerowych. Początkowo trzy zestawy komputerowe znajdowały się w wypożyczalni, zaś trzy kolejne na czytelni. Od połowy 2008 roku czytelnicy mogli korzystać z czterech zestawów komputerowych zlokalizowanych na czytelni. Zmiana ta ułatwiła obsługę oraz udostępnianie sprzętu przez bibliotekarzy. Czytelnia internetowa była przeznaczona przede wszystkim do poszukiwania informacji. Preferowane było także przeglądanie przez czytelników zamieszczonych w Internecie katalogów innych bibliotek. Czytelnicy mogli również korzystać z poczty elektronicznej oraz edytorów tekstu. Do wyjątków należało udostępnianie komputerów w celach innych niż edukacyjne (rozrywka, poszukiwanie pracy). Dodać warto, że z dniem 30 czerwca 2008 r. wszedł w życie nowy regulamin czytelni wprowadzony Zarządzeniem nr 1/2008 kierownika biblioteki. pracownicy umysłowi studenci uczniowie inni zatrudnieni niepracujący I II III IV Ogółem rolnicy Kwartał robotnicy Czytelnicy wg zajęcia: 6 3 – – 9 – – – – – 23 52 47 31 153 54 64 47 16 181 366 265 219 171 1.021 1 1 19 8 29 14 19 7 9 49 464 404 339 235 1.442 Ogółem w 2008 roku z czytelni internetowej skorzystały 1.442 osoby, czyli o 460 więcej niż rok wcześniej. Najwięcej użytkowników rekrutowało się spośród uczniów (70,8 %), znacznie mniej spośród studentów (12,6 %) i pracowników umysłowych (10,6 %). Warto zaznaczyć, że wśród chętnych do korzystania z Internetu nie było ani jednego rolnika. Biorąc po uwagę poszczególne przedziały czasowe, zauważyć można tendencję spadkową. Najwięcej osób poszukiwało informacji w Internecie w pierwszym kwartale, najmniej natomiast – w ostatnim. Rekord czytelniczy odnotowano w lutym (181 osób), najsłabiej przedstawiał się z kolei listopad (zaledwie 50 osób). – 22 – 3. Komputeryzacja zbiorów bibliotecznych Przez cały rok 2008 trwało sukcesywne tworzenie elektronicznej bazy danych. Dotyczyło to przede wszystkim komputeryzacji zbiorów zgromadzonych na czytelni, a także zakupionych nowości książkowych. Jednocześnie podobna praca była prowadzona w Oddziale dla Dzieci. Przy komputeryzacji korzystano z zakupionego rok wcześniej programu bibliotecznego „SOWA”. Na dzień 31 grudnia 2008 r. do bazy danych wprowadzonych zostało około 3.500 woluminów. Działania te trwały powoli, gdyż dokonywane były własnymi siłami kadry – równolegle z codzienną pracą i obsługą czytelników. Zaznaczyć należy, że komputeryzacja obejmuje sporządzanie dokładnych opisów bibliograficznych książek – opisu fizycznego, klasyfikacji UKD, szczegółowych haseł przedmiotowych. Dzięki temu w przyszłości będzie to znakomita pomoc dla czytelników i ułatwienie w wyszukiwaniu potrzebnej literatury. 4. Prezentacje multimedialne Wychodząc naprzeciw istniejącym potrzebom, a zarazem wykorzystując współczesne nowoczesne możliwości techniczne, książnica sokołowska opracowywała oraz wyświetlała różne prezentacje multimedialne. Bibliotekarze sami przygotowali pięć prezentacji: „Bitwa o Monte Cassino”, „Życie gospodarcze i społeczno-kulturalne Sokołowa 1867-1975”, a także „Budowa kościoła sokołowskiego”, „Wizerunek Matki Bożej Królowej Świata” i „100 lat kościoła sokołowskiego”. Ogółem w ciągu całego roku dziewięciokrotnie bibliotekarze zaprezentowali na forum publicznym prezentacje multimedialne. Zostały one zorganizowane w świetlicy Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Sokołowie, czytelni Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej oraz w placówce macierzystej Biblioteki. Wszystkie te pokazy przeprowadził Oddział dla Dorosłych z Sokołowa. Ich odbiorcami było łącznie 386 osób. – 23 – V. Promocja książki i biblioteki Promocja książki i biblioteki przebiegała wielotorowo. Dokonywała się ona poprzez wycieczki i lekcje biblioteczne dla uczniów szkół i przedszkoli z terenu gminy, wygłaszanie odczytów, a także organizowanie pogadanek i głośnego czytania. Doskonałym sposobem na popularyzację czytelnictwa były dyskusje nad książką i publikacje artykułów poświęconych publikacjom i samej książnicy. Ponadto bibliotekarze przeprowadzali liczne konkursy. Tradycyjną, lecz zawsze aktualną metodą były również plakaty, gazetki, wystawki i wystawy organizowane przez poszczególne placówki sokołowskiej biblioteki. 1. Wycieczki i lekcje biblioteczne Siedzibę biblioteki w Sokołowie Małopolskim, jak również filie biblioteczne wielokrotnie odwiedzały wycieczki z różnych placówek edukacyjnowychowawczych. Spotkania te obejmowały lekcje biblioteczne, prezentację nowości bibliotecznych oraz głośne czytanie. Edukacja biblioteczna dotyczyła także m.in. korzystania z katalogów tradycyjnych i on-line. Wyjątkowa lekcja miała miejsce 9 października, gdy kierownik biblioteki oprowadził po miejscu pamięci w Turzy kilkudziesięcioosobową grupę dzieci z Zespołu Szkół w Wólce Niedźwiedzkiej. Szczegóły tych działań ukazuje poniższa tabela. Placówka Dorośli Dzieci Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem Wycieczki i lekcje iIość frekwencja 8 269 4 94 12 363 Głośne czytanie iIość frekwencja 2 2 47 47 1 14 7 76 1 5 8 20 90 453 1 3 5 52 2. Konkursy Ważnym wycinkiem działalność biblioteki było organizowanie konkursów tematycznych. Wysiłek na tym polu podjął m.in. Oddział dla Dorosłych, który grudniu przeprowadził konkurs na logo biblioteki. Propozycje graficzne można było zgłaszać do końca listopada, zaś samo rozstrzygnięcie odbyło się w dniu 9 stycznia 2009 r. Wręczenie nagród nastąpiło 5 dni później. – 24 – Oprócz tego pracownicy Oddziału dla Dorosłych włączyli się w organizację 9 konkursów ogłoszonych przez inne placówki kulturalne i oświatowe. I tak 14 marca jeden z bibliotekarzy wszedł w skład Jury II Powiatowego Konkursu Recytatorskiego Poezji Ks. Jana Twardowskiego organizowanego przez ponadgimnazjalny Zespół Szkół w Sokołowie Małopolskim. 11 kwietnia oceniał on prace V Konkursu „Moja miejscowość i region są piękne” przeprowadzonego przez Zespoły Szkół nr 1 i nr 2 w Nienadówce. 21 maja kierownik biblioteki uczestniczył w finale Wiosennych Zmagań Artystycznych w Zespole Szkół w Trzebusce, zaś 29 maja w VII Międzygminnym Konkursie Piosenki Religijnej w Zespole Szkół w Górnie. 4 czerwca jeden z bibliotekarzy zasiadł w Jury konkursu „Św. Jadwiga i jej czasy” w Gimnazjum nr 12 w Rzeszowie-Słocinie. 16 października bibliotekarka z Oddziału dla Dorosłych uczestniczyła w pracach Jury konkursu recytatorskiego „Literatura i dzieci – Kolory przyjaźni” przeprowadzonego przez sokołowski Ośrodek Kultury, a dzień później kierownik książnicy przewodniczył komisji oceniającej zgłoszenia na V Międzygminny Konkurs Fotograficzny tejże instytucji. 4 listopada jeden z bibliotekarzy wziął udział w ocenie występów podczas eliminacji międzypowiatowych XVIII Podkarpackiego Konkursu Poezji Religijnej w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Sokołowie, zaś 5 listopada w tym samym miejscu w międzygminnych eliminacjach VI Dziecięcego Przeglądu Pieśni i Piosenki Religijnej. Oddział dla Dzieci sokołowskiej Biblioteki przeprowadził jesienią Plebiscyt Czytelniczy na ulubionego autora oraz bohatera literackiego. Ocena prac miała miejsce we wtorek 28 października. Wręczenie nagród zwycięzcom odbyło się 6 listopada. W późniejszym czasie nagrodzone i wyróżnione prace były eksponowane w sokołowskiej książnicy. Oglądali je z zainteresowaniem czytelnicy odwiedzający Oddział dla Dzieci. Poza Sokołowem konkurs odbył się również w jednej filii – w Trzebusce. Był to Konkurs Plastyczno-Literacki „Patriotyczna Droga Krzyżowa”. Zorganizowała go filia biblioteczna w Trzebusce we współpracy z miejscowym Zespołem Szkół im. Św. Królowej Jadwigi. Rozstrzygnięcie miało miejsce w dniu 7 listopada w czytelni w Sokołowie. Tydzień później w tym samym miejscu nastąpiło wręczenie nagród i wyróżnień dla uczestników konkursu. Dokładne zestawienie ilości konkursów, jak również liczby ich uczestników zostało zawarte w zamieszczonej niżej tabeli. Placówka Dorośli Dzieci Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem iIość 10 1 11 Konkursy frekwencja 261 42 303 1 18 1 12 18 321 – 25 – 3. Wystawki, gazetki, dyskusje Ważnym sposobem promocji książki i biblioteki było przygotowywanie wystawek książkowych, gazetek ściennych oraz organizowanie i prowadzenie dyskusji z czytelnikami. Zagadnienie owo obrazuje zamieszczona niżej tabela. Z zestawienia tego wynika, że w działalności tej przodowała przede wszystkim placówka macierzysta. Jedynie filie w Trzebosi oraz Trzebusce podejmowały próby upowszechniania książki, biblioteki oraz wydarzeń kulturalnych za pomocą wystawek. Placówka Gazetki Wystawki Dorośli Dzieci Razem miasto Górno Nienadówka Trzeboś Trzebuska Wólka N. Razem wioski Ogółem 27 16 10 26 27 Pogadanki iIość frekwencja 19 1.168 Dyskusje iIość frekwencja 13 357 19 1.168 13 357 19 1.168 13 357 3 6 27 9 35 Wystawki miały przede wszystkim za zadanie prezentację nowości książkowych bądź posiadały charakter tematyczny i były poświęcone konkretnemu tematowi. Poniżej przedstawiony został rejestr wystawek książkowych przygotowanych w Oddziale dla Dorosłych w Sokołowie. Lp. Data 1. 2-31.01 2. 25.01-28.02 3. 1-29.02 4. 28.02-28.03 Temat wystawki książkowej Nowości książkowe – „Warto poczytać” Ryszard Kapuściński – „Cesarz reportażu” Nowości książkowe – „Warto poczytać” Jan Bolesław Ożóg. 95. rocznica urodzin Nowości książkowe – „Warto poczytać” 5. 3-31.03 6. 28.03-30.05 7. 1.04-2.05 Nowości książkowe – „Warto poczytać” 8. 2-30.05 Nowości książkowe – „Warto poczytać” 9. 12.05-10.06 10. 2-30.06 Nowości książkowe – „Warto poczytać” 11. 1-31.07 Nowości książkowe – „Warto poczytać” 12. 1.08-5.09 Nowości książkowe – „Warto poczytać” 13. 5-30.09 Nowości książkowe – „Warto poczytać” 3. rocznica śmierci Jana Pawła II Bitwa o Monte Cassino w literaturze – 26 – 14. 1-31.10 Nowości książkowe – „Warto poczytać” 15. 3-30.11 Nowości książkowe – „Warto poczytać” 16. 5-31.12 Nowości książkowe – „Warto poczytać” Nie mniej ważne były gazetki, poprzez które nie tylko następowała prezentacja konkretnych pozycji wydawniczych, ale także upowszechnianie autorów, twórców kultury, rocznic wydarzeń historycznych, licznych wydarzeń życia kulturalnego i społecznego w Polsce i na świecie. Dla zobrazowania tej kwestii poniżej został ujęty wykaz gazetek ściennych w czytelni i wypożyczalni dla dorosłych w Sokołowie. Lp. Data Tematyka gazetki 1. 25.01-28.02 Rok 2008 – Rokiem Ryszarda Kapuścińskiego 2. 15.02-28.03 Wydarzenia w regionie – styczeń i luty 3. 28.02-28.03 Jan Bolesław Ożóg 1.03.1913-1.03.1991 4. 28.03-15.05 Jan Paweł II na drodze do świętości 5. 28.03-15.04 Wydarzenia w regionie – marzec 6. 15.04-29.05 Wydarzenia w regionie – kwiecień Zapraszamy na wystawę 7. 14-30.05 8. 16.05-10.06 Droga Żołnierza w Armii Andersa 9. 29.05-30.06 Wydarzenia w regionie – maj 10. 1.07-6.08 Wydarzenia w regionie – czerwiec 100. rocznica rozpoczęcia budowy sokołowskiej fary 11. 1-28.08 12. 6.08-5.09 13. 28.08-27.09 Wydarzenia w regionie – lipiec i sierpień 14. 4-27.09 Oferta kulturalna i rozrywkowa MGOKSiR 15. 5.09-2.10 Prof. Anna Świderkówna 1925-2008 16. 11-27.09 Uroczystości Turzańskie 2008 17. 27.09-31.10 Wydarzenia w regionie – wrzesień 18. 27.09-30.10 Dożynki na ziemi sokołowskiej 19. 2-17.10 Pięć wieków Kolbuszowej – konferencja 20. 17-31.10 Wspomnienia z wakacji – fotografie 21. 3-30.11 Oferta kulturalna i rozrywkowa MGOKSiR 22. 3-30.11 Wydarzenia w regionie – październik 23. 3-30.11 Sokołowski kościół parafialny 1908-2008 24. 3-12.11 Polska w życiu i nauczaniu Jana Pawła II – konferencja 25. 4-30.11 William Wharton 1925-2008 26. 5-31.12 Wydarzenia w regionie – listopad i grudzień 27. 5-31.12 Oferta kulturalna i rozrywkowa MGOKSiR Aleksander Sołżenicyn 1918-2008 – 27 – 4. Wystawy Dość ważną płaszczyzną działalności biblioteki było organizowanie wystaw. Było to zarazem pole do nawiązania i kontynuowania współpracy z innymi instytucjami kulturalnymi i oświatowymi. W dniach 10-30 czerwca w wypożyczalni w Sokołowie czynna była wystawa pokonkursowa „Moja miejscowość i region są piękne” przygotowana przez Zespoły Szkół nr 1 i nr 2 w Nienadówce. W dniach 17-30 października z kolei można było zwiedzać w czytelni pokonkursową wystawę konkursu fotograficznego „Wspomnienia z wakacji” zorganizowaną przez sokołowski Ośrodek Kultury. Wysiłkiem bibliotekarzy z Oddziału dla Dorosłych książnica przygotowała również dwie ekspozycje. Pierwsza była związana z gminnymi uroczystościami ku czci bohaterów spod Monte Cassino. W ramach tego we współpracy z Miejską i Powiatową Biblioteką Publiczną w Kolbuszowej placówka sokołowska zorganizowała wystawę „Droga żołnierza w Armii Andersa”. Ekspozycja ta była czynna od 15 maja do 30 czerwca. Otwarcie miało miejsce w świetlicy Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Sokołowie, zaś później ekspozycja została przeniesiona do czytelni bibliotecznej. Przez półtora miesiąca zwiedziło ją około 800 osób. Relacje z wystawy wydrukowano m.in. w „Kurierze Sokołowskim”, „Korsie Kolbuszowskim” i „Niedzieli Rzeszowskiej”. Największym wysiłkiem Biblioteki w 2008 roku była wystawa „Domus Dei” przygotowana z okazji 100. rocznicy rozpoczęcia budowy kościoła pw. Św. Jana Chrzciciela w Sokołowie Małopolskim. Przez cały wrzesień i październik trwało opracowywanie koncepcji, kompletowanie fotografii, wybieranie eksponatów. Samo otwarcie wystawy zgromadziło ponad 40 osób, zaś do końca listopada zwiedziło ją około 1.500 osób, w tym liczne wycieczki szkolne. Przed otwarciem wystawy ukazały się zapowiedzi prasowe – w „Gazecie Wyborczej”, „Nowinach”, „Podkarpackim Informatorze Kulturalnym” i „Kurierze Sokołowskim”. Sprawozdania zamieszczono natomiast w „Niedzieli Rzeszowskiej”, „Korsie Kolbuszowskim” i „Kurierze Sokołowskim. Oprócz tego jedną wystawę zorganizował Oddział dla Dzieci. Była to wystawa prac zgłoszonych na Plebiscyt Czytelniczy. Ekspozycję otworzono 6 listopada podczas wręczania nagród laureatom konkursu, była zaś ona czynna do 28 listopada. Stanowiła zarazem jeden ze sposobów popularyzacji książki i czytelnictwa, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. 5. Sympozja Jako instytucja kultury sokołowska biblioteka podjęła starania o popularyzację i rozwój różnych działań nauki, zwłaszcza historii, literaturoznawstwa, wiedzy o kulturze i regionalizmu. Misję tę realizowała głównie poprzez organizowanie bądź uczestnictwo w sympozjach naukowych i popularnonaukowych. Dwukrotnie kierownik książnicy wziął udział sesjach zorganizowanych przez inne instytucje. W piątek 10 października uczestniczył w konferencji naukowej – 28 – „Pięć wieków Kolbuszowej 1500/1508-2008. Z dziejów miasta i powiatu” zorganizowanej przez Miejską i Powiatową Bibliotekę Publiczną w Kolbuszowej. Reprezentant Sokołowa wygłosił wówczas referat Życie gospodarcze i społeczno-kulturalne Sokołowa w okresie przynależności do powiatu kolbuszowskiego (1867-1975). Swój wykład ilustrował pokazem slajdów obrazujących poruszane zagadnienia. 16 listopada w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Sokołowie Małopolskim wygłosił prelekcję Sokołowianie na frontach I wojny światowej. Miało to miejsce podczas otwarcia wystawy „Sokołowianie w walce o niepodległą Polskę” przygotowanej staraniem Rady Samorządowej Mieszkańców Sokołowa Małopolskiego. Dodać należy, że biblioteka udzieliła również wsparcia podczas opracowania referatów dwóch innych prelegentów. Ponadto przedstawiciel książnicy wygłosił kilka referatów podczas rozmaitych konkursów i uroczystości. 21 maja w Zespole Szkół w Trzebusce przybliżył uczniom osobę Zbigniewa Herberta oraz zajmowaną przez niego postawę społeczną, kulturalną i polityczną. 4 czerwca w Gimnazjum nr 12 w Rzeszowie-Słocinie przedstawił wykład tematyczny poświęcony postaci i dokonaniom św. Jadwigi Andegaweńskiej. 12 grudnia, podczas obchodów rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, zaprezentował w Zespole Szkół w Górnie referat Stan wojenny i jego echa w poezji polskiej. Krótkie przemówienia tematyczne wygłaszał także m.in.: 17 kwietnia w Zespole Szkół nr 2 w Nienadówce, 16 maja podczas obchodów patriotycznych w Sokołowie, 16 października podczas 1. rocznicy nadania imienia Zespołowi Szkół w Trzebusce. Sama biblioteka zorganizowała w 2008 roku dwa sympozja popularnonaukowe. Pierwsze odbyło się 15 maja w świetlicy Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Sokołowie i było połączone z otwarciem wystawy „Droga żołnierza w Armii Andersa”. Podczas spotkania wygłoszone zostały trzy referaty z dziedziny historii i literaturoznawstwa: Szlak bojowy Armii Andersa (Piotr Ożóg), Bitwa o Monte Cassino w reporterskiej relacji Melchiora Wańkowicza (Ewa Kłeczek-Walicka) oraz Franciszek Smolak (29.04.1910-17.05.1944). Bohater spod Monte Cassino (Bartosz Walicki). Sympozjum towarzyszyła projekcja multimedialna oraz prezentacja umundurowania i uzbrojenia żołnierzy Armii Andresa. Drugie sympozjum miało miejsce w czytelni biblioteki 5 listopada. Zbiegło się ono z otwarciem wystawy „Domus Dei” i było poświęcone stuleciu rozpoczęcia budowy obecnego kościoła parafialnego w Sokołowie Małopolskim. Gościem honorowym konferencji był moderator diecezjalny Duszpasterstwa Tradycji Łacińskiej w Diecezji Rzeszowskiej ks. dr Krzysztof Tyburowski, który przedstawił wykład Liturgia Mszy św. odprawianej przez większą część dziejów kościoła w Sokołowie Małopolskim: jej treść i symbolika. Prócz tego wygłoszone zostały trzy prelekcje: Architektura sokołowskiej świątyni (ks. Zbigniew Kraska), Obraz Matki Bożej Królowej Świata w sokołowskim kościele parafialnym (Ewa Kłeczek-Walicka) oraz Budowa kościoła pw. Św. Jana Chrzciciela w Sokołowie Małopolskim (Bartosz Walicki). Konferencji towarzyszyły trzy pokazy slajdów opracowane przez bibliotekarzy. – 29 – 6. Publikacje W roku 2008 sokołowska książnica poczyniła pierwsze kroki w celu opracowania i wydawania własnych publikacji. Zaczątki tego dotyczyły publikacji prasowych, zwłaszcza na łamach „Kuriera Sokołowskiego” i „Niedzieli Rzeszowskiej”. Pierwsze z tych pism w każdym numerze zawierało kilka bądź kilkanaście tekstów autorstwa bibliotekarzy, z czego część stricte związanych z biblioteką, książką i czytelnictwem. Pracownik biblioteki uczestniczył w pracach komisji przygotowującej naukowe opracowanie i wydanie publikacji dokumentującej historię kultu obrazu sokołowskiej Madonny. Spotkania zespołu odbyły się m.in. w dniach: 10 września 2007 r. oraz 2 maja i 23 czerwca 2008 r. Książka ta, zatytułowana Łaskami słynący obraz NMP Królowej Świata – Opiekunki Ludzkich Dróg w Sokołowie Małopolskim, ukazała się pod redakcją ks. Sławomira Zycha (Rzeszów-Lublin 2008). Był to owoc współpracy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, parafii sokołowskiej i biblioteki. Wspomnieć też należy, że kierownik książnicy współpracował z parafią sokołowską w przygotowaniu albumu poświęconemu miejscowemu kościołowi farnemu. Publikacja ta została wydana już w roku 2009. W roku 2008 opublikowane zostały również trzy artykuły naukowe jednego z pracowników biblioteki. Pierwszy z nich przedstawiał działalność emigracyjną przedwojennego sokołowskiego wikariusza i działacza społecznego ks. Stanisława Franciszka Bełcha. Tekst ten został zamieszczony w 29 tomie „Studiów Polonijnych” wydawanych przez Katolicki Uniwersytet Lubelski. Dwa pozostałe zamieszczono w 2 numerze „Studiów Regionalnych” wydawanych w Mielcu. Były to: recenzja książki Kościół Garnizonowy w Rzeszowie oraz kilkudziesięciostronicowy artykuł historyczny Dekanat rudnicki podczas wizytacji biskupa Józefa Sebastiana Pelczara w 1911 roku. Na przełomie 2008 i 2009 roku ukazało się pierwsze wydawnictwo MiGBP. Była to 65-stronicowa broszura „Kalendarium rocznic literackich i kulturalnych oraz wydarzeń związanych z ziemią sokołowską w roku 2009”. Stanowiła ona numer 1 utworzonej serii wydawniczej „Biblioteka Sokołowska” (Seria A: Pomoce metodyczne). Warto tu zaznaczyć, że w marcu 2009 roku pismo to otrzymało swój numer ISSN (Międzynarodowy Znormalizowany Numer Wydawnictwa Ciągłego) przyznany przez Bibliotekę Narodową w Warszawie – Narodowy Ośrodek ISSN. 7. Reprezentacja Przedstawiciele Biblioteki brali udział w licznych uroczystościach lokalnych i regionalnych o charakterze społecznym i kulturalnym, jak: obchody trzeciomajowe, podsumowanie konkursu herbertowskiego w Zespole Szkół w Trzebusce, V Podkarpackie Forum Samorządowej Prasy Lokalnej w Trzcianie, III Międzygminny Konkurs Piosenki Religijnej w Zespole Szkół im. Ks. Mieczysława Lachora w Górnie, Dni Sokołowa, X Spartakiada Sportowa Do– 30 – mów Pomocy Społecznej Województwa Podkarpackiego, uroczystości turzańskie, 1. rocznica nadania imienia Zespołowi Szkół im. Św. Jadwigi Królowej w Trzebusce, wprowadzenie odnowionej figury gotyckiej Madonny w Stobiernej, 11 listopada i inne. Bibliotekarze aktywnie uczestniczyli w kilku zebraniach organizacyjnych przed obchodami ku czci bohaterów spod Monte Cassino oraz przed uroczystościami religijno-patriotycznymi w Turzy. Oprócz tego książnica podjęła zadanie dokumentowania ważniejszych wydarzeń kulturalnych, społecznych i religijnych dokonujących się na ziemi sokołowskiej. Działania te obejmowały m.in. przygotowywanie relacji prasowych, sporządzanie dokumentacji fotograficznej oraz gromadzenie dokumentów życia społecznego. Na tym polu zarysowała się także głęboka kooperacja biblioteki z mediami lokalnymi i regionalnymi, przede wszystkim z „Kurierem Sokołowskim”, lecz również „Korsem Kolbuszowskim” i „Niedzielą Rzeszowską”. Kontynuowana była współpraca z innymi bibliotekami, szkołami, Ośrodkiem Kultury, parafiami oraz dekanatem sokołowskim. Nobilitujące dla książnicy było nawiązanie współpracy z Instytutem Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskim Jana Pawła II w Lublinie. – 31 – – 32 –