Untitled

Protokooperacja- jest to oddziaływanie
międzygatunkowe w przyrodzie,
opierające się na współpracy dwóch
populacji, które odnoszą wzajemne
korzyści, lecz w przeciwieństwie do
mutualizmu oba organizmy potrafią Ŝyć
samodzielnie. Często występuje
okresowo. Protokooperacja to
współŜycie korzystne, lecz niekonieczne.
a) chęć do zdobycia pokarmu,
b) moŜliwość przemieszczania się,
c) ochrona przed drapieŜnikami i
ostrzeganie przed nimi,
WspółŜycie ptaków i duŜych ssaków
roślinoŜernych. Ptaki oczyszczają skórę np.
NosoroŜców, Ŝyraf czy bawołów z jaj i larw
owadów (np. much), które zagnieŜdŜają się
w wielkich porach skóry tych ssaków.
PasoŜyty uszkadzają ich skórę i przenoszą
choroby. NosoroŜce pozwalają zjadac
owady ptakom, głównie bąkojadom. Dzięki
temu ptaki mogą się poŜywić, a nosoroŜce
mają oczyszczoną skórę.
WspółŜycie roślin kwiatowych i owadów
takich jak motyle czy pszczoły. Kwiat
uŜywając swojego słodkiego zapachu i
posiadając jaskrawą barwę płatków
korony zwabiają owady. Dzięki temu
kwiaty zostają zapylone, a owady mogą
zebrać pyłek czy nektar, aby się poŜywić
bądź do produkcji miodu.
WspółŜycie raka pustelnika i koralowca
ukwiału. Pustelnik, którego pozbawiony
pancerza odwłok jest miękki i podatny na
uszkodzenia, wyszukuje sobie muszli ślimaka
dla ochrony. Na muszli tej osadza się ukwiał.
Pustelnik przemieszczając się z miejsca na
miejsce umoŜliwia ukwiałowi zdobycie
większej ilości pokarmu. W zamian za to
ukwiał, uŜywając swych parzydełek i
zabarwiając się na jaskrawe kolory
odstrasza drapieŜniki zagraŜające
pustelnikowi.
WspółŜycie małych rybek i drobnych
skorupiaków, Ŝyjących na rafie koralowej
z duŜymi rybami drapieŜnymi takimi jak
np. murena. DrapieŜniki pozwalają
rybkom i skorupiakom oczyszczać swoją
skórę z pasoŜytów i zanieczyszczeń. W
zamian za to czyściciele mogą się
poŜywić. Poza tym drapieŜniki nigdy nie
atakują czyścicieli i chronią ich przed
innymi zagroŜeniami
WspółŜycie krokodyli i ptaków, które
oczyszczają paszczę wielkich
drapieŜców z pasoŜytów oraz resztek
pokarmu, za co w zamian nie są zjadane
oraz same mogą się poŜywić.
WspółŜycie mszyc i mrówek. Zakładają
one jakby „hodowle” mszyc. Ochraniają
je, a w zamian za to mogą zlizywać
słodką ciecz wytwarzaną przez mszyce.
Nie naleŜy mylić protokooperacji z
mutualizmem. W związku
mutualistycznym jeden gatunek jest
zaleŜny od drugiego i nie jest w stanie
bez niego Ŝyć, natomiast w
protokooperacji oba gatunki nie są od
siebie uzaleŜnione, jednak potrafią
prawidłowo funkcjonować bez siebie.
Protokooperacja to oddziaływanie
nieantagonistyczne:
-dwie populacje wpływają na siebie
pozytywnie,
-Ŝadna z populacji nie ponosi strat,
-jest wtedy gdy populacje działają na
siebie korzystnie, ale teŜ mogą Ŝyć
oddzielnie,
-protokooperacja nie musi być nieodzowna
i moŜe występować okresowo,
-symbioza przygodna, nieprzymusowa.