Work Package 5 Report from national workshops in Poland

Transkrypt

European uptake of successful implementations of
Industrial SME LTAs as a part of Voluntary Agreements
EU LTA Uptake
Work Package 5
Report from national workshops in
Poland
Grant Agreement number: EIE/07/057/S12.466696
SAVE, ALTENER, STEER, COOPENER and HORIZONTAL KEY ACTIONS
June 2009
Contents:
1. Introduction
2. Invitation and programme of the workshop for industry
3. Minutes of Meeting from the workshop for industry
4. List of workshop for industry participants
5. Proceedings of the workshop for industry
6. Invitation and programme of the workshop for
Parliamentarians
7. Minutes of Meeting from the workshop for
Parliamentarians
8. List of workshop for Parliamentarians participants
9. Proceedings of the workshop for Parliamentarians
Introduction
Two national workshops in Poland were organized within Work Package 5 to gain
interest in LTA approach for Enterprises and Government as a way to improve
energy efficiency in accordance with EESD. Because it was unlikely to meet both
sides of LTA mechanism at one table at that time (it was too early) it was decided to
facilitate two separate workshops. One was organized for the industry and one for
representatives of Parliament and Government. This report includes further
programmes, minutes of meeting, list of participants and proceedings from both of
the workshops.
Invitation and programme (Polish and English
version) of the workshop for industry
The Polish National Energy Conservation Agency and PKPP LEWIATAN would like
to invite to a workshop “Energy Efficiency in the chemical industry and tools of its
improvement” that will take place on the 25th March 2009 in Warsaw, in the premises
of
Poland-Japan
Energy
Conservation
Technology
Centre
of
KAPE,
21/25 Nowowiejska street.
During the workshop practical possibilities of energy savings in typical installations
and devices in Polish industrial plants will be presented. We would like also to draw
your attention to instruments and financial mechanisms of energy efficiency and
present concept and tools of voluntary long term agreements and ESCO formula.
Workshop will be finalised with a panel discussion results of which will be passed to
the government administration. Subject of the panel will be barriers in introducing
energy efficiency in industry (LTA, investments, etc)
We would like participants to prepare in advance main barriers – administrative,
technological, financial and others that prevent from activities towards better energy
use.
ENERGY EFFICIENCY IN THE CHEMICAL INDYSTRY
AND TOOLS OF ITS IMPROVEMENT
25 March 2009, Poland-Japan Energy Conservation Technology Centre (ECTC)
in the Polish Energy Conservation Agency (KAPE)
ul. Nowowiejska 21/25 Warszawa
(how to reach us: http://www.pjcee.pl/index_.phtml?item=dojazd)
PROGRAMME
10.30
Registration
11.00
„Increasing energy prices – increasing legal requirements” Daria Kulczycka, Economy
Ekspert, PKPP Lewiatan
11.15
„Energy efficiency in industry, including chemical, potential and improvement
possibilities”, Ryszard Wnuk, ECTC Director, KAPE
11.40
„Conclusions from energy audit. Practical possibilities of energy savings in typical
installations and devices in Polish industrial plants”, Jerzy Tumiłowicz, Energy
Efficiency Expert, ECTC, KAPE
12.20
coffee break
12.40
„EULTA Uptake tools supporting introduction of energy efficiency in industry – long
term agreements”, Dariusz Koc, Expert KAPE.
13.10
„Financing of the rational energy use and environmental project from Environmental
Protection Bank”, Danuta Rostowska, Environmental Protection Bank
13.30
„Financing energy efficiency in a form of ESCO”, Marek Tobiacelli, Siemens
13.45
Discussion: „Barriers of in the energy efficiency introduction, future of long term
agreements, possibilities of ESCO” – moderator: Daria Kulczycka, Economy Expert,
PKPP Lewiatan
14.30
Cocktail - SUSHI
ECTC Energy efficiency training laboratory stands demonstration
Serdecznie zapraszamy w dniu 25 marca 2009 roku na nieodpłatne warsztaty dla
branży
chemicznej
pt.
„Efektywność
energetyczna
przemysłu
chemicznego
i narzędzia jej poprawy”. Warsztaty odbędą się w Warszawie w siedzibie Polsko
Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Krajowej Agencji Poszanowania
Energii S.A. przy ul. Nowowiejskiej 21/25.
W trakcie warsztatów przedstawimy praktyczne wskazówki jak zmniejszyć zużycie
energii w zakładzie oraz zaprezentujemy wybrane narzędzia i mechanizmy
finansowania inwestycji w poprawę efektywności energetycznej.
Warsztaty chcielibyśmy zakończyć panelem dyskusyjnym, którego wnioski zostaną
przedstawione administracji. Tematem panelu będą bariery przedsiębiorców w
obszarze inwestycji proefektywnościowych.
Zwracamy się z uprzejmą prośbą do uczestników o przygotowanie głównych
przeszkód – administracyjnych, technologicznych, finansowych i wszelkich innych,
które hamują podejmowanie działań na rzecz lepszego użytkowania energii oraz
propozycji usprawnienia funkcjonowania tego obszaru.
Warsztaty:
„Efektywność energetyczna przemysłu chemicznego i narzędzia jej poprawy”
25 marca 2009, Polsko Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej
projekt Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A.
ul. Nowowiejska 21/25 Warszawa
(dojazd: http://www.pjcee.pl/index_.phtml?item=dojazd)
PROGRAM
10.30
Rejestracja, poranna kawa
11.00
„Rosnące ceny – rosnące wymogi prawne” Daria Kulczycka, Ekspert gospodarczy,
PKPP Lewiatan
11.15
„Efektywność energetyczna przemysłu, w tym chemicznego, potencjał i możliwości
poprawy”, Ryszard Wnuk, Dyrektor PJCEE KAPE S.A..
11.40
„Audyt energetyczny, przykładowe rezultaty. Praktyczne możliwości ograniczania
energochłonności typowych instalacji i urządzeń przemysłowych”, Jerzy Tumiłowicz
specjalista ds. efektywności energetycznej PJCEE KAPE S.A.
12.20
Przerwa kawowa, rozmowy, ciasteczka
12.40
„Narzędzia wspomagające wdrażanie efektywności energetycznej
w zakładach przemysłowych. Dobrowolne zobowiązania długoterminowe”, Dariusz
Koc, Ekspert KAPE S.A..
13.10
„Finansowanie projektów z zakresu ochrony środowiska i racjonalnego
gospodarowania energią przez Bank Ochrony Środowiska S.A.”, przedstawiciel Banku
Ochrony Środowiska S.A.
13.30
„Realizacja przedsięwzięć w zakresie poprawy efektywności energetycznej w formule
samospłacających się inwestycji”, Marek Tobiacelli, Siemens
13.45
Sesja podsumowująca: „Bariery przedsiębiorców w obszarze inwestycji
proefektywnościowych” – moderator: Daria Kulczycka, Ekspert gospodarczy, PKPP
Lewiatan
14.30
Poczęstunek - SUSHI połączony z prezentacją laboratorium efektywności
energetycznej PJCEE
Pictures form the EULTA Uptake workshop on “Energy Efficiency in the chemical indystry and tools of its improvement”
25 March 2009, Poland-Japan Energy Conservation Technology Centre (ECTC)
in the Polish Energy Conservation Agency (KAPE), Warsaw, Poland
Minutes of Meeting (MoM)
Event: First National workshop in Poland
Date: 25 March 2009
Place and organiser: Poland Japan Energy Conservation
Technology Project (ECTC) at the Polish National Energy
Conservation Agency (KAPE), Warsaw, Poland
On 25 March 2009 workshop within WP5 was organized to gain interest in the LTA
approach as a way to improve energy efficiency in accordance with EESD. Therefore
representatives from industrial factories were invited. As Polish Chamber of Chemical
Industry is a member of EULTA Uptake Expert Platform and expressed interest in
LTA process - this Chamber was chosen for the workshop. Because it was unlikely to
meet both sides of LTA mechanism (government and industry) at one table at that
time (it was too early) it was decided that further dissemination steps on LTA in
Poland will be taken separately (separate workshop was organized on June 26 for
representatives of Parliament and government. See separate MoM).
Participants of the workshop were representatives from chemical factories associated
in the Chamber. The workshop was organized in cooperation with Polish
Confederation of Private Employers LEWIATAN (member of Business Europe) that
issued a report that is broadly disseminated among different enterprises, policy
makers, government, journalists, etc where KAPE developed a chapter specially
dedicated to long term agreements. LEWIATAN is very active on constraints on
applying better energy efficiency at energy intensive industrial plants and promoting
solutions and mechanisms (LTA mechanism as one of them) for these industries.
The first lecture and introduction of the workshop was made by Daria Kulczycka,
Economy Expert, PKPP Lewiatan entitled „Increasing energy prices – increasing
legal requirements”. Next, dr Ryszard Wnuk, ECTC Director at KAPE presented
slides on „Energy efficiency in industry (including chemical) potential and
improvement possibilities”. After that
„Conclusions from energy audit. Practical
possibilities of energy savings in typical installations and devices in Polish industrial
plants” were presented by Jerzy Tumiłowicz, Energy Efficiency Expert at ECTC of
KAPE. Mr Dariusz Koc, Expert KAPE involved directly in development of EULTA
Uptake tools made a presentation on „EULTA Uptake tools supporting introduction of
energy efficiency in industry – long term agreements”. To make the workshop more
attractive to participants KAPE has invited two guests. First, from Environmental
Protection Bank that presented subject on „Financing of the rational energy use and
environmental project from Environmental Protection Bank”. Second guest was from
Siemens who presented another energy saving mechanism - ESCO.
After these presentation Ms Kulczycka from Lewiatan moderated the discussion:
„Barriers of in the energy efficiency introduction, future of long term agreements,
possibilities of ESCO”
During the discussion the Chamber itself was positive about LTA but it seems that
individual factories were less positive. The discussion was that they have enough
mechanisms to deal with at the moment and they do not need another one. Also the
economic situation was not good at that time (economic crisis) and the energy prices
dramatic increase caused that they were struggling to survive another month or two
so they did not want to think and they did not have time than to think about LTA.
The conclusion was and a lesson learned that employees of single factories might
have not been good target group for such a discussion and decision making
workshop. Despite that fact organization of this workshop was a very positive
experience to hear what really people working directly in production think. They were
mostly chiefs energy engineers and/or technicians that really perform the job and in
their opinion introducing anything new would be another responsibility for them.
Workshop proceedings
Rosnące ceny energii - rosnące wymogi prawne
2009
Ceny energii...
1
W 2008 roku ceny prądu zaczęły rosnąć, bo...
Dodatkowe koszty CO2 + niepewność prawna ogłoszonego NAP II
Węgiel – zapaść produkcyjna w Polsce + gwałtowny wzrost cen na
świecie
Regulacja i prawo
„zduszenie” cen generacji wy muszonej
subsy diowanie ciepła cenami prądu w elektrociepłowniach (I kw. 2008
wy nik na sprzedaży energii elektrycznej w energetyce zawodowej
wzrósł o 19% gdy ciepła spadł o 36%)
niepewność w wielu obszarach (certyfikaty, taryfy, regulacja)
Wielkie grupy energetyczne - niewydolne finansowo, kosztowo i
operacyjnie dominują niedojrzały operacyjnie i prawnie rynek
Brak płynności (niekiedy prawie całkowity) na rynku energii
____ ___ ____ ___ ___ ___ ___ ____ ___ ___ ___ ___ ____ _
=
Wyso kie koszty w wytwarzaniu w tym koszty ryzyka, wzrosty
cen lub kłopoty finansowe spółek obrotu (koszty zakupów wzrosły
znacznie bardziej niż ceny sprzedaży) konieczne znaczne podwyżki
dla odbiorców od 2009
...w rezultacie
Gwałtowny wzrost cen energii dla odbiorców
przemysłowych w przeciągu ostatniego roku
(nawet o 80%)!!
Co więcej sprzedawcy energii przewidują, że
w najbliższych latach cena energii może
jeszcze wzrosnąć
A na dodatek działania Komisji Europejskiej
skierowane są na przejście na produkcję
niskoemisyjną
2
Prognozowany wzrost cen energii dla
odbiorcy przemysłowego
Źródło: cire.pl (analiza FOEEiG, marzec 2008)
Wzrost cen energii dla drobnych firm
Ceny energii dla
MŚP wzrosły w
2009 roku od
24,5% do 60,1%
względem 2008 r.
Największy
wzrost (ponad
50%)
odnotowano we
wschodniej
Polsce
Źródło:
Rzeczpospolita
3
„Increasing energy prices – increasing legal
requirements”
Daria Kulczycka, Economy Ekspert, PKPP
Lewiatan
A do tego rosnące wymogi prawne...
Zadekretowana rewolucja
niskowęglowa
1. Ograniczenie emisji GHG
2. Przystosowywanie się do zmian klimatu
3. Utrzymanie wzrostu gospodarczego
Czas realizacji 3.razy krótszy niż rewolucji
przemysłowej
Wysoki stopień niepewności: technologie,
wskaźniki, porozumienie globalne
4
Wymuszenie zmian:
Limity emisji i System Handlu Emisjami
Skutek: Wzrost cen energii ze źródeł
konwencjonalnych i kosztów produkcji w
technologiach, które powodują emisję CO2
Skutek: działania dostosowawcze – zmniejszenie
popytu na energię, poprawa efektywności
energetycznej, zmniejszenie zużycia surowców
nieodnawialnych, OZE, nowe technologie....
.... Te efekty Pakietu są kierunkowo
zbieżne z interesem Polski, gdyż:
Efektywność energetyczna polskiej gospodarki jest
2. razy ni ższa od średniej europejskiej (pomimo, że tam też
marnuje się energię: w W. Brytanii – 30% kupowanej przez biznes).
Monokultura węglowa stanowi zagrożenie.
Wymiany / modernizacji / rozbudowy wymagają
energetyczne urząd zenia wytwórcze, przesyłowe,
dystrybucja. Jest szansa na skokowe stworzenie
najbardziej efektywnej energetyki w Europie.
Poprawa sprawności powinna w znacznym stopniu
zrekompensować koszt emisji (31 – 34% vs. 46-48%).
Rozwój OZE oznacza tworzenie lokalnych miejsc
pracy, poprawa efektywności energetycznej – nowe
miejsca prace rozproszone na terenie całego kraju.
5
Ale...
Wymagają działań systemowych.
Zaangażowania Rządu.
Przygotowania strategii wdrażania
Dialogu administracji z biznesem
Aktywnych działań w Komisji Europejskiej
Odejście od monokultury węglowej wiąże się z
ogromnymi kosztami.
Inwestycje w sektorze energetycznym
Nowe technologie, nowe metody zarządzania i organizacji
pracy
Wzrost cen energii
Ponadto...
Dyrektywa o emisjach przemysłowych
Zaostrzenie standardów LCP dotyczące emisji
SO2, NOx, p yłów od 2016 roku
SO2 oraz NOx 300mg/m 3
Dyrektywa dot. składowania dwutlenku
węgla (CCS) i nowe regulacje w
istniejących
dyrektywach
dotyczące
wychwytywania i transportu CO2
Propozycja wprowadzenia w UE standardu
emisji
500g
CO2/kWh
(poważne
konsekwencje dla energetyki i przemysłu)
6
Kto poniesie koszty ?
Sektory objęte ETS narażone na konkurencję
spoza EU
Konsumenci poprzez wzrost cen energii
Energetyka ??
Dlatego efektywność
energetyczna...
7
... Dlatego konieczność poprawy efektywności
energetycznej
S pa de k o 2 8% globalnego
popytu na energię w wyniku
oszczę dności = 900 mld USD
Mies zkalnictwo
Hande l
Tra nspor t
Prze mysł
Ceny energii rosną, inwestycje w
oszczędz anie są rel atywnie nis ko
ryz ykowne i o atr akc yjnej stopie
zwrotu.
Duży potencj ał poprawy
efektywności energetycz nej w
branż y c hemicznej
Wysoki udział energii w kosztac h
ogółem w branż y chemicznej
(średnio 10%)
Prz etwa rzanie e ne rgii
W długim okresie wzrost popytu oraz cen
zmusi firmy do poprawy efektywności
energetycznej
Znaczenie energii w
ko sztach przedsiębiorstw
będzie rosło
Wzrost cen szy bszy od
spadku energochłonności
Pogorszenie dostępności
energii elektrycznej
Powolny rozwój mocy
produkcy jnych
Zły stan inf rastruktury
W długim okresie, wzrost
efektywności energetycznej
jest konieczny dla
utrzymania wzrostu firmy
Źródło: Slajd RWE Polska
8
... A obecne warunki rynkowe ułatwiają
przeprowadzenie koniecznych zmian
Wpływ obecn ej sytuacji r ynko wej na
inwest ycje w efekt ywność energ et yczn ą
Kluczowe obsz ar y
Obowiązki regulacyjne
Korzyści ekonomiczne
Motywacj a do
inwestycj i w
efektywność
energetyczną
f
Potencj ał
poprawy
Naciski społeczne
Zakres/ możliwość zmian
Wymagane nakłady
+
+
+
+
Pilność
poprawy
+/−
Planowana ustawa o efekty wności energety cznej
Białe certyfikaty, standardy energetyczne budynków,
droższa kolorowa energia
Możliwe podwyżki cen dla przemysłu o 25-40% w
20091
Innowacyjne produkty zwię kszające przychody
Wyższy popyt na energooszcz ędne
urz ądzenia,ekologiczne produkty
Wymagania partnerów handlowych
Łatwość głębokich zmian
Doradztwo i finansowanie przekształceń
energetycznych
Spadek cen aktywów trwały ch, silna pozycja
negocja cyjna w zakupach
Wyższy koszt kapitału i dostępność źródeł
finansowania
Źródło: Slajd RWE Polska
9
„Energy efficiency in industry, including chemical,
potential and improvement possibilities”,
Ryszard Wnuk, ECTC Director, KAPE
Polsko – Japo
Japoń
ń skie
Centrum Efektywno
Efektywnoś
ści Energetycznej
Efektywność energetyczna przemysł
Efektywność
przemysł u,
w tym chemicznego, potencjał
potencjał i moż
moż liwo
liwoś
ści
poprawy
Warszawa, 25.03.2009 r.
1 . Energochłonność gospodar ki i pr zemysłu w Polsce
2 . Instrumenty popr awy efektywności energetycznej
3 . P otencjał i możliwości poprawy efektywności ener getycznej
w pr zemyśle, w tym chemicznym
Dr inż. Rysz ard Wnuk
Dyrektor PJCEE KAPE S.A.
Kraj owa Agencj a Poszanowania Energii S.A.
70000
60000
Fina lne zużyc ie ener gii, ktoe
50000
Finalne zużycie energii w Polsce
40000
30000
20000
10000
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
Finalne zużycie energii we wszystki ch se ktorach
1996
1997
Prze mysł
1998
1999
Transport
2000
2001
2002
M ieszka lni ctwo
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
ńskie Centrum Efektywnoś
Efektywnoś ci Energetycznej
2003
2004
Rolnictwo
2005
2006
2007
Usługi i inne
2
1
Struktura finalnego zużycia energii
w Polsce wg sektorów
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
przemysł
tra nsport
gospodarstwa
domowe
1996
rolni ctwo
2006
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
Energo ch ło nność p ierwotna PKB, kg oe/1000 euro95
990
Energochłonność pierwotna PKB
w cenach stałych euro 1995
890
790
690
590
490
390
290
190
90
19 95
1996
199 7 1998
19 99 2 000
2001
usługi
20 02 2 003 2 004
2005
EU 2 7
EU 25
EU 15
Da nia
Niem cy
P olska
Sz wajca ria
Ja ponia
200 6
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
3
Energochłonno ść
pierwotna PKB
obliczana w cenach
stałych, bez
uwzględ nienia
wartości s iły
nabywczej waluty,
jest wciąż
kilkukrotn ie dla
Polski wyższa od
wartości tego
wskaźnika dla krajów
rozwin iętych
(jest 6; 4,9; 4,1; 4;
3,7 razy większa n iż
energochłonność PKB
odpowiednio:
Szwajcarii, Danii,
Irlandii, Aus trii i
Niemiec, a 2,8 razy
większa od średniej
EU-27 i 3,2 razy
energochłonności
krajów EU-15).
4
2
Energochłonność pierwotna PKB, określonego w cenach stałych euro
2005, w odniesieniu do parytetu siły nabywczej waluty (ppp)
0,4
http://www.odyssee-indicators.org/
koe/euro05p
0,35
0,3
0,25
0,2
23%
31%
0,15
1 990
1995
2000
2 002
Poland
2003
EU15
200 4
2005
EU27
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
5
5000
4500
Zmiany zużycia energii w wybranych działach przemysłu
4000
3500
ktoe
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Total final energy consumpt ion of food, beverage & t obacc o
Total final energy c onsumption of t ext ile
Total final energy consumpt ion of wood i ndustry
Total final energy consumpt ion of pulp & paper
Total final energy c onsumption of paper, pulp and printing
Total final energy c onsumption of c hemicals
Total final energy consumpt ion of non metallic minerals
Total final energy c onsumption of s teel
Total final energy consumpt ion of non f errous metals
Total final energy c onsumption of machinery & metals produc ts
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
6
3
Zużycie energii w najbardziej energochłonnych gałęziach
przemysłu wraz ze strukturą zużycia paliw, 2006
4000
Inne paliwa
Ciepło
3500
Koks
3000
Węgiel kamienny
ktoe
2500
Produkty przerobu ropy
naftowej
Cięż ki olej opałowy
2000
1500
Ropa naftowa
1000
Gaz y wytwarz ane w proc .
pr zemys łowyc h
Gaz z iemny
500
hutnicz y
nieże la zny
hutnic zy
miner alny
che miczny
papier nic zy
spoży wczy
Eneria elektrycz na
0
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
7
Zmiany energochłonności w najbardziej energochłonnych gałęziach przemysłu
8
7
kgoe/ euro00
6
5
4
3
2
1
0
1993 1994 1995 1996 19 97 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2 004 2005 200 6
spożywczy
papierniczy
chemiczny
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
mineraln y
hut niczy
8
4
160
Wskaźniki
ODE X dla
działów
przemy słu
150
140
130
120
110
100
90
80
c hemicals
st eel
70
c ement
total
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
60
9
Energochłonność przemysłu przetwórczego (zużycie energii w przemyśle
przetwórczym na jednostkę wartości dodanej określonej w cenach
stałych euro 2005, w odniesieniu do parytetu siły nabywczej waluty)
0,5
0 ,45
Roczna stopa spadku 2000-2005
koe/euro05 p
0,4
0 ,35
0,3
6%/rok
0 ,25
0,7%/rok
0,2
16%
9%
0 ,15
0,4%/rok
0,1
1 990
1 995
2 00 0
Po la nd
2 002
EU15
2 00 3
200 4
20 05
EU2 7
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
10
5
Energochłonno ść p rzemysłu p rzetwórczego, przy s truktu rze średn iej
przemysłu EU roku 2000 - zużycie energ ii w p rzemyśle przetwórczym na
jednostkę wartości dodanej, określonej w cenach stałych euro 20 05,
w odniesien iu do parytetu siły nabywczej (ppp)
0,5
0,45
0,4
koe/euro05p
0,35
2,7%/rok
0,3
0,25
0,3%/rok
0,2
40%
31%
0,15
0,2%/rok
0,1
0,05
0
1995
2000
2002
Poland
2003
EU15
2004
2005
EU27
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
11
Energochłonność przemysłu chemicznego Polski i krajów UE
1,2
1
5,8%/rok
koe/euro05p
0,8
0,6
152%
2,5x
2%/rok
0,4
123%
2,2x
0,2
1,8%/rok
0
1990
1995
2000
Poland
2002
EU15
2003
2004
2005
EU 27
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
12
6
Działłania na rzecz poprawy efekty wnoś
Dzia
wności e nergetycznej o duż
duż ym wpł
wpły wie na
zmniejszenie zuż
zuż ycia energii - powy
powyżż ej 0,5% z uż
uż ycia energii w sektorze, w krajach U E
Kraj
Instrument
Kategoria
Pocz.
Austria
Handel Emisjami
Nowe mechanizmy rynkowe
2005
Wielka
Brytania
Energy Efficiency Act (EEA)Obowiązkowe Audyty Energetyczne w
przemyśle
Finansowanie, Informacja
/Edukacja/Szkolenia, Legislacja,
2006
Czechy
Handel Emisjami
2005
2007
Finlandia
Porozumienie w sprawie Efektywności
Energetycznej dla Przemysłu 20082016
Dobrowolne zobowiązania
i porozumienia
2007
2016
Niemcy
Specjalny Fundusz Efektywności
Energetycznej w SME's
2008
Irlandia
Porozumienie Energetyczne
i porozumienia
2006
Luksemburg
Realizacja oszczędności en. el.
elektrycznej w technologiach
przemysłowej
Finansowanie,Informacja/Edukacj
a/Szkolenia
2008
Słowenia
Motywacje finansowe dla efektywnego
wykorzystania en. elektrycznej
Finansowanie
2008
2016
Hiszpania
Plan 2005-2007: Dobrowolne
Porozumienia
Dobrowolne zobowiązania i
porozumienia
2005
2007
Hiszpania
Plan 2008-2012:Publiczny Program
Wsparcia
Finansowanie
2006
2012
Hiszpania
Plan 2008-2012: Włączenie oceny
efektywności energetycznej w
Projektach Przemysłowych
porozumienia, Finansowanie,
Legislacja/Informacja
2008
2012
Szwecja
Zak.
www.mure2 .com
Program Efektywności Energetycznej
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
w Przemyśle
porozumienia
2005
13
Planowane środki poprawy efektywności energetycznej w przemyśle w Polsce
Lp.
Planowane środki poprawy
efektywności e nergetyczne j
Działanie w celu poprawy efe ktywności
energetyczne j u o dbiorcy k ońcowego
Lata
1
Promocja wysokospr awnej
kogeneracji (C HP)
Kategoria: mechanizm wsparcia obowiązek nałożo ny na sprze dawców
energii elektrycznej
Wspieranie r ozwoju wysokosprawne j
kogeneracji, po przez obowiązek
nałożo ny na sprze dawców ener gii
elektrycznej or az mechanizm wsparcia.
2007 do
2016 –
proces ciągły
2
System dobrowolnych zobowiązań
w przemyśle
Kategoria: dobr owolne
zobowiązania
Zobowiązanie decyde ntów w przemyśle
do realizacji działań skutkujących
wzrostem efektywności ener getycznej
ich przedsiębiorstw
2009 do
2016 proces
ciągły
3
Rozwijanie systemu zarządza nia
energią i systemu a udytów
energetycznych w przemyśle
Kategoria: działania informacyjne audyty ener getyczne, szkolenie i
edukacja
Podnoszenie kwalifi kacji i umiejęt ności
pracowników zarządza jących e nergią,
urządzeniami i utrzymaniem, personelu
w zakładzie przemysłowym or az
przeprowadza nie a udytów
energetycznych w przemyśle
2008 do
2016 –
proces ciągły
4
Program Oper acyjny Infrastruktura
i Środowisko na lata 2007-2013 oraz
Regional ne Programy Operacyjne
Kategoria: wsparcie fina nsowe ze
środków publicznych
Wsparcie fina nsowe działań dotyczących
wysokosprawnego wytwarzania e nergii
oraz zmniejszenia strat w dystrybucji
energii
2008 do
2013
5
Program Oper acyjny Infrastruktura
i Środowisko na lata 2007-2013
Kategoria: wsparcie finansowe ze
środków publicznych
Wsparcie dla przedsiębiorstw
w zakresie wdraża nia najle pszych
dostępnych technik (BAT)
2008 do
2013
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
14
7
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku
Podstawowymi kierunkami polskiej polityki energetycznej są
s ą:
• Poprawa e fek tywności e ne rge tyczne j,
• Wzrost be zpie czeństwa dostaw paliw i ene rgii,
• Dywe rsyfikacja struk tury wytwarzania e ne rgii e lek tryczne j
poprzez wprowadzenie ene rge tyk i jądrowe j,
• Rozwój wyk orzystania odnawialnych źródeł ene rgii, w tym
biopaliw,
• Rozwój konkure ncyjnych rynków paliw i ene rgii,
• Ograniczenie oddziaływania ene rgetyk i na środowisko.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
15
PE 2030
Zapotrzebowanie na energię finalną
30
25
Mtoe
20
15
10
5
0
Węgiel
200 6
Pr odukty naftowe
2010
2015
2 020
Gaz -zJapo
iemny
Energia
odnawialna
Energia
PolskoPolsko
Japoń
ńskie Centrum
Efektywno
Efektywnoś
ś ci Energetycznej
2025
elektryczna
20 30
Ciepło sieciowe
16
8
PE 2030
Ceny energii elektrycznej
7 00
6 00
zł'07/ MWh
5 00
4 00
3 00
2 00
1 00
0
2 00 6
2 010
2 01 5
Przemysł
20 20
2 02 5
20 30
Go spod arstwa d omo we
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
17
PE 2030
Głó wne cele polityki energetycznej
w obszarze efektywnoś
efektywnoś ci energetycznej to:
•
•
Dążenie do utrzymania zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego,
tj. rozwoju gospodarki następującego bez wzrostu zapotrzebowania
na energię pierwotną,
Konsekwentne zmniejszanie energochłonności polskiej gospodarki
do poziomu UE-15.
Szczegółowymi celami w tym obszarze są:
• Zwiększenie sprawności wytwarzania energii elektrycznej, poprzez
budowę wysokosprawnych jednostek wytwórczych,
• Dwukrotny wzrost do roku 2020 produkcji energii elektrycznej
wytwarzanej w technologii wysokosprawnej kogeneracji,
• Zmniejszenie strat sieciowych w przesyle i dystrybucji, poprzez
modernizację obecnych i budowę nowych sieci, wymianę
transformatorów o niskiej sprawności oraz rozwój generacji
rozproszonej,
• Wzrost efektywności końcowego wykorzystania energii,
• Zwiększenie stosunku rocznego zapotrzebowania na energię
elektryczną do maksymalnego zapotrzebowania na moc w szczycie
obciążenia, co pozwala zmniejszyć całkowite koszty zaspokojenia
popytu na energię elektryczną.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
18
9
PE 2030
Działłania na rzecz popraw y efektyw noś
Dzia
ności energetycznej
•
•
•
•
•
•
Ustalanie narodowego celu wzrostu efektywności energetycznej
w zakresie zwiększenia oszc zędności energii przez odbiorc ów końcowych,
zwiększenia s prawności wytwarzania energii elektryc znej oraz
zmniejs zenia strat energii elektryc znej w przesyle i dystrybucji,
Wprowadzenie systemowego mechanizmu ws parcia dla działań s łużącyc h
realizac ji narodowego c elu wzros tu efektywności energetyc znej,
Stymulowanie rozwoju kogenerac ji poprzez mechanizmy ws parcia,
w tym w postaci świadectw pochodzenia, z uwzględnieniem kogenerac ji
ze źródeł poniżej 1 M W, oraz odpowiednią politykę gmin,
Stosowanie obowiązkowyc h świadectw c harakterystyki energetyc znej dla
budynków oraz mies zkań przy wprowadzaniu ich do obrotu oraz
wynajmu,
O znaczenie energochłonności urządzeń i produktów zużywającyc h
energię oraz wprowadzenie minimalnych s tandardów dla produktów
zużywającyc h energię,
Zobowiązanie s ektora public znego do pełnienia wzorcowej roli w
os zczędnym gospodarowaniu energią,
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
19
PE 2030
Działłania na rzecz popraw y efektyw noś
Dzia
ności energetycznej , cd
cd..
•
•
•
•
Wsparc ie inwestycji w zakres ie oszczędności energii przy zastosowaniu
kredytów preferencyjnyc h oraz dotacji ze środków krajowych
i europejskich, w tym w ramach ustawy o ws pieraniu
termomodernizacji i remontów, P rogramu O peracyjnego I nfrastruktura
i Środowis ko, regionalnych programów operacyjnych, środków
Narodowego Fundus zu O chrony Środowiska i Gos podarki Wodnej,
Wspieranie prac naukowo- badawc zyc h w zakresie nowych rozwiązań
i technologii zmniejs zających zużycie energii we wszystkich kierunkac h
jej przetwarzania oraz użytkowania,
Zastosowanie technik zarządzania popytem (Demand Side
Managment), s tymulowane poprzez zróżnicowanie dobowe s tawek opłat
dystrybucyjnych oraz cen energii elektryc znej w oparciu o c eny
referencyjne będące wynikiem wprowadzenia rynku dnia bieżącego oraz
przekazanie sygnałów cenowych odbiorcom za pomoc ą zdalnej
dwus tronnej komunikac ji z licznikami elektronic znymi,
Kampanie informacyjne i edukacyjne, promujące rac jonalne
wykorzys tanie energii.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
20
10
Ministerstwo Gospodarki. PROGRAM DZIAŁ
DZIAŁAŃ WYKONAWCZYCH
NA LATA 2009 – 2012
Załą
Za
łącznik
cznik 3.
do projektu „ Polityki energetycznej Polski do 2030 roku”
roku”
Priorytet I.
Popraw a efektyw noś
ności energetycznej
D ziałanie 1 .1 . Ustalenie narodowego celu wzrostu ef ektywności
energetycznej
D ziałanie 1 .2 . Wprowadzenie sy stemowego me chani zmu
wsparcia dla działań służących realiza cji narodowego celu
wzrostu ef ektywności energetycznej
D ziałanie 1 .3 . Stymulowanie rozwoju kogenera cji poprze z
mecha nizmy wspa rcia, w tym w postaci świadectw
pochodze nia, w szcze gólnoś ci dla k ogene racji ze źródeł
poniżej 1 MW, ora z odpowiednią politykę gmi n
D ziałanie 1 .4 . Stosowanie obowiązk owych świade ctw
charakterystyki energetycznej dla budynków oraz mieszkań
wymaganych przy wprowadza niu ich do obrotu oraz
wynajmu
D ziałanie 1 .5 . Oznaczenie energochłonnoś ci urzą dzeń i
produktów zużywających ene rgię oraz wprowadze nie
mini malnych standardów dla produktów zużywających
energię
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
P riorytet
I.
21
Popraw a efektywnoś
efektywnoś ci energetycznej, cd
cd..
D ziałanie 1 .6 . Zobowiązanie sektora publicznego do pełnienia
wzorcowej roli w oszczę dnym gospoda rowaniu energią
D ziałanie 1 .7 . Wsparcie inwestycji w zakresie oszczędności
energii przy zastosowani u kre dytów pref erencyjnych oraz
dotacji ze środków k rajowych i e uropejskich
D ziałanie 1 .8 . Wspieranie prac na ukowo-badawczy ch w
zakresie nowych rozwiązań i technologii zmniejszający ch
zużycie ene rgii we wszy stkich kierunka ch jej przetwarzania
oraz użytkowania
D ziałanie 1 .9 . Zastosowanie technik zarzą dzania popytem
(Demand Side Mana gme nt) stymulowane poprze z
zróżnicowanie dobowe ce n ene rgii elektrycznej na sk utek
wprowadze nia ry nku dnia bieżącego oraz przeka zanie
sygnałów cenowych odbiorcom za pomocą zdal nej
dwustronnej komunikacji z licznikami elektronicznymi
D ziałanie 1 .10. Kampanie inf orma cyjne i edukacyjne promujące
racjonal ne wykorzy stanie energii
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
22
11
Ustawa o efektywnoś
efektywności energetycznej.
Projekt 2007 (w przygotowaniu)
CELE USTA WY
1 . Stworzenie ram prawnych systemu działań na rzec z poprawy
efektywności energetycznej gospodarki, obejmujących system wsparcia,
prowadzących do uzyskania wymiernych oszc zędności energii.
D ziałania będą się koncentrować w następującyc h obszarach:
a) zmniejs zenia zużycia energii,
b) podwyższenia s prawności wytwarzania energii,
c ) ogranic zenia strat energii w przesyle i dystrybuc ji.
2 . Wdrożenie pos tanowień dyrektywy 2006/32/WE Parlamentu
Europejskiego i Ra dy z dnia 5 kwietnia 2006 r. w spra wi e
ef ekty wności końcowego wy korzystania energii i usług
energety czny ch oraz uchylaj ącej dy rekty wę Rady 93/76/EWG,
a zwłas zcza osiągnięcie os zczędności zużycia energii na poziomie c o
najmniej 9 % do końca 2016 r.
3 . Realizac ja założonego na s zczycie U nii Europejskiej w marc u 2007r., 20
% celu obniżenia zużyc ia energii w UE do 2020 r.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
23
Obliczenie k rajowego cel u w zak resie oszczędności
energii (w GWh)
Wyszczególnienie
2001
2002
2003
Całkowite zużycie energii
finalnej
649070
628172
Sektor gospodarstw
domowych
223436
210410
Sektor usług
2004
2005
Średnia
z lat
20012005
642418
656583
703011
655851
205421
202525
216004
61592
68105
72594
70001
69536
Przemysł
197466
188383
194907
201083
217830
Transport
106542
104461
118045
131407
147434
Rolnictwo
60034
56813
51451
51567
52207
Wyłączenia: zużycie energii w instalacjach wymienionych w Zał. 1 do
Dyrektywy 2003/87/WE (Emissions Trading Directive)
Zużycie energii finalnej z wyłączeniem instalacji wymienionych w Zał. 1 do
Dyrektywy 2003/87/WE
61943
593908
Cel w zakresie oszczędności energii przyjęty na 2016 r. ( 9% )
53452
Cel pośredni określony na 2010 r. ( 2 %)
11878
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
24
12
Scena riusze osią gnię cia przez Pol skę celów
4 50 0
4 00 0
sce na riusz "i nt e ns yw ny"
3 50 0
C el i ndy ka ty w ny, [ k toe ]
3 00 0
Na kła dy n a pr emie te rmo de rn iza cy jne :
2 00 8 - 3 56 mln z ł
2 00 9 - 3 56 mln z ł
2 01 0 - 3 56 mln z ł
sce na riusz "l iniow y "
7%
2 50 0
(2 00 7 - 25 0 mln zł)
2 00 0
sc e na riusz " ek ste nsy w ny"
przy rost roc zny osz cz ednośc i e ne rgii : 0 ,4 7%
1 50 0
1 00 0
2%
przy rost roc zny oszc ze dnośc i e ne rgii: 1 ,1 66 %
50 0
0 ,5 9% - Sta rt d o ce lu: (3 1. 12 .2 00 7) 1 .0 1. 20 08
0
31 .1 2. 20 07
3 1. 12 .2 00 8
31 .1 2. 20 09
3 1. 12 .2 01 0
31 .1 2. 20 11
3 1. 12 .2 01 2
31 .1 2. 20 13
3 1. 12 .2 01 4
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
31 .1 2. 20 15
3 1. 12 .2 01 6
25
Ustaw a o efektyw noś
noś ci energetycznej . Projekt 2007
SYSTEM BIA ŁYCH CERTYFIKA TÓW.
1 . Zostanie wprowadzony tzw. system białych certyfikatów, tj. mec hanizm
pozyskiwania, umarzania i obrotu świadectwami potwierdzającymi
przeprowadzenie działań s kutkujących oszc zędnością energii - jako
mec hanizm stymulujący i wymus zający zac howania prooszc zędnościowe.
2 . Białe c ertyfikaty będą mogły być pozyskiwane za realizac ję działań
skutkującyc h:
a) zwiększeniem s prawności wytwarzania energii,
b) zmniejs zeniem s trat w przesyle i dystrybuc ji energii,
c ) os zczędnością w zużyciu energii przez odbiorców końcowych,
Szczegółowy katalog powyżs zyc h działań proos zczędnościowych wraz z
odpowiadając ą im ilością białyc h certyfikatów zostanie określony w
drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do s praw gos podarki.
3 . Do wydawania białych certyfikatów oraz ich umarzania zostanie
upoważniony Prezes U rzędu Regulac ji E nergetyki.
4 . Prawa majątkowe wynikające z białych certyfikatów będą zbywalne i
stanowić będą towar giełdowy.
Na podmioty zajmując e się s przedażą energii elektryc znej, c iepła i paliw
gazowych odbiorcom końcowym nałożony zos tanie obowiązek
pozyskania i przedstawienia do umorzenia P rezesowi URE określonej
ilości białyc h certyfikatów (lub uiszc zenia opłaty zas tępc zej). Wielkość
tego obowiązku określi minister właśc iwy do spraw gospodarki w drodze
rozporządzenia.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
26
13
System Biał
Białych Certyfikató
Certyfikat ów
w Polsce. Zakres systemu
System Białych Certyfikatów
Wytwarzanie
Modernizacja:
•elektrowni
systemowych
•elektrociepłowni
•kotłowni
komunalnych
i przemysłowych
Wyłącznie w zakresie
podstawowego ciągu
technologicznego
Dystrybucja i przesył
Modernizacja:
•Sieci
elektroenergetycznych
•Sieci gazowych
•Sieci ciepłowniczych
Energetyki rozproszonej
nie uwzględnionej
w wytwarzaniu, o ile
zmniejsza ona straty
przesyłu
Zakres ESD
Użytkowania
końcowe energii
Modernizacja i inwestycje
(zakupy) substytucyjne:
•w gospodarstwach domowych
•w sektorze komunalnym
•w przemyśle i usługac h
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
27
System Biał
Białych Certyfikató
Certyfikat ów
w Polsce. Podstawowe zasady
Zasada
kwantowa – istnieje
minimalna wielkość certyfikatu o
który można się ubie gać np. 1 kto e
Zasada
katalo gu - system widzi tylko te
działania, które opisane są w
systemowym katalogu i nwestycji
proefe ktywnościowych
•Zasada audytu – każde przedsięwzięcie
musi mieć audyt
• Dla pr ostych działań - audyt
proforma 1 strona A 4
• Dla złożo nych - a udyt bilansu
oszczędności
•Ważny jest tylko poziom oszczędności i
deklarowany przez i nwestora.
Źródło: wg Żmijewski K. i inni: Białe Certyfikaty. Propedeutyka.
Seminarium Ecofys w MG, 25.09.2007
Zasada
wymierności – w katalo gu umieszczone są
tylko te działani a inwestycyjne, dla których określić
można konkretny, wymierny rezultat w postaci ilości
zaoszczędzonych MWh wyznaczonych jak o średni a
roczna z okresu 15 - letnie go przy założe niu
statystycznych warunk ów funkcjo nowa nia i
użytkowa nia
Prawo
do emisji białych certyfikatów
uzyskuje się w wyniku rozstrzygnięcia
przetargu na inwestycje oszczędzające
energię, o których m owa w ustawie
Prawo e nergetyczne art. 16a ust 8.
Wygranie
przetargu
oznacza
automatyczną
emisję
uzyskanych
białych
certyfikatów
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
Certyfikatami
obr aca
się na giełdzie lub w
systemie otc - z
obowiązkiem
rejestracji transakcji
28
14
Propozycje mechanizm
mechanizmó
ów w zakresie popraw y efektyw noś
noś ci
energetycznej przemyś
przemyś le w Polce
•
•
•
•
•
•
Zaw ieranie i w sparcie dobrow olny ch zobow iązań, w ramach który ch
prow adzenie nieodpłatny ch audytów energety cznych zakładów
przemy słowych oraz utworzenie stałego forum konsultacyjnego
śledzącego realizację porozumień.
Wprow adzenie obligatoryjnego sy stemu monitoringu i zarządzania
energią w przemyśle dla obniżenia poziomu zuży cia energii
elektry cznej i ciepła, szczególnie w najbardziej energochłonny ch
zakładach przemy słowych.
P row adzenie szkoleń z zakresu gospodarki energety cznej
i poszanow ania energii dla kadry zarządzającej i technicznej zakładów
przemy słowych.
Wsparcie i szerokie wdrażanie rezultatów między narodowy ch
projektów realizow anych w zakresie efektywności energety cznej,
w tym m.in. programu Inteligentnej E nergii dla E uropy.
F inansow anie w ramach N arodowego P lanu Rozw oju na lata 2007-2013
inw estycji zwiększający ch efektywność energety czną w przemyśle.
Wspieranie prac naukow o badaw czy ch związany ch z realizacją celów
zrów noważonej polityki energety cznej oraz w drażanie ich rezultatów .
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
29
Środki techniczne wzrostu efektywnoś
efektywno ści energetycznej w pr zemyś
zemy śle
Procesy
przemysłowe
HVAC
EE Chłodzenie
Kontrola obciążenia
Sterowanie
Odzy sk ciepła
Regulacja
Sprzęt EE
Oświetlenie
T8-EB
CFLs
Sterownie
Folie w oknach
Sterownie
Napędy regulowane
Izolacja
Ef ekty wne technologie
Wy mienniki ciepła
Wy miarowanie urządzeń
Inne
Odzy sk energii
ENERGY STAR
Izolacja cieplna
Konserwacja i utrzy manie
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
Transf ormatory
30
30
15
Schemat
audytu
energety
cznego
Strategia
postępo wania z
klientem
Informacje
Dokumentacja
Przykłady
Cele ilościowe
Benchmar king
Rozpoczęcie
Audyt wstęp n y/
Audyt
uproszczony
Audyt szczegółowy
Kwestio
nariusz
danych
Wizyta w zakładzie
spotkanie
Wizyta w
zakładzie
Deagregacj a zużycia
energii
Baza danych
o ESCOs
Ustalenie faktów
Wzory
raportów
Identyfikacj a ESCO+wstępna ocena
Lista oceny
jakości
Raportowanie
Komputerowa
akwizycja
danych
Ocena
szczegółowa+ plan
zastosowania
ESCO
Moni
torowanie
EEAP
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
ńskie Centrum
Efektywno
Efektywnoś
ś ci Energetycznej
31
Potencj ał
ał oszcz
oszczę
ę dno
dnoś
ś ci w zakł
zakładach przemysł
przemysłow ych
35%
30%
25%
Etap 3
9,8%
Etap 2
20%
Etap 1
15%
9,5%
1,5%
10%
5%
6,5%
11,2%
4,6%
0%
Paliwa
En. Elektr.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
Etap 1- Wdrożenie
lub usprawnienie
procesu
zarządzania
energią
i wzmocnienie
procesu kontroli
operacji
technologicznych
(działania
beznakładowe)
Etap 2Zastosowanie
dodatkowego
wyposażenia
(działania
niskonakładowe)
Etap 3 Modernizacja
procesu
technologicznego
(działania
wysokonakładowe)
32
16
Zestawienie podstawowych danych charakteryzujących
zakłady przemysłowe objęte audytem ener getycznym,
energochłonne technologie i działania na r zecz zmniejszenia
energochłonności
Zakład
Rodzaj
produkcj i
Przemysł
chemiczny
1
smoła, benzen
etylo benzen,
sfenoedr –A,
polietyle n
Urządzenia,
technologie
energochłonne
Działania usprawniające zarządzanie
procesem produkcj i i użytkowaniem
energii, niskonakładowe inwestycj e
Inwestycj e
wymagaj ące
duż ych
nakładów
finansowych
-strumienica
pary
-piec grzewczy
-wieża
destylac yj na
-optymalizacj a ilości powietrza w piecu
-ulepszenie izolacj i cieplnej
-redukcj a nieszczelności powietrza
-ulepszenie strumienicy
-odzysk ciepła
-modernizacj a oświetlenia
-redukcj a zapotrzebowania
szczytowego
-podwyższenie wydaj ności procesów
- kontrola współczynnika nadmiaru
powietrza w kotle
18%
-ulepszenie odwadniaczy
-zmniej szenie mocy transformatora
34%
Przemysł
chemiczny
2
odczynniki
-kocioł
Przemysł
chemiczny
3
barwniki
-suszarka
-wymiana wymiennika ciepła suszarki
-sprężarka
-modernizacj a sieci parowej
powietrza
-wymiana okien
-chłodziarka
-ogrzewanie
pomieszczeń
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
13%
-instalacj a
suszarki
nowego typu
-automatyka
podawania
materiałów
33
Potencjał oszczędności energii
ETA P I
Zakład
1
Paliwa
Paliwa
Energia
elektryczna
Zakład
3
ETA P II
23%
(poprawienie izolacji
pieca, zwiększenie liczby
wymienników ciepła)
(poprawienie współ. nad miaru
powietrza pieca, poprawienie
izolacyjności kolumny destylacyjnej)
Energia
elektryczna
Zakład
2
12%
11%
(uszczelnienie instalacji sprężonego
powietrza)
16,5%
6%
(poprawienie współ. nad miaru
powietrza kotłów)
(instalacja dodatkowych
odwadniaczy, izolacja cieplna
zaworów)
1%
(obniżenie mocy transformatora)
Paliwa
11% (pa ra)
(ulepszenie wymienników
ciepła, recykling kondensatu)
Energia
elektryczna
5%
57%
(zmniejszenie cykli procesu
filtracyjnego o jeden, oszczędności w
systemie oświetlenia)
(modernizacja instalacji
sprężonego powietrza,
automatyzacja systemu
podawania surowców)
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
34
17
Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej
zlok alizowane w Insty tucie Technik i Cieplnej PW
ul. Nowowiejsk a 21/25, 00-560 Warszawa, tel. (0-22) 234-52-42,
825-86-92
www.pjcee.pl
Krajowa A gencja Poszanowania Energii S.A .
ul. Mok otowsk a 35
00-560 Warszawa
Tel. (22) 626- 09-10 Fax: (22) 626-09- 11
www.kape.gov.pl
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
35
18
„Conclusions from energy audit. Practical
possibilities of energy savings in typical
installations and devices in Polish industrial
plants”,
Jerzy Tumiłowicz, Energy Efficiency Expert,
ECTC, KAPE
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Centrum Efektyw noś
noś ci Energetycznej
Audyt energetyczny w zakł
zakładzie przemysł
przemysłowym
Ograniczanie energochł
energochłonno
onnoś
ści
typowych instalacji i urzą
urządze
dzeń
ń
25. 03. 2009
Jerzy Tu miłowicz
Krajowa Agen cja Posz ano wania En ergii S.A.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
1
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Prezentacj a oparta na obserw acj ach i pomiarach
w ykonanych w ramach 17 wstępnych audytów
energetycznych w zakładach przemysłu:
spożywczego
gumowego
kosmetycznego
chemii gospodarczej
szklarskiego
chemicznego
elektromaszynowego
wydobywczego
pasmanteryjnego
W w iększości - fabryki średniej wielkości; rów nież – duże
(zatrudniające ponad 1000 pracow ników )
Zakłady w ykazuj ące zainteresow anie racj onalnym
użytkow aniem energii
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
2
1
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Efektyw ność w ykorzystywania energii w zakładach jest
bardzo zróżnicowana
Przedstawione dalej obserwacj e dotyczą w różnym
stopniu poszczególnych zakładów
Prezentacj a koncentruj e się na możliw ych do uniknięcia
stratach, nie przedstawia niewątpliw ych osiągnięć
zakładów w racj onalizowaniu zużycia energii
Zastosow anie wielu spośród w ymienionych dalej
rozw iązań nie w ymaga dużych nakładów finansow ych
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
3
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Sprężone pow ietrze – kosztow ny nośnik energii
Jedno z najdroższych źródeł energii w fabryce. Ogólna sprawność
generowania sprężonego powietrza w fabryce może wynosić ok. 10%.
Obniżenie ciśnienia tłoczenia
W wielu z akładach ciśnienie utrz ym ywan e jest na wysokim poziomie – dla
skompen so wania ch wilo wych spadkó w i duż ych wah ań ciśnienia w inst alacji.
Chwilowy
spadek
ciśnienia
Jeśli część urz ądzeń wymag a wyż szego ciśn ienia niż pozostałe – warto
rozważ yć zastoso wanie dla nich odrębnego z asilania spr ężon ym po wietrzem.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
4
2
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Poprawienie sterowania pracą grupy sprężarek – skrócenie
czasu pracy w stanie odciążenia (na biegu jałowym)
Zastoso wanie odpo wiednich nastaw eksploatacyjn ych; w prz ypad ku
większej liczb y m asz yn zastoso wanie stero wnika nadrz ędnego
Przebieg
ciśnienia
Tłoczenie
powietrza
Bieg jałowy sprężarek
Bieg jałowy
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
5
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Usunięcie wycieków sprężonego powietrza
z instalacji i urządzeń, wdrożenie
okresowych kontroli
Strat y po wietrza spo wodowane wyciekam i z
instalacji mogą sięg ać kilkudziesięciu procent.
Bardziej oszczędne korzystanie ze
sprężonego powietrza; zastosowanie
powietrza z dmuchaw gdy wystarczy
niższe ciśnienie.
Koszt powietrza z dmu chaw jest kilkukrotnie
niższ y niż ze spręż arek.
Typo we zastoso wan ia po wietrza z dmuchaw to:
- Suszenie elem entów, usu wanie chłodziwa
- Napowietrzanie i mieszanie płynó w
- Usuwanie zaniecz yszcz eń z po wierzchni.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
6
3
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Obniżenie temperatury w sprężarkowni
Zbyt wyso ka temperatur a zasysanego
powietrza po woduje z większenie zuż ycia
energii przez spręż arki.
Wykorzystanie ciepła generowanego
przez sprężarki
Kiero wanie po wietrza chłodzącego spr ężar ki
duktami do hal, m agaz ynó w - ogrzewanie
pomieszcz eń; podgrzewan ie wod y.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
7
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Kotłow nie i instalacje pary oraz gorącej w ody
Obniżenie nadmiaru powietrza do spalania w kotłach
Ogranicz enie największej str at y en ergii z kotła – strat y wyloto wej
Poprawienie stanu izolacji termicznej rur i armatury
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
8
4
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Pompy i w entylatory
Dostosowanie wydajności do potrzeb
procesu
Wyeliminowanie pracy urządzeń, gdy nie
jest niezbędna
W yłącz anie ręczn e, z astoso wanie czujnikó w
położenia, ob ecności m ateriału, i t.p.
Zastosowanie energooszczędnych silników
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
11
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Pompy - zastąpienie regulacji wydajności
dławieniem przepływu czy też obejściowej
przez bardziej energooszczędną regulację,
na przykład przy pomocy przemiennika
częstotliwości
Przemiennik
częstotliwo ści
7
6
regulacja obejściowa
5
Efekt en erget yczn y
różnych spo sobów
regulacji wydajności
pompy
regulacja
dławieniowa
4
P [kW]
3
regulacja przemiennikiem częstotliwości
2
1
0
410
420
430
440
450
460
470
4 80
4 90
50 0
Q [ l/m in ]
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
12
6
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Wentylatory - zastąpienie regulacji
wydajności dławieniem przepływu przez
bardziej energooszczędną regulację, na
przykład przy pomocy przemiennika
częstotliwości
7
Po we r co n su mp ti on /
P o bó r m o cy [ kW]
6
5
Su ction r egulat io n/
Re gulacja p o str onie s sące j
4
Disch arg e r egulation /
Re gulacja p o str onie tłoc znej
3
In ver ter reg ulation/Regu la cja
prz emiennikiem cz ęstotliw ości
2
1
Efekt en erget yczn y
różnych spo sobów
regulacji wydajności
went ylator a
0
0
200
4 00
600
8 00
100 0
12 00
140 0
16 00
F low /
Pr ze p ływ [Nm 3/h ]
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
13
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Ogrzew anie
Skuteczna izolacja termiczna i uszczelnienie budynku
Przedsięwzięcia ter momodernizacyjne, z astoso wanie sz yb ko
otwierających się drz wi do h al t ypu ro leto wego.
Zastosowanie automatycznej regulacji systemu grzewczego
Regulacja pogodo wa i cz aso wa – ogranicz ająca ogrzewanie gd y
pomieszcz enia są niewyko rz yst ywan e.
Zastosowanie właściwych źródeł ciepła
Ogranicz enie ogrzewania elektr ycznego. Zastoso wan ie ciep ła
odpadowego (np. spręż arek). W wysokich halach zastoso wanie
ogrzewania promienniko wego zamiast nadmu cho wego.
Odpowiednie nastawy temperatury
Zbyt wyso kie nastawy z większ ają zuż ycie energii.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
14
7
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Ośw ietlenie
Racjonalizacja czasu załączenia
oświetlenia w halach produkcyjnych,
magazynach, biurach oraz oświetlenia
zewnętrznego
Zastoso wanie czujników ruchu, wyłącznikó w
zmierzcho wych i cz aso wych
Wprowadzenie załączania sekcjami
Instalowanie oświetlenia bezpośrednio
ponad stanowiskiem pracy
Oświetlenie magazynu
przy pomoc y LED
Lamp y są często um iesz czone wyso ko pod
stropem hali – więc nieefekt ywne
Zastosowanie energooszczędnych źródeł
światła
Wykorzystanie oświetlenia naturalnego utrzymanie czystości okien, świetlików
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
15
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Pow ażny problem w obniżaniu zużycia energii w
polskich zakładach: brak danych pom iarowych
Niew ystarczaj ące opomiarowanie nośników energii
Mocy elektrycznej pobieranej przez wydziały / grupy
urządzeń
Przepływu mediów, na przykład sprężonego powietrza
Zasilania paliwem i wodą poszczególnych kotłów oraz
ilości generowanej pary / gorącej wody, . . .
. ...
Niespraw ność zainstalowanych
urządzeń pomiarow ych
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
16
8
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Dopasowanie wydajności kotłów w stosunku do zapotrzebowania na
ciepło
Ogranicz enie pracy kotłów prz y małym obciążeniu , gd y sprawno ść jest niska.
Usprawnienie odwadniaczy instalacji parowych
Ogranicz enie strat par y: przez uszkodzon y od wadniacz moż e wyp ływać duż a
ilość par y. W zakład ach gdzie nie ma progr amu systemat ycznej konser wacji
odwadniacz y, o k. 30% tych urządz eń może b yć niesprawn ych.
Usunięcie wycieków pary z instalacji
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
9
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Dostosowanie sieci przesyłu pary i gorącej wody do
zapotrzebowania; usunięcie niepotrzebnych fragmentów instalacji
Ogranicz enie niepotrzebnej em isji ciepła
Zastosowanie odzysku ciepła gazów wylotowych
Podgrzewanie wod y zasilającej kocioł i po wietrza do spalania
Zastosowanie odbioru kondensatu
W ykorz ystan ie ciep ła z awart ego w gorącym kondensacie
Automatyzacja odsalania i odmulania kotła
Zmniejszenie ilości gor ącej wod y odpro wadzan ej z kotła
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
10
5
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Problem y z oceną energochłonności
Brak monitorow ania zużycia oraz parametrów
nośników energii.
Często - niepełne wykorzystanie dostępnych danych
pomiarowych
Trudność zidentyfikowania obszarów dużych strat
energii
Trudność wykazania pozytywnych skutków
wprowadzanych zmian
Nie są pow szechnie stosowane wskaźniki
jednostkow ego zużycia energii
Zużycie energii / wielkość produkcji
Zużycie energii / wartość sprzedaży
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
17
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Niedostatek systematycznych działań ograniczaj ących
energochłonność produkcji
Brak okresowych kontroli pod kątem ewentualnych strat
(instalacje: sprężonego powietrza, pary, kondensatu pary)
Brak planowania działań służących energooszczędności
Brak stanowisk menedżera ds. energii
Brak wewnątrzzakładowych audytów energetycznych
Brak szkoleń załogi i kierownictwa
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
18
9
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Bariery popraw y efektyw ności energetycznej w
przem yśle – po stronie zakładów
Brak polityki firm w zakresie zarządzania energią - słabe
zainteresowanie tematyką ze strony właścicieli i zarządów
firm
Zaabsorbo wanie podst awo wym i działaniami b izneso wymi
Niedocenianie istotności działań racjonalizujących zuż ycie
energii
Niska ocen a potencjału osz czędności
Brak personelu, który mógłby zająć się wdrażaniem
energooszczędności (zwłaszcza w małych
przedsiębiorstwach)
Brak kultury racjonalnego gospodarowania energią i
nawyków oszczędzania energii
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
19
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Audyt energetyczny – skuteczne narzędzie
ograniczania energochłonności zakładu
przem ysłowego
Rozpoznanie obszarów, w których następuje strata
energii
Oszacow anie potencjału oszczędności
Wskazanie kierunku działań dla ograniczenia zużycia
energii
Warunek pow odzenia – w sparcie ze strony
kierow nictw a zakładu
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
20
10
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Audyt wewnętrzny
Wymaga posiadania przygotowanej kadry i wyposażenia
Nie ma ograniczeń związanych z poufnością danych
dotyczących procesów produkcyjnych, wyposażenia i t.p.
Stały dostęp do instalacji produkcyjnych
Audyt zewnętrzny
Gdy przeprowadzenie audytu w odpowiednim zakresie
własnymi siłami zakładu nie jest możliwe
Spojrzenie „z zewnątrz” – zwrócenie uwagi na obszary
wykorzystania energii, które nie były rozważane
Trudność przeanalizowania zagadnień wiążących się ściśle
ze specjalistyczną technologią
Możliwość przeprowadzenia pomiarów i obserwacji tylko w
ograniczonych ramach czasowych
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
21
Polsko--Japo
Polsko
Japoń
ńskie
Oszczędności energii uzyskane po 1–dniow ym audycie
Średnie oszczędności, w różnych gałęziach przemysłu japońskiego
Drukarski
Średnio
Masz yno wy
Na podstawie
aud ytów w 1,455
zakładach
7.4%
Drzewn y
Odzieżo wy
Gumowy
Wodociągi
Chemiczn y
Tekst yln y
Meblarski
Spoż ywcz y
Petrochem iczn y
Przerobu odpadó w
Źródło: ECCJ
(Energy Co nserv ation Center, Japan)
0
0
2
2
4
4
6
6
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
8
8
10
10
12
12
14
14
22
11
„EULTA Uptake tools supporting introduction of
energy efficiency in industry – long term
agreements”,
Dariusz Koc, Expert KAPE.
„ Narz
Narzę
ę dzia wspom agają
agające w draż
draż anie efektyw noś
noś ci
energetycznej w zakł
zak ładach przemysł
przemys łow ych.
Dobrow olne zobowią
zobowiązania dł
długoterm inowe”
inowe ”
Pols ko-Japońs ki e Centrum Efektywności Energetycznej
Warszawa, 25.03.2008
mgr inż. Dariusz Koc
Eks pert KAPE S.A.
Wprow adzenie
Przemysł jes t głównym odbiorcą energii, odpowi adaj ąc ym za ok. 40% końc owego
zużyci a w Europie – w Polsce ok. 36,6% ( w roku 2003)
Węgiel kamienny dominuje w strukturze wytwarzania energii
(również w przemyśle – ok. 73%)
Niskie spr awności przemi an
S truktura zużycia nośników energii w Polsce - 2003
energetycz nych paliw
(Energy Balances of O ECD Countries, IEA 2004)
1 00 %
Nadmi erne koszty wytwarz ania
90 %
energii
80 %
70 %
Nadmi erna emisja
60 %
zaniecz yszcz eń do atmosfer y
50 %
40 %
Duży potencj ał w zakresie
30 %
redukcji zuż ycia, kosz tów,
20 %
10 %
emisji zaniecz yszczeń
0%
Najczęściej prz y wykorz ystaniu
Prze mysł
Transport
B udownict wo
Pozost ałe
W ęgi el
Prod ukt y naft owe
Gaz
Odn awia lne /*
działań bez nakładowyc h i
niskonakładowyc h
Efektywność energetycz na - przedmiot szczególnej tros ki polityki UE
(liczne programy, s ystemy wspi erania, regulacje, dyrektywy, etc.)
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
2
1
Wprow adzenie
„Emisy jność” polskiego PKB
kgCO2 /k€
2 500
2 000
1 500
1 000
0
NL
SE
FR
DK
IE
AT
EU 1 5
UK
IT
EU 2 5
EU 2 7
ES
DE
BE
LU
FI
PT
EL
SI
LV
CY
LT
MT
HU
SK
CZ
PL
RO
EE
BG
500
Ź ródł o Eurostat 2006
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
3
Wprow adzenie
Energochłonność polskiego PKB
toe/M€
Mtoe/M€
1200
1000
800
600
400
0
DK
IE
UK
AT
IT
DE
EU 1 5
FR
EU 2 5
SE
LU
EU 2 7
NL
ES
EL
BE
PT
MT
CY
FI
SI
LV
HU
PL
LT
CZ
SK
EE
RO
BG
200
Ź ródł o Eurostat 2006
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
4
2
Wprow adzenie
Porównanie energochłonności polskiego PKB
1,0000
0,9000
[toe/t ys. USD'95]
0,8000
0,7000
0,6000
0,5000
0,4000
0,3000
0,2000
0,1000
0,0000
1990
Polska
1995
1996
1997
UE
OECD
1998
1999
2000
USA
2001
Japonia
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
5
Wprow adzenie
Inicj atyw y Komisj i Europejskiej
Cele podstawowe:
•
•
•
•
Wzrost efektywności wykorz ystania energii we wsz ystkich
sektorac h gospodarki (ogranicz enie z uż ycia)
Wzrost wykorz ystania alternatywnych i odnawialnyc h źródeł energii
Redukcja zuż ycia energii i redukcja emisji CO2
Wzrost ś wiadomości uż ytkowni ków energii
Narzędzia:
•
•
•
•
•
Dyrektywy
Programy badawcz e
Programy informac yjne i edukac yjne
Programy wdroż eniowe
Sys temy i narzędzi a wspierania fi nansowego (ESCO, EBOR,
FUNDUSZE STRUKTURALNE, etc.)
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
6
3
Wprow adzenie
Przykłady: Energy Best Practice Initiative (SAVE II)
Porównanie wskaźników zużycia energii w zak ładach opakowań szklanych
14000
kWh/ton ę przeliczeniową
12000
10000
En. cieplna
En. elektryczna
8000
6000
4000
2000
0
2
11 18 13 20
6
10 8
5
24 12 27 4 17 19 16 14 22 15
Huty s zkła opakowaniowego
9 25 26
3
1
21
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
7
23
7
Wprow adzenie
Przykłady: Energy Best Practice Initiative (SAVE II)
[k Wh/l m le ka ek wiwalentne go]
0,7
Porównani e wskźników zużycia energii w mleczarni ach
0,6
En. cieplna
0,5
En. elektryczna
0,4
0,3
0,2
0,1
0
29 13 23 7
1
15
3
9
2
26 11 18
6
5
25 30 21 14 24 10 20 16
8 28
4 12 27 31 17
Mlec zarnie
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
8
4
zobowiązania
długoterm inowe w przem yś
yś le
Przedmiotem zobowiązania (porozumienia) są zasady i warunki na jakich zakłady
przemysłowe zobowiązują się współuczestniczyć w realizacji działań i kierunków polityki
rządów w zakresie efektywności energetycznej i ochrony środowiska
Stronami dobrowolnych porozumień/zobowiązań są w stosowanych w Europie systemach
zakłady przem ysłowe lub organizacje branżowe oraz rządy lub organizacje i instytucje
upoważnione do ich reprezentowania
T raktowane są jako narzędzie równorzędne z regulacjami prawnymi i legislacyjnymi w
stymulowaniu wzrostu efektywności energetycznej i działań w zakresie ochrony środowiska
Bardzo duża efektywność i skuteczność w niektórych krajach UE
(w szczególności Irlandia, Holandia, Anglia)
Podstawowym warunkiem skutecznego osiągnięcia zamierzonych celów jest tworzenie przez
rządy motywacji dla przedsiębiorstw do podejmowania dodatkowych działań
modernizacyjnych.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
9
zobowiązania
yś le
Motywacje - najczęściej natury finansowej i obejmują:
bezpośrednią pomocą finansową np. na pokrycie części kosztów wykonania różnego rodzaju
ekspertyz i analiz technicznych,
ulgi i preferencje w opłatach środowiskowych i/lub podatkach energetycznych,
tworzenie warunków i mechanizmów ułatwiających pozyskiwanie środków na finansowanie
inwestycji modernizacyjnych (często w postaci dopłat do odsetek od kredytów, tworzeniu
preferencyjnych kredytów),
finansowanie w części lub całości doradztwa technicznego dla zakładów,
finansowanie szkoleń dla przedstawicieli zakładów,
zapewnienie dostępu do materiałów informacyjnych nt. nowoczesnych metod zarządzania i
nowoczesnych technologii
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
10
5
zobowiązania
yś le
Możli we do wykorzy stania mechanizmy zachęt w warunkach polskich:
stymul owanie poprzez s ys tem opłat za korzys tani e ze środowis ka natural nego
(np. perspektywa z aniec hania wzrostu lub zmniejszania obciąż eń z tytuł u opłat dla
zakł adów, któr e wdraż ają s ystem dobrowolnyc h z obowiąz ań),
rozszerzanie s ystemu ulg, z wolnień i pr eferencji podatkowych ws pierając yc h
inwes tycje z z akresu ochr ony środowis ka,
perspektywa uz ys kani a (lub uz ys kanie możli wości sfinans owani a) aktywnego
wsparcia ze s trony ekspertów z ewnętrznych dla działań w zakładac h,
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
11
zobowiązania
yś le
Wpły w na aspekty polityczne, czy nniki makro-ekonomiczne i społeczne:
wzrost s kł onności przemysłu do podej mowania dec yzji inwes tyc yjnych
(modernizacje),
poprawę konkuren cyjności i roz wój produkcji oraz jej poz yt ywn y wpływ na
wzro st roz woju gospodarczego,
stymul acja poziomu bezroboci a i wzrost z amożności społ eczeństwa,
wzrost kultur y technicznej i ś wiadomości s połecz eńs twa,
rozwój techniczny i technol ogiczny,
rozwój badań naukowyc h, udział ośrodków naukowo-badawcz ych i ich roz wój,
wzro st bezpieczeń st wa energ et ycznego,
realizacja międz ynarodowych zobowiązań w zakr esie oc hrony klimatu Ziemi.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
12
6
zobowiązania
yś le
Redukcja cał kowitego z uż ycia energii i ochrona środowis ka nie jest j edynym
zasadnicz ym c elem wdraż ania s ystemów dobrowolnyc h zobowiąz ań
Równie istotnym celem jest wzrost efektywności energetycznej produkcji,
konkurencyjności produkcji na rynku globalnym (aspekt ten jest traktowany na równi z
aspektem środowiskowym i wzrostem bezpieczeństwa energetycznego)
W przeważając ej części przypadków zobowiąz ania obejmują takie działania jak:
opracowywanie i wdrażanie systemów monitoringu i zarządzania energią,
opracowywanie i realizowanie długofalowych planów modernizacyjnych,
wytyczenie perspektywicznych celów w zakresie wzrostu efektywności energetycznej,
szkolenia pracowników,
wdrażanie i cykliczna realizacja auto-audytów energetycznych,
zobowiązania do podawania do publicznej wiadomości swoich zobowiązań oraz
raportów z osiągniętych rezultatów (promocja podejścia i wzrost świadomości
społecznej).
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
13
zobowiązania
yś le
Projekt LTA Uptake – (Projekt IEE - start październik 2007) – cele i zakres:
Opracowanie zestawu narzędzi i środków wspomagających organizacje branżowe i
administracje rządowe w tworzeniu systemów LT A.
Faza O – Przygotowani e
Informacje ogólne
Doświa dczenia i praktyka
Uczestnicy procesu, etc.
Faza 1 – Inicjacj a
Planowanie k
Koszty
Regulacje
Ocena oddziały wania
Faza 2 – Negoc jacj e
ww
w.l
ta u
pta
ke.
e
Terminologia
Umowy
Wymagania w zakresie minimalnego poziomu efektu
u
Mierzenie efektów i raportowanie (uzgadnianie procedur)
Faza 3 – Wdrażani e
Komitet sterujący i monitorujący
Środki wsparcia dla uczestnik ów (stron)
Rozpowszechnianie i informacja
Faza 4 – Ocena i modyfikac je, kole jne ge nerac je umó w
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
14
7
zobowiązania
yś le
Oczekiwane wyniki po zakończeniu projektu:
Ustanowienie co najmniej 3 systemów (LT A) w sektorze wyrobów tekstylnych,
pralni przemysłowych i branży hotelarskiej w różnych państwach członkowskich Unii
Opracowanie i udostępnienie w (w wersjach językowych) materiałów szkoleniowych
Opracowanie zestawu narzędzi metodycznych dla stron procesu związanego z
wdrażaniem LTA na poziomie sektorowym i na poziomie
Utworzenie eksperckiej platformy uczestników LTA w całej Europie
(opracowywanie i konsultowanie poprawności narzędzi LTA oraz ich bieżące
aktualizowanie) z przedstawicielami takich organizacji, jak:
Europe jskie stow arzyszeni e tekstylne
Europe jskie stow arzyszeni e usłu g pral niczych i tekstylnyc h
Europe jskie stow arzyszeni e hotel arskie
Narod owe stow arzyszeni a przetwarz ani a tekstyliów, usł ug pra lniczych i h otelarsk ich, w
poszczeg ólnyc h krajach p artnerskic h: (Hola ndi a, Norwe gia, Bułg aria, Sło wacj a, Polska, Grecja,
Irlandi a, Belgi a, Czechy, Szwecja, Finl and ia).
Krajow i niez ależn i eksperc i (pozi om zarządczy) z dzi edzi ny efektywności e nerg etycznej itp.
Planuje się w przyszłości zaproszenie do współpracy przedstawicieli innych branży
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
15
zobowiązania
yś le
Potencjalne skutki projektu w perspektywie długoterminowej
Przykładowe osiągnięcia w zakresie poprawy efektywności energetycz nej
(wyni ki s ystemów LTA w l atac h 1998- 2005 w Holandii)
w przemyśle wykończeń wyrobów tekstylnych – ok. 11 %
w przemyśle usług pralniczych doprowadziły – ok. 17%
Branża hotelars ka stanowi istotny s ektor w Europie z duż ym potencjał em
i duż ym oddział ywaniem na szersz y obsz ar sektora usług
Zestaw narzędzi i nternetowyc h
Powołanie międz ynarodowej platformy ekspertów
Zainicjowanie rozwoju programu EULTA UPTAKE w innyc h s ektorac h
przemysłowyc h
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
16
8
zobowiązania
yś le
Dobrowolne zobowiązania w Polsce
W roku 2002 KAPE przygotowała w r amach projektu kompletną konc epcję
wdroż enia Systemu Dobrowolnyc h Zobowiązań w Prz emyśle
(na podstawie pr ojektu SAVEII Auto-Audyt Energetyczny w Przemyśl e)
LTA był y planowane jako jeden z pods tawowych mechaniz mów w ramac h
ustawy o efektywności energetycznej (obok białyc h c ertyfi katów)
Brak zainteres owania ze s trony administracji moż e wyni kać z braku
inicjatywy z e strony przemysł u (organizacji i stowarzysz eń branżowych)
Potrzebna inicjatywa i szeroka współ praca w c elu z wróc enia uwagi na LTA
jako jednego z bardziej efektywnych mec hanizmów ws parcia dla przemysł u,
w tym oprac owanie ws tępnej propoz ycji roz wiązań szczegółowyc h
(mechaniz my wsparcia i zachęt, kwestie organizac yjne i nadz oru, narzędzia
analitycz ne itp.)
Możliwość s korzystani a z wyni ków projektu EU LTA Uptake.
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
17
Dobrowolne zobowią
zobowi ązania
d ł ugoterminowe w przemyś
przemyśle –
POTENCJAŁ
POTENCJA
Ł
k otł ownie
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Marin e Meta l sp . z o.o. , Gda ńsk
1 ,0
0,96
+
+
+
+
+
+
OLVIT Sp . Z o.o. , Gda ńsk
1 ,0
0,95
+
+
+
+
+
+
+
+
POLMOS SA, Tczew
FORNITEX Sp . Z o.o.,
Wej herowo
1 ,0
0,8
+
+
+
+
+
+
1 ,0
0,92
+
+
+
+
+
+
SeC eS -POL sp. z o.o., G dań sk
Rad pol S.A., C zł uchó w
1 ,0
1 ,0
0,9
0,99
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
ZPP Czarn a Wo da S .A.
1 ,0
0,96
Cu krown ia „Łap y” S .A.
1 ,0
0,97
+
+
+
ZPM „Mlecz” S p. z o. o., Wol szt yn
1 ,0
1,0
+
+
+
Proszk owni a Mlek a w Piot rk owie
Ku jaw sk im S p. z o.o.
1 ,0
1,0
Toruń ska S półd zielni a Mleczarska
1 ,0
0,95
OC EA NIC, Sop ot
1 ,0
0,97
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
NAUTA, Gdy nia
1 ,0
0,89
KLIMAW EN T, Gdyn ia
1 ,0
0,94
+
+
+
+
+
+
1 ,0
0,95
+
+
+
+
+
+
sprężon e
p owiet rze
ciepł o
tech nolo g.
+
+
1,0
o świet leni e
ogrzewan ie
bud ynk ów
+
+
1 ,0
Elekt rociepł owni e
(k ogenerac. )
u st ano wienie
osob y
odp ow.
0,9
0,7
Delp hi M ech anics S yst ems, G dań sk
nap ędy
elekt ryczne
20 03
(p lan owany )
1 ,0
1 ,0
chłod zenie
2002
(ba zowy)
monit orin g
zużycia
energi i
Zakre s dział ań prz ewidzi anych do r eal iz ac ji w poszcze gólnych z akł adach
au dyt
en erg etyczny
W sk aźnik zużycia
en ergii n a jed n.
p ro duk tu
CEMET Ltd sp . z o.o ., Gda ńsk
CERMAG s. c, Opa lenie
Naz wa z akł adu
+
+
„Ele kt rim-Kable” S.A ., Sz c ze cin
ICC Pasłęk Ltd
SIGMA TEX S.A., Piotrków Tr ybunals ki
Cu krown ia „S okoł ów” S .A.
C ukr ownia „Kr as nys taw” SA
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
+
+
18
9
Dobrowolne zobowią
zobowi ązania
przemyśle –
POTENCJAŁ
POTENCJA
Ł
Działania bezinwes tyc yjne i nis konakładowe – realizacja do 3 miesięc y
Całkowite zużycie energii w grupie 18
zakładów przed przystąpieniem do projektu
MWh/ rok
774 345
Całkowita redukcja zużycia energii w wyniku
działań zaplanowanych do r ealizacji
MWh/ rok
51 910
(ok. 7%)
CO2
ton/rok
25 929
SO2
ton/rok
172,6
NOx
ton/rok
45,9
Pyły
ton/rok
49,6
Całkowita redukcja
zanie czyszczeń
emisji
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
19
Dobrowolne zobowią
zobowi ązania
przemyśle –
POTENCJAŁ
POTENCJA
Ł
Działania dł ugoter minowe
Potencjał redukcji zużycia energii w grupie
MWh/rok
64 386
Łączny koszt potencjalnych inwestycji
zł
28 923 000
Potencjał oszczędności kosztów energii
zł/rok
8 181 110
lat
4,68
CO2
ton/rok
32 151,9
SO2
ton/rok
214,0
NOx
ton/rok
56, 9
Pyły
ton/rok
61, 5
10 zakładów
Prosty okres zwrotu nakładów dla inwestycji średnio i
długo-okresowych
Całkowit a redukcja emi sji czynników
szkodliwych
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
20
10
zobowiązania
yś le
Dziękuję za uwagę.
Kontakt:
mgr inż. Dariusz Koc
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
ul. Mokotows ka 35
00-560 Warszawa
tel.: (22) 626 09 10
dkoc@ kape.gov.pl
www.kape.gov.pl
www.pjcee.pl
Polsko-- Japo
Polsko
Japoń
www.ltauptake.eu
21
11
„Financing of the rational energy use and
environmental project from Environmental
Protection Bank”,
Danuta Rostowska, Environmental Protection Bank
BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.
„Finansowanie projektów z zakresu
ochrony środowiska
i racjonalnego gospodarowania
energią
przez BOŚ S.A.”
Warszawa, marzec 2009r.
1
DOŚWIADCZENIA
BOŚ S.A. jest jedynym spośród blisko 60 banków
komercyjnych w Polsce, którego misją jest finansowa
obsługa przedsięwzięć służących ochronie środowiska
Nasi klienci to samorządy, przedsiębiorcy, osoby
prywatne
W latach 1991 – 2008 BOŚ S.A. udzielił ponad 44 tys.
kredytów proekologicznych w łącznej kwocie blisko
8,5 mld zł
Łączna wartość inwestycji proekologicznych powstałych
przy udziale kredytów BOŚ S.A. wynosi ponad 28 mld zł
DOŚWIADCZ ENIA W ZAKRESIE
OCHRONY ATMOSFERY
Kredyty na ochronę atmosfery to ponad 4,3 mld zł
udzielonych przez BOŚ S.A.
kredytów proekologicznych,
w tym ponad 742 mln zł na inwestycje związane
z wykorzystaniem energii odnawialnej
2
UZYSKANE EFEKTY EKOLOGICZNE
Efekty ekologiczne w dziedzinie ochrony powietrza
z zadań kredytowanych przez BOŚ S.A.
zrealizowanych w latach 1991-2008:
• redukcja emisji zanieczyszczeń pyłowych
137 tys. ton/rok
• redukcja emisji zanieczyszczeń gazowych (SO 2, NO x)
508 tys. ton/rok
• produkcja energii ze źródeł odnawialnych
520 GWh/rok
NASI PARTNERZ Y
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej
Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
Zagraniczne instytucje finansowe
Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej „Counterpart
Fund”
Bank Gospodarstw a Krajowego
Producenci i dystrybutorzy urządzeń i w yrobów służących
ochronie środow iska
3
FORMY KREDYT OWANIA EKOLOGII
Kredyty komercyjne
Długi okres kredytowania
Dostosowanie spłat do założeń biznes-planu (project finance)
Wspólne finansowanie (montaże finansowe)
Jedna umowa z kilkoma partnerami
Indyw idualne negocjacje warunków
Zagraniczne instytucje finansowe
Kreditanstalt für Wiederaufbau
Bank Rozw oju Rady Europy
Europejski Bank Inwestycyj ny
Kredyty preferencyjne
KREDYT Y PREFERENCYJNE - DOPŁATY
NFOŚiGW
Inwestor składa w niosek do NFOŚiGW o udzielenie promesy dopłat
do kredytu bankow ego
NFOŚiGW w ystaw ia promesę dopłat do kredytu bankow ego
(promesa ważna 12 miesięcy od daty uchw ały Zarządu)
Inwestor zaw iera umowę kredytu z BOŚ S.A. *
Inwestor, BOŚ S.A. i NFOŚiGW zawierają umowę trój stronną
reguluj ącą obow iązki i upraw nienia stron
NFOŚiGW dokonuj e dopłat do kw oty zadłużenia:
- max okres dopłat: 10 lat
- w ysokość dopłat w zależności od programu priorytetow ego
*
w przypadku, gdy Inwestor jest zobowiązany do stosowania ustawy Prawo
zamówień publicznych, wyboru banku kredytującego należy dokonać w trybie tej
ustawy
4
PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE
W RAMACH PROGRAMÓW UE
Kredyty pomostowe – do czasu wpływu
środków z dotacji
Kredyty na uzupełnienie środków
przeznaczonych na inwestycje realizowane
ze wsparciem UE
PROCEDURY UDZIEL ENIA KREDYTU
Kredyty udzielane są przez oddziały Banku
Wszelkich informacji o warunkach kredytu
i proponowanym montażu finansowym udziela
Ekolog Oddziału
Podstawą oceny możliwości udzielenia
kredytu jest posiadanie zdolności kredytowej
i możliwości zabezpieczenia kredytu
5
INNE USŁUGI
Pakiet ekologiczny
Bezpłatne doradztwo z zakresu możliwości finansowania
inwestycji ekologicznych
Rachunek bieżący w złotych
Bankowość internetowa BOŚBank 24
Karta Maestro Business
Token DigiPass
Bezpieczny podpis elektroniczny w specjalnej cenie
Dostęp do specjalnej oferty kredytowej
Usługi Domu Maklerskiego BOŚ S.A.
Pośrednictwo w zawieraniu transakcji na rynku:
• praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia
wyprodukowanych w OZE lub w wysokosprawnej kogeneracji
• uprawnień do emisji CO2
ZAPRASZAMY
http:/www .bosbank.pl
Infolinia 0 801 355 455
[email protected]
Danuta Rostowska
Naczelnik Wydziału Ekologii
Departament Projektów Ekologicznych
danuta.rostow [email protected]
tel. 0/22 850-88-60, kom. 0/515-111-684
6
„Financing energy efficiency in a form of ESCO”,
Marek Tobiacelli, Siemens
Performance Contracting
– samospłacające się inwestycje
Wykorzystanie formuły energy performance contracting do obniżenia
zużycia energii – krajowe doświadczenia firmy Siemens
Warszawa, 25 marca 2009
Protection©notice
Siemens
/ Copyright
Sp. z o.o.notice
2009
Energy Performance Contracting
Formuła Performance Contracting – Samospłacające się Inwestycje jest
sprawdzony m, szeroko stosowany m na świecie rozwiązaniem, które
umożliwia:
modernizację systemów energetyczny ch i termomodernizację,
redukcję kosztów energii,
zwiększenie niezawodności systemów,
podniesienie komf ortu cieplnego w pomieszczeniach,
redukcję emisji zanieczy szczeń,
minimalizację ry zyka inwestycyjnego właściciela obiektów.
Strona 2
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
1
Procedura Performance Contracting
Właściciel obiektu
Współpraca
Podpisanie kontraktu
Analiza
Wstępna
Analiza
szczegółowa
Realizacj a
Proj ektu
Gwarancj a
oszczędności
Szczegółowa analiza
Zarządzanie
techniczno-ekonomiczna Proj ektem
Proj ektu (oferta)
Usługi Serwisowe
Moni torowanie
oszczędności
Siemens
Strona 3
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
Gwarantowane obniżenie kosztów
operacyj nych
W zrost ceny energii w n ajbliższ ych
latach to m inimum 7 – 15% rocznie!
Koszty op eracyjne
Oszczędności
Gwaranto wane efekty
Nakłady inwestyc yj ne
Zakończen ie
kontraktu
Rozpoczęcie
kontraktu
Strona 4
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
Czas
RC PL / I BT EES
2
Performance Contracting
Najważniejsze z alet y nasz ego roz wiązania
Możliwość radykalnej i natychmiastowej poprawy s tanu obiektów bez koniecz ności
angażowania włas nych środków.
Natyc hmiast po z akończeniu modernizacji wsz ystkie nowe urządzenia i s ystemy staj ą się
Państwa własnością, z ys kujecie więc nowe urz ądzenia na g warancji.
Mechaniz m perfor mance c ontr acting zabezpi ecza uz ys kanie środków na s płatę poprzez
finans ową gwarancj ę uz ys kania oszczędności udzielaną przez firmę Si emens
Projekt „pod kl ucz”; przej mujemy pełną odpowiedzial ność z a wsz ystkie etapy
modernizacji:
a/ koncepcję i projekt,
b/ realizację,
c/ serwis,
d/ monitoring i raportowanie uz ys ki wanych oszczędności w okresie wi eloletniego
kontraktu.
Oszczędności prz ekraczając e poziom okr eślony w umowie z większ ają Państwa z ys k.
Strona 5
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
Przykładow y w ykres z raportu zużycia energii
160 000
Oszczędność energii w złotych, rok 2004 narastająco
140 000
120 000
100 000
80 000
60 000
40 000
20 000
0
Jan 04
Feb 04 Mar 04
Apr 04
Budget
Strona 6
25.03.20 09
May 04 Jun 04
Jul 04
Aug 04 Sep 04 Oc t 04
Nov 04
Dec 0 4
Actual adj.
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
3
Performance Contracting – przygotow anie
projektu
Harmonogram prac
Faza przy gotowania
Ogłoszenie postępowania w formule „dialog konkurency jny”
Negocjacje z of erentami
Rozesłanie SIWZ i wzoru umowy w wy negocjowanym kształcie
Zebranie of ert i wy bór zwy cięzcy, podpisanie umowy
Faza realizacji
Wy konanie dokumentacji technicznej i uzyskanie pozwoleń
Wy konanie prac i odbiór
Faza monitoringu i raportowania
Monitorowanie sy stemów
Raportowanie uzy skiwany ch oszczędności
Inf ormowanie o możliwości dalszych usprawnień
Strona 7
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
Finanse
Ilustracja relacji pomiędzy Wykonawcą, Inwestorem i Bankiem
(Strona finansująca)
Gwarancja efektów energetycznych
Wykonawca
Zawarta Umowa
Umowa sprzedaży
wierzytelności
Inwestor
Zapisy umożliwiające
sprzedaż wierzytelności
Strona finansująca
Płatność za wykonaną inwestycj ę
Umowy
Płatności
Strona 8
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
4
Finanse
Możli we aranżacje f inansowania:
100% przez Wykonawcę
Wariant możliwy w przy padku gdy oszczędności w okresie trwania umowy
pokry wają w całości wartość inwestycji obejmującej wszy stkie zakresy
wy magane przez Inwestora. Zostanie to potwierdzone w f azie studium
wy konalności. Jest to możliwe wtedy kiedy udział prac o bardzo długim okresie
zwrotu jest mały.
Częściowy udział własny Inwestora
Poziom do zdef iniowania. Jest on zależny od zakresu modernizacji i
generowany ch oszczędności czy li okresu zwrotu na poszczególny ch
zakresach.
Strona 9
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
Performance Contracting – sterow anie
temperaturą w pomieszczeniach
Konc epcja oszczędzania energii za pomocą ster owania temperaturą w pomieszczeniach
lub strefach wg harmonogramu tygodniowego
możliwość z adania pełnego harmonogramu temperatur owo-czasowego
w pomieszczeniach przez administratora (ni e przez uż ytkowni ków pomieszczeń) w celu
osiągnięcia oszczędności energii i podniesi enia komfortu; jeden stopień róż nicy
w średniej temper aturze to min. 6% różnic y w energii na ogrzewanie
przy z ałożeniu dostawy właściwego medi um grzewczego przez s przedawc ę/producenta
(węzeł, kotłownia) uz ys kanie autonomicznej kontr oli nad temperaturą w pomieszczeniac h
zadawanie parametrów (czas i temperatura) oraz odcz yt przez i nternet (temperatura
zadana, temperatura rzecz ywista i inne parametr y i trendy)
możliwość z bierania danych z liczni ków energii i przepł ywomierz y
łatwość i el astyczność konfiguracji, łatwość i pewność uruchomienia i ekspl oatacji
Strona 10
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
5
Topologia systemu zarządzania energią
i monitorowania zużycia
PXM20
Ethernet
Zarządzan ie
z internetowyc h
przegl ądar ek
Alarmow ani e
przez SMS
PXC128-U lub PXC64-U
+PXA30-N
PXM10
Pom. administracyjne
Klasa I
Klasa II
P-Bus
Moduły I /O
Moduły I /O
Moduły I /O
P-Bus
Moduły I /O
Ciepłomierz
QAA24
QAA24
QAA24
Licznik energii
elektrycznej
STA71 +VDN115
Strona 11
STA71+VDN115
25.03.20 09
STA71+VDN115
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
Modernizacja Woj skowego Instytutu Medycznego
w Warszawie
Modernizacj a kotł owni węglowej o moc y 12 MW
Zakres modern izacji
modernizacj a 4 kotłów Erm-4.1w pełnym
zakr esie
wymi ana ar matury i rurociągów parowej cz ęści
rozdzielczej
aparatura kontrolno- pomiarowa i automatyka
Efekt y mod ernizacji
wzrost s prawności kotłów o ponad 23% ,
i umożliwiając y z wrot nakładów na modernizację
w ciągu 5 lat.
zredukowanie emisji pyłów i gazów
poniż ej wartości dopuszczalnyc h
W artość inwest ycji:
Strona 12
25.03.20 09
2,3 mln zł
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
6
Kompleksowe Systemy
z zakresu ochrony pożarowej
HVAC wentylacja i klimatyzacja
Sygnalizacja pożaru
HVAC ste rowanie w pomieszczeniach
Dźwiękowy system ostrz egawczy
Sterowanie oświetleniem
Detek cja gazów
Dystr ybucja energii
Kontrola dostępu
Zarządzanie energią
Zarządzanie budynkiem
Strona 13
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
CCTV telewizja dozorowa
Sygnalizacja włamania
RC PL / I BT EES
Dziękuj ę za uwagę!
Marek Tobiacelli
marek.tobiacelli@siemens .com
Strona 14
25.03.20 09
Marek Tobiac ell i
RC PL / I BT EES
7
Invitation and programme (Polish and English
version) of the workshop for Parliamentarians
Minutes of Meeting (MoM)
Event: Second National workshop in Poland
Date: 26 March 2009
Place: PKPP LEWIATAN, Warsaw, Poland
Organiser: Poland Japan Energy Conservation Technology
Project (ECTC) at
the Polish National Energy Conservation Agency (KAPE) and
PKPP LEWIATAN
On the 26 March 2009 workshop within WP5 was organized to gain interest in the
LTA approach as a way to improve energy efficiency in accordance with EESD.
Because it was unlikely to meet both sides of LTA mechanism (government and
industry) at one table at that time (it was too early) it was decided that separate
workshop was organized for representatives of Parliament (separate workshop for
representatives of industry was organized on the 25 June. See separate MoM). The
aim of this workshop was to rise their awareness on to constraints on applying better
energy efficiency at energy intensive industrial plants and present solutions and
mechanism for these industries, that LTA is one of them. The representatives from
the Parliament were chosen for the workshop as when the new Energy Efficiency Act
(without LTA in it) would come to the Parliament for voting – Parliamentarians can
still make changes in it. Also representatives from Ministry of Economy were invited
and surprisingly appeared on the workshop. In March there were personal changes in
the Ministry that seemed to be in favor for introducing LTA in Poland.
In the Agenda at first presentation of a report on key Polish energy intensive
industries to identify constraints on applying better energy efficiency at their plants
and devise solutions for these industries (LTA among others) was done by dr
Ryszard Wnuk, Director of ECTC at KAPE. Afterwards discussion on what steps,
tools or measures legislators, administration and business organisations should take
to support energy efficiency improvement in industry.
During this discussion representative from the Ministry of Economy expressed
willingness to come back to LTA mechanism. Participants have received declaration
from the representative of this Ministry to at least think about the LTA regardless with
or without the legal boundaries. It was very good start for the new pilot and a price for
KAPE’s efforts in initiating LTA process in Poland within EULTA Uptake project.
Representatives of Parliament also promised to look closer into the issue of energy
intensity of Polish industry and to plan actions towards supporting energy efficiency
improvement.
Workshop
„Energy Efficiency of industry and tools of its improvement”
We would like to invite for the working lunch where energy efficiency of industry and tools
of its improvement will be discussed.
Meeting will be held on 26 March 2009 (Thursday) at 13.00 – 14.30 in the premises of
Polish Confederation of Private Employers Lewiatan, 6 Klonowa street.
The meeting will have a working lunch character where representatives of Polish
Parliament and Government (Ministry of Economy, Undersecretary of State Ms. Grażyna
Henclewska) are invited.
In the Agenda it is foreseen:
1) Presentation of a report on key Polish energy intensive industries to identify
constraints on applying better energy efficiency at their plants and devise solutions
for these industries (LTA among others).
2) Discussion on what steps, tools or measures legislators, administration and
business organisations should take to support energy efficiency improvement In
industry.
Warsztat
„Efektywność energetyczna przemysłu I narzędzia jej poprawy”
Serdecznie zapraszamy na spotkanie w sprawie efektywności energetycznej przemysłu
i narzędzi jej poprawy.
Spotkanie odbędzie się w czwartek, 26 marca, w godzinach 13.00 – 14.30,
w siedzibie PKPP Lewiatan, ul. Klonowa 6.
Spotkanie będzie miało charakter roboczego lunchu. Wezmą w nim udział przedstawiciele
Sejmu RP, Ministra Gospodarki, w tym Podsekretarz Stanu, pani Grażyna Henclewska.
W agendzie przewidzieliśmy:
1) Prezentację
Raportu
dotyczącego
kluczowych
polskich
energochłonnych
przemysłów z identyfikacją ograniczeń we wdrażaniu efektywności energetycznej
w zakładach oraz opracowaniem rozwiązań dla tych przemysłów..
2) Dyskusję na temat tego co ustawodawca, administracja oraz organizacje
przedsiębiorców powinni zrobić dla wsparcia procesów poprawy efektywności
energetycznej w sektorze przemysłu przetwórczego.
Pictures form the EULTA Uptake workshop for representatives of Parliament and Government
on „Energy Efficiency of industry and tools of its improvement”
26 March 2009 at PKPP Lewiatan
Proceedings from the workshop for
Parliamentarians
Warsztat
„Ef ektywność energetyczna prze mysłu i narzędzia jej poprawy”
Kluczowe, polskie przemysły ene rgochłonne
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYC ZNA – ZNACZENI E, POLIT YKA, REGULACJE W UE
ZUŻYCIE ENERGII I ENERGOCHŁONNOŚĆ GO SPODARKI POLSKI, NA TLE INN YCH PAŃSTW
UNII EUROPEJSKIE J
ZUŻYCIE ENERGII I ENERGOCHŁONNOŚĆ PRZEMYSŁU PRZETWÓRCZEGO
W POLSCE
OMÓWIENIE MECHANIZMÓW PROMOCJI EFEKTYWNOŚCI EN ERGETYCZNE J STOS OWANYCH
W UE I ICH PORÓWNANIE
POLITYKA POPRAWY EFEKTYWNOŚC I ENERGETYCZNEJ W P OLSCE – Ustawa o efektywności
energetycznej
PRZEDSTAWIENIE PRO POZYCJI IN STRUMENTÓW ZWIĘKSZANIA EFEKTYWNOŚCI
ENERGETYCZNEJ W PRZEMYŚLE W POLSC E
PRAKTYCZNE REKOMENDACJE DLA PRZEMYSŁU W ZAKRESIE ZASTOSOWANIA NOWYCH
REGULACJI I/LUB ZAPROPONOWANIE INNYCH INSTRUMENTÓW
PODSUMOWANIE
26 marca 2009
Krajowa Agencja Poszanow ania Energii S.A.
1
Dążenie Unii Europejskiej do wzrostu efektywności
energetycznej
2
1
Energochłonność pierwotna PKB
w cenach stałych e uro 1995
Energo ch ło nność p ierwotna PKB, kg oe/1000 euro95
990
E nergochłonność produktu
krajowego brutto w Polsce
zmniejszyła się w ciągu ostatnich
10 lat o 30%
890
790
690
590
Energochłonność gospodarki
Polski i innych krajów
490
390
290
190
90
19 95
1996
199 7 1998
19 99 2 000
2001
20 02 2 003 2 004
2005
EU 2 7
EU 25
EU 15
Da nia
Niem cy
P olska
Sz wajca ria
Ja ponia
200 6
Energochłonno ść
pierwotna PKB
obliczana w cenach
stałych, bez
uwzględ nienia
wartości s iły
nabywczej waluty,
jest wciąż
kilkukrotn ie dla
Polski wyższa od
wartości tego
wskaźnika dla krajów
rozwin iętych
(jest 6; 4,9; 4,1; 4;
3,7 razy większa n iż
energochłonność PKB
odpowiednio:
Szwajcarii, Danii,
Irlandii, Aus trii i
Niemiec, a 2,8 razy
EU-27 i 3,2 razy
energochłonności
krajów EU-15).
3
2
Polska - Podstawowe wskaź
wskaź niki ef ektywnoś
ektywności energetycznej
0,9
62%
0,8
0,7
60%
k goe /eu r o00
0,6
58%
0,5
0,4
56%
0,3
54%
0,2
52%
0,1
0
50%
1990 1991 199 2 19 93 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 20 042 005 2006 2007
En erg ochł onn ość p ierwo tn a
En erg och łonn ość f inaln a
fin aln a/p ierwo tna
19902000
20002007
19902007
-4,5%/rok -2,8%/rok -3,8%/rok
-4,1%/rok -2,5%/rok -3,5%/rok
W Polsce można zaoszczędzić od 20 do 30%
zużywanej obecnie energii. Istotne jest to, że
już zmiana nawyków lub niewielkie i średniej
wielkości nakłady inwestycyjne mogłyby
znacznie zmniejszyć energochłonność:
gospodarstw domowych (o ok. 30%), transportu
(25-40%), przemysłu (25%).
1 60
1 50
Wskaź nik
Wskaź
ODEX dla
sektoró
sektor
ów
polskiej
gospodarki
1 40
Pr zetwórstwo
1 30
Transp ort
1 20
11 0
Gosp odarstwa
domowe
1 00
90
Ogółem
80
70
60
1 996 1 997 1 998 1 999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
4
2
2
Energochłonno ść p rzemysłu p rzetwórczego, przy s truktu rze średn iej
przemysłu EU roku 2000 - zużycie energ ii w p rzemyśle przetwórczym na
jednostkę wartości dodanej, określonej w cenach stałych euro 20 05,
w odniesien iu do parytetu siły nabywczej (ppp)
0,5
0,45
0,4
koe/euro05p
0,35
2,7%/rok
0,3
0,25
0,3%/rok
0,2
40%
31%
0,15
0,2%/rok
0,1
0,05
0
1995
2000
2002
2003
Poland
EU15
2004
2005
EU27
Regulacje unijne wymuszą w zrost efektywności energetycznej w krajach UE
5
Energochłonność wybranych działów przemysłu
3,5
spożywczy
3
tek stylny
kg oe/euro00
2,5
drzewny
2
papierniczy
1,5
chemiczny
1
m ineralny
m aszynowy
0,5
pozo stały
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
19
93
19
94
19
95
1 99
6
0
1,2
1
0,8
toe/ t
st al
0,6
cement
0,4
papier
0,2
0
19
90
19
91
19 9
2
19 9
3
19 9
4
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
W ostatnich latach maleje
dynamika spadku
energochłonności przemysłu
6
3
Dyrektywa 2006/32/WE w sprawie ef ektywnoś
ektywności koń
koń cowego
wykorzystania ene rgii i usł
usł ug e nergetycznych
Celem dyrektywy 2006/32/WE jest opłac alna ekonomicznie poprawa
efektywności końcowego wykorzystania energii w P aństwie
Członkowskim poprzez:
określenie celów orientacyjnych oraz s tworzenie mechanizmów,
zac hęt i ram ins tytuc jonalnych, finansowych i prawnyc h,
niezbędnych w c elu usunięc ia istniejąc ych barier rynkowych
i niedoskonałości rynku utrudniającyc h efektywne końcowe
wykorzys tanie energii;
stworzenie warunków dla rozwoju i promowania rynku us ług
energetyc znych oraz dla dos tarczania odbiorcom końcowym innych
środków poprawy efektywności energetyc znej.
Krajowy cel indykatywny w zakresie os zczędnośc i energii:
• wynosi 9 % średniego roc znego zużyc ia energii finalnej przez
podmioty objęte dyrektywą;
• jes t mierzony w dziewiątym roku stos owania niniejszej dyrektywy;
• jes t wynikiem kumulowanych rocznyc h os zczędnośc i energii
uzyskanyc h w ciągu dziewięcioletniego okresu s tosowania
niniejszej dyrektywy;
• zostanie osiągnięty w wyniku z zastos owania usług energetyc znych
i innych środków poprawy efektywności energetycznej.
7
Ilość wdrażanych
instrumentów
poprawy
efektywności
energetycznej
w pr zemyśle w UE
E uropa – efekt działań na rzecz
poprawy efektywności energetycznej
w przemyśle
8
4
Działłania na rzecz poprawy efektywnoś
Dzia
efektywnoś ci energetycznej o duż
dużym wpł
wpł ywie na
zmniejszenie zuż
zużycia energii - powy
powyżżej 0,5% zuż
zużycia energii w sektorze, w krajach UE
Kraj
Instrument
Kategoria
Pocz.
Austria
Handel Emisjami
2005
Wielka
Brytania
Energy Efficiency Act (EEA)Przymusowe Audyty Przemysłowe dla
Efektywności Energetycznej
2006
Zak.
Czechy
Handel Emisjami
2005
2007
Finlandia
Porozumienie w sprawie Efektywności
Energetycznej dla Przemysłu 2008-2016
i porozumienia
2007
2016
Niemcy
Specjalny Fundusz Efektywności
Energetycznej w SME's
2008
Irlandia
Porozumienie Energetyczne
i porozumienia
2006
Luksemburg
Realizacja oszczędności en. el.
elektrycznej w technologiach
przemysłowej
Finansowanie, Informacja/
Edukacja/Szkolenia
2008
Słowenia
Motywacje finansowe dla efektywnego
wykorzystania en. elektrycznej
Finansowanie
2008
2016
Hiszpania
Plan 2005-2007: Dobrowolne
Porozumienia
porozumienia
2005
2007
Hiszpania
Plan 2008-2012:Publiczny Program
Wsparcia
Finansowanie
2006
2012
Hiszpania
Plan 2008-2012: Włączenie oceny
efektywności energetycznej w
Projektach Przemysłowych
porozumienia, Finansowanie,
Legislacja/Informacja
2008
2012
Szwecja
Program Efektywności Energetycznej w
Przemyśle
porozumienia
2005
9
Scena riusze osią gnię cia przez Pol skę celów
Cel w zakresie oszczędności energii przyjęty na 2016 r. ( 9% ), GWh
53452
Cel pośredni określony na 2010 r. ( 2 %), GWh
11878
4 5 00
Ustawa o efektywności energetycznej - Po lska realizuje scena rius z ekstensywny
4 0 00
sce na riusz "i nte nsy w ny "
3 5 00
C e l indy k at y wny , [ kt oe ]
3 0 00
Nak ład y na p re mie te rmo de rn iza c yjn e:
20 08 - 35 6 mln z ł
20 09 - 35 6 mln z ł
20 10 - 35 6 mln z ł
s ce na riusz "l iniow y "
7%
2 5 00
(2 00 7 - 2 50 mln z ł)
2 0 00
sce na riusz "e k ste nsy w ny"
prz yrost rocz ny oszc ze dnośc i ene rgii : 0, 47 %
1 5 00
1 0 00
2%
prz yrost rocz ny oszc ze dnośc i ene rgii : 1, 16 6%
50 0
0, 59 % - S ta rt do c el u: (3 1. 12 .2 00 7) 1 .0 1. 20 08
0
3 1. 12 .2 00 7
3 1. 12 .2 00 8
31 .1 2. 20 09
31 .1 2. 20 10
31 .1 2. 20 11
3 1 .12 .2 0 12
3 1. 12 .2 01 3
3 1. 12 .2 01 4
31 .1 2 .20 1 5
31 .1 2. 20 16
10
5
Podstawowe elementy określające scenariusze oszczędzania energii
Scenariusz
Opis
Istotne elementy realizacji
• silne zaangażowanie rządu, ustawa
Intensywny
• cel 9% niezagrożony przez
cały okres,
• cel 2% zrealizowany.
efektywności energetycznej wchodzi
w życie 01.01.2008 r.,
• silny krajowy fundusz efektywności
energetycznej,
• intensywna działalność agencji ds.
efektywności energetycznej,
• skuteczna kampania ogólnokrajowa,
• szybkie wprowadzenie mechanizmów
rynkowych (np. białe certyfikaty).
•silne zaangażowanie rządu,
•ustawa o efektywności energetycznej
•cel 9% zrealizowany,
•cel 2% zrealizowany lub
Liniowy
Ekstensywny
prawie zrealizowany,
•przyśpieszona realizacja
po 2010 roku.
wchodzi w życie 01.01.2008 r.,
•niedostateczny krajowy fundusz
•intensywna działalność agencji ds.
•skuteczna kampania promocyjna
ogólnopaństwowa.
•cel 9% zrealizowany
•umiarkowane zaangażowanie rządu,
•ustawa o efektywności energetycznej
dzięki zwiększonym
wysiłkom w ostatnich 2 -3
latach,
•cel 2% nie będz ie
zrealizowany.
wejdzie w życie 01.01.2009 r.,
•opóźnienie w wyznaczeniu agencji
energetycznej,
•mały krajowy fundusz efektywności
energetycznej.
11
Poprawa ef ektywnoś
ektywności energetycznej przemy sł
sł u wymaga
bardziej intensywnych dział
dział ań
Możż liwe instrumenty zmniejszenia e nergochł
Mo
nergochł onno
onnoś
ś ci
prze mysł
mysł u w Polsce
1.
2.
Wdrożenie mecha nizmu rynkowe go obejmującego odbiorców
energii określonych dyrektywą 32/2006/WE
Zawieranie i wsparcie dobrowol nych zobowią zań
długoterminowych (DZD);
( wprowadzenie mechanizmu DZD w innyc h krajach europejskic h w
ciągu ostatnich dzies ięciu lat, przyniosło znaczną poprawę
efektywności energetycznej - nawet powyżej 30% oszc zędności
energii w wielu sektorach);
3.
Inf ormacja/Eduka cja/Szk olenia;
4.
Dotacje i pomoc f inansowa - s tworzenie mechanizmów
finans owania inwestycji poprzez fundusze efektywności
energetyc znej.
Opracowanie szczegółowego planu działań ze ścieżką
osiągania celów, założonymi rezultatami konkretnych
działań, określeniem nakładów, jest konieczne dla
uzyskania określonych oszczędności energii.
12
6
Propozycje (wciąż
(wciąż aktualne) mechanizmó
mechanizm ów w zakresie
poprawy efektywnoś
efektywnoś ci energetycznej w przemyś
przemy ś le w
Polce
•
•
•
•
•
•
Zaw ieranie i w sparcie dobrow olny ch zobow iązań, w ramach który ch
prow adzenie nieodpłatny ch audytów energety cznych zakładów
przemy słowych oraz utworzenie stałego forum konsultacyjnego
śledzącego realizację porozumień.
Wprow adzenie obligatoryjnego sy stemu monitoringu i zarządzania
energią w przemyśle dla obniżenia poziomu zuży cia energii
elektry cznej i ciepła, szczególnie w najbardziej energochłonny ch
zakładach przemy słowych.
Wsparcie dla M ŚP w realizacji audytów energety cznych, prowadzenie
szkoleń z zakresu gospodarki energetycznej i poszanow ania energii dla
kadry zarządzającej i technicznej zakładów przemy słowych.
Wsparcie i szerokie wdrażanie rezultatów między narodowy ch
projektów realizow anych w zakresie efektywności energety cznej,
w tym m.in. programu Inteligentnej E nergii dla E uropy.
F inansow anie w ramach N arodowego P lanu Rozw oju na lata 2007-2013
inw estycji zwiększający ch efektywność energety czną w przemyśle.
Wspieranie prac naukow o badaw czy ch związany ch z realizacją celów
zrów noważonej polityki energety cznej oraz w drażanie ich rezultatów .
13
Jak moż
można
poprawiaćć
poprawia
efektywność
efektywno
ść
energetyczną
energetyczn
ą
przemysłłu –
przemys
wybrany
przykłład
przyk
wnioskó
wniosk
ów z
audytó
audyt
ów
energetycznych
15 zakł
zak ład
adó
ów prz.
35%
30%
25%
Etap 2
20%
Etap 1
9,5%
15%
1,5%
10%
6,5%
5%
11,2%
4,6%
0%
Podsumowanie
•
•
•
•
Etap 3
9,8%
Etap 1- Wdrożenie lub
usprawnien ie pr ocesu
zarządzania en erg ią
i wzmocnie nie procesu
kontrol i ope racji
technol ogicznych ( działa nia
beznakład owe )
Etap 2- Zastosowanie
dodatko wego wyposaże nia
(działa nia n iskonak łado we)
Etap 3 -Modernizacja
procesu techn olo gicznego
(działa nia wysok onakł ado we)
Paliwa
En. Ele ktr.
Przygotowywana ustawa o efektywności energetycznej realizować będzie ekstensywny
scenariusz osiągania celów krajowych zmniejszenia zużycia energii
Polska podobnie jak większość krajów nie rozwiąże swoich problemów związanych
z bezpieczeństwem energetycznym, nie wywiąże się z międzynarodowych zobowiązań
dotyczących oddziaływania energetyki na środowisko, nie podniesie konkurencyjności
gospodarki i komfortu życia ludzi bez podniesienia efektywności energetycznej gospodarki.
W Polsce mechanizmy oszczędzania energii powinny zostać uwzględnione w procesie budowy
rynku energii. Wyma ga to zaprojektowania systemu wzrostu efektywności energetycznej
gospodarki, najlepiej poprzez opracowanie planu wzrostu efektywności energetycznej.
Wskazane jest stymulowanie efektywności energetycznej
w przemyśle przez organy rządowe z wykorzystaniem szerokiej palety możliwych
i sprawdzonych instrumentów.
14
7

Work Package 5 Report from national workshops in Poland

Transkrypt

Podobne dokumenty