Syzyfowe prace, czyli „Akcja zima

UŻYTKOWANIE
Syzyfowe prace,
czyli „Akcja zima’’
« ŚNIEG ŁADNIE WYGLĄDA TYLKO POD SZKŁEM POWIĘKSZAJĄCYM,
Cezary Orzech
Regulaminowo „Akcję zima" rozpoczynamy 1 paździer nika, a kończymy pod koniec marca. Na ten okres Dział
Eksploatacji łączy się z Działem Transportu i Obsługi Maszyn. Zmieniony zostaje również system pracy, z 8-godzinnego na tzw. zrównoważony, trwający 24 godziny. Oczywiście, jeśli wiosna się spóźnia, „Akcja zima" trwa tak długo,
jak to jest potrzebne. Przygotowanie do akcji zaczyna się
z chwilą zakończenia poprzedniej. Następuje remont
sprzętu, dokonuje się nowych zakupów, uzupełnia się środki chemiczne i – co najważniejsze – wyciąga wnioski. Głównie, jak do perfekcji dopracować system zbierania informacji, powiadamiania i gotowości ludzi. Współpraca z meteorologami, czyli dobra informacja, to podstawa. Obecnie
zainstalowane radary pogodowe, które zbudowano w całej
Fot. PAWEŁ KACPRZAK
KIEDY MOŻNA PODZIWIAĆ KORONKOWE GWIAZDKI O NIEZWYKLE UROKLIWEJ,
UROZMAICONEJ I PERFEKCYJNEJ ORNAMENTACJI. SZEŚCIORAMIENNE PŁATKI
NAJPIĘKNIEJ WYGLĄDAJĄ, GDY TEMPERATURA POWIETRZA MA RÓWNO ZERO
STOPNI. W PRZECIWNYM RAZIE PŁATKI TRACĄ SWÓJ UROK. PRZY SILNYM
MROZIE NIE SĄ JUŻ TAK PIĘKNE, NIE MAJĄ CZYSTEJ, NIESKAZITELNEJ STRUKTURY,
GDYŻ ULEGAJĄ SILNEMU ZAMARZANIU. PRZY TEMPERATURZE DODATNIEJ
PŁATKI ROZPADAJĄ SIĘ, STAJĄ SIĘ PRZEZROCZYSTE I PRZYPOMINAJĄ
BARDZIEJ ZAMARZNIĘTE KROPLE WODY, CZYLI GRAD. RZADKO MOŻNA
SPOTKAĆ OPADY OLBRZYMICH PŁATKÓW ŚNIEGU, PONIEWAŻ WE WCIĄŻ
ZMIENIAJĄCYCH SIĘ WARUNKACH ATMOSFERYCZNYCH, RÓWNO ZERO STOPNI
WYSTĘPUJE RZADKO. PŁATKI ŚNIEGU NIGDY NIE SĄ TAKIE SAME, PODOBNIE
JAK LINIE PAPILARNE. ŚNIEG POJAWIA SIĘ, GDY PARA WODNA KONDENSUJE SIĘ
W CHMURZE W TEMPERATURZE OD MINUS 4 STOPNI C DO PLUS 15 STOPNI C.
GDY TEMPERATURA WYNOSI OKOŁO ZERA STOPNI, KRYSZTAŁKI MIĘKNĄ I ŁATWO
SIĘ ZLEPIAJĄ, TWORZĄC DUŻE PŁATY. NA KAŻDYM LOTNISKU NAWET NAJPIĘKNIEJ
SKRZĄCY SIĘ ŚNIEG NIE WYWOŁUJE ZACHWYTU, JEST PO PROSTU
PRZEKLEŃSTWEM UTRUDNIAJĄCYM NORMALNE FUNKCJONOWANIE PORTU.
PODOBNIE JEST NA KATOWICKIM LOTNISKU W PYRZOWICACH.
30
«
LOTNISKO
UŻYTKOWANIE
potrzeba 300 ton. Do odladzania sa-molotów używane są
płyny na bazie glikolu. Wyznaczono 5 stanowisk do odladzania. Na podnośniku zamontowana jest armatka, ale
można także precyzyjnie polać samolot ręcznie – z pistoletu. Płyn do odladzania jest jeszcze droższy, gdyż musi
dobrze wiązać cząsteczki i w pewnym sensie przylegać do
powierzchni maszyny.
Osobny problem to walka ze śliską nawierzchnią pasa.
Dyżurni operacyjni portu mają do dyspozycji samochód
osobowy SAAB z zainstalowanym w bagażniku elektroniFot. ARCHIWUM GTL
cznym urządzeniem pomiarowym, tzw. piątym kołem, mierzącym długość drogi hamowania. Wystarczy auto, w zależności od warunków, rozpędzić do prędkości 65 lub 95 km/h
i na monitorze wyskakuje wynik. W pięciostopniowej skali za
dobre warunki uznaje się wskazania powyżej 4. Przy niższych wartościach na pas wyjeżdżają polewaczki. Nie musi
Polsce po powodzi stulecia w 1997 r., dostarczają niezbędnych danych. Na monitorach doskonale widać przesuwające się chmury. Można zatem z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć, kiedy nastąpi opad oraz – w przybliżeniu – jak będzie intensywny. To pozwala na zaplanowanie,
jak dużych należy użyć środków technicznych i ilu ludzi będzie potrzeba. W pogotowiu jest zawczasu przygotowany
plan tzw. alternatywności osobowej, to jest zaangażowania,
mających odpowiednie przeszkolenie pracowników z innych działów technicznej obsługi lotniska.
W Pyrzowicach czysta od śniegu musi być powierzchnia
32,3 ha, czyli droga startowa (2800 m x 60 m, tj. 16,8 ha),
drogi kołowania (7,4 ha) i główna płyta postojowa (8,1 ha).
Na oczyszczenie takiego obszaru musi wystarczyć pół godziny. Niestety, często – przy ciągłych opadach – jest to praca syzyfowa.
Obecnie w Dziale Eksploatacji pracuje 26 osób obsługujących pługi, czyszczarki, podnośniki do odladzania samolotów, a także mniejsze maszyny, utrzymujące nawierzchnię
płyty postojowej samolotów pomiędzy ostatnim stopniem
Ważnym problemem
jest walka ze śliską
nawierzchnią pasa.
Dyżurni operacyjni
portu mają
do dyspozycji
samochód
osobowy SAAB
z zainstalowanym
w bagażniku
elektronicznym
urządzeniem
pomiarowym,
tzw. piątym kołem,
mierzącym długość
drogi hamowania.
wcale padać śnieg, aby było ślisko. Wystarczy, że jest duża
wilgotność powietrza, a temperatura przechodzi przez zaklęte zero stopni. Najmniej pracy jest przy bardzo niskich
temperaturach. Wówczas rzadko pada śnieg, a jeśli już, to
suchy, łatwy do usunięcia.
schodów a autobusem w takim stanie, aby pasażerowie się
nie pośliznęli.
nie przy dużych opadach śniegu i przy tzw. przejściu przez
Opisane powyżej najważniejsze zadania są zgodne
zero (z temperatury plusowej na minusową lub odwrotnie).
z warunkami określonymi w aneksie 14 ICAO, tom I oraz
Warunki bezpieczeństwa lądowań i startów w takich wa-
w zarządzeniu MTiGM z 31.08.1998 r., w sprawie przepi-
runkach atmosferycznych wymagają nieustającego usu-
sów dla lotnisk cywilnych. Nakładają one na zarządzają-
wania śniegu i lodu. Bywają dni, że bez przerwy w użyciu
cych lotniskami certyfikowanymi użytku publicznego obo-
są wszystkie (11 sztuk) zestawy zimowego utrzymania,
wiązek podejmowania wszelkich niezbędnych kroków
składające się z lemiesza i szczotek. Każdy pług ma le-
zmierzających do jak najszybszego i najskuteczniejszego
miesz o szerokości 5,5 m. Na wypadek bardzo intensy-
usunięcia wszelkich zanieczyszczeń z płyt lotniska w celu
wnych opadów w pogotowiu są 3 pługi wirnikowe. Ponad-
zapewnienia właściwej szorstkości nawierzchni, utrzymy-
to w wyposażeniu są dwa rozsiewacze środków stałych
wania jej w czystości i wyeliminowania obcych ciał, mogą-
i dwa zraszacze do rozprowadzania płynnych środków
cych uszkodzić konstrukcje kadłubów lub silników statku
chemicznych. Stosowane są tylko przyjazne środowisku
powietrznego.
środki z odpowiednimi atestami, mrówczan potasu
Oby nadchodząca zima była jak najłagodniejsza lub zde-
i mrówczan sodu. Niestety, nie są one tanie. W ubiegłym
cydowanie zdeklarowana, czyli zimna i bez śniegu, z jak
roku za 1 kg płynu trzeba było zapłacić 70 eurocentów.
najmniejszymi okresami niezdecydowanej temperatury,
W tym roku cena znacznie wzrosła. Ponieważ ubiegłoro-
plus minus zero stopni. Bo – jak mówi żartobliwie Wacław
czna zima była stosunkowo łagodna, zużyto ich 150 ton.
Czerski – zdecydowanie woli letnią akcję usuwania skutków
Średnio jednak, jak to wynika z wieloletnich doświadczeń,
zimy.
LOTNISKO
Fot. PAWEŁ KACPRZAK
Jak mówi Wacław Czerski, kierownik działu eksploatacji,
w zimie toczy się prawdziwą wojnę z przyrodą, szczegól-
»
31