Fiskus zbyt chętnie odmawia wydania interpretacji

Fiskus zbyt chętnie odmawia
wydania interpretacji
Jeśli w danej sprawie może mieć zastosowanie klauzula przeciwko
unikaniu opodatkowania, organ może nie wydać interpretacji
indywidualnej. Tak jest np. w sprawach dotyczących darowizn czy
przekształceń
Przedstawiciele fiskusa otrzymali uprawnienie do odmowy wydania
interpretacji indywidualnych, jeśli do stanu faktycznego lub zdarzenia
przyszłego przedstawionych przez podatnika we wniosku może mieć
zastosowanie klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Wynika to z art.
14na ordynacji podatkowej. Przepis ten obowiązuje od 15 lipca 2016 r. i –
jak przekonują eksperci – jest już stosowany.
Pytani przez nas eksperci z kilku kancelarii przyznają, że dyrektorzy izb
skarbowych odmawiają w niektórych sprawach wydawania interpretacji
indywidualnych, powołując się na możliwość zastosowania klauzuli
przeciwko unikaniu opodatkowania.
– Niestety dyrektorzy izb skarbowych odmawiają wydania interpretacji
bardzo często i to w podstawowych sprawach – mówi Marek Kolibski, radca
prawny, doradca podatkowy i partner w KNDP.
Jak dodaje prof. Adam Mariański, doradca podatkowy, adwokat i partner w
Mariański Group, zauważalna niepokojąca tendencja odmawiania wydania
interpretacji indywidualnych nie dotyczy jakiegoś określonego katalogu
spraw, dlatego brak jest możliwości jednoznacznego wskazania sytuacji, w
których podatnik może spodziewać się takiej decyzji organu. – Wynika to z
tego, że wprowadzone do ordynacji podatkowej przepisy dotyczące klauzuli
przeciwko unikaniu opodatkowania posługują się pojęciami nieostrymi. Dają
więc organowi możliwość zakwestionowania zasadności praktycznie każdej
czynności, w przypadku gdy prowadzić może ona do osiągnięcia korzyści
podatkowej – mówi profesor.
Marek Kolibski jako przykład podaje przypadki odmowy wydania
interpretacji w zakresie prawa do zwolnienia z podatku dla darowizn w
najbliższej rodzinie. Z kolei Tomasz Napierała, partner i doradca
podatkowy z ABC Tax, dodaje, że odmowy wydania interpretacji otrzymali
m.in. podatnicy, którzy zamierzali przekształcić spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w spółkę komandytową, wdrożyć program motywacyjny
dla pracowników (premie w postaci instrumentów
pochodnych) [wywiad] czy dokonać darowizny w rodzinie.
Co więcej, zapadł już pierwszy, precedensowy wyrok Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Krakowie (z 13 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Kr
1380/16, nieprawomocny) dotyczący odmowy wydania interpretacji
indywidualnej ze względu na stosowanie klauzuli. Sąd uznał, że podatnik,
który przed 15 lipca 2016 r. otrzymał korzystną dla siebie interpretację
indywidualną i chciałby się do niej zastosować po tej dacie, może wystąpić
do ministra finansów o wydanie kolejnej interpretacji, w której minister
odpowie, czy pierwotne stanowisko ma zastosowanie. Sąd nie wyjaśnił
jednak, czy podatnik po 15 lipca 2016 r. korzysta z ochrony wynikającej z
interpretacji uzyskanej przed tą datą. Stanowisko w tej kwestii musi
najpierw zająć minister finansów. ⒸⓅ
Łukasz Zalewski
[email protected]
Podstawa prawna
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r.
poz. 201).
PYTANIA DO EKSPERTA
Zastosowanie klauzuli do programów motywacyjnych nie powinno mieć
miejsca
Natalia Kotlarek starszy konsultant, ABC Tax Spółka doradztwa
podatkowego
Dlaczego organy odmawiają wydania interpretacji dotyczącej np.
programów motywacyjnych? Do tej pory raczej nie było z tym kłopotu,
a zainteresowanie wciąż jest duże...
Podatnicy coraz częściej zainteresowani są wdrażaniem programów
motywacyjnych dla kadry zarządzającej, w których wypłata premii
uzależniona jest od osiągnięcia przez spółkę określonych wskaźników
finansowych. Do tej pory fiskus akceptował podejście, że premia
wypłacona w związku z programem motywacyjnym nie podlega skali
podatkowej, lecz stawce 19 proc. Ale to się skończyło. Obecnie organy
odmawiają wydania interpretacji w tej kwestii. Ich zdaniem wdrożenie
programu motywacyjnego opartego na instrumentach pochodnych może
rodzić istotne korzyści podatkowe – obniżenie stawki PIT do 19 proc. dla
części dochodów oraz opóźnienie terminu zapłaty podatku. Efekty tych
działań byłyby, w ocenie organu, sprzeczne z celem i przedmiotem regulacji
PIT.
Czy odmowa jest zasadna?
Argumentacja fiskusa wydaje się bezzasadna. Ewentualna korzyść
podatkowa nie dotyczy bowiem wnioskodawcy (spółki), tylko jej
pracowników. Ponadto, aby czynność mogła być objęta decyzją o
zastosowaniu klauzuli, korzyść podatkowa z niej wynikająca musiałaby
wynieść w okresie rozliczeniowym co najmniej 100 000 zł. Organ, po
pierwsze, nie dopytał o wysokość planowanych premii, a po drugie, wydaje
się mało prawdopodobne, aby korzyść w takiej wysokości została uzyskana
przez jednego pracownika. Dodatkowo, aby zastosowanie klauzuli było
zasadne, działanie podatnika w ramach danej czynności musiałoby być
sztuczne. W przypadku premii opartych na instrumentach pochodnych tak
nie jest. Zasadniczym celem takich umów jest bowiem zmotywowanie
pracowników oraz zwiększenie ich efektywności, a w konsekwencji
poprawa wyników finansowych spółki. Potwierdzeniem zaś ważności
zagadnienia programów motywacyjnych jest przyznanie w 2016 r. Nagrody
Banku Szwecji w dziedzinie nauk ekonomicznych za pracę nad teorią
kontraktów. W ramach teorii laureaci przeanalizowali różnorodne
zagadnienia związane z tworzeniem umów, np. wynagrodzenie oparte na
wydajności dla kadry kierowniczej.
Co dalej po odmowie?
W przypadku otrzymania odmowy wydania interpretacji podatnikowi
przysługuje prawo do złożenia zażalenia, a w dalszej kolejności złożenia
skargi do sądu administracyjnego.
Czy zatem już wydane interpretacje nadal chronią podatników?
To bardzo dobre pytanie. Od 1 stycznia 2017 r. obowiązuje bowiem
przepis, w świetle którego nie chronią interpretacje uzyskane przed 15 lipca
2016 r., jeżeli korzyść podatkowa wynikająca ze wskazanego stanu
faktycznego/zdarzenia przyszłego zostanie uzyskana po 1 stycznia 2017 r.
Zatem w takich przypadkach podatnicy nie mogą spać spokojnie. Według
najnowszych informacji (patrz wyrok WSA w Krakowie z 13 stycznia 2017
r.) mogą wystąpić o wydanie nowej interpretacji indywidualnej w tej sprawie.
W kontekście wszystkich powyższych argumentów zastosowanie klauzuli
przeciwko unikaniu opodatkowania do programów motywacyjnych nie
powinno mieć miejsca. Jednak, jak widać, nie można wykluczać
odmiennego podejścia organów podatkowych. ⒸⓅ
Rozmawiała Ewa Ciechanowska