informacja o przedmiotach

Transkrypt

Załącznik nr 10
INFORMACJA O PRZEDMIOTACH (SYLABUS)
ROK I, SEMESTR I i II
Teologia , specjalność katechetyczno – pastoralna i kapłańska
NAZWA PRZEDMIOTU
Historia filozofii starożytność i średniowiecze
TYP ZAJĘĆ
LICZBA GODZIN/SEMESTR
Wykład
30/30
SEMESTR
I - II
LICZBA PUNKTÓW ECTS
3/3
Prowadzący:
ks. dr hab. Zdzisław Pawlak, prof. UMK
ks. dr Tomasz Dutkiewicz
Jednostka organizacyjna:
Zakład Filozofii Chrześcijańskiej
Zakład Teologii Fundamentalnej i Religiologii
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Z filozofii starożytnej przedstawiane są: szkoły filozoficzne
przedsokratejskie (od szkoły jońskiej do szkoły sofistów),
filozofia Sokratesa, Platona, Arystotelesa. Następnie szkoły
etyczne (stoicyzm, epikureizm, sceptycyzm), filozoficzne
wątki systemów patrystycznych (szczególnie filozofia
św. Augustyna). Z filozofii średniowiecznej: systemy
filozoficzne poczynając od Jana Szkota Eriugeny poprzez
Anzelma z Canterbury, Bernarda z Clairvaux, Hugona
od św. Wiktora, Abelarda, Bonawentury, Alberta Wielkiego,
Tomasza z Akwinu, Dunsa Szkota, na W. Ockhamie kończąc.
Cele i zadania przedmiotu:
Znajomość podstawowych systemów filozoficznych
i poglądów ich twórców w Europie w okresie starożytnym
i średniowiecznym oraz ich wpływ na tzw. filozofię
chrześcijańską.
Przedmiot poprzedzający:
Wstęp do filozofii, filozofia bytu, historia starożytna,
historia Kościoła.
Pomoce naukowe:
W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. I, Warszawa 2002;
F. Copleston, Historia filozofii, t. I, Warszawa 1998;
W. Tyburski, A. Wachowiak, R. Wiśniewski, Historia
filozofii i etyki, Toruń 2002; S. Świeżawski, Dzieje
europejskiej filozofii klasycznej, Warszawa - Wrocław 2000.
Literatura:
Ph. Bohner, E. Gilson, Historia filozofii chrześcijańskiej,
Warszawa 1962; I. Dąbska, Zarys historii filozofii greckiej,
Lublin 1993; A. G. Fuller, Historia filozofii, t. I, Warszawa
1963; A. Krokiewicz, Zarys filozofii greckiej, Warszawa
1971; G. Reale, Historia filozofii starożytnej, t. I-II, Lublin
1
1993-1996; S. Świeżawski, Św. Tomasz na nowo odczytany,
Poznań 1995; E. Gilson, Duch filozofii średniowiecznej,
Warszawa 1998; R. Heinzmann, Filozofia średniowieczna,
Wyd. Antyk 1999; J. Pieper, Scholastyka. Postacie
i zagadnienia filozofii średniowiecznej, Warszawa 1963.
Sposób zaliczania:
egzamin (przed egzaminem studenci są zobowiązani do
przeczytania i zaliczenia dwóch tzw. tekstów klasycznych
z historii filozofii).
NAZWA PRZEDMIOTU
Historia Kościoła starożytność i średniowiecze
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30/30
SEMESTR
I - II
3/3
Prowadzący:
ks. dr hab. Dariusz Zagórski
ks. dr hab. Wojciech Frątczak
Zakład Historii Kościoła - starożytnej i średniowiecznej
Zakład Historii Kościoła – nowożytnej
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wykład kursoryczny historii Kościoła w starożytności
i średniowieczu.
Cel i zadania przedmiotu:
Ukazanie procesu rozwoju terytorialnego Kościoła, struktur
wewnętrznych i zewnętrznych, form kultu oraz problemów
związanych z krystalizowaniem się nauki chrześcijańskiej w
świetle pojawiających się błędów teologicznych i herezji od
początków Kościoła do 1517 r.
Pomoce naukowe:
Dostępne podręczniki i atlasy historyczne.
Literatura:
J. Danielou, H. I. Marrou, Historia Kościoła od początku do
roku 600, t. l, Warszawa 1986; M. D. Cnowles, D. Obolensky,
Historia Kościoła 600. 1500, t. II, Warszawa 1988; H. Tuchle,
C. A. Bouman, Historia Kościoła 1500 - 1715, t. III,
Warszawa 1986; M. Banaszak, Historia Kościoła
Katolickiego, t. I - starożytność, Warszawa 1986; t. II średniowiecze, Warszawa 1987; K. Bihlmeyer, H. Tuechle,
Historia Kościoła - starożytność chrześcijańska, t. I,
Warszawa 1971; J. Chelini, Dzieje religijności w Europie
Zachodniej w średniowieczu, Warszawa 1996; B. Kumor,
Historia Kościoła, t. I -IV, Lublin 2001.
Sposób zaliczania:
egzamin
2
NAZWA PRZEDMIOTU
Historia Kościoła w Polsce
TYP ZAJĘĆ
Wykład
SEMESTR
I - II
15/15
Prowadzący:
1/1
ks. prof. dr hab. Anastazy Nadolny
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
Wykład kursoryczny historii Kościoła w Polsce.
Ukazanie procesu rozwoju Kościoła w Polsce na tle dziejów
Kościoła Powszechnego. Jego wkład i zasługi dla kultury
Polski i Europy i wpływ na dzieje naszego Narodu.
Pomoce naukowe:
dostępne podręczniki i atlasy historyczne
Literatura:
Historia Kościoła w Polsce, praca zbiorowa pod red. B.
Kumora, Z. Obertyńskiego, t. I, Poznań 1974, t. 2 Poznań
1979; Kościół w Drugiej Rzeczpospolitej, praca zbiorowa pod
red. Z. Zielińskiego, S. Wilka, Lublin 1980; Chrześcijaństwo
w Polsce. Zarys Przemian 966 - 1945, praca zbiorowa pod
red. J. Kłoczowskiego, Lublin 1980; Historia Kościoła w
Polsce. Praca zbiorowa pod red. J. Kłoczowskiego, t. 1,
Kraków 1966, t. 2, Kraków 1969; B. Kumor, Historia
Kościoła, t. II- VIII, Lublin 2001; Z. Zieliński, Kościół w
Polsce 1944 - 2002, Radom 2003.
Sposób zaliczania:
zaliczenie bez stopnia na podstawie pisemnego kolokwium na
koniec roku.
NAZWA PRZEDMIOTU
Język łaciński
TYP ZAJĘĆ
Lektorat
30
SEMESTR
I -VI
2/2/2/2/2/2
Prowadzący:
dr hab. Ireneusz Mikołajczyk, prof. UMK
mgr Hanna Nowakowska
ks. dr Tomasz Kaczmarek
o. dr hab. Mieczysław Paczkowski, prof. UMK.
Zakład Patrologii i Antyku Chrześcijańskiego
Status przedmiotu:
obowiązkowy
3
Opis przedmiotu:
Fonetyka, morfologia, składnia, ars translandi: modlitwy:
Pater noster, Ave Maria, Angelus Domini; sentencje
zaczerpnięte z autorów klasycznych i chrześcijańskich,
kalendarz rzymski, arengi encyklik papieskich i dokumentów
Vaticanum II.
zdobycie znajomości języka łacińskiego by samodzielnie
czytać i rozumieć teksty łacińskie: Pismo Święte, Kanony
Mszy świętej, Liturgia Godzin, Hymny, dokumenty
Vaticanum II i materiały źródłowe łacińskie, inskrypcje.
Metoda nauczania:
ćwiczenia wspomagane literaturą i elementami gramatyki
porównawczej języków nowożytnych.
Pomoce naukowe:
J. A. Wojtczak, Fides et litterae, Warszawa 1998; E.
Roguszczak, Rudimenta Latinitatis ecclesiasticae, Kraków
1997; Novum Testamentum Graece et Latine, London 1963.
Literatura:
A. Jougan, Słownik kościelny łacińsko - polski, Warszawa
1992; Mała encyklopedia kultury antycznej, pod red. Z.
Piszczka, Warszawa 1968; K. Kumaniecki, Literatura okresu
cycerońskiego, Warszawa 1977; M. Cytowska, H. Szelest,
Literatura rzymska: okres archaiczny, okres augustowski,
okres cesarstwa – autorzy chrześcijańscy; M. Auerbach, K.
Dąbrowski, Gramatyka łacińska, Warszawa 1947; inne
dostępne gramatyki, słowniki i opracowania.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną na koniec każdego semestru na podstawie
kolokwiów ustnych i pisemnych oraz prac przygotowanych
indywidualnie w domu.
NAZWA PRZEDMIOTU
Logika
TYP ZAJĘĆ
Wykład/ćwiczenia
15/15
SEMESTR
I
2/1
Prowadzący:.
prof. dr hab. Andrzej Pietruszczak
Katedra Logiki
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Język jako system znaków, nazwy (rodzaje, zakres i treść);
zdania (pojęcie struktura, rodzaje; formuły zdaniowe;
definicje (rodzaje ze względu na zadania i budowę; typy
wypowiedzi (wypowiedzi oceniające, normatywne, modalne,
pytania i odpowiedzi); rachunek zdań (spójniki języka
potocznego i spójniki logiczne, wybrane tezy rachunku zdań,
sposoby otrzymywania tez); rachunek predykatów (słownik i
reguły rachunku predykatów, podstawowe tezy); tradycyjna
4
teoria nazw (kwadrat logiczny, sylogistyka); stosowanie praw
logiki do kontroli i poprawności wnioskowań.
Logiczna analiza tekstów z uwzględnieniem stopni języka,
funkcji, kategorii syntaktycznych; badanie relacji pomiędzy
zakresami nazw; analiza wypowiedzi normatywnych,
zawartych w kodeksach praw; budowanie schematu wyrażeń
z użyciem symboli logicznych; sprawdzanie wyrażeń metodą
matrycową, budowanie dowodów metodą założeniową,
sprawdzanie poprawności sylogizmów.
Metoda nauczania:
wykład/ćwiczenia
Zalecana literatura:
K. Ajdukiewicz, Logika pragmatyczna, Warszawa 1965;
L. Borkowski, Wprowadzenie do logiki i teorii mnogości,
Lublin 1991; T. Kwiatkowski, Logika ogólna, Lublin 1996;
W. Marciszewski, Logika z retorycznego punku widzenia,
Warszawa 1991; B. Stanosz, Ćwicznia z logiki, Waszawa
1998; Z. Ziembiński, Logika praktyczna, Warszawa 1992.
Sposób zaliczenia:
wykład – egzamin; ćwiczenia – zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU
Metafizyka
TYP ZAJĘĆ
Wykład/ćwiczenia
30/15/15
SEMESTR
I - II
4/2
Prowadzący:
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Przedmiot ten w wersji tzw. metafizyki klasycznej (ale nie
tylko) obejmuje racjonalne i ostateczne wyjaśnienia
rzeczywistości, ukazując pierwsze, podstawowe racje tego, co
istnieje. Na wykładach szczególnie są przedstawiane takie
zagadnienia, jak: pojęcie bytu i jego transcendentalne
właściwości, różne koncepcje bytu, struktura bytu, przyczyny
bytu, jego rodzaje, a zwłaszcza problem istnienia Bytu
Koniecznego (problematyka ta jest pogłębiana przez
ćwiczenia w oparciu o analizę wybranych tekstów klasyków).
Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami
i problemami metafizycznymi oraz próbami ich rozwiązań,
z podstawowymi koncepcjami rzeczywistości jako pomoc dla
wyrobienia sobie właściwego poglądu na świat i obecnego
w nim człowieka.
Wstęp do filozofii, historia filozofii
5
Pomoce naukowe:
M. A. Krąpiec, Metafizyka. Zarys teorii bytu, Lublin 1996;
S. Kowalczyk, Metafizyka ogólna, Lublin 1997; G. Dogiel,
Metafizyka, Kraków 1990; A. B. Stępień, Wprowadzenie
do metafizyki, Kraków 1964.
Literatura:
M. Gogacz, Ważniejsze zagadnienia metafizyki, Lublin 1973;
J. Herbut, Hipoteza w filozofii bytu, Lublin 1978; Z. J.
Zdybicka, Partycypacja bytu, Lublin 1972; M. A. Krąpiec,
Teoria analogii bytu, Lublin 1993; B. Dembowski, Spór
o metafizykę, Warszawa 1969; E. Gilson, Byt i istota,
Warszawa 1963; M. A. Krąpiec, Struktura bytu, Lublin 1963;
M. A. Krąpiec, Arystotelesa koncepcja substancji, Lublin
1966; S. Świeżawski, M. Jaworski, Byt, Lublin 1961;
E. Wolicka, Byt i znak, Lublin 1982.
Sposób zaliczania:
egzamin, zaliczenie z oceną (przed egzaminem studenci są
zobowiązani do przeczytania i zaliczenia dwóch tzw. tekstów
klasycznych z metafizyki).
NAZWA PRZEDMIOTU
Muzyka kościelna
TYP ZAJĘĆ
Ćwiczenia
SEMESTR
I - XII
15/15
12
Prowadzący:
ks. dr Mariusz Klimek
ks. mgr Józef Nowak
Zakład Katechetyki i Pedagogiki Religii
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Istota muzyki, budowa dzieła muzycznego, elementy muzyki,
akustyczne podstawy muzyki, budowa dźwięku, materiał
dźwiękowy, systemy dźwiękowe i stroje muzyczne, rozwój
pisma nutowego, system pięcioliniowy, klucze, znaki
chromatyczne, znaki rytmiczne, szereg diatoniczny, całe tony
i półtony, interwały, konsonanse i dysonanse, istota i typy
skal muzycznych, pentatonika, skale systemu greckiego, skale
modalne, pojęcie skali, gamy i tonacji, rytm muzyczny,
metrum, dynamika.
Cele i zadania przedmiotu: Zapoznanie alumnów z podstawowymi zasadami muzyki, z
podstawowymi elementami notacji muzycznej. Celem
ćwiczeń z muzyki kościelnej jest osiągnięcie przez studenta
należytej znajomości agogiki, dynamiki oraz podstawowych
zasad emisji głosu.
6
Literatura:
M. Biernacki , Zasady muzyki, 1929; Z. Lissa, Zarys nauki o
muzyce, PWM 1952; W. Rudziński, Muzyka dla wszystkich,
PWM 1948; K. Sikorski, Harmonia, cz. I, II i III, PWM 1949;
Kontrapunkt, cz. I i II, PWM 1953 - 57; S. Wiechowicz,
Ćwiczenia w starych kluczach cz. I, PWM 1948; J. Habela.,
Słowniczek muzyczny, PWM 1956; K. Heering, Roztańczone
nutki, Warszawa 1989; F. Wesołowski, Zasady muzyki,
Kraków 1962.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Wprowadzenie ogólne do Pisma Świętego
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
SEMESTR
I/II
3
Prowadzący:
ks. dr hab. Dariusz Kotecki, prof. UMK
ks. dr Stanisław Jankowski
Katedra Biblistyki
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Przedmiot zajmuje się kwestiami specyfiki Biblii i
źródeł jej sakralnego charakteru, natchnienia biblijnego,
tekstu biblijnego, kanonu ksiąg świętych, apokryfów,
hermeneutyki biblijnej, proforystyki pastoralnej.
Uzyskanie niezbędnych wiadomości w celu
przygotowania się do owocnej lektury Pisma Świętego i
zrozumieniu samego zjawiska Biblii.
Pomoce naukowe:
skrypt oraz dokumenty kościelne: „Konstytucja
dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei Verbum”;
dokument Papieskiej Komisji Biblijnej „O interpretacji
Biblii w Kościele”.
Literatura:
Wprowadzenie ogólne do Pisma Świętego, red. J. Szlaga,
Warszawa – Poznań 1986; A. M. Artola – J. M. S. Caro,
Bibbia e parola di Dio, Brescia 1994; J. A. Fitzmyer,
Pismo duszą teologii, Kraków 1997; P. Grech,
Ermeneutica e Teologia biblica, Roma 1986; B. M.
Metzger, Il canone del Nuovo Testamento, Bresia 1997;
Id., Il testo del Nuovo Testamento, Brescia 1996.
Sposób zaliczenia:
egzamin
Nazwa przedmiotu
Wprowadzenie do teologii duchowości
TYP ZAJĘĆ
Wykład
15
SEMESTR
I
2
7
Prowadzący:
ks. dr Stanisław Suwiński
Zakład Teologii Duchowości
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
Do podstawowych determinantów każdej dziedziny wiedzy
należą: przedmiot, cel, metoda oraz logiczna struktura
poznania naukowego. Teologia duchowości zajmuje się: 1)
ewolucją terminologii teologii duchowości, wskazującej na
naturę tej dziedziny wiedzy, 2) przedmiotem materialnym,
3) problemami metodologicznymi, 4) źródłami teologii
duchowości, 5) miejscem teologii duchowości wśród
dyscyplin teologicznych.
Zadaniem wykładu jest zapoznanie studentów z
terminologią w zakresie teologii duchowości, głównymi
ośrodkami badań naukowych w tym zakresie znajdujących
się w Polsce i poza granicami kraju, literaturą fachową,
głównymi problemami dotyczącymi formacji życia
duchowego oraz praktykami duchowymi mającymi istotny
wpływ na rozwój bądź kryzysy w życiu duchowym.
Metoda nauczania:
Każda jednostka poprzedzona jest krótkim wprowadzeniem
prowadzącego konwersatorium, następnie ktoś wyznaczony
wcześniej z grupy przedstawia to, co przygotował na dane
zajęcia, przy czynnym udziale całej grupy.
Pomoce naukowe:
L. Bouyer, Wprowadzenie do życia duchowego, Warszawa
1982; M. Chmielewski, Sto jeden pytań o życie duchowe,
Lublin 1999; S. Witek, Teologia życia duchowego, Lublin
1986.
Literatura:
K. Górski, Studia i materiały z dziejów duchowości,
Warszawa 1980; Seria wydawnicza “Polscy święci”.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU
Psychologia ogólna
SEMESTR
I -II
TYP ZAJĘĆ
Wykład i ćwiczenia
30/15
.
Prowadzący:
3/2
ks. prof. dr hab. Ireneusz Werbiński
ks. dr Mieczysław Łaszczyk
ks. dr Lech Król
8
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Mając na uwadze adresatów wykładów, wykładowca
koncentruje się bardziej na tych działach psychologii, które
dotyczą studentów teologii. Ze względu na to, że ilość
wykładów w ciągu roku jest niewielka, w zasadzie pomija się
zagadnienia związane z historią kształtowania się tego
kierunku wiedzy. Natomiast najwięcej miejsca poświęca się
zagadnieniu osobowości i jej rozwoju, zagadnieniu postaw,
zachowania człowieka, procesom myślenia i motywacji w
działaniu. Główny akcent w wykładach położony jest na
człowieka jako osobę, cały czas ujmując go w perspektywie
rozwoju naturalnego i nadprzyrodzonego. Licząc się z tym, że
wielu absolwentów teologii może być pedagogami, np.
katechetami, w wykładach jest też mowa o komunikacji
interpersonalnej, jej znakach i motywacji. Oprócz wiedzy
teoretycznej wykład nie jest też pozbawiony licznych
odniesień do życia.
Ćwiczenia są zsynchronizowane z wykładami. Na
ćwiczeniach, które odbywają się w grupach 15 - osobowych,
studenci przy pomocy prowadzącego ćwiczenia, uczą się
przekładać wiedzę wykładową na sytuacje życiowe. Główną
pomocą w prowadzeniu ćwiczeń jest: Psychologia i życie, Ph.
Zimbardo, Warszawa 1996. Na każde ćwiczenie wszyscy
uczestnicy grupy mają obowiązek zapoznać się z
wyznaczonym materiałem, jeden – korzystając z pomocy
innych, przygotowuje materiał do dyskusji. Na ćwiczeniach
podejmowane są następujące zagadnienia: warunkowanie
reaktywne i instrumentalne; uczenie się języka i posługiwanie
się nim, formy komunikowania; pamięć; różne podejścia i
podstawowe
wyznaczniki
rozwoju
poznawczego;
rozumowanie i twórczość, medytacja, joga, zen, hipnoza,
spojrzenie na problem świadomości; emocje, stres, ból;
bezradność i utrata kontroli poznawczej; psychopatologia,
choroba
psychiczna;
nerwica,
psychoza,
problem
samobójstwa; terapia jako sposób modyfikacji zachowania,
społeczne podstawy zachowania, degeneracja form życia
społecznego; psychologia w służbie lepszemu życiu.
Literatura:
Psychologia dla teologów, pr. zb., red. J. Makselon, Kraków
1995; Z. Chlewiński, Osobowość sumienie religijność,
Poznań 1991; A. Maslow, Motywacja i osobowość, Warszawa
1990; K. Dąbrowski, Trud istnienia, Warszawa 1986; W.
Prężyna, Funkcja postawy religijnej w osobowości człowieka,
Lublin 1981.
Sposób zaliczenia:
w pierwszym semestrze – zaliczenie; w drugim semestrze –
egzamin; ćwiczenia – zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Wprowadzenie w chrześcijaństwo –
Liturgika
SEMESTR
I -II
9
TYP ZAJĘĆ
konwersatorium
15/15
1/1
Prowadzący:
ks. dr hab. Krzysztof Konecki, prof. UMK
ks. dr Krzysztof Lewandowski
Zakład Teologii Liturgii
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
pojęcie liturgii w życiu chrześcijanina, celebransi liturgii,
ukazanie misterium paschalnego aktualizowanego we
wspólnocie Kościoła, przedstawienie elementów Eucharystii,
podkreślenie znaczenia stołu Słowa i stołu Eucharystii, znak
chleba i wina, rola sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, rok
liturgiczny, symbole w liturgii, ukazanie urzędów
i charyzmatów w Kościele, Liturgia Godzin, obecność Maryi
i świętych w Kościele.
ukazanie różnych aspektów Misterium Paschalnego w ciągu
roku liturgicznego, umiejętność korzystania z owoców
Eucharystii,
budzenie
szacunku
wobec
Jezusa
Eucharystycznego, kształtowanie świadomości Kościoła
poprzez owocne uczestnictwo we Mszy św., włączenie w
codzienną modlitwę Ludu Bożego, umiejętność odczytywania
symboli zawartych w liturgii, doskonalenie posługiwania w
czasie sprawowania liturgii, złączenie liturgii z życiem
codziennym, poznanie teologicznych założeń kultu świętych.
Literatura:
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994, s. 263 - 398;
W Duchu i prawdzie. Katechizm Kościoła Katolickiego
w refleksji i życiu, red. Cz. Noworolnik, M. Zając, Tarnów
1997, s. 113 - 164; M. Napieralski, O nowym katechizmie.
Wprowadzenie w lekturę KKK, Poznań 1994; Wyznawać
wiarę dzisiaj. Katecheza dorosłych na podstawie Katechizmu
Kościoła Katolickiego, red. S. Łabendowicz, Sandomierz
1999, s. 255 - 436; B. Lewandowski, Katechizm
sakramentalny, Rzym 1990; W. Głowa, Znaki i symbole
w liturgii, Przemyśl 1995; B. Nadolski, W drodze do liturgii,
Poznań 1998; R. Guardini, O duchu liturgii, tłum. M.
Wolicki,
Kraków
1996;
A.
Sorrentino,
Sztuka
przewodniczenia celebracjom liturgicznym, tłum. P.
Cembrowicz, Kraków 2001.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Wprowadzenie w chrześcijaństwo –
teologia dogmatyczna
SEMESTR
I -II
10
TYP ZAJĘĆ
Konwersatorium
15/15
1/1
Prowadzący:
ks. dr Jacek Kędzierski
ks. dr Krzysztof Krzemiński
Zakład Teologii Dogmatycznej i Ekumenizmu
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
pojęcie Objawienia Bożego, znaczenie i rola Pisma Świętego,
ukazanie tajemnicy Trójcy Świętej, określenie przymiotów
Bożych, uwypuklenie zbawienia dokonanego w Chrystusie,
ukazanie człowieka i świata w zamyśle Boga - Stwórcy,
ukazanie postawy człowieka w obliczu Boga – odpowiedź
wiary, życie w Kościele Chrystusowym.
zebranie wiedzy religijnej z zakresu szkoły średniej, ukazanie
pojęcia objawienia Bożego, uczynienie Pisma Świętego
Księgą życia, poznanie podstawowych prawd wiary
chrześcijańskiej, uwypuklenie godności człowieka będącego
dziełem Stwórcy, podkreślenie wiary i jej konsekwencji
w życiu
chrześcijanina,
poznanie
misji
Kościoła
Chrystusowego, podkreślenie ważności dawania świadectwa
życia chrześcijańskiego.
Literatura:
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994, s. 21 - 258;
W Duchu i prawdzie, Katechizm Kościoła Katolickiego
w refleksji i życiu, red. Cz. Noworolnik, M. Zając, Tarnów
1997, s. 13 - 110; M. Napieralski, O nowym katechizmie.
Wprowadzenie w lekturę KKK, Poznań 1994; Wyznawać
wiarę dzisiaj, Katecheza dorosłych na podstawie Katechizmu
Kościoła Katolickiego, red. S. Łabendowicz, Sandomierz
1999, s. 25 - 254; A. J. Skowronek, Z Kościołem w trzecie
tysiąclecie, Włocławek 1999.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Wprowadzenie w chrześcijaństwo - teologia duchowości
TYP ZAJĘĆ
Konwersatorium
15/15
SEMESTR
I -II
1/1
Prowadzący:
ks. prof. dr hab. Ireneusz Werbiński
ks. dr Stanisław. Suwiński
11
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
Jest to wykład kursoryczny mający na celu zapoznanie
studentów z całokształtem zagadnień związanych z teologią
duchowości. Ze względów czasowych, historia teologii
duchowości jest tylko wspomniana, aby więcej czasu
poświęcić na współczesne problemy teologii duchowości.
Najpierw zapoznaje się studentów z pojęciami teologii
duchowości i ich ewolucją. Ponieważ teologia duchowości w
Polsce należy do stosunkowo młodych dyscyplin
teologicznych, przez pewien czas była łączona z teologią
moralną, stąd wielu pyta, co jest przedmiotem tej dyscypliny
teologicznej i jakimi metodami się ona posługuje. Po
omówieniu podstawowych pojęć, którymi posługuje się
teologia duchowości, omawia się przedmiot teologii
duchowości chrześcijańskiej, którym jest życie duchowe w
jego ukierunkowaniu dynamicznym i problem metody.
Następnie ukazuje się miejsce teologii duchowości wśród
innych dyscyplin teologicznych oraz te dyscypliny, z których
doświadczeń ona korzysta. W miarę możliwości czasowych są
też omawiane źródła teologii duchowości.
Literatura:
P. P. Ogórek, Teologia życia duchowego, cz. 1-2, Poznań
1991-1992; S. Urbański, Nowe publikacje z dziedziny teologii
duchowości, CT 58 (1988) fasc. 4, s. 101 - 105; Teologia
duchowości chrześcijańskiej po Soborze Watykańskim II
(przegląd bibliograficzny), w: Ze studiów nad duchowością
chrześcijańską, red. S. Urbański, I. Werbiński, Warszawa
1992, s. 169 - 183; I. Werbiński, Jedność i wielość
duchowości, w: Teologia duchowości katolickiej, pr. zb., red.
W. Słomka, M. Chmielewski, J. Misiurek, A. J. Nowak,
Lublin 1993, s. 70 - 84; M. Chmielewski, Sto jeden pytań.
Życie duchowe, Lublin 1999.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Wprowadzenie w chrześcijaństwo – teologia moralna
TYP ZAJĘC
Konwersatorium
15/15
SEMESTR
I -II
1/1
Prowadzący:
ks. dr Zbigniew Zarembski
ks. dr Zbigniew Wanat
Zakład Teologii Moralnej i Katolickiej Nauki Społecznej
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
Godność osoby ludzkiej – człowiek obrazem Boga;
powołanie człowieka do szczęścia; wolność człowieka;
12
moralność czynów ludzkich; moralność uczuć; sumienie
moralne; cnoty; grzech; wspólnota ludzka – osoba i
społeczność;
uczestnictwo
w
życiu
społecznym;
sprawiedliwość społeczna; zbawienie Boże – prawo
moralne; łaska i usprawiedliwienie; świętość chrześcijańska;
Kościół; dziesięć przykazań – monoteizm; świętość imienia
Bożego; dzień Pański; rodzina w planie Bożym;
poszanowanie życia ludzkiego; wykroczenia przeciw
godności małżeńskiej; poszanowanie osób i ich dóbr;
poszanowanie prawdy; dawać świadectwo prawdzie;
ubóstwo serca.
Cel i zadania przedmiotu: zapoznanie studentów z podstawową nauką Kościoła
Rzymskokatolickiego
dotyczącą
zasad
moralnych;
przybliżenie aktualnej nauki zawartej w Katechizmie
Kościoła Katolickiego. Celem ćwiczeń z wprowadzenia w
chrześcijaństwo – teologia moralna powinno być
doprowadzenie studentów do zrozumienia, czym jest
moralność i jakie są zasady jej kształtowania.
Literatura:
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994;
W. Witek, Chrześcijańska wizja moralności, Poznań 1983;
J. Bajda, Powołanie chrześcijańskie jako zasada teologii
moralnej, Warszawa 1984; S. Olejnik, Dar, Wezwanie,
Odpowiedź. Teologia Moralna, t. 1-6, Warszawa 1988 1990; H. Łuczak, Odpowiedzialność chrześcijańska,
Wrocław 1992; H. de Lubac, Katolicyzm, Warszawa 1988;
B. Sesboue, Wierzę, Warszawa – Poznań 2000.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Liturgika fundamentalna
TYP ZAJĘĆ
Wykład
SEMESTR
II
15
2
Prowadzący:
ks. dr Daniel Brzeziński
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Liturgika jako systematyczna refleksja nad liturgią.
Etymologia i znaczenie terminu "liturgia". Rozwój życia
liturgicznego w Kościele: a) Jezus Chrystus i Jego
Misterium Paschalne fundamentem liturgii Kościoła; b)
liturgia chrześcijańska w wiekach I-IV i jej związki z
liturgią żydowską; c) rozwój liturgii po Edykcie
Mediolańskim; liturgia rzymska klasyczna; d) rodziny
liturgiczne w Kościele zachodnim; e) cechy liturgii w
13
imperium rzymsko – franko - germańskim; f) główne rysy
liturgii rzymskiej w wiekach XI-XV; reforma liturgiczna
Soboru Trydenckiego; rubrycyzm; h) ruch liturgiczny; i)
soborowa Konstytucja o Liturgii i reforma liturgii Soboru
Watykańskiego II. Rozumienie liturgii i niektóre próby jej
definicji przed Soborem Watykańskim II: a) prawnicza
koncepcja liturgii i jej konsekwencje; b) próby
spirytualizmu kultycznego (alegoria; devotio moderna); c)
dzieło Prospera Gueranger'a; d) Pius X; e) Lambert
Beauduin; f) Odo Casel; g) Encyklika o Liturgii "Mediator
Dei" Piusa XII. Definicja liturgii Soboru Watykańskiego II i
Katechizmu Kościoła Katolickiego; liturgia jako
wykonywanie kapłańskiej funkcji Chrystusa; liturgia jako
ostatni ziemski etap historii zbawienia i zapoczątkowanie
liturgii niebiańskiej; liturgia jako kontynuacja i uobecnianie
Misterium Paschalnego Chrystusa; liturgia jako uświęcenie
człowieka i uwielbienie Boga; liturgia jako świat symboli i
znaków; liturgia jako działanie wspólnoty Kościoła:
Chrystusa - Kapłana i Jego Mistycznego Ciała. Duch Święty
w liturgii. Epikleza i anamneza w liturgii. Teologia
zgromadzenia liturgicznego: jego sakramentalność i
struktura; podział funkcji w zgromadzeniu liturgicznym;
zgromadzenie liturgiczne jako proces komunikacji. Prawo
liturgiczne; zwyczaj liturgiczny; adaptacja i inkulturacja w
liturgii. Księgi liturgiczne rzymskie: a) rys historyczny; b)
aktualne księgi w liturgii rzymskiej. Elementy naturalne w
liturgii. Przedmioty i szaty liturgiczne. Liturgiczna
przestrzeń i jej ukształtowanie w odnowionym rycie
rzymskim. Dzieje liturgii i ruch liturgiczny w Polsce.
Liturgia a nabożeństwa. Biblijne podstawy liturgii
uświęcania pór dnia. Dzieje Officium Divinum. Reforma
modlitwy Ludu Bożego po Soborze Watykańskim II.
Teologiczny i duchowy sens Liturgii Godzin. Geneza i
kontekst teologiczny poszczególnych części Liturgii
Godzin: psalmów, pieśni, hymnów, antyfon, czytań
biblijnych,
patrystycznych
i
hagiograficznych,
responsoriów,
Modlitwy
Pańskiej,
modlitw
wstawienniczych, modlitw celebransa. Sposób celebracji
Liturgii Godzin dzisiaj.
zrozumienie teologicznego sensu liturgii chrześcijańskiej ze
szczególnym uwzględnieniem anamnezy Misterium
Paschalnego Chrystusa; zapoznanie z historią liturgii
rzymskiej i zasadami jej odnowy po Soborze Watykańskim
II; zaznajomienie studentów z teologicznym i duchowym
sensem celebracji Liturgii Godzin.
wprowadzenie w chrześcijaństwo: liturgika.
Literatura:
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002, n. 1066 1112, 1135 - 1162, 1179 - 1209 (s. 269 - 281, 286 - 292,
296 - 301); Konstytucja o Liturgii Świętej "Sacrosanctum
Concilium", w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety.
Deklaracje, Poznań 2002 (nowe tłumaczenie), s. 48 - 78; B.
14
Nadolski, Liturgika, 1.1: Liturgika fundamentalna, Poznań
1989; D. Brzeziński, Liturgia jako ostatni ziemski etap
historii zbawienia, "Studia Płockie" 27 (1999) s. 37 - 41;
tenże, W poszukiwaniu teologicznego sensu liturgii.
Refleksje na 2000 - lecie chrześcijaństwa, "Studia Płockie"
28 (2000) s. 37 - 48; tenże, Ukształtowanie i wyposażenie
wnętrza kościoła w odnowionym rycie rzymskim. Aspekt
liturgiczno - prawny, "Studia Płockie" 29 (2001) s. 87 - 99;
I. Cieślik, Nie ma świeckich w liturgii, "Znak" 546 (2000) n.
11, s. 49 - 57; S. Czerwik, Wprowadzenie do Konstytucji o
Liturgii Świętej, w: Sobór Watykański II, Konstytucje..., s.
25 - 47; P. de Clerck, Zrozumieć liturgię. Kielce 1997, s. 715, 17 - 68, 83 - 165, 183 - 188; F. Greniuk, Podział funkcji
w zgromadzeniu liturgicznym, w: F. Blachnicki, W. Schenk,
R. Zielasko (red.). Wprowadzenie do liturgii, Poznań 1967,
s. 135 - 142; W. Hryniewicz, Liturgia a Misterium
Paschalne Chrystusa, w: tamże, s. 75 - 97; J. Ratzinger,
Duch liturgii, Poznań 2002, s. 5 - 23, 51 - 58, 153 - 198; W.
Schenk, Liturgika – liturgia - kult, w: F. Blachnicki, W.
Schenk, R. Zielasko (red.). Wprowadzenie..., s. 9 - 18; H.
Sobeczko, Sakramentalność zgromadzenia liturgicznego, w:
A. Durak (red.). Liturgia Domus Carissima. Studium
liturgiczne dedykowane ks. Bogusławowi Nadolskiemu w
sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin. Warszawa 1998, s. 85
- 106; R. Zielasko, Teologia zgromadzenia liturgicznego, w:
F. Blachnicki, W. Schenk, R. Zielasko (red.).
Wprowadzenie..., s. 125 - 134; M. Zachara, Znak i słowo w
liturgii, "Znak" 546 (2000) n. 11, s. 34 - 48; Paweł VI,
Konstytucja Apostolska "Pieśń chwały", w: Liturgia Godzin.
Codzienna modlitwa Ludu Bożego, t. l, Pallottinum 1982;
s. 11 - 21; Ogólne Wprowadzenie do Liturgii Godzin, w:
tamże, s. 23 - 97; W. Głowa, Modlitwa liturgiczna. Liturgia
Godzin, Przemyśl 1996; M. Kuzler, Liturgia Kościoła,
Poznań 1999, s. 517 - 582; B. Nadolski, Liturgika, t. 2:
Liturgia i czas, Poznań 1991, s. 179 - 257.
Sposób zaliczenia:
egzamin
Nazwa przedmiotu
Semestr
Wstęp do filozofii
I
Rodzaj zajęć
Wykład
Liczba godzin/semestr
Liczba punktów ECTS
15
Prowadzący:
prof. dr hab. Marian Grabowski
ks. bp dr Wiesław Mering
dr Tomasz Komendziński
1
15
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
obowiązkowy
Filozofia w kręgu ludzkiej wiedzy, filozofia a religia i
światopogląd, wyróżniki myślenia filozoficznego, charakter
uprawomocnienia
tez
filozoficznych,
racjonalność,
problematyka prawdy w jej ontycznym i epistemicznym
aspekcie, postawy wobec prawdy, filozofia w jej wymiarze
historycznym i ewolucje pojęć (na przykładzie rozumienia
kwestii prawdziwości – od prawdy metafizycznej do
deflacjonizmu), prawda w filozofii chrześcijańskiej.
Cele i zadania przedmiotu: wprowadzenie w rudymenta myślenia filozoficznego,
zapoznanie
z
podstawowym
słownikiem
pojęć
filozoficznych, wskazanie na prawdę jako ideę regulatywną
dla refleksji filozoficznej.
Pomoce naukowe:
A. Anzenbacher, Wprowadzenie do filozofii, Unum, Kraków
1992, A. B. Stępień, Wstęp do filozofii, Towarzystwo
Naukowe KUL, Lublin 2001.
Literatura:
Św. Tomasz z Akwinu, O prawdzie; św. Augustyn,
Solilokwia; J. Newman, Logika wiary; H. M. Baumgartner,
Rozum skończony; F. Fermandez - Armesto, Historia
prawdy, W. Stróżewski, Istnienie i sens; G. Marcel,
Tajemnica bytu; S. Kierkegaard, Concluding Unscientific
Postscript to the Philosophical Fragments, Okruchy
filozoficzne; K. Wojtyła – Osoba i czyn.
Sposób zaliczenia:
Studenci piszą test zaliczeniowy ze znajomości pojęć
filozoficznych, które pojawiły się na wykładzie.
NAZWA PRZEDMIOTU
Historia i geografia biblijna
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
Prowadzący:
SEMESTR
I/II
3
ks. dr Tomasz Tułodziecki
ks. dr Dariusz Iwański
Katedra Biblistyki
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Przedmiot ujmuje następujące tematy: I. Wprowadzenie do
lektury Konstytucji Dei Verbum; II. Historia biblijna i jej
główne tematy (od początku do śmierci ostatniego z
Apostołów); III. Wybrane zagadnienia z geografii i
archeologii biblijnej. Studenci są zobowiązani do lektury
następujących ksiąg biblijnych: Rdz, Wj, Lb, Sdz, 1-2 Sm,
1-2 Krl, Ezd, Ne, 1-2 Mch; Łk i Dz.
16
Pełniejsze poznanie historii, kultury materialnej i duchowej
starożytnego świata Biblii, poznanie realiów i dziejów
biblijnych w celu umożliwienia głębszej interpretacji
tekstów biblijnych w ich właściwym kontekście historyczno
- kulturowym.
Pomoce naukowe:
mapy i atlasy biblijne
Literatura:
Atlas biblijny, Warszawa 1990; R. Cleave, Satelitarny atlas
Ziemi Świętej. Ilustrowany suplement do Student Map
Manua, tom I, Nikozja, Cypr – Podkowa Leśna, Polska
1993; H. Daniel - Rops, Życie codzienne w Palestynie w
czasach Chrystusa, Poznań 1965; E. Dąbrowski, Nowy
Testament na tle epoki. Geografia, historia, kultura, Poznań
1965; H. Haag, Geografia fizyczna, w: L. Stefaniak (red.)
Archeologia Palestyny, Poznań 1971, 103 - 120; H.
Muszyński, Geografia biblijna, w: EK V, 979 - 981; J. B.
Pritchard, Wielki atlas biblijny, Warszawa 1994; E. Sitarz,
Geografia historyczna, w: L. Stefaniak (red.) Archeologia
Palestyny, Poznań 1971, 121 - 144; H. Strąkowski,
Palestyna, w: Studia Biblijne, Lublin 1959, 127 - 148;
tenże, Palestyna, w: PEB II, 192 - 203; W. Szczepański,
Palestyna za czasów Chrystusa, Warszawa 1920.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU
Teoria poznania
TYP ZAJĘĆ
Wykład/ćwiczenia
SEMESTR
II
LICZBA GODZIN/SEMESTR LICZBA PUNKTÓW ECTS
15/15
1/1
Prowadzący:
prof. zw. dr hab. Marian Grabowski
dr Tomasz Komendziński
mgr Marcin Lewandowski
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wykład ma dostarczyć podstawowych wiadomości na temat
(1) przedmiotu teorii poznania (tj. odpowiednio ujętego
poznania ludzkiego, charakteryzowanego od strony czynności
i wytworu) oraz (2) wstępnej charakterystyki teorii poznania
jako dyscypliny filozoficznej (przede wszystkim jej stosunku
do metafizyki, celu jej badań, prowadzonych w niej sporów,
m. in. o źródła wartościowego poznania, jego kryteria, granice
i możliwości). Wykład będzie miał bardziej charakter
systemowy niż historyczny (choć będzie odwoływał się także
do klasyków filozofii, których teksty analizowane będą na
ćwiczeniach z teorii poznania).
17
Wykład będzie prowadzony z pozycji realizmu tomistycznego
(z częściowym uwzględnieniem również innych opcji
badawczych).
zrozumienie podstawowych pojęć, problemów i stanowisk
teorii poznania.
Metoda nauczania:
wykład prowadzony metodą tradycyjną (w miarę możliwości
czasowych nawiązania komunikacji ze słuchaczami poprzez
kierowane do nich pytania), ćwiczenia.
Pomocna wiedza:
z zakresu metafizyki, historii filozofii, logiki.
Pomoce dydaktyczne:
K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa
1983 (dowolne wydanie): część pierwsza: Teoria poznania; S.
Kamiński, Typy ludzkiej wiedzy, w: tenże, Jak filozofować,
Lublin 1989, s. 13 - 32 ; S. Kamiński, Nauka i filozofia a
mądrość, w: tamże, s. 45 - 55; M. A. Krąpiec, Język i świat
realny, Lublin 1985 (wybrane fragmenty); tenże,
O rozumienie filozofii, Lublin 1991 (wybrane fragmenty);
tenże, Analiza punktu wyjścia w filozoficznym poznaniu, w:
tenże, Byt i istota, Lublin 1994; tenże, Poznawać i myśleć,
Lublin 1994: część III. Elementy teorii poznania [dostępne
także w: Wprowadzenie do filozofii, praca zbiorowa, Lublin
1996]; A. B. Stępień, Wstęp do filozofii, Lublin 1995
(dowolne wydanie): R. II. Działy filozofii (Teoria poznania
oraz R. III, Poznanie: jego rodzaje i wartość; J. Woleński,
Epistemologia, t. I-II, Kraków 2000 - 2001 (wybrane
fragmenty).
Sposób zaliczenia:
obecność na zajęciach, test.
ROK II, SEMESTR III i IV
NAZWA PRZEDMIOTU
Retoryka
TYP ZAJĘĆ
Ćwiczenia
15
SEMESTR
II
1
Prowadzący:
ks. dr Marian Wróblewski
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
Przedmiot zajmuje się kwestiami treści i różnych form
wystąpień publicznych. Obejmuje takie zagadnienia jak:
kompozycja wypowiedzi (zasady dotyczące: wstępu,
opowiadania, argumentacji, odpierania zarzutów i
zakończenia), zasady dotyczące wygłaszania mowy (czas
trwania wystąpienia, intonacja i gra głosem, komunikacja
niewerbalna, aranżacja pomieszczenia, pomoce wzrokowe,
18
prowadzenie dyskusji i odpowiadanie na pytania, problem
tremy oraz sztuka zapamiętywania tekstu).
przygotować do różnych wystąpień publicznych (laudacje,
prelekcje, dyskusje panelowe) a w szczególności nauczyć
skutecznego przekonywania
do prawd wiary oraz
efektywnego nauczania katechezy.
Pomoce naukowe:
foliogramy, kamera video.
Literatura:
M. Korolko, Sztuka retoryki, Warszawa 1990; Ch. Turk,
Sztuka przemawiania, wyd. Astrum, Wrocław 2003; R.
Przybylska, W. Przyczyna, Retoryka dziś. Teoria i praktyka,
Redemptoris Missio XX, Kraków 2001; M. L. Knapp, J. A.
Hall,
Komunikacja
niewerbalna
w
interakcjach
międzyludzkich, wyd. Astrum, Wrocław 2003; M. Brocki,
Język ciała w ujęciu antropologicznym, wyd. Astrum,
Wrocław 2003.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Antropologia filozoficzna
TYP ZAJĘĆ
30/30 /15
SEMESTR
III/IV
3/1
Prowadzący:
prof. dr hab. Marian Grabowski,
ks. dr Witold Dorsz,
ks. dr Dariusz Żurański
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Swoistość bytu ludzkiego, formy redukcjonizmu
antropologicznego,
problematyka
ciało
–
dusza,
podstawowe wymiary bytowania człowieka jako ducha
wcielonego: otwarcie na prawdę, wrażliwość na wartości,
problematyka wolności, niewinność i doświadczenie winy,
zdolność kochania, człowiek jako istota dojrzewająca
duchowo.
Uwrażliwić na wartość osoby, nauczyć spojrzenia na
duchowy wymiar człowieka, na jego niedoskonałość i
aspekt rozwoju i stawania się, nauczyć krytycznego
odniesienia do redukcyjnych obrazów człowieka.
Pomoce naukowe:
C. Valverde - Antropologia filozoficzna, Pallottinum, Poznań
1998, S. Kowalczyk, Zarys filozofii człowieka, Wyd.
Diecezjalne, Sandomierz 1990; A. Siemianowski,
Antropologia filozoficzna, Gniezno 1996.
19
S. Kowalczyk, Zarys filozofii człowieka, Wydawnictwo
Diecezjalne, Sandomierz 2002; C. Valverde, Antropologia
filozoficzna, Pallottinum, Poznań 1998.
Literatura:
M. Scheler, Stanowisko człowieka w kosmosie; H. Plessner,
Pytanie o conditio humana; A. Gehlen, Der Mensch; K.
Wojtyła, Osoba i czyn; D. von Hildebrand, Das Wesen der
Liebe; św. Augustyn, O naturze dobra; św. Tomasz z
Akwinu, Suma Teologiczna; S. Swieżawski, Centralne
zagadnienie tomistycznej nauki o duszy; M. Scheler, Ordo
amoris; N. Hartmann, Ethik; D. von Hildebrand, Serce.
J. Bremer, Problem umysł - ciało. Wprowadzenie, WAM,
Kraków 2001; R. Darowski, Filozofia człowieka. Zarys
problematyki. Antologia tekstów, WAM, Kraków 2002; A.
Diemer, Kurs elementarny filozofii – antropologia
filozoficzna, Instytut Filozofii PAT, Kraków 1981; S.
Kowalczyk, Zarys filozofii człowieka, Wydawnictwo
Diecezjalne, Sandomierz 2002; M. A. Krąpiec, Ja człowiek, RW KUL, Lublin 1991; J. Moeller, Człowiek w
świecie. Zarys antropologii filozoficznej, Éditions du
Dialogue, Paris 1969; W. Szewczyk, Kim jest człowiek?
Zarys antropologii filozoficznej, Biblos, Tarnów 1998; J.
Tischner, Spór o istnienie człowieka, Znak, Kraków 1999;
C. Valverde, Antropologia filozoficzna, Pallottinum, Poznań
1998; C. A. van Peursen, Antropologia filozoficzna, IW
PAX, Warszawa 1971.
Sposób zaliczenia:
egzamin + zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Filozofia przyrody
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
SEMESTR
III
3
Prowadzący:
ks. dr Witold Dorsz
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Filozofia przyrody w obliczu nowożytnego
przyrodoznawstwa, problematyka przestrzeni i ruchu w
aspekcie fenomenologicznym, matematycznym, fizykalnym
i filozoficznym. Układy inercjalne, centralna idea
szczególnej teorii względności i modele czasoprzestrzeni.
Uwagi o wielkoskalowej geometrii Wszechświata.
Determinizm Laplace’a a chaos deterministyczny. Analiza
wybranych kategorii w filozofii przyrody: prawidłowość
naturalna i prawa przyrody, oddziaływanie i pojęcie „pola”,
porządek i symetrie. Współczesne ujęcie problematyki
20
„możliwości” – interpretacje pojęcia prawdopodobieństwa,
prawdopodobieństwo klasyczne i kwantowe. Pojęcie energii
i entropii – strzałka czasu.
pokazać filozoficzny aspekt systemu najogólniejszych
pojęć, za pomocą których współczesne przyrodoznawstwo
opisuje przyrodę nieożywioną.
Pomoce naukowe:
Tomasz Bigaj, Kwanty, liczby, abstrakty, Wyd. Semper,
Warszawa 2002; Roger G. Newton, Zrozumieć przyrodę.
Prószyński i Ska, Warszawa 1996.
Literatura:
M. Heller, Fizyka ruchu i przestrzeni; N. Spielberg, B. D.
Anderson, Fizyka: siedem teorii, które wstrząsnęły światem;
R. Penrose, Nowy umysł cesarza; M. Tempczyk, Teoria
chaosu dla odważnych; G. Milburn, Inżynieria kwantowa;
R. Feynman, QED: osobliwa teoria światła i materii; M.
Heller, Uchwycić przemijanie.
Sposób zaliczenia:
egzamin.
NAZWA PRZEDMIOTU
Historia filozofii nowożytnej
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
SEMESTR
III
3
Prowadzący:
ks. dr Witold Dorsz
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
1. Ogólna charakterystyka filozofii nowożytnej; 2.
Humanizm i Renesans; 3. Sekularyzacja polityki (Suarez,
Machiavelli, Luter); 4. Kartezjusz; 5. Pascal; 6.
Malebranche i okazjonalizm; 7. Spinoza i panteizm; 8.
Leibniz; 9. Hobbes i teoria umowy społecznej; 10. Locke i
podstawy empiryzmu; 11. Berkeley; 12. Hume; 13.
Filozofia krytyczna Immanuela Kanta; 14. Oświecenie
(charakterystyka ogólna, główne idee, Rousseau); 15.
Fichte; 16. Schelling; 17. Hegel; 18. Feuerbach; 19. Marks;
20. Kierkegaard; 21. Nietzsche.
Ukazanie dziejów filozofii europejskiej od XV wieku do II
połowy XIX wieku ze szczególnym zwróceniem uwagi na
poglądy, które wpływały na rozwój teologii lub mają pewną
aktualność do dzisiaj.
historia filozofii starożytnej i średniowiecznej.
Pomoce naukowe:
W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. II- III, PWN,
Warszawa 1999, wyd. 14 (i wszelkie inne wydania);
21
Literatura:
Forma zaliczenia:
F. Copleston, Historia filozofii, t. III-VII, IW PAX,
Warszawa
1995-2001;
S.
Swieżawski,
Między
średniowieczem a czasami nowymi. Sylwetki myślicieli XV
wieku, Biblioteka „Więzi”, Warszawa 2002; W.
Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. II- III, PWN, Warszawa
1999; W. Tyburski, A. Wachowiak, R. Wiśniewski,
Historia filozofii i etyki do współczesności. Źródła i
komentarze, TNOiK, Toruń 2002.
egzamin.
NAZWA PRZEDMIOTU
Historia Kościoła w czasach nowożytnych i w dobie współczesnej
Typ zajęć
Liczba godzin/semestr.
Wykład
30/30
SEMESTR
III/IV
Liczba punktów ECTS
4/3
Prowadzący:
ks. prof. dr hab. Anastazy Nadolny
ks. dr hab. Wojciech Frątczak
Zakład Historii Kościoła – Starożytnej i Średniowiecznej
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wykład kursoryczny nowożytnej historii Kościoła i
współczesnej.
Ukazanie procesu rozwoju terytorialnego Kościoła po
wielkich odkryciach geograficznych i wybuchu Reformacji
a także problemy istnienia i działania Kościoła w państwach
absolutnych i religijnych. Pokazanie zmian jakie zachodziły
w Kościele w podejściu do innych religii, nowych wyzwań
jakie niosły ze sobą nowe systemy prawno polityczne,
często wrogie Kościołowi.
Pomoce naukowe:
Dostępne podręczniki i atlasy historyczne.
Literatura:
H. Tuechle, C. A. Bouman, Historia Kościoła 1500 - 1715, t.
III, Warszawa 1986; L. J. Rogier, G. de Bertier de
Sauvigny, J. Hajjar, Historia Kościoła 1715 - 1848, t. IV,
Warszawa 1987. R. Aubert, P. E. Crunican, Historia
Kościoła od 1848 r., t. V. Warszawa 1985., M. Banaszczak,
Historia Kościoła Katolickiego, t. III – czasy nowożytne, cz.
1.Warszawa 1989, cz. 2 Warszawa 1991; t. IV – czasy
najnowsze, Warszawa 1992; B. Kumor, Historia Kościoła, t.
V - VIII, Lublin 2001; F. Seppelt, K. Loeffler, Dzieje
papieży, Warszawa 1995; S. Litak, Od Reformacji do
Oświecenia. Kościół w Polsce nowożytnej, Lublin 1994; A.
Liedtke, Zarys dziejów diecezji chełmińskiej do 1945 r.,
Pelplin 1994; A. Nadolny, Historia Kościola w czasach
nowożytnych (skrypt); J. Sziling, Polityka okupanta
22
hitlerowskiego wobec Kościoła katolickiego 1939 - 1945,
Poznań 1970; Z. Zieliński, Kościół w Polsce 1944 - 2003.
Sposób zaliczenia:
egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
Język grecki biblijny
TYP ZAJĘĆ
Lektorat
30/30
SEMESTR
III/IV
2/2
Prowadzący:
ks. dr hab. Dariusz Zagórski
ks. mgr Piotr Dykowski
Zakład Historii Kościoła – Starożytnej i Średniowiecznej
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Modlitwy: Pater chemon, Chaire Maria, Dokas tu Theu,
fonetyka, morfologia, teksty Pisma Świętego po grecku
(zwłaszcza Prolog Ewangelii św. Jana), ars translandi.
Cele i zadania przedmiotu: Zdobycie znajomości podstawowych języka greckiego.
Umiejętność czytania i tłumaczenia tekstów biblijnych (ars
translandi).
Elementy języka, kultury i literatury greckiej i rzymskiej.
Metoda nauczania:
Ćwiczenia wspomagane literaturą i elementami gramatyki
porównawczej języków nowożytnych.
Pomoce naukowe:
M. Golias, Wstępna nauka języka greckiego, Warszawa
1975; K. Bardski, Che koine dialektos. Podręcznik do nauki
języka greckiego Nowego Testamentu, Warszawa 1999; A.
K. Korusowie, Hellenike glotta. Podręcznik do nauki języka
greckiego, Warszawa – Kraków 1998; M. Auerbach, M.
Golias, Gramatyka grecka, Warszawa 1962.
Literatura:
Mała encyklopedia kultury antycznej, pod red. Z. Piszczka,
Warszawa 1968; K. KUMANIECKI, Literatura okresu
cycerońskiego, Warszawa 1977.
Sposób zaliczania:
zaliczenie z oceną odbywa się na podstawie kolokwiów
ustnych i pisemnych oraz prac przygotowanych indywidualnie
w domu.
NAZWA PRZEDMIOTU
Ogólna metodologia nauk
SEMESTR
III
23
TYP ZAJĘĆ
15/15
1/1
Prowadzący:
dr Tomasz Jarmużek
mgr Witold Jankowiak
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Elementy semiotyki, idee regulatywne nauki, metody
uzasadniania w naukach matematyczno - przyrodniczych,
metoda nowożytnego przyrodoznawstwa, status praw
przyrody, uwagi na temat teorii fizycznych, metoda nauk
przyrodniczych
a
humanistycznych,
metoda
fenomenologiczna, hermeneutyczna.
Wyrobić wyobrażenie o metodzie naukowej, jej
możliwościach, ograniczeniach i
typie
wyników
poznawczych, nauczyć formy podstawowych rozumowań
naukowych i elementów semiotyki.
Pomoce naukowe:
U. Żegleń, Wprowadzenie do semiotyki teoretycznej i
semiotyki kultury, UMK Toruń 2000; J. J. Jadacki, Spór o
granice języka, Semper, Warszawa 2002; M. Grabowski,
Elementy filozofii nauki, UMK Toruń 2000.
Literatura:
Sposób zaliczenia:
T. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych; I. Lakatos, Pisma z
filozofii nauk empirycznych; K. Popper, Droga do wiedzy,
domysły i refutacje; S. Kamiński, Nauka i metoda; Davis,
Hersh, Świat matematyki; J. Bocheński, Współczesne
metody myślenia; Z. Hajduk, Ogólna metodologia nauk.
studenci piszą test zaliczeniowy ze znajomości pojęć
semiotycznych i metodologicznych, które pojawiły się na
wykładzie.
Ćwiczenia z Ogólnej metodologii nauk:
Opis przedmiotu:
I. Typy rozumowań; 1. Wnioskowanie; 2. Dowodzenie; 3.
Wyjaśnianie; 4. Sprawdzanie; II. Charakterystyka nauki; 1.
Język potoczny a język nauki; 2. Przedmiot i cel wiedzy
naukowej; 3. Metody nauk; 4. Naukowe hipotezy, prawa i
teorie; 5.Rozwój nauk; . III. Metodologiczne osobliwości
nauk; 1. Nauki humanistyczne; 2. Nauki przyrodnicze; 3.
Nauki filozoficzne; 4. Nauki teologiczne; 5. Nauki
teoretyczne a praktyczne;
IV. Reguły argumentacji i rzeczowej dyskusji.
Zapoznanie z logiczną teorią języka, sposobami poprawnego
wyrażania myśli i formułowania twierdzeń oraz z podstawowymi metodami naukowymi (dedukcja, indukcja),
24
klasyfikacją rozumowań, roli hipotezy i teorii naukowej.
Prezentacja historycznego rysu rozwoju nauki i klasyfikacji
nauk oraz dyskusja nad miejscem teologii w całokształcie
poznania ludzkiego.
logika
Pomoce naukowe:
Z. Hajduk, Ogólna metodologia nauk. Skrypt dla
studiujących kierunki przyrodnicze oraz filozofię przyrody,
RW KUL, Lublin 2000; S. Kamiński, Nauka i metoda.
Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, TN KUL, Lublin 1998.
Literatura:
A. Bronk, Religia i nauka, w: tenże, Zrozumieć świat
współczesny, TN KUL, Lublin 1998, s. 203 – 256; M.
Grabowski, Istotne i nieistotne w nauce. Szkice z aksjologii
nauki, Rolewski, Toruń 1998; Z. Hajduk, Ogólna
metodologia nauk. Skrypt dla studiujących kierunki
przyrodnicze oraz filozofię przyrody, RW KUL, Lublin
2000; M. Heller, Filozofia nauki. Wprowadzenie,
Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków 1992; J. J. Jadacki,
Spór o granice języka, Semper, Warszawa 2002; S.
Kamiński, Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja
nauk, TN KUL, Lublin 1998; W. Marciszewski, Metody
analizy tekstu naukowego, PWN, Warszawa 1977; J. Pelc,
Wstęp do semiotyki, Wiedza Powszechna, Warszawa 1984;
S. Wszołek (red.), Refleksje na rozdrożu. Wybór tekstów z
pogranicza wiedzy i wiary, OBI – Biblos, Tarnów 2000; U.
M. Żegleń, Wprowadzenie do semiotyki teoretycznej i
semiotyki kultury, Wydawnictwo UMK, Toruń 2000.
Forma zaliczenia:
kolokwium zaliczeniowe
NAZWA PRZEDMIOTU
Etyka
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
SEMESTR
IV
2
Prowadzący:
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wykłady dotyczą wybranych zagadnień z etyki ogólnej i
szczegółowej. Są tutaj przedstawione główne systemy myśli
etycznej, zwłaszcza tzw. normatywne systemy etyki wobec
preferowanych dzisiaj w pewnych kręgach kulturowych
modeli etyk tzw. relatywistycznych, propagujących
25
liberalizm moralny, subiektywizm i konwencjonalizm w
rozwiązywaniu problemów etycznych. W wykładzie
systematycznym są ukazywane podstawowe kategorie
etyczne czynów ludzkich, dobro i zło moralne,
problematyka sumienia, prawa oraz kryteriów etycznych.
Również niektóre kwestie etyki małżeńskiej i rodzinnej,
etyki życia społecznego, gospodarczego oraz relacji
międzynarodowych (na ile pozwalają ramy czasowe
wykładów).
Cele i zadania przedmiotu: Zapoznanie studentów z fundamentalnymi zasadami
postępowania etycznego (zwłaszcza odpowiedzialności
moralnej człowieka), problematyką wartości moralnych,
sumienia oraz kryteriów etycznych.
historia filozofii, antropologia filozoficzna
Pomoce naukowe:
T. Ślipko, Zarys etyki ogólnej, Kraków 2002; P.
Bortkiewicz, W polu doświadczenia moralności, Poznań
1992; T. Styczeń, Zarys etyki, Lublin 1974; A. Szostek,
Pogadanki z etyki, Częstochowa 1993.
Literatura:
T. Styczeń, Wprowadzenie do etyki, Lublin 1993; K.
Wojtyła, Elementarz etyczny, Lublin 1983; T. Styczeń, ABC
etyki, Lublin 1996; Jan Paweł II, Veritatis splendor, Rzym
1993, K. Wojtyła, Osoba i czyn, Kraków 1985; W.
Tatarkiewicz, O szczęściu, Warszawa 1970; J. Woroniecki,
Katolicka etyka wychowawcza, t. I, Lublin 1986; T.
Kotarbiński, Medytacje o życiu godziwym, Warszawa 1966;
A. Szostek, Normy i wyjątki, Lublin 1980; A.
Siemianowski, Człowiek a świat wartości, Gniezno 1993; V.
Bourke, Historia etyki, Wyd. Krupski i S-ka 1994; J.
Tischner, Jak żyć?, Wrocław 1981; Z. Pawlak, Etyka
normatywna czy relatywistyczna dzisiaj,
Paedagogia
Christiana 1 (1997), s. 39 - 49.
Sposób zaliczania:
egzamin (przed egzaminem studenci są zobowiązani do
przeczytania i zaliczenia dwóch tzw. tekstów klasycznych z
etyki).
NAZWA PRZEDMIOTU
Filozofia Boga
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
SEMESTR
IV
2
Prowadzący:
26
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Analiza negatywnych i pozytywnych stanowisk
dotyczących istnienia Boga i poznawalności Jego natury
(istoty) wraz z ich krytyczną oceną. Aktualne wersje
(współczesne) argumentacji za istnieniem Boga,
inspirowane współczesnymi kierunkami filozofii oraz
osiągnięciami nauk szczegółowych. Problematyka ateizmu,
jego formy i przyczyny. Współczesna prezentacja idei Boga
(jak mówić o Bogu możliwie przekonywująco dzisiejszemu
człowiekowi).
Zapoznanie studentów z filozoficzną problematyką
istnienia Boga (sposobami argumentacji zwłaszcza dziś),
kwestią poznawalności Jego istoty, różnymi postawami
człowieka wobec Boga, a zwłaszcza zagadnieniem ateizmu.
metafizyka, współczesne kierunki filozofii.
Pomoce naukowe:
S. Kowalczyk, Filozofia Boga, Lublin 1993; L. Wciórka,
Wiedzieć, że jest Bóg, Poznań 1994; S. Wszołek, Pytając o
Boga, Tarnów 1993; E. Gogacz, Poszukiwanie Boga,
Warszawa 1976.
Literatura:
S. Kowalczyk, Drogi ku Bogu, Wrocław 1983; tenże,
Odkrywanie Boga, Sandomierz 1981; Jak dzisiejszemu
człowiekowi mówić o Bogu, pr. zb., pod red. B. Bejze,
Warszawa 1993; O filozoficznym poznaniu Boga dziś, pr.
zb., pod red. B. Bejze, Warszawa 1992; L. Elders, Filozofia
Boga, Warszawa 1992; E. Gilson, Bóg i filozofia, Warszawa
1961; W. Granat, Teodycea, Lublin 1968; Wobec Boga i
moralności, pr. zb., pod red. B. Bejze, Warszawa 1996.
Sposób zaliczania:
egzamin, zaliczenie z oceną (przed egzaminem studenci są
zobowiązani do przeczytania i zaliczenia dwóch tzw.
tekstów klasycznych z metafizyki).
NAZWA PRZEDMIOTU
Historia filozofii - współczesna
TYP ZAJĘĆ
15/15
Prowadzący:
SEMESTR
IV
2/1
ks. dr Witold Dorsz
mgr Witold Jankowiak
27
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
1. Neotomizm; 2. Fenomenologia; 3. Egzystencjalizm; 4.
Filozofia hermeneutyczna; 5. Filozofia dialogu; 6. Filozofie
analityczne; 7. Neomarksizm; 8. Postmodernizm.
Wykład obejmuje dzieje filozofii zachodniej XX wieku.
Jego celem jest prezentacja najważniejszych
nurtów
filozoficznych oraz dorobku wybranych wybitnych
filozofów tego okresu.
historia filozofii starożytnej, średniowiecznej i nowożytnej.
Pomoce naukowe:
F. Copleston, Historia filozofii, t. VIII - IX, IW PAX,
Warszawa 1989 - 1991; J. Pawlak (red.), Kierunki filozofii
współczesnej, cz. I - II, Wydawnictwo UMK, Toruń 1995;
W. Tyburski, A. Wachowiak, R. Wiśniewski, Historia
filozofii i etyki do współczesności. Źródła i komentarze,
TNOiK, Toruń 2002, rozdz. XXII - XXIX.
Literatura:
J. Ayer, Filozofia w XX wieku, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2000; B. Baczko (red.), Filozofia i
socjologia XX wieku, cz. 1-2, Wiedza Powszechna,
Warszawa 1965; A. Bronk (red.), Filozofować dziś. Z badań
nad filozofią najnowszą, TN KUL, Lublin 1995; A. Bronk,
Zrozumieć świat współczesny, TN KUL, Lublin 1998; F.
Copleston, Historia filozofii, t. VIII - IX, IW PAX,
Warszawa 1989 - 1991; E. Gilson, T. Langan, A. Maurer,
Historia filozofii współczesnej, IW PAX, Warszawa 1977;
Habermas, Rorty, Kołakowski: stan filozofii współczesnej,
Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1996; Z. Kuderowicz
(red.), Filozofia współczesna, t. 1-2, Wiedza Powszechna,
Warszawa 1983; Z. Kuderowicz (red.), Filozofia XX wieku,
t. 1-2, Wiedza Powszechna, Warszawa 2002; W.
Mackiewicz, Filozofia współczesna w zarysie, Witmark,
Warszawa 1994; A. Miś, Filozofia współczesna. Główne
nurty, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa
2000; S. Opara, Filozofia. Współczesne kierunki i problemy,
Wyższa Szkoła Społeczno - Ekonomiczna, Fundacja
Innowacja, Warszawa 1999; J. Pawlak (red.), Kierunki
filozofii współczesnej, cz. I-II, Wydawnictwo UMK, Toruń
1995; B. Skarga (red.), Przewodnik po literaturze
filozoficznej XX wieku, t. 1-5, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 1994 - 1997; W. Tatarkiewicz, Historia
filozofii, t. III, PWN, Warszawa 1999, wyd. 14 (i wszelkie
inne wydania); J. Tischner (red.), Filozofia współczesna,
Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy, Kraków 1989; W.
Tyburski, A. Wachowiak, R. Wiśniewski, Historia filozofii i
etyki do współczesności. Źródła i komentarze, TNOiK,
Toruń 2002, rozdz. XXII - XXIX.
28
Forma zaliczenia:
kolokwium zaliczeniowe
Ćwiczenia z Historii filozofii współczesnej
Opis przedmiotu:
ćwiczenia wprowadzające w problematykę filozofii
współczesnej ze szczególnym uwzględnieniem inspiracji
chrześcijańskiej i judaistycznej.
ułatwienie zrozumienia treści wykładu z historii filozofii
współczesnej, rozszerzenie wiadomości o zagadnienia
pominięte na wykładzie oraz analiza wybranych tekstów
źródłowych.
Metody nauczania:
referaty przedstawiane przez studentów, wspólna analiza
tekstów źródłowych, dyskusja.
Pomoce naukowe:
Na każde zajęcia wszyscy studenci zobowiązani są
przeczytać wyznaczony tekst: J. Maritain, Ideał nowego
świata chrześcijańskiego, w: J. Pawlak (red.), Kierunki
filozofii współczesnej, cz. II, Wydawnictwo UMK, Toruń
1995, s. 214 – 221, E. Mounier, Osoba – osobowość –
jednostka, w: tamże, cz. I, s. 181 – 185, P. Teilhard de
Chardin, Mój wszechświat, w: tamże, s. 205 – 216, G.
Marcel, Przeciwko filozofii absurdu, w: tamże, s. 163-173,
E. Levinas, Franz Rosenzweig: współczesna myśl żydowska,
w: J. Tischner (red.), Filozofia współczesna, Instytut
Teologiczny Księży Misjonarzy, Kraków 1989, s. 395-408,
J. Tischner, Myślenie religijne, w: tenże, Myślenie według
wartości, Znak, Kraków 2000, s. 336 - 357.
Forma zaliczenia:
ćwiczenia zaliczane są na podstawie obecności studentów i
aktywności na zajęciach, wygłoszonych referatów i
obowiązkowej pracy pisemnej.
NAZWA PRZEDMIOTU:
SEMESTR
Egzegeza Starego Testamentu – Księgi Historyczne
III i IV
TYP ZAJĘĆ:
ILOŚĆ PUNKTÓW ECTS
Wykład/ćwiczenia
60/30
3/3
ks. prof. dr hab. W. Chrostowski
Prowadzący:
Katedra Biblistyki
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
W czasie zajęć są omawiane wstęp szczegółowy i egzegeza
następujących ksiąg biblijnych Joz, Sdz, 1-2 Sm, 1-2 Krl, 12 Krn, Ezdr, Ne, Rt, Tb, Jdt, Est, 1-2 Mch.
29
Zapoznanie
studenta
z
pojęciami
historii
deuteronomistycznej, kronikarskiej i dydaktycznej oraz
pełniejsze poznanie treści, struktury i teologii Joz, Sdz, 1-2
Sm, 1-2 Krl, 1-2 Krn, Ezdr, Ne, Rt, Tb, Jdt, Est, 1-2 Mch.
Pomoce naukowe:
Pismo Święte oraz Katolicki Komentarz Biblijny, red. R. E.
Brown; J. A. Fitzmyer; R. E. Murphy; red. naukowy
wydania polskiego W. Chrostowski, Warszawa 2001,
s. 177 - 424.
Literatura:
T. Brzegowy, Księgi historyczne Starego Testamentu,
Tarnów 1996; S. Gądecki, Wstęp do Ksiąg historycznych
Starego Testamentu, Gniezno 1992; Wstęp do Starego
Testamentu, red. L. Stachowiak, Poznań 1990, s. 170 - 234.
Sposób zaliczenia:
egzamin/zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Religiologia
TYP ZAJĘĆ
SEMESTR
IV
30/15
Prowadzący:
2/1
ks. dr hab. Jan Perszon, prof. UMK
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
z problematyki badań nad religią – nauki o religii, geneza
religii, religia a osobowość człowieka, społeczny charakter
religii, religia a kultura; religie pozachrześcijańskie – religie
ludów pierwotnych, hinduizm, konfucjanizm, taoizm,
szintoizm, judaizm, buddyzm, islam; wybrane zagadnienia z
teologii religii – wyjątkowy charakter chrześcijaństwa,
elementy zbawcze w religiach pozachrześcijańskich,
pluralizm religijny i prawdziwość religii.
konfrontacja człowieka z pluralizmem religijnym wzmaga
zapotrzebowanie na rzetelną i fachową informację na temat
różnych zagadnień religijnych i poszczególnych religii.
Znajomość zjawisk religijnych winna stanowić niezbędny,
istotny i integralny składnik ogólnej wiedzy i kultury
człowieka. Dlatego celem wykładów z religiologii jest
przekazanie złożoności religii i pluralizmu jej poznawania.
30
Literatura:
G. Lanczkowski, Wprowadzenie do religioznawstwa,
Warszawa 1986; S. Grzechowiak, Tematy z religiologii,
Gniezno 1997; M. Rusecki, Istota i geneza religii, Lublin –
Sandomierz 1997; Z. Zdybicka, Religia i religioznawstwo,
Lublin 1988; Z. Zdybicka (red.), Religia a sens bycia
człowiekiem, Lublin 1994; J. Kulisz, Spór o religię sporem o
człowieka, Warszawa 1992; J. Galarowicz, W poszukiwaniu
istoty religii, Kraków 1991; L. Grabowski, Wielki Nieznany.
Zarys religioznawstwa, Płock 1993; J. Krasiński, Homo
religiosus, Sandomierz 2002; A. Bronk, Nauka wobec
religii, Lublin 1996; H. Zimoń (red.), Religia w świecie
współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej, Lublin
2000.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie
Ćwiczenia z Religiologii:
Opis przedmiotu:
zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami tj. Egipt
- święta i formy kultu; Grecja - święta i formy kultu; Rzym święta i formy kultu; Buddyzm - święta i formy kultu;
Judaizm - święta i formy kultu; Islam - święta i formy kultu.
Wiara w Boga lub w bogów jest ściśle związana z
różnorakimi świętami i formami kultu. Celem ćwiczeń z
religiologii jest osiągnięcie przez studenta odpowiedniej
wiedzy na temat wyrażania różnych postaw wobec Boga.
Literatura:
G. Lanczkowski, Wprowadzenie do religioznawstwa,
Warszawa 1986; S. Grzechowiak, Tematy z religiologii,
Gniezno 1997; M. Rusecki, Istota i geneza religii, Lublin –
Sandomierz 1997; Z. Zdybicka, Religia i religioznawstwo,
Lublin 1988; Z. Zdybicka (red.), Religia a sens bycia
człowiekiem, Lublin 1994; J. Kulisz, Spór o religię sporem o
człowieka, Warszawa 1992; J. Galarowicz, W poszukiwaniu
istoty religii, Kraków 1991; L. Grabowski, Wielki Nieznany.
Zarys religioznawstwa, Płock 1993; J. Krasiński, Homo
religiosus, Sandomierz 2002; A. Bronk, Nauka wobec
religii, Lublin 1996; H. Zimoń (red.), Religia w świecie
współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej, Lublin
2000; Religie świata. Przewodnik Encyklopedyczny,
Warszawa 1998.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną
ROK III, SEMESTR V i VI
31
NAZWA PRZEDMIOTU:
Liturgika szczegółowa (teologia roku liturgicznego)
TYP ZAJĘĆ:
ILOŚĆ GODZIN/SEMESTR
Wykład
30
SEMESTR
V
2
Prowadzący:
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Koncepcja czasu a zbawienie; chrześcijańska koncepcja
czasu. Rok liturgiczny po reformie Soboru Watykańskiego
II: układ, teologia i pedagogia roku kościelnego; nowy
kalendarz liturgiczny. Główne etapy kształtowania się roku
liturgicznego. Próba definicji roku liturgicznego; Misterium
Paschalne Chrystusa jako fundament i centrum roku
kościelnego. Niedziela: nazwy, treść teologiczna,
zgromadzenie niedzielne. Adwent: geneza, treść
teologiczna. Boże Narodzenie i Epifania: geneza, data, sens
teologiczny. Wielki Post: historia, symbolika biblijna i
znaczenie teologiczne; Niedziela Palmowa i Wielki
Tydzień. Pascha chrześcijańska: pochodzenie, kontrowersje
dotyczące daty świętowania w Kościele pierwotnym, treść
teologiczna. Triduum Paschalne: historia, sens teologiczny,
zreformowana liturgia. Okres wielkanocny: historia i sens
teologiczny; oktawa Wielkanocy, niedziele wielkanocne,
uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego i Zesłania Ducha
Świętego. Uroczystości i święta Pańskie w okresie
zwykłym: rys historyczny, treść teologiczna. Biblijne i
teologiczne podstawy kultu Najświętszej Maryi Panny w
Kościele. Liturgiczne obchody ku czci Najświętszej Maryi
Panny w ogólnym Kalendarzu Rzymskim; uroczystości
maryjne w Kalendarzu Rzymskim dla diecezji polskich.
Kult aniołów: podstawy biblijne, aktualna liturgia. Kult
świętych w liturgii rzymskiej: historia kultu męczenników i
wyznawców; sens teologiczny; uroczystość Wszystkich
Świętych a Dzień Zaduszny; kult świętych w Kalendarzu
Rzymskim dla diecezji polskich.
zrozumienie posoborowej koncepcji i teologicznego sensu
roku liturgicznego; zapoznanie studentów z historią,
wymiarem teologicznym i aktualną celebracją
poszczególnych obchodów roku kościelnego, ze
szczególnym uwzględnieniem anamnezy Misterium
Paschalnego Chrystusa.
liturgika fundamentalna
Literatura:
Jan Paweł II, List Apostolski o świętowaniu niedzieli „Dies
Domini”, Watykan 1998; Katechizm Kościoła Katolickiego,
32
Sposób zaliczenia:
Poznań 2002, nn. 1163 – 1173, 2042, 2174 - 2195 (s. 292 –
295, 478, 506 - 510); Konstytucja o Liturgii Świętej
„Sacrosanctum Concilium”, nn. 102 - 111, w: Sobór
Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań
2002 (nowe tłumaczenie), s. 70 - 73; Kongregacja Kultu
Bożego i Dyscypliny Sakramentów, List ogólny o
przygotowaniu i obchodzeniu Świąt Paschalnych
„Paschalis sollemnitatis”, „Notitiae” 259 (1988) n. 2, s. 81
- 107 (także: „Anamnesis” 26/2001/ n. 3, s. 9 - 27); Ogólne
Normy Roku Liturgicznego i Kalendarza, w: Mszał Rzymski
dla Diecezji Polskich, Poznań 1986, s. [66]-[74]; Paweł VI,
Pismo Apostolskie zatwierdzające Ogólne Normy Roku
Liturgicznego i nowy ogólny Kalendarz Rzymski „Mysterii
Paschalis”, w: tamże, s. [64]-[65]; B. Nadolski, Liturgika,
t. 2: Liturgia i czas, Poznań 1991, s. 7 - 176; D. Brzeziński,
Chrystus - Zbawienie nasze. Katechezy o roku liturgicznym
dla dorosłych, Płock 2004; E. Bianchi, Niedziela: dzień
Pana, dzień człowieka, Poznań 1998, s. 85 - 189; J.
Boguniowski, Misterium Paschalne w roku liturgicznym,
Kraków 1997; R. Cantalamessa, Pascha naszego zbawienia.
Tradycje paschalne Biblii oraz pierwotnego Kościoła,
Kraków 1998; J. Drozd, Maryja w roku kościelnym,
Kraków 1983; E. Ferenc, Rok kościelny a polskie tradycje
(polskie tradycje świąteczne), Poznań 1997; J. Gliściński,
Wczesnochrześcijańska kontrowersja paschalna do czasu
Soboru Nicejskiego (325), „Saeculum Christianum” 1(1994)
n. 1, s. 43 - 54; B. Ogrodowska, Zwyczaje, obrzędy i
tradycje w Polsce. Mały słownik, Warszawa 2000; T. Sinka,
Zarys liturgiki, Kraków 1996, s. 106 - 166; J. Stefański,
Liturgia dla każdego, Gniezno 1995, s. 61 - 106; J. Uryga,
Nigdym ja ciebie, ludu, nie rzuciła. Rok Polski z Maryją,
Włocławek 2001; J. Uryga, Rok Polski w życiu, w tradycji i
obyczajach ludu, Włocławek 2002; W. Zaleski, Rok
Kościelny, t. 1: Warszawa 1989, t. 2: Warszawa 1993.
zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU:
SEMESTR
Egzegeza Nowego Testamentu – Ewangelia wg. św. Mateusza i Marka
V
TYP ZAJĘĆ:
LICZBA GODZIN
Wykład/ćwiczenia
30/15
2/1
Prowadzący:
ks. dr hab. Zdzisław Pawłowski, prof. UMK
ks. dr hab. Dariusz Kotecki, prof. UMK
Katedra Biblistyki
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wśród wszystkich ksiąg biblijnych miejsce najwybitniejsze
zajmują Ewangelie. Najstarszymi z nich są Ewangelie
33
synoptyczne, czyli Mt, Mk, Łk. W programie zajęć są
omawiane
zagadnienia
związane
ze
wstępem
szczegółowym do wszystkich ewangelii synoptycznych (np.
pochodzenie
ewangelii
synoptycznych,
kwestia
synoptyczna), jak i poszczególnych ewangelii (autor, czas
powstania, kwestie literackie, adresaci, środowisko życiowe
itd.) oraz jest przeprowadzona egzegeza pojedynczych
perykop ewangelicznych.
Pełniejsze poznanie treści, struktury i teologii
poszczególnych ewangelii synoptycznych.
Pomoce naukowe
The Greek New Testament, Pismo Święte, Katolicki
Komentarz Biblijny, red. R. E. Brown; J. A. Fitzmyer; R. E.
Murphy; red. naukowy wydania polskiego W. Chrostowski,
Warszawa 2001, s. 899 - 1107.
R. Bartnicki, Ewangelie synoptyczne. Geneza i
interpretacja, Warszawa 1996; M. Bednarz, Ewangelie
synoptyczne, Tarnów 1999; J. Czerski, Ewangelie
synoptyczne w aspekcie literackim, historycznym i
teologicznym, Opole 1996; S. Gądecki, Wstęp do Ewangelii
synoptycznych, Gniezno 1996; J. Kudasiewicz, Ewangelie
synopyczne dzisiaj, Warszawa 1986; Wstęp do Nowego
Testamentu, red. R. Rubinkiewicz, Poznań 1996, s. 37 - 273
oraz obcojęzyczna literatura przedmiotu.
Literatura:
Sposób zaliczenia:
NAZWA PRZEDMIOTU
Patrologia
TYP ZAJĘĆ
Wykład
SEMESTR
V/VI
30
2/2
o. dr hab. Mieczysław Paczkowski, prof. UMK
ks. dr Tomasz Kaczmarek
Zakład Patrologii i Antyku Chrześcijańskiego
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wykład kursoryczny, którego przedmiotem jest studium
nauczania Ojców Kościoła - grona kilkudziesięciu postaci z
siedmiu pierwszych stuleci, uznanych za autentycznych
interpretatorów Tradycji Apostolskiej, twórców teologii.
Skupia się na ukazaniu w kontekście historycznym i
kulturowym panoramy najważniejszych sylwetek Ojców
Kościoła na Wschodzie i Zachodzie, ich znaczenia dla
rozwoju chrześcijaństwa i zasadniczych linii nauczania.
Prowadzący:
34
Wprowadzenie do studium Ojców Kościoła i przybliżenie
specyficznego charakteru źródeł patrystycznych. Ma na
uwadze poznanie poszczególnych Ojców pod kątem ich
wkładu w życie Kościoła, rozumienia jego misji, udziału w
krystalizowaniu się przekazu doktryny chrześcijańskiej,
zetknięcia się chrześcijaństwa z realiami kultury antycznej.
Pomoce naukowe:
Dostępne podręczniki w języku polskim, atlasy
geograficzne i historyczne, plansze - wykresy, słowniki
kultury starożytnej.
Literatura:
F. Drączkowski, Patrologia, Pelplin - Lublin 1998; B.
Altaner - A. Stoiber, Patrologia, Warszawa 1990; A.
Hamman, Portrety Ojców Kościoła. Praktyczny przewodnik
po patrologii, Warszawa 1978; Historia teologii - Epoka
patrystyczna, praca zbiorowa, red. A. di Berardino, Kraków
2003; B. Filarska, Początki architektury chrześcijańskiej,
Lublin 1983; M. Michalski, Antologia literatury
patrystycznej, t. 1, Warszawa 1975, t. 2 – 1982;
Czasopisma:"Vox Patrum", red. S. Longosz, Lublin 1981;
"Ateneum Kapłańskie", zeszyty nr 421 - 423 (1979).
Serie wydawnicze tekstów źródłowych w tłumaczeniu
polskim: Pisma Ojców Kościoła, Poznań 1924 - 1971 (27
tomów); Teksty Ojców Kościoła, Instytut Wydawniczy
PAX, Warszawa 1952 - 1991 (ponad 30 tomów); Ojcowie
Żywi, Kraków 1978 - 1998 (14 tomów); Pisma
Starochrześcijańskich Pisarzy, Warszawa 1969 - 1999 (62
tomy).
Źródła Monastyczne, Tyniec 1992- (do 2003 r. 21 tomów).
Sposób zaliczenia:
Zaliczenie/Zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
Prawo kanoniczne I
TYP ZAJĘĆ
wykład
SEMESTR
V/VI
30/30
3/3
Prowadzący:
ks. dr hab. Janusz Gręźlikowski, prof. UMK
ks. dr Wiesław Kraiński
Zakład Prawa Kanonicznego
Status przedmiotu:
obowiązkowy
35
Opis przedmiotu:
Wykład w pierwszym semestrze ma dostarczyć
podstawowych wiadomości na temat: 1/. Pojęcia prawa
kanonicznego i ważniejszych zagadnień z teorii prawa; 2/.
Rozwoju nauki prawa kanonicznego; 3/. Źródeł poznania
powszechnego prawa Kościoła; Źródeł poznania prawa
Kościoła w Polsce. Przedmiot wprowadza w naukę prawa
kanonicznego. Semestr drugi to prezentacja I Księgi
Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. (kan. 1-203) i
komentarz do norm prawnych tam zawartych: kanony
wstępne, ustawy kościelne, zwyczaj prawny, dekrety ogólne
i inne akty normatywne, szczególne akty administracyjne,
osoby fizyczne i prawne, czynności prawne, władza
rządzenia, urzędy kościelne, przedawnienie i obliczanie
czasu.
Poznanie i zrozumienie podstawowych pojęć, problemów i
zagadnień związanych z prawem kanonicznym. Zapoznanie
się z historią i źródłami prawa kanonicznego powszechnego
i partykularnego w Polsce. Zapoznanie się i przyswojenie
treści i wykładni I Księgi Kodeksu Prawa Kanonicznego.
Pomoce naukowe:
Wykład prowadzony metodą tradycyjną z możliwością
komunikacji ze słuchaczami.
Literatura:
T. Pawluk, Prawo Kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła
II. Zagadnienia wstępne i normy ogólne, t. I, Olsztyn 1985;
E. Sztafrowski, Podręcznik prawa kanonicznego, t. I,
Warszawa 1985; J. Dudziak, Wprowadzenie do nauki
prawa kanonicznego, Tarnów 1999; R. Soboński, Teoria
prawa kościelnego, Warszawa 1992; I. Subera, Historia
źródeł i nauki prawa kanonicznego, Warszawa 1977.
Sposób zaliczenia:
Semestr I - zaliczenie, semestr II - egzamin
Nazwa przedmiotu:
Stary Testament – Księgi Prorockie
Typ zajęć:
Liczba godzin/semestr
Wykład/ćwiczenia
30/15
Semestr
V
Ilość punktów ECTS
2/1
Prowadzący:
ks. prof. dr hab. Waldemar Chrostowski
Katedra Biblistyki
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
W trakcie zajęć są omawiane zagadnienia z zakresu wstępu
szczegółowego i egzegezy poszczególnych ksiąg
prorockich.
36
Pełniejsze poznanie treści, struktury
poszczególnych ksiąg Prorockich.
Pomoce naukowe:
Literatura:
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia moralna fundamentalna
teologii
E. Zawiszewski, Księgi Proroków. Wstęp szczegółowy i
egzegeza wybranych fragmentów, Pelplin 1983; S. Gądecki,
Wstęp do Ksiąg prorockich Starego Testamentu, Gniezno
1993; J.St. Synowiec, Prorocy Izraela, ich pisma i nauka,
Kraków 1999; J.L. Sicre, Profetismo in Israele. Il Profeta – I
Profeti – Il messaggio, Brescia 1995; G. Witaszek, Myśl
społeczna proroków, Lublin 1998; J. Homerski, Księga
Jeremiasza. Przekład i komentarz, Częstochowa 1999;
Katolicki Komentarz Biblijny, red. R. E. Brown – J. A.
Fitzmyer – R. E. Murphy; red. Naukowy wydania polskiego
W. Chrostowski, Warszawa 2001, s. 593-887; W.
Chrostowski, Asyryjska diaspora Izraelitów i inne studia,
Warszawa 2003, s. 13-125; komentarze do poszczególnych
Ksiąg Prorockich wydane przez KUL w ramach serii Pismo
Święte Starego Testamentu (wyd. Pallottinum, Poznań –
Warszawa) oraz serii Pismo Święte Starego i Nowego
Testament, Biblia Lubelska (Redakcja Wydawnictw KUL,
Lublin).
Sposób zaliczenia:
TYP ZAJĘĆ
i
V i VI
LICZBA
GODZIN/SEMESTR
45/15
LICZBA PUNKTÓW
ECTS
3/1
Prowadzący:
ks. dr hab. Mirosław Mróz, prof. UMK
ks. dr Jacek Szymański
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
obowiązkowy
Teologia moralna fundamentalna jest dziedziną wiedzy
teologicznej, która traktuje o ludzkich czynach
przyporządkowując je miłującej wizji Boga, który jest
prawdziwym i pełnym szczęściem oraz ostatecznym celem
człowieka. Wykłady tego semestru koncentrują się wokół
zagadnień antropologicznych, prawa moralnego, które jest
formą odpowiedzi na Boże powołanie człowieka oraz wokół
tematyki ludzkich czynów.
Poszczególne tematy prowadzonej dydaktyki mają na celu
ukazanie możliwości i treści podstaw moralności
chrześcijańskiej w oparciu o racje Objawienia i godności
osoby ludzkiej, a także ukazanie dialogowego charakteru
teologii moralnej jako wezwania skierowanego do człowieka
przez Chrystusa domagającego się odpowiedzi.
37
Pomoce naukowe:
Rzutnik multimedialny.
Literatura:
S. Olejnik, Powołanie chrześcijańskie, T. 1, Teologia
moralna fundamentalna, Włocławek 1998; W. Polak,
Powołani w Chrystusie, Gniezno 1996; S. Bastinel, L. Di
Pinto, Biblijne podstawy etyki, Kraków 1994; S. Th.
Pinckaers, Źródła moralności chrześcijańskiej, Poznań 1994;
E. Cofreces Merino, R. Gracia de Haro, Teologia moralna
fundamentalna, Kraków 2004.
Sposób zaliczenia
egzamin i zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia dogmatyczna – Introdukcja; O wierze
TYP ZAJĘĆ
Wykład
V
30
3
Prowadzący:
ks. prof. dr hab. Lucjan Balter
ks. dr Janusz Chyła
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
obowiązkowy
Natura teologii, jej przedmiot; źródła poznania
teologicznego i metoda w nim stosowana. Relacja:
Objawienie Boże. Pismo Święte. Tradycja. Teologia a
Nauczycielski Urząd Kościoła. Poznanie teologiczne a
poznanie naukowe. Wiara jako odpowiedź na Objawienie
Boże. Przedmiot materialny i formalny wiary. Przymioty
wiary. Pojęcie dogmatu i jego rozwój. Stopnie pewności
twierdzeń prawd wiary.
Zrozumienie tożsamości teologii w obrębie nauk
humanistycznych poprzez wyjaśnienie jej przedmiotu i
metody uprawiania teologii na płaszczyźnie naukowej.
Druga część tematu obejmuje problem aktu wiary i jej rola
w poznaniu teologicznym.
Pomoce naukowe
Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi
Kościoła,
Poznań
1988;
Dokumenty
Soborów
Powszechnych, t. 1-3, Kraków 2001-2003; Sobór
Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje. Tekst
polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002; Katechizm
Kościoła Katolickiego, Poznań 2002.
38
Literatura:
Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio; Podstawy wiary.
Teologia, Kolekcja „Communio” 6, Poznań 1991; J. Wicks,
Wprowadzenie do metody teologicznej, Kraków 1995; J.
Buxakowski, Teologia prawd wiary, t. 2: Objawienie i
wiara, Pelplin 1997; J. Królikowski, Fides querens
intellectum. Natura i metoda teologii, Tarnów 2000; W.
Knoch, Bóg szuka człowieka. Objawienie, Pismo Święte,
Tradycja, Poznań 2000; St. C. Napiórkowski, Jak uprawiać
teologię?, Wrocław 2002; F. Ardusso, Magisterium
Kościoła, Kraków 2001.
Sposób zaliczenia
egzamin
Nazwa przedmiotu:
Egzegeza Starego Testamentu – Księgi dydaktyczne
Typ zajęć:
Liczba godzin
Wykład/ćwiczenia
30/15
Prowadzący:
ks. prof. dr hab. W. Chrostowski
ks. dr Dariusz Iwański
Katedra Biblistyki
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Semestr
VI
Ilość punktów ECTS
2/1
W czasie zajęć są omawiane zagadnienia związane ze
wstępem szczegółowym i egzegezą wybranych fragmentów
z Ksiąg Mądrościowych (Prz, Hi, Ko, Syr, Mdr) i Pieśni
Izraela (Ps, Pnp).
Zapoznanie studenta ze zjawiskiem mądrości
w Izraelu; pojęciem literatury mądrościowej i jej źródeł;
pełniejsze poznanie treści, struktury i teologii Prz, Hi, Ko,
Syr, Mdr; cech poezji psalmistów, podziałem i teolgią Ps i
Pnp.
Pomoce naukowe:
Pismo Święte (tłumaczenia: Biblia Poznańska, Biblia
Tysiąclecia, Biblia Lubelska).
Literatura:
J. St. Synowiec, Mędrcy Izraela, ich pisma i nauka, Kraków
1997; St. Potocki, Rady Mądrości. Przewodnik po
mądrościowej literaturze Starego Testamentu, Lublin 1998;
Mądrość starotestamentowego Izraela, opr. St. Potocki i
inni, Wprowadzenie w myśl i wezwanie Ksiąg Biblijnych 6,
Warszawa 1999; Katolicki Komentarz Biblijny, red. R. E.
Brown - J. A. Fitzmyer - R. E. Murphy; red. naukowy
wydania polskiego W. Chrostowski, Warszawa 2001, 436592.
39
W. Borowski, Psalmy, komentarz biblijno-ascetyczny,
Kraków 1983; Pieśni Izraela. Pieśń nad Pieśniami, Psalmy,
Lamentacje, opr. A. Strus i inni, Wprowadzenie w myśl i
wezwanie Ksiąg Biblijnych 7, Warszawa 1988; St. Łach,
Księga Psalmów. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz
– ekskursy, Pismo Święte Starego Testamentu VII, 2,
Poznań 1990; J.St. Synowiec, Wprowadzenie do Księgi
Psalmów, Kraków 1996; A. Tronina, Teologia Psalmów.
Wprowadzenie do lektury Psałterza, Lublin 1996.
Sposób zaliczenia:
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia fundamentalna I
V i VI
TYP ZAJĘĆ
Wykład
Prowadzący:
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
30/30
2/3
ks. dr hab. Jan Perszon, prof. UMK
obowiązkowy
W programie zajęć z teologii fundamentalnej –
chrystologia należy ująć następujące tematy: zagadnienia
wstępne, pojęcie Objawienia, znaki wiarygodności
Objawienia, historyczne istnienie Jezusa (pierwotne
świadectwa
chrześcijańskie,
starożytne
źródła
niechrześcijańskie i wykopaliska o Jezusie Chrystusie,
przegląd i krytyka pozakościelnych wizerunków Jezusa
Chrystusa), uzasadnienie Boskiego posłannictwa Jezusa,
cuda Jezusa jako znaki i dzieła, zmartwychwstanie Jezusa
Chrystusa, istota chrześcijaństwa.
40
Pomoce naukowe:
Wykłady teologii fundamentalnej powinny zapoznać
studentów
z
podstawową
nauką
Kościoła
Rzymskokatolickiego
dotyczącą
rozumowego
uzasadnienia Boskiego pochodzenia chrześcijaństwa.
Chrystologia ma to uczynić odnośnie do faktu Chrystusa i
Objawienia.
Literatura:
Książki i artykuły podejmujące omawiane zagadnienia.
Sposób zaliczenia:
H. Seweryniak, Świadectwo i sens. Teologia
fundamentalna, Płock 2001, H. Seweryniak, Tajemnica
Jezusa, Warszawa 2001, Ł. Kamykowski, Dlaczego
Chrystus? Dlaczego Kościół?, Kraków 1992, J. Kulisz, W
kręgu zagadnień i problemów teologii fundamentalnej,
Warszawa 1994, J. Kulisz, Wprowadzenie do teologii
fundamentalnej, Kraków 1995, W. Kasper, Jezus
Chrystus, Warszawa 1983, J. Jezierski, Chrystologia,
Olsztyn 1997, S. Rosa, Teologia Fundamentalna. Cz. I
Chrystologia, Tarnów 1998, Cz. S. Bartnik, Chrystus –
Syn Boga Żywego, Lublin 2000, H. Waldenfels, O Bogu,
Jezusie Chrystusie i Kościele – dzisiaj, Katowice 1993, T.
Dzidek, Ł. Kamykowski, A. Kubiś (red.), Teologia
Fundamentalna, T. III, Objawienie i Chrystus, Kraków
1999, Dupuis, Wprowadzenie do chrystologii, Kraków
1999.
zaliczenie/egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
Katechetyka fundamentalna
TYP ZAJĘĆ
Wykład
SEMESTR
V
30
Prowadzący:
2
ks. prof. dr hab. Jerzy Bagrowicz
dr Beata Bilicka
Status przedmiotu:
obowiązkowy
41
Opis przedmiotu:
Katechetyka fundamentalna jest dyscypliną teologiczno pastoralną i antropologiczną, wchodzącą w zakres
katechetyki
ogólnej.
Zajmuje
się
zagadnieniami
teologicznych
i antropologicznych podstaw katechezy i
nauczania
religii:
metodologicznymi
podstawami
katechetyki jako nauki, naturą i celem nauczania
religijnego, miejscem katechezy i nauczania religii w
całokształcie życia Kościoła i w systemie szkolnej edukacji,
historycznymi uwarunkowaniami przekazu wiary na
katechezie, historycznymi i współczesnymi nurtami i
kierunkami katechetycznymi.
Zapoznanie alumnów z podstawami procesu nauczania
religii i katechezy, z tendencjami i nurtami katechetycznymi
na tle rozwoju problemu katechetycznego w Kościele.
Literatura:
R. Murawski, Etapy rozwoju katechezy, Ateneum
Kapłańskie 91(1978), s. 49-70; M. Majewski,
Fundamentalne problemy katechetyki, Lublin 1981; Tenże,
Spotkania katechezy z teologią, Lublin 1995; Tenże,
Tożsamość katechezy integralnej, Kraków 1995; E.
Alberich, Katecheza dzisiaj. Podręcznik katechetyki
fundamentalnej, Warszawa 2003; Katechizować dzisiaj,
red. J. Stala, Kielce 2004 r.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Pedagogika
TYP ZAJĘĆ
Wykład
V/VI
30/45
2/2
Prowadzący:
ks. dr Kazimierz Skoczylas
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
obowiązkowy
Pedagogika ogólna należy do grupy przedmiotów, które
składają się na przygotowanie pedagogiczno –
katechetyczne do pracy dydaktycznej w szkole. Stanowi
ona ważny element kształcenia nauczycielskiego w ramach
„Standardów kształcenia nauczycieli w szkołach
wyższych...”, które zostały określone przez MENiS.
42
Wykład z zakresu pedagogiki ogólnej ma wyposażyć w
wiedzę konieczną w pracy dydaktycznej w szkole. To
zakłada nie tylko przygotowanie do pracy dydaktycznej, ale
i rozwijanie zdolności do realizacji zadań wychowawczych
i opiekuńczych. Zdobyta wiedza ma ułatwić wspieranie
wszechstronnego rozwoju uczniów, indywidualizowanie
procesu nauczania, dostrzeganie oraz poznanie sposobów
zaspokajania ich potrzeb.
Przekazywane treści mają wprowadzić w podstawowe treści
związane z pojęciem pedagogika, zaznajomić z procesem
wychowania, ukazać istniejące w historii ideały
wychowania, ukazać cechy charakterystyczne wychowania
chrześcijańskiego, przedstawić wybrane nurty pedagogiki
współczesnej, scharakteryzować cechy i zadania
współczesnej szkoły, uwypuklić istotne cechy środowiska
szkolnego, ukazać misję nauczyciela w szkole, przedstawić
elementy pedagogiki specjalnej i nauczania integracyjnego.
Pomoce naukowe:
Dostępne podręczniki i skrypty.
Literatura:
S. Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Łódź
1981; Pedagogika, T. 1 i 2 red. Z. Kwieciński, B.
Śliwierski, Warszawa 2003; S. Kot, Historia wychowania,
T. 1 i 2; L. Chmaj, Kierunki i prądy pedagogiki
współczesnej, Warszawa 1938 r.; Ł. Kurdybacha, Polski
ideał wychowawczy; B. Śliwierski, Współczesne teorie i
nurty wychowania, Kraków 2003; T. Szkudlarek, B.
Śliwierski,
Wyzwania
pedagogiki
krytycznej
i
antypedagogiki, Kraków 2000; Sztuka nauczania. Szkoła,
Red. K. Konarzewski, Warszawa 1995 ( rozdz. I – Szkoła i
rozdz. IV – Nauczyciel); Janowski, Uczeń w teatrze życia
szkolnego, Warszawa 1995 ; K. Skoczylas, Katecheza w
kontekście szkolnego programu wychowania, Studia
Włocławskie T. 4 (2001) s. 277 – 289; Wojnar, Teoria
wychowania estetycznego, Warszawa 1980; Z. Sękowska,
Pedagogika specjalna, Warszawa 1985; Kirejczyk,
Nauczanie i wychowanie dzieci lekko upośledzonych
umysłowo w przedszkolach i klasach początkowych, w:
Upośledzenie umysłowe – Pedagogika, red. K. Kirejczyk,
Warszawa 1981, s. 399 – 416;
Dokumenty Kościoła na temat wychowania:
Pius XI. Divini illius magistri, Encyklika o chrześcijańskim
wychowaniu młodzieży;
Deklaracja o Wychowaniu Chrześcijańskim, Sobór
Watykański II;
Jan Paweł II, Familiaris consortio;
Kongregacja Wychowania Katolickiego, Świecki katolik
świadkiem wiary w szkole.
Sposób zaliczenia:
I semestr: zaliczenie
II semestr: egzamin
43
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia dogmatyczna (Trójca Święta)
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
VI
3
Prowadzący:
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Istnienie Boga. Możliwość naturalnej poznawalności
istnienia Boga. Ateizm jako problem teologiczny. Natura
Boga. Historiozbawcze przymioty Boga. Opatrzność Boża.
Opatrzność Boża a
problem zła w świecie.
Starotestamentalne przygotowanie do objawienia tajemnicy
Boga trójjedynego. Nowotestamentalne podstawy wiary
trynitarnej. Formowanie się dogmatu trynitarnego w
pierwszych wiekach Kościoła. Nauka o relacjach w Bogu
jako jedna z prób wyjaśnienia tajemnicy trynitarnej.
Współczesne ujęcia nauki o Trójcy Świętej (J. Ratzinger, H.
de Lubac, H. U. von Balthasar).
Biblijny obraz Boga i próba jego przedstawienia w
kontekście wiary i rozumu.
Przedmiot poprzedzający
Introdukcja; O wierze
Pomoce naukowe:
Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi
Kościoła,
Poznań
1988;
Dokumenty
Soborów
Powszechnych, t. 1-3, Kraków 2001-2003; Sobór
Literatura:
Jan Paweł II, Encyklika Dominum et Vivificantem; W.
Kasper, Bóg Jezusa Chrystusa, Wrocław 1996; F. Courth,
Bóg trójjedynej miłości, Poznań 1997; Historia dogmatów,
red. B. Sesboüé, t. 1: Bóg zbawienia. Tradycja, reguła i
symbole wiary, ekonomia zbawienia, rozwój dogmatów
trynitarnych i chrystologicznych, Kraków 1999; Cz.
Bartnik, Dogmatyka katolicka, t. 1, Lublin 1999.
Sposób zaliczenia:
egzamin
44
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Metodyka nauczania religii
VI
TYP ZAJĘĆ
30/30
1/1
Prowadzący:
ks. dr Kazimierz Skoczylas,
dr Beata Bilicka
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wykład ma wprowadzić w podstawy dydaktyki i metodyki
nauczania religii. Obejmuje więc rozumienie pojęć
dydaktyka i metodyka nauczania; charakterystykę procesu
nauczania – uczenia się; model dydaktyczny procesu
nauczania; planowanie dydaktyczne; zasady nauczania;
metody nauczania; formy nauczania; środki dydaktyczne;
organizację procesu nauczania; przygotowanie konspektu
lekcji religii; program nauczania lekcji religii; funkcje
podręczników szkolnych; sprawdzanie osiągnięć szkolnych;
charakterystykę procesu nauczania w szkole specjalnej;
metody nauczania w szkole specjalnej.
W trakcie wykładu należy przedstawić cele nauczania w
lekcji religii, strukturę wiedzy religijnej, poziomy
kształcenia, planowanie dydaktyczne oraz metody
nauczania wykorzystywane na lekcji religii.
Pomoce naukowe:
Dostępne podręczniki dydaktyki ogólnej oraz katechetyki
formalnej.
Literatura:
W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa
1998; Kupisiewicz, Dydaktyka ogólna, Warszawa 2000; B.
Niemierko, Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej
dydaktyki, Warszawa 1999; W. Koska, Katechetyka, Poznań
1993; J. Szpet, D. Jackowiak, Lekcje religii szkołą wiary,
Poznań 1996; J. Szpet, Dydaktyka katechezy, Poznań 1999;
B. Twardzicki, Katechetyka formalna w służbie wiary.
Przemyśl 2001; W. Żmudziński, Metodologia uczenia się;
B. Joyce, E. Calhoun, D. Hopkins, Przykłady modeli
uczenia się i nauczania; Dzisiejszy katechizowany. Stan
aktualny i wyzwania, red. J. Stala, Kraków 2002; Katecheza
specjalna dzisiaj. Problemy i wyzwania, Kielce 2003;
Organizacja warsztatu pracy nauczyciela religii, red. J.
Szpet, D. Jackowiak, Poznań 2002; R. Podpora, Pomoce
audiowizualne w katechezie, Lublin 1997; Komisja
Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski.
Program nauczania religii, Kraków 2001.
Sposób zaliczenia:
Zaliczenie/ zaliczenie z oceną
45
Ćwiczenia z metodyki nauczania religii
Opis przedmiotu:
W trakcie ćwiczeń alumni zapoznają się z systemami
dydaktycznymi:
herbartowskim
nauczaniem
progresywnym, c. Freineta, o. Decroly. W oparciu o
podręczniki nauczania religii zapoznają się z planowaniem
dydaktycznym, ogniwami procesu nauczania, zasadami
dydaktycznymi, sposobem przygotowania konspektu lekcji,
dokonują analizy celów nauczania religijnego, poznają
sposoby formułowania celów nauczania: dydaktycznego i
wychowawczego,
poznają
cele
dydaktyczne
zoperacjonalizowane. Posługując się Programem nauczania
lekcji religii i podręcznikami do lekcji religii analizują
istotne treści nauczania na poszczególnych szczeblach
nauczania. W oparciu
o wybrane podręczniki do języka
polskiego w gimnazjum uczą się dostrzegać korelacje lekcji
religii i języka polskiego oraz innych przedmiotów i ścieżek
edukacyjnych. Hospitują pięć lekcji religii na różnych
poziomach oraz sporządzają protokół hospitacji. Na
zakończenie przygotowują konspekt lekcji religii na zadany
temat.
Ćwiczenia mają zapoznać z systemami dydaktycznymi oraz
rozwijać umiejętność posługiwania się wiedzą dydaktyczną
na lekcjach religii. Są one okazją do poznania materiałów
nauczania religijnego oraz uczą wykorzystywać korelacje z
innymi przedmiotami szkolnymi w lekcji religii.
Pomoce naukowe:
Program nauki religii. Podręczniki do nauki religii oraz
podręczniki do nauki innych przedmiotów szkolnych.
Podręczniki z zakresu dydaktyki i metodyki.
46
Literatura:
W. Okoń. Dziesięć szkół alternatywnych. Warszawa 1997;
Kupisiewicz. Dydaktyka ogólna. Warszawa 2000; Komisja
Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski.
Program nauczania religii. Kraków 2001; W drodze do
Emaus. Przewodniki metodyczne do gimnazjum. Kl. I-III
Red. Z. Marek Kraków 2001; Podstawa programowa
kształcenia
ogólnego
dla
sześcioletnich
szkół
podstawowych i gimazjów. (Dz U. 1999 r. Nr 14 poz. 129;
Podręczniki do j. polskiego w gimnazjum:
A. Gis. „Zrozumieć słowo”;„Świat w słowach i
obrazach”’„Kto czyta, nie błądzi”;
J. Skoczylas.
Katecheza
wobec
wartości
upowszechnianych na lekcjach języka polskiego w
gimnazjum. Paedagogia Christiana 2003 s. 136-158; P.
Tomasik. Korelacja religii i historii Kościoła w
programach i podręcznikach do historii w gimnazjum.
kat. 44 (2000) nr 7-8 s. 11-17; P. Tomasik. Nauczanie
religii w publicznym liceum ogólnokształcącym wobec
założeń programowych polskiej szkoły, Warszawa
1998.
P. Tomasik, Ku nowej podstawie programowej
katechezy. HD 4 (2000) s. 27-34.
Sposób zaliczenia:
Zaliczenie z oceną
ROK IV, SEMESTR VII i VIII
NAZWA PRZEDMIOTU
Homiletyka fundamentalna
TYP ZAJĘĆ
Wykład
15/15
SEMESTR
VII i VIII
1/1
Prowadzący:
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
specjalnościowy
Zagadnienia wstępne: definicja, przedmiot i miejsce
homiletyki wśród innych nauk teologicznych: historia
kaznodziejstwa: przepowiadanie w okresie patrystycznym,
w średniowieczu, w okresie renesansu, baroku, oświecenia,
kaznodziejstwo XIX i XX wieku; teologia słowa Bożego:
pojęcie i przedmiot teologii słowa, wewnętrzne słowo Boże,
słowo stworzenia, słowo objawienia: słowo Boże w Starym
Testamencie, Jezus Chrystus – pierwsze i ostatnie słowo
47
Boże; słowo Boże w Nowym Testamencie. Teologia
przepowiadania: pojęcie przepowiadania, typologia
kościelnego
przepowiadania,
istota
kościelnego
przepowiadania, skuteczność zbawcza przepowiadania,
podmiot przepowiadania.
Poznanie kierunków rozwojowych kaznodziejstwa,
sylwetek wybitnych kaznodziejów, różnych form
przepowiadania. Wprowadzenie w teologię słowa Bożego i
teologię przepowiadania ze szczególnym uwzględnieniem
teologicznej koncepcji podmiotu kaznodziejstwa.
Literatura:
Z. Adamek, Homiletyka, Tarnów 1992; L. Kuc, J.A.
Nalaskowski, H. Pagiewski, Teologia przepowiadania
słowa Bożego, Warszawa 1971; A. Lewek, Współczesna
odnowa kaznodziejstwa, z. 2, Warszawa 1980; S. Moysa,
Słowo zbawienia, Warszawa 1984; K. Mueller, Homiletyka
na trudne czasy, Kraków 2003; T. Panuś, Zarys historii
kaznodziejstwa w Kościele katolickim, t. 1-3, Kraków 19992001; W. Przyczyna, Teologia ewangelizacji, Kraków 1992.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU
Katolicka nauka społeczna
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30/30
SEMESTR
VII i VIII
2/2
Prowadzący:
ks. dr Wiesław Łużyński
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Zagadnienia wstępne: status metodologiczny, przedmiot i
źródła katolickiej nauki społecznej, związek koncepcji
człowieka i modelu życia społecznego, społeczna natura
ludzka, pluralizm społeczny, prawa człowieka, relacja
społeczeństwo – państwo, społeczeństwo obywatelskie,
system zasad społecznych: dobro wspólne, pomocniczość
solidarność.
Zaznajomienie studentów z miejscem katolickiej nauki
społecznej wśród innych nauk, szczególnie jej związek z
teologią
moralną,
przypomnienie
chrześcijańskiej
antropologii i zaprezentowanie jej znaczenia dla
chrześcijańskiego porządku społecznego, przedstawienie
ewolucji katolickiej nauki społecznej od modeli do zasad
społecznych.
48
wprowadzenie w chrześcijaństwo.
Pomoce naukowe:
Dokumenty Nauki Społecznej Kościoła t. I – II, Rzym –
Lublin 1996.
Literatura:
T. Herr, Wprowadzenie do katolickiej nauki społecznej,
tłum. A. Mosurek, Kraków 1999; C. Strzeszewski,
Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994; T. Borutka,
Społeczne nauczanie Kościoła. Teoria i zastosowanie,
Kraków 2004; K. Murawski, Państwo i społeczeństwo
obywatelskie. Wybrane problemy rozwoju demokracji w
Polsce 1989 – 1997, Kraków 1999; B. Sutor, Etyka
polityczna, tłum. A. Marcol, Warszawa 1994; F.
Compagnoni, Prawa człowieka, tłum. S. Bielański, Kraków
2000.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie/ egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
Liturgika szczegółowa (Liturgia Eucharystii)
TYP ZAJEĆ
Wykład
ILOŚĆ GODZIN/SEMESTR
30
SEMESTR
VII
LICZBA PUNKTOW ECTS
2
Prowadzący:
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Ostatnia Wieczerza założycielskim wydarzeniem Eucharystii.
Eucharystia jako sakrament paschalny. Nazwy Eucharystii.
Związek liturgii żydowskiej z chrześcijańską Eucharystią.
Eucharystia w Kościele czasów apostolskich. Eucharystia w
okresie prześladowań. Złoty okres twórczości eucharystycznej
na Wschodzie (IV-VII w.). Złoty okres twórczości
eucharystycznej na Zachodzie (IV-VII w.); rozwój liturgii
eucharystycznej rzymskiej do czasów Grzegorza Wielkiego.
Liturgia
eucharystyczna
rzymska
od
początków
średniowiecza do czasów Grzegorza VII. Liturgia
eucharystyczna rzymska od XI w. do Soboru Trydenckiego.
Trydencka odnowa sprawowania Eucharystii. Liturgia Mszy
świętej od Soboru Trydenckiego do Soboru Watykańskiego
II. Odnowa liturgii mszalnej Soboru Watykańskiego II;
założenia reformy liturgii eucharystycznej według KL 47-58.
Historia Mszału Rzymskiego na tle innych ksiąg
liturgicznych. Przygotowanie nowego Ordo Missae po
Soborze Watykańskim II. Kontrowersje wokół „Institutio
Generalis Missalis Romani” (=IGMR) z roku 1969. Mszał
Pawła VI (1970, 1975, 2002). IGMR(1969), IGMR(1970),
IGMR(1975), IGMR(2000), IGMR(2002) – istotne różnice.
Struktura Mszału Rzymskiego dla Diecezji Polskich (1986).
49
Geneza i teologiczno - liturgiczne znaczenie poszczególnych
części aktualnej liturgii mszalnej: obrzędów wstępnych (ze
szczególnym uwzględnieniem kolekty mszalnej), liturgii
słowa (czytań, śpiewów, homilii, wyznania wiary, modlitwy
powszechnej), przygotowania darów ofiarnych, liturgii
eucharystycznej (ze szczególnym uwzględnieniem Kanonu
Rzymskiego i nowych modlitw eucharystycznych), uczty
ofiarnej, obrzędów rozesłania. Modlitwy i inne części liturgii
mszalnej należące do kapłana – przewodniczącego
zgromadzenia; problem komentarzy mszalnych. Modlitwy i
gesty wykonywane przez kapłana we własnym imieniu. Gesty
i postawy ciała celebransa w mszalnym zgromadzeniu
liturgicznym (przyklęknięcia, ukłony, gesty rąk, oddawanie
czci ołtarzowi, Najświętszemu Sakramentowi, księdze
Ewangelii, kroczenie w procesji). Okadzenia podczas Mszy
świętej. Święte milczenie w czasie sprawowania Eucharystii.
Msza święta z ludem – forma wzorcowa. Podstawowe zasady
koncelebry. Msza święta bez ludu (z udziałem przynajmniej
jednego usługującego; bez obecności ministranta lub
przynajmniej jednego wiernego). Msza święta z udziałem
dzieci (Msza dla dorosłych, w której uczestniczą dzieci; Msza
z udziałem dzieci i nielicznej grupy dorosłych; problem
lekcjonarza; modlitwy eucharystyczne; możliwości zmian i
adaptacji poszczególnych części Mszy świętej). Wybór Mszy
świętej i jej części; tabela pierwszeństwa dni liturgicznych.
Msze święte okolicznościowe. Msze święte za zmarłych.
Msze święte dla grup specjalnych. Ukształtowanie i
wyposażenie wnętrza kościoła w odnowionym rycie
rzymskim. Kult Eucharystii poza Mszą świętą.
Zrozumienie istoty liturgii Eucharystii oraz kultu Eucharystii
poza Mszą świętą; zapoznanie studentów z historią,
wymiarem teologicznym i duchowym oraz aktualną
celebracją poszczególnych części Mszy świętej, ze
szczególnym
uwzględnieniem
anamnezy
Misterium
Paschalnego Chrystusa; opanowanie sztuki celebracji i
przewodniczenia Mszy świętej w aspekcie rubrycystyczno prawnym.
Przedmioty
Wprowadzenie w chrześcijaństwo: liturgia; liturgika
fundamentalna; Liturgia Godzin; teologia roku liturgicznego.
Literatura:
poprzedzające:
Jan Paweł II, Encyklika o Eucharystii w życiu Kościoła
„Ecclesia de Eucharystia” (17 kwietnia 2003 r.), Watykan
2003; Paweł VI, Konstytucja Apostolska „Mszał Rzymski” (3
kwietnia 1969 r.), w: Mszał Rzymski dla Diecezji Polskich,
Poznań 1986, s. [11]-[13]; Ogólne Normy Roku Liturgicznego
i Kalendarza, w: tamże, s. [65]-[74]; Ogólne Wprowadzenie
do Mszału Rzymskiego. Z trzeciego wydania Mszału
Rzymskiego, Poznań 2004; Sobór Watykański II, Konstytucja
o liturgii Świętej „Sacrosanctum Concilium” (4 grudnia 1963
r.), w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje,
Poznań 2002 (nowe tłumaczenie), s. 48-78; Paweł VI,
Encyklika o Najświętszej Eucharystii „Mysterium Fidei” (3
50
września 1965 r.), w: J. Miazek (oprac.), To czyńcie na moją
pamiątkę. Eucharystia w dokumentach Kościoła, Warszawa
1987, s. 13-32; Święta Kongregacja Kultu Bożego, Okólnik
na temat Modlitw Eucharystycznych (27 kwietnia 1973 r.), w:
tamże, s. 204 - 212. Święta Kongregacja Kultu Bożego,
Instrukcja dotycząca odprawiania Mszy świętej dla grup
specjalnych „Actio Pastoralis” (15 maja 1969 r.), w: tamże, s.
213 - 218; Święta Kongregacja Kultu Bożego, Dyrektorium
o Mszach z udziałem dzieci (1 listopada 1973 r.), w: tamże,
s. 219 - 235; Jan Paweł II, List o Tajemnicy i Kulcie
Eucharystii „Dominicae Coenae” (24 lutego 1980 r.), w:
tamże, s. 241 - 267; Kongregacja itp. Sakramentów i Kultu
Bożego, Instrukcja w sprawie niektórych norm dotyczących
kultu Tajemnicy Eucharystycznej „Inaestimabile Donum”
(3 kwietnia 1980 r.), w: tamże, s. 268-277; Konferencja
Episkopatu Polski, Zalecenia duszpasterskie w związku z
Dyrektorium o Mszach świętych z udziałem dzieci (1977 r.),
w: Cz. Krakowiak, L. Adamowicz (oprac.), Dokumenty
duszpasterskoliturgiczne Episkopatu Polski (1966 - 1998),
Lublin 1999, s. 37 - 42; Konferencja Episkopatu Polski,
Przepisy wykonawcze do Instrukcji Kongregacji itp.
Sakramentów „Inaestimabile Donum” z 3 kwietnia 1980 r.
(11 grudnia 1980 r.), w: tamże, s. 43 - 52; Konferencja
Episkopatu Polski, Instrukcja w związku z wydaniem nowego
Mszału ołtarzowego (11 marca 1987 r.), w: tamże, s. 53-61;
Konferencja Episkopatu Polski, Wskazania Episkopatu Polski
po ogłoszeniu nowego wydania „Ogólnego Wprowadzenia do
Mszału Rzymskiego” (9 marca 2005 r.; mps); Katechizm
Kościoła Katolickiego, drugie wydanie poprawione, Poznań
2002, nn. 1322 - 1419; D. Brzeziński, Ukształtowanie i
wyposażenie wnętrza kościoła w odnowionym rycie rzymskim.
Aspekt liturgiczno-prawny, „Studia Płockie” 29 (2001) s. 8799; S. Czerwik, Liturgia – działanie Boskie i ludzkie.
Posłuszeństwo wobec sacrum przewodniczącego i osobista
„twórczość” przewodniczącego celebracji, „Znak” 546
(2000) n. 11, s. 76 - 92; tenże, Posłuszeństwo i możliwości
twórcze w sprawowaniu Eucharystii według trzeciego
wydania „Ogólnego Wprowadzenia do Mszału Rzymskiego”
(mps); tenże, Co nowego w nowym Mszale?, „Pastores” 17
(2002) n. 4, s. 113-123; J. Dunin - Borkowski, Msza święta
infantylna, „Więź” 530 (2002) n. 12, s. 47-54; J. Kudasiewicz,
Rady dla znudzonego celebransa, „Pastores” 17 (2002) n. 4, s.
54-63; B. A. Läpple, Eucharystia: ustanowienie, historia,
uczestnictwo, Kraków 1997; B. Nadolski, Liturgika, t. 4:
Eucharystia, Poznań 1992; tenże (red.), Mszał księgą życia
chrześcijańskiego, Poznań 1989 (praca zbiorowa); R.
Pierskała, Słowo Boże dla dzieci. Adaptacja lekcjonarza do
Mszy świętej z udziałem dzieci, Opole 1996 (=Uniwersytet
Opolski. Wydział Teologiczny. Seria: Opolska Biblioteka
Teologiczna, 8); tenże, Liturgia w grupach specjalnych, w: E.
Mateja, R. Pierskała (red.), Wprowadzanie soborowej odnowy
liturgicznej, Opole 1999 (=Uniwersytet Opolski. Wydział
Teologiczny. Sympozja, 34), s. 145-161; A. Rojewski,
Niektóre gesty i postawy liturgiczne w świetle „Caeremoniale
51
Episcoporum”, „Miesięcznik Pasterski Płocki” 75 (1990) n.
7-8, s. 274-279; tenże, Koncelebrować Eucharystię,
„Miesięcznik Pasterski Płocki” 78 (1993) n. 12, s. 805-809;
79 (1994) n. 1, s. 36-41; 79 (1994) n. 2, s. 91-96; 79 (1994) n.
3, s. 160-171; A. Sorrentino, Sztuka przewodniczenia
celebracjom liturgicznym. Praktyczne sugestie dla kapłanów,
Kraków 2001; W. Świerzawski (red.), Mysterium Christi, t. 3:
Msza święta, Kraków 1992.
Sposób zaliczenia:
egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
Teologia dogmatyczna(Bóg Stworzyciel i Łaska)
TYP ZAJĘĆ
Wykład
45
SEMESTR
VII
3
Prowadzący:
Opis przedmiotu:
Teologiczny traktat „O stworzeniu” stanowi refleksję nad
jedną z pierwszych podstawowych prawd wiary
chrześcijańskiej, przekazanej nam przez Objawienie.
Obejmuje on następujące zagadnienia: biblijne wyznanie
wiary w Boga Stwórcę; historyczny rozwój nauki o
stworzeniu; geocentryzm a heliocentryzm; kreacjonizm a
ewolucjonizm; istnienie, natura i działanie aniołów oraz
demonów, biblijne podstawy nauki o grzechu
pierworodnym; kontrowersje pelagiańskie oraz wkład św.
Augustyna w naukę o grzechu pierworodnym; orzeczenia
Kościoła na temat grzechu pierworodnego oraz jego
współczesne teologiczne interpretacje.
Poszczególne zagadnienia traktatu stanowią systematyczną
refleksję nad pierwszą prawdą wiary zawartą w
chrześcijańskim Credo. Celem traktatu jest ukazanie
rozwoju wiary w Boga Stwórcę w kluczu historycznym oraz
niesprzeczności chrześcijańskiego Objawienia z niektórymi
współczesnymi hipotezami naukowymi o początkach życia.
W związku ze współczesnymi tendencjami zmierzającymi
do „mitologizowania” istnienia aniołów i demonów oraz
grzechu pierworodnego, traktat ma za zadanie przekazanie
biblijnego i teologicznego nauczania na ten temat.
Cele i zadania
przedmiotu:
Pomoce naukowe:
Breviarium Fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi
Kościoła,
Poznań
1988;
Dokumenty
Soborów
Powszechnych, t. I-IV, Kraków 2001-2005; Sobór
Literatura:
J. Buxakowski, Stwórca i stworzenie, Pelplin 1998; A.
Ganoczy, Nauka o stworzeniu, tł. J. Fenrychowa, Kraków
52
1999; Historia dogmatów, red. B. Sesboüé, t. II Człowiek i
jego zbawienie, tł. P. Rak, Kraków 2001; P. Jaskóła,
Stwórcze dzieło Boga, Opole 2002; Z.J. Kijas, Początki
świata i człowieka, Kraków 2004; A. Peacocke, Teologia i
nauki przyrodnicze, tł. L.M. Sokołowski, Kraków 1991; O
aniołach i szatanie. Jan Paweł II naucza, Kraków 1998; P.
Kreft, Aniołowie i demony, tł. J.J. Franczak, Kraków 2003;
Sposób zaliczenia:
egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia moralna szczegółowa – aretologia moralna
VII
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
3
Prowadzący:
ks. dr hab. Mirosław Mróz, prof. UMK
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Po ogólnym wprowadzeniu (określenie cnoty moralnej,
ukazania charakterystyki cnót, klasyfikacji, łączności między
sobą, roli osobistego wysiłku w ich zdobywaniu) omawia się
kolejno fundamentalne postawy moralne związane z cnotami
kardynalnymi: roztropnością, sprawiedliwością, męstwem i
umiarkowaniem. Przedstawiona analiza cnót w porządku
natury ułatwia zrozumienie łączności między cnotami
naturalnymi i nadprzyrodzonymi, a także kwestię dotyczącą
cnót moralnych wywyższonych przez łaskę. Jako, że całe
życie chrześcijańskie powinno opierać się na cnotach
teologalnych, stanowiących jego istotę i fundament, to
właśnie tym cnotom poświęca się szczególną uwagę. Cnota
wiary, nadziei i miłości zostanie omówiona w kontekście
nauki św. Tomasza z Akwinu, nauczania Jana Pawła II oraz
Katechizmu Kościoła Katolickiego.
Literatura:
Św. Tomasz z Akwinu, Summa Theologiae, I-II, qq. 49-70
(De habitibus), II-II, qq. 1-16 (De fide), II-II, qq. 17-22 (De
spe), II-II, qq. 23-46 (De critate); Jan Paweł II, Katechezy
środowe: 25.10.1978 (cnota roztropności), 8.11.1978 (cnota
sprawiedliwości), 15.11.1978 (cnota męstwa), 22.11.1978
(cnota umiarkowania), w: Nauczanie papieskie, t. I, rok 1978,
Pallottinum, Poznań-Warszawa 1987; Katechizm Kościoła
Katolickiego 1803-1845; J. Pieper, O miłości, nadziei i
wierze, W drodze, Poznań 2000; J. Ratzinger, Patrząc na
Chrystusa, Ćwiczenia w wierze, nadziei i miłości, Kuria
Metropolitalna Warszawska, Warszawa 1991; M. Mróz,
Człowiek w dynamizmie cnoty. Aktualność aretologii św.
Tomasza z Akwinu w świetle pytania o podstawy moralności
chrześcijańskiej, WSD, Toruń 2001; J. Woroniecki OP,
53
Katolicka etyka wychowawcza, t. II, cz. I i II, Redakcja
Wydawnictw KUL, Lublin 1986.
Sposób zaliczenia:
egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Metodyka nauczania religii
TYP ZAJĘĆ
VII
30/30
2/1
Prowadzący:
dr Beata Bilicka
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wykład
ma
ułatwić
poznanie
metod
wykorzystywanych w nauczaniu religii zarówno w
szkole jak i w trakcie katechezy parafialnej. W trakcie
wykładu student poznaje metody oparte na słowie
zarówno podające jak i poszukujące; metody oparte na
działaniu; metody biblijne zarówno dramatyzacyjne jak
też metody pracy z tekstem biblijnym; metody
liturgiczne oraz metody aktywizujące. Zostanie także
przybliżone słuchaczom w jaki sposób można
posługiwać się środkami dydaktycznymi. Omówione
zostaną też kryteria doboru treści w katechezie,
uwarunkowania powodzeń i niepowodzeń szkolnych,
funkcje podręczników katechetycznych oraz problem
ładu na katechezie. Studenci zostaną wprowadzeni w
zasady oceniania na katechezie.
Wykład ma zaznajomić z dostępnymi metodami
nauczania religijnego przez ukazanie ich zalet ja również
wad oraz przedstawić kryteria doboru metod
wykorzystywanych w różnych formach nauczania
religijnego.
Pomoce naukowe:
dostępne podręczniki katechetyki formalnej.
Literatura:
B. Twardzicki, Katechetyka formalna w służbie
wiary, Przemyśl 2001; M. Zając, Praktyka katechizacji,
w: Teologia pastoralna, red. R. Kamiński, T. 2, Lublin
2002, s.199- 221; W. Koska, Katechetyka, Poznań 1993;
J. Szpet, Dydaktyka katechezy, Poznań 1999; W. Kubik,
Zarys dydaktyki katechetycznej, Kraków 1990; Metody
54
aktywizujące w katechezie, red. Z. Barciński i inni, Część
I-IV, Wydawnictwo Klanza; D. Haas, G. Vicktor,
Pomysły zabaw biblijnych, Kielce 2003.
Sposób zaliczenia:
egzamin
Ćwiczenia z Metodyki nauczania religii
Podstawowe dokumenty katechetyczne Kościoła w Polsce:
Dyrektorium Katechetyczne, Podstawa Programowa,
Program katechezy szkolnej. Zapoznanie się ze strukturą i
treścią podręczników metodycznych i dla ucznia na
poziomie szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły
zawodowej i liceum. Analiza treści konspektów w
podręcznikach metodycznych pod kątem ujęcia celów,
wprowadzania pojęć religijnych, korelacji treści z
programem innych przedmiotów, poznawania ogniw
dydaktycznych, określania wymagań programowych i
dokonywania ewaluacji, realizacji celów wychowawczych.
Praktyczne redagowanie konspektu i sporządzanie planu
wynikowego dla jednego bloku tematycznego. Hospitacja 5
katechez i przeprowadzenie katechezy ćwiczeniowej w
gimnazjum lub w szkole podstawowej.
Opis przedmiotu:
Cele i zadania
przedmiotu:
Celem ćwiczeń jest poznanie ogólnych założeń
teologicznych, metodycznych i programowych katechezy
na podstawie obowiązujących dokumentów Kościoła w
Polsce oraz praktyczne przygotowanie do realizacji
katechezy szkolnej. Chodzi o przygotowanie metodyczne i
wyrobienie umiejętności realizacji procesu dydaktycznego
w warunkach różnych poziomów i typów szkół.
Pomoce naukowe:
Dokumenty Kościoła: Dyrektorium katechetyczne Kościoła
katolickiego w Polsce, Podstawa programowa katechezy
Kościoła katolickiego w Polsce. Komisja Wychowania
Katolickiego KEP: Program nauczania religii. Podręczniki
metodyczne i dla ucznia dostępne w Polsce. Różne
materiały i pomoce audiowizualne służące do prezentacji
zagadnień i realizacji programu dydaktycznego (plansze,
foliogramy, rysunki itp.)
Literatura:
W. Kubik, Zarys dydaktyki katechetycznej, Kraków 1990; S.
Łabędowicz, Formacja katechetów w dokumentach
Kościoła i literaturze katechetyczno-dydaktycznej po
Soborze Watykańskim II, Sandomierz 1997; J. Szpet,
D.Jackowiak. Lekcje religii szkołą wiary, Poznań 1996;
J.Szpet, B.Walczak, Słownik nauki religii, Poznań 1996;
M.Korgul, Dydaktyka na lekcjach religii, Wrocław 1998;
S.Nalaskowski, Metody nauczania, Toruń 1998;
J.Półturzycki, Dydaktyka dla nauczycieli, Toruń1996;
B.Niemierko, Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej
dydaktyki, Warszawa 1999.
55
Sposób zaliczenia:
zaliczenie z oceną
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia moralna szczegółowa – sakramentologia moralna
VIII
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
4
Prowadzący:
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Po ogólnym wprowadzeniu w takie pojęcia jak: misterium,
szafarz, podmiot sakramentu, następuje szczegółowe
omawianie poszczególnych sakramentów z uwzględnieniem
moralnego zobowiązania jakie ze sobą niosą. 1. Chrzest jako
dar inicjalny i wezwanie Boże w nim zawarte. 2.
Bierzmowanie jako dopełnienie chrztu i dawanie świadectwa
wiary. 3. Eucharystia jako dar osobowego oddania się
Chrystusa ludziom. 4. Pojednanie i pokuta, praktyka
sprawowania tegoż sakramentu. 5. Kapłaństwo służby
religijnej, celibat kapłański. 6. Chrześcijańskie przeżywanie
cierpienia i choroby – sakrament chorych. Zagadnienia
dotyczące małżeństwa omawiane są na roku V w IX
semestrze w ramach teologii moralnej życia społecznego.
Literatura:
S. Olejnik, Teologia moralna życia osobistego, Włocławek
1999; Katechizm Kościoła Katolickiego nn. 1214-1600; Jan
Paweł II encyklika Ecclesia de Eucharistia; Z. Perz (red.),
Grzech i nawrócenie a sakrament pokuty, Warszawa 1999; J.
Kasztelan, Sprawowanie sakramentu pokuty, Kraków 1993;
A. Skowronek, Sakramenty wiary. Spotkania z Chrystusem w
Kościele w profilu ekumenicznym, T. 1-5, Włocławek 1995.
Sposób zaliczenia:
egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia pastoralna - fundamentalna
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30
VIII
2
Prowadzący:
Status przedmiotu:
obowiązkowy
56
Opis przedmiotu:
Teoria i praktyka w ujęciu współczesnej teologii pastoralnej.
Historyczny rozwój teologii pastoralnej. Posoborowe ujęcia
teologii pastoralnej – koncepcja eklezjologiczna,
prakseologiczna, ujęcie antropocentryczne i społecznopolityczne. Określenie specyfiki teologii pastoralnej –
definicja, cel, przedmiot materialny i formalny, metoda
badań, funkcje urzeczywistniania się Kościoła. Teologia
pastoralna a inne dyscypliny naukowe. Eklezjologiczne,
chrystologiczne
i
pneumatologiczne
podstawy
duszpasterstwa. Rola znaków czasu w duszpasterstwie i ich
teologiczna interpretacja. Autonomia rzeczywistości
ziemskich.
Godność
osoby
ludzkiej.
Kulturowe
uwarunkowania duszpasterstwa.
Celem wykładów jest poznanie podstaw i specyfiki teologii
pastoralnej jako odrębnej dyscypliny teologicznej, historii
jej kształtowania się i formalnego usamodzielnienia. Wśród
podstaw poddaje się analizie zagadnienia współczesnej
eklezjologii, chrystologii, pneumatologii i antropologii
teologicznej. Studenci obowiązkowo zapoznają się z treścią
Konstytucji Gaudium et Spes .
Pomoce naukowe:
Podręcznik do wykładów: Teologia pastoralna. T.I.
Teologia pastoralna fundamentalna. Red. R.Kamiński,
Lublin 2000. Konstytucja duszpasterska o Kościele w
świecie współczesnym II Soboru Watykańskiego „Gaudium
et spes”
Literatura:
R. Kamiński, Wprowadzenie do teologii pastoralnej, Lublin
1992; F. Blachnicki, Teologia pastoralna ogólna, Lublin
1970; A. L. Szafrański, Kariologia. Zarys nauki o Kościele
w świecie współczesnym, Lublin 1990; F. Woronowski,
Zarys teologii pastoralnej, T.1, Warszawa 1984; A.
Zuberbier, Teologia praktyczna wśród innych dyscyplin
teologicznych „Ateneum Kapłańskie” 390(1974)69-78; M.
Łaszczyk, Urzeczywistnianie Kościoła we wspólnocie w
świetle pastoralnych zasad eklezjologii komunii, „Studia
Włocławskie” 1(1998)77-83; M. Łaszczyk, Pastoralne
aspekty urzeczywistniania się Kościoła-Misji, „Studia
Włocławskie” 2(1999)152-159; M. Łaszczyk, Teologia
pastoralna, teologia praktyczna. Tradycja katolicka, w:
Religia. Encyklopedia PWN, t.9, Warszawa 2003, s.278280.
Sposób zaliczenia:
egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia duchowości I
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30 /30
VII i VIII
3/3
57
Prowadzący:
ks. dr Lech Król
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
obowiązkowy
Wykład kursoryczny podejmuje problematykę
metodologiczną teologii duchowości. Studenci zostają
wprowadzeni w następujące kwestie szczegółowe: nazwa
teologii duchowości, w jej ujęciu ewolucyjnym, adekwatnie
wskazujące na jej naturę; przedmiot materialny i formalny
posoborowej teologii duchowości; metoda i źródła
szczegółowy ich podział. Studenci są zapoznani ze
szczegółowymi zagadnieniami życia duchowego: cel dążeń
w życiu chrześcijańskim; źródła życia duchowego (Trójca
Święta); struktura nadprzyrodzonego organizmu (łaska
uświęcająca, cnoty); zagadnienie dotyczące doskonałości
chrześcijańskiej; w ogólnym ujęciu zapoznają się z
doświadczeniem mistycznym.
Celem wykładów jest zaznajomienie studentów z
naturą życia duchowego, z jej dynamizmem i strukturą.
Przedmiot daje możliwość uzyskania wiedzy i poznania, co
do
natury
i
nadprzyrodzoności,
powołania
chrześcijańskiego.
Literatura:
M. Chmielewski, Metodologiczne problemy posoborowej
teologii duchowości katolickiej, Lublin 1999; I. Werbiński,
Jedność i wielość duchowości, [w:] Teologia duchowości
katolickiej, red. W. Słomka, M. Chmielewski, J. Misiurek,
A. J. Nowak, Lublin 1993, s. 70-84; W. Słomka, Teologia
jako refleksja nad doświadczeniem chrześcijańskim, STV
12(1974), nr 1, s. 45-60; A. Żynel, Duchowość
chrześcijańska i jej podstawy w świetle teologii
posoborowej, [w:] Chrześcijańska duchowość (seria: W
nurcie zagadnień posoborowych, t. 14, red. B. Bejze,
Warszawa 1981, s. 7-23; J. Misiurek, Zarys historii
duchowości chrześcijańskiej, Częstochowa 2003; R.
Garrigou-Lagrange, Trzy okresy życia wewnętrznego,
Niepokalanów 1998.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie
ROK V, IX i X SEMESTR
NAZWA PRZEDMIOTU
Homiletyka
TYP ZAJĘĆ
Wykład/Ćwiczenia
15/15
SEMESTR
IX-X
2/1 i 2/2
58
Prowadzący:
ks. dr Waldemar Karasiński
Jednostka organizacyjna: Zakład Katechetyki i Pedagogiki Religii
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
W pierwszym semestrze: proces tworzenia homilii – Pismo
Święte. w przepowiadaniu, zastosowanie zasad hermeneutyki
biblijnej, odkrywanie kerygmatu czytań biblijnych; treści
egzystencjalne w przepowiadaniu, źródła poznania problematyki
ludzkiej, aktualizacja kerygmatu biblijnego, medytacja
homiletyczna;
eklezjalny
wymiar
przepowiadania
–
wykorzystanie nauczania Ojców Kościoła, teologia w służbie
kaznodziejstwa.
W ramach ćwiczeń studenci nabywają umiejętności praktycznego
wykorzystania
wiedzy
zdobytej
podczas
wykładów:
przeprowadzają analizy egzegetyczno-teologiczne czytań
biblijnych – rodzaj literacki, analiza egzegetyczna, odkrycie
kerygmatu poszczególnych czytań, odkrycie jedności tematycznej
czytań; przygotowują ćwiczenia związane z elementami
egzystencjalnymi, przeprowadzają medytację homiletyczną, uczą
się w oparciu o gotowe homilie odnajdywać związek aktualnych
problemów z przekazem biblijnym.
W drugim semestrze: dokończenie zagadnień związanych z
procesem tworzenia homilii: treści moralne w przepowiadaniu,
treści liturgiczno-mistagogiczne w przepowiadaniu oraz elementy
homiletyki formalnej: kompozycja kazania, język i styl kazania,
oddziaływanie kaznodziei na intelekt, wolę i uczucia słuchaczy,
dialog homiletyczny, stosowanie przykładów w kazaniu,
obrazowość i perswazyjność kazania, argumentacja w kazaniu,
retoryczne środki ekspresji w kazaniu, sposoby pracy nad
kazaniem po jego wygłoszeniu.
Ćwiczenia mają przygotować studentów do należytego
przygotowania homilii i jej wygłoszenia- samodzielne
przygotowywanie i wygłoszenie homilii, ćwiczenia związane z
doskonaleniem kompozycji homilii, ocenianie języka i stylu
homilii, przyswajanie pamięciowe, dialog homiletyczny,
umiejętność oceny treści i formy homilii.
Metoda nauczania:
Wykład z wykorzystaniem Pisma Świętego, komentarzy biblijnoliturgicznych, dokumentów Kościoła, tekstów kazań i homilii,
nagrań homilii. Ćwiczenia przygotowują studenci pod kierunkiem
prowadzącego zajęcia.
Literatura:
Z.,Adamek , Homiletyka, Tarnów 1992; W. Basista , Proces
tworzenia, w: Praktyka przepowiadania słowa Bożego. Materiały
do nauczania w zakładach teologicznych,t.2, red. Kuc L.,
Warszawa 1973, 399-449; M. Gosek , Tworzywo homiletyczne,
w: Praktyka przepowiadania..., dz.cyt.,283-397; K. Mueller,
Homiletyka na trudne czasy, Kraków 2003; W. Pazera, Koncepcja
59
homilii ewangelizacyjnej, Częstochowa 2002; W. Przyczyna,
Kazanie jako słowo Boże, w: Fenomen kazania, red. Przyczyna
W., Kraków 1994, 48-66; W. Przyczyna, Kaznodziejski przekaz
opowiadań biblijnych, Kraków 2000; Retoryka dziś, pr. zb. pod
red. Przybylskiej R. i Przyczyny W., Kraków 2001; E. Sobieraj ,
Homilia w katolickiej teologii posoborowej, w: Eucharystia w
duszpasterstwie, red. A. Szafrański, Lublin 1977, 164-253; H.
Sławiński, „Dziś spełniły się słowa Pisma...”. Homilia w
niedzielnym zgromadzeniu wiernych, Włocławek 2002; Słuchacz
Słowa, pr. zb. pod red. Przyczyny W., Kraków 1998; A. Schwarz
Jak pracować nad kazaniem, Warszawa 1993; H. Simon,
Przepowiadanie biblijne, w: Biblia w nauczaniu chrześcijańskim,
red. J. Kudasiewicz, Lublin 1991, 49-86; G. Siwek, Proces
tworzenia kazania, w: Fenomen kazania ,dz.cyt., 177-213; G.
Siwek,
Przepowiadać
skuteczniej.
Elementy
retoryki
kaznodziejskiej, Kraków 1992; D. Zdunkiewicz-Jedynak,
Językowe środki perswazji w kazaniu, Kraków 1996; R. Zerfass ,
Od aforyzmu do kazania, Kraków 1995; R. Zerfass, Od perykopy
do homilii, Kraków 1995.
Sposób zaliczenia:
wykład -zaliczenie; ćwiczenia – zaliczenie z oceną.
NAZWA PRZEDMIOTU
Katechetyka materialna i szczegółowa
TYP ZAJĘĆ
Wykład
15
Prowadzący:
SEMESTR
IX, X
LICZBA PUNKTÓW
2
dr Beata Bilicka
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
obowiązkowy
Katechetyka jako naukowa refleksja nad katechizacją posiada
różne działy, wśród których wyróżnia się katechetykę
materialną i katechetykę szczegółową. Katechetyka materialna
zajmuje się treścią katechezy, a zwłaszcza następującymi
zagadnieniami: wymiar biblijny w katechezie, wychowanie
liturgiczne w katechezie, wychowanie moralne w katechezie i
wymiar eklezjalny katechezy. Katechetyka szczegółowa
podejmuje problematykę katechezy kierowanej do osób na
różnym poziomie rozwoju psychicznego i umysłowego. W
ramach katechetyki szczegółowej wyróżnia się katechezę
przedszkolną, w młodszym i średnim wieku szkolnym,
młodzieży, dorosłych i rodzinną oraz specjalną.
Cele i zadania przedmiotu: Zapoznanie studentów z podstawami nauczania religii i
katechezy na poszczególnych etapach rozwoju psychicznego
60
i umysłowego, a także z głównymi wymiarami katechezy
(biblijnym, liturgicznym, moralnym i eklezjalnym).
Pomoce dydaktyczne:
Wykład z zastosowaniem rzutnika.
Literatura:
1) Katechetyka materialna: J. Stala (red.), Katechetyka
materialna, Seria: Academica nr 61, Tarnów 2002; Z. Marek,
Biblia w katechetycznej posłudze słowa, Kraków 1998; A.
Hajduk, Katecheza i liturgia, Kraków 1999. 2) Katechetyka
szczegółowa: J. Stala (red.), Katechetyka szczegółowa, Seria:
Academica nr 62, Tarnów 2002; E. Osewska, J. Stala (red.),
Wychowanie dzieci w wieku przedszkolnym, Seria: Academica
nr 72, Tarnów 2005; Z. Marek i inni, Bóg w przedszkolu i
szkole, Zarys katechezy przedszkolnej i wczesnoszkolnej,
Kraków 2000; S. Kulpaczyński (red.), Katecheza młodzieży,
Lublin 2003; K. Misiaszek (red.), Katecheza dorosłych we
wspólnocie Kościoła, Warszawa 2002, J. Stala (red.), Katecheza
specjalna dzisiaj, Problemy i wyzwania, Kielce 2003; E.
Osewska, J. Stala (red.), W kierunku katechezy rodzinnej, Kielce
2003.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU
TYP ZAJĘC
Wykład
SEMESTR
IX
LICZBA GODZI/SEMESTR
15
2
Odpowiedzialny za przedmiot:
Opis przedmiotu:
Pomoce naukowe:
Literatura:
Problematyka podejmowana w ramach przedmiotu obejmuje:
zastosowanie zasady pomocniczości w państwie, prawa
człowieka, zagadnienie własności prywatnej, wolnego rynku,
zysku, ochrony środowiska, bezrobocia i jego społecznych
skutków, zadłużenie międzynarodowe.
Wprowadzenie studentów w problematykę moralności życia
społecznego w tym przede wszystkim zasadę pomocniczości,
funkcję
prawną państwa oraz moralność życia
gospodarczego.
Dokumenty Nauki Społecznej Kościoła t. I – II, Rzym – Lublin
1996.
C. Strzeszewski, Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994; T.
Borutka, Społeczne nauczanie Kościoła. Teoria i
zastosowanie, Kraków 2004; J. Maritain, Człowiek i
państwo, tłum. A. Grobler, Kraków 1993; K. Murawski,
Państwo i społeczeństwo obywatelskie. Wybrane problemy
rozwoju demokracji w Polsce 1989 – 1997, Kraków 1999;
B. Sorge, Wykłady z katolickiej nauki społecznej, tłum. M.
61
Zaręba, Kraków 2001; W. J. Hoye, Demokracja a
chrześcijaństwo, tłum. S. Jopek, Kraków 2003.
Sposób zaliczenia:
Na podstawie obecności i kolokwium z lektur i wykładu.
NAZWA PRZEDMIOTU
TYP ZAJĘC
Ćwiczenia
SEMESTR
IX
15
2
Odpowiedzialny za przedmiot: ks. dr Wiesław Łużyński
Opis przedmiotu:
Metoda nauczania:
Pomoce naukowe:
Sposób zaliczenia:
Analiza nauczania społecznego Kościoła w encyklikach
społecznych od Leona XIII do Jana Pawła II.
Zapoznanie ze źródłami nauczania społecznego Kościoła,
treścią i strukturą dokumentów społecznych Kościoła.
Referaty prezentowane przez studentów, wspólna analiza
Lublin 1996.
Na podstawie obecności studentów i aktywności na
zajęciach, oraz wygłoszonych referatów, zal. z oceną.
NAZWA PRZEDMIOTU
Liturgia sakramentów i sakramentaliów
TYP ZAJĘC
Wykład
30
Prowadzący:
SEMESTR
IX-X
2
Jednostka organizacyjna: Zakład Teologii Liturgii
Status przedmiotu:
Opis przedmiotu:
specjalnościowy (specjalność kapłańska)
Podstawy biblijne, historia celebracji, sens teologicznopastoralny oraz aktualna liturgia: sakramentów wtajemniczenia
chrześcijańskiego
(chrztu,
bierzmowania,
Eucharystii),
sakramentów uzdrowienia (sakramentu pokuty i pojednania,
sakramentu namaszczenia chorych) oraz sakramentów w
służbie komunii (trzech stopni sakramentu święceń, sakramentu
małżeństwa). Geneza, historia, rozumienie teologicznoliturgiczne oraz współczesna liturgia sakramentaliów (w tym:
obrzędów
pogrzebu,
konsekracji
dziewic,
profesji
monastycznej, poświęcenia kościoła i ołtarza, błogosławieństw i
egzorcyzmów).
62
Cele i zadania przedmiotu: zrozumienie istoty liturgii sakramentów i sakramentaliów;
zapoznanie studentów z kontekstem biblijnym, historią,
wymiarem teologicznym i duchowym oraz aspektem
rubrycystyczno-prawnym
sprawowania
sakramentów
i
sakramentaliów w liturgii rzymskiej; poznanie aktualnych
łacińskich oraz polskich wydań wzorcowych odnośnych ksiąg
liturgicznych (rytuałów i pontyfikałów), a także instrukcji,
zaleceń i wskazań duszpastersko-liturgicznych Episkopatu
Polski w zakresie liturgii sakramentów i sakramentaliów.
Przedmioty
poprzedzające:
wprowadzenie w chrześcijaństwo: liturgia; liturgika
fundamentalna; liturgia Godzin; teologia roku liturgicznego;
liturgia Eucharystii.
Literatura:
Katechizm Kościoła Katolickiego, drugie wydanie poprawione,
Poznań 2002, n. 1113-1690 (s. 281-405); Cz. Krakowiak, L.
Adamowicz (red.), Dokumenty duszpastersko-liturgiczne
Episkopatu Polski (1966-1998), Lublin 1999; M. Kunzler,
Liturgia Kościoła, Poznań 1999, s. 401-515; B. Nadolski,
Liturgika, t. 3: Sakramenty, sakramentalia, błogosławieństwa,
Poznań 1992; K. Konecki, Struktura i teologia modlitwy
konsekracyjnej odnowionych obrzędów święceń kapłańskich, w:
A. Durak (red.), Liturgia Domus Carissima. Studium liturgiczne
dedykowane ks. Bogusławowi Nadolskiemu w sześćdziesiątą
piątą rocznicę urodzin, Warszawa 1998, s. 206-219; D.
Kwiatkowski, Święcenia prezbiterów w Pontyfikale Rzymskim z
1990 roku, „Roczniki Teologiczne” 49(2002) z. 8, s. 111-144; J.
Nowak, Trójstopniowość sakramentu święceń, w: Kolekcja
Communio, t. 3; Kapłaństwo, Poznań-Warszawa 1988, s. 94112; J. Nowak, Święcenia biskupa, „Roczniki Teologiczne”
49(2002) z. 8, s. 97-110; P. Petryk, Święcenia diakonów,
„Roczniki Teologiczne” 49(2002) z. 8, s. 145-164; M.
Reinecke, Święcenia i posługi, „Christianitas”14(2002/2003) s.
49-67.
Sposób zaliczenia:
egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
Muzyka kościelna
TYP ZAJĘC
Ćwiczenia
15/15
Prowadzący:
SEMESTR
IX-X
2/1
ks. dr Mariusz Klimek
ks. mgr Józef Nowak
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wybrane zagadnienia z instrumentoznawstwa.
Budowa i funkcje organów kościelnych.
63
Śpiewy mszalne i pozamszalne diakona.
Śpiewy Wielkiego Tygodnia i Liturgii Godzin.
Cele i zadania przedmiotu: Zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi historii i
budowy instrumentów muzycznych. Podstawowa wiedza na
temat budowy i remontów organów kościelnych oraz potrzeba
ich wykorzystania w liturgii. Student powinien posiąść zdolność
śpiewania wszystkiego, co dotyczy posługi diakona w Kościele:
śpiewów mszalnych i pozamszalnych, Liturgii Wielkiego
Tygodnia i Liturgii Godzin.
Pomoce naukowe:
Płyty i odtwarzacz CD, pianino, nuty wybranych śpiewów,
Mszał Rzymski, Liturgia Godzin.
Literatura:
Z. Lissa, Zarys nauki o muzyce, PWM 1952; W. Rudziński,
Muzyka dla wszystkich, PWM 1984; Gerard Mizgalski,
Encyklopedia
Muzyki
Kościelnej,
Poznań-WarszawaLublin1959; Ks. I. Pawlak, Muzyka liturgiczna po Soborze
Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła, Lublin 2001;
Ks. E. Hinz, Nurt religijny w muzyce różnych epok, Pelplin
2003; W. Lewkowicz, Muzyka sakralna, Warszawa 1961; Ks. E.
Hinz, Zarys historii muzyki kościelnej, Pelplin 2000; J.
Chomiński, K. Wilkowska, Historia muzyki, cz. 1 Kraków 1989,
cz. 2, Kraków 1990; A. Buchner, Encyklopedia instrumentów
muzycznych, Racibórz 1995; J. Erdman, Organy, Warszawa
1989.
zaliczenie z oceną
Sposób zaliczenia:
NAZWA PRZEDMIOTU:
SEMESTR:
Prawo kanoniczne - prawo małżeńskie i procesowe
IX - X
TYP ZAJĘĆ:
15/15 i 15/15
2/1 i 2/1
Prowadzący:
ks. dr hab. Janusz Gręźlikowski, prof. UMK
ks. dr Wiesław Kraiński
Jednostka organizacyjna: Zakład Prawa Kanonicznego
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Wykład ma dostarczyć podstawowych wiadomości na temat
kanonicznego prawa małżeńskiego (kan. 1055-1165 Kodeksu
Prawa Kanonicznego, a mianowicie: II 1/. Pochodzenie i
pojęcie małżeństwa; 2/. Cele, przymioty i elementy małżeństwa
kanonicznego; 3/. Władza Kościoła nad małżeństwem i rodzaje
małżeństw; 4/. Troska duszpasterska Kościoła o przygotowanie
do sakramentu małżeństwa; 5/. Kanoniczne dochodzenie
przedślubne; 6/. Przeszkody do zawarcia małżeństwa; 7/. Zgoda
małżeńska i jej wady; 8/. Kanoniczna forma zawarcia
małżeństwa; 9/. Małżeństwa mieszane; 10/. Uważnienie
małżeństwa; 11/. Rozłączenie małżonków.
Semestr drugi to prezentacja i omówienie księgi V, VI i VII
Kodeksu Prawa Kanonicznego, w skład których wchodzą
64
następujące zagadnienia: 1/. Dobra doczesne Kościoła
(nabywanie i zarządzanie); 2/. Przestępstwa i kary (karanie
przestępstw, podmiot podległy sankcjom karnym, rodzaje kar i
inne środki karania, aplikowanie kar i ustanie kar); 3/. Kary za
poszczególne przestępstwa; 4/. Kanoniczne prawo procesowe
(właściwość sądu, różne stopnie i rodzaje trybunałów, zasady
funkcjonowania trybunałów); 5/. Poszczególne procesy (proces
sporny, procesy małżeńskie, proces karny, proces
kanonizacyjny); 6/. Przebieg i etapy procesu.
Cel i zadania przedmiotu: Poznanie i zrozumienie podstawowych pojęć, problemów i
zagadnień związanych z kanonicznym prawem małżeńskim,
majątkowym, karnym i procesowym. Zapoznanie się i
przyswojenie obowiązujących norm prawa małżeńskiego,
kościelnych dóbr doczesnych, prawa karnego i procesowego
Kościoła katolickiego odnoszących się do zawarcia małżeństwa,
przyczyn jego nieważnego zawierania i uważnienia czy
orzeczenia nieważności, jak też określających prawo majątkowe
Kościoła, przestępstwa i kary oraz kościelne prawo procesowe.
Tematyka ta zawarta jest w księdze IV (kan. 1055-1165), jak
też V, VI i VII Kodeksu Prawa Kanonicznego. Stąd celem
przedmiotu będzie poznanie i przyswojenie treści i wykładni
tych kanonów obowiązującego Kodeksu.
Pomoce dydaktyczne:
Kodeks Prawa Kanonicznego, Poznań 1984; T. Pawluk, Prawo
Kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. Dobra doczesne
Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy, t. IV, Olsztyn 1990;
Sztafrowski E., Podręcznik prawa kanonicznego, t. III i IV,
Warszawa 1985-1986; Kasprzak S., Wybrane zagadnienia z
prawa kościelnego, Lublin 2000; W. Góralski, Kanoniczne
prawo małżeńskie, Warszawa 2000; P. M. Gajda, Prawo
małżeńskie Kościoła katolickiego, Tarnów 2000;
Sposób zaliczenia:
egzamin; ćw. zal. z oceną.
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia dogmatyczna -Eschatologia
IX-X
TYP ZAJĘĆ
Wykład
15/15
1/1
Odpowiedzialny za przedmiot:
ks. prof. zw. dr hab. Czesław Rychlicki
ks. dr hab. Wojciech Hanc, prof. UKSW
Opis przedmiotu:
Wykład o sprawach ostatecznych człowieka jest
ujęty w kluczu teologalnych postaw wierzącego: wiary, nadziei i
miłości. W świetle cnót teologalnych zostają omówione
zasadnicze problemy związane z celem ostatecznym człowieka i
jego sytuacji po śmierci.
65
W części wstępnej podjęte zostaje zagadnienie wiary, jako
podstawy dla przyjęcia przesłania Chrystusa o życiu wiecznym
człowieka i wartości jego życia ziemskiego dla zbawienia.
Część druga wykładu obejmuje problem nadziei człowieka na
odzyskanie utraconego przez grzech szczęścia człowieka. W
polu teologicznej nadziei jest omawiana nauka o eschatologii
pośredniej, związanej z czyśćcem, o paruzji i zmartwychwstaniu
ostatecznym, jako konsekwencji zmartwychwstania Chrystusa.
W kontekście miłości zostaje omówiony temat powszechnej
zbawczej woli Boga i wolności ludzkiego działania,
problematyka zbawienia, rozumiana w kategorii „nieba” i nauka
o karze wiecznej, jako odrzuconej przez człowieka miłości.
Celem wykładu jest przedstawienie doktryny katolickiej
o sprawach ostatecznych człowieka, opartej na Objawieniu
biblijnym, teologicznej interpretacji Objawienia i nauczaniu
magisterialnym Kościoła.
Przedmiot poprzedzający: teologia dogmatyczna: wykład o stworzeniu człowieka i jego
powołaniu do zbawienia (antropologia teologiczna i wykład o
łasce).
Pomoce naukowe:
teksty biblijne oraz Ojców Kościoła i Magisterium Ecclesiae na
temat spraw ostatecznych.
Literatura:
Cz. Rychlicki, Wiara – nadzieja – miłość wobec wieczności. Z
zagadnień współczesnej eschatologii, Płock 2001; J. Ratzinger,
Eschatologia. Śmierć i życie wieczne, Poznań 1984; L.
Scheffczyk, Zmartwychwstanie, Warszawa 1984; L. Scheffczyk,
Zmartwychwstanie Jezusa – fundamentalna prawda wiary,
ComP 2(1985), s. 11-22; Z. Kijas, Czyściec. Czy jest i dla
kogo?, Kraków 1999; G. Martelet, Odnalezione życie wieczne,
Kraków 2000; J. Finkenzeller, Eschatologia, Kraków 2000; Z.
Kijas, Niebo. Dom Ojca, Kraków 2001; H.U. von Balthasar,
Teologia misterium paschalnego, Kraków 2001; Z. Kijas,
Piekło. Oddalenie od Domu Ojca, Kraków 2002; H.
Szmulewicz, Po tamtej stronie życia. Zarys eschatologii,
Tarnów 2003; C. Zuccaro, Teologia śmierci, Kraków 2005.
Sposób zaliczenia:
egzamin.
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia moralna szczegółowa – moralność życia społecznego
IX
TYP ZAJĘC
Wykład
30
3
Prowadzący:
Status przedmiotu:
obowiązkowy
66
Najpierw ma miejsce ogólne wprowadzenie w takie zagadnienia
jak: społeczny charakter człowieka, jego społeczne powołanie,
naród, państwo, wspólnota międzynarodowa. Potem następuje
szczegółowe omawianie następujących zagadnień z ukazaniem
ich wymiaru moralnego: praca ludzka i jej personalistyczny
wymiar, rodzina ludzka i chrześcijańskie małżeństwo, elementy
etyki seksualnej, państwo i służebna rola władzy państwowej,
prawo własności.
Opis przedmiotu:
Literatura:
Jan Paweł II, encykliki: Laborem exercens, Sollicitudo rei
socialis, Centesimus annus; P. Góralczyk, Powtórne związki
małżeńskie w teologicznym i etycznym świetle, Ząbki 1995; J.
Laskowski, Trwałość wspólnoty małżeńskiej. Studium
psychosocjologiczne, Warszawa 1987; J. Majka, Etyka życia
gospodarczego, Warszawa 1980; S. Olejnik, Teologia moralna
życia społecznego, Włocławek 2000; A. Szostek, Wokół
godności prawdy i miłości, Lublin 1995; S. Wyszyński, Miłość i
sprawiedliwość społeczna, Poznań 1993.
Sposób zaliczenia:
egzamin.
NAZWA PRZEDMIOTU
Teologia moralna życia społecznego
TYP ZAJĘĆ
Ćwiczenia
15
SEMESTR
IX
1
Opis przedmiotu:
Problematyka relacji chrześcijanina do świata współczesnego
i partycypacji w podstawowych wspólnotach i
społecznościach w jakich żyje.
Ćwiczenia wprowadzające w zagadnienie stosunku
chrześcijan do świata współczesnego, jak również w
partycypację
w
podstawowych
wspólnotach
i
społecznościach w jakich żyje chrześcijanin na podstawie
dokumentów społecznych Kościoła.
Pomoce naukowe:
Paweł VI, Encyklika Eclesiam suam, Tenże, Encyklika
Populorum consortio, Konstytucja duszpasterska o Kościele
s świecie współczesnym Gaudium et spes, Jan Paweł II,
adhortacja Familiaris consortio, Tenże, List do Rodzin,
Tenże, adhortacja Ecclesia in Europa, Kongregacja Nauki
Wiary List do Biskupów Kościoła Katolickiego o
współdziałaniu mężczyzny i kobiety w Kościele i świecie.
Dokument Komisji „Iustitia et Pax” Episkopatu Francji O
właściwy kształt mundializacji, „Społeczeństwo” 9 (1999) nr
3, s. 626 – 650.
67
Sposób zaliczenia:
Na podstawie obecności studentów i aktywności na zajęciach,
oraz wygłoszonych referatów, zaliczenie z oceną.
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia pastoralna szczegółowa
TYP ZAJĘĆ
IX-X
Wykład
15/15
Prowadzący:
Jednostka organizacyjna
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
2/1
Organizacja duszpasterstwa: relacje pomiędzy teorią
działalności kościelnej a praktyką kościelną; funkcja
kierownicza na szczeblu diecezjalnym i parafialnym; etapy
działalności zorganizowanej. Cały Lud Boży podmiotem
zbawczej działalności Kościoła; podmiot działalności
kościelnej w historii teologii pastoralnej; charyzmaty i urząd
w życiu Kościoła; biskup jako podmiot duszpasterstwa;
diecezja miejscem posługiwania biskupa; posługa prezbitera
w parafii; życie wspólnotowe prezbiterium parafialnego;
zadania pastoralne diakonów; laikat i formy apostolstwa
świeckich; apostolstwo instytutów życia konsekrowanego;
posługa teologów świeckich w Kościele. Relacje Kościoła
do świata: inkulturacja Kościoła; zasady partycypacji
Kościoła w rozwoju świata; zagrożenia wiary i religijności
płynące ze strony świata; obecność Kościoła w świecie; rola
dialogu w życiu Kościoła.
Cele i zadania przedmiotu: Zapoznanie studentów z zasadami sprawnej organizacji
duszpasterstwa, podmiotami zbawczej działalności Kościoła
oraz relacją Kościoła do świata. Znajomość tych zagadnień
jest koniecznym warunkiem skutecznego duszpasterstwa.
Literatura:
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele
w świecie współczesnym Gaudium et spes; Jan Paweł II,
Adhortacja apostolska Chistifideles laici o powołaniu i misji
świeckich w Kościele i w świecie dwadzieścia lat po
Soborze Watykańskim II; Kongregacja do spraw
Duchowieństwa, Instrukcja Kapłan, pasterz i przewodnik
wspólnoty parafialnej, Wrocław 2002; Teologia pastoralna,
t. 1, Teologia pastoralna fundamentalna, red. R. Kamiński,
Lublin 2000; A. Żądło, Kościół lokalny. Teologia i
duszpasterstwo, Kraków 2001; S. Bielecki, Kościół a świat
w perspektywie kairos trzeciego tysiąclecia, w:
Duszpasterstwo a wyzwania XXI wieku, red. J. Ostrowski,
Kielce 2001; E. Warchoł, Parafia jako podstawowa
wspólnota w duszpasterskiej działalności Kościoła.
Wybrane zagadnienia – wybór tekstów, Sandomierz 1999;
68
A. L. Szafrański, Kariologia. Zarys nauki o Kościele w
świecie współczesnym, Lublin 1990.
Sposób zaleczenia:
zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU
Teologia biblijna
TYP ZAJĘC
Wykład
SEMESTR
IX-X
15/15
2/2
Prowadzący:
ks. bp dr hab. Zbigniew Kiernikowski, prof. UMK
Katedra Biblistyki
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
W pierwszym semestrze poruszane są następujące
zagadnienia: wprowadzenie ogólne w problematykę –
natura, historia, problem metodologii w TB. Łącząc
metodę systematyczną z metodą historyczno-krytyczną
poruszane są zagadnienia dotyczące idei Boga w ST,
człowieka, historii zbawienia, Izraela, kultu, kapłaństwa,
grzechu, odkupienia, a także tzw. paideia tou Theou, czyli
pedagogii biblijnej. W ramach drugiego semestru
poruszane są analogiczne zagadnienia w ramach NT oraz
środowiska międzytestamentalnego.
Celem wykładu jest pomoc w tworzeniu syntezy
teologicznej myśli zawartej na kartach Starego i Nowego
Testamentu, którą określa się jako historia zbawienia,
z ukierunkowaniem na duszpasterstwie, katechezie i
kierownictwie duchowym.
Pomoce naukowe:
Literatura pomocnicza:
-
Wykłady ze Starego i Nowego Testamentu
Teksty Starego i Nowego Testamentu, komentarze do
ksiąg obu Testamentów ze szczególnym zwróceniem
uwagi na rozdziały Wstępów poświęcone teologii danej
księgi.
ST:
J. L. McKenzie, Zarys teologii Starego
Testamentu, w: R. E. Brown, J. A. Fitzmyer, R. E.
Murphy (red. wyd. oryg.), W. Chrostowski (red. wyd.
polskiego), Warszawa 2001, s. 1990-2034; G. von Rad,
Teologia Starego Testamentu, Warszawa 1986; J.
Schreiner, Teologia Starego Testamentu, Warszawa 1999.
NT: . Brown i inni, Zarys teologii Nowego Testamentu w:
E. Brown, J. A. Fitzmyer, R. E. Murphy (red. wyd. oryg.),
W. Chrostowski (red. wyd. polskiego), Warszawa 2001, s.
2092-2131; [NB. tamże studium J. A. Fitzmyera
poświęcone teologii św. Pawła, s. 2132-2183 i F. J.
69
Moloney’a poświęcone teologii św. Jana, s. 2134-2197]; J.
Gnilka, Teologia Nowego Testamentu, Kraków 2002; H.
Langkammer, Teologia Nowego Testamentu, Wrocław,
cz. 1, 1985, cz. 2, 1984; K. H. Schelkle, Teologia
Nowego Testamentu, Kraków 1984-86, t. 1-3 (t. 4. nie
ukazał
się);
F.
Szulc,
Struktura
teologii
judeochrześcijańskiej. Studium metodologiczne w świetle
badań J. Daniélou, Kraków 2005.
Sposób zaliczenia:
Zaliczenie
NAZWA PRZEDMIOTU
Teologia duchowości
TYP ZAJĘĆ
Wykład
30/30
SEMESTR
IX, X
1/2
Prowadzący:
ks. dr Lech Król
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
W programie zajęć z teologii duchowości należy ująć
następujące tematy: zagadnienie wprowadzające w dynamizm
życia duchowego; dynamika życia duchowego według Pisma
Świętego; świadectwa Ojców Kościoła, czasów średniowiecza
i potrydenckich o dynamice życia; szczegółowe omówienie
trzech
okresów
życia
duchowego
(początkujących,
postępujących, doskonałych); wybrane zagadnienia z mistyki
chrześcijańskiej; omówienie środków wzrostu duchowego;
wybrane zagadnienia z duchowości kapłańskiej (wartości
podmiotowe i przedmiotowe), istota sakramentu kapłaństwa,
kapłan przewodnikiem wspólnoty, wybrane zagadnienia
celibatu kapłańskiego na podstawie nauczania Jana Pawła II.
Cele i zadania przedmiotu: Teologia duchowości podejmuje zagadnienie dynamiki życia
duchowego w ujęciu historycznym i teologicznym. Studenci
mają poznać naturę drogi życia duchowego wiodącej do
zjednoczenia z Bogiem. Jako przyszli kapłani zapoznają się
także z zagadnieniami, które naświetlą szczególną drogą do
świętości poprzez kapłaństwo Chrystusowe.
Literatura:
J. Baumann, Zarys Historii Duchowości, Kielce 1993; J.
Misiurek, Zarys historii duchowości chrześcijańskiej,
Częstochowa 2003; T. Spidlik, I. Gargano, V. Grossi, Historia
duchowości, t. III, Duchowość Ojców Kościoła, Kraków 2004;
R. Garrigou-Lagrange, Trzy okresy życia wewnętrznego,
Niepokalanów 1998; F. Asti, Spiritualita’ e mistica, Questioni
metodologiche, Vaticano 2003; W. Słomka, Duchowość
kapłańska, Lublin 1996; M. Costa, Tra identita’ e formazione,
70
La spiritualita’ sacerdotale, Roma 2003; Nauka Kościoła o
charyzmacie celibatu, pod red. A. Jasińskiego, Gniezno 1993;
Pastores dabo vobis, Adhortacja apostolska Jana Pawła II o
formacji kapłańskiej, Wrocław 1995.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie
SPECJALIZACJA KAPŁAŃSKA
ROK V, X SEMESTR
NAZWA PRZEDMIOTU
TYP ZAJĘĆ
Wykład
SEMESTR
X
15
2
Opis przedmiotu:
Problematyka podejmowana w ramach przedmiotu obejmuje:
podstawowe wymiary kultury narodowej, demokrację
podstawową i demokrację jako ustrój polityczny, relację
wspólnoty politycznej do religii, relacje państwo – Kościół
katolicki w doktrynie Soboru Watykańskiego II oraz
konstytucyjne podstawy relacji państwo – Kościół.
Wprowadzenie studentów w problematykę kultury
narodowej, relację państwa do religii i Kościoła katolickiego.
Pomoce naukowe:
Lublin 1996.
Literatura:
C. Strzeszewski, Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994;
T. Borutka, Społeczne nauczanie Kościoła. Teoria i
zastosowanie, Kraków 2004; J. Maritain, Człowiek i
państwo, tłum. A. Grobler, Kraków 1993; K. Murawski,
Państwo i społeczeństwo obywatelskie. Wybrane problemy
rozwoju demokracji w Polsce 1989 – 1997, Kraków 1999;
B. Sorge, Wykłady z katolickiej nauki społecznej, tłum. M.
Zaręba, Kraków 2001; W. J. Hoye, Demokracja a
chrześcijaństwo, tłum. S. Jopek, Kraków 2003; J.
Krukowski, Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych,
Lublin 1993.
egzamin.
Sposób zaliczenia:
71
NAZWA PRZEDMIOTU
TYP ZAJĘĆ
Ćwiczenia
SEMESTR
X
15
1
Prowadzący:
Opis przedmiotu:
Analiza nauczania społecznego Kościoła w encyklikach
społecznych od Jana Pawła II do Benedykta XVI.
Zapoznanie ze źródłami nauczania społecznego Kościoła,
treścią i strukturą dokumentów społecznych Kościoła.
Metoda nauczania:
Referaty prezentowane przez studentów, wspólna analiza
Encykliki Jana Pawła II: Laborem exercens, Sollicitudo rei
socialis, Centesimus annus, Encyklika Benedykta XVI Deus
caritas est.
Pomoce naukowe:
Sposób zaliczenia:
Na podstawie obecności studentów i aktywności na
zajęciach, oraz wygłoszonych referatów, zal. z oceną.
NAZWA PRZEDMIOTU
Teologia dogmatyczna –Mariologia, Eklezjologia
TYP ZAJĘĆ
Wykład
45
SEMESTR
X
3
Prowadzący:
ks. prof. dr hab. Czesław Rychlicki
ks. dr hab. Wojciech Hanc, prof. UKSW
Opis przedmiotu:
Wykład obejmuje naukę o Kościele w aspekcie
dogmatycznym: geneza Kościoła, misterium Kościoła i próba
zdefiniowania Kościoła, jego natura i misyjne posłannictwo. W
kontekst eklezjalny zostaje włączony wykład z mariologii,
obejmujący miejsce Maryi w zbawczych tajemnicach Chrystusa
i w posłannictwie Kościoła.
Celem wykładu jest przedstawienie zbawczej natury
Kościoła, jako rzeczywistości powołanej przez Chrystusa i jego
wymiaru ludzkiego, a także miejsce i rola NMP w tajemnicy
Chrystusa i Kościoła.
Przedmiot poprzedzający: wprowadzenie w chrześcijaństwo; teologia fundamentalna;
powołanie człowieka do zbawienia i środki do niego wiodące.
72
Pomoce naukowe:
teksty biblijne oraz Ojców Kościoła i Magisterium Ecclesiae, ze
szczególnym uwzględnieniem nauko Soboru Wat. II i
dokumentów posoborowych.
Literatura:
La Chiesa del Vaticano II, red. G. Barauna, Firenze 1965; E.
Ozorowski, Kościół. Zarys eklezjologii katolickiej, Wrocław
1984; L. Melotti, Maryja, Matka żyjących. Zarys mariologii,
Niepokalanów 1993; Ks. J. Kudasiewicz, Matka Odkupiciela.
Medytacje biblijne, Kielce 1996; H. de Lubac, Medytacje o
Kościele, Kraków 1997; Cz. St. Bartnik, Dogmatyka katolicka, t.
2, Lublin 2003; Cz. St. Bartnik, Matka Boża, Lublin 2003; L.
Scheffczyk, Maryja. Matka i Towarzyszka Chrystusa.
Podręcznik mariologii, Kraków 2004.
Sposób zaliczenia:
egzamin.
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia moralna szczegółowa – bioetyka
TYP ZAJĘĆ
X
Wykład
Prowadzący:
30
3
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Po ogólnej introdukcji w historię bioetyki, ma miejsce
wprowadzenie w takie pojęcia jak: fenomen życia ludzkiego,
świętość życia ludzkiego, osobowa godność poczętego życia,
problem animacji płodu ludzkiego. Potem następuje omawianie
zagadnień szczegółowych z uwzględnieniem ich moralnego
wymiaru takich jak: eutanazja, aborcja, diagnostyka prenatalna,
sztuczne zapłodnienie pozaustrojowe, klonowanie człowieka,
transplantacja organów. Następnie zostają omówione zasady
pomocnicze funkcjonujące w etyce medycznej takie jak: zasada
niedysponowalności, zasada solidarności, zasada czynu o
podwójnym
skutku,
zasada
całościowości,
zasada
proporcjonalności.
Literatura:
Jan Paweł II, encyklika Evangelium vitae; A. Muszala (red.),
Encyklopedia bioetyki. Personalizm chrześcijański. Głos
Kościoła, Radom 2005; R. Otowicz, Etyka życia. Bioetyczny i
teologiczny kontekst problematyki życia poczętego, Kraków
1998; J. Wróbel, Człowiek i medycyna. Teologicznomoralne
podstawy ingerencji medycznych, Kraków 1999.
Sposób zaliczenia:
egzamin.
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
73
Teologia moralna – bioetyka
TYP ZAJĘC
Ćwiczenia
15
X
1
Prowadzący:
ks. dr Artur Niemira
Opis przedmiotu:
Zajęcia skupiają się wokół wybranych zagadnień z bioetyki,
znajdujących liczne odniesienia w nauczaniu Kościoła,
stanowiących
przedmiot
zainteresowania
teologów
moralistów oraz najczęściej podejmowanych w szerokiej
debacie społecznej. Zadaniem studenta jest zapoznanie się
ze stanowiskiem Kościoła w kwestiach odnoszących się do
ludzkiego życia, od poczęcia do naturalnej śmierci,
zrozumienie studiowanych tekstów, zdobycie umiejętności
posługiwania się poprawnym językiem teologicznym oraz
umiejętne prowadzenie dyskusji w oparciu o znajomość
rzeczowych argumentów. Ćwiczenia obejmują analizę
tekstów źródłowych, prezentację studenta, postawienie
problemu i wprowadzenie do dyskusji, wreszcie dyskusję
nad postawionymi kwestiami. Student powinien zdobyć
umiejętność wchodzenia w debatę ze współczesną kulturą w
najbardziej fundamentalnych dla ludzkiego życia kwestiach,
które znajdują się w obrębie zainteresowania bioetyki.
Paweł VI, Encyklika Humanae vitae, Jan Paweł II, Encyklika
Evangelium vitae, Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja
Persona humana, R. otowicz, Etyka życia, Kraków 1998.
Literatura:
Sposób zaliczenia:
Zaliczenie z oceną.
SPECJALNOŚĆ KATECHETYCZNO-PASTORALNA
ROK V, IX I X SEMESTR
UWAGA: WIĘKSZOŚĆ PRZEDMIOTÓW NA SPECJALNOŚCI KATECHETYCZNOPASTORALNEJ JEST IDENTYCZNA Z WCZEŚNIEJ OPISANYMI NA
SPECJALNOŚCI KAPŁAŃSKIEJ, W TYM MIEJSCU ZOSTANĄ PODANE
TYLKO INFORMACJE O NOWYCH PRZEDMIOTACH.
NAZWA PRZEDMIOTU
SEMESTR
Teologia dogmatyczna -Sakramentologia
TYP ZAJĘC
Wykład
Prowadzący:
X
30/30
ks. dr Bogusław Daniel Kwiatkowski
2/2
74
Opis przedmiotu:
Wykład omawia miejsce i rolę sakramentów w
historii zbawienia. W sakramentologii ogólnej zwraca uwagę na
pojęcie sakramentów jako znaków zbawczych, ustanowienie
sakramentów, materia i forma sakramentalna, szafarz i podmiot
sakramentów, sakramenty znakiem Chrystusa i Kościoła,
charakter sakramentalny, nadprzyrodzone skutki ważnie
sprawowanych sakramentów, historyczny rozwój nauki o
sakramentach. W części szczegółowej zostaje przedstawiona
teologia siedmiu rytów sakramentalnych, jako znaków
osobowego spotkania z Bogiem w Chrystusie.
Celem wykładu jest przekazanie nauki Kościoła o
sakramentach jako środkach zbawienia ustanowionych przez
Chrystusa i realizowanych w Kościele.
Przedmiot poprzedzający: teologia dogmatyczna: Chrystologia i Eklezjologia.
Pomoce naukowe:
teksty biblijne, doktryna Ojców Kościoła i Magisterium
Ecclesiae. Współczesne koncepcje teologii sakramentów.
Literatura:
T. Schneider, Znaki bliskości Boga. Zarys sakramentologii,
Wrocław 1990; Cz. Rychlicki, Sakramentalny charakter
przymierza małżeńskiego. Studium teologicznodogmatyczne,
Płock 1997; B. Testa, Sakramenty Kościoła, Poznań 1998; P.J.
Rosato, Wprowadzenie do posoborowej teologii sakramentów,
Kraków 1998; G. Koch, Sakramentologia. Zbawienie przez
sakramenty, Kraków 1999; Cz. St. Bartnik, Sakramentologia
społeczna, Lublin 2000; M. Qualizza, Inicjacja chrześcijańska.
Chrzest. Bierzmowanie. Eucharystia, Kraków 2002; Cz. St.
Bartnik, Dogmatyka katolicka, t. 2, Lublin 2003, s. 587-795; W.
Hanc, Ekumeniczny wymiar sakramentów chrześcijańskiej
inicjacji
w
świetle
międzywyznaniowych
dialogów
doktrynalnych. Studium ekumeniczne, Włocławek 2003.
Sposób zaliczenia:
egzamin
NAZWA PRZEDMIOTU
Ekumenizm
TYP ZAJĘĆ
SEMESTR
Wykład
IX-X
15/15
1/1
Prowadzący:
75
Opis przedmiotu:
W ramach wykładów omówione zostaje pojęcie i natura
ekumenizmu, cel i zadania ruchu ekumenicznego, oraz
teologiczne podstawy jedności chrześcijan.
Dalsze tematy obejmują Kościoły i wspólnoty
chrześcijańskie: Kościoły Wschodnie odłączone od Rzymu;
Kościoły Wschodnie zjednoczone z Rzymem; Kościoły i
Wspólnoty Kościelne tradycji zachodniej; Światowe
Wspólnoty Chrześcijańskie.
W drugiej części wykładów zostaje przedstawiona historia
ruchu ekumenicznego; wkład Kościołów i wspólnot
chrześcijańskich w dialog ekumeniczny; Światowa Rada
Kościołów. Szerzej omówiony jest Dekret Soboru
Watykańskiego II o ekumenizmie „Unitatis redintegratio”,
jego geneza i skutki. Następnie studenci zostają zapoznani z
historią ruchu ekumenicznego w Polsce; Polską Radą
Ekumeniczną oraz perspektywami rozwoju ruchu
ekumenicznego w Polsce i najnowszymi dokumentami i
problemami ekumenicznymi: Biblia podstawą jedności,
wzajemne uznanie Chrztu, problem interkomunii, główne
założenia przygotowywanej instrukcji o małżeństwach
mieszanych, problem posługiwania duchownego, deklaracja
o usprawiedliwieniu.
Cele i zadania przedmiotu: przedstawić istotę i teologiczne podstawy ekumenizmu.
Zapoznać studentów z katolickimi zasadami ekumenizmu
oraz aktualnym stanem dialogów. Omówić praktyczny
wymiar osiągniętych uzgodnień: wzajemne uznanie chrztu,
communicatio in sacris, aktualny stan zaawansowania prac
nad instrukcją na temat małżeństw mieszanych.
Zadaniem wykładu jest ukazanie teologicznych podstaw
zaangażowania Kościoła katolickiego w ruch ekumeniczny
oraz dotychczasowych osiągnięć ekumenicznych. Wykład
winien zmierzać również do wyrobienia w studentach
postawy tolerancji i szacunku wobec chrześcijan innych
wyznań.
Pomoce naukowe:
Literatura:
teologia dogmatyczna: eklezjologia, sakramentologia.
Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio Soboru
Watykańskiego II; Dyrektorium o ekumenizmie; Jan Paweł II,
Encyklika Ut unum sint; Wspólna deklaracja o
usprawiedliwieniu.
Papieska Rada do Spraw Jedności Chrześcijan, Dyrektorium
w sprawie realizacji zasad i norm dotyczących ekumenizmu,
ComP 14(1994) nr 2, s. 1-93; Ut unum. Dokumenty Kościoła
katolickiego na temat ekumenizmu, red. St. C. Napiórkowski,
Lublin 1982; Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do
ekumenizmu, red. W. Hryniewicz i in., Lublin 1996; Ut unum.
Dokumenty Kościoła katolickiego na temat ekumenizmu
1982-1998, red. S.C. Napiórkowski i in., Lublin 2000; J.
Vercruysse, Wprowadzenie do teologii ekumenicznej,
Kraków 2001; S.C. Napiórkowski, Bóg łaskawy. Nad
„Wspólną deklaracją o usprawiedliwieniu”, Warszawa 2001;
Ks. P. Jaskóła, Zagadnienia ekumeniczne, Opole 2004; A.
76
Napiórkowski, Zagadnienia ekumeniczne, Kraków 2001; Z
Kijas, Odpowiedzi na 101 pytań o ekumenizm, Kraków 2004.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie.
NAZWA PRZEDMIOTU
Współczesny system szkolny
TYP ZAJĘĆ
Wykład
15
SEMESTR
IX
1
Prowadzący:
dr Beata Bilicka
Status przedmiotu:
obowiązkowy
Opis przedmiotu:
Powrót katechezy do szkół w roku 1990 postawił przed
odpowiedzialnymi za katechezę w diecezjach i przed samymi
katechetami nowe zadania, także w płaszczyźnie prawno –
organizacyjnej. Status prawny nauczyciela religii określają
odtąd zarówno państwowo – kościelne, jak
i
państwowe akty prawne, zwłaszcza ustawa Karta Nauczyciela.
Stąd też potrzeba zapoznania studentów, późniejszych
katechetów, z tymi aktami prawnymi, jak również ze ścieżką
awansu zawodowego nauczyciela religii na stopień nauczyciela
kontraktowego, mianowanego, dyplomowanego. Wykład
prowadzi ekspert MEN do spraw awansu zawodowego
nauczycieli.
Cele i zadania przedmiotu: Zapoznacie studentów z problemami prawnymi katechezy w
szkole po roku 1990 oraz z procedurą awansu zawodowego
nauczycieli religii.
Pomoce dydaktyczne:
Wykład z zastosowaniem rzutnika.
Literatura:
W. Góralski, W. Adamczewski, Konkordat między Stolicą
Apostolską i Rzeczapospolitą (sic!) Polską z 28 lipca 1993,
Płock 1994, s. 73 - 88; W. Janiga, A. Mezglewski (red.),
Katecheza dzisiaj, problemy prawne teologiczne, Krosno –
Sandomierz 2000; J. Szpet, Vademecum katechety, Poznań
2000; Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty z
późniejszymi zmianami; Rozporządzenie MEN w sprawie
warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach
publicznych z dnia 14 kwietnia 1992 z późniejszymi zmianami;
Ustawa z dnia 18 lutego 2000 o zmianie ustawy Karta
Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw z
późniejszymi zmianami; Rozporządzenie MEN z dnia 3 sierpnia
2000 w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez
nauczycieli z późniejszymi zmianami.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie.
77
NAZWA PRZEDMIOTU
Teologia laikatu
TYP ZAJĘĆ
Wykład
15/15
SEMESTR
IX-X
1/1
Prowadzący:
ks. dr Mieczysław Łaszczyk
Status przedmiotu:
specjalnościowy
Opis przedmiotu:
Podstawy teologiczno-pastoralne laikatu oraz formy
apostolstwa wiernych świeckich w apostolstwie wspólnym
chrześcijan; apostolstwo własne i pomocnicze laikatu;
apostolat środowiskowy; apostolat społeczny laikatu;
miejsce laikatu w Kościele i świecie; wierni świeccy we
wspólnocie i życiu parafialnym.
Zapoznanie studentów z podstawami teologicznopastoralnymi działalności apostolskiej wiernych świeckich
oraz z różnymi formami apostolatu.
Literatura:
II Sobór Watykański: Konstytucja duszpasterska o Kościele
w świecie współczesnym „Gaudium et spes”; Dekret o
apostolstwie świeckich „Apostolicam actuositatem”;
Jan Paweł II, Christifideles laici; IIPolski Synod Plenarny
(1991-1999).
Teologia Pastoralna Fundamentalna, red. R. Kamiński, t.I,
Lublin 2000; Teologia Pastoralna Fundamentalna, red. R.
Kamiński, t. II, Lublin 2002; R. Kamiński, Duszpasterstwo
w społeczeństwie pluralistycznym, Lublin 1997; A. L.
Szafrański, Kariologia. Zarys nauki o Kościele w świecie
współczesnym, Lublin 1990.
Sposób zaliczenia:
zaliczenie.
78
79

informacja o przedmiotach

Transkrypt

Podobne dokumenty

AUDYT BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY rok akademicki 2015/2016

I rok I st. SN fil. ros.

Siatka godzin dla specjalności: „Projektowanie i rozwój produktu”:

Zarządzanie w ochronie zdrowia

Wniosek o powtarzanie przedmiotu TiR

Metody uczenia się i studiowania KiSB 1 15 1 KiSB 15 1 KiSB 15 1

PROGRAM PODYPLOMOWE STUDIA ORGANIZACJI POMOCY

Prawo samorządu terytorialnego – wybrane zagadnienia Prawo

Specjalność: Zarządzanie w administracji publicznej

STUDIA II STOPNIA: ZARZĄDZANIE - niestacjonarne obowiązujące