2015.01.14_załącznik nr 6 _tom II
Transkrypt
2015.01.14_załącznik nr 6 _tom II
Załącznik Nr 6 do Uchwały Nr ....................... Rady Gminy Zawoja z dnia ..................................... ujednolicony tekst zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zawoja WÓJT GMINY ZAWOJA ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ZAWOJA TOM II KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO EGZEMPLARZ WYŁOŻONY DO PUBLICZNEGO WGLĄDU w dniach od 29 stycznia 2015r. do 18 lutego 2015r. OPRACOWAŁA: ASTA– PLAN PRACOWNIA URBANISTYCZNO - ARCHITEKTONICZNA KIEROWNIK PRACOWNI mgr inż. arch. Anna Staniewicz /uprawnienia nr 999/89/ KRAKÓW, styczeń 2015r. Spis treści I. WSTĘP....................................................................................................................... 4 1. INFORMACJE WPROWADZAJĄCE ...................................................................... 4 1.a. INFORMACJE WPROWADZAJĄCE ................................................................... 4 II. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO .................................... 5 1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENU................................................................................... 5 1.1. Ustalenia ogólne – kryteria i przyjęty podział na obszary funkcjonalno - przestrzenne ....5 1.2. Kierunki rozwoju i przekształceń struktury przestrzennej................................................... 9 2. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UŻYTKOWANIA TERENÓW..........................................................................22 2.1. MIESZKALNICTWO ............................................................................................................. 23 2.1.1. Ogólne kierunki rozwoju................................................................................................... 23 2.1.2. Parametry i wskaźniki urbanistyczne................................................................................ 24 2.2. USŁUGI ................................................................................................................................ 26 2.2.1. Ogólne kierunki rozwoju................................................................................................... 26 2.2.2. Parametry i wskaźniki urbanistyczne................................................................................ 27 2.3. TERENY PRODUKCYJNO-USŁUGOWE.............................................................................. 28 2.3.1. Ogólne kierunki rozwoju................................................................................................... 28 2.3.2. Parametry i wskaźniki urbanistyczne zabudowy produkcyjnej........................................... 29 2.4. ZIELEŃ ................................................................................................................................. 29 2.5. WODY POWIERZCHNIOWE ................................................................................................ 30 2.6. TERENY WYŁĄCZONE SPOD ZABUDOWY ........................................................................ 30 3. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO ....................................31 4. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ..............................................................43 5. KIERUNKI ROZWOJU KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ..44 5.1. Komunikacja ........................................................................................................................ 44 5.2. Gospodarka wodno – ściekowa.......................................................................................... 45 5.2.1 Zaopatrzenie w wodę..................................................................................................... 45 5.2.2 Odprowadzenie ścieków ................................................................................................ 49 5.3 Elektroenergetyka, gazownictwo, ciepłownictwo, telekomunikacja. ................................ 53 5.3.1 Elektroenergetyka.......................................................................................................... 53 5.3.2 Gazownictwo .................................................................................................................... 54 5.3.3 Ciepłownictwo................................................................................................................... 54 5.3.4 Telekomunikacja............................................................................................................... 55 5.3.5 Składowanie odpadów ...................................................................................................... 55 6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM ...........................................................56 7. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM ..............................................56 8. OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWIĄZKOWE JEST SPORZĄDZENIE MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ..............56 8.1 Obszary wymagające scaleń i podziału nieruchomości ..................................................... 57 2 8.2 Obszary rozmieszczenia wielkopowierzchniowych obiektów handlowych ....................... 57 8.3. Obszary dokumentowanych złóż kruszywa naturalnego................................................... 57 8.4. Obszary przestrzeni publicznej........................................................................................... 57 8.5. Obszary nie wyłączone z produkcji rolnej i leśnej ............................................................. 57 8.6. Obszary parków kulturowych.............................................................................................. 57 9. OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZĄDZIĆ MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO .............................................57 9.1. Dopuszczalny zakres zmian przy opracowaniu planów miejscowych nie wywołujących naruszania zasad ustalonych w studium........................................................................................... 59 10. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ.............................................................................61 11. OBSZARY NARAŻONE NA NIEBEZPIECZEŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH..................................................................................................63 11.1. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi.......................................................... 63 11.2. Obszary narażone na niebezpieczeństwo osuwania się mas ziemnych ......................... 63 12. OBSZARY LUB OBIEKTY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ W ZŁOŻU KOPALINY FILAR OCHRONNY ................................................................................65 13. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ....................65 14. OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ LUB REHABILITACJI.............65 14.1. Obszary wymagające przekształceń ................................................................................. 65 14.2. Obszary wymagające rehabilitacji .................................................................................... 65 15. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH .............65 16. INNE OBSZARY PROBLEMOWE ......................................................................66 16.a. OBSZARY FUNKCJONALNE O ZNACZENIU LOKALNYM ..…………….…...66 3 I. WSTĘP 1. INFORMACJE WPROWADZAJĄCE Elaborat zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zawoja składa się z: □ części tekstowej obejmującej tom I zatytułowany Diagnoza stanu istniejącego - Uwarunkowania i możliwości rozwoju; tom II zatytułowany Kierunki zagospodarowania przestrzennego; □ części graficznej obejmującej rysunek nr 1 zmiany studium zatytułowany - Uwarunkowania i możliwości rozwoju; rysunek nr 2 zmiany studium zatytułowany - Kierunki zagospodarowania przestrzennego; rysunek poglądowy nr 3 zatytułowany - Schemat kierunków rozwoju infrastruktury technicznej W tomie I zawarto wyniki z przeprowadzonych analiz dotyczących: • dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu, • stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony, • stanu środowiska, w tym stanu rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, • stanu dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej, • warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia, • zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia, • potrzeb i możliwości rozwoju gminy, • stanu prawnego gruntów, • występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych, • występowania obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych, • występowania udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych, • występowania terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych, • stanu systemu komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporządkowania gospodarki wodno ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami, • wnioski mieszkańców i osób zainteresowanych zmianą przeznaczenia terenów. Zebrane informacje stanowiły podstawę dla określenia i sformułowania zasad i kierunków rozwoju zagospodarowania przestrzennego gminy, które zostały zawarte w niniejszym tomie. 1.a. INFORMACJE WPROWADZAJĄCE Elaborat zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zawoja zaktualizowany do potrzeb niniejszej zmiany studium składa się z: □ Części tekstowej obejmującej: Załącznik nr 1 do Uchwały, stanowiący Tekst zmiany studium; Załącznik nr 5 do Uchwały, stanowiący Tom I – „Diagnoza stanu istniejącego - Uwarunkowania i możliwości rozwoju”, w formie ujednoliconej z wyróżnieniem zmian studium; Załącznik nr 6 do uchwały, stanowiący Tom II – „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”, w formie ujednoliconej z wyróżnieniem zmian studium; □ Części graficznej składającej: Załączniki nr 2a, 2b do Uchwały, stanowiące zmiany Rysunku nr 1 zatytułowanego „Uwarunkowania i możliwości rozwoju”, Załączniki nr 3a, 3b do Uchwały, stanowiące zmiany Rysunku nr 2 zatytułowanego „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”, Załącznik nr 7 do Uchwały, stanowiący rysunek zatytułowany „Uwarunkowania i możliwości rozwoju”, w formie ujednoliconej z wyróżnieniem zmian studium, Załącznik nr 8 do Uchwały, stanowiący rysunek zatytułowany „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”, w formie ujednoliconej z wyróżnieniem zmian studium. II. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENU 1.1 Ustalenia ogólne – kryteria i przyjęty podział na obszary funkcjonalno przestrzenne. Podstawowe cele rozwoju gminy: • Rozwój gospodarczy gminy przy wykorzystaniu sprzyjających warunków i szans jakie stwarza: o położenie gminy - może być potencjałem rozwojowym pod warunkiem zrównoważonego wykorzystania możliwości płynących z niezdegradowanego i czystego środowiska naturalnego, o potencjał przyrodniczo – krajobrazowy , o wolna siła robocza, ludzie z inicjatywą, pasją, pomysłem, o istniejący potencjał - obiekty rekreacyjne i sportowe, placówki oświatowe, opiekuńcze i kulturalne, o zasoby kulturowe, o kultywowanie i propagowanie tradycji ludowej, 5 o zalążki agroturystyki. Na terenie gminy Zawoja znajdują się cenne ekologicznie obszary z wyjątkowymi zasobami w postaci Babiogórskiego Parku Narodowego i jego otuliny, rezerwatu przyrody na Policy im. Z. Klemensiewicza, terenów Natura 2000. Gmina posiada specyficzny mikroklimat charakteryzujący się dużym nasłonecznieniem i małą ilością opadów w ciągu roku. Do szans rozwojowych, stworzonych przez uwarunkowania zewnętrzne, można zaliczyć: o położenie w pobliżu tras tranzytowych i dogodne połączenia komunikacyjne o współpracę z ościennymi gminami w podejmowaniu realizacji wspólnych zadań, o nawiązanie kontaktów z gminami bliźniaczymi w Unii Europejskiej, o wypracowanie i konsekwentną realizację strategii gminy Rozwój ten wiąże się z: − intensyfikacją wykorzystania istniejących terenów budowlanych, w tym terenów zabudowy mieszkaniowej i usługowej, − wyznaczeniem nowych terenów dla zainwestowania (m.in. mieszkaniowego, usługowego, produkcyjno - usługowego i rekreacyjno - sportowego) oraz wykorzystanie istniejących terenów w obszarach już posiadających dogodną dostępność komunikacyjną i możliwości wyposażenia w sieci i urządzenia infrastruktury technicznej, − wykorzystaniem na cele inwestycyjne terenów zdegradowanych i posiadających niską przydatność rolniczą, − wspieraniem rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, − aktywną i efektywną promocję gospodarczą zachęcającą podmioty gospodarcze do inwestowania oraz prowadzenia działalności gospodarczej na terenie gminy. − polepszenie obsługi komunikacyjnej terenów zainwestowanych, − udostępnienie komunikacyjne nowych terenów do zainwestowania, − pełne wyposażenie terenów zabudowy w sieci i urządzenia infrastruktury technicznej. • podniesienie standardu i jakości życia mieszkańców, które wiąże się z: − prowadzeniem racjonalnej polityki lokalizacyjnej, wskazującej tereny możliwe do zagospodarowania na cele mieszkaniowe i cele związane z obsługą mieszkalnictwa, − modernizacją istniejących zasobów mieszkaniowych, − modernizacją istniejących terenów rekreacji i sportu realizowaną na podstawie programów renowacji, − zapewnieniem warunków dla realizacji programu usług publicznych i sprzyjaniu inicjatywom tworzenia usług komercyjnych związanych z obsługą ludności, − rozwiązaniem problemu gospodarki ściekowej oraz poprawą funkcjonowania innych elementów infrastruktury technicznej, − polepszeniem obsługi komunikacyjnej terenów zainwestowanych jednocześnie poprawą dostępności komunikacyjnej obszaru gminy, − wprowadzeniem terenów zieleni urządzonej, − eliminacją barier urbanistycznych i architektonicznych dla osób niepełnosprawnych. 6 • ochrona środowiska naturalnego, wiążąca się z utrzymaniem obecnych wartości dla przyszłych pokoleń i odpowiednim gospodarowaniem zasobami środowiska oraz jej zrównoważony rozwój. • ochrona wartości kulturowych związana z występującymi na obszarze gminy zespołami i obiektami zabytkowymi, wiążąca się z utrzymaniem tych wartości dla przyszłych pokoleń, zapewniająca atrakcyjności gminy . • wzrost atrakcyjności turystycznej, który wiąże się z: − rozwojem infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej, − opieką nad dziedzictwem kulturowym poprzez utrzymanie tych wartości dla przyszłych pokoleń, zapewniając atrakcyjność obszaru gminy, − utrzymaniem lub w miarę możliwości poprawą warunków ochrony środowiska naturalnego, takim gospodarowaniem zasobami środowiska, które zapewni utrzymanie atrakcyjności gminy oraz jej zrównoważony rozwój, − stworzeniem spójnego systemu promocji i informacji turystycznej. Szczegółowe analizy stanu istniejącego i uwarunkowań rozwoju dokonane w tomie I zmiany studium zatytułowanym Diagnoza stanu istniejącego - Uwarunkowania i możliwości rozwoju, wykazały zróżnicowane predyspozycje i możliwości rozwoju gminy w poszczególnych jej częściach. Analizy stanu zagospodarowania i zainwestowania terenu gminy, ruchu budowlanego, a przede wszystkim analiza wniosków złożonych przez mieszkańców do projektu zmiany studium wykazała jednoznacznie preferencje i oczekiwania mieszkańców, dotyczące przekwalifikowaniem terenów rolnych na mieszkaniowe. Podstawowymi kryteriami decydującym o ustaleniu nowych lub kontynuacji obecnych kierunków rozwoju dla poszczególnych obszarów przyjęto : • stan zainwestowania i rodzaj użytkowania terenu; • uwarunkowania i walory przyrodnicze i kulturowe; • występujące tendencje i predyspozycje obszaru; • stopień dostępności terenu; • wnioski mieszkańców i osób zainteresowanych zmianą przeznaczenia terenów. Przyjęcie powyższych ustaleń pozwoliło na sformułowanie ogólnych kryteriów rozwoju istniejących i proponowanych funkcji na określonych terenach: o jako kryteria dla rozwoju osadnictwa (obejmującego tereny mieszkalnictwa, usług publicznych i komercyjnych, produkcji, tartaków, składów i magazynów, komunikacji i inne związane z zainwestowaniem kubaturowym) przyjęto : − stopień zainwestowania różnorodnymi formami użytkowania (nawiązanie do stanu istniejącego zabudowy); − rezerwy terenowe ustalone w planach dla rozwoju zainwestowania kubaturowego (przesądzenia obowiązującego prawa miejscowego); − położenie w stosunku do istniejącego układu dróg oraz komunikacji masowej (dostępność terenu); − ekonomiczne aspekty możliwości uzbrojenia terenu. o jako kryteria dla utrzymania lub ograniczenia rolniczego charakteru użytkowania przyjęto : − stan istniejący użytkowania; 7 − małe predyspozycje terenu dla utrwalania działalności rolniczej; w tym ograniczona przydatność rolnicza terenu z uwagi na wielkość kompleksów rolnych oraz konfigurację terenu i inne warunki fizjograficzne niesprzyjające prowadzeniu gospodarstw rolniczych; − ustalenie terenów do zalesień, ujęte w dokumentach planistycznych oraz wynikające z uwarunkowań przyrodniczych, o jako kryteria rozwoju terenów leśnych przyjęto : − predyspozycje przyrodnicze np. korytarze ekologiczne, uwarunkowania przyrodnicze, przewietrzanie, − ustalenie terenów do zalesień, potrzeba zwiększania lesistości gminy , − małe predyspozycje terenu dla innego niż leśny użytkowania, w tym rolnictwa; − obecny sposób użytkowania i predyspozycje dla przyszłego użytkowania terenów bezpośrednio sąsiadujących. o jako kryteria dla rozwoju funkcji wypoczynkowej, o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym w terenach nie zainwestowanych przyjęto : − walory widokowe i zasoby przyrodnicze poszczególnych części obszaru gminy; − możliwości rozwoju ruchu turystycznego; − możliwość lokalizacji w bezpośrednim lub nieodległym sąsiedztwie urządzeń i obiektów obsługi turystycznej (parkingi, obiekty obsługi turystyki), Kompleksy funkcjonalno – przyrodnicze Analiza zasobów przyrodniczych na obszarze gminy, analiza stanu środowiska (stanu zanieczyszczenia), zmian antropologicznych i ocena predyspozycji przyrodniczych była podstawą podziału terenu gminy w opracowaniu ekofizjograficznym na obszary przyrodniczo-funkcjonalne: I – Obszary wskazane do pełnienia funkcji przyrodniczych, II – Obszary terenów otwartych z enklawami zabudowy zagrodowej, III – Obszary wskazane do rozwoju zabudowy. Obszary te waloryzują przestrzeń i stanowią podstawę dla ustalenia kierunków rozwoju i przekształceń struktury przestrzennej gminy. Obszary wskazują na najbardziej pożądany, podstawowy sposób zagospodarowania. W tomie I, zatytułowanym Diagnoza stanu istniejącego - Uwarunkowania i możliwości rozwoju, szczegółowo określono zasięg, możliwości realizacji funkcji i ograniczeń w poszczególnych obszarach przyrodniczo-funkcjonalnych. W wymienionych wyżej obszarach wyróżniono tereny, w których zagospodarowanie uwarunkowane jest dodatkowymi czynnikami. Są to obszary, w których obowiązują ograniczenia wynikające z przepisów odrębnych z dziedziny ochrony środowiska, ochrony dóbr kultury oraz istniejącego użytkowania, w tym komunikacji (np. strefy techniczne), a także strefy specjalne (np. sanitarne). Sposób ich zagospodarowania determinują dodatkowe czynniki i dla obszarów tych obowiązują dodatkowe zasady zagospodarowania. 8 1.2. Kierunki rozwoju i przekształceń struktury przestrzennej Dokonana pełna diagnoza uwarunkowań, ustalenie predyspozycji rozwojowych i określenie podstawowych celów rozwoju gminy pozwoliło na określenie głównych kierunków rozwoju i wydzielenie w obszarze gminy trzech podstawowych stref: I II III urbanizacji, terenów rolnych i otwartych, terenów lasów i zalesień. Na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego ustalono zasięgi wyżej wymienionych stref i oznaczono je rzymskimi cyframi: I , II i III. STREFA URBANIZACJI (I) – obejmuje istniejące i potencjalne tereny zabudowy mieszkaniowej, usługowej, produkcyjnej oraz innego rodzaju zainwestowana wraz z terenami komunikacji i urządzeń infrastruktury technicznej. Tereny te posiadają dogodne warunki obsługi komunikacyjnej. Strefa ta obejmuje również istniejące tereny użytkowane rolniczo, enklawy zadrzewień oraz zieleń naturalną, niejednokrotnie pełniącą ważne funkcje ekologiczne; w tym fragmenty korytarzy ekologicznych. Podstawowym kierunkiem działań w strefie urbanizacji jest utrzymanie, kontynuacja, porządkowanie i rozwój funkcji mieszkaniowej, usługowej oraz działalności produkcyjnej i gospodarczej przy zachowaniu zasad ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego. Podstawowym kierunkiem działań w w.w. strefie jest również utrzymanie i realizacja systemu zieleni, tworzonego na bazie istniejących zasobów przyrodniczych poprzez porządkowanie istniejących terenów zieleni, jej powiększanie oraz wykształcanie wyraźnego systemu. Dokładny zasięg strefy urbanizacji ustalono na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego. Strefę oznaczono cyfrą rzymską „I.” W strefie urbanizacji wyznaczono tereny do utrzymania, porządkowania, kontynuacji i rozwoju: − funkcji mieszkaniowej - w zróżnicowanych formach: zabudowy o przeważającej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy wiejskiej oraz zabudowy mieszkaniowej z usługami; − funkcji usługowej, w zróżnicowanych formach; − funkcji produkcyjnej i wytwórczej, w zróżnicowanych formach, − funkcji sportu, turystyki i rekreacji, w zróżnicowanych formach, − funkcji związanej z produkcją rolniczą obejmującą tereny obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych;, − komunikacji - obejmujące drogi i ulice, place, parkingi oraz tereny urządzeń komunikacji i inne związane z obsługą komunikacji; − infrastruktury technicznej – obejmujące tereny urządzeń i obiektów infrastruktury wodnokanalizacyjnej, energetycznej, gazowniczej, telekomunikacyjnej i ciepłowniczej; 9 − zieleni- w zróżnicowanych formach, w tym cmentarze, enklawy zieleni łęgowej i naturalnej oraz tereny wód powierzchniowych wraz z ich naturalną obudową biologiczną. W strefie urbanizacji wydzielono obszar koncentracji ważnej funkcji rozwoju gminy, którym jest – teren koncentracji zabudowy usługowej, centrum wsi Zawoja i centrum wsi Skawica. Na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego teren koncentracji zabudowy usługowej został oznaczony ukośnym, czerwonym szrafem. Tereny te winny pełnić funkcję gminnego centrum usługowego, atrakcyjną przestrzeń publiczną stanowiącą wizytówkę gminy, koncentrujące obiekty i urządzenia usługowe o charakterze publicznym i komercyjnym. Ze względu na szczególne cechy funkcjonalno-przestrzenne, zasoby kulturowe w strefie urbanizacji w ramach wydzielonych terenów usługowych winny powstawać inne obszary, pełniące funkcje przestrzeni publicznych, w tym: place, ciągi komunikacyjne oraz tereny koncentracji usług publicznych i usług turystyczno – rekreacyjnych. Zasięg tych obszarów winien zostać określony na etapie opracowania planów miejscowych. Tereny przeznaczone dla funkcji mieszkaniowej, obejmują istniejącą zabudowę o przeważającej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej, zagrodowej i zabudowę mieszaną mieszkaniowo-usługową i tereny bezpośrednio do nich przylegające oraz nowe enklawy terenu predysponowane dla rozwoju tej funkcji. Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna może być realizowana jako obiekty wolnostojące, bliźniacze, grupowe i szeregowe. W częściach gminy posiadających zabudowę letniskową terenami rozwoju funkcji mieszkaniowej objęto również istniejącą zabudowę letniskową oraz działki sąsiednie predysponowane dla rozwoju tego rodzaju użytkowania. Podstawowym kierunkiem działań w terenach przeznaczonych dla rozwoju funkcji mieszkaniowej jest utrzymanie, porządkowanie, kontynuacja, uzupełnianie i rozwój zabudowy mieszkaniowej w różnych formach wraz z pełną infrastrukturą techniczną i komunikacyjną, obejmującą dojazdy, zespoły garażowe i parkingi. Przeznaczeniem dopuszczalnym, w tych terenach jest możliwość realizacji obiektów i urządzeń usług o charakterze komercyjnym i publicznym oraz możliwość realizacji obiektów i urządzeń drobnej działalności rzemieślniczej i gospodarczej nie wywołującej negatywnego oddziaływania na zlokalizowaną w sąsiedztwie zabudowę mieszkaniową. Przeznaczeniem uzupełniającym w terenach rozwoju funkcji mieszkaniowej jest zieleń, realizowana poprzez utrzymanie, kontynuację i powiększanie istniejących terenów zieleni stanowiącej ważny element powiązań przyrodniczych terenów mieszkaniowych z obszarami sąsiednimi. W terenach zabudowy mieszkaniowej zaleca się intensywne wykorzystanie terenów, zwłaszcza w obszarach dobrze wyposażonych w infrastrukturę techniczną i komunikacyjną. Istniejąca prowadzona w terenach zabudowy mieszkaniowej działalność produkcyjna lub usługowa stwarzająca uciążliwości dla mieszkańców winna być z tych terenów eliminowana lub zastępowana inną, nieuciążliwą lub prowadzona w taki sposób aby nie była uciążliwa dla mieszkańców (w tym poprzez zastosowanie rozwiązań technicznych ograniczających uciążliwości hałasowe, zapachowe i inne). 10 Zasięg terenów przeznaczonych dla rozwoju funkcji mieszkaniowej został określony na bazie istniejącego zainwestowania, obowiązujących przesądzeń planistycznych i złożonych wniosków oraz zgodnie z predyspozycjami terenu do zabudowy. Tereny przeznaczone dla rozwoju funkcji mieszkaniowej, obejmują tereny zabudowy o przeważającej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej wyznaczone na bazie istniejącej zwartej zabudowy jednorodzinnej (niejednokrotnie powstałej z zabudowy zagrodowej), istniejącej zabudowy zagrodowej oraz zabudowy mieszkaniowej wraz z usługami, istniejących enklaw zabudowy letniskowej oraz tereny do chwili obecnej nie zabudowane, ale predysponowane dla rozwoju zabudowy mieszkaniowej, w tym tereny wyznaczone dla zabudowy w obowiązującym planie miejscowym. Na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny zabudowy o przeważającej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej oznaczono kolorem brązowym i symbolem M. Istniejącą zabudowę mieszkaniową położoną w terenie M pozostawia się do utrzymania, porządkowania i kontynuacji. W terenach zabudowy o przeważającej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej M dopuszcza się możliwość realizacji różnorodnej zabudowy usługowej realizowanej w obiektach mieszkaniowych lub jako obiekty wolnostojące. Mogą to być obiekty usługowe o charakterze komercyjnym i publicznym; w tym usług związanych z obsługą ruchu turystycznego poprzez możliwość realizacji pensjonatów, hoteli, obiektów usług agroturystycznych i budynków letniskowych. W terenach posiadających szczególne walory przyrodnicze i krajobrazowe, dopuszcza się możliwość realizacji zabudowy pod warunkiem pozostawienia w tych obszarach znacznie zwiększonego udziału zieleni (terenu biologicznie czynnego np 70%) celem harmonijnego wkomponowania nowej zabudowy w krajobraz. W ramach terenów M istnieje również możliwość realizacji pojedynczych obiektów zabudowy wielorodzinnej obejmującej np. zabudowę zbiorową, ale zamierzenia te muszą zostać szczegółowo ustalone przy opracowaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W terenach zabudowy o przeważającej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej dopuszcza się również możliwość realizacji obiektów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, rzemieślniczej i wytwórczej pod warunkiem braku uciążliwości prowadzonej działalności dla mieszkańców, należy przez to rozumieć taki rodzaj działalności, która nie wywołuje uciążliwości dla otoczenia, to jest nie powoduje przekraczania standardów jakości ustalonych dla środowiska, określonych w przepisach odrębnych, a zwłaszcza hałasu, wibracji, zanieczyszczeń powietrza, w tym substancji zapachowych. W terenach zabudowy o przeważającej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej istniejącą zabudowę zgrodową wraz z gospodarstwami hodowlanymi pozostawia się do utrzymania, dopuszcza się również możliwość realizacji nowej zabudowy zagrodowej oraz prowadzenia produkcji hodowlanej, ale pod warunkami określonymi szczegółowo na etapie opracowywania planu miejscowego. Jednym z tych warunków, winno być określenie dopuszczalnej wielkości DJP dla produkcji hodowlanej, zaleca się nie większą niż 10 DJP. Ponadto dopuszcza się możliwość realizacji obiektów i urządzeń obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, hodowlanych, ogrodniczych, leśnych i rybackich. - W strefie urbanizacji wyznacza się tereny zabudowy letniskowej obejmujące tereny istniejącej zabudowy letniskowej, przeznaczone do utrzymania, porządkowania i kontynuacji oraz nowe tereny predysponowane dla zabudowy letniskowej. Na rysunku 11 zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny zabudowy letniskowej, oznaczono kolorem pomarańczowym i symbolem ML. Podstawowym kierunkiem działań w tych terenach jest utrzymanie i poprawa standardu istniejących obiektów letniskowych oraz ich poszerzenie i wyznaczenie nowych terenów dla tej zabudowy. W terenach tych dopuszcza się możliwość realizacji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w obiektach wolnostojących oraz pensjonatów, w terenach tych wprowadza się zakaz realizacji wolnostojących obiektów usługowych wyjątek mogą stanowić budynki obsługi ruchu turystycznego oraz obiekty usług sportu, turystyki i rekreacji. - Tereny zabudowy mieszkaniowej i usług - obejmują istniejącą zabudową mieszkaniową w zróżnicowanej formie oraz zabudowę usługową oraz tereny predysponowane dla rozwoju zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Istniejącą zabudowę mieszkaniową i usługową, pozostawia się do utrzymania, porządkowania i kontynuacji, na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny zabudowy mieszkaniowej i usług pokazano za pomocą koloru bladoczerwonego i oznaczono symbolami MU. W terenach zabudowy mieszkaniowej i usług dopuszcza się możliwość realizacji zabudowy jednorodzinnej realizowanej w obiektach wolnostojących, bliźniaczych, grupowych i szeregowych bez funkcji usługowej oraz dopuszcza się możliwość realizacji zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, ale zamierzenie to musi zostać szczegółowo ustalone przy opracowaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W terenach MU dopuszcza się również możliwość realizacji obiektów o wyłącznej funkcji usługowej. Szczegółowe ustalenia dotyczące rodzaju programu usługowego (o charakterze komercyjnym lub publicznym) oraz proporcji wielkości i dominacji funkcji usługowej i mieszkaniowej dla poszczególnych obszarów określi miejscowy plan. W terenach zabudowy o przeważającej funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej dopuszcza się również możliwość realizacji obiektów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, rzemieślniczej i wytwórczej pod warunkiem braku uciążliwości prowadzonej działalności dla mieszkańców, należy przez to rozumieć taki rodzaj działalności, która nie wywołuje uciążliwości dla otoczenia, to jest nie powoduje przekraczania standardów jakości ustalonych dla środowiska, określonych w przepisach odrębnych, a zwłaszcza hałasu, wibracji, zanieczyszczeń powietrza, w tym substancji zapachowych. - Tereny zabudowy usługowej obejmują tereny ustalone w studium dla zabudowy usługowej. Są to istniejące tereny usług o charakterze publicznym (szkoły, przedszkola, biblioteki, ośrodki zdrowia, obiekty sportowe, budynki OSP, kościoły i inne obiekty użyteczności publicznej), tereny usług o charakterze komercyjnym (obiekty handlowe, rzemieślnicze, gastronomiczne, pensjonaty, hotele i inne obiekty usługowe o podobnym charakterze) oraz nowe tereny predysponowane dla rozwoju tej funkcji, zazwyczaj są one położone w bezpośrednim sąsiedztwie istniejących terenów usługowych, zwartych terenów mieszkaniowych i przylegają do terenów komunikacji. Podstawowym kierunkiem działań w terenach zabudowy usługowej jest utrzymanie, poprawa standardu i rozbudowa istniejących obiektów usługowych, ich lepsze wykorzystanie, skoncentrowanie i realizacja nowych obiektów i urządzeń wraz z pełną infrastrukturą techniczną i komunikacyjną obejmującą dojazdy i zaplecza parkingowe. Zasięg terenów przeznaczonych dla zabudowy usługowej został określony na bazie istniejącego zainwestowania, obowiązujących przesądzeń planistycznych i złożonych wniosków oraz zgodnie z predyspozycjami terenu do zabudowy usługowej. 12 Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego istniejące tereny zabudowy usługowej pozostawionej do kontynuacji oraz wyznaczone w studium tereny zabudowy usługowej, oznaczono kolorem czerwonym i symbolem U. Przeznaczeniem dopuszczalnym w terenach zabudowy usługowej jest mieszkalnictwo oraz ograniczona, nie obniżająca standardów środowiska działalność gospodarcza, w tym produkcyjna. Użytkowaniem uzupełniającym w terenach zabudowy usługowej jest zieleń urządzona, która winna stanowić ważny element systemu zieleni. Studium nie wyznacza terenów usługowych dla lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlowych w obszarze gminy Zawoja. - Tereny produkcyjno-usługowe obejmują przede wszystkim tereny istniejących obiektów produkcyjnych i składów, tartaków wraz z terenami bezpośrednio do nich przylegającymi oraz nowe tereny predysponowane dla rozwoju funkcji produkcyjno-usługowej. Na rysunku Studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego istniejące tereny produkcyjno-usługowe przeznaczone do utrzymania, porządkowania, rozbudowy i kontynuacji oraz nowe tereny produkcyjno - usługowe oznaczono kolorem fioletowym i symbolem PU. Zasięg istniejących i potencjalnych terenów o tych funkcjach został określony na bazie istniejącego zainwestowania, obowiązujących przesądzeń planistycznych i złożonych wniosków oraz zgodnie z wyznaczonymi w opracowaniu ekofizjograficznym kompleksami osadniczymi do zabudowy. Podstawowym kierunkiem działań w terenach przeznaczonych dla rozwoju funkcji produkcyjno-usługowej jest skoncentrowanie, intensywne wykorzystanie istniejących zasobów oraz wytworzenie nowych atrakcyjnych obszarów dla lokalizacji obiektów i urządzeń produkcyjnych i usługowych (w tym hurtowni, składów i magazynów itp.) wraz z pełną infrastrukturą techniczną i komunikacyjną. Przeznaczeniem dopuszczalnym w terenach produkcyjno-usługowych jest mieszkalnictwo dla właścicieli i dozoru. Użytkowaniem uzupełniającym w terenach zabudowy usługowej jest zieleń urządzona, która winna stanowić ważny element kontynuacji systemu zieleni. W strefie urbanizacji wyznacza się tereny rekreacji, sportu i turystyki. Na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego istniejące tereny rekreacji, sportu i turystyki oraz wyznaczone nowe tereny realizacji usług rekreacji i sportu oznaczono kolorem jasnozielonym i symbolem UT. Podstawowym kierunkiem działań w tych terenach jest utrzymanie istniejących i realizacja nowych zespołów obiektów i urządzeń sportu w zieleni, (obejmujących: hale sportowe, sale gimnastyczne, kręgielnie, korty, pływalnie, lodowiska, boiska, itp. wraz z zapleczem i parkingami) oraz obiekty i urządzenia obsługi ruchu turystycznego w zieleni typu: zajazd, pensjonat, hotel, schronisko młodzieżowe itp. wraz z zapleczem oraz parkingami. Przeznaczeniem uzupełniającym jest zabudowa letniskowa, mieszkaniowa dla obsługi i dozoru oraz inna usługowa związana z prowadzoną działalnością podstawową. - Wyznaczone w strefie urbanizacji tereny obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, hodowlanych, ogrodniczych obejmują istniejące obiekty i urządzenia, przeznaczone do utrzymania, kontynuacji i rozwoju. Na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, hodowlanych, ogrodniczych, oznaczono kolorem żółtym i symbolem RU. 13 Podstawowym kierunkiem działań w tych terenach jest prowadzenie różnego rodzaju działalności służącej obsłudze produkcji rolniczej, leśnej, hodowlanej, ogrodniczej i rybackiej. Przeznaczeniem dopuszczalnym w tych terenach jest mieszkalnictwo dla obsługi i dozoru. Przeznaczeniem uzupełniającym w tych terenach mogą być inne usługi (np. handlu, gastronomii ) związane z rolnictwem. - Studium wyznacza tereny komunikacji. Na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego istniejące tereny dróg i ulic, oznaczono ciągłymi czarnymi liniami o różnych szerokościach w zależności od kategorii drogi. Ciągłą, czarną linią, wrysowano istniejące drogi – wojewódzką, powiatowe oraz gminne pełniące ważne funkcje powiązań lokalnych. Przerywaną, czarną linią, wrysowano projektowane trasy dróg gminnych, koniecznych do realizacji, zapewniających prawidłową obsługę komunikacyjną istniejących i wyznaczonych terenów budowlanych; ich przebieg winien być doprecyzowany na etapie opracowania planu miejscowego. Ponadto w obszarze gminy Zawoja dopuszcza się możliwość prowadzenia dróg tj: realizacji dróg nie ustalonych na rysunku studium oraz możliwość zmiany ich przebiegu na etapie opracowania planu miejscowego pod warunkiem utrzymania określonej zasady obsługi terenu - tj zapewnienia ustalonej dostępności komunikacyjnej. Istniejące place, parkingi oraz stacje paliw wraz z zapleczem parkingowym i usługowym oznaczono kolorem ciemnoszarym i symbolem KS. W ramach terenów obsługi komunikacji oznaczonych symbolem KS dopuszcza się możliwość realizacji garaży, nowych stacji paliw i innych obiektów związanych z obsługą ruch kołowego, w tym obiekty i urządzenia usług o charakterze komercyjnym (gastronomia, handel). Dopełnieniem układu komunikacyjnego gminy są, zaznaczone na rysunkach studium, szlaki turystyczne piesze oraz szlaki turystyki rowerowej. Szlaki te uwidoczniono na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego, ich przebieg ma charakter informacyjny. W rozdziale 5 niniejszego opracowania określono szczegółowo kierunki rozwoju komunikacji w obszarze gminy. - Terenami infrastruktury technicznej objęto w studium tereny istniejących urządzeń i obiektów infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, energetycznej, gazowniczej, telekomunikacyjnej i ciepłowniczej. Na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego wydzielono istniejące tereny infrastruktury technicznej do utrzymania, kontynuacji i rozbudowy oraz wyznaczono w studium potencjalne, nowe tereny infrastruktury technicznej. Oznaczono je kolorem szarym, i są to: tereny zaopatrzenia w wodę (oznaczone symbolem W), tereny kanalizacji (oznaczone symbolem K), tereny elektroenergetyki (oznaczone symbolem E). W całym obszarze gminy Zawoja dopuszcza się możliwość prowadzenia sieci i urządzeń infrastruktury technicznej. Dopuszcza się również możliwość lokalizacji masztów np. telefonii komórkowej (stacji bazowych), stacji przekaźnikowych, meteorologicznych itp. nie wydzielonych na rysunku studium, możliwość i warunki ich realizacji winna zostać określone w planie miejscowym. W rozdziale 5 niniejszego opracowania określono szczegółowo kierunki rozwoju infrastruktury technicznej w obszarze gminy. Studium w strefie urbanizacji ustala tereny zieleni do utrzymania, porządkowania i poszerzania. Wyznaczone tereny zieleni obejmują tereny upraw polowych, łąk i obszary istniejącej zieleni nie urządzonej wraz systemem komunikacji pieszej i rowerowej do uporządkowania, tereny zieleni naturalnej i tereny istniejących cmentarzy (wraz z poszerzeniami ustalonymi w obowiązującym planie miejscowym), tereny zieleni łąkowej i łęgowej oraz enklawy lasów i zadrzewień. Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego w strefie urbanizacji tereny zieleni obejmujące tereny 14 upraw polowych, łąk i obszary istniejącej zieleni nie urządzonej oznaczono kolorem żółtym oraz symbolem – ZN. Wyznaczone tereny zieleni ZN tworzą system, będący rusztem systemu funkcjonalno-przestrzennego strefy urbanizacji, tereny te pozostawia się do utrzymania, porządkowania i uzupełnienia różnorodnymi innymi formami zieleni. Tereny zieleni ZN obejmują ciągi zieleni łęgowej i obudowy biologicznej cieków tworzą system zieleni niezbędny dla ochrony bioróżnorodności środowiska przyrodniczego i umożliwienia lokalnej komunikacji przyrodniczej; podlegają ochronie, ich szerokość jest uzależniona od ukształtowania i rzeźby terenu lub pokrycia roślinnością. Zaleca się, w sytuacji opracowania planu miejscowego w terenach tych wprowadzenie całkowitego zakazu zabudowy, przy czym tereny objęte zakazem winny zostać precyzyjnie określone – uszczegółowione na rysunku planu. Tereny zieleni ZN obejmujące ciągi zieleni łęgowej i obudowy biologicznej cieków stanowiące elementy korytarzy ekologicznych, na rysunku Studium zostały oznaczone pionowymi zielonymi paskami. Wyznaczony przebieg korytarzy ekologicznych w strefie urbanizacji określa zasadę połączeń z terenami zieleni nie urządzonej i lasami położonymi poza strefą urbanizacji. Korytarze ekologiczne podlegają ochronie, a ich ewentualna korekta tj zmiana przebiegu może zostać dopuszczona na etapie opracowania miejscowego planu, po przeprowadzeniu analizy świadczącej, że dokonana korekta przebiegu korytarza nie spowoduje negatywnych skutków dla środowiska przyrodniczego. Uzupełnienie systemu zieleni ZN w strefie urbanizacji stanowią dwa, wydzielone na rysunku studium, tereny zieleni naturalnej, obejmujące teren położony w sąsiedztwie kościoła w centrum Zawoi otraz otoczenie pomnika w Zawoi Widły. Tereny zieleni naturalnej oznaczono symbolem ZU. Podstawowym działaniem w tych terenach jest utrzymanie, porządkowanie i uzupełnienie obecnego użytkowania. Studium utrzymuje tereny cmentarzy (ustalone w planie) wraz z zapleczem komunikacyjnym (parkingowym). Podstawowym działaniem w tych terenach jest utrzymanie, porządkowanie i ewentualne poszerzenie terenów tego użytkowania. Na rysunku Studium tereny cmentarzy zostały oznaczone kolorem zielonym i symbolem ZC. Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego wyznaczono tereny wód powierzchniowych oznaczono je kolorem niebieskim. Utrzymuje się dotychczasowy sposób użytkowania tych terenów. Studium utrzymuje również tereny wód powierzchniowych nie oznaczone na rysunku studium. Wszystkim ciekom otwartym należy zapewnić swobodny przepływ oraz niezbędną naturalną obudowę biologiczną, w której obowiązuje zakaz zabudowy. Na etapie opracowania planów miejscowych winna zostać szczegółowo określona odległość nowego zagospodarowania od wód, w tym zabudowy np. poprzez określenie odległości od górnej krawędzi koryta cieku. Proponuje się, przy uwzględnieniu miejscowych uwarunkowań, odsunięcie lokalizacji nowych budynków o około 15m. W obszarze strefy dopuszcza się realizację zbiorników wodnych, stawów, oczek wodnych i związanej z nimi infrastruktury (typu śluzy, przepływy, mostki). W strefie I utrzymuje się nieliczne tereny budowlane w terenach osuwiskowych (czynnych i potencjalnych), w których dopuszczone jest zainwestowanie kubaturowe na mocy obowiązującego planu, podkreśla się jednakże, że możliwość lokalizacji w tych terenach jest uwarunkowana wcześniejszym przeprowadzeniem badań geologicznych świadczących o bezpieczeństwie ich realizacji. STREFA TERENÓW ROLNYCH I OTWARTYCH (II) – obejmuje swym zasięgiem tereny zieleni, w tym enklawy istniejących lasów i zadrzewień, tereny przylegające do lasów 15 predysponowane do zalesień, wody powierzchniowe wraz z ich strefami hydrogenicznymi, stanowiącymi ich naturalne otoczenie, tereny łąk i upraw polowych, zadrzewienia śródpolne, tereny zieleni nie urządzonej oraz tereny zieleni częściowo urządzonej, w której znajdują się obiekty rekreacji, sportu i turystyki (tereny narciarskie, tereny sportu i rekreacji, tereny cmentarzy oraz tereny infrastruktury technicznej i komunikacyjnej. Wyznaczona w studium strefa terenów rolnych i otwartych obejmuje obszary terenów otwartych z enklawami istniejącej zabudowy siedliskowej i letniskowej wraz z terenami do nich przylegającymi predysponowanymi dla rozwoju tych funkcji. Dokładny zasięg strefy terenów rolnych i otwartych pokazano na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego i oznaczono symbolem II. Podstawowym kierunkiem działań w tej strefie jest utrzymanie przyrodniczego charakteru terenu i kontynuacja dotychczasowego użytkowania wraz z zabudową siedliskową przy jednoczesnym umożliwieniu wykorzystania terenów dla sportu, turystyki i rekreacji. Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego w ramach strefy terenów rolnych i otwartych wyznaczono tereny o przyrodniczym charakterze celem kontynuacji dotychczasowego użytkowania: • tereny upraw polowych, łąk i zieleni nie urządzonej oznaczając je kolorem żółtym oraz symbolem ZR, • tereny lasów i oznaczono je kolorem ciemnozielonym oraz symbolem ZL, • tereny zalesień, wyznaczone na bazie obowiązujących przesądzeń planistycznych i oznaczono kolorem zielonym o ton jaśniejszym niż tereny lasów oraz symbolem ZL1, • tereny wód powierzchniowych i oznaczono je kolorem niebieskim. W strefie II wyznaczono na bazie istniejącego zainwestowania i aktualnych dokumentów planistycznych: - tereny istniejącej zabudowy siedliskowej obejmujące istniejące tereny zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej i usługowej pozostawionej do utrzymania i kontynuacji z dopuszczeniem rozszerzenia w ramach terenów ustalonych i określonych na rysunku zmiany studium. Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny te oznaczono kolorem jasnobrązowym i symbolem M1, tereny rozwoju zabudowy siedliskowej, obejmują tereny przylegające do terenów istniejącej zabudowy siedliskowej oraz tereny zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej - ustalone w obowiązującym planie i poszerzone o tereny sąsiednie. Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny te zostały oznaczone pionowymi brązowymi pasami i symbolem ZR/M1. W terenach tych dopuszcza się możliwość realizacji obiektów agroturystycznych, letniskowych i pensjonatowych , usług związanych z obsługą ruchu turystycznego (w tym schronisk ) oraz podstawowych usług o charakterze komercyjnym i publicznym. - tereny zabudowy usługowej, na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego oznaczono je kolorem czerwonym i symbolem U - obejmują one istniejące tereny usług o charakterze publicznym i komercyjnym. Podstawowym kierunkiem działań w terenach zabudowy usługowej jest utrzymanie, poprawa standardu i rozbudowa istniejących obiektów usługowych i mieszkaniowo-usługowych, ich lepsze wykorzystanie, skoncentrowanie i realizacja nowych obiektów i urządzeń wraz z pełną infrastrukturą techniczną i komunikacyjną obejmującą dojazdy i zaplecza 16 - - - - parkingowe. Przeznaczeniem uzupełniającym w terenach zabudowy usługowej jest zieleń urządzona. Przeznaczenie dopuszczalne w terenach zabudowy usługowej może stanowić zabudowa mieszkaniowa dla właściciela i nadzoru. tereny rozwoju zabudowy letniskowej obejmują tereny istniejącej zabudowy letniskowej, tereny zabudowy letniskowej ustalone w obowiązującym planie i poszerzone o tereny sąsiednie. Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny przeznaczone do utrzymania, porządkowania i kontynuacji oraz nowe tereny predysponowane dla zabudowy letniskowej w ramach rozwoju funkcji turystyki i rekreacji, oznaczono poziomymi, pomarańczowymi pasami i symbolem ZR/ML. Podstawowym kierunkiem działań w tych terenach jest utrzymanie i poprawa standardu istniejących obiektów letniskowych oraz ich poszerzenie i wyznaczenie nowych terenów dla tej zabudowy. W terenach tych dopuszcza się możliwość realizacji zabudowy rezydencjonalnej, mieszkaniowej jednorodzinnej w obiektach wolnostojących oraz pensjonatów, w terenach tych wprowadza się zakaz realizacji wolnostojących obiektów usługowych wyjątek mogą stanowić budynki obsługi ruchu turystycznego oraz obiekty usług sportu, turystyki i rekreacji. tereny przeznaczone dla funkcji produkcyjno - usługowej obejmują przede wszystkim nieliczne tereny istniejących obiektów produkcyjnych i składów, tartaków wraz z terenami bezpośrednio do nich przylegającymi. Na rysunku Studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego istniejące tereny produkcyjno-usługowe przeznaczone do utrzymania, porządkowania, rozbudowy i kontynuacji oznaczono kolorem fioletowym i symbolem PU. Użytkowaniem uzupełniającym w tych terenach jest zieleń urządzona oraz funkcja usługowa wspomagająca funkcję podstawowa. teren obejmujący istniejący obszar klasztoru Karmelitów Bosych (poniżej Magurki i Przysłowia) - obszar usług o charakterze kultu religijnego, obejmującego klasztor (wraz z obiektami mieszkalnictwa zbiorowego dla księży), stacje Drogi Krzyżowej, miejsca kontemplacji, modlitwy i odpoczynku, oznaczony kolorem czerwonym i symbolem UK. Podstawowym kierunkiem działań jest utrzymanie, poprawa standardu i rozbudowa istniejących obiektów, ich lepsze wykorzystanie, skoncentrowanie i realizacja nowych obiektów i urządzeń wraz z pełną infrastrukturą techniczną i komunikacyjną obejmującą dojazdy i zaplecza parkingowe. Przeznaczeniem dopuszczalnym winna stać się zieleń urządzona, stanowiąca ważny element systemu powiązań zieleni towarzyszącej z kompleksem leśnym. tereny obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, hodowlanych, ogrodniczych, oznaczone kolorem żółtym i symbolem RU - obejmują istniejące obiekty i urządzenia, przeznaczone do utrzymania, kontynuacji i rozwoju. Podstawowym kierunkiem działań w tych terenach jest prowadzenie różnego rodzaju działalności służącej obsłudze produkcji rolniczej, leśnej, hodowlanej i rybackiej, zaś przeznaczeniem dopuszczalnym w tych terenach jest mieszkalnictwo dla obsługi i dozoru. Przeznaczeniem uzupełniającym w tych terenach mogą być inne usługi związane z obsługą rolnictwa. Tereny rozwoju tej funkcji - obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, hodowlanych, ogrodniczych zostały na rysunku Studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego, oznaczone żółtymi pionowymi pasami na zielonym tle i symbolem ZR/RU. Podstawowym kierunkiem działań w tych terenach jest prowadzenie różnego rodzaju działalności służącej obsłudze produkcji rolniczej, leśnej, hodowlanej. Ogrodniczej i rybackiej. 17 - Przeznaczeniem dopuszczalnym w tych terenach jest mieszkalnictwo dla obsługi i dozoru. Przeznaczeniem uzupełniającym w tych terenach mogą być inne usługi (np. handlu, gastronomii ) związane z rolnictwem. tereny usług sportu i rekreacji, obejmują tereny istniejącej zabudowy usług sportu i rekreacji, tereny o tej funkcji ustalone w obowiązującym planie i poszerzone o tereny sąsiednie predysponowane do rozwoju usług sportu i rekreacji. Na rysunku Studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny te oznaczono kolorem zielonym oraz symbolem UTS. Podstawowym kierunkiem działań w terenach tych jest przeznaczenie gruntów pod zespoły obiektów (np. schroniska, pensjonaty, bacówki, karczmy budynki obsługi ruchu turystycznego itp.) i urządzeń obejmujących np wyciągi narciarskie, kolejki, stacje, trasy zjazdowe, trasy biegowe i rekreacyjne, boiska, obiekty sportowe, korty tenisowe, tereny mini golfa itp wraz z niezbędnym zapleczem socjalno – gospodarczym, administracyjnym i komunikacyjnym. W ramach tych terenów dopuszcza się wprowadzenie usług wspomagających funkcję podstawową, jednak zakres ten musi być szczegółowo określony na etapie sporządzania planu miejscowego, w tym dopuszcza się możliwość realizacji zabudowy mieszkaniowej dla obsługi i dozoru. Tereny rozwoju tej funkcji - zostały na rysunku Studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego, oznaczone symbolem ZR/UTS na żółtym tle oraz na ciemnozielonym tle symbolem ZL/UTS. Wyznaczone tereny usług sportu i rekreacji oraz rozwoju tych usług, winne stanowić bazę i zaplecze dla wyznaczonych poza ich granicami terenów koncentracji urządzeń sportu i rekreacji. Wyznaczone w studium tereny koncentracji urządzeń sportu i rekreacji, oznaczone na rysunku Studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego ukośnym niebieskim szrafem, obejmują tereny ze względu na położenie, ukształtowanie terenu i walory krajobrazowe predysponowane dla lokalizacji urządzeń sportów i rekreacji np tras narciarskich zjazdowych, biegowych, wyciągów, tras saneczkowych, rowerowych, biegowych, wspinaczkowych oraz sportów nadwodnych i wypoczynku np. plaż. Zasięg oraz możliwość dopuszczenia realizacji innych urządzeń i obiektów niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania wyznaczonych terenów koncentracji musi zostać szczegółowo określony na etapie sporządzania planu miejscowego. W całym obszarze strefy terenów rolnych i otwartych dopuszcza się możliwość realizacji tras turystycznych, narciarskich i sportowych łączących tereny koncentracji urządzeń sportu i rekreacji z innymi terenami zabudowy, w tym szczególnie z terenami usług sportu i rekreacji (UTS, ZR/UTS i ZL/UTS). Ponadto, na etapie sporządzania planu miejscowego w obszarze strefy terenów rolnych i otwartych dopuszcza się możliwość realizacji schronisk turystycznych nie wyznaczonych na rysunku studium w sytuacji gdy lokalizacja ta nie będzie naruszała istotnych elementów środowiska naturalnego, w tym krajobrazu. - tereny komunikacji na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego istniejące tereny dróg, oznaczono ciągłymi czarnymi liniami o różnych szerokościach w zależności od kategorii drogi. Ciągłą, czarną linią, wrysowano istniejące drogi – wojewódzką, powiatowe oraz gminne pełniące ważne funkcje powiązań lokalnych. Przerywaną, czarną linią, wrysowano projektowane trasy dróg gminnych koniecznych do realizacji, zapewniających prawidłową obsługę komunikacyjną istniejących i wyzna- 18 czonych terenów budowlanych. W strefie terenów rolnych i otwartych dopuszcza się możliwość prowadzenia dróg tj: realizacji dróg nie ustalonych na rysunku studium oraz możliwość zmiany ich przebiegu pod warunkiem utrzymania określonej zasady obsługi terenu - tj zapewnienia ustalonej dostępności komunikacyjnej. Dopełnieniem układu komunikacyjnego są, zaznaczone na rysunkach studium, szlaki turystyczne piesze oraz szlaki turystyki rowerowej, ich przebieg ma charakter informacyjny. W całym obszarze gminy ustala się możliwość wytyczenia i przeprowadzenie szlaków turystycznych, rowerowych, ciągów pieszych, tras historycznych, kulturowych i innych (także wzdłuż szlaków komunikacyjnych), nie wyznaczonych na rysunku studium. Ponadto w strefie terenów rolnych i otwartych w sąsiedztwie dróg (wyznaczonych i nie wyznaczonych na rysunku studium) dopuszcza się możliwość realizacji parkingów oraz innych urządzeń obsługi komunikacji. W rozdziale 5 niniejszego opracowania określono szczegółowo kierunki rozwoju komunikacji w obszarze gminy. - tereny cmentarzy Studium utrzymuje tereny cmentarzy (w loklaizacjach ustalonych w planie) wraz z zapleczem komunikacyjnym (parkingowym). Na rysunku Studium tereny cmentarzy zostały oznaczone kolorem zielonym i symbolem ZC. - tereny infrastruktury technicznej oznaczono kolorem szarym i symbolem K – kanalizacja, tereny telekomunikacji (oznaczone symbolem T), obszar lokalizacji wiatraku prądotwórczego (oznaczone niebieskim trójkątem) – urządzenia i sieci pozostawia się do utrzymania, kontynuacji, wymiany i rozbudowy. W strefie terenów rolnych i otwartych, bez wydzielenia na rysunku studium, dopuszcza się możliwość lokalizacji obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej na warunkach i zgodnie z przepisami odrębnymi. W rozdziale 5 niniejszego opracowania określono szczegółowo kierunki rozwoju infrastruktury technicznej w obszarze gminy. W obszarze strefy II dopuszcza się możliwość zalesień na warunkach i zgodnie z przepisami odrębnymi. Ponadto w strefie terenów rolnych i otwartych, bez wydzielenia na rysunku studium, dopuszcza się możliwość lokalizacji nowych inwestycji dla prowadzenia produkcji hodowlanej obejmującej gospodarstwa z działalnością produkcyjną ponad 10DJP . Doprecyzowanie lokalizacji takich gospodarstw winno zaistnieć na etapie opracowania planów miejscowych. Ciągi zieleni łęgowej i obudowy biologicznej cieków stanowiące elementy powiązań ekologicznych, położone w terenach zieleni nie urządzonej, podlegają ochronie, ich szerokość jest uzależniona od ukształtowania i rzeźby terenu lub pokrycia roślinnością). Zaleca się, w sytuacji opracowania planu miejscowego w terenach tych wprowadzenie całkowitego zakazu zabudowy, przy czym tereny objęte zakazem winie zostać precyzyjnie określone na rysunku planu. Tereny zieleni nie urządzonej obejmujące ciągi zieleni łęgowej i obudowy biologicznej cieków (oznaczone na rysunku studium) tworzą systemu zieleni niezbędny dla ochrony bioróżnorodności środowiska przyrodniczego i umożliwienia lokalnej komunikacji przyrodniczej. Wyznaczony przebieg korytarzy ekologicznych w strefie II określa zasadę połączeń terenów zieleni nie urządzonej z lasami położonymi w strefie III i terenami zieleni naturalnej w strefie urbanizacji. Korytarze ekologiczne podlegają ochronie, a ich ewentualna korekta tj zmiana przebiegu może zostać dopuszczona na etapie opracowania miejscowego planu, po przeprowadzeniu analizy świadczącej, że dokonana korekta przebiegu korytarza nie 19 spowoduje negatywnych skutków dla środowiska przyrodniczego. W ramach tych terenów zaleca się wprowadzenie zakazu nowej zabudowy, przy czym tereny objęte zakazem winny zostać precyzyjnie określone na rysunku planu. Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny wód powierzchniowych oznaczono kolorem niebieskim. Utrzymuje się dotychczasowy sposób przeznaczenia tych terenów. Wszystkim ciekom otwartym należy zapewnić swobodny przepływ oraz niezbędną naturalną obudowę biologiczną, w której obowiązuje zakaz zabudowy. Na etapie opracowania planów miejscowych winna zostać szczegółowo określona odległość nowego zagospodarowania od wód , w tym zabudowy np. poprzez określenie odległości od górnej krawędzi koryta cieku. Proponuje się, przy uwzględnieniu miejscowych uwarunkowań, odsunięcie lokalizacji nowych budynków o około 15m. W strefie dopuszcza się realizację zbiorników wodnych, stawów, oczek wodnych i związanej z nimi infrastruktury (typu śluzy, przepływy, mostki). W strefie II w terenach o szczególnych walorach krajobrazowych, wskazuje się tereny, w których istnieje możliwość lokalizacji punktów widokowych i ciągów widokowych bez możliwości realizacji innych funkcji, zaś zagospodarowanie terenu wspomagane może być jedynie małą architekturą (proponowane miejsca lokalizacji wskazano na rysunku studium oznaczając je graficznie pomarańczowym symbolem). W strefie II utrzymuje się nieliczne tereny budowlane w terenach osuwiskowych (czynnych i potencjalnych), w których dopuszczone jest zainwestowanie kubaturowe na mocy obowiązującego planu, podkreśla się jednakże, że możliwość lokalizacji w tych terenach jest uwarunkowana wcześniejszym przeprowadzeniem badań geologicznych świadczących o bezpieczeństwie ich realizacji. STREFA TERENÓW LASÓW I ZALESIEŃ (III) - obejmuje swym zasięgiem tereny lasów oraz tereny zieleni nie urządzonej, szczątkowych użytków rolnych położonych w ich bezpośrednim sąsiedztwie, terenów przeznaczonych w znacznej części (na podstawie obowiązujących przesądzeń planistycznych) do zalesienia lub predysponowane do zalesienia. W obszar strefy obejmuje teren Babiogórskiego Parku Narodowego wraz z otuliną, rezerwat przyrody na Policy im. Z. Klemensiewicza, obszary Natury 2000 i ochrony siedlisk. Podstawowym kierunkiem działań w strefie terenów lasów i zalesień jest utrzymanie i kontynuacja jego przyrodniczego charakteru i istniejącego leśnego użytkowania, wspomagane zalesieniami nowych powierzchni. Tereny lasów występujące przede wszystkim w postaci dużych, zwartych obszarów, wspomagane mniejszymi enklawami lasów i zadrzewień stanowią tereny węzłowe i połączone korytarzami ekologicznymi, tworzą cały system terenów przyrodniczo czynnych. Zasięg strefy terenów lasów i zalesień pokazano na rysunku studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego i oznaczono symbolem III. W strefie III obowiązuje zakaz realizacji nowej zabudowy, wyjątek stanowić mogą obiekty związane z gospodarką leśną na terenie lasów i zalesień, a w terenach prawnie chronionych, jakim są: obszar Babiogórskiego Parku Narodowego, rezerwatu przyrody na Policy im. Z. Klemensiewicza oraz obszary Natura 2000 - ewentualna realizacja inwestycji w tym związanych z ochroną przyrody, musi być zgodna z projektem planu ochrony BPN i oparta na przepisach odrębnych. Studium utrzymuje ścieżki edukacyjne Babiogórskiego Parku Narodowego, czyli specjalne szlaki turystyczne, których celem jest umożliwienie 20 poznania unikalnej przyrody regionu Babiej Góry, kultury miejscowej ludności oraz lokalnej architektury (ich realizacja musi być zgodna z założeniami projektu planu ochrony BPN i przepisami odrębnymi). Ponadto, zgodnie z ustaleniami zmiany studium, wyjątek od zakazu realizacji nowej zabudowy stanowić mogą wydzielone na rysunku zmiany studium zatytułowanym „Kierunki zagospodarowania przestrzennego” tereny istniejące zabudowy mieszkaniowej oraz tereny rozwoju zabudowy mieszkaniowej. Terenami istniejącej zabudowy mieszkaniowej objęto niewielki obszar oznaczony na rysunku zmiany studium kolorem brązowym i symbolem M2. Podstawowym kierunkiem działań na tym terenie jest utrzymanie, kontynuacja i ewentualny rozwój funkcji mieszkaniowej. Terenami rozwoju zabudowy mieszkaniowej objęto działki do chwili obecnej nie zabudowane, ale położone w sąsiedztwie istniejącej zabudowy lub w niewielkiej od niej odległości, które oznaczono na rysunku zmiany studium pionowymi brązowymi pasami i symbolem ZR/M2. Podstawowym kierunkiem działań na tych terenach jest realizacja nowej zabudowy mieszkaniowej zgodnie z ustalonymi parametrami i wskaźnikami. W trenach istniejącej zabudowy mieszkaniowej oraz w terenach rozwoju zabudowy mieszkaniowej dopuszcza się możliwość realizacji usług związanych z obsługą ruchu turystycznego stanowiących część budynków mieszkalnych. Na rysunku zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego tereny istniejących lasów, oznaczono kolorem ciemnozielonym i symbolem ZL. Tereny zalesień wyznaczone obowiązującymi planami oznaczono kolorem zielonym i symbolem ZL1. Tereny z możliwością zalesień wyznaczono w terenach zieleni nie urządzonej i oznaczono pionowymi zielonymi pasami na jasnożółtym tle. Tereny zieleni nie urządzonej oznaczone symbolem ZR i kolorem jasnożółtym bez pionowego zielonego szrafu obejmują tereny leśnych polan. W obszarach objętych ochroną prawną (np Babiogórskiego Parku Narodowego) na terenach zieleni nie urządzonej - leśne polany - obowiązuje całkowity zakaz zalesiania. Tereny wód powierzchniowych oznaczono kolorem niebieskim. W strefie III w terenach o szczególnych walorach krajobrazowych, wskazuje się tereny, w których istnieje możliwość lokalizacji punktów widokowych i ciągów widokowych bez możliwości realizacji innych funkcji, zaś zagospodarowanie terenu wspomagane może być jedynie małą architekturą (proponowane miejsca lokalizacji wskazano na rysunku studium oznaczając je graficznie symbolem). Istniejące tereny dróg w strefie terenów lasów i zalesień, oznaczono ciągłymi czarnymi liniami o różnych szerokościach w zależności od kategorii drogi. Ponadto ustala się możliwość realizacji nowych dróg nie wydzielonych na rysunku studium, a także dopuszcza się korektę przebiegu dróg ustalonych na rysunku studium pod warunkiem utrzymania określonej zasady obsługi komunikacyjnej terenu. Podobnie dopuszcza się możliwość realizacji sieci i urządzeń infrastruktury technicznej w sytuacji konieczności i braku możliwości innej ich lokalizacji. Każda z tych inwestycji musi być realizowana na zasadach określonych w przepisach odrębnych. 21 Ponadto we wszystkich strefach wyznaczonych w obszarze gminy Zawoja (urbanizacji, terenów rolnych i otwartych oraz terenów lasów i zalesień) dopuszcza się na zasadach określonych w przepisach odrębnych: - możliwość prowadzenia sieci infrastruktury technicznej oraz lokalizacji związanych z nimi urządzeń – nie wydzielonych na rysunku studium, - możliwość realizacji nowych dróg nie wydzielonych na rysunku studium, (dopuszczając korektę lub likwidację przebiegu dróg ustalonych na rysunku studium pod warunkiem utrzymania określonej zasady obsługi komunikacyjnej terenu). - możliwość wytyczenia i przeprowadzenie szlaków turystycznych, rowerowych, ciągów pieszych, tras historycznych, kulturowych i innych (także wzdłuż szlaków komunikacyjnych), nie wyznaczonych na rysunku studium. Możliwość i sposób zagospodarowania poszczególnych terenów warunkuje ich położenie nie tylko w ustalonych w niniejszym studium strefach : urbanizacji (I.), terenów rolnych i otwartych (II.) i terenów lasów i zalesień (III.); ale także w ustalonych obszarach i strefach specjalnych, w których obowiązują dodatkowe ograniczenia i zasady sposobu ich zagospodarowania, które zostały określone w dalszych rozdziałach niniejszego opracowania (np. w strefach sanitarnych, technicznych od sieci i urządzeń infrastruktury technicznej, w obszarze szczególnego zagrożenia powodzią, ochrony konserwatorskiej i innych). Zagospodarowanie w obszarach i strefach specjalnych musi być zgodne z przepisami odrębnymi i zgodnie z nimi zostało określone w poszczególnych tematycznych rozdziałach niniejszego opracowania. 2. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UŻYTKOWANIA TERENÓW Podstawowy kierunek rozwoju przestrzennego gminy Zawoja oparty jest na utrzymaniu i rozbudowie obecnego układu funkcjonalno-przestrzennego gminy. Rozwój gospodarczy, podniesienie standardu i jakości życia mieszkańców oraz wzrost atrakcyjności gminy dla mieszkańców i turystów stanowią główny cel działania. Podstawowe kierunki prowadzenia polityki przestrzennej gminy Zawoja określono w niniejszym dokumencie poprzez wyznaczenie w obszarze gminy trzech podstawowych stref: • urbanizacji, • terenów rolnych i otwartych, • terenów lasów i zalesień. w których to strefach ustalono podstawowe kierunki rozwoju poszczególnych terenów. Dla wyznaczonych terenów o ustalonym podstawowym kierunku rozwoju zostały określone zasady ich zagospodarowania między innymi poprzez określenie parametrów i wskaźników urbanistycznych. Generalną zasadą zagospodarowania poszczególnych obszarów gminy, przyjętą w studium dla zapewnienia jej harmonijnego rozwoju, jest wykorzystanie istniejących zasobów przyrodniczych, kulturowych oraz materialnych, poprzez ich utrzymanie, porządkowanie i rozwój. Na bazie istniejącego zagospodarowania ustalono docelowy model funkcjonalnoprzestrzenny rozwoju gminy. Rusztem całego modelu jest układ komunikacyjny, którego rozbudowa została oparta na istniejącym układzie drogowym. Realizacja nowej zabudowy winna następować w zwartych zespołach w nawiązaniu do istniejącego zainwestowania z pełnym wykorzystaniem założonej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej. Należy dążyć 22 do utrzymania ustalonych w studium terenów wolnych od zainwestowania kubaturowego dla umożliwienia migracji zwierząt, poprzez respektowanie wyznaczonych na rysunku studium ciągów korytarzy ekologicznych oraz terenów wolnych od zainwestowania. Ustala się konieczność zachowania zieleni wzdłuż cieków wodnych. Ustala się pełną ochronę istniejących obiektów i zespołów zabytkowych, w tym także obiektów i zespołów nie ujętych w rejestrze zbytków, a stanowiących istotne wartości kulturowe o znaczeniu lokalnym i regionalnym, zawartych w gminnej ewidencji obiektów zabytkowych. Ustala się konieczność spełnienia warunków braku uciążliwości wprowadzanego programu usługowego, produkcyjnego i wytwórczego dla mieszkańców. Zasięgi terenów rozwojowych zróżnicowano w dostosowaniu do uwarunkowań lokalnych, związanych z cennymi zasobami środowiska przyrodniczego i kulturowego. Ukształtowaną w latach poprzednich zabudowę o różnym sposobie użytkowania (mieszkaniowym, usługowym, wytwórczym lub mieszanym) w dobrym stanie technicznym pozostawia się do utrzymania – adaptacji, rozbudowy, przebudowy lub zmiany sposobu użytkowania zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi. Wszelkie działania inwestycyjne w obrębie: zabytkowych zespołów i układów urbanistycznych, pojedynczych obiektów i elementów wpisanych do rejestru zabytków, gminnej ewidencji zabytków oraz w obrębie stanowisk archeologicznych wymagają postępowania zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi. Gmina Zawoja – obok rozwojowych terenów o głównej funkcji mieszkaniowej staje się miejscem koncentracji funkcji, które stanowić mogą motor działania i siłę napędową rozwoju gminy. Są to tereny: o rekreacji, sportu i turystyki (UT) w strefie urbanizacji oraz w strefie terenów rolnych i otwartych - tereny usług sportu i rekreacji (UTS) oraz tereny koncentracji urządzeń sportu i rekreacji (oznaczone ukośnym niebieskimi szrafem), o zabudowy usługowej w strefie terenów rolnych i otwartych oraz w strefie urbanizacji tereny koncentracji funkcji usługowej (oznaczonej ukośnym czerwonym szrafem). 2.1. MIESZKALNICTWO 2.1.1. Ogólne kierunki rozwoju Jedną z podstawowych funkcji na terenie gminy jest mieszkalnictwo. Ogólne kierunki rozwoju: • powiększanie terenów zabudowy mieszkaniowej kosztem terenów rolnych oraz zieleni nie urządzonej, • lokalizacja zabudowy mieszkaniowej na terenach dogodnych pod względem fizjograficznym, uwzględniając nasłonecznienie, poziom wód gruntowych, strefy zagrożenia osuwiskami, przewietrzanie, • dążenie do rozwoju przede wszystkim zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w sołectwach gminy, • sytuowanie zabudowy mieszkaniowej poza strefami uciążliwości komunikacyjnych i produkcyjnych (hałas, zanieczyszczenia), • sukcesywne przekształcanie terenów zabudowy zagrodowej w silnie zurbanizowanych obszarach na tereny zabudowy jednorodzinnej, 23 • sukcesywny i połączony rozwój układu komunikacyjnego oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej wraz z powiększaniem terenów mieszkaniowych. Ze względów: przestrzennych, (w tym szeroko rozumianego ładu przestrzennego), technicznych, ekonomicznych i dostępności komunikacyjnej; niekorzystne jest rozpraszanie zabudowy, wykorzystującej dla pojedynczej zabudowy tereny bardzo oddalone od uformowanej jednostki osadniczej. Dlatego też należy uznać iż wyznaczone w niniejszy studium tereny zabudowy mieszkaniowej stanowią docelowy ich zasięg. Nowe tereny zabudowy należy konsumować etapami, systematycznie, wykorzystując poszczególne ich części w miarę potrzeb i możliwości ich wyposażania w sieci i urządzenia infrastruktury technicznej i komunikacyjnej. Nowa zabudowa powinna się skupiać wokół istniejących układów przestrzennych poprzez sukcesywną ich rozszerzanie. Ekspansja i powstawanie nowych enklaw zabudowy powinno pozostawać pod ścisłą kontrolą np. poprzez prowadzenie konsekwentnej polityki w zakresie kolejności opracowywania planów miejscowych, bądź etapowania, polegającego na wykorzystywaniu częściowym (po fragmencie) obszaru urbanizacji określonego w studium. Istniejące tereny zabudowy, w większości ekstensywnie wykorzystane należy porządkować i uzupełniać nowymi budynkami. 2.1.2. Parametry i wskaźniki urbanistyczne W celu uzyskania właściwych efektów przestrzennych, w tym – utrzymania ładu przestrzennego, przy realizacji nowego zagospodarowania, określono poniżej, ramowe wielkości parametrów i wskaźników urbanistycznych, które winne być szczegółowo doprecyzowane na etapie opracowania planu miejscowego. Sformułowanie – „zabudowa” obejmuje wszystkie formy zainwestowania kubaturowego: zabudowę: mieszkaniową, (w tym zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, zagrodową, rezydencjonalną), usługową, produkcyjną, oraz wszelkie inne łączone formy, np. mieszkaniowo-usługową. Parametry i wskaźniki dla zabudowy mieszkaniowej w tym jednorodzinnej: Tereny zabudowy mieszkaniowej zostały podzielone w zależności od położenia w obszarze gminy na: − tereny zabudowy mieszkaniowej o przeważającej funkcji zabudowy jednorodzinnej (M) położone w strefie urbanizacji - obejmują one istniejącą zabudowę jednorodzinną, rezydencjonalną, zagrodową, mieszkaniowo – usługową, pojedyncze obiekty zabudowy wielorodzinnej i istniejące enklawy zabudowy letniskowej wraz z terenami sąsiadującymi i predysponowanymi dla lokalizacji nowej zabudowy mieszkaniowej; − tereny zabudowy mieszkaniowej o przeważającej funkcji zabudowy siedliskowej (M1) położone w strefie terenów rolnych i otwartych - obejmujące zabudowę zagrodową, zabudowę jednorodzinną, zabudowę rezydencjonalną oraz enklawy zabudowy letniskowej wraz z terenami sąsiadującymi i predysponowanymi dla nowej zabudowy mieszkaniowej - siedliskowej. − tereny rozwoju zabudowy mieszkaniowej o przeważającej funkcji zabudowy siedliskowej (ZR/M1) położone w strefie terenów rolnych i otwartych - obejmujące 24 zabudowę zagrodową, zabudowę jednorodzinną, zabudowę rezydencjonalną oraz enklawy zabudowy letniskowej wraz z terenami sąsiadującymi i predysponowanymi dla nowej zabudowy mieszkaniowej – siedliskowej. − tereny istniejącej zabudowy mieszkaniowej (M2) położone w strefie terenów lasów i zalesień - obejmujące istniejącą zabudowę mieszkaniową. − tereny rozwoju zabudowy mieszkaniowej (RZ/M2) położone w strefie terenów lasów i zalesień - obejmujące zabudowę mieszkaniową w formie zabudowy jednorodzinnej wolnostojącej, zabudowy rezydencjonalnej lub zagrodowej. Zabudowa mieszkaniowa obejmuje: zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, zabudowę mieszkaniowo – usługową, zagrodową, pojedyncze obiekty zabudowy wielorodzinnej oraz zabudowę letniskową. Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna może być realizowana w systemie: wolnostojącym, bliźniaczym, rezydencjonalnym. W celu uzyskania właściwych efektów przestrzennych, określono poniżej, ramowe wielkości parametrów i wskaźników urbanistycznych, które winne być szczegółowo doprecyzowane na etapie opracowania planów miejscowych: • teren biologicznie czynny: - dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (M) nie może być mniejszy niż 30% powierzchni terenu inwestycji, - dla zabudowy siedliskowej (M1 i ZR/M1) wskaźnik ten nie może być mniejszy niż 40% powierzchni terenu inwestycji. - dla zabudowy letniskowej (ML) nie może być mniejszy niż 50% powierzchni terenu inwestycji, - dla zabudowy rezydencjonalnej wskaźnik ten nie może być mniejszy niż 60% powierzchni terenu inwestycji; - dla zabudowy mieszkaniowej (M2 i ZR/M2) wskaźnik ten nie może być mniejszy niż 50% powierzchni terenu inwestycji. W terenach zabudowy mieszkaniowej położonych w strefie urbanizacji objętych systemu powiązań przyrodniczych – korytarzem ekologicznym (oznaczonym na rysunku studium zielonymi, pionowymi pasami na brązowym tle) teren biologicznie czynny winien kształtować się na poziomie minimum 50%. • minimalna powierzchnia nowowydzielanej działki: - dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej nie może być mniejsza niż 800 m2, - dla zabudowy siedliskowej (M1 i ZR/M1) nie może być mniejsza niż 1000 m2. - dla zabudowy letniskowej (ML) nie może być mniejsza niż 800 m2. - dla zabudowy rezydencjonalnej nie może być mniejsza niż 3000 m2 - dla zabudowy mieszkaniowej (M2 i ZR/M2) nie może być mniejsza niż 1000m2 • wysokość budynku zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej: - położonego na terenie wsi gminny powinna wynosić maksymalnie 9m, - dla zabudowy letniskowej powinna wynosić maksymalnie 7m. - dla zabudowy rezydencjonalnej powinna wynosić maksymalnie 12m. • wskaźnik miejsc parkingowych dla zabudowy mieszkaniowej wynosi minimum 1 miejsce parkingowe na 1 mieszkanie. W sytuacjach istniejącego zwartego zainwestowania np. w centrum gminy dopuszcza się zmniejszenie powyższego wskaźnika na etapie opracowania miejscowego planu. 25 Parametry i wskaźniki dla zabudowy mieszkaniowej i usług W celu uzyskania właściwych efektów przestrzennych, określono poniżej, ramowe wielkości parametrów i wskaźników urbanistycznych, które winne być szczegółowo doprecyzowane na etapie opracowania planów miejscowych. W terenach zabudowy mieszkaniowo - usługowej zaleca się utrzymanie aby : • teren biologicznie czynny: nie powinien być mniejszy niż 30% terenu inwestycji. • min. powierzchnia nowowydzielanej działki nie może być mniejsza niż 1200 m2, • wysokości budynków (liczonych zgodnie z przepisami odrębnymi) zabudowy mieszkaniowo-usługowej (część mieszkaniowa i usługowa zlokalizowana w jednym budynku) : maksymalnie 10 m. Dla istniejącej zabudowy mieszkaniowej w sytuacji jej rozbudowy i przekształceń, wielkości ustalonych powyżej wskaźników mogą być indywidualnie korygowane na etapie opracowywania miejscowego planu. 2.2. USŁUGI 2.2.1. Ogólne kierunki rozwoju Funkcja usługowa związana jest z kilkoma płaszczyznami rozwoju: obsługą mieszkańców gminy i regionu (handel detaliczny, kultura, oświata, sport i rekreacja, opieka zdrowotna), obsługą podmiotów gospodarczych (handel hurtowy, obsługa komunikacji, obsługa biznesowa, usługi kongresowe) oraz obsługą ruchu turystycznego (kultura, gastronomia, obsługa turystyczna, rekreacja). Ogólne kierunki rozwoju: • rozwój jakościowy usług, odnoszący się do wzrostu różnorodności i standardu, • wzmacnianie rangi i funkcji gminy poprzez rozwój usług dla ludności, • zapewnienie obiektom usługowym wystarczającej liczby miejsc parkingowych, • zapewnienie obiektom istniejącej bazy obsługi turystycznej i rekreacji, możliwości rozwoju i koncentracji usług, poprzez rozwój jakościowy usług, wyrażający się podniesieniem standardu w drodze rewaloryzacji, rozbudowy i ewentualnej rozbudowy, w miarę istniejących możliwości przestrzennych; • dostosowanie obiektów usługowych i przestrzeni wokół nich dla potrzeb osób niepełnosprawnych, • kształtowanie zabudowy usługowej tak, aby tworzyła ulice, place i pasaże, • wprowadzanie zieleni urządzonej jako funkcji towarzyszącej usługom, W gminie Zawoja w okresie docelowym przyjmuje się, zgodnie ze stanem istniejącym, 3 -stopniową hierarchię obsługi mieszkańców: poziom ponadpodstawowy - powiatowy, poziom podstawowy - gminny, poziom elementarny - lub niepełny elementarny - wiejski. Historycznie ukształtowany system obsługi jest pochodną ilościowego i rzeczowego wyposażenia poszczególnych ośrodków usługowych w gminie tj: - gminnego centrum administracyjno – usługowego poziomu podstawowego, - ośrodków wspomagających centrum gminne, usytuowanych w Zawoi Wilcznej i w Skawicy, 26 - wiejskich ośrodków obsługi poziomu elementarnego lub niepełnego elementarnego zlokalizowanych w Skawicy – Suchej Górze oraz w sołectwach Zawoi,- Przysłopiu Gołyni, Wilcznej, Wełczy, Mosornym oraz Centrum. Ośrodkiem obsługi poziomu powiatowego- ponadpodstawowego dla gminy Zawoja jest centrum administracyjno – usługowe funkcjonujące w Suchej Beskidzkiej. Rozwój usług publicznych gminy Zawoja będzie zależał od wielu czynników, między innymi od: - konieczności poprawy dostępności mieszkańców do obiektów podstawowych usług publicznych, głównie w terenach peryferyjnych, - potrzeby podniesienia standardu obsługi ludności zgodnie z postępem cywilizacyjnym i dostosowaniem się do wymogów europejskich, - zmian zachodzących w strukturze demograficznej ludności gminy, w tym zmian ilości przyszłych użytkowników obiektów usług publicznych, przede wszystkim placówek szkolnych i opieki społecznej. Ze względów: przestrzennych, komunikacyjnych, technicznych i ekonomicznych; należy dbać o utrzymanie zasady koncentracji i nie rozpraszania zabudowy usługowej, dlatego też w terenach usługowych ustalonych w niniejszym studium, nowa zabudowa powinna być skupiona, winna wykorzystywać istniejące pozytywne zasoby np. charakterystyczny układ przestrzennych, tradycyjną zabudowę, dostępność komunikacyjną, istniejące zasoby kulturowe i przyrodnicze. Należy umożliwić sukcesywny rozwój obiektów i urządzeń poprzez prowadzenie konsekwentnej polityki w zakresie kolejności opracowywania planów miejscowych dla tych terenów, bądź ich etapowania, polegającego na wykorzystywaniu częściowym (po fragmencie) obszarów rezerwowanych dla koncentracji usług . Funkcja usługowa stanowi uzupełnienie i dopełnienie w terenach o innym przeznaczeniu przede wszystkim zabudowy mieszkaniowej realizowanej w różnej formie (np. jednorodzinnej, zagrodowej i innej) i zabudowy produkcyjnej, składowej, a także jest nieodłącznym uzupełnieniem terenów rekreacji , sportu i turystyki w ramach strefy I. 2.2.2. Parametry i wskaźniki urbanistyczne W celu uzyskania właściwych efektów przestrzennych, określono poniżej, ramowe wielkości parametrów i wskaźników urbanistycznych, które winne być doprecyzowane na etapie opracowania planu miejscowego. W terenach zabudowy usługowej zaleca się utrzymanie : - terenu biologicznie czynnego w centrum gminy (centrum Zawoi, centrum Skawicy) na poziomie 20% powierzchni terenu inwestycji. W sytuacjach istniejącego, zwartego zainwestowania dopuszcza się wskaźnik 0% terenu biologicznie czynnego. Teren biologicznie czynny w obszarach usług włączonych do systemu powiązań przyrodniczych winien kształtować się na poziomie 50% powierzchni terenu inwestycji. - terenu biologicznie czynnego na poziomie 30% powierzchni terenu inwestycji. Dla terenów rekreacji, sportu i turystyki UT w ramach strefy urbanizacji określa się minimalny teren biologicznie czynny nie mniejszy niż 40% terenu inwestycji. 27 Dla terenów usług sportu, turystyki i rekreacji w ramach strefy terenów rolnych i otwartych – minimalny teren biologicznie czynny nie powinien być mniejszy niż 60% terenu inwestycji. Wysokość budynków zabudowy usługowej w zróżnicowanych formach winna kształtować się następująco: - na terenie wsi gminnych w strefie urbanizacji (I.) - maksymalnie 14m; - na terenie wsi gminnych w strefie terenów rolnych i otwartych (II.) maksymalnie 10m; - dopuszczalna wysokość obiektów sakralnych lub innych pełniących funkcje publiczne (typu strażnica, wieża widokowa, obiekty straży pożarnej, obiekty kościelne, klasztor) winna zostać ustalona na etapie opracowania planu miejscowego. W kształtowaniu wysokościowym nowych i przebudowywanych budynków należy kierować się zasadą „dopasowywania” do sąsiedztwa, co nie wyklucza możliwości miejscowego wprowadzania obiektów wyższych w celu realizacji dominanty lub zróżnicowania kompozycji przestrzennej (ich wysokość winna zostać precyzyjnie określona w planie miejscowym). Wskaźnik ilości miejsc parkingowych winien kształtować się następująco: - minimum 1 miejsce parkingowe na 10 zatrudnionych, lub - minimum 1 miejsce parkingowe na 30m2 powierzchni użytkowej usługowej, Należy dążyć do kompleksowego dostosowania przestrzeni i obiektów dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Czynnikiem podnoszącym atrakcyjność terenów usługowych są: wysokie walory architektoniczne obiektów, udział terenów zieleni, organizacja wewnętrznej komunikacji pieszej, wprowadzanie małej architektury. Wymaga się, aby obiekty usługowe posiadały reprezentacyjne wejścia lub elewacje od strony przestrzeni publicznych. 2.3. TERENY PRODUKCYJNO-USŁUGOWE 2.3.1. Ogólne kierunki rozwoju Przemysł i produkcja występują w niewielkim zakresie w obszarze gminy Zawoja. Przedsiębiorczość w dużej mierze skupia się na prowadzeniu małych zakładów handlowych i usługowych oraz niewielkich firm przetwórczych i zakładów rzemieślniczych, ponadto funkcjonują jedynie drobne zakłady usługowe i tartaki. Zakłada się dalszy ich rozwój, podtrzymuje się możliwość rozwoju funkcji produkcyjnej na terenach ustalonych w obowiązujących planach miejscowych oraz ustala się nowe tereny rozwoju tego typu działalności. Funkcją uzupełniającą w terenach produkcyjnych winny być usługi. Dodatkowo Studium wskazuje konieczność otoczenia tych terenów systemem zieleni o charakterze izolacyjnym. Dążąc do rozwoju gospodarczego gminy powinno się stworzyć atrakcyjną ofertę dla inwestorów. Dotyczy to w szczególności: • sporządzenia zestawień nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, dzierżawy, wynajmu, leasingu na cele produkcyjne, • wyznaczenia terenów pod inwestycje produkcyjne różnych kategorii i dla różnego typu inwestorów, 28 • • opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla obszarów inwestycyjnych, uzbrajania terenów w infrastrukturę techniczną i dogodną komunikację. 2.3.2. Parametry i wskaźniki urbanistyczne zabudowy produkcyjnej W celu uzyskania właściwych efektów przestrzennych, określono poniżej, ramowe wielkości wskaźników urbanistycznych, które winne być doprecyzowane na etapie opracowania planu miejscowego. Dla terenów o funkcji produkcyjnej zaleca się następujące parametry i wskaźniki: teren biologicznie czynny nie może być mniejszy niż 20% powierzchni inwestycji, • wskaźnik miejsc parkingowych: - minimum 1 miejsce parkingowe na 10 zatrudnionych, lub - minimum 1 miejsce parkingowe na 30m2 powierzchni użytkowej przemysłowej. Dla zabudowy produkcyjnej nie ustala się parametrów ani wskaźników wysokościowych przyjmując względy technologiczne. 2.4. ZIELEŃ 2.4.1. Ogólne kierunki rozwoju Generalną zasadą ustaloną w Studium dotyczącą terenów zieleni jest pozostawienie jej do utrzymania, porządkowania i uzupełnienia. Wraz z ustalonymi korytarzami ekologicznymi (oznaczonymi pionowymi zielonymi paskami) tereny zieleni tworzą system, będący rusztem ustalonego systemu funkcjonalno-przestrznnego gminy. Zieleń spełnia wiele funkcji i wpływa na poprawę warunków życia mieszkańców. Najważniejsze kierunki polityki przestrzennej obejmują: • stworzenie systemu przyrodniczego – na bazie istniejących zasobów – uwzględniającego różne formy zieleni (lasy, łąki, grupy zadrzewień, itp), • zwiększenie udziału zieleni leśnej w ogólnej powierzchni gminy, • ochrona terenów korytarzy ekologicznych – naturalnej otuliny biologicznej rzek, potoków i cieków wodnych, • wytworzenie ciągu korytarzy ekologicznych połączonych w system zieleni łączącego różne formy zieleni, a także obszary usług sportu, rekreacji i turystyki, których funkcją uzupełniającą jest zieleń. Lasy i zalesienia Istniejące lasy i zadrzewienia pozostawia się do utrzymania. Podlegają one ochronie nie tylko jako istotny czynnik kształtujący lokalne warunki klimatyczne oraz stanowiący naturalną ostoję flory i fauny. Formy przyrody szczegółowo opisane w rozdziale 3, jak: Babiogórski Park Narodowy z otuliną, Rezerwat Przyrody na Policy im. Zenona Klemensiewicza, obszary Natura 2000 są chronione na podstawie obowiązującej ustawy o ochronie przyrody. W terenach lasów obowiązuje zakaz zabudowy. Proponuje się zwiększenie udziału lasów i zadrzewień w ogólnej powierzchni gminy. W sąsiedztwie terenów leśnych, w strefie ekotonowej na granicy ekosystemu leśnego i nieleśnego, zaleca się zachowanie terenów zieleni nieurządzonej w pasie o szerokości 29 równej lub większej wysokości drzewostanu. Szczegółowy zasięg strefy ekotonowej zostanie określony na etapie sporządzania planów miejscowych. Zieleń nie urządzona Tereny zieleni nie urządzonej podlegają ochronie, ze szczególnym uwzględnieniem terenów zieleni położonych w bezpośrednie sąsiedztwie cieków wodnych. Na etapie opracowania planów miejscowych winna zostać szczegółowo określona możliwość zagospodarowania tych terenów np na cele rolnicze (w tym zalesienia i zadrzewienia) rekreacyjne i inne. Cmentarze W niniejszym studium utrzymano lokalizacje istniejących cmentarzy wraz z poszerzeniami terenowymi (częściowo na bazie przesądzeń ustalonych w obowiązujących planach miejscowych). Cmentarze powinny mieć dogodne połączenia komunikacyjne, zarówno dla ruchu indywidualnego jak i zbiorowego. Powinien także posiadać odpowiednią liczbę miejsc parkingowych, zlokalizowanych w bliskim sąsiedztwie (minimum 20). Ustala się możliwość powiększenia terenów cmentarzy przy opracowywaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego pod warunkiem zachowania przepisów odrębnych. Zgodnie z przepisami odrębnymi strefy sanitarne obejmują obszary położone wokół cmentarzy o zasięgu 50m i 150m od ich granic. Obok terenów cmentarzy dopuszcza się realizację nowych obiektów i urządzeń związanych z podstawową funkcją terenu (usługi handlu, zakłady kamieniarskie, pogrzebowe, kaplice). Ustala się konieczność wyposażeni terenów cmentarzy w podstawową infrastrukturę techniczną. 2.5. WODY POWIERZCHNIOWE 2.5.1. Ogólne kierunki rozwoju Najważniejszym kierunkiem działań w zakresie wód powierzchniowych to ich ochrona przed nieprawidłową eksploatacją i zanieczyszczeniem. Wskazane jest pozostawianie w bezpośrednim sąsiedztwie wód powierzchniowych terenów zieleni nie urządzonej, stanowiącej naturalną ich otulinę biologiczną . 2.6. TERENY WYŁĄCZONE SPOD ZABUDOWY Studium ustala, iż wyłączone spod zabudowy są: o obszary szczególnego zagrożenia powodzią; o tereny osuwiskowe o tereny komunikacji (za wyjątkiem obiektów służących komunikacji), o tereny strefy lasów i zalesień (za wyjątkiem obiektów służących gospodarce leśnej oraz za wyjątkiem inwestycji turystyki sportu i rekreacji jak: wyciągi i stacje narciarskie, wyciągi krzesełkowe, turystyczne szlaki rowerowe i piesze, wraz z niezbędnym 30 zapleczem sanitarno-gospodarczym, itp., w terenie poza obszarem Babiogórskiego Parku Narodowego, rezerwatu „Na Policy” oraz obszarami Natura 2000 ), Ponadto wyłączone spod zabudowy są w znacznej części tereny strefy II terenów rolnych i otwartych, położone poza wskazanymi w niniejszym studium terenami zabudowy z możliwością ich poszerzenia (w granicach ustalonej tolerancji) oraz za wyjątkami (dopuszczeniami) określonymi w niniejszym dokumencie. 3. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO 1. Formułując generalne ustalenia dotyczące ochrony środowiska w obszarze gminy przyjmuje się ograniczenia i uwarunkowania wynikające z polityki regionalnej szczegółowo określone w rozdziale dotyczącym uwarunkowań rozwoju. 2. W zakresie respektowania obowiązujących norm czystości powietrza, wód i gleb oraz norm dopuszczalnego hałasu ustalenia polityki ochrony środowiska (nawiązując do powszechnie obowiązujących aktów prawnych) określają następujące warunki dotyczące obszaru całej gminy: • likwidację uciążliwości (doprowadzenie do powszechnie obowiązujących norm) w obiektach istniejących, stanowiących zagrożenie dla środowiska poprzez wszelkie inne możliwości montaż urządzeń i instalacji skutecznie je neutralizujących, • dalszy rozwój gospodarczy gminy, w tym w zakresie zaopatrzenia obiektów w ciepło w oparciu o paliwa czyste ekologicznie wykorzystywane w źródłach ciepła. • sukcesywne wyposażanie terenów budowlanych w systemy kanalizacyjne. 3. Pod kątem ochrony powietrza atmosferycznego podstawowym zagrożeniem na analizowanym obszarze jest tzw. niska emisja. Zjawisko to związane jest z indywidualnym ogrzewaniem budynków przy użyciu paliw kopalnych i występuje na terenie Gminy, pomimo dostępności do sieci gazowej. Opisane zagrożenie wpływać może również pośrednio na stan gleb poprzez suchą oraz mokrą depozycję zanieczyszczeń z atmosfery. Polityka państwa w zakresie ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami charakteryzuje się: • promowaniem zasady ograniczania zanieczyszczeń u źródła, poprzez zmiany nośników energii, stosowanie czystszych surowców, technologii, instalowanie urządzeń redukujących emisję zanieczyszczeń, oraz minimalizację zużycia energii i surowców; • wprowadzaniem norm produktowych; Działania gminy w zakresie ochrony i poprawy jakości powietrza atmosferycznego to: zmiana nośników energii grzewczej tj. przejście z ogrzewania węglowego na olejowe i gazowe; wspieranie rozwoju systemu wykorzystania energii odnawialnej, Ponadto działaniami gminy winny być: • współpraca w organami ochrony środowiska przy identyfikacji obszarów o przekroczonych dopuszczalnych poziomach stężeń zanieczyszczeń, • poprawa systemu transportu w gminie poprzez modernizację lub przebudowę tras, budowę obwodnic, modernizację systemów transportu zbiorowego, 31 • • zapewnienie środków finansowo – technicznych na stopniową likwidację niskiej emisji, współpraca z zakładami przemysłowymi idąca w kierunku minimalizacji emisji do powietrza. 4. Brak dobrze uregulowanej gospodarki ściekowej na terenie Gminy stanowi podstawowe wewnętrzne zagrożenie środowiska. Skutkami szkodliwych oddziaływań mogą być dla wód powierzchniowych i podziemnych ich zanieczyszczenie i pogorszenie się ich jakości. Największym, potencjalnym źródłem zanieczyszczenia wód gruntowych w obrębie zagród wiejskich na terenie Gminy Zawoja są miejsca gromadzenia odchodów oraz odpadów gospodarskich. Do wód na terenie Gminy mogą przedostawać się również substancje ropopochodne, na skutek spływu wód opadowych z nawierzchni dróg. Osiągnięcie poprawy czystości wód na terenie gminy jest uwarunkowane w głównej mierze likwidacją zrzutów ścieków nie oczyszczonych poprzez pełne skanalizowanie gminy, budowę lokalnych oczyszczalni ścieków, oraz poprzez uszczelnienie płyt do składowania obornika w zagrodach i przy obiektach hodowlanych. Przedsięwzięcia związane z ujęciem ścieków i ich oczyszczaniem wymagają koordynacji i współdziałania. 5. Jednym z głównych zagrożeń dla gleb na obszarze gminy stanowią procesy erozyjne. Największe przekształcenia gleb powodują zmywy powierzchniowe i erozja, na skutek których następuje redukowanie miąższości poziomu próchniczego w glebach. Szczególne zagrożenie erozją występuje na terenach pozbawionych trwałej pokrywy roślinnej w granicach terenów gruntów ornych. Racjonalne użytkowanie gruntów rolniczych powinno zapewniać ochronę gleby przed erozją, niszczeniem mechanicznym oraz zanieczyszczeniami substancjami szkodliwymi. Obok zabiegów ochronno – pielęgnacyjnych gruntów rolnych tj. stosowanie poprzeczno - stokowego układu pól i działek, właściwych metod uprawy ze szczególnym uwzględnieniem płodozmianu, wprowadzanie zadrzewień śródpolnych ma szczególne znaczenie dla utrzymania produkcyjności gleby i zachowanie równowagi biologicznej w środowisku. Zadrzewienia śródpolne wpływają przede wszystkim na kształtowanie warunków mikroklimatycznych (zmniejszanie siły wiatru, temperatury, wzrost wilgotności powietrza) a co za tym idzie wpływają korzystnie na bilans wodny gleby 6. Stan czystości powietrza w gminie jest stosunkowo dobry. Na obszarze gminy Zawoja oraz w jej sąsiedztwie nie ma większych emitorów zanieczyszczeń powietrza. Głównym źródłem zanieczyszczeń, kształtującym stan sanitarny powietrza są przede wszystkim gospodarstwa domowe wykorzystujące do ogrzewania budynków węgiel lub koks oraz transport drogowy – tak więc zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł lokalnych i zewnętrznych powodują przekroczenia dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń powietrza jedynie w zakresie pyłu zawieszonego. W obrębie den dolinnych mogą jednak występować niekorzystne warunki aerosanitarne, ze względu na zaleganie inwersyjnych warstw powietrza, powodujących kumulację zanieczyszczeń. Głównym kierunkiem ograniczenia emisji zanieczyszczeń jest modernizacja systemów grzewczych (w tym instalacja nowoczesnych, wysokosprawnych kotłów grzewczych oraz wykorzystanie nośników energii minimalizujących emisję zanieczyszczeń powietrza). 32 Dla ograniczenia uciążliwości dróg komunikacyjnych przebiegających przez teren gminy Zawoja przejawiających się wzmożonym hałasem oraz zanieczyszczeniami spalin uznaje się za zasadne: • modernizację dróg, • wprowadzanie nasadzeń zieleni izolacyjnej wysokiej i niskiej (ograniczającej skutki zanieczyszczeń gazami spalin oraz hałas) oraz montowanie ekranów akustycznych (szczególnie w obszarach przebiegu w sąsiedztwie zabudowy); • zapewnienie bezpośredniej migracji zwierząt. Konsekwencją przeobrażeń w gospodarce jest utrzymujący się wzrost zagrożenia akustycznego dla środowiska. 7. Gmina Zawoja nie należy do obszarów zasobnych w występowanie surowców mineralnych – nie posiada udokumentowanych złóż surowców. Na terenie gminy brak jest udokumentowanych i zarejestrowanych złóż kopalin. 8. Na terenie gminy występują następujące formy ochrony przyrody na podstawie obowiązującej ustawy o ochronie przyrody: Babiogórski Park Narodowy z otuliną, Rezerwat Przyrody na Policy im. Zenona Klemensiewicza, obszary Natura 2000 oraz pomniki przyrody. Ponadto znaczna część występujących na tym terenie gatunków flory i fauny podlega prawnej ochronie gatunkowej. W niniejszym Studium proponuje się dodatkowo do objęcia ochroną następujące obiekty: - jaskinia Oblica (Skawica), - wodospad na potoku Mosorne (Zawoja – Mosorne),. - odsłonięcie warstw hieroglifowych na potoku Marków (Zawoja – Wilczna), - wodospad ześlizgowy na potoku Jaworzyna (Zawoja Górna), - odsłonięcie warstw skalnych w nieczynnym kamieniołomie (Zawoja –Mosorne), Babiogórski Park Narodowy Babiogórski Park Narodowy (BgPN) ustanowiony został w styczniu 1955 roku rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 października 1954 roku. Głównym celem ochrony przyrody Parku jest zachowanie różnorodności i bogactwa przyrodniczego, zapewnienie naturalnego przebiegu procesów przyrodniczych lub utrzymywanie albo przywracanie do właściwego stanu składników przyrody w zakresie przyrody nieożywionej, ekosystemów leśnych, lądowych ekosystemów nieleśnych, ekosystemów wodnych, gatunków roślin, grzybów i ich siedlisk, gatunków zwierząt i ich siedlisk, siedlisk przyrodniczych, krajobrazu oraz wartości kulturowych. Na obszarze Babiogórskiego Parku Narodowego, liczącym 3392ha powierzchni, w celu zachowania dziedzictwa przyrodniczego stosuje się trzy rodzaje ochrony: ścisłą, czynną i krajobrazową. Ochroną ścisłą objęta jest blisko 1/3 Parku, czyli 1124,51ha. W skład obszaru ochrony ścisłej wchodzą: piętro halne, piętro kosodrzewiny, górnoreglowy bór świerkowy oraz fragmenty lasów regla dolnego. Istota ochrony ścisłej polega na zaniechaniu na tych obszarach jakiejkolwiek działalności człowieka, bowiem celem tego typu ochrony jest zachowanie w stanie naturalnym nie tylko ekosystemów, ale także zachodzących w nich procesów (np. naturalnych odnowień, rozkładu leżącego w dnie lasu drewna). Powierzchnie Parku objęte ochroną ścisłą udostępniane są jedynie w celach naukowych. Największą powierzchnię Parku zajmują obszary poddawane ochronie czynnej (nieco 33 ponad 2 tys. ha). Obejmują one drzewostany porastające regiel dolny, które w wyniku dawnej gospodarki człowieka zostały w znacznym stopniu przekształcone. W przeważającej części są to drzewostany świerkowe wymagające pewnej przebudowy. Na terenach objętych ochroną czynną prowadzi się więc działania zmierzające do przywrócenia lasom właściwego składu gatunkowego i odpowiedniej struktury. Obszary ochrony krajobrazowej zajmują niespełna 200ha. Zostały nią objęte tereny niestanowiące własności skarbu państwa oraz obszary znajdujące się poza zwartym kompleksem Parku. Są to miejsca służące zintensyfikowanym działaniom edukacyjnym, obsłudze ruchu turystycznego, czy też komunikacji (drogi, parkingi). Do grupy tej należą też niezwykle cenne przyrodniczo polany, a także Mała Babia Góra. Na terenach ochrony krajobrazowej, z uwagi na stosunki własnościowe gruntów obowiązuje prowadzenie zrównoważonego użytkowania lasów i polan. Bardzo istotne w tej strefie jest zachowanie wszystkich istniejących zbiorowisk nieleśnych i walorów krajobrazowych. Minister Środowiska Zarządzeniem nr 98 z dnia 29 grudnia 2009 roku określił zadania ochronne dla BgPN. Zadania ochronne obejmują: 1 identyfikację i ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, oraz sposoby eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków, 2 opis sposobów ochrony czynnej ekosystemów, z podaniem rodzaju rozmiaru i lokalizacji poszczególnych zadań, 3 opis sposobów czynnej ochrony gatunków roślin i zwierząt, 4 wskazanie obszarów objętych ochroną ścisłą, czynna oraz krajobrazową, 5 ustalenie miejsc udostępnionych w celach naukowych, edukacyjnych, kulturowych i turystycznych, z podaniem sposobów ich udostępniania, oraz maksymalnej liczby osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach. Babiogórski Park Narodowy, realizuje zadania związane z ochroną przyrody w oparciu o plan ochrony Parku. Dyrektor Parku przygotowuje projekt planu, który obejmuje przyrodnicze i społeczne uwarunkowania działań, identyfikację ewentualnych zagrożeń i ich skutków, określenie obszarów ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej oraz działań ochronnych na tych terenach, określenie obszarów udostępnianych dla celów naukowych, edukacyjnych i turystycznych, a także ustalenia z zakresu planowania przestrzennego do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin. Minister Środowiska, w drodze Rozporządzenia ustanawia Plan Ochrony (na okres 20 lat), tym samym orzekając o jego zgodności z założonymi celami ochrony przyrody. W przypadku braku aktualnego Planu Ochrony park narodowy działa o oparciu o roczne zadania ochronne. W roku 2007 w Babiogórskim Parku Narodowym przystąpiono do prac nad kolejnym projektem planu ochrony na lata 2011-2030. Zawierać on będzie, podobnie jak i poprzednie, program działań w ekosystemach leśnych i nieleśnych, zasady ochrony przyrody nieożywionej i dziedzictwa kulturowego, a także edukacji oraz udostępniania do celów naukowych i turystycznych. Unikatowe walory przyrodnicze, długa historia ochrony Babiej Góry oraz prowadzone, intensywnie badania naukowe stanowiły atuty, dzięki którym w 1977 roku Babiogórski park Narodowy uzyskał status Rezerwatu Biosfery. W 2001 roku opracowana została nowa koncepcja funkcjonowania rezerwatu, która została zaakceptowana przez Międzynarodową Radę Koordynacyjną Programu MAB („Man and Biosphere”) 34 UNESCO. Obszar rezerwatu pokrywa się obecnie z granicami otuliny i BgPN, a w obszarze rezerwatu wprowadzono strefowanie dostosowane do realizacji jego funkcji (strefa centralna, buforowa, przejściowa). Strefa centralna obejmuje tereny ochrony ścisłej BgPN: Kopułę Szczytową (część A) oraz Knieję Czatożańską (część B), posiadające największą wartość przyrodniczą ze względu na ciągłość procesów przyrodniczych zachodzących bez ingerencji człowieka oraz niezwykłe bogactwo gatunków roślin i zwierząt. Strefa buforowa obejmuje pozostałą część BgPN poddaną ochronie częściowej i krajobrazowej. Strefa przejściowa pokrywa się z otuliną BgPN; na obszarze gminy Zawoja obejmuje ona kompleksy leśne będące w zarządzie administracji Lasów Państwowych. Grzbiet i północne stoki Babiej Góry oraz reglowe biotopy Jałowca i Policy zostały zaliczone jako ostoje przyrody CORINE. Program badawczy CORINE powstał w celu zbudowania ogólnoeuropejskiej bazy danych o stanie środowiska przyrodniczego. Finansowany i koordynowany jest przez Unię Europejską. Jednym z trzech działów programu CORINE jest program CORINE biotopes – powołany dla inwentaryzacji terenów stanowiących ostoje europejskiego dziedzictwa przyrodniczego. Wytypowane miejsca jako ostoja przyrody musi reprezentować zagrożony w skali europejskiej gatunek lub siedlisko. Babia Góra wraz z Pasmem Policy należy także do krajowej sieci ekologicznej ECONET, stanowiąc fragment obszaru węzłowego o znaczeniu międzynarodowym Beskid Żywiecki (40M). Istotą tej sieci jest połączenie najlepiej zachowanych i stosunkowo jeszcze bogatych ekosystemów (o dużej różnorodności gatunkowej, siedliskowej, bogactwie form krajobrazowych) korytarzami ekologicznymi. Obszary Natura 2000 W południowej części gminy znajdują się obszary Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000: Babia Góra – PLB120011, Babia Góra - PLH 120001, Pasmo Policy - PLB 120006 oraz Na Policy” PLH120012 wraz z proponowanym poszerzeniem Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk „Na Policy” PLH120012. Obszar Babia Góra – PLB 120011 (Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków - OSO) leży w obrębie Rezerwatu Biosfery "Babia Góra". Występuje tutaj co najmniej 16 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 3 gatunki z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Gniazduje powyżej 1% populacji krajowej C3, C6; drozd obrożny (> 0,5% populacji krajowej), płochacz halny (10%-20% populacji krajowej, CK), sóweczka (23,5% populacji krajowej, CK); w stosunkowo wysokim zagęszczeniu (C7) występują: cietrzew (CK), dzięcioł białogrzbiety (CK) i jarząbek. Obszar ważny dla zachowania bioróżnorodności. Ostoja odznacza się bogatą florą (ok. 924 gat. roślin naczyniowych), a wśród niej występuje wiele gatunków rzadkich i zagrożonych oraz prawnie chronionych. Najcenniejszymi roślinami są okrzyn jeleni Laserpitium archangelica, który na Babiej Górze ma swoje jedyne stanowisko w Polsce i rogownica alpejska Cerastium alpinum ssp. babiogorense, takson endemiczny dla Babiej Góry. Obszar Babia Góra – PLH 120001 (Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk - SOO) leży w obrębie Babiogórskiego Parku Narodowego. Obszar ten jest ważny dla zachowania bioróżnorodności. Stwierdzono tu występowanie 18 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Wśród nich szczególnie cenne zbiorowiska leśne i muraw wysokogórskich (jedyne miejsca występowania podtypu 6170-4). Znajduje się tu także jedno z 2 stanowisk zarośli kosodrzewiny na terenie Beskidów. 35 Ostoja odznacza się bogatą florą (ok. 925 gat. roślin naczyniowych), a wśród niej występuje wiele gatunków rzadkich i zagrożonych oraz prawnie chronionych. Najcenniejszymi roślinami naczyniowymi są: okrzyn jeleni Laserpitium archangelica, który na Babiej Górze ma swoje jedyne stanowisko w Polsce i rogownica alpejska Cerastium alpinum ssp. babiogorense, takson endemiczny dla Babiej Góry. Jest to także jedno z 4 stanowisk w Polsce tojadu morawskiego i jeden z 4 rejonów występowania tocji karpackiej. Ponadto jest to jedno z 3 miejsc występowania w Polsce karpackiego endemitu - darniówki tatrzańskiej i jedno z 3 miejsc występowania sichrawy karpackiej (i jedyne potwierdzone w ostatnich latach). Z terenu ostoi podano już ok. 2500 gatunków bezkręgowców. Bogata jest koleopterofauna (ok. 1500 udokumentowanych gatunków) z kilkunastoma gatunkami prawnie chronionymi, w tym biegaczem urozmaiconym Carabus variolosus. Interesujące gatunki zanotowano też wśród skąposzczetów Oligocheta (np. dżdżownica subalpejska) i niesporczaków Tardigrada ( np. Echiniscus lapponicus). W masywie Babiej Góry występowała ongiś nadobnica alpejska - gatunek priorytetowy z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG; zachowały się jej siedliska, więc jest możliwa restytucja. Stałym elementem fauny Babiej Góry jest ryś (w ostatnich latach regularnie obserwowane są 2 samice z młodymi i 1 dorosły samiec). Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków. Obszar Na Policy – PLH 120012 (Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk - SOO) obejmuje min. rezerwat przyrody im. Zenona Klemensiewicza. Występuje tu stosunkowo dobrze wykształcone i zachowane zbiorowisko górnoreglowego boru - rodzaju siedliska z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG, pokrywającego ok. 95% powierzchni ostoi. Spotyka się tu często pojedyncze osobniki dużych drapieżników - 3 gatunki z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Znajdują się tu też stanowiska gatunków roślin naczyniowych chronionych prawnie oraz zagrożonych w Polsce. Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków. Planowane jest poszerzenie Obszaru Na Policy PLH 120012 w ramach kompleksów leśnych położonych na północnych stokach pasma Policy, zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej oraz zaleceniem Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Obszar ten - w poszerzonych granicach - powinien być potraktowany w całości jako specjalny obszar ochrony siedlisk i powinien być uwzględniony w sposobie zagospodarowania obszaru. W wyniku prac terenowych Wojewódzki Zespół Specjalistyczny zaproponował w 2008r. powiększenie granic obszaru Natura 2000 PLH 120012 Na Policy w celu zapewnienia właściwej ochrony gatunkowi sichrawy karpackiej. Za rozszerzeniem granic przemawiało również pozostawienie poza jego granicami cennych przyrodniczo siedlisk związanych z potokami i obszarami źródliskowymi, które są siedliskiem występowania tojadu morawskiego. Jednak w wyniku uwag zgłoszonych podczas procesu konsultacji społecznych oraz opiniowania przez gminy, na liście przesłanej do Komisji Europejskiej w 2009r. znalazła się propozycja o zmniejszonych granicach niż pierwotnie zaproponował Wojewódzki Zespół Specjalistyczny, co nie zostało zaakceptowane przez Komisję Europejską. Obszar Pasmo Policy – PLB 120006 (Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków - OSO) obejmuje szczytowe i podszczytowe fragmenty pasma Policy na wysokości od 819 m n.p.m. do 1367 m n. p. m. Na terenie gminy Zawoja są to północne stoki pasma Policy opadające w kierunku dolin Skawicy Górnej i Skawicy Sołtysiej. Ochroną objęto 5 36 gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG (jarząbek, dzięcioł czarny, dzięcioł trójpalczasty, cietrzew i głuszec). Podstawę prawną sieci Natura 2000 stanowią dwa akty prawne: Dyrektywa Ptasia (Dyrektywa Rady 79/409/EWG z 2.IV.1979 roku) oraz Dyrektywa Siedliskowa (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z 21.V.1992 roku). Zgodnie z nimi każdy kraj członkowski Unii Europejskiej ma obowiązek utworzyć na swoim obszarze tereny chroniące najcenniejsze i najrzadsze elementy przyrody (w tym także siedliska) charakterystyczne dla regionów biogeograficznych. Dyrektywy unijne muszą być przestrzegane przez kraje członkowskie, bowiem w przeciwnym wypadku zostaną nałożone na nie sankcje finansowe. Celem tzw. Dyrektywy Ptasiej jest ochrona gatunków ptaków, regulowanie ich liczebności i racjonalne gospodarowanie nimi (dyrektywa zawiera zasady dopuszczalnego ich wykorzystania). Elementem tego dokumentu jest także lista gatunków ptaków rzadkich czy zagrożonych wyginięciem. Dyrektywa zwana Siedliskową zawiera z kolei zasady ochrony siedlisk przyrodniczych zagrożonych zanikiem lub mającym bardzo niewielki zasięg lub też będących "modelowymi" przykładami typowymi dla europejskich regionów biogeograficznych. Podaje także listę gatunków roślin i zwierząt (z wyjątkiem ptaków) oraz ich siedlisk. Przepisy unijne pozostawiły poszczególnym państwom członkowskim dowolność w konstruowaniu przepisów w sprawie obszarów Natura 2000, nakładając na nie jedynie obowiązek nadzorowania i monitorowania stanu ochrony siedlisk i gatunków zgodnych z wymienionymi w Dyrektywach. Ustawa o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 roku nakłada na Ministra Środowiska obowiązek nadzorowania funkcjonowania obszarów Natura 2000. Zgodnie z przepisami zostały wytyczone Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków (w skrócie OSO) oraz Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (w skrócie SOO). Zgodnie z załącznikiem do Dyrektywy Ptasiej na Babiej Górze stwierdzono występowanie, co najmniej 16 gatunków ptaków o szczególnej randze. Gniazduje tu do 20% całej polskiej populacji płochacza halnego (Prunella collaris). Na Babiej Górze stosunkowo licznie gniazduje także sóweczka (Glaucidium passrinum). Na uwagę zasługują również jarząbki (Bonasa banasia), cietrzewie (Tetrao terix) i głuszce (Tetrao urogallus). Zgodne z Dyrektywą Siedliskową, zbiorowiska roślinne zajmują 88% powierzchni obszaru (18 siedlisk). Najokazalej prezentują się buczyny i bory górnoreglowe. Obszar ma także ogromne znaczenie dla ochrony zarośli kosodrzewiny. Spośród zbiorowisk nieleśnych zgodnie z listą siedlisk priorytetowych Babią Górę wyróżnia stosunkowo duży udział muraw acydofilnych z sitem skuciną i kostrzewą niską (Junco trifidi-Festucetum airoidis). Babia Góra została uznana za istotną ostoję dwóch gatunków roślin naczyniowych: tojadu mocnego morawskiego (Aconitum firmum ssp.moravicum) i tocji karpackiej (Tozzia carpatica). Pierwszy z gatunków spotykany jest w wyższych położeniach (kosodrzewina i regiel górny), gdzie jako azonalny towarzyszy źródliskom potoków i miejscom szczególnie wilgotnym. Podobne wymagania siedliskowe ma tocja karpacka, która jest składnikiem ziołorośli i runa olszynek. Z uwagi na występowanie 7 gatunków zwierząt istotnych wg załącznika do Dyrektywy Siedliskowej obszar Babiej Góry podnosi swoją rangę. Ma tu bowiem jedno z trzech w Polsce miejsc występowania darniówka tatrzańska (Microtus tatricus) endemit karpacki występujący w górnoreglowych borach świerkowych, zaroślach jarzębiny i w ziołoroślach. Inny endemit, z grupy chrząszczy, sichrawa karpacka (Pseudogaurotina excellens) pojawia się także w borach iglastych z jodłą i świerkiem, 37 a także w ziołoroślach z wiciokrzewem czarnym (Lonicera nigra). Wśród płazów uwagę zwrócono na kumaka górskiego (Bombina bombina) oraz traszki: karpacką (Triturus montandoni)i grzebieniastą (T. cristatus). Z dużych ssaków obecnych na Babiej Górze istotne z punktu widzenia Dyrektywy uznane zostały niedźwiedź (Ursus arctos), ryś (Lynx lynx) i wilk (Canis lapus). Rezerwaty przyrody Grzbiet i północne stoki Policy w przedziale wysokości 1200-1369 m n.p.m. objęte są ochroną rezerwatową. W 1972 roku Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego (MP 1972, 36/202) utworzono Rezerwat przyrody na Policy im. Zenona Klemensiewicza. Jest to rezerwat leśny, częściowo obejmujący tereny Lasów Państwowych. Celem ochrony jest zachowanie górnoreglowego boru świerkowego. Teren rezerwatu obejmuje przede wszystkim dobrze zachowany bór górnoreglowy – naturalny drzewostan świerkowy w wieku średnio 140-200 lat (miejscami młodszy, miejscami w wieku powyżej 200lat). W części wschodniej występuje niewielki fragment sztucznego pochodzenia. W przyszczytowych partiach występują fragmenty zarośli kosówkowych; rośnie tu pojedynczo i kępowo kosodrzewina i sporadycznie limba. Ekosystemy objęte ochroną rezerwatową są szczególnie wrażliwe na niekorzystne efekty nadmiernej eksploatacji drzewostanów w niższych partiach. W obszarze rezerwatu występują liczne stanowiska roślin chronionych, m.in. podlegających ochronie całkowitej – wawrzynek wilcze łyko, widłak wroniec, tojad mocny; podlegających ochronie częściowej – goryczka trojeściowa, ciemiężyca zielona oraz roślin rzadkich – zarzyczka górska i jałowiec halny. Pomniki przyrody Na obszarze gminy indywidualną ochroną prawną w formie pomników przyrody, na podstawie wpisu do rejestru, objęte są następujące pojedyncze drzewa i grupy drzew: 1Nr rej. 177 – 2 dęby o obwodach 240 i 312 cm znajdujące się na skarpach szosy Maków – Zawoja Widły (własność Skarbu Państwa), 2Nr rej. 180 – dąb o obw. 230 cm i wys. 16m znajdujący się w Zawoi-Budzonie, w odległości ok. 100m po prawej stronie szosy Maków – Zawoja Widły (własność Otylia Makoś), 3Nr rej. 181 – wiąz o obw. 277 cm i wys. 15m znajdujący się w Zawoi, po prawej stronie szosy Maków – Zawoja (własność Aleksandra Spyrka), 4Nr rej. 199 – kępa drzew naturalnego pochodzenia w tym: jodły o obw. 270, 255, 192, 190, 172, 163, 155 cm; buki o obw. 115 i 110 cm w wieku 120-250 lat, stanowiąca pozostałość Puszczy Karpackiej, znajdująca się pośród drzewostanu sztucznego jodłowo-bukowego na stromym stoku na wys. 850 m n.p.m. w oddz. 146 (własność Skarbu Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Sucha Beskidzka), 5Nr rej. 203 – 3 buki wyrastające z jednej szyi korzeniowej o obw. 192, 179 i 163 cm, znajdujące się w Zawoi Policzne 259 (właściciel Edward Chowaniak), 6Nr rej. 206 – dąb o obw. 260 cm znajdujący się w Zawoi Wełcza, przy drodze koło leśniczówki Wełcza na wys. 570 m n.p.m. (własność Skarbu Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Sucha Beskidzka), 38 7Nr rej. 209 – dąb o obw. 315 cm i wys. 18m w wieku ok. 200 lat znajdujący się w Zawoi Wełcza, w ogrodzie leśniczówki Wełcza na wys. 580 m n.p.m. (własność Skarbu Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Sucha Beskidzka), 8Nr rej. 211 – lipa o obw. 295 cm i wys. 19m znajdująca się w Zawoi Marszałki 49, przy domu mieszkalnym na wys. 470 m n.p.m. (własność Józef Tomczak), 9Nr rej. 212 – 2 lipy o obw. 235 i 290 cm i wys. 19 m znajdujące się w Zawoi Centrum 916 „U Sule”, przy domu mieszkalnym na wys. 540 m n.p.m. (własność Agata Marek), 10Nr rej. 213 – jawor o obw. 270 cm i wys. 22 m znajdujący się w Zawoi I 620, przy domu mieszkalnym na wys. 640 m n.p.m. (własność Władysław Borowy), 11Nr rej. 214 – modrzew europejski o obw. 210 cm i wys. 26 m znajdujący się w Zawoi Centrum, za ogrodzeniem cmentarza przy szosie na wys. 520 m n.p.m. (własność Urząd Gminy), 12Nr rej. 215 – lipa o obw. 370 cm i wys. 20 m znajdująca się w Zawoi Wełcza 423, przy domu mieszkalnym na wys. 680 m n.p.m. (własność Anna Pluta), 13Nr rej. 217 – lipy (kępa) o obw. 250, 240, 330, 135, 95 i 285 cm w wieku ok. 200 lat, znajdujące się w Zawoi Policzne, w otoczeniu kaplicy, przy drodze z Zawoi na Przełęcz Krowiarki, na wys. 710 m n.p.m. (własność Parafia Kościoła Rzymskokatolickiego w Zawoi), 14Nr rej. 227 wiąz górski o obw. 370 cm znajdujący się w Zawoi Wilczna 188, przy domu mieszkalnym na wys. 630 m n.p.m. (własność Rozalia Hujda), 15Nr rej. 228 – buk o obwodzie 390 cm, znajdujący się w Zawoi Wilczna w drzewostanie mieszanym, niedaleko pól uprawnych właściciela na wys. 700 m n.p.m. (własność Franciszek Kawulak), 16Nr rej. 270 – lipa o obw. 240 cm, znajdująca się w Zawoi Policzne, na miedzy koło brzegu zagajnika świerkowego, wśród gruntów wymienionych właścicieli (własność Edward Chowaniak, Bolesław Kobiela, Stefania Kobiela). Dla wszystkich drzew objętych ochroną pomnikową obowiązuje zakaz ścinania i wykopywania drzew, obcinania i obłamywania gałęzi, wycinania znaków i napisów oraz jakiegokolwiek uszkadzania drzew, a także niszczenia gleby i przeznaczania jej na składowiska, budowle itp., w promieniu 5m od drzewa. Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt Znaczna część spośród występujących w masywie Babiej Góry i na przyległych terenach Karpat gatunków flory i fauny podlega prawnej ochronie gatunkowej. Do roślin podlegających ścisłej ochronie prawnej należą m. in.: skrzyp olbrzymi Equisetum telmateia, wildlicz alpejski Diphasiastrum alpinum, wroniec widlasty Huperzia selago, widłak jałowcowaty Lycopodium annotinum, widłak goździsty Lycopodium clavatum, paprotka zwyczajna Polypodium vulgare, paprotnik kolczysty Polystichum aculeatum, paprotnik Brauna Polystichum braunii, paprotnik ostry Polystichum lonchitis, podrzeń żebrowiec Blechnum spicant, kosodrzewina Pinus mugo, zawilec narcyzowy Anemone narcissiflora, tojad mocny Aconitum firmum, tojad dzióbaty Aconitum variegatum, goździk okazały Dianthus speciosus, wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum, bluszcz pospolity Hedera helix, goryczka trojeściowa Gentiana asclepiadea, goryczka kropkowana Gentiana punctata, gnidosz Hacqueta Pedicularis hacquetii, rojnik górski 39 Sempervivum montanum, niebielistka trwała Swertia perennis, omieg górski Doronicum austriacum, dziewięćsił bezłodygowy Carlina acaulis, ciemiężyca zielona Veratrum lobelianum, szafran spiski Crocus scepusiensis, ozorka zielona Coeloglossum viride, kukułka Fuchsa Dactylorhiza fuchsii i szerokolistna D. majalis, kruszczyki szerokolistny Epipactis helleborine i błotny E. palustris, gółka długoostrogowa Gymnadenia conopsea, gołek białawy Leucorchis albida, gnieźnik leśny Neottia nidus-avis, storczyca kulista Traunsteinera globosa, storczyk męski Orchis mascula, wyblin jednolistny Malaxis monophyllos, listera jajowata Listera ovata, listera sercowata Listera cordata, parzydło leśne Aruncus sylvestris, podkolan biały Platanthera biforia. Ponadto reprezentowane są zagrożone gatunki roślin ujęte w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. Są to krytycznie zagrożone (kategoria zagrożenia - CR): rogownica alpejska Cerastium alpinum, występująca wyłącznie na Babiej Górze oraz okrzyn jeleni Laserpitium archangelica, symbol Babiogórskiego Parku Narodowego, a poza Babią Górą rosnący tylko na izolowanym stanowisku w Beskidzie Śląskim. Dwa pozostałe gatunki tzn. gnidosz Hacqueta Pedicularis hacquetii i tojad mocny morawski Aconitum firmum subsp. moravicum uznane zostały za narażone (kategoria zagrożenia - VU). • • • • Do zwierząt podlegających ścisłej ochronie prawnej należy zaliczyć: Płazy: salamandra plamista Salamandra salamandra, traszka (grzebieniasta Triturus cristatus, zwyczajna Triturus vulgaris, karpacka Triturus montandoni, górska Triturus alpestris), kumak górski Bombina variegata, ropucha (szara Bufo bufo, zielona Bufo viridis), żaby wodna Rana esculenta, jeziorkowa R. lessonae i trawna. R. temporaria, rzekotka drzewna Hyla arborea, grzebiuszka ziemna Pelobates fuscus. Gady: zaskroniec zwyczajny Natrix natrix, jaszczurka (żyworodna Lacerta vivipara, zwinka Lacerta agilis), padalec zwyczajny Anguis fragilis, gniewosz plamisty Coronella austriaca, żmija zygzakowata Vipera berus. Ptaki: większość występujących gatunków, m.in. dzięcioły (czarny Dryocopus martius, zielony Picus viridis, pstry duży Dendrocopos major, białogrzbiety Dendrocopos leucotos, krętogłów Jynx torquilla), bocian biały Ciconia ciconia, derkacz Crex crex, puszczyk Strix aluco, sóweczka Glaucidium passerinum, skowronek Alauda arvensis, jaskółka Dymówka Hirundo rustica, Oknówka Delichon urbica, drozdy, mysikrólik Regulus regulus, wilga Oriolus oriolus, zięba Fringilla coelebs, czyż Carduelis spinus, krzyżodzioby, szczygieł Carduelis carduelis, kulczyk Serinus serinus, trznadel Emberiza citrinella, głuszec Tetrao urogallus, cietrzew Tetrao tetrix, kukułka Cuculus canorus, jemiołuszka Bombycilla garrulus, pustułka Falco tinnunculus, kowalik Sitta europaea, szpak Sturnus vulgaris, kos Turdus merula, rudzik Erithacus rubecula, pliszki, pluszcz Cinclus cinclus, sikorki, myszołów zwyczajny Buteo buteo, orzeł przedni Aquila chrysaetos. Ssaki: niedźwiedź brunatny Ursus arctos, wilk Canis lupus, nietoperze (gacek wielkouch Plecotus auritus, nocek Natterera Myotis nattereri, nocek wąsatek Myotis mystacinus, nocek rudy M. daubentonii, mroczek posrebrzany Vespertilio murinus, mroczek pozłocisty Eptesicus nilssonii, mroczek późny Eptesicus serotinus oraz borowiec wielki Nyctalus noctula), jeż wschodni Erinaceus concolor, kret Talpa europaea, rzęsorek rzeczek Neomys fodiens, zębiełek karliczek Crocidura suaveolens, ryjówka (aksamitna Sorex araneus, górska Sorex alpinus, malutka Sorex minutus), smużka Sicista betulina, żołędnica Eliomys quercinus, koszatka Dryomys nitedula, popielica Glis glis i orzesznica 40 Muscardinus avellanarius, wiewiórka Sciurus vulgaris, wydra Lutra Lutra, gronostaj Mustela erminea. 9. Rzeka Skawica wraz z dopływami stwarza zagrożenie powodziowe dla gminy Zawoja. W opracowaniu pt „Studium określające granice obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią dla terenów nieobwałowanych w zlewni Skawy”, stanowiące I etap ochrony przeciwpowodziowej, wykonanym przez Dyrektora RZGW w Krakowie, zostały określone granice zalewu wodami rzek: Skawicy, Skawicy Górnej, Skawicy Sołtysiej, Jastrzębca, Rotni i Wełczówki o prawdopodobieństwie przewyższenia Q=50%, 20%, 10%, 5%, 3,33%, 1%, 0,2%. Na rysunku Studium zaznaczono granice obszarów szczególnego zagrożenia powodzią Q 1% oraz zasięg zalewu wodą Q0,2%.. Ze względu na głęboko wcięte koryta rzek, wody te generalnie nie stwarzają zagrożenia powodziowego dla obszarów zabudowy położonych w sąsiedztwie wymienionych rzek. Ochrona przeciwpowodziowa winna więc opierać się w głównej mierze na ograniczaniu i braku możliwości wznoszenia nowych obiektów budowlanych w terenach zagrożonych. Powyższe zagadnienia, dotyczące ochrony przed powodzią, zgodnie z obowiązującymi zakazami, nakazami, ograniczeniami i dopuszczeniami wynikającymi z przepisów odrębnych winny być szczegółowo analizowane a następnie ustalone na etapie opracowania planów miejscowych. Ponadto na etapie opracowania planów miejscowych wino zostać szczegółowo określona odległość nowej zabudowy na terenach przyległych do wód powierzchniowych. 10. Na obszarze gminy występują zagrożenia związane z występowaniem terenów osuwiskowych lub terenów potencjalnie zagrożonych osuwiskami (patrz rozdział 11) . 11. W celu zapewnienia bezpieczeństwa przed pożarem, w dostosowaniu do wymagań określonych w przepisach odrębnych, należy zapewnić na etapie zapisów planu miejscowego konieczność wyposażenia terenów w sieć hydrantów zewnętrznych zapewniających odpowiednią ilość wody do gaszenia oraz drogi pożarowe zapewniające dojazd jednostek ratowniczych do obiektów. 12.Strefy ochronne ujęć wody. Na obszarze gminy Zawoja obowiązują ograniczenia w użytkowaniu części terenów objętych ochroną z uwagi na istniejące ujęcia wody pitnej, dla których ustalone zostały strefy ochrony bezpośredniej oraz pośredniej (zewnętrzny teren pośredniej strefy, wewnętrzny teren pośredniej strefy), a mianowicie: Obowiązuje ochrona ujęć wodnych w strefach ochrony bezpośredniej ustanowionych na podstawie prawomocnych decyzji wydanych przez Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej, a mianowicie; - Dla ujęcia „Zawoja-Czatoża zlokalizowanego na działce nr. 18430/44 w Zawoji – strefa bezpośrednia obejmująca wielobok o nieregularnym kształcie wynoszącym od ujęcia w górę – 10 mb, poniżej ujęcia 5,0 mb, po prawej i lewej stronie ujęcia po 7,5 mb, zgodnie z decyzją nr. WS-6223/Z/6/2001/RP z dnia 12.02.2001 r; - Dla ujęcia zlokalizowanego na działce nr.9708 w Zawoji – strefa o wymiarach 30 x 29 x 42 x 22 mb zbliżona do prostokąta ustalona decyzją nr. WS-6223/Z/9/2/2002/JG z dnia 4.XI.2002 r. 41 - Dla ujęcia zlokalizowanego na działce nr. 5560/46 w Zawoji – strefa obejmująca kwadrat o boku 8 mb, ustalona decyzją nr. WS.JG.6223/8/1/05 z dnia 21.02.2005 r. Na mocy wymienionych wyżej decyzji – w strefach ochrony bezpośredniej ujęcia wody (teren w granicach ogrodzenia działki) obowiązują następujące zakazy, nakazy i ograniczenia; - ogrodzenie terenu i odpowiednie oznakowanie (tablice informacyjne o strefie ochrony bezpośrednie oraz zakazie wstępu osobom nieupoważnionym) - zagospodarowanie terenu zielenią; - realizacja systemu odprowadzenia wód deszczowych zapewniającego ochronę przed ich przedostaniem się do urządzeń do poboru wody; - ograniczenie do niezbędnych potrzeb przebywanie osób nie zatrudnionych stale przy urządzeniach służących do poboru wody; - zakaz użytkowania gruntów na inne cele niż związane z eksploatacją ujęcia wody; - odprowadzenie w systemie szczelnym ścieków sanitarnych poza granice strefy. - Ustalony został teren ochrony pośredniej zewnętrznej dla ujęcia wodnego zlokalizowanego na działce nr. 18430/44 w Zawoi (Czatoża) – decyzją nr. WS6223/Z/6/2001/RP z dnia 12.02.2001 r. – obejmujący obszar zlewni w górnym biegu potoku Jałowiec, na którym obowiązuje zakaz: - wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych i do ziemi; - lokalizowania wysypisk i wylewisk odpadów komunalnych; - urządzania obozowisk; - przechowywania i składowania odpadów promieniotwórczych; - rolniczego wykorzystania ścieków; - używanie chemicznych środków ochrony roślin; - intensywnego chowu ryb i ich dokarmiania. Część obszaru gminy w Skawicy wchodzi w zakres stref ochrony pośredniej ujęcia wody na potoku Skawica w Białce (poza granicami gminy – dla Fabryki Osłon Białkowych) ustanowionych decyzją Starosty Powiatowego w Suchej Beskidzkiej nr. WS-6223/16/00 z dnia 9.06.2000 r, na mocy której: „… dla wewnętrznego terenu strefy ochrony pośredniej obejmującego odcinek potoku Skawicy do 7.944 km jego biegu tj. część jego zlewni od granicy gminy w górę rzeki do punktu położonego bezpośrednio poniżej ujścia Suchogórskiego Potoku (Skawiczanki) oraz dla zewnętrznego terenu strefy ochrony pośredniej obejmującego zlewnię morfologiczną potoku Skawica powyżej ujęcia do punktu położonego bezpośrednio poniżej ujścia Suchogórskiego Potoku (Skawiczanki), ustala się: - zakaz wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do ziemi i wód powierzchniowych; - przechowywania i składowania odpadów promieniotwórczych; - zakaz lokalizowania cmentarzy i grzebania zwierząt; - zakaz budowy obiektów stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska wodnego ; - zakaz mycia samochodów; - zakaz używania chemicznych środków ochrony roślin z wyjątkiem przypadków koniecznych związanych z chorobami lub szkodnikami roślin ( każdorazowe użycie należy odpowiednio wcześniej zgłosić użytkownikowi ujęcia i uzgodnić z inspekcją sanitarną, bez prawa do odszkodowania; - zakaz rolniczego wykorzystywania ścieków”. 42 Ponadto ochroną wód podziemnych objęty został obszar GZWP poprzez zakaz lokalizacji inwestycji i prowadzenia działań mogących zanieczyścić wody podziemne, w tym: - składania odpadów bezpośrednio na gruncie; - inwestycji związanych z magazynowaniem odpadów; - wprowadzenie nieoczyszczonych ścieków do środowiska; - rolniczego wykorzystania ścieków; - hodowli zwierząt w systemie bezściółkowym. 13. Szereg z prezentowanych wyżej ograniczeń wynikających z polityki ochrony środowiska ujęto w zapisie strefowej polityki przestrzennej określając warunki zagospodarowania w części tekstowej, natomiast ich zasięg określono na rysunku zmiany studium. 4. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ 1. Występujące na obszarze gminy Zawoja zespoły i obiekty zabytkowe, stanowiska archeologiczne świadczące o tradycji osadnictwa w tym rejonie, szczegółowo opisane w tomie I Diagnoza stanu istniejącego - uwarunkowania i możliwości rozwoju, stanowią wartości kulturowe rangi regionalnej i podlegają ochronie. 2. Generalne ustalenia polityki w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego oraz dóbr kultury współczesnej dotyczą w szczególności: • objęcia stałą ochroną wszystkich zespołów zabytkowych oraz pojedynczych obiektów i elementów zabytkowych, które z racji posiadanej rangi historycznej i wartości winne być zachowane dla następnych pokoleń, • zachowania ich naturalnego otoczenia, tj. zarówno układów i założeń urbanistycznych, jak i zieleni towarzyszącej (w tym szczególnie zespołów parkowych), • objęcia stałą ochroną miejsc upamiętniających ważne wydarzenia historyczne, • właściwego wykorzystania obiektów zabytkowych w dostosowaniu do aktualnych potrzeb w sposób nie kolidujący z ich charakterem i stanowiący zagrożenia dla konstrukcji i substancji kulturowej, • przestrzegania zasad ochrony stanowisk archeologicznych zgodnie z ustalonymi przepisami odrębnymi stanowiącymi uwarunkowania dla inwestowania w rejonie ich występowania, • opracowania dokumentacji historycznych dla poszczególnych zespołów i obiektów zabytkowych jako podstawy dla kreowania nowej, przebudowywanej i dostosowywanej do współczesnych wymogów istniejącej zabudowy, • uzupełniania i korygowania gminnej ewidencji obiektów zabytkowych i innych dokumentacji historycznych, Wszelkie działania inwestycyjne w obrębie zespołów zabytkowych oraz pojedynczych obiektów i elementów wpisanych do rejestru zabytków, gminnej ewidencji zabytków, oraz w obrębie stanowisk archeologicznych wymagają postępowania zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi. 43 Na rysunku studium zatytułowanym Uwarunkowania i możliwości rozwoju zaznaczono granice stref konserwatorskich, strefy krajobrazu kulturowego i ochrony ekspozycji wyznaczonych w obowiązujących planach miejscowych. Niniejsza zmiana studium nie podtrzymuje tych ustaleń i rysunek studium, zatytułowany Kierunki zagospodarowania przestrzennego, nie zawiera dawnych stref konserwatorskich, krajobrazu kulturowego i ochrony ekspozycji. Natomiast w trakcie opracowywania kolejnych edycji planów miejscowych, miejsca te - oznaczone na planszy Uwarunkowania …. - należy analizować i uwzględniać, poddając weryfikacji ich zasięg oraz należy określić nakazy, zakazy oraz rygory ich zagospodarowywana w zależności od indywidualnej sytuacji. 3. Zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego województwa mało polskiego wyznacza się w studium lokalizację proponowanego parku kulturowego w miejscowości Zawoja, w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi. Gmina nie podjęła inicjatywy utworzenia parku kulturowego na jej terenie. 5. KIERUNKI ROZWOJU KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 5.1. Komunikacja Główne cele polityki komunikacyjnej koncentrują się na: zapewnieniu mieszkańcom gminy dogodnej dostępności do celów ich podróży i do ich miejsc zamieszkania i pracy w akceptowanych standardach podróżowania; eliminacji bądź łagodzeniu uciążliwości funkcjonalnych i środowiskowych powstających w wyniku rozbudowy tego układu; powstaniu sieci tras rowerowych; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego utrzymuje zasady aktualnego modelu urbanistycznego i modelu sieci transportowej, a zatem utrzymuje się istniejący podstawowy układ drogowy w zakresie powiązań wewnętrznych i tranzytowych. Studium zakłada utrzymanie istniejących przebiegów dróg przy założeniu ich gruntownej modernizacji. Podstawową sieć drogowo-uliczną, w zakresie zewnętrznych powiązań lokalnych, stanowić będą: • Droga wojewódzka nr 957 (Białka - Zawoja - Jabłonka - Czarny Dunajec - Nowy Targ – o długości 68,3km), która jest ważnym elementem regionalnego systemu transportowego Podhala. Stanowi ona ważne połączenie komunikacyjne dróg prowadzących do przejść granicznych oraz atrakcyjnych terenów turystycznych zlokalizowanych na południu regionu. Dzięki modernizacji drogi nastąpi poprawa dostępności do stref aktywności turystycznej. Poprawie ulegnie również dojazd do Babiogórskiego Parku Narodowego. W planie województwa małopolskiego (oraz w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Woj. Małopolskiego na lata 2007-2013) przewidziana jest modernizacja tej drogi docelowo klasa techniczna - klasy G. Ponadto: • droga powiatowa K1694 Jeleśnia – Koszarawa – Zawoja - droga klasy G, 44 • droga powiatowa K1690 Maków - Grzechynia – Zawoja,- droga klasy G, • droga powiatowa K1691 Skawica – Warty - Juszczyn - droga klasy G, • droga powiatowa K1692 Zawoja Podpolice – Sucha Góra - droga klasy Z, • droga powiatowa K1695 Zawoja –Przysłop - Stryszawa - droga klasy G, • droga powiatowa K1693 Zawoja – Markowa - droga klasy Z. Główna oś komunikacyjna gminy – to droga wojewódzka nr 957 - prowadzi obok ruchu wewnętrznego i źródłowo-docelowego także częściowo ruch tranzytowy. Drogi układu uzupełniającego gminne, dojazdowe i wewnętrzne - w wielu przypadkach nie posiadające zadowalających parametrów technicznych i jakości nawierzchni winny być sukcesywnie modernizowane, w oparciu o parametry normatywne. Główne potrzeby w zakresie układu komunikacyjnego gminy • modernizacja układu podstawowego (wraz z realizacją w miejscach kolizyjnych nowych odcinków), • rozbudowa i modernizacja układu uzupełniającego (odcinki dróg i ulic, przeprawy mostowe), • poprawa bezpieczeństwa na sieci drogowej gminy (organizacja ruchu na skrzyżowaniach, chodniki i przejścia dla pieszych, pobocza, ścieżki rowerowe), • zapewniających dla terenów o określonym użytkowaniu dojście i dojazd od drogi publicznej, poprawę standardu podróżowania zbiorową komunikacją autobusową i mikrobusową w zakresie optymalizacji ilości i rozkładu kursów, jakości taboru oraz budowy zatok i wiat przystankowych. W kolejnych edycjach planów miejscowych należy: dokonać oceny uciążliwości ruchu drogi wojewódzkiej, odsunąć linię planowanej zabudowy od krawędzi jezdni (min 20m), odciążyć miejsca istniejącej ścisłej zabudowy w bliskim sąsiedztwie drogi równoległymi połączeniami drogowymi o charakterze lokalnym z możliwością włączenia do drogi wojewódzkiej z uwzględnieniem przepisów odrębnych. Dla obszarów położonych w bezpośrednim sąsiedztwie drogi wojewódzkiej nr 957, należy umożliwić prawidłowe rozwiązanie obsługi komunikacyjnej nowych terenów budowlanych położonych po obu stronach drogi, w powiązaniu z lokalnym układem dróg dojazdowych i wewnętrznych oraz ze wskazaniem miejsca ich podłączenia do drogi krajowej. Rozwiązania komunikacyjne muszą spełniać wymogi przepisów odrębnych. 5.2. Gospodarka wodno – ściekowa 5.2.1 Zaopatrzenie w wodę Głównym źródłem wody pitnej dla mieszkańców gminy Zawoja będą nadal zasoby wód potoków będących dopływami potoku Skawica, oraz wody podziemne poziomu czwartorzędowego, rzadziej fliszowego na zasobach których oparte zostały istniejące i projektowane wodociągi komunalne i lokalne i zagrodowe obsługujące mieszkańców gminy. Głównym zadaniem na najbliższe lata będzie utrzymanie, modernizacja oraz dalsza rozbudowa istniejących systemów wodociągowych, realizacja nowych wodociągów lokalnych, podniesienie stopnia niezawodności obsługi wodociągów zbiorczych, miedzy innymi poprzez włączenie w system nowych ujęć wody, budowę zbiorników wyrównawczych oraz znaczną rozbudowę sieci wodociągowej. 45 Prognoza bilansu zapotrzebowania wody. – sporządzona została przy zastosowaniu scalonego wskaźnika średniego, dobowego zapotrzebowania wody przypadającego na jednego mieszkańca, zakładając docelowo osiągnięcie pełnego standardu wyposażenia tj. w zlew kuchenny, spłukiwany ustęp, oraz urządzenia kąpielowe z lokalnym źródłem ciepłej wody, z podłączeniem budynku do kanalizacji. Wskaźnik scalony przyjęty został w oparciu o szczegółowy bilans zużycia wody sporządzony przez Firmę „Biotech- Projekt” Pracownia Projektowo-Techniczna inż. Jerzego Mykietyńskiego z Suchej Beskidzkiej – w projekcie technicznym pt.: „budowa sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Skawica” – etap I w ramach projektu: „System wodno-kanalizacyjny dorzecza Górnej Skawy – Świnna Poręba” – uwzględniający zapotrzebowanie wody na cele bytowo-gospodarcze mieszkańców, zakłady użyteczności publicznej, ruch turystyczny, zakłady gastronomiczne, itp., określający wielkość Qśr dob.= 1416,965 m3/dobę, co przy przyjętej liczbie mieszkańców wynoszącej 9257 mk, daje jednostkowy wskaźnik scalony średniodobowego zapotrzebowania wody dla wsi gminy Zawoja, w wielkości qj = 153,04 l/mk/dobę Bilans sporządzono przy założeniu objęcia siecią wodociągową – 100% mieszkańców dla wariantu rozwoju wynikającego z prognozy demograficznej, przyjętej docelowo dla 2035 roku, ale bez uwzględnienia tzw. chłonności wyznaczonych terenów budowlanych, aktualnie wolnych od zabudowy a których wielkości przekraczają 170% terenów aktualnie zainwestowanych w Zawoji, oraz aż 370% w Skawicy. Dodatkowo, szacunkowo uwzględniono zapotrzebowanie wody dla nowych terenów usługowych „U”, oraz produkcyjno-usługowych „PU”, wyznaczonych w studium przyjmując wskaźnik jak dla rzemiosła, zaplecza rolniczego, składów i magazynów, tj w wielkości qj = 15 m3/dobę /ha, wg. „ Wytycznych do programowania wody ścieków w miejskich jednostkach osadniczych” byłego MAGT i OŚ z 1978 r. ( z zastosowaniem wskaźnika zmniejszającego 0,5 dla terenów „U”) – jako wielkości znaczących w bilansie wody dla tych terenów. Wg prognozy demograficznej przyjęto dla roku 2035 - 9700 mieszkańców łącznie dla gminy Zawoja. Współczynnik nierównomierności dobowej przyjęto w wielkości Nd=1,5, a godzinowej Nh= 2,0. PROGNOZA BILANSU ZAPOTRZEBOWANIA WODY dla GMINY ZAWOJA okres docelowy - rok 2035 TABELA NR 1 L.p. UŻYTKOWNIK 1 1 2 JEDN. ILOŚĆ JEDN. 3 4 mk 7080 ha ha Q max.dob. WSKAŻN JEDNOST. ZUŻYCIA [l/dobę/jedn.] 5 Qśr.dob. Nd [ m 3/ dobę] Q max/godz. m3 /dobę m3 / h Nh m3 / h l/s 6 7 8 9 10 11 12 153,04 1083,5 1,5 1625,28 67,72 2,0 135,44 37,62 52,79 7500 395,9 1,15 455,31 18,97 2,0 37,94 10,54 19,09 15000 286,35 1,15 329,3 13,72 2,0 27,44 7,62 - - 1765,75 - 2409,89 100,41 - 200,82 55,78 ZAWOJA - mieszkalnictwo - nowe tereny usługowe „U” - nowe tereny prod.usług „PU” RAZEM „1” WSKAŻN Q max.dob. Q max/godz. 46 L.p. UŻYTKOWNIK 1 2 2 JEDN. ILOŚĆ JEDN. 3 4 mk 2620 ha 4,78 ha 3,79 JEDNOST. Qśr.dob. [ m 3/ dobę] Nd m3 /dobę m3 / h Nh m3 / h l/s 6 7 8 9 10 11 12 153,04 400,96 1,5 601,45 25,06 2,0 50,12 13,92 7500 35,85 1,15 41,23 1,72 2,0 3,43 0,95 56,85 1,15 65,38 2,72 2,0 5,45 1,51 493,66 - 708,06 29,50 - 59,00 16,38 - 3117,95 129,91 - 259,82 72,16 ZUŻYCIA [l/dobę/jedn.] 5 SKAWICA - mieszkalnictwo - nowe tereny usługowe „U” - nowe tereny prod.usług „PU” RAZEM „2” OGÓŁEM - 15000 - 2259,41 Polityka w zakresie rozwoju systemów zaopatrzenia w wodę Prognoza bilansu zapotrzebowania wody dla gminy Zawoja, sporządzona dla wariantu rozwoju opartego na prognozie demograficznej lecz z uwzględnieniem Szacunkowego zapotrzebowania wody dla nowych terenów usługowych i usługowoprodukcyjnych, wskazuje na docelowe (2035 rok) zapotrzebowanie wody w wielkości: Qśr dob = 1765 m3/dobę = 73,5 m3/h 3 Q max dob = 2410 m /dobę = 100 m3/h przy czym zapotrzebowanie bez uwzględnienia w/w terenów wynosi: Qśr dob = 1083 m3/dobę = 45,12 m3/h Q max dob = 1625 m3/dobę = 67,7 m3/h dla wsi Skawica: Qśr dob = 494 m3/dobę ÷ 400 m3/dobę, tj = 20,5 ÷ 16,7 m3/h Q max dob = 708 ÷ 601,45 m3/dobę tj.: = 29,5 ÷ 25,0 m3/h Zatem docelowe łączne zapotrzebowanie wody przez gminę szacuje się w wielkości: Qśr dob = 1483 ÷ 2259 m3/dobę tj.; = 61,8 ÷ 94 m3/h Q max dob = 2226,45 ÷ 3118 m3/dobę = 92,8 ÷ 130 m3/h Wielkość dopuszczalnego poboru wody z ujęć aktualnie obsługujących wodociągi komunalne w Zawoji - „Czatoża”, „Widły”, „Wełcza” oraz „Centrum” wynosi: 6,75 m3/h + 12,0 m3/h + 1,09 m3/h + 3,5 m3/h = 23,34 m3/h tj. 560 m3/dobę. - Podstawą zaopatrzenia w wodę wsi gminy Zawoja będą nadal główne wodociągi gminne: „Zawoja – Centrum”, „Zawoja- Cztoża”, „Zawoja-Widły” i „Zawoja – Wełcza” docelowo połączone ze sobą, lecz wymagające znacznej rozbudowy sieci rozprowadzającej, oraz włączenia dodatkowych ujęć wody dla zbilansowania docelowego zapotrzebowania, a także niewielkie wodociągi lokalne zagrodowozbiorowe zaopatrujące od kilku do kilkunastu gospodarstw domowych, ośrodki wypoczynkowe itp., oraz wodociągi indywidualne, zagrodowe. - Główny nacisk w rozwoju w zakresie zaopatrzenia w wodę winien być skierowany w kierunku szukania dodatkowych źródeł wody dla docelowego zbilansowania potrzeb oraz znacznej rozbudowy sieci rozprowadzającej dla dla wsi Zawoja ; 47 zaopatrzenia w wodę wyznaczonych terenów zabudowy mieszkaniowej, potencjalnego rozwoju usług, rzemiosła, drobnej wytwórczości, turystyki, rekreacji i sportu, a także podniesienia stopnia niezawodności obsługi. Główne kierunki rozwoju systemów to: - adaptacja, modernizacja i rozbudowa wodociągu gminnego „Zawoja – Czatoża” opartego na ujęciu wód potoku Jałowiec, oraz ujęciu głębinowym studnią na terenie SUW wraz z docelową realizacją nowych ujęć wody w zależności od potrzeb; znaczną rozbudowę sieci rozprowadzającej (szczególnie na terenach intensywnego zainwestowania) wraz z realizacją zbiorników wyrównawczych ( miedzy innymi w rejonie przysiółka Mosorne-Rębańska, Wełcza-Barany lub innych wynikających z przeliczenia całości sieci wodociągowej); - adaptacja, modernizacja wodociągów „Zawoja-Widły” i „Zawoja-Wełcza”, opartych na zasobach ujęć wodociągu „Zawoja-Czatoża”, ze znaczną rozbudową sieci wodociągu „Wełcza” w kierunku zachodnim, wzdłuż potoku Wełczówka lub realizacją wodociągu lokalnego w oparciu o ujęcia wód potoku Korycina, Sikorówka lub Wełczówka; - modernizacja i rozbudowa wodociągu „Zawoja-Centrum” bazującego na ujęciu wód potoku Jastrzębiec oraz ujęciu dodatkowym studnią głębinową wraz z realizacją nowego ujęcia infiltracyjnego na potoku Jastrzębiec, budową nowej stacji uzdatniania wody (SUW) i zbiornika wyrównawczego; docelowo – połączenia z siecią wodociągu „Zawoja-Czatoza”, oraz dalszą rozbudową sieci wodociągowej celem objęcia zasięgiem obsługi wsi Skawica, oraz ewentualnym włączeniem dodatkowego ujęcia wody na potoku Rotnia (we wschodniej części Skawicy); - budowę wodociągów lokalnych dla Przysłopia-Bubiaki, oraz rejonu Suchej Góry, Trybałówki z Koczurową i innych przysiółków oddalonych od sieci wodociągu zbiorczego, w oparciu o wody źródeł naturalnych lub pobliskich potoków, ze zbiornikami wyrównawczymi i krótkimi odcinkami dosyłowej sieci wodociągowej. - wyznaczenie stref ochrony wokół projektowanych ujęć wody; Dyspozycje w zakresie rozwoju systemów: - W zakresie źródeł wody - przystosowanie wodociągów gminnych pracujących na terenie gminy do wzajemnej współpracy jako jednego wodociągu grupowego zasilanego wielostronnie, bazującego na eksploatacji istniejących i przewidzianych do realizacji nowych ujęć w wielkości regulowanej w zależności od potrzeb; - Przyjęte w dotychczasowych planach zagospodarowania przestrzennego kierunki rozbudowy wodociągów są nadal aktualne, poszerzone zostały jedynie zasięgi ich obsługi z dostosowaniem do prognozowanego rozwoju; - Wodociągi wymagać będą modernizacji, rozbudowy oraz stałej konserwacji urządzeń i sieci celem zapewnienia prawidłowego funkcjonowania systemu , modernizacji istniejących stacji uzdatniania wody oraz budowy nowych, dla poprawy jakości wody pitnej; - Zadaniem podstawowym warunkującym rozwój gminy jest podjęcie działań w kierunku ochrony zasobów wód przed ich nadmierną eksploatacją, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony przed urbanizacją górnych, źródliskowych części potoków dotychczas jeszcze nie zabudowanych (potok Markowy, Rybny, Jaworzyna, Rotnia, a także Wełczówka, Sikorówka, Korycina i inne) jako jedynych, potencjalnych źródeł zaopatrzenia w wodę mieszkańców gminy Zawoja. 48 5.2.2 Odprowadzenie ścieków Zgodnie ze strategią ochrony środowiska i przyjętą długoterminową polityką ochrony środowiska w dorzeczu Górnej Skawy – głównym celem gminy jest przywrócenie wysokiej jakości wód powierzchniowych, rewitalizacja pierwszego poziomu wodonośnego do jakości umożliwiającej jego wykorzystanie jako lokalnego źródła wody pitnej – c0 wymaga wyposażenia terenów zabudowanych i przeznaczonych pod zabudowę – w zbiorcze sieci kanalizacyjne zakończone oczyszczalnią ścieków komunalnych. Prognoza bilansu ścieków. Prognozę bilansu ścieków z terenu gminy Zawoja sporządzono przyjmując dla okresu docelowego (2035 roku) – wielkość średniego odpływu ścieków komunalnych w wielkości 90% zapotrzebowania wody (Qd śr), oraz współczynnik dobowej nierównomierności odpływu Nd = 1,3, i godzinowego współczynnika nierównomierności odpływu ścieków Nh = 1,6 . Odpływ ścieków z projektowanych terenów usługowych i usługowoprodukcyjnych przyjęto w wielkości 70% prognozowanego zapotrzebowania wody, wyliczonego w tabeli nr.1 Zatem docelowe ilości ścieków sanitarnych szacowana jest w wielkości Q śr dob = 975 m3/dobę ÷ 1450 m3/dobę dla wsi Zawoja ; Q max dob = 1270 m3/dobę ÷ 1890 m3/dobę ÷ 125 m3h Q max godz = 84,5 m3/h dla wsi Skawica: Q śr dob = 360 m3/dobę ÷ 425 m3/dobę Q max dob = 468 m3/dobę ÷ 552 m3/dobę Q max godz = 31,2 m3/h ÷ 36,8 m3h Wielkości powyższe uwzględniają dodatkowo ścieki z wyznaczonych terenów usługowych i usługowo-produkcyjnych. Łączna ilość ścieków prognozowana z całego obszaru gminy, przy objęciu kanalizacją 100% wyznaczonych terenów „U” i „PU” (wielkość wyższa) szacowana jest: Q śr dob. = 1335 m3/dobę ÷ 1875 m3/dobę Q max dob = 1740 m3/dobę ÷ 2440 m3/dobę Polityka w zakresie rozwoju systemów kanalizacji. - Podstawowym celem polityki w zakresie gospodarki ściekowej – jest ograniczenie zanieczyszczenia wód powierzchniowych płynących przez obszar gminy, a także ochrona wód podziemnych zalegających na obszarze gminy, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru GZWP nr.445 Babia Góra (zbiornik warstw Magura); - Sukcesywne objęcie siecią kanalizacji sanitarnej całego obszaru gminy, stanowi główny warunek zahamowania degradacji środowiska, tym samym poprawy jakości życia mieszkańców i stworzenia warunków dla rozwoju turystyki i agroturystyki. - W związku z realizacja zbiornika w Świnnej Porębie, z przeznaczeniem głównie do poboru wody do picia – realizowany jest projekt: „System wodno-kanalizacyjny dorzecza Górnej Skawy – Świnna Poreba” w ramach którego, przewiduje się budowę kolektora sanitarnego wzdłuż potoku Skawica, docelowo odprowadzającego ścieki z Zawoji oraz Skawicy do planowanej oczyszczalni ścieków. 49 Kierunki rozwoju systemów kanalizacji. Z uwagi na konieczność pilnego uporządkowania gospodarki ściekowej na obszarze gminy Zawoja, podstawowym zadaniem na tym obszarze jest: - modernizacja i rozbudowa istniejącego systemu kanalizacji „Zawoja-Widły” zakończonego oczyszczalnią ścieków składającą się z dwóch ciągów „Bioblok Wsm – 2 x 400 m3/dobę, z poszerzeniem zasięgu obsługi na Markową, Czatożę, Składy, Policzne; - realizacja systemu kanalizacji zbiorczej zakończonej oczyszczalnią „ZawojaSkawica” o przepustowości Q = 1500 m3/dobę obsługującą tereny zurbanizowane na wschód od oczyszczalni „Zawoja-Widły”, głównie w dolinie potoku Wełczówka i Skawica; - likwidacja oczyszczalni „Zawoja-Centrum”; - realizacja przysiółkowych lokalnych systemów kanalizacyjnych, zakończonych lokalnymi oczyszczalniami dla enklaw zabudowy oddalonych od drogi wojewódzkiej, usytuowanych głównie w źródłowych partiach dopływów potoku Skawica; - realizacja indywidualnych oczyszczalni przydomowych dla pojedynczej zabudowy rozproszonej po obszarze gminy; docelowo brany jest także pod uwagę wariant odprowadzenia ścieków sanitarnych do oczyszczalni zlokalizowanej poza granicami gminy, z równoczesną likwidacją dotychczasowych oczyszczalni ścieków.. Dyspozycje w zakresie rozwoju systemów kanalizacji na terenie gminy Zawoja. - Systemem obowiązującym na terenie gminy jest kanalizacja rozdzielcza, z realizacja wyłącznie kanalizacji sanitarnej; - Kanalizacją deszczową objęte zostaną jedynie drogi publiczne w rejonach zurbanizowanych, oraz tereny utwardzone przy obiektach przemysłowych, usługowych o charakterze komercyjnym, bazy, parkingi, z których ścieki opadowe przed odprowadzeniem ich do odbiornika zostaną oczyszczone na urządzeniach oczyszczających (piaskowniki, separatory); - Dla zainwestowania w dolinie potoku Cztożanka i Jaworzyna objąć należy adaptacją, modernizacją i rozbudową istniejący system kanalizacji zbiorczej „Zawoja-Widły”, wraz z modernizacją oczyszczalni ścieków, remontem kanalizacji istniejącej i rozbudową kanalizacji na przysiółki: Markowa, Czatoża, Składy, Policzne; - Zadaniem pierwszoplanowym dla pozostałego obszaru jest realizacja systemu kanalizacji zbiorczej, obejmującej tereny zurbanizowane na wschód od oczyszczalni „Zawoja-Widły” z głównym kanałem sanitarnym ř 400 mm wzdłuż prawego brzegu potoku Skawica, docelowo odbierającym i transportującym ścieki sanitarne z Zawoji i Skawicy do projektowanej oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w Skawicy, w sąsiedztwie granicy gminy. Kanalizacja głównie w systemie grawitacyjnym z kilkoma pompowniami krótkimi odcinkami kanalizacji tłocznej z siecią kanałów bocznych między innymi kanałem lewobrzeżnym wzdłuż potoku Wełczówka; drugim lewobrzeżnym dla obsługi siedlisk: Mylne Młaki – Pięciakowa – Franule – Kąkolowa ; prawobrzeżnym - dla obsługi Mosornego – Rębaniska – Księża Polana; wzdłuż potoku Skawiczanka oraz szeregu krótkich bocznych kanałów obsługujących zainwestowanie w dolinie Skawicy. 50 - Docelowa likwidacja oczyszczalni „Zawoja-Centrum” z równoczesnym włączeniem systemu kanalizacji „Zawoja-Centrum” do systemu głównego „ZawojaSkawica”. - Realizacja lokalnych „przysiółkowych systemów kanalizacji dla enklaw zabudowy oddalonych od głównych rejonów zurbanizowanych (objętych systemem zbiorczej kanalizacji), zakończonych lokalnymi oczyszczalniami, z odprowadzeniem ścieków oczyszczonych do najbliższego odbiornika; - Dla enklaw zabudowy letniskowej i mieszkaniowej rozproszonej zlokalizowanej w obszarze źródliskowym potoków – obowiązuje realizacja lokalnego systemu kanalizacji sanitarnej z własną, lokalną oczyszczalnią ścieków; - W granicach obszaru GZWP oraz strefach pośrednich ujęć wody (zlewnia powyżej ujęcia wody) dopuszcza się dla pojedynczej zabudowy mieszkaniowej stosowanie wyłącznie szczelnych zbiorników bezodpływowych z okresowym opróżnianiem i wywozem ścieków przez specjalistyczne jednostki do oczyszczalni ścieków; - Wprowadzone w studium tereny rozwojowe znajdują się w zasięgu projektowanych systemów kanalizacyjnych, wymagają jednakże wydłużenia projektowanych kanałów; - Uruchomienie nowych terenów usługowych czy usługowo-produkcyjnych uwarunkowane jest wcześniejszym ich skanalizowaniem, dopuszcza się na okres do czasu realizacji kanalizacji zbiorczej – realizację indywidualnych, wysokosprawnych oczyszczalni ścieków; - Uporządkowaniu, utrzymaniu naturalnego charakteru i bieżącej konserwacji winny podlegać wszystkie istniejące potoki i rowy stanowiące podstawowy element odwodnienia obszaru gminy. Obszary ograniczonego zainwestowania – strefy ochronne ujęć wody. Na obszarze gminy Zawoja obowiązują ograniczenia w użytkowaniu części terenów objętych ochroną z uwagi na istniejące ujęcia wody pitnej, dla których ustalone zostały strefy ochrony bezpośredniej oraz pośredniej (zewnętrzny teren pośredniej strefy, wewnętrzny teren pośredniej strefy), a mianowicie: Obowiązuje ochrona ujęć wodnych w strefach ochrony bezpośredniej ustanowionych na podstawie prawomocnych decyzji wydanych przez Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej, a mianowicie; - Dla ujęcia „Zawoja-Czatoża zlokalizowanego na działce nr. 18430/44 w Zawoji – strefa bezpośrednia obejmująca wielobok o nieregularnym kształcie wynoszącym od ujęcia w górę – 10 mb, poniżej ujęcia 5,0 mb, po prawej i lewej stronie ujęcia po 7,5 mb, zgodnie z decyzją nr. WS-6223/Z/6/2001/RP z dnia 12.02.2001 r; - Dla ujęcia zlokalizowanego na działce nr.9708 w Zawoji – strefa o wymiarach 30 x 29 x 42 x 22 mb zbliżona do prostokąta ustalona decyzją nr. WS6223/Z/9/2/2002/JG z dnia 4.XI.2002 r. - Dla ujęcia zlokalizowanego na działce nr. 5560/46 w Zawoji – strefa obejmująca kwadrat o boku 8 mb, ustalona decyzją nr. WS.JG.6223/8/1/05 z dnia 21.02.2005 r. Na mocy wymienionych wyżej decyzji – w strefach ochrony bezpośredniej ujęcia wody (teren w granicach ogrodzenia działki) obowiązują następujące zakazy, nakazy i ograniczenia; 51 - ogrodzenie terenu i odpowiednie oznakowanie (tablice informacyjne o strefie ochrony bezpośrednie oraz zakazie wstępu osobom nieupoważnionym) - zagospodarowanie terenu zielenią; - realizacja systemu odprowadzenia wód deszczowych zapewniającego ochronę przed ich przedostaniem się do urządzeń do poboru wody; - ograniczenie do niezbędnych potrzeb przebywanie osób nie zatrudnionych stale przy urządzeniach służących do poboru wody; - zakaz użytkowania gruntów na inne cele niż związane z eksploatacją ujęcia wody; - odprowadzenie w systemie szczelnym ścieków sanitarnych poza granice strefy. - Ustalony został teren ochrony pośredniej zewnętrznej dla ujęcia wodnego zlokalizowanego na działce nr. 18430/44 w Zawoji (Czatoża) – decyzją nr. WS6223/Z/6/2001/RP z dnia 12.02.2001 r. – obejmujący obszar zlewni w górnym biegu potoku Jałowiec, na którym obowiązuje zakaz: - wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych i do ziemi; - lokalizowania wysypisk i wylewisk odpadów komunalnych; - urządzania obozowisk; - przechowywania i składowania odpadów promieniotwórczych; - rolniczego wykorzystania ścieków; - używanie chemicznych środków ochrony roślin; - intensywnego chowu ryb i ich dokarmiania. Część obszaru gminy w Skawicy wchodzi w zakres stref ochrony pośredniej ujęcia wody na potoku Skawica w Białce (poza granicami gminy – dla Fabryki Osłon Białkowych) ustanowionych decyzją Starosty Powiatowego w Suchej Beskidzkiej nr. WS-6223/16/00 z dnia 9.06.2000 r, na mocy której: „… dla wewnętrznego terenu strefy ochrony pośredniej obejmującego odcinek potoku Skawicy do 7.944 km jego biegu tj. część jego zlewni od granicy gminy w górę rzeki do punktu położonego bezpośrednio poniżej ujścia Suchogórskiego Potoku (Skawiczanki) oraz dla zewnętrznego terenu strefy ochrony pośredniej obejmującego zlewnię morfologiczną potoku Skawica powyżej ujęcia do punktu położonego bezpośrednio poniżej ujścia Suchogórskiego Potoku (Skawiczanki), ustala się: - zakaz wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do ziemi i wód powierzchniowych; - przechowywania i składowania odpadów promieniotwórczych; - zakaz lokalizowania cmentarzy i grzebania zwierząt; - zakaz budowy obiektów stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska wodnego ; - zakaz mycia samochodów; - zakaz używania chemicznych środków ochrony roślin z wyjątkiem przypadków koniecznych związanych z chorobami lub szkodnikami roślin ( każdorazowe użycie należy odpowiednio wcześniej zgłosić użytkownikowi ujęcia i uzgodnić z inspekcją sanitarną, bez prawa do odszkodowania; - zakaz rolniczego wykorzystywania ścieków”. Ponadto ochroną wód podziemnych objęty został obszar GZWP poprzez zakaz lokalizacji inwestycji i prowadzenia działań mogących zanieczyścić wody podziemne, w tym: - składania odpadów bezpośrednio na gruncie; - inwestycji związanych z magazynowaniem odpadów; - wprowadzenie nieoczyszczonych ścieków do środowiska; 52 - rolniczego wykorzystania ścieków; - hodowli zwierząt w systemie bezściółkowym. 5.3 ELEKTROENERGETYKA, GAZOWNICTWO, CIEPŁOWNICTWO, TELEKOMUNIKACJA. 5.3.1 Elektroenergetyka Przez obszar gminy nie przebiegają napowietrzne linie elektroenergetyczne najwyższych i wysokich napięć. Odbiorcy są zasilani w energię elektryczną poprzez sieć rozdzielczą średniego napięcia 15 kV poprzez stacje transformatorowe SN/nN. Sieć średniego napięcia zasilana jest ze stacji 110/SN zlokalizowanych poza obszarem gminy: GPZ 110/15 kV Sucha oraz GPZ 110/15 kV Białka. Na obszarze gminy funkcjonuje sieć elektroenergetyczna głównie w wykonaniu napowietrznym. Stacje transformatorowe są przeważnie wykonane jako napowietrzne - słupowe, wyposażone w transformatory o mocach od 40 do 400 kVA. Nieliczne stacje są wykonane jako wnętrzowe. Obecnie na obszarze gminy pracuje 68 stacji transformatorowych o łącznej mocy zainstalowanych transformatorów 7,3 MVA. Sieć rozdzielcza średniego i niskiego napięcia oraz stacje transformatorowe są w eksploatacji ENION Grupa Tauron, Oddział w Bielsku Białej, Beskidzka Energetyka. Zapotrzebowanie na energię elektryczną w 2009 r. oszacowano na 6,9 MVA. Zapotrzebowanie na energię elektryczną w 2009 r. miejscowość ilość ilość mieszkań mieszkańców Mk szt. Skawica 2152 676 Zawoja 6970 2189 Razem 9122 2865 zapotrzebowanie energię kW 1622 5254 6876 na Prognozę bilansu zapotrzebowania na energię elektryczną sporządzono przy zastosowaniu scalonego wskaźnika jednostkowego zapotrzebowania energii na cele komunalno-bytowe, przypadającego na jedno mieszkanie. Do obliczeń przyjęto następujące parametry: - zapotrzebowanie energii elektrycznej na cele komunalno-bytowe-7 kW/mieszkanie - współczynnik nierównoczesności 0,4 Prognoza bilansu zapotrzebowania na energię elektryczną w 2035 r miejscowość ilość zapotrzebowanie na mieszkańców ilość mieszkań energię w kW Mk szt. max min Skawica 2290 818 2289 2060 Zawoja 7410 2647 7413 6672 Razem 9700 3465 9702 8732 Prognoza bilansu zapotrzebowania na energię elektryczną wskazuje na docelowe zapotrzebowanie w wielkości 8,7 – 9,7 MVA. Planowane kierunki działań: 53 • • • utrzymanie, modernizacja i rozbudowa sieci elektroenergetycznych średniego i niskiego napięcia rozbudowa sieci elektroenergetycznych średniego i niskiego napięcia w nowych terenach przeznaczonych do zabudowy kubaturowej. Budowa i lokalizacja nowych urządzeń elektroenergetycznych średniego i niskiego napięcia, dla zapewnienia dostawy energii elektrycznej dla planowanych inwestycji, będzie wynikać z bilansu potrzeb odbiorców. 5.3.2 Gazownictwo Na terenie Gminy Zawoja brak jest urządzeń i sieci gazowych. Najbliższe gazociągi to gazociągi średniego ciśnienia relacji Sucha Beskidzka – Maków Podhalański oraz Maków Podhalański – Białka. Realizacja systemu gazowego na obszarze Gminy Zawoja wymaga budowy inwestycji źródłowych zaopatrzenia gminy w gaz. Planuje się doprowadzenie gazociągu z miejscowości Białka w Gminie Maków Podhalański do stacji redukcyjno-pomiarowej zlokalizowanej na terenie o przeznaczeniu produkcyjno – usługowym w miejscowości Zawoja. W zależności od zapotrzebowania na gaz będzie to gazociąg średniego lub wysokiego ciśnienia. Zaopatrzenie w gaz odbiorców w poszczególnych wsiach planuje się w oparciu o sieć gazową rozdzielczą średniego ciśnienia. Obszar gminy Zawoja w zakresie sieci gazowej średniego ciśnienia znajduje się w rejonie obsługi należącym do Górnośląskiej Spółki Gazownictwa Sp. z o.o. z siedzibą w Zabrzu. Prognozę bilansu zapotrzebowania na gaz sporządzono przy zastosowaniu scalonego wskaźnika jednostkowego zapotrzebowania gazu na cele komunalno-bytowe, przypadającego na jednego mieszkańca. Przyjęto, że docelowo sieć gazowa zasilać będzie 80% gospodarstw domowych, przy wyposażeniu mieszkań w kuchenki gazowe oraz gazowe podgrzewacze ciepłej wody. Przyjęto, że 30% mieszkań ogrzewanych będzie gazem. Do obliczeń przyjęto następujące parametry: • zapotrzebowanie gazu na cele komunalno-bytowe - 0,04Nm3/h/mieszkańca, • zapotrzebowanie ciepła do ogrzewania - 70 W/m2 p.u. Prognoza bilansu zapotrzebowania na gaz wskazuje na docelowe zapotrzebowanie w wielkości: cele komunalno-bytowe 310 Nm3/h ogrzewanie 742 Nm3/h razem 1052 Nm3/h Zapotrzebowanie na gaz ziemny w 2035 r. miejscowość Skawica Zawoja Razem ilość ilość zapotrzebowanie gazu mieszkańców mieszkań kom.-byt. ogrzewanie razem Mk szt. Nm3/h Nm3/h Nm3/h 2290 818 73 175 248 7410 2647 237 567 804 9700 3465 310 742 1052 5.3.3 Ciepłownictwo Na terenie gminy funkcjonują lokalne i indywidualne źródła ciepła opalane paliwem stałym, drewnem lub olejem opałowym. Istniejące źródła ciepła zapewniają 54 zaspokojenie potrzeb. W nowych terenach przeznaczonych do zabudowy kubaturowej planuje się lokalne i indywidualne źródła ciepła. Planowane kierunki działań: • utrzymanie i modernizacja istniejących źródeł ciepła, ze względu na ochronę powietrza atmosferycznego należy w źródłach ciepła wykorzystywać paliwa czyste ekologicznie, z zastosowaniem technologii zapewniających minimalne wskaźniki emisji gazów i pyłów do powietrza lub alternatywne źródła energii, • zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. 5.3.4 Telekomunikacja Na obszarze objętym planem istnieje infrastruktura telekomunikacyjna, która zaspokaja zapotrzebowanie na usługi telekomunikacyjne. Obszar częściowo objęty jest zasięgiem obsługi telefonii bezprzewodowej. Planowane kierunki działań: • utrzymanie, modernizacja i rozbudowa infrastruktury telekomunikacyjnej, rozbudowa infrastruktury telekomunikacyjnej w nowych terenach przeznaczonych do zabudowy kubaturowej, zapewnienie powszechnego dostępu do szerokopasmowego internetu. Na terenie gminy dopuszcza się lokalizację inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, jeżeli taka inwestycja jest zgodna z przepisami odrębnymi. 5.3.5 Składowanie odpadów Wyciąg z Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Zawoja. Zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami dla Gminy Zawoja na terenie gminy nie wyznacza się terenu składowiska odpadów. Gospodarka odpadami na terenie gminy Zawoja powinna być prowadzona w sposób nawiązujący do podstawowych zasad polityki ekologicznej państwa w zakresie zbierania, gromadzenia oraz unieszkodliwiania odpadów. Przy opracowywaniu planu działań w sferze gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Zawoja należy uwzględnić założenia zawarte w PGO dla powiatu suskiego. Docelowym rozwiązaniem jest skupienie gmin wokół Zakładów Zagospodarowania Odpadów (ZZO). Dla powiatu suskiego Zakład Zagospodarowania Odpadów to Rejonowe Składowisko i Sortownia Odpadów Komunalnych w Suchej Beskidzkiej, wokół której skupione są gminy wchodzące w skład Związku Gmin Dorzecza Górnej Skawy. Gmina Zawoja należy do Związku. Wskazuje się działania zmierzające do zapobiegania powstawania odpadów lub ograniczania ilości oraz ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a są to przede wszystkim zbiórka, odzysk i unieszkodliwianie odpadów. Dalszy rozwój zintegrowanego systemu gospodarki odpadami, rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, kontynuacja działań w kierunku podwyższania świadomości społecznej obywateli w zakresie gospodarowania odpadami, intensyfikacja odzysku i unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych, z tworzyw sztucznych, wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych, kontynuacja działań w zakresie likwidacji „dzikich wysypisk”. 55 6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM Inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym, przewidziane do realizacji w gminie Zawoja, rozmieszczone są na terenie całej gminy. W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy wyznaczyć obszary, na których będą realizowane działania służące następującym celom publicznym : • budowa nowych i modernizacja istniejących dróg publicznych oraz urządzeń transportu publicznego, • budowa nowych i modernizacja istniejących systemów infrastruktury technicznej, w tym ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania, • budowa nowych i modernizacja istniejących obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, • ochrona i rewaloryzacja nieruchomości stanowiących zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, • budowa nowych i modernizacja istniejących pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, szkół publicznych, a także publicznych: obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej i placówek opiekuńczo-wychowawczych, • budowa nowych i modernizacja istniejących obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności państwa i ochrony granicy państwowej, a także do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, • zakładanie i utrzymywanie cmentarzy. 7. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego przyjęty przez Sejmik Województwa Małopolskiego Uchwała nr XV/174/03 z dnia 22 grudnia 2003r. nie zawiera inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym obejmującej teren gminy Zawoja. 8. OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWIĄZKOWE JEST SPORZĄDZENIE MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Obowiązująca ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ustala obowiązek sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w sytuacji jeśli wymagają tego przepisy odrębne. 56 8.1 Obszary wymagające scaleń i podziału nieruchomości Na terenie gminy Zawoja nie określa się obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości; w przypadku ich podjęcia z inicjatywy właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości, należy je dokonywać na zasadach i na warunkach określonych w przepisach odrębnych. 8.2 Obszary rozmieszczenia wielkopowierzchniowych obiektów handlowych Gmina posiada obowiązek sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Studium nie wyznacza terenów dla lokalizacji nowych wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. 8.3. Obszary dokumentowanych złóż kruszywa naturalnego Przepisem nakładającym na gminę obowiązek opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest ustawa Prawo geologiczne i górnicze. Na terenie gminy Zawoja nie występują udokumentowane złoża surowców. 8.4. Obszary przestrzeni publicznej Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym obszarem przestrzeni publicznej jest obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określony w studium. W strefie urbanizacji wskazuje się obszary, które należy traktować jako przestrzenie publiczne, obejmujące swym zasięgiem istniejące place, układy komunikacyjne, tereny koncentracji usług oznaczone na rysunku zmiany studium zatytułowanym Kierunki zagospodarowania przestrzennego. 8.5. Obszary nie wyłączone z produkcji rolnej i leśnej Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych, na terenie gminy obowiązek sporządzenia planu dotyczy terenów rolnych i leśnych, dla w niniejszym studium wskazano inny kierunek zagospodarowania niż rolny a które dotychczas nie uzyskały zgody na zmianę przeznaczenia gruntów nierolnicze i nieleśne. Zawoja, których i leśny, na cele 8.6. Obszary parków kulturowych Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami dla obszarów, na których utworzono park kulturowy, sporządza się obowiązkowo miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Gmina nie podjęła inicjatywy utworzenia parku kulturowego na jej terenie. 9. OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZĄDZIĆ MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Obowiązujące na terenie gminy miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego stanowią podstawę do wydawania pozwoleń na budowę, jednakże nie zamyka to 57 możliwości ich aktualizacji w związku z koniecznością dostosowania ich do oczekiwań mieszkańców oraz przesłanek formalno – prawnych związanych ze zmieniającymi się przepisami ustaw i rozporządzeń. Opracowywane zmiany planów mogą dotyczyć dowolnej ich części, zarówno zmiany przeznaczenia terenów jak i korekt zapisów ustaleń planów. Obligatoryjnie w celu przekwalifikowania terenów rolnych i leśnych na cele nie rolne i nieleśne konieczne jest sporządzenia planu miejscowego. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oprócz obligacji ustawowej powinny być opracowane: dla obszarów, w których występuje potrzeba rezerwowania terenów pod nowe inwestycje publiczne jak: drogi, uzbrojenie, usługi publiczne, przestrzenie publiczne; dla obszarów wymagających przekształceń, uporządkowania i rewitalizacji; dla obszarów cennych ze względu na uwarunkowania przyrodnicze, w tym wymagające ochrony; dla obszarów cennych ze względu na uwarunkowania kulturowe; dla zalesień; dla powiększenia terenów przeznaczonych pod budownictwo; dla terenów, gdzie ze względu na nagromadzenie konfliktów, interesów lub zagrożenia – istnieje potrzeba, poprzez prawo miejscowe, określenia zasad realizacji gospodarowania przestrzennego. W obszarze gminy Zawoja ustala się konieczność opracowania planów: dla terenów strefy urbanizacji i terenów rozwoju w strefie terenów rolnych i otwartych wyznaczone w tych strefach obszary dla zainwestowania obejmują w większości istniejące tereny zagospodarowane gminy wskazane do utrzymania, kontynuacji i przekształceń oraz grunty predysponowane dla rozwoju, wyselekcjonowane zgodnie z uwarunkowaniami i wskazane przez mieszkańców we wnioskach o ich włączenie do terenów budowlanych. Ze względu na znaczną powierzchnię strefy urbanizacji, podobny stan zainwestowania i potrzebę porządkowania, nie ustala się kolejności realizacji planów, ani nie precyzuje się granic opracowania poszczególnych ich części, ustala się jedynie wiodącą funkcję dla poszczególnych terenów (mieszkaniową, usługową, produkcyjno - usługową itp.). Dopuszcza się możliwość podziału na części obszarów do objęcia planami (wewnątrz stref) w zależności od potrzeb. Nie ustala się minimalnej powierzchni terenu objętego planem. Docelowo cały obszar w strefie urbanizacji powinien być objęty planami miejscowymi. Dotychczasowy rozwój przestrzenny spowodował, że obszary mieszkaniowe znalazły się niejednokrotnie wewnątrz obszarów rolnych, bez dogodnej obsługi komunikacyjnej oraz wyposażenia w urządzenia i sieci infrastruktury technicznej. Sytuacja ta wymaga działań porządkujących na etapie opracowania planów miejscowych. dla zalesień – wyznaczone w studium w celu poprawy stanu środowiska przyrodniczego (np jako forma rekultywacji w przypadku obszarów zdegradowanych). dla obszarów położonych w bezpośrednim sąsiedztwie drogi wojewódzkiej nr 957, należy umożliwić prawidłowe rozwiązanie obsługi komunikacyjnej nowych terenów budowlanych położonych po obu stronach drogi, w powiązaniu z lokalnym układem dróg dojazdowych i wewnętrznych oraz ze wskazaniem miejsca ich podłączenia do drogi wojewódzkiej. Rozwiązania komunikacyjne muszą spełniać wymogi przepisów odrębnych. 58 Przy wyznaczaniu obszarów przewidzianych do objęcia planami miejscowymi oraz w trakcie ich opracowania należy kierować się: - w terenach o funkcjach mieszkaniowych - zaspokojeniem potrzeb mieszkańców i inwestorów wyrażonych we wnioskach, zapewnieniem ładu przestrzennego, poprzez porządkowanie istniejącego zagospodarowania i podnoszenie standardów wyposażenia w infrastrukturę techniczną, komunikacyjną i społeczną oraz stwarzaniem warunków dla komfortowego życia, w tym wprowadzaniem tylko takiego użytkowania uzupełniającego i dopuszczalnego, które nie będzie uciążliwe dla funkcji mieszkaniowej; - w terenach o funkcjach usługowych - zaspokojeniem potrzeb mieszkańców i inwestorów w pełny zakres usług o charakterze publicznym i komercyjnym, stworzenie przejrzystej dostępności komunikacyjnej (samochodowej, rowerowej i pieszej) do usług, zapewnieniem ładu przestrzennego poprzez tworzenie ich koncentracji ; - w terenach o funkcji produkcyjnej – zasadą intensywnego wykorzystania istniejących terenów produkcyjnych, wyprowadzeniem z istniejących terenów produkcyjnych funkcji kolidujących (np. mieszkaniowej); potrzebą wytwarzania nowych atrakcyjnych obszarów dla lokalizacji obiektów i urządzeń działalności gospodarczej, produkcyjnej, przetwórczej, składowej, tartaków z zapewnianiem w nich ładu przestrzennego poprzez ich koncentrację i dobrą dostępność komunikacyjną oraz poprzez tworzenie systemu zieleni izolacyjnej, oddzielającej tereny przemysłowe od innych obszarów, w tym szczególnie mieszkaniowych. - w terenach o funkcjach usługowych związanych ze rekreacją, sportem i wypoczynkiem - zaspokojeniem potrzeb mieszkańców i turystów, w celu stworzenia atrakcyjnych ośrodków wypoczynku, na bazie istniejących, szczególnie cennych zasobów przyrodniczych i krajobrazowych, które jako priorytet należy chronić przed dewastacją. Tereny te wymagają wyposażenia w infrastrukturę techniczną i komunikacyjną, w tym rowerową i pieszą. Ponadto na etapie sporządzania planów miejscowych należy dokładnie określić zasięg terenów posiadających szczególne walory krajobrazowe i widokowe, dla których to kolejne edycje planów określą szczegółowe zasady zagospodarowanie przestrzeni, których priorytetem będzie maksymalne zachowanie wartości zasobów przyrodniczych, estetycznych i widokowych . 9.1. Dopuszczalny zakres zmian przy opracowaniu planów miejscowych nie wywołujących naruszania zasad ustalonych w studium Ustawa z dnia 27 marca 2003r.o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2003r. Nr80, poz.717 z późniejszymi zmianami) nakłada obowiązek przestrzegania zasady nie naruszania ustaleń planu ze studium. Dla zachowania poprawności formalno-prawnej przy opracowywaniu projektu planu konieczne jest określenie w studium jak należy interpretować jego ustalenia, aby nie naruszyć tych zasad. W związku z obligatoryjnym wymogiem opracowania rysunku studium na mapie topograficznej, a rysunku miejscowego planu na mapie zasadniczej; dopuszcza się 59 tolerancję przy ustalaniu zasięgu poszczególnych stref, obszarów i terenów w planie a wyznaczonych na rysunku studium. Korekta zasięgu poszczególnych stref i terenów może być dokonywana pod warunkiem zachowania zasad zrównoważonego rozwoju, określonego w niniejszym studium, a w szczególności w oparciu o zasadę: • kontynuacji funkcji podstawowej określonej na rysunku studium; • integralności zagospodarowania oraz infrastruktury technicznej i drogowej, • konieczności realizacji inwestycji celu publicznego; • nie rozpraszania zabudowy • tworzenia zwartych zespołów zabudowy; • nienaruszalności zasobów kulturowych; • nienaruszalności cennych elementów systemu przyrodniczego. Należy uznać, że miejscowy plan nie narusza ustaleń studium w sytuacji poszerzenia lub zawężenia zasięgu ustalonej strefy (w tym urbanizacji, terenów rolnych i otwartych, terenów lasów i zalesień) lub terenów budowlanych; w tym: zabudowy mieszkaniowej oznaczonych symbolami M, M1, ML, ZR/M1, ZR/ML, zabudowy mieszkaniowej i usług MU, produkcyjno-usługowych PU, usługowych U,UTS, ZR/UTS, ZL/UTS , RU, UT, UK i innych, o działki lub ich części bezpośrednio do nich przylegające (to jest posiadające wspólną granicę ewidencyjną). Rozszerzenie, to nie może być większe niż 50m. (liczone od osi linii ustalonej na rysunku studium). Tolerancja ta dotyczy także zasięgu terenów koncentracji usług i terenów koncentracji urządzeń sportu i rekreacji . Tolerancja nie dotyczy zasięgu stref ustalonych przepisami odrębnymi (np. sanitarnych, technicznych itp) oraz obszarów objętych ochroną konserwatorską, przyrody, nie dotyczy również obszarów szczególnego zagrożenia powodzią oraz terenów osuwisk. Przedstawione na rysunku studium przebiegi sieci infrastruktury technicznej oraz lokalizacje związanych z nimi urządzeń - są orientacyjne, niemniej obrazują zasadę obsługi terenu w media. Warunkiem nie naruszania ustaleń studium jest utrzymanie określonej zasady ich przebiegu i lokalizacji urządzeń z nimi związanych, co oznacza, że przebiegi i lokalizacje mogą być zmieniane, lecz nie mogą być sprzeczne z ustaloną w studium zasadą obsługi terenu w zakresie infrastruktury technicznej określoną w rozdziale 5 niniejszego tomu. Przedstawione na rysunku studium przebiegi tras komunikacyjnych określają zasadę obsługi terenu. Szczegółowy ich przebieg oraz ich zajętość terenową określi plan miejscowy. Warunkiem nie narusza ustaleń studium jest utrzymanie określonej zasady ich przebiegu. Należy przez to rozumieć, że w opracowanym miejscowym planie istnieje możliwość realizacji dróg publicznych nie ustalonych na rysunku studium oraz dopuszcza się możliwość zmiany ich przebiegu lub zaniechanie realizacji drogi ustalonej na rysunku studium - pod warunkiem utrzymania określonej zasady obsługi terenu (tj zapewnienia ustalonej dostępności komunikacyjnej). Przedstawiony na rysunku studium zasięg zainwestowania w ramach poszczególnych stref i terenów określa docelowy kierunek zagospodarowania, który będzie realizowany w dalekim horyzoncie czasowym np do 2030 roku. Dlatego, należy uznać, że miejscowy plan nie narusza ustaleń studium w sytuacji częściowego konsumowania ustaleń studium, pod warunkiem, że pozostanie pełna możliwość realizacji przeznaczenia - w sposób zgodny z ustalonym w studium - dla nie skonsumowanej części. 60 Opracowany miejscowy plan nie narusza zasady zgodności jego ustaleń z niniejszym studium w sytuacji umieszczenia w nim zaktualizowanych dokumentów typu: ewidencja obiektów zabytkowych w obszarze gminy, rejestru zabytków, spisu obiektów objętych ochroną przyrody, terenów zamkniętych, terenów zalewowych, obszarów szczególnego zagrożenia powodzią, terenów osuwiskowych lub zagrożonych osuwaniem się mas ziemnych, zadań Planu Gospodarki Odpadami i tym podobnych. Należy uznać, że miejscowy plan nie narusza ustaleń studium w sytuacji, gdy zawierać on będzie aktualne na dzień jego sporządzania (w tym wypadku inne niż w niniejszym dokumencie studium) dane dotyczące np. zasięgu obszaru ochrony lub oddziaływania. Należy uznać, że miejscowy plan nie narusza ustaleń studium w sytuacji, gdy przedstawione w studium strefy techniczne od sieci i urządzeń infrastruktury w planie zostaną uaktualnione na podstawie przepisów odrębnych lub w związku ze zmianą ich przebiegu, lokalizacji urządzeń lub ich likwidacją. Należy uznać, że miejscowy plan nie narusza ustaleń studium w sytuacji, gdy ustalone w studium parametry i wskaźniki urbanistyczne zostaną w planie miejscowym zmienione (zawyżone lub zaniżone) nie więcej jednak niż o 30%. Zastosowanie zawyżonych lub zaniżonych parametrów i wskaźników urbanistycznych musi być uzasadnione np. szczególnymi uwarunkowaniami wynikającymi z istniejącego zainwestowania, konfiguracją terenu, realizacją celu publicznego itp. Uznaje się, że przywoływane w tekście ustaleń Studium obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego to plany obowiązujące na dzień wejścia w życie niniejszego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zawoja. Uznaje się, że na planszy zatytułowanej Kierunki… kolor obrazuje podstawowy kierunek rozwoju poszczególnych terenów, oznaczenie literowe umieszczone na większych enklawach i obszarach uzupełnia ten zapis. 10. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ 1. Dla realizowania celów związanych ze zwiększeniem efektywności wykorzystania rolniczej przestrzeni produkcyjnej niezbędne jest: • zorganizowanie rynku rolnego, • szersze wprowadzanie nowych form gospodarowania jak agroturystyka czy proekologiczny sposób produkcji (dotyczy szczególnie cennych obszarów przyrodniczo – krajobrazowych i jest związane z działaniami zachowawczymi), • opracowanie programu przeciwdziałania erozji gleb oraz rekultywację terenów zdegradowanych, • regulacja stosunków wodnych (uwzględnienie w dokumentach planistycznych zasięgu terenów zmeliorowanych celu zabezpieczenia urządzeń melioracyjnych przed dewastacją), • transformacja użytków rolnych. • prowadzenie konsekwentnej polityki rolnej dla stworzenia właściwych warunków ekonomicznych związanych z osiągnięciem opłacalności gospodarowania rolniczego, 61 2. Polityka przestrzenna w odniesieniu do rolniczej przestrzeni produkcyjnej i leśnictwa winna obejmować działania wspierające cele poprzez lokalne instrumenty prawne (np. plany miejscowe, uchwały należące do kompetencji gminy) oraz sprzyjać podejmowanym inicjatywom gospodarczym lokalnego społeczeństwa. 3. Kierunkami działań dążącymi do racjonalnego wykorzystania gleb oraz zapewnienia im właściwej ochrony są: • zaktualizowanie i poszerzenie tematyki map glebowo-rolniczych, • zapobieganie zanieczyszczeniu gleb środkami ochrony roślin; przeciwdziałanie degradacji chemicznej poprzez ochronę powietrza i wód powierzchniowych, • prowadzenie właściwej struktury zagospodarowania przestrzennego (zagospodarowywanie gruntów o niskiej przydatności rolniczej); • dostosowanie do naturalnego biologicznego potencjału gleb kierunków i intensywności produkcji; • podnoszenie jakości i struktury gleb poprzez wykorzystanie kompostu; • ochrona i wprowadzenie zadrzewień i zakrzewień śródpolnych i przydrożnych spełniających rolę przeciwerozyjną; • kształtowanie struktury upraw przeciwdziałającej erozji i pogarszaniu się jakości gleb oraz przeciwdziałanie zakwaszaniu; • upowszechnienie zasad dobrej praktyki rolniczej; • regulacja stosunków wodnych na gruntach nadmiernie wilgotnych, • intensyfikacja działań dla propagowania zachęt i zasad dla rozwoju rolnictwa proekologicznego. • zrekultywowanie gleb zdegradowanych w kierunku leśnym i rekreacyjno – wypoczynkowym, • właściwe kształtowanie ekosystemów rolnych z wykorzystaniem otaczających je systemów naturalnych i ich zdolności do autoregulacji, 4. Istniejące na terenie gminy obszary leśne wymuszają podjęcie zdecydowanych działań ochronnych istniejących zasobów w celu zachowania ich funkcji (przyrodniczej, społecznej i gospodarczej). Zadania ekologiczne prowadzące do realizacji tego kierunku działania to: • formy przyrody szczegółowo opisane w pkt 3, jak: Babiogórski Park Narodowy z otuliną, Rezerwat Przyrody na Policy im. Zenona Klemensiewicza, obszary Natura 2000 są chronione na podstawie obowiązującej ustawy o ochronie przyrody. • prowadzenie stałego monitoringu środowiska leśnego w celu przeciwdziałania stanom niepożądanym (choroby, szkodniki); • opracowanie i wdrożenie gminnego planu zwiększenia lesistości; • prowadzenie zalesiania równolegle z działaniami prowadzącymi do zróżnicowania struktury gatunkowej lasów i poprawy struktury wiekowej drzewostanów; • zalesianie leżących odłogiem oraz słabych bonitacyjnie użytków rolnych; • stworzenie systemu zachęcającego rolników do zalesiania nieużytków będących ich własnością; • szkolenie prywatnych właścicieli lasów na temat prawidłowych zasad gospodarki leśnej; 62 • • • zwiększenie nadzoru nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa; wprowadzenia takiej organizacji ruchu turystycznego i urządzeń turystycznych w lasach, aby turystyka i rekreacja nie kolidowały w spełnianiu przez lasy funkcji ekologicznych, produkcyjnych i poprodukcyjnych; ustalanie na etapie opracowania projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego nieprzekraczalnej linii zabudowy od terenu lasu dla zapewnienia bezpiecznej odległości budynków od granicy lasu. 11. OBSZARY NARAŻONE NA NIEBEZPIECZEŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH 11.1. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi Rzeka Skawica wraz z dopływami stwarza zagrożenie powodziowe dla gminy Zawoja. W opracowaniu „Studium określające granice obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią dla terenów nieobwałowanych w zlewni Skawy”, stanowiącym I etap studium ochrony przeciwpowodziowej, wykonanym przez Dyrektora RZGW w Krakowie, zostały określone granice zalewu wodami rzek: Skawicy, Skawicy Górnej, Skawicy Sołtysiej, Jastrzębca, Rotni i Wełczówki o prawdopodobieństwie przewyższenia Q=50%, 20%, 10%, 5%, 3,33%, 1%, 0,2%. Na rysunku Studium zaznaczono granice obszarów szczególnego zagrożenia powodzią Q 1% oraz zasięg zalewu wodą Q0,2%. Ze względu na głęboko wcięte koryta rzek, wody te generalnie nie stwarzają zagrożenia powodziowego dla obszarów zabudowy położonych w sąsiedztwie wymienionych rzek. Rozwiązanie problemu środkami planistycznymi dotyczy: • ograniczenia i wyłączenia z zabudowy terenów zagrożonych, • zabezpieczenia zabudowy istniejącej przy ograniczeniu jej uzupełniania w terenach zagrożonych, • podaniu informacji o zagrożeniu w obszarze strefy zagrożenia powodziowego. Zabezpieczenie terenu środkami technicznymi (obwałowania, przepusty odpowiedniej wielkości w przebiegu dróg itp.), wiąże się z wykonaniem opracowań specjalistycznych przy udziale samorządów innych gmin i instytucji państwowych odpowiedzialnych za ochronę przed powodzią oraz wiąże się z odpowiednimi środkami finansowymi przy możliwości wykorzystania funduszy pomocowych. Powyższe zagadnienia, dotyczące ochrony przed powodzią, zgodnie z obowiązującymi zakazami, nakazami, ograniczeniami i dopuszczeniami wynikającymi z przepisów odrębnych winny być szczegółowo analizowane a następnie ustalone na etapie opracowania planów miejscowych. 11.2. Obszary narażone na niebezpieczeństwo osuwania się mas ziemnych Na terenie gminy Zawoja występują różne typy osuwisk. Charakter osuwisk na obszarze opracowania jest bardzo zróżnicowany, zależy m. in. od budowy geologicznej i położenia morfologicznego. Pierwszy typ osuwisk występuje jedynie w wysokich partiach masywu Babiej Góry, gdzie osuwaniu ulegają wielkie pakiety piaskowca magurskiego tworząc niezwykle interesującą i malowniczą morfologię grzbietu. Drugi typ osuwisk rozwija się w dolnych częściach stoków, gdzie zalegają grube pokrywy 63 gruzowe, gruzowo-gliniaste i gliniaste. Pokrywy stokowe osuwają się raczej na niewielkie odległości; dłuższe osuwiska zwietrzelinowe występują jedynie w miejscach podcięć erozyjnych, szczególnie przez wezbrane, powodziowe wody potoków. Osuwiska pozostają aktywne również po zejściu mas ziemnych; zarówno stok jak i przesunięte masy zwietrzelinowe pozostają przez długi czas niestabilne stanowiąc zagrożenie potomnymi ruchami osuwiskowymi. Zabezpieczeniem terenów osuwiskowych jest np. wkraczanie lasu, który w dużym stopniu stabilizuje grunt oraz czas pozwalający na samoistne ustabilizowanie się podłoża. Warunkiem koniecznym jest brak czynników zewnętrznych powodujących ponowne uruchamianie osuwisk, do których należy przede wszystkim erozja boczna potoków oraz działalność człowieka (np. budowę dróg, ścieżek, zabudowa i niwelacja terenu). Na terenie gminy Zawoja, zgodnie z opracowaniem „Studium określające granice obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią dla terenów nieobwałowanych w zlewni Skawy”, stanowiącym I etap studium ochrony przeciwpowodziowej, wykonanym przez Dyrektora RZGW w Krakowie, zostały oznaczone obszary osuwiskowe, przeniesione z materiałów będących w posiadaniu urzędów gmin i starostw. Ponadto w wyniku uzyskanych informacji ze Starostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej oraz z Urzędu Gminy Zawoja, uzupełniono rysunek Studium o nowe lokalizacje obszarów osuwiskowych. Ze względu na pojawienie się nowych obszarów osuwiskowych w 2010 roku i związanych z tym zagrożeń dla istniejącej zabudowy oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej, należy zweryfikować obecne informacje opracowując szczegółową inwentaryzację osuwisk dla terenu gminy Zawoja. Wg Wykazu gmin przewidzianych do opracowania Mapy osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi na obszarze Karpat zamieszczonego na stronie SOPO Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej Państwowego Instytutu Geologicznego, gmina Zawoja przewidziana jest do realizacji w 2011 roku. Zgodnie ze stanem na dzień rozpoczęcia ponownego wyłożenia projektu do publicznego wglądu 24 lutego 2012 roku, na stronie SOPO brak informacji nt. osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi na obszarze gminy Zawoja. W sytuacji uzyskania map osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi, materiały te winne stanowić materiał podstawowy przy opracowywaniu zmiany planu miejscowego dla jednoznacznego ustalenia przydatność terenu dla zabudowy. Rozwiązanie problemu środkami planistycznymi dotyczy: • wyłączenia lub ograniczenia zabudowy terenów osuwiskowych, • zabezpieczenia zabudowy istniejącej przy ograniczeniu jej uzupełniania w terenach zagrożonych ruchami masowymi. Korzystną formą przeciwdziałania osuwaniu się mas ziemnych jest zalesianie. Tereny osuwiskowe, zagrożone ruchami masowymi i predysponowane do powstawania osuwisk, wykazane na rysunku studium, naniesiono z udostępnionych materiałów będących rozpoznaniem ogólnym, dlatego dopuszcza się możliwość realizacji zamierzeń inwestycyjnych, w tym budowlanych, na tych terenach po przeprowadzeniu szczegółowych – miejscowych badań geologicznych świadczących o możliwości bezpiecznego lokalizowania obiektów. Powyższe zagadnienia, dotyczące osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi, zgodnie z obowiązującymi zakazami, nakazami, ograniczeniami i dopuszczeniami 64 wynikającymi z przepisów odrębnych winny być szczegółowo analizowane a następnie ustalone na etapie opracowania planów miejscowych. 12. OBSZARY LUB OBIEKTY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ W ZŁOŻU KOPALINY FILAR OCHRONNY Na terenie gminy Zawoja nie występują obszary ani obiekty, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny. 13. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH Na terenie gminy Zawoja nie występują obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych. 14. OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ LUB REHABILITACJI 14.1. Obszary wymagające przekształceń W ukształtowanych obszarach zabudowy podstawowymi kierunkami działań będą: • modernizacja zabudowy, w tym poprzez poprawę wyposażenia w infrastrukturę techniczną, szczególnie w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, • uzupełnienia zabudowy, w tym poprawa jakości tworzonej architektury w kierunku ograniczenia jej bezstylowości degradującej historyczne otoczenie i krajobraz, • poprawa stanu technicznego dróg, • tworzenie zorganizowanych form rozwoju zabudowy rekreacyjnej, zapewniających właściwą ochronę walorów przyrodniczo-krajobrazowych. • poprawa stanu technicznego obiektów, poprzez remonty i przebudowy, 14.2. Obszary wymagające rehabilitacji Jako obszary wymagające rehabilitacji i przekształceń pod kątem porządkowania i realizacji nowej zabudowy, uznaje się w pierwszej kolejności: • tereny bezpośrednio przylegające do terenów dróg – kierunek uporządkowanie i realizacja zieleni o charakterze izolacyjnym, Jako obszary wymagające szczególnego sposobu rehabilitacji, przekształceń i ochrony ustala się: • obszary koncentracji obiektów zabytkowych jakie występują na terenie gminy; • obszary tradycyjnej zabudowy wraz zespołami parkowymi w poszczególnych miejscowościach, w celu podtrzymania lokalnych wartości, typowych dla terenów wiejskich, obiektów w postaci całych zagród, założeń parkowych, domów mieszkalnych, które podtrzymują tożsamość miejsca, krajobrazu kulturowego na tych terenach. • obszary cenne przyrodniczo wymagające wzmocnienia i ochrony wartości przyrodniczo-kulturowych oraz promocji turystyki i rekreacji, 15. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH Na terenie gminy Zawoja brak terenów zamkniętych. Gospodarowanie terenami zamkniętymi regulują przepisy odrębne. 65 16. INNE OBSZARY PROBLEMOWE Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym obszarem problemowym jest obszar szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej lub występowania konfliktów przestrzennych wskazany w planie zagospodarowania przestrzennego województwa lub określony w innym dokumencie strategicznym. W zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zawoja nie ustalono obszarów problemowych. 16.a. OBSZARY FUNKCJONALNE O ZNACZENIU LOKALNYM Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przez obszar funkcjonalny należy rozumieć obszar szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej lub występowania konfliktów przestrzennych, stanowiący zwarty układ przestrzenny składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów, charakteryzujących się wspólnymi uwarunkowaniami i przewidywanymi jednolitymi celami rozwoju. W niniejszej zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zawoja nie ustalono obszarów funkcjonalnych o znaczeniu lokalnym. 66