Zarzadzanie wiedza - wykład 2 Odkrywanie wiedzy

Transkrypt

Zarzadzanie wiedza - wykład 2 Odkrywanie wiedzy
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Zarządzanie wiedzą
wykład 2
Odkrywanie wiedzy
Joanna Kołodziejczyk
09 marca 2009
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Plan wykładu
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Modele zarządzania wiedzą
Przedstawia się zarządzanie wiedzą jako cykl lub ciągły proces.
Czynności związane z KM zostają wydzielone i przechodzą płynnie
przez kolejne etapy. Przeanalizujmy kilka modeli:
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
by Mike Burk
url-źródło
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Opis modelu
I
I
I
I
FIND/CREATE: wiedza pozyskiwana z różnych źródeł takich
jak publikacje, konferencje, spotkania, doświadczenia
projektowe, badania naukowe i ekspertyzy
ORGANIZE: wiedza jest filtrowana i katalogowana i łączona ze
źródłami zewnętrznymi
SHARE: propagowanie wiedzy z udziałem komputerów:
Internet czy też konferencje, artykuły w czasopismach i
komunikację naturalną w środowisku współpracy
USE/REUSE: oficjalne i nieoficjalne formy wymiany w
kontaktach międzyludzkich i nie tylko np. raporty, praktyki,
opowiadane historie, wystawy, sesje treningowe. Udostępnienie
przez Internet. W tym kroku też wiedza jest użyta do
rozwiązywania rzeczywistych problemów np. budować lepsze
mosty, zwiększyć bezpieczeństwo na drogach itp. Wyniki są
wychwytywane i w ten sposób proces zaczyna się od nowa.
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
by P. Champoux
url-źródło
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Trzy perspektywy w cyklu
MANAGEMENT:
I
Capture and Acquire: Potrzeba przechwytywania wiedzy
prowadzi do tworzenia narzędzi zarządzających repozytoriami,
dokumentacją. Wyzwanie: zintegrowanie wiedzy zawartej w
dużej liczbie różnorakich i niespójnych źródeł.
I
Organize: Należy stworzyć model przepływu i komponentów
wiedzy w danej organizacji. Celem jest uporządkowanie
danych, informacji i wiedzy, która często ma charakter
chaotyczny. Modelowanie kończy się zbudowaniem otologi,
sieci semantycznej, słowników, tezaurusów czy map
topologicznych
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Trzy perspektywy w cyklu
APPLICATION:
I
Access, Search and Disseminate: Efektywny dostęp do danych
zależy od zastosowanych technologi. Najczęściej widzimy go
jako SEARCH ENGINE, które mogą wykorzystywać np.
metody statystyczne do indeksowania i reguły lingwistyczne.
Alternatywą jest podejście semantyczne wykorzystujące
systemy przetwarzania języka naturalnego, rozpoznawania
wzorców co daje możliwość przeszukiwania kontekstowego.
I
Use and Discover: Ekstraktowanie wiedzy jest jednym z
potencjałów KM. Polega na identyfikowania w dużych bazach
danych wzorców i połączeń. Na tym etapie wykorzystuje się
aplikacje wizualizujące, drążenia danych i agentów
softwarowych.
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Trzy perspektywy w cyklu
PEOPLE:
I
Share and Learn: Z badań na dużych korporacjach, w których
działają systemy KM nadal obserwuje się tendencję do
poszukiwania rozwiązań problemów nie z pomocą systemu, a
innego człowieka. Zatem śledzenie kto i co wie jest raczej
wyzwaniem, szczególnie jeżeli organizacja ma geograficznie
dużą dyspersję. SOCIAL NETWORKS są odpowiedzią na to
zapotrzebowanie i są bardzo popularnym środkiem na
podawanie informacji. Technologie tu użyte to: portale czy
platformy e-learning, komunikatory...
I
Create: Proces tworzenia wiedzy jest żmudny i wymaga
procesów kognitywnych. Tworzenie odbywa się za pomocą
narzędzi, które pozwalają na wymianę informacji.
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
by Salisbury M W
url-źródło
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
by A. Hariharan
url-źródło
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
G. Probst, S. Raub, K. Romhardt
url-źródło
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Opis modelu
I
Pozyskiwanie wiedzy to źródła zewnętrzne (kontakty z
klientami, dostawcami, firmami partnerskimi), zakup wiedzy,
zatrudnianie ekspertów zewnętrznych lub po prostu przejęcie
przedsiębiorstwa charakteryzujące się dużym potencjałem
innowacyjnym.
I
Rozwijanie wiedzy: zdobywanie umiejętności, tworzenie
nowych produktów, usprawnianie istniejących procesów, badań
rynkowych. W tym etapie poznawany jest sposób, w jaki firma
odnosi się do nowych pomysłów i kreatywności pracowników.
I
Dzielenie się wiedzą i rozpowszechnianie jej udostępnić
pojedyncze wyizolowane informacje i umiejętności pracowników
tak, aby mogły służyć całej organizacji. Zbadać w jaki sposób
„wiedza grupowa” jest tworzona poprzez wiedzę indywidualną.
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Opis modelu c.d.
I
I
I
I
I
Wykorzystywanie wiedzy wykorzystanie istniejących zasobów
wiedzy organizacji, likwidowanie takich zachowań jak: rutyna,
obawa o pozycję, przecenienie własnej wartości, łamanie
niepisanych reguł, źle zorientowane przywództwo.
Zachowywanie wiedzy Selekcja, przechowywanie i
aktualizowanie danych.
Lokalizowanie wiedzy opracowanie metod odkrywania wiedzy
organizacyjnej i jej szybkiego lokalizowania, np. poprzez
opracowanie struktur prezentacji zasobów intelektualnych
przedsiębiorstwa.
Cele nadają kierunek zarządzaniu wiedzą, prowadzą do
powstanie planów, które określają istotność kluczowych
zasobów.
Ocena wiedzy sposób pomiaru efektywności wykorzystania
wiedzy.
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
by A. Jashapara
(„Zarządzanie wiedzą” PWE 2004)
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Plan wykładu
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Jak rozumieć zarządzanie wiedzą?
Interdyscyplinarnie
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Definicje KM: Podejście zintegrowane
A. Jashapara (2004)
„efektywny proces uczenia się, związany z poszukiwaniem,
wykorzystywaniem i upowszechnianiem wiedzy (jawnej i ukrytej),
wykorzystujący odpowiednie technologie i środowisko kulturowe,
którego celem jest wzrost kapitału intelektualnego oraz sprawności
organizacji.
Davenport I Prusak (1998)
„Zarządzanie wiedzą polega na wykorzystywaniu zasobów, które
organizacja prawdopodobnie już posiada — dobrze funkcjonujących
rozwiązań w zakresie zarządzania systemami informatycznymi,
zmianami organizacyjnymi oraz zasobami ludzkimi.”
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Definicje KM: zarządzanie zasobami ludzkimi
Swan (1999)
„...wszelkie procesy i czynności związane z tworzeniem,
nabywaniem, wyodrębnianiem, wymianą i wykorzystywaniem wiedzy
gdziekolwiek byłaby, w celu zwiększenia sprawności skuteczności i
zdolności uczenia się organizacji.”
Skyrme (1999)
„Świadome i systematyczne zarządzanie fundamentalną wiedzą oraz
procesami jej tworzenia gromadzenia, porządkowania,
upowszechniania i wykorzystywania w ramach osiągania celów
organizacji.”
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Definicje KM: strategia
uni Beijerse (2000)
„Osiąganie celów organizacji poprzez produktywne wykorzystywanie
czynnika wiedzy.” ’
Newell (2002)
„...doskonalenie sposobów aktywizacji posiadanych zasobów wiedzy
(czy też spożytkowania aktywów w postaci wiedzy) poprzez
organizację działającą w burzliwym otoczeniu w celu nieustannego
wprowadzania kolejnych innowacji.”
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Stanowiska w przedsiębiorstwach
I
Dyrektor ds. wiedzy/zarządzania wiedzą
I
Dyrektor ds. kapitału intelektualnego
I
Kierownik ds. wiedzy/ działu wiedzy
I
Konsultant ds. wiedzy
I
Analityk ds. zarządzania wiedzą
I
Koordynator wiedzy
I
Ekonomista wiedzy
I
Bibliotekarz zasobów wiedzy
I
Administrator wiedzy
I
Kierownik projektów w zakresie zarządzania wiedzą
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Czym są dane?
Dane (ang. data; z łac. datum - to, co jest dane): rzeczy, fakty, na
których można się oprzeć w wywodach.
1. INFORMATYKA: zbiory liczb i tekstów w różnych formatach
2. MAT/ FIZ wartości znane w rozwiązywaniu problemów
fizycznych/matematycznych
3. OGÓLNIE to wszystko co jest/może być przetwarzane
umysłowo lub komputerowo. Mogą przyjmować takie postaci
jak: znaki, mowa, wykresy i sygnały.
Dane pobieramy przez zmysły, część z nich eliminując jako szum i
przetwarzamy nadając im sens. Dane stają się przyswojonymi
faktami, które zakładamy są prawdziwe.
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Problemy z danymi
1. zniekształcenia
2. rozumienie danych tylko w kontekście (znacznie zapisu 50% i
100% (dane ilościowe) znacznie zdania „Telefon zadzwonił w
niewłaściwym momencie” (dane jakościowe)).
3. dane mogą mieć charakter pojęciowy (niedostrzegalny) lub
empiryczny (namacalny).
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Informacja
Informacja (łac. informatio - wyobrażenie, pojęcie)
I
MAT/FIZ (obiektywny) pewna własność fizyczna lub
strukturalna obiektów,
I
KOGNITYWISTYCZNY (subiektywny) to, co umysł jest w
stanie przetworzyć i wykorzystać do własnych celów
(indywidualna lub grupowa interpretacja otrzymanego ciągu
sygnałów)
I
usystematyzowane dane
I
dane zbogacone o znaczenie, wagę i cel
I
podejście infologiczne: informacja to treść komunikatu
przekazywanego za pomocą danych. Ta sama treść może być
przekazywana przy pomocy różnych danych (znaki, mowa,
wykres itp.). Dlatego też potocznie często używa się tych
określeń zamiennie. (WIKIPEDIA)
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Zagadnienia
I
Jak postępuje się z danymi (informacjami) sprzecznymi?
I
Jak sobie radzić z szumem informacyjnym?
I
Jak sobie radzić z przeciążeniem informacyjnym?
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Wiedza
I
PLATON: prawdziwe, uzasadnione przekonanie
I
ENCYKLOPEDIA POWSZECHNA: ogół wiarygodnych
informacji o rzeczywistości wraz z umiejętnością ich
wykorzystywania
I
ARYSTOTELES wiedz praktyczna i teoretyczna
(zaakceptowana informacja)
I
użyteczna informacja - wiedza zawsze wiąże się z jej
wykorzystaniem, by np. podejmować decyzje
I
interpretacja danych jest subiektywna i zależy od sposobu
postrzegania rzeczywistości i posiadanej wiedzy
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Mądrość
I
zdolność do podejmowania w określonej sytuacji rozważnych i
właściwych działań
I
cytaty, powiedzenia, przysłowia - mądrość
I
to umiejętność praktycznego wykorzystywania posiadanej
wiedzy i doświadczenia
I
PLATON: kompletna wiedza
I
ARYSTOTELES: wiedza i zdolności psychiczne
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą
Różne modele cyklu zarządzania wiedzą
Definicje
Zależność: dane, informacja, wiedza
Joanna Kołodziejczyk
Zarządzanie wiedzą